Đề tài Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Vận tải Thuỷ I

thÓ sö dông nhiÒu chØ tiªu kh¸c ®Ó ®¸nh gi¸ møc sinh lêi cña ®ång vèn. 2.1. ChØ tiªu hiÖu suÊt vèn kinh doanh: C«ng thøc tÝnh: Doanh thu trong kú HiÖu suÊt vèn kinh doanh = ___________________________ (1) Vèn kinh doanh b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cßn ®­îc gäi lµ “vßng quay vèn kinh doanh”. Nã cho biÕt mét ®ång vèn b×nh qu©n bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh sau mét chu kú s¶n xuÊt ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. 2.2. ChØ tiªu hÖ sè doanh lîi cña vèn kinh doanh: HÖ sè doanh lîi cña Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = _____________________________ (2) vèn kinh doanh Vèn kinh doanh b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh b×nh qu©n ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 2.3. ChØ tiªu kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u: Doanh lîi Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = _____________________________ (3) vèn chñ së h÷u Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt hiÖu qu¶ mçi ®ång vèn chñ së h÷u trong kú cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Nãi c¸ch kh¸c, chØ tiªu nµy dïng lµm th­íc ®o møc doanh lîi trªn sè vèn mµ chñ së h÷u ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp gåm 2 bé phËn lµ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng, v× thÕ ngoµi c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chung vÒ vèn kinh doanh ta cã thÓ xem xÐt mét sè chØ tiªu riªng ®èi víi vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. 2.4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh: a/ ChØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn cè ®Þnh cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu trong kú. Doanh thu trong kú HiÖu suÊt sö dông = ________________________________________ (4) vèn cè ®Þnh Sè vèn C§ b×nh qu©n trong kú b/ ChØ tiªu hµm l­îng vèn cè ®Þnh: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu cÇn bao nhiªu ®ång vèn cè ®Þnh. C«ng thøc tÝnh: Sè VC§ b×nh qu©n trong kú Hµm l­îng VC§ = _________________________________________ (5) Doanh thu trong kú c/ ChØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn vèn cè ®Þnh: Tû suÊt lîi nhuËn VC§ Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = _______________________________________ (6) (Møc doanh lîi VC§) Sè vèn C§ b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn cè ®Þnh trong kú cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn tr­íc thuÕ. 2.5. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng : a/ Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng: ViÖc sö dông vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm hîp lý hay kh«ng thÓ hiÖn tr­íc hÕt ë tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp nhanh hay chËm. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cã thÓ ®o b»ng hai chØ tiªu lµ sè lÇn lu©n chuyÓn vµ kú lu©n chuyÓn vèn. - Sè lÇn lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng thÓ hiÖn sè vßng quay vèn ®­îc thùc hiÖn trong mét kú nhÊt ®Þnh. C«ng thøc tÝnh nh­ sau: Sè lÇn lu©n chuyÓn Tæng doanh thu thuÇn = _______________________________________ (7) Vèn l­u ®éng trong kú Vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú Kú lu©n chuyÓn vèn: Ph¶n ¸nh sè ngµy ®Ó thùc hiÖn mét vßng quay vèn l­u ®éng. C«ng thøc x¸c ®Þnh nh­ sau: Thêi gian cña kú ph©n tÝch Kú lu©n chuyÓn VL§ = _____________________________________ (8) Sè vßng quay VL§ trong kú Trong ®ã: Thêi gian cña kú ph©n tÝch th­êng lµ 1 n¨m hay 360 ngµy . b/ HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng: VL§ b×nh qu©n trong kú HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ = __________________________________ (9) Tæng doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè vèn l­u ®éng cÇn cã ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu. c/ Tû suÊt lîi nhuËn vèn l­u ®éng: Tû suÊt lîi nhuËn VL§ Lîi nhuËn tr­íc thuÕ = _______________________________________ (10) (Møc doanh lîi VL§) Sè VL§ b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn tr­íc thuÕ. §©y lµ mét chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng . ChØ tiªu nµy cµng cao th× chøng tá vèn l­u ®éng ®­îc sö dông cµng cã hiÖu qu¶. d/ Møc tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng: Møc tiÕt kiÖm nµy ®­îc biÓu hiÖn b»ng 2 chØ tiªu: * Møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi lµ do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng nªn cã thÓ rót ra ngoµi lu©n chuyÓn mét sè vèn l­u ®éng nhÊt ®Þnh ®Ó sö dông vµo viÖc kh¸c. * Møc tiÕt kiÖm t­¬ng ®èi lµ do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn nªn cã thÓ ®¶m b¶o më réng quy m« t¸i s¶n xuÊt nh­ng kh«ng t¨ng hoÆc t¨ng Ýt vèn. Trªn ®©y lµ mét sè chØ tiªu c¬ b¶n th­êng ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. ViÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nµy gióp doanh ngiÖp ®¸nh gi¸ ®­îc mét c¸ch ®óng ®¾n møc ®é hiÖu qu¶ trong viÖc sö dông vèn tõ ®ã cã gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n hiÖu qu¶ nµy. PhÇn ii: Thùc tr¹ng sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty vËn t¶i thuû i I. vµi nÐt vÒ C«ng ty VËn t¶i thuû I 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. C«ng ty VËn t¶i thuû I lµ mét doanh ngiÖp Nhµ n­íc, h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi chÝnh, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng C«ng ty ®­êng s«ng MiÒn B¾c- Bé Giao th«ng VËn t¶i. Ngµy 20/09/1962, Côc ®­êng s«ng MiÒn B¾c ra quyÕt ®Þnh sè 1024/Q§/TL_L§ thµnh lËp C«ng ty vËn t¶i S«ng Hång. Lóc nµy, C«ng ty vËn t¶i S«ng Hång gåm 4 ®¬n vÞ lµ: §­êng s«ng Hµ Néi, §­êng s«ng Ninh B×nh, §­êng s«ng Phó Thä vµ §­êng s«ng H¶i D­¬ng. N¨m 1965, C«ng ty vËn t¶i S«ng Hång ®æi tªn thµnh XÝ nghiÖp VËn t¶i S«ng 204. N¨m 1967, Côc §­êng s«ng ph©n chia ph­¬ng tiÖn cña xÝ nghÖp ra thµnh: XÝ nghiÖp VËn t¶i ®­êng s«ng 210, ®ãng t¹i Ninh B×nh. XÝ nghiÖp VËn t¶i ®­êng s«ng 208, ®ãng t¹i H¶i Phßng. XÝ nghiÖp VËn t¶i ®­êng s«ng 204, ®ãng t¹i Hµ Néi. §Ó phï hîp víi t×nh h×nh nhiÖm vô míi, sau khi ®Êt n­íc ®· thèng nhÊt, n¨m 1983, XÝ nghiÖp vËn t¶i 204 ®æi tªn thµnh XÝ nghiÖp VËn t¶i ®­êng s«ng I, trùc thuéc côc §­êng s«ng MiÒn B¾c vµ ®Õn th¸ng 6 n¨m 2001 ®æi tªn thµnh C«ng ty VËn t¶i Thuû I, trùc thuéc Tæng c«ng ty §­êng s«ng MiÒn B¾c – Bé Giao th«ng VËn t¶i. Trô së chÝnh cña c«ng ty ®Æt t¹i 78 B¹ch §»ng, Hai Bµ Tr­ng, Hµ Néi. Bªn c¹nh ®ã C«ng ty cßn cã mét sè chi nh¸nh t¹i c¸c tØnh nh­ H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, Tuyªn Quang, ... HiÖn nay C«ng ty cã bèn ®¬n vÞ trùc thuéc: XÝ nghiÖp söa ch÷a tÇu s«ng Hµ Néi, trô së t¹i Thanh Tr×, Hµ Néi . XÝ nghiÖp söa ch÷a tÇu s«ng M¹o Khª, trô së t¹i Qu¶ng Ninh. XÝ nghiÖp söa ch÷a tÇu s«ng Th­îng Trµ, trô së t¹i H¶i D­¬ng. XÝ nghiÖp khai th¸c vËt t­ vËn t¶i, vËt liÖu x©y dùng, cã trô së t¹i 78 B¹ch §»ng, Hai Bµ Tr­ng, Hµ Néi . Ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt kinh doanh vËn t¶i ®­êng s«ng. Ngoµi s¶n xuÊt vËn t¶i, C«ng ty cßn thùc hiÖn c¸c dÞch vô vËn t¶i nh­ bèc xÕp, söa ch÷a vµ ®ãng míi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i thuû. C«ng ty còng lµm ®¹i lý cho c«ng ty ChinFon, cung cÊp xi m¨ng cho c¸c c«ng tr×nh. §©y lµ ho¹t ®éng sau vËn t¶i cña C«ng ty, còng lµ mét ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. HiÖn nay C«ng ty ®ang ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i trªn hÇu hÕt c¸c tuyÕn s«ng t¹i MiÒn B¾c nh­ H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, Tuyªn Quang, ViÖt Tr×, ... 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty: Chøc n¨ng chÝnh cña C«ng ty lµ vËn t¶i vËt t­ hµng ho¸ do c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n thuª, nh»m phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt c«ng – n«ng nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n vµ tiªu dïng cña nh©n d©n phï hîp víi chøc n¨ng ®­îc Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh qui ®Þnh. NhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty lµ qu¶n lý sö dông vèn cã hiÖu qu¶ theo ®óng chÕ ®é qu¶n lý hiÖn hµnh; tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh, ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i; n¾m b¾t nhu cÇu trªn thÞ tr­êng ®Ó c¶i tiÕn ph­¬ng thøc kinh doanh, khai th¸c mäi tiÒm n¨ng s½n cã cña c«ng ty. 3. §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty: . §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty. 3.1.1. §Æc ®iÓm tæ chøc phßng tµi vô cña C«ng ty. H×nh thøc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty VËn t¶i Thñy I lµ kÕ to¸n tËp trung nöa ph©n t¸n, thùc hiÖn t¹i phßng Tµi vô cña C«ng ty. Phßng tµi vô cña C«ng ty bao gåm 14 ng­êi vµ ®­îc ph©n thµnh c¸c phÇn hµnh víi nhiÖm vô kh¸c nhau: - Tr­ëng phßng (kÕ to¸n tr­ëng): ChÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n cña phßng vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty víi Gi¸m ®èc, ®ång thêi lµ kiÓm so¸t viªn kinh tÕ cña Nhµ n­íc t¹i C«ng ty. - Phã phßng: Lµ ng­êi cïng víi tr­ëng phßng qu¶n lý, ®iÒu hµnh bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty, thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc do kÕ to¸n tr­ëng giao vµ chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. - Thñ qòy: Cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý thu - chi vµ b¶o qu¶n qòy tiÒn mÆt t¹i kÐt cña C«ng ty. - KÕ to¸n tæng hîp: Thu nhËn, kiÓm tra chøng tõ gèc, ®Þnh kho¶n, tæng hîp c¸c sè liÖu vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh. - KÕ to¸n Tµi s¶n cè ®Þnh: Theo dâi c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh t¨ng, gi¶m, khÊu hao, söa ch÷a TSC§ toµn C«ng ty. - KÕ to¸n vËt t­: Theo dâi qu¸ tr×nh xuÊt, nhËp vËt t­ sö dông cho c¸c ®èi t­îng. - KÕ to¸n tiÒn l­¬ng: Cã nhiÖm vô thanh to¸n, chi tr¶ l­¬ng vµ BHXH cho c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn C«ng ty. - KÕ to¸n thanh to¸n, kiÓm so¸t néi bé: KiÓm duyÖt chøng tõ, tµi liÖu vµ viÕt phiÕu thu, chi cho nh÷ng vô viÖc ph¸t sinh. Thanh to¸n trong C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Theo dâi c¸c kho¶n t¹m øng cña c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ. - KÕ to¸n theo dâi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc: NhËn chøng tõ, c¸c b¸o c¸o quyÕt to¸n cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, xem xÐt, kiÓm tra sè liÖu. - KÕ to¸n Ng©n hµng vµ theo dâi c¸c chi nh¸nh: Giao dÞch víi c¸c Ng©n hµng, vay vèn ®Çu t­ vµ theo dâi mét sè chi nh¸nh. - KÕ to¸n c­íc vËn t¶i: ChÞu tr¸ch nhiÖm thu tiÒn c­íc vËn t¶i. - KÕ to¸n thanh to¸n víi chñ hµng: Theo dâi thanh to¸n víi ng­êi cung cÊp vËt t­, s¾t, thÐp, m¸y mãc.. . - KÕ to¸n tiªu thô Xi m¨ng: Theo dâi kÕ to¸n §¹i lý Xi m¨ng, thanh to¸n tiÒn b¸n Xi m¨ng, tËp hîp chøng tõ cã liªn quan ®Õn tiªu thô Xi m¨ng. Nh­ vËy, toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc tËp trung t¹i phßng Tµi vô. Tuy nhiªn, d­íi c¸c XÝ nghiÖp vÉn cã c¸c nh©n viªn thèng kª XÝ nghiÖp lµm nhiÖm vô thèng kª, tËp hîp c¸c sè liÖu ghi chÐp ban ®Çu råi göi lªn phßng Tµi vô cña C«ng ty. 3.2.2. ChÕ ®é kÕ to¸n ®ang ¸p dông t¹i C«ng ty. C«ng ty vËn dông h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ, phï hîp víi quy m« cña C«ng ty vµ tr×nh ®é cña kÕ to¸n viªn. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay, doanh nghiÖp ®· øng dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c ghi chÐp kÕ to¸n, xö lý th«ng tin nh»m ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin nhanh chãng, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. ViÖc ghi chÐp c¸c lo¹i nghiÖp vô ph¸t sinh vµ viÖc lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh, do ®ã ®¶m b¶o tÝnh nhanh chãng, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c cao. 4. Ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty VËn t¶i thuû I trong vµi n¨m gÇn ®©y. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu chñ yÕu nh­ chØ tiªu doanh thu, chØ tiªu chi phÝ vµ chØ tiªu lîi nhuËn. Dùa vµo viÖc ph©n tÝch c¸c chØ tiªu trªn sÏ cho chóng ta c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty, tõ ®ã x©y dùng c¸c ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho thêi gian tíi. 4.1 ChØ tiªu doanh thu: a/ Ho¹t ®éng vËn t¶i vµ c¸c dÞch vô vËn t¶i nh­ bèc xÕp, söa ch÷a: N¨m 2001 doanh thu ho¹t ®éng vËn t¶i ®¹t 28.387 triÖu ®ång gi¶m 4.600 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 13,9% so víi n¨m 2000. Doanh thu gi¶m do mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu sau: Søc tiªu thô cña thÞ tr­êng ®èi víi c¸c mÆt hµng truyÒn thèng cña C«ng ty nh­ than, c¸t ®ang trªn ®µ gi¶m sót trong khi ®ã trªn thÞ tr­êng l¹i míi xuÊt hiÖn thªm c¸c lùc l­îng vËn t¶i míi cña t­ nh©n vµ cña c¸c ngµnh than, ngµnh ®iÖn, cô thÓ lµ ngµnh than ®· tù ®ãng míi ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chiÕm phÇn lín thÞ phÇn than ®iÖn lµm khèi l­îng than ®iÖn tuyÕn Ph¶ l¹i n¨m 2001 gi¶m 111.000 tÊn so víi n¨m 2000. Tæng khèi l­îng vËn chuyÓn n¨m 2001 lµ 1.025.183 tÊn t¨ng 3,9% so víi n¨m 2000 do khèi l­îng mét sè mÆt hµng míi nh­ Clanker, Container... b¾t ®Çu cã dÊu hiÖu t¨ng. Tuy nhiªn cù ly vËn chuyÓn b×nh qu©n n¨m 2001 l¹i gi¶m 18,5% so víi n¨m 2000 khiÕn tæng l­îng lu©n chuyÓn hµng ho¸ gi¶m 15,27% v× thÕ lµm gi¶m doanh thu vËn t¶i. Bªn c¹nh ®ã lµ khã kh¨n do gi¸ c­íc gi¶m m¹nh. §©y còng lµ kÕt qu¶ cña sù c¹nh tranh, tranh giµnh kh¸ch hµng vµ nhÊt lµ n¨m 2001 nhµ n­íc b¾t ®Çu ¸p dông thuÕ VAT ®èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i ( 5% ) vµ b¸n vËt liÖu x©y dùng ( 10% ). C¸c ho¹t ®éng söa ch÷a, bèc xÕp hµng ho¸ hai n¨m 2000 vµ 2001 còng gÆp nhiÒu khã kh¨n. T×nh tr¹ng thiÕu viÖc diÔn ra th­êng xuyªn. NhiÒu ®iÓm bèc xÕp kh«ng thÓ tiÕp tôc ho¹t ®éng do kh«ng c¹nh tranh næi víi t­ nh©n. C¸c ®¬n vÞ thuéc khèi nµy ®ang cè g¾ng duy tr× ®Ó ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Tõ c¸c khã kh¨n trªn C«ng ty ®· x¸c ®Þnh: viÖc t×m kiÕm nguån hµng ngµy cµng khã kh¨n nªn C«ng ty sÏ xóc tiÕn chuyÓn sang vËn chuyÓn mét sè hµng ho¸ míi kh¸c nh­ Clanker, Container, th¹ch cao, xi m¨ng... trong ®ã mÆt hµng Container vµ Clanker ®ang cã chiÒu h­íng t¨ng lªn, tuy cßn ë møc thÊp nh­ng høa hÑn nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn. C«ng ty còng t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng Marketing nh»m n©ng cao chÊt l­îng phôc vô ®Ó thu hót kh¸ch hµng, ®ång thêi më réng ph¹m vi ho¹t ®éng vµo thÞ tr­êng miÒn Nam, n¬i cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn s¶n phÈm vËn t¶i vµ cung øng vËt liÖu x©y dùng, vËn chuyÓn thiÕt bÞ cho c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm. §èi víi ho¹t ®éng söa ch÷a, bèc xÕp: Ngoµi viÖc duy tr× c«ng t¸c söa ch÷a, ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn cho C«ng ty, C«ng ty cßn t×m thªm c«ng viÖc ngoµi, ®­a c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ bèc xÕp tíi c¸c khu vùc kh¸c ®Ó ®¶m b¶o c«ng ¨n, viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. b/ Ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng: Trong khi ho¹t ®éng vËn t¶i gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n th× ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng l¹i cã chiÒu h­íng ph¸t triÓn tèt vµ doanh thu tõ ho¹t ®éng nµy n¨m 2001 ®· t¨ng vät nhê møc tiªu thô gÊn 2 n¨m 2000 ®­a tæng doanh thu c¶ n¨m 2001 t¨ng 78,01% so víi n¨m 2000. §©y lµ ho¹t ®éng t­¬ng ®èi míi mÎ song l¹i hç trî nhiÒu cho ho¹t ®éng vËn t¶i vµ rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña C«ng ty hiÖn nay. ViÖc kinh doanh xi m¨ng ph¸t triÓn t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho khèi vËn t¶i, ®ång thêi ®em l¹i nhiÒu thu nhËp h¬n. C«ng ty x¸c ®Þnh kinh doanh xi m¨ng lµ mét h­íng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ cÇn ph¶i cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®óng ®¾n lÜnh vùc nµy. C¸c biÖn ph¸p chñ yÕu lµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng tiÕp thÞ, t×m kiÕm c¸c nguån tiªu thô lín nh­ c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm... C«ng ty còng cÇn ®Çu t­ h¬n n÷a vÒ con ng­êi vµ vËt chÊt cho khèi kinh doanh nµy. 4.2. ChØ tiªu chi phÝ: Chi phÝ ho¹t ®éng khèi vËn t¶i còng cã xu h­íng gi¶m cïng víi sù gi¶m sót vÒ doanh thu, song møc gi¶m chi phÝ l¹i thÊp h¬n tèc ®é gi¶m doanh thu. Tæng doanh thu ho¹t ®éng nµy n¨m 2001 gi¶m 4.600 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 13,9%, cßn chi phÝ gi¶m 4.017 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 12,1% so víi n¨m 2000. Chi phÝ gi¶m do ho¹t ®éng vËn t¶i gi¶m sót l­îng lu©n chuyÓn hµng ho¸ n¨m 2001 gi¶m, ®ång thêi c¸c ho¹t ®éng bèc xÕp, söa ch÷a còng ®· cã nh÷ng rµ so¸t, ban hµnh mét sè ®Þnh møc chi phÝ cho phï hîp h¬n víi c¬ chÕ kinh tÕ míi. Tuy nhiªn, chi phÝ cho ho¹t ®éng vËn t¶i vÉn cßn kh¸ cao lµ do gi¸ nhiªn liÖu cã xu h­íng t¨ng lªn, trong khi ®ã møc tiªu hao nhiªn liÖu n¨m 2001 l¹i t¨ng lªn so víi n¨m 2000. N¨m 2000 møc tiªu hao nhiªn liÖu lµ 8,3kg/1000Tkm vµ n¨m 2001 lµ 8,45 Kg/ 1000 Tkm. MÆt kh¸c, c¸c ph­¬ng tiÖn, m¸y mãc, thiÕt bÞ cña C«ng ty ®· cò kü nªn n¨ng suÊt ho¹t ®éng thÊp mµ l¹i tiªu tèn nhiÒu nhiªn liÖu, chi phÝ söa ch÷a, b¶o d­ìng còng t¨ng lªn vµ cßn kh¸ cao. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, C«ng ty cã ®Þnh h­íng cho thêi gian tíi nh­ sau:TiÕp tôc tÝnh to¸n qu¶n lý thùc hiÖn c¸c møc chi phÝ míi cho ngµy cµng tiÕt kiÖm vµ hîp lý h¬n; Liªn tôc cã ®Çu t­ söa ch÷a, n©ng cÊp, ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn nh»m t¨ng n¨ng lùc ho¹t ®éng vËn t¶i cho hÖ thèng c¸c ph­¬ng tiÖn, ®ång thêi kiªn quyÕt lo¹i bá nh÷ng tµi s¶n, ph­¬ng tiÖn ®· qóa cò kü, l¹c hËu... ; §Èy m¹nh c«ng t¸c gi¸o dôc, h­íng dÉn ®Ó n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®oµn tµu trong viÖc tu©n thñ luËt lÖ an toµn giao th«ng... 4.3. ChØ tiªu lîi nhuËn: Doanh thu vËn t¶i gi¶m sót vµ chi phÝ cßn qu¸ cao so víi doanh thu khiÕn n¨m 2001 C«ng ty bÞ thua lç. Cô thÓ lµ ho¹t ®éng vËn t¶i n¨m 2001 bÞ lç 793 triÖu ®ång, lç h¬n n¨m 2000 583 triÖu ®ång. Nh­ng n¨m 2001 ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng ®· cã hiÖu qu¶ kh¸ tèt t¹o ra 472 triÖu ®ång lîi nhuËn nªn tæng lç n¨m 2001 gi¶m xuèng cßn 321 triÖu ®ång. Trong ®iÒu kiÖn cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ vËy th× viÖc bÞ lç trong n¨m 2001 lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. §Ó v­ît qua giai ®o¹n khã kh¨n nµy th× C«ng ty cÇn ph¶i cã nhiÒu cè g¾ng míi cã thÓ t¹o ®­îc nh÷ng chuyÓn biÕn kh¶ quan h¬n. §ã chÝnh lµ ph¶i qu¶n lý tèt mäi mÆt ho¹t ®éng nhÊt lµ qu¶n lý sö dông vèn sao cho cã hiÖu qu¶, ®Ó tõ chç bÞ thua lç tíi chç æn ®Þnh l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ lµm ¨n cã l·i, ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t­¬ng lai. II. Thùc tÕ t×nh h×nh vèn vµ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty VËn t¶i Thuû I. 1. T×nh h×nh vèn vµ sö dông vèn t¹i C«ng ty. Vèn kinh doanh cña C«ng ty vËn t¶i thuû I gåm c¸c bé phËn chñ yÕu sau: * Vèn cè ®Þnh: T¹i C«ng ty vËn t¶i thuû I, do ®Æc ®iÓm cña C«ng ty lµ s¶n xuÊt dÞch vô vËn t¶i ®­êng s«ng nªn tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nh­ tÇu ®Èy, tÇu kÐo, sµ lan vµ c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô ho¹t ®éng söa ch÷a, bèc xÕp nh­ x­ëng, m¸y mãc söa ch÷a, bÕn b·i, cÈu, kÐo... Ngoµi ra tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty cßn gåm c¸c c«ng tr×nh, thiÕt bÞ, c«ng cô phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý nh­ nhµ v¨n phßng, m¸y vi tÝnh, « t«... Trong sè c¸c tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh nµy th× ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ chiÕm tû träng lín nhÊt vÒ c¶ mÆt gi¸ trÞ lÉn sè l­îng. * Vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty vËn t¶i thuû I tån t¹i ë c¸c d¹ng sau: + Vèn l­u ®éng t¹i kh©u dù tr÷: Chñ yÕu lµ gi¸ trÞ c¸c kho¶n nguyªn nhiªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, phô tïng thay thÕ... + Vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt: Do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm vËn t¶i, kh«ng cã s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm hoÆc thµnh phÈm tån kho nªn vèn t¹i kh©u nµy t¹i C«ng ty hÇu nh­ kh«ng cã. + Vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng: Bao gåm c¸c kho¶n vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n ph¶i thu nh­ ph¶i thu kh¸ch hµng, tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n, ph¶i thu néi bé... TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2001 tæng vèn kinh doanh cña C«ng ty lµ 40.805 triÖu ®ång, t¨ng 6.719 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 19,95 % so víi n¨m 2000. Trong ®ã vèn l­u ®éng t¨ng 9.282 triÖu ®ång, cßn vèn cè ®Þnh l¹i gi¶m 2.488 triÖu ®ång. Sù t¨ng gi¶m nµy khiÕn c¬ cÊu vèn cã nhiÒu thay ®æi. Tû träng vèn cè ®Þnh trªn tæng vèn n¨m 2001 chØ cßn 45,2%, gi¶m 6,4% so víi n¨m 2000. Ng­îc l¹i, tû träng vèn l­u ®éng trªn tæng vèn t¨ng tõ 34,8% n¨m 2000 lªn 54,8% n¨m 2001. §Ó thÊy râ h¬n, h·y xem xÐt cô thÓ tõng lo¹i vèn nh­ sau: 1.1. Vèn cè ®Þnh : N¨m 2001 vèn cè ®Þnh cña C«ng ty lµ 18.446 triÖu ®ång, gi¶m 2.488 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 11,9% so víi n¨m 2000. Trong ®ã gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m 1.837 triÖu ®ång, chiÕm 73,8%. Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®ang h×nh thµnh còng gi¶m 651 triÖu ®ång, chiÕm 26,2%. §©y lµ ®iÒu C«ng ty cÇn xem xÐt. VÒ t×nh h×nh nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh trong hai n¨m 2000 vµ 2001 ta thÊy tæng nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh n¨m 2001 t¨ng 2.517 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 5,2% so víi n¨m 2000, trong ®ã, nguyªn gi¸ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc ®Òu t¨ng 7,6% nh­ng nguyªn gi¸ cña m¸y mãc, thiÕt bÞ l¹i gi¶m 7,2% vµ nguyªn gi¸ thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý gi¶m 10,5% so víi n¨m 2000. Nh­ vËy, n¨m 2001, C«ng ty ®· cã quan t©m tíi c«ng t¸c ®Çu t­, n©ng cÊp c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i song l¹i ch­a chó ý tíi viÖc ®æi míi c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ nhÊt lµ c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô ho¹t ®éng söa ch÷a, bèc xÕp. §Ó râ h¬n vÒ t×nh tr¹ng tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty cÇn ph¶i t×m hiÓu thªm vÒ t×nh h×nh hao mßn còng nh­ gi¸ trÞ cßn l¹i hiÖn t¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh. Ta thÊy gi¸ trÞ cßn l¹i cña hÇu hÕt c¸c tµi s¶n cè ®Þnh so víi gi¸ trÞ ban ®Çu ®Òu rÊt thÊp. Gi¸ trÞ cßn l¹i trung b×nh cña tµi s¶n cè ®Þnh chØ b»ng 36% gi¸ trÞ ban ®Çu, trong ®ã gi¸ trÞ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cßn l¹i b»ng 31,7% so víi nguyªn gi¸, m¸y mãc vµ thiÕt bÞ lµ 34,4%, nhµ cöa vµ vËt kiÕn tróc lµ 53,7% vµ thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý lµ 39,1%. T×nh h×nh trªn cho thÊy c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ®ang trong t×nh tr¹ng rÊt ®¸ng ng¹i. PhÇn lín c¸c tµi s¶n ®· bÞ hao mßn h¬n 60% gi¸ trÞ. Trong ®ã, ®¸ng quan t©m nhÊt lµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô söa ch÷a, bèc xÕp, v× ®©y lµ c¸c tµi s¶n chñ yÕu, tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty mét c¸ch trùc tiÕp, t¹o doanh thu vµ lîi nhuËn. C¸c tµi s¶n nµy chiÕm tíi 80% gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty, nay còng ®· bÞ hao mßn gÇn 70%. §iÒu nµy ph¶n ¸nh t×nh h×nh ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc thiÕt bÞ ®· cò kü, l¹c hËu, tÊt yÕu sÏ ¶nh h­ëng xÊu tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ChÊt l­îng ph­¬ng tiÖn kÐm lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m chÊt l­îng phôc vô, gi¶m uy tÝn cña C«ng ty, mÊt kh¸ch hµng dÉn ®Õn doanh thu tiªu thô vµ lîi nhuËn gi¶m. Ngoµi ra nã cßn lµm t¨ng mét sè lo¹i chi phÝ nh­ chi phÝ tiªu hao nhiªn liÖu, chi phÝ söa ch÷a, ... MÆt kh¸c, nÕu sè l­îng ph­¬ng tiÖn gi¶m sót sÏ khiÕn lùc l­îng vËn t¶i bÞ máng, kh«ng ®¸p øng ®óng nhu cÇu thÞ tr­êng, bá lì c¸c c¬ héi kinh doanh ... §èi víi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô bèc xÕp, söa ch÷a nÕu qu¸ cò, l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ sÏ lµm gi¶m n¨ng suÊt, t¨ng thêi gian bèc xÕp, gi¶m chÊt l­îng söa ch÷a ®ång thêi còng kÐo theo nhiÒu lo¹i chi phÝ lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Nh­ vËy cã thÓ thÊy sù ®Çu t­ c¶i t¹o, n©ng cÊp, söa ch÷a c¸c tµi s¶n nµy lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi C«ng ty. Tuy nhiªn n¨m 2001, ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ ho¹t ®éng söa ch÷a, ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn cña C«ng ty l¹i gi¶m sót râ rÖt. Cô thÓ lµ gi¸ trÞ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n gi¶m 1.426 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 27,6% so víi n¨m 2000, trong ®ã ®Çu t­ vµo ph­¬ng tiÖn vËn t¶i gi¶m 2,14%, ®Çu t­ vµo nhµ x­ëng söa ch÷a gi¶m 87,2% vµ ®Çu t­ vµo thiÕt bÞ, bÕn b·i bèc xÕp gi¶m 97,2% so víi n¨m 2000. Ho¹t ®éng söa ch÷a, ho¸n c¶i vµ ®ãng míi ph­¬ng tiÖn n¨m 2001 gi¶m 14 chiÕc tÇu vµ 32 chiÕc xµ lan, t­¬ng øng víi 1890 CV vµ 4.700 Tpt so víi n¨m 2000. Ho¹t ®éng vËn t¶i ®­êng s«ng th­êng ph¶i chÞu ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi c¸c yÕu tè tù nhiªn, v× thÕ söa ch÷a vµ n©ng cÊp tµi s¶n cè ®Þnh lµ ho¹t ®éng hÕt søc cÇn thiÕt. Nã kh«ng chØ ®¶m b¶o cho tµi s¶n cè ®Þnh duy tr× ®­îc sù ho¹t ®éng mµ cßn gióp ngµy cµng n©ng cao h¬n chÊt l­îng vµ kh¶ n¨ng phôc vô cña chóng. T¹i C«ng ty vËn t¶i Thuû I, ho¹t ®éng nµy ®­îc thùc hiÖn kh¸ tèt. Ngoµi söa ch÷a th­êng xuyªn vµ söa ch÷a lín c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, C«ng ty cßn thùc hiÖn ho¸n c¶i, ®ãng míi tÇu vµ sµ lan phôc vô s¶n xuÊt. C«ng t¸c ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn cña C«ng ty còng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. C«ng ty ®· thùc hiÖn ho¸n c¶i, ®ãng míi thµnh c«ng nhiÒu lo¹i tÇu vµ sµ lan cã c«ng suÊt vµ träng t¶i lín, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu chuyªn chë hµng ho¸ ngµy cµng t¨ng. C«ng ty thùc hiÖn khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh theo qui ®Þnh cña nhµ n­íc. Quü khÊu hao chñ yÕu ®­îc sö dông cho c«ng t¸c söa ch÷a, ®Çu t­ míi ph­¬ng tiÖn vµ c¸c tµi s¶n kh¸c. Toµn bé c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ®Òu ®­îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi C«ng ty còng kh«ng ngõng c¶i tiÕn c¸c ph­¬ng thøc ®Ó khai th¸c tèt tµi s¶n cè ®Þnh . Tãm l¹i, bªn c¹nh mét sè ®iÓm ®· ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c sö dông vèn cè ®Þnh, t¹i C«ng ty vÉn cßn nhiÒu tån t¹i, nhÊt lµ trong khi qui m« toµn bé vèn t¨ng lªn th× qui m« vèn cè ®Þnh l¹i gi¶m ®i cho thÊy c«ng t¸c b¶o toµn vèn ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc. 1.2. Vèn l­u ®éng : cã thÓ thÊy t×nh h×nh vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong 2 n¨m 2000 vµ 2001 nh­ sau: Vèn l­u ®éng cña c«ng ty n¨m 2001 ®· t¨ng lªn 22.359 triÖu ®ång, t¨ng 9.282 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 71% so víi n¨m 2000. Trong ®ã : + Vèn b»ng tiÒn t¨ng 1.181 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 208,6% so víi n¨m 2000, chiÕm 12,7% tæng sè vèn l­u ®éng t¨ng thªm. Vèn b»ng tiÒn t¨ng lµ hîp lý v× n¨m 2001 nhu cÇu thanh to¸n cña c«ng ty ®· t¨ng lªn khi c«ng ty chuyÓn tõ ho¹t ®éng ®¹i lý xi m¨ng Ching Fong sang kinh doanh mÆt hµng nµy nh­ mét ho¹t ®éng th­¬ng m¹i. Vèn b»ng tiÒn t¹i c«ng ty ®­îc qu¶n lý kh¸ tèt. Mäi kho¶n thu, chi ®Òu th«ng qua quü vµ ®­îc thùc hiÖn qua c¸c phiÕu thu, chi víi sù kiÓm so¸t kh¸ chÆt chÏ vµ hîp lý cña phßng Tµi vô. + C¸c kho¶n hµng tån kho: c¸c kho¶n nµy ë C«ng ty chñ yÕu gåm nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, chi phÝ s¶n xuÊt dë dang phôc vô cho ho¹t ®éng söa ch÷a. C¸c tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô cho vËn t¶i ®­êng s«ng ( chñ yÕu lµ c¸c ph­¬ng tiÖn nh­ tÇu ®Èy, tÇu kÐo, sµ lan...) chÞu ¶nh h­ëng lín bëi c¸c yÕu tè tù nhiªn nªn th­êng xuyªn ph¶i söa ch÷a, b¶o d­ìng. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty còng ®ãng míi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nªn ph¸t sinh nhu cÇu dù tr÷ vèn cho ho¹t ®éng nµy. ViÖc dù tr÷ ®¶m b¶o cho c«ng t¸c söa ch÷a, ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn ®­îc diÔn ra liªn tôc, kh«ng bÞ ng­ng trÔ, ®¶m b¶o tiÕn ®é söa ch÷a, nhanh chãng ®­a ph­¬ng tiÖn trë l¹i lµm viÖc... Nh­ng n¨m 2001 c¸c kho¶n tån kho nµy ®· gi¶m 381 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 10,72% so víi n¨m 2000. Trong ®ã nguyªn vËt liÖu gi¶m 329 triÖu ®ång, chiÕm 86% vµ c¸c kho¶n c«ng cô, dông cô, chi phÝ s¶n xuÊt dë dang còng gi¶m, chiÕm 14%. C¸c kho¶n tån kho gi¶m nh­ vËy lµ do ho¹t ®éng vËn t¶i nãi chung vµ ho¹t ®éng söa ch÷a nãi riªng cña C«ng ty trong hai n¨m 2000 vµ 2001 ®· gi¶m râ rÖt nªn nhu cÇu vèn dù tr÷ còng gi¶m theo. Ho¹t ®éng vËn t¶i kh«ng cã dù tr÷ thµnh phÈm nh­ng th­êng ph¶i dù tr÷ lín vÒ nhiªn liÖu. Song do hiÖn nay kh¶ n¨ng cung øng trªn thÞ tr­êng lµ rÊt lín nªn c«ng ty dÔ dµng mua s¾m khi ph¸t sinh nhu cÇu. Trong thùc tÕ, c«ng ty ®· ®­îc ng­êi cung cÊp cho phÐp mua tr­íc, tr¶ sau vµ mäi ho¹t ®éng cÊp ph¸t nhiªn liÖu cho c¸c ®éi tÇu ®Òu ®­îc thùc hiÖn t¹i kho cña ng­êi cung cÊp th«ng qua c¸c phiÕu cÊp ph¸t. C¸ch thøc nµy cã nhiÒu ­u ®iÓm song còng Èn chøa nhiÒu nh­îc ®iÓm. ¦u ®iÓm lµ c«ng ty kh«ng ph¶i vay tiÒn ®Ó mua nhiªn liÖu nh­ tr­íc ®©y, qu¶n lý chÆt chÏ vÒ gi¸ nhiªn liÖu ®ång thêi kh«ng ph¶i chÞu c¸c chi phÝ l­u kho, b¶o qu¶n ... Nh­ng c¸ch thøc nµy rÊt nguy hiÓm nÕu thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh, gi¸ c¶ cã nhiÒu biÕn ®éng sÏ khiÕn c«ng ty gÆp rñi ro cao. +C¸c kho¶n ph¶i thu: gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty n¨m 2001 ®· t¨ng 8.452 triÖu ®ång, chiÕm 91% sè vèn l­u ®éng t¨ng thªm. c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty n¨m 2001 lµ 17.037 triÖu ®ång, t¨ng 98,45% so víi n¨m 2000, trong ®ã kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng t¨ng nhiÒu nhÊt. N¨m 2001 kho¶n nµy lµ 16.014 triÖu ®ång, t¨ng 8.369 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 109,4% so víi n¨m 2000. Nguyªn nh©n lµ n¨m 2001 nî ®äng tiÒn c­íc vµ tiÒn mua xi m¨ng cña kh¸ch hµng t¨ng lªn. ViÖc t¨ng thªm tÝn dông cho kh¸ch hµng n¨m 2001 lµm t¨ng ®¸ng kÓ doanh thu tiªu thô,trong ®ã l­îng xi m¨ng tiªu thô ®· t¨ng gÇn gÊp hai so víi n¨m 2000. ThÕ nh­ng c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn ®· lµm t¨ng chi phÝ qu¶n lý nî, chi phÝ thu håi nî... Ngoµi ra ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty ®· ph¶i t¨ng vay ng¾n h¹n ng©n hµng víi chi phÝ sö dông vèn cao. N¨m 2001 nî ng¾n h¹n cña C«ng ty t¨ng lªn 23.900 triÖu ®ång, t¨ng 6.113 triÖu ®ång so víi n¨m 2000. Trong ®ã, C«ng ty vay thªm gÇn 3 tû ®ång vèn ng¾n h¹n. Nh­ vËy, trong khi vèn cña C«ng ty bÞ ø ®äng, kh«ng t¹o ra lîi nhuËn, C«ng ty l¹i ph¶i tr¶ chi phÝ cao cho vèn vay. Tãm l¹i, vèn l­u ®éng cña C«ng ty ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ nh­ng l¹i bÞ ø ®äng do bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông. §ång vèn kh«ng vËn ®éng lµm gi¶m tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn dÉn ®Õn lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông toµn bé vèn. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p qu¶n lý vèn l­u ®éng tèt h¬n. 2. §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty VËn t¶i thuû I: Qua c¸c chØ tiªu cho thÊy nh×n chung hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty cßn rÊt thÊp. Cô thÓ lµ : - §èi víi c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông toµn bé vèn cña C«ng ty : C¸c chØ tiªu doanh lîi n¨m 2001 gi¶m so víi n¨m 2000 vµ ë møc rÊt thÊp. ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh kh«ng mÊy hiÖu qu¶ cña C«ng ty trong hai n¨m nµy. Doanh lîi tæng vèn cña C«ng ty n¨m 2001 lµ -0,00858 ®ång gi¶m 0,00936 ®ång, t­¬ng ®­¬ng 12 lÇn so víi n¨m 2000. Doanh lîi vèn chñ së h÷u n¨m 2001 lµ -0,0213 ®ång gi¶m 0,023 ®ång so víi n¨m 2000. C¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè lîi nhuËn ®­îc t¹o ra trªn mét ®ång vèn vµ t×nh h×nh trªn cho thÊy kh¶ n¨ng sinh lêi cña mét ®ång vèn kinh doanh nãi chung vµ vèn chñ së h÷u nãi riªng cña C«ng ty lµ rÊt thÊp. Nguyªn nh©n lµ ho¹t ®éng vËn t¶i, mét ho¹t ®«ng chÝnh cña C«ng ty, trong hai n¨m 2000 vµ 2001 ®· liªn tôc bÞ lç. N¨m 2000 ho¹t ®éng nµy bÞ lç 210 triÖu ®ång vµ n¨m 2001 lç 793 triÖu ®ång. Tuy nhiªn trong n¨m 2001 ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng vèn lµ mét ho¹t ®éng hç trî ho¹t ®éng vËn t¶i ®· cã hiÖu qu¶ cao, khiÕn tæng doanh thu ®¹t ®­îc n¨m 2001 t¨ng m¹nh. N¨m 2001, doanh thu thuÇn cña C«ng ty lµ 60.615 triÖu ®ång t¨ng 26.505 triÖu ®ång so víi n¨m 2000. §©y lµ lý do khiÕn hiÖu suÊt sö dông vèn kinh doanh cña C«ng ty t¨ng lªn tõ 1,025 ®ång n¨m 2000 lªn 1,62 ®ång n¨m 2001. ChØ tiªu nµy cho biÕt n¨m 2001 cø mét ®ång vèn ®­îc sö dông t¹o ra 1,62 ®ång doanh thu thuÇn. ChØ tiªu nµy t¨ng lªn thÓ hiÖn hiÖu suÊt sö dông vèn t¨ng lªn tuy nhiªn vÉn ë møc thÊp . Tãm l¹i, c¸c chØ tiªu ®Òu thÓ hiÖn hiÖu qu¶ sö dông cßn thÊp. N¨m 2001 mÆc dï ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng ®· t¹o ra lîi nhuËn ( 472 triÖu ®ång ) nh­ng C«ng ty vÉn bÞ lç 321 triÖu ®ång. Nh­ vËy C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i ®ång thêi tiÕp tôc ®Èy m¹nh khai th¸c hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng nh­ mét h­íng kinh doanh míi nhiÒu tiÒm n¨ng . - §èi víi hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh t¹i C«ng ty : HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh t¨ng tõ 1,61 ®ång n¨m 2000 lªn 3,078 ®ång n¨m 2001 chØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn cè ®Þnh n¨m 2001 t¹o ta 3,087 ®ång doanh thu, t¨ng 91,09 % so víi n¨m 2000. Tuy chØ tiªu nµy t¨ng ®¸ng kÓ song l¹i ph¶n ¸nh ch­a chÝnh x¸c hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh t¹i C«ng ty. V× n¨m 2001 doanh thu thuÇn cã t¨ng lªn nhê ho¹t ®éng kinh doanh xi m¨ng cã hiÖu qu¶ cao trong khi ®ã hÇu hÕt c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty l¹i ®­îc dïng ®Ó phôc vô ho¹t ®éng vËn t¶i. Hµm l­îng vèn cè ®Þnh trong mét ®ång doanh thu thuÇn gi¶m tõ 0,62 ®ång n¨m 2000 xuèng 0,32 ®ång n¨m 2001 cho thÊy n¨m 2001 ®Ó t¹o ta mét ®ång doanh thu chØ cÇn 0,32 ®ång vèn cè ®Þnh. Tõ c¸c chØ tiªu trªn cho thÊy hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh cña C«ng ty ®· t¨ng lªn. Tû suÊt lîi nhuËn vèn cè ®Þnh cña C«ng ty n¨m 2001 lµ -0,0163 ®ång gi¶m 0,0183 ®ång so víi n¨m 2000. ®iÒu nµy cho thÊy kh¶ n¨ng t¹o lîi nhuËn cña vèn cè ®Þnh t¹i C«ng ty hai n¨m 2000 vµ 2001 lµ qu¸ thÊp . Tãm l¹i, t×nh h×nh sö dông vèn cè ®Þnh t¹i C«ng ty còng kh«ng mÊy hiÖu qu¶. V× thÕ trong nh÷ng n¨m tíi C«ng ty cÇn chó träng tíi viÖc qu¶n lý khai th¸c tèt h¬n c¸c tµi s¶n cè ®Þnh nhÊt lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho ho¹t ®éng vËn t¶i v× ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh tíi kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng nµy. §èi víi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty : Trung b×nh trong hai n¨m 2000 vµ 2001 vèn l­u ®éng cña C«ng ty lu©n chuyÓn ®­îc 3 lÇn/n¨m . Cô thÓ lµ n¨m 2000 sè lÇn lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng lµ 2,8 lÇn/ n¨m vµ n¨m 2001 lµ 3,4 lÇn/ n¨m .T­¬ng øng víi sè lÇn lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng t¨ng lµ k× lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng gi¶m tõ 128,5 ngµy/ lÇn n¨m 2000 xuèng cßn 105 ngµy/ lÇn n¨m 2001. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng t¨ng lªn ®· gióp C«ng ty tiÕt kiÖm ®­îc mét l­îng vèn ®¸ng kÓ. N¨m 2001 møc tiÕt kiÖm vèn C«ng ty ®¹t ®­îc lµ: Møc tiÕt kiÖm t­¬ng ®èi lµ 2.088 triÖu ®ång, møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi lµ 3.805 triÖu ®ång. HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng còng thay ®æi theo chiÒu h­íng tèt, gi¶m tõ 0,355® n¨m 2000 xuèng 0,292® n¨m 2001, tøc lµ n¨m 2001 ®Ó t¹o ra 1® doanh thu thuÇn C«ng ty chØ cÇn 0,292® vèn l­­ ®éng. C¸c chØ tiªu trªn ®Òu cho thÊy hiÖu xuÊt sö dông vèn l­u ®éng t¨ng song nh×n chung vÉn cßn ë møc rÊt khiªm tèn . §èi víi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc dÞch vô th«ng th­êng cã vßng quay vèn l­u ®éng cao, v× ho¹t ®éng dÞch vô cã ®Æc thï lµ s¶n phÈm s¶n xuÊt ®Õn ®©u tiªu thô ®Õn ®ã. Víi C«ng ty sè lÇn lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng nh­ vËy lµ cßn rÊt yÕu. Lý do lµ vèn cña c«ng ty bÞ ø ®äng qu¸ nhiÒu t¹i kh©u ph¶i thu cña kh¸ch hµng . VÒ kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn l­u ®éng cña C«ng ty, còng nh­ vèn cè ®Þnh, chØ tiªu tØ suÊt lîi nhuËn vèn l­u ®éng cña C«ng ty n¨m 2001 bÞ gi¶m sót. N¨m 2001, chØ tiªu nµy ®¹t -0,0052® gi¶m 0,0074® so víi n¨m 2000, ph¶n ¸nh møc hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty cßn rÊt thÊp. phÇn III: mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty vËn t¶i thuû i NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn ë C«ng ty vËn t¶i thuû I: Qua gÇn 40 n¨m tån t¹i vµ ph¸t triÓn, C«ng ty VËn t¶i thuû I ®· kh«ng ngõng cè g¾ng, phÊn ®Êu v­¬n lªn, v­ît qua nh÷ng giai ®o¹n khã kh¨n, th¨ng trÇm vµ ®· t¹o cho m×nh mét chç ®øng kh¸ v÷ng vµng trªn thÞ tr­êng vËn t¶i thuû. Trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn, C«ng ty còng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Mét trong nh÷ng hiÖu qu¶ lín mµ C«ng ty ®· ®¹t ®­îc lµ t¹o c«ng ¨n, viÖc lµm th­êng xuyªn, æn ®Þnh víi thu nhËp b×nh qu©n kh¸ (h¬n 700.000 ®ång/ ng­êi) cho h¬n 1000 lao ®éng. §©y lµ mét hiÖu qu¶ mang tÝnh X· héi song l¹i cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù tån t¹i cña C«ng ty. Tuy nhiªn trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn cña C«ng ty nh÷ng n¨m gÇn ®©y vÉn tån t¹i nhiÒu khã kh¨n, cã t¸c ®éng xÊu tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty. §ã lµ: C¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ®ang trong t×nh tr¹ng cò n¸t, l¹c hËu nh­ng ch­a ®­îc ®Çu t­, ®æi míi ®óng møc. N¨m 2001, tæng vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®· t¨ng ®¸ng kÓ (t¨ng 6.794 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 19,97% so víi n¨m 2000) nh­ng vèn cè ®Þnh cña C«ng ty l¹i bÞ gi¶m sót ( gi¶m 2.488 triÖu ®ång ). Trong khi ®ã, hÇu hÕt c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty ®· hao mßn gÇn 70%, ®Æc biÖt c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, m¸y mãc, thiÕt bÞ lµ nh÷ng tµi s¶n chiÕm tû träng lín, phôc vô trùc tiÕp ho¹t ®éng chÝnh cña C«ng ty lµ kinh doanh vËn t¶i, söa ch÷a vµ bèc xÕp còng chØ cßn h¬n 30% gi¸ trÞ so víi ban ®Çu. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ho¹t ®éng söa ch÷a, n©ng cÊp vµ ®Çu t­ míi c¸c tµi s¶n nµy cña C«ng ty ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, còng ®ang trªn ®µ gi¶m sót nhiÒu. T×nh tr¹ng tµi s¶n cè ®Þnh nh­ vËy cµng lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng, dÉn ®Õn mÊt c¸c kh¸ch hµng, nguån hµng lín, ¶nh h­ëng kh«ng tèt tíi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ho¹t ®éng nµy. Vèn l­u ®éng cña C«ng ty cßn bÞ ø ®äng qu¸ nhiÒu t¹i kh©u thanh to¸n víi kh¸ch hµng. Trong khi vèn cè ®Þnh gi¶m sót th× vèn l­u ®éng cña C«ng ty l¹i t¨ng râ rÖt (n¨m 2001 vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng 9.282 triÖu ®ång so víi n¨m 2000) nh­ng hÇu hÕt l¹i bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông. Do t×nh tr¹ng kh¸ch hµng nî ®äng tiÒn c­íc vËn t¶i vµ tiÒn mua xi m¨ng ngµy cµng nghiªm träng khiÕn vèn l­u ®éng cña C«ng ty bÞ ø ®äng mét chç, kh«ng vËn ®éng, g©y ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn. N¨m 2001 c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng cña C«ng ty ®· t¨ng 8.369 triÖu ®ång, ®­a tæng sè nî cña kh¸ch hµng lªn 16.014 triÖu ®ång, chiÕm 76,2% trªn tæng vèn l­u ®éng. Sè vèn nµy kh«ng nh÷ng kh«ng t¹o ra lîi nhuËn cho C«ng ty, mµ cßn lµm ph¸t sinh thªm c¸c chi phÝ qu¶n lý nî, chi phÝ thu håi nî nh­ chi phÝ tiÒn l­¬ng cho nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ ®iÖn tho¹i, th­ tÝn, c«ng t¸c phÝ ... vµ chi phÝ sö dông vèn khi C«ng ty ph¶i vay vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. Ngoµi ra t×nh tr¹ng vèn bÞ chiÕm dông nhiÒu nh­ vËy còng t¹o ra nhiÒu nguy c¬ mÊt vèn h¬n cho C«ng ty. HiÖn t¹i C«ng ty ®ang trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn s¶n xuÊt kinh doanh. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhu cÇu vèn l­u ®éng cña C«ng ty t¨ng m¹nh do C«ng ty më thªm mét sè h­íng kinh doanh míi nh­ kinh doanh xi m¨ng, vËn chuyÓn thiÕt bÞ vµ cung øng vËt liÖu x©y dùng cho c«ng tr×nh nhµ m¸y ®iÖn Ph¶ L¹i 2, kinh doanh vËn t¶i ë phÝa Nam .... ChÝnh v× thÕ n¨m 2001 C«ng ty ®· ph¶i t¨ng vay ng¾n h¹n lªn ®¸ng kÓ. Nî ng¾n h¹n n¨m 2001 lµ 23.900 triÖu ®ång, t¨ng 6.113 triÖu ®ång so víi n¨m 2000. Trong ®ã, ngoµi c¸c kho¶n C«ng ty ®i chiÕm dông cña ng­êi kh¸c, C«ng ty ph¶i vay ng¾n h¹n ng©n hµng thªm gÇn 3 tû ®ång víi l·i suÊt kh¸ cao, ®­a tæng vay ng¾n h¹n lªn 7.945 triÖu ®ång. Trong khi ®ã, víi t×nh tr¹ng vèn bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông nh­ trªn cïng víi kÕt qu¶ kinh doanh kh«ng mÊy kh¶ quan cña C«ng ty nh÷ng n¨m 2000 vµ 2001 cho thÊy vèn vay ch­a thùc sù t¹o ra hiÖu qu¶, cµng lµm t¨ng thªm rñi ro cho C«ng ty. Ngoµi ra, víi t×nh tr¹ng tµi s¶n cè ®Þnh nh­ ph©n tÝch cho thÊy nhu cÇu vèn ®Çu t­ dµi h¹n còng t¨ng lªn. ThÕ nh­ng nguån vèn th­êng xuyªn cña C«ng ty, gåm c¸c kho¶n vay dµi h¹n vµ vèn chñ së h÷u, lµ nh÷ng nguån cã tÝnh æn ®Þnh cao, th­êng ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh l¹i t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ. Nguån vèn chñ së h÷u n¨m 2001 t¨ng 1,5% cßn vay dµi h¹n l¹i gi¶m 0,8% so víi n¨m 2000. MÆt kh¸c tæng nguån vèn th­êng xuyªn cña C«ng ty hiÖn nay lµ 16.229 triÖu ®ång nhá h¬n gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh 2.032 triÖu ®ång cho thÊy C«ng ty ®ang sö dông nguån vèn vay ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh. §iÒu nµy cµng lµm t¨ng rñi ro cho vèn cña c«ng ty. NÕu C«ng ty sö dông vèn kh«ng hiÖu qu¶ th× khi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n thanh to¸n C«ng ty sÏ ph¶i dïng tµi s¶n cña m×nh ®Ó tr¶ nî. Nh­ vËy t×nh h×nh trªn cho thÊy nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty lµ rÊt lín, song vÉn ch­a ®­îc ®¸p øng b»ng nh÷ng nguån phï hîp. C¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng cña C«ng ty cßn nhiÒu bÊt hîp lý. HiÖn nay trong c¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nh÷ng m©u thuÉn, bÊt hîp lý. Tæng sè lao ®éng qu¸ ®«ng, nhiÒu ng­êi kh«ng cã viÖc lµm trong khi mét sè chøc danh, nghÒ nghiÖp l¹i thiÕu. §ã lµ: Khèi vËn t¶i thõa thuyÒn viªn nh­ng l¹i thiÕu thuyÒn tr­ëng, thuyÒn phã. Khèi c¸c xÝ nghiÖp söa ch÷a, bèc xÕp thõa lao ®éng phæ th«ng nh­ng thiÕu c¸c c¸n bé kü thuËt. Khèi v¨n phßng C«ng ty, bé phËn gi¸n tiÕp th× ®«ng, c¸n bé cã n¨ng lùc cho c¸c phßng vËn t¶i, ban ®¹i lý xi m¨ng l¹i thiÕu nhiÒu. Ngoµi ra cßn mét bé phËn lao ®éng th­êng xuyªn èm ®au, kh«ng lµm viÖc ®­îc, mét sè c«ng nh©n viªn s¾p ®Õn tuæi vÒ h­u... Bé phËn lao ®éng thõa nµy hÇu nh­ kh«ng cã viÖc lµm, kh«ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt song C«ng ty vÉn ph¶i tr¶ chi phÝ nh©n c«ng vµ c¸c chi phÝ qu¶n lý kh¸c. Trong khi ®ã c¸c bé phËn thiÕu c¸n bé cã tr×nh ®é vµ n¨ng lùc l¹i ch­a ph¸t huy hÕt hiÖu suÊt ho¹t ®éng, lµm gi¶m hiÖu qu¶ chung cña C«ng ty . Muèn tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i cã vèn vµ sö dông vèn sao cho cã hiÖu qu¶ cao nhÊt lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. Cã thÓ nãi nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i hiÖn nay trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn t¹i C«ng ty VËn t¶i thuû I lµ nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu khiÕn hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty cßn rÊt thÊp. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p kh¾c phôc c¸c khã kh¨n, tån t¹i nµy. Tõ thùc tÕ trªn, t«i muèn th«ng qua bµi luËn nµy, ®Ò xuÊt víi C«ng ty mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty. 2. C¸c gi¶i ph¸p ®Ò suÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i C«ng ty VËn t¶i thñy I: 2.1. TiÕp tôc khai th¸c tèi ®a c¸c tµi s¶n cè ®Þnh hiÖn cã, ®ång thêi ®Çu t­, ®æi míi n©ng cÊp c¸c tµi s¶n cè ®Þnh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh cña C«ng ty vËn t¶i thuû I chñ yÕu lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh. V× vËy viÖc qu¶n lý vµ sö dông tèt c¸c tµi s¶n nµy cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty. §Ó viÖc sö dông c¸c tµi s¶n cè ®Þnh, nhÊt lµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô söa ch÷a, bèc xÕp thùc sù cã hiÖu qu¶ C«ng ty cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: + Tæ chøc qu¶n lý chÆt chÏ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó huy ®éng, khai th¸c tèi ®a c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã vµo s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ®Ó xÈy ra t×nh tr¹ng ph­¬ng tiÖn, m¸y mãc, thiÕt bÞ ph¶i n»m chê viÖc. §­a c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cã viÖc tíi c¸c khu vùc míi ®Ó ho¹t ®éng. Bªn c¹nh ®ã ph¶i th­êng xuyªn rµ so¸t, ®¸nh gi¸ l¹i c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó kiªn quyÕt lo¹i bá c¸c tµi s¶n qu¸ cò, hÕt thêi h¹n sö dông hoÆc bÞ h­ háng nÆng th«ng qua thanh lý, nh­îng b¸n ®Ó thu håi vèn. + Trong khai th¸c, sö dông ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cÇn chó träng n©ng cao chÊt l­îng tæ chøc ch¹y tÇu ®¶m b¶o khoa häc, hîp lý, tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ ho¹t ®éng nµy. §ã lµ gi¶m thiÓu thêi gian ch¹y rçng, ch¹y kh«ng hµng, thêi gian ®ç tÇu, thêi gian chê bèc xÕp ... lµ nh÷ng lóc ph­¬ng tiÖn kh«ng t¹o ra s¶n phÈm mµ vÉn tiªu hao c¸c chi phÝ. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tæ chøc ch¹y tÇu sÏ t¨ng ®­îc vßng quay ph­¬ng tiÖn, t¨ng doanh thu tiªu thô, tiÕt kiÖm chi phÝ lµm t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty. + Th­êng xuyªn lµm tèt c«ng t¸c b¶o d­ìng, söa ch÷a ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ ®Ó duy tr× chÊt l­îng phôc vô cña c¸c tµi s¶n nµy, ®¶m b¶o ho¹t ®éng th­êng xuyªn liªn tôc vµ kh«ng h­ háng tr­íc thêi h¹n. Ngoµi ra cÇn t¨ng c­êng c¸c c«ng t¸c ho¸n c¶i, ®ãng míi ph­¬ng tiÖn ®Ó ngµy cµng ph¸t triÓn c¸c tµi s¶n nµy, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn víi c¸c tµi s¶n h­ háng cÇn söa ch÷a lín, nÕu qu¸ tèn kÐm so víi viÖc ®Çn t­ míi th× cÇn thanh lý, tr¸nh l·ng phÝ. + §èi víi c«ng t¸c khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh cÇn ®¶m b¶o hîp lý, kh«ng nªn kÐo dµi thêi gian khÊu hao tµi s¶n ®Ó nhanh chãng thu håi vèn. + Cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ ®æi míi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ ®­a c¸c c«ng nghÖ míi vµo ho¹t ®éng söa ch÷a, bèc xÕp. ViÖc ®Çu t­ míi sÏ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, tõ ®ã thu hót thªm kh¸ch hµng vµ nguån hµnh míi, t¨ng doanh thu tiªu thô gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Ngoµi ra víi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i míi C«ng ty sÏ tiÕt kiÖm ®­îc mét sè chi phÝ nh­ chi phÝ söa ch÷a, b¶o d­ìng, chi phÝ nhiªn liÖu... C¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i sÏ ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ tiÕn ®é söa ch÷a, bèc xÕp t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph­¬ng tiÖn ®­îc khai th¸c hiÖu qu¶ h¬n. H­íng ®Çu t­ nªn tËp trung vµo viÖc ®a d¹ng ho¸ tÝnh n¨ng, chñng lo¹i ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau vÒ khèi l­îng vËn chuyÓn vµ lo¹i hµng chuyªn chë. Cô thÓ lµ cÇn ®ãng míi, ho¸n c¶i c¸c sµ lan cã träng t¶i kh¸c nhau tõ nhá tíi lín. Bªn c¹nh ®ã c¸c ph­¬ng tiÖn cã tÝnh n¨ng kh¸c nhau võa chë ®­îc nh÷ng hµng ho¸ ®Æc biÖt võa chë ®­îc c¸c hµng ho¸ th«ng th­êng. Ch¼ng h¹n hiÖn nay nhu cÇu vËn chuyÓn Container ®ang t¨ng lªn song C«ng ty l¹i ch­a cã nhiÒu tÇu vµ sµ lan phï hîp víi lo¹i hµng nµy nªn ch­a khai th¸c hÕt nhu cÇu hiÖn cã trªn thÞ tr­êng. + Bªn c¹nh viÖc khai th¸c tèi ®a c¸c tµi s¶n, ®Çu t­ míi tµi s¶n cè ®Þnh th× C«ng ty còng cÇn quan t©m ®Õn c«ng t¸c gi¸o dôc ý thøc tù b¶o qu¶n c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, gi¸o dôc c«ng t¸c an toµn giao th«ng tr¸nh c¸c rñi ro do tai n¹n g©y ra nh­ c¸c chi phÝ båi th­êng hµng ho¸, chi phÝ söa ch÷a ph­¬ng tiÖn, tiÒn ph¹t... §ång thêi quy ®Þnh cô thÓ chÕ ®é tr¸ch nhiÖm ®èi víi ng­êi sö dông tµi s¶n. Nghiªm kh¾c xö lý c¸c vi ph¹m ®èi víi viÖc sö dông tµi s¶n, ch¼ng h¹n nh­ sö dông tµi s¶n chung cho môc ®Ých t­ lîi c¸ nh©n, cè t×nh thay ®æi kÕt cÊu ph­¬ng tiÖn ®Ó phôc vô môc ®Ých xÊu nh­ gia cè hÇm ®Ó lÊy trém hµng ho¸... Song song víi xö lý c¸c vi ph¹m th× C«ng ty còng cÇn th­êng xuyªn khen th­ëng xøng ®¸ng víi nh÷ng tËp thÓ cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong viÖc sö dông ph­¬ng tiÖn vµ m¸y mãc thiÕt bÞ nh­ c¸c ®oµn tÇu cã doanh thu tiªu thô cao, quay vßng ph­¬ng tiÖn nhiÒu lÇn... + §èi víi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, do chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè tù nhiªn nh­ thêi tiÕt, thuû v¨n ...nªn C«ng ty cÇn cã bé phËn lµm tèt c«ng t¸c dù b¸o thêi tiÕt, thuû v¨n ... Ngoµi ra còng cÇn ®Ò phßng nh÷ng bÊt tr¾c, rñi ro kh«ng dù ®o¸n ®­îc b»ng c¸ch mua b¶o hiÓm cho ph­¬ng tiÖn. 2.2. Tæ chøc tèt c«ng t¸c qu¶n lý vµ thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng vèn l­u ®éng bÞ ø ®äng t¹i kh©u ph¶i thu kh¸ch hµng nh­ hiÖn nay, C«ng ty cÇn xóc tiÕn c¸c biÖn ph¸p nh­ sau : + C¸c bé phËn cã quan hÖ giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng nh­ phßng vËn t¶i vµ ban qu¶n lý xi m¨ng ph¶i ®iÒu tra kü kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng tr­íc khi ký hîp ®ång vµ phèi hîp chÆt chÏ víi phßng Tµi vô trong viÖc thu håi c«ng nî. + Phßng Tµi vô cÇn kiÓm so¸t chÆt chÏ nî ph¶i thu tõ kh¸ch hµng th«ng qua c¸c sæ theo dâi nî ph¶i thu vµ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, th­êng xuyªn n¾m v÷ng t×nh h×nh nî vµ t×nh h×nh thu nî. Nªn thùc hiÖn ph©n lo¹i c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng theo møc ®é kh¶ n¨ng thanh to¸n. ViÖc ph©n lo¹i nh­ vËy sÏ gióp C«ng ty n¾m râ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña tõng kh¸ch hµng tõ ®ã cã chÝnh s¸ch b¸n chÞu phï hîp. Ch¼ng h¹n víi c¸c ®¬n vÞ cã t×nh h×nh tµi chÝnh æn ®Þnh, th­êng xuyªn thanh to¸n ®óng h¹n, ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n cao, C«ng ty cã thÓ tiÕp tôc b¸n chÞu. Ng­îc l¹i víi c¸c ®¬n vÞ kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n thÊp, vÉn cßn nî nhiÒu,th­êng xuyªn nî d©y d­a, qu¸ h¹n th× C«ng ty nªn c©n nh¾c khi quyÕt ®Þnh b¸n chÞu cho ®èi t­îng nµy. + Trong c«ng t¸c qu¶n lý nî ph¶i thu C«ng ty cÇn kÞp thêi ®«n ®èc c¸c kho¶n s¾p ®Õn h¹n. §èi víi c¸c kho¶n nî d©y d­a, qu¸ h¹n kÐo dµi C«ng ty cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p cøng r¾n, cho ng­êi ®Õn ®ßi nî. Tr­êng hîp kh«ng thÓ tù ®ßi nî, C«ng ty nªn nhê c¬ quan ph¸p luËt can thiÖp. + C«ng ty nªn khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n sím tr­íc h¹n b»ng c¸ch sö dông mét tû lÖ chiÕt khÊu b¸n hµng phï hîp. §©y lµ biÖn ph¸p th­êng ®­îc sö dông nh»m thóc ®Èy kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh vµ thu hót thªm ®­îc kh¸ch hµng míi, gi¶m c¸c chi phÝ thu nî. Tuy nhiªn khi sö dông chiÕt khÊu b¸n hµng sÏ lµm doanh thu cña C«ng ty bÞ gi¶m v× thÕ doanh nghiÖp nªn c©n nh¾c gi÷a lîi Ých cña biÖn ph¸p nµy víi møc ®é gi¶m cña doanh thu ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ chiÕt khÊu phï hîp. + HiÖn nay C«ng ty ch­a lËp ®­îc quü dù phßng ph¶i thu khã ®ßi nªn nÕu kh«ng thu håi ®­îc nî sÏ kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn. V× thÕ C«ng ty cÇn lËp quü dù phßng ®èi víi c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n lín. Tuy nhiªn ®iÒu nµy chØ thùc hiÖn ®­îc khi c«ng ty kinh doanh cã l·i. 2.3. Tæ chøc huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån vèn hîp lý, hiÖu qu¶. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng khã kh¨n hiÖn t¹i vÒ vèn ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p huy ®éng c¸c nguån vèn vµ sö dông chóng hîp lý, hiÖu qu¶ h¬n. §ã lµ: T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý vµ thu håi nî kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o nguån vèn cÇn thiÕt phôc vô kÞp thêi cho s¶n xuÊt kinh doanh ( gi¶i ph¸p 1) . §Ò nghÞ nhµ n­íc cho vay vèn ®Çu t­ víi l·i suÊt ­u ®·i. ViÖc nµy trong thùc tÕ th­êng cã rÊt nhiÒu khã kh¨n. V× thÕ tr­íc hÕt C«ng ty cÇn ph¸t huy néi lùc b»ng c¸ch huy ®éng vèn tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Huy ®éng vèn tõ chÝnh nh÷ng ng­êi lao ®éng cña C«ng ty sÏ mang l¹i cho C«ng ty nhiÒu lîi Ých tr­íc m¾t ®ång thêi sÏ lµm tiÒn ®Ò cho viÖc cæ phÇn ho¸ C«ng ty sau nµy. C«ng ty cÇn tæ chøc vËn ®éng c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn gãp vèn cho C«ng ty vay th«ng qua h×nh thøc sæ tiÕt kiÖm vµ cam kÕt thanh to¸n toµn bé c¶ gèc vµ l·i khi ng­êi lao ®éng nghØ chÕ ®é. Ph­¬ng thøc huy ®éng vèn nµy tr­íc hÕt mang l¹i lîi Ých cho C«ng ty: t¹o ®­îc mét nguån vèn cã tÝnh chÊt æn ®Þnh, th­êng xuyªn, l©u dµi víi chi phÝ hîp lý ®Ó ®Çu t­, n©ng cÊp, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, thu hót thªm kh¸ch hµng, t¨ng doanh thu tiªu thô gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. T¹o ra sù h­ng phÊn cho ng­êi lao ®éng trong viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña hä. Ng­êi lao ®éng sÏ g¾n bã vµ h¨ng h¸i lµm viÖc h¬n v× lîi Ých cña C«ng ty lµ lîi Ých cña hä. ý thøc b¶o qu¶n tµi s¶n cña C«ng ty sÏ t¨ng lªn v× tµi s¶n ®ã ®­îc mua b»ng vèn cña chÝnh ng­êi lao ®éng. N©ng cao tinh thÇn lµm chñ cña ng­êi lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi ng­êi lao ®éng : Khi cã vèn ®Çu t­ vµo c¸c tµi s¶n cè ®Þnh, ng­êi lao ®éng sÏ cã mét m«i tr­êng lµm viÖc tèt h¬n víi c¸c tµi s¶n míi, hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c ng­êi lao ®éng sÏ yªn t©m h¬n v× cuéc sèng cña hä sau tuæi lao ®éng sÏ ®­îc ®¶m b¶o b»ng mét kho¶n tiÒn kh¸ khi hä nghØ h­u cïng v¬Ý c¸c kho¶n trî cÊp x· héi. Vµ ®Õn khi C«ng ty cæ phÇn ho¸ ng­êi lao ®éng sÏ cã mét sè vèn ®Çu t­ nhÊt ®Þnh.... C«ng ty cÇn nhanh chãng xóc tiÕn c¸c c«ng t¸c chuÈn bÞ cho cæ phÇn ho¸ C«ng ty, mµ b­íc ®Çu lµ cæ phÇn ho¸ dÇn c¸c XÝ nghiÖp thµnh viªn. ViÖc cæ phÇn ho¸ võa phï hîp víi chÝnh s¸ch hiÖn nay cña Nhµ n­íc, võa lµ ph­¬ng thøc huy ®éng vèn cã nhiÒu ­u ®iÓm, cã thÓ mang l¹i nhiÒu lîi Ých kinh tÕ cao. Trong viÖc sö dông vèn C«ng ty cÇn chó träng : H¹n chÕ chi tiªu cho nh÷ng viÖc ch­a cÇn thiÕt. ChØ nªn ®Çu t­ dµi h¹n b»ng c¸c nguån vèn th­êng xuyªn. CÇn ®¶m b¶o thanh to¸n ®óng h¹n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, gi÷ uy tÝn víi chñ nî. 2.4. C¬ cÊu l¹i lùc l­îng lao ®éng: ViÖc sö dông tèt søc lao ®éng còng cã ý nghÜa quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn møc ®é hiÖu qu¶ sö dông vèn. V× søc lao ®éng lµ mét bé phËn cña vèn kinh doanh nªn nÕu kh«ng khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña nã sÏ g©y l·ng phÝ nguån lùc nµy. Mét c¬ cÊu lao ®éng hîp lý sÏ t¹o ra hiÖu qu¶ cao. Ng­îc l¹i c¬ cÊu ch­a phï hîp sÏ lµm l·ng phÝ nguån lùc, kh«ng khai th¸c hÕt hiÖu suÊt vèn kinh doanh. ChÝnh v× thÕ, ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn trong c¬ cÊu lùc l­îng lao ®éng nh­ sau: + Thùc hiÖn s¾p xÕp l¹i, tæ chøc ®Þnh biªn c¸c phßng ban ë c¸c xÝ nghiÖp vµ C«ng ty. S¾p xÕp vµ cñng cè viÖc bè trÝ l¹i lao ®éng ë khèi vËn t¶i, khèi c«ng nghiÖp nh»m tinh gi¶m biªn chÕ toµn C«ng ty, x©y dùng bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ vµ cã hiÖu qu¶. + Nghiªn cøu c¸c chÝnh s¸ch hç trî cña C«ng ty ®Ó ®éng viªn, khuyÕn khÝch c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ñ tiªu chuÈn nghØ chÕ ®é. Bªn c¹nh ®ã chó träng viÖc tuyÓn dông, s¾p xÕp c¸n bé vµ ®µo t¹o båi d­ìng líp c¸n bé c«ng nh©n viªn trÎ, cã n¨ng lùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. ViÖc tinh gi¶m biªn chÕ cã t¸c dông lín lµ nã t¹o ra mét c¬ cÊu lao ®éng thÝch hîp, ®¬n gi¶n nh­ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao, gióp C«ng ty khai th¸c tèi ®a nguån lùc lµ søc lao ®éng. C¸c kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc : + §Ò nghÞ Nhµ n­íc cho vay vèn ®Çu t­ dµi h¹n víi l·i xuÊt ­u ®·i. Nhµ n­íc lu«n khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc, thiÕt bÞ gãp phÇn vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, v× thÕ nªn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp cã ®­îc nguån vèn víi chi phÝ hîp lý. + Qu¶n lý c¸c lùc l­îng vËn t¶i khèi t­ nh©n, chèng hiÖn t­îng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. + C¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng vËn t¶i ®­êng s«ng. ViÖc söa ch÷a c¶i t¹o c¬ së h¹ tÇng ®ßi hái chi phÝ lín ngoµi kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp v× thÕ Nhµ n­íc cÇn tæ chøc n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng t¹o ®iÒu kiÖn cho vËn t¶i ®­êng s«ng ph¸t triÓn h¬n. Ch¼ng h¹n tæ chøc n¹o vÐt c¸c tuyÕn s«ng míi, l¾p ®Æt c¸c biÓn b¸o, thiÕt bÞ b¸o an toµn giao th«ng... + Gi¶m thuÕ suÊt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i xuèng 0% ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp trong giai ®o¹n khã kh¨n nµy.§©y lµ lÜnh vùc Nhµ n­íc khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®Çu t­ v× thÕ còng nªn cã sù hç trî cÇn thiÕt.