Đề tài Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại phân xưởng lò thuộc hợp tác xã công nghiệp sứ Hợp Lực

lêi nãi ®Çu HiÖn nay, nÒn kinh tÕ ThÕ giíi ngµy cµng ph¸t triÓn do ®ã xu thÕ khu vùc ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. NÒn kinh tÕ n­íc ta tuy míi chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ tham gia vµo xu thÕ ®ã ®· vµ ®ang ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. V× vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh tèt nhÊt., cã nghÜa lµ gi¶m thiÓu chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ng ®ång thêi n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Cã nh­ vËy c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt nh­ hiÖn nay. Mét trong c¸c biÖn ph¸p ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, ®ã lµ ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ tãan trong c¸c doanh nghiÖp. KÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng ®Ó qu¶n lý kinh tÕ vµ tæ chøc tèt c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ san xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra mét c¸ch chÝnh x¸c,kÞp thêi, ®óng ®èi t­îng vµ ®óng ph­¬ng ph¸p ®· ®Æt ra. §ång thêi th«ng qua sæ s¸ch kÕ to¸n Nhµ n­íc cã thÓ tiÕn hµnh c«ng t¸c qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ ®­îc tèt h¬n. Qua thêi gian thùc tËp t¹i HTX C«ng nghiÖp sø Hîp Lùc cô thÓ lµ ph©n x­ëng Lß, t«i ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu lÝ luËn vµ ®èi chiÕu víi thùc tÕ, t«i xin phÐp ®­îc ®­a ra mét sè ý kiÕn vÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th«ng qua chuyªn ®Ò nµy. Néi dung thùc tËp nµy bao gåm: PhÇn I: C¬ së lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. PhÇnII: Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ph©n x­ëng lß thuéc hîp t¸c x· c«ng nghiÖp sø Hîp Lùc PhÇn III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i Ph©n x­ëng Lß - HTX C«ng nghiÖp sø Hîp Lùc PhÇn thø I C¬ së lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm i.1- KÕ to¸n ®èi víi qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.1.1- Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. 1.1.1.1- Chi phÝ s¶n xuÊt. Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi lo¹i ng­êi g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. NÒn s¶n xuÊt x· héi cña bÊt kú mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña 3 yÕu tè: t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng, vµ søc lao ®éng. §ång thêi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh tiªu hao cña chÝnh b¶n th©n c¸c yªó tè trªn. Nh­ vËy, ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ ng­êi s¶n xuÊt ph¶i bá chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng. Ba yÕu tè nµy cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm míi s¸ng t¹o ra. V× thÕ sù h×nh thµnh nªn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ yÕu tè kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc vµo yÕu tè chñ quan cña ng­êi s¶n xuÊt. Nh­ vËy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ cña lao ®éng vËt ho¸ vµ hao phÝ lao ®éng sèng cÇn thiÕt mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu lµ hai ph¹m vi kh¸c nhau. Chi tiªu trong kú cña doanh nghiÖp bao gåm chi tiªu cho qu¸ tr×nh mua hµng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ho¹t ®éng v¨n ho¸ x· héi cña doanh nghiÖp. C¸c chi phÝ bao gåm toµn bé tµi s¶n hao mßn hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong kú vµ sè tiªu dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tÝnh nhËp hoÆc ph©n bæ vµo chi phÝ. Thùc chÊt chi phÝ s¶n xuÊt ë c¸c doanh nghiÖp lµ sù chuyÓn dÞch vèn cña doanh nghiÖp vµo ®èi t­îng tÝnh gi¸ nhÊt ®Þnh, nã lµ vèn mµ doanh nghiÖp bá ra vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc hiÓu râ chi phÝ s¶n xuÊt cã ý nghÜa quan träng vµ cÇn thiÕt gióp cho doanh nghiÖp tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh tõ ®ã t×m ®­îc biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ vµ ph¸t huy t¸c dông chi tiªu gi¸ thµnh trong c«ng t¸c qu¶n lý, kiÓm tra vµ gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.1.1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý kh«ng chØ cã y nghÜa quan träng ®èi víi h¹ch to¸n mµ cßn lµ tiÒn ®Ò quan träng cña h¹ch to¸n ho¸ vµ kiÓm tra, ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn doanh nghiÖp còng nh­ bé phËn cÊu thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu thøc kh¸c nhau tuú thuéc vµo môc ®Ých vµ yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. Tuy nhiªn vÒ mÆt h¹ch to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt th­êng ®­îc ph©n theo c¸c tiªu thøc sau ®©y: a- Ph©n theo yÕu tè chi phÝ. - YÕu tè nguyªn liÖu, vËt liÖu - YÕu tè nhiªn liÖu, ®éng lùc sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh trong kú( trõ sè dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi) - YÕu tè tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng - YÕu tè BHXH, BHYT, KPC§ trÝch theo tû lÖ qui ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l­¬ng vµ phô cÊp l­¬ng ph¶i tr¶ CNVC. YÕu tè khÊu hao TSC§. YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi b- Ph©n theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Theo qui ®Þnh hiÖn hµnh, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm 5 kho¶n môc chi phÝ: - Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung. - Chi phÝ b¸n hµng. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. c- Ph©n theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ. Chi phÝ trùc tiÕp Chi phÝ gi¸n tiÕp d- Ph©n theo quan hÖ cña chi phÝ víi khèi l­îng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh. Chi phÝ kh¶ biÕn (BiÕn phÝ) Chi phÝ cè ®Þnh (§Þnh phÝ) e- Chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung cÊu thµnh. Chi phÝ ®¬n nhÊt Chi phÝ tæng hîp 1.1.2- Gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã liªn quan ®Õn khèi l­îng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh. B¶n chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh lµ sù chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè chi phÝ vµo nh÷ng s¶n phÈm c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh ®· hoµn thµnh. Môc ®Ých s¶n xuÊt vµ nguyªn t¾c kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o trang tr¶i mäi chi phÝ ®Çu vµo cña qu¸ trinh s¶n xuÊt vµ nhÊt thiÕt ph¶i cã l·i. Gi¸ b¸n s¶n phÈm phô thuéc rÊt nhiÒu vµo quy luËt cung - cÇu, vµo sù tháa thuËn gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng. Do ®ã ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn cao, th× doanh nghiÖp ph¶i dùa trªn c¬ së gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n, gi¸ thµnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh cho mét khèi l­îng hoÆc mét ®¬n vÞ s¶n phÈm do doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh vµ nã ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. §Ó qu¶n lý tèt gi¸ thµnh, c¨n cø vµo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh th× gi¸ thµnh ®­îc chia : 1.1.2.1. Ph©n theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm ph¶n ¸nh kÕt qu¶ phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp trong viÖc tæ chøc vµ sö dông c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ - tæ chøc kü thuËt ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch s¶n phÈm ®­îc tiÕn hµnh tr­íc khi tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ hoach ®­îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ ®­îc xem lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¬ së ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. Gi¸ thµnh ®Þnh møc: §­îc xem lµ th­íc ®o chÝnh x¸c ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ sö dông c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn trong doanh nghiÖp, ®¸nh gi¸ c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ chi phÝ. 1.1.2.2. Ph©n theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n x­ëng s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh tiªu thô: lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp + Chi phÝ b¸n hµng 1.1.3. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh: 1.1.3.1. §èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ. §Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i dùa trªn c¸c c¬ së sau: §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Quy tr×nh c«ng nghÖ kü thuËt s¶n xuÊt s¶n phÈm. §Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, môc ®Ých c«ng dông. Yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp cã thÓ lµ: Tõng ph©n x­ëng, bé phËn, tæ ®éi hoÆc toµn bé doanh nghiÖp. Tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ hay toµn bé quy tr×nh. Tõng s¶n phÈm, tõng ®¬n ®Æt hµng, h¹ng môc c«ng tr×nh. Tõng bé phËn hay chi tiÕt s¶n phÈm. 1.1.4. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. Trong c¸c doanh nghiÖp, tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cô thÓ mµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ: Tõng s¶n phÈm, c«ng viÖc, ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh. Tõng thµnh phÈm chi tiÕt, bé phËn s¶n xuÊt. 1.2- Néi dung ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ. 1.2.1- Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. 1.2.1.1.Tµi kho¶n sö dông. - TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. - TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung. - TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c cã liªn quan. - TK 142: Chi phÝ tr¶ tr­íc. - TK 335: Chi phÝ ph¶i tr¶. 1.2.1.2- Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. a- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. - Nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô. TÊt c¶ c¸c chi phÝ nµy ®­îc dïng trùc tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh trong tr­¬ng hîp doanh nghiÖp mua nøa thµnh phÈm ®Ó l¾p r¸p gia c«ng thªm thµnh phÈm th× nöa thµnh phÈm mua ngoµi còng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ trùc tiÕp. C¨n cø vµo chøng tõ xuÊt kho ®Ó tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu trùc tiÕp xuÊt dïng vµ c¨n cø c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh ®Ó tËp hîp. ViÖc tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vµo c¸c ®èi t­îng cã thÓ tiÕn hµnh theo ph­¬ng ph¸p ph©n bæ trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. + Ph­¬ng ph¸p ph©n bæ trùc tiÕp: dïng ®Ó tËp hîp c¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chØ liªn quan ®Õn mét ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt (ph©n x­ëng, bé phËn, tõng s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm). + Ph­¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp: Trong tr­êng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. §Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng ph¶i x¸c ®Þnh, lùa chän tiªu thøc ph©n bæ hîp lý ®¶m b¶o mèi quan hÖ tû lÖ thuËn gi÷a tæng sè chi phÝ cÇn ph©n bæ víi tiªu thøc ph©n bæ cña c¸c ®èi t­îng. Tr×nh tù ph©n bæ: X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ (H) H = Tæng chi phÝ NVL cÇn ph©n bæ = C Tæng tiªu thøc cÇn ph©n bæ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm Ti TÝnh sè chi phÝ cÇn ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng (C) Ci = Tiªu thøc ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng x Ti x H Tiªu thøc ph©n bæ cã thÓ lµ: + §Þnh møc nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. + Toµn bé chi phÝ trùc tiÕp. + Träng l­îng hay khèi l­îng s¶n phÈm. KÕ to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp ®­îc ph¶n ¸nh trªn TK 621. - Bªn nî:TrÞ gi¸ NVL ®­a vµo sö dông phôc vô s¶n xuÊt s¶n phÈm. - Bªn cã: TrÞ gi¸ NVL kh«ng dïng hÕt tr¶ l¹i nhËp kho. Tr×nh tù kÕ to¸n - Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu phô vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm: Nî TK 621 Gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng Cã TK 152 - NÕu nguyªn vËt liÖu mua ngoµi xuÊt th¼ng cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm, kh«ng qua kho th× c¨n ccø vµo chøng tõ xuÊt kho ghi: + Thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ Nî TK 621 Gi¸ mua NVL ch­a cã thuÕ GTGT Nî TK 113 ThuÕ GTGT khÊu trõ Cã TK 111,112,331,141... Tæng tiÒn thanh to¸n + Thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc kh«ng tÝnh thuÕ GTGT. Nî TK 621 Tæng tiÒn thanh to¸n CãTK 111,112,141,311.... + Cuèi th¸ng nÕu cã nguyªn vËt liÖu sö dông ch­a hÕt nép tr¶ l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi nhËp kho, kÕ to¸n c¨n cø vµo b¸o c¸o vËt liÖu cuèi th¸ng cña ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt phiÕu nhËp kho vËt liÖu, phÕ liÖu ®Ó tÝnh to¸n gi¸ trÞ cña chóng vµ ghi: Nî TK 152 Gi¸ trÞ NVL nhËp kho Cã TK 621 + Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn, ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng liªn quan. Nî TK 154 (Chi tiÕt liªn quan) Cã TK 621 S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp TK152 (611) TK621 TK154 (631) Gi¸ trÞ NVL xuÊt kho KÕt chuyÓn chi phÝ dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt NVL trùc tiÕp TK111,112,331 TK152(611) TrÞ gi¸ NVL mua ngoµi TrÞ gi¸ NVL dïng dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt kh«ng hÕt nhËp kho TK133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ b- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm nh­ : tiÒn l­¬ng chÝnh, tiÒn l­¬ng phô vµ c¸c kho¶n phô cÊp. Ngoµi ra chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cßn bao gåm: BHXH, BHYT, KPC§ do chñ sö dông lao ®éng chÞu vµ ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh víi sè tiÒn l­¬ng ph¸t sinh cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®­îc ph¶n ¸nh trªn TK 622. - Bªn nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. - KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang tµi kho¶n liªn quan ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tr×nh tù kÕ to¸n: - TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Nî TK 622 TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp SX Cã TK 334 - TrÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong ®ã KPC§ 2%, BHXH 15%, BHYT 2%. Nî TK 622 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Cã TK 3382, 3384, 3383 - Tr­êng hîp trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Nî TK 622 TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña CN Cã TK 335 - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp sang TK 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm. Nî TK 154 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Cã TK 622 S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK334 TK622 TK154 (631) L­¬ng, phô cÊp ph¶i tr¶ KÕt chuyÓn chi phÝ Cho CBCNV nh©n trùc tiÕp TK335 TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng NghØ phÐp cña CNSX TK338 TrÝch KPC§,BHXH, BHYT Theo tiÒn l­¬ng cña CNSX c- KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt, chi phÝ vÒ c¸c kho¶n tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ®éi s¶n xuÊt, tæ ®éi chi phÝ vÒ vËt liÖu ph©n x­ëng, chi phÝ khÊu hao TSC§, CPSXC th­êng ®­îc tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ sau ®ã míi tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc ph¶n ¸nh trªn TK 627. - Bªn nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung - Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng sang TK liªn quan ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Khi ph¸t sinh c¸c kho¶n chi phÝ thuéc néi dung chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n ghi vµo bªn nî TK 627, tuú theo tõng kho¶n chi phÝ ta cã TK liªn quan ghi cã. - TÝnh l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng. Nî TK 627 TiÒn l­¬ng Cã TK 334 - TÝnh trÝch c¸c kho¶n theo l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng ghi vµo chi phÝ s¶n xuÊt: Nî TK 627 19% tÝnh theo l­¬ng Cã TK 3382,3383,3384 - XuÊt vËt liÖu phôc vô cho qu¶n lý ph©n x­ëng: Nî TK 627 TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt dïng Cã TK 152 - XuÊt c«ng cô dông cô sö dông trùc tiÕp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Lo¹i ph©n bæ 1 lÇn Nî TK 627 TrÞ gi¸ c«ng cô dông cô Cã TK 153 Lo¹i ph©n bæ nhiÒu lÇn Nî TK 142 TrÞ gi¸ c«ng cô dông cô xuÊt dïng Cã TK 153 - Khi tÝnh khÊu hao TSC§ sö dông trùc tiÕp cho s¶n xuÊt Nî TK 627 KhÊu hao TSC§ Cã TK 214 Nî TK 009: Sè d­ khÊu hao ®· trÝch - Khi tÝnh trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a lín TSC§. Nî TK 627 TrÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a Cã TK335 lín TSC§ - Khi c¸c kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. S¶n xuÊt s¶n phÈm thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 627 Chi phÝ ch­a cã thuÕ Nî TK 133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ CãTK 111,112,331.... Tæng sè tiÒn thanh to¸n S¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT hoÆc thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Nî TK 627 Chi phÝ theo gi¸ thanh to¸n CãTK 111,112,331,141.... - §èi víi c¸c doanh nghiÖp khai th¸c tµi nguyªn ph¶i nép thuÕ tµi nguyªn, thuÕ tµi nguyªn ph¶i nép tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. Nî TK 627 ThuÕ tµi nguyªn ph¶i nép Cã TK 333 - Cuèi kú kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ vµo c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt, lao vô s¶n xuÊt kinh doanh phô. Nî TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt chung Cã TK 627 C¨n cø vµo gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ, s¶n l­îng s¶n phÈm phôc vô cho c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n x¸c ®Þnh lao vô, s¶n xuÊt phôc vô cho c¸c ®èi t­îng vµ ghi sæ: Nî TK 627,641,642 Nî TK 157,632 Cã TK 154 Tr×nh tù h¹ch to¸n ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung TK334, 338 TK627 TK154 (631) Chi phÝ nh©n c«ng KÕt chuyÓn chi phÝ SXC ®· tËp hîp vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng TK152, 153 TK111,112,152 Chi phÝ VL, CCDC C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ SXC TK214 KhÊu hao TSC§ TK142,335 Chi phÝ tr¶ tr­íc, ph¶i tr¶ TK111,112,331 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK133 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ d- Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. * Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt. C¸c chi phÝ s¶n xuÊt nªu trªn cuèi kú ®Òu ®­îc tËp hîp vµo bªn nî TK154 nh»m phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lao vô, dÞch vô toµn doanh nghiÖp. TK 154 ®­îc më chi tiÕt theo tõng ngµnh s¶n xuÊt, tõng n¬i ph¸t sinh chi phÝ hay tõng lo¹i s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm, tõng lo¹i lao vô dÞch vô. - Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Nî TK 154 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Cã TK621 - Cuèi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp theo tõng ph©n x­ën, s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô: Nî TK 154 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Cã TK 622 - Cuåi th¸ng kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt chung Cã TK 627 - C¨n cø vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña c¸c s¶n phÈm ®· hoµn thµnh trong kú nhËp kho, göi ®i b¸n hoÆc b¸n trùc tiÕp kh«ng qua kho do bé phËn bé phËn kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh ghi: Nî TK 155 Nî TK 632 Nî TK 157 Cã TK 154 NÕu cã ph¸t sinh c¸c kho¶n båi th­êng vµ thu håi sè liÖu cho s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc, kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ ghi: Nî TK 138 Nî TK 152 Cã TK 154 * §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang (SPDD) Tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cô thÓ theo yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ vËn dông ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶ phÈm lµm dë cuèi kú cho phï hîp. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã thÓ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau: - §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang(SPDD) cuèi kú theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, chØ tÝnh cho SPDD cuèi kú phÇn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp, cßn c¸c chi phÝ kh¸c tÝnh c¶ cho s¶n phÈm hoÆc thµnh chi phÝ vÒ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ trÞ SPDD cuèi kú = Gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú + chi phÝ NL ph¸t sinh trong kú Sè l­îng sp hoµn thµnh + Sè l­îng SPDD cuèi kú - §¸nh gi¸ SPDD cuèi kú theo ph­¬ng ph¸p s¶n l­îng, s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng. Sè l­îng SP hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng = Sè l­îng SPDD x Møc ®é hoµn thµnh - §¸nh gi¸ SPDD cuèi kú theo chi phÝ ®Þnh møc. C¨n cø vµo ®Þnh møc tiªu hao cho c¸c kh©u, c¸c b­íc, c¸c c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ SPDD Ngoµi ra trªn thùc tÕ, ng­êi ta cßn ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ SPDD nh­ ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm, tÝnh theo vËt liÖu chÝnh vµ vËt liÖu phô n»m trong SPDD. e- KÕ to¸n c¸c kho¶n thiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt. ThiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng ®­îc chia thµnh 2 lo¹i: + S¶n phÈm háng söa ch÷a ®­îc. + S¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc. Gi¸ trÞ thiÖt h¹i bao gåm: + Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc. + phÇn chi phÝ söa ch÷a s¶n phÈm t¸i chÕ trõ ®i gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi( nÕu cã) Khi chi phÝ söa ch÷a ph¸t sinh: Nî TK 621,622,627 Cã c¸c TK liªn quan Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt, söa ch÷a: Nî TK 111, 112, 152 Cã TK 154 S¬ ®å h¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc TK334, 338 152,153,241.. TK627 TK154 (631) Chi phÝ söa ch÷a Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc vÒ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc TK154, 155 157,632 TK1381,152.. Gi¸ trÞ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®­îc Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi vµ c¸c kho¶n båi th­êng - ThiÖt h¹i ngõng s¶n xuÊt: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp thiÖt h¹i Ngõng s¶n xuÊt ngoµi kÕ ho¹CH TK334, 338 152,241.. TK1421.THNSX TK154 (631) TËp hîp chi phÝ Gi¸ trÞ thiÖt h¹i thùc chi ra trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt TK1381,152.. Gi¸ trÞ båi th­êng 1.2.2 - Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®­îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, chØ tiÕn hµnh mét lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Sù kh¸c biÖt c¬ b¶n giøa kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau: Tµi kho¶n dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ TK 631- gi¸ thµnh s¶n xuÊt, cßn TK 154 chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang lóc ®Çu vµ cuèi kú, c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng trªn TK tæng hîp theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú kh«ng ph¶i c¨n cø vµo c¸c chøng tõ xuÊt kho mµ l¹i c¨n cø vµo gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tån ®Çu kú, gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu nhËp trong kú vµ kÕt qu¶ kiÓm kª cuèi kú ®Ó tÝnh to¸n. Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng = Gi¸ trÞ thùc tÕ tån §K + Gi¸ thùc tÕ nhËp trong kú - Gi¸ thùc tÕ tån cuèi kú Tµi kho¶n sö dông. Ngoµi c¸c TK kÕ to¸n ®· sö dông trong ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, trong ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, kÕ to¸n sö dông thªm TK 631 - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. Tr×nh tù h¹ch to¸n: + §Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú. Nî TK 631 Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Cã TK 154 Chi phÝ s¶n xuÊt + Cuèi kú c¨n cø vµo sæ chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc trªn c¸c TK chi phÝ ghi vµo TK 631 Nî TK 631 Cã TK 621 CPNVLTT Cã TK 622 CPNCTT Cã TK 627 CPSXC Cuèi kú kiÓm kª, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Nî TK 154 CPSXKDDD Cã TK 631 Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Tuú theo h×nh thøc sæ kÕ to¸n doanh nghiÖp sö dông mµ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ phï hîp. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc NhËt ký chung th× sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc chøng tõ th× chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc ph¶n ¸nh trªn c¸c b¶ng ph©n bæ vËt liÖu, tiÒn l­¬ng, khÊu hao. Vµo b¶ng kª sè 4, nhËt ký chøng tõ sè 7 vµ vµo cac TK 621, 622, 627. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n, sö dông sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ c¸i cña c¸c TK : 621, 622, 627, 154. §ång thêi kÕ to¸n cã thÓ më sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. 1.3 - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c gióp x¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp cho l·nh ®¹o cã gi¶i ph¸p, quyÕt ®Þnh kÞp thêi ®Ó më réng hay thu hÑp s¶n xuÊt ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n phÈm nµo ®ã, do ®ã kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i vËn dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh nµo cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xu©t kinh doanh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i ®­îc tÝnh theo c¸c kho¶n môc qui ®Þnh sau: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ s¶n xuÊt chung. Thùc chÊt cña viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ viÖc sö dông c¸c phÐp tÝnh to¸n ph©n bæ c¸c chi phÝ cÊu thµnh trong s¶n phÈm cho mçi s¶n phÈm dë dang cuèi kú. 1.3.1- Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n. Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh b»ng c¨n cø trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc trong kú vµ gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú, cuèi kú ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng c«ng thøc: Tæng gi¸ thµnh SP = Gi¸ trÞ SPDD §K + ChÝ phÝ s¶n xuÊt trong kú - Gi¸ trÞ SPDD cuèi kú Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm = Tæng gi¸ thµnh SP Khèi l­îng SP hoµn thµnh 1.3.2 - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n b­íc. Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông thÝch hîp trong c¸c doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt phøc t¹p kiÕu liªn tôc tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm t×nh h×nh cô thÓ vµ sù kh¸c nhau vÒ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh mµ c¸c doanh nghiÖp ¸p dông. a- Ph­¬ng ph¸p ph©n b­íc cã tÝnh gi¸ thµnh nöa s¶n phÈm. Theo ph­¬ng ph¸p nµy kÕ to¸n lÇn l­ît tÝnh gi¸ thµnh cña nöa thµnh phÈm giai ®o¹n tr­íc, sau ®ã chuyÓn sang giai ®o¹n sau víi chi phÝ cña giai ®o¹n sau ®Ó tÝnh gi¸ thµnh giai ®o¹n sau, cø tiÕp tôc nh­ vËy ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm hoµn thµnh giai ®o¹n cuèi. S¬ ®å tr×nh tù h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh theo ph­¬ng ph¸p ph©n b­íc cã tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm Giai ®o¹n 1 Giai ®o¹n 2 Giai ®o¹n n Chi phÝ NVL chÝnh giai ®o¹n 1 Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm g®1 chuyÓn sang Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm g® n-1 chuyÓn sang ... + Chi phÝ SX riªng cña giai ®o¹n 2 Chi phÝ SX riªng cña giai ®o¹n n Chi phÝ kh¸c giai ®o¹n 1 + ... Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm giai ®o¹n 1 Gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm giai ®o¹n 2 Gi¸ thµnh thµnh phÈm ... Gi¸ thµnh tæng SP = Gi¸ trÞSPDD §K + Chi phÝ SXtrong kú - Gi¸ trÞ SPDDcuèi kú NÕu 1/2 thµnh phÈm ë giai ®o¹n 1 nhËp kho, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho ®Ó ghi: Nî TK 155 Thµnh phÈm Cã TK 631 Gi¸ thµnh s¶n xuÊt NÕu chuyÓn th¼ng tõ giai ®o¹n 1 sang giai ®o¹n 2 ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi sæ theo dâi chi tiÕt trªn TK 631- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt Tæng gi¸ thµnh G§2 = Gi¸ thµnh G§ §K + Chi phÝ SPDD G§ 1 + Chi phÝ PS G§ 2 - CPSPDD cuèi kú G§2 Cø tiÕn hµnh tuÇn tù nh­ thÕ ®Õn giai ®o¹n cuèi cïng sÏ tÝnh ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm. b. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh ph©n b­íc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh nöa s¶n phÈm. C¨n cø vµo sè liÖu chi phÝ s¶n xuÊt ®· tËp hîp ®­îc ë trong kú theo tõng giai ®o¹n (ph©n x­ëng, tæ ®éi....) ®Ó tÝnh to¸n phÇn chi phÝ s¶n xuÊt cña giai ®o¹n ®ã trong gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tõng kho¶n môc. Chi phÝ SX giai ®o¹n i = SPDD §K+CPSX trong kú x Thµnh phÈm SP hoµn thµnh G§ i Tæng gi¸ thµnh = chi phÝ s¶n xuÊt giai ®o¹n thµnh phÈm. 1.3.3 - Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh theo hÖ sè. - Qui ®æi theo s¶n l­îng thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo hÖ sè tÝnh gi¸ thµnh lµm tiªu thøc ph©n bæ. Tæng s¶n l­îng qui ®æi = S¶n l­îng thùc tÕ tõng lo¹i SP x HÖ sè tõng s¶n phÈm - HÖ sè ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ cña tõng lo¹i s¶n phÈm. HÖ sè ph©n bæ chi phÝ = S¶n l­îng qui ®æi SP i Tæng s¶n l­îng qui ®æi - TÝnh tæng gi¸ thµnh thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm theo tõng kho¶n môc. Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm thø i = SPDD ®Çu kú + CFPS trong kú - CFSPDD cuèi kú x HÖ sè ph©n bæ 1.3.4 - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ tõng ph©n x­ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt vµ tõng ®¬n ®Æt hµng ®­îc s¶n xuÊt ë ph©n x­ëng ®ã. Chu kú s¶n xuÊt cña ®¬n ®Æt hµng th­êng dµi ngµy, khi nµo s¶n phÈm ®¬n ®Æt hµng ®­îc s¶n xuÊt xong th× c¸c chi phÝ ®· tËp hîp ®­îc theo c¸c ®¬n ®Æt hµng ®ã ®Òu lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. NÕu ®¬n ®Æt hµng ®ã ®­îc s¶n xuÊt, chÕ t¹o ë nhiÒu ph©n x­ëng kh¸c nhau th× ph¶i tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh sè chi phÝ cña tõng ph©n x­ëng liªn quan ®Õn ®¬n ®Æt hµng ®ã, nh÷ng chi phÝ trùc tiÕp ®­îc tËp hîp th¼ng vµo ®¬n ®Æt hµng, cßn chi phÝ chung cßn cÇn ph©n bæ theo tiªu thøc thÝch hîp. 1.3.5 - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo tû lÖ. NÕu trong cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®­îc lµ nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i quy c¸ch, kÝch cì, phÈm chÊt kh¸c nhau sÏ tÝnh gi¸ thµnh tõng quy c¸ch, kÝch cì, phÈm chÊt theo tû lÖ. C¸ch tÝnh nh­ sau: Tû lÖ gi¸ thµnh = CPSPDD + S¶n xuÊt trong kú - CPSPDD cuèi kú Tæng tiªu thøc ph©n bæ S gi¸ thµnh tõng quy c¸ch = Tiªu chuÈn ph©n bæ quy c¸ch + Tû lÖ tÝnh gi¸ thµnh 1.3.6 - Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ. Ph­¬ng ph¸p nµy lo¹i trõ chi phÝ ®Ó tÝnh gi¸ thµnh dùoc ¸p dông trong c¸c tr­êng hîp: Cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®ång thêi víi viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm chÝnh cßn thu thªm s¶n phÈm phô. S¶n phÈm ngoµi thµnh phÈm ®ñ tiªu chuÈn chÊt l­îng quy ®Þnh kh«ng ®îc tÝnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh. C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô cã cung cÊp s¶n phÈm hoÆc lao vô lÉn cho nhau cÇn lo¹i trõ ra khái gi¸ thµnh phÈm, lao vô phôc vô cho s¶n xuÊt chÝnh. Trong c¸c tr­êng hîp nµy ®èi t­îng kÕ to¸n lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm chÝnh, s¶n phÈm hoµn thµnh phôc vô cho c¸c bé phËn kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt phô. Gi¸ thµnh = Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ®· tæng hîp + Chi phÝ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú - Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú 1.3.7 - TÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc. Gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm ®­îc tÝnh to¸n trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt hiÖn hµnh vµ c¸c dù to¸n chi phÝ ®­îc duyÖt. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, mçi kho¶n môc ph¶i tËp hîp riªng chi phÝ phï hîp ®Þnh møc vµ chi phÝ chªnh lÖch ®Þnh møc Chªnh lÖch chi phÝ ®Þnh møc nh©n c«ng = Chi phÝ nh©n c«ng ph¶i tr¶ - S¶n l­îng thùc tÕ trong th¸ng x Chi phÝ nh©n c«ng ®Þnh møc PhÇn thø II Tæ chøc kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ph©n x­ëng lß thuéc hîp t¸c x· c«ng nghiÖp sø Hîp Lùc Tªn giao dÞch: Hopluc ceramic industrial co-operative Trô së giao dÞch: B¸t Trµng - Gia L©m - Hµ Néi 2.1 - §Æc ®IÓm chung cña ph©n x­ëng lß - hîp t¸c x· c«ng nghiÖp sø Hîp Lùc 2.1.1 - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña ph©n x­ëng Lß HTX c«ng nghiÖp sø Hîp Lùc tr­íc ®©y cã tiÒn th©n lµ HTX tiÓu thñ c«ng nghiÖp B¸t Trµng trùc thuéc liªn minh HTX ViÖt Nam, ®­îc thµnh lËp chÝnh thøc theo quyÕt ®Þnh 0006/GL vµo ngµy 26/5/1978. Trùc thuéc HTX lµ 5 ph©n x­ëng thµnh viªn, kh«ng cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi ph©n x­ëng lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt khÐp kÝn, h¹ch to¸n ®éc lËp tõ kh©u ®Çu ®Õn kh©u cuèi. Víi lý do nh­ vËy, trong thêi gian thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i HTX, em ®· chän ph©n x­ëng Lß lµm ®èi t­îng cho ®Ò tµI nghiªn cøu cña m×nh. Ph©n x­ëng lµ lµ mét trong n¨m ph©n x­ëng s¶n xuÊt chÝnh cña HTX, do ®ã qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ph©n x­ëng g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña HTX trong 20 n¨m qua. Khi thµnh lËp mÆt b»ng cña ph©n x­ëng cã kho¶ng 1000m2 nhµ x­ëng, 1 xe «t«, sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 58 ng­êi. Trong ®ã cã 4 bé phËn, 5 tæ s¶n xuÊt thñ c«ng lµ chÝnh, víi tæng sè vèn ®Çu t­ ban ®Çu lµ 420.711.413®ång. Do ®iÒu kiÖn vËt chÊt cã h¹n nªn thêi kú ®Çu s¶n phÈm chÝnh cña ®¬n vÞ chØ lµ c¸c s¶n phÈm gèm sø ®¬n gi¶n nh­: b¸t ®Üa, vß, lä, chËu hoa... cung cÊp hÇu hÕt cho c¸c tØnh phÝa B¾c vµ mét sè tØnh miÒn Trung. H­ëng øng nghÞ ®Þnh 217/H§BT ra ngµy 14/11/1987 vÒ viÖc ®æi míi h¹ch to¸n kinh doanh x· héi chñ nghÜa ®èi víi doanh nghiÖp quèc doanh, ®¬n vÞ ®· tõng b­íc cñng cè l¹i c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, chñ ®éng më réng diÖn tÝch nhµ x­ëng.. cho nªn chØ trong vßng mÊy n¨m ®æi míi, ®¬n vÞ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ ®¸ng khÝch lÖ, s¶n l­îng t¨ng nhanh. §Æc biÖt ®¬n vÞ ®· cã h¬n 30 s¸ng kiÕn kü thuËt, tiÕt kiÖm ®­îc hµng tr¨m triÖu ®ång. Víi thµnh qu¶ ®¹t ®­îc, ph©n x­ëng b­íc ®Çu ®· ®¸nh dÊu sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña m×nh. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®¬n vÞ ®· gÆp kh«ng Ýt trë ng¹i, khã kh¨n. Do t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng: Liªn X« vµ hÖ thèng x· héi chñ nghÜa ë §«ng ¢u sôp ®æ, ®· t¸c ®éng trùc tiÕp vµo thÞ tr­êng trong n­íc nãi chung vµ HTX c«ng nghiÖp sø Hîp Lùc nãi riªng. Do ®ã, ph©n x­ëng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, bëi lÏ s¶n phÈm xuÊt khÈu chñ yÕu cña ph©n x­ëng cung cÊp hÇu hÕt cho thÞ tr­êng Liªn X« vµ §«ng ¢u. Do thÞ tr­êng tan vì, s¶n phÈm hµng ho¸ bÞ ø ®äng, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt ngõng trÖ, c«ng nh©n x· viªn kh«ng cã viÖc lµm. H¬n n÷a, vèn ®Çu t­ qu¸ Ýt, trang thiÕt bÞ cò kü, l¹c hËu, tr×nh ®é tay nghÒ thÊp, trong khi nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt gèm sø bung ra thÞ tr­êng ngµy cµng nhiÒu. Thªm vµo ®ã lµ sù c¹nh tranh gay g¾t cña hµng gèm sø Trung Quèc. B»ng sù nç lùc cña m×nh, tr­íc nh÷ng thñ th¸ch kh¾c nghiÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc, trong vµi n¨m gÇn ®©y, ph©n x­ëng ®· dµnh dôm vµ vay vèn Ng©n hµng ®Ó ®æi míi toµn diÖn víi tæng sè vèn ®Çu t­ lµ 9.876.475.358 ®ång. Trong ®ã: Vèn l­u ®éng lµ: 6.357.793.829 ®ång. Vèn cè ®Þnh lµ: 3.518.681.529 ®ång. Nh­ vËy, trong suèt qu¸ tr×nh phÊn ®Êu vµ tr­ëng thµnh, ph©n x­ëng kh«ng ngõng ®æi míi toµn diÖn vÒ d©y chuyÒn s¶n xuÊt, c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ ph©n x­ëng chó träng tíi viÖc c¶i tiÕn c«ng t¸c kÕ to¸n b»ng viÖc ®iÖn to¸n ho¸ kÕ to¸n, nhÊt lµ ®èi víi c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sù c¶I tiÕn nµy ®· gãp phÇn quan träng kh«ng nhá cho sù thµnh c«ng trªn. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆt hµng gèm sø nãi chung vµ gèm sø thñ c«ng mü nghÖ nãi tiªng lµ mÆt hµng ph¸t triÓn rÇm ré. §Ó gi÷ v÷ng ®­îc chç ®øng cña m×nh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o nµy, ®ßi hái s¶n phÈm gèm sø cña ph©n x­ëng ph¶i ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng cao. V× vËy, nÕu nh­ tr­íc ®©y ph©n x­ëng chØ cã hÖ thèng nung ®èt b»ng lß hép vµ lß bÇu víi c«ng suÊt thÊp, chÊt l­îng ch­a cao th× hiÖn nay ph©n x­ëng ®· chñ ®éng vay vèn ®Ó ph¸t triÓn chiÒu réng, ®Çu t­ chiÒu s©u b»ng viÖc x©y dùng hÖ thèng nung ®èt b»ng lß ga cña NhËt. Víi c«ng nghÖ nµy ®· cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm ®Ñp h¬n, tÝnh chÝnh x¸c cao h¬n, ®¸p øng ®­îc mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Sù ra ®êi s¶n phÈm gèm sø cña c«ng nghÖ nung ®èt tiÕn tiÕn nµy ®· ®¸nh dÊu b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc cña ph©n x­ëng trong viÖc tù kh¼ng ®Þnh m×nh, b¸o hiÖu mét t­¬ng lai ®Çy triÓn väng cña ph©n x­ëng trong nh÷ng n¨m tíi. Gãp phÇn cñng cè chç ®øng cña HTX trªn thÞ tr­êng cung cÊp gèm sø, ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu thÞ tr­êng hµng ho¸: ®Ñp, thÈm mü, chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý, tiÖn lîi trong sö dông. 2.1.2 - C¸c mÆt hµng s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng S¶n xuÊt c¸c mÆt hµng theo ®¬n ®Æt hµng nh­: Êm chÐn c¸c lo¹i, b¸t ®Üa, vß, lä, ®å ch¬I con gièng, s¶n phÈm sø x©y dùng (lan can con tiÖn, sø ®iÖn...) víi mÉu m· ®a d¹ng vµ chÊt l­îng cao. 2.2 - C¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt 2.2.1 - Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt ë ph©n x­ëng Lß a - Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý Ph©n x­ëng Lß lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh, lµ mét trong 5 thµnh viªn s¶n xuÊt ho¹t ®éng d­íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña chñ nhiÖm HTX, chñ ®éng trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ph©n x­ëng ®­îc tæ chøc theo c¬ cÊu trùc tuyÕn tham m­u. Gi¸m ®èc trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i c¸c bé phËn tham m­u theo phÇn hµnh ®­îc ph©n c«ng cô thÓ: - Gi¸m ®èc: lµ ng­êi ®øng ®Çu vµ ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ph©n x­ëng. ChÞu sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña gi¸m ®èc lµ 2 phã gi¸m ®èc: Phã gi¸m ®èc kü thuËt vµ Phã gi¸m ®èc ®IÒu hµnh - c¸c bé phËn chøc n¨ng bao gåm: - Bé phËn kÕ ho¹ch kinh doanh: bé phËn nµy cã nhiÖm vô lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch. Ngoµi ra, bé phËn nµy cßn cã nhiÖm vô giao lÖnh s¶n xuÊt cho c¸c tæ s¶n xuÊt. - Bé phËn kÕ to¸n: qu¶n lý toµn bé vèn cña ph©n x­ëng, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc, tr­íc HTX vÒ viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª cña Nhµ n­íc. KiÓm tra th­êng xuyªn viÖc chi tiªu cña ph©n x­ëng, t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vèn, sö dông cã hiÖu qu¶ ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh. Th«ng qua gi¸m ®èc b»ng ®ång tiÒn ®Ó gióp gi¸m ®èc n¾m b¾t ®­îc toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i ph©n x­ëng, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ hµng th¸ng ®Ó chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Bé phËn KCS: bé phËn nµy võa cã nhiÖm vô qu¶n lý s¶n xuÊt võa cã nhiÖm vô liÓm nghiÖm, kiÓm tra chÊt l­îng vËt t­, hµng ho¸ tr­íc khi nhËp kho vµ xuÊt kho thµnh phÈm. b - Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng C¨n cø qui tr×nh c«ng nghÖ, ph©n x­ëng tæ chøc thµnh 5 tæ, mçi tæ lµ mét giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra c¸c b¸n thµnh phÈm, cô thÓ lµ: Tæ t¹o cèt: s¶n phÈm cña tæ nµy lµ cã ®Æc tÝnh kü thuËt cao, phøc t¹p, mÉu m· phong phó, tæ nµy gåm mét sè c«ng ®o¹n nh­ sau: Dùa trªn ý t­ëng s¸ng t¹o hoÆc mÉu hµng do kh¸ch hµng mang ®Õn, s¾p mÉu trªn ®Êt sÐt, nÆn vµ tiÖn cèt theo yªu cÇu kü thuËt, dïng th¹ch cao nguyªn chÊt d¹ng bét nhµo trén vµ ®æ thµnh khu«n. Khu«n sau khi hoµn chØnh sÏ ®­îc giao cho tæ Lß. Tæ luyÖn ®Êt: nhiÖm vô chÝnh cña tæ nµy lµ t¹o ra vµ cung cÊp ®ñ sè l­îng nguyªn liÖu chÝnh cho tæ Lß. Tuú theo yªu cÇu kü thuËt mµ tæ cã thÓ t¹o ra s¶n phÈm ®Êt sÐt kh¸c nhau nh­: ®Êt hå A1, A2, A3, ®Êt hå x­¬ng trong... Tªn nguyªn liÖu A1, A2, A3... lµ chØ phÈm cÊp cña tõng lo¹i nguyªn liÖu. VÝ dô nh­: ®Êt hå A1 lµ lo¹i ®Êt sÐt nhá mÞn, cã ®é tr¾ng rÊt cao. Sè l­îng c«ng viÖc cña tæ nµy nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo c¸c ®¬n ®Æt hµng. Tæ Lß: Sau khi nhËn khu«n vµ ®Êt hå tõ hai tæ trªn, tæ Lß tiÕn hµnh lµm hµng méc, söa sang s¶n phÈm méc, vÏ kü thuËt, tr¸ng men ®­a hµng vµo lß nung ®èt. Sè l­îng s¶n phÈm vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cña tæ nµy phô thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, do HTX chØ thÞ trùc tiÕp. Tæ ®ãng gãi: Cßn ®­îc gäi lµ tæ kho. S¶n phÈm gèm sø sau khi ra lß ®­îc chuyÓn sang tæ ®ãng gãi, tuú theo kÝch cì s¶n phÈm mµ tæ nµy b¸o hép theo ®óng kÝch cì mµ ng­êi phô tr¸ch kü thuËt yªu c©ï, khi kh«ng cã viÖc, tæ nµy th­êng nhËn thªm gia c«ng ®Ó ®¶m b¶o cho møc thu nhËp ®­îc æn ®Þnh. Sau khi hép chuyÓn tíi, s¶n phÈm ®­îc ®ãng gãi vµ xÕp vµo kho chê ngµy xuÊt hµng. Ngoµi ra, ph©n x­ëng cßn cã bé phËn s¶n xuÊt phô trî: Bé phËn kü thuËt c¬ ®IÖn, cã nhiÖm vô qu¶n lý, ®iÒu khiÓn l­íi ®iÖn, phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ph©n x­ëng. Sau ®©y lµ m« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt t¹i ph©n x­ëng Lß: M« h×nh tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt t¹i ph©n x­ëng Lß Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc ®IÒu hµnh Phã gi¸m ®èc kü thuËt Bé phËn KCS Bé phËn tµi chÝnh kÕ to¸n Bé phËn tæ chøc b¶o vÖ Bé phËn tµi chÝnh kÕ to¸n tæng hîp Bé phËn c¬ ®iÖn Tæ lß Tæ luyÖn ®Êt Tæ t¹o cèt Tæ ®ãng gãi 2.2.2 - §Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt x· héi vµ sù tiÕn bé nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt, viÖc t¨ng c­êng trang bÞ kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp gi¶m ®­îc phÇn lín sè lao ®éng trùc tiÕp, t¨ng c­êng n¨ng suÊt lao ®éng, ®Èy nhanh tèc ®é s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ, qui m« s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng ngµy cµng ®­îc më réng. Trong nh÷ng n¨m ®Çu, m¸y mãc thiÕt bÞ cã rÊt Ýt, thiÕu ®ång bé. Tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y, ph©n x­ëng ®· bæ sung mét sè trang thiÕt bÞ nh­: m¸y bÕ hép tù ®éng, m¸y nghiÒn thuû lùc, m¸y Ðp... víi c«ng suÊt tèi ®a, cho ra mét sè lo¹i gèm sø cao tíi 2m, gÊp nhiÒu lÇn so víi tr­íc ®©y. C«ng nghÖ cña ngµnh gèm sø nãi chung vµ ph©n x­ëng nãi riªng, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra gåm nhiÒu lo¹i, mçi lo¹i ph¶i tr¶i qua nhiÒu kh©u gia c«ng liªn tiÕp theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh råi míi trë thµnh s¶n phÈm. C¸c lo¹i s¶n phÈm ®ã ®­îc t¹o ra tõ c«ng nghÖ nung ®èt b»ng lß ga, c«ng nghÖ nung ®èt nµy ®­îc biÓu diÔn qua s¬ ®å sau: Thµnh phÈm MÉu D¸n, ®ãng gãi T¹o cèt Nung ®èt KCS - Ph©n lo¹i VÏ, tr¸ng men BÕ hép Lµm méc Trªn c¬ së mÉu m· cña kh¸ch hµng ®em ®Õn, mÉu sÏ ®­îc t¹o cèt, sau khi kiÓm tra hoµn chØnh, mÉu ®­îc chuyÓn sang tæ Lß. C¨n cø tõng ®¬n ®Æt hµng, tæ Lß sÏ lµm méc, vÏ kü thuËt, tr¸ng men råi ®­a vµo lß. Trong qu¸ tr×nh lµm men, do trang thiÕt bÞ m¸y mãc cña ph©n x­ëng cßn h¹n chÕ céng víi mét sè bµi men ch­a pha chÕ ®­îc nªn ph©n x­ëng ®i gia c«ng tr¸ng men bªn ngoµI, sau ®ã míi ®­a vµo lß. Sau giai ®o¹n nung ®èt, s¶n phÈm ®­îc bé phËn KCS chän lùa vµ ph©n lo¹i råi chuyÓn sang tæ ®ãng gãi. Trªn c¬ së ®ã tæ ®ãng gãi chÌn lãt chÆt chÏ, ®ãng d¸n bÕ hép vµ chuyÓn sang giai ®o¹n hoµn thiÖn s¶n phÈm. S¶n phÈm hoµn thiÖn sÏ ®­îc qua c«ng ®o¹n kiÓm nghiÖm lÇn n÷a råi míi nhËp kho thµnh phÈm. 2.2.3 - Bé phËn kÕ to¸n T¹i ph©n x­ëng Lß, bé phËn kÕ to¸n gåm 3 ng­êi: KÕ to¸n tæng hîp, kÕ to¸n thµnh phÈm vµ thñ quü kiªm tiÒn l­¬ng. * M« h×nh tæ chøc cã quan hÖ nh­ sau: KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tæng hîp Thñ quü kiªm tiÒn l­¬ng KÕ to¸n thµnh phÈm Quan hÖ chØ ®¹o: Quan hÖ trao ®æi th«ng tin: KÕ to¸n tæng hîp t¹i ph©n x­ëng: lµ ng­êi thay mÆt kÕ to¸n tr­ëng HTX thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô bao gåm: kÕ to¸n vËt liÖu, kÕ to¸n khÊu hao TSC§, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh tiªu thô. KÕ to¸n thµnh phÈm: cã nhiÖm vô theo dâi, kiÓm tra qu¸ tr×nh nhËp vµ xuÊt kho thµnh phÈm. Thñ quü kiªm tiÒn l­¬ng: cã nhiÖm vô thu thËp c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ ®Ó tiÕn hµnh nhËp xuÊt quü vµ ghi sæ quü. §ång thêi dùa vµo c¸c phiÕu giao viÖc, phiÕu b¸o lµm viÖc thªm giê, b¶ng thanh to¸n tiÒn c«ng (nh©n c«ng ngoµI gia c«ng) hµng th¸ng ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n x· viªn vµ cã c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n, tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n x· viªn. a - ViÖc lùa chän h×nh thøc tæ chøc kÕ to¸n Ph©n x­ëng Lß lµ mét trong n¨m ph©n x­ëng thµnh viªn, cã qui m« s¶n xuÊt lín. Mçi ph©n x­ëng s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm riªng. S¶n phÈm hoµn thµnh ë ®¬n vÞ nµy cã thÓ lµ nguyªn liÖu cung cÊp cho ®¬n vÞ kia. Mçi ph©n x­ëng cã thÓ tËn dông phÕ liÖu cña m×nh ®Ó ®­a vµo s¶n xuÊt hoÆc chuyÓn giao cho ®¬n vÞ néi bé kh¸c. Gi÷a c¸c ®¬n vÞ néi bé cã thÓ mua b¸n s¶n phÈm cña nhau ®Ó phôc vô s¶n xuÊt hoÆc kinh doanh theo gi¸ qui ®Þnh cña HTX. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, ph©n x­ëng ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n võa tËp trung võa ph©n t¸n. BiÓu hiÖn cô thÓ cña h×nh thøc nµy nh­ sau: Phô tr¸ch ®¬n vÞ kÕ to¸n néi bé lµ ng­êi thay thÕ kÕ to¸n tr­ëng HTX thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô kÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ ®ã theo qui chÕ ph©n cÊp qu¶n lý cña chñ nhiÖm HTX. Hµng th¸ng, hµng quý, ®¬n vÞ néi bé ph¶I lËp vµ göi b¸o c¸o vÒ HTX theo tiªu thøc: Gi¸ thµnh kho¶n môc Chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè B¶ng tæng kÕt tµI s¶n Tiªu thô vµ kÕt qu¶ tµI chÝnh Bé phËn kÕ to¸n ë v¨n phßng HTX trùc tiÕp theo dâi vµ h¹ch to¸n mét sè phÇn viÖc sau: Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu B¸n hµng hé c¸c ®¬n vÞ T¨ng gi¶m khÊu hao TSC§ C¸c chi phÝ qu¶n lý HTX §ång thêi tæng hîp sè liÖu cña c¸c ®¬n vÞ néi bé vµ phÇn ph¸t sinh ë v¨n phßng HTX, sau ®ã lËp b¸o c¸o chung toµn HTX. b - Chän h×nh thøc kÕ to¸n §Ó phôc vô cho yªu cÇu qu¶n trÞ cña ®¬n vÞ, hiÖn nay ph©n x­ëng Lß ®ang ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n “Chøng tõ ghi sæ”. Tr×nh tù ghi sæ ®­îc biÓu diÔn qua s¬ ®å sau: Sæ tæng hîp B¶ng tæng kÕt tµi chÝnh vµ b¸o c¸o kh¸c B¶ng c©n ®èi Sæ c¸i Chøng tõ ghi sæ Sæ chi tiÕt vËt t­ Sæ quü Chøng tõ gèc : §èi chiÕu : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng Hµng th¸ng, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc, kÕ to¸n tËp hîp chøng tõ ghi sæ. C¨n cø vµo chøng tõ ghi sæ, kÕ to¸n vµo Sæ C¸i. C¸c chøng tõ gèc sau khi lµm c¨n cø lËp chøng tõ ghi sæ ®­îc dïng ®Ó ghi vµo c¸c sæ, thÎ chi tiÕt. Cuèi th¸ng kho¸ sæ vµ tÝnh ra tæng sè tiÒn c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh trong th¸ng, tÝnh tæng sè ph¸t sinh nî, tæng sè ph¸t sinh cã vµ sè s­ cña tõng tµi kho¶n trªn sæ c¸i. C¨n cø vµo sæ c¸i ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n. Sau khi ®èi chiÕu khíp ®óng sè liÖu ghi trªn sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt ®­îc dïng ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. Cuèi n¨m, c¨n cø vµo sè liÖu ghi trªn b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n, sæ c¸i, sæ chi tiÕt cã liªn quan, kÕ to¸n tæng hîp tiÕn hµnh lËp b¸o c¸o kÕ to¸n cña ph©n x­ëng theo b¸o c¸o kÕ to¸n míi. PhÇn thø III Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ph©n x­ëng Lß thuéc HTX CN Sø Hîp lùc 3.1 - TriÓn väng vµ thùc tr¹ng cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn. Qua thêi gian thùc tËp vµ t×m hiÓu thùc tÕ t¹i ph©n x­ëng Lß - HTX c«ng nghiÖp Sø Hîp Lùc, em nhËn thÊy: 3.1.1- VÒ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng hµng gèm sø. Trong nh÷ng n¨m qua HTX ®É x©y dùng ®­îc bé m¸y qu¶n lý s¶n xuÊt hoµn chØnh, n¨ng ®éng vµ nh¹y bÐn, cã sù ph©n c«ng râ rµng, sù ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n tõ HTX ®Õn ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trùc thuéc, sö dông tÝnh triÖt ®Ó, tÝnh chñ ®éng vµ linh ho¹t trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ trong vÊn ®Ò khai th¸c thÞ tr­êng, tæ chøc s¶n xuÊt... Cô thÓ hµng n¨m HTX giao kÕ hoÆch cho c¸c trung t©m giao dÞch vµ c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn vÒ c¸c chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh c¬ b¶n nh­: doanh thu, thuÕ trÝch nép phÝ qu¶n lý, lîi nhuËn, khÊu hao... Ngoµi ra, c¸c ®¬n vÞ nguyªn vËt liÖu, x©y dùng ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt, sö dông vµ bè trÝ nh©n c«ng lao ®éng, ®­îc quyÒn xö lý c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c kÓ c¶ khen th­ëng vµ kû luËt. VÒ mÆt tµi chÝnh, víi chØ tiªu kÕ hoÆch mµ HTX giao kho¸n, c¸c ®¬n vÞ néi bé ®­îc h¹ch to¸n kÐp kÝn. Phô tr¸ch kÕ to¸n ®¬n vÞ néi bé cã chøc n¨ng nh­ mét kÕ to¸n tr­ëng, cô thÓ lµ ph¶i h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ®óng ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª cña Nhµ n­íc, qu¶n lý vµ ®¶m b¶o vèn, lu©n chuyÓn vèn trong kinh doanh. Tãm l¹i víi m« h×nh tæ chøc qu¶n lý nh­ vËy lµ hoµn toµn phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña mét HTX lín nh­ HTX CN sø Hîp Lùc trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. V× vËy trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng, phÊn ®Êu vµ tr­ëng thµnh, HTX ®· ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tÝch næi bËt. 3.1.2 - C«ng t¸c kÕ to¸n XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña bé m¸y tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, ®¬n vÞ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n theo h×nh thøc võa tËp trung võa ph©n t¸n lµ hoµn toµn phï hîp: phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý, phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña tõng ng­êi. Bé m¸y kÕ to¸n cña ph©n x­ëng ®­îc tæ chøc t­¬ng ®èi gän nhÑ va hiÖu qu¶, hÇu hÕt c¸n bé kÕ to¸n ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ cao ®¼ng. HiÖn nay ph©n x­ëng cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kÕ to¸n tham gia vµo c¸c kho¸ n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n. Ngoµi phÇn viÖc cña m×nh kÕ to¸n ®¬n vÞ cßn kiªm nhiÖm mét sè c«ng viÖc kh¸c do ®ã g©y ra mét sè h¹n chÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n. Song nh×n chung kÕ to¸n tæng hîp nãi chung vµ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng ®· ®i vµo nÒ nÕp vµ æn ®Þnh, n¾m b¾t kÞp thêi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho yªu cÇu qu¶n trÞ cña ®¬n vÞ vµ c¸c bªn liªn quan. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi, c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ph©n x­ëng vÉn cßn tån t¹i mét sè mÆt cßn ph¶i cñng cè vµ hoµn thiÖn thªm, cô thÓ nh­ sau: - Cñng cè vµ hoµn thiÖn sæ s¸ch kÕ to¸n - Cñng cè vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i ph©n x­ëng Lß. - Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh häc tËp trªn ghÕ nhµ tr­êng vµ thêi gian thùc tËp t¹i ph©n x­ëng, em thÊy r»ng: ®i ®«i víi viÖc häc tËp vµ nghiªn cøu vÒ mÆt lý luËn th× viÖc t×m hiÓu thùc tÕ còng lµ giai ®o¹n hÕt søc quan träng kh«ng thÓ thiÕu. §ã lµ thêi gian ®Ó vËn dông thö nghiÖm nh÷ng kiÕn thøc cña m×nh ®· häc vµo thùc tiÔn. ChÝnh v× vËy, trong qu¸ tr×nh thùc tËp, em ®· cè g¾ng ®i s©u häc hái, t×m tßi vµ nghiªn cøu lý luËn còng nh­ ngoµi thùc tÕ, qua ®ã em thÊy r»ng: kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng bé phËn cÊu thµnh quan träng cña hÖ thèng c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ cã hiÖu qu¶ nhÊt, trong ®ã c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chiÕm vÞ trÝ then chèt, lµ kh©u träng t©m trong toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n. Trong chuyªn ®Ò thùc tËp nµy, em ®· m¹nh d¹n tr×nh bÇy mét sè ý kiÕn nhá víi nguyÖn väng ®Ó ph©n x­ëng tham kh¶o nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy vËy, do tr×nh ®é nhËn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ, nªn b¶n chuyªn ®Ò thùc tËp nµy ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt vµ h¹n chÕ. RÊt mong sù ®ãng gãp vµ chØ b¶o cña c« gi¸o ®Ó b¶n chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thiÖn h¬n.