Đề tài Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội theo triết học Mác – Lênin và thực tiễn xây dựng lối sống mới của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh An Giang từ năm 2002 đến nay

ảo vệ lợi ích chính đáng của thanh thiếu nhi. Bốn là, ở đâu có những cán bộ Đoàn nhiệt tình, tích cực, biết hy sinh cho phong trào và tổ chức lực lượng mạnh thì ở đó phong trào phát triển mạnh mẽ và hiệu quả xây dựng lối sống mới cao. - Nguyên nhân của những hạn chế Từ những kết quả đạt được, các chương trình hành động của Đoàn TNCS HCM vẫn chưa tác động được đến đông đảo các tầng lớp thanh niên, duy trì thiếu thường xuyên, chưa khơi dậy tính tự giác của tất cả các đối tượng thanh niên nên còn bộc lộ những hạn chế cơ bản: - 31 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Một là, hiệu quả công tác xây dựng lối sống mới chưa cao, chưa có những nội dung giáo dục và những mô hình hành động cách mạng phù hợp với từng đối tượng thanh thiếu niên. Việc phát hiện, tuyên dương nhân rộng các mô hình hay, giải pháp mới, gương điển hình tiêu biểu trên các lĩnh vực chưa được thực hiện thường xuyên. Phương thức xây dựng lối sống mới còn khô cứng, hình thức; nội dung giáo dục chưa đồng đều, chưa toàn diện tại các cơ sở Đoàn, nhất là các Chi đoàn. Công tác nắm tình hình tư tưởng, dư luận thanh niên chưa được quan tâm đúng mức, chưa kịp thời nắm bắt, hướng dẫn, định hướng những xu hướng, trào lưu mới đang du nhập và hình thành trong một bộ phận thanh niên. Hai là, các phong trào hành động chưa lan toả đến đông đảo thanh thiếu nhi, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc. Chưa kết hợp được hài hoà giữa chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của thanh thiếu nhi với việc phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện của thanh niên trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu lập thân, lập nghiệp của thanh niên. Các phong trào còn dàn trải, chung chung, chưa xây dựng được những công trình mang đậm dấu ấn thanh niên. Đôi lúc, đôi nơi có hiện tượng phát động phong trào mang tính hình thức mà không triển khai thực hiện cụ thể. Ba là, tỷ lệ tập hợp thanh niên chưa cao, nhất là trong các đối tượng thanh niên vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, thanh niên ham chơi lêu lỏng. Còn lúng túng trong việc xây dựng các mô hình tập hợp thanh niên dân tộc, tôn giáo, trong các doanh nghiệpCác hoạt động tư vấn, dạy nghề, tạo việc làm cho thanh niên còn hạn chế; việc triển khai thực hiện công trình thanh niên còn nhiều bất cập. Những hạn chế trên do nhiều nguyên nhân. Bước đầu Đoàn TNCS HCM nhận ra một số nguyên nhân cơ bản: Về nguyên nhân chủ quan Một là, một số chương trình hành động của Đoàn TNCS HCM thiếu hiệu quả do: nội dung của các chương trình chậm được nghiên cứu, chậm được cụ thể hoá để chỉ đạo kịp thời, sát tình hình thực tế; các cơ sở Đoàn còn thiếu sự quan tâm, nắm bắt tình hình tư tưởng và dư luận xã hội trong thanh niên. Hai là, đội ngũ cán bộ Đoàn chu chuyển nhanh, đào tạo bồi dưỡng không theo kịp với yêu cầu thực tế, còn hụt hẫn trong việc chuẩn bị đội ngũ kế thừa. Cán bộ Đoàn trẻ được đào tạo những kỹ năng hoạt động cơ bản nhưng chưa thành thạo, phương pháp công tác chưa phù hợp, chưa tìm được mô hình sinh hoạt đoàn thích hợp cho những đơn vị, loại đối tượng thanh niên cụ thể. Về nguyên nhân khách quan - 32 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Một là, công tác phối, kết hợp của Đoàn TNCS HCM với các tổ chức xã hội còn thiếu chặt chẽ, việc tham mưu cho cấp uỷ Đảng ở một số nơi còn yếu; các cấp uỷ, chính quyền cơ sở chưa thực sự quan tâm đối với công tác thanh niên trong giai đoạn mới. Hai là, sự chênh lệch về độ tuổi, trình độ học vấn, về nghề nghiệp, thời gian lao động, việc làm, về điều kiện tiếp cận văn hoá của thanh niên cũng là một trong những nguyên nhân của công tác tập hợp, vận động thanh niên tham gia xây dựng lối sống mới. Ba là, cơ sở vật chất, điều kiện hoạt động của Đoàn còn gặp nhiều khó khăn, nên chưa đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu của thanh niên. Bốn là, Nhà nước chưa có chính sách và cơ chế tạo điều kiện thuận lợi thật tốt để thanh niên tham gia thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hoá - xã hội cũng là nguyên nhân làm cho công tác xây dựng lối sống mới trong thanh thiếu nhi chưa phát triển sâu rộng. 2.2 Thực tiễn xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang từ năm 2007 đến nay 2.2.1 Những vấn đề đặt ra từ thực tiễn Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X nhận định: “Trên thế giới, hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế lớn. Toàn cầu hóa tạo ra cơ hội phát triển nhưng cũng chứa đựng nhiều yếu tố bất bình đẳng, gây khó khăn, thách thức lớn cho các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển” [10, tr. 73]. Tuy nhiên, thành tựu 20 năm đổi mới làm cho thế và lực nước ta mạnh hơn nhiều so với trước. Việc mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, chủ động và hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình tạo thêm nhiều thuận lợi cho nhân dân ta đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội với tốc độ nhanh hơn [10, tr. 74]. Trong bối cảnh đó, dưới gốc độ công tác thanh niên – công tác vận động quần chúng có tính đặc thù, sự tác động được nhìn nhận ở một số vấn đề lớn sau: - Tình hình thế giới vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp trên các lĩnh vực chính trị - kinh tế - văn hóa - xã hội nhưng xu thế chung vẫn là hòa bình, hợp tác và cùng phát triển. - Cuộc cách mạng khoa học công nghệ, nền kinh tế tri thức, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hóa vừa thúc đẩy sự cạnh tranh gay gắt giữa các quốc gia, các nền kinh tế lớn, vừa tạo ra nhiều cơ hội cũng như đặt ra nhiều thách thức cho các nước đang phát triển. - Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, internet, sự du nhập của các loại hình văn hóa, phi văn hóa đan xen lẫn nhau, tác động nhanh và mạnh đến tư - 33 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy tưởng, suy nghĩ và hành động của thanh thiếu niên, làm cho lối sống của thanh niên ngày càng đa dạng, phong phú và phức tạp hơn. - Thanh niên có nhiều cơ hội và điều kiện tiếp cận các nguồn thông tin phục vụ nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu, học tập nhưng sẽ rất dễ bị chệch hướng, hòa tan nếu thiếu tri thức, bản lĩnh và sự định hướng kịp thời về mục tiêu, lý tưởng. Trong đó, sức ép của quá trình hội nhập thị trường lao động quốc tế về tay nghề, trình độ chuyên môn, khả năng tin học, ngoại ngữ, tác phong công nghiệplà nhân tố tác động trực tiếp đến thanh thiếu niên, nhất là thanh niên nông thôn trong quá trình hội nhập. Cùng với sự phát triển của đất nước, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi tỉnh An Giang nhiệm kỳ 2007 – 2012 được tiến hành trong bối cảnh có nhiều thuận lợi, đó là: Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X ( kỳ họp thứ 8 ) sẽ bàn và ra Nghị quyết chuyên đề về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với thế hệ trẻ thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa”; Đảng bộ An Giang quan tâm sâu sát đến thanh niên và công tác thanh niên; Nhà nước tăng cường quản lý nhà nước về công tác thanh niên theo luật thanh niên, thông qua chiến lược phát triển thanh niên và thực thi các chính sách liên quan đến thanh niên. Kết quả điều tra xã hội học do Ban thường vụ Tỉnh Đoàn tiến hành cho thấy: đại đa số thanh niên có biểu hiện tích cực, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, thành công của công cuộc đổi mới, tự nguyện tham gia các hoạt động Đoàn – Hội và tham gia thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị. Phần lớn thanh niên vẫn tích cực, nỗ lực vươn lên hoàn thiện nhân cách, nêu cao tinh thần tình nguyện, xung kích cống hiến vì lợi ích của xã hội; số thanh niên đến với các hoạt động của Đoàn – Hội, số Đoàn viên được kết nạp vào Đảng tăng đều qua các năm. Nhu cầu học tập, rèn luyện, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, phát triển tài năng, việc làm ổn định, nâng cao thu nhập, giao lưu văn hóa, giải trí và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần là những vấn đề quan quan tâm của đông đảo thanh niên [16, tr. 26]. Theo số liệu thống kê đến năm 2006, dân số An Giang là 2.209.238 người. Trong đó, thanh niên ( từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi ) hiện có khoảng 665.515 người chiếm khoảng 30,12% dân số [16, tr.26]. Cơ cấu thanh niên sẽ có sự chuyển dịch mạnh mẽ theo sự chuyển dịch của cơ cấu kinh tế, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế. Sự phân hóa về học vấn, thu nhập, mức sống, nhu cầu, đặc biệt là lối sống của thanh niên sẽ diễn ra phức tạp. 2.2.2 Những chương trình hành động của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang - 34 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ IX xác định mục tiêu của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi từ 2007 - 2012 là: “Tăng cường bồi dưỡng lý tưởng, đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị cho thanh thiếu niên. Đồng hành với thanh niên trên đường lập thân, lập nghiệp. Xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và bảo vệ Tổ quốc. Nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở Đoàn, mở rộng mặt trận tập hợp, đoàn kết thanh niên, tích cực tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền nhân dân, phấn đấu cùng toàn Đảng, toàn dân sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển” [12, tr. 18]. Trên cơ sở mục tiêu chung, công tác Đoàn và phong trào thanh nhiên An Giang nhiệm kỳ 2007 – 2012 xác định mục tiêu: “Tăng cường bồi dưỡng lý tưởng, đạo đức, lòng yêu nước; nâng cao ý thức công dân, bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, nghề nghiệp, năng lực hội nhập. Quan tâm giải quyết những nhu cầu, nguyện vọng, lợi ích chính đáng của thanh niên; phát huy tinh thần xung kích tình nguyện của tuổi trẻ trong các chương trình phát triển kinh tế - xã hội. Nâng cao chất lượng cơ sở Đoàn, chất lượng cán bộ Đoàn; mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên; chăm sóc thiếu niên, nhi đồng. Tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh” [16, tr.28]. Để từng bước đạt được mục tiêu, nội dung trọng tâm của công tác Đoàn và phong trào thanh niên được xác định là: “Đa dạng hình thức, đổi mới nội dung, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, chủ động nắm bắt tâm tư, tình cảm, suy nghĩ của thanh niên, hướng công tác giáo dục đến các đối tượng thanh niên cụ thể. Đồng hành cùng thanh niên trên đường lập thân, lập nghiệp thông qua các hoạt động hỗ trợ thanh niên trong học tập, đào tạo nghề, tìm việc làm, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phát triển sản xuất, kinh doanh làm giàu chính đáng. Vận động thanh niên xung kích tham gia phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế thông qua các hoạt động của Đoàn” [16, tr. 28]. Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang chủ động đề ra các giải pháp, chương trình hành động của Đoàn trong giai đoạn mới, thể hiện tập trung ở một số chương trình hành động cách mạng đó là: Triển khai sâu rộng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; triển khai hai chương trình: “4 đồng hành vì sự phát triển của thanh niên” và “5 xung kích tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, với những nội dung cơ bản sau: Một là, xây dựng lớp thanh niên An Giang giàu lòng yêu nước, có lối sống đẹp, hiểu biết lịch sử dân tộc; nâng cao bản lĩnh chính trị, xây dựng niềm tin, lý tưởng cách mạng; ý thức công dân, ý thức chấp hành pháp luật. - 35 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” được cụ thể hóa thành các tiêu chí (gọi là cuộc vận động “5 xây, 5 chống”): Xây dựng tình đoàn kết, tương thân, tương ái vì cộng đồng; chống bàng quan vị kỷ cá nhân. Xây dựng thái độ học tập say mê, nghiêm túc, làm việc gì cũng phải học, học suốt đời, tiến quân vào khoa học công nghệ; chống tiêu cực, gian dối, không trung thực. Xây dựng tinh thần lao động cần cù sáng tạo; chống ỷ lại, lười lao động. Xây dựng ý thức tiết kiệm, tiêu dùng đứng khả năng; chống tham nhũng, lãng phí, xa hoa. Xây dựng ý thức công dân, thói quen ứng xử văn hóa; chống lai căng tự do, tùy tiện, vô kỷ luật. Gắn kết việc giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh với các hoạt động tuyên dương những gương sống đẹp, gương điển hình tiên tiến trên các lình vực ngay tại địa phương, đơn vị; nêu cao giá trị truyền thống tương thân, tương ái, hiếu học, cần cù lao động, tiết kiệm, có trách nhiệm với cộng đồng, xã hội. Phát động phong trào “Dân ta phải biết sử ta” nhằm động viên thanh thiếu niên học tập, tìm hiểu lịch sử thông qua những địa danh lịch sử, những con đường, ngôi trường mang tên những danh nhântheo phưng châm “Mỗi tuần hiểu biết thêm về một nhân vật, sự kiện, địa danh lịch sử” nhằm khơi dậy tinh thần yêu nước, tự tin vươn lên trong học tập, công tác; khẳng định bản thân và cống hiến sức trẻ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đẩy mạnh các hoạt động lồng ghép giữa phong trào - gương tiêu biểu đời thường – mô hình cụ thể một cách hài hòa, nhuần nhuyễn nhằm nâng chất các hoạt động giáo dục gắn với thực tế cuộc sống. Đưa những nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, Nghị quyết của Đảng, Đoàn đến thanh thiếu niên để tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức, luôn vững tin vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự thành công của công cuộc đổi mới, tăng khả năng tự đề kháng của thanh thiếu niên trước âm mưu “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Tăng cường giáo dục ý thức quốc phòng toàn dân và tuyên truyền những nội dung cơ bản trong các Bộ luật liên quan đến thanh thiếu niên như: Luật thanh niên, Luật giao thông, Luật bảo vệ môi trườnggóp phần nâng cao đạo đức công dân, vận động thanh thiếu nhi gương mẫu chấp hành pháp luật. Hai là, Đoàn TNCS HCM đã triển khai sâu rộng chương trình “4 đồng hành vì sự phát triển của thanh niên”. Thực hiện chủ trương của Trung ương Đoàn TNCS HCM về triển khai phong trào “4 đồng hành với thanh niên trên đường lập thân, lập nghiệp”, Đoàn - 36 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy TNCS HCM tỉnh An Giang phát động thực hiện đề án “Hỗ trợ 5.000 hộ thanh niên thoát nghèo tỉnh An Giang giai đoạn 2007 -2012”. Đồng hành cùng thanh niên trong học tập và nâng cao trình độ chuyên môn, học vấn: Huy động các nguồn lực hỗ trợ cho thanh thiếu nhi học tập, đào tạo nghề, tin học, ngoại ngữtạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho các đối tượng thanh niên học tập với phương châm “Học mọi nơi, làm việc gì cũng phải học”, phát triển rộng rãi các loại hình hỗ trợ học tập như: học bổng, giúp bạn vượt khó, chi Đoàn đỡ đầu chăm sóc thiếu nhi vượt khó học giỏiđể thanh thiếu nhi chủ động trong học tập, làm việc, ứng dụng khoa học công nghệ, sản xuất kinh doanh, vui chơi giải trígóp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ đáp ứng nhu cầu phát triển của Tỉnh. Đẩy mạnh các hoạt động ứng dụng, chuyển giao và sáng tạo khoa học công nghệ, trong sản xuất và đời sống, phát động đoàn viên thanh niên trong trường học và cơ ngành tham gia tích cực phong trào “Sáng tạo trẻ”, học tập và ứng dụng khoa học công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ mới Đồng hành cùng thanh niên trong lập thân, lập nghiệp: Xây dựng Đề án Đoàn trợ giúp 5.000 hộ thanh niên thoát nghèo và làm giàu chính đáng thông qua các chương trình hỗ trợ vốn ( Ngân hàng Chính sách xã hội, vốn 120, vốn tự giúp nhau, Quỹ khởi nghiệp), hỗ trợ nghề ( dạy nghề, hỗ trợ tìm việc làm, hướng dẫn mô hình sản xuất kinh doanh hiệu quả), hỗ trợ pháp luật ( giáo dục luật, trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp lý ), hỗ trợ thông tin ( cung cấp thông tin thị trường, nhu cầu tuyển dụng, phổ cập tin học). Đồng hành cùng thanh niên trong nâng cao sức khỏe thể chất và tinh thần: Phối hợp chặt chẽ với ngành Văn hóa thể thao và du lịch tổ chức và vận động thanh niên tích cực tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao ở cơ sở, khai thác và sử dụng có hiệu quả công năng của Nhà Văn hóa Xã trong công tác tập hợp thanh thiếu niên. Chú trọng đến các hoạt động truyền thông về dân số, sức khỏe, môi trường, phòng chống ma túy, các loại tệ nạn xã hội, HIV/AIDS và công tác nữ thanh niên. Đồng hành cùng thanh niên trong nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành xã hội: Giúp thanh niên nâng cao bản lĩnh và nhận thức về lối sống, thẩm mỹ, phong cách làm việc, năng lực hội nhập thông qua các hoạt động bồi dưỡng các kỹ năng sống, giao tiếp ứng xử, quản lý, làm việc nhóm Trong thời gian tới sẽ thành lập các trung tâm hỗ trợ thanh niên trực thuộc Tỉnh Đoàn như: Trung tâm giới thiệu việc làm, Trung tâm tin học, Trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi - 37 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Thông qua các hoạt động của chương trình “4 đồng hành vì sự phát triển của thanh niên” đã thể hiện vai trò nòng cốt của Đoàn thanh niên trong sự nghiệp giáo dục lối sống mới, góp phần đáng kể vào việc chăm lo vì sự phát triển toàn diện của đoàn viên thanh niên, bồi dưỡng đội ngũ trí thức trẻ đủ sức, đủ tài đảm đương nhiệm vụ, tạo điều kiện để đoàn viên thanh niên ngày càng gắn bó hơn với tổ chức Đoàn - Hội. Đồng thời, chương trình cũng rèn luyện cho thanh thiếu niên ý thức lập thân, lập nghiệp, tự vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng. Ba là, Đoàn TNCS HCM đã triển khai sâu rộng chương trình “5 xung kích tham gia phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, đặc biệt triển khai Đề án “Vận động cất mới 1.000 căn nhà tình bạn giai đoạn 2007 – 2012”. Xung kích tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng: Đẩy mạnh phong trào thanh niên tình nguyện mà cao điểm là “Tháng thanh niên” và “Hè tình nguyện” theo hướng tại chỗ, thiết thực, hiệu quả, thường xuyên, liên tục gắn chặt với các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương; gắn chặt với vai trò, nhiệm vụ của tổ chức Đoàn nhằm phát triển lực lượng và tổ chức Đoàn. Tổ chức các đội hình tình nguyện gắn với chuyên môn, đặc thù lao động, ngành nghề, lĩnh vực công tác, học tập của các đối tượng thanh niên để nâng cao tính hiệu quả của hoạt động tình nguyện. Triển khai chương trình vận động xây dựng 1.000 căn nhà tình bạn cho thanh thiếu niên. Xung kích tham gia phát triển kinh tế - xã hội: Vận động thanh niên tham gia tích cực vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động và nâng sức cạnh tranh của nền kinh tế trong điều kiện mới, đi đầu trong ứng dụng khoa học công nghệ, áp dụng các mô hình sản xuất mới, làm kinh tế mớiNhững lĩnh vực đòi hỏi tính tiên phong, trí tuệ, kiến thức khoa học góp phần thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Phối kết hợp với các ngành liên quan triển khai có hiệu quả các chương trình liên tịch như: Phong trào 4 mới, nuôi trồng thủy sản Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội: Đẩy mạnh phong trào “Giành 3 đỉnh cao quyết thắng” và cuộc vận động “Thanh niên quân đội mẫu mực xây dựng chính quy” trong thanh niên quân đội; phong trào thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy công an nhân dân và cuộc vận động “Công an nhân dân vì nước quên thân, vì dân phục vụ”; phát huy vai trò của tổ chức Đoàn và đoàn viên thanh niên lực lượng vũ trang trong hoạt động và củng cố tổ chức Đoàn - Hội trên địa bàn đóng quân; tăng cường các chương trình hành quân giúp dân, hành quân dã ngoại gắn kết với thanh niên, quần chúng nhân dân nhằm góp phần nâng cao hình ảnh tốt đẹp của người công an nhân dân, quân đội - 38 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy nhân dân. Đẩy mạnh thực hiện phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, “Nghĩa tình biên giới, hải đảo”, nâng chất hoạt động “Thanh niên làm chủ biên giới” theo hướng thiết thực, hiệu quả, gắn với những gương tiêu biểu cụ thể, những công trình thiết thực. Tăng cường hoạt động của các mô hình thanh niên xung kích giữ gìn an ninh, trật tự an toàn giao thông, đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội; phát huy vai trò của tổ chức Đoàn và trách nhiệm của đoàn viên thanh niên trong phòng chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm. Xung kích tham gia thực hiện cải cách hành chính: Thông qua việc vận động đoàn viên, công chức trẻ tích cực tham gia phong trào “3 trách nhiệm”: trách nhiệm với bản thân ( trau dồi đạo đức nghề nghiệp, nâng cao trình độ, ý thức kỷ luật, phong cách làm việc ); trách nhiệm với cơ quan ( hoàn thiện nhiệm vụ được giao, xây dựng cơ quan trong sạch, vững mạnh, dân chủ, văn hóa ); trách nhiệm với nhân dân ( tôn trọng nhân dân, đấu tranh chống tham nhũng, phiền hà, sách nhiễu nhân dân ). Xung kích tham gia hội nhập kinh tế quốc tế: Thông qua việc tuyên truyền, vận động thanh niên học tập, nâng cao trình độ, tay nghềtự tin tham gia thị trường lao động trong nước và quốc tế; vận động thanh niên tham gia ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, áp dụng các quy trình sản xuất kinh doanh, chăn nuôi, trồng trọt theo các tiêu chuẩn kỹ thuật trong nước và quốc tế để nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu; tham mưu cơ chế hỗ trợ các doanh nghiệp trẻ trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Chương trình đã khẳng định vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ An Giang với ý thức trách nhiệm cao đối với cộng đồng, xã hội, thựt sự thể hiện là lực lượng nòng cốt trên các mặt công tác góp phần cùng với Đảng, Nhà nước, các tổ chức Đoàn thể thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thông qua các chương trình hành động của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang đã góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, xây dựng niềm tin, lý tưởng cách mạng; xây dựng lối sống đẹp, tinh thần tương thân, tương ái; chăm lo lợi ích chính đáng của thanh niên, rèn luyện ý thức lập thân, lập nghiệp; khơi dậy mạnh mẽ tiềm năng của thanh niên và huy động các nguồn lực xã hội góp phần định hướng, hướng dẫn, hỗ trợ thanh niên vì sự phát triển của thanh niên, của quê hương An Giang và đất nước. Từ khi Nghị quyết Đại hội Đoàn TNC HCM tỉnh An Giang lần thứ VIII được triển khai và đi vào cuộc sống. Nhiều phong trào hành động thiết thực - 39 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy hướng đến xây dựng lối sống mới cho đoàn viên thanh niên được Ban thường vụ Tỉnh Đoàn triển khai. Qua gần một năm hoạt động, kết quả bước đầu như sau: Một là, hưởng ứng cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, Ban thường vụ Tỉnh Đoàn tổ chức Hội thi “Tuổi trẻ An Giang học tập và làm theo lời Bác” năm 2008 ở các cấp cơ sở với nhiều hoạt động sôi nổi thiết thực như: tọa đàm, thi hái hoa dân chủ, thuyết trình, kể chuyện, nêu cảm nhận, sinh hoạt văn hóa văn nghệxoay quanh chủ để tìm hiểu, học tập về thân thế, sự nghiệp, tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Thành công bước đầu của hội thi cấp cơ sở đã dấy lên phong trào sâu rộng, có sứ lan tỏa lớn thu hút đông đảo thanh niên tham gia như: trong lực lượng tuổi trẻ công an Tỉnh phát động nhiều phong trào với chủ đề “Tuổi trẻ công an An Giang thi đua làm theo lời Bác”, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh – CAND vì nước quên thân, vì dân phục vụ” thu hút đông đảo thanh niên trong và ngoài ngành tham gia [2, tr. 19]. Trong Đội viên, nhi đồng tổ chức Hội thi “Chúng em kể chuyện Bác Hồ” cấp huyện đã có 11/11 đơn vị triển khai thực hiện. Trong cán bộ, công chức trẻ khu vực hành chính sự nghiệp tổ chức phong trào “3 trách nhiệm” ( trách nhiệm với công việc, trách nhiệm với bản thân, trách nhiệm với nhân dân ). Thành Đoàn Long Xuyên với Hôi thi “Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác” thu hút 1.321 lượt thanh niên. Đoàn trường Đại học An Giang tổ chức Hội thi “Tuổi trẻ An Giang học tập và làm theo lời Bác”, thu hút hơn 10.000 đoàn viên, sinh viên tham gia[18, tr. 6-7- 11]. Qua hội thi giúp cho tuổi trẻ tỉnh An Giang noi gương học tập, từng bước hoàn thiện nhân cách, lối sống và nêu cao tinh thần, ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội. Hai là, Ban thường vụ Tỉnh Đoàn tổ chức triển khai kế hoạch số 06- KH/TĐAG (ngày 08/01/2008) về việc tổ chức “Tháng thanh niên” năm 2008. Qua một tháng ra quân đạt kết quả: + Tổ chức tuyên truyền, giáo dục về ý nghĩa Tháng thanh niên, kết quả Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ IX, tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, cuộc đời và sự nghiệp Tôn Đức Thắng với 2.042 cuộc, thu hút trên 72.871 thanh niên tham gia. Tuyên truyền Luật nghĩa vụ quân sự, Luật bình đẳng giới, Luật phòng chống HIV/AIDSthu hút trên 27.500 lượt thanh niên. + Đoàn TNCS HCM cấp cơ sở tiếp tục tổ chức Hội thi “Tuổi trẻ học tập và làm theo lời Bác”, “Chúng em kể chuyện Bác Hồ”, “Tìm hiểu cội nguồn dân tộc Việt Nam”, xem phim tư liệu “Hồ Chí Minh – Chân dung một con người”thu - 40 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy hút hơn 45.000 thanh niên tham gia. Đặc biệt, Ban thường vụ Tỉnh Đoàn tổ chức diễn đàn “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ An Giang” với chủ đề “Truyền thống và văn hóa dân tộc là hành trang cho thanh niên trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế” với sự vtham gia của nhà Sử học Dương Trung Quốc thu hút hơn 800 thanh niên. + Các phong trào hành động cách mạng được triển khai như: nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ - thể dục thể thao được tổ chức với 243 cuộc, thu hút 32.162 thanh niên tham gia. Tổ chức “Giải việt dã truyền thống 26/03”, kết quả có 11 đơn vị đăng ký với sự tham gia của 291 vận động viên. Tổ chức thực hiện 200 công trình cấp tỉnh và cấp cơ sở, trên 1.000 phần việc thanh niên đóng góp cho xã hội với tổng trị giá gần 3 tỷ đồng. + Các hoạt động xung kích vì cuộc sống cộng đồng và vì đàn em được duy trì thường xuyên và ngày càng đi vào chiều sâu với nhiều việc làm thiết thực như: khám chữa bệnh và cấp thuốc miễn phí cho 1.152 dân nghèo trị giá 140 triệu đồng. Vận động hơn 85 triệu đồng tặng trẻ em khuyết tật, học sinh nghèo, gia đình chính sách, thanh niên thi hành nghĩa vụ quân sự. Cất mới và sửa chữa 13 cầu nông thôn trị giá 227.545.000 đồng; cất mới 61 căn nhà tình bạn với tổng trị giá trên 489.960.000 đồng. Phong trào hiến máu nhân đạo thu hút đông đảo thanh niên tham gia, kết quả thu được 1247 đơn vị máu. Công tác “Đền ơn đáp nghĩa – Uống nước nhớ nguồn” được tổ chức rộng rãi như thăm và tặng quà Mẹ Việt Nam anh hùng, các vị lão thành cách mạng, gia đình chính sáchvới 1.245 phần quà tổng trị giá gần 57 triệu đồng. + Tổ chức “Ngày thứ bảy tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”, các hoạt động vì môi trường, giữ gìn trật tự an toàn giao thông, trật tự xã hội. Kết quả: vệ sinh môi trường, giải tỏa hành lang lộ giớivới chiều dài 293km; thu gom 36 tấn rác các loại; trồng 65 nghìn cây xanh các loại. Đặc biệt, tổ chức lễ tuyên dương phong trào “Thanh niên làm chủ biên giới” năm 2008 tại huyện Tân Châu cho 12 tập thể và 12 cá nhân đạt thành tích xuất sắc. + Các hoạt động chuyển giao và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, giới thiệu và giải quyết việc làm được tổ chức. Các cấp bộ Đoàn phối hợp với các ngành liên quan mở 13 lớp hướng nghiệp và hội thảo trồng nấm rơm, chăn nuôi heothu hút 364 học viên tham dự. Mở lớp dạy nghề điện dân dụng cho 25 thanh niên. Thành lập 7 tổ góp vốn với số tiền 15.600.000 đồng. Giới thiệu 35 thanh niên vào tổ công Đoàn bốc vác. Tổ chức tư vấn việc làm, xuất khẩu lao động cho 655 thanh niên và giới thiệu việc làm cho 582 thanh niên [17, 10/4/2008]. Ba là, trong Quý I năm 2008, Đoàn TNCS HCM các cấp tham gia cùng với các tổ chức khác đồng hành cùng thanh niên trong lập thân, lập nghiệp với - 41 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy nhiều hoạt động hỗ trợ như: Tiếp nhận và bàn giao cất mới 119 căn nhà đại đoàn kết với kinh phí 1.151 triệu đồng cho 119 hộ gia đình nghèo và cất mới 4 căn nhà tình nghĩa với kinh phí 83 triệu đồng cho 4 hộ gia đình chính sách. Vận động và huy động thăm hỏi, tặng quà cho 13.500 hộ nghèo vui tết Nguyên Đán với tổng số tiền và hiện vật trị giá 605.7 triệu đồng. Giải quyết việc làm cho 7.850 lao động có việc làm mới và xuất khẩu lao động 43 người [3, tr. 20-26]. Thông qua các phong trào hành động với hiệu quả thiết thực đã góp phần thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương; qua đó thanh niên rèn luyện, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, rèn đức luyện tài vì ngày mai lập nghiệp. 2.2.3 Nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế Thực hiện chương trình công tác năm 2007, với chủ đề “Nâng cao chất lượng hoạt động chi Đoàn, thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đoàn các cấp”. Trong Báo cáo “Tổng kết công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi năm 2007”đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế nhất định. Đồng thời cho thấy công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu niên tỉnh An Giang phát triển đồng bộ hơn trên các lĩnh vực và đạt được nhiều thành tựu đáng kể. - Nguyên nhân của những thành tựu và bài học kinh nghiệm: Xuất phát từ những thành quả của phong trào thanh niên nhằm xây dựng lối sống mới cho đối tượng này. Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang đã rút kinh nghiệm và chỉ ra những bài học kinh nghiệm quan trọng cho công tác Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang sắp tới làm tốt hơn: Một là, đa số các cơ sở Đoàn đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động, làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với cấp ủy, chính quyền và phối hợp tốt với các ngành trong công tác tổ chức thực hiện các phong trào của Tỉnh. Hai là, hình thức và nội dung hoạt động, nhất là ở cấp cơ sở được quan tâm đầu tư, từng bước đi vào chiều sâu, phù hợp với nhu cầu, lợi ích của Đoàn viên thanh niên và địa phương, từ đó đã dần nâng cao vai trò và vị thế của tổ chức Đoàn đối với xã hội. Ba là, công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ được quan tâm tổ chức, các chế độ chính sách được quan tâm tạo điều kiện kịp thời giúp cho đội ngũ cán bộ Đoàn - Hội - Đội trong tỉnh nâng cao về năng lực công tác, góp phần thực hiện thắng lợi của chương trình, mục tiêu đã đề ra - Nguyên nhân của những hạn chế: - 42 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Từ những kết quả đạt được, các chương trình hành động của Đoàn TNCS HCM vẫn chưa tác động được đến đông đảo các tầng lớp thanh niên, duy trì thiếu thường xuyên, chưa khơi dậy tính tự giác của tất cả các đối tượng thanh niên nên còn bộc lộ những hạn chế cơ bản do nhiều nguyên nhân. Bước đầu Đoàn TNCS HCM nhận ra một số nguyên nhân cơ bản: Một là, vì nhiều lý do khách quan lẫn chủ quan nên tiến độ tổ chức Đại hội Đoàn cấp huyện và tương đương chậm hơn hai tháng so với kế hoạch đề ra; các hoạt động chào mừng, tuyên truyền cho Đại hội Đoàn chưa đều khắp, chậm đổi mới nội dung và hình thức. Hai là, do sự biến động về nhân sự sau Đại hội Đoàn các cấp, tính chủ động của một số cơ sở Đoàn trong các hoạt động của “Tháng thanh niên” và Chiến dịch “Mùa hè tình nguyện” còn hạn chế, về quy mô và tính hiệu quả của các công trình, phần việc chưa như mong muốn. Ba là, một số cơ sở Đoàn nhận thức chưa đầy đủ về tầm quan trọng của cuộc vận động “Tuổi trẻ An Giang học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” nên việc triển khai chưa đi vào chiều sâu, hình thức triển khai chưa phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương, đơn vị. Bốn là, công tác xây dựng, tổ chức Hội các cấp chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, chưa củng cố kịp thời. Việc bố trí Chi Hội trưởng thanh niên khóm ấp còn mang tính chấp vá, tỷ lệ phát triển Hội viên thấp so với chỉ tiêu Nghị quyết. Năm là, chế độ thông tin báo cáo hai chiều có tiến bộ hơn trước, tuy nhiên đối với các biểu mẫu, phụ lục, số liệu còn một số đơn vị chưa thực hiện đúng quy định, không ít khó khăn trong công tác tổng hợp chung cả tỉnh. Việc nghiên cứu về các quy định của Điều lệ Đoàn ở một vài đơn vị chưa chính xác, dẫn đến trong áp dụng và thực hiện còn sai sót. 2.3 Giải pháp thực hiện việc xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang Quá trình xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang còn liên tục phát triển. Với mong muốn đồng hành cùng sự phát triển đó, chúng tôi xin góp vào một số giải pháp thực hiện sau đây: Thứ nhất, tăng cuờng kết hợp chặt chẽ hoạt động của Đoàn TNCS HCM vơi các lực lượng xã hội khác, nhất là kết hợp với Hội liên hiệp thanh niên và Hội sinh viên để giáo dục lối sống mới cho thanh thiếu niên. Xây dựng lối sống mới cho thanh niên phải được xem là công việc thường xuyên, vừa cấp bách, vừa cơ bản, vừa lâu dài của tổ chức Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang. Đồng thời, tăng cường sự lãnh đạo và quản lý của mình đối với thanh - 43 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy niên trong việc chỉ đạo công tác tư tưởng, định hướng hoạt động, kiểm tra việc thực hiện các chương trình hành động của Đoàn ở các cấp. Mỗi tổ chức của thanh niên có sự chỉ đạo của mình, nhưng nếu sự chỉ đạo này có sự phối hợp chặt chẽ giữa Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang, Hội liên hiệp thanh niên, Hội sinh viên về nội dung, nhiệm vụ xây dựng lối sống mới cho thanh niên thì hiệu quả công tác càng cao. Không thể coi xây dựng lối sống mới cho thanh niên chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành giáo dục mà nên coi là công việc và trách nhiệm của toàn xã hội. Lối sống mới của thanh niên gắn liền với việc nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm và hiệu quả quản lý của các cơ quan văn hóa trong việc quản lý văn hóa, xây dựng các thiết chế văn hóa, thông tin nhằm sàn lọc và loại bỏ những nọc độc phản văn hóa có ảnh hưởng xấu đến lối sống của người dân trong đó có thanh niên. Vai trò của gia đình có ý nghĩa quyết định đấn việc xây dựng lối sống mới cho thanh thiếu niên. Đó là cái nôi nuôi dưỡng, môi trường đầu tiên, có tác động một cách trực tiếp thường xuyên trong việc hình thành nhân cách cho đối tượng này. Nghị quyết của Đại hội IX đã chỉ rõ: “Nêu cao trách nhiệm của gia đình trong v iệc xây dựng và bồi dưỡng các thành viên của mình có lối sống mới, làm cho gia đình thực sự là tổ ấm của mỗi người và là tế bào lành mạnh của xã hội” [8, tr.116]. Mặt khác, cần phát huy hơn nữa vai trò của Đoàn TNCS HCM trong các trường học, coi đây là lực lượng nòng cốt để giáo dục lối sống mới trong nhà trường. Thứ hai, trong các phong trào hành động, Đoàn TNCS HCM với vai trò định hướng giá trị cho thanh thiếu niên phải tích cực cụ thể hoá các tiêu chí xây dựng lối sống mới phù hợp với từng đối tuợng. Đây là biện pháp đúng đắn và có giá trị khả thi trong việc xây dựng lối sống mới, văn mình đối với thanh niên, giữ cho họ biết phân biệt, lựa chọn và tiếp nhận những giá trị văn hóa thích hợp cho mình trong giai đoạn mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và giao lưu với thế giới. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả cuộc vân động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”. Đây là quá trình tuổi trẻ không ngừng rèn luyện, tu dưỡng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về đạo đức, lối sống nhằm hình thành những phẩm chất tốt đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam. Các cấp bộ Đoàn cần cụ thể hóa các nội dung của cuộc vận động “5 xây, 5 chống” thành các tiêu chí rèn luyện giúp thanh niên An Giang thói quen tự phê bình và phê bình trong tập thể, rèn luyện và tu dưỡng đạo đức theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. - 44 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Thứ ba, đồng hành cùng thanh niên trước hết phải lấy lợi ích thiết thân của họ làm mục tiêu và động lực của phong trào. Trong hững năm tới, cùng với sự phát triển nhanh của kinh tế An Giang, điều kiện hưởng thụ văn hóa và mức sống của thanh niên được nâng cao, hệ thống nhu cầu của thanh niên ngày càng đa dạng trên các lĩnh vực học tập, lao động, lập thân lập nghiệp, vui chơi giải tríTổ chức Đoàn TNCS HCM phải thực sự chăm lo lợi ích chính đáng của thanh niên, tạo môi trường lành mạnh và an toàn để thanh niên tự khẳng định mình. Thanh niên An Giang đa phần xuất thân từ nông dân, phong cách, lối sống về tiết kiệm thời gian lao động , trong phát triển kinh tế thường nặng tư tưởng tiểu nông, lao động nghề nghiệp ở điều kiện chưa công nghiệp, do vậy cá thể có thói quen lãng phí thời gian, không chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng suất lao động, tâm lý thụ động sống nhờ vào gia đình. Do đó, đòi hỏi Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang cần có những chương trình hành động thiết thực, phù hợp để xây dựng lối sống mới khắc phục những hạn chế trên của nông thôn đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thứ tư, phát huy hơn nữa vai trò của Đoàn TNCS HCM trong các doanh nghiệp, đẩy mạnh công tác xây dựng lối sống mới – lối sống công nghiệp cho thanh niên. Trong điều kiện hiện nay, nhiều vấn đề thực tiễn đặt ra cho Đoàn TNCS HCM ở các doanh nghiệp cần làm tốt hơn nữa việc tiếp tục nghiên cứu, tổng kết và phát triển lý luận về công tác xây dựng lối sống cho thanh niên công nhân, nhằm thực hiện Nghị quyết Trung ương sáu, khóa X của Đảng về phát huy vai trò của giai cấp công nhân hiện đại. Đó là phải phát huy vai trò của Đoàn TNCS HCM và thanh niên công nhân trong các trường học về nâng cao trình độ tri thức khoa học cho công nhân; hạn chế âm mưu “Diễn biến hòa bình”từ đó đề ra những giải pháp thiết thực, phù hợp để xây dựng lối sống mới cho thanh niên. Đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo nghề, từng bước nâng tầm trí tuệ cho thanh niên công nhân. Đoàn Khối Doanh nghiệp xung phong thực hiện nhiệm vụ đẩy mạnh đào tạo, đào tạo lại và bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ thuật nghề nghiệp cho công nhân, nhất là công nhân trẻ. Gắn đào tạo lý thuyết với rèn luyện kỹ năng thực hành, gắn đào tạo nghề với giáo dục nhận thức về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về giai cấp công nhân với rèn luyện phẩm chất đạo đức, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động hình thành lối sống công nghiệp cho thanh niên công nhân. - 45 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Thứ năm, thường xuyên và liên tục thực hiện nhân rộng các gương điển hình tiên tiến trong thanh thiếu niên. Thanh niên vốn là người nhiệt tình với cái mới và giàu ước mơ. Do vậy, các tấm gương sáng có tác dụng lớn lao đối với giáo dục lý tưởng, hoài bão, giúp họ vượt khó vươn lên trong cuộc sống Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang cần đẩy mạnh các phong trào thi đua, qua đó phát hiện, tuyên dương, nhân rộng các điển hình cá nhân, tập thể thanh niên có lối sống đẹp, biết vượt qua khó khăn để vươn lên, sống có lý tưởng, hết mình vì lý tưởng. Tổ chức rộng rãi các cuộc gặp mặt, liên hoan của các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực. Duy trì và phát triển các giải thưởng và các hình thức khen thưởng thích hợp, ghi nhận, tôn vinh các thanh niên có thành tích xuất sắc trong học tập và rèn luyện. Thứ sáu, tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa Đảng, Nhà nước, xã hội và bản thân tổ chức Đoàn để xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn. Đây là quá trình tạo dựng đội ngũ cán bộ trẻ, giỏi, thực sự là những người bạn, người đồng chí, có khả năng hướng dẫn, tổ chức các hoạt động hướng đến xây dựng lối sống mới trong thanh thiếu niên. Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn, chú trọng đào tạo kỹ năng giao tiếp và thực hành xã hội trong công tác thanh niên. Nâng cao năng lực nhận thức, vận dụng sáng tạo, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các phong trào hành động cho cán bộ Đoàn các cấp. Phải có những chính sách ưu đãi đối với cán bộ Đoàn. Qua đó góp phần tạo ra một lớp cán bộ Đoàn trẻ, năng động với phong cách làm việc “Miệng nói, tay làm, óc nghĩ, chân đi, mắt thấy, tay nghe”, luôn tôn trọng thanh niên, sát thanh niên và có trách nhiệm đối với phong trào Đoàn. Thứ bảy, quan tâm đúng mức và tăng cường công tác xây dựng lối sống mới trong thiếu niên, nhi đồng. Lâu nay, Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh luôn được Đoàn TNCS HCM quan tâm. Trước yêu cầu mới, công tác xây dựng lối sống mới trong thiếu niên, nhi đồng cần được xem trọng hơn nữa, coi đó là trách nhiệm của mỗi đoàn viên và của tổ chức Đoàn. Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang tiếp tục triển khai chương trình “Vì đàn em thân yêu” đi vào chiều sâu, qua đó nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp bộ Đoàn trong việc xây dựng lối sống cho các em; nâng cao chất lượng phong trào “Nói lời hay, làm việc tốt, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, Đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ”. Củng cố và phát triển hệ thống Nhà Văn hóa thiếu nhi An Giang, điểm vui chơi dành cho trẻ; phối hợp với gia đình, nhà trường trong công tác giáo dục các em lối sống phù hợp lứa tuổi. - 46 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy Phát huy vai trò người phụ trách Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, thông qua việc kiện toàn Hội đồng Đội các cấp, lựa chọn và bồi dưỡng phụ trách Đội giúp cho công tác xây dựng lối sống mới trong thiếu niên, nhi đồng được triển khai có hiệu quả. Thứ tám, không ngừng phát huy và nâng cao vai trò năng động, sáng tạo của thanh thiếu niên với tư cách là chủ thể trong việc xây dựng lối sống mới. Thanh niên vừa là đối tượng của việc xây dựng lối sống mới của Đoàn TNCS HCM, đồng thời chính họ là chủ thể của đối tượng này. Do vậy, bản thân thanh niên phải nâng cao năng lực tự giáo dục và tự nâng cao trình độ lý luận khoa học, trình độ chính trị để tăng sức đề kháng chống lại những tiêu cực để chủ động xây dựng và điều chỉnh lối sống mới cho chính mình. Muốn được vậy, bản thân mỗi thanh niên phải tự rèn luyện mình; phải phát huy vai trò của mình với tư cách là một thành viên của tập thể để thu hút những người khác cùng hành động với mình, nghĩa là cùng với tổ chức của mình dấy lên phong trào sống đẹp, sống có ý nghĩa, tự họ thực hiện tốt phương châm sống “Mình vì mọi người, mọi người vì mình”. PHẦN KẾT LUẬN Lối sống mới là một trong những lĩnh vực then chốt của nền văn hóa mới, liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày của con người, của gia đình và xã hội, trở thành một trong những yếu tố quan trọng của sự phát triển bền vững. Hiện nay, nước ta đang tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa với cơ chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, việc xây dựng lối sống mới nhằm góp phần xây dựng nước Việt Nam “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” là yêu cầu khách quan của sự phát triển. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy rằng: “Nước nhà mạnh hay yếu, thịnh hay suy phần lớn là do các thanh niên”. Thật vây, thanh niên là lực lượng lao động chủ yếu của xã hội, là tương lai của đất nước. Vì thế, xây dựng lối sống mới cho thanh niên là một trong những mục tiêu xây dựng xã hội mới. Lối sống bao gồm tất cả các lĩnh vực của hoạt động sống cơ bản của con người như: lao động, sinh hoạt, hoạt động xã hội – chính trị, giải tríLối sống thể hiện ở một số đặc điểm cơ bản đó là: lối sống – tổng hòa các hoạt động sống ổn định của con ngừi gắn liền với dân tộc, giai cấp, nhóm xã hội và các cá nhân trong cộng đồng; lối sống chịu sự quy định của phương thức sản xuất và các điều - 47 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy kiện sống của con người; đặc trưng bản chất của lối sống được thể hiện ở hoạt động lao động sản xuất; lối sống là sự tổng hợp các khuôn mẫu ứng xử được vận hành theo một hệ giá trị xã hội; trong xu thế phát triển của lịch sử, lối sống có tính văn hóa. Triết lý về “Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội” là một trong những cơ sở lý luận để xây dựng lối sống mới. Vì lối sống được xây dựng trên cơ sở một hệ giá trị xã hội, hướng tới chân – thiện – mỹ mà hệ giá trị xã hội này được định hướng bởi triết lý sống. Đảng ta, dân tộc ta, xã hội ta dựa trên nền tảng tư tưởng chủ nghĩa Mác – Lênin để xây dựng lối sống mới. Ở đó, lợi ích cá nhân và xã hội quan hệ hài hòa. Triết lý về “Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội” là cơ sở lý luận đúng đắn trong quá trình xây dựng lối sống mới cho thanh niên phấn đấu, khắc phục những xu hướng cực đoan của các tư tưởng tự do cá nhân trái với định hướng xây dựng nền văn hóa mới, con người mới ở Việt Nam hiện nay. Đoàn TNCS HCM dựa vào tình hình của thực tiễn, vào sự chỉ dẫn của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng ta để xác định lối sống mới. Lối sống mới của thanh niên được cụ thể hóa thành các nội dung sau: “Xây dựng tình đoàn kết, tương thân, tương ái vì cộng đồng; chống bàng quan vị kỷ cá nhân. Xây dựng thái độ học tập say mê, nghiêm túc, làm việc gì cũng phải học, học suốt đời, tiến quân vào khoa học công nghệ; chống tiêu cực, gian dối, không trung thực. Xây dựng tinh thần lao động cần cù, sáng tạo; chống ỷ lại, lười lao động. Xây dựng ý thức tiết kiệm, tiêu dùng đúng khả năng; chống tham nhũng, lãng phí, xa hoa. Xây dựng ý thức công dân, thói quen ứng xử văn hóa; chống lai căng tự do, tùy tiện, vô kỷ luật”. Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giáo dục lối sống mới. Những thành quả này chứng minh triết lý về “Mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội” của chủ nghĩa Mác – Lênin là đúng đắn, khi được vận dụng một cách sáng tạo vào thực tiễn sẽ đem lại hạnh phúc thiết thực cho con người và xã hội. Tuy nhiên, sự nghiệp xây dựng lối sống mới vẫn còn những hạn chế nhất định. Nguyên nhân của thành tựu và hạn chế đã được đúc kết, từ đó khóa luận cùng tham gia với Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang một số giải pháp vào công cuộc xây dựng lối sống mới cho thanh niên hiện nay. Đại hội Đại biểu Đoàn TNCS HCM tỉnh An Giang lần thứ VIII – Đại hội của đoàn kết – sáng tạo – thi đua – tình nguyện vì sự phát triển bền vững của quê hương An Giang đã xây dựng nhiều chương trình hành động cụ thể để thu hút đoàn viên thanh niên vào các phong trào, qua đó phát huy truyền thống văn hóa - 48 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy của dân tộc. Xây dựng lối sống mới – xây dựng mối quan hệ giữa cá nhân và xã hội một cách đúng đắn trên cơ sở triết học Mác – Lênin, thanh niên càng sống có ích và thực hiện tự do đúng đắn của mình trong quá trình chung tay xây dựng một Việt Nam “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Bộ Giáo dục và Đào tạo – Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị Quốc gia 2005. [2]. Ban Tuyên Giáo tỉnh An Giang – Thông tin công tác tư tưởng (04/2008), 2008. [3]. Cục thống kê An Giang – Thông báo tình hình kinh tế - xã hội Quý I năm 2008 (tr. 20 – 26), 2008. [4]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Nxb Sự thật, 1991. [5]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương khóa VII, Nxb Chính trị Quốc gia, 1993. [6]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương khóa VIII, Nxb Chính trị Quốc gia, 1998. [7]. Đảng cộng sản Việt Nam – Các Nghị quyết của Trung ương Đảng 1996 – 1999, Nxb Chính trị Quốc gia, 2000. [8]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị quốc gia, 2001. - 49 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy [9]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Hội nghị lần thứ mười Ban chấp hành Trung ương khóa IX, Nxb Chính trị Quốc gia, 2004. [10]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia, 2006. [11]. Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khóa X, Nxb Chính trị Quốc gia, 2008. [12]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh – Văn kiện Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ IX (Dự thảo), Hà Nội, 2007. [13]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh – Tổng quan tình hình thanh niên, Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi 1997 – 2002, Nxb Thanh niên, 2003. [14]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh – Tổng quan tình hình thanh niên, Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi 2002 - 2007, Nxb Thanh niên, 2007. [15]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh An Giang – Văn kiện Đại hội Đại biểu lần thứ VII, Long Xuyên, 2002. [16]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh An Giang – Văn kiện Đại hội Đại biểu lần thứ VIII, Long Xuyên, 2007. [17]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh An Giang – Báo cáo tổng kết hoạt động Tháng thanh niên năm 2008, Ban thường vụ Tỉnh Đoàn, 2008. [18]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh An Giang – Thông tin tuổi trẻ An Giang (04/2008), 2008. [19]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Khối Dân Chính Đảng – Văn kiện Đại hội Đại biểu lần thứ VI, Long xuyên, 2007. [20]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Khối Doanh nghiệp – Văn kiện Đại hội Đại biểu lần thứ VI, Long xuyên, 2007. [21]. Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Trường Đại học An Giang – Văn kiện Đại hội Đại biểu lần thứ IV, Đại học An Giang, 2007. [22]. Hội Đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia các môn khoa học Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh – Giáo trình triết học Mác – Lênin, Nxb Chính trị quốc gia, 2003. [23]. Đỗ Huy – Xây dựng môi trường văn hóa ở nước ta hiện nay từ góc nhìn giá trị học, Viện Văn hóa và Nxb Văn hóa – Thông tin, 2001. [24]. Nguyễn Văn Huyên – “Lối sống người Việt Nam dưới tác động của toàn cầu hóa”, Tạp chí triết học, (12 – 151), tr. 29 – 34, 2003. - 50 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy [25]. Vũ khiêu – Lao động, nguồn vô tận của mọi giá trị, Nxb Thanh niên, 1975. [26]. Phạm Minh Lăng – Mấy trào lưu triết học phương Tây hiện đại, Nxb Đại học và THCN, 1984. [27]. Thanh Lê (chủ biên) – Lối sống xã hội chủ nghĩa và xu thế toàn cầu hóa, Nxb Khoa học xã hội, 2001. [28]. V.I. Lênin, Toàn tập, tập 29, Nxb Tiến bộ Matxcơva, 1981. [29]. Đinh Lê Nguyên – Quan điểm duy vật biện chứng về tự do cá nhân trong mối quan hệ với cuộc đấu tranh chống diễn biến hòa bình hiện nay ở Việt Nam, Luận Văn Thạc sĩ Khoa học Triết học, 1996. [30]. Ph.Ăngghen – Chống Đuy Rinh, Nxb Sự thật, 1984. [31]. C.Mác và Ph.Ăngghen – Toàn tập, tập 3, Nxb Chính trị Quốc gia, 1995. [32]. C.Mác và Ph.Ăngghen – Toàn tập, tập 27, Nxb Chính trị Quốc gia, 1996. [33]. C.Mác và Ph.Ăngghen – Toàn tập, tập 46, Nxb Chính trị Quốc gia, 1998. [34]. C.Mác và Ph.Ăngghen – Tuyển tập, tập 1, Nxb Sự thật, 1980. [35]. Võ Văn Thắng – Xây dựng lối sống ở Việt Nam hiện nay từ góc độ văn hóa truyền thống dân tộc, Nxb VHTT và Viện Văn hóa, 2006. [36]. Nguyễn Thị Mỹ Trang – Xây dựng lối sống văn hóa cho thanh niên hiện nay, Tạp chí Cộng sản, số 6, 2006. - 51 - Khoá luận tốt nghiệp ĐHSP SVTH: Trần Thanh Duy - 52 -