Đề tài Một số giải pháp thúc đẩy hoạt động tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam

gi¸ c¶, ph­¬ng thøc vµ c¸c dÞch vô trong viÖc tæ chøc giao nhËn c¸c vËt t­ cÇn thiÕt do ®ã ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng tiªu thô. 2.5. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh: §èi thñ c¹nh tranh cã thÓ bao gåm nhiªu c¸ nh©n vµ tæ chøc, tr­íc hÕt lµ c¸c tæ chøc kinh doanh. Ho¹t ®éng c¹nh tranh rÊt ®a d¹ng t­ viÖc giµnh nhau thÞ tr­êng kh¸ch hµng ®Õn nh÷ng ph©n tÝch, nghiªn cøu vÒ c¸c ®Æc ®iÓm, vÒ c¸c lîi thÕ còng nh­ c¸c ®iÓm yÕu cña tõng ®èi thñ c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng. V× vËy, kinh doanh trong ®iªu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn yÕu tè c¹nh tranh, nã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn khai th¸c c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp. 3. Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qña cña tiªu thô: §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô lµ viÖc rÊt khã kh¨n, bëi ho¹t ®éng tiªu thô kh«ng gièng c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp nã bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng mµ doanh nghiÖp kh«ng l­îng ho¸ ®­îc nh÷ng ho¹t ®éng nµy gãp phÇn t¹o nªn uy tÝn danh tiÕng vµ sù ph¸t triÓn l©u dµi cho doanh nghiÖp. Tuy nhiªn nÕu ®¸nh gi¸ mét c¸ch t­¬ng ®èi th× hiÖu qu¶ cña ho¹t ®énh tiªu thô cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh th«ng qua mét sè chØ tiªu sau : Nh÷ng chØ tiªu ®Þnh tÝnh lµ nh÷ng chØ tiªu mµ doanh nghiÖp ®­a ra mét c¸ch chñ quan, chung chung, kh«ng cã sè liÖu cô thÓ, kh«ng thÓ l­îng ho¸ ®­îc nh­ lµ thÞ phÇn kú thùc tÕ t¨ng so víi kú kÕ ho¹ch. tû lÖ ®¹t c¸ch môc tiªu vÒ tiªu thô cña c«ng ty. Nh÷ng ®¸nh gi¸ cña c«ng ty vÒ uy tÝn danh tiÕng cña doanh nghiÖp triªn thÞ tr­êng th«ng qua viÖc tiªu thô s¶n phÈm.ThÞ phÇn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. PhÇn ®ãng gãp vµo lîi nhuËn do ho¹t ®éng tiªu thô mang l¹i. Nh÷ng chØ tiªu ®Þng l­îng lµ nh÷ng chØ tiªu mµ doanh nghiÖp cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc nã ®­îc biªu hiÖn b¨ng c¸c con sè cô thÓ ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu sau. S¶n l­îng b¸n ra hay doanh thu cña doanh nghiÖp kú thùc tÕ so víi kú kÕ ho¹ch. Tû suÊt lîi nhuËn trªn tµi s¶n cña bé phËn tiªu thô. Tû suÊt lîi nhuËn tÝnh trªn chi phÝ cña bé ph©n tiªu thô kú thùc tÕ so víi kú kÕ ho¹ch vµ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh. III. Kinh nghiÖm tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi nø¬c: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c nh©n tè lu«n biÕn ®éng t¹o ra nh÷ng c¬ héi míi ®ång thêi lµm xuÊt hiÖn c¸c nguy c¬, nh÷ng th¸ch thøc míi .Mét doanh nghiÖp thµnh c«ng hay thÊt b¹i trªn th­¬ng tr­êng phô thuéc vµo viÖc nhËn thøc vµ dù b¸o vµ n¾m b¾t c¸c thêi c¬ tr¸nh c¸c nguy c¬ ®ã nh­ thÕ nµo, dï lµ thµnh c«ng hay thÊt b¹i th× nã còng lµ bµi häc quý b¸u cho doanh nghiÖp vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong nh÷ng lÇn kinh doanh sau. Doanh nghiÖp vµ hµng vµ hang ho¸ do doanh nghiÖp lµm ra bao giê còng lµ hai mÆt cña mét chØnh thÓ thèng nhÊt, quan hÖ qua l¹i rµng buéc lÉn nhau.NÕuchØ cã hµng ho¸ mÉu m·, kiÓu d¸ng ®Ñp, chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ thÊp mµ kh«ng biÕt c¸ch qu¶n lý tèt, tæ chøc tiªu thô th× ch­a h¼n ®· b¸n ch¹y hµng nghÜa lµ ch­a ch¾c ®· ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt. Ng­îc l¹i nÕu c«ng ty cã bé m¸y biÕt c¸ch qu¶n lý, tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm lµm ra, nh­ng nh÷ng s¶n phÈm Êy l¹i kh«ng bÒn ®Ñp, gi¸ c¶ cao th× ch­a ch¾c ®· thuyÕt phôc kh¸ch hµng- nghÜa lµ khã lßng ®· “ moi” ®­îc tói tiÒn cña ng­êi mua mang vÒ cho doanh nghiÖp ®Ó b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. MÊy n¨m võa qua n­íc ta nhiªu c«ng ty, doanh nghiÖp khèn ®èn v× hµng ho¸ lµm ra kh«ng b¸n ®­îc, tån ®äng kh¸ nhiÒu trong khi ®ã s¶n phÈm n­íc ngoµi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng n­íc ta qua nhiÒu ngâ ng¸ch khac nhau ®· minh chøng cho hai mÆt cña mét chØnh thÓ nãi trªn. V× vËy em xin giíi thiÖu d­íi ®©y kinh nghiÖm cña mét sè c«ng ty, doanh nghiÖp ë n­íc ta vµ ngoµi n­íc trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng nhê vµo tiªu thô s¶n phÈm. 1. C¸c doanh nghiÖp trong n­íc: T¹p chÝ “ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i” sè139 n¨m 2001 cã bµi viÕt "bÝ quyÕt thµnh c«ng cña haprosimex” lµ doanh nghiÑp ®Çu tiªn ®¹t c¶ n¨m chØ tiªu chuÈn th­ëng xuÊt khÈu víi nh÷ng thµnh tÝch xuÊt s¾c khiÕn kh«ng Ýt ®ång nghiÖp ngì ngµng ( S¶n phÈm míi, mÆt hµng míi. Tèc ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu ®¹t20% trë lªn. Sö dông nhiªu lao ®éng vµ vËt t­ trong n­íc. S¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. §¹t kim ngach xuÊt khÈu trªn 50 usd / n¨m ) lµ ®iÒu tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu mong muèn bëi kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ danh tiÕng mµ qua ®ã cßn t¹o niÒm l¹c quan vÒ sù ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. BÝ quyÕt thµnh c«ng cña doanh nghiÖp, yÕu tè quyÕt ®Þnh vÉn lµ con ng­êi vµ ch÷ tÝn trong kinh doanh. §iÒu ®¸nh chó ý lµ c«ng ty lu«n b¸m s¸t chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®· ®­îc ®Ò ra lµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c khai th¸c vµ më réng thÞ tr­êng, ®a d¹ng hãa mÆt hµng vµ s¶n phÈm xuÊt khÈu, gi÷ v÷ng ch÷ tÝn trong kinh doanh t¹o ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng truyÒn thèng. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cã nhiªu h­íng ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. §ã lµ kh«ng ®Çu t­ trµn lan mµ th­êng t×m ®Õn nh÷ng mÆt hang Ýt ®èi thñ canh tranh, nh÷ng thÞ tr­êng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, nhÊt quyÕt kh«ng ®Ó r¬i vµo t×nh tr¹ng m¹o hiÓm, ph­u l­u. Quy m« x©y dùng c¬ s¬ vËt chÊt còng rÊt linh ho¹t tïy theo tõng mÆt hµng vµ khu vùc thÞ tr­êng tiªu thô vµ c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ m¸y mãc ph¶i tiªn tiÕn, ®¶m b¶o n¨ng suÊt cao, gi¸ thanh h¹ ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh khi gia nhËp thÞ tr­êng. T¹p chÝ th­¬ng m¹i sè 8 n¨m 2000 cã bµi viÕt “ chÊt l­îng yÕu tè gi¶m chi phÝ t¨ng søc canh tranh” ®Ó nãi vÒ kinh nghiÖm thanh c«ng cña c«ng ty cæ phÇn ngo¹i th­¬ng vµ ph¸t triÓn ®Çu t­ fdEco lµ mét doanh nghiÖp s¶n uÊt vµ kinh doanh c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu. C«ng ty ®ang tù ®æi míi ®Ó héi nhËp, tån t¹i vµ phat triÓn trong xu thÕ tù do hãa toµn cÇu. §Ó ®ñ søc x¹nh tranh khi ViÖt Nam thùc hiÖn afta vµ apec, mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh víi fdEco lµ ph¶i cã chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô cao, gi¸ thÊp. Con ®­êng tÊt yÕu ®Ó thùc hiªn ®iÒn nµy lµ x©y dùng vµ vËn hµnh mét hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng phï hîp víi ®Æc thï cña doanh nghiÖp. Sau khi ¸p dông hÖ thèng tiªu chuÈn iso vµ ®­îc cÊp chøng nhËn vao n¨m 1998, chi phÝ b×nh qu©n mçi n¨m cña c«ng ty ®· d¶m ®¸ng kÓ, uy tÝn cña doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng lªn, c¸c khiÕu n¹i hµng n¨m cña kh¸ch hµng gi¶m ®¸ng kÓ hoÆc nÕu cã khiÕu n¹i th× cã quy tr×nh sö lý nhanh chãng, chÝnh x¸c. ®iÒu ®ã lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña c«ng ty trªn th­¬ng tr­êng, ph¸t triÓn b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc, tõng b­íc héi nhËp v÷ng ch¾c. CÇn t¹o ra cho s¶n phÈm mét nh·n hiÖu ®Æc tr­ng ®Ô kh¼ng ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp víi ng­êi tiªu dïng. Tr¸nh t×nh tr¹ng nóp d­íi nh·n hiÖu cña c¸c tËp ®oµn kinh tÕ cã uy tÝn kh¸c vµ khi quan hÖ bÞ d¹n nøt ng­êi tiªu dïng kh«ng ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng vµ chÊt l­íng¶n phÈm cña doanh nghiÖp, hiÖn t­îng nµy cã thÓ nhËn thÊy ®­îc ë hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ së chÕ biÕn, gia c«ng hµng may mÆc, giÇy dÐp, chÕ biÕn thñy h¶i s¶n ... Tuy nhiªn còng cã mét sè c¸c doanh nghiÖp t¹o dùng ®­îc uy tÝn cho nh·n hiÖu riªng cho s¶n phÈm nh­ c«ng ty may 10 s÷a VINAMILK gÇn ®©y nhÊt lµ b¸nh kÑo kinh ®«, hai ch©u trong lÜnh vùc c¬ khÝ cã c«ng ty VINAPRO mét doanh nghiÖp xuÊt khÊu s¶n phÈm c¬ khÝ vao lo¹i cao nhÊt cña n­íc ta. Ngoµi ra cßn nhiÒu c¸c doanh nghiÖp kh¸c nh­ng trong ph¹m vi bµi viÕt nµy cã h¹n em chØ nªu ra mét vµi doanh nghiÖp tiªu biÓu trong n­íc. 2. C¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi: Trong nÒn kinh tÕ ®Çy s«i ®éng nay kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng vµ sau ®©y em xin giíi thiÖu kinh nghiÖm t×m kiÕm thÞ tr­êng cña c¸c doanh nghiÖp NhËt b¶n. C¸c doanh nghiÖp NhËt B¶n ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng lín trong t×m kiÕm thÞ tr­êng n­íc ngoµi do hä mÊt nhiÒu thêi gian vµ tiÒn cña ®Ó nghiªn cøu, ph©n tÝch c¬ may cña thÞ tr­êng nh»m ®­a c¸c gi¶i ph¸p chÝnh x¸c vµ kÞp trêi hç trî cho ho¹t ®éng kinh doanh. Hä lu«n t×m ra c¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng råi ph©n tÝch cô thÓ cña thÞ tr­êng, ®­a hµng hãa ®Ó kinh doanh thö, thu thËm th«ng tin vÒ sè liÖu thÞ tr­êng cho c«ng t¸c Marketing ®Ó t×n ra c¸c c¬ héi tèt nhÊt b­íc vµo thÞ tr­êng vµ sau ®ã ®Ó ®øng v÷ng thÞ tr­êng TËp ®oµn sony tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng tr­íc khi th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi b»ng c¸c göi c¸c chuyªn gia vÒ kiÓu d¸ng, mÉu sang c¸c thÞ tr­êng míi ®Ó nghiªn cøu t×m hiÓu thÞ tr­êng cña ng­êi tiªu dïng. Nhiªu c«ng ty kh¸c l¹i chän c¸ch lµm viÖc thö víi mét hay nhiªu ®èi thñ canh tranh trong mét trêi gian ng¾n hoÆc dµi tïy theo t×nh h×nh thùc tÕ. TËp ®oµn Matsushita lµ mét vÝ dô hä cö nh©n viªn sang Mü víi nhiÖm vô thu thËp th«ng tin vµ nghiªn cøu kü thÞ tr­êng, c¸c nh©n viªn nµy trùc tiÕp c«ng t¸c víi c¸c ®èi thñ canh tranh ®ang häat ®éng t¹i thÞ tr­êng Mü vµ Ch©u ¢U, hä cßn thuª chuyªn gia vÒ c«ng nghÖ, c¸c cè vÊn ®iÒu hµnh cña Mü chuyªn nghiªn cøu vÒ c¸c biÖn ph¸p th©m nhËp thÞ tr­êng, thËm chÝ cßn hîp t¸c víi c¸c ®èi thñ canh tranh ®Ó s¶n xuÊt ra hµng hãa mang nh·n hiÖu n­íc ngoµi. Khi b­íc vµo thÞ tr­êng Mü, tËp ®oµn Toyota ch¾c ch¾n hä kh«ng tr¸nh khái nh÷ng th¸ch thøc gª gím, do ®ã hä ®· thuª mét c«ng ty chuyªn nghiªn cøu thÞ tr­êng cña Mü ®Õn pháng vÊn chñ h·ng « t« Volswagen ®ang ho¹t ®éng t¹i ®©y, qua cuéc pháng vÊn nµy c«ng ty Toyota ®· ®­a ra c¸c kiÓu xe cña m×nh víi c¸c ­u ®iÓm v­ît tréi so víi xe xña Volswagen, cã chÊt l­îng tèt h¬n vµ cã gÝa b¸n rÎ h¬n. Bªn c¹nh ®ã Toyota cßn tang cuêng dÞch vô ph©n phèi vµ dÞch vô sau b¸n. Nhê ®ã Toyota ®· chiÕm lÜnh thÞ tr­êng vµ dÇn thay thÕ vÞ chÝ cña Volswagen. Nguyªn nh©n thµnh c«ng cña Toyota lµ biÕt chän ®óng môc tiªu lµ thÞ tr­êng xe con, t×m ®óng ®èi thñ c¹nh tranh, biÕt ®­îc ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña hä, t×m ra ph­¬ng thøc c¹nh tranh thÝch hîp. Sau khi nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ cã c¸c chÝnh s¸ch Marketing phï hîp, c¸c doanh nghiÖp NhËt B¶n tiÕn hµnh th©m nhËp thÞ tr­êng b»ng c¸c ho¹t ®éng cô thÓ ChÝnh s¸ch vÒ s¶n phÈm ChÝnh s¸ch vÒ gi¸ c¶ ChÝnh s¸ch vÒ tiªu thô ChÝnh s¸ch vÔ xóc tiÕn vµ hæ trî kinh doanh ch­¬ng II Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiªn nay. I: T×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hiÖn nay. 1: Kh¸i qu¸t t×nh h×nh kinh tÕ x· héi trong thßi kú1991-2001. Tr¶i qua 15 n¨m ®æi míi, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ra khái khñng ho¶ng vµ b­íc ®Çu t¹o ra nh÷ng ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ phôc vô cho giai ®o¹n ph¸t triÓn sau. VÒ c¬ b¶n ®· cã b­íc ph¸t triÓn míi vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi d©n ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt. ThÕ vµ lùc cña ®Êt n­íc ®· v­ît h¬n h¼n tr­íc ®©y, kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ ®­îc n©ng lªn, t¹o thªm ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ Tæng s¶n phÈm trong n­íc ( gdp) kh«ng ngõng t¨ng lªn 27% n¨m 2000 tÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t 27,2% n¨m 2000.Tõ t×nh tr¹ng khan hiÕm nghiªm träng nay s¶n xuÊt ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu kh¸ch hµng vµ cña nÒn kinh tÕ, ®· cã s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ dù tr÷. KÕt cÊu h¹ tÇng ph¸t triÓn nhanh, c¬ cÊu kinh tÕ cã b­íc chuyÓn dÞch tÝch cùc. Quan hÖ kinh tÕ ®­îc thiÕt lËp víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, chñ ®éng tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. NhÞp ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu gÊp 3 lÇn nhÞp ®é t¨ng gdp. §êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cñang­êi lao ®éng ®­îc c¶i thiÖn râ rÖt, tr×nh ®é chÊt l­îng cña ng­êi lao ®éng, nguån nh©n lùc ®­îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. N¨ng lùc nghiªn cøu khoa häc ®­îc t¨ng c­êng, ¸p dông nhiªu c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt. Tuy nhiªn n­íc ta vÉn lµ n­íc nghÌo, kÐm ph¸t triÓn, l¹c hËu so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn trÕ giíi nhiÒu tiÒn n¨ng cña ®Êt n­íc ch­a ®­îc khai th¸c. Thøc tr¹ng kinh tÕ x· héi cßn nhiªu mÆt yÕu kÐm chñ yÕu lµ. NÒn kinh tÕ kÐm hiÖu qña vµ søc c¹nh tranh cßn yÕu, tÝch lòy néi bé vµ søc mua cßn yÕu, c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch chËm theo h­íng c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa, g¾n s¶n xuÊt víi thÞ tr­êng, c¬ cÊu ®Çu t­ cßn nhiÒu bÊt hîp lý. T×nh tr¹ng b¶o hé vµ bao cÊp cßn nÆng, ®Çu t­ cña nhµ n­íc cßn thÊt tho¸t vµ l·ng phÝ, ®Çu t­ n­íc ngoµi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¶m m¹nh ch­a cã dÊu hiÖu phôc håi. Ch­a cã chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ trongviÖc ®æi míi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhµ n­íc, viÖc thùc hiÖn luËt ë nhiªu n¬i vµ nhiÒu doanh nghiÖp cßn mang tÝnh h×nh thøc vµ kÐm hiÖu qu¶, c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch ph©n phèi ch­a hîp lý ch­a thóc ®Èy tiÕt kiÖm vµ t¨ng n¨ng xuÊt, kÝch thÝc ®Çu t­ ph¸t triÓn chªng lÖch giÇu nghÌo t¨ng nhanh. HÖ thèng tµi chÝnh – ng©n hµng cßn nhiªu h¹n chÕ trong ho¹t ®éng vµ trong kÕ hoach ®æi míi. ch­a t¹o ®iÒu kiªn vµ hç chî cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, ch­a hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh lµ kiÓm so¸t vµ ®iªï phèi l­îng tiÒn tÖ l­u th«ng trªn thÞ tr­êng. Khoa häc c«ng nghÖ ch­a thôc sù trë thµnh ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Tr×nh ®é n¨ng lùc cña ng­êi lao ®éng cßn nhiÒu h¹n chÕ, lao ®éng vÉn chñ iÕu lµ lao ®éng thñ c«ng, ®éi ngò c¸n bé khoa häc ch­a thùc sù ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña m×nh T×nh h×nh kinh tÕ - x· héi á trªn t¸c ®éng lín tíi ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nãi riªng. Sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng mét mÆt t¸c ®éng tÝch cùc tíi viÖc kÝch thÝch nhu cÇu cña ng­êi d©n t¹o cho c¸c doanh nghiÖp nhiÒu c¬ héi kinh doanh, mét mÆt g©y c¶n trë kh«ng nhá tíi c¸c doanh nghiÖp thËm chØ cßn lo¹i nhiÒu doanh nghiÖp ra khái thÞ tr­êng do kh«ng thÝch øng ®­îc víi nhu cÇu thÞ tr­êng. Tuy vËy c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp còng ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt ®Ñp gãp phÇn t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc vµ æn ®Þnh x· héi 2: Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hiÖn nay: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ n­íc ta cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, mÆc dï trong n­íc vµ quèc tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng nh­ sù sôp ®æ cña Liªn X« lµm cho thÞ tr­êng xuÊt khÈu bÞ thu hÑp vµ gÇn ®©y lµ cuéc khñng kho¶ng kinh tÕ, tµi chÝnh tiÒn tÖ ë §«ng ¸ vµ §«ng nam ¸. C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®· ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo b­íc ph¸t triÓn míi cña nÒn kinh tÕ, gãp phÇn quyÕt ®Þnh vµo tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chung cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. S¶n xuÊt liªn tôc t¨ng tr­ëng ë møc cao, b×nh qu©n ngµnh n¨m (1996- 2000) t¨ng 13,5% n¨m. Nh÷ng x¶n phÈm quan träng chiÕm tû träng lín trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, so víi n¨m 95 n¨m 2000 c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt t¨ng cao: DÇu th« khai th¸c gÊp 2,2 lÇn t¨ng 16,4% n¨m, thÐp c¸n t¨ng gÊp 3,6 lÇn, ®éng c¬ §iªzen gÊp 3,6 lÇn, t¨ng28,9% n¨m, xi m¨ng gÊp 2,3 lÇn, t¨ng18,2% n¨m,GiÇy da t¨ng 2,0 lÇn t¨ng14,9% n¨m, GiÇy v¶i gÊp 1,8 lÇn t¨ng 12,5% n¨m, QuÇn ¸o may s½n t¨ng 1,9 lÇn t¨ng 14,2 n¨m... Do kh«ng ngõng t¨ng lªn trong s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp gãp phÇn c¶i thiÖn ®¸ng kÓ nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao vµ ®a d¹ng cña toµn x· héi, t¨ng khèi l­îng vµ chñng lo¹i x¶n phÈm xuÊt khÈu, ®· mét sè cã mÆt hµng canh tranh víi hµng ngo¹i nhËp, cã nhiÒu s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng cao ®­îc cÊp chøng chØ ISO bæ xung vµ thay thÕ hµng ngo¹i nhËp nh­, «t«, xe m¸y, tñ l¹nh, m¸y giÆt, m¸y v¨n phßng, m¹ch in ®iÖn tö, thiÕt bÞ chuyÒn th«ng, nh÷ng s¶n phÈm ngµnh tin häc.... NhiÒu s¶n phÈm xuÊt khÈu cã chÊt l­îng gi¸ trÞ lín nh­: DÇu th«, thuû h¶i s¶n chÕ biÕn, giÇy dÐp, quÇn ¸o may s½n. T¨ng tr­ëng liªn tôc ë møc cao cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp gãp phÇn t¸c ®éng ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu chung cña nÒn kinh tÕ, c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho s¶n xuÊt ®­îc t¨ng c­êng, nhiªu c«ng nghÖ míi ®uîc ¸p dông mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cao cao cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn còng cã mét sè c¸c doanh nghiÖp ch­a ®æi míi c«ng nghÖ vÉn sö dung nh÷ng c«ng nghÖ cña nh÷ng n¨m 60, c«ng suÊt sö dung thÊp vèn ®Çu t­ trong c¸c doanh nghiÖp t¨ng nhanh, tuy nhiªn chØ cã c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp lín lµ ®¶m b¶o ®­îc møc vèn cÇn thiÕt. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá møc vèn cßn qu¸ thÊp, kh«ng ®ñ tiÒn n¨ng ®Ó ph¸t triÓn nhanh . Cã thÓ nãi s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· ®¹t hiªu qu¶ cao c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ x· héi, gãp phÇn thóc ®Èy l­u th«ng, th«ng suèt hµng ho¸ tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng th«n, t­ miÒn xu«i ®Õn miÒn ng­îc, ®¶m b¶o quy luËt c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ tr­êng lµ ë ®©u cã cÇu lµ ë ®ã cã cung. §iªu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ ë nhiªï doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu. Trong n­íc c¸c doanh nghiÖp ®· dÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng nhËp khÈu s¶n phÈm c«ng nghiÖp tõ n­íc ngoµi, c¸c s¶n phÈm ®· cã søc canh tranh trªn thÞ tr­êng, mét sè s¶n phÈm cã thÓ ®¸nh b¹i hµng ngo¹i trªn thÞ tr­êng trong n­íc t¹o ®­îc uy tÝn víi kh¸ch hµng. §­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ 9/ 1990 xÝ nghiÖp liªn doanh Sµi Gßn vewong lµ ®¬n vÞ ®­îc h×nh thµnh trªn liªn doanh gi÷a c«ng ty l­¬ng thùc TP.HCM vµ tËp ®ßan vewong ( §µi Loan) s¶n phÈm ®Çu tiªn c«ng ty tung ra thÞ tr­êng lµ mú ¨n liÒn cao cÊp mang nh·n hiÖu A-ONE Lóc ®Çu do s¶n phÈm ch­a ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn, chi phÝ cao... nªn s¶n l­îng tiªu thô thÊp.C«ng ty cho nghiªn cø thÞ tr­êng vµ biÕt r»ng muèn chinh phôc ®­îc kh¸ch hµng th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i cã chÊt l­¬ng cao, gi¸ c¶ hîp lý, nhËn thøc ®­îc diÒu nµy c«ng ty ®· thùc hiÖn mét sè nh÷ng thay ®æi vÒ chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh lµ qu¶ng c¸o tiÕp thÞ ®Ó A- ONE ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Víi nh÷ng thay ®æi ®ã c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng lín s¶n phÈm ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn víi chÊt l­îng cao, gi¸ c¶ hîp lý vµ ®­îc b×nh chän lµ hµng viÖt nam chÊt l­îng cao n¨m 2000. Cïng víi sù t¨ng lªn cña thu nhËp nhu cÇu vÒ may mÆc cã su h­íng t¨ng nhanh, ®©y lµ c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng ty may mÆc trong n­íc cã nhiÒu doanh nghiÖp ®· n¾m b¾t ®­îc c¬ héi nµy vµ tæ chóc kinh doanh cã hiÖu qu¶ trong ®ã cã Ph­íc ThÖnh, c«ng ty d· tung ra thÞ tr­êng s¶n phÈm víi chÊt l­îng ngo¹i nhËp, gi¸ néi vµ ®· nhanh chãng chiÕm lÜnh ®­îc vÞ trªn thÞ tr­êng néi ®Þa, s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc tiªu thô m¹nh t¹i §µ N½ng , CÇn Th¬ vµ c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc. Nhê ®ã mµ ®êi sèng cña c«ng nh©n viªn ®­îc c¶i thiÖn møc thu nhËp b×nh qu©n 1tr®/ ng­êi/ th¸ng Thêi b¸o th­¬ng m¹i sè 4/ 98 c«ng ty Thiªn Long thµnh lËp n¨m 81 ®· tr¶i qua nh÷ng th¨ng chÇm cña nÒn kinh tÕ cña thËp kû 80, h¬n ai hÕt c«ng ty hiÓu r»ng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng thÓ dùa vµo ai kh¸c mµ ph¶i b»ng chÝnh nç lùc cña toµn thÓ c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Hiªn nay c«ng ty ®ang cñng cè vµ ph¸t triÓn chÊt l­îng s¶n phÈm, uy tÝn cña m×nh, c«ng ty ®· tung ra thÞ tr­êng 12 läai s¶n phÈm bót bi vµ mùc viÕt c¸c lo¹i nh­: Bót d¹, bót kim, d¹ ®ái mµu, but d¹ quang, mùc viÕt .. vµ ®· chiÕm lÜnh thÞ tr­êng víi m¹ng l­íi ph©n phèi réng kh¾p. Nh×n chung qua nh÷ng n¨m ®æi míi ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÑp ë trong n­íc ®· cã nhiªu thay ®æi tÝch cùc. Tõ chç mäi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc tiªu thô theo h×nh thøc cÊp ph¸t theo chØ tiªu cña nhµ n­íc, ®Õn nay c¸c doanh nghiÖp ®­îc chao quyÒn tù chñ trong mäi ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp ®· tù chñ trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô ds¶n phÈm, ®­a hµng ho¸ tíi tËn n¬i tiªu dïng. T¹o ®­îc hÖ thèng ph©n phèi th«ng suèt ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña ng­êi d©n, dÇn thay thÕ hµng ngo¹i h¹n chÕ nhËp khÈu.Tuy nhiªn trong thêi gian tíi, ®Ó v÷ng b­íc trong héi nhËp vµ gi÷ ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt chó träng ®Õn viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp. Th«ng qua viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, c¶i tiÕn mÉu m·, kiÓu d¸ng, h¹ gi¸ thµnh, ®æi míi c«ng nghÖ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi nç lùc trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc mµ cßn v­¬n tíi nh÷ng thÞ tr­êng lín nh­ EU, B¾c Mü.. vµ kÕt qu¶ lµ tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu liªn tôc gia t¨ng víi tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu 26% n¨m( thêi kú 91-95 ) n¨m 96 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 18,4 tû USD chiÕm 46,4% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña 5 n¨m 91-95 ( 39,24 tû USD ). Tuy nhiªn ®Õn cuèi n¨m 97 ®Çu n¨m 98 do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng háang tµi chÝnh tiÌn tÖ ë khu vùc, kim ng¹ch xuÊt khÈu cã xu h­íng gi¶m do thÞ tr­êng ë mét sè n­íc chÞu ¶nh h­ëng bÞ thu hÑp. S¶n phÈm c«ng nghiÖp xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng tiªu dïng nh­ hµng dÖt may, giÇy dÐp, b¸nh kÑo .... vµ mét phÇn lín hµng qua s¬ chÕ hoÆc xuÊt nguyªn liÖu th« nh­ dÇu má, than, cao su, quÆng c¸c lo¹i... Tuy nhiªn s¶n phÈm xuÊt khÈu cßn h¹n chÕ nh­ chÊt l­îng ch­a cao, kh«ng cã lîi thÕ canh tranh víi hµng cña c¸c n­íc kh¸c ... §Ó hiÓu râ vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chóng ta xem xÐt mät sè doanh nghiÖp cô thÓ. C«ng ty chÕ t¹o ®éng c¬ vinappro th­êng ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ 60- 70% doanh thu hµng n¨m, s¶n phÈm mang nh·n hiÖu ®éc quyÒn cña vinappro chÊt l­îng mÉu m· tèt, kiÓu d¸ng ®Ñp ®· cã mÆt ë gÇn 10 n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §¹t ®­îc thµnh c«ng nµy lµ do c«ng ty lu«n chó träng më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, c¶i tiÕn s¶n phÈm truyÒn thèng nhiªn cøu chÕ t¹o s¶n phÈm míi phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng ty chÕ t¹o hµng lo¹t víi gi¸ thµnh h¹, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng cïng lo¹i cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. HiÖn t¹i s¶n phÈm cña c«ng ty ®a d¹ng h¬n nhiÒu so víi tr­íc bao gåm c¸c lo¹i ®éng c¬ §iªzel DS60, DS230, TF120, TF160, DS105, DS130, gÇn 10 lo¹i m¸y b¬m n­íc ... Nãi chung c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ®Òu ®­îc s¶n xuÊt trªn d©y truyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i theo mÉu míi cã kh¶ n¨ng tiªu thô cao ë c¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu §ång Nai ( donimex) víi hai mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh lµ cao su vµ cµ phª. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y mçi n¨m c«ng ty xuÊt khÈu kho¶ng 10 ngh×n tÊn cao su chñ yÕu sang thÞ tr­êng Trung Quèc. Tõ cuèi n¨m 96 ®Õn nay viÖc xuÊt khÈu cao su gÆp nhiÒu kho kh¨n do gi¸ cao su phÝa Trung Quèc mua víi gi¸ thÊp h¬n so víi gi¸ tæng c«ng ty cao suViÖt Nam b¸n cho c¸c doanh nghiÖp. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do thÞ tr­êng xuÊt khÈu cao su cña ta h¹n chÕ dÉn ®Õn viÖc bÞ Ðp gi¸ mµ vÉn ph¶i chÞu, ®©y lµ tr­êng hîp phæ biÕn cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong thêi gian qua, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn sù h¹n chÕ vÒ thÞ tr­êng, søc m¹nh cña s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §iÒu nµy cÇn tËp chung gi¶i quyÕt trong thêi gian tíi. C«ng ty xó©t khÈu T©n Ch©u trùc thuéc tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam, tuy míi thµnh lËp n¨m 1992 nh­ng ®· nhanh chãng ®¹t ®­îc kÕt qu¶ tèt trong s¶n xuÊt kinh doanh. Kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng tõ 368.000 USD n¨m 1992 lªn 8,1 triÖu USD n¨m 98, n¨m 1999, c«ng ty ®¹t doanh thu trªn 25 tû ®ång trong ®ã s¶n xuÊt hµng FOB lµ 3,2 tû ®ång. §Ó ®¹t ®­îc thµnh tÝch nay lµ do c«ng ty cã nguån hµng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, n¨ng lùc s¶n xuÊt Quota xuÊt khÈu t­¬ng ®èi æn ®Þnh, thuËn lîi , tr×nh ®é tay nghÒ cña c«ng nh©n cao ®¶m b¶o cho chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu. C«ng ty c«ng nghiÖp – th­¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu T©n Phó C­êng n¨m 98 ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng FOB 7 triÖu USD, thÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty lµ NhËt B¶n víi d¶n phÈm chñ yÕu lµ ¸o jac ket vµ ¸o len. Hµn Quèc víi s¶n phÈm chñ yÕu lµ Polo Shirk, ¸olen, ¸o jac ket. H«ng C«ng víi ¸o jac ket .... Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m qua s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña c¶ thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ dÇn ®­îc më réng nhÊt lµ sau hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – Mü ®­îc ký kÕt mét thÞ tr­êng míi cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®­îc më ra t¹o nhiÒu c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp cßn cÇn ph¶i kh¾c phôc nhiÒu h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh th©m nhËp thÞ tr­êng míi ®¶m b¶o ®­îc th¨ng lîi, c¬ b¶n nhÊt lµ ph¶i b¶o ®¶m vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ chñng lo¹i cña s¶n phÈm xuÊt khÈu c¸c doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu kü thÞ tr­êng vÒ luËt ph¸p ®Ó tr¸nh t×nh tr¹nh vi ph¹m ph¸p luËt mµ kh«ng biÕt. II: §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Qua 15 n¨m ®æi míi , nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ lÜnh vùc c«ng nghiÖp nãi riªng ®· cã nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ gãp phÇn lµm æn ®Þnh ®êi sèng nh©n d©n, tõng b­íc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, ®ång thêi cßn cã nhiÒu nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc trong giai ®o¹n tíi. 1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc. C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong n­ícvµ dÇn dÇn thay thÕ hµng nhËp khÈu, c¸c doanh nghiÖp chó träng ph¸t triÓn nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹. S¶n ph¶m cña nhiÒu doanh nghiÖp ®· ®­îc b×nh chän lµ hµng ViÖt Nam chÊt l­îng cao nh­ s¶n phÈm giÇy dÐp Bitis, r­îu vang Th¨ng Long, bót bi, mùc viÕt Thiªn Long... NhiÒu doanh nghiÖp ®­îc cÊp ch­íng chØ ISO 9000. ë mét sè lÜnh vùc hµng ViÖt Nam chiÕm ­u thÕ h¬n h¼n so víi hµng ngo¹i nhËp nh­ chÕ biÕn ®å hép, b¸nh kÑo, n­íc gi¶i kh¸t... Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ c¬ së vËt chÊt, kü thuËt h¹ tÇng ®­îc n©ng cao dóp cho m¹ng l­íi l­u th«ng hµng hãa ®­îc më réng vµ th«ng suèttíi tõng ngâ ng¸ch cña thÞ tr­êng nh÷ng vïng n«ng th«n, vïng s©u, vïng sa, ngµy cµng trµn ngËp hµng hãa phôc vô tèt nhu cÇu mua s¾m cña ng­êi d©n, gã phÇn lµm kingh tÕ ph¸t triÓn, n©ng cao tr×ng ®é d©n chÝ ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ng­êi d©n. Víi thÞ tr­êng trong n­«ccs thÓ nãi ®©y lµ n¬i tiªu thô, ®¹i ®a sè c¸c s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ng¸nh sø, thñy tinh, thuèc l¸, t¹p phÈm, nhùa,chÕ biÕn thùc phÈm, chÕ biÕn gç,chÊt tÈy röa. §©y lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm ®· ®­îc sù giao l­u lu©n chuyÓn trong n­íc, cã dung l­îng tiªu thô trong n­íc lín. Tuy nhiªn nh÷ng mÆt hµng nµy nhiÒu khi bÞ hµng ngo¹i theo nhiÒu h­íng nhËp vµo c¹nh tranh gay g¾t ®Æc biÖt lµ s¶n phÈm dÖt,hµng d©n dông, thuèc l¸, song do biÕt lùa chon chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh daonh ®óng ®¾n, tiªu thô phï hîp, céng víic¸c yÕu tèvÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶... mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng c«ng nghiÖp tiªu dïng võa vµ nhá vÉn ®ang ®øng v÷ng vµ cã triÓn väng ®i lªn, ®iÓn h×ng lµ c¸c doanh nghiÖp lµm giÊy, thùc phÈm... VÝ dô, nhµ m¸y giÊy Hoµng V¨n Thô ®· phèi hîp liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp trong tæng c«ng ty giÊy ViÖt Nam nghiªn cøu thµnh c«ng vµ ®­a vµo s¶n xuÊt mÆt hµng giÊy Kraft lµm v¸ch ngoµi cña carton lµn sãng. So s¸nh víi nÆt hµng cïng lo¹i cña c¸c nhµ m¸y giÊy trong n­íc, giÊy cña Hoµng V¨t Thô lµ tèt nhÊtnã cã ®é bÒn vµ ®é chÆt cao h¬n h¼n, ®é chèng Èm tèt, sö dông cho c¶ bao b× thñy h¶i s¶n ®«ng l¹nh, chÝnh v× vËy sau khi ®­a vµo s¶n xuÊt ®¹i chµ, nhµ m¸y ®· cã nhiÒu kh¸ch hµng æn ®Þnh tõ mäi miÒn cña ®Êt n­íc tõ Hµ Néi, H¶i Phßng, TPHCM, ngoµi ra nhµ m¸y cßn s¶n xuÊt ®­îc 500 tÊn giÊy chÊt l­îng cao thay thÕ ®­îc mét sè giÊy bao b× tr­íc ®©y nhËp ngo¹i ®ã lµ giÊy gãi thuèc s¸t trïng. Thµnh c«ng trong viÖc lùa chän s¶n phÈm, kÏ hë cña thÞ tr­êng nµy, cïng víi c¸c mÆt hµng truyÒn thèng l©u ®êi nh­ giÊy gãi kiÖn diªm... §· t¹o c¬ së cho nhµ m¸ycã quy m« võa vµ nhá Hoµng V¨n Thô ®øng v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Mét ®iÒu dÔ nhËn thÊy trong n¨m võa qua ®ã lµ sù c¹nh tranhm¹nh mÏ cña c¸c c«ng ty b¸nh kÑo trong vµ ngoµi n­íc b»ng c¸c h×nh thøc nh­ lµ ®Çu t­ vµo viÖc n©ng cao c«ng nghÖ s¶n xuÊt nh»m ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, in bao b× víi nhiÒu kiÓu d¸ng vµ mÉu m· ®Ñp, sö dông c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i, gi¸ c¶ hîp lý vÝ dô nh­ c«ng ty H¶i Hµ ®· gi¶m gi¸ tõ 28000® ®Õn 10000® / 1gãi, b¸nh cña c«ng ty Kinh §« ... tÊt c¶ ®Òu phï hîp víi tói tiÒn cña ng­êi tiªu dïng cã thÓ thÊy b¸nh kÑo trong n­íc ®· ®Çn chiÕm ®­îc thÞ tr­êng tr­íc c¸c lo¹i b¸nh kÑo cñaTrung Quèc mÊy n¨m gÇn ®©y tiªu thô rÊt chËmmÆc dï gi¸ rÏ h¬n hµng ViÖt Nam tõ 5000 – 1000® ®iÒu nµy thÓ hiÖn quÈn l­îng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp qua hai mïa trung thu võa qua n¨m 2000 vµ n¨m2001. ThÞ tr­êng ngoµi n­íc, n¨m 2001 më ®Çu thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX, thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 vµ chiÕn luîc 10 n¨m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, x©y dùng nÒn t¶ng kinh tÕ ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp, n¨m 2001 còng lµ n¨m thùc hiÖn chiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu ®· ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt n¨m 2000 víi chñ tr­¬ng ®ã tÝnh ®Õn cuèi th¸ng 8 n¨m 2001, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc ­íc tÝnh ®¹t1,45 tû USD t¨ng 12% cïng kú n¨m 2000trong ®ã xuÊt khÈu hµng tiªu dïng t¨ng 13% cßn xuÊt khÈu dÞch vô t¨ng 15,2%. Cô thÓ hµng thñy h¶i s¶n ­íc tÝnh ®¹t 360 tr USD t¨ng 5,5% g¹o xuÊt kÈu hai th¸ng ®Çu n¨m ®¹t 439tr tÊn trÞ gi¸ 73 triÖu t¨ng 16% vÒ l­îng, cao su quý mét ­íc tÝnh xuÊt khÈu70000 tÊn ®¹t 49tr USD t¨ng 15%, mÆt hµng l¹c nh©n nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001 xuÊt khÈu ®· khëi s¾c do kh«i phôc vµ më réng thÞ tr­êng ë vung miÒn ®«ng Liªn bang nga. Dù b¸o nÕu xóc tiÕn th­¬ng m¹i tèt vµ gi¶i quyÕt tèt nh÷ng khã kh¨n trong kh©u thanh to¸n víi Nga mÆt hµng nµy cã kh¶ n¨ng tang tr­ëng m¹nh. Mét sè mÆt hµng chñ chèt cã tèc ®é tang kim ng¹ch xuÊt hÈu thÊp h¬n møc t¨ng chung nh­ng cao h¬n cïng kú n¨m 2000 gåm cã h¹t ®iÒu, chÌ, hµng ®iÖn tö, vµ linh kiÖn m¸y, hµng thñ c«ng mü nghÖ . Tõ nh÷ng sè liÖu kÓ trªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng do nhËn thøc ®óng t×nh h×nh c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ næi bËt, ®Æc biÖt kh«ng thÎ kh«ng kÓ ®Õn c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh may vµ da giµy ®· ®ãng gãp kh«ng nhá vµo vao viÖc n©ngcao tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n¨m cña n­íc ta. 2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ngcña nhiÒu doanh nghiÖp còng kh«ng Ýt c¸c doanh nghiÖp ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng vµ m¾c ph¶i nh÷ng sai lÇm nghiªm träng dÉn ®Õn nh÷ng khã kh¨n trong c¹nh tranh 2.1. Nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp trªn trÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi thÊp chØ cã mét sè doanh nghiÖp c¹nh tranh ®­îc víi hµng ngo¹i nhËp cßn l¹i hÇu hÕt c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp ch­a ®ñ søc c¹nhtranh víi hµng ngo¹i nhËp nhÊt lµ c¸c doanhnghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt ra do kh«ng sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, kü thuËt cao, chñ yÕu cung cÊp cho c¸c ®èi t­îng b×nh d©n ë ®Þa ph­¬ng, tiªu thô ë c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c kh«ng ®¸ng kÓ. C¸c s¶n phÈm c¹nh tranh víi hµng n­íc ngoµi kh¸ hiÕm chñ yÕu tËp chung vµo ngµnh may, giÇy dÐp, gia c«ng, xuÊt khÈu gèm, sø, mü nghÖ. C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá vµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanhrÊt thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­¬ng c«ng nghÖ, nguyªn vËt liÖu, tiªu thô s¶n phÈm, xu h­íng ph¸t triÓn ngµnh khoa häc kü thuËtvµ mÆt hµng do thiÕu hÖ thèng cung cÊp chuyªn m«n. Mét kÕt qu¶ ®iªu tra cho thÊy mét tØnh 90% doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng biÕt vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, kh«ng n¾m ®­îc nh÷ng thay ®æi, ®ái míi vÒ c«ng nghÖ trong vµ ngoµi n­íc ngay trong lÜnh vùc m×nh ho¹t ®éng. Quan hÖ qua l¹i vªf mÆt cung cÊp th«ng tin cho s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn gi÷a c¸c doanh nghiÖp quy m« lín cã tiÒn n¨ng nghiªn cøu ph¸t triÓn n¨m b¾t thÞ tr­êng c¬ héi ®Çu t­ ... víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt c«ng nghiÖp võa vµ nhá ch­a cã nÒ nÕp, thiÕu g¾n bã vµ nhiÒu khi thiÕu b×nh ®¼ng,ch­a trªn c¬ sá g¾n bã lîi Ých víi nhau vµ nÆg vÒ “dóp ®ì”, “ nhê v¶”, “lÖ thuéc”. Lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp th­êng lµ c¸c lao ®éng cã tay nghÒ kÐm tr×nh ®é qu¶n lý thÊp, n¨ng suÊt ch­a cao. Ngo¹i trõ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp quèc doanh vµ trung ­¬ng cßn l¹i c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá ë ®Þa ph­¬ng ng­êi lao ®éng ch­a ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n. RÊt Ýt c¸c lao ®éng ®­îc qua c¸c tr­êng d¹y nghÒ chuyªn ngµnh mµ chñ yÕu lµ võa häc, võa lµm ngay t¹i c¬ së s¶n xuÊt. NhiÒu doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hoµn toµn thô ®éng trong viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng vµ ®Þnh h­íng kh¸ch hµng. HiÖn nay nhiÒu doanh nghiÖp vÉn s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm víi gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp trong khi nhu cÇu thÞ tr­êng thÕ giíi ®· cã sù chuyÓn ®æi. Tõ ®ã hiÖu qu¶ ho¹t ®«ng thÊp, l¹i chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt, tËp ®oµn quèc tÕ hïng m¹nh VÞ thÕ c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trªn thÞ tr­êng khu vùc vµ trªn thÕ giíi ch­a ®­îc kh¼ng ®Þnh phÇn nhiÒu c¸c doanh ph¶i dùa vµo ®èi t¸c n­íc ngoµi vÒ biÓu tr­ng, thiÕt kÕ s¶n phÈm, quy tr×nh c«ng nghÖ, tiÕp thÞ vµ ph©n phèi s¶n phÈm. Cã thÓ nãi th¸ch thøc lín nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp trong lóc nµy lµ: lµm sao t¹o ®­îc biÓu tr­ng, nh·n hiÖu rªng cho s¶n phÈm cña m×nh, giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng vµ kiÓm so¸t ®­îc kªnh ph©n phèi. Ch¼ng h¹n nh­ kÑo dõa BÕn Tre – së dÜ th¾ng ®­îc kiÖn vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, t×m l¹i vµ më réng ®­îc thÞ tr­êng cña m×nh ë Trung Quèc, Ma Cao, Hång C«ng, chÝnh lµ nhê kh¼ng ®Þnh ®­îc uy tÝn vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hîp lý. Sù phèi hîp cña nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trong vai chß lµ ng­êi hç trî cho c¸c doanh nghiÖp, nhµ n­íc ch­a cã chÝnh s¸ch, c¬ chÕ hîp lý thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô cho c¸c doanh nghiÖp nhÊt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ò xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp th­êng ph¶i tr¶i qua mét hªn thèng c¸c quy t¾c hµnh chÝnh rÊt phøc t¹p ®«i khi lµm lì mÊt c¸c c¬ héi kinh doanh cña doanh nghiÖp. NhiÒu c¬ quan nhµ n­íc can thiÖp qu¸ s©u vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh­ng khi m¾c ph¶i sai lÇm th­êng kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt Mét sè nh÷ng tån t¹i nh­ng kh«ng thÓ phñ nhËn lµ tiÒm n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp lµ rÊt lín mµ l¹i thiÕu c¸c biÖn ph¸p ®ång bé, ®ñ m¹nh ®Ó khai th¸c tÇm vÜ m« lÉn vi m«. Minh chøng cho nhËn ®Þnh nµy cã thÓ lÊy miÒn nói, trung du lµm vÝ dô, ®©y lµ vïng cã lîi thÕ vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn cña rõng vµ trong lßng ®Êt, lµ vung nguyªn liÖu lý t­ëng, nh­ng l¹i chËm ph¸t triÓn vµ nhiÒu m¶ng thÞ tr­êng cßn bá trèng vµ lu«n ®­îc coi lµ h­ëng ­u ®·i trong ®Çu t­, nh­ng cô thÓ sù ­u ®·i ®ã ra sao th× chóng ta ch­a lµm ®­îc cho nªn c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng ë ®©y vÉn cãn Ìo ät, chñ yÕu lµ c¸c c¬ së cò ®Ó l¹i. 2.2. Nh÷ng nguyªn nh©n. Nguyªn nh©n cña c¸c tån t¹i trªn cã nhiÒu, nh­ng em xin ®­a mét sè nguyªn nh©n c¬ b¶n nhÊt ®ã lµ. C¬ së h¹ tÇng cßn nhiÒu yÕu kÐm, vÊn ®Ò nµy ¶nh h­ëng rÊt quan träng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ trong ®ã cã c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. T×nh r¹nh thiÕu hÖ thèng ®­êng x¸, th«ng tin liªn l¹c, cung cÊp n¨ng l­îng n­íc... ®· lµm cho ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp bÞ gi¸n ®o¹n, ë c¸c khu c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, c¸c lµng nghÒ tËp chung xa c¸c thµnh phè lín, xa trung t©m c«ng nghiÖp quèc gia vµ ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ®éc lËp ë miÒn nói, trung du, miÒn trung nªn viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng lµ rÊt khã. GÝa ®©u vµo rÊt cao, hÇu hÕt c¸c hµng c«ng nghiÖp dï ®Ó phôc vô cho tiªu dïng hay xuÊt khÈu ®Òu cã yÕu tè bnªn ngoµi chiÕm tû lÖ lín, thËm chÝ cã ngµnh sö dông 70%-80% nguyªn liÖu nhËp khÈu. Chi phÝ kinh doanh trung gian cao so víi thêi ®iÓm n¨m 1996 ®Õn nay gi¸ x¨ng dÇu t¨ng 42,28% gi¸ c­íc vËn chuyÓn t¨ng130% ngoµi ra c¸c lo¹i tiªu cùc phÝ còng gãp phÇn kh«ng nhá lµm t¨ng chi phÝ cho doanh nghiÖp. M¸y mãc thiÕt bÞ cò kü l¹c hËu lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng cao do ®ã chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng cao dÉn ®Õn thÞ tr­êng trong tiªu thô chØ bã hÑp trong ®Þa bµn chËt hÑp vµ søc mua thÊp chÝnh c¸c nguyªn nh©n nµy lµm cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng canh tranh víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã, nhiÒu mÆt hµng c«ng nghiÖp lµ hµng nhËp lËu chèn thuÕ vµ nhËp tiÓu ng¹ch tõ Trung Quèc, gÝa thÊp , kiÓu d¸ng phong phó, ®a d¹ng chÌn Ðp c¸c mÆt hµng cïng lo¹i s¶n suÊt trong n­íc. §iÒu nµy ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp tr­íc t×nh huèng ph¶i thay ®æi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tån t¹i, ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ c¹nh tranh cña m×nh Ch­¬ngIII. Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp C«ng nghiÖp I. Nh÷ng môc tiªu vµ ph­¬ng h­íngph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Môc tiªu. B­íc vµo n¨m 2001 n¨m ®Çu cña thÕ kû 21, ®ång thêi còng lµ n¨m ®¸nh dÊu b­íc ®Çu tiªn thùc hiÖn nghÞ quyÕt trung ­¬ngcña ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø ix Víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi 10 n¨m 2001-2010 lµ: §­a ®Êt n­íc ta khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn, n©ng cao rÖt ®êi sèng cña nh©n d©n c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn, t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ... ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa lµ nhiÖm vô trung t©m, cô thÓ lµ. Ph¸t triÓn nhanh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng ph¸t huy tètlîi thÕ c¹nh tranh, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng trong n­íc vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nh­ hµng thñ c«ng mü nghÖ , may mÆc, da giÇy, giÊy vµ mét sè ngµnh tiªu dïng kh¸c Ph¸t triÓn réng kh¾p c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp võa vµ nhá víi ngµnh nghÒ ®a d¹ng. §æi míi n©ng, n©ng cÊp c¸c c«ng nghÖ c¸c c¬ së s¶n xuÊt hiÖn cã ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶, ph¸t triÓn nhiÒu h×nh thøc liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhá võa vµ lín gi÷a s¶n xuÊt nguyªn liÖu vµ chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm trªn c¬ së ®¶m b¶o hµi hßa vÒ lîi Ých kinh tÕ. T¨ng tØ lÖ néi ®Þa trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp kh¸c cña n­íc ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. 2. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ. Tr­íc c¸c môc tiªu trªn ®¹i héi IX còng ®· ®Ò ra c¸c ph­¬ng h­íng cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao, cã hiÖu qu¶, coi träng ®Çu t­ theo chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ tiªn tiÕn vµ tiÕn tíi hiÖn ®¹i hãa tõng phÇn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. C«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thñy s¶n ph¸t triÓn m¹nh theo h­íng ®Çu t­ hiÖn ®¹i, s¶n xuÊt ra c¸c mÆt hµng, s¶n phÈm ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, chó träng c¸c mÆt hµng nh­ chÕ biÕn thñy h¶i s¶n, chÕ biÕn l­¬ng thùc thÞt, s÷a, ®­êng, n­íc gi¶i kh¸t, dÇu thùc vËt, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2005 ®¹t 8 – 10 lit s÷a/ng­êi /n¨m vµ ®­a kim ng¹ch xuÊt khÈu s¶n phÈm s÷a gÊp hai lÇn so víi n¨m 2000, n©ng tØ lÖ sö dông nguyªn liÖu trong n­íc lªn 20%… Ngµnh giÊy, ®Çu t­ më réng c¸c c¬ së s¶n xuÊt giÊy hiÖn cã, nghiªn cøu x©y dùng thªm mét sè c¸c c¬ së s¶n xuÊt bét giÊy vµ giÊy ®Ó cã thÓ t¨ng c«ng suÊt lªn 20 v¹n tÊn ®­a tæng n¨ng lùc s¶n xuÊt lªn 60 v¹n tÊn vµ ®¹t s¶n l­îng 50 v¹n tÊn vµo n¨m 2005 Ngµnh dÖt may vµ da giÇy, chó träng t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, t¨ng c­êng hiÖn ®¹i hãa mét sè kh©u s¶n xuÊt, tËp chung ®©ï t­ s¶n xuÊt dÖt, sîi, thuéc da, chó träng ph¸t triÓn nguån b«ng vµ khai th¸c nguån da c¸c lo¹i, t¨ng phÇn s¶n xuÊt trong n­íc vÒ c¸c nguyªn liÖu vµ phô liÖu trong ngµnh dÖt may vµ da giµy ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. §Õn n¨m 2005 ®¹t s¶n l­îng 2,5- 3 v¹n tÊn b«ng s¬ 750 triÖu mÐt v¶i, n©ng s¶n l­îng giµy dÐp lªn 410 triÖu ®«i. Ngµnh c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ c«ng nghÖ th«ng tin, viÔn th«ng thùc hiÖn ®Çu t­ theo chiÒu s©u, gi¶m dÇn nhËp khÈu t¨ng dÇn xuÊt khÈu, t¨ng nhanh tØ lÖ néi ®Þa hãa s¶n phÈm cã c«ng nghÖ cao. §èi víi mét sè ®Êt n­íc th× héi nhËp lµ con ®­êng duy nhÊt ®Ó ph¸t triÓn cßn ®èi víi tõng doanh nghiÖp th× kh«ng ph¶i hoµn toµn nh­ vËy. ChØ cã doanh nghiÖp nµo chuÈn bÞ tèt ®Ó h«Þ nhËp th× míi cã c¬ may tån t¹i nÕukh«ng th× nguy c¬ bÞ ®µo th¶i, bÞ lo¹i khái cuéc ch¬i lµ hoµn toµn hiÖn thùc. ViÖt Nam ®· chë thµnh thµnh viªn cña ASEAN, APEC, vµ kh«ng bao l©u n÷a gia nhËp AFTA(2006), WTO, thùc hiÖn lé tr×nh c¾t gi¶m thuÕ 4230 nhãm mÆt hµng. Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ViÖt Nam vÉn ch­a ý thøc ®­îc viÖc héi nhËp lµ viÖc cña doanh nghiÖp m×nh vÉn quen víi “vßng tay b¶o hé” cña nhµ n­íc. Søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp cßn yÕu, mét phÇn do c¸c doanh nghiÖp mét phÇn do c¸c yÕu tè kh¸ch quan. Muèn hµng hãa cña ViÖt Nam cã ®ñ søc c¹nh tranh khi gia nhËp AFTA vµ WTO, th× cÇn ph¶i thiÕt lËp, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp. II. Nh÷ng gi¶i ph¸p thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp. Qu¸n triÖt môc tiªu ,chiÕn l­îc vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña §¶ng t¹i ®¹i héi IX. §Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doan nghiÖp trong thêi gian tíi cã mét sã biÖn ph¸p nh­ sau. §èi víi doanh nghiÖp: -Mçi doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc riªng phï hîp víi kh¶ n¨ng vÒ vèn, n¨ng lùc c¸c bé vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn. Trong bèi c¶nh héi nhËy víi khu vùc vµ thÕ giíi hiÖn nay, x©y dùng chiÕn l­¬c kinh doanh hîp lý lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng quan träng nhÊt mang tÝnh sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp kh«ng cã chiÕn l­îc còng gièn nh­ mét con tµu kh«ng cã b¸nh l¸i, trªn thùc tÕ nh÷ng thiÖt h¹i trong kinh doanh lµ do ch­a cã chiÕn l­îc hoÆc chiÕn l­îc sai lÇm, hoÆc chiÕn l­îc h¹n chÕ trong viÖc triÓn khai mét sè chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n, do ®ã ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i x©y dùng ®­îc c¸c chiÕn l­îc th©m nhËp thÞ tr­êng vµ xóc tiÕn b¸n hµng hîp lý, phï hîp víi m«i tr­êng kinh doanh ®Çy biÕn ®éng hiÖn nay. - C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o, tuyÓn dông lao ®éng hîp lý n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o sö dông ®­îc c¸c c«ng nghÖ míi cã chÕ ®é khuyÕn khÝch vËt chÊt, tinh thÇn tho¶ ®¸ng t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng n©ng cao tay nghÒ,trung thµnh víi doanh nghiÖp ®¶m b¶o t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ thµnh hîp lý. - C¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cÇn cã sù ®Çu t­ tho¶ ®¸ng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®æi míi c«ng nghÖ sao cho phï häp víi tr×nh ®é chung cña thÕ giíi ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt, tËn dông triÖt ®Ó lîi thÕ so s¸nh cña doanh nghiÖp, sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng cã tr×nh ®«, phï hîp víi tõng c«ng nghÖ ®©y lµ vÊn ®Ò khã kh¨n cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ë n­íc ta v× hÇu hÕt c¸c c«ng nghÖ mµ c¸c doanh nghiÖp ®ang sö dông lµ c¸c c«ng nghÖ th«i thóc hai hoÆc 3 so víi thÕ giíi nªn c¸c doanh nghiÖp n­íc ta hÇu nh­ kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi hµng ngo¹i nhËp trong n­íc. - Trong ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp cßn chó träng h¬n n÷a vµo viÖc nghiªn cøu cÇu, nghiªn cøu cung, nghiªn cøu m¹ng l­íi tiªu thô nhÊt lµ trong c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu, doanh nghiÖp cÇn n©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng lùc cña bé phËn lµm c«ng t¸c n­íc ngoµi, tæ chøc tèt viÖc nghiªn cøu, kh¶o s¸t thÞ tr­êng tr­íc khi ra c¸c quyÕt ®Þnh th©m nhËp tr¸nh t×nh tr¹ng khi ®­a s¶n phÈm vµo th©m nhËp thÞ tr­êng bÞ kh«ng phï hîp víi nhu cÇu vµ v¨n ho¸ cña ®Þa ph­¬ng. - C¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc tèt ho¹t ®éng b¸n hµng vµ c¸c dÞch vô sau b¸n hµng th­êng xuyªn t×m hiÓu c¸c th«ng tin ph¶n håi tõ kh¸ch hµng tõ ®ã ®Ó hiÓu râ nhu cÇu cña hä vµ lÊy ®ã lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp ®iÒu chØnh, c¸c chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh nh»m ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. - Doanh nghiÖp ph¶i tÝch cùc tham gia c¸c héi trî th­¬ng m¹i, triÓn l·m ®Ò giíi thiÖu s¶n phÈm cña m×nh cho c¸c b¹n hµng vµ cho ng­êi tiªu dïng ®Ó hä hiÓu râ h¬n vÒ s¶n phÈm cña c«ng ty vµ c«ng ty c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ph¶i x©y dùng vµ qu¶ng c¸o cho th­¬ng hiÖu s¶n phÈm: th­¬ng hiÖu lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, l©u dµi vµ tèn kÐm nh­ng nã rÊt quan träng mét khi s¶n phÈm cña c¸c h·ng n¹i gièng nhau vÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶ th× th­¬ng hiÖu lµ c¸i duy nhÊt ®Ó kh«ng mua hµng cña doanh nghiÖp chø kh«ng mua hµng cña ng­êi kh¸c. MÆc dï kiÓu d¸ng cña c¸c s¶n phÈm gièng hÖt nhau nh­ng th­¬ng hiÖu kh¸c th× gi¸ b¸n kh¸c. Mét th­¬ng hiÖu m¹nh gióp cho doanh nghiÖp ®¹t ®­îc vÞ thÕ c¹nh tranh trong ngµnh. Th­¬ng hiÖu cµng næi tiÕng th× kh¶ n¨ng gia t¨ng thÞ phÇn cña nã trªn thÞ tr­êng ngµy cµng cao. Nhê ®ã doanh nghiÖp cã thÓ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng, ®Þnh gi¸ cao h¬n chi phÝ c¸c kÖnh ph©n phèi lµm cho c¸c ®èi thñ ph¶i n¶n lßng, chØ muèn chia thÞ phÇn cña hä. Tr­íc ®©y khi nÒn kinh tÕ ch­a më cöa th× vÊn ®Ò th­¬ng hiÖu s¶n phÈm Ýt ®­îc c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta quan t©m cïngvíi sù ph¸t triÓn cña kinh doanh thÞ tr­êng th× xu h­íng héi nhËp víi khu vùc vµ quèc tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn th× th­¬ng hiÖu s¶n phÈm lµ mét tµi s¶n vÒ h×nh cã lín cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¨ng ký b¶n quyÒn vÒ th­¬ng hiÖu hµng ho¸ cña m×nh t¹i n­íc mµ doanh nghiÖp ®Þnh nhËp khÈu ®Ó tr¸nh nh÷ng thiÖt h¹i do c¸c doanh nghiÖp c¸c n­íc kh¸c ®¨ng ký nh·n hiÖu cña m×nh. Ngµy nay cïng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin vµ m¹ng viÔn th«ng, th× dÞch vô Internet ph¸t triÓn rÊt m¹nh ë n­íc ta vµ trªn thÕ giíi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã thÓ më c¸c trang Web vÒ s¶n phÈm cña m×nh ®Ó giíi thiÖu víi kh¸ch hµng ®ång thêi c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn b¸n s¶n phÈm cña m×nh tíi tay ng­êi tiªu dïng th«ng qua m¹ng m¸y tÝnh. - ViÖc tù kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ vÒ doanh nghiÖp cña m×nh cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, nã cho doanh nghiÖp biÕt lµ m×nh ®ang ®øng ë ®©u? trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp cã thÓ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó ph¸t triÓn. Mét ph­¬ng ph¸p th­êng ®­îc sö dông ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù ®¸nh gi¸ lµ ph©n tÝch SWOT tøc lµ t×m ra c¸c ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, c¬ héi, vµ th¸ch thøc nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ c¬ héi sÏ gióp doanh nghiÖp thùc hiÖn ho¹t ®éng tiªuthô cã hiÖu qu¶ nhÊt còng nh­ c¸c ®iÓm yÕu vµ nguy c¬ cÇn kh¾c phôc ®Ó ng¨n ngõa kh«ng cho chøng lµm h¹i ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô cña doanh nghiÖp. - §èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp võa vµ nhá cã thÓ phèi hîp víi c¸c doanh nghiÖp lín hoÆc c¸c h×nh thøc th­¬ng m¹i ®Ó tiªu thô s¶n phÈm c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¶i ý thøc ®­îc r»ng nÕu ®¬n ®éc sÏ rÊt khã tån t¹i. C¹nh tranh kh«ng ph¶i khi nµo còng ®­a l¹i hiÖu qu¶ cao nÕu nh­ c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã sù céng t¸c víi nhau. Do vËy trong thêi gian tíi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá rÊt cÇn cã sù céng t¸c, sù phèi hîp tèt h¬n th«ng qua c¸c tæ chøc ®¹i dÞch cña doanh nghiÖp võa vµ nhá, ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá chó träng tËp trung vµo nh÷ng thÞ tr­êng ng¸ch. - Doanh nghiÖp cßn ph¶i phèi hîp víi Nhµ n­íc ®Ó tranh thñ sù hç trî cña Nhµ n­íc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt lµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu vµ ho¹t ®éng kÝch cÇu. 2. VÒ phÝa Nhµ n­íc. - §Ó c¸c gi¶i ph¸p cña doanh nghiÖp ph¸t huy hiÖu qu¶ cã sù hç trî gióp ®ì tõ phÝa Nhµ n­íc th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch biÖn ph¸p cô thÓ. -T¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o quyÒn tù chñ s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cô thÓ h¬n ®Þnh h­íng cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn, t¹o ra m«i tr­êng kinh tÕ, chÝnh trÞ, luËt ph¸p cã t¸c dông thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm. - H×nh thµnh ®ång bé c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng ®i ®«i víi viÖc t¹o tËp trung ph¸p luËt b¶o ®¶m bai trß ®iÒu tiÕt, lµm träng tµi cña Nhµ n­íc. T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp tiÕp cËn thÞ tr­êng. NhÊt lµ ®èi víi c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi mµ c¸ nh©n doanh nghiÖp kh«ng thÓ tiÕp cËn nÕu kh«ng cã sù hç trî cña Nhµ n­íc. - Ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn vµ tiÒn tÖ víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng bao gåm hÖ thèng ng©n hµng, thÓ chÕ tµi chÝnh phi ng©n hµng c«ng ty b¶o hiÓm, c¸c quü ®Çu t­.... nh»m thu hót c¸c nguån vèn trong x· héi phôc vô cho nhu cÇu vèn cña doanh nghiÖp ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i, lµm lµnh m¹nh ho¸ toµn bé hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh. - Hoµn thiÖn khung ph¸p lý vµ chÝnh s¸ch më réng thÞ tr­êng lao ®éng, b¶o ®¶m c«ng t¸c ®µo t¹o, gi¸o dôc cho ng­êi lao ®éng, cã chÝnh s¸ch thÝch hîp thu hót nh©n tµi vµ lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi. - Sö dông hîp lý c¸c chÝnh s¸ch, c«ng cô qu¶n lý vÜ m« tiÕp tôc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt. C¶i c¸ch hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ, l·i suÊt ng©n hµng ®Ó t¹o ®éng lùc cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Nghiªn cøu söa ®æi, bæ xung ph¸p luËt hiÖn hµnh phï hîp víi yªu cÇu thùc hiÖn chiÕn l­îc kinh tÕ vµ yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ. - Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕcã hiÖu qu¶, më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i. TiÕp tôc chÝnh s¸ch më cöa vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn, tÝch cùc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ, thÓ chÕ... tÝch cùc thùc hiÖn c¸c cam kÕt ®èi víi c¸c c¬ chÕ hîp t¸c song ph­¬ng vµ ®a d¹ng mµ n­íc ta ®· tham gia, ®Æc biÖt lµ c¸c cam kÕt trong khu«n khæ ASEAN (nh­ AFTA, AICO, AIA..), APEC, ASEM, xóc tiÕn ®µm ph¸n ®Ó gia nhËp WTO. - §æi míi hÖ thèng hµnh chÝnh, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc ph¸p lý cho doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng kinh doanh. - T¹o ®iÒu kiÖn gióp doanh nghiÖp tiÕp cËn thÞ tr­êng, kü thuËt - c«ng nghÖ míi. - TiÕp tôc më réng quyÒn kinh doanh nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp, cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc quyÒn tham gia xuÊt nhËp khÈu nhiÒu doanh nghiÖp trong n­íc, x©y dùng lÖ tr×nh gi¶m thuÕ suÊt thóc thuÕ nhËp khÈu vµ c¸c c«ng cô phi thuÕ, ¸pdông c«ng cô b¶o hé míi. - T×m c¸ch th¸o gì kÞp thêi nh÷ng v­íng m¾c cho c¬ chÕ chÝnh s¸ch g©y ra cho doanh nghiÖp ®Ó t¹o cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc tr«i ch¶y. KÕt luËn Ho¹t ®éng tiªu thô ngµy cµng ®­îc ®¸nh gi¸ cao, nã cã vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp, quyÕt ®Þnh sù phån thÞnh cña mçi quèc gia. Ngµy nay c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay ®ang kinh doanh trong bèi c¶nh thuËn lîi n­íc ta thùc hiÖn c¬ chÕ më cöa, nÒn kinh tÕ thÕ giíi b­íc vµo xu thÕ toµn cÇu ho¸. §©y lµ cÇu nèi gi÷a doanh nghiÖp trong n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi, c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®· ®ãng gãp kh«ng nhá vµo c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn tù do c¸ doanh nghiÖp hiÖn nay nhÊt lµ trong thêi gian tíi ViÖt Nam gia nhËp AFTA th× c¸ doanh nghiÖp cÇn ph¶i phÊn ®Êu h¬n n÷a ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh, tõ ®ã thóc ®Èy tèt ho¹t ®éng tiªu thô cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Do thêi gian cã h¹n vµ tr×nh ®é cña b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn trong bµi viÕt ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong sù gióp ®ì chØ b¶o cña thÇy ®Ó em rót kinh nghiÖm cho lÇn sau. Bµi viÕt nµy ®­îc hoµn thµnh d­íi sù gióp ®ì, chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS.TS. §ång Xu©n Ninh. Qua ®©y cho em göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi thÇy ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy. Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ tiªu thô s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp I. Kh¸i niÖm 1. Kh¸i niÖm 2. VÞ trÝ, vai trß cña ho¹t ®éng tiªu thô 3. Néi dung cña ho¹t ®éng tiªu thô II. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm 1. Nh©n tè bªn trong 2. Nh©n tè bªn ngoµi 3. Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña tiªu thô vµ dÞch vô sau b¸n II. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm 1.Nh©n tè bªn trong 2. Nh©n tè bªn ngoµi 3. Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña tiªu thô s¶n phÈm III. Kinh nghiÖm tiªu thô s¶n phÈm cña c¸ doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc 1. C¸c doanh nghiÖp trong n­íc 2. C¸c doanh nghiÖp ngoµi n­íc Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay I. T×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay 1. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi thêi kú 1991 - 2001 2. Thùc tr¹ng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn nay II. §¸nh gi¸ chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ViÖt Nam 1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc 2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô ë c¸ doanh nghiÖp c«ng nghiÖp.