Đề tài Nâng cao hiệu quả kinh doanh nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới tại Công ty cổ phần bảo hiểm PJICO

ô t¨ng lªn lµ 133.663 ®ång /vô. Nguyªn nh©n cña sù ®ét biÕn nµy lµ do cã nhiÒu vô tai n¹n phøc t¹p lµm cho c«ng t¸c gi¸m ®Þnh gÆp nhiÒu khã kh¨n, chi phÝ gi¸m ®Þnh tèn kÐm ®ång thêi cßn ph¶i kÓ ®Õn nguyªn nh©n tõ phÝa nh÷ng gi¸m ®Þnh viªn do hä ch­a cã nhiÒu kinh nghiªm nªn c«ng t¸c gi¸m ®Þnh cßn lóng tóng, ch­a linh ho¹t lµm ph¸t sinh nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. Nh÷ng n¨m sau c«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸c gi¸m ®Þnh viªn, ®ång thêi c¸c gi¸m ®Þnh viªn còng tÝch cùc häc hái, tÝch luü kinh nghiªm nhê vËy chi phÝ gi¸m ®Þnh gi¶m mét c¸ch t­¬ng ®èi, cô thÓ n¨m 1999, 2001 chi phÝ gi¸m ®Þnh chiÕm 0,84% vµ 0,91% doanh thu tõ nghiÖp vô nµy cïng víi ®iÒu ®ã lµ chi phÝ gi¸m ®Þnh b×nh qu©n /1 vô còng gi¶m xuèng cßn 97.000 ®ång /vô vµ 95.021 ®ång /vô. Tuy nhiªn n¨m 2000 vµ 2001 do møc ®é trÇm träng cña c¸c vô tai n¹n cao, ph¸t sinh nhiÒu vô tai n¹n x¶y ra t¹i nh÷ng ®Þa bµn xa g©y nhiÒu khã kh¨n cho c«ng t¸c gi¸m ®Þnh lµm cho chi phÝ gi¸m ®Þnh b×nh qu©n mét vô t¨ng, mÆc dï vËy vÉn nhá h¬n chi phÝ gi¸m ®Þnh cña n¨m 1998, víi møc chi phÝ b×nh qu©n mét vô n¨m 2000 lµ 103.869 ®ång /vô vµ n¨m 2002 lµ 104.789 ®ång /vô. Nh×n chung trong thêi gian qua c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ; sè l­îng vµ chÊt l­îng cña gi¸m ®Þnh viªn ngµy cµng t¨ng, ®· tÝch luü ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm thùc tÕ, cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao; do thùc hiÖn tèt c«ng t¸c gi¸m ®Þnh nªn ®· ph¸t hiÖn ra nhiÒu vô kh¸ch hµng gian lËn nh»m chiÕm ®o¹t sè tiÒn båi th­êng tõ phÝa c«ng ty b¶o hiÓm, tr¸nh thiÖt h¹i cho c«ng ty hµng tr¨m triÖu ®ång hµng n¨m. 3.2 C«ng t¸c båi th­êng . Båi th­êng lµ c«ng viÖc quan träng mµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i lµm sau khi tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh tæn thÊt (nÕu tæn thÊt ®ã thuéc tr¸ch nhiÖm cña c«ng ty). Nã quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng dÞch vô, ®ång thêi t¸c ®éng lín ®Õn uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy PJICO ®· rÊt coi träng viÖc gi¶i quyÕt båi th­êng cho kh¸ch hµng, coi ®ã lµ nhiÖm vô träng t©m hµng ®Çu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, coi ®©y kh«ng chØ thuÇn tuý lµ vÊn ®Ò ®Òn bï tµi chÝnh mµ cßn lµ sù quan t©m, ®éng viªn, chia sÎ nh÷ng khã kh¨n khi kh¸ch hµng gÆp rñi ro. §èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«, c«ng ty ph©n cÊp båi th­êng nh­ sau; §èi víi c¸c chi nh¸nh ®­îc gi¶i quyÕt båi th­êng kh«ng v­ît qu¸ 20 triÖu ®ång/vô, nÕu sè tiÒn båi th­êng ph¸t sinh v­ît qu¸ sè nµy th× ph¶i chuyÓn lªn cho tæng c«ng ty xem xÐt gi¶i quyÕt båi th­êng. Cßn ®èi víi c¸c v¨n phßng kh«ng ®­îc phÐp gi¶i quyÕt båi th­êng, tÊt c¶ c¸c vô tæn thÊt ®Òu do chi nh¸nh hoÆc tæng c«ng ty gi¶i quyÕt. Th«ng th­êng viÖc gi¶i quyÕt båi th­êng cho c¸c chñ xe «t« khi x¶y ra tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm t¹i PJICO ®­îc thùc hiÖn sau khi chñ xe ®· cung cÊp cho PJICO ®Çy ®ñ nh÷ng giÊy tê sau; 1. Th«ng b¸o tai n¹n, giÊy yªu cÇu båi th­êng cña chñ xe. 2. B¶n sao c¸c giÊy tê sau; - GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. - GiÊy phÐp l¸i xe. - GiÊy chøng nhËn ®¨ngký xe. - GiÊy chøng nhËn kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt vµ m«i tr­êng. 3. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra tai n¹n cña c«ng an hoÆc b¶n sao bé hå s¬ tai n¹n (cã x¸c nhËn cña c«ng an n¬i thô lý tai n¹n). - Hå s¬ hiÖn tr­êng tai n¹n giao th«ng. - Biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr­êng. - Biªn b¶n kh¸m nghiÖm xe liªn quan ®Õn tai n¹n giao th«ng. - Biªn b¶n gi¶i quyÕt tai n¹n giao th«ng. 4. Biªn b¶n hoµ gi¶i (trong tr­êng hîp hoµ gi¶i). 5. QuyÕt ®Þnh cña toµ ¸n (nÕu cã). 6. C¸c giÊy tê liªn quan ®Õn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi thø ba(nÕu cã). 7. Biªn b¶n gi¸m ®Þnh thiÖt h¹i (nÕu cã). 8. C¸c chøng tõ, ho¸ ®¬n liªn quan ®Õn viÖc söa ch÷a hoÆc mua míi. 9. Biªn b¶n mÊt c¾p hoÆc mÊt tÝch xe (trong tr­êng hîp xe bÞ mÊt c¾p, mÊt tÝch). C¨n cø vµo c¸c tµi liÖu trªn, PJICO sÏ tiÕn hµnh båi th­êng mét c¸ch nhanh chãng, ®Çy ®ñ, thuËn tiÖn vµ ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c chñ xe. PJICO ®· vµ ®ang cè g¾ng hÕt søc ®Ó thêi gian båi th­êng ngµy cµng ®­îc rót ng¾n, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu thùc tÕ. Th«ng th­êng sau khi tiÕn hµnh hoµn tÊt thñ tôc, hå s¬, chØ trong vßng 10-15 ngµy c«ng ty sÏ gi¶i quyÕt båi th­êng cho chñ xe, thËm chÝ cã nh÷ng vô ®­îc gi¶i quyÕt ngay t¹i chç khi ®· cã ®ñ hå s¬ cÇn thiÕt. §©y lµ ®iÒu rÊt ®¸ng ghi nhËn, thÓ hiÖn sù cè g¾ng cña c¸n bé c«ng ty trong viÖc cñng cè vµ n©ng cao uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña c«ng ty m×nh. T¹o ra sù hÊp dÉn lín ®Ó thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c khai th¸c ®­îc thùc hiÖn thuËn lîi h¬n. D­íi ®©y lµ kÕt qu¶ gi¶i quyÕt båi th­êng cña PJICO ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« trong c¸c n¨m qua: Nh×n vµo sè liÖu b¶ng 10 ta thÊy: ØSè vô tai n¹n ph¸t sinh ngµy cµng t¨ng. N¨m 1997 lµ 716 vô, n¨m 1998 lµ 808 vô, n¨m 1999 lµ 1.000 vô, ®Æc biÖt c¸c n¨m tiÕp theo sè vô tai n¹n gia t¨ng rÊt nhanh víi 1.473 vô trong n¨m 2000, 2.192 vô trong n¨m 2001 vµ n¨m 2002 con sè nµy ®· lªn tíi 2.777 vô. §©y lµ nh÷ng con sè ®¸ng lo ng¹i kh«ng chØ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, c¸c chñ ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng mµ nã cßn lµ mèi quan t©m cña toµn x· héi. Nguyªn nh©n lµm cho sè vô tai n¹n t¨ng nhanh lµ do sè l­îng xe tham gia giao th«ng ngµy cµng nhiÒu, ý thøc chÊp hµnh luËt lÖ giao th«ng cña c¸c chñ ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng kÐm... Ngoµi ra cßn ph¶i kÓ ®Õn mét nguyªn nh©n kh¸c n÷a lµ sù ph¸t triÓn vÒ ®­êng s¸ giao th«ng kh«ng ®ång bé vµ kh«ng t­¬ng xøng víi sù gia t¨ng cña sè l­îng xe tham gia giao th«ng. ØSè vô tai n¹n ®· ®­îc gi¶i quyÕt båi th­êng ngµy cµng t¨ng; tõ chç gi¶i quyÕt ®­îc 713 vô n¨m 1997, ®Õn n¨m 2002 con sè nµy ®· lªn tíi 2772 vô. §ång thêi víi sè vô tai n¹n ®­îc gi¶i quyÕt t¨ng th× sè vô tån ®äng cuèi n¨m còng cã chiÒu h­íng gi¶m mét c¸ch t­¬ng ®èi mÆc dï vÒ sè tuyÖt ®èi th× sè vô tån ®äng vÉn t¨ng. §Æc biÖt n¨m 2000 sè vô tån ®äng lªn ®Õn 7 vô, së dÜ nh­ vËy v× trong n¨m 2000 cã mét sè vô tai n¹n x¶y ra vµo cuèi n¨m v× vËy c«ng ty kh«ng kÞp båi th­êng nªn ph¶i chuyÓn sang n¨m sau gi¶i quyÕt. §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®ã ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng nguyªn nh©n sau: - Sù lç lùc phÊn ®Êu vµ tinh thÇn lµm viÖc kh«ng mÖt mái cña c¸c gi¸m ®Þnh viªn. Nhê ®ã viÖc gi¸m ®Þnh ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng, ®­a ra nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc båi th­êng ®­îc kÞp thêi, chÝnh x¸c. - C«ng t¸c khai th¸c ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc vµ cã tr¸ch nhiÖm cao ®· gãp phÇn hç trî tÝch cùc cho c«ng t¸c gi¸m ®Þnh – båi th­êng. Th«ng th­êng tr­íc khi ký hîp ®ång b¶o hiÓm c¸c c¸n bé khai th¸c tiÕn hµnh kiÓm tra kü c¸c giÊy tê cã liªn quan nh­ b»ng l¸i, giÊy ®¨ng ký, ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe, h­íng dÉn gi¶i thÝch cho c¸c chñ xe hiÓu vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña m×nh khi tham gia b¶o hiÓm. V× vËy khi tai n¹n x¶y ra c¸c chñ xe chñ ®éng trong viÖc chuÈn bÞ giÊy tê ®Ó yªu cÇu c«ng ty båi th­êng, gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é båi th­êng cña c«ng ty. ØTæng sè tiÒn båi th­êng n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc do sè vô tai n¹n t¨ng qua c¸c n¨m ®ång thêi gi¸ trÞ thiÖt h¹i còng t¨ng theo. Nh÷ng ®iÒu ®ã lµm t¨ng tû lÖ båi th­êng cña nghiÖp vô. Sè tiÒn båi th­êng b×nh qu©n mét vô t¨ng tõ 5,149 triÖu ®ång n¨m 1997 lªn ®Õn 6,867 triÖu ®ång n¨m 2002, t­¬ng øng víi nã lµ sè tiÒn båi th­êng còng t¨ng tõ 3.671 triÖu ®ång n¨m 1997 lªn 19.036 triÖu ®ång n¨m 2002 ®­a tû lÖ båi th­êng t¨ng tõ 49,39% lªn 62,86%. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy r»ng sè l­îng vµ møc ®é nghiªm träng cña c¸c vô tai n¹n ngµy cµng gia t¨ng lµm cho tû lÖ båi th­êng còng t¨ng theo tõ ®ã ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn kªt qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO, ®ång thêi g©y ra nh÷ng khã kh¨n cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm. 4. T×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . Trôc lîi b¶o hiÓm lµ nh÷ng hµnh vi gian dèi cã chñ ý cña ng­êi tham gia b¶o hiÓm nh»m chiÕm ®o¹t mét sè tiÒn bÊt hîp ph¸p tõ phÝa c«ng ty b¶o hiÓm. Trôc lîi b¶o hiÓm lµ hµnh vi rÊt phæ biÕn mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®­¬ng ®Çu, ®Æc biÖt trong nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«.Thêi gian gÇn ®©y cho thÊy sè vô trôc lîi b¶o hiÓm trong b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« ngµy cµng gia t¨ng víi sè l­îng lín h¬n vµ tinh vi h¬n. Trôc lîi b¶o hiÓm th­êng ®­îc thùc hiÖn bëi kh¸ch hµng lµ bªn mua b¶o hiÓm hoÆc lµ ng­êi thô h­ëng quyÒn lîi b¶o hiÓm. Nh­ng phøc t¹p h¬n trôc lîi b¶o hiÓm cßn x¶y ra do sù cÊu kÕt cña c¸c bªn cã liªn quan bao gåm; kh¸ch hµng, nh©n viªn cña c«ng ty vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan. Trôc lîi b¶o hiÓm kh«ng nh÷ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp do chi phÝ båi th­êng t¨ng, ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn cña c«ng ty, tõ ®ã g©y thiÖt h¹i gi¸n tiÕp nh­ gi¶m sè l­îng kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty trong nh÷ng n¨m sau. Ngoµi ra nã cßn ¶nh h­ëng ®Õn chÝnh kh¸ch hµng- nh÷ng ng­êi tham gia b¶o hiÓm do c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm sÏ ph¶i t¨ng phÝ b¶o hiÓm trong c¸c kú sau ®Ó bï ®¾p chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra do t×nh tr¹ng trôc lîi b¶o hiÓm. §Æc biÖt trôc lîi b¶o hiÓm cßn g©y ra sù suy gi¶m trong ®¹o ®øc x· héi, nghiªm träng h¬n n÷a nã cã thÓ g©y ra c¸c téi ph¹m vÒ mÆt h×nh sù. Tr­íc nh÷ng hËu qu¶ mµ trôc lîi b¶o hiÓm g©y ra, ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®ång thêi ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm tõ ®ã gãp phÇn æn ®Þnh x· héi c«ng ty b¶o hiÓm PJICO ®· thµnh lËp Ban Thanh tra- ph¸p chÕ vµo th¸ng 03/1999 trªn c¬ së Tæ Thanh tra- Phßng tæ chøc Tæng hîp. §­îc sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña l·nh ®¹o c«ng ty, Ban Thanh tra- ph¸p chÕ, tr­íc kia lµ tæ thanh tra ®· ph¸t hiÖn ra nhiÒu vô gian lËn b¶o hiÓm víi sè tiÒn kh¸ lín gãp phÇn vµo sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn ngµy cµng v÷ng m¹nh cña c«ng ty. §Ó biÕt thªm vÒ t×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO, chóng ta xem b¶ng d­íi ®©y: Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy; cïng víi sù t¨ng lªn cña sè vô ®· båi th­êng th× sè vô trôc lîi bÞ ph¸t hiÖn còng t¨ng. Tuy nhiªn sè vô trôc lîi bÞ ph¸t hiÖn vÉn ë møc thÊp, n¨m 1997 lµ 1 vô chiÕm 11,11% sè vô nghi ngê, n¨m 1998 cã 1 vô chiÕm 9,09% sè vô nghi ngê, n¨m 1999 cã 3 vô chiÕm 9,38% sè vô nghi ngê... vµ ®Õn n¨m 2002 ®· cã 5 vô chiÕm 10,20% sè vô nghi ngê. Tû lÖ gi÷a sè vô gian lËn ®· ph¸t hiÖn/sè vô nghi ngê cßn thÊp ®iÒu ®ã cho thÊy c¸c hµnh vi gian lËn ®­îc thùc hiÖn rÊt tinh vi. V× vËy, c«ng ty cÇn thËn träng vµ chÆt chÏ h¬n n÷a khi thùc hiÖn quy tr×nh triÓn khai nghiÖp vô nµy, ®Æc biÖt lµ quy tr×nh gi¸m ®Þnh- båi th­êng. MÆc dï sè vô gian lËn bÞ ph¸t hiÖn kh«ng cao chØ tõ 1 ®Õn 5 vô ®ång thêi còng chiÕm mét tû lÖ nhá trong sè hîp ®ång tham gia b¶o hiÓm, cô thÓ n¨m 1998 thÊp nhÊt lµ 0,12% vµ n¨m 1999 cao nhÊt lµ 0,3%. Nh­ng sè tiÒn tõ chèi båi th­êng b×nh qu©n mét vô l¹i rÊt cao; n¨m 1997 lµ 86 triÖu ®ång/vô, n¨m 1998 lµ 105 triÖu ®ång/vô, n¨m 1999 lµ 92 triÖu ®ång/vô, n¨m 2000 lµ 82,5 triÖu ®ång/vô, n¨m 2001 lµ 64,375 triÖu ®ång/vô vµ ®Õn n¨m 2002 lªn ®Õn 200 triÖu ®ång/vô. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do th«ng th­êng nh÷ng vô mµ ng­êi tham gia tiÕn hµnh trôc lîi lµ nh÷ng vô cã tæn thÊt lín. Sè tiÒn ­íc tÝnh bÞ trôc lîi cao h¬n rÊt nhiÒu so víi sè tiÒn tõ chèi båi th­êng, ®iÒu nµy cho thÊy cßn rÊt nhiÒu vô trôc lîi ch­a ®­îc ph¸t hiÖn. Tuy vËy n¨m 2002 sè tiÒn ­íc tÝnh bÞ trôc lîi l¹i thÊp h¬n sè tiÒn tõ chèi båi th­êng, qua ®©y còng ch­a thÓ kh¼ng ®Þnh ®­îc r»ng ®· ph¸t hiÖn ra hÕt c¸c vô trôc lîi. Theo thèng kª cña Ban Thanh tra- ph¸p chÕ, c¸c chñ ph­¬ng tiÖn th­êng cã h×nh thøc trôc lîi sau: ØHîp lý ho¸ ngµy vµ hiÖu lùc b¶o hiÓm. §©y lµ tr­êng hîp th­êng x¶y ra t¹i PJICO, ®iÓn h×nh lµ c¸c vô sau; Vô 1:Vô tai n¹n xe «t« mang BKS 52T- 4796 cña chñ xe NguyÔn V¨n Chinh, tham gia b¶o hiÓm t¹i PJICO Qu¶ng Ninh do ®¹i lý PJICO B¾c Giang cÊp ngµy 25/10/2002, cã hiÖu lùc tõ ngµy25/10/2002 ®Õn 25/10/2003, x¶y ra tai n¹n håi 20 giê ngµy 29/20/2002, tæn thÊt vô tai n¹n nµy kho¶ng 250 triÖu ®ång. Qua x¸c minh ®­îc biÕt tai n¹n nµy x¶y ra ngµy 29/20/2002, x¸c minh viÖc b¸n b¶o hiÓm cña ®¹i lý, ®¹i lý ®· khai b¸n lïi ngµy b¶o hiÓm. Vô 2: Vô trôc lîi b¶o hiÓm xe «t« mang BKS 36L- 5553 cña chñ xe Lª ViÕt HiÓn, tham gia b¶o hiÓm t¹i PJICO Thanh Ho¸, chñ xe khai bÞ tai n¹n ngµy 20/11/2002 t¹i th«n Khe- x· Céng Hoµ- Tx CÈm Ph¶- TØnh Qu¶ng Ninh. Ban Thanh tra ®· x¸c minh thùc tÕ t¹i c¶nh s¸t 113 Qu¶ng Ninh vµ t¹i b­u ®iÖn v¨n ho¸ x· Céng Hoµ, c«ng an x· Céng Hoµ ®· t×m ra thùc tÕ ngµy x¶y ra tai n¹n lµ ngµy 17/11/2002 sau ®ã chñ xe mua b¶o hiÓm vµ khai lïi ngµy x¶y ra tai n¹n, vô tai n¹n tæn thÊt kho¶ng 150 triÖu ®ång. Vô 3: Xe «t« mang BKS 29N- 7135, chñ xe mang tªn NguyÔn Thanh S¬n tham gia b¶o hiÓm t¹i PJICO Hµ Néi do ®¹i lý Khang Minh ghi cÊp håi 9 giê ngµy 08/11/2002 ®Õn 9 giê ngµy 08/11/2003, x¶y ra tai n¹n theo lêi khai cña l¸i xe lµ vµo håi 21 giê ngµy 08/11/2002 t¹i Má §Ìo Nai- Qu¶ng Ninh, thiÖt h¹i vô nµy ­íc tÝnh kho¶ng 200 triÖu ®ång. Do ngµy tai n¹n trïng víi ngµy b¶o hiÓm nªn thanh tra ®· trùc tiÕp ®Õn gÆp ®¹i lý Khang Minh ®Ó lµm râ vµ ®¹i lý ®· khai chñ xe ®Õn mua b¶o hiÓm lóc 18 giê nh­ng do kh«ng hiÓu biÕt nªn ®¹i lý ®· cÊp lïi vµo lóc 9 giê s¸ng, ®ång thêi Ban ®· chØ ®¹o PJICO Qu¶ng Ninh ®Õn x¸c minh thùc tÕ t¹i hiÖn tr­êng. Sau khi x¸c minh PJICO Qu¶ng Ninh ®· lËp biªn b¶n vµ lÊy tê khai cña mét sè c«ng nh©n t¹i Má §Ìo Nai x¸c nhËn tai n¹n x¶y ra vµo kho¶ng tr­íc 17 giê ngµy 08/11/2002. Nh­ vËy chñ xe ®· khai man giê x¶y ra tai n¹n vµ ®i mua b¶o hiÓm xin cÊp lïi giê nh»m trôc lîi b¶o hiÓm v× vËy vô tai n¹n trªn kh«ng thuéc ph¹m vi båi th­êng cña PJICO. ØThay ®æi t×nh tiÕt vô tai n¹n. Th­êng x¶y ra c¸c tr­êng hîp sau; - Thay ®æi lçi, nguyªn nh©n trong vô tai n¹n. - Söa ch÷a hiÖu lùc b»ng l¸i (do hÕt hiÖu lùc hoÆc kh«ng phï hîp lo¹i xe ®­îc l¸i). - Söa ch÷a hiÖu lùc giÊy phÐp l­u hµnh (do hÕt h¹n hiÖu lùc). - Thay ®æi ng­êi l¸i cã giÊy phÐp l¸i xe hîp lÖ (Tai n¹n do ng­êi l¸i xe kh«ng b»ng l¸i hoÆc b»ng l¸i kh«ng hîp lÖ). Vô: Xe «t« mang BKS 54N- 6320 bÞ tai n¹n thiÖt h¹i vËt chÊt kho¶ng 60 triÖu ®ång, do tai n¹n x¶y ra vµo ban ®ªm nªn kh«ng thÓ gi¸m ®Þnh trùc tiÕp. Nh­ng khi gi¶i quyÕt båi th­êng, c¸n bé c«ng ty ph¸t hiÖn mét sè ®iÓm kh¶ nghi. Ban Thanh tra ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra vµ ph¸t hiÖn l¸i xe trong t×nh tr¹ng say r­îu khi ®iÒu khiÓn xe nªn c«ng ty ®· tõ chèi båi th­êng. ØLËp hiÖn tr­êng gi¶. Th­êng x¶y ra trong c¸c tr­êng hîp sau; - §­a xe tõ n¬i bÞ tai n¹n ®Õn n¬i kh¸c ®Ó lËp biªn b¶n. - Thay biÓn sè xe kh«ng gÆp tai n¹n ®· mua b¶o hiÓm vµo xe bÞ tai n¹n ch­a mua b¶o hiÓm ®Ó chôp ¶nh, kh¸m nghiÖm, lËp biªn b¶n. ØKhai t¨ng tr­êng hîp tæn thÊt. Th­êng x¶y ra trong c¸c tr­êng hîp; - §­a b¸o gi¸ söa ch÷a cao h¬n so víi thùc tÕ, thóc Ðp PJICO chÊp nhËn ph­¬ng ¸n kh¾c phôc hËu qu¶ tai n¹n bÊt hîp lý. - Kh«ng thiÖt h¹i, kh«ng söa ch÷a nh­ng còng kª khai ®­a vµo hîp ®ång söa ch÷a. - Söa ch÷a thay thÕ c¶ nh÷ng bé phËn h­ háng kh«ng do tai n¹n hoÆc bÞ tai n¹n tõ tr­íc khi b¶o hiÓm - Thay thÕ nh÷ng vËt t­ cò nh­ng khai thay míi. - LÊy c¾p phô tïng xe (kÝnh, g­¬ng...) vµ thay vµo ®å ®· háng. ØCè ý g©y tai n¹n. Th­êng x¶y ra c¸c tr­êng hîp nh­ ; ®èt xe, cho xe lao xuèng vùc... ®Ó huû bá toµn bé xe, khi xe ®· bÞ tai n¹n th× ph¸ huû mét sè bé phËn kh¸c ®Ó ®­îc thay míi. Vô: Ch¸y xe «t« BKS 14L- 3528, giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm sè 7549 do PJICO Qu¶ng Ninh cÊp, tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt 100 triÖu ®ång cña chñ xe Vò V¨n Kh¶ cã hµnh vi tù ®èt xe. Trªn ®©y chØ lµ mét sè vô ®iÓn h×nh ®· ®­îc kh¸m ph¸. Cßn nhiÒu vô gian lËn ch­a ®­îc ph¸t hiÖn vµ xö lý kÞp thêi. Cã thÓ nãi trong thêi gian gÇn ®©y ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu vô trôc lîi víi thñ ®o¹n tinh vi h¬n. §©y kh«ng chØ lµ mèi lo ng¹i cña riªng PJICO mµ lµ mèi lo ng¹i ®èi víi ngµnh b¶o hiÓm nãi chung. Cã thÓ kÓ ra mét sè nguyªn nh©n dÉn ®Õn hµnh vi trôc lîi b¶o hiÓm sau: ØMét lµ, do c¸c chñ xe muèn bï ®¾p thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh g©y ra bëi tai n¹n nh­ng kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm hoÆc muèn bï ®¾p tæn thÊt nh­ng kh«ng mua b¶o hiÓm nªn ®· phèi hîp víi c¸c bªn cã liªn quan thËm chÝ víi c¶ c¸c nh©n viªn trong c«ng ty ®Ó hoµn tÊt thñ tôc cÇn thiÕt vµ hîp lý nh»m chiÕm ®o¹t mét sè tiÒn bÊt hîp ph¸p tõ phÝa c«ng ty b¶o hiÓm khi rñi ro x¶y ra. ØDo c«ng ty ho¹t ®éng trong mét m«i tr­êng c¹nh tranh do ®ã ®· ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc xÐt nhËn b¶o hiÓm vµ thñ tôc båi th­êng, do ®ã kh¸ch hµng dÔ dµng trôc lîi. ØDo yÕu tè kh«ng gian ®Þa lý, cã nhiÒu vô tai n¹n kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm x¶y ra ë nh÷ng vïng xa x«i hÎo l¸nh nªn c«ng ty kh«ng thÓ cö gi¸m ®Þnh viªn ®Õn ngay ®­îc hoÆc ph¶i nhê gi¸m ®Þnh viªn cña c«ng ty kh¸c ®Õn gi¸m ®Þnh hé... do ®ã kh¸ch hµng dÔ dµng t¹o hiÖn tr­êng gi¶ hoÆc cung cÊp th«ng tin sai sù thËt nh»m chiÕm ®o¹t sè tiÒn båi th­êng. ØViÖc b¸n b¶o hiÓm th«ng qua ®¹i lý còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra hiÖn t­îng gian lËn b¶o hiÓm v× cã thÓ ®¹i lý ch­a cã kiÕn thøc v÷ng vµng vÒ b¶o hiÓm hoÆc ®¹i lý cña c«ng ty lµ ng­êi kh«ng trung thùc... dÉn ®Õn v« t×nh hoÆc cè ý tiÕp tay cho c¸c chñ xe ®Ó lËp hå s¬ gi¶ nh»m trôc lîi. ØDo ch­a cã sù phèi kÕt hîp chÆt chÏ ®ång bé gi÷a c¸c kh©u trong quy tr×nh triÓn khai. §ång thêi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh«ng cã sù kÕt hîp chÆt chÏ ®Ó phßng tr¸nh vµ xö lý c¸c vô trôc lîi b¶o hiÓm do c¸c doanh nghiÖp th­êng bÝ mËt th«ng tin nh»m b¶o vÖ uy tÝn cho doanh nghiÖp m×nh. Nh­ vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng trôc lîi b¶o hiÓm lµ mét hµnh vi rÊt nguy hiÓm, nã kh«ng nh÷ng g©y ra thiÖt h¹i vÒ mÆt kinh doanh ®èi víi c«ng ty, lµm gi¶m sót uy tÝn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng mµ nã cßn lµm suy gi¶m ®¹o ®øc x· héi. V× vËy, c«ng ty b¶o hiÓm cÇn ph¶i ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu vµ cô thÓ ®Ó ng¨n chÆn vµ xö lý nghiªm kh¾c hµnh vi nµy. 5. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. 5.1 Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶. 5.1.1 ChØ tiªu kÕt qu¶. ØDoanh thu nghiÖp vô (TR) Doanh thu nghiÖp vô lµ toµn bé sè tiÒn mµ c«ng ty b¶o hiÓm thu ®­îc tõ mét nghiÖp vô nµo ®ã trong mét giai ®o¹n kinh doanh nhÊt ®Þnh th­êng lµ mét n¨m. Còng nh­ c¸c nghiÖp vô kh¸c, doanh thu cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« bao gåm hai kho¶n thu lín lµ thu kinh doanh vµ thu ®Çu t­. ØTæng chi (TC) Tæng chi lµ toµn bé sè tiÒn mµ c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i chi cho qu¸ tr×nh kinh doanh nghiÖp vô trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th­êng lµ mét n¨m). ØChØ tiªu lîi nhuËn nghiÖp vô. Lîi nhuËn lµ toµn bé sè tiÒn cßn l¹i tõ doanh thu nghiÖp vô sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n chi. Lîi nhuËn ®­îc tÝnh nh­ sau: LN =TR -TC Trong ®ã ; - LN: Lîi nhuËn - TR: Tæng doanh thu - TC: Tæng chi 5.1.2 ChØ tiªu hiÖu qu¶. NÕu kÝ hiÖu mét chØ tiªu ph¸n ¸nh kÕt qu¶ kinh doanh lµ K vµ mét chØ tiªu ph¶n ¸nh chi phÝ lµ C th× chØ tiªu hiÖu qu¶ H ®­îc tÝnh tõ hai chØ tiªu trªn sÏ lµ: H =K/C hoÆc H= C/K NÕu ®øng trªn gãc ®é kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty b¶o hiÓm ®­îc so s¸nh b»ng tû sè gi÷a doanh thu hoÆc lîi nhuËn so víi tæng chi phÝ chi ra trong kú cña c«ng ty b¶o hiÓm. HD = D/C (1) HL = L/C (2) Trong ®ã: HD lµ hiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo doanh thu. HL lµ hiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo lîi nhuËn. D lµ doanh thu trong kú. L lµ lîi nhuËn trong kú. C lµ tæng chi phÝ chi ra trong kú. ChØ tiªu (1) nãi lªn cø mét ®ång chi phÝ bá ra trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu; chØ tiªu (2) ph¶n ¸nh cø mét ®ång chi phÝ bá ra trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn cho c«ng ty b¶o hiÓm. Trªn ®©y lµ hÖ thèng chØ tiªu hiÖu qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm nãi chung vµ cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« nãi riªng. C¨n cø vµo viÖc ph©n tÝch hÖ thèng chØ tiªu nµy ta sÏ biÕt ®­îc nh÷ng n¨m gÇn ®©y viÖc kinh doanh nghiÖp vô nµy cña PJICO cã mang l¹i kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ hay kh«ng. D­íi ®©y ta sÏ ph©n tÝch tæng hîp hiÖu qu¶ cña c¸c kh©u c«ng viÖc vµ nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«. 5.2 Ph©n tÝch kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO. Qua sè liÖu b¶ng 12 ta thÊy: Lîi nhuËn cña nghiÖp vô nµy cã xu h­íng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m. Tuy vËy tèc ®é ph¸t triÓn cña lîi nhuËn vÉn thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi tèc ®é ph¸t triÓn cña doanh thu bëi v× ®ång thêi víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh cña doanh thu th× tèc ®é ph¸t triÓn cña chi phÝ còng cã xu h­íng t¨ng cao. Nh­ vËy, ®Ó t¹o ra 1 ®ång doanh thu, tõ ®ã t¹o ra mét ®ång lîi nhuËn th× c«ng ty ph¶i bá ra nh÷ng kho¶n chi phÝ ngµy cµng cao h¬n. §Æc biÖt chi båi th­êng cao lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho tèc ®é ph¸t triÓn cña lîi nhuËn thÊp h¬n tèc ®é ph¸t triÓn cña doanh thu, bªn c¹nh ®ã nh÷ng kho¶n chi kh¸c còng cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn tèc ®é ph¸t triÓn cña lîi nhuËn. N¨m 1997 doanh thu phÝ ®¹t ®­îc lµ 7.432 triÖu ®ång víi tæng chi lµ 6.202 triÖu ®ång, lîi nhuËn cña c«ng ty ®· thu ®­îc lµ 1.230 triÖu ®ång. HiÖu qu¶ nghiÖp vô tÝnh theo lîi nhuËn vµ doanh thu lµ 0,198 vµ 1,2 ®iÒu nµy cã nghÜa lµ 1 ®ång chi phÝ bá ra t¹o ra ®­îc 1,2 ®ång doanh thu vµ 0,198 ®ång lîi nhuËn. N¨m 1998, doanh thu phÝ t¨ng lªn lµ 8.323 triÖu ®ång nh­ng ®ång thêi tæng chi còng t¨ng lªn lµ 7.020 triÖu ®ång, lîi nhu©n c«ng ty thu ®­îc lµ 1.303 triÖu ®ång. HiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô gi¶m xuèng ®«i chót cßn 0,186 nÕu tÝnh theo lîi nhuËn vµ 1,19 nÕu tÝnh theo doanh thu. N¨m 1999 lîi nhuËn gi¶m xuèng cßn 1.200 triÖu ®ång, hiÖu qu¶ kinh doanh cßn 1,12 nÕu tÝnh theo doanh thu vµ 0,116 nÕu tÝnh theo lîi nhuËn. Sang n¨m 2000 lîi nhuËn cña c«ng ty ®· t¨ng lªn lµ 1.522 triÖu ®ång nh­ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô nµy tiÕp tôc cã xu h­íng gi¶m xuèng cßn 1,11 nÕu tÝnh theo doanh thu vµ 0,109 nÕu tÝnh theo lîi nhuËn. §ång thêi n¨m 2001, 2002 lîi nhuËn vÉn tiÕp tôc t¨ng nh­ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô vÉn cã xu h­íng gi¶m. Së dÜ hiÖu qu¶ kinh doanh theo doanh thu vµ theo lîi nhuËn cña nghiÖp vô nµy cã xu h­íng ngµy cµng gi¶m mÆc dï doanh thu vµ lîi nhuËn vÉn t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m lµ v× tæng chi cña nghiÖp vô cã tèc ®é t¨ng cao h¬n so víi tèc ®é t¨ng cña tæng thu vµ lîi nhuËn. Nh­ vËy, dï ®· rÊt cè g¾ng ®Ó t¨ng doanh thu nh­ng do c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i bá ra lín v× vËy hiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô vÉn cã xu h­íng gi¶m. §©y kh«ng chØ lµ khã kh¨n cña riªng PJICO mµ lµ khã kh¨n chung mµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®ang gÆp ph¶i, ®iÒu nµy ®ßi hái PJICO vµ c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm kh¸c ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh. PhÇn III Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi. I. KiÕn nghÞ. 1. VÒ phÝa Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan. ØNhµ n­íc cÇn t¹o ra mét m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c c«ng ty b¶o hiÓm. ØUû ban an toµn giao th«ng cÇn ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m h¹n chÕ tai n¹n giao th«ng x¶y ra. 2. VÒ phÝa c«ng ty PJICO. ØX©y dùng vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a quy tr×nh khai th¸c nghiÖp vô sao cho phï hîp víi t×nh h×nh thÞ tr­êng hiÖn nay. Ø C«ng ty cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. ØC«ng ty cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ c«ng t¸c gi¸m ®Þnh- båi th­êng nh»m ph¸t hiÖn ra nh÷ng vô tai n¹n kh«ng thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm, phÊn ®Êu gi¶m tû lÖ båi th­êng cña nghiÖp vô nµy xuèng b»ng tû lÖ båi th­êng chung cña toµn thÞ tr­êng. ØH¹n chÕ t×nh tr¹ng trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i c«ng ty. ØC«ng ty cÇn kh«ng ngõng n©ng cao doanh thu tõ ®ã më réng thÞ phÇn cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. ØC«ng ty cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶ng c¸o x©y dùng h×nh ¶nh cña PJICO trong lßng ng­êi d©n. II. Gi¶i ph¸p. 1. §èi víi Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan. ØCïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®ang ngµy cµng trë lªn s«i ®éng. Trong mét vµi n¨m gÇn ®©y, ngµy cµng cã nhiÒu c«ng ty b¶o hiÓm ®­îc thµnh lËp t¹i ViÖt Nam víi ®ñ mäi h×nh thøc së h÷u. Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ®ßi hái tÝnh n¨ng ®éng, linh ho¹t cao trong tÊt c¶ c¸c kh©u c«ng viÖc, n©ng cao thÞ phÇn vµ tõng b­íc chiÕm lÜnh thÞ tr­êng lµ môc tiªu mµ c¸c doanh nghiÖp ®ang v­¬n tíi. V× vËy, sù c¹nh tranh trong lÜnh vùc nµy cµng trë lªn gay g¾t, ®ßi hái ph¶i cã sù ®iÒu chØnh vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm cã ý nghÜa rÊt lín kh«ng chØ ®èi víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm mµ ®èi víi toµn x· héi. V× c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®ãng vai trß lµ c¸c trung gian tµi chÝnh, tham gia vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh th«ng qua viÖc cung cÊp mét nguån vèn nhÊt ®Þnh cho thÞ tr­êng. V× vËy ®ßi hái c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i cã sù c¹nh tranh lµnh m¹nh. Trªn thùc tÕ, hiÖn nay trong thÞ tr­êng b¶o hiÓm ®· xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh. §iÓn h×nh lµ viÖc gi¶m phÝ tuú tiÖn, chÝnh ®iÒu nµy ®· t¹o rñi ro cho c«ng t¸c båi th­êng, ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña chÝnh nh÷ng ng­êi tham gia b¶o hiÓm, ®ång thêi g©y mÊt æn ®Þnh cho thÞ tr­êng b¶o hiÓm. Cô thÓ hiÖn nay ®· x¶y ra tr­êng hîp b¶n th©n c¸c chñ xe ngoµi viÖc ®­îc gi¶m mét tû lÖ phÝ nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh do ng­êi tham gia b¶o hiÓm cã sè l­îng ®Çu xe lín, møc ®é rñi ro thÊp... ng­êi tham gia b¶o hiÓm vÉn ®­îc nhËn “hoa hång” do c¸c ®¹i lý b¶o hiÓm hoÆc c¸n bé khai th¸c chi tr¶ nh»m thu hót kh¸ch hµng tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty m×nh. Gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nµy theo em Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ vÒ viÖc xö ph¹t hµnh chÝnh ®èi víi nh÷ng hµnh vi gi¶m phÝ ®­îc ph¸t hiÖn, c¸c quy ®Þnh nµy cÇn ®­îc thùc thi nghiªm chØnh chø kh«ng chØ mang tÝnh h×nh thøc. Tuy nhiªn ®Ó cã thÓ ph¸t hiÖn ra hµnh vi nµy lµ ®iÒu kh«ng ph¶i dÔ, ®ßi hái ph¶i cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ vÊn ®Ò nµy. Ø§Ó h¹n chÕ tai n¹n giao th«ng x¶y ra, c¸c ngµnh cã liªn quan ®Æc biÖt lµ uû ban an toµn giao th«ng cÇn cã nh÷ng hµnh ®éng vµ viÖc lµm cô thÓ: + G¾n quy ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng l­íi giao th«ng ®­êng bé víi quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng. ¦u tiªn ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng t¹i c¸c thµnh phè, thÞ x·, c¸c khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm cã ®«ng ng­êi qua l¹i. + T¨ng c­êng c¸c h×nh thøc gi¸o dôc ph¸p luËt, gióp ng­êi d©n hiÓu râ vÒ an toµn giao th«ng, coi vÊn ®Ò an toµn giao th«ng lµ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña mçi ng­êi. + HiÖn nay tån t¹i mét sè l­îng lín c¸c ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng ®· qu¸ h¹n sö dông, ®©y lµ nguån rñi ro lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm Phi Nh©n Thä. V× vËy, c¸c ngµnh, c¸c cÊp cÇn t¨ng c­êng kiÓm tra c¸c ph­¬ng tiÖn tham gia giao th«ng, kiªn quyÕt ®×nh chØ c¸c xe kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng, nh÷ng tr­êng hîp kh«ng cã b»ng l¸i.... nh»m h¹n chÕ tai n¹n giao th«ng x¶y ra. 2. §èi víi c«ng ty PJICO. 2.1 Trong kh©u khai th¸c. ØKhai th¸c lµ kh©u ®Æc biÖt quan träng khi triÓn khai bÊt kú mét nghiÖp vô b¶o hiÓm nµo. Trong kh©u nµy, c¸c c¸n bé khai th¸c, ®¹i lý lµ ng­êi cã vai trß quan träng. Do ®ã ngay tõ ®Çu c«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch tuyÓn chän kü nh÷ng ng­êi thùc sù cã n¨ng lùc, cã tr×nh ®é vµ ®ång thêi ph¶i lµ ng­êi cã t­ c¸ch ®¹o ®øc tèt. ا¹i lý, c¸n bé khai th¸c lµ m¹ng l­íi trung gian nèi liÒn gi÷a ng­êi tham gia b¶o hiÓm vµ c«ng ty b¶o hiÓm, ®em l¹i dÞch vô b¶o hiÓm, doanh thu b¶o hiÓm cho c«ng ty, gãp phÇn gióp c«ng ty ph¸t triÓn kinh doanh. V× vËy c«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch hoa hång tho¶ ®¸ng tõ ®ã kÝch thÝch c¸c c¸n bé, ®¹i lý lµm viÖc tèt h¬n, hiÖu qu¶ h¬n vµ g¾n bã l©u dµi víi c«ng ty. ØHiÖn nay chÊt l­îng ®µo t¹o ®¹i lý t¹i c«ng ty ch­a cao. V× vËy ®· cã nh÷ng tr­êng hîp ®¹i lý ch­a hiÓu râ vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm ®· dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mét sè ®¹i lý gi¶i thÝch sai cho kh¸ch hµng hoÆc gi¶i thÝch kh«ng râ... chÝnh nh÷ng ®iÒu nµy ®· g©y khã kh¨n cho c«ng ty sau nµy. Do ®ã c«ng ty cÇn cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o c¬ b¶n gióp c¸n bé khai th¸c, ®¹i lý b¶o hiÓm cña c«ng ty hiÓu râ h¬n vÒ nh÷ng nghiÖp vô mµ c«ng ty ®ang triÓn khai. ØC¸c c¸n bé khai th¸c, c¸c ®¹i lý lu«n ph¶i b¸m s¸t kh¸ch hµng, lµm tèt c«ng t¸c ch¨m sãc kh¸ch hµng sau khi b¸n b¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng, nh÷ng kh¸ch hµng lín, tõ ®ã n©ng cao sè l­îng c¸c hîp ®ång ®­îc t¸i tôc hµng n¨m. §©y lµ c«ng viÖc rÊt quan träng, nÕu lµm tèt sÏ gióp doanh nghiÖp gi¶m ®­îc chi phÝ khai th¸c do chi phÝ khai th¸c cho mét hîp ®ång míi th× lín h¬n rÊt nhiÒu so víi viÖc t¸i tôc mét hîp ®ång cò. ØC«ng ty cÇn më réng h¬n n÷a m¹ng l­íi kinh doanh v× hiÖn nay m¹ng l­íi kinh doanh cña c«ng ty phÇn lín chØ tËp trung t¹i c¸c thµnh phè, thÞ x·, c¸c trung t©m. Do ®ã c«ng ty cÇn më thªm c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¸c huyÖn ®Ó cã thÓ ®­a s¶n phÈm b¶o hiÓm cña c«ng ty ®Õn víi mäi ng­êi d©n. ØSö dông chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c¸c c¸n bé khai th¸c, c¸c ®¹i lý. Cô thÓ, c«ng ty ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch khen th­ëng kÞp thêi ®èi víi nh÷ng c¸n bé khai th¸c, nh÷ng ®¹i lý cã nh÷ng hîp ®ång lín, cã doanh thu cao trong n¨m, tõ ®ã khuyÕn khÝch hä ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã hµng n¨m c«ng ty cÇn th­êng xuyªn tæ chøc nh÷ng ®ît thi ®ua trong toµn c«ng ty vµo nh÷ng dÞp ®Æc biÖt nh»m kÝch thÝch sù h¨ng h¸i cña c¸c c¸n bé khai th¸c. ØC«ng ty cÇn tæ chøc nh÷ng kho¸ häc ®Ó gióp c¸n bé khai th¸c cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ xe «t«. Tõ ®ã gióp hä cã nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ gi¸ trÞ xe khi tham gia b¶o hiÓm. 2.2 C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt. Lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ gãp phÇn lµm gi¶m sè vô tai n¹n vµ møc ®é thiÖt h¹i khi tai n¹n x¶y ra. Tõ ®ã gãp phÇn lµm gi¶m chi båi th­êng, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña nghiÖp vô. §Ó cã ®­îc ®iÒu nµy c«ng ty cÇn cã nh÷ng viÖc lµm cô thÓ sau: ØKÕt hîp víi ngµnh giao th«ng tæ chøc tuyªn truyÒn gióp quÇn chóng nh©n d©n hiÓu râ vÒ luËt an toµn giao th«ng vµ c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn giao th«ng b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc d­íi h×nh thøc pan«, ¸p phÝch... ØC«ng ty cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a trong viÖc phèi hîp víi c¸c ban ngµnh liªn quan ®Ó x©y dùng thªm c¸c ®­êng l¸nh n¹n, c¸c biÓn b¸o t¹i c¸c mèc giao th«ng nguy hiÓm. ØTæ chøc c¸c cuéc thi l¸i xe an toµn, gi¸o dôc tËp huÊn cho c¸c l¸i xe, phæ biÕn kinh nghiÖm xö lý mét sè vô tai n¹n ®iÓn h×nh, ph­¬ng ph¸p ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt khi tai n¹n x¶y ra... cho c¸c chñ xe tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty. ØC«ng ty cÇn cã nh÷ng khen th­ëng kÞp thêi ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ, c¸ nh©n cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong c«ng t¸c ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt. اèi víi nh÷ng tæ chøc cã sè l­îng lín ®Çu xe tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty th× c«ng ty cã thÓ trÝch mét phÇn phÝ b¶o hiÓm cho tæ chøc ®ã ®Ó hä thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt. 2.3 C«ng t¸c gi¸m ®Þnh- båi th­êng. Ø§Ó viÖc båi th­êng ®­îc thùc hiÖn ®óng, chÝnh x¸c, kÞp thêi th× c«ng t¸c gi¸m ®Þnh còng ph¶i ®­îc thùc hiÖn chÝnh x¸c. Mµ muèn gi¸m ®Þnh chÝnh x¸c c«ng ty ph¶i cã nh÷ng gi¸m ®Þnh viªn am hiÓu kü thuËt vÒ xe «t« ®Ó tõ ®ã ®¸nh gi¸ ®óng tæn thÊt khi tai n¹n x¶y ra. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn lµm tèt nh÷ng c«ng viÖc sau: - C«ng ty phèi hîp víi c¸c chñ xe vµ c¶nh s¸t giao th«ng ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi th«ng tin khi tai n¹n x¶y ra. - Gi¸m ®Þnh viªn cÇn tham gia gi¸m ®Þnh trùc tiÕp c¸c vô tai n¹n x¶y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm nh»m n©ng cao tÝnh chÝnh x¸c khi ®¸nh gi¸ thiÖt h¹i ®ång thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m h¹n chÕ tæn thÊt x¶y ra thªm. - Trong qu¸ tr×nh tuyÓn dông c«ng ty cÇn tuyÓn nh÷ng ng­êi lµ kü s­ giái hoÆc nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é kü thuËt vÒ xe «t«. §Æc biÖt c¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i lµ ng­êi cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, ®©y lµ yÕu tè rÊt quan träng gióp c«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c. - C«ng ty cÇn tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o, båi d­ìng ®Þnh kú hµng n¨m vÒ kü thuËt nh»m cñng cè vµ n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸c gi¸m ®Þnh viªn, ®ång thêi gióp hä tiÕp cËn víi sù thay ®æi kü thuËt cña xe «t«. - C«ng ty cÇn trang bÞ thªm nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho c«ng t¸c gi¸m ®Þnh nh­ c¸c ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, m¸y ¶nh... nh»m gãp phÇn ®Èy nhanh tiÕn tr×nh cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh. - Bªn c¹nh ®ã, do c«ng viÖc gi¸m ®Þnh lµ c«ng viÖc hÕt søc vÊt v¶. C¸c gi¸m ®Þnh viªn th­êng xuyªn ph¶i ®i l¹i vµ ®i vµo bÊt cø thêi ®iÓm nµo ®Ó cã mÆt kÞp thêi t¹i hiÖn tr­êng. V× vËy, c«ng ty cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®·i ngé tho¶ ®¸ng cho c¸c gi¸m ®Þnh viªn gióp hä hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®­îc giao. - C«ng ty cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc kû luËt ®èi víi c¸c vi ph¹m cña gi¸m ®Þnh viªn nh­ cÊu kÕt víi ng­êi tham gia b¶o hiÓm ®Ó tiÕn hµnh trôc lîi, thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch v« tr¸ch nhiÖm dÉn ®Õn hËu qu¶ xÊu cho c«ng ty... §©y lµ mét hµnh vi rÊt nguy hiÓm ®èi víi c«ng ty v× nã kh«ng chØ g©y thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh ®èi víi c«ng ty mµ nã cßn ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn uy tÝn cña c«ng ty. ØNh­ ®· ®Ò cËp ë phÇn tr­íc, båi th­êng lµ kh©u quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng cña mét s¶n phÈm b¶o hiÓm. Th«ng qua c«ng t¸c båi th­êng c¸c chñ xe míi cã ®­îc niÒm tin vµo c«ng ty. Gi¶i quyÕt båi th­êng mét c¸ch nhanh chãng, thuËn lîi vµ chÝnh x¸c gióp ng­êi tham gia b¶o hiÓm thÊy ®­îc vai trß cña b¶o hiÓm trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c sù cè, kh¾c phôc hËu qu¶ thiÖt h¹i nhanh chãng. Khi ®· cã ®­îc niÒm tin cña ng­êi tham gia, c«ng ty sÏ rÊt cã lîi trong c«ng t¸c khai th¸c tõ ®ã tõng b­íc n©ng cao thÞ phÇn cña c«ng ty, gãp phÇn vµo sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« nãi riªng vµ cña c«ng ty nãi chung. §Ó cã ®­îc ®iÒu ®ã c«ng ty cÇn lµm tèt c«ng t¸c sau: - §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc båi th­êng cho ng­êi tham gia, thùc hiÖn c«ng viÖc nhanh chãng ®Ó rót ng¾n thêi gian båi th­êng cña nghiÖp vô. - Trong qu¸ tr×nh khai th¸c c¸n bé khai th¸c cÇn t­ vÊn, h­íng dÉn kh¸ch hµng ®Ó hä hiÓu vµ biÕt ®­îc nh÷ng thñ tôc cÇn thiÕt khi yªu cÇu c«ng ty båi th­êng. - §èi víi nh÷ng vô tai n¹n ®¬n gi¶n, tæn thÊt nhá c«ng ty cÇn cè g¾ng thùc hiÖn båi th­êng t¹i chç. - C«ng ty cÇn cã mèi quan hÖ tèt víi mét sè x­ëng söa ch÷a «t«, ®Ó viÖc söa ch÷a vµ phôc håi t×nh tr¹ng cña xe ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng, ®ång thêi gãp phÇn lo¹i bá nh÷ng tiªu cùc tõ phÝa kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o møc gi¸ hîp lý ®èi víi c«ng ty. 2.4 VÒ t×nh tr¹ng trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«. ØMÆc dï trong nh÷ng n¨m võa qua c«ng ty ®· ph¸t hiÖn ra kh¸ nhiÒu vô trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«, nh­ng cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng cã nhiÒu vô trôc lîi ch­a ®­îc ph¸t hiÖn, v× c¸c hµnh vi trôc lîi ®­îc tiÕn hµnh ngµy cµng tinh vi h¬n. Do ®ã ®Ó gi¶m sè vô trôc lîi gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Cã thÓ c¨n cø vµo mét sè nghi vÊn sau ®Ó ph¸t hiÖn ra sù gian lËn cña c¸c chñ xe; - Chñ xe tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt nh­ng kh«ng mang theo xe, kh«ng cã giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cò, hoÆc giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cò kh«ng tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe. - Tai n¹n x¶y ra trong vßng 01 th¸ng kÓ tõ ngµy hÕt hoÆc b¾t ®Çu cã hiÖu lùc b¶o hiÓm. - Tai n¹n x¶y ra gi¶i quyÕt xong míi th«ng b¸o cho c«ng ty. - Tai n¹n x¶y ra vµo ban ®ªm, n¬i hoang v¾ng, kh«ng cã ng­êi chøng kiÕn hoÆc kh«ng cã nhµ d©n xung quanh. - Hå s¬ tai n¹n cã hiÖn t­îng tÈy xo¸ ngµy tai n¹n, hiÖu lùc cña b»ng l¸i, giÊy phÐp l­u hµnh, giÊy phÐp l¸i xe, nguyªn nh©n tai n¹n... - Xe bÞ thiÖt h¹i nÆng hoÆc toµn bé, tham gia b¶o hiÓm cao h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ thÞ tr­êng. - Xe bÞ thiÖt h¹i nÆng (ch¸y, ®æ xe xuèng vùc...) nh­ng l¸i xe hoÆc ng­êi trªn xe kh«ng bÞ th­¬ng. ØTuy nhiªn c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n chÆn ngay tõ ®Çu. Cô thÓ c«ng ty cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: - Tr­íc khi cÊp ®¬n b¶o hiÓm vËt chÊt xe ph¶i kiÓm tra thùc tÕ xe ®Æc biÖt lµ khi b¸n b¶o hiÓm th©n xe cho c¸c xe lÎ, xe t­ nh©n, xe ®¨ng ký ë ®Þa ph­¬ng kh¸c. - Ph¶i tæ chøc ®Çu mèi qu¶n lý, theo dâi kiÓm tra c¸c ®¹i lý th­êng xuyªn. Hîp ®ång ®¹i lý ph¶i quy tr¸ch nhiÖm vËt chÊt trong tr­êng hîp ®Ó x¶y ra gian lËn. §¹i lý ph¶i th«ng b¸o sè giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm mçi ngµy vµ th­êng xuyªn quyÕt to¸n víi c«ng ty. - C¸n bé gi¸m ®Þnh ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu tra x¸c minh tai n¹n, víi môc tiªu lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ngµy x¶y ra tai n¹n. - Khi nhËn ®­îc hå s¬ yªu cÇu båi th­êng cña ng­êi tham gia cÇn ; ®äc kü lêi khai cña l¸i xe, biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr­êng, s¬ ®å hiÖn tr­êng ®Ó ph©n tÝch t×nh huèng x¶y ra tai n¹n; ®èi chiÕu b¶n gèc c¸c giÊy phÐp l¸i xe, giÊy phÐp l­u hµnh; tr­êng hîp hå s¬ kh«ng cã dÊu hiÖu söa ch÷a th× cã thÓ t×m c¸ch ®èi chiÕu b¶n gèc hå s¬ tai n¹n. - §Ó tr¸nh x¶y ra tr­êng hîp khai t¨ng sè tiÒn b¶o hiÓm, c«ng ty cÇn; + C¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh trùc tiÕp trong thêi gian sím nhÊt cã thÓ. + Ph¶i theo dâi th­êng xuyªn qu¸ tr×nh söa ch÷a. + Chó ý c«ng t¸c nghiÖm thu söa ch÷a (nh÷ng bé phËn h­ háng thùc tÕ ®· ®­îc söa ch÷a, thay thÕ ®óng chñng lo¹i, chÊt l­îng). + Nh÷ng bé phËn thay thÕ, thu håi ph¶i ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ, tr¸nh hiÖn t­îng quay vßng söa ch÷a ®ßi tiÒn b¶o hiÓm. 2.5 Mét sè biÖn ph¸p kh¸c. ØC«ng ty cÇn cã nh÷ng chiÕn dÞch qu¶ng c¸o s©u réng h¬n n÷a vÒ c«ng ty vµ lîi Ých khi tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty ®Ó lµm næi bËt h×nh ¶nh cña c«ng ty trong t©m trÝ kh¸ch hµng. Ø§Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ th¾ng trong c¹nh tranh c«ng ty cÇn kh«ng ngõng n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng dÞch vô, tho¶ m·n tèt nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng. §©y lµ yÕu tè rÊt quan träng t¹o nªn uy tÝn cña c«ng ty. ØTiÕp tôc cã nh÷ng ®æi míi vÒ chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng ®Ó nã thùc sù lµ ®éng lùc gióp c¸n bé c«ng nh©n viªn hoµn thµnh xuÊt s¾c c«ng viÖc ®­îc giao. ØC«ng ty cÇn t×m c¸ch ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô cao, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO. Trªn ®©y lµ mét sè ®Ò xuÊt mµ em rót ra ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i PJICO. Em tin r»ng trong thêi gian tíi PJICO sÏ cã nh÷ng h­íng ®i thÝch hîp ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t«, t¹o ra thÕ c¹nh tranh v÷ng ch¾c cho c«ng ty trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm ViÖt Nam. KÕt luËn NghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi, lµ nghiÖp vô b¶o hiÓm tµi s¶n ®­îc thùc hiÖn d­íi h×nh thøc tù nguyÖn, ®· ®­îc triÓn khai t¹i PJICO ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, vµ lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô mang l¹i doanh thu cao cho c«ng ty. Tuy nhiªn, trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng c¹nh tranh nh­ hiÖn nay, nghiÖp vô nµy ®· vµ ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng, bªn c¹nh sù nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty cÇn ph¶i cã sù cè g¾ng ë tÊt c¶ c¸c kh©u trong quy tr×nh triÓn khai nghiÖp vô. Qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ ph©n tÝch thùc tÕ triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi t¹i PJICO cho ta thÊy nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc vµ nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn, gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS. NguyÔn V¨n §Þnh vµ c¸c c« chó trong Phßng b¶o hiÓm khu vùc VII t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh bµi viÕt cña m×nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Sinh viªn thùc hiÖn §ç ThÞ Ngäc Lan Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh b¶o hiÓm- Tr­êng §HKTQD Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ kinh doanh b¶o hiÓm- Tr­êng §HKTQD T¹p chÝ GTVT- sè 5/2000, 1/2001, 12/2001, 8/2002, 9/2002 T¹p chÝ con sè vµ sù kiÖn- sè 3/2000, 4/2001, 7/2001. Quy t¾c b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi- C«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO. B¶o hiÓm nguyªn t¾c vµ thùc hµnh- Häc viÖn Hoµng Gia Anh- Nhµ xuÊt b¶n Tµi ChÝnh. Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I. Lý luËn chung vÒ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 3 I. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 3 1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan 3 2. T¸c dông cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 6 3. §Æc ®iÓm cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 8 II. Néi dung c¬ b¶n cña b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 9 1. §èi t­îng b¶o hiÓm 9 2. Ph¹m vi b¶o hiÓm 11 2.1 Rñi ro ®­îc b¶o hiÓm 12 2.2 C¸c rñi ro lo¹i trõ 12 3. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm 14 3.1 Gi¸ trÞ b¶o hiÓm 14 3.2 Sè tiÒn b¶o hiÓm 15 4. PhÝ b¶o hiÓm 15 4.1 PhÝ b¶o hiÓm 15 4.2 Ph­¬ng ph¸p tÝnh phÝ b¶o hiÓm 16 5. Hîp ®ång b¶o hiÓm 19 6. C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt 22 7. Gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng 23 7.1 Gi¸m ®Þnh 23 7.2 Båi th­êng 26 8. B¶o hiÓm trïng 28 Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi t¹i c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO 29 I. Mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty cæ phÇn b¶o hiÓm PJICO 29 1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn 29 1.1 Sù ra ®êi 29 1.2 C¬ cÊu tæ chøc cña PJICO 32 2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 35 2.1 VÒ kÕ ho¹ch kinh doanh chung cña c«ng ty 35 2.2 VÒ thÞ phÇn cña c«ng ty 37 2.3 VÒ c«ng t¸c tæ chøc, c¸n bé, lao ®éng tiÒn l­¬ng, ®µo t¹o 38 3. Ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô trong thêi gian tíi 40 3.1 Nh÷ng ®Þnh h­íng lín n¨m 2003 40 3.2 C¸c môc tiªu kinh doanh n¨m 2003 40 3.3 C¸c nhiÖm vô chñ yÕu 41 II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi t¹i PJICO 42 1. C«ng t¸c khai th¸c 43 2. C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt 49 3. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng 52 3.1 C«ng t¸c gi¸m ®Þnh 52 3.2 C«ng t¸c båi th­êng 56 4. T×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i pjico 60 5. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh 66 5.1 Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ 66 5.2 Ph©n tÝch kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO 68 Ch­¬ng III. Mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi 71 I. KiÕn nghÞ 71 VÒ phÝa Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan 71 VÒ phÝa c«ng ty PJICO 71 II. Gi¶i ph¸p 71 §èi víi Nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan 71 §èi víi c«ng ty PJICO 73 2.1 Trong kh©u khai th¸c 72 2.2 C«ng t¸c ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt 74 2.3 C«ng t¸c gi¸m ®Þnh – båi th­êng 75 2.4 VÒ t×nh tr¹ng trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« 77 2.5 Mét sè biÖn ph¸p kh¸c 78 KÕt luËn 80 B¶ng 2: KÕt qu¶ khai th¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè xe thùc tÕ l­u hµnh ChiÕc 434.574 468.910 495.683 547.504 601.502 825.000 2.Sè xe tham gia b¶o hiÓm t¹i PJICO ChiÕc 2.477 2.745 3.860 5.157 7.601 9.457 3.Tû lÖ khai th¸c % 0,57 0,59 0,78 0,94 1,26 1,15 4.Tèc ®é ph¸t triÓn sè xe l­u hµnh % - 107,90 105,71 110,45 109,86 137,16 5.Tèc ®é ph¸t triÓn sè xe tham gia b¶o hiÓm % - 110,82 140,62 133,60 147,39 124,42 6.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm triÖu ®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 7.Møc t¨ng tuyÖt ®èi doanh thu phÝ b¶o hiÓm triÖu ®ång - 891 3.258 3.891 7.330 7.568 8.Chi phÝ khai th¸c triÖu ®ång 272 262 377 496 765 1.014 9.Chi phÝ khai th¸c b×nh qu©n /1 xe tham gia b¶o hiÓm ®ång/xe 109.810 95.446 97.668 96.179 100.645 107.222 (Nguån: Phßng qu¶n lý nghiÖp vô c«ng ty PJICO) B¶ng 3: T×nh h×nh gi¶i quyÕt båi th­êng nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè vô tai n¹n ph¸t sinh trong n¨m Vô 716 808 1.000 1.473 2.192 2.777 2.Sè vô tån ®äng n¨m tr­íc chuyÓn sang Vô 3 5 5 4 7 6 3.Sè vô ®· båi th­êng Vô 713 807 998 1.468 2.189 2.772 4.Sè vô tõ chèi båi th­êng do gian lËn Vô 1 1 3 2 4 5 5.Sè vô tån ®äng cuèi n¨m Vô 5 5 4 7 6 6 6.Chi båi th­êng Tr® 3.671 4.319 6.272 9.045 14.334 19.036 7.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm Tr® 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 8.Tû lÖ båi th­êng % 49,39 51,89 54,16 58,46 62,86 62,68 9.Sè tiÒn båi th­êng b×nh qu©n/1vô Tr®/vô 5,149 5,352 6,285 6,161 6,548 6,867 (Nguån: Phßng gi¸m ®Þnh- båi th­êng cña PJICO ) B¶ng 4: T×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1. Sè vô ®· båi th­êng Vô 713 807 998 1.468 2.189 2.772 2. Sè vô (xe) gian lËn ph¸t hiÖn Vô 1 1 3 2 4 5 3. Tû lÖ sè H§ (xe) tham gia b¶o hiÓm trôc lîi/sè H§ (xe) tham gia % 0,14 0,12 0,30 0,14 0,18 0,18 4. Sè tiÒn båi th­êng triÖu ®ång 3.671 4.319 6.272 9.045 14.334 19.036 5. Sè tiÒn tõ chèi båi th­êng triÖu ®ång 86 105 275 165 257,5 1.000 6. Sè tiÒn båi th­êng b×nh qu©n/1vô triÖu ®ång 86 105 92 81,5 64,375 200 7. Sè vô nghi ngê Vô 9 11 32 21 41 49 8. Tû lÖ gi÷a sè vô gian lËn/sè vô nghi ngê % 11,11 9,09 9,38 9,52 9,76 10,20 9. Sè tiÒn ­íc tÝnh bÞ trôc lîi triÖu ®ång 270-315 330-363 380-420 370-400 480-500 550-720 (Nguån: Phßng gi¸m ®Þnh- båi th­êng c«ng ty b¶o hiÓm PJICO ) B¶ng 5: KÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO. N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Tæng phÝ thu (DT) TriÖu ®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 2. Tæng chi (TC) TriÖu ®ång 6.202 7.020 10.381 13.950 20.796 27.488 3. Lîi nhuËn (LN) TriÖu ®ång 1.230 1.303 1.200 1.522 2.006 2.882 4. HDT = DT/TC - 1,2 1,19 1,12 1,11 1,10 1,10 5.HLN =LN/TC - 0,198 0,186 0,116 0,109 0,096 0,105 6.Tèc ®é ph¸t triÓn cña LN % - 105,93 92,10 126,83 131,80 147,38 7.Tèc ®é ph¸t triÓn cña DT % - 111,19 139,14 133,60 147,38 133,19 8.Tèc ®é ph¸t triÓn cña chi phÝ % - 113,19 147,88 134,38 149,08 132,18 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m cña PJICO) B¶ng 6: KÕt qu¶ khai th¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè xe thùc tÕ l­u hµnh ChiÕc 434.574 468.910 495.683 547.504 601.502 825.000 2.Sè xe tham gia b¶o hiÓm t¹i PJICO ChiÕc 2.477 2.745 3.860 5.157 7.601 9.457 3.Tû lÖ khai th¸c % 0,57 0,59 0,78 0,94 1,26 1,15 4.Tèc ®é ph¸t triÓn sè xe l­u hµnh % - 107,90 105,71 110,45 109,86 137,16 5.Tèc ®é ph¸t triÓn sè xe tham gia b¶o hiÓm % - 110,82 140,62 133,60 147,39 124,42 6.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm triÖu ®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 7.Møc t¨ng tuyÖt ®èi doanh thu phÝ b¶o hiÓm triÖu ®ång - 891 3.258 3.891 7.330 7.568 8.Chi phÝ khai th¸c triÖu ®ång 272 262 377 496 765 1.014 9.Chi phÝ khai th¸c b×nh qu©n /1 xe tham gia b¶o hiÓm ®ång/xe 109.810 95.446 97.668 96.179 100.645 107.222 (Nguån: Phßng qu¶n lý nghiÖp vô c«ng ty PJICO) B¶ng 8: Chi ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè vô tai n¹n ph¸t sinh trong n¨m Vô 716 808 1.000 1.473 2.189 2.777 2.Chi cho ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt triÖu ®ång 445 517 734 1.008 1.521 2.077 3.Tû lÖ chi cho ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt /doanh thu % 5,99 6,21 6,34 6,51 6,67 6,84 4.Tèc ®é ph¸t triÓn cña chi ®Ò phßng- h¹n chÕ tæn thÊt % - 116,18 141,97 137,33 150,89 136,55 5.Tèc ®é ph¸t triÓn cña tai n¹n % - 112,85 123,76 147,3 148,61 126,86 6.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm TriÖu®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m cña PJICO ) B¶ng 9: KÕt qu¶ c«ng t¸c gi¸m ®Þnh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè vô tai n¹n ph¸t sinh trong n¨m Vô 716 808 1.000 1.473 2.189 2.777 2.Chi phÝ gi¸m ®Þnh triÖu ®ång 68 108 97 153 208 291 3.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm triÖu ®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 4.Tû lÖ chi phÝ gi¸m ®Þnh/doanh thu % 0,91 1,3 0,84 0,99 0,91 0,96 5.Chi phÝ gi¸m ®Þnh b×nh qu©n/1 vô §ång /vô 94.972 133.663 97.000 103.869 95.021 104.789 (Nguån: Phßng gi¸m ®Þnh- båi th­êng cña PJICO ) B¶ng 10: T×nh h×nh gi¶i quyÕt båi th­êng nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Sè vô tai n¹n ph¸t sinh trong n¨m Vô 716 808 1.000 1.473 2.192 2.777 2.Sè vô tån ®äng n¨m tr­íc chuyÓn sang Vô 3 5 5 4 7 6 3.Sè vô ®· båi th­êng Vô 713 807 998 1.468 2.189 2.772 4.Sè vô tõ chèi båi th­êng do gian lËn Vô 1 1 3 2 4 5 5.Sè vô tån ®äng cuèi n¨m Vô 5 5 4 7 6 6 6.Chi båi th­êng Tr® 3.671 4.319 6.272 9.045 14.334 19.036 7.Doanh thu phÝ b¶o hiÓm Tr® 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 8.Tû lÖ båi th­êng % 49,39 51,89 54,16 58,46 62,86 62,68 9.Sè tiÒn båi th­êng b×nh qu©n/1vô Tr®/vô 5,149 5,352 6,285 6,161 6,548 6,867 (Nguån: Phßng gi¸m ®Þnh- båi th­êng cña PJICO ) B¶ng 11: T×nh h×nh trôc lîi b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO . N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1. Sè vô ®· båi th­êng Vô 713 807 998 1.468 2.189 2.772 2. Sè vô (xe) gian lËn ph¸t hiÖn Vô 1 1 3 2 4 5 3. Tû lÖ sè H§ (xe) tham gia b¶o hiÓm trôc lîi/sè H§ (xe) tham gia % 0,14 0,12 0,30 0,14 0,18 0,18 4. Sè tiÒn båi th­êng triÖu ®ång 3.671 4.319 6.272 9.045 14.334 19.036 5. Sè tiÒn tõ chèi båi th­êng triÖu ®ång 86 105 275 165 257,5 1.000 6. Sè tiÒn båi th­êng b×nh qu©n/1vô triÖu ®ång 86 105 92 81,5 64,375 200 7. Sè vô nghi ngê Vô 9 11 32 21 41 49 8. Tû lÖ gi÷a sè vô gian lËn/sè vô nghi ngê % 11,11 9,09 9,38 9,52 9,76 10,20 9. Sè tiÒn ­íc tÝnh bÞ trôc lîi triÖu ®ång 270-315 330-363 380-420 370-400 480-500 550-720 (Nguån: Phßng gi¸m ®Þnh- båi th­êng c«ng ty b¶o hiÓm PJICO ) B¶ng 12: KÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« t¹i PJICO. N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.Tæng phÝ thu (DT) TriÖu ®ång 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.370 2. Tæng chi (TC) TriÖu ®ång 6.202 7.020 10.381 13.950 20.796 27.488 3. Lîi nhuËn (LN) TriÖu ®ång 1.230 1.303 1.200 1.522 2.006 2.882 4. HDT = DT/TC - 1,2 1,19 1,12 1,11 1,10 1,10 5.HLN =LN/TC - 0,198 0,186 0,116 0,109 0,096 0,105 6.Tèc ®é ph¸t triÓn cña LN % - 105,93 92,10 126,83 131,80 147,38 7.Tèc ®é ph¸t triÓn cña DT % - 111,19 139,14 133,60 147,38 133,19 8.Tèc ®é ph¸t triÓn cña chi phÝ % - 113,19 147,88 134,38 149,08 132,18 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m cña PJICO) B¶ng 7: KÕt qu¶ kinh doanh mét sè nghiÖp vô chÝnh t¹i PJICO. N¨mChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 2001 2002 1.B¶o hiÓm vËt chÊt xe «t« Tr.® 7.432 8.323 11.581 15.472 22.802 30.37 % 9,26 8,64 12,01 13,0 16,49 17,28 2.B¶o hiÓm TNDS xe c¬ giíi Tr.® 6.157 7.345 8.612 10.507 16.448 22190 3.B¶o hiÓm hµng ho¸ nhËp Tr.® 8.583 10.976 12020 18.372 19.999 21.761 4.B¶o hiÓm hµng ho¸ xuÊt Tr.® 899 918 1.166 1.691 2.659 2.959 5.B¶o hiÓm th©n tµu biÓn Tr.® 3.091 5.047 6.029 9.545 12010 12.862 6.B¶o hiÓm th©n tµu s«ng Tr.® 1.715 2.193 3.831 3.833 2.763 3.473 7.B¶o hiÓm kÕt hîp con ngêi Tr.® 3.609 3.805 4.105 5.309 5.056 6.451 8.B¶o hiÓm häc sinh, gi¸o viªn Tr.® 3.186 4.057 5820 6.239 8.425 9.063 9.B¶o hiÓm du lÞch vµ hµnh kh¸ch Tr.® 1.914 2.571 3.282 991 1.477 2.514 10.B¶o hiÓm x©y dùng, l¾p ®Æt Tr.® 3.612 4.867 10.342 14.423 13.429 14.302 11.B¶o hiÓm ch¸y Tr.® 3.618 4.173 7.243 11.476 12.302 16.927 11.C¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c Tr.® 36.463 42.078 22.369 21.142 20.929 32.928 Tæng Tr.® 80.279 96.353 96400 119000 138300 175800 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m cña PJICO)