Đề tài Một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý ngân sách Nhà nước cấp phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng

ng công tác giữ gìn trật tự an ninh trên địa bàn. Chi ngân sách cho hoạt động của tổ dân phố là cần thiết mhằm khuyến khích, động viên sự tích cực của tổ trưởng, tổ phó tổ dân phố. Năm 1998 mức chi cho tổ dân phố là 1574 triệu đồng, năm 1999 đạt 1684 triệu đồng, tăng 7% so với năm 1998; năm 2000 mức chi đạt 1822 triệu đồng tăng 8% so với năm 1999. Nhìn chung mức chi ngân sách phường cho hoạt động của tổ dân phố chiếm một tỷ trọng khá lớn trong tổng chi ngân sách phường, năm nào cũng đạt trên dưới 10% tổng chi ngân sách phường (xem biểu số 7) * Chi cho chính sách xã hội Đây là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong việc trợ giúp các hộ gia đình có khó khăn, trẻ em lang thang cơ nhỡ, thăm hỏi các gia đình thương binh liệt sỹ nhân dịp lễ tết, xây dựng nhà tình nghĩa... trong những năm gần đây, khi nền kinh tế đã có nhiều biến chuyển tích cực và thu được những kết quả khả quan thì chế độ phúc lợi xã hội cũng được quan tâm hơn trước. Số chi ngân sách phường cho chính sách xã hội năm 1998 là 479 triệu đồng; năm 1999 là 453 triệu đồng giảm 5,5% so với năm 1998l; năm 2000 là 595 triệu đồng tăng 31% so với năm 1999. Các khoản chi bảo đảm xã hội được lấy chủ yếu từ nguồn đóng góp của dân. Nhìn chung các khoản chi này được công khai minh bạch, ghi chép đầy đủ. Tuy nhiên vẫn có một vài phường vẫn phát sinh hiện tượng như : lập đối tượng khống để lấy tiền, bớt xén tiêu chuẩn của các đối tượng... tuy số tiền không lớn nhưng nó thể hiện sự yếu kém trong công tác quản lý, gây mất lòng tin nhân dân. * Chi kinh phí Đảng, đoàn thể và các tổ chức khác. Theo quy định, kinh phí của các tổ chức ở phường chỉ được ngân sách phường tài trợ phần cân đối sau khi đã trừ đi phần thu hội phí và các khoản thu khác. Đối với tổ chức Đảng trước kia cũng vậy, từ năm 1997 tách thành hệ thống cấp phát riêng theo ngành dọc, nhưng thực tế vẫn còn theo cơ chế cũ tức là : ngân sách phường tài trợ phần kinh phí hoạt động sau khi trừ đi khoản thu Đảng phí và các khoản thu khác. Ngoài tổ chức Đảng, hiện nay ngân sách phường phải hỗ trợ kinh phí hoạt động gồm cả phụ cấp cho năm tổ chức chính trị xã hội là : Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thanh niên Cộng sản, Hội phụ nữ, Hội nông dân và Hội cựu chiến binh. Ngoài ra đối với các hội khác như Hội người cao tuổi... ngân sách phường chỉ hỗ trợ kinh phí lúc thành lập. Do nhiệm vụ của các tổ chức chính trị trong tình hình mới ngày càng nặng nề nên các khoản chi cho tổ chức này có xu hướng tăng lên. Năm 1998 tổng số chi về kinh phí Đảng và đoàn thể là 1592 triệu đồng, chiếm 11,6% tổng chi ngân sách phường; năm 1999 tổng số chi là 1991 triệu đồng chiếm 12,3% tổng chi ngân sách phường, vượt năm 1998 là 25%. Năm 2000, số chi là 1841 triệu đồng chiếm 9,6% tổng chi ngân sách phường, giảm so với năm 1999 nhưng vượt 15,6% so với năm 1998 (xem biểu số 7) Các tổ chức này đều có cơ sở ở các tổ dân phố nên các khoản chi bị phân tán, xé nhỏ và đó là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến những yếu kém trong quản lý như : chi sai mục đích, lãng phí, kém hiệu quả, trục lợi các nhân... * Chi thường xuyên khác Đây là khoản chi thường xuyên trên địa bàn phường do ngân sách cấp Quận giao cho cấp phường đảm nhiệm như : chi thường xuyên phục vụ hoạt động tại phường, chi quản lý các di tích văn hóa thông tin phường, chi địa chính, chi quản lý trật tự xây dựng, chi đầu tư hạ tầng kỹ thuật, đường giao thông thoát nước, vệ sinh môi trường có tính chất bức xúc, chi hoạt động của chợ, chi sửa chữa loa đài truyền thanh, chi đầu tư xây dựng cơ bản... riêng chi đầu tư xây dựng cơ bản phải thực hiện theo các thủ tục về đầu tư xây dựng cơ bản. Khoản chi thường xuyên khác này không có tính ổn định mà phải cân đối ngân sách với thu ngân sách phường. Nếu thu ngân sách phường không hoàn thành thì phải giảm chi thường xuyên khác. Tuy vậy do có nhiều khoản chi khác nhau, tính chất phức tạp nên số chi cho khoản này rất lớn, thường chiếm trên 50% tổng chi ngân sách phường. Năm 1998 chi thường xuyên khác đạt 8093 triệu đồng chiếm 59,08% tổng chi ngân sách phường; năm 1999 chi thường xuyên khác đạt 8871 triệu đồng chiếm 54,8% tổng chi; năm 2000 chi thường xuyên khác đạt 12045 triệu đồng chiếm 62,8% tổng chi ngân sách phường Do có rất nhiều nội dung bên trong nên việc quản lý khoản chi thường xuyên khác này gặp rất nhiều khó khăn. Ngoại trừ khoản chi đầu tư xây dựng cơ bản phải thực hiện theo các thủ tục về đầu tư xây dựng cơ bản, còn lại các khoản chi khác đều mang tính bột phát, không ổn định, khi phát sinh mới chi. Hiện nay ở nhiều phường có tình trạng chi sai mục đích không tiết kiệm và kém hiệu quả nên dẫn đến tình trạng lãng phí, chiếm dụng vốn NSNN. III. Đánh giá về tình hình quản lý ngân sách phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng. Năm 1997 là năm đầu tiên luật NSNN có hiệu lực thi hành trên toàn quốc và cũng là năm đầu tiên ngân sách phường hoạt động như một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN. Qua bốn năm thực hiện NSNN, công tác quản lý NSNN cấp phường đã đạt được những thành tựu hết sức khả quan, góp phần tích cực hỗ trợ cho bộ máy chính quyền địa phương thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình . Bên cạnh đó còn có những mặt khiếm khuyết, chưa hoàn thiện trong công tác quản lý NSNN cấp phường nói chung và trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng nói riêng. Những đánh giá nhận xét một cách tổng quát về công tác tổ chức quản lý các khoản thu ngân sách phường được nhìn nhận trên các khía cạnh sau. 1. Về phân cấp nhiệm vụ thu. a. Ưu điểm Qua nghiên cứu thực trạng công tác quản lý thu ngân sách phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng cho thấy hầu hết các khoản thu chi NSNN đều được thể hiện qua NSNN, sổ sách kế toán tương đối rõ ràng. Chính quyền cấp phường quan tâm nhiều hơn đến công tác quản lý ngân sách, tìm mọi biện pháp để khai thác, nuôi dưỡng nguồn thu. Tình trạng lạm thu, thu vượt mức quy định, đặc biệt là các khoản thu trái với quy định về cơ bản đã được chấn chỉnh. Tình trạng thu ghi sổ tay, không sử dụng biên lai thu đã được khắc phục. Đảm bảo được nguồn thu cho hoạt động của bộ máy chính quyền phường, không còn tình trạng nợ lương, nợ sinh hoạt phí của cán bộ xã, phường. Đối với các khoản thu 100%, tuy rằng tổng số thu có giảm đi nhưng hầu hết các phường đều hoàn thành dự toán năm, trong đó thu phí và lệ phí là khoản thu ổn định nhất qua ba năm 1998, 1999,2000. Thu phí và lệ phí luôn đạt tỷ lệ xấp xỉ 30% trong tổng thu ngân sách phường. Đối với các khoản thu điều tiết, tuy mới thực hiện điều tiết từ năm 1999 song kết quả thu đóng vai trò quan trọng trong tổng thu ngân sách phường (trung bình chiếm 18%). Khoản thu chủ yếu có tính chất quyết định đến số thu này là khoản thu thuế nhà đất (trung bình chiếm 90% trên tổng thu ngân sách phường). Các phường trên địa bàn Quận đã thực hiện tốt công tác quản lý thu thuế nhà đất, tổ chức thực hiện vượt dự toán năm, góp phần tăng thu ngân sách phường. Nhiều phường đã có sáng tạo và chặt chẽ trong khâu tổ chức quản lý, dẫn đến kết quả thu cao, hoàn thành sát dự toán. Số thu thuế tiêu thụ đặc biệt không phát sinh đồng đều trên các địa bàn song nhìn chung cũng có kết quả khả quan, góp phần đáng kể v ào tổng thu ngân sách phường, tạo sự chủ động cho cấp chính quyền phường thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình. Số thu trợ cấp của ngân sách cấp trên tuy vẫn còn lớn song nó đã góp phần giải quyết sự khó khăn trong hoạt động của chính quyền phường. b. Hạn chế Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được vẫn còn tồn tại một số phường với công tác quản lý còn hạn chế mặc dù đã nhận đuực sự quan tâm giúp đỡ của cấp trên. Kết quả thu các khoản đóng góp và thu nghĩa vụ lao động công ích ngày càng giảm đi, không có phường đạt được dự toán đặt ra. Vẫn còn tồn tại tình trạng tùy tiện trong quản lý thu, tự đặt ra các khoản thu phí và lệ phí thu đóng góp sai chính sách chế độ. Các phường còn chưa thực hiện công khai hóa các khoản thu phí và lệ phí, tạo lòn tin trong nhân dân và chống tiêu cực trong quản lý. Một điều đáng lưu tâm nữa là, đối với một cấp ngân sách yêu cầu đặt ra là phải cân đối được thu chi ngân sách trên cơ sở khai thác hết mọi nguồn thu trên địa bàn để đáp ứng nhu cầu chi. Hiện nay Nhà nước mới quy định tỷ lệ điều tiết thu một số loại thuế cho phường ở mức độ tối đa và tối thiểu, còn tỷ lệ cụ thể do UBND các Tỉnh, Thành phố quy định, nên đối với một số khoản thu ngân sách phường được hưởng theo tỷ lệ còn thấp như thuế nhà đất, thuế chuyển quyền sử dụng đất,...Một số khoản thu giao cho phường thu nhưng lại không được hưởng điều tiết như thuế môn bài, thuế công thương nghiệp,...Điều này một mặt đã làm giảm nguồn thu ngân sách phường, mặt khác không kích thích tinh thần làm việc của cán bộ chính quyền địa phương, dễ dẫn đến tình trạng thất thu cho NSNN. Khoản thu ngân sách phường hưởng theo tỷ lệ điều tiết của một số phường thấp là do những phường này có diện tích không lớn, không có ngành nghề kinh doanh để khai thác các khoản thu khác nhất là thuế tiêu thụ đặc biệt. Do mới thực hiện phân cấp nguồn thu theo tỷ lệ điều tiết nên cơ quan tài chính cấp trên còn chưa thấy được mặt hạn chế trong việc quy định tỷ lệ điều tiết đối với những phường có số thu điều tiết thấp. Trước thực trạng này đòi hỏi các cơ quan cấp trên cần phải xem xét lại tỷ lệ điều tiết giữa các cấp ngân sách. Khoản thu trợ cấp từ ngân sách cấp trên vẫn còn chiếm tỷ trọng quá lớn trong tổng thu ngân sách (hơn 60%). Ngân sách các phường đều phụ thuộc vào số thu trợ cấp ngân sách này, kể cả những phường có số thu ngân sách đạt kết quả cao vẫn có hơn 50% tổng thu ngân sách là thu trợ cấp. Nhìn chung công tác quản lý thu ngân sách phường trong nhữung năm đầu thực hiện luật NSNN đạt kết quả tốt, tuy còn có nhiều sai sót, hạn chế do nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng cần động viên khuyến khích đề ngân sách phường hoàn thiện hơn trong thời gian tới. 2. Về quy trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách. a. Ưu điểm Quy trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách ở các phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng đã có những bước tiến bộ rõ rệt. Nhìn chung công tác lập dự toán ngân sách phưừong cơ bản đã dần dần được thực hiện theo quy định của luật NSNN. Các khoản thu chi ngân sách đã được tính toán, phân bổ theo Mục lục NSNN, tạo cơ sở thuận lợi cho công tác điều hành ngân sách phường của chính quyền và công tác kiểm soát thu chi ngân sách phường của cơ quan tài chính cấp trên.Điều này tạo thuận lợi cho công tác quản lý điều hành ngân sách phường được chặt chẽ và đi vào nề nếp. Các phường thuộc Quận đã thực hiện nghiêm túc dự toán ngân sách theo đúng Mục lục NSNN, đảm bảo được yêu cầu quản lý của cấp ngân sách cơ sở. Số dự toán của năm kế hoạch luôn được lập dựa trên các căn cứ về khả năng thu ngân sách phường trên địa bàn, tình hình thu ngân sách năm báo cáo và chỉ tiêu Thành phố giao. Quy trình chấp hành ngân sách đã được thực hiện tốt qua các năm dưới sự chỉ đạo sát sao của ngân sách cấp trên. Hầu hết các phường trên địa bàn Quận luôn hoàn thành vượt dự toán thu ngân sách phường năm 1999, 2000. Có những phường vượt dự toán tới 61% năm 2000 như phường Vĩnh Tuy và một số phường khác cũng vượt đến 42% và 39% như các phường Mai Động, phường Bạch Mai. Các khoản thu và lệ phí hầu hết được các phường thực hiện thu qua biên lai và phiếu thu do Bộ Tài chính, Sở Tài chính và của cơ quan thuế. Công tác hạch toán và quyết toán ngân sách phường trong các năm qua đã được thực hiện tốt với sự cố gắng nỗ lực của từng phường. Các khoản thu, chi ngân sách phường phát sinh đều được cán bộ tài chính-kế toán theo dõi cụ thể chi tiết vào đúng chương, loại, khoản, mục, tiểu mục được quy định trong Mục lục NSNN. Thời gian lập báo cáo quyết toán và chỉnh lý báo cáo luôn có thông báo rõ ràng của cơ quan tài chính cấp trên. Cuối mỗi quý đều có báo cáo thu gửi phòng tài chính vật giá theo dõi và kiểm tra. Quyết toán năm được các phường lập theo những mẫu biểu quy định gồm quyết toán chi tiết và tổng hợp trong đó phân loại nguồn thu một cách cụ thể. b. Hạn chế Quy trình lập dự toán, chấp hành và quyết toán ngân sách phường không trành khỏi những hạn chế, thiếu sót. Các phường lập dự toán còn máy mọc, chưa mạnh dạn hoặc chưa nắm vững được khả năng cũng như triển vọng thu chi ngân sách trên địa bàn. Do vậy các phường vượt dự toán với tỷ lệ cao, nhiều phường vượt dự toán tới 50%. Nguyên nhân là do các phường vẫn chưa tính toán hết đượckhả năng thu ngân sách tại phường mình. Sự phối hợp của các cơ quan liên ngành trong khâu lập kế hoạch chưa được đồng bộ. Nhiều khoản chi như chi sửa chữa điện nước, công trình cầu cống, xây dựng chưa được hạch toán cụ thể do tính chất phụ thuộc vào cân đối ngân sách toàn phường nên dễ dẫn đến tình trạng chi tiêu mập mờ, không có kế hoạch cụ thể, gây lãng phí ngân sách Nhà nước, kém hiệu quả... Trong khâu chấp hành ngân sách, tuy các phường đã nghiêm túc thực hỉện các quy định của nhà nước về việc sử dụng các phiếu, biên lai thu chi song đôi lúc công việc này còn thực hiện cẩu thả và thiếu sót. Nhiều phiếu thu, phiếu nộp phạt sau khi ghi lại không chỉ định nơi thu và nơi được hưởng các khoản thu đó. Nộp vào KBNN phiếu thu như vậy sẽ không tránh khỏi việc điều tiết nhầm giữa các cấp ngân sách phường. Nội đung các khoản thu phí và lệ phí còn chưa có các văn bản hướng dẫn và quy định chi tiết của ngân sách cấp trên(đặc biệt là các khoản phí chợ và phí phạt tại phường), như vậy sẽ không thuận lợi cho công tác công khai dân chủ, gây tiêu cực trong các cán bộ quản lý thu ngân sách phường. Nhiều khoản xuất chi theo mục đích nay nhưng trong phiếu xuất chi gưỉ KBNN lại hiểu theo một nội dung khác, vì vậy KBNN không thể thực hiện xuất chi cho đơn vị, gây chậm trễ quy trình thực hiện công việc. Theo quy định về thời hạn nộp báo cáo quyết toán đối với cấp ngân sách phường là hết ngày 31/3 năm mới, đối với quyết toán cấp Quận là hết ngày 28/2 năm mới. Tuy nhiên thường xuyên các cán bộ phụ trách khối phường ở phòng Tài chính-Vật giá phải nhặc nhở, thúc giục các cán bộ lập quyết toán hoàn thành công việc đúng thời hạn quy định. Đến tháng ba, tháng tư năm mới, báo cáo quyết toán vẫn còn Nằm ở phòng Tài chính Quận chờ xử lý. Điều này làm ảnh hưởng đến quy trình quyết toán ngân sách chung của toàn ngành. Nguyên nhân này cũng một phần là do các cán bộ của phường, mặt khác cũng chưa có quy chế khen thưởng kỷ luật rõ ràng. 3. Về công tác cán bộ tại phường a. Ưu điểm Nhìn chung công tác tổ chức quản lý tài chính, ngân sách phường bước đầu đã được kiện toàn và được củng cố, hoạt động của Ban tài chính phường ở Quận Hai Bà Trưng đã được thực hiện theo quy định. Đội ngũ kế toán phường đã được đào tạo tăng nhiều so với trước. Trước đây khi chỉ là một đơn vị dự toán, công việc của các cán bộ phường thực sự không nhiều phức tạp. Nhưng khi đã trở thành một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN, các phường vừa phải lập dự toán, vừa phải đảm bảo phân bổ chi tiêu, thực hiện các công việc của một cấp ngân sách. Trước yêu cầu đó, trình độ chuyên môn của các cán bộ tại phưòng đã có những tiến bộ rõ rệt.với sự quan tâm của cấp trên và UBND phường, các cán bộ tại phường thường xuyên được cử đi đào tạo các khoá học phục vụ cong tác chuyên môn nghiệp vụ. Bên cạnh đó công tác thanh tra, kiểm tra ngân sách được chú trọng, phần lớn các phường đã thành lập được Ban thanh tra nhân dân hoạt động có hiệu quả, góp phần giải quyết khiếu kiện của dân. Qua công tác thanh tra đã phát hiện và xử lý nhiều vụ vi phạm chế độ, chính sách tài chính của Nhà nước. Các cán bộ tại phường phận nhiều đã nắm được chức năng và nhiệm vụ chủ yếu của mình nên thực hiện thu chi đúng mức, đúng quy cách hơn. b. Hạn chế Công tác cán bộ tại phường vẫn còn nhiều bất cập. Về số lượng cán bộ tài chính ở phường, có phường thì đầy đủ, có phường thì thiếu, chưa được tăng cường đúng mức về số lượng và chất lượng theo yêu cầu công việc. Điều này gây khó khăn trong khâu tổ chức kế toán, giám sát kiểm tra và tổng hợp, phân tích đánh giá về ngân sách phường và ảnh hưởng tới chất lượng quản lý tài chính ở cơ sở. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ kế toán ngân sách phường còn chưa đồng đều. Nhiều nơi trình độ của cán bộ còn sơ cấp, chưa qua đào tạo, chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý tài chính, ngân sách phường theo luật. Đội ngũ cán bộ kế toán phường đã ít lại thay đổi liên tục mà không có cán bộ chuyên trách. Tồn tại đó là do hiện nay quy định các cán bộ tài chính kế toán của phường phải nằm trong bộ máy của phường và được nhân dân tín nhiệm bầu ra. Như vậy cứ sau năm năm một lần, cùng với sự thay đổi của các cấp lãnh đạo sau mỗi lần bầu cử thì cán bộ kế toán tại phường cũng nhiều thay đổi. Điều này gây khó khăn cho các cấp ngân sách đặc biệt là phòng Tài chính Quận, đơn vị phải chịu trách nhiệm quản lý trực tiếp các cán bộ thuộc Ban tài chính các phường về nghiệp vụ và chuyên môn. Đối vơi công tác giám sát quản lý ngân sách ở phường, một bộ phận trong cán bộ và nhân dân ở cơ sở chưa nhận thức được đầy đủ ý nghĩa và tầm quan trọng của việc thực hiện quy chế dân chủcông khai ở cơ sở, mà trước hết là quy chế dân chủ công khai về tài chính nên chưa tích cực giám sát quá trình thực hiện quy chế nay trong công tác quản lý tài chính ngân sách phường. Một vấn đề nữa cần đặt ra là chính sách đãi ngộ khen thưởng đối với cán bộ ngân sách phường nhìn chung còn chưa thực hiện một cách rộng rãi, chính vì vậy đã hạn chế nhiều sự nhiệt tìnhcông tác của các cán bộ tại phường, điều này phần nào ảnh hưởng đến chất lượng công tác quản ký ngân sách phường. 4. Về sự quản lý của các cấp chính quyền và sự giám sát của cơ quan tài chính cấp trên. Các cơ quan cấp trên cũng đã rất quan tâm đến cấp ngân sách phường trong việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ của phường kể từ khi thực hiện phân cấp ngân sách. Sự quan tâm này thể hiện thông qua các văn bản hướng dẫn cụ thể cũng như các buổi hội nghị, hội thảo cấp thành phố về công tác quản lý thu chi ngân sách phường. Tuy nhiên đôi lúc sự giám sát này còn chưa chẽ. Có những hiện tượng thu sai, thu không đúng thẩm quyền như đã nêu trong phần tồn tại của việc phân cấp nhiệm vụ thu. Để hiện tượng đó xảy ra là không đúng mặc dù đã có những văn bản của cấp có thẩm quyền đình chỉ khị thời và xử lý nghiêm. Đây cũng là những bài học cho các cấp có thẩm quyền và cơ quan tài chính các cấp trong công tác tổ chức quản lý thu chi ngân sách phường nói riêng và NSNN nói chung. Chương III Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý NSNN cấp phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng I. Định hướng phát triển kinh tế xã hội các phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng. Qua những vấn đề đã trình bầy ở trên, có thể nói công tác quản lý ngân sách phường đã có những biến chuyển rõ rệt theo chiều hướng tích cực, tuy vậy vẫn còn một số nhược điểm, hạn chế cần khắc phục. Chúng ta thấy rõ vai trò của ngân sách phường trong việc hỗ trợ chính quyền Nhà nước cấp phường trong việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình qua nghiên cứu thu chi ngân sách phường. Nếu ngân sách phường thâm hụt thì ngân sách cấp trên phải bù đắp để nhằm đảm bảo mức sinh hoạt bình thường cho chính quyền phường. Ngược lại nếu ngân sách phường có thể tự cân đối được sẽ giảm được mức trợ cấp từ cấp trên, góp phần giảm bội chi ngân sách, ổn định, phát triển và nâng cao hiệu quả nền sản xuất xã hội, từng bước cải thiện đời sống nhân dân. Nhiệm vụ trung tâm của ngân sách phường trong giai đoạn hiện nay : tập trung và kiểm soát chặt chẽ mọi nguồn thu theo quy định chế độ chính sách của Nhà nước. Đảm bảo thu đúng, thu đủ nhưng tránh tận thu nhằm nuôi dưỡng nguồn thu để thực hiện tái sản xuất xã hội. Mặt khác cũng cần tôn trọng những nguyên tắc "khoán thu nhưng không khoán chi", chi tiêu tiết kiệm hiệu quả hợp lý, không ngừng cải thiện đời sống vật chất văn hóa tinh thần cho nhân dân trên cơ sở cân đối ngân sách. Chi trong khả năng, không vay để chi cho tiêu dùng, thực hiện phương châm : "Nhà nước và nhân dân cùng làm" trên mọi lĩnh vực, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ mà ngân sách cấp trên giao cho. Thực tiễn nghiên cứu NSNN trong những năm qua cho thấy, trong điều kiện kinh tế xã hội phát triển thì thu nhập của người dân tăng lên, mức sống dần dần được cải thiện, tạo điều kiện tăng thu ngân sách. Đối với ngân sách phường cũng vậy, đẩy mạnh phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng chính là tạo điều kiện tăng thu cho ngân sách phường, giúp cho ngân sách phường có thể chủ động nguồn thu, cân đối ngân sách, thực hiện các chức năng nhiệm vụ mà ngân sách cấp trên giao cho. Như vậy vấn đề phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng gắn với các phường trong toàn quận trong những năm tới rất cần được chú trọng. Mục tiêu và phương hướng có tính chất tổng quát trong phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng là đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, cải tạo, nâng cấp và cải thiện hệ thống hạ tầng đô thị theo hướng văn minh hiện đại, cải thiện môi trường sinh thái và môi trường xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, biến Quận thành một trọng điểm thương mại và công nghiệp ở phía nam Thủ đô. - Về kinh tế : Huy động mọi nguồn lực của các thành phần kinh tế xây dựng Quận Hai Bà Trưng thành trung tâm kinh tế có vị trí trọng yếu của Thành phố. Trong giai đoạn 2001-2010 cơ cấu kinh tế trên địa bàn quận là công nghiệp, thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Trong những năm tiếp theo sẽ chuyển thành cơ cấu thương mại, dịch vụ, công nghiệp, thủ công nghiệp có tính đến yếu tố của nền kinh tế trí thức. Tập trung đổi mới công nghệ, nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường. Đẩy nhanh tiến độ sắp xếp đổi mới các doanh nghiệp, tập trung sự chỉ đạo của cấp ủy Chính quyền vào các ngành có liên quan, cổ phần hóa các đơn vị quốc doanh, thực hiện giải pháp cần thiết đối với các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ kéo dài như giải thể, cho thuê hoặc bán doanh nghiệp. Tập trung mọi nguồn vốn đầu tư có hiệu quả trong sản xuất kinh doanh, chú trọng tích lũy cho đầu tư phát triển, hoàn thành nghĩa vụ nộp cho NSNN. Tăng cường quản lý Nhà nước đối với các cơ sở sản xuất kinh tế ngoài quốc doanh. Mở rộng liên doanh liên kết giữa các khu vực, thành phần kinh tế để phát huy những thế mạnh và lợi thế. Khuyến khích phát triển kinh tế gia đình với nhiều ngành nghề truyền thống như sơn mài, khảm trai, đồ gốm...Các đơn vị tập trung nguồn vốn đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ, nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh trên trên thị trường, thu hút thêm lao động góp phần giải quyết tình trạng thất nghiệp trên địa bàn. Tập trung hoàn thành việc chuyển đổi HTX theo luật nhất là HTX nông nghiệp. Giúp đỡ tạo điều kiện cho các HTX sau chuyển đổi ổn định phát triển sản xuất kinh doanh. - Về hạ tầng kỹ thuật đô thị : Từng bước tổ chức lại không gian đô thị của Quận. Tập trung nguồn lực của Quận, tranh thủ sự hỗ trợ của Thành phố và của Trung Ương đẩy nhanh tốc độ cải tạo nâng cấp và xây dựng mới hạ tầng kỹ thuật đô thị theo hướng văn minh, hiện đại, "xanh-sạch-đẹp" đạt trình độ trung bình khá của Hà Nội và trung bình của Thủ đô các nước trong khu vực. Trong giai đoạn 2001-2005 tập trung vào hệ thống giao thông, công trình phục vụ phát triển thương mại, một số công trình công ích, công trình liên quan đến cảnh quan và cải thiện môi trường sinh thái, hình thành một số khu dân cư mới. - Về văn hóa xã hội : Thực hiện có hiệu quả yêu cầu xã hội hóa công tác xã hội, tiếp tục phát triển sự nghiệp giáo dục góp phần đào tạo nhân lực có chất lượng cao, mở rộng nâng cao chất lượng các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu, hoạt động văn hóa thể thao. Chú trọng giải quyết việc làm trên cơ sở giải quyết các hoạt động kinh tế xã hội trên địa bàn, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đẩy lùi các tệ nạn xã hội trên địa bàn Quận. - Về hệ thống chính trị : Thực hiện quy chế dân chủ, bảo đảm thực sự phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng thụ", đổi mới, phát huy vai trò lãnh đạo và nâng cao sức chiến đấu của các cấp bộ Đảng và Đảng viên; đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính quyền từ quận đến phường, đặc biệt chú trọng công tác quản lý đô thị; nâng các chất lượng hoạt động của các đoàn thể xã hội. Giữ vững ổn định chính trị, cải thiện an ninh và an toàn xã hội, phối hợp đồng bộ các lực lượng giải quyết từng bước các tụ điểm và các tệ nạn xã hội trên địa bàn. II. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý công tác quản lý ngân sách phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng. Trên cơ sở những định hướng cụ thể trên, kết hợp với những quá trình nghiên cứu thực trạng quản lý ngân sách phường trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng, đểcông tác quản lý ngân sách phường đạt hiệu quả hơn trong thời gian tới cần thực hiện các biện pháp sau đây : 1. Thực hiện các biện pháp kinh tế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, hỗ trợ sản xuất, tạo điều kiện mở rộng ngân sách phường. Muốn thúc đẩy kinh tế phát triển phải thực hiện tất cả các phương pháp, các biện pháp, các đòn bẩy. Trong điều kiện hiện nay yếu tố quan trọng nhất có lẽ là nguồn vốn cho sự nghiệp phát triển kinh tế. Giải quyết vấn đề vốn tài chính là một trong những điều kiện hàng đầu để thực hiện những mục tiêu và phương hướng đã xác định, tạo nên sự chuyển biến cơ bản về kinh tế-xã hội trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng, góp phần tăng thu ngân sách Quận nói chung và ngân sách các phường trên địa bàn Quận nói riêng. Có thể xem xét nguồn vốn đầu tư cho phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận theo nhiều tiêu thức khác nhau, song có thể nói có ba nguồn vốn huy động chủ yếu. Đó là : ã Nguồn vốn từ dân cư Đây được coi là một trong các nguồn nội lực quan trọng cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận. Để huy động nguồn này, trong khuôn khổ khả năng và trách nhiệm của mình, chính quyền Quận cần tạo điều kiện thuận lợi và hấp dẫn cho hoạt động đầu tư, trong đó chủ yếu là công bố công khai quy hoạch định hướng phát triển công nghiệp và thương mại dịch vụ đồng thời tạo cơ sở hạ tầng thuận lợi cho phát triển các hoạt động ấy. Cần hình thành các tiểu khu công nghiệp, cải tạo và nâng cấp các chợ, xây dựng trung tâm thương mại và chợ đầu mối. ã Nguồn vốn từ các chủ thể kinh tế và các thành phần kinh tế trên địa bàn Quận Đây là nguồn vốn to lớn được hình thành từ quỹ phát triến sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế. Nguồn vốn này thuộc quyền chi phối trực tiếp của các chủ thể kinh tế. Để tăng nguồn đầu tư nội bộ, một mặt đòi hỏi sự nỗ lực chủ quan của các chủ thể kinh tế, mặt khác Nhà nước cần tạo môi trường thuận lợi cho phát triển sản xuất kinh doanh, khuyến khích sử dụng lợi nhuận để tái đầu tư. ã Nguồn đầu tư tập trung từ NSNN Nguồn vốn này được chia thành hai loại này là : nguồn vốn từ ngân sách Quận và nguồn vốn từ ngân sách Thành phố. Chính quyền cấp Quận có vai trò quan trọng trong việc tăng nguồn vốn này cũng như đảm bảo sử dụng hiệu quả chúng. Để tập trung thu hút nguồn vốn này cần phải chú ý giải quyết các vấn đề sau : - Quận chủ động lập các dự án đầu tư hoặc tham gia lập các dự án đầu tư trên địa bàn Quận. Những dự án này là cơ sở để yêu cầu Thành phố cấp vốn đầu tư hoặc chủ trương về kêu gọi vốn đầu tư từ các nguồn ngoài tập trung đầu tư của Nhà nước. - Xác định rõ Quận Hai Bà Trưng là trọng điểm kinh tế phía Đông nam và nằm trong chiến lược phát triển Thành phố theo trục sông Hồng, kiến nghị với Thành phố và Trung Ương giành sự ưu tiên đầu tư trên địa bàn Quận. Tuy vậy cần phải nhấn mạnh rằng để đáp ứng nhu cầu vốn cho phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn Quận cần phải đa dạng hóa các nguồn đầu tư. Khi kinh tế phát triển, thu nhập của người lao động tăng và hiệu quả sản xuất kinh doanh cao thì theo đó số thu vào ngân sách phường cũng được tăng lên. Khi số thu ngân sách phường lớn, đáp ứng đủ nhu cầu chi tiêu, đầu tư phát triển kinh tế, xây dựng các công trình phúc lợi công cộng cũng chính là lúc nó quay lại phục vụ đời sống vật chất tinh thần của nhân dân. 2. Biện pháp đối với thu ngân sách 2.1. Phân cấp nhiệm vụ thu Với địa bàn trực thuộc Thành phố nên các phường có nhiều điều kiện để thu được ngân sách với các khoản thu lớn. Tuy nhiên việc quy định trách nhiệm và thẩm quyền của các phường trong việc thực hiện thu ngân sách cũng hết sức quan trọng. Phân cấp nhiệm vụ thu làm sao để các phường có thể chủ động thực sự trong thực hiện thu ngân sách đồng thời vừa đúng với chức năng nhiệm vụ của cấp chính quyền cơ sở, tránh tình trạng lợi dụng nhiệm vụ được giao mà thực hiện thu những khoản thu sai chính sách chế độ Nhà nước quy định, đây cũng là một biện pháp quan trọng cần thực hiện. Thu ngân sách phường phải đảm bảo khai thác triệt để các nguồn thu để có điều kiện phục vụ cho các hoạt động ở phường và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và đời sống của nhân dân. Tránh tận thu và phải đảm bảo nuôi dưỡng nguồn thu nhằm thực hiện tái sản xuất xã hội. Tranh thủ sự đóng góp của các cơ quan, sự hỗ trợ của ngân sách Nhà nước cấp trên nếu có điều kiện. Thu ngân sách vừa phải đảm bảo sự động viên tối đa số tích lũy của các thành phần kinh tế, vừa phải góp phần tích cực thúc đẩy sản xuất kinh doanh từ đó tăng cường được cơ sở vật chất kỹ thuật, khuyến khích đổi mới trang thiết bị, từng bước nâng cao đời sống nhân dân, tạo điều kiện tăng thu cho ngân sách. Tập trung phát triển khai thác các nguồn thu mới tại phường không có nghĩa là cán bộ phường tự ý thu thêm những nguồn thu mới không theo luật định mà thu ngân sách phải đảm bảo theo đúng chính sách, chế độ của Trung Ương và Thành phố quy định. Toàn bộ các nguồn thu của phường đều phải thể hiện qua ngân sách phường, nghiêm cấm các phường, các cán bộ lãnh đạo phường tự ý đặt ra các khoản thu ngoài thẩm quyền, trái chính sách chế độ, thu bỏ ngoài ngân sách để lập quỹ trái phép, nhất là các khoản phí, lệ phí thu trái với Nghị định 04/CP của Chính phủ, Thông tư 54/TT-BTC của Bộ Tài chính và quy định của HĐND và UBND Thành phố. Mọi trường hợp xâm phạm và sự dụng số thu ngân sách phường vào mục đích khác đều bị xử lý nghiêm theo luật định. Trong ba khoản thu (thu ngân sách phường hưởng 100%, thu ngân sách phường hưởng theo tỉ lệ điều tiết và thu bổ sung từ ngân sách cấp trên) cần phải tiếp tục hợp lý hóa và tăng cường phân cấp nguồn thu. Các khoản thu ngân sách phường hưởng 100% bao gồm các khoản thu phí lệ phí, thu kết dư, thu đóng góp, thu phạt...là những khoản thu có tính chất ổn định. Việc đảm bảo tính ổn định và không ngừng nâng cao số thu này cần phải có những biện pháp hữu hiệu. Hiện nay công tác quản lý các khoản thu phí và lệ phí mới chỉ có ở mức "quy định". Nên chăng các cơ quan chức năng cần phải có những văn bản có tính pháp lý cao hơn nhằm quản lý tốt số thu này. Ngoài việc quy định cụ thể nhiệm vụ thu của phường về các khoản thu phí, lệ phí, thu phạt cần tích cực hơn trong việc động viên ngân sách qua các khoản đóng góp tự nguyện của nhân dân. Điều kiện sống của nhân dân trong khu vực Thành phố nói chung là ổn định đồng đều, nhiều hộ có thu nhập cao. Việc động việc được thu vào ngân sách phường đề phường thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình nếu được nhân dân đồng tình ủng hộ thì cũng là một hình thức tăng thu ngân sách phường. Vì vậy tăng thu ngân sách phường ngoài việc thu đúng, thu đủ cũng còn phải biết chủ động trong tổ chức thu, nâng cao nhận thức của nhân dân đối với các hoạt động trên địa bàn, tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân phù hợp với chính sách "lấy dân làm gốc". Đối với các khoản thu ngân sách phường hưởng theo tỉ lệ phần trăm cần phải dành tối đa tỉ lệ phân chia các nguồn thu ngân sách địa phương được hưởng và các nguồn thu có sự tác động phối hợp trực tiếp của chính quyền các phường như các khoản thu thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế nhà đất, thuế tiêu thụ đặc biệt...hiện nay theo quy định số 06/QĐ-UB quy định khoản thu thuế nông nghiệp cấp ngân sách phường được hưởng 70%, 50% thuế nhà đất và 20% thuế tiêu thụ đặc biệt cũng đã tạo điều kiện cho cấp phường tăng thêm số thu ngân sách trên địa bàn. Tuy nhiên cần phải tăng tỉ lệ điều tiết cho cấp ngân sách phường đối với các khoản thu ngân sách phường hưởng theo tỉ lệ phần trăm để cấp ngân sách này thực sự chủ động thực hiện các chức năng nhiệm vụ của một cấp ngân sách trong hệ thống NSNN. Các phường cần phải lập và tính toán đầy đủ số thuế tiêu thụ đặc biệt trên địa bàn làm cơ sở cho công tác lập dự toán ngân sách về số thu này, tránh tình trạng như hiện nay, không có số dự toán cho các khoản điều tiết số tiêu thụ đặc biệt, là một nguyên nhân gây thất thu ngân sách. Thực tế cho thấy hầu hết số thu trên địa bàn phường chỉ chiếm khoảng 40% tổng thu, còn lại 60% là số thu trợ cấp từ ngân sách cấp trên. Nâng cao tính chủ động trong động viên thu ngân sách đồng thời giảm bớt sự phụ thuộc của ngân sách phường vào ngân sách cấp trên cũng là một biện pháp nhằm tăng cường quản lý thu ngân sách phường 2.2. Quy trình lập, chấp hành và quyết toán thu ngân sách phường Quy trình lập, chấp hành và quyết toán thu ngân sách phường là quy trình không thể thiếu trong công tác quản lý thu ngân sách. Tăng cường công tác quản lý thu cũng đồng nghĩa với việc tăng cường tổ chức thực hiện một quy trình thu ngân sách bao gồm cả ba khâu trên đây a. Biện pháp đối với quá trình lập kế hoạch thu ngân sách phường Việc xây dựng kế hoạch thu ngân sách phường phải dựa trên các căn cứ, tiêu chuẩn và quy định cụ thể. Các khoản thu đều phải được phản ánh đúng Mục lục NSNN ngay từ khâu lập kế hoạch. Khi lập dự toán thu ngân sách cần phải đảm bảo tính chính xác, tính thực tiễn, tính pháp lệnh và tính ước đúng, khai thác các nguồn thu và tìm mọi biện pháp đảm bảo hoàn thành và vượt mức chỉ tiêu thu ngân sách được giao. Trong trường hợp số thu vượt mức kế hoạch, cơ sở được sự dụng phần thu vượt đó để giải quyết chi cho các công việc công ích. Số kết dư ngân sách hàng năm do tăng thu, tiết kiệm chi, các phường được sử dụng cho năm sau hoặc chuyển sang quỹ dự trữ tài chính của Quận, Thành phố. Phải có chế độ thưởng phạt và kiểm tra công tác lập dự toán ngân sách thông qua các buổi hội nghị nhằm giúp các đơn vị khắc phục dần các mặt còn hạn chế đồng thời phát huy hơn nữa các kết quả đạt được. Mạnh dạn trong công tác lập dự toán thu, dựa trên các căn cứ về tình hình thu, khả năng thu ngân sách trên địa bàn từng phường và kế hoạch trên giao, nếu phường nào nhận thấy được khả năng thực hiện thu của phường mình thì phải mạnh dạn hơn trong lập dự toán, tránh tình trạng máy móc có như vậy mới tạo điều kiện cho công tác chấp hành ngân sách được thực hiện tốt hơn, góp phần tăng thu ngân sách phường. Cần có sự phối hợp liên ngành trong công tác lập kế hoạch thể hiện ngay từ khâu giao số kiểm tra của phòng tài chính. Nếu từng đơn vị kể cả cấp trên không thực hiện đúng yêu cầu về mặt thời gian thì chắc chắn ảnh hưởng đến công tác lập dự toán của toàn ngành b. Biện pháp đối với quá trình chấp hành thu ngân sách Chính quyền phường cần trực tiếp điều hành công tác thu, sử dụng biên lai và phiếu thu do Bộ Tài chính phát hành, mọi khoản thu phải nộp hết vào tài khoản thu ngân sách phường ở kho bạc Nhà nước. Phải có các văn bản cụ thể quy định rõ ràng và phù hợp với luật NSNN về nội dung các khoản thu cũng như quy định cơ quan nào có thẩm quyền thu và quy định thu. Có như vậy công tác thu mới có thể thực hiện được việc công khai hóa với nhân dân đồng thời chống tiêu cực xẩy ra đối với cán bộ quản lý thu ngân sách phường. Nghiêm cấm việc tự ý đặt ra các khoản thu sai chính sách của chính quyền phường làm ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước, gây mất lòng tin của nhân dân. Nên có cơ chế thưởng vượt dự toán để động viên khuyến khích các đơn vị trong tổ chức và quản lý thu ngân sách phường. Biện pháp này cũng giúp các phường biết chủ động, tự trang trải các nguồn thu trên địa bàn, tránh sự ỷ lại vào sự hỗ trợ của ngân sách cấp trên c. Biện pháp đối với quá trình quyết toán thu ngân sách Cần giảm bớt số chương mục trong Mục lục NSNN sử dụng đối với cấp ngân sách phường. Thống nhất sử dụng Mục lục NSNN trong việc hạch toán và phản ánh các khoản thu ngân sách phường đối với các cán bộ của ban tài chính phường. Biện pháp này sẽ tạo được sự thống nhất trong việc tổng hợp vào quyết toán chung về số thu ngân sách phường trên toàn Quận. Nên quy định cụ thể về thời gian nộp quyết toán và thời gian trình xử quyết toán, có biện pháp khen thưởng kỷ luật đối với những phường nào không thực hiện theo thời gian quy định. Nếu thực hiện đúng sẽ rút ngắn thời gian thực hiện, tạo được sự đồng bộ trong công tác quyết toán thu ngân sách. 3. Biện pháp đối với chi ngân sách Chi ngân sách phường cũng giữ vai trò quan trọng không kém nhiệm vụ thu ngân sách phường. Thức hiện chi đúng, chi đủ, chi kịp thời sẽ tạo điều kiện cho việc ổn định phát triển kinh tế xã hội, trật tự an ninh trên địa bàn phường, góp phần thực hiện tính dân chủ công khai ở cơ sở và mục tiêu công bằng văn minh sẽ trở thành hiện thực. Để đạt được mục đích này, về chi ngân sách phường phải giải quyết những vấn đề sau : Chi ngân sách phường phải chi tiêu đúng kế hoạch chỉ tiêu và tuân thủ theo trình tự ưu tiên. Trong trường hợp thu ngân sách gặp khó khăn, không đảm bảo đủ chi thường xuyên theo tiến độ thì việc chi phải tuân thủ theo trình tự sau : 1. Chi lương + phụ cấp + BHXH + công đoàn cho cán bộ phường, cô nuôi dậy trẻ, cán bộ hưu trí phường và phụ cấp HĐND..., chi lương hành chính sự nghiệp. 2. Chi trợ cấp cho cán bộ phường, chi sự nghiệp y tế, văn hóa, hoạt động đoàn thể. 3. Chi các khoản chi như hỗ trợ xóa đói giảm nghèo, xây dựng nhà tình nghĩa, tặng sổ tiết kiệm 4. Chi các khoản chi thường xuyên khác như chi phục vụ các hoạt động phường, chi quản lý các di tích, chi địa chính, chi đầu tư xây dựng cơ bản...Đây là các khoản chi không cố định trong cân đối ngân sách phường nên phải có sự ưu tiên sau cùng để cân đối cho phù hợp với thu ngân sách. Nếu không hoàn thành thu thì phải giảm khoản chi thường xuyên khác này. Thực hiện chế độ chi tiêu tài chính riêng cho phường để tránh tình trạng chi tiêu tuỳ tiện, bởi vì phường là một cấp ngân sách đồng thời là một đơn vị dự toán trực tiếp sử dụng NSNN, do đó phải có các tiêu chuẩn định mức chi tiêu tài chính như chi về y tế, giáo dục, văn hoá thông tin...,như vậy mới có các căn cứ quản lý cấp phát thanh toán và kiểm tra giám sát. Có kế hoạch chi tiêu cụ thể đối với từng khoản chi để tạo điều kiện chủ động cho chính quyền phường trong việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình. - Đối với khoản chi lương, chi hoạt động xã hội, y tế, Đảng Đoàn thể...gọi là các khoản chi "cứng" đã được dự toán và cần phải được thực hiện đúng theo dự toán đã được vạch ra. Tránh tình trạng dây dưa chậm trả lương cho cán bộ gây tâm lý trễ nải, kém tích cực trong công việc. - Đối với các khoản chi hội nghị tiếp khách, cần đề ra định mức cụ thể, tránh tình trạng như hiện nay, số chi cho khoản này quá lớn, gây ảnh hưởng đến cân đối ngân sách, mặt khác nó còn ảnh hưởng đến uy tín của đội ngũ cán bộ xã đối với dân. Do đó cần phải hạn chế tối đa và khi chi phải xem xét thận trọng khoản chi này. Các khoản chi cho đầu tư xây dựng cơ bản những công trình nhỏ trên địa bàn phường nằm trong khoản chi thường xuyên khác cần phải được thực hiện theo đúng những quy định về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản. Đây là một trong những khoản chi trong cân đối ngân sách nhưng rất dễ gây mất cân đối ngân sách do sự tuỳ tiện trong chi tiêu cuả một số cán bộ. Còn đối với các công trình lớn do UBND Quận giao cho phường thực hiện đòi hỏi nguồn kinh phí lớn, để giải quyết bớt một phần kinh phí, các phường nên vận động mọi nguồn thu và thực hiện phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", huy động nhân dân cùng đóng góp để xây dựng, sửa chữa hoặc sử dụng hình thức tín dụng ngân hàng để huy động các nguồn thu khác như : Nguồn vốn của dân, quà biếu, vốn tài trợ ngân sách. Thực hiện thu phí và lệ phí với các dịch vụ, đường sá, vệ sinh, cấp thoát nước, giải trí tuỳ theo mức sống của từng phường, góp phần tăng thu ngân sách phường đồng thời giảm bớt kinh phí cho cấp trểntong việc duy tu sửa chữa. Trên cơ sở huy động nguồn vốn của dân, đề nghị NSNN hỗ trợ, tăng cường kêu gọi nguồn vốn đầu tư, liên doanh với các thành phần kinh tế trong và ngoài nước. Về hình thức cấp phát ngân sách, theo thông tư 01/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành thì cấp phát ngân sách được thực hiện bằng hình thức lệnh chi tiền. Tuy vậy hiện nay có nhiều ý kiến cho rằng nên thay đổi bằng hình thức hạn mức kinh phí. Bởi vì nếu cấp phát bằng lệnh chi tiền theo chế độ quy định thì KBNN sẽ không kiểm soát chi mà chỉ thực hiện xuất quỹ ngân sách theo lệnh chi của cơ quan chuẩn chi sẽ tạo ra sơ hở trong quản lý. Mặt khác nếu cấp pháp bằng lệnh chi tiền gây ra những phiền hà và phức tạp trong quản lý do khối lượng công việc và sổ sách quá phức tạp. Trong quá trình thực hiện chi ngân sách phường cần quán triệt nguyên tắc " Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", thực hiện công khai các khoản chi ngân sách, ghi chép đầy đủ vào sổ sách kế toán, định kỳ thông qua HĐND phường để mọi người đều có thể nắm được. 4. Củng cố đội ngũ cán bộ quản lý ngân sách phường. Một trong những mục tiêu quan trọng của Việt Nam trong chiến lược phát triển kinh tể xã hội giai đoạn này là "chiến lược con người" mà giáo dục đào tạo được coi là quốc sách hàng đầu. Kiến thức về quản lý tài chính NSNN cho phép người ta hiểu và lý giải được nhiều vấn đề, từ đó nghiên cứu và hiểu rõ các chính sách chế độ thu chi ngân sách hiện hành; tuyên truyền vận động mọi đối tượng có liên quan đến thu, chi ngân sách am hiểu và làm đúng theo pháp luật về tài chính. Nhờ đó tạo ra một sự đồng bộ giữa những người quản lý và những người bị quản lý trong quá trình tuân thủ kỷ cương về tài chính của Nhà nước. Mặt khác, với cơ cấu một nguồn nhân lực trình độ có hạn Và cho dù có phát triển cao ở giai đoạn này đi chăng nữa thì khâu bố trí nhân lực vẫn có ý nghĩa rất quan trọng. Trước hết phải bố trí đúng việc cho đúng người đã được đào tạo về chuyên môn đó thì người làm việc mới có hiệu quả. Sau đó phải ổn định công việc cho người này để kiến thức và kinh nghiệm sẽ giúp họ xử lý tốt hơn các tình huống tài chính có thể phát sinh. Ngân sách phường là khâu chính, chủ đạo về hoạt động tài chính của chính quyền cơ sở phải được quản lý tốt và hiệu quả. Để làm được điều này trước hết cần coi trọng công tác kiện toàn bộ máy quản lý tài chính cớ sở. Để thực hiện cơ chế quản lý tài chính của chính quyền cơ sở từ chính sách vĩ mô đến quản lý nghiệp vụ cơ sở, mỗi cấp chính quyền địa phương phải có bộ máy quản lý tài chính ngân sách phường có đủ định biên theo yêu cầu quản lý. Trong điều kiện hiện nay, khi các nguồn thu của NS phường ngày càng đa phong phú, đa dạng, các nội dụng chi cũng ngày càng lớn và tăng nhanh chóng thì việc đòi hỏi nắm bắt, ghi chép và hạch toán đầy đủ nội dung thu chi NS phường là một yêu cầu cần thiết. Để thực hiện điều này, cần phải: Về tổ chức bộ máy Theo quy định hiện nay tại phường có một trưởng ban tài chính,một kế toán trưởng theo chức năng chuyên môn. trưởng ban tài chính phường đa số không được đào tạo chuyên môn nghiệp vụ kế toán và thường thay đổi theo nhiệm kỳ của HĐND, do vậy công việc chủ yếu là do kế toán thực hiện, khối lượng công việc nhiều nhưng chỉ có một kế toán là chưa hợp lý. Cần tổ chức bộ máy kế toán phường như sau: một kế toán trưởng và một kế toán viên, trưởng ban tài chính do chủ tịch hoặc phó chủ tịch phường kiêm nhiệm. Về trình độ cán bộ Muốn nâng cao chất lượng quản lý ngân sách phường và tiến tới một cấp ngân sách hoàn chỉnh, một vấn đề cơ bản là phải có phương án đào tạo đội ngũ trưởng ban tài chính và kế toán ngân sách phường chứ không phải bồi dưỡng tập huấn như hiện nay.Chấm dứt tình trạng cán bộ quản lý ngân sách phường không có am hiểu gì về kế toán và quản lý ngân sách phường, chỉ làm việc theo kinh nghiệm, tuỳ tiện, có như vậy mới tạo điều kiện cho việc ghi chép sổ sách, lập dự toán, quyết toán....và công tác kế toán ở phường ngày một tốt hơn. Do vậy đội ngũ cán bộ quản lý ngân sách phường cần phải được đào tạo cơ bản và được chuyên môn hoá, việc cử hay thay thế cán bộ quản lý ngân sách phường phải được UBND Quận quyết địnhtheo đề nghị của UBND Phường và theo thoả thuận của phòng tài chính quận. Về chính sách đãi ngộ của Nhà nước Nhà nước cần phải có chế độ đãi ngộ thoả đáng đối với đội ngũ cán bộ ở phường. Đội ngũ cán bộ phường cần phải được hưởng quyền lợi như các cán bộ trong biên chế nhà nước các cấp khác. Quận sớm mở lớp tập huấn cho các cán bộ quản lý ngân sách phường để họ hiểu đúng, thực hiện đúng, tránh vi phạm luật. Ngoài ra cần kịp thời động viên phong trào kế toán ngân sách phường, khen thưởng kịp thời và đúng mức những cá nhân và tập thể có thành tích về quản lý ngân sách phường, thực hiện vượt kế hoạch đề ra, tiết kiệm chi tiêu nhất là chi tiêu về quản lý hành chính. 5. Tăng cường sự quản lý giám sát của các cơ quan cấp trên. Biện pháp này sẽ tránh không để tình trạng các khoản thu của ngân sách phát sinh ngoài ngân sách (đặc biệt là các khoản thu đền bù, hỗ trợ của các tổ chức cá nhân). Phải có hình thức phạt và xử lý nghiêm minh các cấp chính quyền thực hiện sai chính sách, lợi dụng thẩm quyền để tự ý ban hành các khoản thu không đúng quy định nhất là các khoản thu trái với Nghị định 04/CP của Chính Phủ, Thông tư 54/TT-BTC của Bộ Tài chính. Nên chăng phải tăng cường trách nhiệm của các ngành, Thành phố như các cơ quan tài chính, kho bạc, thuế cùng UBND các quận để chỉ đạo và trực tiếp tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong từng lĩnh vực liên quan. III. Một số kiến nghị 1. Kiến nghị đối với Nhà nước - Hoàn thiện hệ thống pháp luật để tăng cường hiệu lực pháp luật, pháp chế của chính quyền Nhà nước cấp phường đối với dân. Cần cải cách mạnh mẽ bộ máy quản lý hành chính cấp phường, cần quy định rõ chức năng và quyền hạn của UBND và HĐNĐ, các cấp tổ chức khác trong tổ chức, điều hành hoạt động ngân sách phường, trách nhiệm của UBNĐ và cơ quan tài chính cấp trên đối với ngân sách phường. Cần phải áp dụng chính sách đãi ngộ thỏa đáng để nâng cao tinh thần và trách nhiệm làm việc của các cán bộ làm công tác quản lý ngân sách phường. - Cần phải có các giải pháp, các đòn bẩy kinh tế-tài chính, các chính sách, chế độ... để phát huy, khai thác hết các tiềm năng sẵn có trên địa bàn từng phường. Thực hiện chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa, thâm nhập thị trường trên cơ sở thế mạnh vốn có của từng phường, từng địa phương. - Công tác quản lý điều hành ngân sách phường phải được coi trọng, trước mắt là vấn đề con người-cán bộ quản lý ngân sách phường. Cần phải có quy chế quy đỉnh rõ ràng về trình độ cũng như phân công trách nhiệm, quyền hạn đối với từng chức danh, bộ phận trong bộ máy chính quyền phường. 2. Kiến nghị đối với cấp Quận. - Quận cần phải có những biện pháp, những chính sách tuyên truyền, vận động, có thể thông qua hệ thống truyền thanh của phường, thông qua báo chí,.... để nhân dân thấy được vai trò, vị trí tầm quan trọng của ngân sách phường trong cơ chế mới. Cần quan tâm đến việc nâng cao nhận thức của người dân đối với việc thực hiện các chính sách, chế độ của Nhà nước, tranh thủ sự ủng hộ của nhân dân. - Cần quan tâm chỉ đạo, đôn đốc chính quyền phường cũng như ban tài chính phường trong việc thực hiện nghiêm chỉnh các văn bản pháp luật của Nhà nước. Quận cần phải thường xuyên kiểm tra giám sát theo cả hai hình thức báo trước và không báo trước để kịp thời điều chỉnh công tác quản lý ngân sách phường đi theo đúng quỹ đạo. - Nâng cao tính chủ động của ngân sách phường để cấp ngân sách phường thực sự trở thành một cấp ngân sách trong hệ thống ngân sách Nhà nước. Cần phải kết hợp với UBND các cấp cùng với Bộ Tài chính có các chính sách phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý ngân sách phường. 3. Kiến nghị đối với cấp phường. - Cần thực hiện nghiêm chỉnh các quy định của Nhà nước và của cấp trên ban hành. Hoàn thành mọi nhiệm vụ mà ngân sách cấp trên giao phó, không có tư tưởng trông chờ, ỷ lại ngân sách cấp trên. - Thực hiện công khai hóa mọi khoản thu, chi của ngân sách phường. Trình HĐND duyệt trước khi đưa ra công bố toàn dân để "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra". Giải đáp mọi thắc mắc của dân về mọi chế độ chính sách và dám chịu trách nhiệm trước dân về việc thực hiện nghĩa vụ, quyền hạn của mình. - Cán bộ làm công tác quản lý ngân sách phường phải có trách nhiệm, nhiệt tình với công việc. Trong quan hệ đối với quần chúng thực hiện phương châm "lấy dân làm gốc". Trong công tác phải chống các biểu hiện tiêu cực, đồng thời không ngừng trau dồi công tác chuyên môn, nâng cao năng lực bản thân và hiệu quả trong công việc, xứng đáng là cán bộ của dân, do dân và vì dân. Kết luận Bốn năm thực hiện Luật ngân sách Nhà nước, thời gian tuy không phải là nhiều nhưng cũng đã tạo ra chuyển biến lớn trong công tác quản lý ngân sách các cấp. Ngân sách phường với vai trò là cấp ngân sách cơ sở đã thể hiện được nhiệm vụ của mình là cơ quan trợ giúp cho chính quyền Nhà nước thực hiện chức năng nhiệm vụ quản lý Nhà nước ở địa phương. Là một trong bốn quận truyền thống của thành phố Hà Nội, ngay từ thời gian đầu thực hiện Luật ngân sách Nhà nước, các phường trên địa bàn quận Hai Bà Trưng đã thực hiện khá nghiêm túc các chủ trương chính sách và đạt được những kết quả tương đối khả quan. Hầu hết các phường đều hoàn thành vượt dự toán ngân sách với số thu cao, việc lập dự toán, chấp hành và quyết toán ngân sách được thực hiện đúng quy trình và thủ tục,... Tuy vậy trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, ngân sách phường không thể không tránh khỏi những sai lầm thiếu sót cần được tháo gỡ. Những định hướng cũng như giải pháp được đưa ra trong bài không thể bao quát hết tình hình quản lý thu chi ngân sách phường nhưng cũng có tác dụng giải quyết phần nào những vướng mắc tồn tại trong thực hiện quản lý ngân sách phường thời gian qua. Với những yếu tố thuận lợi về kinh tế - xã hội, quận Hai Bà Trưng đã và sẽ là trọng điểm của thành phố trong việc thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý ngân sách quận nói chung và ngân sách các phường trên địa bàn nói riêng. Để hoàn thành bài chuyên đề này, em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và chân thành và sâu sắc tới cô giáo Nguyễn Thị Bất, người đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá trình thực tập. Qua đây em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cô các chú ở phòng Tài chính - vật giá quận Hai Bà Trưng đã hết sức tạo điều kiện giúp đỡ em nghiên cứu đề tài. Mục lục Lời mở đầu 1 Chương I: