Đề tài Hoàn thiện hình thức trả lương theo sản phẩm tại Công ty Sứ Thanh Trì

t/sp 14,25 8 X 60 Sè s¶n phÈm/ca: = 33 SP/ca B­íc 4: LËp kÕ ho¹ch s¶n phÈm n¨m, ®Þnh biªn lao ®éng, kÕ ho¹ch quÜ l­¬ng, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch. C¨n cø vµo kÕt qu¶ kinh doanh n¨m tr­íc, c¸c ®Þnh møc kü thuËt ®îc ban hµnh ®Ó lËp kÕ ho¹ch n¨m nay, råi ®Þnh biªn lao ®éng cho c¸c ph©n x­ëng, bé phËn phßng ban. C¸c s¶n phÈm kh¸c ®­îc qui ®æi dùa trªn hÖ sè cña s¶n phÈm bÖt. Stt Tªn s¶n phÈm bÖt HÖ sè qui ®æi 1. BÖt 1 2. KÐt + N¾p 0,65 3. ChËu 0,75 4. Ch©n 0,5 5. S¶n phÈm kh¸c 0,55 Nguån: Phßng kü thuËt - KCS Tæng quÜ l­¬ng th¸ng Tæng s¶n l­îng bÖt qui ®æi §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch = Sau ®ã ph©n bæ ®¬n gi¸ cho c¸c s¶n phÈm dùa vµo hÖ sè qui ®æi cña tõng lo¹i. TÝnh ®¬n gi¸ chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm dùa vµo ®¬n gi¸ võa ph©n bæ §¬n gi¸ tr¶ trùc tiÕp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ( 75% ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch ) §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc sö dông nh­ sau: 60% ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tr¶ cho c«ng nh©n c«ng nghÖ 10% tr¶ cho c«ng nh©n phôc vô 30% tr¶ cho c¸n bé qu¶n lý Qua qu¸ tr×nh ®Þnh møc t¹i c«ng ty ta thÊy c«ng ty ®· cã ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµo c«ng t¸c ®Þnh møc, cã sù kÕt hîp gi÷a ph­¬ng ph¸p so s¸nh ®iÓn h×nh vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch kh¶o s¸t, tuy nhiªn trong c«ng t¸c ®Þnh møc t¹i c«ng ty cßn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm, lµm ¶nh h­ëng ®Õn kh«ng phï hîp ®èi víi ng­êi lao déng lµ: - Do viÖc tiÕn hµnh kh¶o s¸t bÊm giê c¸c b­íc c«ng viÖc tiÕn hµnh ch­a triÖt ®Ó theo thêi gian ®· qui ®Þnh. - Do tiÕn hµnh kh¶o s¸t dùa trªn kinh nghiÖm, kh«ng chó ý ®Õn c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c ®Þnh møc nh­ nh©n tè vÒ t©m sinh lý ng­êi lao ®éng, yÕu tè kinh tÕ, x· héi. - Tr­íc khi tiÕn hµnh ®Þnh møc kh«ng cã sù s¾p xÕp l¹i qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cho phï hîp ®Ó h¹n chÕ lo¹i bá c¸c thao t¸c kh«ng cÇn thiÕt, gi¶m thêi gian l·ng phÝ trong qu¸ tr×nh lµm viÖc ë thêi kú tr­íc. - ViÖc ph©n chia c¸c b­íc c«ng viÖc ®iÓn h×nh ch­a chÝnh x¸c, chñ yÕu dùa trªn hÖ sè qui ®æi theo s¶n phÈm bÖt. - Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ®Þnh møc kh«ng cã sù th¶o luËn víi ng­êi lao ®éng vÒ møc qui ®Þnh, mµ chñ yÕu dùa trªn kinh nghiÖm cña m×nhvµ c«ng suÊt thiÕt kÕ cña m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. ChÝnh tõ c¸c nguyªn nh©n trªn ®Én ®Õn t¹i c«ng ty møc hiÖn nay lµ cao h¬n so víi kh¶ n¨ng thùc hiÖn, khiÕn ng­êi lao ®éng ph¶i lµm thªm giê ®Ó hoµn thµnh møc cña m×nh. §Þnh møc hao phÝ thêi gian vµ ®¬n gi¸ cña mét sè s¶n phÈm Stt Bé phËn/SP Hao phÝ (giê) §¬n gi¸ SP (®/sp) I. Nguyªn liÖu 1. BÖt VI1T 0,059 285 2. KÐt VI15 0,07 335 3. XÝ xæm ST 4 0,038 184 II. §æ rãt 1. BÖt VI1T 0,894 5160 2. KÐt VI15 0,242 1396 3. XÝ xæm ST4 0,333 1621 III. NghiÒn men 1. BÖt VI1T 0,037 196 2. KÐt VI15 0,033 176 3. XÝ xæm ST4 0,022 118 IV. KiÓm tra méc 1. BÖt VI15 0,102 541 2. KÐt VI15 0,057 299 3. XÝ xæm ST4 0,031 166 2.2. C«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc lµ kh©u ®Çu tiªn quan träng ®ång thêi diÔn ra trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn c«ng nghÖ nªn c«ng ty kh«ng chó ý nhiÒu ®Õn viÖc tæ chøc n¬i lµm viÖc, chñ yÕu tæ chøc n¬i lµm viÖc do ng­êi lao ®éng tù s¾p xÕp cho hîp lý, d­íi sù h­íng dÉn cña tæ tr­ëng vµ qui ®Þnh vÒ sè l­îng lao ®éng trong tæ ®ã . §iÒu nµy còng cã ­u ®iÓm lµ kÝch thÝch kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng, tuy nhiªn nh­ vËy còng cã nh­îc ®iÓm lµ nÕu viÖc bè trÝ cña ng­êi lao ®éng hîp lý th× ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, cßn ng­îc l¹i sÏ lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng vµ khã t×m ®­îc biÖn ph¸p tæ chøc l¹i n¬i lµm viÖc cho hîp lý. C«ng t¸c phôc vô n¬i lµm viÖc t¹i c«ng ty, do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt hµng lo¹t nhá vµ ®¬n chiÕc nªn c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc phôc vô ph©n t¸n, kh«ng thµnh lËp c¸c trung t©m phôc vô mµ chñ yÕu khi cã nhu cÇu phôc vô th× ®¸p øng, do vËy t¹i c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt hay bÞ thiÕu nguyen vËt liÖu mµ l­îng lao ®éng phôc vô lµ t­¬ng ®èi nhiÒu, do vËy dÉn ®Õn l·ng phÝ ng­êi lao ®éng vµ kh«ng sö dông hÕt c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ. VD: T¹i tæ ®æ rãt cña c«ng ty cã 17 ng­êi lao ®éng th× cã dÕn 2 lao ®éng phôc vô cho tæ. Nh­ng vÉn x¶y ra t×nh tr¹ng thiÕu nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty do c«ng ty ch­a cã kÕ ho¹ch phôc vô mét c¸ch hîp lý. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i ph©n x­ëng nghiÒn men cã 13 ng­êi th× chØ cã: 7 ng­êi cã ®Çy ®ñ ¸o mò vµ khÈu trang khi lµm viÖc 6 ng­êi thiÕu khÈu trang, hoÆc mò b¶o hiÓm. §iÒu nµy ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng vµ søc khoÎ cña hä. Tuy nhiªn, c«ng t¸c vÖ sinh t¹i c«ng ty thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt víi nguyªn vËt liÖu ®­îc ®­a tíi tËn n¬i b»ng c¸c xe goßng vµ gÝa ®ì, t¹i n¬i lµm viÖc hÖ thèng ®Ìn ®iÖn ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ, kh«ng bÞ thiÕu ¸nh s¸ng, c«ng t¸c phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t t­¬ng ®èi tèt, ®iÒu nµy cã t¸c dông rÊt tèt ®èi víi ng­êi lao ®éng, hä lµm viÖc tho¶i m¸i, n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn. 2.3. C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm: C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm t¹i c«ng ty rÊt ®­îc coi träng, ho¹t ®éng kiÓm tra lu«n ®­îc tæ kü thuËt - KCS tiÕn hµnh th­êng xuyªn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tõ khi nhËp nguyªn vËt liÖu vµo c«ng ty , nguyªn vËt liÖu ph¶i ®­îc tæ KCS kiÓm tra chÊt l­îng tr­íc khi ®­îc ®­a vµo c«ng ty. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm c¸c nh©n viªn trong tæ KCS ®­îc ph©n c«ng ®Õn c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt, c¸c b­íc c«ng viÖc ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng cña tõng b­íc c«ng viÖc, tõ b­íc chÕ t¹o hå, t¹o h×nh, sÊy méc, hoµn thiÖn, phun men, d¸n ch÷ cho ®Õn ph©n lo¹i hoµn tÊt s¶n phÈm. §Ó tiÕn hµnh kiÓm tra ®¹t hiÖu qu¶ tæ KCS dùa vµo mét sè chØ tiªu theo qui ®Þnh vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm nh­: Tæ ®æ rãt: Cã qui ®Þnh vÒ khèi l­îng s¶n phÈm hå cho mçi lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh: · S¶n phÈm bÖt: 10kg/sp · S¶n phÈm chËu röa: 5kg/sp Tæ chÕ t¹o hå: Cã qui ®Þnh vÒ tØ lÖ c¸c lo¹i nguyªn liÖu cã trong thµnh phÇn hå: · §Êt sÐt: 40% · Cao lanh: 25% · Trµng th¹ch: 15% · Quarz: 20% T¹i tæ phun men cã qui ®Þnh vÒ chÊt l­îng phun men: · Bät khÝ: Qui ®Þnh vÒ sè bät khÝ/bÒ mÆt sp · Lç khÝ: Qui ®Þnh vÒ sè lç khÝ/bÒ mÆt sp · §é nh½n: Qui ®Þnh vÒ ®é nh½n ®¹t 90 ¸ 100% §ång thêi dùa vµo chØ tiªu vÒ chÊt l­îng cña s¶n phÈm : Stt ChØ tiªu §¬n vÞ Th«ng sè §é hót n­íc % 0,1- 0,5 §é Èm G/cm3 2,35 - 2,4 C­êng ®é chÞu nÐn Kg/cm3 4000 Kh¶ n¨ng chÞu t¶i Kg/sp XÝ bÖt >300 ChËu röa >150 Nguån : Phßng kü thuËt - KCS Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ viÖc kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn ch­a ®¹t yªu cÇu, s¶n phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng tuy khèi l­îng lµ rÊt nhá xong vÉn cßn nh÷ng s¶n phÈm khi nung bÞ nøt do viÖc kiÓm tra nhiªn liÖu vµ viÖc pha trén nhiªn liÖu kh«ng ®óng kü thuËt. Nh­ vËy, c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm t¹i c«ng ty hiÖn nay lµ ch­a tèt, c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc nh­ n©ng cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ hoÆc tiÕn hµnh båi d­ìng tr×nh ®é cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong tæ KCS ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn. 2.4. C«ng t¸c gi¸o dôc ý thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cho ng­êi lao ®éng: ý thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng ®èi víi c«ng viÖc kh«ng nh÷ng ¶nh h­¬ngr ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm, an toµn lao ®éng mµ cßn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng cña ng­êi lao ®éng . ViÖc gi¸o dôc tinh thÇn lµm viÖc t¹i c«ng ty Sø Thanh Tr× ®· ®­îc thùc hiÖn rÊt tèt th«ng qua c¸c tæ tr­ëng s¶n xuÊt, kÕt hîp víi qui chÕ vµ h×nh thøc kû luËt t¹i c«ng ty, n¨ng suÊt lao ®éng, ý thøc lµm viÖc g¾n liÒn víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng, th«ng qua viÖc ph©n lo¹i lao ®éng A,B,C. Tuy nhiªn viÖc tiÕn hµnh ph©n lo¹i lao ®éng còng cßn rÊt khã kiÓm so¸t, khã chÝnh x¸c tuyÖt ®èi. 3. Ph©n tÝch c¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty sø Thanh Tr×: 3.1. Qui chÕ tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ë c«ng ty: H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ë c«ng ty Sø Thanh Tr× ®ang ¸p dông hai chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ: chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ. Tuú theo tÝnh chÊt cña s¶n phÈm lµm ra (®­îc ph©n theo møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc) mµ ¸p dông chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho tõng tæ: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng trùc tiÕp s¶n phÈm c¸ nh©n tr¶ cho c¸c tæ: C©n, nghiÒn, ®æ rãt, trén, sÊy méc, phun men, lß nung... ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ tr¶ cho c¸c tæ: Bé phËn nguyªn liÖu, khu«n mÉu, tæ bèc xÕp. Ngoµi l­¬ng theo ®¬n gi¸ s¶n phÈm c«ng ty cßn ¸p dông l­¬ng xÕp lo¹i theo ph©n lo¹i A,B,C theo kÕt qu¶ b×nh chän hµng th¸ng ®èi víi tõng ng­êi lao ®éngtrong c«ng ty. Ý C¸c chØ tiªu ®Ó xÕp lo¹i lao ®éng A,B,C:Cã 4 chØ tiªu ®Ó xÕp lo¹i 1. Hoµn thµnh khèi l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc ®­îc giao. 2. Thùc hiÖn ®óng ®Þnh møc vËt t­, ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn lao ®éng. 3. §¶m b¶o sè giê c«ng, ngµy c«ng theo qui ®Þnh. 4. ChÊp hµnh ®óng néi qui, qui chÕ cña ®¬n vÞ. Ý Tiªu chuÈn xÕp lo¹i: Lo¹i A: Thùc hiÖn ®ñ 4 chØ tiªu trªn Lo¹i B: Thùc hiÖn thiÕu 1 chØ tiªu: HoÆc 2, hoÆc 3, hoÆc4. Lo¹i C: Thùc hiÖn thiÕu 2 chØ tiªu hoÆc thiÕu mét chØ tiªu thø nhÊt. Ý Kh«ng xÕp lo¹i lao ®éng trong c¸c tr­êng hîp sau: 1. Kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô, c«ng viÖc ®­îc giao. 2. §¹t n¨ng suÊt chÊt l­îng qu¸ thÊp, d­íi 50% so víi kÕ ho¹ch (kh«ng ¸p dông víi ng­êi lµm s¶n phÈm míi) 3. Lµm h­ háng, mÊt m¸t thiÕt bÞ, vËt t­ g©y thiÖt h¹i cho c«ng ty. 4. Lµm mÊt an toµn cho b¶n th©n vµ ng­êi kh¸c. 5. NghØ viÖc tù do nhiÒu ngµy. Tuú theo møc ®é vi ph¹m vµ thiÖt h¹i, ngoµi viÖc c¾t th­ëng cßn bÞ ph¹t båi th­êng thªm hoÆc xö lý kû luËt kh¸c. Ý Qui ®Þnh chÕ ®é th­ëng ph¹t theo ph©n lo¹i lao ®éng A,B,C: Lo¹i A: TÝnh b»ng 25% * L­¬ng ®¬n gi¸ Lo¹i B: TÝnh b»ng 25% * L­¬ng ®¬n gi¸ * 0,6 Lo¹i C: TÝnh b»ng 25% * L­¬ng ®¬n gi¸ * 0,3 3.2. C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty: 3.2.1. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n: - §èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ¸p dông ®èi víi c¸c tæ ®éi s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt kh«ng phøc t¹p, thêi gian s¶n xuÊt nhá: tæ nghiÒn men, tæ ®æ rãt, tæ sÊy, phun men...C¸c c«ng viÖc nµy cã tÝnh ®éc lËp, ®¬n chiÕc, cã thÓ tÝnh riªng cho tõng ng­êi dùa trªn ®¬n gi¸ cña tõng lo¹i s¶n phÈm vµ sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh. - C¸ch tÝnh ®¬n gi¸: §Gi = Li x Mtg Trong ®ã: §Gi: Lµ ®¬n gi¸ cña s¶n phÈm i Li: Lµ møc l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc i (¸p dông theo nghÞ ®Þnh 197/CP ngµy 31/12/1994) Mtg: Lµ møc thêi qui ®Þnh hoµn thµnh c«ng viÖc i Nh­ vËy: TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau : Lcn = S §Gix Qi Trong ®ã: Lcn: TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n §Gi: §¬n gi¸ cña s¶n phÈm i ( i=1÷ n ) Qi: Sè l­îng s¶n phÈm i VD : L­¬ng th¸ng 2/2004 cña tæ ®æ rãt ®­îc tÝnh nh­ sau: C¨n cø vµo phiÕu chÊm c«ng, phiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh cña tõng ng­êi kÕt hîp víi ®¬n gi¸ s¶n phÈm, kÕ to¸n tr­ëng lËp ®¬n gi¸ cho tõng bé phËn, ph©n x­ëng. VD : C«ng nh©n D­¬ng V¨n H¶i trong th¸ng 2 hoµn thµnh 141 s¶n phÈm bÖt VI5 víi ®¬n gi¸ 5160(®/sp) vµ 120 s¶n phÈm bÖt VI55 còng víi ®¬n gi¸ 5160(®/sp). Nh­ vËy l­¬ng th¸ng 2 cña anh H¶i lµ: L = ( 141 x 5160 ) + ( 120 x 5160 ) = 1.346.760® Th¸ng 2 c«ng nh©n H¶i ®­îc xÕp lo¹i A do hoµn thµnh nhiÖm vô nªn: L­¬ng xÕp lo¹i: 25% x 1.346.760®= 336.690® Do anh H¶i lµ tæ tr­ëng nªn cã thªm l­¬ng phô cÊp tr¸ch nhiÖm víi hÖ sè 0,21 øng víi : 290.000 C 0,21 = 60.900®. Nh­ vËy tæng l­¬ng cña anh H¶i trong th¸ng 2 lµ: 136.760 +336.690 + 60.900 = 1.744.350® C¸c kho¶n ph¶i gi¶m trõ trong th¸ng gåm: BH = 290.000 x 3073 x 6% = 64.902® KPC§ = 1744.350 x 1% = 17.443® T¹m øng = 400.000® TrÝch tiÕt kiÖm = 100.000® Do ®ã sè tiÒn cuèi th¸ng ®­îc lÜnh lµ : 1.744.350 - 17.443 - 64.902 - 400.000 - 100.000 = 1.162.005® §èi víi c«ng nh©n TrÇn Quèc Anh ®· hoµn thµnh ®­îc 244 s¶n phÈm bÖt VI66 víi ®¬n gi¸ 4872®/sp nªn: L­¬ng s¶n phÈm th¸ng 2 lµ : 244 x 4872 = 1.188.768® L­¬ng xÕp lo¹i A = 25% x 1.188.768® = 297.192® Do ®ã tæng l­¬ng th¸ng 2 cña cn Anh lµ: 1.188.768 + 297.192 = 1.485.960® C¸c kho¶n gi¶m trõ trong th¸ng gåm: BH = 290.000 x 1,92 x 60% = 33.408® KPC§ = 1.485.960 x 1% = 14.859® T¹m øng = 400.000® TrÝch tiÕt kiÖm = 100.000® Nh­ vËy sè tiÒn cßn ®­îc lÜnh cuèi th¸ng cña cn Anh lµ: 1.485.960 - 33.408 - 14.859 - 400.000 - 100.000 = 937.693® T­¬ng tù, víi c«ng nh©n L­¬ng C«ng LuyÖn, trong th¸ng ®· lµm ®­îc 350 sp ST8 víi ®¬n gi¸ lµ 3.228(®/sp) vµ 48 s¶n phÈm kÐt VI38 víi ®¬n gi¸ 1729(®/sp) nªn cã l­¬ng th¸ng 2 lµ: L = (350 x 3228) + (48 x 1729) = 1.212.792® L­¬ng xÕp lo¹i A = 1.212.792 x 25% = 303.198® Do ®ã tæng tiÒn l­¬ng cña anh LuyÖn trong th¸ng 2 lµ: 1.212.792 + 303.198 = 1.515.990® Víi c¸c kho¶n ph¶i trõ trong th¸ng nh­ sau: BH = 290.000 x 1.72 x 6% = 29.928® KPC§ = 1.515.990 x 1% = 15.159® T¹m øng = 400.000® TrÝch tiÕt kiÖm = 100.000® Sè tiÒn cßn lÜnh trong th¸ng 2 lµ: 1.515.990 - 29.928 - 15.159 - 400.000 - 100.000 = 973.935® 3.3.2 L­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ: - §èi t­îng ¸p dông: L­¬ng s¶n phÈm ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc cã tÝnh phøc t¹p ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp cña nhiÒu ng­êi, thêi gian dµi. T¹i c«ng ty hiÖn ¸p dông chÕ ®é tiÒn l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ ®èi víi c¸c bé phËn nh­: Bé phËn nguyªn liÖu, khu«n s¶n xuÊt khu«n mÉu, bèc xÕp. - C¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸: SLi Q §G = Trong ®ã : - §G: §¬n gi¸ s¶n phÈm cña tæ - SLi: Tæng l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc cña c¶ nhãm - Q: Sè s¶n phÈm lµm ra cña c¶ nhãm. - i = 1¸n - C¸ch chia l­¬ng cho c¸c c¸ nh©n trong tæ trong tæ: Chia l­¬ng theo ph­¬ng ph¸p giê - hÖ sè: Lt STi.Hi Lcni = Trong ®ã : Lcni: TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n i Lt: Tæng tiÒn l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ Ti: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i Hi: HÖ sè cÊp bËc kü thuËt cña c«ng nh©n i i = 1¸n VD : C¸ch tÝnh l­¬ng ë tæ khu«n mÉu Trªn c¬ së tÝnh ®¬n gi¸, sè l­îng khu«n hoµn thµnh trong th¸ng, kÕ to¸n lËp b¶ng l­¬ng thanh to¸n vµ tiÕn hµnh chia l­¬ng cho tõng ng­êi trong tæ. Víi c«ng nh©n L­¬ng V¨n B×nh cã ngµy c«ng thùc tÕ lµ 25, bËc l­¬ng 1, l­¬ng c¶ tæ theo ®¬n gi¸ trong th¸ng lµ 6.254.700® Th× l­¬ng s¶n phÈm trong th¸ng 2 lµ:6.254.700 x 1 x 25 133,5 L = = 1.171.292® L­¬ng xÕp lo¹i A = 25% x 1.171.292 = 292.823® Anh b×nh lµ tæ tr­ëng nªn cã thªm phô cÊp tr¸ch nhiÖm: 60.900® VËy tæng l­¬ng cña anh B×nh lµ: 1.171.292 + 292.823 + 60.900 = 1.152.015® C¸c kho¶n gi¶m trõ trong th¸ng: BH = 290.000 x 2033 x 6% = 40.542® KPC§ = 1.152.015 x 1% = 15.250® T ¹m øng= 400.000® TrÝch tiÕt kiÖm = 100.000® Do ®ã trong th¸ng 2 anh B×nh cßn ®­îc lÜnh lµ: 1.152.015 - 40.542 - 15.250 - 400.000 - 100.000 = 969.223® T­¬ng tù ®èi víi c«ng nh©n Vò §øc ThÞnh lµ: 133.5 6.254.700 x 1 x 23 L = = 1.077.589® L­¬ng xÕp lo¹i B = 0.25 x 1.077.589 x 0.6 = 161.638® VËy tæng l­¬ng trong th¸ng 2 cña anh ThÞnh lµ : 1.077.589 + 161.638 = 1.239.227® C¸c kho¶n gi¶m trõ trong th¸ng: BH = 290.000 x 1.72 x 6% = 29.928® KPC§ = 1.239.227 x 1% = 12.392® T¹m øng = 400.000® TrÝch tiÕt kiÖm = 100.000® VËy l­¬ng cßn lÜnh cña anh ThÞnh trong th¸ng 2 lµ: 1.239.227 - 29.928 - 12.392- 400.000 - 100.000 = 696.907® 3.3. ¦u nh­îc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 3.3.1. ¦u ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ: - §èi víi chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy t­¬ng ®èi râ rµng dÔ hiÓu thóc ®Èy ®­îc ng­êi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng g¾n liÒn síi sè s¶n phÈm hä lµm ra, do ®ã ®©y lµ ®éng lùc ®Ó hä lµm viÖc vµ t¨ng tÝnh s¸ng t¹o cña hä. Víi chÕ ®é l­¬ng nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®Þnh møc lao ®éng v× ng­êi tiÕn hµnh ®Þnh møc dÔ dµng quan s¸t vµ tiÕn hµnh bÊm giê. - §èi víi chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy còng g¾n tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng do vËy hä còng tÝch cùc lµm viÖc, ngoµi ra chÕ ®é tiÒn l­¬ng nµy còng lµm t¨ng tÝnh ®oµn kÕt vµ tinh thÇn lao ®éng tËp thÓ trong tæ chøc; ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy còng ®¬n gi¶n dÔ hiÓu. 3.3.2. Nh­îc ®iÓm cña chÕ ®é tiÒn l­¬ng trùc tiÕp c¸ nh©n vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: C¶ hai chÕ ®é tiÒn l­¬ng nµy trong c«ng ty còng cßn cã nh÷ng nh­îc ®iÓm: - Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, do ®ã còng cã rÊt nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau, nh­ng viÖc gi¶i thÝch sù kh¸c nhau vÒ ®¬n gi¸ cho ng­êi lao ®éng trong c«ng ty hiÖn nay ch­a thùc hiÖn ®­îc, do vËy ng­êi lao ®éng cho r»ng tiÒn l­¬ng cña c«ng ty tr¶ kh«ng c«ng b»ng ( theo ®iÒu tra 30 ng­êi trong tæ nghiÒn men vµ tæ ®æ rãt th× cã ®Õn 70% ng­ßi lao ®éng cho r»ng tiÒn l­¬ng cña hä thÊp trong khi c«ng viÖc cña hä l¹i nÆng nhäc ). Do vËy viÖc tiÕn hµnh gi¶i thÝch cho ng­êi lao ®éng hiÓu ®­îc ®¬n gi¸ cña hä vµ cÊp bËc c«ng viÖc hä ®¶m nhËn lµ rÊt cÇn thiÕt. - Do tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt cho nªn th­êng x¶y ra t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng t¹i c«ng ty chØ chó ý ®Õn s¶n l­îng hä lµm ra mµ Ýt quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm do ®ã xuÊt hiÖn nh÷ng s¶n phÈm háng do ng­êi lao ®éng (N¨m 2003 sè s¶n phÈm háng lµ 10.000 sp trong tæng sè 490.000 sp s¶n xuÊt ra chiÕm 2,04%). Nh­ vËy, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn th× c«ng ty cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn viÖc tiÕn hµnh kiÓm tra gi¸m s¸t ng­êi lao ®éng, gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhiÖm cña hä ®èi víi c«ng viÖc. _§Æc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ lµ cÇn sù hîp t¸c, nh÷ng còng chÝnh tõ ®Æc ®iÓm nµy mµ ng­êi lao ®éng th­êng hay dùa dÉm vµo nhau mµ kh«ng tù gi¸c lµm viÖc dÉn ®Õn t×nh tr¹ng n¨ng suÊt lao ®éng thÊp vµ viÖc tiÕn hµnh tr¶ l­¬ng còng kh«ng c«ng b»ng. - H¬n n÷a, nh÷ng ng­êi lao ®éng phôc vô t¹i tæ , tiÒn l­¬ng cña hä còng phô thuéc vµo sè l­îng s¶n phÈm lµm ra, tuy nhiªn c«ng viÖc cña hä l¹i kh«ng tiÕn hµnh ®Þnh møc ®­îc do ®ã viÖc tr¶ l­¬ng cho hä còng kh«ng râ rµng. - Ngoµi ra c«ng ty ®ang ¸p dông tiÒn l­¬ng theo ph©n lo¹i lao ®éng ngoµi tiÒn l­¬ng theo ®¬n gi¸, tuy nhiªn viÖc ph©n lo¹i lao ®éng t¹i c«ng ty ch­a râ rµng vÒ c¸c chØ tiªu cho ®iÓm khiÕn nhiÒu ng­êi lao ®éng t¹i c«ng ty ch­a n¾m râ vÒ c¸c chØ tiªu tÝnh ®iÓm ®Ó phan lo¹i lao ®éng A,B,C. III) §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ h×nh thøc tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty sø Thanh Tr×: 1) ¦u ®iÓm : ViÖc ¸p dông tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty hiÖn nay lµ mét h­íng ®i ®óng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ngµnh s¶n xuÊt, cã t¸c dông thóc ®Èy ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng doanh thu ch« c«ng ty vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. 26 ngµy ( HSCi + HSMi x §iÓmi ) x 700.000 x C«ngi TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt phô thuéc vµo sè s¶n phÈm cña hä lµm ra vµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm, cßn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lµm l­¬ng thêi gian ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Li = Nh­ vËy tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng lµm l­¬ng theo thêi gian còng phô thuéc vµo sè ®iÓm ®¹t ®­îc, nh×n chung thu nhËp cña ng­êi lao ®éng lµm l­¬ng theo s¶n phÈm vµ ng­êi lao ®éng lµm l­¬ng theo th× gian cã møc thu nhËp t­¬ng ®­¬ng nhau, nh­ng vÒ thêi gian lµm viÖc th× tØ lÖ thêi gian mµ sè ng­êi lµm l­¬ng theo thêi gian thÊp h¬n so víi ng­êi h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty. So víi mét sè c«ng ty kh¸c thuéc tæng c«ng ty VIGLACERA th× tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c«ng ty sø Thanh Tr× chiÕm vÞ trÝ t­¬ng ®èi cao, chØ thÊp h¬n tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña tæng c«ng ty. §¹t ®­îc ®iÒu nµy mét phÇn lµ do sù ®ãng gãp cña h×nh thøc tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm , ®· t¹o ®éng lùc cho c«ng nh©n trong c«ng ty tÝch cùc lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ®Ó t¨ng tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc. B¶ng thu nhËp b×nh qu©n cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trong c«ng ty. Stt Tªn c¸c ®¬n vÞ Tæng sè ng­êi Thu nhËp b×nh qu©n (1000) 1. Tæng c«ng ty 65 2.560 2. CT sø Thanh Tr× 510 1.496 3. CT g¹ch èp l¸t HN 517 1.457 4. CT kÝnh ®¸p cÇu 867 1.400 5. CT g¹ch th¹ch bµn 570 1.302 6. CT VLCL kiÒm tÝnh 170 857 7. CT g¹ch th¨ng long 671 716 Nguån: TrÝch b¸o c¸o lao ®éng tiÒn l­¬ng TCT/2003. 2) Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ cña c«ng t¸c tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr×. 2.1. VÒ x©y dùng ®¬n gi¸ t¹i C«ng ty: HiÖn nay, ®¬n gÝa tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty tÝnh dùa vµo hao phÝ lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Hao phÝ lao ®éng cho c¸c bé phËn l¹i dùa vµo sè lao ®éng trong c¸c ®¬n vÞ ®ã vµ sè s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian mµ kh«ng tÝnh hao phÝ cho tõng s¶n phÈm. C¸ch nµy rÊt dÔ tÝnh to¸n, kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó kh¶o s¸t nh­ng cã nh­îc ®iÓm lµ viÖc ®Þnh møc kh«ng ®­îc chÝnh x¸c cho tÊt c¶ c¸c bé phËn s¶n phÈm. V× nÕu sè l­îng lao ®éng kh«ng ®æi, s¶n phÈm thay ®æi nhiÒu khi kh«ng ph¶i tÝnh hao phÝ lao ®éng t¨ng lªn hay gi¶m ®i mµ cã thÓ do thiÕt bÞ c«ng nghÖ thay ®æi. MÆt kh¸c, c¸ch tÝnh nµy g©y khã kh¨n cho viÖc x¸c ®Þnh thùc hiÖn møc cña mçi ng­êi lao ®éng vµ cña c¸c c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Do vËy, ®Ó tÝnh to¸n hao phÝ lao ®éng còng nh­ tÝnh ®¬n gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c, C«ng ty nªn tiÕn hµnh kh¶o s¸t hao phÝ lao ®éng b»ng ph­¬ng ph¸p chôp ¶nh, bÊm giê cho c¸c s¶n phÈm mang tÝnh chÊt ®Æc tr­ng nhÊt kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm ®Ó ®Þnh møc cho c¸c s¶n phÈm. Ph­¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña møc lao ®éng vµ viÖc thùc hiÖn møc lao ®éng cã thÓ dÔ dµng kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸. Nh­ng ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ph¶i tèn nhiÒu thêi gian, c«ng søc nÕu chuÈn bÞ kh«ng chu ®¸o th× chÊt l­îng møc kh«ng cao. 2.2. VÒ ph©n lo¹i lao ®éng ®Ó tr¶ l­¬ng: C¸ch tÝnh l­¬ng cho tõng ng­êi lao ®éng hiÖn nay t¹i C«ng ty víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, tiÒn l­¬ng chÝnh dùa vµo ®¬n gi¸ vµ sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra kÕt hîp víi tiÒn th­ëng dùa theo c¸ch ph©n lo¹i A, B, C. Tuy nhiªn, viÖc ph©n lo¹i lao ®éng hiÖn nay kh«ng râ rµng, chñ yÕu dùa vµo ý chÝ chñ quan cña ng­êi c¸n bé qu¶n lý trùc tiÕp, kh«ng mang tÝnh chÊt kh¸ch quan. C¸c tiªu chÝ ®Ó cho ®iÓm ch­a râ rµng, ng­êi lao ®éng kh«ng n¾m râ c¸c tiªu chuÈn cho ®iÓm. VÝ dô: Ng­êi xÕp lo¹i A lµ ph¶i ®¶m b¶o ngµy c«ng nh­ng nÕu ng­êi ®ã v× mét lý do nµo ®ã ph¶i nghØ mét sè ngµy lµm viÖc trong khi vÉn ®¶m b¶o ®­îc s¶n l­îng theo ®Þnh møc, th× ng­êi ®ã vÉn kh«ng ®­îc xÕp lo¹i A. Trong khi nh÷ng ng­êi lao ®éng kh¸c trong th¸ng ®¶m b¶o sè ngµy c«ng mÆc dï møc s¶n l­îng cña hä kh«ng b»ng ng­êi xÕp lo¹i A. Qua ®ã ta thÊy nÕu chØ dùa vµo mét tiªu chÝ nµo ®ã ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng th× viÖc ph©n lo¹i sÏ kh«ng chÝnh x¸c. Nh­ vËy trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ cÇn ph¶i cã tæng hîp c¸c chØ tiªu cô thÓ, nh÷ng chØ tiªu nµy ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc møc ®é thùc hiÖn c«ng viÖc vµ ý thøc kû luËt cña ng­êi lao ®éng. Tãm l¹i, h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nhiÒu mÆt tån t¹i, ®Ó ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm, c¸n bé ®Þnh møc ph¶i tiÕn hµnh thùc hiÖn biÖn ph¸p ®Þnh møc dùa trªn c¬ së khoa häc, viÖc ph©n lo¹i ph¶i ®­îc tiÕn hµnh râ rµng, cô thÓ. Ch­¬ng III : Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× I) Hoµn thiÖn ®iÒu kiÖn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. 1) Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng. 1.1. Hoµn thiÖn c¬ cÊu bé m¸y ®Þnh møc. §Þnh møc lao ®éng lµ viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. Tr¶ l­¬ng cã thùc hiÖn tèt hay kh«ng cã g¾n ®­îc thu nhËp víi kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng hay kh«ng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®Þnh møc lao ®éng. V× vËy, ®Ó ®¸p øng ®­îc ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh s¶n xuÊt cã nhiÒu c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm nh­: t¹o hå, chÕ t¹o men, t¹o h×nh, sÊy méc, phun men…th× ngoµi tr×nh ®é cña c¸n bé ®Þnh møc t¹i phßng Tæ chøc lao ®éng, ph¶i cã sù kÕt hîp víi c¸n bé kü thuËt t¹i phßng Kü thuËt – KCS - ®Ó viÖc ®Þnh møc ®¹t chÊt l­îng cao. Tuy nhiªn, hiÖn nay t¹i C«ng ty viÖc kÕt hîp ®Ó tiÕn hµnh ®Þnh møc ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, ch­a cã c¸n bé ®Þnh møc ë phßng Kü thuËt mµ chØ cã sù kÕt hîp gi÷a ng­êi c«ng nh©n lµnh nghÒ vµ c¸n bé ®Þnh møc ë phßng Tæ chøc lao ®éng. §iÒu nµy ®ßi hái C«ng ty ph¶i bæ sung thªm c¸n bé ®Þnh møc cho phßng Kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ ®Þnh møc do sù n¾m b¾t, hiÓu râ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ quy tr×nh c«ng nghÖ cña c¸n bé ®Þnh møc. 1.2. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé ®Þnh møc: Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty t«i thÊy r»ng: hiÖn nay c¸n bé ®Þnh møc cña C«ng ty ë phßng Tæ chøc lao ®éng – TiÒn l­¬ng lµ ch­a qua tr­êng líp ®µo t¹o vÒ ®Þnh møc lao ®éng, v× vËy tr×nh ®é cßn rÊt thÊp. §Ó cã thÓ n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®Þnh møc th× C«ng ty cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch båi d­ìng, n©ng cao kiÕn thøc, tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸n bé ®Þnh møc b»ng c¸ch: Më líp båi d­ìng vÒ nghiÖp vô chuyªn m«n ®Þnh møc. Bæ sung thªm c¸n bé ®Þnh møc bªn kü thuËt. Cö c¸n bé ®Þnh møc ®i häc ë c¸c tr­êng chÝnh quy, C«ng ty hç trî mét phÇn kinh phÝ ®µo t¹o. C¸n bé lµm c«ng t¸c ®Þnh møc ph¶i th­êng xuyªn nghiªn cøu bç sung, ®iÒu chØnh kÞp thêi hÖ thèng ®Þnh møc nh»m tr¸nh lçi thêi, l¹c hËu. 1.3. T¨ng c­êng kiÓm tra, ®iÒu chØnh thùc hiÖn møc: C¸c c¸n bé ®Þnh møc ph¶i th­êng xuyªn theo dâi ®iÒu chØnh møc ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng còng nh­ sù ®ång ®Òu cho c¸c møc, ®Æc biÖt khi cã sù thay ®æi vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ, mÆt kh¸c còng ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra vµ rµ so¸t l¹i møc cò ®Æt ra, t×m nguyªn nh©n dÉn ®Õn møc kh«ng cßn phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt. VÒ qui m«, ph¶i tiÕn hµnh ®Þnh møc cho c¶ bé phËn c¬ khÝ vµ c¬ giíi, bé phËn phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, bëi v× bé phËn nµy tiÒn l­¬ng cña hä phô thuéc vµo sè l­îng s¶n phÈm cña tæ ®ã s¶n xuÊt ra. 1.4. Hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p ®Þnh møc, hÖ thèng ®Þnh møc: VÒ ph­¬ng ph¸p x©y dùng møc, bªn c¹nh c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm nh­ hiÖn nay, c«ng ty cÇn tiÕn hµnh c¸c ph­¬ng ph¸p chôp ¶nh bÊm giê. Qu¸ tr×nh ®Þnh møc cã c¨n cø khoa häc lµ ph¶i tiÕn hµnh qua c¸c b­íc sau: B­íc 1: Do lo¹i h×nh s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, nªn ®Þnh møc cã c¨n cø khoa häc lµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch kh¶o s¸t, tøc lµ ph¶i ph©n chia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh c¸c bé phËn, c¸c b­íc c«ng viÖc. Sau ®ã ph¶i chän ra mét sè s¶n phÈm ®iÓn h×nh trong bé phËn ®ã ®Ó tiÕn hµnh kh¶o s¸t. ChuÈn bÞ lùc l­îng vµ c¸c ph­¬ng tiÖn (®ång hå, phiÕu ghi chÐp, lùa chän ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu). §©y lµ kh©u quan träng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng cña møc lao ®éng, do ®ã cÇn ®­îc tiÕn hµnh cÈn thËn, chu ®¸o. B­íc 2: Ph©n chia b­íc c«ng viÖc ®iÓn h×nh trong s¶n phÈm ®iÓn h×nh, ta x¸c ®Þnh hao phÝ thêi gian cÇn thiÕt, thêi gian chuÈn kÕt, thêi gian t¸c nghiÖp, thêi gian nghØ ng¬i vµ thêi gian l·ng phÝ (l·ng phÝ tæ chøc, l·ng phÝ kü thuËt vµ l·ng phÝ c«ng nh©n). KÕt qu¶ cña b­íc nµy cho ta hao phÝ lao ®éng cho b­íc c«ng viÖc ®iÓn h×nh. B­íc 3: Dïng hÖ sè ®iÒu chØnh ®èi víi møc c«ng viÖc ®iÓn h×nh ®Ó tÝnh møc cho c¸c chi tiÕt trong nhãm. Møc thêi gian cña bÊt kú chi tiÕt nµo trong nhãm ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch so s¸nh møc thêi gian ( s¶n l­îng ) cña chi tiÕt ®iÓn h×nh. B­íc 4: TÝnh to¸n, ph©n tÝch vµ kÕt luËn: C¸c sè liÖu sau khi ®­îc thu xong cÇn tiÕn hµnh ®iÒu chØnh, x¾p xÕp vµ tÝnh to¸n cho hîp lý. §Ó ®¶m b¶o cho møc lao ®éng ®­îc chÝnh x¸c, hîp lý cÇn ph¶i kÕt hîp so s¸nh ®èi chiÕu møc lao ®éng do kh¶o s¸t víi møc lao ®éng theo thèng kª kinh nghiÖm. §Ó n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña møc x©y dùng b»ng ph­¬ng ph¸p so s¸nh ®iÓn h×nh cÇn ph¶I ph©n chia nhãm chi tiÕt gia c«ng chÝnh x¸c theo c¸c ®Æc tr­ng gÇn nhau, x©y dùng qui tr×nh c«ng nghÖ tØ mØ, ®óng ®¾n, x¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh cã c¨n cø khoa häc. X©y dùng møc b»ng ph­¬ng ph¸p so s¸nh ®iÓn h×nh cã ­u ®iÓm lµ nhanh chãng, tèn Ýt c«ng søc nh­ng cã nh­îc ®iÓm lµ ®é chÝnh x¸c kh«ng cao, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng hao phÝ ë c¸c c«ng ®o¹n. VÝ dô: BÊm giê b­íc c«ng viÖc chÝnh trong s¶n phÈm bÖt VI1T: Néi dung quan s¸t Thêi gian cña tõng BCV ( ®v: phót ) Tæng thêi gian hao phÝ Tæng thêi gian quan s¸t hiÖu qu¶ B×nh qu©n 1 lÇn Sè thø tù quan s¸t 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 KhuÊy hå 15 14 12 14 13 14 12 15 15 14 138 10 13,8 §æ rãt 54 53 55 52 54 53 54 52 54 55 536 10 53,6 SÊy méc 14 13 14 13 14 13 12 14 15 14 136 10 13,6 Phun men 10 9 9 8 10 9 10 9 8 9 91 10 9,1 Dùa theo hÖ sè quy ®æi ®Þnh møc cho c¸c s¶n phÈm kh¸c: §¬n vÞ: Phót S¶n phÈm BÖt KÐt + n¾p ChËu Ch©n S¶n phÈm kh¸c HÖ sè 1 0,65 0,75 0,5 0,55 KhuÊy hå 13,8 8,97 10,35 6,9 7,59 §æ rãt 53,6 34,84 40,2 26,8 29,48 SÊy méc 13,6 8,84 10,2 6,8 7,48 Phun men 9,1 5,915 6,82 4,55 5 2) Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc. Tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc nh»m ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng cã thÓ hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc n¨ng suÊt lao ®éng nhê vµo gi¶m bít thêi gian tæn thÊt do phôc vô tæ chøc vµ phôc vô kü thuËt. HiÖn nay C«ng ty cã biªn chÕ cho viÖc dän vÖ sinh n¬i lµm viÖc ë mét sè c«ng ®o¹n, ®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt song cã thÓ kÕt hîp c«ng nh©n võa ®øng m¸y võa dän vÖ sinh, vÝ dô: ë c«ng ®o¹n nung s¶n phÈm. §iÒu nµy võa ®¶m b¶o s¶n xuÊt, võa tr¸nh l·ng phÝ nguån ®éng. Trong c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt hiÖn t¹i c«ng nh©n C«ng ty ch­a cã mò b¶o hé lao ®éng vµ khÈu trang…C«ng ty cÇn cã ®Çu t­ ®Ó trang bÞ b¶o hé lao ®éng cho c«ng nh©n, ®Æc biÖt ë c¸c tæ ®æ rãt vµ tr¸ng men, mïi ho¸ chÊt rÊt khã chÞu vµ ®éc h¹i, ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña ng­êi lao ®éng. MÆt kh¸c, do ®iÒu kiÖn lµm viÖc trong nhµ cã m¸i t«n nªn vµo mïa hÌ, nhiÖt ®é n¬i lµm viÖc rÊt cao. MÆt kh¸c, hÖ thèng qu¹t m¸y cña C«ng ty cßn Ýt nªn nhiÖt ®é cao sÏ ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng. V× vËy, C«ng ty cÇn ph¶i bæ sung hÖ thèng qu¹t m¸y vµ n­íc uèng cho ng­êi lao ®éng ®Ó mét mÆt võa khuyÕn khÝch tinh thÇn lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, mÆt kh¸c ®¶m b¶o søc khoÎ, gi¶m c¨ng th¼ng, mÖt mái cña ng­êi lao ®éng. 3) Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm. V× C«ng ty thùc hiÖn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm nªn c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu chÊt l­îng s¶n phÈm lµ rÊt quan träng. C«ng t¸c nµy cã ®­îc thùc hiÖn tèt th× c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cña C«ng ty tèt ®­îc. §Ó lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm C«ng ty cÇn hoµn thiÖn mét sè vÊn ®Ò sau: §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho nh©n viªn trong tæ KCS. Chó träng c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t chÊt l­îng s¶n phÈm trong tõng c«ng ®o¹n s¶n xuÊt s¶n phÈm. Thùc hiÖn kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm b»ng c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng, h¹n chÕ kiÓm tra, nghiÖm thu b»ng kinh nghiÖm, b»ng m¾t. KiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm tr­íc khi giao hµng: §©y lµ kh©u quan träng nhÊt v× chØ cÇn cã mét lçi rÊt nhá lµ s¶n phÈm cña C«ng ty sÏ bÞ kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ lµ kh«ng tèt vµ còng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. II) Hoµn thiÖn c¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm. 1) Hoµn thiÖn chÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ. 1.1. Sö dông quü l­¬ng: HiÖn nay, quü l­¬ng tr¶ trùc tiÕp cho ng­êi lao ®éng chiÕm 80%, cßn l¹i lµ 20% lµ tiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng vµo c¸c dÞp lÔ tÕt. §iÒu nµy lµ rÊt tèt v× tiÒn l­¬ng so víi tæng thu nhËp chiÕm tû lÖ cao sÏ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc m×nh lµm. Thu nhËp vÒ tiÒn l­¬ng chiÕm tû träng lín trong tæng thu nhËp sÏ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng t×m kiÕm nguån thu nhËp thªm kh«ng chÝnh ®¸ng kh¸c. Cã thÓ nãi r»ng, viÖc sö dông quü l­¬ng nh­ vËy lµ cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, víi 20% quü l­¬ng dïng lµm tiÒn th­ëng, cÇn sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n. TiÒn th­ëng cho ng­êi lao ®éng trong C«ng ty c¨n cø vµo ph©n lo¹i lao ®éng dùa trªn c¸c tiªu chuÈn ph©n lo¹i vµ hÖ sè tiÕn th­ëng cô thÓ nh­ sau: §¹t tiªu chuÈn lo¹i A: Hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc vµ chÊt l­îng ®­îc giao; thùc hiÖn ®óng møc vËt t­, ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh lao ®éng; ®¶m b¶o sè giê c«ng, ngµy c«ng theo quy ®Þnh; chÊp hµnh nghiªm chØnh néi quy, quy chÕ cña ®¬n vÞ. §¹t tiªu chuÈn lo¹i B: Thùc hiÖn thiÕu 1 chØ tiªu 2 hoÆc 3 hoÆc 4. Møc th­ëng = Lo¹i A x 0,6. §¹t tiªu chuÈn lo¹i C: Thùc hiÖn thiÕu 2 chØ tiªu hoÆc thiÕu 1 chØ tiªu 1. Møc th­ëng = Lo¹i B x 0,3. Kh«ng xÕp lo¹i lao ®éng trong mét sè tr­êng hîp nh­: kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô c«ng viÖc ®­îc giao; ®¹t n¨ng suÊt, chÊt l­îng qu¸ thÊp – d­íi 50% so víi kÕ ho¹ch – lµm mÊt m¸t, h­ háng thiÕt bÞ, g©y thiÖt h¹i cho C«ng ty, lµm mÊt an toµn cho b¶n th©n vµ cho ng­êi kh¸c, nghØ viÖc kh«ng cã lý do nhiÒu ngµy. Tuú theo møc ®é vi ph¹m vµ thiÖt h¹i, ngoµi viÖc bÞ c¾t tiÒn th­ëng, ng­êi lao ®éng cßn bÞ ph¹t båi th­êng thªm hoÆc bÞ xö lý c¸c h×nh thøc kû luËt kh¸c. TiÒn th­ëng víi c¸ch ®¸nh gi¸ nh­ vËy sÏ kh«ng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt mµ chØ cã t¸c dông lµm cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn ®óng nhiÖm vô c«ng viÖc m×nh ®­îc giao. §Ó tiÒn th­ëng thùc sù lµ yÕu tè kÝch thÝch lao ®éng, C«ng ty cÇn ®Ò ra c¸c tiªu chÝ th­ëng cô thÓ h¬n cho tõng ®èi t­îng vÒ: ®iÒu kiÖn th­ëng, møc th­ëng…cô thÓ nh­ sau: Th­ëng cho ng­êi lao ®éng cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Th­ëng cho ng­êi lao ®éng sö dông tiÕt kiÖm nguyªn, nhiªn liÖu. Th­ëng hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Th­ëng cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn tèt néi quy, quy chÕ cña C«ng ty. Th­ëng cho ng­êi tham gia tèt vµo c¸c phong trµo cña C«ng ty. Nh­ vËy ng­êi lao ®éng sÏ hiÓu râ m×nh ph¶i lµm g× vµ nç lùc nh­ thÕ nµo ®Ó cã thÓ nhËn ®­îc phÇn th­ëng. §ång thêi tiÒn th­ëng ph¶i c«ng b»ng, kÞp thêi, c«ng khai th× míi ph¸t huy cao sù khuyÕn khÝch cho ng­êi lao ®éng, t¹o ra phong trµo thi ®ua réng kh¾p trong toµn C«ng ty. Tõ ®ã n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra, C«ng ty còng nªn chó ý tíi møc l­¬ng gi÷a c¸c bé phËn, ph©n x­ëng, phßng ban trong C«ng ty sao cho hµi hoµ ®Ó ng­êi lao ®éng c¶m thÊy ®­îc b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi. §ång thêi, hµng n¨m C«ng ty nªn t¹o ra nh÷ng c¬ héi tèt ®Ó ng­êi lao ®éng cã thÓ ph¸t triÓn, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ cña hä. 1.2. Hoµn thiÖn vÒ c¸ch cho ®iÓm ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng A, B, C: HiÖn nay, ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng A, B, C C«ng ty ®· ®­a ra c¸c chØ tiªu t­¬ng ®èi râ rµng nh­ vÒ ngµy c«ng lao ®éng, hoµn thµnh møc vÒ s¶n phÈm vµ nguyªn vËt liÖu, vÒ kü thuËt…Tuy nhiªn viÖc ph©n lo¹i nh­ vËy vÉn ch­a thùc sù chÝnh x¸c. HiÖn t¹i, C«ng ty chØ ¸p dông ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm ®èi víi c«ng nh©n viªn ®­îc tr¶ l­¬ng theo thêi gian. Theo t«i th× viÖc ph©n lo¹i lao ®éng A, B, C ph¶i dùa vµo ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm th× míi chÝnh x¸c, cô thÓ C«ng ty nªn x©y dùng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ nh­ sau: STT ChØ tiªu ®¸nh gi¸ Møc ®é ®¸nh gi¸ §iÓm sè 1 §¶m b¶o ®óng ngµy c«ng chÕ ®é + Tõ 20 c«ng trë lªn + Tõ 22 – 24 c«ng + D­íi 22 c«ng 2 1 0 2 ChÊp hµnh thêi giê lµm viÖc + ChÊp hµnh tèt + Ch­a chÊp hµnh tèt 2 0 3 B¶o ®¶m sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm + B¶o ®¶m + Kh«ng b¶o ®¶m 2 0 4 TiÕt kiÖm vËt t­ + Tèt + Kh¸ + Trung b×nh 2 1 0 5 §¶m b¶o vÖ sinh an toµn lao ®éng + Tèt + Kh¸ + Trung b×nh 2 1 0 Tõ b¶ng tiªu chuÈn trªn, c¨n cø vµo sè ®iÓm cña tõng c«ng nh©n ®¹t ®­îc ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng: Tæng sè ®iÓm lµ 10. Ng­êi ®¹t tõ 8 ®iÓm trë lªn: xÕp lo¹i A. Ng­êi ®¹t tõ 5 – 7 ®iÓm: xÕp lo¹i B. Ng­êi ®¹t sè ®iÓm d­íi 5: xÕp lo¹i C. Tuy nhiªn, ®Ó viÖc cho ®iÓm ®­îc ®¶m b¶o chÝnh x¸c, c«ng b»ng th× ngoµi viÖc gi¸m s¸t chÆt chÏ, th­êng xuyªn, c«ng b»ng cña c¸n bé qu¶n lý, c¸c tæ tr­ëng, ®èc c«ng th× viÖc x¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn ®Þnh møc kü thuËt râ rµng ®Ó lµm tiªu chuÈn so s¸nh lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Do vËy, viÖc cho ®iÓm cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp gi÷a c¸c c¸ nh©n, bé phËn trong C«ng ty ®Ó ®¶m b¶o ®óng, tr¸nh x¶y ra xung ®ét gi÷a c¸c c¸ nh©n víi nhau vµ gi÷a c¸ nh©n víi tæ chøc. 2) Sö dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp. Theo t«i, l­¬ng cña qu¶n lý vµ phôc vô ph©n x­ëng s¶n xuÊt g¾n chÆt víi c«ng nh©n s¶n xuÊt. MÆc dï lao ®éng qu¶n lý vµ phôc vô x­ëng kh«ng trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm nh­ng c«ng viÖc cña hä gãp phÇn phôc vô, phô trî cho ho¹t ®éng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, qu¶n lý vµ phôc vô ph©n x­ëng sÏ kiÓm tra ®«n ®èc c«ng nh©n lµm viÖc sao cho s¶n phÈm cã chÊt l­îng vµ n¨ng suÊt cao. HiÖn nay, C«ng ty ®ang ¸p dông l­¬ng thêi gian ®èi víi c¸n bé qu¶n lý ph©n x­ëng, bé phËn thèng kª cßn ¸p dông l­¬ng s¶n phÈm ®èi víi c«ng nh©n phôc vô. §iÒu nµy lµ ch­a hîp lý v× ng­êi c¸n bé qu¶n lý ph©n x­ëng sÏ kh«ng cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm v× hä kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. §«ng thêi, ®èi víi lao ®éng phôc vô th× rÊt khã cã thÓ ®Þnh møc ®­îc hao phÝ thêi gian vµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm cho hä. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp ®èi víi c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n phôc vô víi c¸ch tÝnh nh­ sau: §Gi = L M x Q Víi: - L: Møc l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô. - Q: Møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnh. - M: Møc phôc vô ( Sè m¸y phôc vô ). Nh­ vËy, tæng tiÒn l­¬ng tr¶ cho lao ®éng qu¶n lý vµ phôc vô ph©n x­ëng lµ : L = §Gi x Qi Trong ®ã : - L : Tæng tiÒn l­¬ng lao ®éng qu¶n lý vµ phôc vô. - §Gi : §¬n gi¸ s¶n phÈm i cña lao ®éng qu¶n lý vµ phôc vô ph©n x­ëng. - Qi : Sè s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cña c«ng nh©n chÝnh. - i: = ( 1, n ) III) Hoµn thiÖn c¸c c«ng t¸c kh¸c: 1. Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ c«ng viÖc. §Ó ng­êi lao ®éng thùc hiÖn ®óng c«ng viÖc cña m×nh, t¹o ra sù phï hîp gi÷a tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng víi yªu cÇu c«ng viÖc tõ ®ã ng­êi lao ®éng ®¹t ®­îc n¨ng suÊt cao, b¶o ®¶m ®óng ®Þnh møc s¶n phÈm th× C«ng ty nªn tiÕn hµnh mét sè c«ng viÖc sau sao cho phï hîp h¬n: 1.1. B¶ng m« t¶ c«ng viÖc: B¶ng m« t¶ c«ng viÖc bao gåm x¸c ®Þnh nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm chÝnh cña c«ng viÖc, quan hÖ b¸o c¸o (ph¶i b¸o c¸o víi nh÷ng ai), chÞu tr¸ch nhiÖm quan s¸t nh÷ng ai, ®iÒu kiÖn lµm viÖc (cã tiÕng ån, kh«ng cã tiÕng ån..). 1.2. B¶ng yªu cÇu vÒ chuyªn m«n ®èi víi ng­êi thùc hiÖn c«ng viÖc: B¶ng nµy liÖt kª nh÷ng kü n¨ng, kiÕn thøc, tr×nh ®é mµ ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i cã ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc. 1.3. B¶ng tiªu chuÈn c«ng viÖc: Dùa vµo b¶ng m« t¶ c«ng viÖc vµ b¶ng yªu cÇu chuyªn m«n trªn ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Tõ ®ã ®Ó ®¸nh gi¸ c«ng viÖc nh»m ®×nh gi¸ tiÒn l­¬ng cho tõng c«ng viÖc ®­îc chÝnh x¸c, th«ng qua viÖc Ên ®Þnh hÖ sè l­¬ng cho tõng c«ng viÖc. §¸nh gi¸ c«ng viÖc cã thÓ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c ph­¬ng ph¸p: ph­¬ng ph¸p xÕp h¹ng, ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i, ph­¬ng ph¸p so s¸nh c¸c yÕu tè. 2) X©y dùng b¶ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc. Tr­íc hÕt ®Ó ph©n lo¹i A, B, C chÝnh x¸c, C«ng ty cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc - ®¸nh gi¸ vÒ c¸c mÆt: chÊt l­îng, khèi l­îng c«ng viÖc, quan hª víi ®ång nghiÖp, s¸ng kiÕn trong c«ng viÖc, ý thøc chÊp hµnh kû luËt…- nh»m g¾n kÕt qu¶ lao ®éng víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng, t¹o ®éng lùc cho hä h¨ng say lµm viÖc, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, chÊp hµnh kû luËt nghiªm chØnh, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu c«ng t¸c ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn kh¸ch quan vµ ¸p dông triÖt ®Ó cho mäi ng­êi lao ®éng th× ®ã lµ c¨n cø khoa häc cho c¸c c«ng t¸c kh¸c trong qu¶n lý nguån lao ®éng ë C«ng ty. §èi víi c«ng nh©n h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm th× dïng kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ lµm c¨n cø ®Ó thùc hiÖn c«ng t¸c khen th­ëng, kû luËt, ®ång thêi c¨n cø vµo b¶ng ®¸nh gi¸ ®Ó ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn mäi mÆt cho ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra, b¶ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cßn cã t¸c dông ®èi víi c¶ nh÷ng ng­êi h­ëng l­¬ng theo thêi gian, ®©y còng lµ c¨n cø ®Ó ®­a ra hÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm hîp lý vµ c«ng b»ng. Cô thÓ, C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc ®¸nh gi¸ theo ®Þnh kú quý hay nöa n¨m. §èi víi C«ng ty: viÖc ®¸nh gi¸ vÒ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc sÏ lµ c¬ së ®Ó v¹ch ra kÕ ho¹ch cho nh÷ng n¨m tiÕp theo vÒ kÕ ho¹ch s¶n l­îng, ®Þnh møc lao ®éng, m¸y mãc c«ng nghÖ còng nh­ kÕ ho¹ch vÒ quü l­¬ng cña C«ng ty ®Ó tr×nh lªn Tæng c«ng ty phª duyÖt mét c¸ch chÝnh x¸c. 3. Tæ chøc chØ ®¹o s¶n xuÊt : ViÖc tæ chøc chØ ®¹o s¶n xuÊt cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, ®©y lµ Kim chØ nam cho ho¹t ®éng s¶n xu¾t cña C«ng ty trong tõng giai ®o¹n còng nh­ trong tõng n¨m. ViÖc chØ ®¹o s¶n xuÊt ph¶i ®­îc thèng nhÊt vµ qu¸n triÖt tõ trªn xuèng. §èi víi tõng ng­êi lao ®éng viÖc n¾m râ ®­îc KÕ ho¹ch cña tõng ngµy vµ tõng thêi kú cña C«ng ty sÏ thóc ®Èy hä tÝch cùc lao ®éng ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu chung cña toµn C«ng ty còng nh­ cña chÝnh c¸ nh©n b¶n th©n hä. HiÖn nay ë C«ng ty ®ang tæ chøc thùc hiÖn thèng nhÊt tõ trªn xuèng, c«ng nh©n lµm theo quyÕt ®Þnh cña cÊp trªn. Mäi viÖc ®Òu do cÊp trªn ®iÒu hµnh. Ng­êi qu¶n lý ph©n x­ëng s¶n xuÊt th× thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña cÊp trªn vµ phæ biÕn ®Õn tõng c«ng nh©n trong ph©n x­ëng. Tuy nhiªn viÖc chØ ®¹o ®ã theo t«i còng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch linh ho¹t ®Ó kÝch thÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy tinh thÇn s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. Nh­ vËy t¹i tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt cña C«ng ty cÇn ®­a ra mét chÝnh s¸ch cô thÓ, võa ®¶m b¶o thùc hiÖn kÕ ho¹ch vµ quyÕt ®Þnh cña cÊp trªn, ®ång thêi võa khuyÕn khÝch s¸ng t¹o n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. * Kû luËt lao ®éng : VÒ c«ng t¸c kû luËt lµ cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng kh«ng thùc hiÖn ®óng tr¸ch nhiÖm cña m×nh, g©y thiÖt h¹i cho tæ vµ cho C«ng ty. Tuy nhiªn ®Ó tiÕn hµnh kû luËt th× viÖc phæ biÕn c¸c chÕ ®é kû luËt, møc kû luËt nh­ thÕ nµo ®Õn tõng c«ng nh©n lµ hÕt søc quan träng. C¸c tæ tr­ëng s¶n xuÊt ph¶i trùc tiÕp phæ biÕn cho ng­êi lao ®éng. Tuy nhiªn còng mang tÝnh chÊt tÕ nhÞ, r¨m ®e. §ång thêi ®Ó h¹n chÕ viÖc vi ph¹m kû luËt th× C«ng ty nªn cã c¸c phong trµo thi ®ua gi÷a c¸c tæ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn, theo t«i ng­êi qu¶n lý kh«ng nªn ¸p dông kû luËt mét c¸ch cøng nh¾c, khu«n phÐp, mµ viÖc tiÕn hµnh kû luËt ph¶i tÕ nhÞ tuú theo tÝnh khÝ cña tõng c¸ nh©n. Do vËy viÖc gi¶i thÝch cho hä hiÓu lµ hÕt søc quan träng, kÕt hîp víi viÖc tiÕn hµnh kû luËt ph¶i râ rµng, c«ng b»ng vµ nghiªm minh th× viÖc kû luËt míi ph¸t huy t¸c dông vµ r¨n ®e võa khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. KÕt luËn Cïng víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian th× h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®ang ®­îc ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. H×nh thøc nµy g¾n kÕt qu¶ víi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng mét c¸ch trùc tiÕp. V× vËy hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ môc tiªu mµ c¸c C«ng ty ®ang h­íng tíi. Sau qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr×, nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn liªn quan ®Õn c«ng t¸c tiÒn l­¬ng, em ®· ®­îc s¸ng tá phÇn nµo vÒ b¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm, nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng, chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm, néi dung cña tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm. Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr×” kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®i s©u vµ t×m hiÓu cÆn kÏ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò qu¶n lý tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty. Tuy nhiªn qua bµi viÕt ®· lµm râ mét sè mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty. Mét sè kiÕn nghÞ ®­a ra tuy ®· b¸m s¸t thùc tr¹ng cña c«ng t¸c tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty nh­ng do kinh nghiÖm thùc tÕ vµ thêi gian cßn h¹n hÑp nªn mét sè kiÕn nghÞ chØ dõng l¹i ë møc ®é nhÊt ®Þnh. Hy väng, víi mét sè kiÕn nghÞ cña b¶n th©n, trong thêi gian tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cña C«ng ty Sø Thanh Tr× nãi riªng sÏ tõng b­íc ®­îc hoµn thiÖn vµ hiÖu qu¶ h¬n ®Ó tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm thùc sù lµ ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc, n©ng cao chÊt vµ l­îng cña s¶n phÈm. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù ®éng viªn, gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn, PGS – TS Mai Quèc Ch¸nh, c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Kinh tÕ lao ®éng – d©n sè vµ c¸n c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty Sø Thanh Tr× ®· gióp em hoµn thµnh bµi viÕt nµy! TµI liÖu tham kh¶o NguyÔn H÷u Th©n: Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n sù, NXB Thèng kª, 1998. TrÇn Kim Dung: Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc, NXB Gi¸o dôc, 1997. Gi¸o tr×nh Tæ chøc lao ®éng khoa häc – TËp 1, 2 – NXB Gi¸o dôc, 1994. NguyÔn H÷u Viªn: Gi¸o tr×nh luËt kinh tÕ, NXB §¹i häc kinh tÕ Quèc d©n, 2001. Mai Quèc Ch¸nh – Ph¹m §øc Thµnh: Gi¸o tr×nh Kinh tÕ lao ®éng, NXB Gi¸o dôc, 1998. Bé luËt lao ®éng cña n­íc CHXHCN ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 2003. C«ng v¨n 4320 – BL§TBXH ngµy 29/12/1998 vÒ x©y dùng quy chÕ tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. NghÞ ®Þnh 114/2002/ N§ - CP ngµy 31/12/2002 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h­íng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña Bé luËt lao ®éng vÒ tiÒn l­¬ng. Th«ng t­ sè 12/2003/ TT – BL§TBXH ngµy 30/05/2003 cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh – X· héi: H­íng dÉn ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. B¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh c¸c n¨m 2000, 2001, 2002, 2003 – C«ng ty Sø Thanh Tr×. Tµi liÖu ghi chÐp, pháng vÊn t¹i C«ng ty trong qu¸ tr×nh thùc tËp. Quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c ph©n lo¹i lao ®éng t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr×. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: TiÒn l­¬ng vµ h×nh thøc tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm 3 I. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng vµ tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm 3 1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng 3 2. B¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng 4 3. Vai trß cña tiÒn l­¬ng vµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n 5 4. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng 6 5. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm 10 II. C¸c ®iÒu kiÖn ¸p dông h×nh thøc tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm 11 1. Tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc 11 2. C«ng t¸c ®Þnh møc cã c¨n cø khoa häc 15 3. C«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm 18 III. C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 19 1. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n 19 2. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ 19 3. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp 20 4. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng kho¸n 21 5. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng 21 6. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn 22 IV. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× 22 Ch­¬ng II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× 24 I. §Æc ®iÓm cña C«ng ty Sø Thanh Tr× ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm cña C«ng ty 24 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña C«ng ty 24 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô s¶n xuÊt cña C«ng ty 27 3. §Æc ®iÓm cña C«ng ty ¶nh h­ëng ®Õn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 28 3.1) C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý 28 3.2) Ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng tiªu thô 30 3.3) §Æc ®iÓm vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm 32 3.4) §Æc ®iÓm cña m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu 35 3.5) §Æc ®iÓm vÒ ®éi ngò lao ®éng 38 II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty 41 1. Quy m« tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 41 2. Ph©n tÝch ®iÒu kiÖn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty 43 2.1) §Þnh møc lao ®éng t¹i C«ng ty 43 2.2) C«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc 47 2.3) C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm 48 2.4) C«ng t¸c gi¸o dôc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng 50 3. Ph©n tÝch c¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× 51 3.1) Quy chÕ tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty 51 3.2) C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 52 3.3) ¦u – nh­îc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 57 III. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× 59 1. ¦u ®iÓm 59 2. Nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ 67 Ch­¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty Sø Thanh Tr× 60 I. Hoµn thiÖn ®iÒu kiÖn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 63 1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng 63 2. Hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc 66 3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm 67 II. Hoµn thiÖn c¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 67 1. Hoµn thiÖn chÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ 67 2. Sö dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp 71 III.Hoµn thiÖn c¸c c«ng t¸c kh¸c 72 1. Thùc hiÖn ®¸nh gi¸ c«ng viÖc 72 2. X©y dùng b¶ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc 73 3. Tæ chøc chØ ®¹o s¶n xuÊt 73 KÕt luËn 75 TµI liÖu tham kh¶o 76 PhiÕu ®iÒu tra Thêi gian tiÕn hµnh: ...giê ... phót, ngµy ... th¸ng ... n¨m 2004. I. Ng­êi tiÕn hµnh pháng vÊn: Hä vµ tªn: NguyÔn Hoµng Huy. §¬n vÞ: Khoa Kinh tÕ Lao ®éng - D©n sè. Tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n. II. Ng­êi ®­îc pháng vÊn: Hä vµ tªn: · Chøc vô: Nam ( N÷ ): · Tr×nh ®é häc vÊn: Tuæi: · Tr×nh ®é chuyªn m«n: Bé phËn: III. Môc ®Ých nghiªn cøu: " KÝnh th­a anh ( chÞ ), t«i lµ sinh viªn tr­êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n ®ang thùc tËp t¹i C«ng ty vµ ®ang nghiªn cøu vÒ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng ty nh»m gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò vÒ h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy xem cã phï hîp kh«ng. D­íi ®©y lµ mét sè c©u hái, rÊt mong anh ( chÞ ) cho t«i ®­îc biÕt ý kiÕn cña m×nh ®Ó t«i cã thÓ hoµn thiÖn ®­îc c«ng t¸c nghiªn cøu cña m×nh. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! ". C©u 1: Anh ( chÞ ) thÊy ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm ®Ó ph©n lo¹i lao ®éng A, B, C lµ: Râ rµng. Ch­a râ rµng, v×: C¸ch cho ®iÓm. C¸c chØ tiªu tÝnh ®iÓm. Tiªu chuÈn ph©n lo¹i A, B, C. C©u 2: Anh ( chÞ ) thÊy ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm ®ang ¸p dông ®· phï hîp hay ch­a? Phï hîp. Kh«ng phï hîp, v×: Qu¸ cao. Qu¸ thÊp. C©u 3: Anh ( chÞ ) thÊy ®Þnh møc lao ®éng ë tæ anh ( chÞ ) lµ: Qu¸ thÊp. ThÊp. Võa ph¶i. Qu¸ cao, v×: C«ng viÖc khã kh¨n, nÆng nhäc. Sè l­îng ng­êi Ýt. M¸y mãc cò kü, kh«ng ®ñ. ThiÕu nguyªn vËt liÖu. C©u 4: Anh ( chÞ ) thÊy c«ng t¸c phôc vô n¬i lµm viÖc ë ®©y lµ: Phôc vô tèt. Phôc vô ch­a tèt, v×: Lu«n thiÕu nguyªn vËt liÖu. ¸nh s¸ng ch­a ®ñ. Trang bÞ b¶o hé lao ®éng thiÕu. Hay mÊt ®iÖn. C©u 5: Anh ( chÞ ) thÊy c«ng t¸c kiÓm tra s¶n phÈm lµ: Hîp lý. Ch­a hîp lý, v×: Kh«ng kiÓm tra th­êng xuyªn. KiÓm tra qu¸ kü. KiÓm tra qua loa. C©u 6: Tr×nh ®é chuyªn m«n hiÖn nay cña anh ( chÞ ) lµ: Hoµn toµn phï hîp víi c«ng viÖc. Cao h¬n so víi c«ng viÖc ®ßi hái. Ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng viÖc. C©u 7: Anh ( chÞ ) thÊy c¸ch tr¶ l­¬ng hiÖn nay cho tõng ng­êi trong tæ lµ: Kh«ng ®óng. §óng. Th­êng xuyªn nhÇm lÉn. C©u 8: Anh ( chÞ ) thÊy c¸ch tr¶ l­¬ng gi÷a c¸c bé phËn trong C«ng ty hiÖn nay lµ: Phï hîp. Ch­a phï hîp, v×: Kh«ng c«ng b»ng. Qu¸ chªnh lÖch. C©u 9: Anh ( chÞ ) thÊy ®¬n gi¸ s¶n phÈm nh­ hiÖn nay lµ: Cao. ThÊp. Võa ph¶i. C©u 10: Anh ( chÞ ) thÊy m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn nay cña tæ anh ( chÞ ) lµ: Míi. Cò. CÇn ph¶i söa ch÷a. C©u 11: Anh ( chÞ ) thÊy tiÒn l­¬ng hiÖn nay cña anh ( chÞ ) lµ: B×nh th­êng. ThÊp. Cao. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù ®ãng gãp ý kiÕn cña anh ( chÞ )! S¬ ®å m« h×nh tæ chøc C«ng ty Sø Thanh Tr× n¨m 2003 Gi¸m ®èc c«ng ty Phã Gi¸m ®èc c«ng ty XN s¶n xuÊt khu«n mÉu Nhµ m¸y Sø Thanh Tr× Phßng kinh doanh V¨n phßng C«ng ty Phßng Tæ chøc lao ®éng Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng xuÊt khÈu Phßng kÕ ho¹ch - ®Çu t­ Phßng kü thuËt KCS P. tæng hîp P. thiÕt kÕ X­ëng KM PX s¶n xuÊt PX1 PX2 PX3 PX4 PX ph©n lo¹i P. Mar keting P. tiÕp thÞ Kho, vËn CN - §N V¨n th­ LT Hµnh chÝnh qu¶n trÞ Nhµ bÕp L§TL T. tra b¶o vÖ C§ Cs¸ch Y tÕ T§KT Tµi chÝnh KÕ to¸n KiÓm so¸t Ph©n tÝch thÞ tr­êng vµ xóc tiÕn th­¬ng m¹i Giao dÞch, ®èi ngo¹i KHSX §iÒu ®é s¶n xuÊt §Çu t­ XDCB Qu¶n lý CN Nghiªn cøu thÝ nghiÖm T. bÞ, ATL§ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n V¨n phßng C«ng ty