Đề tài Hoàn thiện kiểm toán thuế trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam

c¸o kiÓm to¸n: Sau khi hoµn thµnh kiÓm to¸n , bªn B sÏ cung cÊp cho bªn A: + B¸o c¸o kiÓm to¸n cho n¨m tµi chÝnh kÕt thóc ngµy 31/12/2004 + Th­ qu¶n lý (nÕu cã) sÏ ®Ò cËp ®Õn nh÷ng ®iÓm cßn tån t¹i vµ ý kiÕn ®Ò xuÊt cña KTV nh»m c¶i tiÕn hÖ thèng kÕ to¸n vµ HTKSNB. + Sè l­îng B¸o c¸o kiÓm to¸n vµ Th­ qu¶n lý (nÕu cã) ®­îc lËp Ph­¬ng thøc thùc hiÖn : Qui ®Þnh thêi gian thùc hiÖn. PhÝ dÞch vô vµ ph­¬ng thøc thanh to¸n: + PhÝ kiÓm to¸n ch­a bao gåm VAT. + Ph­¬ng thøc thanh to¸n Cam kÕt thùc hiÖn vµ thêi h¹n hoµn thµnh: + Hai bªn cam kÕt thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c ®iÒu kho¶n ®· ghi trong Hîp ®ång. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nÕu cã khã kh¨n, hai bªn th«ng b¸o cho nhau kÞp thêi ®Ó còng bµn biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. Tr­êng hîp cÇn ®iÒu chØnh Hîp ®ång th× cÇn ph¶i ®­îc sù thèng nhÊt b»ng v¨n b¶n cña hai bªn. + Mäi th«ng tin ph¶i ®­îc th«ng b¸o trùc tiÕp cho mçi bªn theo ®Þa chØ ®· ghi trong Hîp ®ång. + BCKT sÏ ®­îc bªn B hoµn thµnh, ký vµ ph¸t hµnh trong thêi gian nhanh nhÊt vµ nép cho bªn A kÓ tõ sau ngµy bªn A cung cÊp ®Çy ®ñ tµi liÖu cho bªn B. HiÖu lùc, thêi h¹n hîp ®ång : + Hîp ®ång nµy cã hiÖu lùc sau khi hai bªn ®· ký. + Hîp ®ång nµy ®¶m b¶o cã gi¸ trÞ cho ®Õn khi thanh lý hîp ®ång. + Sè l­îng b¶n Hîp ®ång ®­îc lËp. Sau khi Hîp ®ång ®· ®­îc ký kÕt, VAE yªu cÇu C«ng ty kh¸ch hµng cung cÊp c¸c BCTC nh­ BC§KT , b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, B¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh cña n¨m 2003 vµ cam kÕt cña Ban gi¸m ®èc C«ng ty kh¸ch hµng trong viÖc lËp BCTC cña C«ng ty t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc n¨m vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña n¨m 2003 theo ChuÈn mùc KÕ to¸n ViÖt Nam, chuÈn mùc kiÓm to¸n quèc tÕ vµ c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh cña ViÖt Nam. Sau khi nhËn ®­îc c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt, VAE tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Th«ng th­êng mét nhãm kiÓm to¸n sÏ bao gåm: Mét chñ phÇn hïn , mét chñ nhiÖm kiÓm to¸n, mét kiÓm to¸n viªn cao cÊp , mét kiÓm to¸n viªn vµ mét hoÆc hai trî lý kiÓm to¸n. 2.2.2.3. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n * Thu thËp th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña C«ng ty kh¸ch hµng §Ó thu thËp th«ng tin c¬ së vµ th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña C«ng ty kh¸ch hµng kiÓm to¸n viªn cÇn ph¶i t×m hiÓu vÒ: Ngµnh nghÒ vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng ; KÕt qu¶ kiÓm to¸n tr­íc vµ hå s¬ kiÓm to¸n chung; C¸c bªn liªn quan; GiÊy phÐp thµnh lËp vµ §iÒu lÖ cña C«ng ty; C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o kiÓm to¸n, thanh tra hay kiÓm tra cña n¨m hiÖn hµnh hay trong vµi n¨m tr­íc; Biªn b¶n cuéc häp cæ ®«ng, Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Ban gi¸m ®èc; C¸c hîp ®ång vµ cam kÕt quan träng. · VÒ hîp doanh TH : §©y lµ kh¸ch hµng ®­îc C«ng ty kiÓm to¸n tõ n¨m 2002. Lo¹i h×nh doanh nghiÖp : Hîp doanh thµnh lËp dùa trªn hîp ®ång hîp t¸c kinh ®oanh gi÷a doanh nghiÖp nhµ n­íc T vµ C«ng ty H cña Hµn Quèc, ho¹t ®éng theo LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam , cã thêi h¹n ho¹t ®éng ban ®Çu lµ 10 n¨m vµ ®­îc kÐo dµi thêi gian ho¹t ®éng lµ 15 n¨m. Trô së ®Æt t¹i QuËn Hoµng Mai, Hµ Néi . LÜnh vùc ho¹t ®éng cña hîp doanh: S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nhùa cao cÊp phôc vô c«ng nghiÖp xe m¸y, ®iÖn tö, « t«. Tæng sè vèn ph¸p ®Þnh, vèn ®Çu t­ cña hîp doanh lµ 1 triÖu USD trong dã phÝa ViÖt Nam gãp 30%,70% cßn l¹i phÝa Hµn Quèc gãp. · VÒ C«ng ty CL : §©y lµ kh¸ch hµng ®­îc VAE kiÓm to¸n tõ n¨m 2003. Lo¹i h×nh doanh nghiÖp: Lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc , lµ ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp thuéc Tæng c«ng ty thuèc lµ ViÖt Nam ho¹t ®éng theo LuËt doanh nghiÖp nhµ n­íc. Trô së ®Æt t¹i: QuËn Thanh Xu©n, Hµ Néi. LÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh: Chuyªn s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm thuèc l¸ ®iÕu. * T×m hiÓu vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. §©y lµ phÇn c«ng viÖc quan träng trong mäi cuéc kiÓm to¸n kh«ng kÓ kh¸ch hµng ®ã thuéc lo¹i h×nh doanh nghiÖp hay thµnh phÇn kinh tÕ nµo. KiÓm to¸n viªn ph¶i cã sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®Ó lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian, ph¹m vi cña c¸c cuéc kh¶o s¸t ph¶i thùc hiÖn. §Ó t×m hiÓu vÒ HTKSNB cña kh¸ch hµng, Kتm to¸n viªn ph¶i t×m hiÓu vÒ m«i tr­êng kiÓm so¸t, vÒ qui tr×nh kÕ to¸n ... cña kh¸ch hµng. · T×m hiÓu vÒ m«i tr­êng kiÓm so¸t. - Hîp doanh TH : Ban ®iÒu phèi cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña hîp doanh gåm cã : ¤ng Lee Young Kyea-Tr­ëng ban ®iÒu phèi, «ng Ph¹m Thanh Hoµng - phã ban ®iÒu phèi, kÕ to¸n tr­ëng hîp doanh lµ bµ NguyÔn BÝch Thuû. Tr­ëng ban ®iÒu phèi cña hîp doanh cã quyÒn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng cña hîp doanh. Phã ban ®iÒu phèi cã nhiÖm vô gióp tr­ëng ban ®iÒu phèi hoµn thµnh c«ng viÖc. KÕ to¸n tr­ëng hîp doanh lµ ng­êi cã tr×nh ®é rÊt cao, liªm khiÕt vµ t­ vÊn cho gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Hîp doanh. - C«ng ty CL : Ban gi¸m ®èc gåm «ng NguyÔn Hång S¬n - Gi¸m ®èc, bµ Vò Thu Ph­¬ng - Phã gi¸m ®èc , kÕ to¸n tr­ëng lµ «ng Lª Thanh Hµ. · T×m hiÓu vÒ qui tr×nh kÕ to¸n - Hîp doanh TH: §¬n vÞ tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam. H×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ NhËt ký chung. HiÖn nay ®¬n vÞ ®· ¸p dông 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 1 vµ 6 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 2. *C«ng ty CL: Tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam, ®ång thêi tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty. H×nh thøc sæ kÕ to¸n lµ NhËt ký chøng tõ. HiÖn nay ®¬n vÞ ®· ¸p dông 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 1 vµ 6 chuÈn mùc kÕ to¸n ®ît 2. * LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Sau khi t×m hiÓu vÒ c¸c th«ng tin c¬ së, th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý vµ HTKSNB trong c¸c C«ng ty kh¸ch hµng, VAE tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n . KÕ ho¹ch kiÓm to¸n bao gåm nh÷ng néi dung sau : Thêi gian thùc hiÖn kiÓm to¸n. Nhãm kiÓm to¸n : + Phô tr¸ch chung. + KiÓm so¸t chÊt l­îng. + KiÓm to¸n viªn chÝnh. + Trî lý KTV. + Nh©n viªn kh¸c. Ph©n c«ng nhiÖm vô cña nhãm kiÓm to¸n. Chi phÝ kiÓm to¸n vµ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc. Nh÷ng yªu cÇu liªn quan ®Õn cuéc kiÓm to¸n cÇn sù hç trî cña kh¸ch hµng : Tµi liÖu chÝnh vµ tµi liÖu bæ sung ®èi víi tõng phÇn hµnh kiÓm to¸n cô thÓ . Sau ®ã, kÕ ho¹ch nµy sÏ ®­îc phæ biÕn cho toµn bé ®oµn kiÓm to¸n . Mçi KiÓm to¸n viªn sÏ ®¶m nhiÖm c¸c kho¶n môc cô thÓ. ViÖc kiÓm to¸n thuÕ cña kh¸ch hµng sÏ ®­îc thùc hiÖn theo ch­¬ng tr×nh thiÕt kÕ mÉu c¶u VAE phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ . Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña VAE vÒ kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ. * Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ gi¸ trÞ gi¸ t¨ng Kh¸ch hµng: Ng­êi lËp: Ngµy: N¨m tµi chÝnh: Ng­êi so¸t xÐt: Ngµy: Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ 010 ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (vat) Tr­íc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt ®Þnh cña n¨m tr­íc v¸ c¸c c«ng v¨n liªn quan ®Õn thuªs gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó l­u ý nh÷ng vÊn ®Ò ®Æc biÖt vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang v­íng m¾c. L­u ý: TÊt c¶ c¸c c«ng viÖckiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ hoÆc chØ ra c¸c néi dung sau: Môc tiªu cña c¸c c«ng viÖc ®· thùc hiÖn; C¸c c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®­îc chän ®Ó kiÓm tra; KÕt qu¶ c«ng viÖc kiÓm to¸n; KÕt luËn Môc tiªu: Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ rµ so¸t nhanh viÖc ghi chÐp chøng tõ sæ s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i c©n nh¾c vµ lùa chän môc tiªu kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o c¸c c¬ s¬ dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh tr×nh bµy cô thÓ lµ: C¸c kho¶n thuÕ VAT cã ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ? ThuÕ VAT ®Çu ra cã phï hîp víi doanh thu kh«ng; ThuÕ VAT ®Çu vµo cã phï hîp víi chi phÝ kh«ng ? X¸c ®Þnh xem sè d­ thuÕ VAT cßn ph¶i nép, ®­îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®­îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Thñ tôc kiÓm to¸n Ng­êi thùc hiÖn Tham chiÕu I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t 1 KiÓm tra x¸c ®Þnh xem C«ng ty thùc hiÖn nghÜa vô thuÕ theo v¨n b¶n ph¸p qui nµo; ViÖc nghiªn cøu vµ thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh thuÕ ®ã cña C«ng ty nh­ thÕ nµo. 2 Tr×nh tù kª thai vµ nép thuÕ cña C«ng ty cã thùc hiÖn ®óng kh«ng. II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 Ph©n tÝch tû träng sè d­ thuÕ VAT cßn ph¶i nép cuèi kú trªn tæng sè thuÕ ph¶i nép Ng©n s¸ch; So s¸nh víi n¨m tr­íc vÒ tæng sè thuÕ ph¸t sinh trong kú. 2 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ do thay ®æi quy luËt thuÕ cña Nhµ n­íc; Do thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm kinh doanh cña C«ng ty. III KiÓm tra chi tiÕt KiÓm tra thuÕ VAT ®Çu ra 1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña VAT ph¶i tr¶ theo tõng th¸ng. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi÷a c¸c th¸ng so víi doanh thu. 2 ®èi chiÕu gi÷a sè thuÕ VAT ph¶i nép hµng th¸ng trªn Sæ c¸i víi b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh tõng th¸ng. 3 §èi chiÕu gi÷a nghiÖp vô trªn Sæ c¸i víi c¸c tê chi tiÕt kª khai thuÕ hµng th¸ng. 4 KiÓm tra ®èi chiÕu víi phÇn doanh thu, xem xÐt mét sè vÊn ®Ò sau: a/TËp hîp doanh thu theo tõng lo¹i thuÕ suÊt VAT b/TËp hîp c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo tõng lo¹i thuÕ suÊt(*) c/TÝnh ra doanh thu chÞu thuÕ theo tõng lo¹i thuÕ suÊt. d/TÝnh ra sè thuÕ VAT ph¶i nép. e/§èi chiÕu tæng sè thuÕ VAT ph¶i nép víi sè thuÕ VAT trªn phÇn II cña B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. (*) §èi víi c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu (gi¶m gi¸, chiÕt khÊu, hoa hång, doanh thu bÞ tr¶ l¹i, khiÕu n¹i cña kh¸ch hµng…) th× cÇn: -Xem xÐt kü tÝnh chÊt cña tõng lo¹i; ®èi chiÕu víi luËt thuÕ vµ c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh cã liªn quan ®Ó xem cã phï hîp kh«ng, nÕu lµ nh÷ng kho¶n ®Æc biÖt th× ph¶i cã sù phª ®uyÖt cña c¬ quan thuÕ. 5 Trªn sæ doanh thu chän mét sè kho¶n doanh thu ®Ó kiÓm tra: §èi chiÕu v¬i ho¸ ®¬n. kiÓm tra c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. KiÓm tra viÖc tÝnh thuÕ VAT trªn ho¸ ®¬n. §èi chiÕu viÖc tÝnh thuÕ VAT trªn ho¸ ®¬n víi chÝnh s¸ch kÕ to¸n cña C«ng ty vµ c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. 6 §èi chiÕu gi÷a c¸c bót to¸n nép thuÕ trªn Sæ c¸i TK thuÕ, doanh thu, phiÕu chi tr¶ thuÕ vµ phiÕu thu cña C¬ quan thuÕ. 7 §èi chiÕu víi phÇn kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña doanh thu ®Ó t×m ra c¸c kho¶n doanh thu ghi sãt hoÆc thõa. NÕu lµ sè lín th× ph¶i ®iÒu chØnh doanh thu vµ thuÕ VAT ph¶i tr¶. 8 LËp b¶ng tÝnh thuÕ VAT cho c¶ n¨m, sau ®ã ®èi chiÕu víi sæ thuÕ ph¶i tr¶ mµ c«ng ty ®· tÝnh vµ ®· h¹ch to¸n. 9 NÕu viÖc tÝnh thuÕ VAT cña C«ng ty phøc t¹p, ph¶i cã sù so¸t xÐt cña chuyªn gia vÒ thuÕ cña C«ng ty hoÆc tham kh¶o ý kiÕn cña c¬ quan thuÕ. 10 NÕu cã vÊn ®Ò ®ang cã tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ, ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ cã h­íng xö lý. KiÓm tra thuÕ VAT ®Çu vµo 1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña thuÕ VAT ®Çu vµo theo tõng th¸ng. Ph©n tÝch sù biÕn ®éng gi÷a c¸c th¸ng so víi chi phÝ. 2 §èi chiÕu gi÷a sè thuÕ VAT ®Çu vµo hµng th¸ng trªn Sæ c¸i víi B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh tõng th¸ng (phÇn III cña B¸o c¸o tµi chÝnh). 3 §èi chiÕu gi÷a nghiÖp vô trªn sæ c¸i víi c¸c tê chi tiÕt kª khai thuÕ hµng th¸ng. 4 KiÓm tra ®èi chiÕu víi phÇn kiÓm to¸n hµng tån kho, kiÓm to¸n TSC§ vµ kiÓm to¸n chi phÝ; xem xÐt viÖc tÝnh thuÕ cã phï hîp víi tû lÖ thuÕ suÊt kh«ng; ®èi chiÕu víi luËt thuÕ vµ c¸c qui ®Þnh hiÖn hµnh cã liªn quan ®Ó xem cã phï hîp kh«ng. 5 §èi chiÕu víi phÇn kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña chi phÝ ®Ó t×m ra c¸c kho¶n chi phÝ sãt hoÆc thõa. NÕu lµ lµ sè lín th× ph¶i ®iÒu chØnh chi phÝ vµ thuÕ VAT ®Çu vµo. 6 NÕu cã vÊn ®Ò ®ang cã tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ, ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ vÒ h­íng xö lý. KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i c¸c ghi chÐp kÕ to¸n vÒ c¸c kho¶n thuÕ VAT lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho khach hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ c¸c qui tr×nh kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng sè d­ kho¶n thuÕ VAT ph¶i nép…………………cña C«ng ty trªn sæ b¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn ngµy……… * Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Kh¸ch hµng: Ng­êi lËp: Ngµy: N¨m tµi chÝnh: Ng­êi so¸t xÐt: Ngµy: Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ 010 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Tr­íc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt to¸n thuÕ cña n¨m tr­íc vµ c¸c c«ng v¨n liªn quan ®Õn gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó l­u ý nh÷ng vÊn ®Ò ®Æc biÖt vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang v­íng m¾c. L­u ý: TÊt c¶ c¸c c«ng viÖc kiÓm tra ®­îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ hoÆc chØ ra c¸c néi dung sau: Môc tiªu cña c¸c c«ng viÖc ®· thùc hiÖn; C¸c c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®­îc chän ®Ó kiÓm tra; KÕt qu¶ c«ng viÖc kiÓm to¸n; KÕt luËn Môc tiªu: Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ rµ so¸t nhanh viÖc ghi chÐp chøng tõ sæ s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i c©n nh¾c vµ lùa chän môc tiªu kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o c¸c c¬ s¬ dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh tr×nh bµy cô thÓ lµ: C¸c kho¶n thuÕ VAT cã ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ? ThuÕ VAT ®Çu ra cã phï hîp víi doanh thu kh«ng; ThuÕ VAT ®Çu vµo cã phï hîp víi chi phÝ kh«ng ? X¸c ®Þnh xem sè d­ thuÕ VAT cßn ph¶i nép, ®­îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®­îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Thñ tôc kiÓm to¸n Ng­êi thùc hiÖn Tham chiÕu I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t 1 KiÓm tra x¸c ®Þnh xem C«ng ty thùc hiÖn nghÜa vô thuÕ theo v¨n b¶n ph¸p qui nµo; ViÖc nghiªn cøu vµ thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh thuÕ ®ã cña C«ng ty nh­ thÕ nµo. 2 Tr×nh tù kª thai vµ nép thuÕ cña C«ng ty cã thùc hiÖn ®óng kh«ng. II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp so víi n¨m tr­íc, t×m nguyªn nh©n cña nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng 2 Ph©n tÝch nh÷ng biÕn ®éng vÒ thuÕ do thay ®æi luËt thuÕ cña Nhµ n­íc; Do thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm kinh doanh cña C«ng ty. III KiÓm tra chi tiÕt 1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ biÕn ®éng cña TK thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i tr¶ tõ ®Çu n¨m ®Õn cuèi n¨m (chi tiÕt tõng nghiÖp vô) 2 §èi chiÕu kiÓm tra phiÕu chi tr¶ thuÕ vµ phiÕu thu cña c¬ quan thuÕ. 3 LËp b¶ng tÝnh thuÕ ®éc lËp, sau ®ã ®èi chiÕu víi sè thuÕ c«ng ty ®· t¹m tÝnh: Kª khai mét b¶ng danh s¸ch c¸c chi phÝ cã thÓ coi lµ kh«ng hîp lý khi tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (khÊu hao v­ît, tiÒn th­ëng, chi phÝ giao dÞch tiÕp kh¸ch, trî cÊp cho ng­êi n­íc ngoµi, c¸c kho¶n b¶o hiÓm trÝch v­ît, thuÕ thu nhËp c¸ nh©n tr¶ hé ng­êi lao ®éng, chi phÝ thiÖt h¹i, ph¹t hîp ®ång kinh tÕ, ph¹t thuÕ…vµ c¸c chi phÝ kh¸c kh«ng ®ñ chøng tõ hîp lÖ) Dù phßng sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp mµ c«ng ty sÏ ph¶i nép thªm, trao ®æi v¬Ý kh¸ch hµng xem cã ®iÒu chØnh kh«ng vµ h­íng xö lý. 4 Xem c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn hoµn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp do t¸i ®©u t­. (nÕu cã) 5 NÕu viÖc tÝnh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cña c«ng ty phøc t¹p ph¶i cã sù so¸t xÐt vÒ thuÕ cña chuyªn gia thuÕ cña c«ng ty hoÆc tham kh¶o ý kiÕn cña c¬ quan thuÕ. KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i c¸c ghi chÐp kÕ to¸n vÒ c¸c kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ c¸c qui tr×nh kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng sè d­ kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép………………cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ b¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn ngµy……… * Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ nhËp khÈu Kh¸ch hµng: Ng­êi lËp: Ngµy: N¨m tµi chÝnh: Ng­êi so¸t xÐt: Ngµy: Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ 010 ThuÕ nhËp khÈu Tr­íc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt ®Þnh cña n¨m tr­íc v¸ c¸c c«ng v¨n liªn quan ®Õn thuÕ gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó l­u ý nh÷ng vÊn ®Ò ®Æc biÖt vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang v­íng m¾c. L­u ý: TÊt c¶ c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ hoÆc chØ ra c¸c néi dung sau: Môc tiªu cña c¸c c«ng viÖc ®· thùc hiÖn; C¸c c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®­îc chän ®Ó kiÓm tra; KÕt qu¶ c«ng viÖc kiÓm to¸n; KÕt luËn Môc tiªu: Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ rµ so¸t nhanh viÖc ghi chÐp chøng tõ sæ s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i c©n nh¾c vµ lùa chän môc tiªu kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o c¸c c¬ së dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh tr×nh bµy cô thÓ lµ: C¸c kho¶n thuÕ nhËp khÈu cã ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ? X¸c ®Þnh xem sè d­ thuÕ nhËp khÈu cßn ph¶i nép, ®­îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®­îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Thñ tôc kiÓm to¸n Ng­êi thùc hiÖn Tham chiÕu I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t 1 KiÓm tra qui chÕ kiÓm so¸t c¸c kho¶n thuÕ xuÊt nhËp khÈu, qui tr×nh kª khai lµm thñ tôc H¶i quan vµ nép thuÕ. II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 So s¸nh sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép trong n¨m víi n¨m tr­íc, víi c¬ cÊu hµng nhËp khÈu trong kú. III KiÓm tra chi tiÕt 1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ sù biÕn ®éng cña TK thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶ cña c¸c th¸ng trong n¨m. Gi¶i thich sù biÕn ®éng cña thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶ so víi sù biÕn ®éng cña hµng nhËp khÈu. 2 KiÓm tra chän mÉu ®èi víi c¸c l« hµng nhËp khÈu lín vÒ: KiÓm tra bé chøng tõ nhËp khÈu: Hîp ®ång kinh tÕ, VËn ®¬n ®­êng biÓn, Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, phiÕu ®ãng gãi, giÊy chøng nhËp xuÊt xø, tê khai h¶i quan, giÊy phÐp nhËp khÈu… §èi chiÕu vÒ tªn, sè l­îng, gi¸ gi÷a c¸c chøng tõ trªn. §èi chiÕu thuÕ suÊt gi÷a tê khai H¶i quan víi BiÓu thuÕ nhËp khÈu. §èi chiÕu sè thuÕ ®­îc tÝnh trªn tê khai h¶i quan víi sè tiÒn ghi vµo tµi kho¶n hµng nhËp kh©u vµ TK thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶. 3 NÕu lµ hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu th× ph¶i kiÓm tra ®èi chiÕu gi­a tªn hµng, sè l­îng, gi¸ c¶ (nÕu cã) trªn danh môc hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu cña Bé Tµi chÝnh duyÖt víi bé chøng tõ nhËp khÈu 4 NÕu lµ hµng miÔn thuÕ nhËp khÈu th× ph¶i kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a tªn hµng, sè l­îng suÊt cho s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu, sè l­îng hµng xuÊt khÈu, kÌm theo bé chøng tõ hµng xuÊt khÈu. KiÓm tra thuÕ ®­îc hoµn l¹i víi c«ng v¨n chÊp thuËn hoµn thuÕ nhËp khÈu cña c¬ quan cã thÈm quyÒn, phiÕu thu hoÆc giÊy b¸o cã sè tiÒn thuÕ hoµn l¹i. KiÓm tra h¹ch to¸n hoµn l¹i thuÕ nhËp khÈu (ghi gi¶m trÞ NVL hay gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n). 5 KiÓm tra, ®èi chiÕu c¸c bót to¸n nép thiÕu trªn Sæ c¸i TK thuÕ nhËp khÈu ph¶i tr¶, c¸c phiÕu chi tr¶ thuÕ vµ phiÕu thu cña h¶i quan 6 Kª khai mét b¶n danh s¸ch c¸c kho¶n cã thÓ lµm t¨ng sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép so víi sè ®· tÝnh vµ h¹ch to¸n,. 7 Dù phßng sè thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép thªm. 8 NÕu viÖc tÝnh thuÕ phøc t¹p th× cÇn mêi chuyªn gia thuÕ cña C«ng ty so¸t xÐt hoÆc tham kh¶o ý kiÕn cña h¶i quan. 9 NÕu cã vÊn ®Ò ®anh tranh c·i gi÷a C«ng ty vµ h¶i quan ph¶i th¶o luËn víi kh¸ch hµng vµ h¶i quan vÒ h­íng gi¶i quyÕt. KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i c¸c ghi chÐp kÕ to¸n vÒ c¸c kho¶n thuÕ nhËp khÈu lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ c¸c qui tr×nh kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng sè d­ kho¶n thuÕ nhËp khÈu ph¶i nép………………cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ b¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn ngµy……… * Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ thu nhËp c¸ nh©n Kh¸ch hµng: Ng­êi lËp: Ngµy: N¨m tµi chÝnh: Ng­êi so¸t xÐt: Ngµy: Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n tµi kho¶n thuÕ 010 ThuÕ thu nhËp khÈu c¸ nh©n Tr­íc hÕt ph¶i ®äc kü Biªn b¶n quyÕt ®Þnh cña n¨m tr­íc v¸ c¸c c«ng v¨n liªn quan ®Õn thuÕ gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ ®Ó l­u ý nh÷ng vÊn ®Ò ®Æc biÖt vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang v­íng m¾c. L­u ý: TÊt c¶ c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn ph¶i thÓ hiÖn râ hoÆc chØ ra c¸c néi dung sau: Môc tiªu cña c¸c c«ng viÖc ®· thùc hiÖn; C¸c c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn ®· n»m trong kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®­îc chän ®Ó kiÓm tra; KÕt qu¶ c«ng viÖc kiÓm to¸n; KÕt luËn Môc tiªu: Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ rµ so¸t nhanh viÖc ghi chÐp chøng tõ sæ s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i c©n nh¾c vµ lùa chän môc tiªu kiÓm to¸n. Môc tiªu ph¶i ®¶m b¶o c¸c c¬ së dÉn liÖu liªn quan ®Õn tÝnh ®Çy ®ñ, tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh tr×nh bµy cô thÓ lµ: C¸c kho¶n thuÕ thu nhËp khÈu cã ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ kh«ng ? X¸c ®Þnh xem sè d­ thuÕ thu nhËp khÈu cßn ph¶i nép, ®­îc hoµn l¹i tr×nh bµy trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ hîp lý vµ ®­îc tÝnh to¸n theo ®óng luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Thñ tôc kiÓm to¸n Ng­êi thùc hiÖn Tham chiÕu I KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t 1 KiÓm tra qui chÕ kiÓm so¸t c¸c kho¶n thuÕ thu nhËp c¸ nh©n cña C«ng ty thùc hiÖn nh­ thÕ nµo II Ph©n tÝch so¸t xÐt 1 So s¸nh biÕn ®éng vÒ thuÕ thu nhËp khÈu c¸ nh©n ph¶i nép trong n¨m so víi n¨m tr­íc,so víi biÕn ®éng vÒ lao ®éng, nh÷ng thay ®æi vÒ chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp …..®Ó x¸c ®Þnh sè ng­êi ph¶i nép thuÕ thu nhËp trong n¨m. III KiÓm tra chi tiÕt 1 LËp b¶ng tæng hîp vÒ sù biÕn ®éng cña thuÕ thu nhËp c¸ nh©n ph¶i tr¶ cña c¸c th¸ng trong n¨m. Gi¶i thÝch sù biÕn ®éng cña thuÕ thu nhËp so víi sù biÕn ®éng cña møc l­¬ng 2 So¸t xÐt kü bót to¸n ®iÒu chØnh thuÕ thu nhËp cuèi n¨m. 3 Tæng hîp l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña tõng ng­êi cho c¶ n¨m nh»m: TÝnh l¹i sè thu nhËp chÞu thuÕ cña tõng ng­êi (b×nh qu©n th¸ng). §èi chiÕu sè thuÕ thu nhËp ph¶i nép cña tõng ng­êi c¶ n¨m víi sè thuÕ ®· tÝnh l¹i trong n¨m. X¸c ®Þnh sè thuÕ nép thõa, nép thiÕu cña tõng ng­êi. 4 KiÓm tra viÖc h¹ch to¸n thuÕ thu nhËp c¸ nh©n xem thuÕ thu nhËp c¸ nh©n cã ®­îc khÊu trõ tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng hay ng­êi lao ®éng tù nép thuÕ. 5 §èi chiÕu cac kho¶n thu nhËp chÞu thuÕ ®ang cã vÊn ®Ò tranh c·i gi÷a kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ, ph¶i tiÕn hµnh trao ®æi víi kh¸ch hµng vµ c¬ quan thuÕ vÒ gi¶i ph¸p thùc hiÖn. KÕt luËn Trªn c¬ së kiÓm tra tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô träng yÕu vµ c¸c nghiÖp vô kh«ng träng yÕu, theo ý kiÕn cña t«i c¸c ghi chÐp kÕ to¸n vÒ c¸c kho¶n thuÕ thu nhËp lµ ®Çy ®ñ vµ hîp lý. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng tÊt c¶ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt ®· ®­îc thùc hiÖn, ®­îc ghi chÐp trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc theo c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cña h·ng vµ cung cÊp ®Çy ®ñ b»ng chøng cho kÕt luËn ®­a ra. T«i kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c sai sãt vµ yÕu ®iÓm còng nh­ c¸c kiÕn nghÞ ®· ®­îc nªu ra ®Ó ®­a vµo th­ qu¶n lý göi cho kh¸ch hµng. C¨n cø trªn c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ c¸c qui tr×nh kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn, chóng t«i thÊy cã ®ñ tin t­ëng kÕt luËn r»ng sè d­ kho¶n thuÕ thu c¸ nh©n ph¶i nép………………cña C«ng ty trªn sæ s¸ch vµ b¸o c¸o kÕ to¸n lµ ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý cho kú ho¹t ®éng tõ ngµy……. ®Õn ngµy……… 2.2.3. Thùc hiÖn kiÓm to¸n Sau khi kÕ ho¹ch ®· ®­îc phæ biÕn cho c¸c thµnh viªn cña ®oµn kiÓm to¸n, c¸c kiÓm to¸n viªn ®Õn kh¸ch hµng vµ b¾t ®Çu thùc hiÖn kiÓm to¸n. Qu¸ tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®­îc kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh theo tr×nh tù cña ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu. 2.2.3.1. KiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t. Do ®©y ®Òu lµ kh¸ch hµng l©u n¨m nªn thñ tôc nµy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i kiÓm tra kü. TiÕp theo c«ng viÖc kiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t kiÓm to¸n viªn b¾t ®Çu ®i ®Õn thñ tôc ph©n tÝch so¸t xÐt . Trong phÇn nµy kiÓm to¸n viªn nhËn thÊy sè thuÕ ph¶i nép cuèi kú trªn b¸o c¸o tµi chÝnh , còng nh­ trªn tê kª khai thuÕ cuèi n¨m; So s¸nh sè thuÕ ph¶i nép n¨m tr­íc lµ kh«ng cã biÕn ®æi lín nªn kiÓm to¸n viªn cã thÓ bá qua thñ tôc nµy chuyÓn ngay sang thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt. 2.2.3.2. Thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt §Çu tiªn trong thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt , KTV ph¶i thu thËp th«ng tin chung vÒ thuÕ cña C«ng ty kh¸ch hµng. * Hîp doanh TH: Join stock com VAE Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam Viet Nam Auditing and Estimate company Khách hàng : Hîp doanh TH Kỳ …….31/12/2004 Nội dung : Ghi chú hệ thống về thuế Người lập : …..NĐH……… Người soát xét :…………….. Người soát xét : ……………. Ngày : 15/03/2005 Ngày :……………… Ngày : ……………... C¸c lo¹i thuÕ mµ ®¬n vÞ ph¶i nép bao gåm: ThuÕ GTGT : Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ : khÊu trõ thuÕ. C¸c mÆt hµng cña hîp doanh chÞu thuÕ GTGT nh­ sau: Khu«n Ðp nhùa : 5% C¸c s¶n phÈm nhùa , hµng ho¸ kh¸c vµ gia c«ng : 10% ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp. Hîp doanh thùc ra kh«ng ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp mµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp sÏ do c¸c bªn hîp ®oanh chi tr¶ dùa trªn phÇn lîi nhuËn ®­îc ph©n chia. PhÝa C«ng ty H cña Hµn Quèc sÏ ph¶i nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp víi møc thuÕ 25% vµ thuÕ suÊt chuyÓn lîi nhuËn ra n­íc ngoµi lµ 7% trªn phÇn lîi nhuËn ®­îc chia (70%) lîi nhuËn. ThuÕ thu nhËp c¸ nh©n. Do doanh nghiÖp chÞu thuÕ thu nhËp c¸ nh©n cho ng­êi lao ®éng ®èi víi kho¶n thu nhËp ®o hîp oanh chi tr¶ tÝnh vµo chi phÝ . Ng­êi lao ®éng ph¶i tr¶ thuÕ ®èi víi kho¶n thu nhËp do bªn ngoµi chi tr¶, ®¬n vÞ tæng hîp vµ tÝnh trõ vµo l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. Møc thuÕ suÊt theo biÓu thuÕ quy ®Þnh t¹i th«ng t­ sè 05/2002/TT-BTC víi thu nhËp th­êng xuyªn cña ng­êi ViÖt Nam. ThuÕ xuÊt nhËp khÈu. MÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu cña hîp doanh lµ h¹t nhùa ®Ó s¶n xuÊt nhùa cao cÊp, thuÕ ®­îc kª khai vµ nép theo tõng lÇn nhËp theo tê khai h¶i quan. *KiÓm to¸n thuÕ GTGT: KiÓm to¸n viªn lËp B¶ng tæng hîp vÒ thuÕ GTGT cña ®¬n vÞ ®­îc kتm to¸n råi ®èi chiÕu víi sæ C¸i vµ B¸o c¸o tµi chÝnh ®Ó ®¶m b¶o thuÕ GTGT ®­îc h¹ch to¸n, tr×nh bµy vµ kª khai b¶ng kª khai thuÕ Join stock com VAE Công ty kiểm toán và định giá Việt Nam Viet Nam Auditing and Estimate company Khách hàng : Hợp doanh TH Kỳ …….31/12/2004 Nội dung : Tổng hợp thuế giá trị gia tăng được khấu trừ , được hoàn lại Người lập : …..NĐH……… Người soát xét :…………….. Người soát xét ……………. Ngày : 15/03/2005 Ngày :……………… Ngày : ……………... Chỉ tiêu Mã số Số tiền Thuế GTGT được khấu trừ. Số thuế GTGT còn được khấu trừ, còn được hoàn lại đầu kỳ Số thuế GTGT được khấu trừ phát sinh. Số thuế GTGT đã được khấu trừ, đã hoàn lại, thuế GTGT hàng mua trả lại và không được khấu trừ. Trong đó : Số thuế GTGT đã khấu trừ. Số thuế GTGT đã hoàn lại. Số thuế GTGT hàng mua trả lại, giảm giá hàng mua. Số thuế GTGT không được khấu trừ. Số thuế GTGT còn được khấu trừ, còn được hoàn lại cuối kỳ. Thuế GTGT hàng bán nội địa. Thuế GTGT hàng bán nội địa còn phải nộp đầu kỳ. Thuế GTGT đầu ra phát sinh. Thuế GTGT đầu vào đã khấu trừ. Thuế GTGT hàng bán nội địa đã nộp vào ngân sách nhà nước . Thuế GTGT hàng bán nội địa còn phải nộp cuối kỳ. Điều chỉnh thuế GTGT Điều chỉnh số thuế được khấu trừ thiếu. Điều chỉnh số thuế GTGT đầu ra đơn vị hạch toán nhầm Số thuế GTGT hàng nội địa còn phải nộp cuối kỳ sau điều chỉnh. 10 11 12 13 14 15 16 17 40 41 42 45 46 4.875.742.935 4.875.742.935 4.774.074.201 101.668.734 33.129.419 4.547.775.332 4.785.742.938 143.873.928 -349.712.115 -12.625.845 -13.394.774 768.774 -362.337.960 KiÓm to¸n viªn ®· ®­a ra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh : Nî TK 333/Cã TK 133 : 13.394.619 do ®iÒu chØnh sè thuÕ ®­îc khÊu trõ thiÕu. Nî TK 632/Cã TK 333 : 768.774 do Hîp dång h¹ch to¸n nhÇm thuÕ GTGT b¸n h¹t nhùa KiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ cña thuÕ GTGT ®Çu ra ph¸t sinh trong kú. Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133 Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Sè tiÒn ThuÕ suÊt Sè thuÕ Doanh thu b¸n s¶n phÈm (Trõ Daewoo vµ Sam Sung xuÊt khÈu kh«ng chÞu thuÕ) Doanh thu b¸n hµng ho¸ Trong ®ã TiÒn ®iÖn PhÝ triÓn l·m B¸n m¸y tÝnh Tæng céng Sè thuÕ ®¬n vÞ tÝnh to¸n Chªnh lÖch 42.570.908.100 3.066.000.495 2.186.375.913 879.624.582 257.629.380 28.783.980 3.755.740 10% 10% 5% 10% 10% 5% 4.527.090.810 218.637.591 43.981.229 25.762.938 2.878.398 178.787 4.548.538.753 763.421 Chªnh lÖch lµ do thuÕ GTGT b¸n h¹t nhùa, hîp doanh h¹ch to¸n nhÇm khi b¸n h¹t nhùa kh«ng ghi nhËn doanh thu mµ ghi gi¶m TK 627 sÏ lµm ¶nh h­íng ®Õn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm nªn kiÎm to¸n viªn sÏ ®iÒu chØnh vao TK 632 Bót to¸n ®iÒu chØnh : Nî Tk 632/ Cã TK 333 : 768.774 Chó ý : Doanh thu b¸n hµng cho Deawoo vµ Samsung ®· ®èi chiÕu víi tê khai xuÊt khÈu c¸c thñ tôc kiÓm tra kh¸c ®· ®­îc thùc hiÖn t¹i phÇn kiÓm to¸n doanh thu. TiÕp theo KiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra tÝnh hiÖn h÷u cña thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ. KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thu thËp B¶ng khai thuÕ GTGT hµng th¸ng , ®èi chiÕu sè liÖu víi sè trªn sæ s¸ch vµ gi¶i thÝch c¸c chªnh lÖch nÕu cã ®Ó ®¶m b¶o sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®­îc kª khai ®óng kú Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133 Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2004 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Th¸ng ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu ThuÕ GTGT ®Çu vµo mua hµng Tæng sè trªn tê khai thuÕ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 189.865.746 54.878.329 303.972.796 99.876.732 252.976..754 153.879.467 261.974.953 276.798.430 365.983.784 539.469.240 178.936.321 106.783.938 72.830.937 63.983.762 51.863.784 114.867.338 117.685.397 169.763.915 220.915.304 198.635.937 334.982.730 132.793.632 86.353.465 325.690.245 262.696.683 118.862.091 355.836.580 214.744.070 370.662.151 523.643.382 482.890.257 475.434.367 700.946.654 672.262.872 265.289.786 432.474.182 Céng 2.785.376.489 2.090.366.446 4.8752.742.935 Sè thuÕ kh«ng ®­îc khÊu trõ Tæng céng Sè ghi trªn sæ kÕ to¸n -101.668.734 4.774.074.201 4.774.074.201 Chªnh lÖch 0 Trong sè tiÒn thuÕ 101.668.734 kh«ng ®­îc khÊu trõ, Hîp doanh ®· ghi nhÇm sè thuÕ 9.848.985 ®ång thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ th¸ng 10 , hîp doanh dÒ nghÞ ®iÒu chØnh tê khai ngµy nh­ng ch­a h¹ch to¸n khÊu trõ. Bót to¸n ®Ò chØnh : Nî TK 333 / Cã TK 133 : 13.394.619 KÕt luËn : ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc kª khai ®óng khíp víi sæ s¸ch §èi víi thuÕ GTGT ®Çu vµo sai sãt th­êng thÊy lµ bÞ khai t¨ng lªn so víi sè thùc tÕ do ®ã kiÓm to¸n viªn sÏ kiÓm tra mét sè nghiÖp vô thuÕ GTGT ®Çu vµo trªn B¶ng kª khai thuÕ GTGT hµng th¸ng ®Ó ®¶m b¶o c¸c nghiÖp vô nµy cã ®ñ chøng tõ chøng minh. Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT ®Çu vµo Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Sè chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc 436 425 428 427 489 Chi phÝ gia c«ng th¸ng 12/2004 Chi phÝ gia c«ng Chi phÝ gia c«ng Watson Gio¨ng cao su Nhùa PP 600F ... 105.263.339 56.154.162 7.157.398 9.197.158 9.858.575 ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ Chøng tõ gèc (¨): §· kiÓm tra tíi ho¸ ®¬n tµi chÝnh , phiÕu nhËp kho (nÕu hµng ho¸ nhËp kho ) vµ ®­îc kª khai ®óng sè thuÕ GTGT ®Çu vµo. KÕt luËn : C¸c mÉu chän kiÓm tra ®­îc kª khai cã c¬ së hîp lý TiÕp theo kiÓm to¸n viªn kiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Sè chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc TBT879 TBT832 TBT3198 TBT9357 TBT3815 TKHQ sè : 758 NKD TKHQ sè : 485 NKD TKHQ sè : 568 NKD TKHQ sè : 214 NKD TKHQ sè : 478 NKD ... 38.500.758 42.560.203 57.362.200 28.629.500 33.201.582 ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ Chøng tõ gèc (¨): §· kiÓm tra tíi ho¸ ®¬n tµi chÝnh vµ ®­îc kª khai ®óng sè thuÕ GTGT ph¶i nép. KÕt luËn : C¸c mÉu chän kiÓm tra ®­îc kª khai cã c¬ së hîp lý Cuèi cïng kiÓm to¸n viªn kiÓm tra t×nh h×nh nép thuÕ GTGT t¹i Hîp doanh TH Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng Hîp doanh TH Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Sè chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc CTNH38/1 CTNH55/3 CTNH15/4 CTNH84/9 CTNH47/11 Céng Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch Nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch 32.911.100 5.348.379 37.868.739 20.867.348 46.878.362 143.873.928 ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ Chøng tõ gèc (¨): §· kiÓm tra tíi uû nhiÖm chi, giÊy b¸o sè d­ ng©n hµng, giÊy nép tiÒn vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc. KÕt luËn : C¸c mÉu chän kiÓm tra ®­îc kª khai cã c¬ së hîp lý Khi xem xÐt c¸c B¶ng kª khai thuÕ GTGT ®Çu vµo hµng th¸ng kiÓm to¸n viªn ®· chó ý xem xÐt vµ kh«ng thÊy cã ho¸ ®¬n nµo kª khai khÊu trõ muén qu¸ 3 th¸ng. Víi c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®­îc tõ kiÓm to¸n thuÕ GTGT kiÓm to¸n viªn sÏ tæng hîp c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ ®­a ra c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®­îc kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn : ThuÕ GTGT cña hîp doanh sau khi ®iÒu chØnh ®· kh«ng cã sai sãt träng yÕu. Nh­ vËy viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n viªn ®· ®¶m b¶o tu©n thñ ®­îc c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chi tiÕt cña ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®Ò ra vµ thu thËp ®ñ b»ng chøng chøng minh cho c¸c ý kiÕn vÒ sè d­ thÕ GTGT *ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: Tr­íc hÕt , tõ sæ chi tiÕt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn lËp B¶ng tæng hîp thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®Ó thÊy ®­îc t×nh h×nh thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vµ ®èi chiÕu víi b¸o c¸o tµi chÝnh. Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Ng­êi lËp : ……..N§H… Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. ChØ tiªu Sè tiÒn Sè d­ ®Çu n¨m Sè ph¶i nép trong n¨m Trong ®ã ThuÕ t­¬ng øng víi lîi nhuËn thu ®­îc trong n¨m Sè thuÕ ®iÒu chØnh gi¶m theo kiÓm to¸n nhµ n­íc Sè ®· nép trong n¨m Sè ®­ cuèi n¨m 1.843.928.379 9.678.937.893 9.748.622.461 -69.684.568 6.397.967.836 5.124.898.436 ViÖc kiÓm to¸n thuÕ thu nhËp ®oanh nghiÖp th­êng dùa vµo kÕt qu¶ doanh thu vµ chi phÝ. Khi kiÓm to¸n doanh thu, chi phÝ , ®­îc cho lµ thùc hiÖn tèt th× viÖc cßn l¹i chØ lµ viÖc tÝnh to¸n l¹i thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp theo doanh thu vµ chi phÝ ®· ®­îc kiÓm to¸n. Theo yªu cÇu th× kiÓm to¸n thuÕ TNDN ph¶i lËp b¶ng chi ra ®­îc c¸c kho¶n chi phÝ kh«ng hîp lý hîp lÖ, tuy nhiªn ®iÒu nµy ®­îc thùc hiÖn bëi ng­êi kiÓm to¸n chi phÝ khi thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch chi phÝ vµ kiÓm tra chi tiÕt chi phÝ. KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn tÝnh to¸n l¹i thuÕ TNDN råi so s¸nh víi sè ®· ®­îc ®¬n vÞ tÝnh to¸n ®Ó ®¶m b¶o thuÕ TNDN cña hä ®· ®­îc ph¶n ¸nh hîp lý vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n ë c¸c phÇn hµnh cã thÓ cã sù ®iÒu chØnh vÒ doanh thu vµ chi phÝ, nh÷ng chi phÝ nµy sÏ ®­îc tæng hîp l¹i vµ tÝnh ra sù ¶nh h­ëng cña chóng têi thuÕ TNDN. KiÓm to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh thuÕ TNDN víi qui dÞnh hiÖn hµnh. Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : …Tæng hîp Tk 133 Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy: 14/03/2005 Date/Ngµy: ………….. Date/Ngµy : ………. Néi dung Sè tiÒn Thu nhËp tr­íc ®iÒu chØnh 30.464.445.197 §iÒu chØnh Thu nhËp tr­íc thuÕ sau ®iÒu chØnh 30.464.445.197 ThuÕ suÊt 32% ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép 9.748.622.463 Chªnh lÖch -2 KÕt luËn : kho¶n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· ®­îc tÝnh to¸n ®óng §ång thêi kiÓm to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn kiÓm tra l¹i viÖc thùc hiÖn thuÕ thu nhËp cña c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o r»ng sè thuÕ thu nhËp ®· nép tr×nh bµy trªn b¸o c¸o lµ cã thËt. Trong tr­êng hîp nµy, KiÓm to¸n viªn kiÓm tra chi tiÕt viÖc nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Join stock com VAE C«ng ty kiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt Nam VietNam Au®iting an estimate company Kh¸ch hµng C«ng ty CL Kú : …….31/12/2004……. Néi dung : KiÓm tra chi tiÕt thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu Ng­êi lËp : ……..N§H……. Ng­êi so¸t xÐt : ……… Ng­êi so¸t xÐt :…………. Date/Ngµy : 14/03/2005 Date/Ngµy : ………….. Date/Ngµy : ………. Sè chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Chøng tõ gèc 24NH/1 18NH/4 36NH/7 45NH/10 75NH/12 Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp Nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 72.937.486 1.324.385.965 1.248.397.638 1.135.685.873 2.616.560.874 ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ Chøng tõ gèc (¨):§· kiÓm tra tíi sè uû nhiÖm chi, giÊy b¸o sè d­ ng©n hµng, giÊy nép tiÒn vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc KÕt luËn :ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®· nép ®­îc ®¬n vÞ ph¶n ¸nh hîp lý. PhÇn III Mét sè nhËn xÐt vµ nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kiÓm to¸n thuÕ t¹i C«ng ty KiÓm to¸n vµ §Þnh gi¸ ViÖt Nam 3.1. Nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kiÓm to¸n thuÕ t¹i VAE. 3.1.1 Nh÷ng thuËn lîi * C¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ Trong nh÷ng n¨m qua, nhµ n­íc ta lu«n cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ, phï hîp víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nhê ®ã cã thÓ chèng ®­îc t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ, t¹o ra sù c©n b»ng, c«ng b»ng gi÷a, b×nh ®¼ng gi÷a nh÷ng ng­êi thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn b»ng viÖc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch thuÕ míi: thuÕ GTGT thay cho thuÕ doanh thu, thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp thay cho thuÕ lîi tøc,... Vµ c¸c chÝnh s¸ch nµy liªn tôc ®­îc bæ sung kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng c¶i tiÕn ®¸ng kÓ khi ban hµnh c¸c v¨n b¶n, chÝnh s¸ch míi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®èi t­îng dÔ dµng n¾m b¾t th«ng tin, c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn rÊt cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o hiÓu ®óng tinh thÇn cña v¨n b¶n. C¸c th«ng t­ h­íng dÉn ®­a ra lµ h­íng dÉn cho tÊt c¶ c¸c v¨n ®ang cã hiÖu lùc gióp cho c¸c ®èi t­îng quan t©m kh«ng ph¶i sö dông nhiÒu v¨n b¶n mét lóc,... * C¸c chÝnh s¸ch vÒ kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n. LuËt kÕ to¸n ®­îc Quèc héi kho¸ XI th«ng qua ngµy 19/05/2003 vµ cã hiÖu lùc thi hµnh tõ 01/01/2004 lµ v¨n b¶n cã gi¸ trÞ ph¸p lý cao nhÊt vÒ kÕ to¸n . Ngoµi ra cßn cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh LuËt kÕ to¸n trªn , HiÖn t¹i ®· cã 16 chuÈn mùc kÕ to¸n vµ 21 chuÈn mùc kiÓm to¸n ®­îc ban hµnh. Nh÷ng v¨n b¶n ph¸p qui nµy ra ®êi ®· phôc vô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n thuÕ nãi riªng . * M«i tr­êng kinh doanh. HiÖn nay trªn c¶ n­íc cã kho¶ng gÇn 50 c«ng ty kiÓm to¸n lín nhá ho¹t ®éng. Do vËy tÝnh c¹nh tranh rÊt cao , ®øng tr­íc bèi c¶nh ®ã VAE ®· chó träng tíi uy tÝn cña m×nh th«ng qua c¸c cuéc kiÓm to¸n cã chÊt l­îng cao. Do ®ã , tuy míi thµnh lËp nh­ng C«ng ty ®· cã chç ®øng trong lßng kh¸ch hµng . Ngoµi ra do qui ®Þnh míi cña ChÝnh phñ s¾p tíi sè l­îng c«ng viÖc sÏ nhiÒu lªn ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn hîp lý ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®ã. 3.1.2. Nh÷ng khã kh¨n HiÖn t¹i ®· cã 21 chuÈn mùc kiÓm to¸n nh­ng vÉn ch­a cã chuÈn mùc vÒ kiÓm to¸n thuÕ . Do ®ã khi kiÓm to¸n thuÕ t¹i c¸c doanh nghiÖp c¸c kiÓm to¸n viªn ph¶i c¨n cø chñ yÕu vµo c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña c¬ quan thuÕ, chÝnh v× vËy ®· g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. Do chóng ta ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng tµi chÝnh nãi chung còng nh­ hÖ thèng kÕ to¸n, kiÓm to¸n nãi riªng nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái cã t×nh tr¹ng kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c v¨n b¶n hiÖn t¹i. VÉn cßn hiÖn t­îng v¨n b¶n vÒ thuÕ qui ®Þnh mét ®­êng nh­ng chuÈn mùc l¹i qui ®Þnh mét nÎo g©y khã kh¨n rÊt lín cho c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ. Do ®ã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc kiÓm to¸n thóª. Do t×nh tr¹ng kÕ to¸n nãi chung cña n­íc ta hiÖn nay lµ kh«ng cao mµ kÕ to¸n thuÕ lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc khã nhÊt nªn cã rÊt nhiÒu sai sãt trong kª khai thuÕ. ChÝnh v× vËy mµ rñi ro kiÓm to¸n thuÕ rÊt cao, dÉn dÕn c«ng viÖc kiÓm to¸n cÇn ph¶i tËp trung nhiÒu vµo kiÓm tra chi tiÕt nªn mÊt rÊt nhiÒu thêi gian. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp b¸o c¸o tµi chÝnh ®· ®­îc kiÓm to¸n , ®­îc rÊt nhiÒu ®èi t­îng sö ®ông, do ®ã chÊt l­îng cña b¸o c¸o kiÓm to¸n ®ßi hái ph¶i tiÕn tíi sù hoµn h¶o v× nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi uy tÝn cña c«ng ty. MÆt kh¸c, do ®©y lµ mét ngµnh míi trong c¸c nhµ tr­êng nªn viÖc ®µo t¹o sinh viªn cho chuyªn ngµnh nµy ch­a ®­îc s¸t víi thùc tÕ v× thùc chÊt gi¸o viªn còng ch­a ®­îc thùc tÕ nhiÒu . C«ng t¸c ®µo t¹o nh©n viªn sau khi nhËn tèn nhiÒu tiÒn cña vµ c«ng søc 3.2. Mét sè nhËn xÐt vÒ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do VAE thùc hiÖn 3.2.1.¦u ®iÓm Víi tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cao trong c«ng viÖc , qui tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®­îc x©y dùng vµ thùc hiÖn cho tõng ®¬n vÞ cô thÓ lu«n ®¹t chÊt l­îng cao vµ cã nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt sau: Thø nhÊt, qui tr×nh kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ do VAE thùc hiÖn ®­îc tiÕn hµnh theo ®óng tr×nh tù kiÓm to¸n mµ kÕ ho¹ch ®· x©y ®ùng dùa trªn thùc tÕ ViÖt Nam vµ qui tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña C«ng ty kiÓm to¸n lín trªn thÕ giíi. Do vËy , qui t×nh kiÓm to¸n cña VAE rÊt phï hîp víi c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n. Thø hai , cã sù kÕt hîp hiÖu qu¶ kÕt qu¶ kiÓm to¸n gi÷a c¸c phÇn hµnh. Sè liÖu ®· ®­îc kiÓm to¸n trong phÇn doanh thu víi phÇn kiÓm to¸n thuÕ cã sù kÕt hîp Thø ba, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n thñ tôc ®­îc kiÓm to¸n viªn ¸p dông ®Ó ­íc tÝnh thuÕ cña ®¬n vÞ. §©y lµ mét thñ tôc ®em l¹i hiÖu qu¶ cao vµ phï hîp víi ®¬n vÞ cã sè ph¸t sinh lín. Víi sè thuÕ ph¸t sinh lín , viÖc ­íc tÝnh thuÕ dùa trªn sè liÖu doanh thu , gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®· ®­îc kiÓm to¸n gióp cho KiÓm to¸n viªn dù to¸n ®­îc phÇn lín sè thuÕ ph¸t sinh, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian , h¹n chÕ ®­îc viÖc thùc hiÖn kiÓm ta chi tiÕt. Do vËy, n©ng cao hiÖu qua cuéc kiÓm to¸n. Thø t­, trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, kiÓm to¸n vien lu«n nhËn ®­îc sù trî gióp cã hiÖu qu¶ tõ phßng t­ vÊn vÒ c¸c th¾c m¾c , r¾c rèi vÒ thuÕ cña kh¸ch hµng. Thø n¨m , so¸t xÐt chÊt l­îng cuéc kiÓm to¸n nãi chung vµ kho¶n môc thuÕ GTGT nãi riªng ®­îc thùc hiÖn nghiªm tóc bëi c¸c kiÓm to¸n viªn cã tr×nh ®é cao. §Çu tiªn lµ tr­ëng nhãm kiÕm to¸n tiÕp thoe lµ chñ nhiÖm kiÓm to¸n vµ cuèi cïng lµ mét trong nh÷ng thµnh viªn cña Ban gi¸m ®èc. VËy nªn, cã thÓ nãi dÞch vô kiÓm to¸n do VAE cung cÊp lu«n ®¶m b¶o chÊt l­îng , uy tÝn cho kh¸ch hµng vµ nh÷ng ng­ßi quan t©m. Thø s¸u, kiÓm to¸n viªn lu«n ®­îc cËp nhËt c¸c kiÕn thøc míi vÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n vµ vÒ thuÕ…Trong c¸c kú ®µo t¹o th­êng xuyªn t¹i VAE. Do vËy , ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n c¸c kho¶n môc nãi chung vµ kho¶n môc thuÕ GTGT nãi riªng lu«n ®­îc cËp nhËt vµ söa ®æi cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ ViÖt Nam Tuy nhiªn , trong khi thùc hiÖn kiÓm to¸n c¸c kho¶n môc thuÕ GTGT t¹i VAE bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm vÉn cßn tån t¹i nh÷ng nh­îc ®iÓm sau ®©y cÇn kh¾c phôc. 3.2.2. Nh­îc ®iÓm Chóng ta biÕt r»ng kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ lµ mét phÇn c«ng viÖc trong mét cuéc kiÓm to¸n. Tuy nhiªn, t×nh tr¹ng chung cña c¸c C«ng ty kiÓm to¸n lµ ®¸nh gi¸ phÇn kiÓm to¸n kho¶n môc thóª møc träng yÕu kh«ng cao b»ng c¸c phÇn kiÓm to¸n kh¸c nh­ doanh thu, chi phÝ...nªn cã phÇn xem nhÑ. H¬n n÷a khi kiÓm to¸n thuÕ th× kiÓm to¸n viªn ph¶i lÊy sè liÖu tõ c¸c phÇn kiÓm to¸n kh¸c ®Ó so s¸nh, ®èi chiÕu. ChÝnh v× vËy mµ c«ng viÖc kiÓm to¸n thuÕ ®­îc c¸c kiÓm to¸n viªn lµm rÊt nhanh. Bªn c¹nh ®ã cã nhiÖu ph­¬ng ph¸p chän mÉu kiÓm to¸n viªn ®· ®­îc ®µo t¹o nh­: Chän mÉu theo ph­¬ng ph¸p ph©n tÇng, chän mÉu theo nguyªn t¾c gi¸ trÞ luü tiÕn, chän mÉu dùa trªn møc ®é träng yÕu, chän mÉu theo xÐt ®o¸n cña kiÓm to¸n viªn...Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n , hÇu hÕt c¸c kiÓm to¸n viªn ®Òu ®ùa vµo xÐt ®o¸n cña b¶n th©n ®Ó chän mÉu kiÓm to¸n. Do vËy cã thÓ sÏ kh«ng bao qu¸t ®­îc c¸c rñi ro khi mÉu chän kh«ng cã tÝnh ®¹i diÖn cao cho quÇn thÓ. Nh­îc ®iÓm tiÕp theo xuÊt ph¸t tõ ®iÒu kiÖn C«ng ty. V× C«ng ty míi thµnh lËp nªn l­îng nh©n viªn chØ cã kho¶ng 50 ng­êi nªn t×nh tr¹ng khi ®Õn mïa kiÓm to¸n c¸c kiÓm to¸n viªn ph¶i tha hå “ch¹y x«” ®Ó kÞp víi yªu cÇu cña hîp ®ång ®· ký. Do vËy , t×nh tr¹ng kiÓm to¸n viªn bÞ c¨ng th¼ng ®Çu ãc , mÖt mái vÒ th©n thÓ cã thÓ sÏ ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn chÊt l­îng c¸c cuéc kiÓm to¸n. 3.2.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh kiÓm to¸n thuÕ do VAE thùc hiÖn §Ó n©ng cao chÊt l­îng kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ rÊt cÇn sù hç trî tõ phÝa nhµ n­íc, Quèc héi, Bé Tµi chÝnh… Do vËy, ®Ó tiÕp tôc sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ v× môc tiªu d©n giµu n­íc m¹nh, nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trong nh÷ng n¨m tíi tr­íc m¾t lµ ph¸t huy cao nhÊt c¸c nguån lùc, c¸c tiÒm n¨ng, lîi thÕ, kh¾c phôc khã vµ nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh, t¹o sù ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng. Víi t­ c¸ch lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më cöa vµ héi nhËp, kiÓm to¸n, c¸c chÝnh s¸ch vÒ thuÕ cÇn tiÕp tôc ®­îc hoµn thiÖn, ph¸t triÓn trªn c¬ së c¸c gi¶i ph¸p sau: Tr­íc hÕt, cÇn n©ng cao nhËn thøc vÒ kÕ to¸n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc. Víi Nhµ n­íc, kÕ to¸n lµ c«ng cô ®Ó kiÓm kª, kiÓm so¸t tµi s¶n quèc gia, ng©n quü c«ng, ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Víi c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c ®¬n vÞ thñ tr­ëng ng©n quü, c¸c chñ doanh nghiÖp, kÕ to¸n lµ ph­¬ng tiÖn ph¶n ¸nh, tæng kÕt t×nh h×nh tµi s¶n, vèn, nguån vèn vµ sù vËn ®éng cña chóng, lµm c¨n cø tin cËy cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý. Víi c¸c c«ng ty kiÓm to¸n, kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ kh¸ch hµng lµ ®èi t­îng chÝnh ®Ó c¸c c«ng ty kiÓm to¸n lµm viÖc ®Ó ®i ®Õn b¸o c¸o kiÓm to¸n. Víi c¸c nhµ ®Çu t­ ng­êi gãp vèn, ng­êi vay… Sè liÖu vµ tµi liÖu kÕ to¸n lµ c¨n cø kinh tÕ cho c¸c quyÕt s¸ch thiÕt lËp, duy tr× hoÆc tõ bá c¸c quan hÖ kinh tÕ. Do vËy, ®Ó c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ ®­îc duy tr×, thiÕt lËp hay tõ bá cã vai trß rÊt lín cña ngµnh kiÓm to¸n. Thø hai, t¹o dùng ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn khu«n khæ ph¸p lý vÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n, ®¶m b¶o cho c«ng viÖc kÕ to¸n, kiÓm to¸n tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n, hµnh nghÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn theo luËt ph¸p vµ ®iÒu chØnh chÕ tµi b»ng luËt ph¸p, luËt kÕ to¸n ®­îc Quèc héi th«ng qua Kho¸ 11 ngµy19/05/2003 vµ cã hiÖu lùc thi hµnh ngµy 01/01/2004 lµ v¨n b¶n cã gi¸ trÞ ph¸p lý cao nhÊt vÒ kÕ to¸n. MÆc dï ®· ®­îc quy ®Þnh kh¸ chi tiÕt víi 7 ch­¬ng vµ 64 ®iÒu, nhiÒu chÕ tµi cña LuËt cã thÓ ¸p dông ®­îc ngay kh«ng cÇn quy ®Þnh thªm, kh«ng cÇn ph¶i h­íng dÉn. Tuy nhiªn kÕ to¸n lµ chuyªn ngµnh, lµ nghiÖp vô ®Æc thï, cã ph¹m vi ¸p dông réng r·i, yªu cÇu rÊt cao vÒ sù phï hîp, thÝch øng, víi sù râ rµng rµnh m¹ch. Cho nªn, nhiÒu néi dung rÊt cÇn sù quy ®Þnh, h­íng dÉn cô thÓ chi tiÕt. Do ®ã, cÇn sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n d­íi LuËt vÒ kÕ to¸n Nhµ n­íc, kÕ to¸n doanh nghiÖp, vÒ ngµnh nghÒ kÕ to¸n. §Æc biÖt lµ cÇn tiÕp tôc so¹n th¶o vµ c«ng bè c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam, hoµn thiÖn c¸c hÖ thèng kÕ to¸n ¸p dông cho tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ. Thø ba, Nhµ n­íc cÇn tæ chøc tèt viÖc triÓn khai LuËt kÕ to¸n trong c¶ n­íc. C¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ ®Æc biÖt lµ ngµnh tµi chÝnh, ®éi ngò nh÷ng ng­êi lµm kÕ to¸n, kiÓm to¸n cÇn coi ®©y lµ sù kiÖn chÝnh trÞ, lµ cét mèc quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ngµnh kÕ to¸n, kiÓm to¸n. CÇn triÓn khai biÖn ph¸p, nhiÒu ho¹t ®éng ®Ó n©ng cao vÞ thÕ, n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm to¸n. Toµn thÓ nh÷ng ng­êi lµm kÕ to¸n, kiÓm to¸n vµ tõng kÕ to¸n viªn, kiÓm to¸n viªn ph¶i ®æi míi t­ duy, n©ng cao nhËn thøc, g­¬ng mÉu, nghiªm chØnh tu©n thñ vµ thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña LuËt kÕ to¸n, c¸c NghÞ ®Þnh, c¸c Th«ng t­, chuÈn mùc kiÓm to¸n, chuÈn mùc kÕ to¸n vµ chñ ®éng n©ng cao chÊt l­îng kÕ to¸n. Bªn c¹nh sù hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc Bé Tµi chÝnh, Tæng côc thuÕ v.v th× nh©n tè néi lùc t¹i c¸c c«ng ty kiÓm to¸n ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mang tÝnh quyÕt ®Þnh ®Ó n©ng cao chÊt l­îng kiÓm to¸n. §Ó qu¸ tr×nh kiÓm to¸n t¹i VAE cã hiÖu qu¶ h¬n th× VAE cÇn ph¶i: Thø nhÊt, trong mïa kiÓm to¸n do sè l­îng kh¸ch hµng qu¸ ®«ng vµ tr¶i réng trªn toµn n­íc lµm cho c«ng ty kh«ng ®¸p øng ®­îc ®ñ sè l­îng nh©n viªn hoÆc nh©n viªn ph¶i di chuyÓn xa, lµm viÖc víi c­êng ®é cao ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng cuéc kiÓm to¸n. Thø hai, ngoµi ph­¬ng ph¸p chän mÉu theo xÐt ®o¸n, c¸c kiÓm to¸n viªn nªn ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p chän mÉu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o mÉu ®­îc chän cã tÝnh ®¹i diÖn cao ®Æc biÖt lµ trong c¸c cuéc kiÓm to¸n phøc t¹p. Bëi v× tÝnh ®¹i diÖn cña mÉu chän kh«ng chØ phô thuéc vµo quy m«, gi¸ trÞ ph¸t sinh mµ cßn phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña mÉu chän. Mét sè sai sãt nhá nh­ng l¹i lµ sai sãt cã hÖ thèng th× ®ã l¹i lµ sai ph¹m cã ¶nh h­ëng träng yÕu. Do ®ã, kiÓm to¸n viªn nªn sö dông thªm c¸c ph­¬ng ph¸p chän mÉu kh¸c ngoµi ph­¬ng ph¸p chän mÉu theo xÐt ®o¸n cña kiÓm to¸n viªn ®Ó ®¶m b¶o mÉu ®­îc chän cã tÝnh ®¹i diÖn cao. KÕt luËn KiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ ®ãng mét vai trß quan träng trong kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh. Nh­ng do nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan vµ mét phÇn lµ do chñ quan nªn m¶ng nµy ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc. Nªn ®iÒu kiÖn cÊp thiÕt hiÖn nay lµ ph¶i cã mét chuÈn mùc vÒ kiÓm to¸n kho¶n môc thuÕ. MÆt b»ng chung vÒ kiÓm to¸n ë ViÖt Nam nãi chung ngµy cµng cao nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng ngµy cµng lín m¹nh vµ còng kh«ng kÐm phÇn phøc t¹p. Trong hoµn c¶nh ®ã, C«ng ty KiÓm to¸n vµ ®Þnh gi¸ ViÖt nam lu«n nç lùc hÕt m×nh nh»m t¹o dùng th­¬ng hiÖu trªn thÞ tr­êng. Víi mét ban l·nh ®¹o cã kinh nghiÖm vµ tÇm nh×n s¸ng suèt kÕt hîp víi mét ®éi ngò nh©n viªn ®­îc ®µo t¹o cã bµi b¶n vµ cã kh¸t väng v­¬n lªn kh«ng ngõng, VAE ch¾c ch¾n sÏ thµnh c«ng trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña m×nh. Do tr×nh ®é h¹n chÕ nªn mÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nh­ng bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái cßn thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy gi¸o cïng c¸c anh chÞ trong c«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc