Đề tài Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thẩm định tài chính trong cho vay trung dài hạn tại Sở Giao Dịch Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam

giao chËm (ngµy 10/03/1995) l¹i kh«ng ®­îc kÕ thõa tµi liÖu ®iÒu tra xem xÐt ban ®Çu cña khèi KT§N vµ QLH§, trong khi c«ng viÖc cÇn gi¶i quyÕt gÊp, do vËy viÖc thÈm ®Þnh chØ tËp chung vµo mét sè vÊn ®Ò chÝnh liªn quan ®Õn tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. MÆc dï ngµnh mÝa ®­êng n­íc ta ®ang trong thêi kú ph¸t triÓn tèt vµ lµ c«ng tr×nh träng ®iÓm cña chÝnh phñ. Song víi nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i nªu trªn dù ¸n cã thÓ ph¸t sinh nh÷ng rñi ro nhÊt ®Þnh. Chóng t«i xin chÊp hµnh ý kiÕn chØ ®¹o cña Tæng gi¸m ®èc t¹i v¨n b¶n sè 199/NHNo-VN ngµy 03/03/1995 vµ ý kiÕn cña v¨n phßng chÝnh phñ t¹i v¨n b¶n sè 1130/KTTH ngµy 7/3/19995. Tõ ®ã ®· lËp mét héi ®ång vay vèn cã quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm chÆt chÏ gi÷a Së vµ Liªn hiÖp mÝa ®­êng I. 3.7 QuyÕt ®Þnh cho vay vµ t×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång vay nî cña Liªn hiÖp mÝa ®­êng I QuyÕt ®Þnh cho vay Sau khi xem xÐt hå s¬ vµ c¸c v¨n b¶n, giÊy tê liªn quan dù ¸n liªn doanh mÝa ®­êng 6000 tÊn mÝa/ngµy t¹i Thanh Ho¸ gi÷a liªn hiÖp mÝa ®­êng I vµ c¸c c«ng ty §µi Loan NHNo ®ång ý cho vay: + Sè tiÒn : 4620000USD + Thêi h¹n : 10 n¨m + L·i suÊt : N¨m thø nhÊt: 9%/n¨m Tõ n¨m thø hai: l·i suÊt ®­îc tÝnh trªn c¬ së l·i suÊt chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ +6%/n¨m + Thêi h¹n ©n h¹n (ch­a ph¶i tr¶ gèc): 3 n¨m + Trong 7 n¨m tiÕp theo cø 6 th¸ng tr¶ gèc 1 lÇn vµ tr¶ 14 lÇn (tõ lÇn ®Çu ®Õn lÇn thø 13 mçi lÇn tr¶ 300000 USD, lÇn thø 14 tr¶ 720000 USD). + L·i suÊt tr¶ theo thêi h¹n 6 th¸ng 1 lÇn kÓ tõ ngµy rót vèn. + §iÒu kho¶n: Bªn vay ph¶i ®­îc ChÝnh phñ cho phÐp b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc vay Ng©n hµng ®Ó gãp cæ phÇn liªn doanh. Bªn vay thÕ chÊp mãn vay b»ng gi¸ trÞ cæ phÇn gãp vµo liªn doanh ph¶i ®­îc Bé chñ qu¶n chÊp nhËn. T×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång vay nî cña liªn hiÖp mÝa ®­êng I Theo hîp ®ång vay nî gi÷a Së vµ liªn hiÖp mÝa ®­êng I vÒ kho¶n 4620000 USD. Kho¶n nî ®­îc tr¶ trong 7 n¨m (sau 3 n¨m ©n h¹n) trong 14 lÇn mçi n¨m 2 lÇn. Trong n¨m 1999 vµ n¨m 2000 liªn hiÖp mÝa ®­êng I ®· tr¶ ®­îc 3 lÇn lµ 900000 USD (mçi lÇn 300000 USD). Sau lÇn tr¶ thø 3 do gÆp khã kh¨n, ngµy 19/10/2000 liªn hiÖp mÝa ®­êng I ®· cã ®¬n ®Ò nghÞ xin d·n nî víi lÝ do: Vïng nguyªn liÖu mÝa ®­êng ë Thanh Ho¸ ch­a ®¸p øng ®­îc ®ßi hái c«ng suÊt nhµ m¸y (chÞu ¶nh h­ëng cña h¹n h¸n t¸c ®éng tíi n¨ng suÊt c©y mÝa). Do gi¸ ®­êng gi¶m Liªn hiÖp mÝa ®­êng I xin d·n kho¶n vay tõ thêi gian 10 n¨m thµnh 15 n¨m (trong ®ã 7 n¨m ©n h¹n). Nh­ vËy khi ta so s¸nh thùc tÕ x¶y ra víi sè liÖu ®· ®­îc thÈm ®Þnh thÊy kh«ng phï hîp (trong khi dù ¸n tr­íc khi tiÕn hµnh ®· cã lËp dù ¸n x©y dùng vïng nguyªn liÖu mÝa rÊt chu ®¸o). §iÒu ®ã ®· ®­îc c¸n bé thÈm ®Þnh xem xÐt, ®¸nh gi¸ rÊt kÜ vµ ®· cã nhËn ®Þnh ë phÇn kÕt luËn sau khi thÈm ®Þnh. Tuy nhiªn do dù ¸n nµy cßn mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi kh¸c cïng víi c¸c v¨n b¶n cña ChÝnh phñ ®Ò nghÞ cho vay dù ¸n nµy nªn dù ¸n ®­îc tiÕn hµnh. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña Së nãi riªng vµ cña hÖ thèng NHNoVN nãi chung. III/ §¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung vµ dµi h¹n cña SGD NHNoVN 1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc Ph¶i nãi r»ng trong nh÷ng n¨m qua SGD NHNo VN nãi chung vµ phßng kinh doanh – thÈm ®Þnh nãi riªng ®· cã nh÷ng cè g¾ng nhÊt ®Þnh gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm tµi chÝnh cho vay trung, dµi h¹n th«ng qua c¸c buæi häp tæng kÕt, ®óc rót kinh nghiÖm hµng th¸ng hµng quý vµ hµng n¨m. §Æc biÖt lµ sau khi kÕt thóc mét dù ¸n phßng kinh doanh – thÈm ®Þnh tæ chøc buæi tæng kÕt, rót kinh nghiÖm, xem xÐt nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ, thiÕu sãt vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ®Ó lµm bµi häc cho nh÷ng lÇn sau. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua sù thµnh c«ng cña ho¹t ®éng cho vay cña SGD. Nî qu¸ h¹n cña SGD ®· co¸ sù thay ®æi theo chiÒu h­íng gi¶m dÇn theo c¸c n¨m (n¨m 2000 gi¶m 31,4 tû ®ång so víi n¨m 1999 t­¬ng ®­¬ng víi 18% vµ chiÕm tû lÖ 3,4% so víi d­ nî h÷u hiÖu). §iÒu ®¸ng mõng lµ trong b¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2000 cña SGD ®· kh¼ng ®Þnh c¸c kho¶n cho vay trong n¨m ®Òu b¶o ®¶m an toµn, cã hiÖu qu¶ vµ kh«ng ph¸t sinh nî qu¸ h¹n. Nh­ vËy c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung, dµi h¹n cña SGD ngµy cµng ®­îc c¶i tiÕn vµ tõng b­íc tiÕn tíi hoµn thiÖn. C¸c c¸n bé kinh doanh - thÈm ®Þnh th­êng xuyªn ®­îc cËp nhËt, h­íng dÉn c¸c v¨n b¶n míi, nh÷ng quy ®Þnh chung cña NHNo VN vÒ cho vay, thÈm ®Þnh… ViÖc hiÓu râ c¸c quy ®Þnh cña NHNo VN vÒ quyÒn, tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸n bé, quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh (¸p dông ®óng theo quy ®Þnh ph©n cÊp tiÕn hµnh thÈm ®Þnh theo ph¸n quyÕt tÝn dông cña NHNo VN, nh÷ng dù ¸n cã quy m« lín v­ît quyÒn ph¸n quyÕt ®­îc Së tr×nh lªn ban gi¸m ®èc). §ã lµ ®iÒu ®¸ng mõng ph¶n ¸nh viÖc tu©n thñ ®óng quy ®Þnh vÒ nghiÖp vô ®Æc biÖt lµ viÖc ¸p dông c¸c quy ®Þnh trong quy chÕ cho vay ®èi víi kh¸ch hµng cña SGD ¸p dông vµ lµ chuÈn mùc ®èi chiÕu khi thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­a ra nh÷ng c¬ së c¸ch thøc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt nh­ vèn ®Çu t­, nguån vèn ®Çu t­, tÝnh to¸n møc cho vay, c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi cña dù ¸n. ë ®©y, tÝnh to¸n chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ nh­ NPV (gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng), IRR (tû suÊt hoµn vèn néi bé) ®­îc ®Ò cËp vµ lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu b¾t buéc trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh hiÖn nay. Tr­íc ®©y trong hÖ thèng NHNo VN nãi chung vµ SGD nãi riªng kh«ng ¸p dông c¸c chØ tiªu nµy ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. Do ®ã ®èi víi c¸c dù ¸n cã thêi gian ho¹t ®éng dµi th× viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña chóng lµ kh«ng x¸c thùc, nhiÒu dù ¸n khi ®i vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× cã l·i nh­ng thùc tÕ l¹i kh«ng ®¶m b¶o ®­îc viÖc tr¶ nî cho Ng©n hµng bëi trong khi ®¸nh gi¸ dù ¸n tr­íc khi dù ¸n ho¹t ®éng ®· kh«ng ®¶ ®éng ®Õn gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn. §iÒu ®ã dÉn tíi kho¶n tiÒn thiÕu hôt sau nµy. V× thÕ sau khi ¸p dông c¸c chØ tiªu nµy vµo chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®­îc n©ng lªn t¸c ®éng tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay trung, dµi h¹n nãi riªng vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña SGD nãi chung. Trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn hå s¬, SGD NHNo VN cã sù ph©n c«ng c«ng t¸c hîp lý. C¸c dù ¸n ®­îc phßng tÝn dông - thÈm ®Þnh tiÕp nhËn vµ giao c«ng viÖc cho mét c¸n bé cô thÓ trùc tiÕp qu¶n lý, xem xet. C¸n bé nµy cã nhiÖm vô xem xÐt, quan hÖ víi ng­êi xin vay vµ trùc tiÕp xuèng c¬ së kiÓm tra vÒ sè liÖu vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña ®¬n vÞ xin vay. Trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n sau khi ®Çu t­ vµ trong khi thùc hiÖn ®Çu t­ c¸n bé tÝn dông vÉn ph¶i th­êng xuyªn theo dâi, thu thËp c¸c th«ng tin vÒ dù ¸n cung cÊp th­êng xuyªn cho l·nh ®¹o. ViÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ ®· ®­îc SGD chó träng quan t©m. Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh thÈm ®Þnh nÕu chØ ®¬n thuÇn tÝnh to¸n thñ c«ng mµ kh«ng cã sù trî gióp cña m¸y vi tÝnh th× c«ng viÖc trë nªn rÊt khã kh¨n bëi nh÷ng con sè tÝnh to¸n phøc t¹p. V× vËy SGD ®· trang bÞ mét hÖ thèng m¸y vi tÝnh kh¸ hoµn chØnh víi c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm chuyªn dunggf cña ngµnh Ng©n hµng hç trî viÖc so¹n th¶o, tÝnh to¸n, l­u tr÷ hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng mét c¸ch hoµn h¶o. Th«ng tin phôc vô cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nãi chung vµ cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh nãi riªng ®· ®­îc quan t©m l­u tr÷. C¸c c¸n bé thÈm ®Þnh cã thÓ tham kh¶o th«ng tin tõ hÖ thèng th«ng tin phßng ngõa rñi ro cña NHNo VN. §iÒu ®ã ®· hç trî cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh cã hiÖu qu¶ h¬n. VÒ ®éi ngò c¸n bé tÝn dông - thÈm ®Þnh cña Së: Phßng kinh doanh cña SGD cã 15 ng­êi, ®ã lµ nh÷ng c¸n bé n¨ng ®éng, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao (trong ®ã cã 2 c¸n bé ®ang nghiªn cøu ®Ò tµi cÊp tiÕn sÜ, 10 ng­êi ®· ®¹t tr×nh ®é th¹c sÜ vµ 2 ng­êi ®ang theo häc ®Ó b¶o vÖ th¹c sÜ). Nh­ vËy c¸c c¸n bé cña phßng tÝn dông thÈm ®Þnh ®Òu lµ nh÷ng con ng­êi cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c thÈm ®Þnh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã vÒ néi dung c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh thÈm ®Þnh rÊt nhiÒu mÆt vµ gi÷a c¸c mÆt cã mèi quan hÖ rµng buéc víi nhau. C¸c c¸n bé thÈm ®Þnh cña SGD ®· rÊt quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy thÓ hiÖn qua viÖc b¸o c¸o thÈm ®Þnh ®Òu ®i kh¸ chi tiÕt vÒ tõng néi dung, ®Æc biÖt lµ viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp vay vèn. Trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸, xem xÐt bao giê c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh còng ®øng trªn quan ®iÓm cña Ng©n hµng ®Ó xem xÐt, lùa chän nh÷ng néi dung quan träng. Do ®ã c¸c dù ¸n xÐt duyÖt vµ cho vay th­êng lµ nh÷ng dù ¸n ®¶m b¶o ®­îc tÝnh an toµn cao nhÊt cho SGD. Tãm l¹i, viÖc tæ chøc ®iÒu hµnh, ph©n cÊp hîp lý, viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n hîp lý, phï hîp víi sù hç trî cña c¸c thiÕt bÞ m¸y tÝnh hiÖn ®¹i, cïng víi ®éi ngò c¸n bé tÝn dông thÈm ®Þnh cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao nªn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®­îc n©ng cao vµ ®¹t nhiÒu kÕt qu¶ tèt. Nã lµ c¬ së cho viÖc tõng b­íc chuyÓn m¹nh ®Çu t­ theo c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n vïng, tiÓu vïng cã hiÖu qu¶ còng nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ. ChÝnh nh÷ng lý do trªn lµm cho kÕt qu¶ c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ngµy cµng ®¸ng tin cËy vµ cã ý nghÜa h¬n ®èi víi SGD NHNo VN còng nh­ ®èi víi c¸c chñ ®Çu t­ cã liªn quan tíi dù ¸n. 2. Mét sè h¹n chÕ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh trung - dµi h¹n t¹i SGD NHNo ViÖt Nam Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm, nh÷ng ®iÓm ®· ®¹t ®­îc ë trªn, mét c¸ch kh¸ch quan mµ nãi th× c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung - dµi h¹n cña Së vÉn cßn cã nh÷ng mÆt h¹n ch­a hîp lý, phï hîp víi tõng hoµn c¶nh cô thÓ do ®ã ch­a thÓ nãi c«ng t¸c thÈm ®Þnh hiÖn nay cña Së lµ hoµn h¶o. ThÈm ®Þnh néi dung thÞ tr­êng lµ mét vÊn ®Ò kh¸ phøc t¹p bëi sù biÕn ®æi cña thÞ tr­êng chÞu t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè kh¸c (chÝnh trÞ, thêi tiÕt, truyÒn thèng, së thÝch…). Trong vÊn ®Ò nµy th× viÖc n¾m b¾t th«ng tin vµ biÕt ph©n tÝch nhËn ®Þnh th«ng tin thÞ tr­êng mét c¸ch nhanh nh¹y lµ v« cïng cÇn thiÕt. C¸c nguån th«ng tin cã nhiÒu, song hiÖn nay ®a sè c¸c ph©n tÝch cña tÝn dông chØ dùa trªn nguån th«ng tin do ®èi t­îng xin vay cung cÊp (ph¶i ch¨ng ®ã lµ mét nguån tin x¸c thùc?). V× thÕ trong b¸o c¸o thÈm ®Þnh nh÷ng ý kiÕn vÒ dù b¸o thi tr­êng, ph©n tÝch cung cÇu thÞ tr­êng hoÆc lµ thiÕu hoÆc lµ ch­a cã c¬ së tin cËy. §©y chÝnh lµ mét yÕu tè kh¸ quan träng t¸c ®éng tíi sù thµnh c«ng cña dù ¸n, nã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi vÊn ®Ò tr¶ nî cña ®¬n vÞ xin vay. Trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cho vay, viÖc tÝnh to¸n mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ xin vay nhiÒu khi chØ mang tÝnh h×nh thøc hoÆc nÕu cã nhËn xÐt ®¸nh gi¸ chØ tiªu ®ã th× l¹i thiÕu c¬ së do kh«ng cã nh÷ng chØ tiªu ®Þnh møc cô thÓ ®Ó so s¸nh (c¸c sè liÖu tµi chÝnh cña ®¬n vÞ xin vay liÖu cã chÝnh x¸c, b¶o ®¶m chÊt l­îng th«ng tin hay kh«ng?). Tr­êng hîp c¸n bé thÈm ®Þnh ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm th× cã thÓ ®em ra so s¸nh víi c¸c dù ¸n cïng lo¹i mµ rót ra ®¸nh gi¸ chØ tiªu ®ã lµ tèt hay xÊu. §èi víi c¸n bé Ýt kinh nghiÖm th× thËt lµ khã kh¨n vµ ®ã chÝnh lµ ®iÒu ¶nh h­ëng ®Õn c¬ së ra quyÕt ®Þnh cho vay. ViÖc ®øng trªn gi¸c ®é Ng©n hµng khi xem xÐt, ®¸nh gi¸ dù ¸n cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ. Ng©n hµng râ rµng chØ quan t©m tíi viÖc m×nh ph¶i thu ®­îc nî vÒ (c¶ gèc c¶ l·i lµ tèt nhÊt) nªn khi xem xÐt dù ¸n dùa trªn nguyªn t¾c: cµng thu nî cµng nhanh cµng tèt, cµng bít rñi ro cµng hay. Song ®«i lóc Ng©n hµng cÇn ph¶i cã quan ®iÓm gióp ®ì ng­êi vay vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho hä ph¸t triÓn, coi môc tiªu ph¸t triÓn lµ môc tiªu cña Ng©n hµng. Tõ ®ã cã thÓ c©n b»ng c¶ lîi Ých cña Ng©n hµng vµ lîi Ých cña ®¬n vÞ xin vay ViÖc ®¸nh gi¸ b¶o ®¶m tiÒn vay ®èi víi Ng©n hµng hiÖn nay lµ rÊt quan träng. §«i khi Ng©n hµng chØ xem xÐt tíi tµi s¶n thÕ chÊp mµ l¬ lµ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ cña dù ¸n. Së giao dÞch bá qua c«ng viÖc tÝnh to¸n ®é nh¹y c¶m cña c¸c yÕu tè tíi lîi nhuËn cña dù ¸n. Do ®ã khi thùc hiÖn dù ¸n kh«ng n¾m ®­îc c¸c yÕu tè nµo ¶nh h­ëng nhiÒu, yÕu tè nµo ¶nh h­ëng Ýt chÝnh v× ®ã kh«ng cã c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ bít c¸c rñi ro. Nguyªn nh©n Nguyªn nh©n tõ néi t¹i SGD NHNo ViÖt Nam Thùc tÕ lµ c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ nªu ra trong quy tr×nh thÈm ®Þnh thÈm ®Þnh cña NHNo ®· ®­îc ®Ò cËp ®Õn tuy nhiªn møc ®é ch­a s©u mµ cßn mang nÆng tÝnh h×nh thøc. Chóng ch­a ®­îc coi träng nh­ lµ nh÷ng chØ tiªu c¬ b¶n cho viÖc phan tÝch, ®¸nh gi¸, lùa chän dù ¸n, ch­a ®­îc coi lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh triÓn väng còng nh­ ®é an toµn cã thÓ cã cña dù ¸n. §é an toµn cña dù ¸n ®Çu t­ th× rÊt hiÕm khi ®­îc xem xÐt theo ®óng b¶n chÊt cña nã, mµ nh×n chung chØ xem xÐt ®é an toµn cña mãn vay th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ tµi s¶n cÇm cè, tµi s¶n thÕ chÊp hay thùc lùc cña bªn b¶o l·nh… Trong khi yªu cÇu cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh lµ ph¶i thÈm ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan dù ¸n. Song ®èi víi SGD th× kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n cña ®¬n vÞ xin vay lµ yªu cÇu hµng ®Çu. VËy lµm thÕ nµo ®Ó SGD dung hoµ ®­îc hai yªu cÇu nµy. LiÖu tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n cã ®­îc Ng©n hµng quan t©m ®Õn mét c¸ch ®óng mùc hay kh«ng? VÒ vÊn ®Ò ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ xin vay th× lµm thÕ nµo ®Ó kh¼ng ®Þnh ®­îc ®¬n vÞ xin vay cã t×nh th×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh hay yÕu kÐm, mét ®¬n vÞ nh­ thÕ nµo lµ ®¬n vÞ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. SGD ch­a cã mét danh môc c¸c tiªu chuÈn chÝnh thøc vµ c¸c chØ tiªu ®Þnh møc ®Ó so s¸nh. HiÖn nay viÖc ®¸nh gi¸ lµ hoµn toµn theo c¶m tÝnh vµ kinh nghiÖm tÝch luü ®­îc cña c¸n bé thÈm ®Þnh. HÖ thèng thu thËp, xö lý vµ ph©n tÝch th«ng tin vÒ ktt, thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp hay c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng xin vay ®ang vµ sÏ cã quan hÖ tÝn dông víi SGD nh»m dù b¸o kÞp thêi nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra cßn ch­a ®­îc quan t©m. HÖ thèng th«ng tin tÝn dông tõ d­íi lªn vµ tõ trªn xuèng trong toµn hÖ thèng cßn ch­a ®­îc cñng cè nhiÒu ®Æc biÖt lµ hÖ thèng thèng kª tÝn dông cßn nhiÒu bÊt cËp. HiÖn nay chØ cã hÖ thèng th«ng tin phßng ngõa rñi ro cña NHNo VN nh­ng ho¹t ®éng cßn h¹n chÕ. Nguyªn nh©n do c¬ chÕ Theo c¬ chÕ hiÖn nay tr­íc khi dù ¸n ®Õn Ng©n hµng ®· ®­îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn xem xÐt vµ thÈm ®Þnh (Uû ban kÕ ho¹ch Nhµ n­íc, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng…). Tuy nhiªn ë mçi cÊp ®é kh¸c nhau cã c¸c quyÕt ®Þnh kh¸c nhau. Khi tíi tay Ng©n hµng, Ng©n hµng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh theo ®óng quy tr×nh cã thÓ bÞ coi lµ lÒ mÒ mµ nÕu Ng©n hµng tõ chèi cho vay sÏ dÉn tíi m©u thuÉn ë møc ®é nhÊt ®Þnh ®èi víi c¬ quan chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Nguyªn nh©n ph¸t sinh tõ phÝa ®¬n vÞ xin vay Cã nhiÒu ®¬n vÞ kh«ng muèn c«ng khai t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh do ®ã c¸n bé thÈm ®Þnh rÊt khã tiÕp cËn ®Ó khia th¸c th«ng tin Tµi liÖu chñ yÕu mµ c¸n bé thÈm ®Þnh sö dông ®Ó xem xÐt ®¸nh gi¸ ®¬n vÞ xin vay lµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña ®¬n vÞ xin vay song thùc tÕ cã mét sè ®¬n vÞ thùc hiÖn quyÕt to¸n muén, cã ®¬n vÞ th× lËp 2 lo¹i bo¸ c¸o tµi chÝnh riªng. Do ®ã tÝnh ch©n thùc cña c¸c b¸o c¸o tißa chÝnh kh«ng ®­îc kiÓm nghiÖm. Khi ph©n tÝch dù ¸n b¶n th©n ®¬n vÞ xin vay ch­a n¾m ®Çy ®ñ c¸c néi dung vµ thñ tôc cÇn thiÕt, ch­a cã th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ thÞ tr­êng, nªn c¸c b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi cßn thiÕu nhiÒu néi dung vµ ®ßi hái c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i l­u t©m yªu cÇu gi¶i tr×nh thªm. §iÒu nµy g©y mÊt thêi gian cho c¶ 2 bªn vµ lµm chËm thêi gian thÈm ®Þnh. Nguyªn nh©n kh¸ch quan M«i tr­êng cña dù ¸n lµ m«i tr­êng trong t­¬ng lai, trong ®ã c¸c ®iÒu kiÖn vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi, ph¸p luËt lu«n biÕn ®éng. Rñi ro cã thÓ x¶y ra, c¸c dù ®o¸n cã thÓ bÞ sai lÖch ®i, hiÖu qu¶ cña dù ¸n cã thÓ gi¶m sót, dù ¸n mÊt ®i tÝnh kh¶ thi. C¸n bé thÈm ®Þnh dï giái ®Õn mÊy còng kh«ng thÓ l­êng hÕt ®­îc mäi biÕn cè cã thÓ x¶y ra vµ nhËn ®Þnh sù viÖc ®Òu chÝnh x¸c 100%. ë ®©y khã kh¨n lµ kh¸ch quan vµ ta ph¶i chÊp nhËn tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé thÈm ®Þnh bao giê còng chØ lµm sao gi¶m thiÓu rñi ro x¶y ra vµ cã biÖn ph¸p phµng chèng rñi ro cho Ng©n hµng. PhÇn III Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung dµi h¹n t¹i Së Giao DÞch NHNoVN Trong thêi gian qua ViÖt Nam ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi mµ n«Ø bËt lµ møc t¨ng tr­ëng kh¸ cao liªn tôc vµ toµn diÖn mÆc dï nÒn kinh tÕ trong khu vùc bÞ l©m vµo cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ n¨m 1997. §iÒu nµy ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña sù nghiÖp ®æi míi mµ §¶ng ta lùa chän ®ã lµ con ®­êng x©y dùng XHCN. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã nhiÖm vô quan träng cña nh©n d©n ta lµ tiÕn hµnh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸. Trong qu¸ tr×nh nµy nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ßi hái cÇn cã mét l­îng vèn kh¸ lín ®Ó chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ cßn chËm ph¸t triÓn sang nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp tiªn tiÕn. Ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung vµ hÖ thèng NHNo nãi riªng víi chøc n¨ng quan träng lµ trung gian tµi chÝnh ®· vµ ®ang gãp c«ng søc cña m×nh vµo qu¸ tr×nh ®æi míi nµy. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i ngµy cµng hoµn thiÖn c«ng t¸c cña m×nh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong ®ã bao gåm c¶ c«ng viÖc kh«ng ngõng n©ng cao vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung- dµi h¹n. Së Giao DÞch NHNoVN còng lµ mét trong nh÷ng chi nh¸nh cña NHNoVN còng ®· vµ ®ang kh«ng ngõng hoµn thiÖn ho¹t ®éng thÈm ®Þnh cña m×nh. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua kÕt qu¶ kinh doanh cña Së Giao DÞch ngµy cµng hiÖu qu¶, d­ nî ngµy cµng gia t¨ng, nî qu¸ h¹n ngµy cµng gi¶m. §ã lµ kÕt qu¶ cña sù l·nh ®¹o cña ban gi¸m ®èc vµ ban l·nh ®¹o phßng tÝn dông- thÈm ®Þnh. I.Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña Së Giao DÞch trong lÜnh vùc cho vay, ®Çu t­. Víi ph­¬ng ch©m cho vay ®Ó gãp phÇn thùc hiÖn ®­êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, gi÷ ®­îc vai trß chñ ®¹o ®èi víi thanh to¸n tiÒn tÖ t¹i ng©n hµng. §©y chÝnh lµ viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh cña hÖ thèng NHNoVN nãi chung vµ nhiÖm vô cña Së Giao DÞch nãi chung. TriÖt ®Ó ®i theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, thùc hiÖn quan hÖ cung cÇu vèn trªn tõng ®Þa bµn víi l·i suÊt thùc d­¬ng, ®¶m b¶o ®ñ chi phÝ cho ho¹t ®éng ng©n hµng vµ cã l·i, ®ñ tiÒn l­¬ng kinh doanh, ®¶m b¶o ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. §ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, gióp ®ì c¸c ®¬n vÞ xin vay ®Ó ®«i bªn cïng cã lîi. B¸m s¸t thÞ tr­êng n«ng th«n më réng cho vay hé s¶n xuÊt, kinh tÕ trang tr¹i, hîp t¸c x· kiÓu míi, c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu n«ng l©m thuû s¶n. Më réng thÞ phÇn ®Çu t­ vµo c¸c tæng c«ng ty nhÊt lµ c¸c tæng c«ng ty trùc tiÕp liªn quan ®Õn s¶n xuÊt- chÕ biÕn- tiªu thô- xuÊt khÈu s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp n«ng th«n. Thùc hiÖn tèt ph­¬ng ch©m “NHNo lµ b¹n cña nhµ n«ng” vµ “T¨ng tr­ëng nh­ng an toµn tÝn dông”. Kh«ng ngõng më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ, gi÷ ®­îc ch÷ tÝn trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó tiÕp tôc nhËn ®­îc nguån vèn tµi trî uû th¸c ®Çu t­ cña n­íc ngoµi (lµ nguån cã chi phÝ vèn kh¸ thÊp) Tõng b­íc hiÖn ®¹i hãa ng©n hµng ®Ó theo kÞp víi tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ thÕ giíi ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn trong kinh doanh, ®øng v÷ng trong c¹nh tranh vµ hoµ nhËp víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn ThÕ giíi. Víi ph­¬ng ch©m tån t¹i, ph¸t triÓn vµ lín m¹nh Së Giao DÞch NHNoVN chñ tr­¬ng lÊy hiÖu qu¶, an toµn trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng cña m×nh lµ tiªu chuÈn hµng ®Çu. §ång thêi ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng vÒ c¸c dÞch vô ng©n hµng víi s¶n phÈm ®a d¹ng vµ chÊt l­îng cao. Song mét vÊn ®Ò quan träng nhÊt lµ mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña Së Giao DÞch ph¶i lu«n ®¶m b¶o ®óng ph¸p luËt vµ nh÷ng nguyªn t¾c ®¹o ®øc trong nhiÖm vô ng©n hµng. §­a ra kÕ ho¹ch kinh doanh n¨m 2001 nh­ sau: D­ nî t¨ng tr­ëng 25- 30% (t­¬ng ®­¬ng 307tû ®ång) Trong ®ã: Tû träng d­ nî trung dµi h¹n chiÕm 40% tæng d­ nî (t­¬ng ®­¬ng 122,7 tû ®ång) PhÊn ®Êu gi¶m nî qu¸ h¹n xuèng d­íi 3,5% Nguån vèn t¨ng tr­ëng 25% Tµi chÝnh t¨ng tr­ëng 10% so víi kÕ ho¹ch ®­îc giao. Bªn c¹nh viÖc n©ng cao chÊt l­îng tµi chÝnh dù ¸n ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng, më réng tÝn dông, t×m c¸ch thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi Së Giao DÞch, thiÕt lËp mèi quan hÖ l©u dµi ®èi víi kh¸ch hµng, n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, më réng c¸c lo¹i h×nh kinh doanh míi, cÇn kiÖm x©y dùng ngµnh, tiÕt kiÖm lao ®éng, gi÷ g×n uy tÝn trong kinh doanh. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cña Së Giao DÞch trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ ho¹t ®éng trong mét m«i tr­êng c¹nh tranh, c¹nh tranh trong tÝn dông, cã nghÜa lµ ph¶i t¨ng c­êng tiÕp thÞ ®Ó ph¸t triÓn vµ gi÷ v÷ng kh¸ch hµng, ph¶i c¶i tiÕn phôc vô, t¹o thuËn lîi tèi ®a cho c¸c ®¬n vÞ vay vèn (doanh nghiÖp nhµ n­íc, doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh...) ®· cã quan hÖ l©u n¨m víi Së Giao DÞch, tËp trung th¸o gì nh÷ng khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp lín theo ®óng chñ tr­¬ng ®Þnh h­íng cña nhµ n­íc. §ång thêi n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ph¶i ®­îc xen kÏ c¸c yÕu tè quan träng trong viÖc n©ng cao thÕ m¹nh c¹nh tranh cña Së Giao DÞch. Nh÷ng dù ¸n mµ Së Giao DÞch tµi trî víi vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ sÏ n©ng cao uy tÝn cña Së Giao DÞch trong con m¾t kh¸ch hµng. Th­êng xuyªn båi d­ìng kiÕn thøc chuyªn m«n, kÜ n¨ng hç trî cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ còng nh­ ho¹t ®éng cho vay c¸c c¸n bé tÝn dông, trùc tiÕp n¾m b¾t c¸c kiÕn thøc míi phï hîp víi t×nh h×nh vµ hoµn c¶nh kinh doanh cô thÓ. Mçi c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i liªn tôc tù rÌn luyÖn tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kiÕn thøc, tr×nh ®é chuyªn m«n b¶n th©n nh»m n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña m×nh. II.Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña Së Giao DÞch NHNoVN §øng tr­íc thùc tÕ ho¹t ®éng còng nh­ ®Þnh h­íng trong ho¹t ®éng cho vay, xuÊt ph¸t tõ sù cÇn thiÕt còng nh­ thùc tr¹ng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung dµi h¹n t¹i Së Giao DÞch NHNoVN, chóng ta thÊy râ mét vÊn ®Ò næi lªn lµ cÇn ph¶i nhanh chãng hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. §©y lµ c¬ së ®Ó cho ng©n hµng sµng läc, lùa chän dù ¸n ®Çu t­ cã hiÖu qu¶, gióp cho ng©n hµng khai th«ng ®­îc nguån vèn, më réng nghiÖp vô tÝn dông, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña Së Giao DÞch. Qua viÖc t×m hiÓu c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung dµi h¹n t¹i Së Giao DÞch, viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc còng nh­ h¹n chÕ cßn tån t¹i vµ nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng ph¶i chØ ®Ó tham kh¶o thùc tiÔn, mµ qua ®ã em muèn ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh trong cho vay trung dµi h¹n bao gåm nh÷ng mÆt sau: Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi Gi¶i ph¸p vÒ ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh Gi¶i ph¸p vÒ th«ng tin vµ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt T¨ng c­êng mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c c¬ quan chuyªn m«n 1.Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi Con ng­êi lµ trung t©m cña mäi ho¹t ®éng x· héi, võa lµ chñ thÓ tæ chøc võa lµ chñ thÓ ho¹t ®éng v× thÕ con ng­êi lµ rÊt quan träng, ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong mäi ho¹t ®éng nãi chung vµ trong thÈm ®Þnh dù ¸n nãi riªng. KÕt qu¶ cña thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ kÕt qu¶ cña viÖc ®¸nh gi¸ xem xÐt dù ¸n theo nh×n nhËn chñ quan cña ng­êi thÈm ®Þnh trªn c¬ së khoa häc vµ c¸c tiªu chuÈn thÈm ®Þnh kh¸c nhau. Do ®ã hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng thÈm ®Þnh phô thuéc vµo chÊt l­îng cña nh©n tè con ng­êi. Con ng­êi ë ®©y lµ ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn ®iÒu hµnh hoÆc trùc tiÕp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ cña ng©n hµng tõ trung ­¬ng ®Õn c¸c c¬ së ®i¹ ph­¬ng. §Ó cã ®­îc ®éi ngò c¸n bé ®¸p øng ®­îc víi yªu cÇu ngµy nay, còng nh­ tËn dông nguån lùc con ng­êi ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng s¸ng t¹o, Së Giao DÞch cÇn x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé cã chÊt l­îng theo yªu cÇu: VÒ tr×nh ®é chuyªn m«n: C¸c c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i cã ®ñ tr×nh ®é vµ hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng, vÒ ho¹t ®éng ng©n hµng, tµi chÝnh, ph¸p luËt. §Æc biÖt ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ tµi chÝnh doanh nghiÖp, tµi chÝnh ng©n hµng, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp, dù ¸n ®Çu t­ mét c¸ch thuÇn thôc. §ång thêi ph¶i lu«n ®­îc phæ biÕn c¸c v¨n b¶n, ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh míi mét c¸ch nhanh chãng, s¸ng t¹o. Ph¶i lu«n tù häc hái tõ nhiÒu phÝa (thÞ tr­êng, ng©n hµng kh¸c) ®Ó bæ sung cho chÝnh b¶n th©n. Bªn c¹nh ®ã ®éi ngò nµy ph¶i cã kh¶ n¨ng khai th¸c, xö lÝ th«ng tin trªn m¸y vi tÝnh, sö dông thµnh th¹o c¸c phÇn mÒm hç trî ph©n tÝch, thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ còng nh­ c¸c ch­¬ng tr×nh qu¶n lÝ hiÖn ®¹i. VÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp c¸n bé tÝn dông ph¶i cã phÈm chÊt ®¹o ®øc trung thùc, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tÝnh kØ luËt cao, cã lßng nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc, cã t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp, cã ý thøc rÌn luyÖn tù båi d­ìng. Kh«ng v× lîi Ých riªng t­ mµ ¶nh h­ëng tíi lîi Ých chung. §Ó cã ®­îc ®éi ngò c¸n bé nh­ trªn nh»m n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh dù ¸n ngay tõ nh©n tè con ng­êi, trong thêi gian tíi SGDNHNoVN cÇn cñng cè vµ hoµn thiÖn ®éi ngò c¸n bé theo h­íng: Chñ ®éng th­êng xuyªn båi d­ìng kiÕn thøc chuyªn m«n vµ nh÷ng kiÕn thøc hç trî cho ho¹t ®éng cña ngµnh nh»m gióp cho c¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp vµ c¸n bé tÝn dông thÈm ®Þnh trùc tiÕp n¾m b¾t c¸c kiÕn thøc míi phï hîp víi t×nh h×nh vµ bèi c¶nh kinh doanh míi. CÇn tiÕn hµnh tuyÓn chän vµ chuyªn m«n ho¸ ®éi ngò c¸n bé tÝn dông thÈm ®Þnh theo ®óng chØ thÞ 08 cña NHNN. §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé theo m¶ng dù ¸n lín vµ cho vay doanh nghiÖp ®Ó ®¶m ®­¬ng c«ng viÖc thÈm ®Þnh vµ qu¶n lÝ khi cho vay ®èi víi c¸c dù ¸n cã quy m« lín vµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Ng©n hµng cÇn ®¶m b¶o r»ng c¸c c¸n bé thÈm ®Þnh lµ ®ñ n¨ng lùc ®èi víi c¸c c¸n bé kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc th× ng©n hµng nªn xem xÐt vµ chuyÓn sang nhiÖm vô kh¸c, bè trÝ c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kinh nghiÖm vµo c¸c kh©u chñ chèt trong c¸c kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n. Bæ sung thªm ®éi ngò c¸n bé tÝn dông trùctiÕp thÈm ®Þnh dù ¸n cho c¸c chi nh¸nh cßn thiÕu ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng qu¸ t¶i tÝn dông. CÇn cã chÝnh s¸ch ­u tiªn, ­u ®·i, khen th­ëng tho¶ ®¸ng ®èi víi c¸c c¸n bé tÝn dông giái lµm viÖc cã kinh nghiÖm, hiÖu qu¶ c«ng viÖc cao, ®ång thêi kØ luËt nghiªm minh c¸c hµnh vi tiªu cùc. Gi¸o dôc ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cho c¸n bé tÝn dông th«ng qua c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn, nªu g­¬ng ng­êi tèt viÖc tèt. Së Giao DÞch cÇn cã chÝnh s¸ch thu hót vµ ­u ®·i c¸c chuyªn gia giái ®Ó ®éi ngò nµy phôc vô hoÆc tham gia cè, céng t¸c viªn cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh. Së Giao DÞch cÇn tiÕp tôc triÓn khai vµ nh©n réng c¸c kho¸ ®µo t¹o cho c¸n bé tÝn dông chuyªn s©u vÒ lÜnh vùc thÈm ®Þnh dù ¸n, cã thÓ thùc hiÖn viÖc ®µo t¹o l¹i ®èi víi nh÷ng c¸n bé tÝn dông cßn thiÕu n¨ng lùc, tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nh»m n©ng cao chÊt l­îng c¸n bé. X©y dùng hÖ thèng c¸c quy t¾c, chuÈn mùc vÒ tr×nh ®é ®èi víi c¸n bé thÈm ®Þnh ®Ó lµm tiªu chuÈn tuyÓn chän còng nh­ c¸c kÕ ho¹ch vÒ båi d­ìng vµ ®µo t¹o. KhuyÕn khÝch viÖc nghiªn cøu khoa häc, ®Ò xuÊt c¸c s¸ng kiÕn míi trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®Ó phæ biÕn vµ øng dông trong toµn hÖ thèng. Së Giao DÞch cÇn cã chÝnh s¸ch c¸n bé tù ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é b»ng c¸ch hç trî häc phÝ, trî cÊp tiÒn tµi liÖu, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian gióp cho ®éi ngò c¸n bé cã thÓ n©ng cao ®­îc kiÕn thøc, tr×nh ®é nghiÖp vô cña m×nh. 2.Gi¶i ph¸p vÒ ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh Ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè rÊt quan träng cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi chÊt l­îng cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh bëi khi sö dông ph­¬ng ph¸p cßn thiÕu sãt sÏ g©y ra viÖc hiÓu vÒ hiÖu qu¶ dù ¸n kh¸c nhau. VÒ c¬ b¶n hiÖn nay néi dung vÒ ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cña Së Giao DÞch NHNoVN lµ kh¸ ®Çy ®ñ. Tuy nhiªn sù am hiÓu vµ vËn dông c¸c kiÕn thøc ®ã trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh th× kh«ng ph¶i mäi c¸n bé lµ nh­ nhau. ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n trung vµ dµi h¹n l¹i kh«ng ph¶i lµ mét c«ng viÖc ®¬n gi¶n mµ nã thùc hiÖn trªn nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau, bao hµm v« sè c¸c biÕn ®éng kh¸c nhau. ChÝnh v× vËy viÖc hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc thÈm ®Þnh vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn lµ mét c«ng viÖc cÇn lµm t¹i Së Giao DÞch. ThÈm ®Þnh t­ c¸ch ph¸p lÝ cña dù ¸n (hå s¬ dù ¸n) vµ chñ dù ¸n: ®©y lµ mét mÆt thÈm ®Þnh cã liªn quan ®Õn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c nhau. B¶n th©n mçi c¸n bé thÈm ®Þnh khã cã kh¶ n¨ng n¾m v÷ng toµn bé c¸c v¨n b¶n nµy hoÆc nÕu cã th× sÏ rÊt tèn thêi gian vµ c«ng søc. Thùc tÕ c¸c v¨n b¶n phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh rÊt phøc t¹p: LuËt doanh nghiÖp nhµ n­íc, luËt c«ng ty, luËt doanh nghiÖp t­ nh©n, luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, Quy chÕ ®Çu t­ vµ x©y dùng c¬ b¶n... vµ cßn ch­a tÝnh ®Õn luËt ph¸p quèc tÕ. Nh­ng viÖc thÈm ®Þnh mµ c¸n bé thÈm ®Þnh thùc hiÖn kh«ng ph¶i liªn quan ®Õn tÊt c¶ nh÷ng g× cã trong c¸c v¨n b¶n nµy nªn viÖc tra cøu trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh sÏ rÊt khã kh¨n. vËy Së Giao DÞch cÇn hÖ thèng ho¸ nh÷ng néi dung cÇn thiÕt cho mÆt thÈm ®Þnh nµy vµ cã sù bæ sung cÇn thiÕt cho mÆt thÈm ®Þnh nµy vµ cã sù bæ sung cÇn thiÕt, kÞp thêi khi cã sù thay ®æi vÒ luËt, quy ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã hoµn thiÖn hå s¬ ph¸p lÝ bao gåm ®Çy ®ñ c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt còng lµ mét c«ng viÖc cÇn lµm ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh ë b­íc nµy. ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ ®Çu t­: Nh­ ®· ph©n tÝch kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ dù ¸n cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn dù ¸n kh«ng chØ tõ ph­¬ng diÖn rñi ro ph¸ s¶n mµ kh¶ n¨ng cña chñ dù ¸n trong c¸c mÆt kh¸c còng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn qu¶n lÝ, ®iÒu hµnh, vµ thùc hiÖn thµnh c«ng dù ¸n. hiÖn nay cã rÊt nhiÒu tµi liÖu kh¸c nhau tr×nh bµy vÒ phÇn thÈm ®Þnh nµy. Tuy nhiªn sù vËn dông kiÕn thøc ®èi víi doanh nghiÖp vµ ®èi víi c¸c ng©n hµng l¹i kh¸c nhau, v× vËy Së Giao DÞch cÇn hÖ thèng nh÷ng néi dung cÇn thiÕt phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña m×nh. §øng trªn quan ®iÓm cña ng©n hµng khi ph©n tÝch th× kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn lµ hai mÆt quan träng nhÊt. Bªn c¹nh ®ã ph©n tÝch kh¶ n¨ng ho¹t ®éng còng cho phÐp ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Cïng víi nh÷ng B¸o c¸o tµi chÝnh Së Giao DÞch cÇn yªu cÇu ®¬n vÞ xin vay cung cÊp ®Çy ®ñ th«ngtin vÒ t×nh h×nh nî ®Ó sö dông hîp lÝ chØ tiªu ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n. §ång thêi ®Ó c¸n bé thÈm ®Þnh ®­a ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ ®Çut­ Së Giao DÞch cÇn x©y dùng mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu tiªu chuÈn ®Ó lµm c¬ së so s¸nh (thÕ nµo lµ tèt, xÊu). Së Giao DÞch cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt, dÞch vô vµ tæng côc thèng kª ®Ó cã th«ng tin vÒ tØ lÖ tham chiÕu nh»m phôc vô tèt h¬n c«ng t¸c thÈm ®Þnh. ThÈm ®Þnh dù ¸n bao gåm: ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n vµ ThÈm ®Þnh kh¶ n¨ng thùc hiÖn dù ¸n (tÝnh kh¶ thi) Trªn c¬ së c¸c tµi liÖu mµ chñ dù ¸n cung cÊp trong ®ã quan träng lµ luËn chøng kinh tÕ kÜ thuËt cña dù ¸n, c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn tiÕn hµnh c«ng viÖc cña m×nh. C¸c tµi liÖu bæ sung cho c«ng viÖclµ nh÷ng th«ng tin mµ c¸n bé thÈm ®Þnh tù tiÕn hµnh thu thËp. Tr­íc tiªn c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn kiÓm tra tÝnh hîp lÝ cña c¸c th«ng tin mµ doanh nghiÖp cung cÊp ®o× hái c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i cã kinh nghiÖm. Mçi sù kh«ng hîp lÝ ®Òu ph¶i ®­îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch yªu cÇu gi¶i tr×nh hoÆc cung cÊp l¹i th«ng tin. Trªn c¬ së th«ng tin ®· ®­îc kiÓm tra c¸n bé thÈm ®Þnh míi tiÕn hµnh c¸c néi dung tiÕp theo. ThÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n chñ yÕu tËp trung trªn c¸c kh¸i niÖm doanh thu vµ chi phÝ, lîi Ých vµ chi phÝ ®Çu t­. Do lîi Ých vµ chi phÝ ph¸t sinh ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau nªn cÇn ph¶i sö dông kÜ thuËt hiÖn t¹i ho¸ ®Ó chuyÓn ®æi gi¸ trÞ tiÒn tÖ vÒ cïng mét thêi ®iÓm ®Ó so s¸nh. C¸n bé thÈm ®Þnh cÇn n¾m v÷ng kÜ thuËt nµy v× nã cho phÐp sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p NPV, IRR mét c¸ch linh ho¹t. Trong ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n cÇn n¾m v÷ng vµ sö dông thµnh th¹o c¸c chØ tiªu NPV, IRR, PP... trong ®ã cÇn ph©n biÖt râ sù kh¸c nhau gi÷a l·i suÊt hiÖn t¹i ho¸ sö dông cho NPV, IRR. V× ph­¬ng ph¸p NPV ®¸nh gi¸ quy m« lîi Ých cña dù ¸n cho nªn l·i suÊt hiÖn t¹i ho¸ trong tr­êng hîp nµy ph¶i thÓ hiÖn chi phÝ vèn hoÆc theo c¸ch nh×n nhËn kh¸c lµ chi phÝ c¬ héi cña vèn nã hoµn toµn kh¸c víi l·i suÊt sö dông ®Ó x¸c ®Þnh c¸c gi¸ trÞ NPV phôc vô cho tÝnh to¸n IRR. Bªn c¹nh nh÷ng chó ý trªn th× viÖc ph©n tÝch hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n sö dông c¸c chØ tiªu to¸n häc trªn sÏ thuËn lîi vµ tiÕt kiÖm thêi gian h¬n cho c¸n bé thÈm ®Þnh nÕu ®­îc sö dông trªn c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh ®Ó tÝnh to¸n. HiÖn nay trong viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n Së Giao DÞch ch­a ®Ò cËp ®Õn yÕu tè rñi ro. Trong ®Çu t­ rñi ro lµ yÕu tè khã cã thÓ tr¸nh khái bëi qu¸ tr×nh ®Çu t­ th­êng phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè mang tÝnh ngÉu nhiªn kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc. Rñi ro ë ®©y ®­îc coi lµ sù biÕn ®éng bÊt lîi cña thÞ tr­êng...®Ó tiÕn hµnh thÈm ®Þnh trong ®iÒu kiÖn rñi ro Së Giao DÞch cÇn ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p sau: Ph­¬ng ph¸p ®iÒu chØnh tØ lÖ chiÕt khÊu theo møc ®é rñi ro Theo ph­¬ng ph¸p nµy tØ lÖ chiÕt khÊu (chi phÝ sö dông vèn) sÏ ®­îc céng thªm mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh. L­îng céng thªm nµy lín hay nhá tuú thuéc vµo møc ®é m¹o hiÓm cña dù ¸n. tû lÖ chiÕt khÊu míi gäi lµ tØ lÖ chiÕt khÊu kh¸ ®Çy ®ñ. §iÒu nµy cã nghÜa lµ møc ®é rñi ro cµng lín th× tØ lÖ chiÕt khÊu cµng cao, vµ khi tÝnh NPV sÏ kh«ng cã mét tØ lÖ chiÕt khÊu chung cho tÊt c¶ c¸c dù ¸n. PhÇn chÖnh lÖch gi÷a tØ lÖ chiÕt khÊu ®Çy ®ñ víi chi phÝ sö dông vèn ®­îc gäi lµ phÇn dù phßng bï ®¾p rñi ro. TØ lÖ chiÕt khÊu cã thÓ x¸c ®Þnh theo hai ph­¬ng ph¸p: chñ quan vµ kh¸ch quan. Theo ph­¬ng ph¸p chñ quan: ng­êi ta ph©n lo¹i dù ¸n ®Çu t­ theo møc ®é m¹o hiÓm, vµ chñ ®Çu t­ tù Ên ®Þnh mét tØ lÖ chiÕt khÊu t­¬ng xøng víi møc ®é m¹o hiÓm. VÝ dô: Lo¹i dù ¸n Tû lÖ chiÕt khÊu(%) Dù ¸n an toµn Dù ¸n Ýt m¹o hiÓm Dù ¸n cã m¹o hiÓm trung b×nh Dù ¸n cã m¹o hiÓm cao 7 10 13 16 Trong ®ã 3% chªnh lÖch ë ®©y gäi lµ tØ lÖ dù phßng bï ®¾p rñi ro. Theo ph­¬ng ph¸p kh¸ch quan: dùa vµo x¸c suÊt xuÊt hiÖn rñi ro ®Ó ®iÒu chØnh tØ lÖ chiÕt khÊu, vµ tØ lÖ chiÕt khÊu ®Çy ®ñ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Trong ®ã: r: chi phÝ sö dông vèn b×nh qu©n rd: tØ lÖ chiÕt khÊu ®Çy ®ñ q:x¸c suÊt xuÊt hiÖn rñi ro Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sù m¹o hiÓm cña dù ¸n Theo ph­¬ng ph¸p nµy tØ lÖ chiÕtkhÊu ®­îc gi÷ nguyªn vµ ng­êi ta chØ x¸c ®Þnh sù biÕn ®éng cña c¸c kho¶n thu mµ dù ¸n mang l¹i trong t­¬ng lai. Bëi c¸c kho¶n thu nhËp cña dù ¸n th­êng n»m ë thêi ®iÓm trongt­¬ng lai mµ t­¬ng lai l¹i kh«ng ch¾c ch¾n. thêi gian cµng dµi tÝnh hiÖn thùc cµng kÐm. Do vËy sù m¹o hiÓm cña dù ¸n th­êng ®­îc thÓ hiÖn ë sù biÕn ®éng cña thu nhËp. Sù m¹o hiÓm cña dù ¸n ®Çu t­ ®­îc ®o b»ng ®é lÖch mÉu vµ hÖ sè biÕn ®éng. -X¸c ®Þnh ®é lÖch mÉu: tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau: B1: x¸c ®Þnh c¸c kho¶n thu nhËp ë c¸c møc ®é kh¸c nhau B2: x¸c ®Þnh x¸c suÊt ë c¸c møc ®é kh¸c nhau cña thu nhËp B3: tÝnh k× väng toµn bé cña c¸c thu nhËp ®ang ®îi B4: tÝnh ®é lÖch mÉu ®Ó x¸c ®Þnh sù m¹o hiÓm cña dù ¸n. KÕt luËn : ®é lÖch mÉu cµng nhá, møc ®é an toµn cµng cao vµ ng­îc l¹i ®é lÖch mÉu cµng cao th× møc ®é an toµn cµng nhá. §Ó x¸c ®Þnh ®é lÖch mÉu cña c¸c kh©u thu nhËp trong t­¬nglai g¾n liÒn víi mçi dù ¸n, ®Çu tiªn ta ph¶i dù tÝnh c¸c kho¶n thu nhËp hµng n¨m cña mçi dù ¸n ë c¸c møc ®é kh¸c nhau vµ x¸c suÊt xuÊt hiÖn kh¶ n¨ng ®ã. TÝnh k× väng to¸n häc cña c¸c kho¶n thu nhËp (hoÆc sè trung b×nh cña thu nhËp hµng n¨m) theo c«ng thøc: Trong ®ã Xi:thu nhËp n¨m i (i=1->n) Pi: x¸c suÊt xuÊt hiÖn Xi X: sè thu nhËp trung b×nh Cuèi cïng x¸c ®Þnh ®é lÖch mÉu: Ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m cña dù ¸n gióp cho Së Giao DÞch biÕt ®­îc dù ¸n nh¹y c¶m víi c¸c yÕu tè nµo hay nãi c¸ch kh¸c yÕu tè nµo g©y nªn sù thay ®æi nhiÒu nhÊt cña chØ tiªu hiÖu qu¶ xem xÐt dù ¸n ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p qu¶n lÝ chóng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Khi ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m cña dù ¸n cÇn l­u ý ®Õn c¸c biÕn sè cã tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi viÖc ®¸nh gi¸ dù ¸n. Víi c¸c dù ¸n cã sö dông ®Õn vèn vay b»ng ngo¹i tÖ, cã nguyªn vËt liÖu nhËp tõ n­íc ngoµi hoÆc xuÊt khÈu s¶n phÈm th× cÇn quan t©m tíi sù biÕn ®éng cña tØ gi¸ hèi ®o¸i. §Æc biÖt ®èi víi tÊt c¶ c¸c dù ¸n ®Çu t­ th× Së Giao DÞch cÇn xem xÐt ®é nh¹y NPV cña dù ¸n theo trÞ sè l·i suÊt chiÕt khÊu vµ l·i vay dµi h¹n, v× NPV rÊt nh¹y c¶m víi trÞ sè nµy. ViÖc ph©n tÝch ®é nh¹y kh«ng chØ ®¸nh gi¸ dù ¸n ®¬n thuÇn, mµ nã cßn cã Ých cho ng­êi qu¶n lÝ dù ¸n sau nµy, khi dù ¸n ®­îc vay vèn th× Së Giao DÞch còng lµ mét trong nh÷ng ng­êi qu¶n lÝ dù ¸n. KÕt qu¶ cña ph©n tÝch ®é nh¹y sÏ lµm râ h¬n c¸c kho¶ng c¸ch tíi h¹n, ®ßi hái sù quan t©m qu¶n lÝ s¸t sao nh»m ®¶m b¶o kÕt qu¶ kinh doanh cña dù ¸n. Së Giao DÞch ph¶i theo dâi chÆt chÏ mäi ho¹t ®éng cña dù ¸n ®Ó cã thÓ cã sù hç trî hoÆc ®×nh chØ ho¹t ®éng dù ¸n. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña ngµnh ng©n hµng nãi chung vµ cña Së Giao DÞch NHNoVN nãi riªng ph©n tÝch kh¶ n¨ng cña dù ¸n lµ mét néi dung cã tÝnh thùc tiÔn cao cho phÐp n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n. nh­ ®· biÕt tÝnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ dùa trªn c¬ së sè liÖu chÝnh lµ b¸o c¸o tµi chÝnh nµy ®­îc lËp trªn mét sè nh÷ng gi¶ ®Þnh c¬ b¶n vÒ c¸c mÆt thÞ tr­êng, c«ng nghÖ, nguyªn liÖu... hay b¶n th©n nã lµ tËp hîp c¸c sè liÖu gi¶ ®Þnh. §Ó ®­a ra ®­îc c¸c sè liÖu nµy®ßi hái ng­êi lËp dù ¸n ph¶i ph©n tÝch ®Çy ®ñ c¸c mÆt trªn vµ ®­a ra con sè gi¶®Þnh hîp lÝ cho tõng phÇn mµ ®Æc tr­ng lµ doanh thu vµ chi phÝ qua c¸c n¨m thùc hiÖn. Tuy nhiªn ®©y lµ mét c«ng viÖcphøc t¹p vµ mçi con sè lµ sù tæng hîp nhiÒu mÆt kh¸c nhau cho nªn kh«ng ph¶i lóc nµo nã còng hîp lÝ. Khi ph©n tÝch tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, trªn c¬ së th«ng tin ®­îc cung cÊp vµ tù thu thËp, c¸n bé thÈm ®Þnh lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng nh×n thÊy nh÷ng bÊt hîp lÝ nh÷ng con sè gi¶ ®Þnh nµy. tuy nhiªn sù ph©n tÝch kh«ng nªn chØ dõng l¹i ë kÕt luËn lµ khã kh¨n vÒ mÆt nµy hay mÆt kh¸c. §Ó hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n trªn c¬ së b¸o c¸o tµi chÝnh míi. Trong tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ yªu cÇu phÝa chñ dù ¸n lËp l¹i luËn chøng kinh tÕ kÜ thuËt cho phï hîp. Trªn c¬ së nh÷ng ph©n tÝch nµy th× c¸c biÖn ph¸p n©ng cao tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n ph¶i tËp trung chi tiÕt vµo viÖc ®¹t ®­îc sè l­îng gi¶ ®Þnh ®· ®Ò cËp ban ®Çu. Ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc vµ cÈn thËn néi dung nµy cho phÐp lo¹i bá nh÷ng dù ¸n mang tÝnh kh¶ thi thÊp vµ thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng dù ¸n cã kh¶ n¨ng. ThÈm ®Þnh c¸c biÖn ph¸p b¶o toµn vèn, c¸n bé thÈm ®Þnh néi dung nµy khi xem xÐt nh÷ng dù ¸n mµ chñ ®Çu t­ kh«ng cã ®ñ møc vèn tù cã cÇn thiÕt (tèi thiÓu 30% ®èi víi dù ¸n trung dµi h¹n) th× nªn kiªn quyÕt kiÕn nghÞ kh«ng nªn cho vay. Tr­êng hîp chñ dù ¸n lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc th× còng cÇn kiªn quyÕt v× cã ¶nh h­ëng ®Õn an toµn vèn cña së, ®Õn tµi s¶n XHCN. Bªn c¹nh viÖc hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p thÈm ®Þnh trªn, së cÇn x©y dùng mét qui tr×nh thÈm ®Þnh khoa häc dùa trªn nguyªn t¾c t¸ch ra nhiÒu kh©u tõ thÈm ®Þnh tµi chÝnh, thÈm ®Þnh kÜ thuËt, ph©n tÝch thÞ tr­êng...cho ®Õn thÈm ®Þnh biÖn ph¸p b¶o ®¶m vèn vay, kiÓm tra n¨ng lùc ®iÒu hµnh. 3. Gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc ®iÒu hµnh ViÖc tæ chøc, ph©n c«ng hîp lÝ cã khoa häc trong ho¹t ®éng t¸c nghiÖp trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ sÏ tr¸nh ®­îc sù chång chÐo kh«ng cÇn thiÕt, gi¶m nh÷ng h¹n chÕ vµ ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña c¸n bé thÈm ®Þnh còng nh­ c¶ tËp thÓ, gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng còng nh­ rót ng¾n thêi gian thÈm ®Þnh. V× vËy Së Giao DÞch cÇn: +TiÕp tôc thùc hiÖn nghiªm tóc ph©n quyÒn ph¸n quyÕt vµ thÈm ®Þnh nh­ v¨n b¶n quy ®Þnh hiÖn hµnh cña NHNo (®· ®Ò cËp ë phÇn II). §ång thêi nghiªn cøu ®Ó gãp ý ®iÒu chØnh møc ph¸n quyÕt sao cho phï hîp víi t×nh h×nh cñaSGD, tõng lo¹i ®èi t­îng kh¸ch hµng, tõng lo¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh. +Tæ chøc thÈm ®Þnh cÇn ph¶i s¾p xÕp theo h­íng ngµy cµng tinh gi¶m gän nhÑ nh­ng ph¶i lµnh m¹nh, kh«ng dµn tr¶i, tËp trung vµo n©ng cao chÊt l­îng vµ ®¶m b¶o vÒ sè l­îng ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra. +Trong viÖc ph©n c«ng c«ng viÖc, cÇn ph¶i c¨n cø vµo kh¶ n¨ng, n¨ng lùc cña mçi c¸n bé ®Ó ph¸t huy tr×nh ®é, kinh nghiÖm, thÕ m¹nh cña mçi c¸n bé trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. +Së cÇn tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o, tæ chøc b¸o c¸o tæng kÕt, ®¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm vÒ thùc tiÔn ho¹t ®éng thÈm ®Þnh dù ¸n nãi chung vµ thÈm ®Þnh dù ¸n trung dµi h¹n nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã ban l·nh ®¹o cÇn s¾p xÕp tæ chøc c¸c buæi giao l­u liªn ®¬n vÞ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé cña Së Giao DÞch gÆp gì tiÕp xóc víi c¸c c¸n bé cña chi nh¸nh kh¸c, cña ng©n hµng kh¸c ®Ó häc hái kinh nghiÖm cña ®¬n vÞ b¹n. 4.Gi¶i ph¸p vÒ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt vµ th«ng tin: *VÒ trang thiÕt bÞ Tr×nh ®é c«ng nghÖ ng©n hµng vµ c«ng nghÖ thÈm ®Þnh trong khuvùcvµ trªn thÕ giíi ®· cùc k× ph¸t triÓn, ph¶i nãi lµ v­ît tréi so víi ViÖt Nam. ChÝnh v× vËy víi môc tiªu héi nhËp ®­îc víi khu vùc vµ c¸c n­íc trªn ThÕ giíi, còng nh­ viÖc n©ng cao thÈm ®Þnh dù ¸n trung dµi h¹n t­¬ng xøng víi yªu cÇu hiÖn nay th× trang thiÕt bÞ kÜ thuËt hiÖn ®¹i ph¶i ®­îc Së Giao DÞch chó träng trang bÞ vµ ®æi míi. Së Giao DÞch cã chiÕn l­îc ®Çu t­, ®æi míi hÖ thèng trang thiÕt bÞ, sö dông c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm hiÖu qu¶ trong qu¶n lÝ vµ thÈm ®Þnh dù ¸n sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng xö lÝ c¸c th«ng sè ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña dù ¸n, lµm gi¶m viÖc xö lÝ sè liÖu b»ng tay, øng dông c¸c phÇn mÒm vi tÝnh hiÖn ®¹i sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ dù ¸n trªn c¬ së ®ã ra quyÕt ®Þnh hîp lÝ: HiÖn nay Së Giao DÞch ®· tham gia hÖ thèng nèi m¹ng cña NHNo song vÉn ch­a cã m¹ng m¸y tÝnh liªn kÕt gi÷a bé phËn tÝn dông cña c¸c chi nh¸nh víi nhau. Do ®ã, trang thiÕt bÞ m¸y tÝnh vµ c¸c bé phËn liªn l¹c qua m¹ng sÏ lµm cho viÖc chØ ®¹o cña cÊp ra quyÕt ®Þnh còng nh­ viÖc sö dông th«ng tin phô trî kÞp thêi h¬n, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thÈm ®Þnh vµ t¸i thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. VÒ th«ng tin Th«ng tin kh«ng nh÷ng cã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ mµ nã cßn lµ mét thø vò khÝ ®­îc sö dông ®Ó c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng. ViÖc ¶nh h­ëng cña th«ng tin ®Õn hiÖu qu¶ thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ nãi riªng ®­îc thÓ hiÖn trªn hai mÆt: l­îng th«ng tin vµ chÊt th«ng tin. NÕu l­îng th«ng tin cho thÈm ®Þnh kh«ng ®ñ th× kÕt luËn rót ra kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc ®Çy ®ñ c¸c biÕn ®éng cßn nÕu chÊt l­îng th«ng tin kh«ng cao th× c¸c kÕt luËn rót ra sÏ kh«ng chÝnh x¸c. C¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt vµ l­îng cña th«ng tin cÇn bao gåm: Hoµn hiÖn hÖ thèng cung cÊp th«ng tin, b¸o c¸o néi bé, ®Ó th«ng tin th«ng suèt vµ ®Çy ®ñ, kh«ng phiÕn diÖn. Tõ ®ã lµm c¬ së cung cÊp th«ng tin cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ®­îc nhanh chãng vµ thuËn tiÖn. X©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin vÒ kinh tÕ, thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng nh»m cã thÓ dù b¸o kÞp thêi nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra, n¾m b¾t kÞp thêi vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cung cÇu, vÒ vèn cho tõng thêi k× ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh l·i suÊt cho vay phï hîp. Së Giao DÞch cÇn cã quy ®Þnh vÒ viÖc cung cÊp th«ng tin tõ c¸c dù ¸n ®· ho¹t ®éng, ®ang ho¹t ®éng, xö lÝ khèi l­îng th«ng tin ®ã lµ ®· t¹o cho Së Giao DÞch mét c¬ së d÷ liÖu th«ng tin khæng lå v× ®èi t­îng kh¸ch hµng cña Së Giao DÞch rÊt ®a d¹ng, ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp. ®ã lµ c¬ së tham kh¶o h÷u Ých cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­. §èi víi nguån th«ng tin do doanh nghiÖp cung cÊp bao gåm c¸c hå s¬ tµi liÖu, b¸o c¸o tµi chÝnh, LCKTKT... th× Së Giao DÞch yªu cÇu doanh nghiÖp cung cÊp ®Çy ®ñ. §ång thêi khi cã nh÷ng nghi ngê hoÆc cã nh÷ng gi¶ ®Þnh míi vÒ mét yÕu tè nµo ®ã th× Së Giao DÞch cÇn yªu cÇu doanh nghiÖp cung cÊp bæ sung th«ng tin hoÆc gi¶i tr×nh kÞp thêi. Së Giao DÞch còng cÇn cã c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu cung cÊp b»ng c¸c phÐp tÝnh to¸n ®¬n gi¶n h¬n v× kh«ng ph¶i lóc nµo còng chÝnh x¸c vµ hîp lÝ. §Ó n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng th«ng tin Së cã thÓ: -Víi nh÷ng tµi liÖu cã nghi ngê cÇn ®èi chiÕu hoÆc ®ßi hái ®­îc gi¶i tr×nh bëi nh÷ng c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp. -Tr­íc khi doanh nghiÖp ®Ò nghÞ xin vay, Së Giao DÞch cã thÓ yªu cÇu LCKTKT ph¶i ®­îc lËp bëi mét c¬ quan t­ vÊn, hoÆc chuyªn m«n vÒ ®Çu t­ mµ uy tÝn ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh hoÆc ®­îc së tin t­ëng. -C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cÇn ph¶i ®­îc cËp nhËt vµ cã sù chøng nhËn cña c«ng ty kiÓm to¸n §èi víi th«ng tin do Së Giao DÞch thu thËp cã thÓ bao gåm: -Th«ng tin vÒ thÞ tr­êng: c¸n bé thÈm ®Þnh cÇn ph¶i tham kh¶o c¸c s¸ch b¸o, t¹p chÝ nghiªn cøu thÞ tr­êng, tµi liÖu chuyªn ngµnh, th«ng tin tõ Tæng côc thèng kª hoÆc mua th«ng tin cña c¸c c¬ quan nghiªn cøu thÞ tr­êng (nÕu cã). Bªn c¹nh ®ã c¸n bé thÈm ®Þnh cã thÓ trùc tiÕp tiÕn hµnh kh¶o s¸t vµ ®iÒu tra nh÷ng vÊn ®Ò mµ b¶n th©n quan t©m. -Th«ng tin vÒ tæ chøc qu¶n lÝ vµ tæ chøc s¶n xuÊt: th«ng qua qu¸ tr×nh giao dÞch tiÕp xóc c¸n bé thÈm ®Þnh cã thÓ t×m hiÓu mét sè mÆt trong néi bé doanh nghiÖp nh­ tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ kh¶ n¨ng giao tiÕp cña c¸n bé qu¶n lÝ vµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp, c¸ch thøc bè trÝ s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ, tinh thÇn lao ®éng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®¸ng chó ý kh¸c. -Th«ng tin vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ: ®©y lµ mét phÇn c«ng viÖc khã v× c¸n bé thÈm ®Þnh th­êng kh«ng n¾m b¾t ®­îc kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ phÇn nµy, nã ®ßi hái ph¶i cã sù céng t¸c víi c¸c chuyªn viªn kÜ thuËt. 5.T¨ng c­êng mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c c¬ quan chuyªn m«n liªn quan: Quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng lµ mét vÊn ®Ò quan träng t¹o thuËn lîi cho Së Giao DÞch ë nhiÒu mÆt ho¹t ®éng kh¸c nhau chø kh«ng riªng thÈm ®Þnh cho vay. Së Giao DÞch cÇn kh«ng ngõng t¨ng c­êng më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ thu hót hä qua c¸c chÝnh s¸ch tiÕp thÞ, dÞch vô mµ Së Giao DÞch cung cÊp, t¹o dùng uy tÝn cña Së Giao DÞch trªn thÞ tr­êng. Bªn c¹nh ®ã Së Giao DÞch còng cÇn tiÕn hµnh n¾m v÷ng t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp gióp cho Së Giao DÞch cã ®­îc th«ng tin quan träng ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cho vay, ®¶m b¶o an toµn kho¶n vay, cïng nhau gi¶i quyÕt khã kh¨n ph¸t sinh nh»m duy tr× tèt mèi quan hÖ l©u dµi gi÷a kh¸ch hµng víi Së. TiÕn hµnh ph©n lo¹i doanh nghiÖp ®Ó lµm c¨n cø cho vay còng lµ mét viÖc cÇn thiÕt, ®¶m b¶o an toµn trongkinh doanh. ThiÕt lËp vµ ph¸t triÓn quan hÖ víi Bé Khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng sÏ gióp cho Së Giao DÞch cã thªm ®­îc cè vÊn vÒ vÊn ®Ò thÈm ®Þnh tÝnh kh¶ thi vÒ khoa häc c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ...vÒ mÆt tµi chÝnh, chi phÝ cho viÖc thÈm ®Þnh thùc hiÖn bëi Bé hoÆc Së KHCN&MT rÊt lín chiÕm tõ 2- 4% gi¸ trÞ TSC§ vµ CN sö dông trong khi ai lµ ng­êi chÞu chi phÝ nµy vÉn cßn lµ vÊn ®Ò tranh c·i. ViÖc cã mèi quan hÖ tèt vµ th­êng xuyªn víi c¬ quan nµy sÏ gióp cho Së Giao DÞch gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t cho ®Õn khi cã bé phËn chuyªn m«n vÒ thÈm ®Þnh kÜ thuËt nh»m n©ng cao tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c thÈm ®Þnh t¹i Së Giao DÞch. Bªn c¹nh ®ã Së Giao DÞch còng cÇn më réng quan hÖ víi c¸c c¬ quan t­ vÊn thÈm ®Þnh, c¸c c¬ quan nghiªn cøu kÜ thuËt kh¸c, c¸c c¬ quan nghiªn cøu thÞ tr­êng, c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng... viÖc nµy sÏ t¹o thuËn lîi cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña Së Giao DÞch NHNoVN. III.Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hç trî n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ trong cho vay trung dµi h¹n t¹i Së Giao DÞch NHNoVN ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét khÝa c¹nh trong thÈm ®Þnh dù ¸n, song ph¹m vi cña nã bao hµm tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh cña nÒn kinh tÕ, nã ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña c¸c dù ¸n thuéc tÊt c¶ c¸c ngµnh. ChÝnh v× vËy muèn n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ cña Së Giao DÞch cÇn ph¶i ®­îc sù phèi hîp hç trî ®ång bé tõ chÝnh s¸ch còng nh­ ho¹t ®éng cña c¸c bé ngµnh liªn quan trong nÒn kinh tÕ cña n­íc ta hiÖn nay. +§Ò nghÞ Ng©n hµng Nhµ n­íc hoµn thiÖn Trung t©m tÝn dông trung ­¬ng nh»m hç trî, cung cÊp th«ngtin cho ho¹t ®éng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã hiÖu qu¶ h¬n, trî gióp kÜ thuËt thÈm ®Þnh cho ng©n hµng. Hµng n¨m Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn tæ chøc héi nghÞ kinh nghiÖm toµn ngµnh ®Ó t¨ng c­êng sù hiÓu biÕt vµ hîp t¸c gi÷a c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n nãi riªng vµ ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng nãi chung. +§Ò nghÞ c¸c bé, ngµnh cÇn hÖ thèng ho¸ c¸c th«ngtin liªn quan ®Õn lÜnh vùc cña Bé, ngµnh qu¶n lÝ. Hµng n¨m nªn cã b¸o c¸o tæng kÕt c«ng khai t×nh h×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, ®­a ra nh÷ng chØ sè chung ph¶n ¸nh tèc ®é t¨ng tr­ëng, vµ c¸c chØ sè liªn quan cña ngµnh th«ng qua c¸c tµi liÖu chuyªn ngµnh hay trung t©m l­u tr÷ th«ng tin cña ngµnh. +§Ò nghÞ chÝnh phñ, bé, ngµnh cïng phèi hîp ®Ó x©y dùng c¸c ®Þnh møc, c¸c th«ng sè kinh tÕ cña ngµnh, c¸c lÜnh vùc kinh doanh ®Ó lµm c¬ së cho viÖc so s¸nh hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®­îc s¸t thùc h¬n, cô thÓ nh­: tØ lÖ l·i suÊt cña c¶ nÒn kinh tÕ, gi¸ c¬ së cña c¸c mÆt hµng chñ lùc, c¸c ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu... +§Ò nghÞ c¸c Bé ngµnh cÇn phèi hîp chÆt chÏ trongviÖc thÈm ®Þnh vµ phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­. §Ò nghÞ chÝnh phñ nªn cã v¨n b¶n quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn ®èi víi kÕt qu¶ thÈm ®Þnh. §Æc biÖt, trong c¬ chÕ tÝn dông kÕ ho¹ch cÇn ®Ó ng©n hµng cÊp vèn tÝn dông kÕ ho¹ch tham gia ngay tõ ®Çu tiÕn hµnh thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­, ®Ó ®¶m b¶o vèn ho¹t ®éng cña ng©n hµng còng nh­ b¶o ®¶m tÝnh hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc, ®ång thêi gi¶m bít viÖc kÐo dµi thêi gian ra quyÕt ®Þnh ®èi víi c¸c dù ¸n vay vèn tÝn dông (v× thuéc ®èi t­îng qu¶n lÝ cña nhiÒu Bé ngµnh liªn quan). +§Ò nghÞ Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, Bé tµi chÝnh ban hµnh c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ trong viÖc qu¶n lÝ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n còng nh­ qu¶n lÝ tµi chÝnh. +Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn hÖ thèng ho¸ c¸c tiªu thøc c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n, cung cÊp c¸c tµi liÖu vµ th«ng tin cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh, më réng ph¹m vi tÝn dông trªn thÞ tr­êng nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin theo yªu cÇu cña c¸c tæ chøc tÝn dông vÒ c¸c doanh nghiÖp gióp cho c¸n bé thÈm ®Þnh cã nhËn ®Þnh ®óng ®¾n vµ c¬ së thÈm ®Þnh tr­íc khi cÊp tÝn dông cho doanh nghiÖp. +§Ò nghÞ c¸c Bé ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng phèi hîp chÆt chÏ h¬n trong viÖc trao ®æi vµ cung cÊp c¸c th«ng tin, cÇn thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn mét m¹ng th«ng tin trong toµn quèc víi sù tham gia réng r·i cña c¸c c¬ quan trong viÖc ®æi míi hÖ thèng cung cÊp th«ng tin phôc vô cho ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh. KÕt luËn Qua nghiªn cøu néi dung ®Ò tµi ta ®· thÊy ®­îc tÇm quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét dù ¸n ®Çu t­, tõ ®ã gióp cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®¸nh gi¸ ®óng vÒ dù ¸n vµ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cho vay ®óng ®¾n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ, chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ ë c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam trong®ã cã Së Giao DÞch NHNoVN trong thêi gian qua lµ ch­a thùc sù hiÖu qu¶. ®Ó cã thÓ n©ng cao ®­îc chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t­ lµ mét ®iÒu kh«ng dÔ dµng ®ßi hái ph¶i cã sù hç trî lÉn nhau tõ nhiÒu phÝa: Ng©n hµng, ®¬n vÞ xin vay, c¸c Bé ngµnh liªn quan... “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh trong cho vay trung dµi h¹n t¹i Së Giao DÞch NHNoVN”. Do thêi gian cã h¹n, viÖc s­u tÇm tµi liÖu, kiÕn thøc b¶n th©n cßn h¹n chÕ v× vËy, chuyªn ®Ò ch¾c ch¾n cßn nhiÒu thiÕu sãt, chØ dõng l¹i ë møc ®é tham kh¶o. Em mong thÇy c« xem xÐt gióp ®ì em hoµn thiÖn tèt ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy §µm V¨n HuÖ, c¸c c« chó c«ng t¸c t¹i Së Giao DÞch NHNoVN ®· tËn t×nh gióp ®ì em. Môc lôc