Giới thiệu chung
Doanh nghiệp có vốn FDI và cơ chế tài chính đối với doanh nghiệp có vốn FDI trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập 9
1.1. vai trò Đầu tư trực tiếp nước ngoài và những vấn đề chung về doanh nghiệp có vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài 9
1.1.1. Đầu tư trực tiếp nước ngoài 9
1.1.2. Vai trò của FDI 11
1.1.3. Những vấn đề chung về doanh nghiệp có vốn FDI 12
1.1.4. Quản lý Nhà nước đối với các doanh nghiệp có vốn FDI. 20
1.2. Cơ chế tài chính đối với doanh nghiệp có vốn FDI trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập. 21
1.2.1. Nhận thức chung về cơ chế tài chính doanh nghiệp 21
1.2.2. Nội dung cơ bản của cơ chế tài chính doanh nghiệp có vốn FDI 24
1.2.3. Vai trò của cơ chế tài chính đối với việc phát triển doanh nghiệp có vốn FDI trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập. 33
Thực trạng cơ chế tài chính đối với doanh nghiệp có vốn FDI ở Việt Nam và kinh nghiệm một số nước trên thế giới 36
2.1. Thực trạng doanh nghiệp có vốn FDI tại Việt Nam 36
2.1.1. Tổng quan FDI tại Việt nam 36
2.1.2. Đánh giá chung về thực trạng doanh nghiệp có vốn FDI ở Việt Nam. 38
2.2. Đánh giá Thực trạng cơ chế tài chính đối với doanh nghiệp có vốn FDI ở Việt Nam. 43
2.2.1. Thực trạng cơ chế tài chính doanh nghiệp có vốn FDI. 43
2.2.2. Đánh giá thực trạng cơ chế tài chính đối với doanh nghiệp có vốn FDI tại Việt nam. 52
2.3. Kinh nghiệm quản lý Nhà nước về tài chính đối với các doanh nghiệp có vốn FDI ở một số nước trên thế giới 56
2.3.1. Kinh nghiệm của các nước công nghiệp mới châu Á 56
2.3.2. Kinh nghiệm của Trung quốc 57
2.3.3. Kinh nghiệm một số quốc gia thuộc khối ASEAN 59
2.3.4. Những bài học rút ra từ việc nghiên cứu kinh nghiệm của các nước. 62
Giải pháp hoàn thiện cơ chế tài Chính đối với các doanh nghiệp có vốn FDI Trong điều kiện cạnh tranh và hội Nhập 64
3.1. Xu hướng vận động, quan điểm phát triển các doanh nghiệp có vốn FDI. 64
3.1.1. Xu hướng vận động của các doanh nghiệp có vốn FDI. 64
3.1.2. Tác động của cạnh tranh và hội nhập đối với doanh nghiệp có vốn FDI 66
3.1.3. Các quan điểm phát triển doanh nghiệp có vốn FDI ở Việt nam. 68
3.2. Quan điểm hoàn thiện cơ chế tài chính đối với các doanh nghiệp có vốn FDI trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập. 71
3.3. Giải pháp hoàn thiện cơ chế tài chính đối với các doanh nghiệp có vốn FDI ở Việt nam trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập. 74
3.3.1. Cải thiện tổng thể môi trường đầu tư kinh doanh thúc đẩy doanh nghiệp có vốn FDI phát triển. 75
3.3.2. Giải pháp tăng cường năng lực tài chính, nâng cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp có vốn FDI trong xu thế hội nhập. 77
3.3.3. Hoàn thiện chính sách thuế phù hợp tiến trình hội nhập thúc đẩy doanh nghiệp có vốn FDI phát triển. 82
3.3.4. Hoàn thiện thị trường ngoại hối theo hướng toàn diện, hiện đại phục vụ đắc lực cho hoạt động của các doanh nghiệp có vốn FDI. 86
3.3.5. Hoàn thiện chính sách tín dụng để phát triển doanh nghiệp có vốn FDI 90
3.3.6. Giải pháp hỗ trợ của Nhà nước. 92
3.4. Một số điều kiện cần thiết để thực hiện các giải pháp 93
3.4.1. Sự ổn định chính trị, ổn định kinh tế - xã hội và năng lực tổ chức quản lý của Chính phủ. 93
3.4.2. Hoàn thiện hệ thống pháp luật, kết hợp đồng bộ các giải pháp tài chính với các công cụ quản lý vĩ mô. 94
3.4.3. Đổi mới công tác quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp có vốn FDI. 95
Kết luận 97
ký hiệu các chữ viết tắt 102
Tổng số 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
110 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1636 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện cơ chế tài chính đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong điều kiện cạnh tranh và hội nhập, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
¸p lý c¹nh tranh lµnh m¹nh cho c¸c doanh nghiÖp, kh¬i dËy c¸c nguån lùc trong níc, thu hót nguån vèn FDI.
Hai lµ: So¸t xÐt l¹i viÖc miÔn gi¶m thuÕ, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng miÔn gi¶m thuÕ trµn lan lµm suy gi¶m nguån thu, lµm phøc t¹p trong qu¶n lý, mÊt tÝnh nghiªm tóc cña ph¸p luËt, g©y mÊt b×nh ®¼ng gi÷a c¸c ®èi tîng cã nghÜa vô nép thuÕ, h¹n chÕ sù lång ghÐp nhiÒu môc tiªu trong mét s¾c thuÕ. §Ó héi nhËp kinh tÕ vµ khuyÕn khÝch c¸c nhµ §TNN, chÝnh s¸ch thuÕ cña ViÖt nam ph¶i híng tíi tÝnh trung lËp, râ rµng minh b¹ch.
Ba lµ: X©y dùng chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt nhËp khÈu theo híng b¶o hé hiÖu qu¶ nÒn kinh tÕ, khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo híng xuÊt khÈu, ®ång thêi thùc hiÖn tèt c¸c cam kÕt quèc tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp.
Bèn lµ: C«ng bè c«ng khai vµ réng r·i lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ quan, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®óng nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®Ó cã ch¬ng tr×nh thÝch øng vµ tËn dông nh÷ng c¬ héi ®ã.
Hoµn thiÖn c¸c luËt thuÕ:
ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT).
ViÖc c¾t gi¶m thuÕ quan theo lé tr×nh CEPT sÏ hoµn thµnh vµo n¨m 2006 vµ thuÕ suÊt tèi ®a thuÕ nhËp khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu chØ cßn 5%. V× vËy thuÕ GTGT trong giai ®o¹n nµy ph¶i ®¶m b¶o lµ nguån thu quan träng cho NSNN, khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ dÞch vô ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu, ph¶i phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, ®¬n gi¶n ho¸ chÝnh s¸ch, t¨ng cêng tÝnh trung lËp cña thuÕ. §Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã cÇn ph¶i:
- Më réng ®èi tîng chÞu thuÕ, bæ sung c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ ë kh©u s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu. Gi¶m dÇn vµ ®i ®Õn xo¸ bá ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT ®Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn hoµn cña thuÕ GTGT.
- VÒ thuÕ suÊt nªn ¸p dông thèng nhÊt mét møc thuÕ suÊt 10%, võa thùc hiÖn ®îc môc tiªu ®¬n gi¶n, c«ng b»ng, t¨ng cêng tÝnh trung lËp cña thuÕ, võa kh¾c phôc ®îc tÝnh tuú tiÖn khi ¸p dông khung thuÕ suÊt.
- Më réng diÖn nhãm c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ®îc hëng thuÕ suÊt 0% ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Kh«ng ®¸nh thuÕ GTGT ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng, vËt t x©y dùng mµ trong níc cha s¶n xuÊt ®îc, nhËp khÈu ®Ó t¹o tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cã vèn FDI kÓ c¶ trong trêng hîp më réng quy m« s¶n xuÊt, ®æi míi d©y chuyÒn c«ng nghÖ.
- Qu¶n lý nghiªm ngÆt viÖc sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó më réng ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ nh»m ®¬n gi¶n viÖc thùc thi LuËt thuÕ GTGT vµ phï hîp th«ng lÖ quèc tÕ.
ThuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu.
Tríc bèi c¶nh quèc tÕ thay ®æi vµ môc tiªu kinh tÕ cña ®Êt níc hiÖn nay lµ tËn dông nh÷ng lîi thÕ khi ViÖt Nam tham gia héi nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ th¬ng m¹i khu vùc vµ quèc tÕ, chuyÓn ®æi tõ chÝnh s¸ch thay thÕ nhËp khÈu sang nÒn kinh tÕ híng m¹nh vµo xuÊt khÈu, chÝnh s¸ch thuÕ nhËp khÈu cña ViÖt Nam ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, ®ã lµ: thiÕu tÝnh æn ®Þnh vµ tÝnh trung lËp, cßn b¶o hé trµn lan, t¹o t©m lý û l¹i cho c¸c doanh nghiÖp trong níc, kh«ng v¬n lªn ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh nh»m ph¸t huy ®îc lîi thÕ cña ViÖt Nam khi héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ.
V× vËy chÝnh s¸ch thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu cÇn ph¶i ®îc hoµn thiÖn theo híng b¶o hé cã chän läc, cã thêi gian vµ cã ®iÒu kiÖn vµ ph¶i phï hîp víi lÞch tr×nh c¾t gi¶m thuÕ quan khi thùc hiÖn AFTA, còng nh cã thÓ thùc hiÖn ®îc c¸c tho¶ thuËn víi EU, WTO, APEC... Víi c¸c néi dung c¬ b¶n lµ biÓu thuÕ nhËp khÈu phï hîp víi ®Þnh híng b¶o hé hiÖu qu¶ c¸c ngµnh kinh tÕ, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®Ó c¸c nhµ §TNN yªn t©m ®Çu t lµm ¨n l©u dµi t¹i ViÖt nam; viÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ h¶i quan theo yªu cÇu cña WTO, thu hÑp diÖn miÔn gi¶m thuÕ, thu hÑp sè lîng møc thuÕ suÊt, viÖc ph©n lo¹i hµng ho¸ trong biÓu thuÕ ph¶i tu©n theo c¸ch ph©n lo¹i cña "Danh môc m« t¶ vµ m· ho¸ hµng ho¸" (danh môc HS) cña Tæ chøc H¶i quan ThÕ giíi (WCO).
§Ò nghÞ tiÕp tôc duy tr× chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vÒ thuÕ nhËp khÈu ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh h×nh thµnh b»ng vèn ®Çu t nh hiÖn nay, më réng miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi vËt t x©y dùng trong níc cha s¶n xuÊt ®îc, nhËp khÈu ®Ó h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp.
ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®îc hoµn thiÖn theo híng bæ sung ®èi tîng chÞu thuÕ, ®iÒu chØnh thuÕ suÊt c¸c mÆt hµng cho phï hîp vµ ®ång bé víi c¸c luËt thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÈu vµ luËt thuÕ GTGT, söa ®æi c¨n cø tÝnh thuÕ tõ thuÕ suÊt sang møc thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt trªn s¶n phÈm nh mét sè níc Philippin, §an M¹ch, NhËt... võa ®¬n gi¶n, võa dÔ thùc hiÖn.
Hoµn thiÖn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
- Thèng nhÊt mét møc thuÕ suÊt chung lµ 28% cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ theo th«ng lÖ quèc tÕ.
- Lo¹i bá toµn bé nh÷ng qui ®Þnh vÒ miÔn gi¶m thuÕ víi nh÷ng ®èi tîng thuéc chÝnh s¸ch x· héi ®Ó ®¶m b¶o tÝnh trung lËp cña thuÕ phï hîp th«ng lÖ quèc tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp
- Xo¸ bá viÖc miÔn gi¶m thuÕ trµn lan, thiÕu chän läc, thiÕu c¬ së khoa häc vµ kh«ng phï hîp víi c¸c cam kÕt quèc tÕ. Nªn miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp theo ®Þa bµn ®Çu t, theo c¸c lÜnh vùc ®Çu t cÇn khuyÕn khÝch thay v× miÔn gi¶m tõng dù ¸n cô thÓ nh hiÖn nay. CÇn ph¶i xÐt miÔn gi¶m thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã ®µo t¹o tay nghÒ, huÊn luyÖn kü thuËt, ®µo t¹o c«ng nh©n vµ ngêi qu¶n lý ®Þa ph¬ng… nhÊt lµ trong ®Çu t trung vµ dµi h¹n. §©y lµ mét khuyÕn khÝch cÇn ph¶i ®îc coi träng xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn thÞ trêng lao ®éng trong níc ®ang cßn ë tr×nh ®é thÊp, lao ®éng lµnh nghÒ, kü thuËt cao khan hiÕm.
Hoµn thiÖn thuÕ thu nhËp cña ngêi cã thu nhËp cao theo híng:
- Më réng ph¹m vi ®iÒu chØnh tíi mäi nguån thu nhËp c¸ nh©n. Ban hµnh LuËt thuÕ thu nhËp c¸ nh©n thay Ph¸p lÖnh thuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao.
- Thu hÑp dÇn kho¶ng c¸ch chªnh lÖch vÒ thu nhËp chÞu thuÕ gi÷a ngêi ViÖt nam vµ ngêi níc ngoµi, tiÕn tíi ¸p dông chung mét biÓu thuÕ suÊt cho mäi ®èi tîng, trªn c¬ së x©y dùng møc miÔn trõ kh¸c nhau ®Ó ®¶m b¶o sù ®éng viªn c«ng b»ng gi÷a c¸c ®èi tîng nép thuÕ.
Thu nhËp chÞu thuÕ khëi ®iÓm ®èi víi ngêi ViÖt Nam nh hiÖn nay lµ qu¸ thÊp, ngêi ViÖt nam lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¶i nép thuÕ nhiÒu h¬n ngêi níc ngoµi khi ®¶m nhiÖm cïng c«ng viÖc vµ cã thu nhËp t¬ng ®¬ng. §iÒu nµy h¹n chÕ sö dông lao ®éng ViÖt nam vµo c¸c c«ng viÖc cã thu nhËp cao, vÞ trÝ quan träng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. §Ò nghÞ n©ng møc thu nhËp chÞu thuÕ khëi ®iÓm vµ h¹ thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp c¸ nh©n ®èi víi ngêi lao ®éng ViÖt nam ®Ó khuyÕn khÝch c¸c nhµ §TNN sö dông lao ®éng ViÖt nam gi÷ c¸c vÞ trÝ qu¶n lý vµ chuyªn m«n chñ chèt.
- TiÕp tôc ®µm ph¸n ký kÕt thªm c¸c hiÖp ®Þnh tr¸nh ®¸nh thuÕ hai lÇn, tríc hÕt lµ c¸c níc ASEAN ®Ó t¹o thuËn lîi cho thóc ®Èy ®Çu t trong khu vùc, ®ång thêi ®Ó gãp phÇn thu hót h¬n n÷a FDI, ®Æc biÖt lµ tõ thÞ trêng Mü, còng cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®µm ph¸n vµ ký hiÖp ®Þnh thuÕ víi Mü. §ång thêi víi xu thÕ ph¸t triÓn nhanh chãng cña th¬ng m¹i ®iÖn tö vµ kinh doanh dÞch vô trªn thÕ giíi, hiÖp ®Þnh thuÕ cña ViÖt Nam còng cÇn ph¶i söa ®æi, bæ sung nh÷ng qui ®Þnh vÒ "c¬ së thêng tró" phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ (theo mÉu HiÖp ®Þnh thuÕ cña OECD). §iÒu nµy rÊt quan träng ®èi víi c¸c nhµ §TNN vµ lao ®éng níc ngoµi lµm viÖc t¹i ViÖt nam.
3.3.4. Hoµn thiÖn thÞ trêng ngo¹i hèi theo híng toµn diÖn, hiÖn ®¹i phôc vô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
Qu¶n lý ngo¹i hèi lµ viÖc thùc hiÖn qu¶n lý c¸c luång tiÖn tÖ ra, vµo mét níc vµ c¸c giao dÞch kh¸c cã liªn quan ®Õn tiÒn tÖ níc ngoµi th«ng qua c¸c qui ®Þnh cña Nhµ níc. Qu¶n lý ngo¹i hèi nh»m b¶o vÖ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong níc vµ b¶o tån dù tr÷ ngo¹i tÖ quèc gia, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn trong héi nhËp kinh tÕ. ThÞ trêng ngo¹i hèi ViÖt nam cÇn ph¶i ®îc hoµn thiÖn, ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n n÷a, nh»m thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. Mét thÞ trêng ngo¹i hèi ho¹t ®éng hiÖu qu¶ cßn cã t¸c dông kÝch thÝch lu©n chuyÓn c¸c kho¶n ®Çu t vµ tÝn dông quèc tÕ; t¹o m«i trêng ®Ó tû gi¸ ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan theo quan hÖ cung cÇu; cung cÊp c«ng cô phßng ngõa rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu, c¸c nhµ ®Çu t vµ ®i vay… ThÞ trêng ngo¹i hèi liªn quan ®Õn hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, ®Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp nµy, thÞ trêng ngo¹i hèi tËp trung gi¶i quyÕt mét sè ®iÓm sau ®©y:
3.3.4.1. Híng tíi chÝnh s¸ch tû gi¸ c©n b»ng cung cÇu vµ hoµn thiÖn ph¬ng ph¸p c«ng bè tû gi¸
VÊn ®Ò tû gi¸ hèi ®o¸i lµ hÕt søc nh¹y c¶m vµ t¸c ®éng d©y chuyÒn rÊt phøc t¹p, hiÖn ®ang ®îc nhiÒu ngêi quan t©m. Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ mét trong nh÷ng nh©n tè cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI vµ c¸c doanh nghiÖp cã ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Tû gi¸ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng ngo¹i hèi ho¹t ®éng hiÖu qu¶. HiÖn nay, tû gi¸ hèi ®o¸i mµ ng©n hµng Nhµ níc c«ng bè hµng ngµy lµ tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI sö dông tû gi¸ nµy ®Ó h¹ch to¸n hÇu hÕt c¸c giao dÞch ngo¹i tÖ liªn quan ®Õn doanh nghiÖp.
ChÝnh s¸ch tû gi¸ linh ho¹t cã sù can thiÖp cña Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ dÇn dÇn thÝch øng víi KTTT. Tuy nhiªn trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cÇn luËn chøng nguyªn t¾c can thiÖp cña Nhµ níc vµo møc tû gi¸ hèi ®o¸i, ®ång thêi x¸c ®Þnh râ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ c¬ chÕ thùc hiÖn sù can thiÖp ®ã mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn cã thÓ ¸p dông tû gi¸ th¶ næi theo ®óng tr×nh ®é nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ quan hÖ thÞ trêng trªn thÞ trêng hèi ®o¸i, híng tíi mét tû gi¸ thÞ trêng linh ho¹t vµ tû gi¸ ph¶i lµ s¶n phÈm cña quan hÖ cung cÇu ngo¹i tÖ trªn thÞ trêng ngo¹i hèi. §iÒu hµnh chÝnh s¸ch tû gi¸ phï hîp cung cÇu ngo¹i tÖ thùc tÕ trªn thÞ trêng, ®¶m b¶o khuyÕn khÝch ®îc xuÊt khÈu, kiÓm so¸t ®îc nhËp khÈu, t¹o m«i trêng kinh tÕ æn ®Þnh cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng.
Thùc tÕ hiÖn nay tû gi¸ cña tiÒn ®ång ViÖt nam (VND) míi chØ g¾n víi §« la Mü (USD) mµ cha cã sù g¾n ®Þnh víi c¸c ngo¹i tÖ kh¸c. §iÒu nµy ®îc lý gi¶i bëi tËp qu¸n thÞ trêng vµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh vµ c«ng bè tû gi¸. Tû gi¸ VND/USD hiÖn nay ®îc x¸c ®Þnh vµ c«ng bè gÇn nh ®éc lËp víi quan hÖ tû gi¸ gi÷a USD vµ c¸c ngo¹i tÖ kh¸c, nghÜa lµ tû gi¸ cña VND ®îc g¾n ®Þnh chÆt chÏ víi USD.
Trªn thùc tÕ USD lu«n cã gi¸ trÞ æn ®Þnh, thÓ hiÖn ë tû lÖ l¹m ph¸t thÊp, trong khi ®ã VND cã gi¸ trÞ bÊp bªnh, tiÒm Èn l¹m ph¸t cao nªn viÖc g¾n ®Þnh tû gi¸ cña VND víi USD lµ kh«ng hîp lý, nã cã thÓ lµm xãi mßn søc c¹nh tranh th¬ng m¹i quèc tÕ cña ViÖt nam. MÆt kh¸c, nÕu USD lªn gi¸ so víi ngo¹i tÖ kh¸c, v« h×nh dung VND còng lªn gi¸ theo vµ dÉn ®Õn kÕt qu¶ lµ k×m h·m xuÊt khÈu vµ kÝch thÝch nhËp khÈu. §iÒu nµy tr¸i ngîc víi chñ tr¬ng cña Nhµ níc vÒ viÖc khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI híng m¹nh vµo SXKD hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu.
Do vËy, ®Ó phôc vô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸, dÞch vô cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, gi¶m thiÓu rñi ro trong kinh doanh xuÊt khÈu, mét mÆt ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c ngo¹i tÖ trong giao dÞch quèc tÕ, ®a mét sè ngo¹i tÖ m¹nh, chiÕm tû träng nhÊt ®Þnh trong thanh to¸n quèc tÕ cña ViÖt nam vµo c¬ cÊu ®èi tîng mua b¸n trªn thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng; h¹n chÕ c¸c biÖn ph¸p can thiÖp trùc tiÕp lªn tû gi¸ vµ ngo¹i hèi, kh¬i th«ng tiÕn tíi ®a thÞ trêng ngo¹i hèi quèc gia héi nhËp thÞ trêng ngo¹i hèi quèc tÕ. MÆt kh¸c, trong ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tû gi¸, Ng©n hµng Nhµ níc nªn x¸c ®Þnh c¬ cÊu “ræ” ngo¹i tÖ ®Ó x¸c ®Þnh tû gi¸ cña VND, nh»m gi¶m bít sù lÖ thuéc cña VND vµo USD, ®ång thêi lµm cho tû gi¸ cña VND so víi ngo¹i tÖ kh¸c kh¸ch quan h¬n.
3.3.4.2. ChuyÓn biÖn ph¸p kÕt hèi sang c«ng cô tû gi¸ thÞ trêng.
LuËt §TNN t¹i ViÖt nam ®· xo¸ bá viÖc c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¶i tù c©n ®èi thu chi ngo¹i tÖ vµ cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ®îc tù do tiÕp cËn c¸c nguån ngo¹i tÖ t¹i c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®îc phÐp kinh doanh ngo¹i tÖ t¹i ViÖt nam. Nh vËy, víi qui ®Þnh nµy c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI vµ c¸c bªn tham gia hîp ®éng hîp t¸c kinh doanh ®îc ®èi xö b×nh ®¼ng nh c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ trong níc. Ngoµi ra, ChÝnh phñ ®¶m b¶o hoÆc hç trî viÖc chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ cho mét sè doanh nghiÖp cã vèn FDI thuéc c¸c dù ¸n ®Æc biÖt quan träng, ®Çu t theo ch¬ng tr×nh cña ChÝnh phñ trong tõng thêi kú, hoÆc thuéc c¸c dù ¸n x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng… trong trêng hîp c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ngo¹i tÖ. §Ó thùc hiÖn qui ®Þnh nµy, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn ph¶i cã nh÷ng híng dÉn chi tiÕt, cô thÓ vÒ c©n ®èi ngo¹i tÖ cña doanh nghiÖp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI tiÕp cËn c¸c nguån ngo¹i tÖ mét c¸ch thuËn lîi.
HiÖn nay tû lÖ kÕt hèi ngo¹i tÖ lµ 0% ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i doanh nghiÖp. Tuy nhiªn cÇn ph¶i xo¸ bá biÖn ph¸p kÕt hèi, sö dông c«ng cô tû gi¸ thÞ trêng ®Ó ®iÒu tiÕt cung cÇu ngo¹i tÖ trªn thÞ trêng ngo¹i hèi. §iÒu ®ã nh»m gi¶m thiÓu sù can thiÖp hµnh chÝnh trùc tiÕp vµo thÞ trêng ngo¹i hèi, t¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh qu¶n lý ngo¹i hèi.
ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi ph¶i ®îc ®æi míi theo híng tù do ho¸, sö dông c«ng cô tû gi¸, ®ång thêi t¹o quyÒn chñ ®éng trong viÖc mua, b¸n vµ sö dông ngo¹i tÖ cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i
HiÖn nay, viÖc chuyÓn ®æi tõ VND nam sang ngo¹i tÖ bÞ giíi h¹n. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng thay thÕ hµng nhËp khÈu quan träng ®îc Nhµ níc ®¶m b¶o c©n ®èi ngo¹i tÖ, c¸c doanh nghiÖp kh¸c ®îc mua ngo¹i tÖ t¹i ng©n hµng th¬ng m¹i theo tho¶ thuËn. Tuy nhiªn, viÖc mua ngo¹i tÖ kh«ng ph¶i dÔ dµng ®èi víi hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt. Nhµ níc cÇn ph¶i cã c¬ chÕ thÝch hîp ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a cho viÖc chuyÓn ®æi tõ VND ra ngo¹i tÖ phôc vô kÞp thêi ho¹t ®éng SXKD cña doanh nghiÖp.
3.3.4.3. ChuyÓn vèn, tµi s¶n, lîi nhuËn tõ ViÖt nam ra níc ngoµi hoÆc tõ níc ngoµi vµo ViÖt nam.
Doanh nghiÖp cã vèn FDI cã thÓ ®îc Thèng ®èc ng©n hµng Nhµ níc cÊp giÊy phÐp cho më tµi kho¶n ë níc ngoµi nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn, ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÒn ra, vµo ViÖt nam vµ vay vèn níc ngoµi… Víi nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi nh vËy, võa ®¶m b¶o cho viÖc t¨ng cêng vai trß qu¶n lý ngo¹i hèi cña Nhµ níc, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI trong ho¹t ®éng SXKD. §Ó phï hîp víi xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ ®Çu t, më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cho c¸c nhµ §TNN, Nhµ níc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tù do chuyÓn lîi nhuËn, vèn, thu nhËp c¸ nh©n vÒ níc hoÆc sang níc thø ba sau khi hoµn thµnh nghÜa vô thuÕ t¹i ViÖt nam.
Tõng bíc Nhµ níc cÇn ®Þnh híng hoµn thiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi phï hîp víi xu thÕ héi nhËp, ®Ó ®Õn khi ®ñ ®iÒu kiÖn, ViÖt nam cã thÓ s½n sµng thùc hiÖn chÝnh s¸ch tù do ho¸ ngo¹i tÖ, thóc ®Èy m¹nh mÏ h¬n n÷a §TNN ë ViÖt nam vµ thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn.
ThÞ trêng ngo¹i hèi lµ mét thÞ trêng cã tÝnh c¹nh tranh rÊt cao, ®é thanh kho¶n lín, th«ng tin vÒ thÞ trêng ph¶i tøc thêi vµ ®ßi hái gi¶m thiÓu thêi gian giao dÞch… §Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu kinh doanh, cÇn ph¶i trang bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i cho thÞ trêng ngo¹i hèi, ®¶m b¶o cho mäi giao dÞch cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc tham gia thÞ trêng ®Òu ®îc phôc vô kÞp thêi, hiÖu qu¶.
3.3.5. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp cã vèn FDI
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ - tÝn dông lµ mét c«ng cô quan träng cña Nhµ níc ®Ó æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, æn ®Þnh tiÒn tÖ, kiÒm chÕ l¹m ph¸t, thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. §Ó ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ - tÝn dông, ng©n hµng Trung ¬ng sö dông c¸c c«ng cô nh l·i suÊt, nghiÖp vô thÞ trêng më, tû gi¸ hèi ®o¸i, t¸i cÊp vèn, dù tr÷ b¾t buéc. Tõ nh÷ng tån t¹i cña chÝnh s¸ch tÝn dông ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn FDI trong thêi gian qua, hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông thóc ®Èy doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn ®îc thÓ hiÖn trªn nh÷ng nÐt c¬ b¶n sau:
Thø nhÊt, Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI tiÕp cËn réng r·i c¸c nguån vèn vay níc ngoµi ®Ó më réng ph¸t triÓn SXKD vµ doanh nghiÖp hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm kho¶n vay ®ã. §Ó gióp c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI khai th¸c tèt nguån vèn vay th¬ng m¹i níc ngoµi nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ, trong nh÷ng n¨m tíi. ViÖc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vay vµ qu¶n lý nî níc ngoµi cña doanh nghiÖp cÇn híng vµo c¸c néi dung sau:
- X©y dùng vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vay tr¶ nî níc ngoµi mét c¸ch thèng nhÊt, ®ång bé, nh ®iÒu kiÖn vay, tr¶ nî, tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp trong viÖc sö dông vèn vay, tr¸ch nhiÖm c¬ quan xÐt duyÖt dù ¸n vay, c¬ quan b¶o l·nh…
- X©y dùng vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch cho phÐp doanh nghiÖp cã vèn FDI thu hót vèn b»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau trªn thÞ trêng tµi chÝnh quèc tÕ, nh: ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ cña doanh nghiÖp, tr¸i phiÕu c«ng tr×nh,…
- X©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ kiÓm so¸t chÆt chÏ ho¹t ®éng vay, sö dông, tr¶ nî níc ngoµi ®èi víi c¸c kho¶n vay th¬ng m¹i.
Thø hai, CÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a chÝnh s¸ch tÝn dông ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã thÓ tiÕp cËn c¸c kho¶n vay t¹i c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tÝn dông ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt nam ®îc dÔ dµng h¬n, hiÖu qu¶ h¬n th«ng qua l·i suÊt, ®iÒu kiÖn vay tr¶, thêi h¹n vay.
- Tríc hÕt, chÝnh s¸ch tÝn dông cÇn hoµn thiÖn theo híng c¸c tæ chøc tÝn dông níi réng c¸c ®iÒu kiÖn vay, tr¶ nî ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã thÓ vay vèn dÔ dµng h¬n ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho c¸c ho¹t ®éng SXKD. Nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ thÕ chÊp, b¶o l·nh tÝn dông cÇn më h¬n n÷a ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. Xo¸ bá t×nh tr¹ng ph©n biÖt ®èi xö, c¸c doanh nghiÖp kh«ng ph¶i doanh nghiÖp Nhµ níc rÊt khã vay vèn kinh doanh tõ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong níc.
§Ò nghÞ x©y dùng hÖ thèng ®¨ng ký thÕ chÊp vay tÝn dông mang tÝnh quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn lµnh m¹nh thÞ trêng vèn.
- §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña doanh nghiÖp cã vèn FDI. HiÖn nay mét sè h×nh thøc tÝn dông nh cho thuª tµi chÝnh, cho vay ®ång tµi trî c¸c dù ¸n lín ®ang ®îc c¸c tæ chøc tÝn dông, c¸c doanh nghiÖp trong ®ã cã doanh nghiÖp cã vèn FDI chÊp nhËn nh mét gi¶i ph¸p tiÕp cËn vèn tÝn dông míi. Nã cã kh¶ n¨ng thu hót vµ tµi trî trùc tiÕp cho doanh nghiÖp cã vèn FDI ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ. CÇn hoµn thiÖn khung ph¸p lý vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh, nh: cÇn qui ®Þnh chi tiÕt nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh, vÊn ®Ò chuyÓn quyÒn së h÷u khi kÕt thóc hîp ®ång, tranh chÊp hîp ®ång.
Thø ba, Ngoµi viÖc tu©n thñ nguyªn t¾c l·i suÊt d¬ng, cßn ph¶i ®¶m b¶o mét c¬ chÕ tÝn dông cëi më vµ t¬ng quan hîp lý gi÷a c¸c lo¹i l·i suÊt ®èi víi c¸c lo¹i h×nh tÝn dông kh¸c nhau.
C¬ chÕ tÝn dông cëi më cã nghÜa lµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cÇn t¹o ®îc nguån vèn ®ñ ®Ó phôc vô nhu cÇu ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh tÝn dông cña ngêi vay, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. NÕu kh«ng cã c¬ chÕ tÝn dông cëi më, SXKD cña c¸c doanh nghiÖp ch¾c ch¾n bÞ ngng trÖ, gÆp khã kh¨n. Trong trêng hîp nµy, hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ cña c¶ ng©n hµng bÞ gi¶m sót.
T¬ng quan hîp lý gi÷a c¸c lo¹i l·i suÊt nghÜa lµ gi÷a tÝn dông dµi h¹n, ng¾n h¹n ®é chªnh lÖch vÒ l·i suÊt cÇn ph¶n ¸nh ®óng møc chi phÝ tr¶ cho møc ®é b¶o hiÓm, rñi ro cña mçi lo¹i mµ c¸c ng©n hµng ph¶i g¸nh chÞu khi cho vay. Níc ta hiÖn nay t¬ng quan nµy cha hoµn toµn ph¶n ¸nh ®iÒu ®ã, v× thÕ t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn vËn hµnh cña thÞ trêng vèn trong níc.
3.3.6. Gi¶i ph¸p hç trî cña Nhµ níc.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, khi c¸c nguån vèn ®Òu vËn ®éng th«ng qua thÞ trêng, sù biÕn ®éng nhanh chãng cña thÞ trêng hµng ho¸, tiÒn tÖ, tµi chÝnh, kü thuËt t¸c ®éng qua l¹i víi nhau rÊt chÆt chÏ, buéc c¸c nhµ ®Çu t ph¶i øng phã kÞp thêi ®iÒu ®ã hái ph¶i cã hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt kü thuËt bao gåm giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, xóc tiÕn th¬ng m¹i… ®ång bé, thuËn lîi, kÞp thêi, hiÖn ®¹i v× kh«ng mét nhµ ®Çu t nµo chÞu g¸nh lÊy nh÷ng thiÖt h¹i vµ nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp do h¹ tÇng vËt chÊt kÐm g©y ra. Bíc vµo thùc hiÖn chiÕn lîc kinh tÕ më, c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt cña ViÖt Nam cßn yÕu kÐm vµ cha ®Çy ®ñ phï hîp víi c¸c yªu cÇu ho¹t ®éng chuyÓn giao kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Hai gi¶i ph¸p kh¶ thi ®ang ®îc tiÕn hµnh cã hiÖu qu¶ lµ:
- Gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ gi÷a kinh tÕ quèc gia víi c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ ®Ó cã ®îc nh÷ng kho¶n tµi trî ODA ®Çu t vµo c¸c ®Ò ¸n x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt. Ngoµi ra ph¶i cã kÕ ho¹ch dµi h¹n, trung h¹n, ng¾n h¹n ®Ó huy ®éng c¸c tiÒm n¨ng trong nh©n d©n ®a vµo gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng tr×nh träng ®iÓm.
- T×m ra nh÷ng vÞ trÝ thuËn lîi ®Ó x©y dùng c¸c ®Æc khu kinh tÕ víi quy m« thÝch hîp ®Ó tiÕp nhËn c¸c nguån vèn vµ kü thuËt cao cña níc ngoµi. V× trªn mét mÆt b»ng kh«ng lín viÖc huy ®éng tµi lùc tËp trung vµo x©y dùng mét kÕt cÊu h¹ tÇng vËt chÊt hoµn chØnh vµ hiÖn ®¹i lµ kh¶ n¨ng phï hîp vµ hiÖn thùc trong giai ®o¹n tríc m¾t. §Æc khu kinh tÕ thÝch hîp ®èi víi chóng ta hiÖn nay thêng mang ba h×nh thøc: khu chÕ xuÊt, khu th¬ng m¹i tù do vµ khu c«ng nghiÖp kü thuËt cao. §Æc khu kinh tÕ cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc thu hót vèn FDI vµ trong viÖc duy tr× ho¹t ®éng SXKD cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
Ngoµi ra, mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cã tÝnh quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng thu hót c¸c c«ng ty ®a quèc gia lín ®Õn ®Çu t t¹i ViÖt nam lµ c¸c doanh nghiÖp ®èi t¸c trong níc ®ñ m¹nh vÒ nhiÒu mÆt. §Ó cã ®îc c¸c doanh nghiÖp lo¹i nµy, Nhµ níc cÇn cã sù lùa chän, hç trî, ®Çu t, x©y dùng t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn, c¬ héi thö th¸ch vµ ph¸t triÓn. Nhµ níc cÇn cã sù ®Çu t tho¶ ®¸ng ®Ó sím h×nh thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ lín, hïng m¹nh lµm trô cét cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, ®ñ søc v¬n ra ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trªn thÞ trêng quèc tÕ, s½n sµng tiÕp nhËn c¸c luång vèn tõ bªn ngoµi.
3.4. Mét sè ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p
C¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh nãi trªn sÏ ph¸t huy t¸c dông thùc sù trong viÖc ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI nÕu nã ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së cã ®îc mét sè ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt sau:
3.4.1. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ, æn ®Þnh kinh tÕ - x· héi vµ n¨ng lùc tæ chøc qu¶n lý cña ChÝnh phñ.
Sù æn ®Þnh lµ mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò quan träng nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®¶m b¶o cho mét x· héi an toµn, an ninh quèc phßng ®îc gi÷ v÷ng. Nã còng lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh møc ®é bÒn v÷ng cña ChÝnh phñ, lµ c¬ së quan träng cho bé m¸y ChÝnh phñ tËp trung cho c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh ®Êt níc. Mét ChÝnh phñ m¹nh lµ ChÝnh phñ ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc thi c¸c chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, phï hîp víi qui luËt ph¸t triÓn, c¸c chÝnh s¸ch ®ã ph¶i ®¶m b¶o nhÊt qu¸n vµ bÒn v÷ng. C¸c chÝnh s¸ch ®ã ph¶i ®¹t ®é chuÈn x¸c tíi møc kh«ng g©y biÕn ®éng lín kÓ c¶ khi cã sù thay ®æi ChÝnh phñ.
Duy tr× sù æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, trong ®ã æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh tiÒn tÖ lµ rÊt quan träng: tr¸nh ®îc rñi ro trong ®Çu t, kiÓm so¸t ®îc l¹m ph¸t vµ c¸c t¸c ®éng còng nh ®¶m b¶o cho mét chÝnh s¸ch kinh tÕ liªn tôc vµ ®o¸n tríc ®îc. NÕu l¹m ph¸t ë møc ®é cao vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ®îc sÏ lµm t¨ng rñi ro trong ®Çu t vµ do ®ã kh«ng cã nhµ ®Çu t nµo d¸m bá tiÒn ra ®Çu t trùc tiÕp.
NÕu duy tr× ®îc sù æn ®Þnh kinh tÕ - x· héi sÏ t¹o niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc vµo chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, tin tëng vµo t¬ng lai lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho quyÕt ®Þnh cña nhµ ®Çu t. C¸c nhµ §TNN thêng lÊy møc ®é æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ – x· héi, tÝnh nhÊt qu¸n vµ bÒn v÷ng trong c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn ®Ó ®¸nh gi¸ hÖ sè an toµn vµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn ®Çu t.
Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, æn ®Þnh kinh tÕ - x· héi t¹o cho m«i trêng kinh doanh thùc sù thuËn lîi, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Khi ®ã viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI th«ng qua c¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh nãi trªn míi ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao.
3.4.2. Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, kÕt hîp ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh víi c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m«.
§Ó c¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh ®îc thùc hiÖn gióp c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn, cÇn kÕt hîp ®ång bé víi viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« kh¸c nh hoµn chØnh hÖ thèng ph¸p luËt, ®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc kinh tÕ më, hoµn thiÖn vµ cô thÓ ho¸ chiÕn lîc thu hót FDI, t¨ng cêng kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt t¹o m«i trêng ph¸p lý ®Çy ®ñ ®Ó khuyÕn khÝch vµ b¶o vÖ c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. CÇn ban hµnh ®Çy ®ñ vµ ®ång bé hÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp cã vèn FDI nãi riªng. Sím thèng nhÊt LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ LuËt ®Çu t níc ngoµi thµnh “LuËt khuyÕn khÝch vµ b¶o hé ®Çu t” ®Ó thùc hiÖn "chÕ ®é ®·i ngé quèc gia". Tríc m¾t lo¹i trõ c¸c h¹n chÕ chØ dµnh cho c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi hay c¸c ®èi xö ph©n biÖt vÒ gi¸ dÞch vô, tiÒn l¬ng tèi thiÓu… TiÕp tôc nghiªn cøu mét sè chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p b¶o hé cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong níc, trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp FDI. CÇn xem c¸c doanh nghiÖp FDI nh mét bé phËn hîp thµnh cña nÒn kinh tÕ, hç trî gióp ®ì th¸o gì nh÷ng khã kh¨n trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸. CÇn ph¶i ban hµnh thªm LuËt c¹nh tranh vµ chèng ®éc quyÒn, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp kinh tÕ cÇn ban hµnh mét sè lo¹i thuÕ nh thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, thuÕ ®èi kh¸ng.
Môc tiªu thu hót FDI lµ nh»m tranh thñ nguån vèn, c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm qu¶n lý ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, do vËy cÇn ®Æc biÖt chó ý x©y dùng chiÕn lîc thu hót FDI. FDI lµ bé phËn cña mét tæng thÓ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ chiÕn lîc kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi riªng. V× vËy, chiÕn lîc thu hót FDI ph¶i thèng nhÊt chiÕn lîc kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ phôc vô ®¾c lùc cho chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. X©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI lµm c¬ së x©y dùng chÝnh s¸ch, phèi hîp ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp cã vèn FDI.
Nhµ níc cÇn cã qui ®Þnh vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¶i cã ®èi víi c¸n bé ViÖt nam tham gia H§QT vµ qu¶n lý ®èi víi DNLD, qui ®Þnh cô thÓ vÒ tiªu chuÈn chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ chÝnh trÞ, tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô, quyÒn lîi cña nh÷ng ngêi lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. ThÓ chÕ ho¸ c¸c lîi Ých tinh thÇn cña ngêi lao ®éng ViÖt nam, còng nh ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc ®oµn thÓ trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI theo híng t¨ng cêng hiÖu lùc cña tæ chøc, gãp phÇn thóc ®Èy SXKD ph¸t triÓn, t¹o quan hÖ lµnh m¹nh gi÷a c¸c bªn ®èi t¸c, b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña c¸c bªn.
3.4.3. §æi míi c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn FDI.
C«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc ph¶i nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña Nhµ níc trong hîp t¸c ®Çu t quèc tÕ lµ thu hót vèn, c«ng nghÖ, kinh nghiÖp qu¶n lý, lao ®éng, ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI tu©n thñ ph¸p luËt ViÖt Nam, gi÷ v÷ng ®éc lËp, chñ quyÒn cña ViÖt Nam, gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®ång thêi t«n träng quyÒn lîi cña nhµ §TNN, thùc hiÖn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, cïng cã lîi.
Trong mét thêi gian dµi, c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc qu¸ tËp trung vµo kh©u cÊp GP§T, bu«ng láng kh©u qu¶n lý sau GP§T. C¬ chÕ kiÓm tra sau cÊp GP§T võa thiÕu thèng nhÊt trong tæ chøc, võa thiÕu hiÖu qu¶ trong thùc hiÖn. T×nh tr¹ng nµy lµm cho mét sè doanh nghiÖp cã vèn FDI lîi dông ®Ó thùc hiÖn c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ §TNN g©y ph¬ng h¹i cho c¸c c¬ së kinh doanh hîp ph¸p.
§Ó ®¶m b¶o vµ ®æi míi qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI nh»m ph¸t huy hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, cÇn thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu sau:
- Híng dÉn, theo dâi, ®«n ®èc vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ®îc triÓn khai nhanh, ®óng tiÕn ®é, nhÊt lµ c¸c thñ tôc ban ®Çu sau khi ®îc cÊp GP§T: xin cÊp giÊy phÐp sö dông ®Êt; duyÖt thÈm ®Þnh thiÕt kÕ x©y dùng, ®¨ng ký chÊt lîng nh·n hiÖu hµng ho¸, ®¨ng ký chÕ ®é kÕ to¸n,...
- Cã bé phËn tæng hîp thêng xuyªn theo dâi qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn dù ¸n còng nh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI; ph¶i x©y dùng mèi liªn hÖ thêng xuyªn víi doanh nghiÖp ®Ó híng dÉn, hç trî doanh nghiÖp gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nh tæ chøc héi th¶o, héi nghÞ theo c¸c chuyªn ®Ò, më c¸c líp häc ng¾n h¹n ®Ó trao ®æi nghiÖp vô, trao ®æi th«ng tin.
- T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp, c«ng chøc Nhµ níc vÒ mäi mÆt ®¸p øng yªu cÇu t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng doanh nghiÖp cã vèn FDI ®Çu t níc ngoµi.
C¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ngµy cµng trë thµnh nh©n tè quan träng gãp phÇn ®¶m b¶o ®ñ nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn, cã ý nghÜa to lín trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. ViÖc ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI nh»m ph¸t huy tèi ®a néi lùc cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI vµo sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ còng nh b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. C¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ®îc x¸c ®Þnh lµ mét bé phËn h÷u c¬ trong tæng thÓ nÒn kinh tÕ ViÖt nam, nªn nã chØ cã thÓ ph¸t triÓn theo ®Þnh híng qui ho¹ch ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. C¸c gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nãi chung. Doanh nghiÖp cã vèn FDI lµ lùc lîng gãp phÇn t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn bæ sung, t¸c ®éng tÝch cùc vµ kÝch thÝch c¸c doanh nghiÖp trong níc ph¸t triÓn vµ héi nhËp, ngîc l¹i, doanh nghiÖp trong níc ph¸t triÓn lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh cho sù ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶n cña doanh nghiÖp cã vèn FDI.
KÕt luËn
Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta, c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI ®· kh¼ng ®Þnh ®îc sù tån t¹i vµ ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, gãp phÇn quan träng trong viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi.
Víi ®Ò tµi nghiªn cøu "Hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp", trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch trong luËn v¨n, t¸c gi¶ rót ra nh÷ng kÕt luËn chñ yÕu sau:
LuËn v¨n cã nh÷ng ®ãng gãp vµ ph¸t triÓn míi lµ:
- HÖ thèng ho¸ mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ doanh nghiÖp cã vèn FDI vµ ph©n tÝch lµm râ vÞ trÝ, vai trß cña doanh nghiÖp cã vèn FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ níc ta, vai trß qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
- LuËn v¨n ®· kh¸i qu¸t lý luËn vÒ c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI; ph©n tÝch vai trß cña c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi viÖc ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp. LuËn v¨n chØ ra r»ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI cÇn ph¶i sö dông nhiÒu c«ng cô qu¶n lý kh¸c nhau, trong ®ã c¬ chÕ tµi chÝnh cã vai trß rÊt quan träng, më ®êng thóc ®Èy doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn. §ång thêi nªu lªn mèi quan hÖ gi÷a c¬ chÕ tµi chÝnh vµ chñ tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ ®Çu t níc ngoµi ë ViÖt nam.
- Ph©n tÝch vµ kÕt luËn nh÷ng xu híng vËn ®éng ph¸t triÓn míi cña doanh nghiÖp cã vèn FDI trªn thÕ giíi, tõ ®ã cã thÓ øng dông vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña níc ta. LuËn v¨n ph©n tÝch t¸c ®éng cña tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ ë ViÖt nam ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
- Ph©n tÝch thùc tr¹ng c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn FDI t¹i ViÖt nam. C¬ chÕ tµi chÝnh ®· thÓ hiÖn ®îc nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc nhng ®ång thêi còng ®· thÓ hiÖn nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp cã vèn FDI thêi gian qua. Nh÷ng kinh nghiÖm trong viÖc ho¹ch ®Þnh vµ vËn dông c¬ chÕ tµi chÝnh ë mét sè níc c«ng nghiÖp míi ch©u ¸, c¸c níc ASEAN vµ Trung quèc ®Ó ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI còng ®· ®îc ®¸nh gi¸ trªn nh÷ng nÐt c¬ b¶n trong luËn v¨n.
Trªn c¬ së ph©n tÝch lý luËn vµ thùc tiÔn, luËn v¨n ®Ò xuÊt vµ kiÕn nghÞ mét hÖ thèng c¸c quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã vèn FDI trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp.
- LuËn v¨n nghiªn cøu ®Ò xuÊt 4 quan ®iÓm hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp cã vèn FDI t¹i ViÖt nam. Trong ®ã ®Æc biÖt chó träng quan ®iÓm thø nhÊt: Hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¶i qu¸n triÖt môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®ång thêi ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã cã kinh tÕ §TNN.
- LuËn v¨n ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã vèn FDI trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp, ®ã lµ:
C¶i thiÖn tæng thÓ m«i trêng ®Çu t kinh doanh thóc ®Èy doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn;
Gi¶i ph¸p t¨ng cêng n¨ng lùc tµi chÝnh, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho doanh nghiÖp cã vèn FDI trong xu thÕ héi nhËp;
Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ phï hîp tiÕn tr×nh héi nhËp thóc ®Èy doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn;
Hoµn thiÖn thÞ trêng ngo¹i hèi theo híng toµn diÖn, hiÖn ®¹i phôc vô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI;
Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp cã vèn FDI;
Gi¶i ph¸p hç trî cña Nhµ níc.
- LuËn v¨n ®· ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó c¸c gi¶i ph¸p nªu trªn ph¸t huy t¸c dông thóc ®Èy doanh nghiÖp cã vèn FDI ph¸t triÓn. §ã lµ: duy tr× sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, æn ®Þnh kinh tÕ - x· héi vµ n¨ng lùc ®iÒu hµnh qu¶n lý cña ChÝnh phñ; hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, kÕt hîp ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p tµi chÝnh víi c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m«; ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI.
Nh÷ng néi dung nghiªn cøu trong luËn v¨n võa cã tÝnh lý luËn, võa mang tÝnh tæng kÕt ®¸nh gi¸ thùc tiÔn nªn cã tÝnh kh¶ thi vµ hoµn toµn cã kh¶ n¨ng vËn dông vµo thùc tiÔn ®Êt níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo.
Qu¸ tr×nh vËn ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI vµ nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra cña qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã cho thÊy tÝnh cÊp thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh doanh nghiÖp cã vèn FDI, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi. ViÖc nghiªn cøu vµ t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p ®æi míi c¬ chÕ tµi chÝnh nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn doanh nghiÖp cã vèn FDI lµ vÊn ®Ò cßn míi vµ kh¸ phøc t¹p. V× vËy nã cÇn ®îc tiÕp tôc nghiªn cøu, bæ sung, hoµn thiÖn ®Ó doanh nghiÖp cã vèn FDI ngµy cµng cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng cho sù nghiÖp ®æi míi ph¸t triÓn ®Êt níc.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
01.
Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t (2003), B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn NghÞ quyÕt cña Quèc héi vÒ nhiÖm vô kÕ ho¹ch 2003 vµ KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi n¨m 2004, Hµ néi.
02.
Bé Tµi ChÝnh (2000), ChiÕn lîc ®æi míi chÝnh s¸ch huy ®éng c¸c nguån vèn níc ngoµi phôc vô sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi giai ®o¹n 2001 – 2010, Hµ néi.
03.
KÕ B«n (2004), “Toµn cÇu ho¸ víi nh÷ng thay ®æi vµ th¸ch thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi”, T¹p chÝ ThuÕ Nhµ níc, (1/2004), tr. 46-49.
04.
“ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi thêi kú 2001-2010”, B¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ VIII t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng.
05.
NguyÔn ThÞ HiÒn (2002), Héi nhËp kinh tÕ khu vùc cña mét sè níc ASEAN, Nxb ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ néi.
06.
Phan V¨n HiÓn (2003), “Thùc tr¹ng vµ ®Þnh híng huy ®éng vµ sö dông nguån vèn ®Çu t níc ngoµi ë ViÖt nam”, Tµi liÖu båi dìng kü n¨ng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Bé Tµi chÝnh, Hµ néi.
07.
HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (2004), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ néi.
08.
HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (2004), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ néi.
09.
K.Bubl, R.Kruege, H.Marienburg (2002), Toµn cÇu ho¸ víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, Nxb §¹i häc Quèc gia, Hµ néi.
10.
LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt nam vµ v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh (2003), Nxb Tµi chÝnh, Hµ néi.
11.
NguyÔn M¹i (2003), “FDI vµ t¨ng trëng kinh tÕ ViÖt nam”, B¸o §Çu t, (22/12/2003), tr. 12.
12.
NguyÔn C«ng Nhù (2003), VÊn ®Ò ph©n phèi thu nhËp trong c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ë ViÖt nam: thùc tr¹ng, quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn, Nxb Thèng kª, Hµ néi.
13.
P.A.Samuelson (2002), Kinh tÕ häc, tËp 1, 2, Nxb Thèng kª, Hµ néi.
14.
Tµo H÷u Phïng (2003), “Hoµn thiÖn m«i trêng vµ khuyÕn khÝch ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cña ViÖt nam”, Tµi chÝnh, 5( 463), tr. 8-10.
15.
NguyÔn Phó Träng (2003), “Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”, Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam, (203), tr. 11.
16.
Tæng côc Thèng kª (2002), Niªn gi¸m Thèng kª 2002, Nxb Thèng kª, Hµ Néi.
17.
Trung t©m khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n Quèc gia (2002), Ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë Hµ néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh, Nxb Khoa häc x· héi, Hµ néi.
18.
Trêng §¹i häc Tµi chÝnh KÕ to¸n (2000), Lý thuyÕt Tµi chÝnh, Nxb Tµi chÝnh, Hµ néi.
19.
Trêng §¹i häc Tµi chÝnh KÕ to¸n (2001), Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp, Nxb Tµi chÝnh, Hµ néi.
20.
CÊn Anh TuÊn (2002), “Thùc tr¹ng ®Çu t níc ngoµi vµo c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ViÖt nam vµ c¸c gi¶i ph¸p”, ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ, 11 (113), tr. 9-11.
21.
ViÖn nghiªn cøu Tµi chÝnh (2000), §Þnh gi¸ chuyÓn giao vµ chuyÓn gi¸ t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, Nxb Tµi chÝnh, Hµ néi.
22.
ViÖn Nghiªn cøu Qu¶n lý Kinh tÕ Trung ¬ng (2003), ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ Kinh nghiÖm vµ bµi häc cña Trung quèc, tËp 1, Nxb Giao th«ng vËn t¶i, Hµ néi.
23.
V¨n kiÖn §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn IX, §¶ng céng s¶n ViÖt nam (2001), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi.
ký hiÖu c¸c ch÷ viÕt t¾t
AFTA
:
TiÕng Anh: ASEAN Free Trade Area
(Khu vùc th¬ng m¹i tù do ASEAN)
ASEAN
:
TiÕng Anh: Association of South-East Asian Nations
(HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng nam ¸)
BOT
:
TiÕng Anh: Built - Operation - Transfer
(X©y dùng - Kinh doanh - ChuyÓn giao)
CEPT
:
TiÕng Anh: Common Effective Preferential Tariff
(HiÖp ®Þnh vÒ ch¬ng tr×nh u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung)
CNXH
:
Chñ nghÜa x· héi
DNLD
:
Doanh nghiÖp liªn doanh víi níc ngoµi
§TNN
:
§Çu t níc ngoµi
FDI
:
TiÕng Anh: Foreign Direct Investment
(§Çu t trùc tiÕp níc ngoµi)
GP§T
:
GiÊy phÐp §Çu t
H§QT
:
Héi ®ång qu¶n trÞ
KTTT
:
Kinh tÕ thÞ trêng
NICs
:
TiÕng Anh: New Industrialiazed Countries
(C¸c níc c«ng nghiÖp míi)
ODA
:
TiÕng Anh: Official Development Assistance
(ViÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc)
SXKD
:
S¶n xuÊt kinh doanh
TNDN
:
Thu nhËp doanh nghiÖp
WTO
:
TiÕng Anh: World Trade Organization
(Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi)
Phô lôc sè 1: §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi tÝnh theo níc
(1998 - 2003)
Tính tới ngày 31/12/2003 - chỉ tính các dự án còn hiệu lực.
§¬n vÞ : USD.
STT
Níc, vïng l·nh thæ
Sè dù ¸n
Tæng vèn ®Çu t
Vèn ph¸p ®Þnh
Vèn ®Çu t thùc hiÖn
1
Singapore
288
7.370.110.027
2.484.612.826
2.977.508.563
2
Đài Loan
1.086
5.997.727.324
2.713.355.954
2.599.671.582
3
Nhật Bản
418
4.480.429.976
2.279.578.418
3.948.802.353
4
Hàn Quốc
662
4.161.325.226
1.706.138.062
2.534.249.741
5
Hồng Kông
288
2.974.582.059
1.313.405.479
1.778.409.746
6
Pháp
134
2.114.154.185
1.322.272.776
1.044.877.885
7
British VirginIslands
187
2.090.429.757
801.303.267
1.075.510.403
8
Hà Lan
51
1.768.265.810
1.139.990.366
1.929.683.849
9
Thái Lan
119
1.408.300.059
498.989.700
648.000.500
10
Vương Quốc Anh
51
1.180.327.741
422.206.280
595.609.134
11
Hoa Kỳ
174
1.134.195.031
615.593.452
696.989.516
12
Malaysia
131
1.104.668.423
539.527.562
757.985.415
13
Thụy Sỹ
24
626.113.029
300.677.999
517.831.008
14
Australia
87
561.484.088
269.084.733
279.708.967
15
British West Indies
5
504.191.396
193.200.000
126.568.173
16
Trung Quốc
243
503.553.229
284.470.869
145.758.881
17
Thụy Điển
11
455.433.005
439.683.005
358.849.980
18
Bermuda
5
260.322.867
98.936.700
156.817.885
19
CHLB Đức
49
243.868.803
102.011.134
122.030.522
20
Cayman Islands
10
233.019.387
112.093.742
351.044.971
21
Liên bang Nga
43
230.740.848
143.314.147
180.593.430
22
Philippines
20
224.623.899
114.557.446
83.470.734
23
Channel Islands
13
196.350.788
118.505.729
78.802.357
24
Indonesia
11
120.052.000
68.885.203
126.671.322
25
Đan Mạch
15
119.438.220
75.102.323
80.162.734
26
Mauritius
7
88.176.800
74.471.519
626.572.331
27
Bỉ
22
53.285.211
22.688.736
39.428.893
28
Canada
33
50.750.046
34.388.973
16.122.151
29
Thổ Nhĩ Kỳ
4
46.000.000
13.800.000
1.000.000
30
Ấn Độ
9
45.413.710
26.541.891
550.378.900
31
New Zealand
10
41.017.000
14.188.000
11.045.458
32
Na Uy
11
40.291.246
25.477.306
14.944.258
33
Italia
13
38.821.000
17.923.752
6.029.824
34
Cộng hòa Séc
6
36.078.673
14.008.673
8.322.037
35
Liechtenstein
2
35.500.000
10.828.425
31.188.345
36
Luxembourg
12
34.735.324
15.459.400
14.729.132
37
Ba Lan
6
30.000.000
15.604.000
13.903.000
38
Irắc
2
27.100.000
27.100.000
15.100.000
39
Ukraina
6
23.954.667
13.085.818
14.092.291
40
Bahamas
3
17.350.000
5.400.000
5.350.000
41
Isle of Man
1
15.000.000
5.200.000
1.000.000
42
Panama
3
13.232.400
5.185.000
2.290.870
43
Áo
7
12.845.000
6.109.497
3.965.132
44
Srilanca
3
12.814.048
6.504.175
1.174.000
45
Samoa
3
11.300.000
7.800.000
2.800.000
46
Lào
4
11.053.528
5.323.527
5.478.527
47
Ma Cao
4
10.300.000
6.800.000
2.300.000
48
Cu Ba
1
6.600.000
2.429.761
7.320.278
49
Israel
3
6.531.136
3.841.136
5.186.787
50
Brunei
4
6.000.000
4.000.000
-
51
Hungary
3
3.126.606
2.019.688
1.740.460
52
Belize
1
3.000.000
3.000.000
979.000
53
Western Samoa
1
2.300.000
690.000
1.707.493
54
Guatemala
1
1.866.185
894.000
-
55
Nam Tư
1
1.580.000
1.000.000
-
56
Syria
3
1.050.000
430.000
-
57
Turks&Caicos Islands
1
1.000.000
700.000
700.000
58
Tây Ban Nha
2
754.865
614.865
60.000
59
Campuchia
2
700.000
500.000
400.000
60
Cộng hòa Síp
1
500.000
150.000
150.000
61
Guam
1
500.000
500.000
-
62
Belarus
1
400.000
400.000
-
63
Achentina
1
120.000
506.489
120.000
64
CHDCND Triều Tiên
1
100.000
100.000
-
Tổng số
4.324
40.794.854.622
18.553.161.803
24.601.188.818
Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Phô lôc sè 2: §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi theo ngµnh
(1998 - 2003)
Tính tới ngày 31/12/2003 - chỉ tính các dự án còn hiệu lực.
§¬n vÞ : USD.
STT
Chuyªn ngµnh
Sè dù ¸n
Tæng vèn ®Çu t
Vèn ph¸p ®Þnh
Vèn ®Çu t thùc hiÖn
I
Công nghiệp
2.885
23.213.712.439
10.583.218.533
16.725.295.516
1
CN dầu khí
27
1.891.583.340
1.389.583.340
4.420.983.294
2
CN nhẹ
1.174
6.105.831.981
2.808.848.022
2.773.931.271
3
CN nặng
1.207
9.499.059.139
3.952.145.116
5.890.389.491
4
CN thực phẩm
212
2.585.075.701
1.228.029.957
1.779.423.215
5
Xây dựng
265
3.132.162.278
1.204.612.098
1.860.568.245
II
Nông, lâm nghiệp
596
2.898.346.748
1.282.426.876
1.562.226.134
1
Nông-Lâm nghiệp
500
2.635.042.095
1.159.747.749
1.435.113.711
2
Thủy sản
96
263.304.653
122.679.127
127.112.423
III
Dịch vụ
843
14.682.795.435
6.687.516.394
6.313.667.168
1
GTVT-Bưu điện
118
2.594.523.396
2.034.490.897
1.039.271.951
2
Khách sạn-Du lịch
143
3.302.705.635
1.120.817.930
2.036.061.210
3
Tài chính-Ngân hàng
46
596.050.000
577.030.238
598.130.077
4
Văn hóa-Y tế-Giáo dục
147
628.016.412
278.966.947
230.221.283
5
XD Khu đô thị mới
3
2.466.674.000
675.183.000
6.294.598
6
XD Văn phòng-Căn hộ
99
3.460.501.161
1.205.807.400
1.598.524.136
7
XD hạ tầng KCX-KCN
19
895.625.046
403.434.602
524.225.700
8
Dịch vụ khác
268
738.699.785
391.785.380
280.938.213
Tổng số
4.324
40.794.854.622
18.553.161.803
24.601.188.818
Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Phô lôc sè 3: §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi theo ®Þa ph¬ng (1998 - 2003)
Tính tới ngày 31/12/2003 - chỉ tính các dự án còn hiệu lực.
§¬n vÞ : USD.
STT
§Þa phu¬ng
Sè dù ¸n
Tæng vèn ®Çu t
Vèn ph¸p ®Þnh
Vèn ®Çu t thùc hiÖn
1
Tp.HCM
1.367
10.755.121.005
5.326.331.562
5.683.192.727
2
Hà Nội
482
7.563.260.698
3.323.852.164
3.338.517.693
3
Đồng Nai
510
6.504.478.324
2.634.323.822
3.029.827.514
4
Bình Dương
752
3.378.090.668
1.502.953.865
1.665.521.427
5
Bà Rịa-Vũng Tàu
96
2.064.531.631
762.816.782
1.377.805.249
6
Dầu khí
26
1.872.183.340
1.379.583.340
4.410.983.294
7
Hải Phòng
144
1.476.908.100
678.783.039
1.145.355.139
8
Lâm đồng
61
868.691s.462
123.133.908
117.338.856
9
Long An
78
541.316.165
258.920.249
278.487.656
10
Hải Dương
49
526.053.360
224.356.997
246.373.645
11
Kiên Giang
6
447.618.000
192.558.000
393.490.402
12
Thanh Hóa
11
444.210.339
138.505.061
410.562.608
13
Vĩnh Phúc
48
431.473.119
181.350.747
355.597.670
14
Hà Tây
37
419.919.309
177.346.688
217.260.566
15
Khánh Hòa
53
381.539.076
139.011.952
292.033.527
16
Quảng Ninh
58
366.003.490
162.671.128
214.845.009
17
Đà Nẵng
51
291.456.580
121.159.252
150.139.240
18
Tây Ninh
59
247.371.182
188.751.186
170.161.311
19
Nghệ An
10
238.425.823
100.734.882
109.494.123
20
Phú Thọ
28
212.345.817
109.271.618
149.576.001
21
Quảng Nam
31
181.301.571
85.518.733
33.094.555
22
Bắc Ninh
16
171.193.281
70.212.800
142.332.770
23
Thừa Thiên-Huế
20
151.885.404
77.988.718
133.489.118
24
Hưng Yên
31
129.889.699
71.493.775
85.221.864
25
Bình Thuận
32
114.517.940
43.309.224
30.820.475
26
Phú Yên
19
112.707.200
37.842.200
44.762.259
27
Cần Thơ
28
105.408.676
59.152.357
54.285.347
28
Tiên Giang
9
77.231.276
32.497.580
63.989.484
29
Ninh Bình
5
67.732.486
26.555.000
12.196.370
30
Nam Định
9
63.913.772
25.291.229
6.547.500
31
Thái Nguyên
14
56.810.472
32.688.528
18.293.185
32
Lạng Sơn
17
37.620.000
20.436.077
10.262.773
33
Bình Định
12
35.662.000
20.102.878
18.125.000
34
Quảng Bình
4
32.333.800
9.733.800
18.210.036
35
Lào Cai
17
30.711.340
17.510.895
14.501.945
36
Hà Tĩnh
6
30.445.000
11.845.000
1.550.000
37
Ninh Thuận
7
30.171.000
13.401.291
4.900.442
38
Gia Lai
4
29.050.000
19.460.000
19.099.900
39
Quảng Ngãi
7
28.323.689
13.353.425
10.796.572
40
Sơn La
4
25.070.000
8.271.000
7.207.948
41
Thái Bình
9
23.596.000
8.038.000
1.780.000
42
Bạc Liêu
5
23.578.646
13.522.687
13.664.016
43
Đắc Lắc
5
22.083.050
6.960.520
18.307.018
44
Bình Phước
9
21.218.000
14.195.009
16.236.571
45
Bắc Cạn
8
19.641.367
10.260.667
2.104.758
46
Quảng Trị
6
19.427.000
9.097.100
2.388.840
47
Hòa Bình
8
16.992.020
8.203.818
5.361.062
48
Bắc Giang
14
15.863.500
11.485.600
12.108.893
49
Vĩnh Long
7
15.711.641
9.075.000
5.918.271
50
An Giang
3
14.831.895
4.516.000
12.537.401
51
Bến Tre
4
10.494.048
4.454.175
3.550.397
52
Yên Bái
4
10.220.688
5.873.081
6.511.737
53
Cao Bằng
2
7.500.000
4.200.000
200.000
54
Đồng Tháp
7
6.328.037
4.998.037
1.284.970
55
Hà Giang
2
5.925.000
2.633.000
-
56
Cà Mau
3
5.175.000
3.619.721
6.005.355
57
Kon Tum
1
4.400.000
2.200.000
61.500
58
Lai Châu
2
3.000.000
2.000.000
180.898
59
Sóc Trăng
2
2.286.000
1.806.000
2.055.617
60
Trà Vinh
3
1.606.636
1.442.636
873.158
61
Hà Nam
1
1.000.000
1.000.000
3.807.156
62
Tuyên Quang
1
1.000.000
500.000
-
Tổng số
4.324
40.794.854.622
18.553.161.803
24.601.188.818
Nguồn: Cục Đầu tư nước ngoài-Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Phô lôc sè 4
tæng hîp thùc hiÖn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi
TÝnh ®Õn 24/12/2002
§¬n vÞ : triÖu USD
TT
ChØ tiªu
Thêi kú
Thêi kú
Thêi kú
Thêi kú 1996 - 2000
1988-2001
1988-1990
1991-1995
1996
1997
1998
1999
2000
5 n¨m
2001
2002
I
Sè dù ¸n
CÊp míi
3810
214
1397
365
348
275
311
377
1676
523
694
Lîng t¨ng vèn
1620
1
262
162
164
162
163
174
825
227
305
Gi¶i thÓ
776
6
237
54
85
101
86
113
439
94
93
HÕt h¹n
31
2
12
4
6
2
2
2
16
1
2
II
Vèn ®¨ng ký cÊp míi vµ t¨ng vèn
Vèn ®¨ng ký
41130
1582
16244
8640
4649
3897
1568
2014
20768
2536
1379
T¨ng vèn
7610
0.3
2132
788
1173
884
629
476
3950
608
919
Gi¶i thÓ
9674
26
1522
1141
544
2428
784
1794
6691
1434
690
HÕt h¹n
296
0.3
98.6
146.1
24.4
19.1
1.1
2.5
193.2
3.8
332
Cßn hiÖu lùc tÝnh tõ ®Çu n¨m 1998 (a)
1556
16453
31706
34040
35452
36146
37851
39127
III
Vèn thùc hiÖn
22284
7153
2923
3137
2364
2179
2228
12831
2300
2345
Vèn tõ níc ngoµi
19754
6086
2518
2822
2214
1971
2043
11568
2100
2095
Vèn cña doanh nghiÖp ViÖt nam
2530
1067
405
315
150
208
185
1263
200
250
IV
Doanh thu (**)
37073
4106
2800
3955
4380
5711
7921
24767
8200
9000
V
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu
XuÊt khÈu (**)
15505
1230
920
1790
1982
2590
3320
10602
3673
4500
NhËp khÈu
22698
2382
2042
2890
2668
3382
4350
15332
4964
6500
V
§ãng gãp cña khu vùc FDI
Tû träng trong GDP (%)
7.4
9.1
10
11.8
12.7
13.1
Nép ng©n s¸ch
1863
263
315
317
271
324
1490
373
VI
Tèc ®é t¨ng trëng c«ng nghiÖp
Khu vùc FDI (%)
21.7
23.2
23.3
20
18.6
12.1
C¶ níc (%)
14.2
13.8
12.1
10.5
15.8
14.2
VII
Gi¶i quyÕt viÖc lµm (1000 ngêi) (b)
220
250
270
296
379
439
472
Nguån: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, v¨n b¶n sè 8268-BKH, ngµy 27/12/2002
Chó thÝch :
(a) Vèn cßn hiÖu lùc = Vèn cÊp míi + t¨ng vèn - vèn hÕt h¹n - vèn gi¶i thÓ
(b) Lao ®éng: tÝnh cuèi n¨m b¸o c¸o; kh«ng kÓ lao ®éng gi¸n tiÕp (kho¶ng 1 triÖu ngêi theo c¸ch tÝnh cña Ng©n hµng ThÕ giíi)
* Sè liÖu n¨m 2002 tÝnh theo b¸o c¸o nhËn ®îc tíi thêi ®iÓm b¸o c¸o.
** XuÊt khÈu vµ doanh thu kh«ng kÓ dÇu th«.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 12066.DOC