MỞ ĐẦU
1. Đặt vấn đề
Trong thời đại ngày nay, với trình độ phát triển cao của nền kinh tế, của các hoạt động kinh tế-xã hội, thị trường ngày càng mở rộng và phát triển trong mối quan hệ kinh tế khu vực và quốc tế. Đây là điều kiện thuận lợi để các hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung và hoạt động ngân hàng nói riêng phát triển. Tuy nhiên mức độ rủi ro tiềm ẩn trong nền kinh tế hiện đại cũng nhiều hơn gắn liền với những cơ hội và thách thức nền kinh tế hội nhập mang lại.
Đối với hoạt động ngân hàng, hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ tín dụng, có quan hệ mật thiết, hữu cơ với khách hàng và nền kinh tế thông qua quá trình thực hiện các hoạt động kinh doanh, dịch vụ ngân hàng. Chính vì lẽ đó rủi ro hoạt động ngân hàng rất đa dạng, tiềm ẩn và xuất hiện gắn liền với mỗi hoạt động dịch vụ và tác động, ảnh hưởng với những mức độ khác nhau. Trong đó rủi ro tín dụng, nếu xảy ra sẽ có tác động rất lớn và ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của mỗi TCTD, cao hơn nó tác động ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống ngân hàng bởi chính đặc thù trong hoạt động tín dụng, hoạt động kinh doanh ngân hàng.
Thật vậy, rủi ro tín dụng có mối liên hệ với các loại rủi ro khác. Rủi ro tín dụng càng lớn, sẽ kéo theo những rủi ro khác như rủi ro thanh khoản, rủi ro lãi suất . Kết quả, gây ảnh hưởng dây chuyền không những đến khách hàng, trong mối quan hệ là người đi vay mà cả khách hàng trong mối quan hệ là người cho vay đối với ngân hàng.
Thực tế cho thấy, khủng hoảng ngân hàng ở Châu Á năm 1997-1998 đã đẩy nhiều nước vào suy thoái kinh tế nghiêm trọng: sự đổ vỡ hệ thống Quỹ tín
dụng các năm 1989-1990 tại Hà Nội đã gây những tác động đến xã hội trong một thời gian khá dài. Vì vậy việc quản lý rủi ro đặc biệt là rủi ro tín dụng luôn được các NHTM đặt lên hàng đầu.
Hiện nay ngành ngân hàng Việt Nam còn chưa ổn định thật sự, còn đang trong quá trình hòa nhập với ngành ngân hàng trong khu vực và trên thế giới nên tính hiệu quả và an toàn trong hoạt động tín dụng vẫn còn chưa cao. Vì vậy việc giải quyết được vấn đề rủi ro tín dụng đang là bài toán khó đối với các NHTM.
Nhận thức được vấn đề đó, đề tài “MỘT SỐ GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á” được thực hiện với mong muốn đưa ra một số giải pháp nhằm hạn chế, phòng ngừa rủi ro tín dụng cho Ngân hàng TMCP Đông Á nói riêng và NHTM Việt Nam nói chung.
2. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu của đề tài là nhằm vào những vấn đề sau:
- Nghiên cứu những lý luận chung về rủi ro tín dụng.
- Đi sâu vào phân tích thực trạng hoạt động tín dụng, nguyên nhân dẫn đến rủi ro và các biện pháp xử lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đông Á.
- Trên cơ sở lý luận và phân tích thực trạng rủi ro tín dụng, từ đó đưa ra một số giải pháp phòng ngừa nhằm hạn chế rủi ro cho hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đông Á
3. Đối tượng và phạm vi của đề tài
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: nguyên nhân dẫn đến rủi ro và đề ra các giải pháp nhằm hạn chế rủi ro.
Phạm vi nghiên cứu : nghiên cứu giữa lý luận và thực tế nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng trong thời gian qua tại Ngân hàng TMCP Đông Á, từ đó đưa ra các giải pháp hạn chế rủi ro.
4. Phương pháp nghiên cứu :
Do tính chất của đề tài chủ yếu dựa vào dữ liệu đã có ở quá khứ của một NHTM, kết hợp với sự quan sát những yếu tố, nguyên nhân dẫn đến rủi ro trong từng trường hợp thực tế. Tiến hành phân tích và rút ra giải pháp cụ thể để phòng ngừa và hạn chế tối đa rủi ro tín dụng cho ngân hàng thương mại.
Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài sẽ sử dụng các phương pháp sau : phương pháp tổng hợp, chọn lọc nguồn thông tin từ các tạp chí, sách và tài liệu chuyên ngành . ;phương pháp thu thập số liệu từ báo cáo tổng kết hoạt động của ngân hàng, phương pháp phân tích thống kê và phương pháp so sánh sự biến động của dãy số qua các năm.
5. Cấu trúc nội dung nghiên cứu
Đề tài bao gồm những nội dung chính sau :
Chương 1 : Lý luận chung về tín dụng và rủi ro tín dụng ngân hàng
Chương 2: Thực trạng rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đông Á trong thời gian qua
Chương 3: Một số giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đông Á
70 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1557 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ä thoáng naøy hình thaønh treân nhöõng phöông phaùp cô baûn sau :
- Xaây döïng nhöõng phöông phaùp phoøng choáng ruûi ro töø xa ñoái vôùi töøng loaïi
nghieäp vuï cuï theå.
- Xaây döïng vaø ban haønh soå tay quaûn lyù ruûi ro, hoaøn thieän chính saùch quaûn
lyù ruûi ro cuûa ngaân haøng cho töøng loaïi ruûi ro : tín duïng, thò tröôøng, vaän haønh.
- Xaây döïng cô cheá giôùi haïn ruûi ro thoâng qua caùc qui ñònh giôùi haïn möùc ñoä
ruûi ro cho pheùp cuõng nhö ñoái vôùi caùc nghieäp vuï ngaân haøng. Ngaân haøng caàn phaûi
quyeát ñònh vaø xaùc ñònh caøng roõ caøng toát möùc ñoä ruûi ro maø ngaân haøng chaáp nhaän
ñöôïc. Vaán ñeà naøy phaûi laø moät phaàn trong muïc tieâu chieán löôïc toång theå cuûa ngaân
haøng. Treân cô sôû möùc ñoä ruûi ro maø ngaân haøng coù theå chaáp nhaän, ngaân haøng caàn
xaùc ñònh caøng roõ caøng toát nhöõng saûn phaåm vaø dòch vuï maø ngaân haøng cung caáp.
- Ña daïng hoùa caùc hình thöùc kinh doanh nhaèm phaân taùn ruûi ro.
3.2.1.1.2. Thaønh laäp boä phaän nghieân cöùu, phaân tích vaø döï baùo kinh teá vó moâ
Ngaân haøng Ñoâng AÙ neân thaønh laäp boä phaän nghieân cöùu, phaân tích dieãn
bieán vaø döï baùo kinh teá vó moâ rieâng, ñoäc laäp cuûa mình, döïa treân taát caû caùc keânh
thoâng tin, caùc nguoàn nghieân cöùu vaø döï baùo khaùc ñeå laøm ñònh höôùng cho hoaït
ñoäng tín duïng, chieán löôïc quaûn lyù ruûi ro tín duïng, chieán löôïc khaùch haøng vaø
chieán löôïc ñaàu tö voán tín duïng cuûa mình.
Boä phaän naøy seõ tieán haønh phaân tích, ñaùnh giaù quy moâ, cô caáu vaø hieäu quaû
tín duïng cuûa caùc ngaønh kinh teá, thaønh phaàn kinh teá vaø ñòa baøn noâng thoân, thaønh
thò, ñeå treân cô sôû ñoù ngaân haøng coù theå thöïc hieän caùc giaûi phaùp môû roäng tín duïng
an toaøn – hieäu quaû – beàn vöõng.
3.2.1.1.3. Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån tín duïng an toaøn
Ñeå ñaûm baûo kieåm soaùt ñöôïc nhöõng ruûi ro coù theå phaùt sinh trong quaù trình
hoaït ñoäng kinh doanh tín duïng, treân cô sôû nhöõng phöông phaùp maø cô cheá ñieàu
47
tieát noäi boä ñaõ ñöa keát hôïp vôùi nhöõng thoâng tin phaân tích vaø döï baùo cuûa boä phaän
nghieân cöùu, Ngaân haøng Ñoâng AÙ neân xaây döïng moät chieán löôïc phaùt trieån cho hoaït
ñoäng tín duïng nhö sau :
- Xaùc ñònh ñöôïc chieán löôïc phaùt trieån tín duïng tuøy thuoäc thò tröôøng muïc
tieâu, khaû naêng, theá maïnh cuûa rieâng Ngaân haøng Ñoâng AÙ. Töø ñoù xaây döïng chính
saùch tín duïng khoa hoïc, phuø hôïp caùc qui luaät kinh teá thò tröôøng, quy trình cuï theå,
chi tieát ñeå höôùng hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ theo höôùng taêng
tröôûng beàn vöõng, phaùt huy lôïi theá so saùnh, hieäu quaû, ít ruûi ro. Chieán löôïc phaùt
trieån tín duïng neân phaân loaïi theo ñoái töôïng khaùch haøng, khu vöïc, ngaønh vaø phaùt
trieån chính saùch khaùch haøng döïa vaøo vieäc ñaùnh giaù vaø phaân loaïi khaùch haøng.
Neân ñöa ra chính saùch cho vay ñoái vôùi nhöõng khaùch coù quan heä thaân tín, quy
trình caáp tín duïng meàm deûo nhöng thaän troïng.
- Xaây döïng vaø hoaøn thieän heä thoáng coâng cuï quaûn lyù ruûi ro : chæ tieâu ño
löôøng, chöông trình quaûn lyù, xaùc ñònh caùc haïn möùc ruûi ro cho töøng loaïi saûn phaåm
tín duïng ñaûm baûo an toaøn vaø hieäu quaû hoaït ñoäng. Töø ñoù xaùc ñònh caùc giôùi haïn
hoaït ñoäng cho töøng lónh vöïc, ñôn vò thaønh vieân vaø caùn boä nghieäp vuï.
- Thöôøng xuyeân raø soaùt nhöõng sô hôû trong quy trình cho vay, bao goàm caû
quy trình ban haønh vaø vieäc tuaân thuû quy trình ôû taát caû caùc caáp trong ngaân haøng.
Vieäc phaân caáp tín duïng caàn ñöôïc ñieàu chænh ñònh kyø hay saùt vôùi thöïc teá döïa treân
cô sôû hieäu quaû, naêng löïc, boä maùy vaø chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa töøng chi nhaùnh.
3.2.1.1.4. Hoaøn thieän heä thoáng kieåm soaùt noäi boä
Coâng taùc kieåm soaùt noäi boä phaûi ñöôïc thöïc hieän vôùi muïc ñích laø xaây döïng
ñöôïc heä thoáng tìm kieám nhöõng xu höôùng tieàm aån tieâu cöïc, baát oån vaø thieáu soùt
trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng ñeå ñöa ra caùc bieän phaùp chaán chænh.
Hoaït ñoäng kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä phaûi taùch rôøi vôùi hoaït ñoäng cuûa
Ngaân haøng Ñoâng AÙ. Hieän taïi coù tình traïng caùn boä kieåm tra kieåm soaùt noäi boä phaûi
48
kieâm nhieäm theâm moät soá coâng vieäc khaùc cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ neân khoâng ñuû
thôøi gian taäp trung cho vieäc taùc nghieäp.
Taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra kieåm toaùn noäi boä, cuûng coá, kieän toaøn heä
thoáng kieåm tra, kieåm toaùn taïi Hoäi sôû chính vaø töøng ñôn vò chi nhaùnh ñeå ñaûm baûo
moïi hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng ñöôïc kieåm tra, kieåm soaùt chaët cheõ theo ñònh kyø vaø
ñoät xuaát nhaèm haïn cheá tình traïng ñoái phoù cuûa boä phaän thöïc hieän tín duïng, aùp
duïng soå tay kieåm toaùn noäi boä thoáng nhaát trong toaøn heä thoáng.
Caàn coù cô cheá ñaøo taïo caùn boä kieåm tra kieåm soaùt noäi boä chuyeân nghieäp vì
hieän nay coù nhöõng caùn boä thöïc hieän kieåm tra maø chöa heà ñöôïc ñaøo taïo hoaëc chöa
coù kinh nghieäm laøm tín duïng. Trong ñoù phaûi ñaøo taïo ñaïo ñöùc ngheà nghieäp ñeå caùn
boä kieåm soaùt noäi boä trong quaù trình taùc nghieäp phaûi thöïc hieän voâ tö, traùnh tình
traïng caû neå vaø chöa thaät söï goùp yù thaúng. Môû roäng quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa caùn
boä kieåm soaùt noäi boä.
Moät heä thoáng kieåm soaùt noäi boä phaûi bao goàm 5 yeáu toá cô baûn sau:
(1) Giaùm saùt quaûn lyù vaø vaên hoùa kieåm soaùt;
(2) Nhaän bieát, ñaùnh giaù ruûi ro;
(3) Caùc hoaït ñoäng kieåm soaùt vaø phaân coâng nhieäm vuï;
(4) Thoâng tin vaø trao ñoåi thoâng tin;
(5) Caùc hoaït ñoäng theo doõi vaø khaéc phuïc sai soùt.
3.2.1.1.5. Xaây döïng heä thoáng xeáp haïng tín duïng noäi boä
Hieän nay Ngaân haøng Ñoâng AÙ chöa coù heä thoáng xeáp haïng tín duïng noäi boä,
chæ môùi xaây döïng “Höôùng daãn phaân loaïi nôï, chuyeån nôï ñeå trích laäp döï phoøng xöû
lyù ruûi ro soá HD87-EAB-TD”, trong ñoù chuû yeáu phaân loaïi theo Ñieàu 6 Quyeát ñònh
493 cuûa NHNN, chöa coù heä thoáng phaân loaïi nôï ñònh tính.
Vieäc xaây döïng heä thoáng xeáp haïng tín duïng noäi boä laø nhaèm vaøo caùc muïc
tieâu sau ñaây :
49
- Ñeå phaân loaïi nôï vaø trích laäp döï phoøng ruûi ro tín duïng theo thoâng leä quoác
teá vaø phuïc vuï cho vieäc laäp baùo caùo taøi chính theo chuaån möïc keá toaùn quoác teá.
- Nhaèm quaûn lyù tín duïng toaøn heä thoáng :
+ Giuùp Ngaân haøng Ñoâng Aù xaùc ñònh moät caùch hôïp lyù, chính xaùc nhaát toån
thaát tín duïng theo töøng doøng saûn phaåm hoaëc lónh vöïc hay ngaønh kinh teá; phaân
tích ñöôïc ruûi ro vaø lôïi nhuaän cuûa caùc doøng saûn phaåm. Ñaây laø ñieàu kieän quan
troïng ñeå coù theå xaây döïng chieán löôïc tín duïng coù chaát löôïng cao.
+ Caên cöù vaøo möùc xeáp haïng, caùc quy trình tín duïng vaø chính saùch khaùch
haøng seõ ñöôïc xaây döïng ñoàng boä, roõ raøng vaø hieäu quaû. Caùc quy trình tín duïng
ñöôïc thieát keá hieäu quaû do vaäy chi phí quaûn lyù cuõng ñöôïc tieát kieäm.
+ Keát quaû xeáp haïng khaùch haøng ñöôïc söû duïng laøm moät trong caùc caên cöù
ñeå ñöa ra quyeát ñònh tín duïng.
+ Kieåm soaùt ruûi ro tín duïng : kieåm soaùt ruûi ro tín duïng seõ hieäu quaû hôn
khi keát quaû xeáp haïng goùp phaàn ño löôøng ñöôïc hôïp lyù möùc ñoä ruûi ro cuûa danh muïc
tín duïng taïi Ngaân haøng Ñoâng AÙ.
Caùc caên cöù sau ñöôïc duøng ñeå xeáp haïng tín duïng :
- Caùc cô sôû phaùp lyù lieân quan ñeán thaønh laäp vaø ngaønh ngheà kinh doanh cuûa
khaùch haøng.
- Caùc chæ tieâu kinh teá toång hôïp lieân quan ñeán tình hình kinh doanh, taøi chính,
taøi saûn, khaû naêng thöïc hieän nghóa vuï theo cam keát cuûa khaùch haøng.
- Uy tín ñoái vôùi Ngaân haøng Ñoâng AÙ vaø caùc TCTD ñaõ giao dòch tröôùc ñaây.
- Caùc tieâu chí ñaùnh giaù khaùch haøng chi tieát, cuï theå, coù heä thoáng (ñaùnh giaù
yeáu toá ngaønh ngheà vaø ñòa phöông).
Ñeå haïn cheá toái ña aûnh höôûng cuûa yeáu toá chuû quan cuûa ngöôøi ñaùnh giaù, heä
thoáng caàn ñöôïc thieát keá ñeå coù nhöõng kieåm soaùt chaët cheõ nhö :
50
- Caùc chæ tieâu phi taøi chính seõ ñöôïc thieát keá caøi xen keõ ñeå baûo ñaûm tính
thoáng nhaát trong quaù trình ñaùnh giaù. Ngoaøi ra, heä thoáng cuõng seõ cung caáp nhöõng
höôùng daãn chi tieát cho vieäc ñaùnh giaù töøng chæ tieâu.
- Caùc thoâng tin phi taøi chính phaûi ñöôïc xaùc nhaän bôûi caùc taøi lieäu vaø thoâng tin
löu trong hoà sô tín duïng.
- Ngaân haøng Ñoâng Aù caàn ban haønh cô cheá thöôûng phaït khaùch quan ñi keøm
vôùi heä thoáng naøy. Qua ñoù, nhöõng haønh vi coá tình ñaùnh giaù sai leäch tình hình cuûa
khaùch haøng seõ ñöôïc ñieàu chænh chaët cheõ.
Ñeå keát quaû xeáp haïng coù tính thöïc teá, chính xaùc cao, heä thoáng naøy caàn
ñöôïc Ngaân haøng Ñoâng Aù ñònh kyø raø soaùt ñeå chænh söûa:
- Phaân tích ñaùnh giaù toaøn danh muïc tín duïng ñeå ñöa ra caùc nhaän ñònh veà
nhöõng vaán ñeà khoâng hôïp lyù cuûa keát quaû xeáp haïng.
- Thöôøng xuyeân coù nhöõng kieåm tra treân cô sôû choïn maãu khaùch quan ñeå
ñaùnh giaù ño löôøng chaát löôïng xeáp haïng.
- Thu thaäp nhöõng phaûn hoài veà heä thoáng töø nhöõng boä phaän söû duïng vaø kieåm
soaùt heä thoáng ñeå coù nhöõng xöû lyù kòp thôøi.
- Ñaùnh giaù toång theå vaø ñeà xuaát leân ban laõnh ñaïo nhöõng thay ñoåi caàn thieát
lieân quan ñeán heä thoáng xeáp haïng.
3.2.1.1.6. Xaây döïng chính saùch khaùch haøng phuø hôïp vôùi muïc tieâu phaùt trieån
Vieäc xaây döïng moät chính saùch khaùch haøng laø ñieàu caàn thieát nhaát laø trong
tình hình caïnh tranh khoác lieät giöõa caùc ngaân haøng vôùi nhau nhö hieän nay. Coù theå
söû duïng moät soá bieän phaùp sau :
- Chuyeån ñoåi cô caáu khaùch haøng theo höôùng tích cöïc ñeå xoùa boû tình traïng bò
ñoäng vaøo moät soá löôïng khaùch haøng nhaát ñònh. Phaân loaïi khaùch haøng theo caùc tieâu
chí hieäu quaû nhö : tieàn göûi thanh toaùn, dòch vuï ngaân haøng, chaát löôïng tieàn vay …
51
ñeå aùp duïng giaù voán huy ñoäng phuø hôïp, coù chính saùch ñoäng löïc thích hôïp ñoái vôùi
khaùch haøng lôùn.
- Toå chöùc nghieân cöùu, tìm hieåu taâm lyù cuûa töøng nhoùm khaùch haøng ñeå hoaøn
thieän chính saùch huy ñoäng voán keát hôïp laõi suaát vaø chính saùch chaêm soùc khaùch
haøng cho phuø hôïp vôùi töøng nhoùm ñoái töôïng nhaèm taêng tính oån ñònh cuûa nguoàn
voán.
- Thöôøng xuyeân tieán haønh trao ñoåi, tham khaûo, ñoùng goùp yù kieán giöõa ngaân
haøng vaø khaùch haøng ñeå coù theå taïo ra moái quan heä toát ñeïp giöõa khaùch haøng vaø
ngaân haøng cuõng nhö giuùp ngaân haøng ngaøy caøng hoaøn thieän hôn.
- Xaây döïng chính saùch giaù kheùp kín nhaèm khuyeán khích khaùch haøng söû
duïng keát hôïp nhieàu saûn phaåm dòch vuï taïi Ngaân haøng Ñoâng AÙ nhö : dòch vuï thanh
toaùn trong nöôùc, dòch vuï thanh toaùn quoác teá, dòch vuï thanh toaùn hoä löông, dòch vuï
ngaân quyõ …
- Naâng cao chaát löôïng phuïc vuï vaø dòch vuï ngaân haøng. Ñaây laø bieän phaùp raát
hieäu quaû trong vieäc thu huùt vaø söû duïng voán cuûa ngaân haøng qua ñoù cuõng naâng cao
naêng löïc cuûa ngaân haøng. Chaát löôïng phuïc vuï bao goàm raát nhieàu lónh vöïc coù lieân
quan ñeán khaùch haøng, chaúng haïn nhö: thuû tuïc giaáy tôø goïn nheï, thôøi gian xöû lyù
nghieäp vuï nhanh choùng, tö vaán cho khaùch haøng hieäu quaû, phong caùch, thaùi ñoä
giao tieáp toát ñeå laøm vöøa loøng khaùch haøng, nôi giao dòch saïch seõ, thuaän tieän …
3.2.1.1.7. Ñaåy maïnh chöông trình taùi cô caáu boä maùy hoaït ñoäng tín duïng
Veà cô caáu toå chöùc cuûa Ngaân haøng Ñoâng AÙ, theo moâ hình hieän taïi, caùc boä
phaän nghieäp vuï ñoàng thôøi thöïc hieän quaûn trò ruûi ro. Nhöôïc ñieåm cuûa moâ hình naøy
laø ngaân haøng thieáu khaùch quan vaø khoâng coù boä phaän ñaùnh giaù toång theå caùc ruûi ro
cuûa ngaân haøng. Vì theá Ngaân haøng Ñoâng AÙ neân cô caáu laïi moâ hình toå chöùc cuûa
mình theo höôùng phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá, taùch baïch laøm roõ chöùc naêng
nhieäm vuï cuûa töøng boä phaän, kieän toaøn boä maùy toå chöùc, chuyeån dòch cô caáu hoaït
52
ñoäng, cô caáu laïi phöông thöùc quaûn trò kinh doanh, naâng cao naêng löïc quaûn trò
ñieàu haønh .Vieäc saép xeáp laïi boä maùy toå chöùc neân ñaûm baûo hai nguyeân taéc taäp
trung vaø nguyeân taéc ñoäc laäp, khaùch quan :
- Taùch chöùc naêng quaûn lyù ruûi ro tín duïng khoûi caùc chöùc naêng hoaït ñoäng kinh
doanh taïo ruûi ro. Coâng taùc ñaùnh giaù ruûi ro vaø raø soaùt tín duïng phaûi do boä phaän
khoâng lieân quan ñeán boä phaän pheâ duyeät tín duïng thöïc hieän vaø vieäc quaûn trò ruûi ro
phaûi ñöôïc tieán haønh ñoäc laäp.
- Caàn coù söï phaân taùch traùch nhieäm töø caáp cao ñeán caáp taùc nghieäp ñeå traùnh
nhöõng xung ñoät tieàm taøng coù theå coù.
Treân cô sôû ñoù, moâ hình toå chöùc hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng Ñoâng
AÙ neân bao goàm 3 boä phaän tröïc thuoäc 3 khoái khaùc nhau :
- Boä phaän quaûn lyù khaùch haøng thuoäc khoái kinh doanh, coù caùc chöùc naêng nhö
: thöïc hieän coâng taùc tieáp thò khaùch haøng, thu thaäp thoâng tin, hoà sô veà khaùch haøng,
khoaûn tín duïng, thöïc hieän thaåm ñònh ban ñaàu vaø laäp baûng ñeà xuaát tín duïng.
- Boä phaän quaûn lyù ruûi ro tín duïng thuoäc khoái quaûn lyù ruûi ro, coù caùc chöùc
naêng nhö : thöïc hieän raø soaùt keát quaû thaåm ñònh, ñaùnh giaù ruûi ro cuûa khoaûn tín
duïng do khoái kinh doanh tín duïng ñeà xuaát, xaùc ñònh möùc ñoä ruûi ro vaø lôïi ích cuoái
cuøng khoaûn tín duïng coù theå mang laïi ñeå coù ñeà xuaát quyeát ñònh tín duïng.
- Boä phaän quaûn trò cho vay thuoäc khoái quaûn trò, coù caùc chöùc naêng nhö : nhaän
caùc hoà sô pheâ duyeät, kieåm tra vaø soaïn thaûo hôïp ñoàng tín duïng, thöïc hieän nhaäp döõ
lieäu vaøo heä thoáng, tieáp nhaän hoà sô, yeâu caàu ruùt voán cuûa khaùch haøng do boä phaän
quan heä khaùch haøng chuyeån sang ñeå xöû lyù veà maët taùc nghieäp. Chæ thò cho boä
phaän thanh toaùn thöïc hieän giaûi ngaân, löu tröõ hoà sô, chöùng töø giaûi ngaân, kheá öôùc
nhaän nôï goác, thöïc hieän giaùm saùt, theo doõi laäp thoâng baùo caùc khoaûn nôï ñeán haïn.
Ngaân haøng caàn ñònh kyø hay ñoät xuaát phaûi thay ñoåi vò trí cuûa caùn boä ngaân
haøng ñeå phoøng ngöøa tröôøng hôïp thoâng ñoàng giöõa caùn boä ngaân haøng vôùi khaùch
53
haøng, ñaûo nôï, töï yù gia haïn nôï, thu nôï, thu laõi nhöng khoâng noäp vaøo ngaân haøng
hoaëc nhôø khaùch haøng vay hoä hay vay ghi vaøo kheá öôùc khaùch haøng.
3.2.1.1.8. Khoâng ngöøng naâng cao trình ñoä, naêng löïc nghieäp vuï cho caùn boä tín
duïng thoâng qua vieäc ñaøo taïo, quy hoaïch, phaân coâng hôïp lyù
Ngaân haøng Ñoâng AÙ caàn quan taâm ñuùng möùc vieäc ñaøo taïo, quy hoaïch,
phaân coâng caùn boä hôïp lyù. Coâng vieäc naøy phaûi laøm thöôøng xuyeân. Chaát löôïng tín
duïng muoán ñöôïc naâng cao thì vieäc naâng cao trình ñoä, naêng löïc cuûa caùn boä tín
duïng laø heát söùc caàn thieát. Hoï caàn ñöôïc trang bò kieán thöùc veà kinh teá thò tröôøng,
khaû naêng soaïn thaûo, thaåm ñònh vaø phaân tích döï aùn, ñaùnh giaù naêng löïc thu hoài voán
cuûa döï aùn, khaû naêng thu thaäp, xöû lyù vaø khai thaùc thoâng tin, coù khaû naêng naém baét,
döï ñoaùn söï bieán chuyeån cuûa thò tröôøng haøng hoùa, dòch vuï. Ñaëc bieät ñaøo taïo
chuyeân saâu kieán thöùc veà ngaønh, ngheà maø hoï quaûn lyù cho vay. Beân caïnh ñoù hoï
cuõng caàn ñöôïc boài döôõng kieán thöùc veà phaùp luaät coù lieân quan. Boá trí vaø söû duïng
ñuùng caùn boä treân cô sôû toân troïng qui trình, qui cheá laøm vieäc moät caùch heä thoáng,
taïo neân moät boä maùy ñoaøn keát nhaát coù hieäu löïc, hieäu quaû, chung söùc, chung loøng
khoâng ngöøng naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng ngaân haøng.
Boå sung nhaân söï cho boä phaän tín duïng nhaèm ñaûm baûo ñaùp öùng ñöôïc yeâu
caàu nhieäm vuï trong thôøi gian tôùi, traùnh tình traïng quaù taûi coâng vieäc daãn ñeán thieáu
xoùt. Ñoàng thôøi ngaân haøng phaûi coù keá hoaïch ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä noøng coát, keá
caän.
Thöôøng xuyeân boài döôõng, trau doài tö töôûng ñaïo ñöùc, yù thöùc traùch nhieäm
cuûa caùn boä tín duïng. Keát hôïp bieän phaùp haønh chính vôùi bieän phaùp kinh teá laøm
ñoøn baåy taïo hieäu quaû laøm vieäc cao vaø haïn cheá thaáp nhaát nhöõng ruûi ro tín duïng töø
con ngöôøi. Ngaân haøng caàn thöïc hieän cô cheá taøi chính thoâng thoaùng nhaèm thu huùt
vaø
54
3.2.1.1.9. Giaûi phaùp lieân keát ñoàng boä caùc TCTD ñeå phoøng ngöøa ruûi ro
Haàu heát caùc TCTD quan taâm nhieàu ñeán vieäc xaây döïng heä thoáng giaûi phaùp
phoøng ngöøa hay kieåm soaùt ruûi ro nhöng ñeàu do töøng TCTD töï xaây döïng cô cheá
quy ñònh rieâng vaø laïi ñieàu chænh cho ñoái töôïng laø caùc khaùch haøng coù quan heä tín
duïng vaø thanh toaùn vôùi nhieàu TCTD. Bôûi vaäy, trong nhieàu tröôøng hôïp, TCTD
khoâng bieát roõ heát nhöõng möu lôïi cuûa khaùch haøng khi ñeán quan heä vôùi toå chöùc
mình, duø ñoù ñöôïc goïi laø khaùch haøng truyeàn thoáng hay khaùch haøng ruoät. Do ñoù,
ñeå trang bò theâm caùc coâng cuï phoøng traùnh, ngaên ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro moät caùch
trieät ñeå cho caùc TCTD, ñoøi hoûi moät söï lieân keát ñoàng boä vaø coù heä thoáng giöõa caùc
TCTD vôùi nhau. Trong ñieàu kieän hieän nay, khi neàn kinh teá phaùt trieån theo cô cheá
môû, caùc toå chöùc kinh teá cuõng theo ñoù môû roäng baát cöù ngaønh ngheà saûn xuaát kinh
doanh naøo, mieãn laø hoï coù ñöôïc moät chuùt cô hoäi ñeå laøm. Vaø vôùi muïc ñích thöïc
hieän ñöôïc caùc cô hoäi ñoù, caùc Toå chöùc Kinh teá vì khoâng ñuû tieàm löïc taøi chính neân
ñaõ khoâng ngaàn ngaïi ñeán vay tieàn ngaân haøng, thaäm chí ngay caû moät boä hoà sô vay
hay moät boä hoùa ñôn chöùng töø ñöôïc toå chöùc kinh teá mang ñi vay taïi nhieàu TCTD.
Vì vaäy, caùc TCTD neân coù bieän phaùp cuøng nhau xaây döïng moái lieân heä
thoâng tin; xaây döïng moái lieân keát giöõa caùc NHTM vôùi nhau, giöõa caùc ngaân haøng
vôùi caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng vaø vôùi caùc ñònh cheá taøi chính khaùc. Laøm
ñöôïc ñieàu naøy seõ giuùp caùc TCTD ôû nhöõng khía caïnh: thöù nhaát laø coù ñöôïc nhöõng
thoâng tin quyù baùu veà nhìn nhaän ñaùnh giaù caùc khaùch haøng ñuùng ñaén hôn. Thöù hai
laø ngaên ngöøa söï ham muoán möu lôïi baát chính cuûa caùc khaùch haøng. Thöù ba laø
naâng cao nghieäp vuï thoâng tin giöõa caùc boä phaän chuyeân moân cuûa caùc TCTD vôùi
nhau. Thöù tö laø taêng moái ñoaøn keát trong coäng ñoàng TCTD.
Beân caïnh ñoù, Ngaân haøng neân môû roäng hình thöùc ñoàng taøi trôï vôùi muïc tieâu
hôïp lyù hoùa söû duïng nguoàn voán vaø giaûm thieåu ruûi ro.
55
3.2.1.2. Caùc giaûi phaùp veà nghieäp vuï chuyeân moân
3.2.1.2.1. Caùc vaán ñeà caàn xem xeùt tröôùc khi cho vay
¾ Xem xeùt kyõ voán töï coù vaø xem nhö töï coù cuûa khaùch haøng tham gia vaøo
phöông aùn, döï aùn xin vay laø bao nhieâu vaø ñöôïc hình thaønh töø nguoàn naøo.
Ñeå haïn cheá ruûi ro tín duïng phaùt sinh do khaùch haøng söû duïng voán vay cuûa
ngaân haøng laø chuû yeáu, trong quaù trình phaân tích thaåm ñònh, caùn boä tín duïng neân
xem xeùt tính xaùc thöïc cuûa phaàn voán töï coù cuûa khaùch haøng tham gia vaøo phöông
aùn, döï aùn xin vay. Yeâu caàu khaùch haøng chöùng minh nguoàn cuï theå cuûa soá voán töï
coù naøy vì ñaây laø moät vaán ñeà raát quan troïng aûnh höôûng ñeán vieäc thöïc hieän phöông
aùn, döï aùn. Neáu voán töï coù tham gia vaøo caøng lôùn thì doanh nghieäp söû duïng voán seõ
coù hieäu quaû hôn. Hoï seõ thaän troïng hôn trong vieäc ñaàu tö vaøo keá hoaïch kinh
doanh saép tôùi.
Ñoái vôùi vieäc thaåm ñònh nguoàn voán ñeå ñaàu tö moät döï aùn, ñeå döï aùn mang laïi
hieäu quaû vaø coù nguoàn traû nôï cho ngaân haøng, vieäc thieát laäp moät cô caáu nguoàn voán
sao cho an toaøn, neân thoûa caùc tyû leä sau :
- Voán töï coù/toång taøi saûn ñaàu tö > 50%
- Voán töï coù/voán vay > 1
- Laõi roøng sau thueá + khaáu hao/ toång nôï ñeán haïn phaûi traû > 1
¾ Phaân tích tình hình taøi chính cuûa khaùch haøng
Vaán ñeà phaân tích, ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính, khaû naêng saûn xuaát kinh
doanh cuûa ngöôøi vay ñeå xem xeùt hieäu quaû voán tín duïng laø ñaëc bieät quan troïng ñeå
quyeát ñònh chaát löôïng voán tín duïng. Quaù trình naøy phaûi keát hôïp vôùi nguyeân nhaân
khaùch haøng vay, ñaùnh giaù ñöôïc caùc phöông dieän: ruûi ro do ngaønh, ruûi ro do kinh
doanh, vaø neân ñöôïc thöïc hieän döïa treân caùc caên cöù sau :
− Töø baùo caùo taøi chính cuûa khaùch haøng ñeå xaùc ñònh khaû naêng sinh lôøi, cô
caáu voán vaø ñieàu quan taâm nhaát laø tyû leä nôï treân voán chuû sôû höõu.
56
− Töø caùc chæ tieâu taøi chính troïng yeáu: voøng quay haøng toàn kho, voøng
quay khoaûn phaûi thu, ñieåm hoøa voán, lôïi nhuaän treân voán chuû sôû höõu, khaû naêng traû
laõi, doøng tieàn vaø caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán doøng tieàn, yeáu toá ñònh tính vaø nhöõng
yeáu toá laøm thay ñoåi lôïi nhuaän hay tyû suaát lôïi nhuaän.
¾ Ñaùnh giaù khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng :
Khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng thöôøng phuï thuoäc vaøo caùc nguoàn thu
trong töông lai khi hôïp ñoàng tín duïng chuaån bò ñeán haïn thanh toaùn, coù theå noùi caùc
nguoàn thu naøy laø keát quaû cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa khaùch haøng vay
voán trong töøng chu kyø. Nhöõng con soá döï truø veà nguoàn thu trong phöông aùn kinh
doanh cuõng ñöôïc xem xeùt trong moái quan heä vôùi caùc cam keát khaùc maø ngöôøi ñi
vay phaûi thöïc hieän traû nôï. Ñaëc bieät khi ñaùnh giaù khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng
vay voán, ngaân haøng caàn phaûi naém roõ nguoàn traû nôï chính, töùc laø khaû naêng sinh lôøi
cuûa phöông aùn xin vay vaø caùc nguoàn thu khaùc maø khaùch haøng cam keát ñeå traû nôï
cho ngaân haøng khi nguoàn traû nôï chính thöùc coù söï coá, ñoàng thôøi xem xeùt keøm theo
nhöõng ruûi ro tieàm taøng coù theå maø böôùc ñaàu tín duïng chöa thaåm ñònh ñöôïc nhaèm
ñieàu chænh thôøi haïn cho vay vaø thu hoài nôï hôïp lyù. Coù theå noùi trong baát kyø tröôøng
hôïp naøo thì nguoàn voán töï coù phaûi ñöôïc coi laø nguoàn lyù töôûng ñeå traû nôï.
Ngaân haøng phaûi coá gaéng traùnh quan ñieåm cho vay hoaøn toaøn döïa vaøo taøi
saûn ñaûm baûo tröïc tieáp hoaëc cuûa beân thöù ba baûo laõnh vì khi ñaõ xöû lyù caùc moái quan
heä theá chaáp thì thöôøng xuaát hieän ruûi ro roài, maët khaùc ñaây laø quaù trình xöû lyù laâu
daøi, toán keùm nhieàu thôøi gian vaø thieät thoøi luoân nghieâng veà phía ngöôøi cho vay.
Beân caïnh phöông aùn vay traû nôï döï kieán cho ngaân haøng do ngöôøi ñi vay
ñöa ra thì ngaân haøng cuõng caàn yeâu caàu ngöôøi ñi vay laäp moät phöông aùn döï phoøng
traû nôï vay cho ngaân haøng trong tröôøng hôïp nguoàn voán vay ñöôïc söû duïng khoâng
mang laïi hieäu quaû.
57
Ngaân haøng neân yeâu caàu caùc doanh nghieäp phaûi coù soá lieäu baùo caùo haøng
thaùng, haøng quyù veà tình hình hoaït ñoäng kinh doanh vôùi nhöõng nguoàn voán vay cuûa
ngaân haøng trong thôøi haïn ñang vay voán nhaèm phaùt hieän nhöõng thay ñoåi coù chieàu
höôùng xaáu cuûa doanh nghieäp ñeå coù bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi.
¾ Thaåm ñònh taøi saûn ñaûm baûo khoaûn vay :
Taøi saûn theá chaáp, caàm coá duøng ñeå ñaûm baûo khoaûn vay phaûi ñaûm baûo ñöôïc
cho caû voán goác vaø laõi vay cuøng vôùi nhöõng chi phí phaùt sinh (neáu coù) khi buoäc
phaûi xöû lyù taøi saûn veà sau naøy. Öu tieân cho taøi saûn ñaûm baûo coù thò tröôøng tieâu thuï
vaø coù tính thanh khoaûn cao.
Hieän nay, caùn boä tín duïng thöôøng chæ ñaùnh giaù giaù trò taøi saûn ôû thôøi ñieåm
khaùch haøng coù nhu caàu vay voán maø khoâng nhìn xa hôn giaù trò taøi saûn ôû thôøi ñieåm
keát thuùc hôïp ñoàng, ñieàu naøy laøm taêng ruûi ro maát voán cuûa ngaân haøng khi ruûi ro tín
duïng xaûy ra vì taøi saûn bò theâm moät khoaûn hao moøn. Ñeå khaéc phuïc tình traïng treân,
ngaân haøng neân ñaùnh giaù giaù trò taøi saûn theá chaáp, caàm coá taïi thôøi ñieåm keát thuùc
hôïp ñoàng tín duïng.
Ñoái vôùi nhöõng taøi saûn ñaûm baûo maø ngaân haøng khoâng coù ñuû ñieàu kieän vaø
khaû naêng thaåm ñònh thì coù theå môøi caùc chuyeân gia beân ngoaøi tieán haønh ñaùnh giaù.
Chi phí do phía naøo chòu seõ tuøy thuoäc vaøo söï thoûa thuaän giöõa ngaân haøng vaø ngöôøi
vay voán vôùi nhau.
3.2.1.2.2. Caùc vaán ñeà caàn xem xeùt sau khi cho vay
Moät khoaûn vay coù hieäu quaû seõ phuï thuoäc khoâng ít vaøo vieäc kieåm tra tín
duïng. Ngay caû ñoái vôùi caùc khoaûn vay toát nhaát cuõng caàn coù moät soá kieåm tra nhaát
ñònh, ñònh kyø ñeå baûo ñaûm noù ñang hoaït ñoäng theo döï kieán, tình traïng cuûa khoaûn
vay khoâng xaáu ñi. Do ñoù, vieäc quaûn lyù, kieåm soaùt sau cho vay taïi Ngaân haøng
Ñoâng AÙ phaûi ñöôïc heát söùc coi troïng vôùi quan ñieåm “quaûn lyù sau cho vay laø quan
58
troïng nhaát” ñeå nhaèm haïn cheá nhöõng ruûi ro ñaùng tieác coù theå xaûy ra. Caùc vaán ñeà
caàn phaûi xem xeùt sau khi cho vay :
- Naém vöõng vaø theo doõi saùt sao tình hình söû duïng voán vay cuûa khaùch haøng,
traùnh tình traïng khoâng quaûn lyù ñöôïc tình hình söû duïng voán theo phöông aùn xin
vay.
- Ngaân haøng phaûi quaûn lyù ñöôïc nguoàn doanh thu cuûa khaùch haøng. Trong hôïp
ñoàng tín duïng phaûi thoûa thuaän ñöôïc vôùi khaùch haøng vieäc chuyeån doanh thu vaø söû
duïng caùc dòch vuï taïi Ngaân haøng Ñoâng AÙ qua ñoù vöøa kieåm soaùt ñöôïc nguoàn traû
nôï, vöøa taêng theâm phí dòch vuï thu ñöôïc. Haïn cheá toái ña vieäc giaûi ngaân baèng tieàn
maët nhaèm traùnh cho khaùch haøng söû duïng voán vay muïc ñích.
- Coâng taùc kieåm tra vaø ñaùnh giaù laïi khaùch haøng phaûi ñöôïc thöïc hieän nghieâm
tuùc vaø ñuùng thôøi haïn ñaõ quy ñònh.
- Trong tröôøng hôïp khaùch haøng xin cô caáu laïi nôï thì vieäc cô caáu phaûi thöïc
hieän treân cô sôû ñaùnh giaù ñuùng khaû naêng traû nôï, traùnh vieäc cô caáu chæ ñeå che giaáu
taïm thôøi nôï quaù haïn.
- Haøng thaùng caùn boä tín duïng tieán haønh phaân tích tình hình nôï quaù haïn cuûa
khaùch haøng do mình phuï traùch, baùo caùo laõnh ñaïo ñeå coù bieän phaùp xöû lyù cuï theå vaø
kòp thôøi. Laõnh ñaïo phoøng cuõng neân tham gia vaøo vieäc theo doõi caùc khoaûn nôï saép
ñeán haïn ñeå nhaéc nhôû caùn boä tín duïng ñoân ñoác khaùch haøng traû nôï ñuùng kyø, traùnh
tình traïng phaùt sinh nôï quaù haïn do khoâng thoâng baùo kòp.
3.2.1.2.3. Giaûi phaùp trong coâng taùc xöû lyù ruûi ro tín duïng
Ngaân haøng caàn taäp trung nhìn thaúng vaøo nôï xaáu vaø coi vieäc xöû lyù nôï xaáu
laø vaán ñeà taát yeáu vì nhöõng ruûi ro tieàm aån laø khoâng theå traùnh khoûi. Ngaân haøng
phaûi maïnh daïn ñaùnh giaù, phaân tích roõ baûn chaát taát caû caùc khoaûn nôï tín duïng ñeå
haïn cheá thaáp nhaát ruûi ro phaùt sinh. Neân chuû ñoäng chuyeån nôï quaù haïn ñoái vôùi caùc
59
khoaûn nôï ngay khi phaùt hieän coù daáu hieäu maát khaû naêng thu hoài maø khoâng caàn ñôïi
ñeán thôøi haïn traû nôï.
Ngaân haøng neân thaønh laäp vaø duy trì hoaït ñoäng cuûa Ban xöû lyù nôï quaù haïn,
ñöa hoaït ñoäng cuûa ban naøy vôùi traùch nhieäm cao ñeå coù bieän phaùp kieân quyeát kòp
thôøi vôùi caùc khoaûn nôï quaù haïn. Ban xöû lyù nôï quaù haïn coù nhöõng nhieäm vuï nhö :
- Phaân tích roõ nguyeân nhaân daãn tôùi nôï quaù haïn ñeå laøm caên cöù thu hoài.
Phaân loaïi nôï quaù haïn theo nguyeân nhaân chuû quan, khaùch quan; phaân loaïi nôï quaù
haïn coù khaû naêng thu hoài, nôï quaù haïn khoâng coù khaû naêng thu hoài.
- Treân cô sôû phaân tích, phaân loaïi nôï treân, Ban xöû lyù laäp loä trình thu hoài
nôï cuï theå. Loä trình naøy seõ ñöôïc theo doõi haøng thaùng vaø caäp nhaät ñeå ñaûm baûo vieäc
thu hoài nôï ñöôïc thöïc hieän theo ñuùng keá hoaïch.
Beân caïnh ñoù, ngaân haøng neân coù cheá ñoä khuyeán khích baèng vaät chaát ñoái
vôùi keát quaû taän thu nôï xaáu ñaõ xöû lyù töø döï phoøng ruûi ro chuyeån sang ngoaïi baûng.
3.2.2 Kieán nghò ñoái vôùi Ngaân haøng Nhaø nöôùc
3.2.2.1 Hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù veà ngaân haøng
3.2.2.1.1 Hoaøn thieän nhöõng vaên baûn phaùp lyù cuûa ngaønh ngaân haøng
- Trình Chính phuû söûa ñoåi, xaây döïng luaät caùc TCTD môùi. Hieän nay Luaät caùc
TCTD naêm 1997 khoâng coøn phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng ngaøy caøng ña daïng vaø phaùt
trieån cuûa caùc TCTD vaø khoâng thoáng nhaát vôùi caùc luaät khaùc môùi ñöôïc söûa ñoåi.
Vieäc xaây döïng Luaät môùi caàn löu yù ñeán caùc vaán ñeà sau :
+ Tham khaûo caùc luaät coù lieân quan khaùc, caùc chuaån möïc, thoâng leä quoác
teá vaø caùc cam keát quoác teá cuûa Vieät Nam ñeå traùnh maâu thuaån vaø taïo thuaän lôïi
cho caùc TCTD hoäi nhaäp, phaùt trieån. Keát hôïp raø soaùt, hoaøn thieän cô cheá chính
saùch vaø heä thoáng vaên baûn phaùp quy ñaûm baûo tính thoáng nhaát, phuø hôïp vôùi haønh
lang phaùp lyù chung, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñeå ngaân
haøng vaø caùc ngaønh kinh teá coù caên cöù thöïc hieän.
60
+ Caàn coù quy ñònh chung aùp duïng cho taát caû caùc loaïi hình TCTD, xoùa boû
söï phaân bieät ñoái xöû giöõa caùc loaïi hình TCTD, taïo ra saân chôi bình ñaúng cho moïi
TCTD hoaït ñoäng taïi Vieät Nam, tieán tôùi hình thaønh heä thoáng ngaân haøng caïnh
tranh. Ñaây laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå ñaûm baûo tính hieäu quaû vaø an toaøn trong daøi
haïn, caùc ngaân haøng phaûn öùng linh hoaït tröôùc nhöõng thay ñoåi trong moâi tröôøng
kinh teá.
+ Xaây döïng treân quan ñieåm quy ñònh roõ raøng, chi tieát ñeå haïn cheá caùc vaên
baûn döôùi luaät. Luaät môùi caàn haïn cheá caùc thuû tuïc haønh chính khoâng caàn thieát vaø
vieäc can thieäp quaù saâu vaøo toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa TCTD.
- NHNN caàn tieáp tuïc theo doõi vaø ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän Quyeát ñònh
493/2005 ñeå xaùc ñònh phöông höôùng giaûi quyeát nhöõng khoù khaên phaùt sinh trong
quaù trình thöïc hieän quyeát ñònh naøy nhö :
+ Quyeát ñònh 493/2005 quy ñònh vieäc phaân loaïi nôï, trích laäp vaø söû duïng
döï phoøng thöïc hieän theo moät khuoân khoå chung vôùi möùc toái thieåu neân thöïc teá caùc
TCTD coù chính saùch tín duïng vaø döï phoøng khaùc nhau thì coù theå thöïc hieän vieäc
phaân loaïi nôï vaø trích laäp döï phoøng vôùi möùc ñoä thaän troïng khaùc nhau. Ñieàu naøy
laøm cho vieäc so saùnh tyû leä nôï xaáu giöõa caùc TCTD vôùi nhau coù theå chöa hoaøn
toaøn töông ñoàng.
+ Quyeát ñònh 493/2005 quy ñònh vieäc phaân loaïi nôï keát hôïp giöõa ñònh tính
vaø ñònh löôïng neân coù theå taïo keõ hôû baùo caùo chöa chính xaùc tình traïng nôï xaáu
hoaëc khoâng phaûn aùnh chính xaùc möùc ñoä ruûi ro thöïc teá cuûa khoaûn nôï. Ñieàu naøy
ñoøi hoûi khaû naêng thanh tra treân cô sôû ruûi ro cuûa thanh tra cuûa NHNN caàn phaûi
ñöôïc caûi thieän.
+ Theo Quyeát ñònh 493/2005, soá tieàn döï phoøng phaûi trích khoâng chæ phuï
thuoäc vaøo nôï quaù haïn maø coøn phuï thuoäc vaøo giaù trò taøi saûn baûo ñaûm. Tuy nhieân
chöa coù höôùng daãn cuï theå veà tröôøng hôïp theá chaáp baèng taøi saûn hình thaønh trong
61
töông lai, giaù trò döï toaùn cuûa taøi saûn baûo ñaûm taïi thôøi ñieåm kyù hôïp ñoàng baûo ñaûm
goác coù ñöôïc söû duïng ñeå tính döï phoøng khoâng neáu beân vay khoâng traû ñöôïc nôï
tröôùc thôøi ñieåm taøi saûn baûo ñaûm hình thaønh hay khoâng.
+ Theo quyeát ñònh 493/2005, ñoái vôùi nhöõng khoaûn cho vay chöa ñeán haïn
traû nôï; nhöõng khoaûn tieàn chieát khaáu, taùi chieát khaáu chöa ñeán haïn thanh toaùn;
nhöõng khoaûn cho thueâ taøi chính chöa ñeán haïn traû tieàn thueâ thì ñöôïc aùp duïng tyû leä
trích döï phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro laø 0%, nghóa laø taøi saûn coù ñaõ quaù haïn thanh toaùn
thì phaûi trích döï phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro, nhöõng taøi saûn coøn trong haïn thanh toaùn thì
khoâng trích döï phoøng ñeå xöû lyù ruûi ro. Nhöng thöïc teá laïi chöùng minh, khoâng chæ
nhöõng taøi saûn coù quaù haïn môùi chöùa ñöïng ruûi ro maø taøi saûn coù ngay khi coøn trong
haïn thanh toaùn cuõng tieàm aån ruûi ro khoâng nhoû. Vì khoâng coù trích laäp döï phoøng
ñoái vôùi loaïi taøi saûn naøy, ngaân haøng thöôøng söû duïng bieän phaùp tình theá laø gia haïn
nôï, ñònh laïi kyø haïn nôïï ñeå chia seû khoù khaên vôùi khaùch haøng … vaø neáu nhö nhieàu
khaùch haøng nhö theá (vôùi möùc ñoä thieät haïi lôùn) thì ngaân haøng hoaøn toaøn bò ñoäng
vaø baát löïc vì khoâng coù nguoàn ñeå xöû lyù.
- Ñeà nghò NHNN höôùng daãn cuï theå quy ñònh veà ñaûm baûo tieàn vay cuûa caùc
TCTD trong tröôøng hôïp taøi saûn ñaûm baûo laø ñoäng saûn hoaëc caùc taøi saûn laø coâng
trình döïng hình thaønh töø voán vay. Hieän nay trong Thoâng tö 07/2003/TT-NHNN
ngaøy 19/05/2003 veà vieäc höôùng daãn thöïc hieän caùc quy ñònh veà ñaûm baûo tieàn vay
chöa coù theå hieän noäi duïng treân. Vì vaäy, moãi ngaân haøng tuøy theo söï hieåu bieát cuûa
mình maø yeâu caàu khaùch vay cung caáp. Ñaây chính laø ruûi ro tieàm taøng cho ngaân
haøng khi xöû lyù taøi saûn theá chaáp thu hoài nôï vay.
3.2.2.1.2 Phoái hôïp vôùi caùc ban ngaønh coù lieân quan nhaèm ñaûm baûo tính thöïc
thi phaùp luaät trong lónh vöïc ngaân haøng, ñaûm baûo quyeàn vaø lôïi ích hôïp phaùp
cuûa TCTD
62
- Ñeà nghò NHNN phoái hôïp vôùi caùc boä ngaønh coù lieân quan trong quaù trình xöû
lyù nôï xaáu, taäp trung thaùo gôõ nhöõng khoù khaên vöôùng maéc trong thuû tuïc phaùt maïi,
xöû lyù taøi saûn laø baát ñoäng saûn, hoaøn chænh hoà sô phaùp lyù cuûa taøi saûn. Neân coù
nhöõng höôùng daãn cuï theå vaø thaùo gôõ nhöõng vöôùng maéc cuï theå, trình töï, thuû tuïc,
traùch nhieäm cuûa TCTD, cuûa cô quan coâng an, cuûa chính quyeàn cô sôû, cuûa Sôû taøi
nguyeân moâi tröôøng laøm cô sôû phaùp lyù ñeå ñi ñeán ban haønh thoâng tö lieân ngaønh
höôùng daãn theâm nhaèm naâng cao hieäu quaû cuûa coâng taùc phoái hôïp ñaåy nhanh tieán
ñoä, cuï theå hoùa töøng coâng vieäc trong thi haønh aùn.
- Phoái hôïp vôùi Boä Taøi Chính tham gia xaây döïng vaø phaùt trieån ña daïng thò
tröôøng voán, taïo ñieàu kieän san seû bôùt gaùnh naëng cung caáp voán hieän nay maø ngaân
haøng thöông maïi ñang gaùnh vaùc,
3.2.2.2 Caûi caùch, naâng cao naêng löïc cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam
Trong xu höôùng toaøn caàu hoùa, quoác teá hoùa kinh teá hieän nay thì xu theá hoäi
nhaäp veà kinh teá laø ñieàu taát yeáu. Trong ñoù, ngaønh ngaân haøng ñoùng vai troø chuû ñaïo
laø ngaønh phaûi hoäi nhaäp tröôùc, chuaån bò cô sôû neàn taûng cho caùc ngaønh kinh teá
khaùc phaùt trieån vaø hoäi nhaäp theo. Ñieàu naøy ñaõ mang laïi nhöõng cô hoäi nhöng
cuõng ñaët ra nhöõng thaùch thöùc cho caùc NHTM Vieät Nam. Ñeå phaùt huy nhöõng maët
tích cöïc, haïn cheá maët tieâu cöïc thì chính phuû vaø NHNN caàn thöïc hieän moät soá bieän
phaùp sau :
- Tieáp tuïc hoaøn thieän khuoân khoå, theå cheá theo höôùng phuø hôïp vôùi caùc cam
keát môû cöûa cuûa thò tröôøng, haïn cheá söï can thieäp tröïc tieáp vaøo hoaït ñoäng kinh
doanh cuûa caùc TCTD, taêng cöôøng quyeàn töï chuû kinh doanh cuûa caùc TCTD, ñoàng
thôøi ñaûm baûo an toaøn, hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc TCTD vaø toaøn boä heä thoáng.
- Taêng cöôøng naêng löïc taøi chính, ñaûm baûo caùc NHTM coù ñuû nguoàn voán ñeå
tieáp tuïc taêng voán ñieàu leä, taøi saûn “coù” ñi ñoâi vôùi naâng cao chaát löôïng vaø khaû
naêng sinh lôøi, thuùc ñaåy caùc ngaân haøng phaùt haønh coå phieáu treân thò tröôøng chöùng
63
khoaùn. Ñoái vôùi nhöõng ngaân haøng hoaït ñoäng quaù yeáu keùm khoâng theå taêng voán
ñieàu leä vaø khoâng khaéc phuïc ñöôïc nhöõng yeáu keùm veà taøi chính thì kieân quyeát thu
hoài giaáy pheùp hoaït ñoäng
- NHNN caàn nhanh choùng xin pheùp Chính phuû ñeå ñaåy nhanh thöïc hieän coå
phaàn hoùa caùc NHTM quoác doanh, taïo ñieàu kieän cho caùc ngaân haøng naøy hoaït
ñoäng an vaø hieäu quaû hôn. Quy ñònh cuï theå loä trình saép xeáp laïi heä thoáng NHTM
quoác doanh vaø NHTM ngoaøi quoác doanh phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa töøng loaïi
hình, töø ñoù naâng cao söùc caïnh tranh, tieán daàn ñeán hoøa nhaäp vôùi heä thoáng ngaân
haøng trong khu vöïc vaø treân theá giôùi.
- Taïo laäp saân chôi bình ñaúng giöõa caùc NHTM quoác doanh vaø ngoaøi quoác
doanh, khoâng phaân bieät ñoái xöû, caïnh tranh bình ñaúng, laønh maïnh, thuùc ñaåy nhau
cuøng phaùt trieån theo höôùng ngaân haøng quoác doanh phaûi laø ñaàu taøu maïnh ñeå keùo
caû heä thoáng cuøng phaùt trieån
- Cô caáu laïi heä thoáng NHTM, taùch baïch tín duïng chính saùch vaø tín duïng
thöông maïi, ñaûm baûo quyeàn kinh doanh cuûa caùc TCTD.
- Chính phuû vaø ngaønh ngaân haøng cuøng caùc ngaønh chöùc naêng höõu quan caàn
phaûi kieân quyeát xöû lyù ngay caùc toàn ñoïng cuõ veà nôï quaù haïn, nôï khoù ñoøi, laøm laønh
maïnh hoùa taøi chính cuûa caùc NHTM ñoàng thôøi vôùi vieäc hoã trôï caùc ngaân haøng
trong vieäc xöû lyù taøi saûn toàn ñoïng nhö: ñôn giaûn veà thuû tuïc, öu ñaõi veà thueá, phí …
Vieäc phaân loaïi nôï vay vaø trích laäp phoøng ngöøa ruûi ro phaûi thöïc hieän theo chuaån
möïc quoác teá.
- Caáu truùc laïi caùc ngaân haøng töø moâ hình truyeàn thoáng sang moâ hình hieän
ñaïi, chuyeân moân hoùa theo ñoái töôïng, chuyeân moân hoùa theo saûn phaåm ñeå chuaån
bò hoäi nhaäp vôùi ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Caàn trang bò, hieän ñaïi hoùa vaø keát noái heä
thoáng coâng ngheä thoâng tin trong toaøn ngaønh ngaân haøng ñeå töông thích trong toaøn
64
heä thoáng, öùng duïng coâng ngheä tin hoïc vaøo dòch vuï thanh toaùn cuûa toaøn boä heä
thoáng.
3.2.2.3. Hoaøn thieän heä thoáng thoâng tin phuïc vuï ngaân haøng
Moät trong nhöõng ñieàu kieän caàn thieát ñeå thöïc hieän quaûn trò ruûi ro toát laø heä
thoáng thoâng tin ñaày ñuû, caäp nhaát, chính xaùc. Heä thoáng thoâng tin phaûi coù caùc
thoâng tin chuû yeáu sau : thoâng tin khaùch haøng, thoâng tin thò tröôøng, ...
Chaát löôïng thoâng tin caøng cao thì ruûi ro trong kinh doanh tín duïng cuûa caùc
TCTD caøng giaûm. Thöïc teá hieän nay caùc ngaân haøng chöa coù söï hôïp taùc tích cöïc
vôùi CIC chuû yeáu laø do muoán giöõ bí maät thoâng tin veà khaùch haøng ñeå caïnh tranh.
NHNN neân coù nhöõng bieän phaùp thích hôïp ñeå caùc ngaân haøng nhaän thöùc ñuùng ñaén
veà quyeàn lôïi vaø nghóa vuï veà vieäc baùo caùo vaø khai thaùc thoâng tin tín duïng töø CIC
nhaèm goùp phaàn ngaên ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro tín duïng. NHNN caàn phaûi coù bieän
phaùp khuyeán khích vaø ñi daàn ñeán quy ñònh baét buoäc caùc ngaân haøng hôïp taùc, cung
caáp thoâng tin moät caùch ñaày ñuû cho trung taâm. Thanh tra NHNN neân kieåm tra
vieäc baùo caùo, khai thaùc thoâng tin cuûa caùc ngaân haøng, ñoàng thôøi coù bieän phaùp xöû
lyù kieân quyeát, kòp thôøi ñoái vôùi nhöõng ngaân haøng vi phaïm cheá ñoä baùo caùo thoâng
tin tín duïng. Ñoàng thôøi, NHNN caàn phaûi coù bieän phaùp khuyeán khích caùc ngaân
haøng söû duïng baùo caùo thoâng tin töø CIC nhö laø moät taøi lieäu baét buoäc phaûi coù trong
quaù trình thaåm ñònh cho vay.
Ngoaøi ra, NHNN cuõng caàn coù nhöõng quy ñònh roõ raøng veà vieäc cung caáp söû
duïng thoâng tin, ngöôøi cung caáp thoâng tin sai laïc seõ phaûi chòu hoaøn toaøn traùch
nhieäm tröôùc phaùp luaät vaø coù quy ñònh khen thöôûng ñoái vôùi caùc TCTD chaáp haønh
toát quy cheá hoaït ñoäng thoâng tin tín duïng.
Beân caïnh ñoù, CIC nhanh choùng cuûng coá ñoäi nguõ caùn boä, aùp duïng coâng
ngheä môùi, hieän ñaïi hoùa vaø töï ñoäng hoùa taát caû caùc coâng ñoaïn xöû lyù nghieäp vuï ñeå
taïo ra nhieàu saûn phaåm thoâng tin; ñaåy maïnh vieäc thu thaäp, xöû lyù vaø cung caáp
65
thoâng tin nhaèm hoã trôï coù hieäu quaû cho hoaït ñoäng cuûa caùc TCTD vaø phuïc vuï cho
hoaït ñoäng giaùm saùt cuûa NHNN. Ñoàng thôøi ñi saâu phaân tích, ñaùnh giaù xeáp loaïi tín
duïng doanh nghieäp, kòp thôøi döï baùo, caûnh baùo nhaèm haïn cheá ruûi ro tín duïng.
CIC caàn chuû ñoäng cung caáp cho caùc TCTD caùc baùo caùo, döï baùo bieán ñoäng veà
kinh teá, tieàn teä, tín duïng vaø caùc hoaït ñoäng khaùc nhaèm cung caáp caùc thoâng tin
phuïc vuï kòp thôøi cho hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä, cho vieäc ngaên ngöøa ruûi ro tín
duïng ngaân haøng.
Vieäc toång hôïp döõ lieäu thoâng tin cuûa khaùch haøng cuõng caàn chi tieát vaø chính
xaùc, traùnh tình traïng toång hôïp sai caùc tieâu chí phaân loaïi nôï khaùch haøng khaùc
nhau cuûa caùc TCTD. Vieäc taäp hôïp thoâng tin phaûi khoa hoïc ñaûm baûo thoâng tin
ñöôïc hieåu moät caùch ñuùng ñaén, traùnh gaây phieàn toaùi cho doanh nghieäp.
3.2.2.4. Sôùm thaønh laäp coâng ty xeáp haïng tín nhieäm doanh nghieäp ôû Vieät Nam
Hieän taïi, caùc nöôùc treân theá giôùi vaø khu vöïc ñaõ ñi tröôùc Vieät Nam haøng
maáy chuïc naêm veà lónh vöïc xeáp haïng tín nhieäm doanh nghieäp. Vieäc hình thaønh
coâng ty xeáp haïng tín nhieäm ôû Vieät Nam laø raát coù yù nghóa quan troïng trong vieäc
xaây döïng vaø hoaøn thieän cô sôû haï taàng cuûa thò tröôøng taøi chính, thò tröôøng voán ôû
Vieät Nam. Chöùc naêng chính cuûa coâng ty seõ laø phaân tích, xeáp haïng tín nhieäm caùc
TCTD, caùc doanh nghieäp; ñaùnh giaù vaø xeáp haïng coå phieáu, traùi phieáu doanh
nghieäp. Coâng ty seõ naéêm giöõ vai troø quan troïng trong vieäc cung caáp thoâng tin cho
caùc ñoái töôïng :
- Hoã trôï caùc TCTD trong vieäc ra quyeát ñònh caáp tín duïng, giaùm saùt vaø ñaùnh
giaù khaùch haøng, kieåm soaùt ruûi ro hieäu quaû hôn.
- Giuùp nhaø ñaàu tö chöùng khoaùn coù cô sôû ñeå tham khaûo, ñoái chieáu kyõ caøng
tröôùc khi ra quyeát ñònh ñaàu tö cuoái cuøng, giaûm bôùt ruûi ro khi ñaàu tö vaøo chöùng
khoaùn, giuùp cho caùc coâng ty chöùng khoaùn löïa choïn moät danh muïc ñaàu tö toát nhaát,
66
taïo ñieàu kieän huy ñoäng voán treân thò tröôøng chöùng khoaùn ñöôïc deã daøng, thuaän lôïi
hôn.
- Giuùp DN xaây döïng hình aûnh vaø ñoä tín nhieäm cuûa mình trong saûn xuaát,
kinh doanh cuõng nhö trong quaù trình hoäi nhaäp quoác teá; ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc
hoaït ñoäng cuûa DN cuõng nhö giuùp DN hieåu roõ ñoái taùc kinh doanh, töø ñoù coù nhöõng
quyeát ñònh giao dòch, hôïp taùc an toaøn vaø hieäu quaû.
- Giuùp cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ñaùnh giaù ñöôïc ñoái töôïng quaûn lyù cuûa
mình, coù cô sôû ñeå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp thích hôïp, goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt
trieån neàn kinh teá noùi chung.
3.2.2.5. Taêng cöôøng coâng taùc thanh tra, kieåm tra, ñaùnh giaù cuûa NHNN ñoái vôùi
hoaït ñoäng tín duïng ngaân haøng
NHNN phaûi baét buoäc taát caû caùc TCTD xaây döïng heä thoáng kieåm soaùt noäi
boä ñoäc laäp coù ñuû khaû naêng giaùm saùt taát caû caùc hoaït ñoäng nghieäp vuï kinh doanh
cuûa ngaân haøng. Kieåm soaùt noäi boä phaûi theå hieän ñöôïc vai troø phoøng ngöøa ruûi ro
hoaëc phaùt hieän ra nhöõng ruûi ro tieàm aån töø ñoù giuùp cho coâng taùc ñieàu haønh cuûa
caùc ngaân haøng mang laïi hieäu quaû hôn.
Coâng taùc thanh tra, kieåm soaùt cuûa NHNN ñoái vôùi caùc ngaân haøng phaûi ñöôïc
tieán haønh chaët cheõ, khoâng ñeå xaûy ra nhöõng söï coá xaáu gaây maát oån ñònh xaõ hoäi vaø
phaûi theå hieän ñöôïc vai troø cuûa mình laø caûnh baùo, ngaên chaën vaø phoøng ngöøa ruûi ro
cho caùc ngaân haøng, chöù khoâng phaûi laø xöû lyù caùc vuï vieäc ñaõ phaùt sinh.
NHNN phaûi theo doõi chaët cheõ vieäc chænh söûa, thöïc hieän cuûa caùc TCTD ñoái
vôùi nhöõng kieán nghò cuûa thanh tra NHNN nhaèm ñaûm baûo baûo hieäu löïc vaø hieäu
quaû cuûa coâng taùc thanh tra. Caùc quy trình, thuû tuïc thanh tra, kieåm tra trong lónh
vöïc ngaân haøng caàn phaûi ñöôïc quy ñònh thoáng nhaát. Noäi dung thanh tra neân ñöôïc
caûi tieán ñeå taêng cöôøng vai troø cuûa giaùm saùt töø xa nhaèm sôùm phaùt hieän vi phaïm
cuûa caùc TCTD vaø coù bieän phaùp xöû lyù thích hôïp. Trình ñoä chuyeân moân vaø ñaïo
67
ñöùc cuûa thanh tra vieân cuõng phaûi luoân ñöôïc naâng cao ñoàng thôøi cuõng coù cheá ñoä
ñaõi ngoä xöùng ñaùng.
3.2.3 Kieán nghò ñoái vôùi chính phuû
Trong neàn kinh teá thò tröôøng, ñi ñoâi vôùi söï sinh soâi phaùt trieån doanh
nghieäp laøm aên hieäu quaû laø söï phaù saûn cuûa caùc doanh nghieäp yeáu keùm trong kinh
doanh vaø taøi chính, ñaøo thaûi trong caïnh tranh laø quy luaät khaùch quan, khoâng phuï
thuoäc vaøo yù chí cuûa doanh nghieäp. Ngaân haøng thöông maïi vôùi chöùc naêng trung
gian taøi chính cuûa mình, luoân phaûi gaùnh chòu nhöõng khoaûn nôï toàn ñoïng laø taát
nhieân. Nhöõng giaûi phaùp caàn thieát ñeå haïn cheá phaùt sinh nôï quaù haïn khoâng chæ phuï
thuoäc vaøo nhöõng bieän phaùp töø phía ngaân haøng, maø caàn coù nhöõng bieän phaùp ñoàng
boä töø phía nhaø nöôùc .
Hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät laø moät ñoøi hoûi caáp baùch. Nhaø nöôùc phaûi
khoâng ngöøng taïo ra moâi tröôøng phaùp lyù laønh maïnh ñeå khuyeán khích saûn xuaát
kinh doanh, taïo haønh lang phaùp lyù vöõng chaéc, roäng môû ñeå caùc thaønh phaàn kinh teá
yeân taâm boû voán ra ñaàu tö. Beân caïnh ñoù, Nhaø nöôùc cuõng caàn tieáp tuïc hoaøn thieän
ñoåi môùi moâi tröôøng kinh teá, coi ñoù laø giaûi phaùp toång theå vaø cô baûn nhaát trong quaù
trình ñoåi môùi moïi lónh vöïc kinh doanh noùi chung vaø lónh vöïc kinh doanh tieàn teä
noùi rieâng. Cuï theå laø :
- Trong vieäc ban haønh vaø thöïc hieän caùc cô cheá, chính saùch, luaät phaùp caàn
naém baét nhanh vaø kòp thôøi moïi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi, nhaát laø vieäc
töøng böôùc hoaøn chænh neàn kinh teá thò tröôøng. Tröôùc khi ban haønh caùc vaên baûn
ñieàu chænh cô cheá, chính saùch, luaät phaùp phaûi thu thaäp yù kieán ñaày ñuû, khaùch quan
töø caùc cô quan, ban ngaønh, doanh nghieäp ñeå baûo ñaûm vieäc thöïc thi ñöôïc chính
xaùc, hieäu quaû, coâng baèng, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá.
- Caàn hoaøn thieän hôn nöõa caùc quy ñònh phaùp lyù lieân quan ñaûm baûo, laøm nhö
theá naøo ñeå trong tröôøng hôïp neáu ngaân haøng ñaõ thöïc hieän ñuùng caùc quy ñònh veà
68
theá chaáp, caàm coá taøi saûn khi cho vay thì khi xöû lyù nôï ngaân haøng ñöôïc toaøn quyeàn
trong vieäc thanh lyù taøi saûn nhaän laøm ñaûm baûo ñoù ñeå thu nôï. Ñoàng thôøi vôùi vieäc
naøy, Nhaø nöôùc caàn phaûi coù boä maùy haønh chính ñuû naêng löïc cöôõng cheá, thi haønh
luaät. Heä thoáng toøa aùn phaûi coâng baèng vaø hieåu bieát veà giao dòch taøi chính ñeå coù
theå cöôõng cheá thöïc hieän quyeàn vaø nghóa vuï kinh teá moät caùch coâng baèng vaø
nhanh choùng.
- Thuùc ñaåy thò tröôøng taøi chính, tröôùc heát laø thò tröôøng lieân ngaân haøng vaø thò
tröôøng tieàn teä nhaèm xaùc ñònh khuoân khoå hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng, taïo theâm
nhieàu cô hoäi ñaàu tö nhaèm phaân taùn ruûi ro, naâng cao hieäu quaû söû duïng nguoàn voán
vaø ña daïng hoùa caùc coâng cuï thanh toaùn. Thò tröôøng taøi chính phaùt trieån seõ giuùp
caùc NHTM quen daàn vôùi aùp löïc caïnh tranh, kieåm soaùt ñöôïc moái quan heä töông
quan vôùi caùc ngaân haøng, nhaát laø nhöõng ngaân haøng khoâng laønh maïnh nhaèm giaûm
thieåu ruûi ro trong hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng.
- Söûa ñoåi, boå sung quy ñònh veà kieåm toaùn ñoäc laäp, trong ñoù boå sung ñoái
töôïng kieåm toaùn baét buoäc laø coâng ty coå phaàn, nhaát laø coâng ty coå phaàn chuyeån ñoåi
töø DNNN. Ñieàu naøy giuùp cho ngaân haøng thaåm ñònh naêng löïc taøi chính cuûa doanh
nghieäp vay voán ñöôïc an toaøn tröôùc, trong vaø sau khi cho vay vaø taïo ñieàu kieän ñeå
caùc doanh nghieäp thích öùng vôùi quaù trình vôùi quaù trình hoäi nhaäp, khi maø nöôùc ta
ñang trong quaù trình gia nhaäp WTO.
- Naâng cao ñuû maïnh tính ñoäc laäp cuõng nhö taêng cöôøng quyeàn haïn quaûn lyù
nhaø nöôùc veà hoaït ñoäng tieàn teä cho NHNN.
69
KEÁT LUAÄN
Ruûi ro tín duïng luoân ñöôïc coi laø moái nuy hieåm lôùn nhaát ñoái vôùi hoaït ñoäng
cuûa caùc NHTM. Theo thoáng keâ cuûa Uûy ban Basel, ruûi ro tín duïng laø nguyeân nhaân
gaây ra 70% thua loã cuûa caùc ngaân haøng treân theá giôùi. Ñoái vôùi caùc nhaø quaûn lyù
ngaân haøng Vieät Nam, ruûi ro tín duïng ñöôïc quan taâm nhieàu nhaát bôûi vì cho vay
luoân chieám tyû troïng raát lôùn trong baûng caân ñoái taøi saûn cuûa caùc ngaân haøng naøy.
Do vaäy, ruûi ro tín duïng luoân coù moät taùc ñoäng raát lôùn ñeán tình hình hoaït ñoäng cuûa
ngaân haøng, coù theå laøm cho ngaân haøng bò phaù saûn. Beân caïnh ñoù, ruûi ro tín duïng
cuõng coù tính laây lan trong toaøn boä heä thoáng ngaân haøng, coù theå daãn ñeán nhöõng
haäu quaû khoù löôøng ñoái vôùi toaøn boä neàn kinh teá xaõ hoäi. Vì vaäy, vieäc tìm kieám caùc
giaûi phaùp ñeå ngaên ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro tín duïng luoân laø moái baän taâm khoâng
chæ cuûa ngaønh ngaân haøng. Vieäc giaûi quyeát ruûi ro tín duïng ñoøi hoûi phaûi ñöôïc tieán
haønh thöôøng xuyeân khoâng chæ bôûi rieâng ngaønh ngaân haøng maø ñoøi hoûi coøn phaûi coù
söï phoái hôïp, trôï giuùp coù hieäu quaû cuûa caùc ngaønh, caùc caáp coù lieân quan.
Trong thôøi gian qua, Ngaân haøng TMCP Ñoâng AÙ ñaõ khoâng ngöøng hoaøn
thieän, ñoåi môùi theå hieän ôû söï gia taêng thöôøng xuyeân voán ñieàu leä, nguoàn voán huy
ñoäng vaø dö nôï cho vay. Ngaân haøng ñaõ tieán haønh nhieàu bieän phaùp höõu hieäu trong
phoøng ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro tín duïng, keát hôïp vôùi söï noã löïc, quyeát taâm raát cao
neân tyû leä nôï quaù haïn ñaõ giaûm daàn qua caùc naêm, goùp phaàn ñöa hoaït ñoäng cuûa
ngaân haøng daàn ñi vaøo oån ñònh, vöõng vaøng treân thò tröôøng vaø tieáp tuïc phaùt trieån.
Tuy nhieân beân caïnh ñoù vaãn coøn nhöõng maët toàn taïi nhö saûn phaåm dòch vuï chöa
phong phuù, vieäc chaáp haønh qui ñònh tín duïng chöa nghieâm, thieáu kieåm tra, giaùm
saùt khi cho vay....neân vaãn coøn nôï quaù haïn. Do ruûi ro tín duïng laø ñieàu taát yeáu xaûy
ra trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng neân vieäc traùnh ruûi ro laø ñieàu khoâng
theå maø ngaân haøng chæ haïn cheá xaûy ra ruûi ro ôû möùc thaáp nhaát.
70
Töø thöïc teá treân, cuøng vôùi nhöõng kieán thöùc thu thaäp ñöôïc trong quaù trình
hoïc taäp, nghieân cöùu cuõng nhö trong thöïc teá, luaän vaên ñaõ ñeà ra moät soá giaûi phaùp
nhaèm phoøng ngöøa vaø haïn cheá ruûi ro trong lónh vöïc tín duïng cuûa Ngaân haøng
TMCP Ñoâng AÙ .
Tuy nhieân, do kieán thöùc vaø kinh nghieäm coøn haïn cheá neân luaän vaên khoâng
theå traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Kính mong Quyù Thaày Coâ chæ daãn vaø ñoùng goùp
theâm.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 466101.pdf