Lời mở đầu
Nền kinh tế nước ta đang chuyển sang hoạt động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước.Cơ chế mới là môI trường thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế theo xu hướng hiện đạI,chắt lọc kế thừa những thành tựu và khắc phục những tồn tạI đã qua.Trong đó lạm phát là một vấn đề hết sức nghiêm trọng đối với các hoạt động kinh tế-chính trị-xã hội không chỉ ở Việt Nam mà hầu hết các nước trên thế giới đều quan tâm .Lạm phát là một trong những chỉ tiêu đánh giá trình độ phát triển kinh tế của một quốc gia nhưng cũng là một trở ngạI lớn nhất trong công cuộc phát triển đất nước.Bước sang nền kinh tế thị trường,chúng ta phảI đối đầu với con số lạm phát không nhỏ do cơ chế cũ để lạI.Việc xem xét,đánh giá,nghiên cứu nhằm mục đích tìm ra nguyên nhân dẫn đến lạm phát và tìm cách khắc phục nó như thế nào là vô cùng cần thiết .Để nghiên cứu về lạm phát và ảnh hưởng của nó tới các vấn đề khác như:thất nghiệp,giá cả,tiên lương từ đó đưa ra cách giảI quyết để kìm hãm lạm phát,sử dụng các chính sách cần thiết để phát triển hàI hoà nền kinh tế.Để hiêủ rõ bản chất của lạm phát ,tác hạI cũng như tác động của nó và những biện pháp kiềm chế lạm phát ở nước ta chúng ta cần hiểu rõ những kháI niệm cơ bản về lạm phát ,cách khắc phục lạm phát.Được sự hướng dẫn của cô giáo bộ môn Thạc sỹ Hà Thị Đoan và qua tham khảo một số sách báo tàI liệu em xin đưa ra một vàI suy nghĩ với mong muốn tìm hiểu và vận dụng tốt hơn những lý luận về lạm phát và các biện pháp khắc phục nhằm giảm lạm phát trong thời kỳ kinh tế mở và phát triển một cách đồng bộ ở Việt Nam.
Trong bàI viết này sẽ không thể tránh khỏi những sai xót em mong các thầy cô bỏ qua cho.Em xin chân thành cảm ơn và rất mong có được ý kiến đóng góp nhiệt tình để có thể hàn thành tốt hơn nữa vấn đề nghiên cứu.
Mục lục
Lời mở đầu
Phần I.Lạm phát một căn bệnh của nền kinh tế thị trường
I.Định nghĩa lạm phát
II.Những nguyên nhân dẫn đến lạm phát
III.Cách đo tính tỉ lệ lạm phát
PhầnII.Một số phương pháp nhằm ổn định giá cả hay tiền tệ,chống lạm phát
I.Diễn biến và ảnh hưởngcủa lạm phát trong nền kinh tế thị trường
II.Một số phương pháp ổn định giá cả hay tiền tệ.
III.Diễn biến của lạm phát gây ra lạm phát siêu tốc
Phần III.Thực trạng,nguyên nhân lạm phát & những giảI pháp ở Việt Nam trong thời kỳ chuyển đổi kinh tế
I.Nguyên nhân lạm phát của nước ta
II.Tình hình chung trong khu vực
III.Những phương hướngđể giảI quyết lạm phát ở nước ta
Kết luận
23 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1777 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Lạm phát và các biện pháp khắc phục nhằm giảm lạm phát trong thời kỳ kinh tế mở và phát triển một cách đồng bộ ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
Lêi më ®Çu
PhÇn I.L¹m ph¸t mét c¨n bÖnh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng
I.§Þnh nghÜa l¹m ph¸t
II.Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn l¹m ph¸t
III.C¸ch ®o tÝnh tØ lÖ l¹m ph¸t
PhÇnII.Mét sè ph¬ng ph¸p nh»m æn ®Þnh gi¸ c¶ hay tiÒn tÖ,chèng l¹m ph¸t
I.DiÔn biÕn vµ ¶nh hëngcña l¹m ph¸t trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
II.Mét sè ph¬ng ph¸p æn ®Þnh gi¸ c¶ hay tiÒn tÖ.
III.DiÔn biÕn cña l¹m ph¸t g©y ra l¹m ph¸t siªu tèc
PhÇn III.Thùc tr¹ng,nguyªn nh©n l¹m ph¸t & nh÷ng gi¶I ph¸p ë ViÖt Nam trong thêi kú chuyÓn ®æi kinh tÕ
I.Nguyªn nh©n l¹m ph¸t cña níc ta
II.T×nh h×nh chung trong khu vùc
III.Nh÷ng ph¬ng híng®Ó gi¶I quyÕt l¹m ph¸t ë níc ta
KÕt luËn
Lêi më ®Çu
NÒn kinh tÕ níc ta ®ang chuyÓn sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc.C¬ chÕ míi lµ m«I trêng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ theo xu híng hiÖn ®¹I,ch¾t läc kÕ thõa nh÷ng thµnh tùu vµ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹I ®· qua.Trong ®ã l¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc nghiªm träng ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ-chÝnh trÞ-x· héi kh«ng chØ ë ViÖt Nam mµ hÇu hÕt c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu quan t©m .L¹m ph¸t lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia nhng còng lµ mét trë ng¹I lín nhÊt trong c«ng cuéc ph¸t triÓn ®Êt níc.Bíc sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng,chóng ta ph¶I ®èi ®Çu víi con sè l¹m ph¸t kh«ng nhá do c¬ chÕ cò ®Ó l¹I.ViÖc xem xÐt,®¸nh gi¸,nghiªn cøu nh»m môc ®Ých t×m ra nguyªn nh©n dÉn ®Õn l¹m ph¸t vµ t×m c¸ch kh¾c phôc nã nh thÕ nµo lµ v« cïng cÇn thiÕt .§Ó nghiªn cøu vÒ l¹m ph¸t vµ ¶nh hëng cña nã tíi c¸c vÊn ®Ò kh¸c nh:thÊt nghiÖp,gi¸ c¶,tiªn l¬ng..tõ ®ã ®a ra c¸ch gi¶I quyÕt ®Ó k×m h·m l¹m ph¸t,sö dông c¸c chÝnh s¸ch cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn hµI hoµ nÒn kinh tÕ.§Ó hiªñ râ b¶n chÊt cña l¹m ph¸t ,t¸c h¹I còng nh t¸c ®éng cña nã vµ nh÷ng biÖn ph¸p kiÒm chÕ l¹m ph¸t ë níc ta chóng ta cÇn hiÓu râ nh÷ng kh¸I niÖm c¬ b¶n vÒ l¹m ph¸t ,c¸ch kh¾c phôc l¹m ph¸t.§îc sù híng dÉn cña c« gi¸o bé m«n Th¹c sü Hµ ThÞ §oan vµ qua tham kh¶o mét sè s¸ch b¸o tµI liÖu em xin ®a ra mét vµI suy nghÜ víi mong muèn t×m hiÓu vµ vËn dông tèt h¬n nh÷ng lý luËn vÒ l¹m ph¸t vµ c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc nh»m gi¶m l¹m ph¸t trong thêi kú kinh tÕ më vµ ph¸t triÓn mét c¸ch ®ång bé ë ViÖt Nam.
Trong bµI viÕt nµy sÏ kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai xãt em mong c¸c thÇy c« bá qua cho.Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ rÊt mong cã ®îc ý kiÕn ®ãng gãp nhiÖt t×nh ®Ó cã thÓ hµn thµnh tèt h¬n n÷a vÊn ®Ò nghiªn cøu.
PhÇn I
L¹m ph¸t – mét c¨n bÖnh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng
I.Quan niÖm vÒ l¹m ph¸t.
Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vÊn ®Ò l¹m ph¸t ®· vµ ®ang lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc phøc t¹p ®Æt ra cho c¸c quèc gia.L¹m ph¸t kh«ng chØ x¶y ra ë nh÷ng níc kÐm ph¸t triÓn mµ ngay ë c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ còng co bãng d¸ng cña l¹m ph¸t.L¹m ph¸t t¸c ®éng ®Õn gi¸ cÈ thÞ trêng.Nhng chñ yÕu kh«ng ph¶I ë chç gi¸ c¶ t¨ng lªn mµ ë chç gi¸ c¶ t¬ng ®«Ý ®· thay ®æi.Nãi c¸ch kh¸c lµ viÖc t¸c ®éng vµo thÞ trêng kh«ng ph¶I lµ ®Ó triÖt tiªu hoµn toµn l¹m ph¸t mµ k×m gi÷ nã ë mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh v× b¶n th©n l¹m ph¸tlµ yÕu tè quan hÖ mËt thiÕt víi vÊn ®Ò thÊt nghiÖp vµ tiÒn tÖ.Nh vËy l¹m ph¸t lµ mét hiÖn tîng tiÒn tÖ nã sinh ra cïng víi viÖc më réng hÖ thèng tµI chÝnh ,c¸c lo¹I tiÒn tÖ theo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ tõ c«ng x· nguyªn thuû sang nÒn kinh tÕ tù do vµ ®Æc biÖt lµ sù xuÊt hiÖn cña tiÒn giÊy,®ã lµ hiÖn tîng ®Æc trng cña sù thay ®æi møc gi¸ chung ,khi møc gi¸ t¨ng lªn-sù t¨ng lªn cña møc gi¸ trung b×nh theo thêi gian.
II.Nguyªn nh©n dÉn ®Õn l¹m ph¸t.
L¹m ph¸t khëi thuû tõ nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau.Thø nhÊt lµ l¹m ph¸t cã thÓ x¶y ra do t¸c ®éng chñ quan cña hÖ thèng tiÒn tÖ-tÝn dông-ng©n hµng,bÊt cø mét sù biÕn ®æi nhá nµo cña hÖ thèng nµy ®Òu cã t¸c ®éng hoÆc t¨ng hoÆc gi¶m tØ lÖ l¹m ph¸t.Thø hai lµ l¹m ph¸t còng chÞu ¶nh hëng cña mét sè ®IÒu kiÖn kh¸ch quan kh¸c nh chÝnh trÞ x· héi,thiªn tai b·o lôt,t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp,nÒn s¶n xuÊt..Do chÞu nhiÒu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè trong nÒn kinh tÕ nh vËy nªn hiÖn tîng l¹m ph¸t diÔn biÕn hÕt søc phøc t¹p ®ßi hái trong qu¸ tr×nh t¨ng trëng vµ chèng l¹m ph¸t cã chiÕn lîc ®óng ®¾n ®Ó l¹m ph¸t lu«n n»m trong quü ®¹o mµ nÒn kinh tÕ cã thÓ kiÓm so¸t ®îc.L¹m ph¸t xuÊt hiÖn còng g©y ra nhiÒu hËu qu¶ ®Õn kinh tÕ nh bÊt k× mét biÕn cè h¹I nµo kh¸c:n¹n thÊt nghiÖp,n¹n thiªn tai L¹m ph¸t tµn ph¸ kinh tÕ,nã kh«ng nh÷ng lµm suy gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng tµI chÝnh mµ cßn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng chÝnh trÞ ,v¨n ho¸,x· héi vµ sinh ho¹t b×nh thêng cña ngêi d©n.B»ng chøng lµ cuéc khñng ho¶ng ë §øc x¶y ra d÷ déi vµo nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû,ë c¸c níc ph¸t triÓn nh÷ng n¨m 70 vµ míi ®©y lµ ë Nga.§Æc biÖt lµ hËu qu¶ l¹m ph¸t rÊt trÇm träng ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn víi nÒn kinh tÕ cha ®ñ søc h¹n chÕ cã hiÖu qu¶ sù l©y lan cña l¹m ph¸t..Nh÷ng ®IÒu ®ã ®ßi hái mçi quèc gia kh«ng chØ riªng níc ta cÇn cã chÝnh s¸ch chèng l¹m ph¸t ®Ó h¹n chÕ bít nh÷ng thiÖt h¹I do hiÖn tîng nµy g©y ra cho nÒn kinh tÕ.VÊn ®Ò ®Æt ra mét c¸ch cÊp thiÕt cÇn ph¶I gi¶I quyÕt khi nghiªn cøu l¹m ph¸t lµ lý gi¶I x¸c ®¸ng l¹m ph¸t x¶y ra vµ diÔn biÕn nh thÕ nµo?vµ cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó chèng l¹m ph¸t.NÕu gi¶I quyÕt tèt vÊn ®Ò ®ã th× chóng ta míi cã c¬ së v÷ng ch¾c hîp l« gÝch ®Ó tiÕn tíi thµnh c«ng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ .
Ngµy nay khi ®¸nh gi¸ tr×nh ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia mét trong nh÷ng tiªu chuÈn ®Çu tiªn ngêi ta xÐt ®Õn ®ã lµ tØ lÖ l¹m ph¸t nh thÕ nµo?§IÒu ®ã còng nãi lªn mét phÇn mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng trëng.NÕu tØ lÖ l¹m ph¸t ®ang ë møc thÊp hoÆc võa ph¶I ®IÒu ®ã chøng tá nÒn kinh tÕ níc ®ã cã søc m¹nh ®IÒu tiÕt vµ qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« cã hiÖu qu¶ ®· vµ ®ang t¹o c¬ héi thuËn lîi ®Ó t¨ng trëng.Xung quanh l¹m ph¸t cã rÊt nhiÒu n¶y sinh nh c¸ch phßng vµ ch÷a c¨n bÖnh l¹m ph¸t nh thÕ nµo?Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t vµ cã nªn duy tr× tØ lÖ l¹m ph¸t thÊp hay chÊm døt l¹m ph¸t.Tõ ®ã g©y ra nhiÒu cuéc bµn c·I,tranh luËn kh«ng chØ gi÷a c¸c nhµ kinh tÕ mµ cßn x¶y ra víi c¸c quèc gia,c¸c tæ chøc tµI chÝnh quèc tÕ.Vëy hiÓu l¹m ph¸t nh thÕ nµo?Cã mét c©u hái nhng rÊt nhiÒ c©u tr¶ lêi,tuy nhiªn ngêi ta vÉn thêng c«ng nhËn l¹m ph¸t lµ sù t¨ng lªn cña gi¸ c¶ trung b×nh trong mét thêi kú “Sù t¨ng lªn cña gi¸” do cã nhiÒu nguyªn nh©n hoÆc do c¸c yÕu tè chñ quan cña c¸c cÊp qu¶n lý kinh tÕ hoÆc do nh÷ng ®IÒu kiÖn chÝnh trÞ,x· héi,thiªn tai..g©y ra.Cã thÓ gi¶I thÝch quy vÒ nh÷ng c¸ch ®©y:
1.Theo thuyÕt tiÒn tÖ l¹m ph¸t lµ kÕt qu¶ cña viÖc t¨ng qu¸ thõa møc cung tiÒn .
2.Theo trêng ph¸I Keynes l¹m ph¸t cã thÓ x¶y ra lµ do d cÇu vÒ hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ.
3.Theo thuyÕt chi phÝ ®Èy l¹m ph¸t x¶y ra do t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt.Tuy nhiªn ®©y còng chØ lµ nh÷ng luËn ®IÓm lý thuyÕt mang tÝnh t¬ng ®èi cßn trong thùc tÕ l¹m ph¸t x¶y ra thêng lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè ë nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ.
III.C¸ch ®o tÝnh tØ lÖ l¹m ph¸t
Nh ®· nãi ë trªn,tØ lÖ l¹m ¬h¸t chÝnh lµ thíc ®o møc t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia.Tõ viÖc ®¸nh gi¸ tØ lÖ l¹m ph¸t mµ ngêi ta cã thÓ thÊy ®îc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp vµ sù biÕn ®éng cña hÖ thèng tiÒn tÖ ®Ó tõ ®ã ®Æt ra nh÷ng ph¬ng híng tµI chÝnh thÝch hîp nhÊt.H¬n n÷a chÝnh nã cßn lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn v¨n ho¸ x· héi,c¬ së h¹ tÇng.Nh vËy th× ta hiÓu tØ lÖ l¹m ph¸t lµ g×.Thùc chÊt quy m« vµ sù biÕn ®éng cña nã ph¶I ph¶n ¸nh quy m« vµ xu híng cña l¹m ph¸t.
Ta cã c«ng thøc tÝnh tØ lÖ l¹m ph¸t nh sau:
GP = [ IP ] .100
IP-1
Trong ®ã : GP = TØ lÖ l¹m ph¸t (%)
IP = ChØ sè gi¸ c¶ cña thêi kú nghiªn cøu
IP-1 = ChØ sè gi¸ c¶ thêi kú tríc ®ã .
Tuú theo møc ®é cña tØ lÖ l¹m ph¸t mµ ngêi ta chia l¹m ph¸t ra ba lo¹I:
L¹m ph¸t võa ph¶I,cßn gäi lµ l¹m ph¸t 1 con sè cã tØ lÖ l¹m ph¸t díi 10%mét n¨m.L¹m ph¸t ë møc ®é nµy kh«ng g©y ra nh÷ng t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®èi víi nÒn kinh tÕ.
L¹m ph¸t phi m· khi møc t¨ng trëng t¬ng ®èi nhanh víi tØ lÖ 2hoÆc 3 con sè mét n¨m(díi 20%).Lo¹I nµy khi ph¸t triÓn chÝn mïi sÏ g©y ra nh÷ng biÕn d¹ng kinh tÕ nghiªm träng.
Siªu l¹m ph¸t khi l¹m ph¸t ®ét biÕn t¨ng lªn víi tèc ®é cao,vît xa l¹m ph¸t phi m·(>20%).Siªu l¹m ph¸t thêng x¶y ra nh÷ng thiÖt h¹I nghiªm träng vµ s©u s¾c.Tuy nhiªn chóng còng Ýt khi x¶y ra.
PHÇN II: Mét sè ph¬ng ph¸p nh»m æn ®Þnh gi¸ c¶ hay tiÒn tÖ KiÒm chÕ l¹m ph¸t
I.DiÔn biÕn vµ ¶nh hëng cña l¹m ph¸t trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
L¹m ph¸t ngµy nay ®· trë thµnh mét c¨n bÖnh kinh niªn,m«t hiÖn tîng phæ biÕn ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ trêng,tuú tõng møc l¹m ph¸t mµ cã sù t¸c ®éng tíi sù t¨ng trëng kinh tÕ cña mçi quèc gia.Tuy nhiªn kh«ng ph¶I lóc nµo nã còng lµ mét mèi tai ho¹ ®èi víi x· héi,ë møc ®é thÝch hîp,nã kÝch thÝch viÖc ®Çu t,më réng s¶n xuÊt.L¹m ph¸t t¹o niÒm l¹c quan vµ khuyÕn khÝch c¸c kho¶n ®Çu t lín do lµm t¨ng lîi nhuËn vµ nh thÕ lóc nµy kÐo theo sù t¨ng trëng cña n¨ng lùc s¶n xuÊt.뮩y l¹m ph¸t kh«ng ph¶I lµ c¸I gi¸ cña s t¨ng trëng mµ lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ®ã.Tuy nhiªn còng ph¶I thõa nhËn r»ng nh×n chung l¹m ph¸t thêng g©y nhiÒu t¸c h¹I ®èi víi nÒn kinh tÕ.Ch¼ng h¹n nh ë §øc nh÷ng n¨m 1919-1923 l¹m ph¸t ®· lµm gi¸ c¶ t¨ng lªn hµng triÖu lÇn ®¶y møc sèng cña ngêi d©n gi¶m sót nghiªm träng cha tõng thÊy.§©y lµ b»ng chøng ®IÓn h×nh nãi lªn hËu qu¶ cña l¹m ph¸t tíi x· héi.L¹m ph¸t kÐo dµI trë thµnh nguy hiÓm ®èi víi nÒn kinh tÕ,ph¸ häi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia,viªc kh¾c phôc hËu qu¶ cña nã ®ßi hái tèn nhiÒu nguån lùc.Ch¼ng h¹n nh níc Mü,mét cêng quèc cña thÕ giíi ®Ó gi¶m l¹m ph¸t ®I 1% ng©n s¸ch liªn bang ®· ph¶I tiªu tèn tíi hµng tr¨m tû USD.Víi mét c¬ cÊu gi¸ gia t¨ng kh«ng ®Òu gi÷a c¸c mÆt hµng vµ sù bÊt ®ång gi÷a t¨ng gi¸ vµ t¨ng l¬ng(thêng gi¸ c¶ hµng ho¸ bao giê còng t¨ng nhanh h¬n l¬ng)®IÒu ®ã t¹o ra sù bÊt hîp lý trong c¬ cÊu gi¸ trªnthÞ trêng.ChÝnh sù mÊt c©n ®èi trªn lµ tiÒn ®Ò trù tiÕp cho nh÷ng x¸o trén mang tÝnh toµn diÖn trong nÒn kinh tÕ.HÖ qu¶ trùc tiÕp cña l¹m ph¸t lµ ®¸nh vµo cuéc sèng cña ngêi d©n bëi viÖc ph©n bè thu nh¹p bÞ rèi lo¹n.Tring cin k¹m oh¸t x¶y ra t×nh tr¹ng lÎ giµu cµng giµu cßn kÎ nghÌo cµng nghÌothªm.L¹m ph¸tlóc nµy ngÉu nhiªn trë thµnh lùc lîng cã uy thÕ trong viÖc ph©n bè l¹I cña c¶I tµI s¶n quèc gia gi÷a c¸c tÇng líp ngêi trong x· héi.Nh÷ng chñ nh©n cña nh÷ng mãn thu nhËp nh tiÒn,vµng,trî cÊp l·I cæ phÇn hoÆc tiÒn cho thuª nhËn thÊy râ rµng cuéc sèng cña hä ®ang suy gi¶m dÇn v× víi mét mÆt hµng nhÊt ®Þnh giê ®©y hä ph¶I tr¶ mét lîng tiÒn nhiÒu h¬n do chØ sè gi¸ c¶t¨ng trong ®IÒu kiÖn kh¶ n¨ng thu nhËp danh nghÜa cña hä thêng chËm h¬n gi¸ c¶.Sù xuèng dèc cña cuéc sèng cµng trë nªn nghiªm träng ®èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng ¨n l¬ng.L¹m ph¸t lµm cho søc mua cña ®ång tiÒn nãi chung trong ®ã cã tiÒn l¬ng cã khuynh híng ngµy gi¶m mÆc dï chóng cã ®îc ®IÒu chØnh.Nhu cÇu t¨ng l¬ng ®Ó b¶o ®¶m cuéc sèng trë nªn cÊp b¸ch,ngêi thuª lao ®éng-nhµ t b¶n lóc nµy buéc ph¶I t¨ng l¬ng vµ ®Ó chi phÝ æn ®Þnh víi nh÷ng biÕn ®æi hä cÇn ph¶I gi¶m bít nhu cÇu thuª lao ®éng khiÕn cho mét sè ngêi gia nhËp ®éi qu©nthÊt nghiÖp ngµy cµng ®«ng.Trong t×nh tr¹ng nµy do t¸c ®éng cña l¹m ph¸t ,gi¸ c¶ t¨ng vµ l·I suÊt sÏ kh«ng thay ®æi sÏ lµm tiªu tan kho¶n lîi tøc cña nh÷ng ngêi cã tiÒn göi.Nh vËy ®èi tîng vay nî thêng lµ c¸c doanh nh©n vµ lîi nhuËn cña hä thu ®îc ngÉu nhiªn ®· t¨ng lªn trªn sù thiÖt h¹I cña c¸c nhµ t b¶n tµI chÝnh.L¹m ph¸t lµm cho mÆt b»ng gi¸ c¶ lu«n cã søc Ðp liªn tôc.§IÒu nµy khuyÕn khÝch n¹n ®Çu c¬ hµng ho¸,vµng,ngo¹I tÖ t¨ng lªn ®Èy thÞ trêng vµo t×nh tr¹ng khan hiÕm gi¶ t¹o vµ lµm gi¸ c¶ cµng cã nguy c¬ t¨ng vät t¹o thµnh vßng xo¸y gi¸ c¶ vµ cung cÇu kÐo dµi.§©y lµ hÖ qu¶ trùc tiÕp thø hai cña l¹m ph¸t.ViÖc ®Çu t trë nªn hÊp dÉn nh÷ng triÓn väng lîi nhuËn do gi¸ c¶ t¨ng cao më ra.Tuy nhiªn th«ng thêng do t×nh h×nh biÕn ®æi thÊt thêng cña ®ång tiÒn viÖc ®Çu t vµo ®ã Ýt ®îc híng vµo c¸c dù ¸n l©u dµI mµ thêng nh»m môc tiªu vµo c¸c mÆt hµng thu lîi nhanh ë c¸c mÆt hµng ddang lªn gi¸ rÊt cao,n¬I mµ viÑc ®Çu c¬ thêng trë nªn nguy hiÓm.Nh vËy l¹m ph¸t ®· lµm sai lÖch nh÷ng lîi Ých kinh tÕ cña nh÷ng dù ¸n ph¸t triÓn nhÊt lµ ®èi víi dµI h¹n,kho¶n ®Çu t lóc nµy cã xu híng thiªn vÒ tù tµI trî h¬n lµ híng vÒ ®Çu t cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn.L¹m ph¸t nu«I dìng sù ®Çu c¬ råi nã ph¸ ho¹I mÆt b»ng cung cÇu hµng ho¸ dÞch vô,nhu cÇu th× nhiÒu mµ hµng ho¸ th× khan hiÕm.Sù mÊt c©n ®èi kinh tÕ ngµy cµng trë nªn trÇm träng vµ nã kÐo theo nh÷ng vÊn ®Ò nghiªnm träng vÒ tiÒn tÖ.ë ®©y cã tÝnh hiÖu qu¶ vµ c¬ cÊu cña hÖ thãng lu th«ng tiÒn tÖ-tÝn dông-ng©n hµng thêng bÞ suy gi¶m m¹nh,nhiÒu khi trë nªn hçn lo¹n lµm cÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« gÆp nhiÒu khã kh¨n,trë ng¹I.Cã thÓ nãi l¹m ph¸t vµ tiÒn tÖ thêng ®I ®«I víi nhau,l¹m ph¸t lóc nµy nh mét thø “thuÕ”®¸nh vµo thu nhËp vµ c¸c kho¶n vèn nhµn rçi chia cho nh÷ng kÎ “®ôc níc bÐo cß” lîi dông viªc t¨ng gi¸ ®Ó ®Çu c¬ lµm ngµnh s¶n xuÊt thiÕu vèn,gÆp trë ng¹I trong ho¹t ®éng.TiÒn trong l¹m ph¸t thêng mÊt gi¸ khiÕn cho niÒm tin ë gi¸ trÞ cña nã bÞ mÊt ®I,lóc nµy c¸c hé gia ®×nh vµ c¸c tæ chøc kinh doanh cã nhu cÇu gi÷ vµng vµ ngo¹I tÖ,hä ra søc chuyÓn tiÒn mÆt thµnh c¸c tµI s¶n v× chóng thêng æn ®Þnh h¬n ë thÞ trêng néi ®Þa.§IÒu ®ã x¶y ra lµm c¸n c©n th¬ng m¹I bÞ hÉng hôt,vµng vµ ngo¹I tÖ cã xu híng ngµy cµng trë nªn thiÕu vµ gi¸ t¨ng cao so víi thêi lú tiÒn l¹m ph¸t.TiÒn mÆt th× bÞ th¶ næi trªn thÞ trêng.C¸c cuéc s¨n t×m nµy lµm chotèc ®é lu th«ng tiÒn tÖ t¨ng nhanh kÐo theo sù biÕn ®æi cña møc cung tiÒn danh nghÜa.§IÒu nµy cã nghÜa lµ l¹m ph¸t g©y ra nh÷ng khã kh¨n phiÒn to¸I cho c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ níc còng nh hÖ thèng ng©n hµng.Trong nhiÒu trêng hîp thËm cÝ hÖ thèng ng©n hµng kh«ng cã ®ñ søc m¹nh ®Ó ®IÒu tiÕt cung cÇu tiÒn danh nghÜa,do ®ã chØ sè gi¸ c¶ vÉn cø t¨ng mµ kh«ng cã biÖn ph¸p nµo ®Ó kiÓm so¸t.V× vËy,khi c¸c biÖn ph¸p cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kÐm hiÖu qu¶ th× gi¸ c¶ cµng cã søc Ðp t¨ng lªn,l¹m ph¸t trë nªn nghiªm träng h¬n.Còng nh mäi yÕu tè lµm lung lay vµ ®Æt vÊn ®Ò c«ng b»ng trong thu nhËp ,bªn c¹nh nh÷ng t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ cßn mang tÇm vãc chÝnh trÞ.Th«ng thêng khi l¹m ph¸t næ ra,thu nhËp cña ngêi d©n nãi chung cã xu híng gi¶m ®I,chØ cã mét bé phËn trë nªn giµu cã h¬n trong l¹m ph¸t.Tríc t×nh h×nh cuéc sèng bÞ xuèng cÊp,bÊt c«ng, gi÷a nh÷ng ngêi kh¸c nhau trong x· héi bïng lªn trë thµnh cuéc ®Êu tranh ®Ó duy tr× hoÆc t¨ng thªm thu nhËp thùc tÕ cña m×nh.§ã lµ cuéc ®Êu tranh gi÷a nh÷ng ngêi nghÌo vµ ngêi giµu,gi÷a nh÷ng ngêi lµm c«ng ¨n l¬ng víi ngêi chñ,gi÷a t b¶n tµI chÝnh vµ t b¶n c«ng nghiÖp.C¸c quan hÖ x· héi thêng bÞ ®Çu ®éc bëi n¹n l¹m ph¸t,m©u thuÉn trë nªn gay g¾t thµnh xung ®ét vµ trong bÇu kh«ng khÝ bÊt æn tÊt yÕu sÏ n¶y sinh nh÷ng c¨ng th¼ng chÝnh trÞ.Tõ chç mÊt lßng tin víi c¬ chÕ kinh tÕ hä ®ßi hái ph¶I c¶I thiÖn t×nh h×nh ®ã b»ng cÝnh s¸ch míi ®ñ ®Ó hoµ gi¶I nh÷ng bÊt ®ång.Do vËy cã sù t¸c ®éng t¬ng hç gi÷a l¹m ph¸t víi c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ-x· héi.CÇn thÊy r»ng m©u thuÉn trong x· héi nµo còng cã nhng trong khñng ho¶ng l¹m ph¸t chóng ®îc nh©n ®Õn møc tåi tÖ h¬n lµ ¶nh hëng gi¸n tiÕp tíi sù æn ®Þnh chÝnh trÞ-x· héi.ChÝnh v× vËy tríc nguy c¬ do l¹m ph¸t g©y r a®èi víi nÒn kinh tÕ quèc gia cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch chèng l¹m ph¸t tõ xa cã “van an toµn” “kh¾c phôc tr¹ng th¸I c¨ng th¼ng tpoµn diÖn x· héi”.NÕu kh«ng ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc ®IÒu nµy th× c¬ chÕ qu¶n lý chung còng nh c¬ chÕ qu¶n lý cña c¸c ng©n hµng ®èi víi vÊn ®Ò tµI chÝnh-tiÒn tÖ kh«ng thÓ cã hiÖu qu¶ ®îc dÉn ®Õn nÒn kinh tÕ bÞ ®Èy ®Õn bê vùc cña sù khñng ho¶ng.
II. Mét sè ph¬ng ph¸p nh»m æn ®Þnh gi¸ c¶ hay tiÒn tÖ.
Tríc nh÷ng t¸c h¹I cña l¹m ph¸t vµ yªu cÇu chèng l¹m ph¸t cao ë nhiÒu níc,c¸c nhµ kinh tÕ lao vµo nghiªn cøu , ph©n tÝch vÊn ®Ò nµy víi môc ®Ých lý gi¶I ®îc nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra vµ duy tr× l¹m ph¸t , dùa vµo tiÒn ®Ò lý luËn nµy c¸c quãc gia cã c¸I nh×n ®óng ®¾n ,kh¸I qu¸t vÒ l¹m ph¸t gióp cho viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c biÖn ph¸p phßng chèng ®óng híng h¬n.ViÖc ®Èy lïi l¹m ph¸t ë møc ®é cã thÓ duy tr× ®ßi hái c¸c quèc gia , c¸c tæ chøc chÝnh phñ ph¶I sö dông c¸c biÖn ph¸p h÷u hiÖu , ng¾n h¹n hay dµI h¹n nh:ChÝnh s¸ch tµI kho¸ , chÝnh s¸ch tiÒn tÖ chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ chÝnh s¸ch thu nhËp .Tuú theo ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ ®a ra theo nhiÒu c¸ch lý gi¶I kh¸c nhau , chñ yÕu lµ vÒ bèn lý luËn c¬ b¶n nh: l¹m ph¸t theo thuyÕt tiÒn tÖ , l¹m ph¸t theo nhu cÇu , l¹m ph¸t do chi phÝ ®Èy , l¹m ph¸t dù kiÕn.Tuy nhiªn ®©y còng lµ nh÷ng luËn ®IÓm lý thuyÕt mang tÝnh t¬ng ®èi cã phÇn sai lÖch so víi l¹m ph¸t x¶y ra trong thùc tÕ , v× vËy khi t×m hiÓu ®ßi hái mçi quèc gia cÇn ®Æt nh÷ng vÊn ®Ò nµy trong ®IÒu kiÖn hoµn c¶nh cña riªng m×nh tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p s¸t víi thùc tÕ nh»m kiÓm so¸t cã hiÖu qu¶ l¹m ph¸t.
ViÖc sö dông chÝnh s¸ch tµI khãa chÝnh lµ viÖc sö dông thuÕ kho¸ vµ chØ tiªu c«ng céng ®Ó ®IÒu tiÕt møc gi¸ chung cña nÒn kinh tÕ.Khi nÒn kinh tÕ ®ang trong giai ®o¹n ph¸t ®¹t qu¸ møc tøc lµ nÒn kinh tÕ ë qu¸ xa bªn ph¶I møc s¶n lîng tiÒm n¨ng vµ l¹m ph¸t t¨ng lªn , chÝnh phñ ®IÒu tiÕt b»ng c¸ch cã thÓ gi¶m chi tiªu vµ t¨ng thuÕ , nhê ®ã møc chi tiªu chung gi¶m ®I , s¶n lîng t¨ng theo vµ l¹m ph¸t sÏ ch÷ng l¹I.Theo KEYNES ,chÝnh s¸ch tµI kho¸ cã thÓ coi la fph¬ng thuèc h÷u hiÖu ®Ó æn ®Þnh nÒn kinh tees.Tuy nhiªn trong thùc tÕchÝnh s¸ch tµI kho¸ kh«ng ®ñ søc m¹nh ®Õn nh vËy , ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹I , ch¶ thÕ mµ trong c¸c nÒn kinh tÕ thÞ trêng lu«n kh«ng æn ®Þnh , chu k× kinh doanh cha ®îc kh¾c phôc hoµn toµn.ViÖc ¸p dông chÝnh s¸ch tµI kho¸ trong thùc tiÔn ®ßi hái cÇn thiÕt ph¶I cã mét c¬ chÕ ®Æc biÖt ,®ã lµ c¬ chÕ “æn ®Þnh tù ®éng”.
Ngµy nay trong m« h×nh kinh tÕ hiÖn ®¹I vÊn ®Ò tiÒn tÖ ®ang lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò næi cém.TiÒn võa lµ ®éng lùc võa lµ môc tiªu cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ , tiÒn trë nªn kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong lu th«ng , tiÒn lµ thø dÇu ®Ó b«I tr¬n c¸c bé phËn lµm cho vßng lu©n chuyÓn kinh tÕ vÜ m« diÔn ra mét c¸ch hoµn h¶o theo ®óng qui luËt thÞ trêng.Nh vËy vÊn ®Ò tiÒn nãi chung cã ¶nh hëng lín ®èi víi tr¹ng th¸I ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ.LÞch sö còng ®· cho thÊy mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a l¹m ph¸t vµ tiÒn tÖ.L¹m ph¸t ®îc coi lµ mét hiÖn tîng tiÒn tÖ , biÓu hiÖn cña nã lµ sù gia t¨ng cña møc gi¸ trung b×nh vµ bÊt cø mét biÕn cè tiªu cùc nµo cña hÖ thèng tiÒn tÖ còng cã thÓ khuyÕch tr¬ng tØ lÖ l¹m ph¸t.VÊn ®Ò møc cung tiÒnvµ vai trß cña ng©n hµng còng ®îc chó träng ®Æc biÖt khi nghiªn cøu l¹m ph¸t thùc tÕ cho thÊy bÊt kú mét cuéc khñng ho¶ng l¹m ph¸t nµo x¶y ra ®Òu g¾n liÒn víi sù gia t¨ng khèi lîng tiÒn tÖ vµ viÖc gi¶m møc cung tiÒn sÏ lµm gi¶m tû lÖ l¹m ph¸t.Møc cung tiÒn t¨ng cã thÓ ®îc tiÕn hµnh b»ng nhiÒu c¸ch nh:t¨ng lîng tiÒn c¬ së ,Ng©n hµng TW ph¸t hµnh thªm tiÒn hoÆc h¹ l·I xuÊt chiÕt khÊu, hay c¸c ng©n hµng th¬ng m¹I t¨ng khèi lîng tÝn dông ,®©y lµ ph¬ng ph¸p phæ biÕn mµ nhiÒu níc thêng ¸p dông trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.Mét mÆt t¨ng tiÒn t¹o ra lîng tiÒn nhiÒu h¬n so víi chØ tiªu vµ ®Çu t kÝch thÝch viÖc më réng s¶n xuÊt t¨ng s¶n lîng.§IÒu nµy ®Æc biÖt cã ý nghÜa ng¾n h¹n trong t×nh h×nh th©m hôt ng©n s¸ch vµ s¶n lîng cßn cha ®¹t s¶n lîng tiÒm n¨ng.ViÖc t¨ng mø cung tiÒn vît qu¸ møc cÇu tiÒn sÏ khiÕn cho l¹m ph¸t gia t¨ng .Víi lîng tiÒn danh nghÜa trong tay nhiÒu h¬n lîng tiÒn mµ ngêi tiªu dïng s½n sµng tr¶ mét sè tiÌen lín h¬n tríc cho viÖc chi tiªu mua s¾m c¸c hµng ho¸ t¹o nªn søc Ðp vÒ gi¸ c¶.Lóc nµy l¹m ph¸t xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng vµ viÖc møc cung tiÒn t¨ng lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp thóc ®Èy l¹m ph¸t leo thang vît qu¸ chØ giíi an toµn cho phÐp ®èi víi nÒn kinh tÕ , ®Æc biÖt lµ l¹m ph¸t t¨ng lªn khi in thªm tiÒn ®Ó trang tr¶I hoÆc chi tiªu. VÝ dô n¨m 1967-1968 chÝnh phñ Mü ®· t¨ng tiÒn ®Ó trang tr¶I cho nh÷ng chi phÝ leo thang chiÕn tanh ë ViÖt Nam vµ hËu qu¶ l¹m ph¸t t¨ng tõ 3%n¨m 1967 lªn 6% n¨m 1970.Nh ë ViÖt Nam n¨m 1990-1991 do hËu qu¶ cña viÖc ph¸t hµnh tiÒn ®· lµm cho tû lÖ l¹m ph¸t gia t¨ng , cô thÓ lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn 4,8%/th¸ng g©y nª x¸o trén trong ®êi sèng x· héi.Nh vËy møc cung tiÒn t¨ng díi bÊt kú h×nh thøc nµo còng t¹o ra sù gia t¨ng l¹m ph¸t.Tuy nhiªn møc cung tiÒn kh«ng ph¶I lµ nguyªn nh©n g©y nªn l¹m ph¸t.ViÖc l¹m ph¸t x¶y ra cßn bëi do sù t¨ng gi¸ cña yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt t¹m gäi lµl¹m ph¸t do chi phÝ ®ÈyhoÆc do c¬n sèt cÇu vÒ hµng ho¸ , dÞch vô vuît qu¸ kh¶ n¨ng cung øng cña x· héi gäi lµ l¹m ph¸t nhu cÇu.C¸c nguyªn nh©n trªn ë khÝa c¹nh nµy hay khÝa c¹nh kh¸c tuú tõng thêi ®IÓm diÔn biÕn cña thÞ trêng mµ t¸c ®éng cña l¹m ph¸t cã nguy c¬ gia t¨ng vît qu¸ khái tÇm kiÓm so¸t cña nhµ níc.HiÖn tîng l¹m ph¸t do cÇu cã mèi quan hÖ mËt thiÕt tíi sù gia t¨ng khèi lîng tÝn dông vµ tiÒn mÆt lu hµn.Nh÷ng kho¶n tiÒn t¨ng thªm nµy sÏ kÝch thÝch ngêi gi÷ tiÒn sö dông nh÷ng sè d thõa vµo viÖc mua tµI s¶n hiÖn thùc nh hµng ho¸ , bÊt ®éng s¶n..lµm cho gi¸ trÞ cña chóng bÞ ®Èy lªn.T×nh tr¹ng nµy lµm tiÒn mÊt gi¸ vµ thùc sù lµm cho nh÷ng ngêi cã tiÒn c¶m thÊy kh«ng yªn t©m khi cÇm tiÒn mÆt hä dïng tiÒn ®Ó mua hµng ho¸ vËt phÈm vµ nh thÕ tæng cÇu bÞ sèt m¹nh.N¹n ®Çu c¬ vµ tiÒn mÊt gi¸ ®Èy thÞ trêng trë nªn khan hiÕm , nhu cÇu vît qu¸ kh¶ n¨ng ®¸p cã giíi h¹n cña møc cung hµng ho¸.V× vËy c¬ chÕ ®IÒu chØnh cña thÞ trêng lµ cÇn ph¶I t¨ng gi¸ ®Ó gi¶m søc Ðp lªn møc cung hµng ho¸ .Tõ ®ã lý thuyÕt nµy gîi më ra r»ng ®Ó chèng l¹m ph¸t cÇn ph¶I t¸c ®éng vµo c¸c chÝnh s¸ch nh thuÕ , chØ tiªu cña chÝnh phñ , l·I xuÊt , tiÒn l¬ng ®Ó ®a tæng cÇu vÒ vÞ trÝ ban ®Çu.
§èi víi l¹m ph¸t chi phÝ ®Èy , h×nh thøc l¹m ph¸t nµy ph¸t sinh tõ phÝa cung chø kh«ng ph¶I tõ phÝa cÇu .Chi phÝ s¶n xuÊt ë ®©y ®ét ngét t¨ng cao h¬n dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm cao h¬n khi ®îc chuyÓn t¬Ý tay ngêi tiªu dïng.Mét trong nh÷ng nh©n tè lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt lµ tiÒn l¬ng.TiÒn l¬ng lu«n cã xu híng t¨ng do nhu cÇu cña ngêi lao ®éng trong ®êi sèng hµng ngµy.NÕu v× mét lý do nµo ®ã trong nÒn s¶n xuÊt nh : ¸p lùc ®Êu tranh , do t×nh tr¹ng thÊp kÐm cña nÒn s¶n xuÊt mµ n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng chËm h¬n so víi møc t¨ng cña tiÒn c«ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chi phÝ sÏ t¨ng , buéc ngêi chñ ph¶I chuyÓn kho¶n chi phÝ nµy tíi ngêi tiªu dïng , gi¶m bít møc s¶n xuÊt.Lóc nµy gi¸ c¶ ë møc cao h¬n tríc , lam ph¸t xuÊt hiÖn.Vµ khi gi¸ t¨ng ngêi lao ®éng l¹I cã nhu cÇu t¨ng tiÒn l¬ng danh nghÜa ®Ó b¶o ®¶m t¸I s¶n xuÊt trong ®IÒu kiÖn trît gi¸ , ®IÒu ®ã t¹o thµnh vßng xo¸y l¬ng gi¸ , ®Èy l¹m ph¸t tíi møc ®é nguy hiÓm ®èi víi nÒn kinh tÕ cña mét níc.HiÖn tîng l¹m ph¸t nµy x¶y ra ngay c¶ khi s¶n lîng cha ®¹t møc tiÒm n¨ng , võa cã l¹m ph¸t võa lµm suy gi¶m s¶n lîng , gia t¨ng ®éi qu©n thÊt nghiÖp , dÉn tíi t×nh tr¹ng ®×nh trÖ , ph¸ ho¹I c¬ cÊu kinh tÕ.Bëi vËy l¹m ph¸t cã thÓ ¶nh hëng gÇn nh tøc thêi tíi nÒn kinh tÕ vµ cã chiÒu híng ra t¨ng rÊt nhanh trong mét thêi gian ng¾n. VÊn ®Ò nµy x¶y ra víi c¶ nh÷ng níc ph¸t triÓn.§Ó gi¶I quyÕt hiÖn tîng l¹m ph¸t nµy nhµ níc cÇn cã kho¶n chi tõ ng©n s¸ch ®Ó thùc hiÖn viÖc chØ ®¹o gi¸ ®èi víi c¸c vËt t thiÕt yÕu cho s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn khèng chÕ cÇu qua kªnh ng©n hµng nhµ níc .
HiÖn tîng l¹m ph¸t nãi chung x¶y ra thêng bÊt ngê vµ biÕn ®éng rÊt lín .Tuy nhiªn trªn thÞ trêng lu«n cã tû lÖ l¹m ph¸t võa ph¶I vµ cã xu híng duy tr× æn ®Þnh trong mét thêi gian dµI , ®ã lµ l¹m ph¸t dù kiÕn.L¹m ph¸t dù kiÕn cã nguyªn nh©n s©u xa lµ do chÝnh s¸ch chñ quan cña c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý kinh tÕ ®Ó duy tr× s¶n lîng ë møc tiÒm n¨ng cña x· héi .Nh vËy sù ®IÒu chØnh l·I xuÊt danh nghÜa, tiÒn l¬ng danh nghÜa , chØ tiªu ng©n s¸ch ,thuÕ .. cho phï hîp víi tèc ®é l¹m ph¸t ®· lµm cho vÉn víi mét s¶n lîng nh cò nhng c¶ tæng cung vµ tæng cÇu di chuyÓn lªn trªn cïng mét tèc ®é vµ mÆt b»ng gi¸ c¶ ®· t¨ng lªn so víi thêi kú tríc ®©y.L¹m ¬h¸t dù kiÕn n»m trong tÇm kiÓm so¸t cña nhµ níc vµ hËu qu¶ cña nã thêng kh«ng nghiªm träng ®èi víi x· héi.
Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn l¹m ph¸t ë nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau nh:thiªn tai , b·o lôt , c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu , t×nh h×nh kinh tÕ-chÝnh trÞ ..c¸c nguyªn nh©n thêng ®an xen nhau t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ.L¹m ph¸t n¶y sinh tõ nhiÒu nguån , ë c¸c møc ®é kh¸c nhau nh ; l¹m ph¸t võa ph¶I(100%) t¸c déng tíi nÒn kinh tÕ ë c¸c møc ®é kh¸c nhau.V× vËy tríc nh÷ng hËu qu¶ cña l¹m ph¸t vµ dùa vµo hÖ thèng lý thuyÕt cña c¸c nhµ kinh tÕ vÒ nguyªn nh©n g©y nªn l¹m ph¸t cÇn dùa trªn mèi quan hÖ t¬ng hç ®a d¹ng cña l¹m ph¸t víi c¸c vÊn ®Ò nh: tiÒn tÖ , yÕu tè s¶n xuÊt , ng©n s¸ch .. tõ ®ã míi cã thÓ ®a ra mét chÝnh s¸ch cã hiÖu qu¶ nh»m ®a l¹m ph¸t vÒ møc kh«ng nguy h¹I ®èi víi nÒn kinh tÕ.
III.DiÔn biÕn cña l¹m ph¸t g©y ra l¹m ph¸t siªu tèc .
L¹m ph¸t lµ mét hiÖn tîng phøc t¹p , ngµy nay nã trë thµnh mét c¨n bÖnh kh«ng dÔ kh¾c phôc ®èi víi nhiÒu quèc gia.L¹m ¬h¸t x¶y ra do nhiÒu nguyªn nh©n phøc t¹p vµ hËu qu¶ lµ sù rèi lo¹n hÖ thèng tiÒn tÖ , c¸n c©n th¬ng m¹I vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña x· héi ¶nh hëng tiªu cùc tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®êi sèng nh©n d©n.Khi l¹m ph¸t phi m· trë nªn nghiªm träng , hÖ thèng ng©n hµng bÞ ¶nh hëng trÇm träng , mÊt gi¸ liªn tôc , søc mua gi¶m liªn tôc qua c¸c n¨m , cßn gi¸ c¶ bÞ ®Èy lªn tõng ngµy, kÐo theo nã lµ n¹n ®Çu c¬ hµng ho¸ , vµng vµ ®«la, h×nh thµnh c¬n sèt c¸c tµI s¶n thùc nµy.Hµng ho¸ níc ngoµI cã u thÕ h¬n nªn å ¹t trµn vµo thÞ trêng trong níc díi nhiÒu h×nh thøc kÓ c¶ nhËp lËu g©y nªn t×nh tr¹ng thua lç , ®×nh ®èn s¶n xuÊt trong c¶ níc , ng©n s¸ch nhµ níc th©m hôt nÆng nÒ do thu kh«ng ®ñ chi nhÊt lµ thu.§êi s«ng cña ngêi d©n ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngêi lµm c«ng ¨n l¬ng trë nªn bÊp bªnh vµ tôt xuèng rÊt nhiÒu , trong x· héi n¶y sinh t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp tr¸ h×nh do nhiÒu nhµ m¸y xÝ nghiÖp thua lç hoÆc ngõng s¶n xuÊt .L¹m ph¸t bïng næ d÷ déi trë thµnh siªu l¹m ph¸t ,¶nh hëng nÆng nÒ ®Õn ®êi sèng kinh tÕ-x· héi cña nh©n d©n.
PhÇn III: THùC TR¹NG,NGUY£N NH¢N L¹M PH¸T &NH÷NG GI¶I PH¸P ë VIÖT NAM TRONG ThêI Kú CHUYÓN §æi kinh tÕ
I.Nguyªn nh©n l¹m ph¸t ë níc ta
1.Nguyªn nh©n kh¸ch quan.
Do nÒn kinh tÕ cña níc ta vèn l¹c hËu , l¹I g¸nh chÞu nhiÒu hËu qu¶ nÆng nÒ do hai cuéc chiÕn tranh chèng Ph¸p-Mü ®Ó l¹I .Nh÷ng hËu qu¶ cña cuéc tranh chèng cña cuéc chiÕn tranh nµy thËt nÆng nÒ , ®ßi hái ph¶I cã nguån chi to lín ®Ó hµn g¾n c¸c vÕt th¬ng , håi phôc nÒn kinh tÕ ..Ngay sau ®ã ViÖt Nam l¹I ph¶I tham gia vµo cuéc chiÕn tranh biªn giíi phÝa T©y Nam vµ phÝa B¾c.Vµ dï kh«ng cã chiÕn tranh biªn giíi th× sù nhßm ngã ®e do¹ tõ bªn ngoµI lu«n buéc nhµ níc ViÖt Nam ph¶I chi phÝ cho viÖc b¶o vÖ ®Êt níc l¹I qu¸ nhá bÐ nªn kh«ng thÓ ®¸p øng dîc nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu cña ®êi sèng x· héi.
2.Nguyªn nh©n chñ quan
C¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu ®Çu t kh«ng hîp lý lµm cho s¶n xuÊt chËm ph¸t triªntrong khi d©n sè t¨ng nhanh , g©y mÊt c©n ®èi trªn nhiÒu mÆt , s¶n xuÊt chËm ph¸t triÓn thu nhËp quèc d©n trong níc chØ ®¶m b¶o 80-90%quü tiªu dïng x· héÞ Trong t×nh h×nh Êy tµI chÝnh-tÝn dông cã tµI giái ®Õn mÊy còng kh«ng thÓ ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹I vît qu¸ møc sè cña c¶I trong níc lµm ra céng víi sè vay nî , viÖn trî h¹n chÕ cña níc ngoµi.Sù ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹I th«ng qua tµI chÝnh-tÝn dông tuy cã nh÷ng yÕu kÐm nhÊt ®Þnh nhng kh«ng ph¶I lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra l¹m ph¸t mµ lµ hÖ qu¶ cña c¬ cÊu ®Çu t , c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng hîp lý víi sù duy tr× bé m¸y hµnh chÝnh cång kÒnh vµ c¬ cÊu qu¶n lý kinh tÕ kÐm n¨ng lùc.
ChÝnh s¸ch tµI chÝnh chØ tÝnh ®Õn viÖc thu vµ ph¸t hµnh tiÒn ®Ó chi mµ kh«ng biÕt ®Õn nu«I dìng c¸c nguån thu , vay cña d©n ®Ó chi.Nhµ níc ta cha x©y dùng ®îc b¶ng c©n ®èi tµI chÝnh quèc gia song song víi viÖc x©y dùng b¶ng c©n ®èi vËt chÊt kh¸c.Nhµ níc còng cha sö dông ®îc tiÒn tÖ nh mét c«ng cô s¾c bÐn ®Ó kiÓm so¸t møc s¶n xuÊt vµ møc tiªu dïng trong ph¹m vi toµn x· héi.C¸c nguån thu ng©n s¸ch ®· Ýt l¹I cßn thÊt tho¸t , ph©n t¸n nªn ng©n s¸ch nhµ níc ngµy cµng gi¶m.Ng©n s¸ch TW lu«n trong t×nh tr¹ng “bãc ng¾n , c¾n dµI” ph¶I bï ®¾p b»ng vèn ph¸t hµnh.§»ng sau lîng tiÒn giÊy ph¸t hµnh thªm kh«ng cã khèi lîng vÊt chÊt b¶o ®¶m.§ã lµ nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t.
ChÝnh s¸ch ®æi tiÒn t¨ng gi¸ lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸ gi¸ ®ång tiÒn.Tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1980 ®Õn nay nhµ níc ta ®· ba lÇn tæng ®IÒu chØnh gi¸ víi møc qu¸ lín , kh«ng ®ång bé.Nhµ níc TW kh«ng ®IÒu hµnh næi c¬ chÕ gi¸ ë tÇm vü m« , buéc ph¶I chÊp nhËn c¬ chÕ gi¸ trît trong viÖc thu mua n«ng s¶n , thùc phÈm vµ bï gi¸ vµo l¬ng.NhiÒu ngµnh , ®Þa ph¬ng tù ®IÒu chØnh gi¸ ®Ó kiÒm chÕ sù chªnh lÖch gi¸.T×nh h×nh nµy ®· g©y ¸ch t¾c , rèi lo¹n thÞ trêng vµ lµm t¨ng tèc ®é béi chi ng©n s¸ch.
ViÖc bu«ng láng qu¶n lý ngo¹I th¬ng , ngo¹I hèi còng g©y ra nh÷ng t¸c h¹I lín cho ng©n s¸ch nhµ níc vµ lu th«ng tiÒn tÖ.Trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· ph¸t sinh hiÖn tîng tranh mua , ®Þa ph¬ng nµy treo gi¸ cao ®Ó thu hót hµng cña ®Þa ph¬ng kh¸c.ViÖc ®Èy gi¸ mua cña hµng néi ®Þa ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ trong níc.Trªn thÞ trêng cã sù tranh b¸n, nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu cña ta bÞ Ðp gi¸ g©y thiÖt h¹I ®Õn lîi Ých quèc gia.Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m chØ chiÕm 30% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu.Mçi n¨m ng©n s¸ch nhµ níc ph¶I bï lç xuÊt nhËp khÈu .Nh÷ng chÝnh s¸ch trªn ®· lµm cho nguån thu ngµy cµng c¹n kiÖt , ng©n s¸ch nhµ níc ngµy cµng thiÕu hôt ,l¹m ph¸t ngµy cµng gia t¨ng.
Nguyªn nh©n thø ba cña l¹m ph¸t lµ trong c¬ chÕ kinh tÕ cña VN tõ chÕ ®é c«ng h÷u trµn lan ®Õn chÕ ®é quan liªu bao cÊp , mÖnh lÖnh , khÐp kÝn ..ChÝnh thÓ chÕ nµy ®· lµm cho nÒn kinh tÕ VN h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn theo híng t¨ng chi phÝ , t¸ch rêi khái nhu cÇu , c« lËp víi thÞ trêng thÕ giíi.Do vËy kh«ng t¹o ®îc m«I trêng kinh doanh cã hiÖu qu¶ , lµm ¨n thua lç..§ã cÝnh lµ nguyªn nh©n s©u xa ®a níc ta vµo t×nh tr¹ng l¹m ph¸t.
NÒn kinh tÕ yÕu kÐm , s¶n xuÊt ph¸t triÓn chËm vµ nhiÒu mÆt mÊt c©n ®èi nghiªm träng vµ kÐo dµi , bè trÝ c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu ®Çu t cã nhiÒu sai lÇm , kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kh«ng tÝnh ®Õn viÖc ®¶m b¶otµI chÝnh vµ vËt chÊt.ViÖc ®Çu t t¶n m¹n , kÐm hiÖu qu¶.NhiÒu tiÒm n¨ng kinh tÕ cha ®îc khai th¸c , cha huy ®éng ®îc søc m¹nh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Ó ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt Trong lóc s¶n xuÊt kÐm ph¸t triÓn th× dù tr÷ cña c¸c doanh nghiÖp l¹I qu¸ nhiÒu , nguån hµng trong tay nhµ níc gi¶m nhanh.NhiÒu ®¬n vÞ th¬ng nghiÖp kh«ng tÝch cùc b¸n hµng ®Ó thu tiÒn vÒ lµm cho nguån thu ng©n s¸ch vµ thu tiÒn mÆt gi¶m cuèng.T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ nh÷ng yÕu kÐm trªn ®©y còng lµ nguyªn nh©n c¬ b¶n g©y ra l¹m ph¸t trÇm träng.
2.T×nh h×nh chung trong khu vùc.
Theo c¸c nhµ ph©n tÝch, kÓ tõ gi÷a n¨m 1997 tØ lÖ l¹m ph¸t cã xu híng t¨ng lªn ë kh¾p Ch©u ¸.Sau khi ®ång tiÒn gi¶m m¹nh chØ trõ mét sè níc ngo¹I lÖ nh Hång K«ng , Trung Quèc, hÇu hÕt c¸c ®ång tiÒn bÞ gi¶m gi¸ m¹nhtõ 15-70% so víi gi¸ ®ång USD , kÓ tõ ngµy 1-7-1997 theo Andrew Fung , nhµ kinh tÕ tµI chÝnh khu vùc cña Ng©n hµng Standard Chartered Bank cho biÕt : “Trong 6 th¸ng qua , chóng ta thÊy gi¸ nhËp khÈu t¨ng cao do tèc ®é t¨ng trëng kinhp tÕ thùc sù bÞ gi¶m sót”
Th«ng thêng mét cuéc khñng ho¶ng tµI chÝnh m¹nh mÏ nh vËy sÏ lµm cho gi¸ c¶ tiªu dïng t¨ng lªn vµ g©y r¾c rèi cho tiÒn l¬ng vµ gi¸ c¶ song ®IÒu ®ã ®· kh«ng x¶y ra trong cuéc khñng ho¶ng lÇn nµy t¹i Ch©u ¸ hay Ýt nhÊt lµ cha x¶y ra.TÝnh tõ th¸ng 1-1997®Õn th¸ng 1-1998,chØ sè gi¸ tiªu dïng (CPI) ë Philippin ®· t¨ng 6,4% , ë Hµn Quèc t¨ng 8,3% ,ë Th¸I Lan t¨ng 8,6% vµ ë Indonexia ®· t¨ng 18,% ,T¹I Malayxia vµ Singgapo chØ sè gi¸ tiªu dïng tÝnh tõ th¸ng 12-97 ®· t¨ng 2,7% vµ 2,1% theo thø tù.
HÇu hÕt c¸c nhµ ph©n tÝch ®Òu cho r»ng cã nguy c¬ bïng næ l¹m ph¸t m¹nh nhÊt lµ Indonexia n¬I mµ hä dù ®o¸n tØ lÖ l¹m phat¸ trong n¨m 98sÏ lµ kho¶ng 25%, tû lÖ nµy ë Th¸u Lan trong n¨m 98 dù ®o¸n lµ 9-20% , Philippin lµ 11% vµ Malayxia kho¶ng 5-6%.C¬ së ®Ó dù b¸o vÒ l¹m ph¸t ®ã lµ c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tµI chÝnh ®ang bÞ th¾t chÆt t¬ng ®èi m¹nh trong kh¾p khu vùc lµ do hËu qu¶ cña cuéc khñng ho¶ng tÝn dông ®I kÌm víi sù gi¶m gi¸ c¸c ®«ngf tiÒn.
Mét nguyªn nh©n dÉn ®Õn l¹m ph¸t t¨ng cao lµ nhiÒu níc Ch©u ¸ ®· nhËp khÈu c¸c hµng tiªu dïng , ®Æc biÖt lµ nhËp khÈu thùc phÈm tõ c¸c níc l¸ng giÒng.VÝ dô nh Malayxia níc chñ yÕu tù tóc vÒ l¬ng thùc, thùc phÈm trõ g¹o vµ mét sè lo¹I thÞt , ®· nhËp khÈu g¹o tõ Th¸I Lan vµ thÞt tõ Australia, trong khi ®ã c¸c ®ång tiÒn cña nh÷ng níc nµy bÞ gi¶m gi¸ so víi ®ång USD.
¤ng Fung dù ®o¸n tØ lÖ l¹m ph¸t sÏ t¨ng m¹nh trong nh÷ng th¸ng tíi ë hÇu hÕt c¸c nÒn kinh tÕ c¸c níc trong khu vùc víi tèc ®é hai con sè .Tuy nhiªn møc t¨ng sÏ c©n b»ng trong thÊng 6-1998(Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam sè 15-98).HiÖn nay kinh tÕ c¸c níc trong khu vùc Ch©u ¸ ®Çu thÕ kØ nµy kh¸ æn ®Þnh ,møc t¨ng trëng kinh tÕ cña c¸c níc ë ch©u lôc nµy kh¸ cao ®Æc biÖt lµ Trung Quèc vµ ViÖt Nam.
3.Nh÷ng ph¬ng híng gi¶I quyÕt l¹m ph¸t ë níc ta
§Ó gi÷ v÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®îc trong giai ®o¹n võa quavµ tiÕp tôc ®Èy lïi l¹m ph¸t xuèng chóng ta cÇn tiÕp tôcthùc hiÖn ®éng bé mét hÖ thèng tríc m¾t vµ l©u dµi.§ã lµ nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n sau ®©y:
a/.TËp trung ®Çu t søc m¹nh s¶n xuÊt trªn c¬ së s¾p xÕp l¹I c¸c ngµnh s¶n xuÊt vµ bè trÝ l¹I c¬ cÊu ddÇu t , c¬ cÊu tiªu dïng.§Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn , t¹o ra nhiÒu lo¹I hµng ho¸ cho x· héi , cÇn ¸p dông hµng lo¹t c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch gi¶I phãng søc lao ®éng , khai th¸c mäi kh¶ n¨ng ,tiÒm n¨ng , khuyÕn khÝch c¸c tÇng líp d©n c , c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn s¶n xuÊt.Thùc hiÖn 3 ch¬ng tr×nh vÒ l¬ng thùc , thùc phÈm , hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu.Trªn c¬ së ph¸t huy u thÕ trong níc , m¹nh d¹n më réng mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c níc , sö dông u thÕ vÒ kü thuËt cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ thÕ giíi ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn cña níc ta.
ViÖc ®IÒu chØnh c¬ cÊu theo híng nãi trªn chóng ta còng ®· b¾t ®Çu tiÕn hµnh nhng trªn thùc tÕ cha cã sù chuyÓn biÕn râ rÖt.C¬ cÊu ®Çu t vèn , vËt t , kü thuËt , lao ®éng vÒ c¬ b¶n vÉn theo nÕp cò.Nhµ níc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kiªn quyÕt vµ kÞp thêi , m¹nh d¹n c¾t bá nh÷ng c«ng tr×nh kh«ng cÇn thiÕt , h¹n chÕ hoÆc kh«ng cÊp vèn ®Çu t cho nh÷ng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt kÐm u tiªn ®Çu t cho nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶.§èi víi nh÷ng xÝ nghiÖp quèc doanh lµm ¨n thua lç kÐo dµicÇn nhanh chãng chuyÓn híng kinh doanh , cæ phÇn ho¸ hoÆc gi¶I thÓ ®Ó gi¶m g¸nh nÆng cho nÒn tµI chÝnh quèc gia.Nhµ níc cÇn ph¶I cã chÝnh s¸ch huy ®éng vèn thÝch hîp lµm cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ yªn t©m , tin tëng bá vèn vµo s¶n xuÊt ,®îc b¶o ®¶m quyÒn së h÷u , vÒ vèn bá ra , ®îc hëng lîi Ých chÝnh ®¸ng do lao ®éng vµ vèn cña hä mang l¹i.
b./PhÊn ®Êu gi¶m møc hôt ng©n s¸ch.
*Bé tµI chÝnh cÇn th«ng b¸o chÝnh x¸c møc chªnh lÖch thu chi ng©n s¸ch.T¸ch c¸c kho¶n vay cña nhµ níc ra khái ng©n s¸ch vµ chuyÓn thµnh c¸c nguån vèn ®I vay , nÕu ng©n s¸ch vay th× còng ph¶I tr¶ l·I.Ng©n s¸chcã bèn nguån thu : huy ®éng trong níc , vay níc ngoµI , vay d©n , vay ng©n hµng.Tríc m¾t vay nî níc ngoµI khã kh¨n do ®ã cÇn híng vµo c¸c nguån thu trong níc ®Ó t¨ng thu Chñ yÕu lµ t¨ng thu thuÕ , thùc hiÖn ®¸nh thuÕ VAT , thuÕ vèn , thuÕ thu nhËp .. Khai th¸c , båi duìng c¸c nguån thu kh¸c , h×nh thµnh bé m¸y ch«ng thÊt thu thuÕ t¹o mäi ®IÒu kiÖn ®Ó bé m¸y nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.KiÓm kª tµI s¶n , bÊt ®éng s¶n, Ên ®Þnh gi¸ ®Êt , gi¸ nhµ ®Ó b¸n vµ cho thuª, t¨ng nguån thu nhËp cho ng©n s¸ch.
*Gi¶m chi :Rµ so¸t l¹I c¸c nguån chi thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch chi tiªu nghiªm ngÆt .Cã thÓ c¾t gi¶m mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh c¸c kho¶n chi tiªu cha thËt cÇn thiÕt cña c¸c c¬ quan nhµ n¬cs , kiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c kho¶n chi cña c¸c c¬ quan nµy ®ång thêi cã biÖn ph¸p dù phßng nh»m ®èi phã víi nh÷ng kho¶n chi tiªu ng©n s¸ch ®ét biÕn lín cã kh¶ n¨ng dÉn tíi l¹m ph¸t.H¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt viÖc cung cÊp tµI chÝnh cho c¸c c¬ quan , xÝ nghiÖp nhµ níc.ChÊm døt hoµn toµn viÖc ph¸t hµnh tiÒn ®Ó cøu vít c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh díi bÊt k× h×nh thøc nµo.Thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÕt kiÖm jg¾n liÒn víi chèng tham « l·ng phÝ ngay tõ c¸c c¬ quan nhµ níc.
*Vay vèn trong d©n :TiÒm n¨ng nµy cßn rÊt lín , trong d©n cßn kho¶ng tõ 6 triÖu ®Õn 10 triÖu l¹ng vµng.Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch thùc tÕ ®Ó t¹o lßng ti n trong d©n, cã chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng ®Ó thu hót vèn trong d©n.
*T¨ng cêng chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« cña ng©n hµng nhµ níc.Sö dông hiÖu qu¶ c¸ c«ng cô nh : l·I xuÊt , tØ gi¸ , kiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc ph¸t hµnh tr¸I phiÕu , c«ng tr¸I, n©n gcao hiÖu xuÊt kinh tÕ cña vèn tÝn dông.
*ChÊn chØnh hÖ thèng tµI chÝnh : Sö dông hîp lý c¸c nguån chi tiªu , chèng thÊt thu thuÕ díi mäi h×nh thøc.KÞp thêi ®IÒu chØnh møc thuÕ cho phï hîp víi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng.Nhµ níc còng cÇn ban hµnh mét sè chÝnh s¸ch thuÕ míi nh thuÕ khai th¸c vµ sö dông tµI nguyªn thiªn nhiªn , thuÕ tån kho ®èi víi mét sè c«ng ty quèc doanh vµ tæ chøc kinh tÕ t nh©n.
*Chñ ®éng diÒu tiÕt gi¸ cung , cÇu vµ c¶I tiÕn chÕ ®é tiÒn l¬ng.
KÕt luËn
L¹m ph¸t kh«ng ph¶I lµ hiÖn tîng hoµn toµn xÊu mµ nã còng cã nh÷ng u ®IÓm.Cã nghÜa lµ khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ , tiÕn bé kü thuËt ®îc ¸p dông tÝch cùc , c¬ cÊu kinh tÕ ®îc ®æi míi nhanh vµ ®óng híng th× l¹m ph¸t ®· lµ mét c«ng cô ®Ó t¨ng trëng kinh tÕ chèng suy tho¸i.V× vËy chóng ta cÇn ph¶I kiÒm chÕ l¹m ph¸t ë møc cãthÓ chÊp nhËn ®îc hay l¹m ph¸t c©n b»ng vµ cã dù tÝnh t¹o ®IÒu kiÖn trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
ViÖc n©ng tiÒn göi ng©n hµng còng lµ mét ph¬ng ph¸p phßng trõ l¹m ph¸t.NÕu møc l·I xuÊt b»ng lam ph¸t th× trªn thùc tÕ gi¸ c¶ trªn thÞ trêng kh«ng t¨ng.Khi l·I xuÊt t¨ng th× dï l¹m ph¸t cã t¨ng bao nhiªu th× tiÒn göi ng©n hµng lu«n cã gi¸ trÞ.H¬n n÷a , biÖn ph¸p nµy lÊy ®îc lßng tin cña nh©n d©n.Do lîi Ých thiÕt thùc cña l·I xuÊt cao thu hót ®îc nguån vèn trong d©n.
TiÕp theo lµ ph¶I t¨ng thu chi , c©n b»ng ng©n s¸ch, chÊm døt viÖc ph¸t hµnh tiÒn ®Î chi ng©n s¸ch.Nhµ níc cÇn ph¶I chi th× ph¶I vay d©n.Nhµ níc chØ ph¸t hµnh tiÒn phï hîp víi nhu cÇu lu th«ng chø kh«ng ph¸t hµnh tiÒn bï cho viÖc chi ng©n s¸ch.
Gi¶I phãng mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt.Trong giai ®o¹n hiÖn nay , bÊt kÓ thµnh phÇn nµo dï chñ lµm ra nh÷ng s¶n phÈm cã góa trÞ Ýt còng cÇn ®îc khuyÕn khÝch vµ tr©n träng , cÇn ®èi sö u ¸I ®èi víi c¸c nh©n tµI trong níc víi nh÷ng nhµ khoa häc ViÖt Nam ë níc ngoµI ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- DA263.DOC