Đề tài Hoàn thiện công tác trả lương, trả thưởng ở Công ty Xây Dựng Bưu Điện Hà Nội

i chØ ®i lµm cho ®ñ ngµy c«ng mÆc dï c«ng viÖc cña hä rÊt Ýt. TÊt c¶ g©y ra kh«ng khÝ kh«ng tèt trong tËp thÓ ng­êi lao ®éng l·ng phÝ søc lao ®éng. II. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. ë c«ng ty x©y dùng b­u ®iÖn Hµ Néi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®­îc ¸p dông vìi nh÷ng ®èi t­îng sau: - C¸n bé qu¶n lý - Nh©n viªn thuéc c¸c v¨n phßng - Nh©n viªn phôc vô Theo thèng kª ë trªn biÓu sè 6 sè ng­êi h­ëng l­¬ng theo thêi gian chiÕm 50,4% trong tæng sè lao ®éng toµn c«ng ty. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian ë c«ng ty lµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng ®¬n gi¶n. TiÒn l­¬ng thêi gian cã ba lo¹i: l­¬ng giê, l­¬ng ngµy, l­¬ng th¸ng. ë c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc l­¬ng ngµy. L­¬ng thêi gian cho c¸c c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn thuéc c¸c phßng ban, nh©n viªn phôc vô ®­îc ¸p dông ë b¶ng l­¬ng sau (biÓu 9) §Ó tÝnh thêi gian cho ng­êi ®­îc h­ëng l­¬ng thêi gian ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc suÊt l­¬ng ngµy vµ sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña lao ®éng ®ã. SuÊt l­¬ng nµy ®­îc tÝnh tõ c¸c thang b¶ng l­¬ng vµ ngµy c«ng chÕ ®é th¸ng lµ 26 ngµy. Do ®ã tiÒn l­¬ng mét ngµy c«ng ®­îc tÝnh nh­ sau: L ngµy = Lcb 26 Trong ®ã: Lngµy: suÊt l­¬ng ngµy cña mét lao ®éng Lcb: l­¬ng cÊp bËc theo chÕ ®é. BiÓu 9: B¶ng l­¬ng theo thêi gian §¬n vÞ: 1000® Chøc danh HÖ sè møc l­¬ng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1. Chuyªn viªn cao cÊp, kü s­ cao cÊp - HÖ sè 4,57 4,68 5,15 5,44 - Møc l­¬ng 548,4 583,2 618 652,8 2. Chuyªn viªn chÝnh, Kinh tÕ viªn chÝnh, kü s­ chÝnh - HÖ sè 3,26 3,54 3,82 4,10 4,38 4,66 - Møc l­¬ng 391,2 424,8 458,8 492,1 525,6 559,2 3. Chuyªn viªn, Kinh tÕ viªn, kü s­ - HÖ sè 1,78 2,02 2,26 2,50 2,74 2,98 3,23 3,84 - Møc l­¬ng 175,2 242,4 271,2 300 328,8 357,6 387,6 417,6 4. C¸n bé kü thuËt viªn - HÖ sè 1,46 1,58 1,70 1,82 1,94 2,06 2,18 2,30 2,42 2,55 2,68 2,81 - Møc l­¬ng 175,2 189,6 204 218,4 232,8 247,2 261,6 276 290,4 306 321,6 337,2 5. Nh©n viªn phôc vô - HÖ sè 1,00 1,09 1,18 1,27 1,36 1,45 1,54 1,63 1,72 1,81 1,90 1,99 - Møc l­¬ng 120 130,8 141,6 152,4 163,2 174 184,8 195,6 205,4 217,2 228 238,8 Ngµy c«ng thùc tÕ cña c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn kü thuËt, nh©n viªn v¨n phßng ®­îc tÝnh th«ng qua b¶ng chÊm c«ng khi thùc hiÖn ®óng kû luËt lao ®éng: §i lµm vµ vÒ theo ®óng giê ®óng quy ®Þnh cña c«ng ty: ViÖc thùc hiÖn ®óng kû luËt lao ®éng cña c«ng ty t­¬ng ®èi nghiªm tóc nh­ng trong thêi gian cã mÆt t¹i c«ng ty th× thêi gian lµm c¸c c«ng viÖc theo chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh ch­a chiÕm tØ lÖ cao do hao phÝ lµm viÖc. ViÖc thanh to¸n tiÒn l­¬ng cña c«ng ty ®Õn tõng ng­êi lao ®éng th«ng qua b¶ng chÊm c«ng cã néi dung sau: STT Hä tªn CÊp bËc l­¬ng hoÆc chøc vô Ngµy trong th¸ng Quy ra c«ng Sè c«ng l­¬ng sp Sè c«ng l­¬ng thêi gian NghØ h­ëng 100% l­¬ng NghØ h­ëng …% l­¬ng Sè c«ng BHXH Ký hiÖu 1 2 3 Trªn c¬ së chÊm c«ng lao ®éng c¸c phßng ban vµ xÝ nghiÖp, c¸n bé phßng tæ chøc lao ®éng tÝnh ra tiÒn l­¬ng cña tõng ng­êi theo c«ng thøc: Lngµy = Møc l­¬ng ngµy (Lngµy) x Ngµy c«ng thùc tÕ trong tuÇn Trong ®ã: + Møc l­¬ng ngµy tÝnh theo tõng cÊp bËc chøc vô + Ngµy c«ng thùc tÕ: Sè c«ng ®­îc chÊm cña tõng ng­êi VÝ dô: Anh S¬n lµ c¸n bé qu¶n lý cã cÊp bËc l­¬ng lµ 3/8 Th¸ng 3/1999 sè ngµy c«ng thùc tÕ cña anh lµ 25 ngµy VËy tiÒn l­¬ng cña anh nhËn ®­îc lµ: + Møc l­¬ng ngµy lµ: 271.200®/26 = 10.315®/ngµy + L­¬ng th¸ng lµ: 10.315® x 25 = 257.800®/th¸ng Trong c«ng ty hiÖn nay viÖc thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng chia lµm 4 kú: - Kú thø nhÊt: T¹m øng ®Çu th¸ng: c¸c phßng ban sÏ viÕt giÊy tæ chøc lªn phßng tæ chøc cña c«ng ty. Sau khi ®­îc xÐt duyÖt c¸c tæ tr­ëng hoÆc c¸c nh©n viªn tiÒn l­¬ng cña c¸c ®¬n vÞ sÏ lªn phßng kÕ to¸n - thèng kª nhËn tiÒn l­¬ng t¹m øng cho c¸c thµnh viªn trong tæ, phßng ban m×nh. Sè tiÒn t¹m øng cho ng­êi lao ®éng chñ yÕu c¨n cø vµo ngµy c«ng thùc tÕ mµ hä ®i lµm. Ai cã sè ngµy c«ng nhiÒu sÏ t¹m øng nhiÒu vµ ng­îc l¹i. - Kú thø hai vµ kú thø ba t¹m øng gi÷a th¸ng, c¸ch tÝnh còng t­¬ng tù nh­ kú ®Çu. - Kú thø t­: QuyÕt to¸n cuèi th¸ng, sè tiÒn quyÕt to¸n cña mçi phßng ban, chÝnh lµ phÇn tiÒn cßn l¹i sau khi lÊy tæng sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña mçi ph©n x­ëng, phßng ban trõ ®i sè t¹m øng ®Çu th¸ng vµ gi÷a th¸ng cho mçi bé phËn. C¸c phßng ban sau khi nhËn ®­îc phÇn quyÕt to¸n nµy sÏ tr¶ nèt cho ng­êi lao ®éng. Sè tiÒn quyÕt to¸n mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc sÏ b»ng tæng sè tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña tõng lao ®éng trõ ®i sè tiÒn ®· t¹m øng tr­íc ®ã. NhËn xÐt h×nh thøc tr¶ l­¬ng thêi gian. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn viÖc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn v¨n phßng, nh©n viªn phôc vô chØ c¨n cø vµo cÊp bËc theo quy ®Þnh nªn cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm sau: - ¦u ®iÓm: H×nh thøc l­¬ng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ®i lµm ®Çy ®ñ ngµy c«ng chÕ ®é trong th¸ng. - Nh­îc ®iÓm: Do c¸ch tr¶ l­¬ng chØ c¨n cø vµo cÊp bËc vµ ngµy c«ng thùc tÕ nªn tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc chea g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, chÊt l­îng c«ng viÖc. Tõ ®ã xuÊt hiÖn vÊn ®Ò ng­êi lao ®éng chØ ®Õn c«ng ty ®Ó chÊm c«ng vµ ®Ó lÜnh l­¬ng. Do ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt c«ng t¸c, l·ng phÝ thêi gian, bé m¸y qu¶n lý ph×nh to d­ thõa lao ®éng, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng thùc sù cè g¾ng ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt lao ®éng. MÆt kh¸c theo c¸ch tÝnh ë trªn th× tiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn v¨n phßng cßn thÊp so víi c¸c c«ng ty kh¸c trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay. Do ®ã ph¶i hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy. III. TiÒn th­ëng TiÒn th­ëng ®ã lµ mét phÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng gãp phÇn c¶i tiÕn sinh ho¹t hµng ngµy cña ng­êi lao ®éng. Nã cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ng©n cao n¨ng suÊt lao ®éng. Nguån tiÒn th­ëng cña c«ng ty hiÖn nay chØ bao gåm quü khen th­ëng ®­îc trÝch ra tõ mét phÇn lîi nhuËn s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Ph¹m vi xÐt th­ëng: Ph¹m vi ¸p dïng tiÒn th­ëng theo quy ®Þnh cña chÕ ®é ph©n phèi lîi nhuËn ®èi víi mäi ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt, ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp ®· thùc hiÖn chÕ ®é thanh to¸n ®éc lËp, cã kÕ ho¹ch ph©n phèi lîi nhuËn vµ ®­îc trÝch quü khen th­ëng tõ lîi nhuËn theo chÕ ®é quy ®Þnh. §èi t­îng xÐt th­ëng: TÊt c¶ nh÷ng ng­êi lao ®éng cña c«ng ty kÓ c¶ nh÷ng ng­êi lµm theo hîp ®ång mµ cã thµnh tÝch ®ãng gãp vµo viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña c«ng ty. * Nh÷ng ng­êi thuéc c¸c tr­êng hîp sau kh«ng ®­îc xÐt th­ëng. - Nh÷ng ng­êi vi ph¹m kû luËt, hoÆc x©m ph¹m tµi s¶n cña c«ng ty bÞ kû luËt c¶nh c¸o toµn c«ng ty trë lªn. - Nh÷ng ng­êi vi ph¹m ph¸p luËt ®ang trong thêi gian chê kû luËt - Nh÷ng ng­êi cã quyÒn h¹n tr¸ch nhiÖm nh­ng ®Ó x¶y ra tai n¹n lao ®éng hoÆc háng m¸y mãc thiÕt bÞ... §iÒu kiÖn xÐt th­ëng: C«ng ty thùc hiÖn xÐt th­ëng hµng th¸ng, riªng xÐt th­ëng th¸ng 12 sÏ ®­îc kÕt hîp víi tæng kÕt c¶ n¨m. Hµng th¸ng c¸c xÝ nghiÖp phßng ban sÏ häp mÆt mét lÇn ®Ó b×nh bÇu xÕp lo¹i c¸n bé c«ng nh©n viªn. C¨n cø vµo c¸c ®iÒu kiÖn trªn tuú theo møc ®é nÆng nhÑ mµ ng­êi lao ®éng xÕp lo¹i A hoÆc B. Cßn nÕu sai ph¹m nghiªm träng th× c¾t th­ëng nh­ trong tr­êng hîp ¨n c¾p vËt t­, thiÕt bÞ s¶n phÈm hoÆc ®¸nh c·i nhau... C¸ch ph©n phèi s¶n phÈm ë C«ng ty hiÖn nay: C¨n cø vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty, gi¸m ®èc c«ng ty quyÕt ®Þnh trÝch quü khen th­ëng tõ lîi nhuËn c«ng ty. HiÖn nay c«ng ty chØ cã mét phÇn tr¸ch nhiÖm tiÒn th­ëng: ®ã lµ h×nh thøc b×nh bÇu A, B møc tiÒn th­ëng b×nh qu©n do gi¸m ®èc quyÕt ®Þnh. Møc tiÒn th­ëng hiÖn nay lµ: - Lo¹i A: 70000®/th¸ng - Lo¹i B: 85% lo¹i A = 59500/th¸ng. Nh÷ng th¸ng c«ng ty nhiÒu ®¬n ®Æt hµng th× møc tiÒn th­ëng cao h¬n. Nh­ng nh×n chung møc tiÒn th­ëng cña c«ng ty cæ phÇn x©y dùng b­u ®iÖn Hµ néi ph¸t triÓn b­u ®iÖn cßn thÊp so víi c«ng ty kh¸c ë Hµ Néi. HiÖn nay, nã ch­a thùc sù trë thµnh ®ßn bÈy kÝch thÝch sù lao ®éng. Ngoµi ra c«ng ty cßn cã kho¶n phô cÊp hiÖn nay c«ng ty chØ cã phô cÊp tr¸ch nhiÖm. Chøc danh HÖ sè + Tr­ëng phßng 0,4 + Phã phßng 0,3 NhËn xÐt: ViÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc th­ëng nh­ trªn kh«ng ph¸t huy ®­îc hÕt t¸c ®éng ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. MÆt kh¸c viÖc ph©n phèi tiÒn th­ëng nh­ trªn cßn ch­a thùc sù ph©n phèi theo lao ®éng mµ nã mang tÝnh chÊt b×nh qu©n. MÆt kh¸c do viÖc b×nh bÇu ë tæ vµ c¸c phßng ban cã sù bao che, n©ng ®ì nhau nªn thùc sù ch­a ph¶n ¸nh nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng. Nh­ vËy, tiªu chuÈn xÐt th­ëng nh­ trªn ch­a phï hîp. ViÖc tr¶ l­¬ng ch­a thùc sù t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, c«ng t¸c tr¶ th­ëng ch­a ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cña nã. Theo thèng kª th× sè lao ®éng xÕp lo¹i A th­êng chiÕm tõ 90% lao ®éng toµn c«ng ty. Do ®ã, muèn tiÒn th­ëng thùc sù kÝch thÝch ng­êi lao ®éng vµ ph©n phèi theo n¨ng lùc tõng ng­êi th× c«ng ty ph¶i më ra nhiÒu h×nh thøc tiÒn th­ëng nh­: th­ëng hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch, th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­... Qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tr¶ l­¬ng vµ ph©n phèi tiÒn th­ëng còng nh­ c¸c kho¶n phô cÊp, mÆc dï cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nh­ng nh×n chung thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng lªn. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua biÓu lao ®éng vµ thu nhËp qua mét sè n¨m nh­ sau: BiÓu 10: Lao ®éng vµ thu nhËp b×nh qu©n thêi kú 1996 - 2000 ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 Lao ®éng b×nh qu©n (ng­êi) 153 172 204 231 238 Thu nhËp b×nh qu©n (®ång) 1297 1931 2123 2076 1779,2 §Ó râ h¬n ta cã thÓ xem 2 biÓu ®å d­íi ®©y thêi kú 1996 - 2000 BiÓu ®å vÒ t×nh h×nh lao ®éng thêi kú 1996 - 2000 BiÓu ®å vÒ t×nh h×nh thu nhËp thêi kú 1996 - 2000 Nh­ vËy thu nhËp cña ng­êi lao ®éng sau 4 n¨m t¨ng lªn 1,37lÇn, lao ®éng b×nh qu©n t¨ng lªn 1,55 lÇn. §iÒu nµy chøng tá c«ng ty ®· më réng quy m« s¶n xuÊt nh­ng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng cã t¨ng lªn, song so víi t×nh h×nh chung trong x· héi cßn thÊp. ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng b­u ®iÖn hµ néi I. hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch. ViÖc x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch cña C«ng ty ®­îc thùc hiÖn kh¸ tèt ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é. Tuy nhiªn nhiÒu chØ tiªu tÝnh to¸n kh«ng ®­îc phï hîp, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh thùc tÕ hiÖn nay cña C«ng ty. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy C«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: - X¸c ®Þnh sè lao ®éng ®Þnh biªn: Sè lao ®éng ®Þnh biªn theo kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: L®b = Lcnc + Lpv + Lql Trong ®ã: Lcnc: Sè c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh.C¨n cø vµo nhu cÇu khèi l­îng c«ng viÖc vµ tæ chøc lao ®éng ®Ó t×nh to¸n sè l­îng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh cho tõng xÝ nghiÖp, tõng ®éi x©y dùng. Tõ ®ã tæng hîp sè l­îng c«ng nh©n chÝnh cÇn thiÕt cho toµn C«ng ty trong n¨m. Lpv: Sè l­¬ng c«ng nh©n phô, phô trî. C¨n cø vµo khèi l­îng c«ng viÖc phôc vô, møc phôc vô cña c«ng nh©n phô, phô trî, møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnhvµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña ngµnh x©y dùng mµ ®­a ra tû lÖ lao ®éng phô, phô trî cho phï hîp. Qua thêi gian th­c tËp ë C«ng ty em ®· cã dÞp quan s¸t qu¸ tr×nh lµm viÖc cña c«ng nh©n vµ nhËn thÊy cø 1 c«ng nh©n phô cã thÓ phôc vô tèt cho 4 c«ng nh©n chÝnh. Do vËy C«ng ty nªn quy ®Þnh tû lÖ c«ng nh©n phô, phô trî b»ng 25% sè c«ng nh©n tr­c tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh. Lql: Sè lao ®éng qu¶n lý ®­îc tÝnh b»ng 10% tæng sè c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ c«ng nh©n phô. - X¸c ®Þnh n¨ng suÊt lao ®éng kÕ ho¹ch: N¨ng suÊt lao ®éng kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: NSL§kh = Trong ®ã: DTkh: Doanh thu kÕ ho¹ch ®Æt ra trong n¨m. L®b : Sè lao ®éng ®Þnh biªn kÕ ho¹ch trong n¨m. - X¸c ®Þnh hÖ sè phô cÊp l­u ®éng . Phô cÊp l­u ®éng ®­îc tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Ó hä trang tr¶i c¸c chi phÝ cho viÖc ®i l¹i trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty em thÊy c¸c c¸n bé qu¶n lý cña C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ®i c«ng t¸c, xuèng c¸c c¬ së vµ c¸c c«ng tr×nh ®Ó chØ ®¹o viÖc thi c«ng vµ thu thËp sè liÖu. §èi vèi c«ng nh©n viÖc ®i l¹i lµ do hä tù tóc vÇ sè ng­êi ph¶i ®i l¹i do nhu cÇu cña c«ng viÖc kh«ng nhiÒu. N¨m 2001 C«ng ty quy ®Þnh hÖ sè phô cÊp l­u ®éng ®èi víi c¸n bé qu¶n lý lµ 0,2 vµ ®èi víi c«ng nh©n lµ 0,4. Nh­ vËy viÖc quy ®Þnh nµy lµ kh«ng phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Do ®ã C«ng ty nªn quy ®Þnh l¹i hÖ sè phô cÊp l­u ®éng nh­ sau: HÖ sè phô cÊp l­u ®éng ®èi víi c¸n bé qu¶n lý lµ: 0,3. HÖ sè phô cÊp l­u ®éng ®èi vèi bé phËn trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh lµ: 0,1. - HÖ sè phô cÊp kh«ng æn ®Þnh s¶n xuÊt ®­îc quy ®Þnh b»ng 1% hÖ sè l­¬ng cÊp bËc. Theo em hÖ sè nµy vÉn cßn thÊp. Bëi v× ®Æc ®iÓm cña ngµnh x©y dùng mang tÝnh mïa vô, c«ng viÖc th­êng kh«ng æn ®Þnh. Theo thèng kª sè lao ®éng kh«ng cã c«ng viÖc æn ®Þnh trong n¨m 2000 cña C«ng ty chiÕm tíi 40% t«ngr sè lao ®éng toµn C«ng ty. Do vËy hÖ sè phô cÊp kh«ng æn ®Þnh s¶n xuÊt nªn quy ®Þnh b»ng 2% hÖ sè l­¬ng cÊp bËc. - §èi víi thêi gian huÊn luyÖn tù vÖ, phßng ch¸y ch÷a ch¸y c«ng ty quy ®Þnh mçi n¨m 2,5 ngµy vµ tÝnh cho 1/3 sè lao ®éng ®Þnh møc lµ kh«ng hîp lý. Theo em sè lao ®éng tham gia huÊn luyÖn tù vÖ, phßng ch¸y ch÷a ch¸y nªn tÝnh b»ng 10% sè lao ®éng ®Þnh møc. Bëi v× viÖc huÊn luyÖn tù vÖ, phßng ch¸y ch÷a ch¸y chØ ¸p dông ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn míi vµo lµm viÖc cho C«ng ty ch­a qua ®ît huÊn luyÖn nµo.§èi víi c«ng nh©n viªn ®· lµm viÖc nhiÒu n¨m trong C«ng ty ®· ®­îc huÊn luyÖn tõ tr­íc, hä ®· n¾m v÷ng nh÷ng nguyªn t¾c cña c«ng viÖc phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ tù vÖ. Do ®ã kh«ng cÇn thiÕt ph¶i huÊn luyÖn n÷a. Nh­ vËy C«ng ty cã thÓ tËp trung lùc l­îng vµo viÖc s¶n xuÊt kinh doanh gãp phÇn n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty. II. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý. 1. Tæ chøc s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý. TiÒn l­¬ng tr¶ theo thêi gian chØ thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng cña nã vµ qu¸n triÖt ph©n phèi theo lao ®éng khi viÖc ph©n c«ng lao ®éng vµ ®¸nh gi¸ khèi l­îng chÊt l­îng c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng hoµn thµnh ®­îc thùc hiÖn tèt. MÆc dï viÖc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý g¾n kÕt víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nh­ng ch­a thùc sù g¾n kÕt víi kÕt qu¶ , hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña tõng ng­êi.Tõ ®ã xuÊt hiÖn vÊn ®Ò ng­êi lao ®éng lµm viÖc kh«ng hÕt kh¶ n¨ng, l·ng phÝ thêi gian vµ nhiÒu khi viÖc ®Õn c¬ quan chØ mang tÝnh h×nh thøc. Trong nhiÒu phßng ban viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc cho tõng ng­êi ch­a hîp lý vµ kh«ng râ rµng. Cã nh÷ng ng­êi ph¶i ®¶m nhËn qu¸ nhiÒu c«ng viÖc trong khi ®ã cã nh÷ng ng­êi ®¶m nhiÖm Ýt c«ng viÖc, thËm chÝ cã nhiÒu viÖc mang tÝnh chung chung kh«ng cã ai chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh. §©y lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn ng­êi lao ®éng lµm viÖc víi hiÖu suÊt kh«ng cao, l·ng phÝ thêi gian lµm viÖc trong khi c«ng viÖc l¹i kh«ng ®­îc hoµn thµnh theo ®óng kÕ ho¹ch. Do vËy ®Ó ph©n c«ng bè trÝ hîp lý c«ng viÖc cho tõng ng­êi vµ sö dông tèi ®a kh¶ n¨ng lµm viÖc cung n­ thêi gian lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, C«ng ty cÇn tiÕn hµnh tæ chøc s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý cña m×nh theo c¸c h­íng sau ®©y: - Ph©n c«ng c«ng viÖc cho tõng ng­êi phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô mµ hä ®· ®­îc ®µo t¹o. NÕu tr­íc ®©y ch­a ®­îc ®µo t¹o cÇn thiÕt ph¶i më c¸c líp ng¾n h¹n hoÆc göi ng­êi ®i häc ®Ó bæ sung kiÕn thøc chuyªn m«n cho nh­êi lao ®éng. - §èi víi nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái nhiÒu ng­êi cïng thùc hiÖn mµ hiÖn nay sè ng­êi ®¶m nhiÖm Ýt th× cÇn ph¶i cö ng­êi ë bé phËn kh¸c sang cho ®i ®µo t¹o ®Ó cïng ®¶m nhiÖm c«ng viÖc ®ã hoÆc tiÕn hanhf tuyÓn dông lao ®éng míi. - §èi víi nh÷ng c«ng viÖc cã nhiÒu ng­êi ®¶m nhiÖm ,C«ng ty nªn cö bít mét sè ng­êi sang bé phËn kh¸c hoÆc ®­a xuèng lµm viÖc t¹i xÝ nghiÖp, ®éi x©y dùng. - TiÕn hµnh giao viÖc cô thÓ cho tõng ng­êi, ®­a ra c¸c yªu cÇu vÒ thêi gian hoµn thµnh, chÊt l­îng c«ng viÖc... Hµng th¸ng cã kiÓm tra ®¸nh gi¸ møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña tõng ng­êi lao ®éng còng nh­ sù cè g¾ng v­¬n lªn trong c«ng viÖc ®Ô lµm c¬ së tÝnh tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. 2.Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý. ViÖc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý ®­îc chia lµm hai phÇn: l­¬ng c¬ b¶n vµ l­¬ng th­ëng n¨ng suÊt lao ®éng ®· g¾n kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty víi tiÒn l­¬ng mµ mçi c¸n bé qu¶n lý nhËn ®­îc. TiÒn l­¬ng c¬ b¶n ®­îc tÝnh ®óng theo chÕ ®é quy ®Þnh. Tuy nhiªn tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng ®­îc x¸c ®Þnh ch­a thùc sù hîp lý, ch­a tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ lµm viÖc cña tõng ng­êi vµ kh«ng ph¶n ¸nh d­îc sù cè g¾ng v­¬n lªn trong c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c viÖc gäi tªn lµ tiÒn l­¬ng th­ëng n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ®­îc phï hîp víi c«ng ty nªn gäi lµ tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng. §Ó kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn, C«ng ty cµn ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c tr¶ l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng nh­ sau: - X¸c ®Þnh quy tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng trong th¸ng. V1 = Trong ®ã: V1: Quü tiÒn l­¬ng n¨ng su¸t lao ®éng trong th¸ng. Q1: Tæng gi¸ trÞ thùc hiÖn ®­îc trong th¸ng. VKH: Quü tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng khi hoµn thµnh kÕ ho¹ch trong th¸ng. Q0: Gi¸ trÞ s¶n l­îng kÕ ho¹ch trong th¸ng. Q0 = : Tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng kÕ hoach trong n¨m. Sau khi x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng ta chia quü tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng ra lµm hai phÇn: - Vhs : Quü tiÒn l­¬ng theo hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng,chiÕm 90% quü tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng. Quü tiÒn l­¬ng nµy dïng ®Ó chia cho c¸n bé qu¶n lý h­ëng l­¬ng theo thêi gian theo hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng cña tõng ng­êi. Sè tiÒn l­¬ng nµy gãp phÇn bæ sung vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng nh»m b¶o ®¶m cho cuéc sèng cña hä. Ngoµi ra cßn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é nghÒ nghiÖp ®Ó cã hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n. - Vth­ëng TT : Quü tiÒn th­ëng dïng ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng cã thµnh tÝch c«ng t¸c xuÊt s¾c trong th¸ng, chiÕm 10% quü tiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng. PhÇn tiÒn th­ëng nµy cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao còng nh­ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng chÊp hµnh ®óng c¸c néi quy, quy ®Þnh cña C«ng ty. Ngoµi ra nã cßn tÝnh ®Õn sù cè g¾ng phÊn ®Êu v­¬n lªn trong c«ng viÖc cña ng­¬i lao ®éng . Nh­ vËy tiÒn l­¬ng mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc hµng th¸ng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: TLi = TLc¬ b¶n i + TLnsl® i Trong ®ã: TLi: TiÒn l­¬ng c¸n bé qu¶n lý i nhËn ®­îc trong th¸ng. TLc¬ b¶n i: TiÒn l­¬ng c¬ b¶n cña c¸n bé qu¶n lý i. TiÌn l­¬ng nµy ®­îc tÝnh nh­ c¸ch mµ C«ng ty ®ang ¸p dông. TLnsl® i: TiÒn l­¬ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸n bé qu¶n lý i. C«ng thøc ®­îc tÝnh nh­ sau: TLnsl® i = Vhs: Quü tiÒn l­¬ng theo hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng. n : Tæng sè c¸n bé qu¶n lý cña C«ng ty. hi : HÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸n bé qu¶n lý i. HÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc tÝnh c¨n cø vµo chøc danh cña tõng ng­êi ( t­¬ng tù hÖ sè th­ëng mµ C«ng ty x©y dùng cho c¸c chøc danh). Khi ®ã thu nhËp hµng th¸ng mµ mçi c¸n bé qu¶n lý nhËn ®­îc lµ: TNi = TLi + TTtti (nÕu cã) Trong ®ã: TNi : Thu nhËp trong th¸ng cña c¸n bé qu¶n lý i. TTtti: TiÌn th­ëng cho thµnh tÝch c«ng t¸c xuÊt s¾c trong th¸ng cña c¸n bé qu¶n lý i. C¸ch x¸c ®Þnh tiÒn th­ëng: Dïng ph­¬ng ph¸p chÊm ®iÓm ®Ó x¸c ®Þnh tiªu thøc lao déng giái. Tæng sè ®iÓm ttèi ®a mµ mäi ng­êi nhËn ®­îc lµ 100 ®iÓm,trong ®ã: + 70 ®iÓm cho khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh xuÊt s¾c. + 20 ®iÓm cho viÖc chÊp hµnh ®óng c¸c néi quy, quy ®Þnh cña C«ng ty. + 10 ®iÓm cho sù phÊn ®Êu v­¬n lªn trong c«ng viÖc. * §Ó tÝnh ®iÓm cho khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh trong th¸ng cña ng­êi lao ®éng, C«ng ty nªn sö dông mét b¶ng tÝnh ®iÓm cô thÓ. B¶ng nµy ®­îc x©y dùng trªn c¬ së b¶ng ph©n tÝch c«ng viÖc. Trong ®ã c¸c c«ng viÖc mµ mçi ng­êi lao ®éng ph¶i hoµn thµnh ®­îc liÖt kª mét c¸ch cô thÓ chi tiÕt kÓ c¶ nh÷ng c«ng viÖc míi ph¸t sinh trong th¸ng. B¶ng tÝnh ®iÓm do phßng tæ chøc hµnh chÝnh kÕt hîp víi c¸c phßng ban kh¸c tiÒn hµnh x©y dùng. Hµng th¸ng tr­ëng phßng lªn kÕ ho¹ch xem xÐt c¸c c«ng viÖc trong th¸ng cña nh©n viªn tõ ®ã tiÕn hµnh hiÖu chØnh bæ sung b¶ng ®iÓm cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Gi¶ sö trong th¸ng anh NguyÔn V¨n NghÜa ph¶i hoµn thµnh 5 c«ng viÖc víi møc ®é quan träng cña tõng c«ng viÖc lÇn l­ît lµ A, B, C, D, E . Ta cã b¶ng tÝnh ®iÓm cho anh NguyÔn V©n NghÜa nh­ sau: BiÓu 11: B¶ng tÝnh ®iÓm cho nh©n viªn. Hä tªn: NguyÔn V¨n NghÜa. §¬n vÞ: Phßng kinh tÕ kü thuËt. Néi dung c«ng viÖc §iÓm cho tõng lo¹i §iÓm ®¹t ®­îc XuÊt s¾c Hoµn thµnh Kh«ng hoµn thµnh C«ng viÖc A 18 14 10 14 C«ng viÖc B 16 12 8 16 C«ng viÖc C 14 10 6 6 C«ng viÖc D 12 8 4 8 C«ng viÖc E 10 6 2 6 Tæng céng 70 50 30 50 - C«ng viÖc ®­îc ®¸nh gi¸ lµ hoµn thµnh xuÊt s¾c khi: + Ng­êi lao ®éng hoµn thµnh c«ng viÖc tr­íc hoÆc ®óng thêi h¹n. + C«ng viÖc ®­îc hoµn thµnh theo ®óng yªu cÇu ®Æt ra vµ ph¶i thÓ hiÑn tÝnh hiÑu qu¶ cao trong thùc tiÔn. + C«ng viÖc thÓ hiÑn sù s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng. - C«ng viÖc ®­îc ®¸nh gi¸ hoµn thµnh khi: +C«ng viÖc ®­îc hoµn thµnh theo ®óng yªu cÇu ®Æt ra. +Ng­êi lao ®éng hoµn thµnh c«ng viÖc ®óng thêi h¹n. - C«ng viÖc ®­îc ®¸nh gi¸ lµ kh«ng hoµn thµnh khi: C«ng viÖc kh«ng ®¹t ®­îc yªu cÇu ®Æt ra hoÆc lµ ngõi lao ®éng hoµn thµnh c«ng viÖc nh­ng chËm h¬n so víi thêi h¹n quy ®Þnh. * §èi víi ®iÎm cho viÖc chÊp hµnh ®óng c¸c néi quy, quy ®Þnh ta tÝnh nh­ sau: - NÕu trong th¸ng ngõi lao ®éng chÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh th× ®­îc 20 ®iÓm. - NÕu nghØ viÖc kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng mçi ngµy trõ 3 ®iÓm. * §èi víi ®iÓm cho sù ph¸n ®Êu v­¬n lªn trong c«ng viÖc ta lÊy tæng ®iÓm khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh céng víi ®iÓm cho viÖc chÊp hµnh ®óng c¸c néi quy, quy ®Þnh trong th¸ng so s¸nh víi ®iÓm trung b×nh cña ba th¸ng liÒn tr­íc ®ã cïng víi hai tiªu thøc nµy. NÕu: - Lín h¬n: Ng­êi lao ®éng ®­îc 10 ®iÓm. - B»ng nhau: Ng­êi lao ®éng ®­îc 5 ®iÓm. - Nhá h¬n: Ng­êi lao ®éng ®­îc 0 ®iÓm. Cuãi th¸ng tr­ëng phßng tÝnh sè ®iÓm ®¹t ®­îc cña tõng ng­êi vµ ph©n lo¹i nh©n viªn nh­ sau: - Tõ 90 ®iÓm ®Õn 100 ®iÓm: Lo¹i xuÊt s¾c. - Tõ 70 ®iÓm ®Ðn 89 ®iÓm: Lo¹i giái. - Nhá h¬n 70 ®iÓm: Lo¹i trung b×nh. PhÇn tiÒn th­ëng cho lo¹i c«ng t¸c xuÊt s¾c chØ ¸p dông ®èi víi ng­êi lao ®éng lo¹i giái vµ xuÊt s¾c trong th¸ng. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo quü tiÒn thö¬ng cho thµnh tÝch c«ng t¸c xuÊt s¾c vµ c¨n cø vµo sè l­îng ng­êi ®¹t lo¹i giái, xuÊt s¾c mµ ®­a ra møc th­ëng cho tõng lo¹i sao cho hîp lý. VÝ dô: Anh NguyÔn V¨n Th¾ng lµ nh©n viªn phßng kinh tÕ kü thuËt cã bËc l­¬ng lµ 3,23 .Trong th¸ng anh ®i lµm 21 ngµy. HÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng lµ 0,6. Quü tiÒn l­¬ng theo hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng lµ 96.000.000 ®ång. Tæng hÖ sè n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸n bé qu¶n lý lµ 120. Theo ®¸nh gi¸ cña «ng tr­ëng phßng kinh tÕ kü thuËt anh Th¾ng ®­îc 75 ®iÓm trong th¸ng. Sè tiÒn th­ëng C«ng ty quy ®Þnh ®èi víi lao ®éng giái trong th¸ng lµ 200.000 ®ång. Khi ®ã tiÒn l­¬ng trong th¸ng cña anh ®­îc tÝnh nh­ sau: TL = TLc¬ b¶n + TLnsl® TLc¬ b¶n = ®ång TLnsld = ®ång Do ®ã: TL = 647.468 + 480.000 = 1.127.468 ®ång. Nh­ vËy thu nhËp trong th¸ng cña anh Th¾ng lµ: TN = TL + TLtt = 1.127.468 + 200.000 = 1.327.468 ®ång. * ¦u ®iÓm: víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng nµy thu nhËp mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc kh«ng nh÷ng g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty mµ cßn g¾n víi kÕt qu¶ lao ®éng cña tõng ng­êi. Nã ph¶n ¸nh ®óng hao phÝ søc lao ®éng bá ra, ®Æc biÖt nã ph¶n ¸nh sù næ lùc v­¬n lªn trong c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng . Do ®ã khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc ®Ó hoµn thµnh xuÊt s¾c phÇn viÖc cña m×nh. Ngoµi ra h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cßn cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng chÊp hµnh ®óng c¸c néi quy, quy ®Þnh cña C«ng ty. * Nh­îc ®iÓm: ViÖc x©y dùng c¸c b¶ng ®iÓm ®Ó tÝnh ®iÓm cho tõng ng­êi ®ßi hái tèn kÐm nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c. ViÖc ®¸nh gi¸ vµ cho ®iÓm ng­êi lao ®éng ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n cao còng nh­ kinh nghiÖm cña ng­êi ®¸nh gi¸. III. hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. So víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian, h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc thùc hiÖn kh«ng tèt, vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. §Ó gãp phÇn vµo viÖc hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm em xin ®­a ra mét sè c¸c gi¶i ph¸p sau ®©y: 1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng vµ x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n. §Þnh møc lao ®éng lµ viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. §Þnh møc lao ®éng lµ c¬ së quan träng ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. §Æc biÖt ®èi víi ngµnh x©y dùng c«ng t¸c ®Þnh møc ®­îc thùc hiÖn tèt sÏ gãp phÇn x©y dùng ®¬n gi¸ kho¸n ®­îc chÝnh x¸c lµm c¬ së ®Ó giao kho¸n c¸c c«ng tr×nh víi mét møc tiÒn kho¸n hîp lý. Tuy nhiªn c«ng t¸c ®Þnh møc cña c«ng ty vÉn ch­a ®­îc thùc hiÖn tèt. C¸c møc ®­îc x©y dùng cßn Ýt, chñ yÕu ®­îc x©y dùng ë c¸c xÝ nghiÖp. ë cÊp c«ng ty viÖc x©y dùng ®Þnh møc ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, chñ yÕu dùa vµo møc do nhµ n­íc x©y d­ng. + Cö c¸n bé ®Þnh møc ®i häc ë c¸c tr­êng chÝnh quy. + T¹o ®iÒu kiÖn cho hä xuèng c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®Ó n¾m b¾t t×nh h×nh thùc tÕ vµ bæ sung thªm kiÕn høc vÒ chuyªn m«n. + ph¶i th­êng xuyªn theo dâi cËp nhËt chÝnh s¸ch chÕ ®é cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c ®Þnh møc. Cã nh­ vËy c¸c møc ®­îc x©y dùng míi cã tÝnh kh¶ thi vµ ®­îc chÊp nhËn réng r·i. Do c¸c møc ®­îc x©y dùng cã tÝnh kh«ng gian vµ thêi gian, nã chØ ®óng trong ®iÒu kiÖn nhÊt dÞnh cho nªn cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, ®iÒu chØnh viÖc thùc hiÖn møc cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. NÕu møc bÞ l¹c hËu th× ph¶i t×m ra nguyªn nh©n v× sao møc bÞ l¹c hËu. C¸c nguyªn nh©n ph¶i chØ ra râ rµng cô thÓ: do tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n ®­îc n©ng lªn hay do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sö dông c¸c m¸y mãc thiÐt bÞ tiªn tiÕn hoÆc do c¸c ®iÒu kiÖn tæ chøc kü thuËt thay ®æi... ViÖc kiÓm tra rµ so¸t l¹i møc cã ý nghÜa rÊt quan träng v× chØ qua kh¶o s¸t thùc tÕ míi cã thÓ chØ ra mét c¸ch râ rµng, ®Çy ®ñ c¸c nguyªn nh©n lµm cho møc kh«ng cßn phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt, lµm c¬ së ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p cho viÖc x©y dùng møc cã c¨n cø khoa häc. HiÖn nay c«ng ty ®ang tiÕn hµnh x©y dùng møc b»ng ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm vµ so s¸nh ®iÓn h×nh. ViÖc x©y dùng møc cßn mang tÝnh chñ quan dùa vµo sù ­íc l­îng cña c¸n bé ®Þnh møc lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc c¸c møc ®­îc x©y dùng cña c«ng ty bÞ sai lÖch so víi thùc tÕ. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy C«ng ty cÇn x©y dùng ph­¬ng ph¸p ®Þnh møc trªn c¬ së ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc nh÷ng ®iÒu kiÖn tæ chøc kü thuËt hîp lý ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc, nh÷ng thao t¸c vµ ph­¬ng ph¸p lµm viÖc tiªn tiÕn cña c«ng nh©n. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè thêi tiÕt khÝ hËu ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc. Bëi v× kh«ng nh­ nh÷ng nghµnh s¶n xuÊt kh¸c, ®Æc ®iÓm cña nghµnh x©y dùng lµ lµm viÖc ngoµi trêi, th­êng xuyªn chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt khÝ hËu nªn kh«ng thÓ lo¹i bá yÕu tè nµy khi x©y dùng møc. §©y chÝnh lµ viÖc x©y dùng møc b»ng ph­¬ng ph¸p kh¶o s¸t thêi gian lµm viÖc trong ®ã cã sö dông kÕt hîp chôp ¶nh vµ bÊm giê thêi gian thùc hiÖn c«ng viÖc cña c«ng nh©n. Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ x¸c ®Þnh møc ®­îc chÝnh x¸c ®Çy ®ñ nhÊt. Tuy nhiªn ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái tèn kÐm nhiÒu thêi gian, viÖc chuÈn bÞ c«ng phu vµ c«ng nh©n th­êng cã xu h­íng lµm viÖc víi c­êng ®é thÊp h¬n b×nh th­êng. Sau khi x©y dùng ®­îc møc, c«ng ty nªn tiÕn hµnh tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n theo c«ng thøc sau: §Gki = Trong ®ã: §Gki: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n cña c«ng viÖc i. TLmin: Møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh. hi: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña c«ng viÖc i. Ti: Møc thêi gian cña c«ng viÖc i. BiÓu 12: HiÖu qu¶ cña viÖc c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n: Néi dung c«ng viÖc §¬n vÞ hi Ti (c«ng) §¬n gi¸ hiÖn nay( ®ång) §¬n gi¸ míi ( ®ång) Tr¸t b×nh qu©n m2 2,33 0,2 4000 4448 X©y b×nh qu©n m3 2,33 2 40000 44482 §æ bª t«ng thñ c«ng m3 1.72 2 40000 32836 §æ bª t«ng b»ng m¸y phun m3 1,72 1 20000 16418 Gia c«ng s¾t trßn t¹ 1,92 0,18 3600 3300 Gia c«ng vµ ghÐp cèp pha m2 1,92 0,35 7000 6415 §µo ®Êt m3 1,72 0,75 15000 12314 S¬n v«i m2 2,33 0,04 800 890 LËp m¸i t«n m2 1,92 0,06 1200 1100 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc phôc vô vµ bè trÝ lao ®éng. + Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc ®­îc thùc hiÖn tèt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc cña c«ng nh©n, gi¶m ®­îc thêi gian hao phÝ gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éngvµ do ®ã tiÒn l­¬ng mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc còng sÏ t¨ng lªn. NhËn thøc ®­îc diÒu ®ã nªn c«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc cña C«ng ty ®­îc thùc hiÖn kh¸ tèt. Tuy nhiªn còng cßn mét sè ®iÓm ®­îc thùc hiÖn ch­a tèt nh­ viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu cßn chËm trÔ, kh«ng ®ång bé lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bÞ gi¸n ®o¹n. MÆc dï m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc lªn kÕ ho¹ch tõ tr­íc c¶ vÒ sè l­îng vµ chñng lo¹i nh­ng viÖc ®iÒu ®éng chóng ®Õn n¬i lµm viÖc l¹i ®­îc thùc hiÖn kh«ng tèt. Tõ ®ã lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng ®­îc thùc hiÖn liªn tôc, viÖc tiÕn hµnh thi c«ng kh«ng ®­îc thuËn lîi... §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn C«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng ®iÓm sau ®©y: + §èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc thi c«ng c«ng tr×nh cÇn ®­îc lªn kÕ ho¹ch tõ tr­íc: sè l­îng, chñng lo¹i... TiÕn hµnh chØ ®¹o viÖc tËp kÕt m¸y mãc thiÕt bÞ ®Õn tõng n¬i lµm viÖc theo ®óng kÕ ho¹ch. Cã nh­ vËy qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n ®«ng thêi l¹i tiÕt kiÖm ®­îc m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cao hiÖu suÊt phôc vô cña chóng. Bëi v× nh÷ng m¸y mãc ch­a cÇn thiÕt cho viÖc thi c«ng cña c«ng tr×nh nµy cã thÓ ®­a ®Õn phôc vô cho mét c«ng tr×nh kh¸c. + §èi víi nguyªn vËt liÖu: c¨n cø vµo c¸c møc ®· ®­îc x©y dùng ®Ó tÝnh to¸n sè l­îng vµ chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu cÇn thiÕt cho thi c«ng c«ng tr×nh. Do qu¸ tr×nh thi c«ng nhiÒu khi bÞ gi¸n ®o¹n v× thêi tiÕt xÊu nªn viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu ph¶i c¨n cø vµo tiÕn ®é thi c«ng còng nh­ tr×nh tù thi c«ng c«ng tr×nh. Nh­ vËy sÏ ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng ø ®äng, b¶o ®¶m chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu ®ång thêi tr¸nh thÊt tho¸t vµ nh÷ng l·ng phÝ kh«ng cÇn thiÕt. +§èi víi c«ng t¸c phôc vô sinh ho¹t cho c«ng nh©n: ViÖc lo chç ¨n, chç ë sinh ho¹t cho c«ng nh©n lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n song l¹i cã ý nghÜa lín ®èi víi c«ng ty. Do s¶n phÈm cña c«ng ty lµ c¸c c«ng tr×nh ph©n bè ë nhiÒu n¬i vµ c«ng nh©n th­êng xuyªn ph¶i ®i theo c«ng tr×nh mçi khi thay ®æi. §Ó kh¾c phôc khã kh¨n nµy C«ng ty nªn quan t©m chç ¨n, chç ë cho c«ng nh©n b»ng c¸ch dùng l¸n tr¹i ngay t¹i c«ng tr×nh. NÕu c«ng tr×nh n»m ngay gÇn khu d©n c­, th× ph­¬ng ¸n tèt nhÊt lµ C«ng ty thuª nhµ d©n cho c«ng nh©n ¨n ë ®Ó tiÖn cho viÖc sinh ho¹t vµ lµm viÖc cña c«ng nh©n. - VÒ c«ng t¸c bè trÝ lao ®éng. C«ng t¸c bè trÝ lao ®éng do c¸c tæ tù s¾p xÕp, nã th­êng ®­îc tiÕn hµnh theo kinh nghiÖm nªn ®· x¶y ra t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi vÒ tû lÖ gi÷a c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô, bè trÝ kh«ng hîp lý gi÷a cÊp bËc c«ng nh©n víi cÊp bËc c«ng viÖc. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy C«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c b­íc c«ng viÖc sau: + C¨n cø vµo khèi l­îng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn cña c«ng nh©n chÝnh, møc thùc hiÖn c«ng viÖc cña c«ng nh©n chÝnh vµ møc phôc vô cña c«ng nh©n phô ®Ó x¸c ®Þnh tû lÖ gi÷a c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô cho hîp lý. + §èi víi mçi c«ng tr×nh thi c«ng cÇn t¸ch ra thµnh tõng c«ng ®o¹n, tõng c«ng viÖc. X¸c ®Þnh møc ®é phøc t¹p cña tõng c«ng viÖc. Trªn c¬ së ®ã c¨n cø vµo tr×nh ®é lµnh nghÒ cña tõng c«ng nh©n mµ ph©n c«ng bè trÝ lao ®éng sao cho hîp lý b¶o ®¶m cÊp bËc c«ng viÖc phï hîp víi cÊp bËc c«ng nh©n. + §èi víi lao ®éng ®Þa ph­¬ng cÇn ®­îc bè trÝ cïng víi lao ®éng cña C«ng ty ®Ó cã thÓ h­íng dÉn, gióp ®ì hä thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n. 3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm. Víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, ®Ó khuyÕn khÝch c«ng nh©n n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng viÖc th× c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch th­êng xuyªn vµ chÆt chÏ. §èi víi C«ng ty x©y dùng b­u ®iÖn th× c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi ngiªm ngÆt. Tuy nhiªn ®Ó hoµn thµnh h¬n n÷a c«ng t¸c nµy c¸c c¸n bé phô tr¸ch kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo dâi kiÓm tra th­êng xuyªn h¬n vµ nghiªm ngÆt h¬n. Ph¶i xem xÐt kh¶ n¨ng tiªu hao nguyªn vËt liÖu thùc tÕ so víi ®Þnh møc cña tõng b­íc c«ng viÖc, tõng c«ng ®o¹n c«ng viÖc. NÕu ph¸t hiÖn cã hiÖn t­îng hao hôt nguyªn vËt liÖu so víi ®Þnh møc cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý cô thÓ. Trong tr­êng hîp hao hôt nguyªn vËt liÖu trong ®Þnh møc cho phÐp ph¶i chØ ra ®­îc nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc hao hôt vµ t×m c¸ch h¹n chÕ. Trong tr­êng hîp hao hôt v­ît ra ngoµi ®Þnh møc cho phÐp cÇn ph¶i tiÕn hµnh tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, söa ch÷a kÞp thêi nh÷ng sai sãt vÒ mÆt kü thuËt còng nh­ kiÓm tra viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ. NÕu viÖc hao hôt ph¸t sinh do tiªu cùc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn th× cÇn cã biÖn ph¸p xö ph¹t thÝch ®¸ng nh­: bï l¹i sè nhiªn, nguyªn vËt liÖu ®· tiªu hao qu¸ møc hoÆc trõ l­¬ng... ®ång thêi gi¸o dôc ý thøc kû lu¹t lao ®éng, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu trong toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn. Trong qu¸ tr×nh kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm cÇn cã c¸c h×nh thøc th­ëng ®èi víi c¸ nh©n, tæ ®éi hoµn thµnh c«ng viÖc víi chÊt l­îng s¶n phÈm cao ®¶m b¶o ®Ñp vÒ thÈm mü vµ ®óng vÒ kü thuËt. §ång thêi cÇn cã biÖn ph¸p sö ph¹t ®èi víi c¸c c¸ nh©n tËp thÓ kh«ng ®¹t yªu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm. ViÖc kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm ph¶i giao cho nh÷ng c¸n bé, c«ng nh©n cã tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ cao, cã kinh nghiÖm c«ng t¸c vµ dÆc biÖt ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc. 4.Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp ®­îc c«ng ty thùc hiÖn kh¸ tèt. TiÒn l­¬ng c¸n bé qu¶n lý xÝ nghiÖp, ®éi nhËn ®­îc g¾n liÒn víi kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n trong xÝ nghiÖp, ®éi ®ã. Tuy nhiªn h×nh thøc nµy cßn mang tÝnh b×nh qu©n, ch­a tÝnh ®Õn yÕu tè tr¸ch nhiÖm cña tõng ng­êi. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, C«ng ty cÇn thùc hiÖn viÖc tr¶ l­¬ng nh­ sau: - X¸c ®Þnh quü l­¬ng thùc tÕ cña c¸n bé qu¶n lý xÝ nghiÖp, ®éi x©y d­ng: Vldql = Vcn x k Trong ®ã: Vcn: Quü l­¬ng tr¶ cho c«ng nh©n. k: HÖ sè quy ®æi ®­îc tÝnh nh­ sau: k = Lldql: Quü l­¬ng cÊp bËc cña lao ®éng qu¶n lý trùc tiÕp. Trong ®ã: n: sè lao ®éng qu¶n lý cña xÝ nghiÖp, ®éi. TLmin: møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh. hi: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi thø i. Lcn: Quü l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n trong xÝ nghiÖp, ®éi. Lcn = m: sè c«ng nh©n trong xÝ nghiÖp, ®éi. - X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ ngµy c«ng: §Gi = Trong ®ã: hi: HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña lao ®éng qu¶n lý thø i. Pi: HÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm cña lao ®éng qu¶n lý thø i. HÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm cña lao ®éng qu¶n lý ®­îc tÝnh nh­ trong b¶ng sau: BiÓu 13 : B¶ng hÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm cña lao ®éng qu¶n lý trùc tiÕp. STT Chøc danh HÖ sè 1 Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp 0,4 2 Phã gi¸m ®èc xÝ nghiÖp 0,3 3 §éi tr­ëng 0,3 4 §éi phã 0,2 5. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n. ViÖc lùa chän h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n lµ mét h­íng ®i ®óng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy cßn béc lé nhiÒu h¹n chÕ: viÖc tr¶ l­¬ng mang tÝnh b×nh qu©n gi÷a c¸c c«ng nh©n cã tr×nh ®é lµnh nghÒ kh¸c nhau, viÖc tr¶ l­¬ng mang tÝnh chñ quan kh«ng ph¶n ¸nh ®óng hao phÝ søc lao ®éng bá ra... §Ó kh¾c phôc h¹n chÕ nµy C«ng ty nªn hoµn thiÖn viÖc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n theo c¸c h­íng sau: - §èi víi bé phËn lao ®éng lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng, C«ng ty nªn tr¶ l­¬ng theo gi¸ tho¶ thuËn ch¼ng h¹n nh­ tho¶ thuËn tiÒn c«ng cho mét ngµy lµm viÖc, tho¶ thuËn tiÒn c«ng cho khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh... ®Ó b¶o ®¶m yªu cÇu còng nh­ chÊt l­îng cña c«ng viÖc, C«ng ty cÇn ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t sù thùc hiÖn c«ng viÖc cña hä. ®©y lµ c¸ch tr¶ l­¬ng ®¬n gi¶n dÔ thùc hiÖn, cã tÝnh kh¶ thi cao vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña nghµnh x©y dùng. - ®èi víi c«ng nh©n kü thuËt vµ lao ®éng phæ th«ng lµ ng­êi cña c«ng ty c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: + X¸c ®Þnh quü l­¬ng cña c«ng nh©n kü thuËt vµ lao ®éng phæ th«ng cña C«ng ty: Trong ®ã: §Gi: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n cña c«ng viÖc i. L­¬ngtn: sè tiÒn l­¬ng tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng. + Thùc hiÖnviÖc tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n theo c¸c b­íc sau: B­íc 1: TÝnh tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña tõng c«ng nh©n. Lcbi = Trong ®ã: Tlmin: Møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh. hi: HÖ sè l­¬ng cña c«ng nh©n i. Ni: Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i. B­íc 2: TÝnh hÖ sè ®iÒu chØnh: H = B­íc 3: TÝnh tiÒn l­¬ng thùc lÜnh cña tõng c«ng nh©n. TLi = H x Lcb i VÝ dô: Tæ nÒ do anh NguyÔn Th¸i S¬n lµm tæ tr­ëng thuéc xÝ nghiÖp x©y dùng B­u §iÖn sè 1. Trong th¸ng 10/ 2001 tæ hoµn thµnh c«ng tr×nh víi gi¸ trÞ tiÒn kho¸n lµ 6.925.000 ®ång. Tæng tiÒn l­¬ng cÊp bËc vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ tÝnh ®­îc lµ 4.710.681 ®ång ( b¶ng bªn) Khi ®ã hÖ sè ®iÒu chØnh: H = = 1,47 Trong th¸ng anh S¬n ®i lµm 26 ngµy, hÖ sè l­¬ng lµ 2.33. TiÒn l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña anh lµ: Lcb = ®ång TiÒn l­¬ng thùc lÜnh trong th¸ng cña anh S¬n lµ: TL = 578264 x 1,47 = 850.048 ®ång. T­¬ng tù ta tÝnh ®­îc tiÒn l­¬ng cho c¸c c«ng nh©n kh¸c nh­ trong b¶ng sau: BiÓu 14 : HiÖu qu¶ cña viÖc c¶i tiÐn ph­¬ng ph¸p chia l­¬ng kho¸n. Hä Tªn HS L­¬ng Sè c«ng Lcb TL tr­íc ®iÒu chØnh TL sau ®iÒu chØnh NguyÔn Th¸i S¬n 2,84 26 704.836 702.000 1.036.109 TrÇn V¨n Linh 2,33 26 578.264 702.000 850.048 §ç §øc Phó 2,33 25 556.023 675.000 817.354 NguyÔn Huy KiÓm 1,92 26 476.509 702.000 700.468 TrÇn Duy Ph­¬ng 1,72 26 426.873 702.000 627.503 Ph¹m §øc Hïng 1,55 25 369.886 675.000 543.732 Hoµng Nguyªn Thanh 1,72 26 426.873 702.000 627.503 Cao V¨n Th¾ng 1,4 26 347.454 520.000 510.757 TrÇn Ngäc Tr­êng 1,4 26 347.454 520.000 510.757 Ph¹m Trung §«ng 1,92 26 476.509 702.000 700.468 Tæng Céng 258 4.710.681 6.602.000 6.952.000 * ­u ®iÓm: Víi c¸ch chia l­¬ng nµy tæng sè tiÒn l­¬ng cña tæ ®· ®­îc chia hÕt cho c¸c c«ng nh©n. Do ®ã lo¹i bá ®­îc sù tiªu cùc trong viÖc chia l­¬ng. C¸ch chia l­¬ng míi nµy ®· lo¹i bá ®­îc tÝnh b×nh qu©n trong viÖc tr¶ l­¬ng. C«ng nh©n nµo cã cÊp bËc cao sÏ ®­îc h­ëng møc l­¬ng cao vµ ng­îc l¹i c«ng nh©n nµo cã cÊp bËc thÊp sÏ h­ëng møc l­¬ng thÊp. Do ®ã nã khuyÕn khÝch c«ng nh©n ra søc phÊn ®Êu häc t©p, rÌn luyÖn kü n¨ng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ vµ qua ®ã gãp phÇn n©ng cao thu nhËp cho b¶n th©n. IV: ¸p dông h×nh thøc tiÒn l­¬ng cña s¶n phÈm Cã th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch 1.Sù cÇn thiÕt ¸p dông chÕ ®étiÒn l­¬ng cã th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch NÕu C«ng Ty ¸p dông h×nh thøc l­¬ng cã th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch th× ®iÒu ®ã sÏ lµm cho c¸c hîp ®ång ký kÕt lu«n hoµn thµnh tr­íc thêi h¹n, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng lµm thªm giê ®Ó kÞp ®óng thêi h¹n ®· hÑn víi kh¸ch hµng, cã thÓ nhËn thªm ®­îc nhiÒu ®­îc nhiÒu hîp ®ång kh¸c. §Æc biÖt nh÷ng c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín ngoµi viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng cßn ph¶i ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é thi c«ng, nÕu hoµn thµnh chËm so víi thêi h¹n th× tû lÖ thiÖt h¹i th­êng lín. VD: Hîp ®ång thiÕt kÕ cét cao cho ®¬n vÞ b¹n víi gi¸ trÞ lµ 50.000.000 ®ång. Do viÖc tæ chøc s¶n xuÊt kh«ng ®óng tiÕn ®é vµ ng­êi lao ®éng kh«ng h¨ng h¸i lµm viÖc nªn thêi h¹n hoµn thµnh chËm 4 ngµy so víi hîp ®ång ký kÕt. Nh­ vËy do ch¹m thêi gian tr¶ lêi nªn c«ng ty ®· bÞ ph¹t mét kho¶n tiÒn lµ 5% gi¸ trÞ hîp ®ång lµ 2.500.000 sÏ lµm gi¶m thu nhËp cña c«ng ty. MÆt kh¸c ®éng lùc chÝnh cña ng­êi lao ®éng lµ hä muèn cã thu nhËp cao h­on ®Ó ®¶m b¶o cho cuéc sèng cña hä. chÝnh v× thÕ nÕu cã thªm mét kho¶n tiÒn th­ëng v­ît chØ tiªu kÕ ho¹ch vµo tiÒn l­¬ng th× sÏ khuyÕn khÝch hä lao ®éng, lµm viÖc sao cho sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm ®¹t yªu cÇu. 2. ChØ tiªu th­ëng hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch. Muèn x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè v­ît chØ tiªu th­ëng cña c¸c xÝ nghiÖp th× tr­íc hÕt ph¶i x©y dùng møc s¶n l­îng kÕ ho¹ch do phßng kÕ ho¹ch giao xuèng vµ møc s¶n l­îng thùc tÕ s¶n xuÊt ra ë c¸c xÝ nghiÖp( s¶n l­îng lµ c¸c c«ng tr×nh thiÕt kÕ). Møc s¶n l­îng kÕ ho¹ch do phßng kÕ ho¹ch ®­a ra c¨n cø vµo ®Þnh møc s¶n l­îng cña rõng xÝ nghiÖp ®èi víi mçi lo¹i s¶n phÈm. Møc s¶n l­îng thùc tÕ th«ng qua thèng kª, nghiÖm thu s¶n phÈm. HÖ sè v­ît chØ tiªu kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc: h = 3. Møc th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch. Møc th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch chÝnh lµ mét bé phËn tiÒn th­ëng tÝnh thªm vµo tiÒnl­¬ng, c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh v­ît møc c¸c chØ tiªu vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. C¬ së ®Ó tÝnh møc th­ëng cho viÖc v­ît møc kÕ ho¹ch dùa vµo viÖc so s¸nh nh÷ng thiÖt h¹i do viÖc kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch víi nh÷ng lîi Ých ®em l¹i do viÖc hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch, tõ ®ã tÝnh ra møc th­ëng. H×nh thøc l­¬ng nµy nªn ¸p dông cho tõng xÝ nghiÖp vµ ph¶i x¸c ®Þnh møc th­ëng cho 1% v­ît kÕ ho¹ch. Ch¼ng h¹n quy ®Þnh cø 1% v­ît kÕ ho¹ch ®­îc th­ëng 5% l­¬ng s¶n phÈm. Lt = Lc® + Trong ®ã: Lt: L­¬ng cã th­ëng v­ît møc kÕ ho¹ch. Lc®: L­¬ng theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh. m: Møc th­ëng cho 1% v­ît kÕ ho¹ch. h: hÖ sè v­ît møc kÕ ho¹ch. Khi mµ c«ng ty nhËn ®­îc nhiÒu hîp ®ång. §Ó kÞp hoµn thµnh kÕ ho¹ch vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng b¶n thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh th× theo em cã thÓ ¸p dông chÕ ®é tiÒn l­¬ng nµy. VÝ dô: Th¸ng 4 n¨m 2000 xÝ nghiÖp 2 nhËn chØ tiªu thiÕt kÕ m¹ng néi h¹t trÞ gi¸ 20.000.000 ®ång. Thùc tÕ ®· lµm thªm trÞ gi¸ 22.480.000 ®ång. TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c¶ xÝ nghiÖp lµ 18.000.000 ®ång. HÖ sèv­ît møc kÕ ho¹ch lµ = LT = 18.000.000 + = 28.116.000 ®ång V. Nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn nay c¬ së ®ang nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt. N¨m 2001 c«ng ty x©y dùng B­u ®iÖn thùc hiÖn tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh trªn hai lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n vµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Tæng s¶n l­îng vµ doanh thu ®Òu cã møc t¨ng tr­ëng kh¸, thùc hiÖn tèt nghÜa vô nhµ n­íc. §¶m b¶o thu nhËp c«ng viÖc cho c«ng nh©n, thu nhËp vµ ®êi sèng cña c«ng nh©n ®­îc n©ng lªn so víi c¸c n¨m kh¸c. §Þnh møc lao ®éng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng c¸c n¨m 1998, 1999, 2000, 2001 ®­îc c«ng ty x©y dùng theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña chÝnh phñ vµ Tæng c«ng ty. §Þnh møc, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®· ®­îc Tæng c«ng ty phª duyÖt hµng n¨m. C«ng ty thùc hiÖn tèt giê giÊc lµm viÖc, giê giÊc nghØ ng¬i ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi, an toµn vÖ sinh lao ®éng cho ng­êi lao ®éng. Trªn c¬ së tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ, c«ng ty ®· ban hµnh c¸c v¨n b¶n giao kho¸n tiÒn l­¬ng, kho¸n kinh doanh cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, c¸c quy ®Þnh kho¸n ®­îc x©y dùng trªn c¬ së thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh, tr­íc khi ban hµnh ng­êi lao ®éng ®­îc tham gia gãp ý kiÕn. *. Nh÷ng ®æi míi vµ nh÷ng ph¸t triÓn trong thêi gian tíi Nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c«ng ty trong thêi gian tíi: X©y dùng c¸c c«ng tr×nh chuyªn ngµnh B­u chÝnh – ViÔn th«ng, ®iÖn tö, tin häc, th«ng giã, ®iÒu hoµ vµ cÊp tho¸t n­íc. X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp bao gåm c¶ kü thuËt h¹ tÇng vµ trang trÝ néi, ngo¹i thÊt. X©y dùng nÒn mãng c«ng tr×nh vµ kÕt cÊu h¹ tÇng: CÇu ®­êng, s©n bay, bÕn c¶ng, ®ª ®iÒu, ®­êng d©y vµ tr¹m biÕn thÕ ®iÖn. §Çu t­ trong lÜnh vùc: B­u chÝnh viÔn th«ng, c¬ cÊu h¹ tÇng, c¸c khu c«ng nghiÖp vµ d©n dông. §Çu t­ kinh doanh nhµ ë vµ c¸c lÜnh vùc ®Çu t­ kh¸c mµ ph¸p luËt cho phÐp. T­ vÊn trong c¸c lÜnh vùc ®Çu t­ x©y dùng, kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh chuyªn ngµnh B­u chÝnh – ViÔn th«ng vµ c¸c c«ng tr×nh d©n dông kh¸c. Kinh doanh vËt liÖu, thiÕt bÞ, m¸y mãc x©y dùng, trong thiÕt bÞ néi thÊt, vËt t­ ho¸ chÊt ngµnh nhùa vµ c¸c mÆt hµng kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vËt t­, vËt liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ, vµ dÞch vô xuÊt khÈu lao ®éng. S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, vµ c¸c vËt liÖu liªn quan kh¸c phôc vô ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. S¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm nhùa dïng trong x©y dùng, b­u ®iÖn vµ d©n dông. S¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm phôc vô c«ng nghÖ B­u chÝnh – ViÔn th«ng, ®iÖn tö, tin häc. Liªn doanh, liªn kÕt, víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong n­íc vµ n­íc ngoµi phï hîp víi quy m« ph¸p luËt. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2002: TT Tªn chØ tiªu KÕ ho¹ch n¨m 2002 1 Gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng (kh«ng cã thuÕ) x©y l¾p thiÕt kÕ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp 102.000 74.000 28.000 2 Doanh thu x©y l¾p thiÕt kÕ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp 100.000 74.000 26.000 3 Tæng lîi nhuËn thùc hiÖn (t­íc thuÕ) 2.520 4 C¸c kho¶n nép ng©n s¸ch thuÕ GTGT thuÕ TNDN thuÕ vèn 3.935 3.244 640 51 *BiÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2002: - §èi víi s¶n xuÊt x©y l¾p: N©ng cao chÊt l­îng trong c«ng t¸c ®Êu thÇu, ®Ó tham gia dù thÇu vµ th¾ng thÇu c¸c dù ¸n. Trong thi c«ng chó trong chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó kh¼ng ®Þnh uy tÝn vµ vÞ trÝ cu¶ c«ng ty víi c¸c chñ ®Çu t­. §Èy m¹nh c«ng t¸c t×m kiÕm c«ng viÖc, t¨ng c­êng nhËn thÇu trùc tiÕp c¸c dù ¸n nhá, lÎ. Gi÷a v÷ng c¸c ®Þa bµn, mèi quan hÖ ®· cã cña c«ng ty víi c¸c chñ ®Çu t­ vµ më réng thªm c¸c ®Þa bµn ho¹t ®éng ë c¸c tØnh miÒn trung. Më réng thÞ tr­êng ra ngoµi ngµnh ®Ó t×m kiÕm viÖc lµm. - §èi víi s¶n xuÊt c«ng nghiÖp: B¸m s¸t kÕ ho¹ch triÓn khai c¸c dù ¸n ®Çu t­ cã dïng s¶n phÈm nhùa ®Ó tham gia ®Êu thÇu b¸n hµng Më réng thÞ tr­êng ra ngoµi ngµnh ph¸t huy c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n phÈm ®Ó t¨ng thªm søc m¹nh trong canh trang. §Çu t­ chiÒu réng vµ chiÒu s©u ®Ó t¹o thªm s¶n phÈm míi, viÖc lµm míi  KÕt LuËn Qua viÖc ph©n tÝch thùc tiÔn vÒ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng vµ tiÒn th­ëng cña c«ng ty x©y dùng B­u §iÖn Hµ néi ta ®· thÊy ®­îc nh÷ng mÆt m¹nh vµ nh÷ng mÆt yÕu cña C«ng ty vµ tõ ®ã ®· ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m ph¸t huy ®­îc nh÷ng mÆt m¹nh ,h¹n chÕ nh÷ng mÆt yÕu ®ã ®Ó kÝch thÝch m¹nh mÏ ng­êi lao ®éng ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®éng viªn ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é nghÒ nghiÖp , ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng trong viÖc tr¶ l­¬ng ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tiÒn l­¬ng phï hîp ®óng víi søc lao ®éng mµ hä bá ra, t¹o ra bÇu kh«ng khÝ c¹nh tranh lµnh m¹nh trong c«ng viÖc. Nh­ng nÕu l¹m dông khuyÕn khÝch b»ng tiÒn l­¬ng ,th­ëng qu¸ møc sÏ g©y ph¶n t¸c dông g©y ra chªnh lÖch vÒ thu nhËp gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng trong xÝ nghiÖp gi¸n tiÕp dÉn ®Õn mÊt ®oµn kÕt trong tËp thÓ, lµm gi¶m NSL§. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tr¶ tiÒn th­ëng lµ kho¶n bæ sung cho tiÒn l­¬ng nh»m qu¸n triÖt h¬n nguyªn t¸c ph©n phèi theo lao ®éng. X¸c ®Þnh râ l­¬ng th­ëng lµ c¸c kho¶n chÝnh trong thu nhËp cã ¶nh h­ëng lín tíi ®êi sãng cña ng­¬× lao ®éng, lµ chÊt kÕt dÝnh quan träng g¾n bã ng­êi lao ®éng víi sù ph¸t triÓn cña C«ng ty, b¶o ®¶m cho C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh . Tuy nhiªn, nh÷ng ý kiÕn trªn chØ mang tÝnh chñ quan nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh em rÊt mong ®­îc sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o h­íng dÉn.  Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh kinh tÕ lao ®éng - Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 1998 2. Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc - chñ biªn PGS -PTS Ph¹m §øc Thµnh, nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ Néi 1998. 3. Qu¶n trÞ nh©n sù - NguyÔn H÷u Th©n - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª 1998. 4. Gi¸o tr×nh tæ chøc lao ®éng khoa häc trong xÝ nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc 1994. 5. Gi¸o ¸n Tæ chøc lao ®éng khoa häc - TS nguyÔn TÝn NhiÖm. 6. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi - Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng x· héi. 7. Chi phÝ tiÒn l­¬ng cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia 1997. 8. C¸c b¸o c¸o, tµi liÖu cña C«ng ty x©y dùng B­u §iÖn Hµ Néi. 9. Th«ng t­ sè 13/L§TBXH - TT th«ng t­ ngµy 10/4/1997 cña Bé Lao §éng Th­¬ng Binh X· Héi.  Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 ch­¬ng I Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng. 2 I. TiÒn l­¬ng 2 1.1 B¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng 2 1.2 C¸c yªu cÇu vµ chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng 5 1.2.1. Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng 5 1.2.2. Yªu cÇu cña viÖc tæ chøc tiÒn l­¬ng 6 1.3. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l­¬ng 7 1.4. Quü tiÒn l­¬ng vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng 7 1.4.1 Kh¸i niÖm quü l­¬ng 7 1.4.2 C¸ch x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng 8 1.5 Ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng 9 1.6. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng 10 1.6.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 11 1.6.1.1. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n 11 1.6.1.2. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng 12 1.6.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 12 1.6.2.1. ý nghÜa vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 12 1.6.2.2. C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 20 II. TiÒn th­ëng 20 2.1. B¶n chÊt tiÒn th­ëng 20 2.2. Néi dung cña tæ chøc tiÒn th­ëng 20 2.3. C¸c h×nh thøc tiÒn th­ëng 21 2.3.1 Th­ëng gi¶m tû lÖ hµng th¸ng 21 2.3.2 Th­ëng hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch 21 2.3.3. Th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm 22 2.3.4. Th­ëng tiÕt kiÖm nhiªn, nguyªn vËt liÖu 22 III. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng ë c«ng ty X©y Dùng B­u §iÖn Hµ Néi. 23 Ch­¬ng II. Ph©n tÝch t×nh h×nh tr¶ l­¬ng t¹i C«ng Ty X©y Dùng B­u §iÖn Hµ Néi 25 A. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña C«ng Ty 25 I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh - ph¸t triÓn, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng Ty 25 II. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc qu¶n lý cña C«ng Ty 30 III. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng 33 IV. §Æc ®iÓm vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt vµ m¸y mãc thiÕt bÞ 37 V. §Æc ®iÓm vÒ b¹n hµng vµ tiªu thô s¶n phÈm. 38 VI. C¸c ®Æc ®iÓm kh¸c 39 1. C«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc 39 2. §iÒu kiÖn lµm viÖc 39 B. Ph©n tÝch t×nh h×nh tr¶ l­¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng b­u ®iÖn hµ néi 40 I. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng kho¸n theo c«ng viÖc 42 II. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 45 III. TiÒn th­ëng 49 Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng , th­ëng t¹i C«ng Ty X©y Dùng B­u §iÖn Hµ Néi. 53 I. Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch 53 II. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý 55 1. Tæ chøc s¾p xÕp l¹i bé m¸y qu¶n lý 55 2. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý 56 III. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 61 1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møclao ®éng vµ x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kho¸n 61 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc phôc vô vµ bè trÝ lao ®éng 64 3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm 66 4. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp 67 5. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n 68 IV. ¸p dông h×nh thøc tiÒn l­¬ng cña s¶n phÈm cã th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch. 72 1. Sù cÇn thiÕt ¸p dông chÕ ®é tiÒn l­¬ng cã th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch. 72 2. ChØ tiªu th­ëng hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch 72 3. Møc th­ëng khi hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch 73 V. Nh÷ng vÊn ®Ò hiÖn nay c¬ së ®ang nghiªn cøu gi¶i quyÕt 74 KÕt luËn 78 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 79 Môc lôc 80