Đề tài Một số vấn đề về chất lượng tín dụng

Lêi nãi ®Çu NghÞ quyÕt §¹i héi VI §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ®· t¹o ra søc m¹nh míi thóc ®Èy kinh tÕ-x· héi ph¸t triÓn. Víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ®æi míi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ bao chÕ sang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng X· héi chñ nghÜa. §©y lµ b­íc ®ét ph¸ t­ duy kinh tÕ nh»m kh¬i dËy tiÒm n¨ng cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng t¹o ra tèc ®é ph¸t triÓn míi cho nÒn kinh tÕ n­íc ta. TiÕn tr×nh ®æi míi nÒn kinh tÕ ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo hÖ thèng Ng©n hµng. TÝn dông lµ ho¹t ®éng quan träng nhÊt cña c¸c Ng©n hµng nãi riªng vµ cña c¸c trung gian tµi chÝnh nãi chung, chiÕm tØ träng cao nhÊt trong tæng tµi s¶n, t¹o thu nhËp tõ l·i lín nhÊt vµ còng lµ ho¹t ®éng mang l¹i rñi ro cao nhÊt. Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng tµi trî cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ trung gian tµi chÝnh cho kh¸ch hµng, ®­îc coi lµ nghiÖp vô then chèt cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ, t¹o nguån thu nhËp chñ yÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ trung gian tµi chÝnh. ChÝnh v× vËy mµ viÖc n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông trong ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ trung gian tµi chÝnh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lµ vÊn ®Ò cÇn ®­îc quan t©m. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã t«i ®· chän ®Ò tµi “Mét sè vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng tÝn dông”. Néi dung I .Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng tÝn dông Kh¸i niÖm TÝn dông lµ quan hÖ vay m­în sö dông vèn cña lÉn nhau dùa trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶ vµ sù tin t­ëng. Quan hÖ tÝn dông kh¸c quan hÖ mua b¸n. Trong quan hÖ tÝn dông chØ sù vËn ®éng cña quyÒn sö dông kh«ng cã sù vËn ®éng cña quyÒn së h÷u, cßn trong quan hÖ mua b¸n cã c¶ sù vËn ®éng cña quyÒn sö dông vµ quyÒn së h÷u. Sù hoµn tr¶ trong quan hÖ mua b¸n chØ x¶y ra trong mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt cßn trong quan hÖ tÝn dông cã sù hoµn tr¶ c¶ vèn lÉn l·i. Trong quan hÖ mua b¸n gi¸ c¶ lµ h×nh thøc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ cßn trong quan hÖ tÝn dông tiÒn l·i kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ cña sè tiÒn cho vay mµ nã ph¶n ¸nh gi¸ trÞ cña mét sè vèn trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Trong quan hÖ tÝn dông ph¶i cã sù tin t­ëng nÕu kh«ng sÏ x¶y ra rñi ro tÝn dông. 2.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña quan hÖ tÝn dông Quan hÖ tÝn dông h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn g¾n víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ Trong giai ®o¹n s¶n xuÊt hµng ho¸ ch­a ph¸t triÓn: T­ liÖu s¶n xuÊt tËp trung chñ yÕu trong giai cÊp thèng trÞ cßn ng­êi n«ng d©n, thî thñ c«ng th× kh«ng ®ñ ¨n tõ ®ã lµm n¶y sinh quan hÖ vay m­în. Quan hÖ vay m­în thêi kú nµy cã l·i suÊt rÊt cao gäi lµ tÝn dông nÆng l·i. Giai ®o¹n nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn: QuyÒn së h÷u ®· ®a d¹ng ho¸, lóc nµy trong nÒn kinh tÕ lu«n tån t¹i hai nhu cÇu mét bªn “ thõa” vèn muèn cho vay vµ mét bªn “ thiÕu” vèn ph¶i ®i vay tõ ®ã quan hÖ tÝn dung ra ®êi. Quan hÖ tÝn dông ra ®êi thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n phèi, huy ®éng vµ tËp trung vèn ®Ó cho vay, thùc hiÖn gi¸m ®èc vµ kiÓm so¸t b»ng ®ång tiÒn ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ quèc d©n. Lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh liªn tôc vµ æn ®Þnh, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Quan hÖ tÝn dông trë thµnh mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« cña Nhµ n­íc vµ t¹o cöa ngâ ph¸t triÓn cho ho¹t ®éng tµi chÝnh. 3. Ph©n lo¹i vµ ®Æc ®iÓm c¸c lo¹i h×nh tÝn dông 3.1. TÝn dông th­¬ng m¹i *Kh¸i niÖm: TÝn dông th­¬ng m¹i lµ quan hÖ mua b¸n chÞu hµng ho¸ gi÷a nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng ho¸ víi nhau. * §èi t­îng: §èi t­îng cña quan hÖ nµy lµ hµng ho¸. * Chñ thÓ: Chñ thÓ thùc hiÖn quan hÖ lµ nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng ho¸.Quan hÖ tÝn dông th­¬ng m¹i ra ®êi vµ rÊt ph¸t triÓn trong kinh tÕ thÞ tr­êng v× lu«n lu«n cã sù kh«ng ¨n khíp vÒ tuÇn hoµn vµ lu©n chuyÓn vèn cña c¸c doanh nghiÖp. Ng­êi s¶n xuÊt s½n sµng cã hµng nh­ng ch­a cã tiÒn cßn ng­êi kinh doanh cã tiÒn nh­ng ch­a cã hµng. *C«ng cô: C«ng cô cña quan hÖ tÝn dông th­¬ng m¹i lµ th­¬ng phiÕu Th­¬ng phiÕu bao gåm hèi phiÕu vµ kú phiÕu th­¬ng m¹i. Hèi phiÕu do ng­êi b¸n chÞu ph¸t hµnh cßn kú phiÕu do ng­êi mua chÞu ph¸t hµnh. B¶n chÊt cña th­¬ng phiÕu lµ giÊy cam kÕt tr¶ tiÒn cña ng­êi mua chÞu tr¶ cho ng­êi b¸n chÞu. §Æc ®iÓm cña th­¬ng phiÕu – Cã tÝnh tr×u t­îng: Trªn th­¬ng phiÕu kh«ng ghi râ nguån gèc, môc ®Ých cña kho¶n nî mµ chØ ghi nghÜa vô tµi chÝnh. TÝnh tr×u t­îng cña th­¬ng phiÕu ®· g¹t bá mäi sù kh¸c nhau gi÷a c¸c lo¹i hµng hãa.–TÝnh b¾t buéc: Th­¬ng phiÕu ®­îc ph¸p luËt thõa nhËn vµ s½n sµng can thiÖp, viÖc can thiÖp lu«n theo h­íng b¶o vÖ lîi Ých cho ng­êi b¸n chÞu. - §­îc l­u th«ng nh­ tiÒn: Dïng ®Ó thanh to¸n chi tr¶ c«ng nî hoÆc chiÕt khÊu. * ¦u ®iÓm cña tÝn dông th­¬ng m¹i Rót ng¾n ®­îc chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, kh¾c phôc ø ®äng vèn. TiÕt kiÖm ®­îc tiÒn mÆt vµ chi phÝ l­u th«ng tiÒn tÖ v× mét bé phËn tiÒn tÖ ®­îc thay thÕ b»ngth­¬ng phiÕu. * Nh­îc ®iÓm cña tÝn dông th­¬ng m¹i §èi t­îng cña tÝn dông th­¬ng m¹i lµ hµng ho¸ do ®ã nã bÞ giíi h¹n bëi quy m«, gi¸ trÞ sö dông vµ h­íng sö dông cña hµng ho¸. Quy m« cña tÝn dông th­¬ng m¹i phô thuéc vµo sè vèn cô thÓ cña ng­êi s¶n xuÊt, mçi hµng ho¸ chØ cã mét hoÆc vµi gi¸ trÞ cô thÓ, h­íng vËn ®éng cña hµng ho¸ lµ mét chiÒu. V× tÝn dông cã tÝnh chÊt trõu t­îng nªn kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña Nhµ n­íc bÞ h¹n chÕ. 3.2. TÝn dông Ng©n hµng * Kh¸i niÖm : TÝn dông Ng©n hµng lµ quan hÖ gi÷a Ng©n hµng víi phÇn cßn l¹i cña nªn kinh tÕ trong ®ã Ng©n hµng võa lµ ng­êi ®i vay võa lµ ng­êi cho vay. * §èi t­îng: §èi t­îng cña tÝn dông Ng©n hµnh lµ tiÒn tÖ.* Chñ thÓ: Chñ thÓ cña tÝn dông Ng©n hµng lµ Ng©n hµng vµ chñ thÓ cßn l¹i cña nÒn kinh tÕ. * C¸c nghiÖp vô tÝn dông Ng©n hµng Ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tµi trî cho kh¸ch hµng trªn c¬ së tÝn dông. H×nh thøc tÝn dông truyÒn thèng cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ cho vay ng¾n h¹n cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n, gióp kh¸ch hµng mua hµng ho¸, nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, sau ®ã më réng thµnh nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh­ cho vay thÕ chÊp b»ng bÊt ®éng s¶n, b»ng c¸c chøng kho¸n, b»ng giÊy tê l­u kho hoÆc kh«ng cÇn thÕ chÊp. C¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i lín hiÖn nay thùc hiÖn ®a d¹ng c¸c h×nh thøc tÝn dông tõ cho vay ng¾n, trung vµ dµi h¹n, b¶o l·nh cho kh¸ch hµng, mua c¸c tµi s¶n ®Ó cho thuª ….C¸c h×nh thøc tÝn dông nµy, mét mÆt mang l¹i thu nhËp mÆt kh¸c chøa ®ùng rñi ro cho Ng©n hµng. §Ó më réng tÝn dông cã hiÖu qu¶, c¸c Ng©n hµng bªn c¹nh viÖc ph¶i x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n, ph¶i kh«ng ngõng ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô tÝn dông cho phï hîp víi nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng. 3.2.1. NghiÖp vô chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu Th­¬ng phiÕu ®­îc h×nh thµnh chñ yÕu tõ qu¸ tr×nh mua b¸n chÞu hµng ho¸ vµ dÞch vô gi÷a kh¸ch hµng víi nhau. Ng­êi b¸n cã thÓ gi÷ th­¬ng phiÕu ®Õn h¹n ®Ó ®ßi tiÒn ng­êi mua hoÆc mang ®Õn Ng©n hµng ®Ó xin chiÕt khÊu tr­íc h¹n. Sau khi kiÓm tra ®é an toµn cña th­¬ng phiÕu, Ng©n hµng cã thÓ ph¸t tiÒn cho ng­êi b¸n vµ n¾m gi÷ th­¬ng phiÕu. §Õn h¹n, Ng©n hµng chuyÓn th­¬ng phiÕu ®Õn ng­êi mua ®ßi tiÒn. Sè tiÒn Ng©n hµng øng tr­íc cho ng­êi b¸n phô thuéc vµo l·i suÊt chiÕt khÊu, thêi h¹n chiÕt khÊu vµ lÖ phÝ chiÕt khÊu. NghiÖp vô chiÕt khÊu ®­îc coi lµ ®¬n gi¶n, dùa trªn sù tÝn nhiÖm gi÷a Ng©n hµng vµ nh÷ng ng­êi kÝ tªn trªn th­¬ng phiÕu. §Ó thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng, Ng©n hang th­êng kÝ víi kh¸ch hîp ®ång chiÕt khÊu. Khi cÇn chiÕt khÊu, kh¸ch hµng chØ cÇn göi th­¬ng phiÕu lªn Ng©n hµng xin chiÕt khÊu. Ng©n hµng sÏ kiÓm tra chÊt l­îng cña th­¬ng phiÕu, vµ thùc hiÖn chiÕt khÊu. Do tèi thiÓu cã hai ng­êi cam kÕt tr¶ tiÒn cho Ng©n hµng nªn ®é an toµn cña th­¬ng phiÕu t­¬ng ®èi cao. H¬n n÷a, Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ t¸i chiÕt khÊu t¹i Ng©n hµng Nhµ n­íc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n víi chi phÝ thÊp v× vËy th­¬ng phiÕu cßn ®­îc coi lµ lo¹i tµi s¶n cã tÝnh thanh kho¶n cao. 3.2.2. NghiÖp vô cho vay. 3.2.2.1. NghiÖp vô thÊu chi: ThÊu chi lµ nghiÖp vô cho vay qua ®ã Ng©n hµng cho phÐp ng­êi vay ®­îc chi tréi trªn sè tiÒn göi thanh to¸n cña m×nh ®Õn mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh vµ trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Giíi h¹n nµy ®­îc gäi lµ h¹n møc thÊu chi. §Ó ®­îc thÊu chi kh¸ch hµng ph¶i lµm ®¬n xin Ng©n hµng h¹n møc thÊu chi vµ thêi gian thÊu chi. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, kh¸ch hµng cã thÓ ký sÐc, lËp uû nhiÖm chi, mua thÎ sÐc…v­ît qu¸ sè d­ tiÒn göi ®Ó chi tr¶ song trong h¹n møc thÊu chi. Khi kh¸ch hµng cã tiÒn nhËp vÒ tµi kho¶n tiÒn göi Ng©n hµng sÏ thu nî gèc vµ l·i. Sè l·i mµ kh¸ch hµng ph¶i tr¶: L·i = L·i suÊt thÊu chi x Thêi gian thÊu chi x Sè tiÒn thÊu chi. C¸c kho¶n chi qu¸ h¹n møc thÊu chi sÏ chÞu l·i suÊt ph¹t vµ bÞ ®×nh chØ sö dông h×nh thøc nµy. ThÊu chi dùa trªn c¬ së thu vµ chi cña kh¸ch hµng kh«ng phô thuéc vµo thêi gian vµ quy m«. Thêi gian vµ sè l­îng phiÕu cã thÓ dù ®o¸n dùa vµo dù ®o¸n ng©n quü song kh«ng chÝnh x¸c. Do vËy, h×nh thøc cho vay nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng trong qu¸ tr×nh thanh to¸n: nhanh, chñ ®éng, kÞp thêi. ThÊu chi lµ h×nh thøc tÝn dông ng¾n h¹n, linh ho¹t, thñ tôc ®¬n gi¶n, phÇn lín lµ kh«ng cã ®¶m b¶o, cã thÓ cÊp cho doanh nghiÖp lÉn c¸ nh©n vµi ngµy trong th¸ng, vµi th¸ng trong n¨m ®Ó tr¶ l­¬ng, chi c¸c kho¶n ph¶i nép, mua hµng…h×nh thøc nµy nh×n chung chØ sö dông víi kh¸ch hµng cã ®é tin cËy cao, thu nhËp ®Òu ®Æn vµ kú thu nhËp ng¾n. 3.2.2.2. Cho vay trùc tiÕp tõng lÇn. Lµ h×nh thøc cho vay t­¬ng ®èi phæ biÕn cña Ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã nhu cÇu vay th­êng xuyªn, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc cÊp h¹n møc thÊu chi. Mét sè kh¸ch hµng sö dông vèn chñ së h÷u lµ chñ yÕu, chØ khi cã nhu cÇu hay më réng s¶n xuÊt míi vay Ng©n hµng, tøc lµ vèn Ng©n hµng chØ tham gia vµo mét sè giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña chu kú s¶n xuÊt kinh doanh. Mçi lÇn vay kh¸ch hµng ph¶i lµm ®¬n vµ tr×nh Ng©n hµng ph­¬ng ¸n sö dông vèn. Ng©n hµng sÏ ph©n tÝch kh¸ch hµng vµ ký hîp ®ång cho vay, x¸c ®Þnh quy m« cho vay, thêi h¹n gi¶i ng©n, thêi h¹n tr¶ nî, l·i suÊt vµ yªu cÇu ®¶m b¶o nÕu cÇn. Mçi mãn vay ®­îc t¸ch biÖt nhau b»ng c¸c hå s¬. Theo tõng kú h¹n nî trong hîp ®ång, Ng©n hµng sÏ thu gèc vµ l·i. Trong qu¸ tr×nh kh¸ch hµng sö dông tiÒn vay, Ng©n hµng sÏ kiÓm so¸t môc ®Ých vµ hiÖu qu¶. NÕu thÊy cã dÊu hiÖu vi ph¹m hîp ®ång, Ng©n hµng sÏ thu nî tr­íc h¹n hoÆc chuyÓn nî qu¸ h¹n. L·i suÊt cã thÓ tÝnh cè ®Þnh hoÆc th¶ næi theo thêi ®iÓm tÝnh l·i. NghiÖp vô cho vay tõng lÇn t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n, Ng©n hµng cã thÓ kiÓm so¸t tõng mãn vay t¸ch biÖt. 3.2.2.3. Cho vay theo h¹n møc §©y lµ nghiÖp vô tÝn dông theo ®ã Ng©n hµng tho¶ thuËn cÊp cho kh¸ch hµng h¹n møc tÝn dông. H¹n møc tÝn dông cã thÓ tÝnh cho c¶ k× hoÆc cuèi k×. §ã lµ sè d­ tèi ®a t¹i thêi ®iÓm tÝnh. H¹n møc tÝn dông ®­îc cÊp trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, nhu cÇu vèn vµ nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. Trong k× kh¸ch hµng cã thÓ vay tr¶ nhiÒu lÇn, song d­ nî kh«ng ®­îc v­ît qu¸ h¹n møc tÝn dông. Mét sè tr­êng hîp Ng©n hµng qui ®Þnh h¹n møc cuèi k×. D­ nî trong k× cã thÓ lín h¬n h¹n møc, tuy nhiªn ®Õn cuèi k×, kh¸ch hµng ph¶i tr¶ nî ®Ó gi¶m d­ nî sao cho d­ nî cuèi k× kh«ng ®­îc v­ît qu¸ h¹n møc. Mçi lÇn vay kh¸ch hµng chØ cÇn tr×nh bµy ph­¬ng ¸n sö dông tiÒn vay, nép c¸c chøng tõ chøng minh ®· mua hµng hoÆc dÞch vô vµ nªu yªu cÇu vay. Sau khi kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p vµ hîp lÖ cña chøng tõ, Ng©n hµng sÏ ph¸t tiÒn cho kh¸ch hµng. §©y lµ h×nh thøc cho vay thuËn tiÖn cho nh÷ng kh¸ch hµng vay m­în th­êng xuyªn, vèn vay tham gia th­êng xuyªn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trong nghiÖp vô nµy Ng©n hµng kh«ng x¸c ®Þnh tr­íc k× h¹n nî vµ thêi h¹n tÝn dông. Khi kh¸ch hµng cã thu nhËp, Ng©n hµng sÏ thu nî, do ®ã t¹o chñ ®éng qu¶n lÝ ng©n quü cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, do c¸c lÇn vay kh«ng t¸ch biÖt thµnh c¸c k× h¹n nî cô thÓ nªn Ng©n hµng khã kiÓm so¸t hiÖu qu¶ sö dông tõng lÇn vay. Ng©n hµng chØ cã thÓ ph¸t hiÖn vÊn ®Ò khi kh¸ch hµng nép b¸o c¸o tµi chÝnh hoÆc d­ nî l©u ngµy kh«ng gi¶m sót. 3.2.2.4. Cho vay lu©n chuyÓn Lµ nghiÖp vô cho vay dùa trªn lu©n chuyÓn cña hµng ho¸. Doanh nghiÖp khi mua hµng cã thÓ thiÕu vèn.Ng©n hµng cã thÓ cho vay ®Ó mua hµng vµ sÏ thu nî khi doanh nghiÖp b¸n hµng. §Çu n¨m hoÆc quÝ, ng­êi vay ph¶i lµm ®¬n xin vay lu©n chuyÓn. Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn víi nhau vÒ ph­¬ng thøc vay, h¹n møc tÝn dông, c¸c nguån cung cÊp hµng ho¸ vµ kh¶ n¨ng tiªu thô. H¹n møc tÝn dông cã thÓ ®­îc tho¶ thuËn trong mét n¨m hoÆc vµi n¨m. §©y kh«ng ph¶i lµ thêi h¹n hoµn tr¶ mµ lµ thêi h¹n ®Ó Ng©n hµng xem xÐt l¹i mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ quyÕt ®Þnh cã cho vay n÷a hay kh«ng tuú mèi quan hÖ gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng còng nh­ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng. ViÖc cho vay dùa trªn lu©n chuyÓn cña hµng ho¸ nªn c¶ Ng©n hµng lÉn doanh nghiÖp ®Òu ph¶i nghiªn cøu kÕ ho¹ch l­u chuyÓn hµng ho¸ ®Ó dù ®o¸n dßng ng©n quü trong thêi gian tíi. Ng­êi vay cam kÕt c¸c kho¶n vay sÏ ®­îc tr¶ cho ng­êi b¸n vµ mäi kho¶n thu b¸n hµng ®Òu dïng ®Ó tr¶ vµo tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Khi vay, kh¸ch hµng chØ cÇn göi ®Õn Ng©n hµng c¸c chøng tõ ho¸ ®¬n nhËp hµng vµ sè tiÒn cÇn vay. Ng©n hµng cho vay vµ tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n. Theo h×nh thøc nµy, gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo cã ho¸ ®¬n, hîp ph¸p, hîp lÖ ®óng ®èi t­îng ®Òu lµ ®èi t­îng ®­îc Ng©n hµng cho vay; thu nhËp b¸n hµng ®Òu lµ nguån ®Ó chi tr¶ cho Ng©n hµng. Ng©n hµng sÏ cho vay theo tû lÖ nhÊt ®Þnh tuú theo khèi l­îng vµ chÊt l­îng quan hÖ nî nÇn cña ng­êi vay. C¸c kho¶n ph¶i thu vµ c¶ hµng ho¸ trong kho trë thµnh vËt ®¶m b¶o cho kho¶n cho vay. Cho vay lu©n chuyÓn th­êng ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng nghiÖp hoÆc doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã chu k× tiªu thô ng¾n ngµy, cã quan hÖ vay tr¶ th­êng xuyªn víi Ng©n hµng. Cho vay lu©n chuyÓn rÊt thuËn tiÖn cho c¸c kh¸ch hµng. Thñ tôc vay chØ cÇn thùc hiÖn mét lÇn cho nhiÒu lÇn vay. Kh¸ch hµng ®­îc ®¸p øng nhu cÇu vèn kÞp thêi, v× vËy viÖc thanh to¸n cho ng­êi cung cÊp sÏ nhanh gän. NÕu doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trong tiªu thô th× Ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc thu håi vèn do thêi h¹n cña kho¶n vay kh«ng ®­îc qui ®Þnh râ rµng. 3.2.2.5. Cho vay tr¶ gãp Cho vay tr¶ gãp lµ h×nh thøc tÝn dông theo ®ã Ng©n hµng cho phÐp kh¸ch hµng tr¶ gèc lµm nhiÒu lÇn trong thêi h¹n tÝn dông ®· tho¶ thuËn. Cho vay tr¶ gãp th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c kho¶n vay trung vµ dµi h¹n, tµi trî cho tµi s¶n cè ®Þnh hoÆc hµng l©u bÒn. Sè tiÒn tr¶ mçi lÇn ®­îc tÝnh to¸n sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng tr¶ nî. Ng©n hµng th­êng cho vay tr¶ gãp ®èi ng­êi tiªu dïng th«ng qua h¹n møc nhÊt ®Þnh. Ng©n hµng sÏ thanh to¸n cho ng­êi b¸n lÎ vÒ sè hµng mµ kh¸ch hµng ®· mua tr¶ gãp. C¸c cöa hµng b¸n lÎ nhËn ngay tiÒn sau khi b¸n hµng tõ phÝa Ng©n hµng vµ lµm ®¹i lý thu tiÒn cho Ng©n hµng, hoÆc kh¸ch hµng tr¶ trùc tiÕp cho Ng©n hµng. §©y lµ h×nh thøc tÝn dông tµi trî cho ng­êi mua nh»m khuyÕn khÝch tiªu thô hµng ho¸. Cho vay tr¶ gãp rñi ro cao do kh¸ch hµng th­êng thÕ chÊp b»ng hµng ho¸ mua tr¶ gãp. Kh¶ n¨ng tr¶ nî phô thuéc vµo thu nhËp ®Òu ®Æn cña ng­êi vay. ChÝnh v× rñi ro cao nªn l·i suÊt cho vay tr¶ gãp th­êng lµ cao nhÊt trong khung l·i suÊt cho vay cña Ng©n hµng. 3.2.2.6. Cho vay gi¸n tiÕp PhÇn lín cho vay cña Ng©n hµng lµ cho vay trùc tiÕp. Bªn c¹nh ®ã Ng©n hµng còng ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc cho vay gi¸n tiÕp. §©y lµ h×nh thøc cho vay th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian. Ng©n hµng cã thÓ chuyÓn mét vµi kh©u cña ho¹t ®éng cho vay sang c¸c tæ chøc trung gian, nh­ thu nî, ph¸t tiÒn vay… Tæ chøc trung gian còng cã thÓ ®øng ra tÝn chÊp cho c¸c thµnh viªn vay, hoÆc c¸c thµnh viªn trong nhãm b¶o l·nh cho mét thµnh viªn vay. §iÒu nµy rÊt thuËn tiÖn khi ng­êi vay kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp. §Ó bï ®¾p l¹i mét phÇn chi phÝ cña trung gian, Ng©n hµng trÝch mét phÇn thu nhËp ®Ó l¹i cho trung gian tµi chÝnh. Ng©n hµng còng cã thÓ cho vay th«ng qua ng­êi b¸n lÎ c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc cho vay theo c¸ch nµy sÏ h¹n chÕ ng­êi vay sö dông tiÒn sai môch ®Ých. Cho vay gi¸n tiÕp th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi thÞ tr­êng cã nhiÒu mãn vay nhá, ng­êi vay ph©n t¸n, c¸ch xa Ng©n hµng. Trong tr­êng hîp nh­ vËy, cho vay qua trung gian cã thÓ tiÕt kiÖm chi phÝ cho vay. Cho vay qua trung gian ®Òu nh»m gi¶m bít rñi ro, chi phÝ cña Ng©n hµng. Tuy nhiªn nhiÒu trung gian ®· lîi dông vÞ thÕ cña m×nh vµ nÕu Ng©n hµng kh«ng kiÓm so¸t tèt sÏ t¨ng l·i suÊt ®Ó cho vay l¹i, hoÆc gi÷ lÊy sè tiÒn cña c¸c thµnh viªn kh¸c cho riªng m×nh. C¸c nhµ b¸n lÎ cã thÓ lîi dông ®Ó b¸n hµng kÐm chÊt l­îng hoÆc víi gi¸ ®¾t cho ng­êi vay vèn. 3.2.3. Cho thuª tµi s¶n Cho thuª cña Ng©n hµng th­êng lµ h×nh thøc tÝn dông trung vµ dµi h¹n. Ng©n hµng mua tµi s¶n cho kh¸ch hµng thuª víi thêi h¹n sao cho Ng©n hµng ph¶i thu gÇn ®ñ hoÆc ®ñ gi¸ trÞ cña cho thuª céng l·i. HÕt h¹n thuª kh¸ch hµng cã thÓ mua l¹i tµi s¶n ®ã. Cho thuª gièng mét kho¶n cho vay th«ng th­êng ë chç Ng©n hµng ph¶i xuÊt tiÒn víi k× väng thu vÒ c¶ gèc lÉn l·i sau thêi h¹n nhÊt ®Þnh; kh¸ch hµng ph¶i tr¶ c¶ gèc vµ l·i d­íi h×nh thøc t×n thuª hµng k×. Ng©n hµng còng ph¶i ®èi ®Çu víi rñi ro khi kh¸ch hµng kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶ kh«ng tr¶ ®­îc tiÒn thuª ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n. Tuy nhiªn, cho thuª cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt so víi cho vay nh­ tµi s¶n cho thuª vÉn thuéc së h÷u cña Ng©n hµng, Ng©n hµng cã quyÒn thu håi nÕu thÊy ng­êi thuª kh«ng thùc hiÖn ®óng hîp ®ång, ®ång thêi Ng©n hµng còng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp ®óng lo¹i tµi s¶n cÇn cho kh¸ch hµng vµ ph¶i b¶o ®¶m vÒ chÊt l­îng cña tµi s¶n ®ã. Cho thuª kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o, nhiÒu tµi s¶n thuª mang tÝnh ®Æc chñng, khã b¸n, khi thu håi chi phÝ th¸o dì cao… nªn cho thuª rñi ro rÊt cao ®èi víi Ng©n hµng. Ng©n hµng cã thÓ lËp phßng cho thuª hoÆc c«ng ty cho thuª ®Ó thùc hiÖn vµ qu¶n lý ho¹t ®éng cho thuª. 3.2.4. B¶o l·nh hoÆc t¸i b¶o l·nh B¶o l·nh cña Ng©n hµng lµ cam kÕt cña Ng©n hµng d­íi h×nh thøc th­ b¶o l·nh vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô tµi chÝnh thay cho kh¸ch hµng cña Ng©n hµng khi kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®óng nghÜa vô nh­ ®· cam kÕt. B¶o l·nh th­êng cã ba bªn: Bªn h­ëng b¶o l·nh, bªn ®­îc b¶o l·nh vµ bªn b¶o l·nh; kh¸ch hµng cña Ng©n hµng lµ ng­êi ®­îc b¶o l·nh vµ ng­êi h­ëng b¶o l·nh lµ bªn thø ba. B¶o l·nh lµ mét h×nh thøc tµi trî cña Ng©n hµng cho kh¸ch hµng, qua ®ã kh¸ch hµng cã thÓ t×m nguån tµi trî míi, mua ®­îc hµng ho¸ hoÆc thùc hiÖn ®­îc c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m thu lîi. B¶o l·nh lµ mét h×nh thøc tµi trî th«ng qua uy tÝn. Ng©n hµng kh«ng ph¶i xuÊt tiÒn ngay khi b¶o l·nh, do vËy, b¶o l·nh ®­îc coi lµ tµi s¶n ngo¹i b¶ng. Tuy nhiªn, khi kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®­îc cam kÕt, Ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô chi tr¶ cho bªn thø ba. Kho¶n chi tr¶ nµy ®­îc xÕp vµo lo¹i tµi s¶n “xÊu” trong néi b¶ng, cÊu thµnh nî qu¸ h¹n. ChÝnh v× vËy, b¶o l·nh còng chøa ®ùng c¸c rñi ro nh­ mét kho¶n cho vay vµ ®ßi hái Ng©n hµng ph©n tÝch kh¸ch hµng nh­ khi cho vay. B¶o l·nh cña Ng©n hµng t¹o mèi liªn kÕt tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh vµ san sÎ rñi ro. Tr¸ch nhiÖm tµi chÝnh tr­íc hÕt thuéc vÒ kh¸ch hµng, tr¸ch nhiÖm cña Ng©n hµng lµ thø cÊp khi kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô víi bªn thø ba. Do mèi liªn hÖ gi÷a Ng©n hµng víi kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng rµng buéc kh¸ch hµng ph¶i thùc hiÖn c¸c cam kÕt. B¶o l·nh còng gãp phÇn gi¶m bít thiÖt h¹i tµi chÝnh cho bªn thø ba khi tæn thÊt x¶y ra. Ng©n hµng còng cè g¾ng t×m kiÕm c¸c kho¶n thu tõ b¶o l·nh nh»m bï ®¾p chi phÝ. PhÝ b¶o l·nh ®­îc tÝnh theo tû lÖ phÇn tr¨m trªn sè tiÒn b¶o l·nh. Ngoµi phÝ, Ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i kÝ quü, t¹o nguån tiÒn thanh to¸n cho Ng©n hµng víi møc l·i suÊt rÊt thÊp. B¶o l·nh còng gãp phÇn më réng c¸c dÞch vô kh¸c nh­ kinh doanh ngo¹i tÖ, t­ vÊn, thanh to¸n… Th«ng qua c¸c nghiÖp vô tÝn dông gåm chiÕt khÊu, cho vay, b¶o l·nh, cho thuª, Ng©n hµng gãp phÇn tµi trî nhu cÇu vèn cña kh¸ch hµng. C¸c nghiÖp vô tÝn dông ®a d¹ng nh»m phï hîp víi qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn vµ chu k× thu nhËp cña kh¸ch hµng. *¦u ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng: TÝn dông Ng©n hµng kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña tÝn dông th­¬ng m¹i. TÝn dông Ng©n hµng vËn ®éng theo nhiÒu chiÒu kh¸c nhau. V× c¸c doanh nghiÖp muèn vay tiÒn ph¶i tr×nh b¸o tÊt c¶ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt do ®ã viÖc thanh tra kiÓm so¸t rÊt râ rµng. Quy m« cña tÝn dông Ng©n hµng kh«ng phô thuéc vµo nguån vèn cña Ng©n hµng v× Ng©n hµng cã thÓ ®i vay c¸c chñ thÓ kh¸c trong nÒn kinh tÕ. *Nh­îc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng. V× ®èi t­îng cña nã lµ tiÒn do ®ã rñi ro tÝn dông rÊt lín. Sù sôp ®æ cña Ng©n hµng sÏ g©y ra sù sôp ®æ cña nÒn kinh tÕ. Nguyªn nh©n g©y ra rñi ro tÝn dông cã thÓ lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­ lò lôt, h¹n h¸n, sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc còng cã thÓ lµ do nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸c hµng, kh¸ch hµng lµ ng­êi kÐm n¨ng lùc, cã ®Çu ãc tæ chøc kinh doanh tåi... nh­ng còng cã thÓ nguyªn nh©n tõ phÝa Ng©n hµng nh­ c«ng nghÖ Ng©n hµng, tr×nh ®é c¸n bé c«ng nh©n viªn Ng©n hµng.... ChÝnh v× vËy ®Ó h¹n chÕ rñi ro tÝn dông cÇn thùc hiÖn ba nguyªn t¾c: Cho vay cã môc ®Ých, cã kÕ ho¹ch Cho vay cã gi¸ trÞ tµi s¶n t­¬ng ®­¬ng lµm b¶o ®¶m. Cho vay ph¶i tr¶ ®óng h¹n c¶ vèn lÉn l·i. 3.3. TÝn dông Nhµ n­íc *Kh¸i niÖm: TÝn dông Nhµ n­íc lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a Nhµ n­íc víi d©n c­ vµ chñ thÓ kinh tÕ kh¸c trong ®ã Nhµ n­íc lµ ng­êi ®i vay tiÒn. * §èi t­îng: §èi t­îng cña tÝn dông Nhµ n­íc lµ tiÒn tÖ. * Chñ thÓ : Chñ thÓ cña tÝn dông Nhµ n­íc lµ nhµ n­íc vµ c¸c thµnh phÇn cßn l¹i cña nÒn kinh tÕ. * C«ng cô: C«ng cô cña tÝn dông Nhµ n­íc lµ chøng kho¸n Nhµ n­íc. Chøng kho¸n Nhµ n­íc bao gåm: Tr¸i phiÕu chÝnh phñ: Do trung ­¬ng ph¸t hµnh, cã thêi h¹n trªn 5 n¨m. Tr¸i phiÕu ®Þa ph­¬ng: Do chÝnh quyÒn Nhµ n­íc ë ®i¹ ph­¬ng ph¸t hµnh ®­îc sù cho phÐp cña Ng©n hµng trung ­¬ng cã thêi h¹n trªn 5 n¨m. Tr¸i phiÕu cña mét sè ngµnh ®Æc biÖt: Do c¸c ngµnh nµy ph¸t hµnh ®­îc sù uû nhiÖm cña Nhµ n­íc, cã thêi h¹n trªn 5 n¨m. TÝn phiÕu kho b¹c: Do bé tµi chÝnh ph¸t hµnh ra mµ c¬ quan trùc tiÕp lµ kho b¹c Nhµ n­íc, cã thêi h¹n d­íi 1 n¨m. TÊt c¶ c¸c lo¹i chøng kho¸n Nhµ n­íc ®Òu cã mét môc ®Ých lµ thu hót vèn nh»m bï ®¾p cho chi tiªu ng©n s¸ch Nhµ n­íc. *¦u ®iÓm cña tÝn dông Nhµ n­íc: §¸p øng nhu cÇu chi tiªu ng©n s¸ch Nhµ n­íc, kh¾c phôc t×nh tr¹ng béi chi ng©n s¸ch. Nhµ n­íc kh«ng bao giê ph¶i tr¶ nî v× Nhµ n­íc thanh to¸n c«ng tr¸i b»ng c¸ch ph¸t hµnh c«ng tr¸i ®ît sau víi quy m« lín h¬n ®ît tr­íc. 3.4. TÝn dông thuª mua: *Kh¸i niÖm: TÝn dông thuª mua lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a c¸c c«ng ty tµi chÝnh víi ng­êi s¶n xuÊt vµ kinh doanh thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc cho thuª tµi s¶n cè ®Þnh. * §èi t­îng: §èi t­îng cña tÝn dông thuª mua lµ tµi s¶n cè ®Þnh.* Chñ thÓ: Chñ thÓ cña tÝn dông thuª mua lµ c«ng ty tµi chÝnh vµ ng­êi s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng ty tµi chÝnh lµ mét thÓ chÕ phi ng©n hµng. Quan hÖ tÝn dông thuª mua th­êng diÔn ra: -Cho thuª khai th¸c, vËn hµnh, kü thuËt. -Cho thuª tµi chÝnh *¦u ®iÓm cña tÝn dông thuª mua: TÝn dông thuª mua t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ c«ng nghiªp ho¸, n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh ngay c¶ khi ch­a cã vèn. TiÕt kiÖm vèn 3.5. TÝn dông tiªu dïng * Kh¸i niªm: TÝn dông tiªu dïng lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ ng­êi tiªu dïng thùc hiÖn th«ng qua ph­¬ng thøc b¸n tr¶ gãp. *§èi t­îng: §èi t­îng cña tÝn dông tiªu dïng lµ hµng ho¸ tiªudïng.* Chñ thÓ: Chñ thÓ cña tÝn dông tiªu dïng lµ c«ng ty tµi chÝnh vµ ng­êi tiªu dïng. * ¦u ®iÓm cña tÝn dông tiªu dïng: -Tiªu thô hµng ho¸ ø ®äng, ch©m lu©n chuyÓn, hµng hãa hÕt mèt. -Thu håi vèn nhanh. -N©ng cao møc sèng d©n chóng. *Nh­îc ®iÓm cña tÝn dông tiªu dïng: -KÝch thÝch t©m lý tiªu dïng qu¸ møc. 3.6. TÝn dông quèc tÕ: * Kh¸i niÖm: TÝn dông quèc tÕ lµ quan hÖ tÝn dông mµ ph¹m vi cña nã v­ît qua ph¹m vi biªn giíi cña mét quèc gia. *§èi t­îng: §èi t­îng cña tÝn dông quèc tÕ lµ hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu *Chñ thÓ: Chñ thÓ cña tÝn dông quèc tÕ lµ c¸c doanh nghiÖp cña c¸c quèc gia kh¸c nhau. *¦u ®iÓm cña tÝn dông quèc tÕ: Hç trî cho c¸c nguån vèn ë trong n­íc, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c n­íc ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn vèn quèc gia kh«ng cho phÐp. Luång di chuyÓn cña vèn: + Luång vèn ®i vµo sÏ t¹o ra “ có huých” ®Ó cho n­íc ®ã cã kh¶ n¨ng c«ng nghiÖp ho¸, ®Çu t­ s¶n xuÊt...khi mµ n­íc ®ã kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng. Luång vèn ®i vµo chñ yÕu lµ FDI vµ FIDI. Khi tiÕp nhËn luång vèn ®i vµo ph¶i chó ý søc Ðp vÒ mÆt chÝnh trÞ vµ c¸c yÕu tè x· héi.+ Luång vèn ®i ra sÏ t¹o ®iÒu kiÖn xuÊt khÈu vèn, ®Çu t­ vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng. Khi xuÊt khÈu vèn chó ý hiÖn t­îng “ch¶y m¸u vµng”. *C¸c h×nh thøc cña tÝn dông quèc tÕ: 3.6.1. TÝn dông th­¬ng m¹i quèc tÕ: Kh¸i niÖm: TÝn dông th­¬ng m¹i quèc tÕ lµ quan hÖ tÝn dông ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së mua b¸n chÞu hµng ho¸ gi÷a c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu víi nhau. TÝn dông th­¬ng m¹i quèc tÕ cã hai lo¹i chñ yÕu sau: +TÝn dông cÊp cho nhµ nhËp khÈu: §©y lµ lo¹i tÝn dông do nhµ xuÊt khÈu cÊp cho nhµ nhËp khÈu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ hay cßn gäi lµ tÝn dông xuÊt khÈu. Cã hai c¸ch ®Ó nhµ xuÊt khÈu cÊp tÝn dông cho nhµ nhËp khÈu: CÊp tÝn dông b»ng c¸ch chÊp nhËn hèi phiÕu, tøc lµ ng­êi nhËp khÈu ký chÊp nhËn tr¶ tiÒn vµo hèi phiÕu do ng­êi xuÊt khÈu ký ph¸t cho hä.ChØ khi ng­êi nhËp khÈu chÊp nhËn tr¶ tiÒn vµo hèi phiÕu th× nhµ xuÊt khÈu míi trao cho nhµ nhËp khÈu bé chøng tõ hµng ho¸ qua ng©n hµng hoÆc trùc tiÕp cho nhµ nhËp khÈu. CÊp tÝn dông b»ng c¸ch më tµi kho¶n lµ ng­êi xuÊt khÈu vµ ng­êi nhËp khÈu ký víi nhau hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, trong ®ã quy ®Þnh quyÒn bªn b¸n ®­îc më mét tµi kho¶n ®Ó ghi nî bªn mua sau mçi lÇn giao hµng. Theo kú h¹n nhÊt ®Þnh ®· ký kÕt trong hîp ®ång, ng­êi mua ph¶i thanh to¸n hÕt nî ®ã cho bªn b¸n. +TÝn dông cÊp cho nhµ xuÊt khÈu: §©y lµ lo¹i tÝn dông do ng­êi nhËp khÈu cÊp cho ng­êi xuÊt khÈu ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ ®­îc thuËn lîi, hay cßn gäi lµ tÝn dông nhËp khÈu. Lo¹i tÝn dông nµy ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ng­êi nhËp khÈu øng tr­íc tiÒn hµng cho ng­êi xuÊt khÈu ®Ó nhËp khÈu hµng hãa, øng tr­íc tiÒn hµng cã thÓ v× hai lý do: øng tr­íc tiÒn hµng cã tÝnh chÊt tÝn dông, lo¹i nµy diÔn ra trong tr­êng hîp ng­êi xuÊt khÈu thiÕu vèn ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång cung cÊp hµng ho¸ cho ng­êi nhËp khÈu. øng tr­íc tiÒn hµng cã tÝnh chÊt nh­ mét kho¶n tiÒn ®Æt cäc, lo¹i nµy nh»m b¾t buéc ng­êi nhËp khÈu ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c néi dung theo hîp ®ång th­¬ng m¹i ®· ký. 3.6.2. TÝn dông ng©n hµng quèc tÕ: Kh¸i niÖm: TÝn dông ng©n hµng quèc tÕ lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.TÝn dông Ng©n hµng quèc tÕ cã hai lo¹i: + TÝn dông Ng©n hµng cÊp cho nhµ xuÊt khÈuNg©n hµng cho ng­êi xuÊt khÈu vay b»ng c¸ch chiÕt khÊu hèi phiÕu ch­a ®Õn h¹n tr¶ tiÒn. Sè tiÒn ®­îc vay b»ng sè tiÒn ®­îc ghi trªn hèi phiÕu sau khi ®· trõ ®i phÇn lîi tøc chiÕt khÊu cña Ng©n hµng. Thêi h¹n cho vay cña lo¹i nµy b»ng thêi h¹n cßn l¹i ch­a ®Õn h¹n tr¶ tiÒn cña hèi phiÕu. Ng­êi tr¶ tiÒn vay cña lo¹i cho vay nµy lµ ng­êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn cho hèi phiÕu. Ng©n hµng còng cã thÓ cho vay ng­êi xuÊt khÈu c¨n cø vµo sè hµng ho¸ chuÈn bÞ xuÊt khÈu hay chøng tõ hµng ho¸ ®ang trªn ®­êng ®i. + TÝn dông Ng©n hµng cÊp cho nhµ nhËp khÈu Ng©n hµng cÊp tÝn dông cho ng­êi nhËp khÈu chñ yÕu b»ng c¸ch chÊp nhËn hèi phiÕu. §Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n kh¶ n¨ng chi tr¶ hèi phiÕu, ng­êi xuÊt khÈu th­êng yªu cÇu ng­êi nhËp khÈu ph¶i dïng mét Ng©n hµng chÊp nhËn hèi phiÕu do hä ký ph¸t. Trong tr­êng hîp nµy, ng­êi xuÊt khÈu chuyÓn th¼ng hèi phiÕu ®Õn Ng©n hµng cÊp tÝn dông cho ng­êi nhËp khÈu ®Ó chÊp nhËn tr¶ tiÒn, mµ kh«ng ph¶i chuyÓn cho ng­êi nhËp khÈu. NghiÖp vô chÊp nhËn nµy cña Ng©n hµng lµ mét nghiÖp vô tÝn dông, Ng©n hµng ph¶i sö dông vèn cña m×nh, chÞu mäi rñi ro cña hèi phiÕu. NÕu ng­êi nhËp khÈu chuyÓn vèn ®Õn cho Ng©n hµng ®Ó chÊp nhËn hèi phiÕu th× hä chØ ph¶i tr¶ phÝ chÊp nhËn, nÕu Ng©n hµng dïng vèn cña m×nh ®Ó chÊp nhËn hèi phiÕu th× ng­êi nhËp khÈu cßn ph¶i tr¶ lîi tøc vèn vay cho Ng©n hµng. 3.6.3. TÝn dông hçn hîp: Kh¸i niÖm: TÝn dông hçn hîp lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a c¸c c«ng ty phi chÝnh phñ, chÝnh phñ, liªn chÝnh phñ nh­ WB, IMF,… §èi t­îng: §èi t­îng cña quan hÖ tÝn dông nµy lµ c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinhtÕ-x· héi, ph¸t triÓn vÒ mÆt nh©n lùc… §¨c ®iÓm: +Nguån vèn rÊt lín. +Thêi gian dµi th­êng lµ 50 n¨m. +L·i suÊt thÊp, nhiÒu dù ¸n kh«ng ph¶i tr¶ c¶ vèn lÉn l·i. II. ChÊt l­îng tÝn dông 1.Kh¸i niÖm ChÊt l­îng tÝn dông lµ kÕt qu¶ tÝnh tæng hoµ nh÷ng thµnh tùu ho¹t ®éng tÝn dông thÓ hiÖn ë sù ph¸t triÓn æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, cña Ng©n hµng vµ cña kh¸ch hµng. ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc hiÓu ®óng theo nghÜa lµ vèn vay Ng©n hµng ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi vèn cho doanh nghiÖp, vµ ®­îc doanh nghiÖp ®­a vµo ph¸t triÓn kinh doanh, dÞch vô,… ®Ó t¹o ®­îc sè tiÒn lín h¬n hoµn tr¶ ®­îc Ng©n hµng ®ñ c¶ gèc lÉn l·i, trang tr¶i ®ñ chi phÝ vµ cã lîi nhuËn. 2.C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l­îng tÝn dông2.1. ChÊt l­îng tÝn dông xÐt tõ gãc ®é Ng©n hµng. ChÊt l­îng tÝn dông thÓ hiÖn ë ph¹m vi, møc ®é, giíi h¹n tÝn dông ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng thùc lùc theo h­íng tÝch cùc cña b¶n th©n Ng©n hµng vµ ph¶i ®¶m b¶o ®­îc sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, ®¶m b¶o nguyªn t¾c hoµn tr¶ ®óng h¹n vµ cã l·i. Khi cho vay Ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn theo LuËt Ng©n hµng vµ v¨n b¶n chÕ ®é hiÖn hµnh cña ngµnh. X¸c ®Þnh ®èi t­îng cho vay vµ thÈm ®Þnh kh¸ch hµng tr­íc khi cho vay, n¾m b¾t th«ng tin vµ t×m hiÓu t×nh h×nh s¶n xuÊt- kinh doanh, kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ môc ®Ých sö dông vèn vay, c¬ së hoµn tr¶ vèn vay ®Ó ®¶m b¶o kho¶n vay ®­îc hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i ®óng kú h¹n. H¹n chÕ tíi thøc thÊp nhÊt kh¶ n¨ng rñi ro cã thÓ x¶y ra, ®©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt ®èi víi c¸c Ng©n hµng. ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc thÓ hiÖn qua nhiÒu tiªu thøc kh¸c nh­ng nh×n chung chÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¸nh gi¸ qua hai nhãm chØ tiªu c¬ b¶n sau *Nhãm chØ tiªu ®Þnh tÝnh §­îc thÓ hiÖn qua c¸c quy chÕ, chÕ ®é thÓ lÖ tÝn dông: Cho vay ph¶i tu©n thñ ba quy t¾c: + Vèn vay ph¶i sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶. + Vèn vay ph¶i ®­îc hoµn tr¶ ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n. + §­îc ®¶m b¶o tiÒn vay ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ cña thèng ®èc Ng©n hµng Trung ­¬ng. Cho vay ph¶i tu©n thñ c¸c ®iÒu kiÖn nh­: LËp hå s¬ cho vay, cã ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, cã b¸o c¸o tµi chÝnh, s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i cã hiÖu qu¶, cã t¶i s¶n thÕ chÊp hîp ph¸p… kÌm theo ®ã lµ viÖc kiÓm tra tr­íc, trong vµ sau khi vay. C¸c chØ tiªu nµy cã mèi quan hÖ t­¬ng ®ång lÉn nhau. *Nhãm chØ tiªu ®Þnh l­îng ChÊt l­îng tÝnh dông thÓ hiÖn ë chØ tiªu tæng møc ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, tû lÖ nî qu¸ h¹n ngµy cµng gi¶m, c¬ cÊu gi÷a nguån vèn ng¾n, trung vµ dµi h¹n hîp lý phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Nh­ng c¸c chØ tiªu nµy ph¶i ph¶n ¸nh trung thùc chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, cã nghÜa lµ khong cho vay ®¶o nî, kh«ng gia h¹n nî khi kh«ng cã vËt t­, hµng ho¸ ®¶m b¶o nî vay, gia h¹n nî kh«ng ®óng chÕ ®é. Ph¶i th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng ®Ó tõ ®ã theo dâi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, hiÖu qu¶ vèn vay cña doanh nghiÖp, tÝnh ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cña kh¸ch hµng, kh¶ n¨ng chuyÓn nî qu¸ h¹n, kh¶ n¨ng rñi ro tÝn dông x¶y ra vµ cã kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt tÝn dông Tæng d­ nî HiÖu qu¶ sö dông vèn vay= ¾¾¾¾¾¾¾¾¾ x100% Tæng vèn huy ®éng ChØ tiªu nµy gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch so s¸nh kh¶ n¨ng t¨ng møc cho vay vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn, ®ång thêi x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña mét ®ång vèn. Tû lÖ nµy t¨ng chøng tá Ng©n hµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng. – ChÊt l­îng tÝn dông thÓ hiÖn ë vßng quay vèn tÝn dông. Doanh sè thu nî Vßng quay vèn tÝn dông = Doanh sè cho vay Vßng quay vèn tÝn dông cµng cao chøng tá nguån vèn vay Ng©n hµng lu©n chuyÓn nhanh, tham gia nhiÒu vµo chu kú s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. Víi mét sè l­îng vèn nhÊt ®Þnh, nh­ng do tèc ®é vßng quay vèn tÝn dông nhanh nªn Ng©n hµng ®· ®¸p øng vèn ®­îc cho c¸c doanh nghiÖp, kh¸ch hµng thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh.  –ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¸nh gi¸ qua tû lÖ nî qu¸ h¹n. Nî qu¸ h¹n Tû lÖ nî qu¸ h¹n = x 100% Tæng d­ nî §©y lµ chØ tiªu c¬ b¶n nhÊt ph¶n ¸nh chÊt l­îng tÝn dông, bëi v× mét khi kho¶n vay kh«ng ®­îc tr¶ ®óng h¹n nh­ ®· cam kÕt mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng th× nã ®­îc chuyÓn sang nî qu¸ h¹n. ChØ tiªu nµy trong kho¶ng tõ 0% ®Õn 5% th× tèt. NÕu tû lÖ nµy lín h¬n 5% th× chøng tá chÊt l­îng tÝn dông rÊt kÐm, Ng©n hµng cÇn t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc. Nî sö dông sai môc ®Ých, nî kh«ng thu håi ®­îc l·i ®óng h¹n: Tû lÖ nî sö dông sai môc ®Ých = x 100% ChØ tiªu nµy cao thÓ hiÖn chÊt l­îng tÝn dông ngµy cµng thÊp, nã ph¶n ¸nh kho¶n mÊt tr¾ng cña kho¶n tÝn dông vµ ng­îc l¹i chØ tiªu nµy cµng thÊp th× chÊt l­îng tÝn dông ngµy cµng cao. Nh­ vËy tÝnh to¸n chØ tiªu nµy sÏ dù ®o¸n ®­îc chÊt l­îng tÝn dông vµ cÇn cã biÖn ph¸p ng¨n ngõa nî qu¸ h¹n ph¸t sinh. - ChÊt l­îng tÝn dông ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua chØ tiªu lîi nhuËn Lîi nhuËn tõ tÝn dông Tû lÖ lîi nhuËn = x100%  Tæng d­ nî tÝn dông Trong kinh doanh ph¶i thùc hiÖn ®­îc l·i suÊt d­¬ng cã nghÜa lµ l·i suÊt ®Çu ra ph¶i cao h¬n l·i suÊt ®Çu vµo céng c¸c kho¶n chi phÝ nghiÖp vô Ng©n hµng. Nguån thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ nguån thu chñ yÕu ®Ó Ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ng©n hµng cã thÓ tuú theo tõng thêi gian vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh cô thÓ ®Ó cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hîp lý, nh»m më réng ®Çu t­ tÝn dông thu hót kh¸ch hµng, nh­ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng tÝn dông ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Lîi nhuËn do tÝn dông ®em l¹i chøng tá c¸c kho¶n vay kh«ng nh÷ng thu håi ®­îc gèc mµ cßn thu ®­îc l·i, ®¶m b¶o ®­îc ®é an toµn cña ®ång vèn cho vay. C¸c chØ tiªu ®Þnh tÝnh thùc hiÖn ®­îc hay kh«ng lµ tuú thuéc vµo ý thøc chÊp hµnh thÓ lÖ tÝn dông, tu©n thñ quy tr×nh kü thuËt cho vay cña c¸c Ng©n hµng ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o chÊt l­îng tÝn dông, thÕ nh­ng ®èi víi nhãm chØ tiªu ®Þnh l­îng, mÆc dï cã thÓ ®¶m b¶o chØ tiªu hÖ sè quy ®Þnh nh­ng ch­a h¼n ®· ®¶m b¶o vÒ mÆt chÊt l­îng do Ng©n hµng ®èi phã trong viÖc gia h¹n nî, cho vay ®¶o nî, kh«ng chuyÓn nî qu¸ h¹n. ChÊt l­îng tÝn dông xÐt tõ gãc ®é kh¸ch hµng. Th«ng qua mèi liªn hÖ l©u dµi víi kh¸ch hµng, sù am hiÓu kh¸ch hµng sÏ lµm cho Ng©n hµng hiÓu râ nhu cÇu tÝn dông cña kh¸ch hµng ®¶m b¶o ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi nhu cÇu vèn cña kh¸ch hµng. Trong bÊt cø nÒn kinh tÕ c¹nh tranh nµo, kh¸ch hµng muèn ph¸t triÓn kinh doanh th× ph¶i quan t©m ®Õn sè l­îng, chÊt l­îng cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô ®Ó chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng. Muèn vËy tÝn dông Ng©n hµng ph¶i gióp kh¸ch hµng cã ®ñ vèn ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ vµ ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Tõ ®ã t¨ng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, t¨ng sè l­îng lao ®éng kü thuËt ®ång thêi t¨ng tÝch luü cho doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu vèn cho kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc an toµn vµ t¨ng tr­ëng v÷ng ch¾c. V× vËy, chÊt l­îng tÝn dông lµ sù ®¸p øng nhu c©u hîp lý cña kh¸ch hµng víi l·i suÊt hîp lý, thñ tôc ®¬n gi¶n, kh«ng phiÒn hµ, võa thu hót ®­îc kh¸ch hµng nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc nguyªn t¾c, quy ®Þnh cña tÝn dông vµ phï hîp víi téc ®é t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ x· héi, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng, gãp phÇn ®Èy m¹nh tµi chÝnh doanh nghiÖp. ChÊt l­îng tÝn dông xÐt tõ gãc ®é nÒn kinh tÕ x· héi. TÝn dông Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ph¶n ¸nh râ nÐt sù n¨ng ®éng cña nÒn kinh tÕ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. TÝn dông Ng©n hµng ph¶i huy ®éng møc tèi ®a vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ ®Ó cung øng cho nhu cÇu cña kh¸ch hµng. TÝn dông ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh h¹ t¨ng thªm s¶n phÈm cho x· héi, t¹o thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng gãp phÇn t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ vµ khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña nÒn kinh tÕ, thu hót tèi ®a nguån vèn nhµn rçi trong n­íc, tranh thñ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã lîi cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. ChÊt l­îng tÝn dông thÓ hiÖn tÝnh an toµn cao cña hÖ thèng Ng©n hµng. TÝn dông Ng©n hµng ®¶m b¶o chÊt l­îng th× kh¶ n¨ng thanh to¸n chi tr¶ cao, tr¸nh ®­îc rñi ro hÖ thèng lµ rñi ro ®¸ng ng¹i nhÊt víi mäi quèc gia. V× hÖ thèng Ng©n hµng n»m ë trung t©m ph¶n øng d©y truyÒn, mçi biÕn ®éng nhá cña hÖ thèng Ng©n hµng sÏ khuyÕch ®¹i thµnh biÕn ®éng lín cho nÒn kinh tÕ.TÝn dông Ng©n hµng cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lµm cho hÖ thèng Ng©n hµng lín m¹nh, ®¸p øng yªu cÇu vÜ m«, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, hoµ nhËp víi céng ®ång quèc tÕ. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông 3.1. Thùc hiÖn nghiªm tóc chÕ ®é, thÓ lÖ, quy ®Þnh, quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông. Thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô tÝn dông lµ lµm tèt viÖc thÈm ®Þnh, kiÓm tra thñ tôc hå s¬ ph¸p lý tr­íc khi cho vay, trong khi cho vay vµ sau khi cho vay mét c¸ch nghiªm tóc, kiÓm tra ®­îc ®¸nh gi¸ trªn c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn, c¸n bé tÝn dông vµ c¸n bé thÈm ®Þnh trùc tiÕp thÈm ®Þnh, ®éc lËp thÈm ®Þnh, trªn c¬ së b¶o ®¶m ®ñ nguyªn t¾c, ®iÒu kiÖn vay vèn vµ c¬ së ph¸p lý, tr×nh c¸n bé l·nh ®¹o phßng, tr×nh gi¸m ®èc duyÖt cho vay. MÆt kh¸c, sau cÊp tiÒn vay c¸n bé tÝn dông ph¶i chÊp hµnh th­êng xuyªn kiÓm tra sö dông vèn cña ng­êi vay ®Ó kÞp thêi xö lý c¸c t×nh huèng tÝn dông. §Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, Ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn quan t©m ®Õn c¸c c«ng t¸c nh­: 3.1.1. Hoµn thiÖn c«ng t¸c thÈm ®Þnh tr­íc khi cho vay. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, c¸c tæ chøc tÝn dông c¹nh tranh nhau quyÕt liÖt, h­íng tíi môc tiªu lîi nhuËn. Song lîi nhuËn vµ rñi ro lu«n tån t¹i song song, mµ møc ®é rñi ro trong ho¹t ®éng Ng©n hµng lµ rÊt cao, do ®ã lµm thÕ nµo ®Ó võa cã lîi nhuËn võa h¹n chÕ thÊp rñi ro ®Æc biÖt lµ rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông lµ vÊn ®Ò ®­îc c¸c Ng©n hµng rÊt quan t©m. ViÖc thÈm ®Þnh cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ ®Çu t­ còng nh­ møc ®é rñi ro x¶y ra nªn trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh cho vay cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: Khi thiÕt lËp mèi quan hÖ tÝn dông, vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ Ng©n hµng ph¶i n¾m râ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó Ng©n hµng cã thu ®­îc nî hay kh«ng, khi nãi ®Õn kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp kh«ng ph¶i chØ xem xÐt quy m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp qua vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng mµ ph¶i biÕt ®­îc n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, s¶n phÈm hµng hãa cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra cã c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng hay kh«ng vµ triÓn väng thÕ nµo trong t­¬ng lai, tõ ®ã so s¸nh kh¶ n¨ng hiÖn cã víi c¸c tµi kho¶n nî ph¶i tr¶ vµ vèn vay Ng©n hµng. §iÒu nµy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i tÝch cùc kiÓm tra vµ gi¸m s¸t tµi liÖu kÕ to¸n qua tõng thêi kú, ph¶i t×m hiÓu doanh nghiÖp qua c¸c c¬ quan qu¶n lý, thuÕ, c¸c ®¬n vÞ cung cÊp vËt t­, tiªu thô hµng hãa vµ c¸c Ng©n hµng kh¸c cã liªn quan. ThÈm ®Þnh xem m¸y mãc thiÕt bÞ mµ doanh nghiÖp dù kiÕn ®Çu t­ cã ph¶i lµ nhu cÇu cÇn thiÕt phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp kh«ng? M¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt ra hµng ho¸ cã phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng kh«ng? ThiÕt bÞ ®Çu t­ cã thùc sù hiÖu qu¶ kh«ng? ViÖc thu thËp th«ng tin vÒ dù ¸n ph¶i kh¸ch quan, trung thùc, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c. §èi víi th«ng tin ®Þnh l­îng, cÇn tËp trung vµo th«ng tin gióp ta thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n. §èi víi th«ng tin ®Þnh tÝnh, cÇn thu thËp vµ ph©n tÝch th«ng tin ¶nh h­ëng ®Õn dù ¸n tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. Qu¸ tr×nh xö lý th«ng tin, thÈm ®Þnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n cÇn ®¶m b¶o mét sè yªu cÇu: kh¸ch quan, khoa häc, chÝnh x¸c. §Æc biÖt ®i s©u vµo tÝnh to¸n, ph©n tÝch c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña dù ¸n nh­: Dßng tiÒn vµo, dßng tiÒn ra, thu nhËp dßng NPV, tû lÖ hoµn vèn néi bé… CÇn ph©n lo¹i dù ¸n cho vay, ®Çu t­ theo lÜnh vùc hoÆc nghµnh nghÒ, bè trÝ c¸n bé am hiÓu vÒ kinh tÕ kü thuËt chuyªn ngµnh trong tõng lÜnh vùc, ®Ó cã ®iÒu kiÖn ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n, ph©n lo¹i tÝnh ®Æc thï cña tõng lo¹i dù ¸n tõ ®ã cã kh¶ n¨ng n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh. Rñi ro cña dù ¸n vay vèn lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra rñi ro cho Ng©n hµng th­¬ng m¹i. V× vËy, ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro cña dù ¸n, Ng©n hµng cÇn ph©n tÝch s©u h¬n c¸c nh©n tè trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp, nguyªn nh©n tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶dù ¸n. 3.1.2. N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i, ®Æc biÖt víi c«ng t¸c tÝn dông. Tr­íc hÕt lµ kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ cña hå s¬ dù ¸n ®Ó kÞp thêi cã ý kiÕn cô thÓ ®Ó s÷a ch÷a, bæ sung, hoµn thiÖn. C¸c thñ tôc chi tiÕt vÒ quan hÖ tÝn dông, quan hÖ thõa kÕ, thÕ chÊp, b¶o l·nh ph¶i ®­îc hoµn thiÖn vÒ tÝnh ph¸p lý ®Ó khi x¶y ra rñi ro sÏ cã ®ñ c¬ së ph¸p lý ®Ó b¶o vÖ c¸c quyÒn lîi hîp ph¸p. Th«ng qua viÖc kiÓm tra trong, sau khi gi¶i ng©n, qu¸ tr×nh tr¶ nî ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng biÓu hiÖn xÊu cña dù ¸n cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thu håi cña Ng©n hµng, ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p xö lý. Khi ph¸t hiÖn thÊy biÓu hiÖn sai xãt cÇn nghiªn cøu vµ phèi hîp víi c¸c bé phËn liªn quan ®Ó ®­a ra biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. Ngoµi bé m¸y kiÓm so¸t chiÒu réng ë tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô, cÇn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c ®ît kiÓm tra cã sù tham gia cña c¸n bé kiÓm so¸t vµ nh÷ng c¸n bé tÝn dông giái vÒ c«ng t¸c tÝn dông. 3.2. CÇn tËp trung xö lý nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi nh»m lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh. Ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i, ph©n tÝch nî qu¸ h¹n ®ång thêi ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng mãn vay vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng cã nî qu¸ h¹n, trªn c¬ së ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó thu håi mãn vay. §èi víi nî qóa h¹n mµ Ng©n hµng ®· xiÕt nî b»ng tµi s¶n, nh÷ng tµi s¶n ®· ®ñ hå s¬ ph¸p lý hîp ph¸p th× Ng©n hµng nªn thùc hiÖn viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n hoÆc ®­a sang trung t©m b¸n ®Êu gi¸ ®Ó ®Êu gi¸ tµi s¶n ®Ó thu håi vèn. Sau khi ph©n tÝch nî, ®«n ®èc kh¸ch hµng tr¶ nî, ®èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n cßn cã kh¶ n¨ng thu håi th× Ng©n hµng nªn t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸ch hµng trong c«ng t¸c hç trî vèn hoÆc c«ng t¸c t­ vÊn nh»m gióp kh¸ch hµng kh«i phôc t×nh h×nh tµi chÝnh vµ tr¶ nî cho Ng©n hµng. Trong tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî th× tiÕn hµnh xö lý ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu nî, t×nh huèng xÊu nhÊt nÕu kh«ng thu håi ®­îc nî th× ho¹ch to¸n vµo rñi ro vµ ®­îc ph©n bæ. 3.3.§¶m b¶o tÝnh ph¸p lý vÒ c¸c h×nh thøc ®¶m b¶o nî vay ( thÕ chÊp , cÇm cè b¶o l·nh ) trong quan hÖ tÝn dông. Nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh xö lý tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu håi nî b¾t nguån tõ nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã cã nguyªn nh©n quan träng lµ sù thiÕu chÆt chÏ vÒ thñ tôc ph¸p lý trong quan hÖ vÒ thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh. Nãi ®Õn tÝnh ph¸p lý th× rÊt nhiÒu, nh­ng tùu chung l¹i lµ ph¶i ®¶m b¶o quyÒn lîi hîp ph¸p cña bªn cho vay, bªn ®i vay, bªn thø ba b¶o l·nh vay vèn, c¸c thñ tôc vµ kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi c¸c quyÒn së h÷u hay quyÒn sö dông tµi s¶n khi x¶y ra vi ph¹m ph¸p luËt. Sù hoµn thiÖn thñ tôc ph¸p lý vÒ ®¶m b¶o nî vay cßn cã t¸c dông n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vay ®èi víi kho¶n vay.  3.4. B¸m s¸t quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña Nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ ®óng h­íng vµ an toµn. Hµng n¨m Ng©n hµng ph¶i n¾m b¾t ®­îc chñ tr­¬ng, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ n­íc ®Ó c¸n bé nhÊt lµ c¸n bé tÝn dông n¾m b¾t ®­îc chñ tr­¬ng, ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ, lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh nµo ®­îc chó träng, ­u tiªn ph¸t triÓn tõ ®ã cã h­íng ®Çu t­ phï hîp. §Þnh h­íng tæ chøc s¬ kÕt hoÆc tæng kÕt th«ng qua sè liÖu tÝch luü, t×nh h×nh thùc tÕ ®¸nh gi¸ xem trong thêi gian qua ®· ®Çu t­ nh÷ng lÜnh vùc nµo cã hiÖu qu¶, kh¸ch hµng nµo vay tr¶ sßng ph¼ng, cã tÝn nhiÖm ®Ó ®­a ra nhËn xÐt nhËn ®Þnh kÕ ho¹ch ®Çu t­ trong thêi gian tíi. 3.5. N©ng cao hiÖu qu¶, th­êng xuyªn ®æi míi c«ng t¸c tæ chøc, chó träng ph¸t triÓn nh©n tè con ng­êi nhÊt lµ c¸n bé tÝn dông C«ng t¸c tæ chøc ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc, cã thÓ ph¸t huy, kh¬i dËy hay k×m h·m, o Ðp sù n¨ng ®éng nh¹y bÐn cña mçi ng­êi. ChÊt l­îng c«ng t¸c thÈm ®Þnh ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông mµ c«ng t¸c thÈm ®Þnh phô thuéc c¬ b¶n vµo c¸n bé thÈm ®Þnh. V× vËy ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông Ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn ph¶i chó träng ®Õn c«ng t¸c tæ chøc, ph¸t triÓn nh©n tè con ng­êi nhÊt lµ c¸n bé tÝn dông theo c¸c h­íng sau: Th«ng qua c«ng t¸c tæ chøc ®Ó n¾m ®­îc kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña c¸n bé tõ ®ã bè trÝ c«ng viÖc phï hîp, ®ång thêi cÇn tæ chøc ®µo t¹o tr×nh ®é cho l·nh ®¹o, c¸n bé chñ chèt trong tõng nghiÖp vô. Chuyªn m«n ho¸ c¸n bé tÝn dông ë Ng©n hµng th­¬ng m¹i. §Ó cã mét kho¶n tÝn dông cã chÊt l­îng, yªu cÇu ®Çu tiªn lµ c¸n bé tÝn dông ph¶i lµ ng­êi am hiÓu kh¸ch hµng, ph©n tÝch ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, x¸c ®Þnh ®­îc tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ dù b¸o ®­îc nh÷ng biÕn ®éng trong t­¬ng lai, n¾m râ ®­îc t­ c¸ch ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng. H¬n n÷a, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®ßi hái c¸n bé tÝn dông ph¶i cã am hiÓu nhÊt ®Þnh vÒ lÜnh vùc mµ m×nh ®Çu t­. C«ng t¸c tuyÓn chän c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i ®Æt ra mét tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh, ®ã lµ: + Cã tr×nh ®é b»ng cÊp nhÊt ®Þnh, cã n¨ng lùc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chuyªn m«n, nghiÖp vô. Muèn vËy hä ph¶i cã kiÕn thøc ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n, cã kü n¨ng kü x¶o ®Ó xö lý c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c c«ng viÖc cña m×nh. + Cã n¨ng lùc dù ®o¸n kinh tÕ, ®©y lµ tÇm nh×n cña mçi c¸ nh©n nh­ng nã l¹i ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng, tõ kinh nghiÖm mµ hä cã ®­îc nh÷ng dù ®o¸n chÝnh x¸c vµ ®ã lµ sù s¸ng t¹o cña ng­êi cho vay. + Cã uy tÝn trong quan hÖ x· héi ®iÒu nµy thÓ hiÖn phÈm chÊt ®¹o ®øc vµ kh¶ n¨ng giao tiÕp cña ng­êi cho vay. + Cã n¨ng lùc tù häc tù nghiªn cøu vµ cã chÝnh kiÕn, nã thÓ hiÖn ý chÝ v­¬n lªn kh«ng mÖt mái ®Ó kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng cña b¶n th©n. 3.6. §Þnh kú cÇn tæ chøc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp, lÜnh vùc kinh doanh, ®èi t­îng míi, thÞ tr­êng kinh tÕ míi, cã thÓ tiÕp cËn cho vay, ®Çu t­. Thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p nµy sÏ gióp Ng©n hµng th­¬ng m¹i n¾m ®­îc thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña kinh tÕ, n¾m ®­îc ®Æc ®iÓm vµ triÓn väng cña c¸c lÜnh vùc kinh doanh. Trªn c¬ së ®ã dÓ x¸c ®Þnh nh÷ng khu vùc kinh tÕ, lÜnh vùc kinh doanh cã xu thÕ ph¸t triÓn ®Ó tiÕp cËn më réng thÞ tr­êng cho vay, ®Çu t­. §ång thêi gióp cho Ng©n hµng th­¬ng m¹i khoanh vïng nh÷ng khu vùc, nh÷ng doanh nghiÖp, nh÷ng lo¹i h×nh kinh doanh kÐm hiÖu qu¶, tõ ®ã cã th¸i ®é øng xö phï hîp trong quan hÖ kinh tÕ. Më réng thÞ phÇn tÝn dông theo h­íng: §Èy m¹nh c«ng t¸c marketing Ng©n hµng, x©m nhËp thÞ tr­êng míi ®Æc biÖt lµ khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Më réng ®èi t­îng cho vay míi nh­ cho vay tiªu dïng ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n cã thu nhËp æn ®Þnh…3.7. Thùc hiÖn nguyªn t¾c trong kinh doanh “ Kh«ng bá trøng vµo mét giá”, thùc hiÖn liªn kÕt ®Çu t­, cho vay ®ång tµi trî. §èi víi mét doanh nghiÖp lín, mét c«ng tr×nh, mét dù ¸n cã sè vèn lín, cho phÐp nhiÒu ng©n hµng hay tæ chøc tÝn dông cïng tham gia ®Çu t­ vèn. Nh­ng ®Ó viÖc liªn kÕt ®Çu t­ cã hiÖu qu¶, tr¸nh rñi ro tr¸nh x¶y ra tranh giµnh kh¸ch hµng th× c¸c Ng©n hµng hay c¸c tæ chøc tÝn dông cã vèn tham gia ph¶i tæ chøc häp mÆt thèng nhÊt møc ®Çu t­, cho vay hîp lý, cã c¸ch gi¶i ng©n phï hîp, tho¶ thuËn râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña tõng thµnh viªn. KÕt luËn Cïng víi ho¹t ®éng kh¸c, ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u, do ®ã chÊt l­îng c«ng t¸c tÝn dông lµ mét vÊn ®Ò v« cïng quan träng vµ mang tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi sù tån t¹i cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, viÖc cñng cè, hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®Æt ra cho c¸c nhµ kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c Ng©n hµng. ChØ mét “c¬n sèt” nhá cña hÖ thèng Ng©n hµng cã thÓ g©y n¸o lo¹n nÒn kinh tÕ, ¶nh h­ëng lín ®Õn mäi ho¹t ®éng ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. Tuy nhiªn, ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch hoµn chØnh c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn chÊt l­îng c«ng t¸c tÝn dông, ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc cña kh«ng chØ b¶n th©n Ng©n hµng th­¬ng m¹i mµ rÊt cÇn ph¶i cã sù gióp ®ì tõ nhiÒu ngµnh, nhiÒu c¬ quan trong nÒn kinh tÕ. CÇn ph¶i ý thøc ®­îc r»ng, ®©y lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh chÊt l©u dµi vµ cÊp thiÕt. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông tr­íc tiªn ph¶i lµ sù c¶i c¸ch trong nhËn thøc cña nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c tÝn dông vµ sau n÷a lµ sù ®æi míi c¨n b¶n toµn diÖn Ng©n hµng. Môc lôc Lêi nãi ®Çu Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng tÝn dông. Kh¸i niÖm LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña quan hÖ tÝn dông Ph©n lo¹i vµ ®Æc ®iÓm c¸c lo¹i h×nh tÝn dông ChÊt l­îng tÝn dông. Kh¸i niÖm C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt l­îng tÝn dông Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Lý thuyÕt tµi chÝnh - tiÒn tÖ – Tr­êng §HKTQD Hµ Néi Ng©n hµng th­¬ng m¹i qu¶n trÞ vµ nghiÖp vô – Tr­êng §HKTQD Hµ Néi Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vèn vay Ng©n hµng – Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam Ch©t l­îng tÝn dông – thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p hiÖn nay( NguyÔn Dòng) HÖ thèng c¸c v¨n b¶n vÒ tÝn dông cña Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam LuËt Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, luËt c¸c tæ chøc tÝn dông n¨m 1997.