Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế là để tạo điều kiện xây dựng thành công nền kinh tế độc lập tự chủ . Mặt khác, có độc lập tự chủ về kinh tế thì mới có thể chủ động hội nhập kinh tế quốc tế có hiệu quả , bảo đảm giữ vững chủ quyền quốc gia và lợi ích dân tộc . Tất cả là vì một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ , văn minh , vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.
22 trang |
Chia sẻ: ndson | Lượt xem: 1324 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hội nhập kinh tế quốc tế trong giai đoạn hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
h cùc vµ chñ ®éng tham gia vµo c¸c tæ chøc vµ thÓ chÕ hîp t¸c khu vùc vµ quèc tÕ. Chñ tr¬ng nµy ®· ®îc kh¼ng ®Þnh trong c¸c nghÞ quyÕt Trung ¬ng III (6/1992) , NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII vµ NghÞ quyÕt 04 cña ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ VIII (12/1997) . Ph¬ng ch©m cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ ph¶I lu«n gi÷ v÷ng ®éc lËp d©n téc , chñ quyÒn quèc gia , kh«ng ngõng ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc vµ gi÷ v÷ng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ph¶i tiÕn hµnh tõng bíc víi lé tr×nh häp lý , phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ níc ta . §iÒu nµy hÕt søc quan träng bëi chØ trªn c¬ së nh÷ng bíc ®i phï hîp , chóng ta míi cã thÓ vît qua nh÷ng th¸ch thøc lín vµ vËn dông tèt nh÷ng c¬ héi thuËn lîi mµ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ ®em l¹i .
Néi dung
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan cña c¸c níc trong giai ®o¹n hiÖn nay:
Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan:
1.1. T×nh h×nh quèc tÕ vµ khu vùc lµm n¶y sinh vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh héi nhËp :
§¹i héi VIII cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh nhiÖm vô “më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i , chñ ®éng tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc , cñng cè vµ n©ng cao vÞ thÕ níc ta trªn trêng quèc tÕ ”. §¹i héi lÇn thø IX kh¼ng ®Þnh chñ tr¬ng “ph¸t huy cao ®é néi lùc , ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh , cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng”(1) TrÝch v¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX – trang 89
. Chñ tr¬ng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®îc ®Ò ra trong bèi c¶nh t×nh h×nh thÕ giíi vµ khu vùc diÔn biÕn nhanh chãng , phøc t¹p , khã lêng tríc ®îc , víi nh÷ng ®Æc ®iÓm sau :
Trong h¬n thËp kû qua , kinh tÕ thÕ giíi nh×n chung ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu . Trªn thÕ giíi ®· x¶y ra mÊy cuéc khñng ho¶ng lín , s©u réng h¬n c¶ lµ cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ – tµi chÝnh næ ra n¨m 1997. VÞ thÕ c¸c níc vµ c¸c khu vùc thay ®æi theo híng : kinh tÕ Mü ph¸t triÓn nhanh vµ æn ®Þnh liªn tôc trong nhiÒu n¨m vµ ®Õn 2002 b¾t ®Çu suy gi¶m ; kinh tÕ T©y ¢u hiÖn khong cßn ph¸t triÓn nhanh nh c¸c thËp kû tríc ; kinh tÕ NhËt suy tho¸I cha cã lèi ra ; c¸c n¬c thuéc Liªn X« tríc ®©y vµ c¸c níc §«ng ¢u r¬i vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i kÐo dµi , vµi n¨m gÇn ®©y t¨ng trëng t¬ng ®èi kh¸ ; kinh tÕ Trung Quèc ph¸t triÓn ngo¹n môc ; §«ng Nam ¸ vµ §«ng ¸ ph¸t triÓn nhanh vµo bËc nhÊt thÕ giíi trong nh÷ng thËp kû tríc, tuy nhiªn võa qua ®· r¬i vµo suy tho¸i vµ nay ®ang håi phôc ; Nam ¸ vµ nhÊt lµ Ch©u Phi vÉn cha tho¸t khái t×nh tr¹ng tr× trÖ kÐo dµi ; kinh tÕ Mü la tinh cã kh¸ h¬n song còng kh«ng æn ®Þnh .
Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ph¸t triÓn nh vò b·o. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ céng nghÖ hiÖn nay ®ang t¸c ®éng ®Õn tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi víi nh÷ng møc ®é kh¸c nhau , ®a l¹i nh÷ng thµnh qu¶ cùc kú to lín cho nh©n lo¹i vµ nh÷ng hËu qu¶ x· héi hÕt søc s©u s¾c . C«ng nghÖ th«ng tin ®ang lµ nh©n lâi cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i , nã ph¶n ¸nh giai ®o¹n míi vÒ chÊt cña s¶n xuÊt , trong ®ã hµm lîng trÝ tuÖ lµ thµnh phÇn chñ yÕu trong s¶n phÈm. C«ng nghÖ sinh häc lµ bíc ®ät ph¸ vµo thÕ giíi ®Çy bÝ hiÓm cña sù sèng , t¹o ra mét tiÒm n¨ng to lín cho viÖc s¶n xuÊt c¸c vËt phÈm phôc vô cho nhu cÇu cña con ngêi nh l¬ng thùc , thc phÈm , thuèc ch÷a bÖnh vµ c¸c vËt liÖu c«ng nghiÖp tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña con ngêi. Cong nghÖ vËt liÖu míi , c«ng nghÖ n¨ng lîng míi ,c«ng nghÖ hµng kh«ng vò trô … më ra mét tiÒm n¨ng míi cho loµI ngêi chinh phôc tù nhiªn , chinh phôc vò trô . Tù ®éng ho¸ trong s¶n xuÊt ngµy cµng gi¶I phãng con ngêi khái nh÷ng c«ng viÖc nÆng nhäc , nguy hiÓm , t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm phôc vô x· héi .
Xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ diÔn ra m¹nh mÏ , ¶nh hëng ®Õn cuéc sèng cña tÊt c¶ c¸c d©n téc trªn thÕ giíi. Ngµy nay c¸c nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia g¾n bã h÷u c¬ vµ tuú thuéc vµo nhau . TÝnh thÈm thÊu lÉn nhau cña c¸c nÒn kinh tÕ gia t¨ng . NÒn s¶n xuÊt thÕ giíi mang tÝnh toµn cÇu . Ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®¹t tíi tr×nh ®é ngµy cµng cao . Ph¬ng ch©m kinh doanh lÊy thÕ giíi lµm nhµ m¸y cña m×nh , lÊy c¸c níc lµm ph©n xëng cña m×nh, qua ®ã ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ cã thÓ lîi dông u thÕ kü thuËt , tiÒn vèn , søc lao ®éng vµ thÞ trêng cña c¸c níc , thóc ®Èy qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ s¶n xuÊt ph¸t triÓn nhanh chãng . Trong qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ , khu vùc ho¸ , næi lªn xu híng liªn kÕt kinh tÕ dÉn ®Õn sù ra ®êi , råi hîp nhÊt cña nhiÒu tæ chøc kinh tÕ vµ th¬ng m¹i , tµi chÝnh quèc tÕ vµ khu vùc , nh Tæ chc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) , Quü tiÒn tÖ thÕ giíi (IMF) , Ng©n hµng thÕ giíi (WB) , Liªn minh Ch©u ¢u (EU) , khu vùc th¬ng m¹i tù do B¾c Mü(NAFTA) …
HiÖn nay, c¸c níc lín, nhá ®Òu giµnh u tiªn cho ph¸t triÓn kinh tÕ , theo ®uæi chÝnh s¸ch kinh tÕ më. Nay nh÷ng níc cã tiÒm n¨ng vµ thÞ trêng lín nh Trung Quèc , Nga , Ên §é , Mü … vµ c¶ mét sè níc vèn khÐp kÝn , theo m« h×nh tù cung tù cÊp còng dÇn dÇn më cöa , tõng bíc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi .
MÆt kh¸c céng ®ång thÕ giíi ®ang ®øng tríc nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu mµ kh«ng mét quèc gia riªng lÎ nµo cã thÓ tù gi¶i quyÕt nÕu kh«ng cã sù hîp t¸c ®a ph¬ng nh : b¶o vÖ m«i trêng , h¹n chÕ sù bïng næ d©n sè , ®Èy lïi dÞch bÖnh hiÓm nghÌo , chèng téi ph¹m quèc tÕ …
Tuy nhiªn trong xu thÕ ®ã , c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn , ®øng ®Çu lµ Mü, do coù u thÕ vÒ thÞ trêng , n¾m ®îc tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ, cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao , ®· ra søc thao tóng , chi phèi thÞ trêng thÕ giíi , ¸p ®Æt ®iÒu kiÖn víi nh÷ng níc chËm ph¸t triÓn h¬n , thËm chÝ dïng nhiÒu biÖn ph¸p th« b¹o nh bao v©y cÊm vËn , trõng ph¹t , lµm thiÖt h¹i lîi Ých cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn. Tríc t×nh h×nh ®ã c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®· tõng bíc tËp hîp nhau l¹i ,®Êu tranh chèng chÝnh s¸ch cêng quyÒn ¸p ®Æt cña Mü ®Î b¶o vÖ lîi Ých cña m×nh v× mét trËt tù kinh tÕ b×nh ®¼ng, c«ng b»ng.
ÔÛ khu vùc §«ng Nam ¸ ñaõ dieãn ra nhieàu bieán ñoåi saâu saéc. Maëc duø traûi qua cuoäc khuûng hoaûng kinh teá – taøi chính traàm troïng trong thôøi gian 1997-1998 , song vaãn laø khu vöïc coù nhieàu tieàm naêng do vò trí ñòa lyù chính trò vaø ñòa lyù kinh teá cuûa mình , dung löôïng thò tröôøng lôùn , taøi nguyeân phong phuù , lao ñoäng doài daøo , ñöôïc ñaøo taïo toát , coù quan heä quoác teá roäng raõi.
Toaøn boä tình hình treân ñem laïi nhieåu thuaän lôïi to lôùn , ñoàng thôøi cuõng ñaët ra nhieàu thaùch thöùc gay gaét ñoái vôùi nöôùc ta trong quaù trình phaùt trieån ñaát nöôùc noùi chung vaø quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá noùi rieâng.
1.2. Söï hình thaønh chuû chöông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ôû nöôùc ta:
Ngay töø giöõa nhöõng naêm 70 cuûa theá kyû tröôùc , nöôùc ta ñaõ gia nhaäp Hoäi ñoàng töông trôï kinh teá (SEV) , tích cöïc tham gia Phong traøo khoâng lieân keát , Lieân hôïp quoác maø moät trong nhöõng noäi dung cô baûn laø ñaáu tranh cho moät traät töï kinh teá theá giôùi coâng baèng. Beân caïnh moái quan heä vôùi caùc nöôùc trong coäng ñoàng XHCN , nöôùc ta ñaõ ra söùc thuùc ñaåy quan heä hôïp taùc bình ñaúng cuøng coù lôïi vôùi caùc nöôùc tö baûn chuû nghóa maëc daàu luùc ñoù caùc theá löïc thuø ñòch thöïc hieän chính saùch bao vaây veà kinh teá , coâ laäp veà chính trò ñoái vôùi nöôùc ta .
Trong thôøi kì ñoåi môùi , chuû tröông môû roäng quan heä ñoái ngoaïi vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá caøng ñöôïc theå hieän roõ neùt vaø ñöôïc thöïc hieän tích cöïc hôn. Ñaïi hoäi laàn thöù VI cuûa Ñaûng hoïp thaùng 12-1986 ñaõ chính thöùc khôûi xöôùng coâng cuoäc ñoåi môùi nhaèm ñöa nöôùc ta ra khoûi cuoäc khuûng hoaûng veà kinh teá –xaõ hoäi . Vieäc trieån khai Nghò quyeát Ñaïi hoäi laïi dieãn ra trong boái caûnh tình hình Lieân Xoâ, Ñoâng Aâu xaáu ñi nhanh choùng vaø tôùi ñaàu nhöõng naêm 90 thì cheá ñoä XHCN ñaõ bò xoaù boû taïi caùc nöôùc naøy , Lieân bang Xoâ Vieát tan raõ , Hoäi ñoàng töông trôï kinh teá giaûi theå . Ñeå phuïc vuï cho vieäc thöïc hieän ñöôøng loái ñoåi môùi , Ñaïi hoäi vaø caùc hoäi nghò Trung öông tieáp theo , nhaát laø caùc nghò quyeát 13 thaùng 5/ 1988 cuûa boä chính trò, Nghò quyeát cuûa Hoäi nghò Trung öông VIII thaùng 3/ 1990 , ñaõ phaân tích saâu saéc tình hình theá giöôùi , ñeà ra caùc chuû tröông vaø giaûi phaùp öùng phoù vôùi nhöõng tieâu cöïc cuûa tình hình vôùi noäi dung chuû yeáu laø ñaåy luøi chính saùch bao vaây kinh teá , coâ laäp veà chính trò ñoái vôùi nöôùc ta, môû roäng quan heä quoác teá. Cuõng theo tinh thaàn ñoù , naêm 1987 nöôùc ta ñaõ thoâng qua Luaät ñaàu tö vôùi nöôùc ngoaøi vôùi nhöõng quy ñònh khaù thoâng thoaùng .
Ñaïi hoäi laàn thöù VII hoïp vaøo thaùng 6/1991 môû ra böôùc ñoät phaù môùi : thoâng qua Cöông lónh cuûa Ñaûng vaø Chieán löôïc oån ñònh vaø phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 10 naêm , ñoàng thôøi ñöa ra nhöõng ñöôøng loái ñoái ngoaïi môû roäng vôùi khaåu hieäu :” Vôùi chính saùch ñoái ngoaïi roäng môû , chuùng ta tuyeân boá raèng : Vieät Nam muoán laøm baïn vôùi taát caû caùc nöôùc trong coäng ñoàng theá giôùi , phaán ñaáu vì hoaø bình , ñoäc laäp vaø phaùt trieån”. Hoäi nghò Trung öông laàn thöù 3 khoaù VII ñaõ ra nghò quyeát veà chính saùch ñoái ngoaïi, trong ñoù neâu ra tö töôûng chæ ñaïo laø “giöõ vöõng nguyeân taéc ñoäc laäp , thoáng nhaát vaø CNXH , ñoàng thôøi phaûi raát saùng taïo . Naêng ñoäng , linh hoaït , phuø hôïp vôùi vò trí , ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh cuï theå cuûa nöôùc ta cuõng nhö dieãn bieán cuûa tình hình theá giôùi vaø khu vöïc , phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng nöôùc ta coù quan heä ”. Ñoàng thôøi nghò quyeát cuõng neâu ra boán phöông chaâm: baûo ñaûm lôïi ích daân toäc ,trong ñoù keát hôïp nhuaàn nhuyeãn chuû nghóa yeâu nöôùc vôùi chuû nghóa quoác teá cuûa giai caáp coâng nhaân ; giöõ vöõng ñoäc laäp töï chuû , töï löïc töï cöôøng, ñaåy maïnh ña daïng hoaù , ña phöông hoaù caùc quan heä ñoái ngoaïi ; naém vöõng hai maët hôïp taùc vaø ñaáu tranh trong quan heä quoác teá ; öu tieân hôïp taùc khu vöïc ñoàng thôøi môû roäng quan heä vôùi taát caû caùc nöôùc.
Ñaïi hoäi laàn thöù VIII hoïp thaùng 6/1996 ñaõ khaúng ñònh chuû tröông “xaây döïng moät neàn kinh teá môû”, “ ñaåy nhanh quaù trình hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi”. Hoäi nghò Trung öông 4 khoaù VIII neâu nhieäm vuï “tích cöïc chuû ñoäng thaâm nhaäp vaø môû roäng thò tröôøng quoác teá”, “tieán haønh khaån tröông , vöõng chaéc vieäc ñaøm phaùn Hieäp ñònh thöông maïi vôùi Myõ”, “gia nhaäp APEC vaø WTO , coù keá hoaïch cuï theå ñeå chuû ñoäng thöïc hieän cam keát trong khuoân khoå AFTA”.
2. Quan ñieåm chæ ñaïo trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ôû nöôùc ta:
Quaùn trieät chuû tröông ñöôïc xaùc ñònh taïi Ñaïi hoäi IX laø : “ Chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø khu vöïc theo tinh thaàn phaùt huy toái ña noäi löïc , naâng cao hieäu quaû hôïp taùc quoác teá , baûo ñaûm ñoäc laäp töï chuû vaø ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa , baûo veä lôïi ích daân toäc , an ninh quoác gia , giöõ gìn baûn saéc vaên hoaù daân toäc, baûo veä moäi tröôøng”.(2) Trích Vaên kieän Ñaïi hoäi ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX – trang120
Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø söï nghieäp cuûa toaøn daân; trong quaù trình hoäi nhaäp caàn phaùt huy moïi tieàm naêng vaø nguoàn löïc caùc thaønh phaàn kinh teá cuûa toaøn xaõ hoäi , trong ñoù kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo.
Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø quaù trình vöøa hôïp taùc , vöøa ñaáu tranh vaø caïnh tranh , vöøa coù nhieàu cô hoäi vöøa khoâng ít thaùch thöùc, do ñoù caàn tænh taùo , khoân kheùo vaø linh hoaït trong vieäc xöû lyù tính hai maët cuaû hoäi nhaäp tuyø theo ñoái töôïng , vaán ñeà , tröôøng hôïp , thôøi ñieåm cuï theå ; ñoàng thôì vöøa phaûi ñeà phoøng tö töôûng trì treä , thuï ñoäng , vöøa phaûi choáng tö töôûng giaûn ñôn, noân noùng.
Nhaän thöùc ñaày ñuû ñaëc ñieåm neàn kinh teá nöôùc ta , töø ñoù ñeà ra keá hoaïch vaø loä trình hôïp lyù , vöøa phuø hôïp vôùi trình ñoä phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc , vöøa ñaùp öùng caùc quy ñònh cuûa caùc toå chöùc kinh teá quoác teá maø nöôùc ta tham gia ; tranh thuû nhöõng öu ñaõi giaønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån vaø caùc nöôùc coù neàn kinh teá chuyeån ñoåi töø kinh teá taäp trung bao caáp
sang kinh teá thò tröôøng.
Keát hôïp chaët cheõ quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vôùi yeâu caàu giöõ vöõng oån ñònh chính trò, an ninh, quoác phoøng; thoâng qua hoäi nhaäp deå taêng cöôøng söùc maïnh toång hôïp cuûa quoác gia, nhaèm cuûng coá chuû quyeàn vaø an ninh ñaát nöôùc , caûnh giaùc vôùi nhöõng möu toan thoâng qua hoäi nhaäp ñeå thöïc hieän yù ñoà “dieãn bieán hoaø bình ñoái vôùi nöôùc ta.
3. Tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ôû Vieät Nam:
3.1. Caùc böôùc ñi cuûa nöôùc ta trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá:
Naêm 1993, chuùng ta khai thoâng quan heä vôùi caùc toå chöùc taøi chính, tieàn teä quoác teá nhö IMF, WB, ADB. IMF, WB ñaõ hoã trôï cho ta thoâng qua Chöông trình tín duïng trung haïn ; Chöông trình dieàu chænh cô caáu (SAC) cuûa WB vaø chöông trình ñieàu chænh cô caáu môû roäng (ESAF) cuûa IMF. Noäi dung ñaøm phaùn vôùi caùc toå chöùc naøy gaén boù maät thieát vôùi nhöõng yeâu caàu cuûa Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO). Trong quan heä vôùi caùc toå chöùc naøy , chuùng ta chæ chaáp nhaän söï hoã trôï taøi chính neáu yeâu caàu cuûa hoï khoâng taùi vôùi ñöôøng loái chính saùch cuûa ta ; coù naêm ñieàu kieän hoï ñöa ra vi phaïm chuû quyeàn vaø lôïi ích cuûa ta neân ta khoâng nhaän .
Ngaøy 25/7/1995, nöôùc ta ñaõ chính thöùc gia nhaäp ASEAN, ñoàng thôøi tham gia khu vöïc maäu dòch töï do ASEAN (AFTA) . Töø ngaøy1/1/1996, chuùng ta baét ñaàu thöïc hieän nghóa vuï vaø caùc cam keát trong chöông trình öu ñaõi thueá quan coù hieäu löïc chung (CEFT) cuûa AFTA. Ngoaøi ra chuùng ta coøn tham gia ñaøm phaùn hieäp ñònh thöông maïi dòch vuï , tham gia chöông trình hôïp taùc coâng nghieäp (AICO) vaø khu vöïc ñaàu tö ASEAN (AIA) cuõng nhö caùc chöông trình hôïp taùc trong coâng nghieäp , noâng nghieäp , giao thoâng vaän taûi … cuûa ASEAN.
Thaùng 3/1996 nöôùc ta tham gia dieãn ñaøn hôïp taùc AÙ – AÂU (ASEM) vôùi tö caùch laø thaønh vieân saùng laäp. Noäi dung chuû yeáu taäp trung vaøo thuaän lôïi hoaù thöông maïi , ñaàu tö vf hôïp taùc giöõa caùc nhaø doanh nghieäp AÙ – AÂU . Cam keát veà töï do hoaù thöông maïi ñaøu tö chöa döôïc ñaët ra .
Ngaøy 15/6/1996, Vieät Nam ñaõ göûi ñôn xin gia nhaäp dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông (APEC) . Thaùng 11/1998 ñaõ ñöôïc coâng nhaän laø thaønh vieân chính thöùc cuûa toå chöùc naøy. APEC quyeát ñònh thöïc hieän hoäi nhaäp ñaày ñuû vaøo naêm 2010 ñoái vôùi thaønh vieân laø caùc nöôùc phaùt trieån vaø vaøo naêm 2020 ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån (trong ñoù coù Vieät Nam ).
Thaùng 12 / 1994 , ta göûi ñôn xin gia nhaäp Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) . Cho tôùi nay , chuùng ta ñaõ tieán haønh boán phieân ñaøm phaùn (moãi naêm 2 phieân) taäp trung giaûi thích chính saùch kinh teá – thöông maïi cuûa ta . Ñeå gia nhaäp WTO , ta seõ phaûi vöøa tieán haønh ñaøm phaùn ña phöông vôùi WTO vöøa ñaøm phaùn song phöông vôùi khoaûng treân 30 nöôùc.
3.2. Moät soá keát quaû böôùc ñaàu ñaõ ñaït ñöôïc :
Chuùng ta ñaõ ñaåy luøi döôïc chính saùch bao vaây coâ laäp , caám vaän cuûa caùc theá löïc thuø ñòch , taïo döïng ñöôïc moâi tröôøng quoác teá , khu vöïc thuaän lôïi cho coâng cuoäc xaây döïng vaø baûo veä Toå Quoác , naâng cao vò theá ñaùt nöôùc treân chính tröôøng vaø thöông tröôøng theá giôùi .
Nöôùc ta ñaõ khaéc phuïc ñöôïc tình traïng khuûng hoaûng thò tröôøng do Lieân Xoâ vaø heä thoáng xaõ hoäi chuû nghóa bò tan raõ vaø cuoäc khuûng hoaûng khu vöïc gaây neân , ñoàng thôøi môû roäng thò tröôøng xuaát nhaäp khaåu . Nhôø hoäi nhaäp , ta ñöôïc höôûng öu ñaõi veà thueá quan , caùc bieän phaùp phi thueá quan vaø caùc cheá ñoä ñaõi ngoä toái hueä quoác , neân thò tröôøng xuaát khaåu haøng hoaù cuûa nöôùc ta ñöôïc môû roäng , quan heä thöông maïi ñöôïc thieát laäp vôùi khoaûng 150 nöôùc. Neáu nhö naêm 1990 kim ngaïch xuaát khaåu ñaït 2,404 tyû USD vaønhaäp khaåu ñaït 2,752 tyû USD thì naêm 2000 kim ngaïch xuaát khaåu ñaõ ñaït gaàn 15 tyû USD (bình quaân moãi naêm taêng treân 18% , coù naêm taêng 30% , rieâng naêm 1998 do aûnh höôûng cuûa khuûng hoaûng taøi chính kinh teá khu vöïc chæ taêng 2,4%) . Nhö vaäy trong 10 naêm xuaát khaåu taêng 5,6 laàn , goùp phaàn tích cöïc vaøo söï phaùt trieån saûn xuaát , taïo coâng aên vieäc laøm cho nhaân daân.
Thu huùt ñöôïc nguoàn lôùn ñaàu tö tröïc tieáp töø nöôùc ngoaøi (FDI). Chuùng ta ñaõ ban haønh luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi töø thaùng 12/1987 vaø baèng nhieàu noã löïc to lôùn ñaõ thu huùt ñöôïc doøng ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam. Cho ñeán heát thaùng 12/2000 , ñaõ coù 68 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå vôùi nhieàu coâng ty taäp ñoaøn lôùn ñaõ ñaàu tö tröïc tieáp vaøo Vieät Nam . Vôùi 3265 döï aùn ñöôïc caáp giaáy pheùp , voán ñaêng kí treân 38,6 tyû USD vaø voán thöïc hieän treân 15 tyû USD , nguoàn ñaàu tö tröïc tieáp cuûa nöôùc ngoaøi chieám gaàn 30% voán ñaøu tö xaõ hoäi , ñoùng goùp khoaûng treân 13,3 % GDP , 6-7% thu ngaân saùch , gaàn 35% giaù trò saûn löôïng coâng nghieäp , treân 23% kim ngaïch xuaát khaåu vaø thu huùt gaàn 30 vaïn lao ñoâïng tröïc tieáp vaø haøng chuïc vaïn lao ñoäng giaùn tieáp .
Tranh thuû ñöôïc nguoàn vieän trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA) ngaøy caøng lôùn , giaûm ñaùng keå nôï nöôùc ngoaøi. Töø naêm 1993 , chuùng ta ñaõ bình thöôøng hoaù quan heä vôùi caùc ñònh cheá taøi chính, vaø nhôø ñoù nguoàn ODA cuûa IMF ,WB , ADB, Nhaät Baûn … ñöôïc khai thoâng vaø khoâng ngöøng taêng. Cho ñeán nay, toång möùc cam keát taøi trôï laø 13,04 tyû USD, trong ñoù voán ñaõ ñöôïc kyù laø gaàn 10 tyû USD vaø soá voán ñaõ giaûi ngaân tôùi cuoái naêm 1999 laø gaàn 6 tyû USD. Rieâng taïi hoäi nghò Nhoùm tö vaán laàn thöù 7 taïi Haø Noäi thaùng 12/1999 , caùc nhaø taøi trôï ñaõ cam keát daønh cho Vieät Nam 2,15 tyû USD cuøng vôùi 700 trieäu USD ñeå giuùp Vieät Nam ñaåy nhanh quaù trình ñoåi môùi kinh teá. Vieäc khai thoâng quan heä vôùi IMF vaø WB cuõng taïo ñieàu kieän cho ta giaûi quyeát moät böôùc quan troïng vaán ñeà nôï nöôùc ngoaøi ; ñaõ giaûm ñöôïc tôùi 70% nôï caùc nöôùc töø naêm 1993 veà tröôùc, goùp phaàn oån ñònh caùn caân thu chi ngaân saùch, taäp trung nguoàn löïc cho caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi , môû ra khaû naêng vay ñöôïc voán qua caùc keânh khaùc.
Tieáp thu khoa hoïc vaø coâng ngheä , kyõ naêng quaûn lyù , goùp phaàn ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù vaø caùn boä kinh doanh . Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ taïo cô hoäi ñeå nöôùc ta tieáp caän vôùi nhöõng thaønh quaûcuûa cuoäc caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä ñang phaùt trieån maïnh meõ treân theá giôùi . Nhieàu coâng ngheä hieän ñaïi , daây chuyeàn saûn xuaát tieân tieán döôïc söû duïng ñaõ taïo neân böôùc phaùt trieån môùi trong caùc ngaønh saûn xuaát. Ñoàng thôøi thoâng qua caùc döï aùn lieân doanh hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi , caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñaõ tieáp nhaän ñöôïc nhieàu kinh nghieäm quaûn lyù saûn xuaát hieän ñaïi .
Töøng böôùc ñöa hoaït ñoängcuûa caùc doanh nghieäp vaø caû neàn kinh teá vaøo moâi tröôøng caïnh tranh ,nhôø ñoù taïo ñöôïc tö duy laøm aên môùi , thuùc ñaåy söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá , naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh . Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, nhieàu doanh nghieäp ñaõ noã löïc ñoåi môùi coâng ngheä , ñoåi môùi quaûn lyù, naâng cao naêng suaát vaø chaát löôïng , khong ngöøng vöôn leân trong caïnh tranh vaø phaùt trieån , vaø thöïc teá söùc caïnh tranh cuûa hoï cuõng ñöôïc naâng leân ñaùng keå . Moät tö duy môùi , moät neáp laøm aên môùi , laáy hieäu quaû saûn xuaát vaø kinh doanh laøm thöôùc ño, moät ñoäi nguõ caùc nhaø doanh nghieäp naêng ñoâïng , saùng taïo coù kieán thöùc quaûn lyù ñang hình thaønh .
Keát hôïp noäi löïc vôùi ngoaïi löïc , hình thaønh söùc maïnh toång hôïp goùp phaøn ñöa ñeán nhöõng thaønh töïu kinh teá to lôùn vaø nhôø ñoù giuùp chuùng ta tieáp tuïc giöõ vöõng , cuûng coá ñoäc laäp töï chuû , ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, an ninh quoác gia , baûn saéc vaên hoaù daân toäc . Thöïc hieän hoäi nhaäp thôøi gian qua cho thaáy : Ñaûng ta vaø Nhaø nöôùc ta co ñuû baûn lónh khaéc phuïc khoù khaên , vöôït qua thaùch thöùc , khai thaùc caùc lôïi theá treân thò tröôøng theá giôùi , baûo ñaûm söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa.
3.3. Nhöõng yeáu keùm vaø toàn taïi caàn giaûi quyeát trong thôøi gian tôùi:
Chöa laøm toát coâng taùc chuaån bò khi coâng cuoäc hoäi nhaäp quoác teá chuyeån qua böôùc môùi . Tuy chuû tröông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ ñöôïc khaúng ñònh trong nhieàu Nghò quyeát cuûa Ñaûng vaø treân thöïc teá ñaõ ñöôïc thöïc hieän töøng böôùc , nhöng nhaän thöùc hoäi nhaäp chöa ñaït ñöôïc söï nhaát trí cao , aûnh höôûng tôùi quaù trình ñeà xuaát chính saùch vaø trieån khai thöïc hieän . Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trong xu theá toaøn caàu hoaù, khu vöïc hoaù ñang phaùt trieån mang laïi caû thôøi cô laãn thaùch thöùc lôùn . trong khi ñoù , neàn kinh teá nöôùc ta coøn yeáu , tö töoûng baûo hoä coøn naëng neà, vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá , ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù vaø caûi tieán coâng ngheï dieãn ra chaäm chaïp . Neáu khoâng kòp thôøi khaéc phuïc seõ bò thua thieät , thaäm chí coøn bò tuït haäu xa hôn . Thieáu soùt ñaùng keå laø coâng taùc nghieân cöùu trieån khai chaäm, chaát löôïng thaáp . Cho ñeán nay , ôû nöôùc ta coøn chöa hieåu thaät saâu , chöa naém thaït vöõng toaøn boä ñònh cheá cuûa caùc toå chöùc kinh teá khu vöïc vaø toaøn caàu, nhaát laø Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) vaø nhieàu vaên kieän phaùp lyù khaùc maø nöôùc ta caàn vaän duïng khi gia nhaäp toå chöùc naøy .Coâng taùc hoäi nhaäp quoác teá môùi caàn taäp trung trieån khai chuû yeáu ôû caùc cô quan Trung öông ; söï tham gia cuûa caùc ngaønh , caùc caáp tuy coù ñöôïc ñaët ra nhöng coøn yeáu vaø chöa ñoàng boä , do ñoù chöa taïo döôïc söùc maïnh caàn thieát trong quaù trình hoäi nhaäp quoác teá .
Chöa hình thaønh ñöôïc moät keá hoaïch toång theå vaø daøi haïn veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø moät loä trình hôïp lyù cho vieäc thöïc hieän caùc cam keát quoác teá. Thôøi gian qua chuùng ta vöøa tieán haønh hoäi nhaäp , vöøa trieån khai nghieân cöùu nhöõng noäi dung cam keát ñeå xaùc ñònh chuû tröông , phöông höôùng haønh ñoäng nhöng thöôøng bò ñoäng ñoái phoù vôùi nhieàu khuyeán nghò do caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi neâu ra; khoâng coù ñuû cô sôû ñeå höôùng daãn caùc doanh nghieäp xaây döïng chöông trình caûi tieán quaûn lyù , naâng cao khaû naêng caïnh tranh , chuû ñoäng vöôn ra thò tröôøng khu vöïc vaø theá giôùi .
Luaät phaùp , chính saùch quaûn lyù kinh teá thöông maïi chöa hoaøn chænh. Luaät phaùp , chính saùch laø coâng cuï ñeå ñaûm baûo hoäi nhaäp thaønh coâng , kinh teá phaùt trieån . Caùùc hoaït ñoäng hôïp taùc kinh teá thöông maïi quoác teá ñang dieãn ra theo theå cheá kinh teá thò tröôøng , theo xu theá thuaän lôïi hoaù , töï do hoaù , theo “luaät chôi” cuûa caùc theå cheá kinh teá quoác teá vaø khu vöïc. Nhöng heä thoáng phaùp luaät vaø cô cheá chính saùch cuûa ta chöa hoaøn chænh, khoâng ñoàng boä , gaây nhieàu khoù khaên cho ta khi ñaùp öùng caùc cam keát cuûa caùc toå chöùc kinh teá quoác teá. Vieäc hoaøn chænh luaät phaùp vaø chính saùch cuûa ta phaûi phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá vaø nhöõng quy taéc cuûa caùc toå chöùc maø nöôùc mình tham gia , vöøa phuø hôïp vôùi ñaëc thuø cuûa nöôùc ta , ñaëc bieät laø baûo ñaûm ñöôïc ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Ta cuõng chöa nghieân cöùu saâu ñeå ñeà xuaát nhöõng bieän phaùp chính saùch caàn thieát , nhöõng caùch laøm khoân kheùo , hôïp lyù nhaèm taän duïng nhöõng öu ñaõi maø quoác teá daønh cho nöôùc ñang phaùt trieån vaø keùm phaùt trieån nhö quy cheá toái hueä quoác, ñaõi ngoä quoác gia , cheá ñoä haïn ngaïch thueá quan , quyeàn töï veä , choáng baùn phaù giaù … baûo veä lôïi ích cuûa ta.
Doanh nghieäp cuûa ta coøn yeáu caû veà saûn xuaát quaûn lyù vaø khaû naêng caïnh tranh. Doanh nghieäp nöôùc ta haàu heát quy moâ nhoû , yeáu keùm veà caû hai maët quaûn lyù vaø coâng ngheä , laïi hình thaønh vaø hoaït ñoäng quaù laâu trong cô cheá bao caáp . Chuùng ta chöa taïo ñuû cô cheá , bieän phaùp coù hieäu löïc nhaèm kích thích caùc doanh nghieäp gaén söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa mình vôùi vieäc caûi tieán saûn xuaát kinh doanh vôùi khaû naêng caïnh trnh treân thöông tröôøng quoác teá.
Ñoäi nguõ caùn boä yeáu , coâng taùc toå chöùc chæ ñaïo chöa thích hôïp . nhöôïc ñieåm lôùn nhaát laø trình ñoï non yeáu cuûa ñoäi nguõ caùn boä , khoâng chæ veà trình ñoä hieåu bieát maø coù tröôøng hôïp caû veà phaåm chaát ñaïo ñöùc . Ñaây laø nguyeân nhaân saâu xa cuûa nhöõng khuyeát ñieåm , thieáu soùt trong hôïp taùc kinh teá vôùi nöôùc ngoaøi , cuûa vieäc ñeå nhöõng loái soáng , taäp quaùn phi ñaïo ñöùc , traùi thuaàn phong myõ tuïc cuûa daân toäc xaâm nhaäp vaøo ñôøi soáng xaõ hoäi cuûa ta . Caùn boä laøm coâng taùc hôïp taùc quoác teá , nhaát laø caùn boä ñaøm phaùn quoác teá hieåu bieát khoâng ñaày ñuû , ít kinh nghieäm trong lónh vöïc naøy , chöa ñuû trình ñoä ngoaïi ngöõ , nhaát laø khi lónh vöïc vaø quy moâ hôïp taùc ñöôïc môû roäng . Caùn boä doanh nghieäp cuõng ít hieåu bieát veà hôïp taùc quoác teá, veà kyõ thuaät kinh doanh. Ñoäi nguõ coâng nhaân laønh ngheà chöa ñöôïc ñaøo taïo ñuùng möùc.
II. Xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá :
Theá naøo laø neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû :
Ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá laø neàn taûng vaät chaát cô baûn ñeå cuûng coá vaø duy trì söï ñoäc laäp töï chuû veà chính trò. Khoâng theå coù ñoäc laäp , töï chuû veà chính trò trong khi bò leä thuoäc veà kinh teá.Ñieàu ñoù ñuùng vôùi moïi quoác gia vaø caøng coù yù nghóa ñaëc bieät ñoái vôùi nöôùc ta , moät nöôùc phaùt trieån theo ñònh höôùng XHCN trong boái caûnh quoác teá phöùc taïp hieän nay.
Trong theá giôùi ngaøy nay, maëc duø söï tuyø thuoäc laãn nhau veà kinh teá ngaøy caøng taêng trong xu theá toaøn caàu hoaù kinh teá vaø hoäi nhaäp quoác teá, caùc nöôùc treân theá giôùi caøng coi troïng chuû quyeàn quoác gia vaø lôïi ích daân toäc , caøng quan taâm hôn ñeán khaû naêng ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá ñeå ñaûm baûo cho lôïi ích cuûa mình trong cuoäc caïnh tranh kinh teá gay gaét vaø ñeå coù vò trí nhaát ñònh treân tröôøng quoác teá.
Ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá ñöôïc ñaët trong moái quan heä bieän chöùng vôùi ñoäc laäp töï chuû veà caùc maët khaùc , taïo thaønh söï ñoäc laäp töï chuû vaø söùc maïnh toång hôïp cuûa quoác gia .
Ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá tröôùc heát laø khoâng bò leä thuoäc vaøo nöôùc khaùc , vaøo moät toå chöùc quoác teá naøo ñoù veà ñöôøng loái , chính saùch phaùt trieån kinh teá , vaøo nhöõng ñieàu kieän kinh teá, chính trò maø ngöôøi khaùc aùp ñaët cho mình trong hôïp taùc song phöông , ña phöông , hoaëc trong tieáp nhaän vieän trôï maø nhöõng ñieàu kieän aáy gaây toån haïi cho chuû quyeàn quoác gia vaø lôïi ích cô baûn cuûa daân toäc .
Moät söï töï chuû veà kinh teá cuõng coù nghóa laø tröôùc nhöõng chaán ñoäng cuûa thò tröôøng, cuûa khuûng hoaûng kinh teá , taøi chính ôû beân ngoaøi , veà cô baûn vaãn giöõ ñöôïc söï oån ñònh cuûa neàn kinh teá quoác gia vaø ñònh höôùng phaùt trieån
Moät söï töï chuû veà kinh teá cuõng coøn coù nghóa laø tröôùc söï bao vaây , coâ laäp vaø choáng phaù veà kinh teá , chính trò cuûa caùc theá löïc thuø ñòch beân ngoaøi, ñaát nöôùc vaãn truï vöõng , khoâng bò suïp ñoå veà kinh teá vaø chính trò .
Nhö vaäy , ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá cuûa nöôùc ta ñoàng thôøi cuõng laø baûo ñaûm vöõng chaéc cho ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa theo ñöôøng loái , chuû tröông cuûa Ñaûng ñeà ra, khoâng coù baát kyø söï aùp ñaët naøo töø beân ngoaøi .
Khaùc vôùi tröôùc ñaây, khi noùi ñeán ñoäc laäp töï chuû , ngöôøi ta thöôøng hình dung laø moät neàn kinh teá kheùp kín , töï cung töï caáp ; trong ñieàu kieän ngaøy nay ñoäc laäp töï chuû kinh teá phaûi laø ñoäc laäp töï chuû trong phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng môû cöûa, hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi , chuû ñoäng , tích cöïc tham gia söï giao löu , hôïp taùc , phaân coâng lao ñoäng quoác teá vaø treân cô sôû phaùt huy toát nhaát noäi löïc vaø lôïi theá so saùnh cuûa quoác gia ñeå hôïp taùc vaø caïnh tranh quoác teá coù hieäu quaû.
Veà möùc ñoä , xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû laø moät quaù trình töø thaáp ñeán cao . Ñoäc laäp töï chuû kinh teá ôû möùc ñoï cao laø phaûi ñaït ñöôïc ñaàøy ñuû nhöõng yeâu caàu , noäi dung neâu treân vaø nhöõng ñieàu kieän cuï theå neâu ôû phaàn döôùi. Ñoàng thôøi , phaûi coù möùc ñoä toái thieåu caàn thieát cô baûn baûo ñaûm ñöôïc söï oån ñònh kinh teá – xaõ hoäi vaø öùng phoù ñöôïc vôùi moïi baát traéc xaûy ra , baûo ñaûm söï ñoäc laäp töï chuû veà ñöôøng loái , chính saùch phaùt trieån cuûa neàn kinh teá.
Ñieàu kieän vaø giaûi phaùp chuû yeáu ñeå baûo ñaûm töï chuû veà kinh teá trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá :
Coù ñöôøng loái , chính saùch ñoäc laäp töï chuû veà phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi , phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ta vaø boái caûnh quoác teá , baûo ñaûm ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa trong phaùt trieån kinh teá; keát hôïp chaët cheõ noäi löïc vaø ngoaïi löïc thaønh nguoàn löïc toång hôïp cho phaùt trieån , trong ñoù noäi löïc giöõ vai troø quyeát ñònh ; moät ñöôøng loái ñoái ngoaïi vaø hoaït ñoäng ñoái ngoaïi ñuùng ñaén, baûo veä ñöôïc chuû quyeàn quoác gia vaø lôïi ích daân toäc , ñoàng thôøi chuû ñoäng hoäi nhaäp quoác teá vaø öùng phoù ñöôïc vôùi caùc tình huoáng phöùc taïp veà kinh teá vaø chính trò ñoái ngoaïi khaùc.
Coù thöïc löïc , tieàm löïc kinh teá ñuû maïnh :
Toaøn boä neàn saûn xuaát xaõ hoäi khoâng chæ ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu tieâu duøng cuûa toaøn xaõ hoäi maø coøn coù phaàn tích luyõ caàn thieát ñeå thöïc hieän taùi saûn xuaát môû roäng trong toaøn neàn kinh teá . Trong nhöõng naêm chieán tranh tröôùc ñaây , cho ñeán heát thaäp kyû 80 , neàn kinh teá nöôùc ta chöa ñaït tôùi möùc phaùt trieån nhö treân , neân moät phaàn quyõ tieâu duøng xaõ hoäi vaø toaøn boä auõy tích luyõ ñeàu phaûi döïa vaøo vieän trôï töø phe XHCN. Töø thaäp kyû 90 ñeán nay, neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ baét ñaàu thoaùt khoûi tình traïng ñoù vaø ñöôïc caûi thieän khaù nhanh , ñeán naêm 1999 ñaõ coù möùc tích luyõ baèng khoaûng 25% GDP , ñaây laø möùc trung bình cuûa moät nöôùc ñang phaùt trieån hoaëc keùm phaùt trieån. Ñieàu naøy coù yù nghó quyeát ñònh ñoái vôùi khaû naêng taïo ra vaø huy ñoâïng nguoàn voán trong nöôùc , ñeå tieáp nhaän vaø phaùt huy hieäu quaû nguoàn voán beân ngoaøi . Khoâng coù moät tyû leä nhaát ñònh voán trong nöôùc maø chæ döïa vaøo nguoàn voán nöôùc ngoaøi , nhaát laø voán vay , thì khoù coù theå coù töï chuû kinh teá, vaø cuõng khoâng theå phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc.
Neàn kinh teá coù söùc caïnh tranh cao (bao goàm söùc caïnh tranh cuûa haøng hoaù, dòch vuï cuõng nhö söùc caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp vaø söùc caïnh tranh chung cuûa toaøn boä neàn kinh teá )döïa treân vieäc phaùt huy lôïi theá so saùnh veà caùc maët cuûa ñaát nöôùc : con ngöôøi , nguoàn nhaân löïc , taøi nguyeân thieân nhieân , vò trí ñòa lyù , vôùi vieäc vaän duïng toát nhöõng yeáu toá tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä, giaùo duïc – ñaøo taïo , vaên hoaù , toå chöùc vaø quaûn lyù , cô cheá vaø chính saùch .Thöïc teá cho thaáy , trong cuoäc khuûng hoaûng kinh teá – taøi chính khu vöïc vöøa qua , neàn kinh teá naøo coù söùc caïnh tranh cao treân thò tröôøng caû trong nöôùc vaø quoác teá thì neàn kinh teá ñoù coù söùc chòu ñöïng cao hôn vaø haïn cheá ñöôïc taùc ñoäng cuûa khuûng hoaûng nhieàu nhaát . Thöïc teá cuõng cho thaáy , khoâng nhaát thieát phaûi laø moät neàn kinh teá lôùn môùi ñaït ñöôïc trình ñoä caïnh tranh cao , maø moät neàn kinh teá nhoû neáu bieát khai thaùc , vaän duïng , phaùt huy ñeán möùc cao nhaát caùc yeáu toá neâu treân , ñaëc bieät laø yeáu toá con ngöôøi – nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao , söï tieán boä khoa hoïc –coâng ngheä vaø naêng löïc quaûn lyù thì vaãn coù theå ñaït ñöôïc söùc caïnh tranh toát . Ñeå taïo ra ñöôïc söùc caïnh tranh kinh teá cuûa quoác gia thì caàn hoäi ñuû nhieàu yeáu toá trong ñoù ñaëc bieät quan troïng laø xaây döïng vaø luoân luoân hoaøn chænh cô caáu kinh teá hôïp lyù gaén vôùi cô caáu coâng ngheä tieán boä , gaây döïng naêng löïc noäi sinh caàn thieát veà khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa ñaát nöôùc.
Cô caáu kinh teá hôïp lyù trong ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ta vaø trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø moät cô caáu coù khaû naêng taïo ra hieäu quaû cao , ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu gia taêng söùc caïnh tranh ; thöïc hieän taùi saûn xuaát môû roäng , taïo ñöôïc söï phaùt trieån nhanh , hieäu quaû vaø beàn vöõng theo ñònh höôùng XHCN; giöõ ñöôïc oån ñònh kinh teá xaõ hoäi . Cô caáu kinh teá naøy bao goàm cô caáu caùc ngaønh vaø lónh vöïc kinh teá chuû yeáu ; cô caáu caùc vuøng laõnh thoå ; cô caáu thaønh phaàn kinh teá ; cô caáu giöõa kinh teá trong nöôùc vaø kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi … trong ñoù cô caáu caùc ngaønh, lónh vöïc kinh teá chuû yeáu laø coù vai troø quan troïng haøng ñaàu . Trong khi hình thaønh cô caáu kinh teá hôïp lyù phaûi xem xeùt hieäu quaû toång hôïp caû veà kinh teá – xaõ hoäi , moâi tröôøng , an ninh quoác phoøng , trong ñoù phaûi öu tieân cho hieäu quaû kinh teá vì khoâng laáy hieäu quaû kinh teá laøm goác thì xeùt veà cô baûn vaø laâu daøi thì cuõng khoâng theå baûo ñaûm caùc maët hieäu quaû khaùc . Baøi hoïc kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc Chaâu AÙ bò khuûng hoaûng kinh teá gaàn ñaây cho thaáy , ñeå thoaùt khoûi khuûng hoaûng thì vieäc tröôùc tieân laø phaûi cô caáu laïi neàn kinh teá theo höôùng coù hieäu quaû cao hôn , coù söùc caïnh tranh lôùn hôn. Trong thôøi ñaïi ngaøy nay , lôïi theá vaø söùc caïnh tranh kinh teá ,vaø xeùt cho cuøng , söï phaùt trieån cuûa moät quoác gia , moät daân toäc , phaàn lôùn tuyø thuoäc vaøo khaû naêng naém baét , vaän duïng vaø phaùt trieån ñöôïc khoa hoïc vaø coâng ngheä , ñaëc bieät laø nhöõng coâng ngheä hieän ñaïi , muõi nhoïn . Raát ít nöôùc coù khaû naêng phaùt trieån toaøn dieän khoa hoïc vaø coâng ngheä , saùng taïo ra nhöõng coâng ngheä nguoàn hieän ñaïi nhaát. Song vieäc vaän duïng nhöõng thaønh quaû cuûa söï phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä thì khoâng loaïi tröø moät nöôùc naøo , neáu coù ñöôïc nhöõng ñieàu kieän caàn thieát, tröôùc heát laø coù chính saùch ñuùng ñaén vaø coù ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc , coâng ngheä vaø lao ñoäng kyõ thuaät maïnh . Trong söï vaän duïng ñoù , caàn caû söï saùng taïo ñeå laøm chuû, thích nghi coâng ngheä môùi trong caùc ñieàu kieän cuï theå . Maët khaùc , ñeå tieán nhanh vaø ñeå baûo ñaûm söï giao löu vaø hôïp taùc bình ñaúng vôùi caùc ñoái taùc kinh teá vaø coâng ngheä, ñieàu maáu choát laø phaûi coù khaû naêng töï taïo ra coâng ngheä môùi cuûa rieâng mình duø chæ laø treân moät soá lónh vöïc .
Phaûi coù moät soá yeáu toá vaät chaát caàn thieát baûo ñaûm an toaøn vaø ñieàu kieän cô baûn cho söï phaùt trieån nhanh , hieäu quaû vaø beàn vöõng cuõng nhö töï chuû veà kinh teá trong baát cöù tình huoáng phöùc taïp naøo .
Vaán ñeà löông thöïc : nöôùc ta daân soá ñoâng (thöù 2 khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, thöù 13 treân theá giôùi) , gaàn 80% daân cö soáng ôû noâng thoân vaø chuû yeáu laø döïa vaøo saûn xuaát noâng nghieäp . Do ñoù , ñeå ñaûm baûo an ninh löông thöïc caû veà soá löôïng , chaát löôïng vaø cô caáu , trong phaïm vi caû nöôùc vaø treân töøng vuøng lôùn coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng vaø laâu daøi ñeå giöõ vöõng oån ñònh kinh teá – xaõ hoäi vaø taïo tieàn ñeà ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù , hieän ñaïi hoaù . An ninh löông thöïc khoâng coù nghóa laø töï caáp töï tuùc trong töøng ñòa baøn heïp , laø saûn xuaát löông thöïc vôùi baát cöù giaù naøo maø khoâng tính ñeán hieäu quaû so saùnh , maø laø phaûi laøm toát vieäc ñieàu chuyeån löông thöïc giöõa caùc vuøng vaø coù döï tröõ quoác gia ñaày ñuû veà löông thöïc . Caàn coù quy hoaïch veà söû duïng ñaát cho saûn xuaát löông thöïc vaø coù chính saùch veà giaù löông thöïc khuyeán khích vaø baûo ñaûm lôïi ích cuûa ngöôøi saûn xuaát. Khoâng theå ñaët vaán ñeà chæ caàn coù ñuû ngoaïi teä ñeå mua vaø nhaäp khaåu löông thöïc . Laøm nhö vaäy laø töï töôùc boû ñi moät theá maïnh kinh teá quan troïng , moät khaû naêng hieän thöïc saün coù veà töï chuû kinh teá .
Vaán ñeà naêng löôïng : duø söï phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát , söï vaên minh cuûa cuoäc soáng con ngöôøi thay ñoåi raát nhanh , naêng löôïng vaãn giöõ moät vò trí ñaëc bieät vaø khoâng theå thieáu ñöôïc . Nöôùc ta coù nguoàn tieàm naêng töông ñoái khaù veà naêng löôïng caû daàu khí , thuyû ñieän , than … coù ñieàu kieän ñeå phaùt trieån maïnh vaø baûo ñaûm cung öùng ñuû cho neàn kinh teá vaø ñôøi soáng nhaân daân, vaø coøn taïo ñöôïc nguoàn xuaát khaåu quan troïng . Trong vieäc baûo ñaûm an toaøn naêng löôïng , vaán ñeà haøng ñaàu laø phaùt trieån ñieän naêng ñi tröôùc vôùi moät cô caáu hôïp lyù vaø töøng böôùc thöïc hieän ñieän khí hoaù noâng thoân , mieàn nuùi . maët khaùc , cuõng phaûi phaán ñaáu ñaït hieäu quaû ngaøy caøng cao veà saûn xuaát vaø söû duïng ñieän.
Baûo ñaûm möùc caàn thieát veà keát caáu haï taàng : keát caáu haï taàng laø neàn taûng vaät chaát cuûa neàn kinh teá vaø xaõ hoäi . yeâu caàu veà lónh vöïc naøy thaät söï to lôùn , keå caû ôû möùc toái thieåu , ñeå taïo tieàn ñeà cho söï phaùt trieån ,ñeå vöôït qua tình traïng nöôùc ngheøo vaø keùm phaùt trieån ñeå ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù , hieän ñaïi hoaù . Do ñoù , ta phaûi khaån tröông xaây döïng coù hieäu quaû , vöôït qua nhöõng kho khaên yeáu keùm tröôùc maét veà lónh vöïc naøy.
Phaùt trieån moät soá ngaønh vaø cô sôû coâng nghieäp coù tính chaát neàn taûng : Söùc maïnh kinh teá nöôùc ta chuû yeáu vaø veà laâu daøi phaûi döïa vaøo söùc maïnh cuûa neàn coâng nghieäp . Phaùt trieån coâng nghieäp laø moät nhieäm vuï troïng taâm cuûa coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù . Vaán ñeà laø phaùt trieån ngaønh vaø cô sôû coâng nghieäp gì vaø phaùt trieån baèng caùch naøo ñeå taïo ra söùc maïnh coâng nghieäp , söùc maïnh kinh teá ñeå baûo ñaûm coù söùc töï chuû kinh teá . Söùc maïnh kinh teá , khaû naêng töï chuû veà kinh teá , tröôùc heát vaø chuû yeáu laø tuyø thuoäc ôû söùc caïnh tranh treân thò tröôøng trong nöôùc moät khi thò tröôøng cuûa ta ñaõ môû vaø ngaøy caøng môû hôn vôùi beân ngoaøi . Söï baûo hoä saûn xuaát trong nöôùc, neáu coù , cuõng chæ coù thôøi haïn , coù ñieàu kieän ñeå tieán tôùi khoâng coøn baûo hoä. Do ñoù , phaùt trieån coâng nghieäp phaûi ñöôïc öu tieân cho caùc ngaønh lónh vöïc vaø saûn phaåm taïo ra ñöôïc söùc caïnh tranh , döïa treân theá maïnh , lôïi theá so saùnh cuûa quoác gia , doanh nghieäp vaø saûn phaåm Vieät Nam. Veà vò trí cuûa coâng nghieäp naëng thì Vaên kieän Ñaïi hoäi IX ñaõ neâu roõ chuû tröông “xaây döïng coù choïn loïc moät soá cô sôû coâng nghieäp naëng quan troïng saûn xuaát tö lieäu saûn xuaát caàn thieát ñeå trang bò cho caùc ngaønh kinh teá vaø quoác phoøng”(3) Trích Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù IX – trang 93
. Trong cô caáu kinh teá cuûa nöôùc ta , veà laâu daøi thöïc hieän coâng nghieäp hoaù , hieän ñaïi hoaù, nhöõng ngaønh coâng nghieäp naëng phaûi coù vò trí quan troïng , chaúng nhöõng noù caàn thieát maø coøn coù ñieàu kieän veà nguoàn taøi nguyeân veà tieàm naêng nguoàn nhaân löïc (nhö ñoái vôùi phaùt trieån cô khí ) . trong böôùc ñi tröôùc maét (khoaûng 5-10 naêm tôùi ) , ta caàn caân nhaéc , löïa choïn ñeå phaùt trieån moät soá ngaønh , saûn phaåm cuï theå vôùi coâng ngheä , nguoàn voán vaø thôøi ñieåm thích hôïp ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu ôû möùc caàn thieát veà hieäu quaû, söùc caïnh tranh , vôùi söï baûo hoä trong moät thôøi gian. Söï tính toaùn , löïa choïn naøy phaûi döïa treân luaän chöùng cuï theå cho töøng ngaønh , saûn phaåm , töøng döï aùn coâng nghieäp , ñoàng thôøi tính ñeán hieäu quaû toång hôïp cuûa neàn kinh teá .
Veà moâi tröôøng : Ngaøy nay söï phaùt trieån beàn vöõng , trong ñoù coù beàn vöõng veà moâi tröôøng trôû thaønh moät yeâu caàu haøng ñaàu cuûa moïi quoác gia tröôùc nhöõng thaùch thöùc to lôùn veà söï suy thoaùi, phaù huyû moâi tröôøng treân phaïm vi toaøn caàu . Moät khi thaûm hoaï veà moâi tröôøng xaûy ra thì tröôùc heát aûnh höôûng lôùn ñeán söùc maïnh kinh teá vaø cuoäc soáng cuûa nhaân daân,ñoàng thôøi neáu coù söï hoã trôï quoác teá thì cuõng khoâng loaïi tröø ñi keøm theo nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh ñoái vôùi ta.
c. Xaây döïng theå cheá kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa :
trong lónh vöïc naøy, vaán ñeà quan troïng laø taïo ra moâi tröôøng thuaän lôïi veà luaät phaùp vaø kinh teá ñeå cho moïi toå chöùc kinh doanh thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá ñeàu ñöôïc khuyeán khích phaùt trieån laâu daøi , hôïp taùc caïnh tranh bình ñaúng vaø ñeàu laø boä phaän caáu thaønh cuûa neàn kinh teá thò tröôøng xaõ hoäi chuû nghóa. Trong ñoù , kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo , laø löïc löôïng vaät chaát quan troïng , laø moät coâng cuï vó moâ ñeå Nhaø nöôùc ñònh höôùng vaø ñieàu tieát neàn kinh teá. Coù chính saùch khuyeán khích hình thaønh nhöõng doanh nghieäp maïnh vôùi nhöõng saûn phaåm coù giaù trò noäi ñòa vaø söùc caïnh tranh cao. Doanh nghieäp Nhaø nöôùc phaûi ñöôïc saép xeáp laïi , hình thaønh nhöõng taäp ñoaøn, nhöõng toång coâng ty lôùn kinh doanh ña ngaønh vaø thoâng qua caïnh tranh laønh maïnh vöôn leân giöõ nhöõng vò trí then choát, ñi ñaàu trong öùng duïng khoa hoïc – coâng ngheä , naâng cao naêng löïc quaûn lyù , neâu göông veà naêng suaát , chaát löôïng hieäu quaû kinh teá xaõ hoäi vaø chaáp haønh phaùp luaät.
Trong quaù trình hình thaønh neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa , caàn taïo laäp ñoàng boä caùc loaïi thò tröôøng . Ngoaøi vieäc tieáp tuïc hoaøn thieän nhöõng loaïi thò tröôøng veà haøng hoaù vaø dòch vuï hieän coù , caàn phaùt trieån nhanh thò tröôøng voán vaø tieàn teä , thò tröôøng baát ñoäng saûn bao goàm quyeàn söû duïng ñaát theo quy ñònh cuûa phaùp luaät , thò tröôøng söùc lao ñoäng, thò tröôøng caùc loaïi dòch vuï khoa hoïc , coâng ngheä , saûn phaåm trí tueä, baûo hieåm , tö vaán . Vieäc hoaøn thieän ñoàng boä caùc loaïi thò tröôøng laø yeâu caàu khaùch quan , böùc thieát , nhöng phaûi coù böôùc ñi thích hôïp nhaèm phaùt huy maët tích cöïc vaøhaïn cheá caùc maët tieâu cöïc , taïo ra söï naêng ñoäng hieäu quaû cao , beàn vöõng , caïnh tranh laønh maïnh . Phaïm vi vaø cô cheá hoaït ñoäng cuûa moãi loaïi thò tröôøng caàn coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc.
Trong theå cheá kinh teá thò tröôøng dònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa , chöùc naêng cô baûn cuûa nhaø nöôùc laø ñònh höôùng phaùt trieån neàn kinh teá thoâng qua vieäc xaây döïng chieán löôïc , quy hoaïch , keá hoaïch vaø chính saùch ; xaây döïng moâi tröôøng phaùp lyù veà kinh teá ñeå phaùt trieån maïnh meõ löïc löôïng saûn xuaát , taïo moïi thuaän lôïi cho caùc chuû theå kinh teá caïnh tranh laønh maïnh ; xaây döïng quan heä saûn xuaát vaø phaân phoái lôïi ích moät caùch hôïp lyù , thoâng qua vieäc söû duïng caùc coâng cuï ngaân saùch , thueá khoaù, tín duïng … thöïc hieän toát vieäc kieåm tra , kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá theo ñuùng phaùp luaät vaø chính saùch
Trong quaûn lyù kinh teá , Nhaø nöôùc söû duïng hai loaïi coâng cuï laø chính saùch, luaät phaùp vaø thöïc löïc kinh teá nhaø nöôùc ñeå thöïc hieän chöùc naêng ñònh höôùng phaùt trieån vaø ñieàu tieát kinh teá , ñieàu tieát thò tröôøng . Ñaây laø moái quan heä giöõa nhaø nöôùc vaø thò tröôøng , trong ñoù thò tröôøng hoaït ñoäng theo quy luaät khaùch quan , nhö giaù caû , cung caàu , caïnh tranh … Nhaø nöôùc phaûi taïo ñieàu kieän cho thò tröôøng hoaït ñoäng laønh maïnh vaø ñieàu tieát ôû nhöõng khaâu , thôøi ñieåm caàn thieát ñeå baûo ñaûm dònh höôùng phaùt trieån . Trong quaù trình naøy , caàn ñaëc bieät coi troïng oån ñònh kinh teá vó moâ , khoâng ñeå xaûy ra nhöõng tai bieán baát thöôøng hoaëc khuûng hoaûng ; vaø phaûi xem ñaây laø moät ñieàu kieän , moät yeáu toá raát quan troïng ñeå baûo ñaûm phaùt trieån beàn vöõng vaø ñoäc laäp töï chuû kinh teá .
Cuøng vôùi vieäc duy trì caùc caân ñoái vó moâ cuûa neàn kinh teá , moät lónh vöïc raát quan troïng laø phaûi xaây döïng vaø vaän duïng heä thoáng taøi chính –tieàn teä cuûa neàn kinh teá laønh maïnh , baûo ñaûm an ninh veà taøi chính tieàn teä trong caïnh tranh vaø hoäi nhaäp . Heä thoáng tieàn teä phaûi ñöôïc xaây döïng , vaän duïng theo nhöõng nguyeân taéc cuûa kinh teá thò tröôøng , coâng khai , minh baïch , theo ñuùng phaùp luaät vaø phaûi thaät söï trôû thaønh maïch maùu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, töøng böôùc hoäi nhaäp vôùi khu vöïc vaø quoác teá theo moät loä trình chuû ñoäng . Caàn ñaëc bieät quan taâm xaây döïng vaø quaûn lyù chaët cheõ chieán löôïc vay vaø traû nôï , baûo ñaûm phaùt huy hieäu quaû caùc nguoàn voán vay , traû ñöôïc nôï , giöõ vöõng caùn caân thanh toaùn laønh maïnh . Vaø caàn coù moät löôïng döï tröõ ngoaïi teä ñuû möùc caàn thieát ñeå baûo ñaûm an toaøn cho caùc dòch vuï traû nôï ñeán haïn , döï phoøng öùng phoù vôùi nhöõng thaâm huït veà caùn caân thanh toaùn quoác teá vaø nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng cuûa thò tröôøng taøi chính , tieàn teä caû trong laãn ngoaøi nöôùc.
KÕt luËn
Neáu quan nieäm tröôùc ñaây veà moät neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû laøm cho ngöôi ta lieân töôûng ñeán moät neàn kinh teá töï löïc caùnh sinh , bieät laäp , kheùp kín , ít giao löu vaø keùm hieäu quaû thì hieän nay khaùi nieäm naøy ñöôïc hieåu moät caùch meàm deûo hôn , linh hoaït hôn , ñoäc laäp töï chuû coù tính töông ñoái. Xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû döôïc ñaët trong moái quan heä bieän chöùng vôùi vieäc ña daïng hoaù , ña phöông hoaù , môû cöûa , giao löu kinh teá , laø ñoái taùc tin caäy cuûa caùc nöôùc trong coäng ñoàng quoác teá, hôïp taùc bình ñaúng vaø cuøng coù lôïi . Noùi moät caùch chung nhaát , neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû laø moät neàn kinh teá coù khaû naêng töï thaân vaän ñoäng , söû duïng vaø phaùt huy döôïc noäi löïc , chuû ñoäng hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi ña phöông hoaù , ña daïng hoaù, khoâng bò leä thuoäc vaøo baát cöù ai, theá löïc naøo , coù theå ñoái phoù vaø ñöùng vöõng tröôùc nhöõng thaùch thöùc , taùc ñoäng tieâu cöïc töø beân ngoaøi . Vieäc xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû ñöôïc ñaët ra trong thôøi ñieåm naøy cuõng thöïc söï baét nguoàn töø chính quaù trình toaøn caàu hoaù vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá hieän nay. Thöïc tieãn cho thaáy neáu khoâng coù ñoäc laäp töï chuû seõ khoâng nhöõng khoâng theå coù ñoäc laäp veà chính trò , khoâng theå baûo ñaûm ñöôïc lôïi ích cô baûn cuûa daân toäc cuõng nhö chuû quyeàn cuûa quoác gia maø baûn thaân vieäc môû cöûa , hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuõng khoâng ñaït ñöôïc keát quaû nhö mong muoán. Hieän nay , toaøn caàu hoaù , töï do hoaù laøm cho caùc neàn kinh teá phuï thuoäc nhau , ñan xen vaøo nhau . Tuy nhieân , trong söï raøng buoäc ñoù khoâng coù söï raøng buoäc thuaàn tuyù , voâ ñieàu kieän maø chính laø phaûi bieát chia seû lôïi ích moät caùch hôïp lyù , nhaèm muïc ñích cuoái cuøng laø thu ñöôïc nhieàu hôn lôïi ích cho ñaát nöôùc cuûa mình , daân toäc mình , giöõ ñöôïc ñoäc laäp cuûa neàn kinh teá trong moái quan heä raøng buoäc , phuï thuoäc laãn nhau. Trong quaù trình toaøn caàu hoaù hieän nay aån chöùa raát nhieàu nhöõng yeáu toá baát coâng maø möùc ñoä vaø khaû naêng phoøng traùnh , khaéc phuïc noù phuï thuoäc raát nhieàu vaøo trình ñoä phaùt trieån cuûa caùc neàn kinh teá. Toaøn caàu hoaù beân caïnh nhöõng taùc ñoäng tích cöïc cuûa noù cuõng ñaët ra nhöõng vaán ñeà , buoäc ngöôøi ta phaûi caûnh giaùc hôn , caøng coù nhieàu baên khoaên hôn vôùi quaù trình naøy . Trong khi tham gia cuoäc chôi toaøn caàu hoaù kinh teá, nöôùc naøo cuõng muoán thu ñöôïc nhieàu lôïi vaø naém ñöôïc coâng cuï quan troïng laø coâng ngheä hieän ñaïi . Vì vaïy muoán tham gia cuoäc chôi coù keát quaû thì moãi nöôùc phaûi töï vöôn leân , phaûi tìm döôïc vò trí cho mình ñöùng ôû ñaâu, ñi ñeán ñaâu . Ñieàu quan trong nhaát trong cuoäc chôi nay laø phaûi taïo ra ñöôïc nhieàu saûn phaåm maø ai cuõng thaáy caàn vaø ñöôïc chaáp nhaän . Moät trong nhöõng yeáu toá quyeát ñònh giuùp cho vieäc giaønh ngoâi thöù vaø vò trítrong neàn kinh teá toaøn caàu laø coâng ngheä hieän ñaïi . Vì thieáu coâng ngheä hieän ñaïi thì baát kyø neàn kinh teá naøo cuõng khoâng theå vöôn leân ñöôïc . Vì leõ ñoù ñaõ xuaát hieän tình traïng leä thuoäc , yeáu theá do thieáu coâng ngheä hieän ñaïi cuûa rieâng mình .
Toùm laïi , xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû treân cô sôû phaùt huy cao ñoä caùc nguoàn noäi löïc laø quyeát ñònh , ñoàng thôøi phaûi thu huùt vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc beân ngoaøi , keát hôïp noäi löïc vôùi ngoaïi löïc thaønh söùc maïnh toång hôïp laø moät noäi dung quan troïng cuûa ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá cuûa nöôùc ta . Chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø ñeå taïo ñieàu kieän xaây döïng thaønh coâng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû . Maët khaùc, coù ñoäc laäp töï chuû veà kinh teá thì môùi coù theå chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá coù hieäu quaû , baûo ñaûm giöõ vöõng chuû quyeàn quoác gia vaø lôïi ích daân toäc . Taát caû laø vì moät nöôùc Vieät Nam daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû , vaên minh , vöõng böôùc ñi leân chuû nghóa xaõ hoäi.
Tµi liÖu tham kh¶o
B¸o nh©n d©n ngµy 18 th¸ng 9 n¨m 2002
B¸o Nh©n d©n ngµy 18 th¸ng 4 n¨m 2002
B¸o Nh©n d©n ngµy 6 th¸ng 5 n¨m 2002
§a nghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng vµo cuéc sèng sè 16 th¸ng 8-2001
§a nghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng vµo cuéc sèng sè 21 th¸ng 11-2001
§a nghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng vµo cuéc sèng sè 24 th¸ng 12-2001
§a nghÞ quyÕt §¹i héi IX cña §¶ng vµo cuéc sèng sè 33 th¸ng 11-2002
T¹p chÝ céng s¶n sè 2 n¨m 2001
T¹p chÝ céng s¶n sè 4 n¨m 2001
T¹p chÝ céng s¶n sè 12 th¸ng 6-2001
T¹p chÝ céng s¶n sè 9 th¸ng 3-2002
T¹p chÝ céng s¶n sè 17 th¸ng 6-2002
T¹p chÝ céng s¶n sè 32 th¸ng 11 n¨m 2002
T¹p chÝ C«ng NghiÖp ViÖt Nam sè 3/2001
T¹p chÝ kinh tÕ - dù b¸o sè 4 n¨m 2001
T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ sè 216 th¸ng 5 n¨m 1996
TriÕt häc sè 2(129) th¸ng 2-2002
Kinh tÕ ph¸t triÓn sè 44/2001
T¹p chÝ con sè - sù kiÖn sè 6/2002
V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX
( Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi)
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- R0106.doc