Đề tài Một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn huyện Sóc Sơn

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT Đề tài: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN SÓC SƠN Lời mở đầu Chương 1 Ngân sách xã và sự cần thiết phải tăng cường công tác quản lý ngân sách xã I. Đặc điểm và nội dung thu, chi NSX. 1. Sự hình thành và phát triển của NSX Ở nước ta NSX đã có trên một nghìn năm lịch sử và được gắn liền với các triều đại phong kiến cho đến chế độ xã hội chủ nghĩa ngày nay. Tuy mỗi thời kỳ xã có tên gọi khác nhau, cơ chế hình thành và quản lý khác nhau nhưng đều xem NSX là một bộ phận của hệ thống tài chính quốc gia. Thời kỳ đầu tự chủ, Khúc Hạo gọi xã với tên gọi là giáp xã, đến các triều đại Đinh, Lê, Lý, Trần, Nguyễn gọi là hương xã, nhưng chức năng của xã không thay đổi là quản lý pháp luật, quản lý dân và cải tạo xây dựng… Công tác tài chính NSX luôn được coi trọng qua các thời kỳ, có chức danh, nhiệm vụ, chức năng và kỷ luật tài chính cụ thể. Như thời Khúc Hạo có Chi Giáp … Trong các cuộc kháng chiến, NSX đã góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Miền Bắc, giải phóng hoàn toàn Miền Nam. Điều lệ NSX ra đời ngày 8/4/1972,... Thời kỳ khôi phục và xây dựng cơ sở vật chất xã hội chủ nghĩa ở nông thôn trong cả nước, vị trí, vai trò của NSX được khẳng định trong Nghị Quyết số 138 - HĐBT (19/11/1983) đã coi NSX là một cấp trong hệ thống Ngân sách Nhà nước (NSNN). Ngày nay, thời kỳ xây dựng và phát triển cơ sở vật chất xã hội chủ nghĩa nông thôn, NSX được coi là phương tiện vật chất cho sự tồn tại và … Thông tư số 14 - TC/NSNN ngày 28/3/1997 của Bộ tài chính về "Hướng dẫn quản lý thu, chi ngân sách xã, phường, thị trấn (gọi tắt là ngân sách xã) và ngân sách phường là một bộ phận của NSNN do uỷ ban nhân dân (UBND) xã, phường (gọi chung là cấp xã) xây dựng, quản lý và do Hội đồng nhân dân xã quyết định, giám sát thực hiện" Thông tư số 118/2000/TT - BTC của Bộ tài chính hướng dẫn về quản lý NSX, phường, thị trấn quy định: "Hoạt động tài chính ở xã, phường, thị trấn bao gồm NSX và các hoạt động tài chính khác phát sinh trên địa bàn. Uỷ ban nhân dân xã tổ chức quản lý thống nhất và các hoạt động tài chính khác". Như vậy có thể khái quát, …. 2. Hệ thống ngân sách và hoạt động của nó là một công cụ quan trọng của Nhà nước. Ngân sách Nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. Về thu ngân sách Nhà nước bao gồm các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí, các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước, các khoản đóng góp của các tổ chức và cá nhân, các khoản viện trợ, các khoản thu khác theo quy định của Pháp luật. Về chi NSNN bao gồm các khoản chi phát triển kinh tế - xã hội, chi đảm bảo anh ninh quốc phòng, đảm bảo hoạt động của bộ máy Nhà nước, chi trả nợ của Nhà nước, chi viện trợ và các khoản chi khác theo quy định của Pháp luật. NSNN gồm NS trung ương và NS địa phương. NS địa phương bao gồm NS của đơn vị hành chính các cấp có HĐND và UBND. 3. Đặc điểm chung về NSX. NSX là một bộ phận của hệ thống NSNN nên nó có đầy đủ các đặc điểm của ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, đây lại là cấp cơ sở sát dân nhất nên nó mang một số đặc điểm chung sau: Thứ nhất, NSX là một loại quỹ tiền tệ của cơ quan chính quyền Nhà nước ở cơ sở… Thứ hai, hoạt động thu, chi của NSX luôn gắn chặt với chức năng, nhiệm vụ của chính quyền xã… Thứ ba, đằng sau các hình thức thu, chi của NSX là quan hệ về lợi ích giữa… Thứ tư, các quan hệ thu, chi NSX rất đa dạng và biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau … Ngoài ra, NSX còn mang tính chất lưỡng tính…. 4. Nội dung nguồn thu và nhiệm vụ chi của NSX theo Luật ngân sách năm 1997 và thông tư số 118/2000 TT - BTC. 4.1. Nguồn thu của NSX. * Các khản thu một trăm phần trăm (100%). -Thuế môn bài thu từ các hộ cá nhân, hộ kinh doanh từ bậc 4 đến bậc 6 - Các khoản phí, lệ phí quy định thu vào ngân sách xã. - Chênh lệch thu lớn hơn chi từ hoạt động sự nghiệp có thu do xã quản lý. - Thu đấu thầu, thu khoán theo mùa vụ từ quỹ đất công và thu hoa lợi công sản khác do xã quản lý. - Các khoản đóng góp của tổ chức, cá nhân bao gồm - Viện trợ không hoàn lại của các tổ chức và cá nhân nức ngoài trực tiếp cho NSX. -Thu kết dư NSX năm trước. - Các khoản thu khác theo quy định của pháp luật. * Các khoản thu phân chía theo tỷ lệ (%) với ngân sách cấp trên. - Thuế sử dụng đất nông nghiệp (tối thiểu để lại cho xã là 20%). - Thuế chuyển quyền sử dụng đất. - Thuế nhà đất. - Thuế tài nguyên. - Lệ phí trước bạ nhà đất. - Các khoản thu phân chia khác. * Thu bổ sung từ ngân sách cấp trên. 4.2. Nhiệm vụ chi của NSX. * Chi thường xuyên. - Công tác xã hội và hoạt động văn hoá, thông tin, thể dục thể thao do xã quản lý: trợ cấp hàng tháng cho cán bộ nghỉ việc theo chế độ hiện hành; chi thăm hỏi … - Hoạt động y tế xã… Quản lý, duy tu, bảo dưỡng … - Hoạt động của các cơ quan Nhà nước: 1 Sinh hoạt phí theo mức quy định hiện hành. 2 Sinh hoạt phí đại biểu Hội đồng nhân đân. 3 Các khoản phụ cấp khác theo qui định của Nhà nước. 4 Chi về phúc lợi tập thể, y tế, vệ sinh. 5 Công tác phí. 6 Chi về hoạt động văn phòng như: điện, nước, thắp sáng, vật liệu văn phòng, bưu phí, điện thoại, hội nghị, chi tiếp khách, khánh tiết. 7 Chi mua sắm sửa chữa thường xuyên trụ sở, phương tiện làm việc. 8 Chi khác. * Chi đầu tư phát triển. Chi đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo sự phân cấp của cấp tỉnh từ nguồn ngân sách và nguồn huy động đóng góp trên nguyên tác tự nguyện của các tổ chức, cá nhân cho từng dự án nhất định. II. Vai trò của NSX và quản lý NSX 1. Vai trò của NSX. NSX là công cụ tài chính rất quan trọng trong việc duy trì hoạt động của bộ máy chính quyền xã thực hiện tốt chức năng, … NSX cung cấp nguồn lực vật chất nuôi sống bộ máy chính quyền xã và đảm bảo sự hoạt động của bộ máy này. Nhà nước ra đời nắm trong tay quyền lực kinh tế và quyền lực chính trị xã hội để đảm bảo cho Nhà nước phát huy được các quyền đó tất yếu phải có nguồn lực vật chất để trang trải các chi phí. …. Nhờ có NSX mà mọi khoản chi cho quản lý hành chính, lương bổng, …. Xã là cấp chính quyền cơ sở, trực tiếp giải quyết các mối quan hệ giữa Nhà nước với nhân dân, …. Thu NSX là yếu tố quyết định đến khả năng chi tiêu của xã, đồng thời …. Thu NSX đảm bảo cân bằng giữa những người có nghĩa vụ nộp NSNN… NSX góp phần quan trọng trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng cho nông thôn, với phương châm … Các khoản chi cho sự nghiệp giáo dục và đào tạo góp phần thiết thực vào việc nâng cao dân trí… Chi NSX đảm bảo cho các chính sách xã hội được thực hiện tại địa bàn xã như chi thăm hỏi và tặng qùa những gia đình có công với cách mạng, chi trợ cấp cho các gia đình thương binh, liệt sỹ, chi cứu tế xã hội cho cá nhân, gia đình gặp khó khăn... Thông qua hoạt động chi NSX… Với các khoản chi NSX hoạt động văn hoá, thông tin, thể dục thể thao được quan tâm góp phần nâng cao đời …. Qua hoạt động thu chi NSX ta thấy được NSX có vai trò hết sức quan trọng trong quá trình quản lý kinh tế - xã hội. Việc tổ chức…. 2. Sự cần thiết khách quan phải tăng cường quản lý NSX. NSX là một bộ phận của hệ thống NSNN, nó vừa là một cấp ngân sách vừa là một đơn vị dự toán do đó ở đây còn tồn tại nhiều vấn đề vướng mắc… Các khoản thu 100%, các khoản thu hưởng theo tỷ lệ phần trăm các xã đã thực sự quan tâm và tổ chức khai thác triệt để… Về chi NSX, các khoản chi đã được thực hiện trên nguyên tắc tiết kiệm chi thường xuyên để dành cho chi đầu tư phát triển. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế, thu ngân sách thường có sai phạm như: thu ngoài qui định, … Trình độ nghiệp vụ của cán bộ NSX còn thấp, thực hiện không đảm bảo được yêu cầu… Chính quyền xã là một đơn vị hành chính cơ sở ở nông thôn, là nơi trực tiếp liên hệ với dân, giải quyết toàn bộ mối quan hệ lợi ích giữa Nhà nước với nhân dân bằng pháp luật, bởi vậy chính quyền xã phải có một ngân sách đủ mạnh… Qua việc phân tích ở trên đã cho thấy thực trạng quản lý NSX vẫn còn một số bất cập… III. Qui trình quản lý NSX. 1. Lập dự toán NSX. Dự toán NSNN hàng năm được lập căn cứ vào nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội … * Căn cứ lập dự toán NSX. Chế độ phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi của NSX. Chế độ qui định về thu, chế độ, tiêu chuẩn, định mức về chi ngân sách. Các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng. Số kiểm tra về dự toán NSX năm hiện hành. * Trình tự lập dự toán NSX. Các ban hoặc tổ chức thuộc Uỷ ban nhân dân xã căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ được giao và chế độ, định mức, tiêu chuẩn chi lập dự trù nhu cầu chi. Ban tài chính xã phối hợp với đội thu thuế tính toán các khoản thu NSNN trên địa bàn. Ban tài chính xã cân đối, lập dự toán thu, chi ngân sách xã trình Uỷ ban nhân dân xã sau đó báo cáo Chủ tịch và Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân xã xem xét và có quyết định. * Quyết định dự toán NSX. Sau khi nhận được quyết định giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách của Uỷ ban nhân dân Huyện, Uỷ ban nhân dân xã hoàn chỉnh dự toán NSX theo từng lĩnh vực trình Hội đồng nhân dân xã quyết định. Dự toán NSX sau khi được Hội đồng nhân dân xã quyết định, Uỷ ban nhân dân xã báo cáo Uỷ ban nhân dân Huyện, Phòng tài chính vật giá huyện, đồng thời thông báo công khai cho nhân dân biết theo qui chế công khai tài chính về NSNN. * Điều chỉnh dự toán NSX (nếu có). Khi có yêu cầu của Uỷ ban nhân dân cấp trên điều chỉnh để đảm bảo phù hợp với định hướng chung. Khi có biến động lớn về nguồn thu và nhiệm vụ chi, Uỷ ban nhân dân xã tiến hành lập dự toán điều chỉnh trình Hội đồng nhân dân xã quyết định và báo cáo Uỷ ban nhân dân Huyện. Dự toán điều chỉnh sau khi được duyệt là dự toán ngân sách chính thức của xã trong năm kế hoạch. * Yêu cầu khi lập dự toán NSX. Lập dự toán NSX phải bám sát kế hoạch phát triển kinh tế xã hội ở địa phương và có tác động tích cực trong việc xây dựng nông thôn mới. Phải đảm bảo thực hiện đúng các qui định của Nhà nước về NSNN và NSX. 2. Chấp hành dự toán NSX. Căn cứ vào dự toán NSX cả năm do Hội đồng nhân dân quyết định, Uỷ ban nhân dân xã phân bổ … Tổ chức chấp hành dự toán … Căn cứ vào dự toán cả năm và khả năng thu, nhu cầu chi của từng quý, Uỷ ban nhân dân xã lập dự toán thu, chi quý. Dự toán thu, chi quý gắn liền … Việc lập dự toán thu, chi quý cũng phải chấp hành đúng chế độ quy đinh.. Uỷ ban nhân dân xã lập dự toán thu, chi quý gửi KBNN nơi giao dịch… * Tổ chức thu. - Ban tài chính xã phối hợp với cơ quan thuế tổ chức giám sát, … - Đối tượng phải nộp ngân sách có điều kiện nộp tiền trực tiếp vào KBNN thì lập giấy nộp tiền và … - Mọi khoản thu phải có biên lai, nghiêm cấm thu không có biên lai, thu để ngoài sổ sách. - Khi phải thoái thu NSX KBNN xác nhận rõ số tiền đã thu vào NSX để ban tài chính làm căn cứ thoái thu. - Việc luân chuyển chứng từ thu phải đảm bảo: … - Số thu bổ sung của NSX, phòng tài chính Huyện căn cứ vào dự toán số bổ sung đã giao cho từng xã, … * Thực hiện chi: Việc thực hiện chi phải đảm bảo các nguyên tắc sau đây: - Chi phải đảm bảo các điều kiện đã được ghi trong … - Cấp phát NSX chỉ dùng hình thức lệnh chi tiền. - Các khoản thanh toán từ NSX qua KBNN cho các đối tượng … - Các khoản chi từ các nguồn thu được giữ lại tại xã, ban tài chính xã phối hợp với KBNN định kỳ ghi thu… + Về chi thường xuyên: + Về chi đầu tư phát triển: + Về hoạt động kiểm tra, kiểm soát hoạt động của NSX: 3. Kế toán và quyết toán NSX. Quyết toán NSX là việc tổng kết lại … Ban tài chính xã có trách nhiệm thực hiện … Thời gian chỉnh lý báo cáo qyết toán NSX là hết ngày 31/01 năm sau. Thẩm quyền phê duyệt quyết toán NSX: Sau khi Hội đồng nhân dân xã phê chuẩn báo cáo quyết toán NSX được lập thành 05 bản: - Một bản gửi cho Hội đồng nhân dân xã. - Một bản gửi cho Uỷ ban nhân dân xã. - Một bản gửi cho Phòng Tài chính vật giá huyện. - Một bản lưu tại ban tài chính xã. - Một bản thông báo công khai nơi công cộng cho nhân dân trong xã biết. Ban tài chính xã lập báo cáo quyết toán, Uỷ ban nhân dân xã xem xét để trình Hội đồng nhân dân xã phê chuẩn, … Phòng Tài chính huyện có trách nhiệm kiểm tra báo cáo quyết toán thu, chi NSX, … Chương 2 Thực trạng về công tác quản lý ngân sách xã trên địa bàn huyện Sóc Sơn - thành phố Hà Nội giai đoạn ( 2006 - 2007 – 2008 ) I. Vài nét về tình hình kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn. 1.Điều kiện tự nhiên của huyện Sóc Sơn Sóc Sơn là một huyện ngoại thành phía Bắc Thủ đô Hà Nội, có diện tích tự nhiên là 30.651 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp là: 13.112 ha, diện tích canh tác là: 12.226 ha. Về đặc điểm địa hình là một huyện trung du rất phức tạp, … 2. Tình hình kinh tế trên địa bàn huyện Sóc Sơn thời gian qua. Sóc Sơn là một huyện nghèo nằm ở phía Bắc của thành phố, nhưng mấy năm trở lại gần đây được sự quan tâm của Đảng, của Nhà nước huyện đã được đầu tư để xây dựng cơ sở hạ tầng. Nhìn chung … Nhìn chung, huyện có nhiều tiềm năng và triển vọng cho phát triển các ngành dịch vụ, công nghiệp, nông lâm nghiệp và thuỷ sản. Trong cơ cấu kinh tế nói chung, các ngành có mối quan hệ lẫn nhau, sự phát triển của ngành này là tiềm năng cho sự phát triển của ngành khác. Tình hình tăng trưởng kinh tế: Trong ngành nông lâm thuỷ sản, giá trị sản xuất của ngành nông nghiệp luôn chiếm tỷ trọng cao. Năm 2007 giá trị sản xuất ngành nông nghiệp đạt 217 tỷ đồng, chiếm 97% tổng giá trị sản xuất của cả ngành nông lâm thuỷ sản. Năm 2008 đạt 253,8 tỷ đồng chiếm 97%. Kết quả này là do có sự đóng góp của ngành trồng trọt, chăn nuôi đã làm cho tốc độ tăng giá trị sản xuất của toàn bộ ngành nông nghiệp tăng trưởng tương đối cao vơí mức 4,67%/năm. Ngành công nghiệp có tốc độ tăng trưởng khá, chủ yếu là nhờ một số cơ sở công nghiệp liên doanh và Trung ương mới hình thành trên địa bàn. Nhìn tổng thể toàn ngành công nghiệp của Sóc Sơn, giai đoạn 2004-2008 có sự tăng trưởng mạnh, tốc độ tăng bình quân hàng năm là 21,36% cao hơn nhiều so với tốc độ chung của Thành phố Hà Nội (17,45%). Các Doanh nghiệp Nhà nước do Trung Ương quản lý đóng góp tỷ lệ tương đối lớn trong tổng giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp. Năm 2004 giá trị sản xuất của bộ phận này chiếm 29,15%, đến năm 2008 tỷ lệ này giảm xuống còn 27,34%. Doanh nghiệp do huyện quản lý chiếm vị trí thấp chỉ có 2,53% tổng giá trị sản xuất ngành công nghiệp năm 2004 và ngày càng giảm dần, đến năm 2008 chỉ còn 1,69%. Sự bất ổn này là do sự lúng túng trong việc lựa chọn mặt hàng, lựa chọn hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh, sự lạc hậu, sự thiếu đồng bộ của công nghệ. Các ngành dịch vụ đạt tốc độ tăng trưởng còn thấp, ngành vận tải, bưu điện chỉ chiếm 8,78% tổng giá trị toàn ngành dịch vụ năm 1998, năm 2002 chiếm 7,7%. Tốc độ tăng trưởng hàng năm còn thấp (2,38%/năm) chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của dân cư. Tình hình chuyển dịch cơ cấu trên địa bàn huyện Sóc Sơn. Là một huyện ngoại thành thủ đô Hà Nội, song tỷ trọng giá trị sản xuất nông lâm thuỷ sản trong tổng giá trị sản xuất còn cao hơn cả nước (cả nước đạt tỷ lệ 24%) trong khi đó năm 2004 huyện Sóc Sơn đạt tỷ lệ là 30,87%, năm 2008 tỷ lệ này là 25,55%. Tỷ trọng giá trị sản xuất các ngành dịch vụ còn quá thấp so với chỉ tiêu của cả nước, năm 2008 giá trị sản xuất các ngành dịch vụ đạt 28,06% …. Tỷ trọng giá trị sản xuất ngành công nghiệp và xây dựng đã tăng khá, tuy nhiên giá trị tuyệt đối vẫn còn nhỏ bé … 3. Tình hình xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn trong thời gian qua. Về hệ thống giáo dục. Toàn huyện hiện có 108 trường học ở các bậc học và dậy nghề, với tổng số 2.298 lớp học đạt bình quân 23 lớp/1 trường. Tuy nhiên vẫn còn nhiều trường có hơn 30 lớp, … Mặc dù vậy, hệ thống giáo dục huyện Sóc Sơn còn gặp nhiều khó khăn cần có biện pháp để tháo gỡ những khó khăn bất cập đó. - Do điều kiện tự nhiên xã hội huyện Sóc Sơn, dân cư sống chủ yếu bằng nghề nông… - Mặc dù mạng lưới trường học đã được quan tâm đầu tư xây dựng … -Do đặc trưng về dân cư và địa hình của huyện Sóc Sơn… Về hệ thống y tế: Trung tâm y tế huyện Sóc Sơn gồm: - Khu nhà làm việc của trung tâm với diện tích 30 ha, bệnh viện trung tâm với đầy đủ các khoa và 130 giường bệnh...Tổng số có 150 cán bộ, trong đó có 37 bác sỹ. - Trung tâm có 2 phòng khám khu vực: Phòng khám Trung Giã, với 12 giường lưu, hiện đang được sửa chữa và xây dựng thêm. Phòng khám Kim Anh với 30 giường lưu. - Có 25 xã, mỗi xã có một trạm xá đều được đầu tư xây dựng kiên cố, với … Trung tâm y tế huyện có 3 chức năng chủ yếu: - Phòng bệnh: … - Chữa bệnh: … - Quản lý Nhà nước về y tế trên địa bàn:... Tuy nhiên mạng lưới y tế huyện Sóc Sơn vẫn còn những khó khăn tồn tại: - Số cán bộ y tế cấp xã còn thiếu… - Đa số các trạm xá tuy đã có nhà kiên cố, nhưng trang thiết bị cho khám … - Số giường bệnh ở trung tâm còn thiếu… - Ngoài ra, các hoạt động khác như … II. Thực trạng công tác quản lý NSX trên địa bàn huyện Sóc Sơn - thành phố Hà Nội giai đoạn ( 2006 – 2007 ). Sóc Sơn là một huyện nằm xa trung tâm thủ đô Hà Nội, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn nên công tác quản lý NSX trên địa bàn không thể tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót… 1. Lập dự toán NSX. Việc xây dựng dự toán, quản lý thu NSX theo dự toán đã được các xã quan tâm và thực hiên… Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân còn tồn tại nên công tác lập dự toán NSX vẫn chưa đạt được hiệu quả cao… 2. Chấp hành dự toán NSX. Hàng năm xã phải tổ chức chấp hành dự toán NSX theo đúng qui định của điều khoản về luật NSNN và các thông tư hướng dẫn chấp hành dự toán NSX… Với đặc thù xã vừa là đơn vị ngân sách vừa là đơn vị thụ hưởng (tự quyết định, tự chuẩn chi) có nhiều khoản thu lẻ tẻ, ít tiền, chi tiêu nhiều việc đột xuất, tạp vụ, tiếp khách, hội nghị... Dựa trên cơ sở chính sách thu NSNN và chế độ phân cấp nguồn thu chính quyền xã trên địa bàn hàng năm tổ chức thực hiện đúng chính sách, chế đọ qui định… Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một số xã chưa thực sự quan tâm chú trọng khai thác nguồn thu từ xã, trong quản lý còn kém năng động chưa biết tạo nguồn thu mới và khai thác tận dụng… 2.1. Tình hình tổ chức và quản lý thu NSX trên địa bàn huyện. NSX là nguồn thu lớn của huyện, thu ngân sách xã trên địa bàn xã đảm bảo chi ngay tại địa phương, Luật NSNN ra đời và sự phân cấp quản lý thì xã là một cấp ngân sách trong chu trình quản lý thu chi NSNN. Do đặc điểm về vị trí địa lý của các xã có sự khác nhau nên thu ngân sách trên địa bàn mỗi xã có sự khác nhau… Mặc dù đời sống người dân ở các xã còn nhiều khó khăn nhưng chính quyền xã luôn luôn quan tâm và xác định rõ nhiệm vụ của … Nhìn vào biểu đồ 1 ta thấy sự biến động của thu NSX trong những năm qua như sau: Năm 2006 khoản thu ngân sách xã hưởng 100% đạt 6.440,464 triệu đồng chiếm 25% trong tổng thu NSX, năm 2007 lên đến 8.783,782 triệu đồng chiếm 30% trong tổng thu NSX, năm 2008 khoản thu này lên đến 9.887,233 triệu đồng chiếm 33% trong tổng thu NSX. Khoản thu hưởng theo tỷ lệ phần trăm phân chia với ngân sách cấp trên đạt cao năm 2006 thu được 1.496,270 triệu đồng chiếm 6% trong tổng thu NSX, năm 2007 số thu là 814,064 triệu đồng chiếm 3% trong tổng thu NSX, năm 2008 khoản thu này là 1.861,232 triệu đồng chiếm 6% trong tổng thu NSX… Các khoản thu xã hưởng 100%. Các khoản thu xã hưởng 100% bao gồm các khoản thu theo luật định do chính quyền xã tổ chức thu và được phép sử dụng toàn bộ số thu đó. Có thể nói đây là nguồn thu quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu ngân sách xã, nhưng số xã quan tâm và biết tổ chức khai thác nguồn thu này là chưa nhiều. Ta có thể thấy được sự biến động của các khoản thu này qua biểu đồ 2. Nhìn vào biểu đồ 2 ta thấy, so với năm 2006, năm 2008 nguồn thu xã hưởng 100% tăng lên đáng kể. Năm 2006 tổng thu 100% là 6.440,464 triệu đồng chiếm 25% trong tổng thu NSX, năm 2007 tổng thu 100% là 8.783,782 triệu đồng chiếm 30% trong tổng thu NSX, năm 2008 nguồn thu 100% là 9.887,233 triệu đồng đạt 33% trong tổng thu NSX… Theo quy định của luật NSNN thì nguồn thu xã hưởng 100% của ngân sách xã được hình thành từ các khoản thu khác nhau, tỷ trọng và tốc độ tăng của các khoản thu này cũng có nhiều điểm khác nhau. Nhìn vào biểu đồ 2 ta thấy trong tổng thu xã hưởng 100% thì đáng kể nhất là khoản thu từ quỹ đất công ích và hoa lợi công sản, khoản thu đóng góp tự nguyện của các tổ chức và cá nhân, khoản thu kết dư ngân sách năm trước. Để tìm hiểu kỹ hơn về nguồn thu xã hưởng 100% này ta lần lượt đi vào xem xét sự biến động của một số khoản thu cụ thể cấu thành nên nó: - Khoản thu từ quỹ đất công ích và hoa lợi công sản. Hầu hết các xã ở huyện Sóc Sơn đều có diện tích mặt nước đầm, ao, hồ và diện tích đất công. Đây là nguồn thu chủ yếu của ngân sach các xã, thực hiện tổ chức quản lý tốt khoản thu này sẽ đem lại cho ngân sách xã một nguồn thu ổn định. Năm 2006 số thực thu từ hoa lợi công sản và quỹ đất công đạt 3.952,387 triệu đồng chiếm 61,4% trong tổng thu xã hưởng 100%, năm 2007 khoản thu này là 4.888,198 triệu đồng chiếm 55,7% trong tổng thu xã hưởng 100%, năm 2008 số thu này là 5.150,208 triệu đồng chiếm 52% trong tổng thu xã hưởng 100%, số thu từ nguồn này năm sau cao hơn năm trước… Những năm gần đây, xã đã đẩy mạnh việc huy động các nguồn thu do nhân dân đóng góp để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội ở xã như trạm xá, xây dựng sửa chữa phòng học, làm đường liên thôn, xây dựng khu văn hoá thể thao của xã. Đặc biệt năm 2006-2007 có chương trình kiên cố hoá kênh mương và xáo phòng học tạm, phòng học ca ba, khoản thu này mang ý nghĩa vô cùng quan trọng và vì thế mà số thu đóng góp tự nguyện của các tổ chức và cá nhân đã tăng cao và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu xã hưởng 100% của NSX. Thực hiện phương châm: "Nhà nước và nhân dân cùng làm", chính quyền và đoàn thể quần chúng đã tuyên truyền, vận động thuyết phục để mọi người dân, các tổ chức đoàn thể, các doanh nghiệp đóng trên địa bàn xã cùng đóng góp… Năm 2006 thu từ nguồn đóng góp tự nguyện của các tổ chức và cá nhân là 799,860 triệu đồng chiếm 12,1% trong tổng thu xã hưởng 100%, năm 2007 khoản thu này là 1.093,636 triệu đồng chiếm 12,5% trong tổng thu xã hưởng 100%, năm 2008 khoản thu này lên đến 1.213,803 triệu đồng chiếm 12,3% trong tổng thu xã hưởng 100%... Trong thực tế thu từ nguồn này còn cao hơn nữa, do có những khoản đóng góp bằng công lao động mà không thể hạch toán đầy đủ, chính xác... - Khoản thu kết dư ngân sách năm trước. Theo luật NSNN toàn bộ số kết dư ngân sách xã năm trước được chuyển thành thu ngân sách xã năm sau… Như vậy qua xem xét và đánh giá một số khoản thu cụ thể trong tổng thu xã hưởng 100% ta thấy tuy thực tế những năm qua tỷ trọng của các khoản thu xã hưởng 100% so với tổng thu NSX có tăng đôi chút song ảnh hưởng của số thu này trong việc trang trải các khoản chi thường xuyên của xã hiện nay là rất lớn… NSX được hưởng tỷ lệ điều tiết một số khoản thu từ các sắc thuế theo quy định của thành phố Hà Nội trên cơ sở nguồn thu và nhiệm vụ chi trên địa bàn các xã thuộc huyện Sóc Sơn. Đây là nguồn thu mang lại nguồn thu tăng thêm cho NSX, mặt khác qua đây Nhà nước giao trách nhiệm quản lý kinh tế xã hội trên từng địa bàn xã. Để thấy được thực trạng quản lý nguồn thu này ta xem xét biểu đồ 3 sau: - Thu thuế sử dụng đất nông nghiệp. Sóc Sơn là một huyện nông nghiệp thuần tuý, dân cư sống chủ yếu bằng việc sản xuất nông nghiệp… - Thuế nhà đất. Ngoài thuế sử dụng đất nông nghiệp NSX còn có khoản thu điều tiết từ thuế nhà đất… Năm 2000 số thu từ thuế nhà đất của toàn huyện là 540,394 triệu đồng chiếm 36% trong tổng thu điều tiết, năm 2007 khoản thu này là 418,152 triệu đồng chiếm 51% trong tổng thu điều tiết, năm 2008 khoản thu này là 828,467 triệu đồng chiếm 45% trong tổng thu điều tiết. Đây là kết quả cao trong công tác quản lý thu thuế trên địa bàn toàn huyện. Mọi người dân đều hiểu rằng nộp đầy đủ các khoản đóng góp cho Nhà nước là nhằm mục tiêu phục vụ lợi ích của mình… Chính quyền các xã đã thực hiện tốt công tác quản lý nguồn thu này, bên cạnh đó các cấp, các ngành cũng rất quan tâm đến việc thu nộp thuế đảm bảo nộp kịp thời vào KBNN. Cán bộ xã đã phối hợp với cán bộ thuế tổ chức, bố trí các địa điểm thu hợp lý, kịp thời …. Như vậy xét về tỷ trọng thu điều tiết trong tổng thu NSX thì từ năm 2006 đến nay nguồn thu này có chiều hướng tăng nhẹ chỉ riêng có năm 2007 là giảm do thất thu về các diện tích ao, … Thu bổ sung từ ngân sách cấp trên. Hệ thống NSNN ta hiện nay gồm 4 cấp NS, đó là mối quan hệ dọc phụ thuộc. Nghĩa là ngân sách cấp trên nắm giữ các nguồn thu chủ yếu và đảm nhận những nhiệm vụ chi quan trọng hơn ngân sách cấp dưới, sự phụ thuộc của ngân sách cấp dưới thể hiện ở chỗ khi nguồn thu được phân cấp không đủ đáp ứng nhu cầu chi được giao thì được cấp bổ sung. Để có thể hiểu rõ hơn về khoản thu này ta đi xem xét biểu đồ 4 sau: -Thu bổ sung cân đối từ ngân sách cấp trên. Năm 2006 số thu bổ sung cân đối từ ngân sách cấp trên là 7.900,778 triệu đồng chiếm 45% trong tổng thu bổ sung từ ngân sách cấp trên, năm 2007 khoản thu này là 8.514,071 triệu đồng chiếm 44% trong tổng thu bổ sung từ ngân sách cấp trên… - Thu bổ sung cân đối có mục tiêu từ ngân sách cấp trên. Năm 2006 số thu bổ sung cân đối có mục tiêu từ ngân sách cấp trên là 9.680,758 triệu đồng chiếm 55% trong tổng thu bổ sung từ ngân sách cấp trên, năm 2007 khoản thu này là 11.009,193 triệu đồng chiếm 56% trong tổng thu bổ sung từ ngân sách cấp trên, năm 2008 khoản thu này là 9.028,969 triệu đồng chiếm 50% … Như vậy con số thu bổ sung từ ngân sách cấp trên của địa bàn cho thấy sự trông chờ ỷ lại ở ngân sách cấp trên còn lớn… 2.2. Tình hình tổ chức và quản lý chi NSX trên địa bàn huyện. Chi NSX là quá trình phân phối và sử dụng nguồn thu tập trung được của NSX nhằm … Nhìn vào biểu đồ 5 ta thấy tình hình chi NSX trong những năm qua, nhìn chung ở trong tình trạng chi vượt dự toán được duyệt. Nguyên nhân của tình trạng … Qua các số liệu này cho thấy nhu cầu chi thực tế luôn đòi hỏi ở mức độ cao dần qua các năm… *Chi thường xuyên NSX. Chi thường xuyên của NSNN là quá trình phân phối… Những năm qua chi thường xuyên NSX liên tục tăng với qui mô năm sau cao hơn năm trước… Năm 2006 chi NSX cho chi thường xuyên là 12.518,9 triệu đồng chiếm 105% so với dự toán được duyệt (số dự toán 11.962,217 triệu đồng), năm 2007 khoản chi này là 13.840,826 triệu đồng chiếm 100% so với dự toán được duyệt (số dự toán 13.899 triệu đồng), năm 2008 khoản chi này là 17.802,658 triệu đồng chiếm 102% so với dự toán được duyệt (số dự toán 17.453 triệu đồng). Như vậy, nhìn chung trong mấy năm qua tình hình chi thường xuyên ngày một tăng, năm sau cao hơn năm trước cụ thể năm 2007 số thực chi mới có 13.840,826 triệu đồng nhưng sang đến năm 2008 số thực chi đã lên đến 17.802,658 triệu đồng chứng tỏ các khoản chi thường xuyên ở xã ngày một tăng lên rõ rệt… *Chi đầu tư phát triển NSX. Huyện Sóc Sơn là một huyện nghèo của thành phố do vậy cơ sở hạ tầng còn thấp kém… Để đảm bảo cho nền kinh tế phát triển ổn định, vững chắc trong những năm qua NSX tập trung đầu tư cho cơ sở hạ tầng, khắc phục tình trạng yếu kém về cơ sở hạ tầng trên địa bàn. Chi đầu tư phát triển hàng năm trên địa bàn huyện nhu sau: Năm 2006 chi NSX cho đầu tư phát triển là 11.358,9 triệu đồng chiếm 95% so với dự toán được duyệt (số dự toán 11.902,923 triệu đồng), Năm 2007 chi NSX … Với mức chi như vậy đã góp phần tăng cường cơ sở vật chất cho xã như xây trường học (… Chi xây dựng các trạm y tế xã, nhà hộ sinh cũng được quan tâm đầu tư... Ngoài ra hàng năm NSX còn được chi đầu tư xây dựng các trụ sở làm việc của uỷ ban, … 2.3. Về cân đối thu chi NSX. Theo quy định của luật NSNN, NSX phải đảm bảo thực hiện cân đối trên nguyên tắc tổng số chi không được vượt qua tổng số thu. Do Sóc Sơn là huyện nông nghiệp thuần tuý, nguồn thu của NSX chủ yếu từ nông nghiệp nhưng nguồn thu này lại bị ảnh hưởng của sự biến động giá nông sản thực phẩm nên số thu không ổn định, trong khi nhiệm vụ chi của NSX ngày càng tăng đã làm cho tình hình cân đối ngân sách của phần lớn các xã gặp nhiều khó khăn. Nguồn thu thường xuyên NSX hạn hẹp chỉ để đáp ứng nhu cầu chi thường xuyên tại xã cho nên không có nguồn thu cho đầu tư phát triển nông thôn để đảm bảo bớt gánh nặng đóng góp của nhân dân. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này ta đi xem xét biểu đồ 6 sau: Năm 2006 khoản thu thường xuyên là 7.936,734 triệu đồng khoản thu này không đáp ứng được nhu cầu chi thường xuyên tại xã là 12.518,9 triệu đồng,… Thực trạng thu chi không đồng đều như vậy quả là một vến đề đáng quan tâm đòi hỏi phải có biện pháp khắc phục ngay… Trên đây chỉ là một số khái quát về tình hình thu chi NSX trên địa bàn huyện Sóc Sơn trong 3 năm gần đây (2006-2007-2008)… 3. Công tác kế toán và quyết toán NSX. Để thực hiện tốt công tác khoá sổ và quyết toán NSX… Hàng tháng xã có báo cáo tình hình thu chi NSX, … Trước yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, xã hội, quản lý NSX không ngừng hoàn thiện … III. Nguyên nhân yếu kém - khuyết điểm trong công tác quản lý NSX trong những năm qua. 1. Nguyên nhân khách quan. Do các văn bản chính sách, chế độ nhiều đã gây khó khăn cho việc triển khai thực hiện của các cấp, các ngành, nhất là cơ sở… Tham gia vào quản lý tài chính ngân sách ở xã vẫn còn có người chưa có trình độ chuyên môn ở mức tối thiểu… Thực tế các năm qua nhiệm vụ chi của xã lớn… 2. Nguyên nhân chủ quan. Các cấp chính quyền chưa thực sự quan tâm đến điều hành thu chi ngân sách... Công tác quản lý tài chính NSX chưa được coi là một nghề, thay vào đó lãnh đạo ở một số các cơ quan chính quyền xã coi nó hoàn toàn như một công cụ thuần tuý … Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ chuyên trách về quản lý tài chính và NSX ở các cấp, các ngành tại địa phương chưa được tăng cường đúng mức về số lượng và chất lượng theo yêu cầu công việc… Một bộ phận trong cán bộ và nhân dân ở các xã chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa và tầm quan trọng của việc thực hiện quy chế dân chủ, công khai ở các xã, … Một số cán bộ ban tài chính xã chưa xác định rõ chức năng nhiệm vụ của mình … Trên đây là một số nguyên nhân chủ yếu làm cho công tác quản lý NSX trên địa bàn huyện Sóc Sơn trong thời gian qua còn nhiều yếu kém… Chương 3 Phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý NSX trên địa bàn huyện Sóc Sơn - thành phố Hà Nội trong những năm tới. I. Phương hướng - mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn. 1. Phương hướng phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn Nhiệm vụ trọng tâm của huyện là đẩy mạnh nhịp độ tăng trưởng kinh tế vững chắc với cơ cấu kinh tế tiến bộ, hợp lý theo hướng tăng nhanh tỷ trọng trong ngành công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, phát triển nông lâm nghiệp sinh thái bền vững. Kết hợp phát triển nông nghiệp theo các khu tập trung để tạo động lực phát triển kinh tế vùng trên địa bàn với phát triển tiểu thủ công nghiệp phân tán để tạo việc làm và tăng thu nhập cho dân cư… 2. Mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Sóc Sơn. Dự báo giá trị sản xuất trên địa bàn huyện tăng 13%-14%/ năm trong giai đoạn 2001-2005 và 17%-18%/ năm trong giai đoạn 2006-2010. Dự báo về cơ cấu kinh tế công nghiệp, dịch vụ, nông lâm thuỷ sản trong đó công nghiệp chiếm 65%-75% tổng giá trị trên địa bàn, các ngành dịch vụ chiếm 18%-20%, nông nghiệp chiếm khoảng 10%-12%. Từ năm 2004 trở đi ổn định tỷ lệ tăng dân số tự nhiên khoảng 1,1%/ năm, chuẩn bị sẵn sàng về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội để tiếp nhận thêm số dân tăng cơ học theo đà phát triển kinh tế trên địa bàn huyện. Phấn đấu 100% số trẻ 5-6 tuổi ở các xã nghèo được hưởng giáo dục mầm non trước khi vào tiểu học, 100% trẻ trong độ tuổi qui định được phổ cập trung học cơ sở, 60% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được học tiếp trung học phổ thông. Phấn đấu 70% các trường tiểu học và trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia. II. Những mục tiêu cơ bản về công tác quản lý NSX. Xã là bộ máy quản lý Nhà nước ở cơ sở, thực hiện quản lý kinh tế xã hội có mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau.Một ngân sách đủ mạnh mới đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu kinh tế xã hội, ngược lại kế hoạch kinh tế xã hội được xây dựng trên cơ sở dự kiến về số thu và số chi ngân sách. Từ khi luật NSNN ra đời và được sửa đổi bổ sung cùng với phân cấp quản lý cho đến nay thì xã được xem là một cấp ngân sách, việc quản lý thu, chi NSX đều phải thực hiện đúng luật, phù hợp với đường lối, chủ trương phát triển chung của huyện và thành phố. * Về thu NSX. Tiếp tục khai thác mọi nguồn thu trên địa bàn nhằm tăng nguồn thu cho NSX … Phân định rõ ràng các khoản thu trên địa bàn… Hoạt động quản lý NSX gắn liền với các chính sách tài chính quốc gia, chính sách kinh tế của Nhà nước… Nguồn thu huy động đóng góp… Nuôi dưỡng phát triển nguồn thu: Cần tập trung khai thác thế mạnhphù hợp với từng xã… * Về chi NSX. Cũng phải thực hiện chi theo đúng luật NSNN, nội dung chi phải đảm bảo đúng mục đích, đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức, chi phải đảm bảo chi đúng theo các khoản mục đã được ghi trong dự toán. Chi NSX phải đảm bảo tính hiệu quả và tiết kiệm … Coi trọng chi cho giáo dục, chi cho sự nghiệp y tế nhằm nâng cao dân trí … Quan tâm đến việc tăng tỷ lệ đầu tư phát triển hạ tầng giao thông nông thôn… Chú trọng phát triển nông nghiệp và nông thôn, xoá đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường sinh thái… Trong những năm tới, ngoài việc tăng cường đầu tư để hoàn thiện các công trình cơ sở vật chất của xã như: Trường học, trạm xá...nên tập trung vào những công việc trọng tâm, trọng điểm có tính cấp bách và một nhiệm vụ quan trọng của NSX là phải tiếp tục đầu tư để duy trì các công trình …. * Về công tác quản lý. Công tác quản lý NSX trong hệ thống NSNN thực hiện quản lý thu chi NSX qua KBNN. Tất cả các xã phải thực hiện mở tài khoản thu chi NSX, tài khoản thu các quĩ tại KBNN nơi giao dịch theo quyết định 827 của Bộ Trưởng Bộ Tài Chính về việc ban hành chế độ kế toán NSX, đồng thời phai tăng cường sự phối kết hợp giữa Bộ Tài Chính với cơ quan tài chính cấp trên để nâng cao hiệu quả công tác quản lý NSX. III. Các giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý NSX trong những năm tới trên địa bàn huyện Sóc Sơn. Để thực hiện tốt Luật NSNN và tăng cường củng cố công tác quản lý NSX, làm cho quy mô NSX ngày càng phát triển, sớm đưa NSX trở thành một cấp ngân sách hoàn chỉnh trong hệ thống NSNN thì cần tiến hành tập trung tổ chức thực hiện tốt một số giải pháp sau: 1. Giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội. Như trên đã đề cập, NSX và quá trình quản lý kinh tế xã hội trên địa bàn có mối quan hệ tác động qua lại với nhau, là tiền đề cho nhau phát triển. Sóc Sơn là huyện ngoại thành, kinh tế phát triển chậm hơn so với các quận, huyện khác của thành phố Hà Nội, việc thực hiện được chiến lược phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn là một thử thách to lớn. Để thực hiện đúng bước đi đã xác định trước, huyện cần tiếp tục hoàn chỉnh và nhanh chóng triển khai thực hiện các qui hoạch chi tiết trên điạ bàn huyện, khai thác sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư nước ngoài, vốn đầu tư từ các doanh nghiệp trong nước và từ trong dân của huyện. Đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên địa bàn cũng như trong nội bộ ngành cũng được coi là mục tiêu quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện. - Đối với ngành nông-lâm nghiệp và thuỷ sản Đẩy. nhanh việc thực hiện điều trỉnh quy hoạch vùng (vùng trũng ven sông, vùng đất giữa và đồi gò)… Phát triển mạnh mẽ trồng trọt, hướng về những cây trồng có giá trị kinh tế cao, phát triển ngành chăn nuôi ngay trên cơ sở sự phát triển của ngành trồng trọt… Phát triển hriển thuỷ sản, khai thác diện tích mặt nước hiện có, chuyển các diện tích đầm, hồ và các diện tích ruỗng trũng sang nuôi cá, tôm phục vụ cho nhu cầu tại chỗ, đồng thời nâng cao thu nhập cho người dân… Phát triển ngành lâm nghiệp, phủ xanh đất trống và phát triển rừng không chỉ tác dụng phòng hộ môi trường,điều hoà khí hậu, giữ và điều tiết nước cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp và sản xuát nông thôn mà còn tạo điều kiện cho ngành du lịch, dịch vụ phát …. - Đối với ngành dịch vụ Sự phân bố mạng lưới thương mại dịch vụ được hình thành một cách tự phát tập trung mật độ cao vào các vùng, các xã có điều kiện lưu thông hàng hoá tốt… Tăng cường hệ thống y tế cơ sở, đặc biệt là các trạm xá cấp xã, nhằm thực hiện mục tiêu chăm sóc sức khoẻ ban đầu tới tận người dân… Thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn nhằm mục đích tạo ra cuộc sống no đủ cho người dân, đây là yếu tố trong việc huy động vốn từ người dân tạo ra nguồnthu ổn định cho ngân sách góp phần vào công tác xoá đói giảm nghèo, đưa các xã vùng sâu vùng xa của huyện hội nhập với tiến trình phát triển chung của thủ đô Hà Nội và cả nước.. 2. Giải pháp nhằm tổ chức quản lý, khai thác tối đa các nguồn thu trên địa bàn xã. Từ thực trạng quản lý thu NSX trên địa bàn huyện Sóc Sơn đã cho thấy những vấn đề tồn tại như: Chưa khai thác tối đa nguồn thu từ phí và lệ phí Nhà nước cần quan tâm phân cấp tối đa nguồn thu cho NSX… Đối với các khoản thu từ phí và lệ phí: ở các xã ngoài thuế sử dụng đát nông nghiệp và thuế đất các hộ còn phải nộp rất nhiều các loại phí và lệ phí khác nhau… Tránh tình trạng thu gộp, thu những khoản không hợp lý gây ra phản ứng trong dân chúng… Các xã có điểm du lịch (khu vực đền Sóc Sơn, hồ Đồng Quan, Núi Đôi...) cần chú trọng xây dựng, bảo tồn và phát triển để thu hút lượng khách đến thăm quan đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách… - Đối với các loại thu từ hoa lợi công sản Hầu hết các xã đều có diện tích mặt nước đầm, ao, hồ...và đất công, đây chính là nguồn thu ổn định của các xã. Các xã nên tổ chức đấu thầu hoặc khoán cho dân sử dụng theo mùa vụ để có nguồn thu cho NSX… Mọi nguồn thu của NSX đều phải thực hiện đúng qui định của Luật NSNN theo Mục Lục NSNN và các chính sách… - Đối với nguồn thu bổ sung từ ngân sách cấp trên. Đây không phải là nguồn thu chủ yếu của NSX nhưng do Nhà nước phân cấp thu, chi cho NSX chưa tương xứng với nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội mà xã đảm nhận. Nhiệm vụ chi của NSX ngày càng tăng trong khi khả năng của chính quyền xã không gánh nổi nên cần có sự hỗ trợ của ngân sách cấp trên… 3. Giải pháp nhằm tăng cường công tác kiểm soát chi NSX. Trong quá trình quản lý chi NSX, các xã phải xem xét, rà soát các khoản chi đảm bảo có một cơ cấu chi hợp lý… Hàng năm hầu hết các khoản chi NSX đều vượt dự toán được duyệt, đây là tồn tại cần được quan tâm giải quyết, trong khâu lập dự toán NSX, các xã cần phải bám sát kế hoạch phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn để bố trí nhu cầu chi hợp lý… Đối với chi thường xuyên: Cần tổ chức, sắp xếp lại bộ máy chính quyền xã, đảm bảo một bộ máy quản ký vừa gon nhẹ vừa hiệu quả nhằm tiết kiệm cho quản lý hành chính. Các cấp có thẩm quyền xem xét, xây dựng định mức chi tiêu hợp lý… Đối với chi đầu tư phát triển: Cố gắng tập trung chi ở mức hợp lý, chi có trọng tâm trọng điểm cần thay đổi lại cách phân cấp đầu tư cơ sở hạ tầng của xã, không nên để cho NSX và dân lo toàn bộ mà Nhà nước cần có cơ chế hỗ trợ vốn… Hàng năm NSX nên dành một tỷ lệ phần trăm nhất định cho việc đầu tư vào các ngành mũi nhọn có vai trò to lớn trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội ở địa phương… Để quản lý tốt nhiệm vụ chỉ cần thực hiện nguyên tắc thắt chặt chi tiêu trong NSX, các khoản chi phải được thực hiện công khai, ghi chép đầy đủ vào sổ sách kế toán và được kiểm soát đầy đủ qua KBNN… Các chính sách đầu tư phải được đưa ra lấy ý kiến của người dân đảm bảo tính công khai, dân chủ như ở cơ sở, xoá bỏ hình thức ghi thu, ghi chi trong quản lý chi ngân sách, cải tiến qui trình xây dựng dự toán NSX… 4. Giải pháp nhằm thực hiện tốt việc cân đối NSX. Theo luật NSNN, ngân sách địa phương được cân đối theo cơ chế tổng số chi không vượt quá tổng số thu… Đối với các xã xa trung tâm và khó khăn vừa thu ít, vừa xã xôi thì cần quan tâm tới số bổ sung, cân đối từ ngân sách cấp trên… 5. Giải pháp nhằm tăng cường công tác đào tạo trình độ chuyên môn của cán bộ xã nhằm nâng cao chất lượng quản lý NSX. Về hoạt động của bộ máy chính quyền cấp xã, Nhà nước cần quy định rõ chức năng, nhiệm vụ cụ thể… Cùng với quá trình phát triển chung, các cơ chế, chính sách về tài chính cũng có những biến đổi ngày càng phức tạp, đòi hỏi sự cố gắng nỗ lực của những người làm công tác tài chính… Đội ngũ cán bộ xã phải có trình độ nghiệp vụ vững chắc… Các văn bản, thông tư của Nhà nước, các bộ ngành về tài chính thường xuyên được đổi mới, vì vậy cần có sự cung cấp kịp thời các văn bản mới cho cán bộ xã nghiên cứu, học hỏi… Cần có quy định rõ ràng, chặt chẽ về chế độ sinh hoạt phí, các khoản phụ cấp và chế độ thưởng cho cán bộ xã để họ yên tâm công tác… 6. Giải pháp nhằm củng cố chế độ, chính sách của Nhà nước. NSX là một bộ phận của NSNN do UBND xã xây dựng, quản lý và HĐND xã quyết định, giám sát. Vì vậy, NSX phải được xây dưng, thực hiện theo đúng luật NSNN… Xây dựng dự toán NSX phải được thực hiện theo luật NSNN, theo Mục Lục NSNN, bố trí nhu cầu hợp lý … Tìm mọi biện pháp thu đủ, thu kịp thời các khoản thu đã có trong dự toán, phấn đấu thu vượt dự toán năm được duyệt … Theo luật NSNN, Trung Ương ban hành chính sách, chế độ đảm bảo tính thống nhất toàn quốc. Nhưng trên thực tiễn mỗi xã lại có những điều kiện thực tiễn khác nhau, nhiều khi một qui định lại khó có thể áp dụng đồng bộ được ở các xã, do đó … Vấn đề tài chính và các qũy hiện nay đang nổi nên nhiều vướng mắc và có sự tranh chấp giữa các cấp… Chế độ kế toán NSX hiện nay để phục vụ cho công tác quản lý NSX còn phức tạp, chưa phù hợp với trình đọ đội ngũ cán bộ kế toán NSX. Thực tế… Cùng với xu thế phát triển chung của đất nước, hoạt động tài chính nói chung và hoat động NSX nói riêng có nhưng biến đổi mạnh mẽ… 7. Giải pháp nhằm tăng cường công tác công khai, minh bạch. Thực hiện công khai, dân chủ là một trong những nguyên tắc quan trọng bậc nhất trong công tác quản lý NSNN Thực hiện công khai và dân chủ trong quản lý tài chính NSX là việc chính quyền xã phải cung cấp cho nhân dân đầy đủ các thông tin về các hoạt động thu chi NSX Hiện nay ở nhiều xã trên địa bàn huyện chính quyền xã đã thực hiện việc huy động đóng góp của nhân dân để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn. Đây là chủ trương đúng đắn … Để giải quyết vấn đề này thì yêu cầu mấu chốt là phải thực hiện dân chủ và công khai trong việc sử dụng NSX… Kết luận