LỜI MỞ ĐẦU
Cho vay là hoạt động kinh doanh chủ chốt của NHTM để tạo ra lợi nhuận.Chỉ có lãi suất thu đợc từ cho vay mới bù nổi chi phí tiền gửi, chi phí dự trữ, chi phí kinh doanh và quản lý, chi phí vốn trôi nổi, chi phí thuế các loại và các chi phí rủi ro đầu t. Do vậy hoạt động cho vay mang tính chất sống còn đối với hầu hết các NHTM. Đây không chỉ là khoản sử dụng vốn lớn nhất của NH mà còn là nguồn tạo ra thu nhập lớn nhất trong tất cả các tài sản có sinh lợi. Hơn thế nữa, chính chức năng cho vay này có thể dẫn tới những rủi ro lớn nhất mà các NH nói chung phải chấp nhận. Sự sụp đổ của một NHTM thờng có liên quan tới vấn đề tồn tại trong danh mục các khoản cho vay hơn là từ sự thua lỗ ở các loại tài sản khác. Phần lớn quỹ của NH đều đợc dùng để cho vay, mức doanh lợi chủ yếu đợc sản sinh từ các khoản cho vay, và gánh nặng rủi ro kinh doanh cũng tập trung ở đây. Hoạt động cho vay có tính phức tap, vì chức năng cho vay đóng vai trò cơ bản đối với các NHTM, và mức độ rủi ro ở từng khoản vay có nhiều khác biệt. NH phải đánh giá lợi tức mang lại và những đặc điểm rủi ro của từng khoản vay. Do vậy trong quá trình hoạt động các NH luôn tìm cách để giảm thiểu rủi ro trong các hoạt động cho vay.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề cho vay và những rủi ro gặp phải trong hoạt đông cho vay, tôi xin trình bày đề tài : "Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các NHTM "
Trong quá trình thực hiện đề tài vẫn còn những hạn chế, rất mong sự góp ý của thầy (cô) để đề tài của tôi đợc hoàn thiện hơn.
20 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1549 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của các Ngân hàng thương mại, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LêI Më §ÇU
Cho vay lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ chèt cña NHTM ®Ó t¹o ra lîi nhuËn.ChØ cã l·i suÊt thu ®îc tõ cho vay míi bï næi chi phÝ tiÒn göi, chi phÝ dù tr÷, chi phÝ kinh doanh vµ qu¶n lý, chi phÝ vèn tr«i næi, chi phÝ thuÕ c¸c lo¹i vµ c¸c chi phÝ rñi ro ®Çu t. Do vËy ho¹t ®éng cho vay mang tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi hÇu hÕt c¸c NHTM. §©y kh«ng chØ lµ kho¶n sö dông vèn lín nhÊt cña NH mµ cßn lµ nguån t¹o ra thu nhËp lín nhÊt trong tÊt c¶ c¸c tµi s¶n cã sinh lîi. H¬n thÕ n÷a, chÝnh chøc n¨ng cho vay nµy cã thÓ dÉn tíi nh÷ng rñi ro lín nhÊt mµ c¸c NH nãi chung ph¶i chÊp nhËn. Sù sôp ®æ cña mét NHTM thêng cã liªn quan tíi vÊn ®Ò tån t¹i trong danh môc c¸c kho¶n cho vay h¬n lµ tõ sù thua lç ë c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c. PhÇn lín quü cña NH ®Òu ®îc dïng ®Ó cho vay, møc doanh lîi chñ yÕu ®îc s¶n sinh tõ c¸c kho¶n cho vay, vµ g¸nh nÆng rñi ro kinh doanh còng tËp trung ë ®©y. Ho¹t ®éng cho vay cã tÝnh phøc tap, v× chøc n¨ng cho vay ®ãng vai trß c¬ b¶n ®èi víi c¸c NHTM, vµ møc ®é rñi ro ë tõng kho¶n vay cã nhiÒu kh¸c biÖt. NH ph¶i ®¸nh gi¸ lîi tøc mang l¹i vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm rñi ro cña tõng kho¶n vay. Do vËy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c¸c NH lu«n t×m c¸ch ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro trong c¸c ho¹t ®éng cho vay.
§Ó hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò cho vay vµ nh÷ng rñi ro gÆp ph¶i trong ho¹t ®«ng cho vay, t«i xin tr×nh bµy ®Ò tµi : "H¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay cña c¸c NHTM "
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ, rÊt mong sù gãp ý cña thÇy (c«) ®Ó ®Ò tµi cña t«i ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Xin ch©n thµnh c¶m ¬n
PHÇN 1 : TæNG QUAN VÒ HO¹T §éNG CHO VAY
1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NHTM
1.2. Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM
1.2.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn
1.2.2. Ho¹t ®éng cho vay ®Çu t
1.2.3. Ho¹t ®éng trung gian cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh
1.3. Ho¹t ®éng cho vay cña NHTM
1.3.1 Nguyªn t¾c vay vèn
1.3.2 §iÒu kiÖn cho vay
1.3.3. Hå s¬ vay vèn
1.3.4. ThÈm ®Þnh cho vay vµ quyÕt ®Þnh cho vay
1.3.5. Hîp ®ång tÝn dông
1.3.6. Giíi h¹n cho vay
1.3.7. H¹n chÕ cho vay
1.3.8. C¸c s¶n phÈm cho vay cña NHTM
PHÇN 2 : RñI RO TRONG HO¹T §éNG CHO VAY CñA NHTM
2.1. Kh¸i niÖm rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay
2.2. BiÓu hiÖn cña rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay
Nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay
2.3.1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan
2.3.1. Nguyªn nh©n chñ quan
PHÇN 3 : H¹N CHÕ RñI RO TRONG HO¹T §éNG CHO VAY CñA NHTM
3.1. Kh¸i niÖm h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay
3.2. Nh©n tè ¶nh hëng tíi rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay cña NHTM
3.2.1. C¸c yÕu tè thuéc vÒ phÝa NH
3.2.2. C¸c yÕu tè thÞ trêng
3.2.3. C¸c yÕu tè thuéc vÒ phÝa kh¸ch hµng
3.2.4. C¸c yÕu tè kh¸c
PHÇN 1 : TæNG QUAN VÒ HO¹T §éNG CHO VAY
1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ NHTM
NHTM lµ mét trung gian tµi chÝnh, cã giÊy phÐp kinh doanh cña chÝnh phñ, lµ trung t©m nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng vµ cung cÊp dÞch vô chi tr¶ cïng víi viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc göi tiÒn tiÕt kiÖm vµ cho vay. TÇm quan träng cña c¸c NHTM ®îc minh häa mét c¸ch râ nÐt th«ng qua c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña nã:
- Chøc n¨ng t¹o tiÒn
Chøc n¨ng t¹o tiÒn lµ chøc n¨ng ph¸t sinh riªng cã cña NHTM. Chøc n¨ng nµy ®îc thùc hiªn th«ng qua ho¹t ®éng cho vay vµ ®Çu t cña c¸c NHTM trong mèi quan hÖ víi NHTW. Chøc n¨ng nµy cña NHTM cã ý nghÜa kinh tÕ lín. §Ó lîng ho¸ kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña NHTM, c¸c nhµ kinh tÕ dïng kh¸i niÖm " sè nh©n tiÒn ". Sè nh©n tiÒn cho biÕt sù thay ®æi cña møc cung øng tiÒn (M1) so víi c¬ sè tiÒn (MB) , mµ hÖ thèng NHTM ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong sù thay ®æi nµy.
Ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cña NHTM sÏ lµm cho viÖc cung øng tiÒn tÖ lu«n ë møc cÇn thiÕt, t¬ng øng víi cÇu tiÒn trong nÒn kinh tÕ. §iÒu ®ã ®· kiÒm chÕ l¹m ph¸t, gãp phÇn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m« lµ æn ®Þnh gi¸ c¶, t¨ng trëng kinh tÕ lµnh m¹nh vµ t¹o møc c«ng ¨n viÖc lµm cao.
- Thñ quü cña doanh nghiÖp
NH lµ ngêi qu¶n lý toµn bé c¸c quü cña doanh nghiÖp, lµ ngêi cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp, thanh to¸n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Hay nãi c¸ch kh¸c, NH lµ ngêi nhËp tiÒn, xuÊt tiÒn vµ ®¸p øng nhu cÇu vÒ tµi chÝnh, cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ tµi chÝnh chÝnh x¸c cho c¸c doanh nghiÖp. Trong giai ®o¹n hiÖn nay th× hÇu hÕt c¸c DN ®Òu t×m cho m×nh mét ng©n hµng tÝn nhiÖm ®Ó th«ng qua ®ã Dn göi tiÒn mçi khi cã tiÒn nhµn rçi, vay vèn khi Dn cÇn, NH còng thay mÆt doanh nghiÖp ®Ó tr¶ nî hoÆc thu tiÒn vÒ mçi khi cÇn.
- Chøc n¨ng trung gian tµi chÝnh vµ tÝn dông
NH cã chøc n¨ng lµ mét trung gian tÝn dông, tøc lµ NH lµm cho nguån tiÕt kiÖm vµ ®Çu t gÆp gì nhau vµ tho¶ m·n nhu cÇu vÒ vèn. Nguån tiÕt kiÖm lµ nh÷ng kho¶n tiÒn nhµn rçi cña c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh vµ c¸c DN göi vµo NH víi mét møc l·i suÊt do NH quy ®Þnh. Nh÷ng kho¶n tiÒn nhµn rçi lµ tiÒn mµ kh«ng ®îc dïng vµo môc ®Ých nµo, v× vËy hä muèn göi tiÒn vµo NH ®Ó sinh l·i. MÆt kh¸c khi cÇn tiÒn ®Ó ®Çu t hoÆc tiªu dïng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh kh«ng cho phÐp th× hä l¹i t×m ®Õn c¸c NH ®Ó vay. Nh vËy NH lµ mét trung gian gióp cho nh÷ng ngêi ®i vay gÆp gì nh÷ng ngêi cho vay.
NH cã chøc n¨ng lµ mét trung gian tµi chÝnh : NH cung cÊp c¸c dÞch vô, gi¶m thiÓu rñi ro cho viÖc cung cÊp c¸c th«ng tin kh«ng ®èi xøng vµ lµm cho ®Çy ®ñ h¬n th«ng tin thÞ trêng. Lµ dÞch vô tiÖn Ých gióp cho c¸c tæ, chøc c¸ hëng lîi Ých khi quan hÖ víi kh¸ch hµng
1.2. Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM
1.2.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn
NH lµ ngêi ®i vay, lµ con nî cña nÒn kinh tÕ, nghiÖp vô nµy h×nh thµnh nªn nh÷ng tµi s¶n nî cña NH. NH nhËn tiÒn göi kh«ng k× h¹n hoÆc tiÒn göi tiÕt kiÖm cña c¸c DN, tæ chøc, c¸ nh©n cã nhu cÇu göi tiÒn vµo NH. NH còng cã thÓ ®i vay cña c¸c chñ thÓ kh¸c nh cña NHTW, c¸c NHTM kh¸c, c¸c TCTD ®Ó nh»m gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ kh¼ n¨ng thanh to¸n. NH vay vèn cña nÒn kinh tÕ th«ng qua ph¸t hµnh k× phiÕu vµ tr¸i phiÕu, ho¹t ®éng nµy còng lµm t¨ng thªm mét lîng hµng ho¸ giao dÞch cho thÞ trêng, t¹o ra sù t¬ng hç cña NHTM cho thÞ trêng chøng kho¸n.
1.2.2. Ho¹t ®éng cho vay ®Çu t.
Ho¹t ®éng nµy lµ nguån gèc h×nh thµnh nªn nh÷ng tµi s¶n c¬ b¶n cña NHTM, ®èi víi nghiÖp vô nµy , NH sö dông nguån vèn ®Ó kinh doanh thu lîi nhuËn kiÕm lêi. NH thêng cho c¸c tæ chøc c¸ nh©n vay vèn víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh do hai bªn tho¶ thu©n, nhê ®ã NH lîi nhuËn tõ viÖc cho vay nay, NH còng dïng tiÒn ®Ó ®Çu t vµo hµng ho¸ bÊt ®éng s¶n, ®Çu t vµo c¸c dù ¸n ®Ó kiÕm lêi. Ho¹t ®éng nµy mang l¹i nguån thu chñ yÕu cho NH nhng nã còng tiÒm Èn nhiÒu rñi ro
1.2.3. Ho¹t ®éng trung gian, cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh
NHTM lµ mét trung gian tµi chÝnh, do vËy, NH thêng cung cÊp c¸c dÞch vô m«i giíi , b¶o l·nh, t vÊn, uû th¸c vµ dÞch vô tiÖn Ých. Ho¹t ®éng nµy mang l¹i mét kho¶n thu nhËp cho NH víi chi phÝ vµ rñi ro thÊp.
NHTM thêng ®øng gi÷a c¸c NH víi nhau ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô, nh÷ng ho¹t ®éng nµy cã thÓ mang l¹i thu nhËp hoÆc kh«ng cã thu nhËp cho NH. §ã lµ c¸c ho¹t ®éng :
- Ho¹t ®éng chuyÓn tiÒn,
- Ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh sÐc, uû nhiÖm, hèi phiÕu, LC, thÎ.
1.3. Ho¹t ®éng cho vay cña NHTM
Cho vay lµ viÖc NH nhîng vèn cho c¸c chñ thÓ kh¸c theo thêi h¹n nhÊt ®Þnh víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Hay cã thÓ nãi c¸ch kh¸c, cho vay lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông, theo dã tæ chøc tÝn dông giao cho kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn ®Ó sö dông vµo môc ®Ých vµ thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn víi nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i. Thêi h¹n nhÊt ®Þnh ë ®©y lµ thêi h¹n cho vay.Ho¹t ®éng cho vay chiÕm tû träng lín nhÊt trong ho¹t ®éng cña NHTM. Dùa vµo thêi h¹n cho vay, cã thÓ chia thµnh cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ cho vay dµi h¹n.
- Cho vay ng¾n h¹n lµ c¸c kho¶n cho vay cã thêi h¹n cho vay díi 12 th¸ng
- Cho vay trung h¹n lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n trªn 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng
- Cho vay dµi h¹n lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n cho vay tõ 60 th¸ng trë lªn
1.3.1 Nguyªn t¾c vay vèn
ViÖc vay vèn lµ nhu cÇu tù nguyÖn cña kh¸ch hµng, vµ lµ c¬ héi ®Ó NH cÊp tÝn dông vµ thu lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng cña m×nh. Tuy nhiªn viÖc cÊp tÝn dông liªn quan ®Õn viÖc sö dông vèn huy ®éng cña kh¸ch hµng nªn ph¶i tu©n thñ theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh
Sö dông vèn ®óng môc ®Ých ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông
ViÖc sö dông vèn vay vµo môc ®Ých g× do 2 bªn NH vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn vµ ghi vµo trong hîp ®ång tÝn dông. §¶m b¶o sö dông vèn vay ®óng môc ®Ých tho¶ thuËn nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ sö dông vèn vay vµ kh¶ n¨ng thu håi nî sau nµy. Do vËy vÒ phÝa Nh tríc khi cho vay cÇn t×m hiÓu râ môc ®Ých vay vèn cña kh¸ch hµng, ®ång thêi kiÓm tra xem kh¸ch hµng cã sö dông ®óng môc ®Ých cña kho¶n vèn vay nh ®· cam kÕt hay kh«ng.
Hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i vay ®óng thêi h¹n ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông.
Hoµn tr¶ nî gèc vµ l·i vay lµ mét nguyªn t¾c kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng cho vay. §iÒu nµy xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt t¹m thêi nhµn rçi cña nguån vèn mµ NH sö dông ®Ó cho vay. §¹i ®a sè nguån vèn NH sö dông cho vay lµ nguån vèn huy ®éng tõ kh¸ch hµng ®· göi tiÒn, do ®ã, sau khi cho vay trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh, kh¸ch hµng vay tiÒn ph¶i hoµn tr¶ l¹i cho NH ®Ó NH hoµn tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng ®· göi tiÒn. H¬n n÷a b¶n chÊt cña quan hÖ tÝn dông lµ quan hÖ chuyÓn nhîng t¹m thêi quyÒn sö dông vèn vay, nªn sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh vèn vay ph¶i ®ù¬c hoµn tr¶ c¶ gèc lÉn l·i.
1.3.2 §iÒu kiÖn cho vay
MÆc dï khi cho vay, NH yªu cÇu kh¸ch hµng vay vèn ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c cho vay nh trªn, nhng thùc tÕ kh«ng ph¶i kh¸ch hµng nµo còng cã thÓ tu©n thñ ®óng c¸c nguyªn t¾c nµy. Do vËy ®Ó gióp cho viÖc ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c vay vèn, NH chØ xem xÐt cho vay khi kh¸ch hµng tho¶ m·n mét sè ®iÒu kiÖn cho vay nhÊt ®Þnh. C¸c ®iÒu kiÖn cho vay bao gåm:
- Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sùc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm d©n sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Cã môc ®Ých vay vèn hîp ph¸p .
- Cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®¶m b¶o tr¶ nî trong thêi h¹n cam kÕt.
- Cã ph¬ng ¸n kinh doanh vµ dÞch vô kh¶ thi vµ cã hiÖu qu¶.
- Thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ ®¶m b¶o tiÒn cho vay theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ vµ híng dÉn cña NHNNVN
1.3.3. Hå s¬ vay vèn
Khi cã nhu cÇu vay vèn , kh¸ch hµng göi cho NH giÊy ®Ò nghÞ vay vèn vµ c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt ®Ó chøng minh ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn. Th«ng thêng bé hå s¬ vay gåm cã:
- GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn
- GiÊy tê chøng minh t c¸ch ph¸p nh©n cña kh¸ch hµng
- Ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh vµ kÕ ho¹ch tr¶ nî, hoÆc ®Çu t dù ¸n
- B¸o c¸o tµi chÝnh cña thêi k× gÇn nhÊt
- C¸c giÊy tê liªn quan tíi tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè
- C¸c giÊy tê liªn quan kh¸c
1.3.4. ThÈm ®Þnh cho vay vµ quyÕt ®Þnh cho vay
§Ó c¨n cø ra quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cho vay,NH ph¶i x©y dùng quy tr×nh xÐt duyÖt cho vay theo nguyªn t¾c b¶o ®¶m tÝnh ®éc lËp vµ ph©n ®Þnh râ rµng tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n, tr¸ch nhiªm gi÷a kh©u thÈm ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh cho vay. Khi thÈm ®Þnh NH ph¶i xem xÐt ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t, ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô hoÆc dù ¸n ®Çu t, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî cña kh¸ch hµng ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay.
1.3.5. Hîp ®ång tÝn dông
ViÖc cho vay cña tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng vay ph¶i ®îc lËp thµnh hîp ®ång tÝn dông. Hîp ®ång tÝn dông ph¶i cã néi dung vµ ®iÒu kiÖn vay, môc ®Ých sö dông vèn vay, ph¬ng thøc cho vay, sè vèn vay, l·i suÊt, thêi h¹n cho vay, h×nh thøc b¶o ®¶m, gi¸ trÞ tµi s¶n b¶o ®¶m, ph¬ng thøc tr¶ nî vµ nh÷ng cam kÕt kh¸c ®îc c¸c bªn tho¶ thuËn. Ngoµi ra hîp ®ång tÝn dông còng cÇn nªu râ quyÒn vµ nghÜa vô cña 2 bªn : kh¸ch hµng vµ NH
1.3.6 Giíi h¹n cho vay
Trong ho¹t ®éng tÝn dông, NHTM bÞ giíi h¹n cho vay theo quy ®Þnh cña LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông nh»m ®¶m b¶o an toµn. C¸c giíi h¹n tÝn dông khi cho vay ng¾n h¹n tÝn dông bao gåm
- Tæng d nî cho vay ®èi víi mét kh¸ch hµng kh«ng ®îc vît qu¸ 15% vèn tù cã cña NH, trõ trêng hîp ®èi víi c¸c kho¶n cho vay tõ nguån uû th¸c cña ChÝnh phñ, cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n. Trêng hîp nhu cÇu vèn cña kh¸ch hµng vît qu¸ 15% vèn tù cã cña NH hoÆc kh¸ch hµng cã nhu cÇu huy ®éng vèn nhiÒu tõ nhiÒu nguån th× NH cã thÓ cho vay hîp vèn theo quy ®Þnh cña NHNNVN
- Trong trêng hîp ®Æc biÖt NH chØ cho vay qu¸ h¹n møc cho vay theo quy ®Þnh võa nªu trªn khi ®îc thñ tíng ChÝnh phñ cho phÐp ®èi víi tõng trêng hîp cô thÓ.
- ViÖc x¸c ®Þnh vèn tù cã cña NH ®Ó lµm c¨n cø giíi h¹n tÝnh to¸n giíi h¹n cho vay ®îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña NHNNVN.
1.3.7. H¹n chÕ cho vay
NH kh«ng ®îc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m, cho vay víi nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i vÒ l·i suÊt, vÒ møc vay ®èi víi nh÷ng ®èi tîng sau ®©y :
- Tæ chøc kiÓm to¸n, KiÓm to¸n viªn cã tr¸ch nhiÖm kiÓm to¸n t¹i tæ chøc tÝn dông cho vay, thanh tra viªn thùc hiÖn nhiÖm vô thanh tra t¹i tæ chøc tÝn dông cho vay, kÕ to¸n trëng t¹i tæ chøc tÝn dông cho vay.
- C¸c cæ ®«ng lín cña tæ chøc tÝn dông
- Mét sè ®èi tîng kh¸c
1.3.8. C¸c s¶n phÈm cho vay cña NHTM
1.3.8.1. Cho vay ng¾n h¹n ®èi víi DN
HiÖn nay trong cho vay ng¾n h¹n ®èi víi DN, NHTM tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng thøc cho vay. Hai ph¬ng thøc cho vay ng¾n h¹n ®îc ¸p dông phæ biÕn lµ :
- Cho vay tõng lÇn : Mçi lÇn vay vèn kh¸ch hµng vµ NHTM thùc hiÖn thñ tôc vay vèn cÇn thiÕt vµ kÝ kÕt hîp ®ång tÝn dông. §Æc ®iÓm cña lo¹i cho vay nµy lµ kh¸ch hµng vay mãn nµo ph¶i lµm hå s¬ xin vay mãn ®ã. Bé phËn tÝn dông tiÕn hµnh ph©n tÝch hå s¬ xin vay vµ xem xÐt cho vay ®èi víi tõng ®èi tîng cô thÓ.
Cho vay tõng lÇn thêng ¸p dông cho c¸c ®èi tîng sau :
+ Kh¸ch hµng vay kh«ng thêng xuyªn
+ Kh¸ch hµng vay th¬ng xuyªn nhng kh«ng ®îc NH tÝn nhiÖm cho ¸p dông h¹n møc tÝn dông
+ Thêng ¸p dông cho c¸c kho¶n vay dµi h¹n hoÆc cho vay c¸c dù ¸n.
+ Thêng yªu cÇu kh¸ch hµng cã b¶o ®¶m
- Cho vay theo h¹n møc tÝn dông : NHTM vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông duy tr× trong mét kho¶ng thêi gian cè ®Þnh . §Æc ®iÓm cña lo¹i cho vay nµy lµ mét hå s¬ xin vay dïng ®Ó xin vay cho nhiÒu mãn vay. NH tiÕn hµnh ph©n tÝch tÝn dông vµ nÕu ®ång ý cho vay, hai bªn tiÕn hµnh kÝ kÕt hîp ®ång tÝn dông, trong hîp ®ång tÝn dông NH sÏ x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông cho kh¸ch hµng.
H¹n møc tÝn dông lµ møc d nî vay tèi ®a ®îc duy tr× trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh mµ NH vµ kh¸ch hµng ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. Kh¸c víi lo¹i vay th«ng thêng, NH kh«ng x¸c ®Þnh k× h¹n nî cho tõng mãn vay mµ chØ khèng chÕ theo h¹n møc tÝn dông, cã nghÜa lµ vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã nÕu d nî vay cña kh¸ch hµng lªn tíi møc tèi ®a cho phÐp, th× khi ®ã NH sÏ kh«ng ph¸t hµnh tiÒn vay cho kh¸ch hµng.
Cho vay theo h¹n møc tÝn dông thêng ¸p dông cho c¸c kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn thêng xuyªn vµ ®îc NH tÝn nhiÖm. Thêng khi cho vay lo¹i nµy NH kh«ng yªu cÇu ®¶m b¶o tÝn dông.
1.3.8.2. Cho vay trung vµ dµi h¹n ®èi víi DN.
Cho vay trung h¹n lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n cho vay ®Õn 60 th¸ng, cho vay dµi h¹n lµ c¸c kho¶n cho vay cã thêi h¹n tõ 60 th¸ng trë lªn. Môc ®Ých cho vay trung vµ dµi h¹n lµ nh»m ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh cña DN.
§øng trªn gãc ®é NH, tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông gãp phÇn ®em l¹i lîi nhuËn cho ho¹t ®éng cña NH. NH cÇn nhËn thøc râ r»ng tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng lµ mét lo¹i s¶n phÈm m×nh cã thÓ cung cÊp cho kh¸ch hµng nh»m môc ®Ých lîi nhuËn. ViÖc nhËn thøc râ nµy gióp NH thÊy ®îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh vµ nç lùc phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n, tõ ®ã n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña NH.
§Ó vay vèn cña NH , kh¸ch hµng ph¶i lËp vµ nép bé hå s¬ xin vay vèn. §iÒu nµy nh»m b¶o vÖ lîi Ých cña kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn cña NH. Dùa vµo môc ®Ých cho vay, NH cã thÓ cho kh¸ch hµng vay vèn dµi h¹n ®Ó ®Çu t mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh nh m¸y mãc thiÕt bÞ hoÆc ®Çu t vµo mét dù ¸n. Cho nªn ph¬ng thøc cho vay cã thÓ lµ :
- Cho vay mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ
- Cho vay ®Çu t dù ¸n
1.3.8.3. Cho vay ®èi víi kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n
§èi víi c¸c kh¸ch hµng lµ c¸c c¸ nh©n th× viÖc cho vay tËp trung vµo c¸c nhãm chÝnh sau ®©y :
- Cho vay sinh ho¹t tiªu dïng
- Cho vay hç trî tiªu dïng
- Cho vay x©y dùng, söa ch÷a nhµ
- Cho vay s¶n xuÊt kinh doanh.
PHÇN 2 : RñI RO TRONG HO¹T §éNG CHO VAY CñA NHTM
2.1. Rủi ro trong hoạt động cho vay
Theo tôi, rủi ro là điều không lành hay không may ngẫu nhiên xảy ra với một chủ thể bất kì nào đó.
Đối với NHTM rủi ro trong hoạt động cho vay là những tổn thất mà NH phải chịu do khách hàng không trả được khoản lãi và khoản vay như đã cam kết, đó là việc NH không thu được đầy đủ cả gốc lẫn lãi của khoản cho vay, hoặc là việc thanh toán nợ gốc và lãi không đúng kỳ hạn..
2.2. Biểu hiện của rủi ro trong hoạt động cho vay của NHTM
Trong hoạt động của NH, việc cho vay tiềm ẩn một rủi ro khá cao, rủi ro trong hoạt động cho vay thường được biểu hiện duới hình thức :
Tình trạng nợ quá hạn
Ta biết rằng, trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp ngoài nguồn vốn tự có của mình, các doanh nghiệp phải sử dụng một nguồn vốn bên ngoài, đó là vốn vay của các ngân hàng thương mại. Đây là nhu cầu vay vốn rất cần thiết nhằm đảm bảo cho các doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ hoạt động sản xuất kinh doanh một cách bình thường. Tùy đặc điểm và tính chất hoạt động của từng loại hình doanh nghiệp, việc sử dụng vốn vay ngân hàng thương mại cũng có sự khác nhau. Thông thường các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại – dịch vụ sử dụng vốn vay ngân hàng nhiều hơn các doanh nghiệp thuộc khu vực sản xuất.
Về phía ngân hàng thương mại, đây là nghiệp vụ kinh doanh của ngân hàng theo nguyên tắc đi vay để cho vay. Như vậy, việc phát sinh nhu cầu vay vốn ngân hàng của các doanh nghiệp và vấn đề cho vay vốn của ngân hàng đối với các doanh nghiệp là một tất yếu khách quan diễn ra thường xuyên trong quá trình thực hiện mọi hoạt động kinh doanh cả về phía doanh nghiệp và ngân hàng thương mại.
Doanh nghiệp vay vốn ngân hàng và ngân hàng cho doanh nghiệp vay vốn được thực hiện bằng những cam kết thỏa thuận theo những nội dung đã ấn định phù hợp với các nguyên tắc tín dụng. Mỗi khoản cho vay được xác định một thời hạn trả nợ nhất định. Thời hạn trả nợ là bao nhiêu, lâu hay nhanh là do đặc điểm của vốn vay tham gia vào quá trình tuần hoàn và luân chuyển vốn của doanh nghiệp.
Về nguyên tắc, trong phạm vi thời hạn nợ quy định khi đến hạn trả nợ, doanh nghiệp vay vốn phải có trách nhiệm hoàn trả nợ gốc và lãi cho ngân hàng thương mại. Nếu thực hiện đúng nguyên tắc này thì cả doanh nghiệp và ngân hàng coi như thực hiện đúng cam kết, vốn cho vay của ngân hàng thương mại được thu hồi để sử dụng vòng luân chuyển khác. Doanh nghiệp
trả hết nợ ngân hàng và thực sự vốn vay này đã giúp doanh nghiệp hoàn thành nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của mình. Nhìn chung là rất tốt cho doanh nghiệp, cho ngân hàng và cho cả nền kinh tế.
Nhưng thực tế lại không diễn ra suôn sẻ như vậy, có nhiều doanh nghiệp không trả được nợ và lãi cho ngân hàng khi nợ đã đến hạn trả. Trong trường hợp này, ngân hàng thương mại không thu hồi được vốn và lãi. Đây người ta gọi là nợ quá hạn. Như vậy, nợ quá hạn được hiểu một cách tổng quát là :
Đó là một khoản nợ mà người đi vay (doanh nghiệp) đến hạn phải trả cho ngân hàng thương mại cả vốn và lãi theo cam kết, nhưng doanh nghiệp không trả được cho ngân hàng, nợ quá hạn có tác dụng xấu đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cũng nhự hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp vay vốn.
Nợ quá hạn được phân chia như sau:
- Nợ quá hạn có tài sản đảm bảo: Là khoản nợ khi cho vay người đi vay là doanh nghiệp phải thế chấp tài sản cho ngân hàng, theo pháp luật, ngân hàng có quyền phát mãi tài sản để thu nợ, do vậy, nợ quá hạn này tuy chưa thu được nhưng ngân hàng thương mại vẫn có khả năng thu hồi.
- Nợ quá hạn không có tài sản đảm bảo: Là khoản nợ khi cho vay, ngân hàng không yêu cầu người vay phải thế chấp tài sản. Loại nợ này, con nợ là doanh nghiệp vay vốn vẫn tồn tại, vẫn hoạt động kinh doanh nếu tình hình tài chính của doanh nghiệp tốt thì cũng có khả năng thu hồi nợ.
- Nợ quá hạn là nợ khó đòi (hay còn gọi là nợ xấu). Loại nợ này xảy ra và tồn đọng ở những doanh nghiệp vay vốn có tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và tình hình tài chính yếu kém, biểu hiện là sản xuất kinh doanh bị lỗ, nợ phải trả tăng, doanh nghiệp mất khả năng thanh toán hoàn toàn. Thời hạn nợ tồn đọng khá lâu, có thể kéo dài trên một năm, 2 – 3 năm hoặc lâu hơn nữa và rất khó giải quyết.
2.3. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro trong hoạt động cho vay.
2.3.1. Nguyên nhân khách quan :
- Doanh nghiệp vay vốn gặp những rủi ro trong hoạt động kinh doanh của mình như : Thiên tai, hỏa hoạn, chiến tranh, khủng bố, … do vậy việc sử dụng vốn vay và vốn của doanh nghiệp không đạt hiệu quả, mất hoàn toàn về vốn của cả doanh nghiệp và của cả vốn vay ngân hàng thương mại.
- Tình hình kinh tế thế giới có thể ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng tín như : Biến động của giá vàng thế giới, giá dầu mỏ, giá một số ngoại tệ mạnh hoặc giá một số vật tư chủ yếu có xu hướng tăng cao.
2.3.2. Nguyên nhân chủ quan:
- Về phía ngân hàng thương mại, khi quyết định cho vay, thiếu căn cứ khoa học, không phân tích tình hình khả năng sử dụng vốn và hoàn trả nợ của doanh nghiệp, do vậy đã đưa vốn vào những doanh nghiệp kém hiệu quả sẽ dẫn đến nợ quá hạn, nợ tồn đọng, hoặc cũng có thể do nguyên nhân từ phía đạo đức của người cán bộ tín dụng, cố tình cho vay để vì mục đích lợi riêng cho mình.
- Về phía doanh nghiệp vay vốn: Quản lý sản xuất kinh doanh kém hiệu quả, sử dụng vốn vay không đúng mục đích, tiền vay về không có tác dụng thúc đẩy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, dẫn đến doanh nghiệp vay vốn làm ăn kém hiệu quả, nợ phải trả tăng trong đó có nợ vay ngân hàng.
- Bản thân doanh nghiệp thiếu ý thức trong vấn đề sử dụng vốn vay, hoặc thiếu ý thức trong vấn đề trả nợ, không lo lắng, không quan tâm đến nợ ngân hàng mặc dù khả năng tài chính của doang nghiệp có.
Như vậy, trong trường hợp phát sinh nợ quá hạn, ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp có liên quan cần phải có biện pháp xử lý. Trước hết phải tìm mọi biện pháp để ngăn ngừa, hạn chế sự xuất hiện của nợ quá hạn ở doanh nghiệp. Khi đã phát sinh phải tìm mọi biện pháp để xử lý và thu hồi nợ quá hạn.
Phần 3 : Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của NHTM
3.1. Khái niệm hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay.
Đối với mọi NHTM, hoạt động cho vay đóng vai trò quan trọng với cả NH và nền kinh tế. Đây là hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho NH, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất, do đó, để cho vay có hiệu quả nhất cần tối thiểu hoá rủi ro. Chính vì thế các NH luôn tìm mọi biện pháp để hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay.
Hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay có nghĩa là việc NHTM sử dụng các biện pháp và các thức của mình để giảm thiểu những thiệt hại về mặt tài chính do tình trạng nợ xấu gây ra cho NH..
Đối với mỗi NH tuỳ thuộc vào đặc điểm và hình thức hoạt động của mình lại có những biện pháp và cách thức khác nhau để hạn chế rủi ro trong hoạt đông của mình. Cũng tuỳ thuộc vào việc đánh giá các yếu tố ảnh hưởng tới rủi ro trong hoạt động cho vay mà các NH cũng có những hướng đi cho riêng mình.
3.2. Nhân tố ảnh hưởng tới hạn chế rủi ro trong hoạt động cho vay của NHTM
3.2.1. C¸c nh©n tè thuéc vÒ phÝa NHTM
3.2.1.1. ChÝnh s¸ch qu¶n trÞ tÝn dông cña NH
C¸c NH cã nh÷ng chÝnh s¸ch cho vay kh«ng thËn träng víi nh÷ng DN, ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn vµ qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông cña NH cha ®Çy ®ñ vµ cßn nhiÒu thiÕu sãt. Do vËy tiÒm Èn rñi ro cao
3.2.1.2. Quy tr×nh cÊp tÝn dông, m« h×nh qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông.
C¸c NH thùc hiÖn ®óng c¸c quy tr×nh cÊp tÝn dông cho c¸c ®èi tîng, vµ cã c¸c m« h×nh qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông hîp lý sÏ gi¶m thiÓu ®îc c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra. Thùc hiÖn ®óng quy tr×nh cÊp tÝn dông mang ý nghÜa quan träng ®èi víi c¸c NH, nÕu kh©u nµy kh«ng ®îc thùc hiªn ®óng, cã thÓ t¹o ra nh÷ng kho¶n nî khã ®ßi cho NH
3.2.1.3. N¨ng lùc cña c¸n bé tÝn dông
NÕu c¸n bé tÝn dông cã n¨ng lùc dù b¸o, ph©n tÝch ngµnh, ph©n tÝch tµi chÝnh, ph¸t hiÖn vµ sö lý c¸c kho¶n vay cã vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ, c¸c quyÕt ®Þnh cho vay mang tÝnh c¶m tÝnh cña c¸c c¸n bé, ®îc ®a ra trªn cã së th«ng tin ®îc c©n nh¾c kh«ng ®Çy ®ñ hoÆc phiÕn diÖn nh chØ dùa vµo tµi s¶n thÕ chÊp hay b¶n th©n ph¬ng ¸n kinh doanh mµ bá qua n¨ng lùc tµi chÝnh cña b¶n th©n doanh nghiÖp ®Òu dÉn tíi rñi ro cao. C¸n bé tÝn dông cã chuyªn m«n cao th× c¸c kho¶n vay cã vÊn ®Ò sÏ ®îc ph¸t hiÖn sím, cã kh¶ n¨ng t vÊn cho kh¸ch hµng, gi¸m s¸t kh¸ch hµng vuît qua giai ®o¹n khã kh¨n, vµ NH sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p can thiÖp nhÆm h¹n chÕ rñi ro. YÕu tè con ngêi cã thÓ coi lµ yÕu tè cã t¸c ®éng lín nhÊt vÒ phÝa NH ®Õn rñi ro cña ho¹t ®éng tÝn dông.
3.2.1.4. Gi¸m s¸t kiÓm tra sau khi cho vay
Sau khi cho vay, nÕu NH thùc hiÖn tèt viÖc gi¸m s¸t mãn vay, ®¸nh gi¸ l¹i ®Þnh k× vÒ doanh nghiÖp, kho¶n vay, tµi s¶n thÕ chÊp, ph¸t hiÖn nh÷ng dÊu hiÖu bÊt thêng trong ho¹t ®éng cña DN th× NH sÏ gi¶m thiÓu ®îc rñi ro trong ho¹t ®«ng cho vay
3.2.1.5. §Þnh gi¸ kho¶n vay kh«ng theo møc ®é rñi ro cña kh¸ch hµng
ViÖc ®Þnh gi¸ kho¶n vay kh«ng theo møc ®é rñi ro cña kh¸ch hµng kh«ng chØ lµm gi¶m thu nhËp cña NH kh«ng chØ lµm gi¶m thu nhËp tõ NH mµ cßn kh«ng khuyÕn khÝch KH c©n nh¾c kÜ tríc khi ra quyÕt ®Þnh ®Çu t, lµm thiÕu hôt nguån bï ®¾p rñi ro cho NH vµ lµm t¨ng møc ®é rñi ro tÝn dông tõ c¶ hai phÝa NH vµ KH
3.2.1.6. Rñi ro ®¹o ®øc cña c¸n bé NH
Bé phËn tÝn dông lµ n¬i trùc tiÕp thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn vµ kh¼ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng còng nh trùc tiÕp kiÓm tra kho hµng, tµi s¶n thÕ chÊp, gi¸m s¸t gi¶i ng©n, kiÓm tra sö dông vèn vay, lµ ®Çu mèi tiÕp xóc víi kh¸ch hµng, nªn nÕu ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp kh«ng tèt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÊt lîng mãn vay vµ kh¼ n¨ng thu håi nî cña NH
3.2.1.7. ChÝnh s¸ch qu¶n trÞ nguån nh©n lùc
C¸n bé tÝn dông lµ nguêi trùc tiÕp tham gia vµo ho¹t ®éng cã tÝnh rñi ro cña NH. ChÝnh s¸ch tuyÓn dông, ®·i ngé vµ ®Ò b¹t c¸n bé tÝn dông cña NH t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ thùc thi chiÕn lîc,chÝnh s¸ch tÝn dông cña NH. Mét chiÕn lîc, chÝnh s¸ch qu¶n trÞ tÝn dông tèt mµ kh«ng ®i kÌm chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ nguån nh©n lùc sÏ kh«ng ®¹t ®îc hiÖu qu¶ mong muèn vµ gi¸n tiÕp t¨ng nguy c¬ rñi ro ®¹o ®øc ë c¸n bé tÝn dông.
3.2.2. C¸c yÕu tè thÞ trêng
3.2.1.1. Chu kú kinh tÕ
Trong thêi k× t¨ng trëng kinh tÕ, c¸c ngµnh nãi chung ®Òu kinh doanh thuËn lîi h¬n, tû lÖ thu håi nî v× thÕ t¨ng lµm gi¶m tû lÖ c¸c kho¶n nî xÊu. Nhng trong thêi k× kÐm t¨ng trëng c¸c ngµnh kinh doanh nãi chung ®Òu gÆp khã kh¨n, c¸c mãn vay, ®Æc biÖt lµ trung, dµi h¹n ®îc quyÕt ®Þnh dÔ d·i trong thêi k× t¨ng trëng sÏ trë thµnh nh÷ng kho¶n nî khã ®ßi trong vµi n¨m sau ®ã.
3.2.2.2. L·i suÊt vµ l¹m ph¸t
L·i suÊt c¬ b¶n cao ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch can thiÖp cña NHTW khi l¹m ph¸t vuît qu¸ møc ®é nµo ®ã. Khi l·i suÊt t¨ng, nguån vèn cña NH khan hiÕm h¬n ®ång thêi ho¹t ®éng tÝn dông còng ®èi mÆt víi rñi ro cao h¬n do l·i suÊt cao buéc ngêi vay thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh m¹o hiÓm h¬n. Do ®ã tiÒm Èn rñi ro lµ rÊt lín cho NH
3.2.2.3. ThÞ trêng bÊt ®éng s¶n
Mét sè c¸c kho¶n vay ë c¸c NH thêng ®îc dïng ®Ó ®Çu t vµo bÊt ®éng s¶n vµ còng ®îc ®¶m b¶o b»ng B§S, nguån tr¶ nî tõ kinh doanh bÊt ®éng s¶n chø kh«ng ph¶i tõ dßng tiÒn thêng xuyªn, æn ®Þnh. Do vËy tiÒm Èn nguy c¬ nî xÊu rÊt cao do thÞ trêng B§S cã tÝnh bÊt æn cao
3.2.2.4. Rñi ro chÝnh s¸ch
Nh÷ng sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¸c DN, nÕu cã nh÷ng sù thay ®æi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña DN, m«i trßng kinh doanh tèt sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho DN, do vËy t¨ng kh¼ n¨ng thanh to¸n nî cña DN víi NH, gi¶m t×nh tr¹ng nî xÊu cña NH
3.2.3. C¸c yÕu tè thuéc vÒ phÝa KH.
3.2.3.1. Rñi ro tæng thÓ cña KH
YÕu tè tµi chÝnh
YÕu tè ®Çu tiªn vµ cèt lâi t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña KH, ®ã lµ yÕu tè tµi chÝnh. N¨ng lùc tµi chÝnh ¶nh hëng tíi rñi ro tæng thÓ cña KH. Kh«ng cã giao dÞch nµo lµ phi rñi ro. NÕu DN cã tiÒm lùc tµi chÝnh th× viÖc mét giao dÞch kh«ng thµnh c«ng sÏ kh«ng lµm DN mÊt kh¶ n¨ng tr¶ nî, cßn khi ®iÒu kiÖn tµi chÝnh ®· suy yÕu th× sÏ ¶nh hëng tíi tÊt c¶ c¸c giao dÞch. C¸c yÕu tè tµi chÝnh cã ¶nh hëng nhiÒu ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña DN cã thÓ ph©n lµm c¸c nhãm : Kh¼ n¨ng sinh lêi, kh¶ n¨ng thanh kho¶n, hiÖu qu¶ qu¶n lý vèn vµ dßng tiÒn.
NÕu c¸c yÕu tè trªn cña DN ®îc ®¶m b¶o th× DN sÏ cã ®ù¬c n¨ng lùc tµi chÝnh m¹nh, vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tr¶ nî cho NH
yÕu tè phi tµi chÝnh
C¸c yÕu tè phi tµi chÝnh t¸c ®éng ®Õn møc ®é rñi ro cña DN gåm cã: §¹o ®øc , uy tÝn cña chñ DN ; N¨ng lùc kinh doanh ,qu¶n trÞ nh©n sù ; TriÓn väng ngµnh ; Kh¶ n¨ng c¹nh tranh ; Sù ®a d¹ng ho¸ trong kinh doanh vµ ®èi t¸c.
C¸c yÕu tè nµy t¸c ®éng rÊt lín ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña DN, nÕu mét DN cã uy tÝn, n¨ng lùc qu¶n trÞ kinh doanh tèt kh¶ n¨ng c¹nh tranh lín... th× sÏ t¹o ra ®îc nhiÒu lîi nhuËn. Do vËy kh¶ n¨ng hoµn tr¶ c¸c mãn nî cao, gi¶m t×nh tr¹ng nî xÊu cña NH
3.2.4. C¸c yÕu tè kh¸c
3.2.4.1 TÝnh chÝnh x¸c vµ s·n cã cña th«ng tin
NÕu c¸c th«ng tin vÒ DN ®îc cung cÊp mét c¸ch chÝnh x¸c, minh b¹ch, th× c¸c NH lu«n n¾m ®ù¬c t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña DN. Tõ ®ã NH cã c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c h¬n trong quyÕt ®Þnh cho vay ®èi víi c¸c DN, gi¶m thiÓu rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông cña NH
3.2.4.2. Vai trß gi¸m s¸t cña NHTW
NÕu NHTW ph¸t huy hÕt vai trß gi¸m s¸t, nhËn d¹ng vµ ®a ra ®ù¬c nh÷ng ®¸nh gi¸ ®éc lËp vÒ chiÕn lîc, chÝnh s¸ch, quy tr×nh cÊp tÝn dông vµ qu¶n trÞ danh môc cña NHTM sÏ ®¶m b¶o søc khoÎ cho hÖ thèng NHTM, gióp c¸c NHTM ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, tr¸nh c¸c ho¹t ®éng mang tÝnh rñi ro cao cña c¸c NH
Cho vay lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cèt yÕu cña NHTM, lµ ho¹t ®éng mang l¹i doanh thu chñ yÕu cho NH. Nhng trong bÊt k× kho¶n cho vay nµo còng lu«n lu«n tiÒm Èn rñi ro ®èi víi NHTM. Do ®ã viÖc gi¶m thiÓu rñi ro trong ho¹t ®éng cho vay lu«n lµ mèi quan t©m cña hµng ®Çu cña c¸c NHTM. H¹n chÕ rñi ro lu«n lµ c«ng cô quan träng ®Ó c¸c NHTM tån t¹i vµ mang tÇm chiÕn lîc trong ho¹t ®éng cña NH.
TµI LIÖU THAM KH¶O
1 . Lª V¨n T. Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh. Qu¶n trÞ NHTM
2. Lª Vinh Danh. TiÒn vµ ho¹t ®éng NH. Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ Quèc gia, Hµ néi 1996 :
3. Fredric S.Minskin. TiÒn tÖ - Ng©n hµng vµ thÞ trêng tµi chÝnh. NXB Khoa häc kÜ thuËt. Hµ néi 1994.
4. Robert Raymond. TiÒn tÖ - Ng©n hµng vµ tÝn dông. ViÖn khoa häc NH. Hµ néi 1992
5. Lª V¨n TÒ. TiÒn tÖ - Ng©n hµng vµ thanh to¸n quèc tÕ. NXB thèng kª. Hµ néi 1996
6. Lª V¨n TÒ. Tõ ®iÓn kinh tÕ tµi chÝnh ng©n hµng. NXB chÝnh trÞ Quèc gia. Hµ néi 1996.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 72486.DOC