Đề tài Nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn tài trợ cho hoạt động kinh doanh trong nhà máy thiết bị Bưu điện

x©y dùng B­u ®iÖn vµ c«ng ty vËt liÖu vµ c¸p quang (SACOM); ngoµi ngµnh lµ C«ng ty nhùa B×nh Minh, C«ng ty nhùa TiÒn Phong). - ChÊt l­îng mét sè s¶n phÈm ch­a cao hoÆc ®· lçi mèt nªn khi göi b¸n kh«ng b¸n ®­îc bÞ tr¶ l¹i g©y t¨ng tån kho. - Chñng lo¹i s¶n phÈm cña nhµ m¸y lµ kho¶ng 400 lo¹i kh¸c nhau, mçi s¶n phÈm tån kho mét Ýt còng g©y ra tæng møc tån kho lµ lín. - Nhµ m¸y ch­a x©y dùng kÕ ho¹ch dù tr÷ tån kho tr­íc tõ ®Çu n¨m. 2.1.2.C¸c kho¶n ph¶i thu C¸c kho¶n ph¶i thu chiÕm tØ träng lín nhÊt trong TSL§, n¨m 1998 chiÕm 51,68%; n¨m 1999 chiÕm 56,84%; n¨m 2000 chiÕm 68,85% tæng TSL§. Quy m« c¸c kho¶n ph¶i thu chiÕm kho¶ng 33% tæng tµi s¶n cña nhµ m¸y, nã phô thuéc nhiÒu vµo c¸c nh©n tè nh­: - Khèi l­îng hµng b¸n chÞu - Sù thay ®æi theo mïa cña doanh thu - Giíi h¹n cña l­îng vèn thiÕu chÞu - Thêi h¹n thiÕu chÞu vµ chÝnh s¸ch tÝn dông cña mçi doanh nghiÖp. - ChÝnh s¸ch thu tiÒn: sù kh¸c nhau vÒ kú thu tiÒn b×nh qu©n gi÷a c¸c doanh nghiÖp ph¶n ¸nh sù kh¸c biÖt cña c¸c yÕu tè trªn. Quy m« kho¶n ph¶i thu n¨m 2001 t¨ng 30,32% so víi 2000 nh­ng n¨m 2004 ®· gi¶m 31,15% mét phÇn lµ do nhµ m¸y ®· ®Èy m¹nh viÖc thu håi nî mét phÇn lµ do tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi thÊp. Trong c¸c kho¶n ph¶i thu th× ph¶i thu kh¸ch hµng lµ chiÕm tØ träng lín nhÊt. Kh¸ch hµng cña nhµ m¸y chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh chØ cã mét sè Ýt kh¸ch hµng lµ ngoµi ngµnh do 85% s¶n phÈm cña nhµ m¸y lµ cung cÊp cho ngµnh B­u ®iÖn. 2.1.3. TiÒn TiÒn chiÕm tØ träng thÊp nhÊt trong c¬ cÊu TSL§ cña nhµ m¸y: n¨m 2000, tiÒn chiÕm 5,05%, n¨m 2001 chiÕm 3,28%, n¨m 2002 chiÕm 1,73%, n¨m 2003 chiÕm 2,74%, n¨m 2004 chiÕm 2,11%. Trong c¬ cÊu tiÒn, tiÒn göi ng©n hµng chiÕm tØ träng lín nhÊt kho¶ng trªn 90% cßn l¹i lµ tiÒn mÆt t¹i quü. §iÒu nµy cho thÊy nhµ m¸y ®· kh«ng ®Ó tiÒn “chÕt” (tiÒn kh«ng sinh lêi). ViÖc göi tiÒn võa t¹o thuËn lîi trong qu¸ tr×nh thanh to¸n víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c võa cã thu nhËp tõ l·i tiÒn göi. ChØ tiªu Năm 2000 Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 N¨m 2004 HÖ sè thanh to¸n tøc thêi 0.00 0.30 0.23 1.60 1.91 HÖ sè thanh to¸n nhanh 166.85 212.04 272.49 1.78 1.93 HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n 0.51 0.77 0.78 0.05 0.06 XÐt vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n b»ng tiÒn cña nhµ m¸y lµ ch­a tèt v× l­îng tiÒn mÆt dù tr÷ ch­a ®ñ dÉn ®Õn hÖ sè thanh to¸n tøc thêi (tiÒn/nî ®Õn h¹n) rÊt thÊp. Së dÜ hÖ sè thanh to¸n nhanh cao (tiÒn +c¸c kho¶n ph¶i thu/nî ng¾n h¹n) v× c¸c kho¶n ph¶i thu lín nh­ vËy ®Ó tr¶ ®­îc mét ®ång nî ng¾n h¹n, nhµ m¸y ph¶i gi¶i phãng mét l­îng lín c¸c kho¶n ph¶i thu. Trong khi ®ã, kú thu tiÒn b×nh qu©n trung b×nh lµ 3 ®Õn 4 th¸ng, khi cã nhu cÇu thanh to¸n ngay, nhµ m¸y sÏ gÆp khã kh¨n. 2.2.C¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh Bé phËn quan träng nhÊt trong c¸c t­ liÖu lao ®éng sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn lµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§). C¸c TSC§ ®­îc nhµ m¸y ph©n lo¹i theo c«ng dông kinh tÕ ®ã lµ: nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn, thiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc qu¶n lý sö dông TSC§ vµ tÝnh to¸n khÊu hao chÝnh x¸c. Nhµ m¸y ®¸nh gi¸ TSC§ dùa trªn nguyªn t¾c: nguyªn gi¸ x¸c ®Þnh trªn c¬ së mua hoÆc chÕ t¹o céng chi phÝ vËn chuyÓn l¾p ®Æt ch¹y thö vµ thuÕ (nÕu cã). T¹i nhµ m¸y, khi mua TSC§, kÕ to¸n sÏ c¨n cø vµo ho¸ ®¬n tµi chÝnh (ho¸ ®¬n thuÕ GTGT) lµm phiÕu nhËp kho, biªn b¶n giao nhËn TSC§, thÓ TSC§ sau ®ã TSC§ sÏ ®­îc bµn giao cho bé phËn sö dông theo quyÕt ®Þnh cña gi¸m ®èc. Bé phËn sö dông TSC§ sÏ ®­îc sö dông vµ qu¶n lý vÒ mÆt hiÖn vËt cßn kÕ to¸n tiÕn hµnh theo dâi vµ trÝch khÊu hao TSC§. §Õn n¨m 2000, nhµ m¸y tiÕn hµnh trÝch khÊu hao theo quyÕt ®Þnh 166/Q§/CSTC n¨m 1999 cña Bé tµi chÝnh (®· cã söa ®æi vÒ khung thêi gian sö dông mét sè lo¹i TSC§ nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn tö tin häc vµ thiÕt bÞ v¨n phßng) nh­ng ®Ó theo kÞp hao mßn v« h×nh, nhµ m¸y ®· lÊy møc cËn tiÓu trong khung thêi gian khÊu hao ®Ó tÝnh ph©n bæ khÊu hao. Ch¼ng h¹n: m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn tö, tin häc thêi gian khÊu hao lµ 3-15 n¨m th× tÝnh khÊu hao trong 3 n¨m. §èi víi nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®· qua sö dông, nhµ m¸y rót ng¾n thêi gian khÊu hao ®Õn møc tèi thiÓu cã nh÷ng m¸y mãc chØ khÊu hao trong 1 n¨m. C¸ch lµm nµy nh»m thu håi vèn nhanh ®Ó ®Çu t­ mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ míi. §èi víi TSC§ nhµ x­ëng do khÊu hao hÕt nªn ®Õn nay kh«ng cÇn trÝch khÊu hao. KÕt cÊu TSC§ cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn ®­îc thÓ hiÖn d­íi b¶ng sau: §¬n vÞ: ngµn ®ång ChØ tiªu TSC§ h÷u h×nh Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý Céng I.Nguyªn gi¸ TSC§ 1. Sè d­ ®Çu kú 12.171.198 50.949.128 1.134.704 608.070 64.863.100 2. Sè t¨ng trong kú 819.925 8.181.611 0 1.224.845 10.226.381 - Mua s¾m míi 819.925 8.167.449 0 480.726 9.468.100 - X©y dùng míi - §iÒu chuyÓn néi bé 0 14.162 0 744.119 758.281 3. Sè gi¶m trong kú 1.857.876 279.165 0 44.255 2.181.296 - Do thanh lý 1.857.876 279.165 0 44.255 2.181.296 - §iÒu chuyÓn néi bé 0 4. Sè cuèi kú 11.133.247 58.851.574 1.134.704 1.788.660 72.908.185 II. Gi¸ trÞ hao mßn 1. §Çu kú 3.450.852 26.631.595 802.631 291.130 31.176.208 2. T¨ng trong kú 2.192.598 18.868.597 298.394 664.816 22.024.405 - TrÝch KH TSC§ 2.192.598 18.868.597 298.394 469.982 21.829.571 - Do ®iÒu chuyÓn néi bé 0 0 0 194.834 194.834 3. Gi¶m trong kú 414.144 239.068 0 44255 697.467 - Do thanh lý 414.144 239.068 0 44.255 697.467 4. Sè cuèi kú 5.229.306 45.261.124 1.101.025 911.691 52.503.146 III. Gi¸ trÞ cßn l¹i 1. §Çu kú 8.720.346 24.317.533 332.073 316.940 33.686.892 2. Cuèi kú 5.903.941 13.590.451 33.679 876.968 20.405.039 Do ®Æc ®iÓm nhµ m¸y s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau nªn trong c¬ cÊu TSC§ chñ yÕu lµ m¸y mãc phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (chiÕm 80,73%), nhµ cöa, vËt kiÕn tróc chiÕm 15,27%, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn chiÕm 1,55% vµ thiÕt bÞ c«ng cô qu¶n lý chiÕm 2,45%. §iÒu nµy chøng tá nhµ m¸y ®· quan t©m tíi viÖc ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó s¶n phÈm ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ chÊt l­îng ngµy mét tèt h¬n. TSC§ cña nhµ m¸y t¨ng chñ yÕu lµ do mua s¾m míi (chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ), mét phÇn do ®iÒu chuyÓn néi bé cßn gi¶m chñ yÕu do thanh lý nh÷ng tµi s¶n h­ háng kh«ng sö dông ®­îc hoÆc l¹c hËu vÒ mÆt kü thuËt mµ kh«ng thÓ söa ch÷a hay nh­îng b¸n. T×nh h×nh ®¶m b¶o nguån vèn cho TSC§ ViÖc mua TSC§ cña nhµ m¸y dùa chñ yÕu vµo c¸c nguån nh­: nguån ng©n s¸ch, nguån tù bæ sung vµ mét sè nguån kh¸c (®i vay ng¾n h¹n, dµi h¹n, thuª mua). §¬n vÞ: ngµn ®ång Néi dung Ng©n s¸ch Tù bæ sung XN Nguån kh¸c Tæng sè N¨m 2003 Nguyªn gi¸ TSC§ Sè ®Çu n¨m 6.066.581 5.845.684 36.905.924 48.818.189 T¨ng trong n¨m 190.000 998.377 18.697.009 19.885.386 Gi¶m trong n¨m 3.242.895 3.242.895 Sè cuèi n¨m 6.256.581 6.844.061 52.360.038 65.460.680 N¨m 2004 Nguyªn gi¸ TSC§ Sè ®Çu n¨m 6.256.581 6.844.061 52.360.038 65.460.680 T¨ng trong n¨m 1.242.196 4.107.124 4.279.481 9.628.801 Gi¶m trong n¨m 921.120 1.136.921 123.255 2.181.296 Sè cuèi n¨m 6.577.657 9.814.264 56.516.264 72.908.185 Trong tæng nguyªn gi¸ TSC§ cña nhµ m¸y t¹i thêi ®iÓm cuèi n¨m 2004 lµ 72.908.185.ngµn ®ång th× nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ 6.577.656 ngµn ® chiÕm 9% (®­îc lu©n chuyÓn tõ nguån khÊu hao vèn ng©n s¸ch) , nguån tù bæ sung lµ 9.814.264 ® chiÕm 13,5% cßn l¹i lµ c¸c nguån vay ng¾n h¹n, dµi h¹n vµ thuª tµi chÝnh chiÕm 77,5%. N¨m 2004, ®Çu t­ TSC§ t¨ng 7.447.505 ngµn ®ång trong ®ã cã 4.107.124 lµ do nhµ m¸y tù bæ sung chøng tá nhµ m¸y ®· chó träng huy ®éng vèn tù cã ®Ó ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ nh¾m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. TSC§ cña nhµ m¸y cã ®­îc ®Çu t­ ®ång bé kh«ng? TÝnh ®ång bé cña TSC§ ®­îc thÓ hiÖn ë sù kÕt hîp vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng cña c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn TSC§ nh»m t¹o ra ®­îc s¶n phÈm ®Çu ra ®¶m b¶o c¶ vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng. Tuy nhiªn khi xem xÐt tÝnh ®ång bé cña TSC§, ph¶i tÝnh ®Õn ®Æc thï cña tõng doanh nghiÖp. Ch¼ng h¹n nh­ doanh nghiÖp xi m¨ng, doanh nghiÖp mÝa ®­êng c¸c c«ng ®o¹n ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc nguyªn liÖu d¹ng th« lµ chñ yÕu hÇu nh­ kh«ng cã b¸n thµnh phÈm nªn ®ßi hái thiÕt bÞ toµn bé. §èi víi nhµ m¸y thiÕt bÞ, do ®Æc thï lµ s¶n phÈm ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i (350-400 lo¹i) vµ ®Çu vµo cho s¶n phÈm gåm 2 lo¹i: nguyªn liÖu vµ b¸n thµnh phÈm nªn kh«ng ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ thiÕt bÞ toµn bé cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm. Nhµ m¸y ®· thùc hiÖn ®Çu t­ theo tõng m¶ng nh­ng vÊn ®¶m b¶o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng vµ ®Çy ®ñ vÒ sè l­îng. §Çu t­ tõng m¶ng tøc lµ mét sè s¶n phÈm, ë mét sè c«ng ®o¹n cã thÓ mua bæ sung chi tiÕt hoÆc gia c«ng ngoµi). ViÖc gia c«ng ngoµi cã thÓ ®­îc lùa chän nÕu chi phÝ thÊp (th­êng sè l­îng nhiÒu ®em gia c«ng cïng mét lóc th× chi phÝ tÝnh trªn mét s¶n phÈm sÏ rÎ h¬n sè l­îng Ýt ®em gia c«ng) ViÖc ®Çu t­ tõng m¶ng cã t¸c dông n©ng cao tÝnh chuyªn m«n ho¸, ph©n c«ng lao ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp liªn quan ®Õn s¶n phÈm do ®ã sÏ t¹o ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao. Nh­îc ®iÓm cña ®Çu t­ chuyªn m«n ho¸ lµ nÕu doanh nghiÖp nµo n¾m ®­îc kh©u cèt lâi cña s¶n phÈm sÏ cã quyÒn khèng chÕ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. 2.3.Ph©n tÝch doanh thu chi phÝ §¬n vÞ: ngµn ®ång ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 L­îng TØ träng (%) L­îng TØ träng (%) 03/02 (%) L­îng TØ träng (%) 04/03 1.Doanh thu thuÇn 158.870.978 100 143.634.190 100 -9,59 148.621.726 100 3,47 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 131.668.536 82,88 114.965.958 80,04 -12,68 120.011.774 80,75 4,39 3.Lîi tøc gép 27.202.442 17,12 28.668.231 19,96 5,39 28.609.952 19,25 4.Chi phÝ b¸n hµng 11.481.398 11.577.173 13.304.165 5.Chi phÝ QLDN 10.999.393 14.595.139 13.627.141 6.Lîi nhuËn thuÇn tõ H§KD 4.721.652 2.495.919 -47,14 1.678.646 -32,74 7. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng TC -93.817 -928.347 -889,53 -1.648.202 77,54 8.Lîi nhuËn bÊt th­êng 5.787.376 7.808.896 34,93 8.816.528 12,9 9.Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 10.415.211 9.376.468 -9,97 8.846.972 -5,65 10.Lîi nhuËn sau thuÕ 6.318.267 3,98 7.393.163 5,15 17 5.793.366 3,9 -21,64 LuËt thuÕ GTGT b¾t ®Çu ®i vµo thùc hiÖn tõ 1/1/99 thay thÕ cho thuÕ doanh thu tr­íc ®©y ®· ¶nh h­ëng ®Õn doanh thu thuÇn cña nhµ m¸y. N¨m 2003, doanh thu thuÇn gi¶m 9,59% so víi 2002. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2004 vµ 2003 gi¶m so víi n¨m 2002 chñ yÕu do chi phÝ t¨ng. Nguyªn nh©n khiÕn chi phÝ, gi¸ thµnh t¨ng do: - N¨m 2000 sau khi ¸p dông chÕ ®é khÊu hao míi quyÕt ®Þnh 166/Q§/CSTC, chi phÝ khÊu hao t¨ng cao. Tr­íc n¨m 2000, theo quyÕt ®Þnh 1062/Q§/CSTC, trong khung thêi gian sö dông c¸c lo¹i TSC§, m¸y mãc, thiÕt bÞ lo¹i ®iÖn tö, tin häc lµ 5-15 n¨m ®Õn nay söa thµnh 3-15 n¨m; m¸y mãc, thiÕt bÞ ®iÖn tö vµ phÇn mÒm tin häc phôc vô qu¶n lý lµ 4-8 n¨m th× nay söa thµnh 3-8 n¨m cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Th«ng th­êng, nhµ m¸y lÊy møc cËn d­íi ®Ó tÝnh khÊu hao ®Ó tr¸nh hao mßn v« h×nh nhanh. Nh­ chÕ ®é khÊu hao míi, cËn d­íi cña khung thêi gian tÝnh khÊu hao TSC§ gi¶m khiÕn chi phÝ khÊu hao t¨ng râ rÖt. Nh×n biÓu d­íi ®©y cã thÓ thÊy khÊu hao lín nªn gi¸ trÞ cßn l¹i sau khi lÊy nguyªn gi¸ trõ ®i khÊu hao nhá (®Æc biÖt lµ n¨m 2004): (§¬n vÞ: triÖu ®ång) ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Nguyªn gi¸ TSC§ 48.818 65.460 72.908 KhÊu hao TSC§ 15.972 31.371 52.503 Gi¸ trÞ cßn l¹i 32.845 34.089 21.060 - TØ gi¸ t¨ng nhanh tõ 98 ®Õn 2000 (tõ trªn 12000 ®/ USD lªn trªn 14000®/ USD) trong khi ®ã hµng cña nhµ m¸y hµng nhËp khÈu chiÕm tØ träng lín nªn chi mua hµng t¨ng. Thªm vµo ®ã, mét sè hµng nhËp khÈu tr­íc kia kh«ng chÞu thuÕ nhËp khÈu nay bÞ ®¸nh thuÕ. VD: d©y chuyÒn ®iÖn tho¹i vµ tæng ®µi. Tuy nhiªn, lîi nhuËn sau thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp n¨m 2003 vÉn cao h¬n n¨m 2002 (dï lîi nhuËn tr­íc thuÕ thÊp h¬n) lµ do nhµ m¸y ®­îc gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nhê ­u ®·i ®Çu t­. Theo quy ®Þnh vÒ ­u ®·i ®Çu t­, doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo d©y chuyÒn c«ng nghÖ tiªn tiÕn gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ b¶o vÖ m«i tr­êng sÏ ®­îc xÐt duyÖt ­u ®·i ®Çu t­. N¨m 2003, nhµ m¸y ®­îc h­ëng ­u ®·i ®Çu t­ khi ®Çu t­ vµo d©y chuyÒn ®iÖn tho¹i vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt l¾p r¸p bé nguån víi thêi gian h­ëng trong 5 n¨m. N¨m thø nhÊt ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi phÇn thu nhËp do c¸c d©y chuyÒn nµy ®em l¹i. Bèn n¨m tiÕp theo ®­îc gi¶m 50% thuÕ thu nhËp. §Æc biÖt trong 5 n¨m sÏ ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp bæ sung. ThuÕ thu nhËp bæ sung lµ thuÕ ¸p dông víi nh÷ng doanh nghiÖp ®éc quyÒn trong mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh (VD: B­u ®iÖn), tøc lµ lîi nhuËn sau thuÕ sau khi ®· trÝch vµo c¸c quü: quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh, quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm, quü khen th­ëng vµ quü phóc lîi nÕu cßn thõa sÏ tiÕp tôc ph¶i nép thuÕ thu nhËp bæ sung. Nh­ vËy, n¨m 2003 lµ n¨m ®Çu tiªn nhµ m¸y ®­îc miÔn thuÕ thu nhËp. N¨m 2004 lµ n¨m thø hai nªn ®­îc gi¶m 50% thuÕ thu nhËp. §iÒu nµy lý gi¶i t¹i sao tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ n¨m 2004 chØ gi¶m 5,65% so víi n¨m 2003 nh­ng lîi nhuËn sau thuÕ gi¶m tíi 21,64%. Trong c¬ cÊu tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ (bao gåm lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng) lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh rÊt nhá vµ gi¶m dÇn tõ 2002 ®Õn 2004, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh thËm chÝ cßn ©m vµ còng gi¶m m¹nh, chñ yÕu thu nhËp cã ®­îc lµ tõ thu nhËp bÊt th­êng. Tho¹t nh×n cã vÎ ®©y lµ mét nghÞch lý v× mét nhµ m¸y s¶n xuÊt kinh doanh lµ chÝnh mµ thu nhËp do ho¹t ®éng kinh doanh t¹o ra l¹i kh«ng ®¸ng kÓ. Nh­ng nguyªn nh©n lµ nhµ m¸y trÝch lËp c¸c kho¶n dù phßng qu¸ lín, nh­ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho 5 tØ ®ång, dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi trªn 3 tØ khiÕn thu nhËp tõ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng nhiÒu, bï l¹i thu nhËp tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng lµ do hoµn nhËp c¸c kho¶n dù phßng ®ã. Së dÜ thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh ©m v× trong chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh bao gåm chi phÝ tr¶ l·i tiÒn vay ®Çu t­ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Çu t­ cho ho¹t ®éng kh¸c. mµ ®¸ng ra chi phÝ l·i vay ®Çu t­ cho ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i ®­a vµo chi phÝ kinh doanh vµ ®­îc khÊu trõ tr­íc khi tÝnh thu nhËp tõ ho¹t ®éng kinh doanh. ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 HÖ sè doanh lîi doanh thu 0,04 0,05 0,04 HÖ sè sinh lîi tæng tµi s¶n 0,06 0,064 0,071 HÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u 0,193 0.198 0,14 III. KÕt qu¶, thuËn lîi vµ tån t¹i ®Æt ra. Tr­íc hÕt, cÇn ®iÓm l¹i nh÷ng nÐt ®Æc thï cña nhµ m¸y vÒ s¶n phÈm, tæ chøc tiªu thô b¸n hµng vµ ®Çu t­ v× ®ã lµ nh÷ng mÆt t¸c ®éng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh huy ®éng vµ sö dông nguån tµi trî cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn . * §Æc thï vÒ s¶n phÈm: - S¶n phÈm cña nhµ m¸y mang tÝnh chÊt phô tïng, chñng lo¹i nhiÒu nh­ng sè l­îng trong cïng chñng lo¹i Ýt nªn tæ chøc s¶n xuÊt võa theo ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ võa theo ®èi t­îng s¶n phÈm - Tæ chøc s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ lµ tæ chøc theo d©y chuyÒn s¶n xuÊt liªn tôc tõ kh©u s¬ chÕ, ®ét dËp ®Õn l¾p r¸p vµ hoµn chØnh. - Tæ chøc s¶n xuÊt theo ®èi t­îng tøc lµ s¶n xuÊt phôc vô cho nh÷ng ®¬n vÞ ®Æt hµng riªng lÎ. H×nh thøc nµy cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm sau: ViÖc kÕt hîp ®ång thêi hai ph­¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt trªn t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ m¸y thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, æn ®Þnh s¶n xuÊt, Ýt rñi ro vµ t¹o ®­îc nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm. * §Æc thï vÒ tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm: Do s¶n phÈm cña nhµ m¸y ®a d¹ng nªn tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm cña nhµ m¸y tr¶i dµi tõ B¾c tíi Nam víi 3 phßng tiÕp thÞ ®Æt t¹i miÒn B¾c, Trung vµ Nam. * §Æc thï vÒ ®Çu t­: - §èi víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ do liªn tôc ph¶i ®æi míi nªn ®ßi hái ph¶i ®­îc ®Çu t­ hoµn chØnh vµ vèn lín. - §èi víi d©y chuyÒn s¶n xuÊt theo ®èi t­îng, vèn ®Çu t­ nhá * §Æc ®iÓm vÒ nguån tµi trî: Do ®Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ ®Çu t­ ®a d¹ng ®ßi hái vèn lín nªn nguån vèn ®Ó tµi trî cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau: - Vèn ng©n s¸ch - Vèn Tæng c«ng ty - Vay ng©n hµng - Vay c¸n bé c«ng nh©n viªn trong vµ ngoµi ngµnh - Thuª mua - C¸c kho¶n vèn chiÕm dông t¹m thêi: + Mua chÞu (mua hµng thanh to¸n chËm) + Ng­êi mua ®Æt tiÒn tr­íc + C¸c kho¶n ph¶i tr¶ c¸n bé c«ng nh©n viªn nh­ng ch­a tr¶ +C¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc nh­ng ch­a nép: ThuÕ nhËp khÈu (Trong kho¶ng thêi gian 30 ngµy, 60 ngµy tr­íc h¹n nép), thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (Nî ®Õn cuèi kú kho¶n ph¶i nép trong quý). 1. Nh÷ng kÕt qu¶ vµ nh÷ng thuËn lîi cña nhµ m¸y trong c¸c n¨m 2000 - 2004: Tõ sau n¨m 2000, nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ. §ã lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng nç lùc tæng hîp tõ kh©u lªn kÕ ho¹ch ®Õn tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nhµ m¸y lu«n ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch ®Æt ra trong mét sè lÜnh vùc nhÊt ®Þnh. 1.1.VÒ t×nh h×nh kinh doanh nãi chung - Mức doanh thu vẫn ổn định tăng đều theo từng năm, doanh thu năm 2000 tăng 3,47% so với năm 1999. Năm 2001 doanh thu tăng 2,46%, mức tăng không băng năm 2000. Lợi nhuận của năm 2002 và 2003 tăng một cách vượt bậc so với năm trước, năm 2002 là 38,99% và năm 2003 là 32,73%, n¨m 2004 lµ t¨ng h¬n chót Ýt so víi n¨m 2003 lµ 34,45%. Điều đó cho thấy năng lực của nhà máy có những bước tiến bộ vượt bậc với những biện pháp đề ra để tăng lợi nhuận một cách hiệu quả như tăng cường đầu tư chiều sâu, liên tục đổi mới dây chuyền công nghệ nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm thiểu những chi phí không cần thiết. - §Çu t­ cña nhµ m¸y trong c¸c n¨m 2000 - 2004 t­¬ng ®èi hiÖu qu¶, ®óng tÇm, ®óng h­íng vµ phï hîp víi vèn huy ®éng. Nhê thÕ nhµ m¸y ®· tiÕp cËn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ chÕ t¹o khu«n mÉu. Tr­íc ®©y, nhµ m¸y lu«n ph¶i nhËp khu«n mÉu tõ n­íc ngoµi (VD: vá m¸y ®iÖn tho¹i, TV...) vµ ph¶i chi l­îng ngo¹i tÖ lín dÉn ®Õn gi¸ thµnh cao. §Õn nay nhµ m¸y ®· mµy mß häc tËp ®Ó chÕ t¹o c¸c khu«n mÉu trªn c¬ së nh÷ng khu«n mÉu nhËp tr­íc ®©y vµ ®· t¹o thªm ®­îc nhiÒu s¶n phÈm míi ®¸p øng nhu cÇu tr­íc m¾t vµ l©u dµi nªn ®· gi¶m chi ngo¹i tÖ vµ do ®ã gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. - T¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm phôc vô cho m¹ng l­íi B­u chÝnh viÔn th«ng, b­íc ®Çu thùc hiÖn ®­îc môc tiªu lµm chñ c«ng nghÖ, gãp phÇn vµo tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Nhµ m¸y ®· ®­a ra mét sè s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng cao nh­ ®iÖn tho¹i V701, 2020; hép ®Çu d©y HC... ®Æc biÖt s¶n phÈm ®iÖn tho¹i cña nhµ m¸y ®· ®¹t tiªu chuÈn ISO 9002. - Nhµ m¸y ®· vµ ®ang më réng thÞ tr­êng ra mét sè n­íc (Lµo, Nga...) ®Ó t¹o thªm h­íng tiªu thô cho s¶n phÈm. - Kh«ng ngõng ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®ång thêi cã c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn nªn NSL§, sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm ngµy cµng t¨ng. - Kh©u tæ chøc vµ qu¶n lý cña nhµ m¸y lu«n ®oµn kÕt nhÊt trÝ nªn hiÖu qu¶ c«ng viÖc t¨ng. - ViÖc tiªu thô s¶n phÈm t­¬ng ®èi thuËn lîi do ®Þa thÕ th­¬ng m¹i cña nhµ m¸y tiÕp gi¸p víi c¸c trôc ®­êng lín (chi nh¸nh miÒn B¾c ®Æt t¹i phè TrÇn Phó). - §¹t ®­îc mét sè hiÖu qu¶ x· héi nhÊt ®Þnh nh­ gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m « nhiÔm m«i tr­êng. - Ho¹t ®éng kinh doanh cña nhµ m¸y trong nh÷ng n¨m qua kh¸ æn ®Þnh. - Nhµ m¸y ®­îc sù b¶o l·nh cña mét Tæng c«ng ty lín (TCT BC-VT). - Nhµ m¸y lu«n thanh to¸n nî ®óng h¹n. 1.2. VÒ t×nh h×nh thanh to¸n T×nh h×nh thanh to¸n cña nhµ m¸y trong c¸c n¨m qua lµ t­¬ng ®èi tèt: - Kh«ng cã nî qu¸ h¹n. - Nhµ m¸y lu«n thanh to¸n ®Çy ®ñ c¸c kho¶n nî cho ng­êi b¸n, Tæng c«ng ty BC-VT, ng©n hµng, c¸n bé c«ng nh©n viªn nhµ m¸y vµ Nhµ n­íc. 2. Tån t¹i: 2.1. Do nguyªn nh©n kh¸ch quan: 2.1.1. Quy ®Þnh cña Nhµ n­íc: - VÒ ­u ®·i ®Çu t­, Nhµ n­íc ch­a cã v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ lµ thu nhËp ­u ®·i ®­îc tÝnh dùa trªn c¬ së nµo ®· g©y lóng tóng cho nhµ m¸y trong viÖc x¸c ®Þnh thuÕ thu nhËp ®­îc miÔn gi¶m. - ThuÕ nhËp khÈu vµ thuÕ GTGT hµng nhËp khÈu do ph¶i nép c¸c cöa khÈu kh¸c nhau vµ kh«ng ®­îc phÐp bï trõ nªn khi ®­îc miÔn gi¶m nhµ m¸y ph¶i ®îi thêi gian kh¸ l©u míi cã l« hµng míi ®Ó bï trõ v× vËy ®· chiÕm dông vèn cña nhµ m¸y g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc quy ®Þnh thuÕ suÊt ch­a thèng nhÊt, cïng mét s¶n phÈm ë MiÒn Nam quy ®Þnh mét møc thuÕ suÊt, ë miÒn B¾c quy ®Þnh mét møc thuÕ suÊt. - §Ó b¶o hé cho c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh, Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch phô thu ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng mua nguyªn liÖu tõ c¸c xÝ nghiÖp nµy mµ nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi víi møc phô thu 5% tæng gi¸ trÞ nguyªn liÖu. Ch¼ng h¹n khi nhËp khÈu bét PVC vÒ s¶n xuÊt èng nhùa víi gi¸ thÊp h¬n c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh trong n­íc s¶n xuÊt, nhµ m¸y ®· ph¶i tèn thªm kho¶n chi nép phô thu lµm t¨ng thªm chi phÝ ®Çu vµo. Nh­ vËy, v« h×nh chung, chÝnh s¸ch phô thu ®ang g©y khã kh¨n cho nhµ m¸y trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu gi¶m chi phÝ. - Do viÖc thùc hiÖn th«ng t­ 88 cña Bé Tµi chÝnh vµ NghÞ ®Þnh 52 vÒ viÖc ®Êu thÇu khi b¸n hµng yªu cÇu ph¶i cã thªm 5 ®èi t¸c nªn nhµ m¸y gÆp thªm khã kh¨n trong viÖc tiªu thô hµng ho¸. 2.1.2. Quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty - Qu¸ tr×nh ®Êu thÇu vµ ®Çu t­ cña ngµnh B­u ®iÖn rÊt ph©n t¸n. Chñ ®Çu t­ giao cho c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh thay v× tËp trung vµo Tæng c«ng ty (mÆc dï h¹ch to¸n tËp trung toµn ngµnh). Nh­îc ®iÓm lµ vèn kh«ng tËp trung, nÆng nÒ phøc t¹p trong ®Êu thÇu vµ cã nhiÒu chñng lo¹i thiÕt bÞ trªn m¹ng B­u chÝnh viÔn th«ng (VD: cïng mét lóc sö dông tæng ®µi cña c¸c hµng kh¸c nhau NEC, SIMEN, ACATEL, ERICSSON). Do cã nhiÒu chñng lo¹i thiÕt bÞ nh­ vËy nªn dù tr÷ phô tïng thay thÕ lín. Nh÷ng phô tïng nµy kh«ng nh÷ng n»m trong c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh mµ cßn ë c¸c xÝ nghiÖp cung øng trong ®ã cã nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. §©y còng lµ mét nguyªn nh©n khiÕn l­îng hµng tån kho cña nhµ m¸y t¨ng. - Do tÝnh bao cÊp cña ngµnh, c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh khi mua hµng ho¸ kh«ng cÇn thiÕt ph¶i gÆp trùc tiÕp mµ chØ cÇn gäi ®iÖn hoÆc fax, hîp ®ång mua b¸n ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ (kh«ng ghi râ h¹n tr¶ nî) vµ thanh to¸n chñ yÕu dùa trªn ho¸ ®¬n nªn c¸c kh¸ch hµng cña nhµ m¸y lµ c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh ®· kÐo dµi thêi gian tr¶ nî khiÕn t¨ng ph¶i thu. Ph¶i thu qu¸ lín ®ang lµ nguyªn nh©n g©y ra ®äng vèn cña nhµ m¸y. Trong khi ch­a thu ®­îc tiÒn b¸n hµng, nhµ m¸y ph¶i ®i vay ®Ó thanh to¸n cho ng­êi b¸n. Trong kho¶ng thêi gian tõ lóc vay ®Õn lóc thu ®­îc tiÒn hµng, nhµ m¸y ph¶i tr¶ l·i cho kho¶n vay. §©y lµ mét nguyªn nh©n g©y t¨ng chi phÝ, gi¶m lîi nhuËn. 2.1.3. Sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng Do trªn thÞ tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nªn viÖc tiªu thô s¶n phÈm ngµy cµng khã kh¨n. Trong t­¬ng lai, khi ViÖt Nam gia nhËp AFTA, råi WTO, thuÕ quan gi¶m, viÖc ngµy cµng nhiÒu doanh nghiÖp n­íc ngoµi tham gia vµo thÞ tr­êng trong n­íc sÏ ®Æt nhµ m¸y tr­íc nhiÒu th¸ch thøc h¬n. 2.1.4.TËp qu¸n Do tËp qu¸n cña ng­êi ViÖt nam n¨m tÝnh theo ©m lÞch nªn viÖc thanh to¸n tiÒn hµng ®Òu thùc hiÖn vµo ®Çu quý mét n¨m sau (tøc cuèi n¨m ©m lÞch) do ®ã dÉn ®Õn c«ng nî th¸ng 12 n¨m tr­íc d©ng cao. 2.2. Do nguyªn nh©n chñ quan - Dïng vèn ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ dµi h¹n vÒ l©u vÒ dµi cã nhiÒu rñi ro. Trong tr­êng hîp Tæng c«ng ty kh«ng hç trî vÒ vèn, t×nh h×nh thanh to¸n cña nhµ m¸y sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. - TØ lÖ nî trªn tæng tµi s¶n kh¸ cao (trªn 72%) nªn Ýt nhiÒu tÝnh chñ ®éng vÒ vèn cña nhµ m¸y bÞ gi¶m sót. - Nhµ m¸y hÇu nh­ kh«ng lªn kÕ ho¹ch vÒ dù tr÷ s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dù tr÷ tiÒn mÆt nªn hµng tån kho chiÕm tØ träng kh¸ cao trong TSL§ (tØ lÖ hµng tån kho cao nhÊt trong khèi c«ng nghiÖp cña Tæng c«ng ty BC-VT) vµ l­îng tiÒn dïng cho thanh to¸n ng¾n h¹n lu«n thiÕu hôt dÉn ®Õn hÖ sè thanh to¸n nhanh vµ thanh to¸n tøc thêi rÊt thÊp. - Míi chØ x©y dùng tiªu chuÈn ISO 9002 cho s¶n phÈm ®iÖn tho¹i, c¸c s¶n phÈm kh¸c ch­a x©y dùng. §©y còng lµ mét nguyªn nh©n khiÕn hµng ho¸ khã tiªu thô ë trong vµ ngoµi n­íc. - Kh©u kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm vÉn cßn thiÕu sãt nªn sè l­îng s¶n phÈm háng hoÆc ch­a ®¹t yªu cÇu vÉn nhiÒu. BiÓu hiÖn lµ sè l­îng hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i lín. - HiÖu qu¶ sö dông TSC§ chØ ë møc trung b×nh. Mét sè TSC§ kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu suÊt nh­ kÕ ho¹ch ®Æt ra. VÝ dô: khi ®Çu t­ TSC§, nhµ m¸y dù kiÕn sÏ ®¹t ®­îc 300.000 s¶n phÈm/n¨m míi ®¶m b¶o ®ñ bï ®¾p chi phÝ khÊu hao nh­ng thùc tÕ chØ s¶n xuÊt ®­îc 150.000 s¶n phÈm/ n¨m. - TÝnh ®ång bé trong s¶n xuÊt cña nhµ m¸y ch­a cao. Cã thÓ hiÓu tÝnh ®ång bé trong s¶n xuÊt nãi chung lµ sù kÕt hîp ®ång thêi cña c¸c yÕu tè vèn, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ vµ con ng­êi ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng tèt nhÊt. Tuy nhiªn, con ng­êi ®ang lµ kh©u yÕu cña nhµ m¸y trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu ®ång bé s¶n xuÊt. - Kh©u nghiªn cøu thÞ tr­êng cßn yÕu. Hµng tån kho lín còng lµ do kh©u nghiªn cøu thÞ tr­êng ch­a b¸m s¸t t×nh h×nh thùc tÕ. C¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn b¸n hµng tuy ®· cã nh­ng ch­a hiÖu qu¶. Nhµ m¸y míi chØ qu¶ng c¸o cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh trªn b¸o cña ngµnh B­u ®iÖn vµ mét sè triÓn l·m nh­ng trªn c¸c ph­¬ng tiÖn ph¸t thanh truyÒn h×nh th× rÊt Ýt. TÝnh kh«ng th­êng xuyªn cña qu¶ng c¸o khiÕn kh¸ch hµng bªn ngoµi ngµnh B­u ®iÖn Ýt biÕt ®Õn c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y .Chi phÝ tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o, hoa hång ®¹i lý 3 n¨m võa råi chiÕm tØ lÖ ch­a ®Õn 1% tæng chi phÝ cña nhµ m¸y. Tr×nh ®é cña ®éi ngò nh©n viªn b¸n hµng ch­a cao, tuy lµ c¸n bé tiÕp thÞ nh­ng kh«ng am hiÓu vÒ kü thuËt nªn dÉn ®Õn tr­êng hîp mÆc dï hµng vÉn n»m trong kho nh­ng do nh©n viªn kh«ng thuéc tªn s¶n phÈm nªn khi kh¸ch hµng thay ®æi c¸ch gäi tªn s¶n phÈm , nh©n viªn th«ng b¸o kh«ng cßn s¶n phÈm. Mét tr­êng hîp kh¸c, ng­êi mua bÞ háng thiÕt bÞ nh­ng kh«ng biÕt lµ háng bé phËn nµo khi gäi ®iÖn hái nh©n viªn b¸n hµng. Do kh«ng th¹o kü thuËt nªn c¶ nh©n viªn vµ ng­êi mua ph¶i d¾t d©y vÒ nhµ m¸y ®Ó hái, g©y phiÒn to¸i cho kh¸ch hµng. Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn * Nh÷ng ®iÓm cÇn qu¸n triÖt khi ®­a ra gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh ë nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn: - ViÖc huy ®éng vµ sö dông vèn chÞu t¸c ®éng cña nh÷ng nh©n tè chñ quan vµ kh¸ch quan. HiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî chØ cã thÓ ®¹t ®­îc khi c¸c nh©n tè nµy thuËn lîi. Trong tr­êng hîp c¸c nh©n tè kh«ng thuËn lîi, cÇn lý gi¶i nguyªn nh©n vµ t×m ra c¸c gi¶i ph¸p vµ biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh÷ng bÊt lîi. - Môc tiªu n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî ®¹t ®­îc ®ång thêi víi mét sè môc tiªu kh¸c nh­ t¨ng lîi nhuËn, t¨ng s¶n l­îng, gi¶m hµng tån kho, gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu... Nªn, gi¶i ph¸p ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®ã còng lµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî. I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña nhµ m¸y giai ®o¹n 2006 - 2010: Mét trong nh÷ng nh©n tè chñ quan cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi huy ®éng vµ sö dông nguån tµi trî lµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ng¾n h¹n vµ dµi h¹n cña nhµ m¸y. B­íc vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kû XXI, nhµ m¸y ®· vµ ®ang kh«ng ngõng phÊn ®Êu hoµn thµnh c¸c môc tiªu do Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng giao. Nhµ m¸y ®· lªn kÕ ho¹ch ph¸t triÓn trong giai ®o¹n 2006 - 2010 nh­ sau: §Ó ®¹t ®­îc kÕ ho¹ch ®Æt ra, nhµ m¸y cÇn ph¶i kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong thêi gian qua ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò huy ®éng vµ sö dông vèn. §ång thêi, trªn c¬ së kÕ ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña nhµ m¸y trong 5 n¨m tíi, nhµ m¸y cÇn ®Ò ra ®­îc biÖn ph¸p huy ®éng vµ sö dông vèn cho phï hîp. D­íi ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p vµ gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn: II-Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn 1.Chñ ®éng trong t¹o nguån 1.1.KÕ ho¹ch ho¸ nguån vèn nh»m t¹o ra sù chñ ®éng trong ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ thanh to¸n. øng víi mçi møc doanh thu tiªu thô s¶n phÈm ®ßi hái ph¶i cã sù c©n b»ng nhÊt ®Þnh víi nhu cÇu vèn cña doanh nghiÖp. Do ®ã, khi doanh thu gia t¨ng ®ßi hái ph¶i gia t¨ng nhu cÇu vèn (vèn ng¾n h¹n vµ dµi h¹n) tuy nhiªn sù gia t¨ng gi÷a doanh thu vµ vèn kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cïng mét tØ lÖ. Cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p dù ®o¸n nhu cÇu vèn kinh doanh nh­ng ®Ó dù ®o¸n nhu cÇu vèn cÇn tµi trî cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn cã thÓ sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p sau: 1.1.1. Ph­¬ng ph¸p tØ lÖ phÇn tr¨m trªn doanh thu §©y lµ ph­¬ng ph¸p dù ®o¸n nhu cÇu tµi chÝnh ng¾n h¹n vµ ®¬n gi¶n. Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ng­êi thùc hiÖn ph¶i hiÓu ®Æc thï s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp (quy tr×nh s¶n xuÊt, tÝnh chÊt s¶n phÈm, tÝnh thêi vô...) vµ ph¶i hiÓu ®­îc tÝnh quy luËt cña mèi quan hÖ gi÷a doanh thu tiªu thô s¶n phÈm víi tµi s¶n, tiÒn vèn, ph©n phèi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc tiÕn hµnh theo 4 b­íc sau: B­íc 1: TÝnh sè d­ cña c¸c kho¶n môc trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n thùc hiÖn. B­íc 2: Chän c¸c kho¶n môc chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp vµ cã mçi quan hÖ chÆt chÏ víi doanh thu vµ tÝnh tØ lÖ phÇn tr¨m cña c¸c kho¶n ®ã so víi doanh thu thùc hiÖn trong kú. B­íc 3: Dïng tØ lÖ phÇn tr¨m ®ã ®Ó ­íc tÝnh nhu cÇu vèn kinh doanh cho n¨m kÕ ho¹ch trªn c¬ së doanh thu dù kiÕn cho n¨m kÕ ho¹ch. B­íc 4: §Þnh h­íng nguån trang tr¶i cho nhu cÇu t¨ng vèn kinh doanh trªn c¬ së kÕt qu¶ kinh doanh cña kú kÕ ho¹ch. 1.1.2.Dù ®o¸n nhu cÇu vèn b»ng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr­ng: Khi ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ng­êi ta th­êng dïng hÖ thèng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh, vµ lu«n mong muèn hÖ thèng chØ tiªu tµi chÝnh nµy ®­îc hoµn thiÖn. Do vËy, ®Ó dù ®o¸n nhu cÇu vèn vµ tµi s¶n cho kú kÕ ho¹ch, ng­êi ta th­êng x©y dùng hoÆc dùa vµo mét hÖ thèng chØ tiªu tµi chÝnh ®­îc coi lµ chuÈn vµ dïng nã ®Ó ­íc l­îng nhu cÇu vèn cÇn ph¶i cã t­¬ng øng víi mét møc doanh thu nhÊt ®Þnh. Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông réng r·i trong thùc tÕ, ®Æc biÖt lµ viÖc ho¹ch ®Þnh c¬ cÊu tµi chÝnh cho mét doanh nghiÖp míi ®­îc thµnh lËp. C¸c chØ tiªu ®Æc tr­ng tµi chÝnh ®­îc sö dông ë ®©y cã thÓ lµ c¸c tû sè trung b×nh cña ngµnh hoÆc cña doanh nghiÖp cïng lo¹i (doanh nghiÖp nµy cïng tuæi, cïng quy m«, trong cïng mét vïng ®Þa lý, thÞ tr­êng cã thÓ so s¸nh ®­îc), hoÆc lµ tù x©y dùng. §iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy lµ ng­êi lËp kÕ ho¹ch ph¶i n¾m râ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, quy m« s¶n xuÊt (®­îc ®o b»ng møc doanh thu dù kiÕn hµng n¨m). Nh×n chung, ph­¬ng ph¸p trªn ®­îc x©y dùng mét c¸ch kh¸i qu¸t vÒ nhu cÇu vèn ng¾n h¹n cßn ®Ó x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch t¹o vèn dµi h¹n, nhµ m¸y cÇn b¸m s¸t chiÕn l­îc dµi h¹n cña Tæng c«ng ty BC-VT, c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ xu thÕ chung trªn thÞ tr­êng. 1.2.T¨ng vèn chñ së h÷u Nh­ trong phÇn tån t¹i ®· nªu mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng vÒ vèn cña nhµ m¸y lµ tØ lÖ nî trªn tæng nguån vèn rÊt cao (trªn 70%). VËy, ®Ó t¨ng tÝnh chñ ®éng vÒ vèn, vèn chñ së h÷u cña nhµ m¸y ph¶i dçi dµo. Vèn chñ së h÷u t¨ng hay gi¶m qua c¸c n¨m phô thuéc vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ lîi nhuËn. Theo quy chÕ tµi chÝnh, lîi nhuËn sau thuÕ sau khi chi cho mét sè kho¶n sÏ dïng ®Ó trÝch c¸c quü trong ®ã 50% dµnh cho quü ®Çu t­ ph¸t triÓn. Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ mét bé phËn cña nguån vèn chñ së h÷u dïng ®Ó ®Çu t­ më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh. Muèn t¨ng quü nµy, ph¶i t¨ng lîi nhuËn. §Ó t¨ng lîi nhuËn, cã thÓ thùc hiÖn theo 3 ph­¬ng ph¸p sau: - Cè ®Þnh thu, gi¶m chi: ¸p dông khi nÒn kinh tÕ suy tho¸i. Ph­¬ng ph¸p nµy cßn gäi lµ ph­¬ng ph¸p b¶o toµn thu nhËp. - Gi÷ chi, t¨ng thu: ¸p dông khi nÒn kinh tÕ c©n b»ng æn ®Þnh. Khi nÒn kinh tÕ t­¬ng ®èi æn ®Þnh, c¸c chi phÝ ®Çu vµo kh«ng biÕn ®éng lín th× viÖc gi÷ chi lµ thùc hiÖn ®­îc. - T¨ng thu t¨ng chi: lµ ph­¬ng ph¸p ®­îc sö dông phæ biÕn nhÊt hiÖn nay. Néi dung cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ t¨ng chi phÝ ®Çu vµo nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng nhanh h¬n khèi l­îng s¶n phÈm ®Çu ra. T¨ng chi phÝ ®Ó: + C¶i tiÕn c«ng nghÖ + N©ng cao NSL§ + S¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt, thay ®æi nguyªn vËt liÖu sö dông §èi víi nhµ m¸y, ph­¬ng ph¸p t¨ng lîi nhuËn b»ng t¨ng thu vµ t¨ng chi hiÖn nay lµ phï hîp nhÊt. Bëi lÏ, trong t×nh h×nh thÞ tr­êng tiªu thô ngµy cµng bÞ thu hÑp, nhµ m¸y cÇn ph¶i tËp trung nhiÒu vµo kh©u ®æi míi c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt. Chi phÝ ®Ó ®Çu t­ cho c«ng nghÖ míi sÏ ph¶i t¨ng nh»m ®¹t ®­îc tèc ®é nhanh h¬n khèi l­îng s¶n phÈm ®Çu ra. 1.3. T×m c¸c nguån vèn míi Nguån tµi trî cho doanh nghiÖp nãi chung lµ rÊt ®a d¹ng. Do ®Æc ®iÓm m« h×nh tæ chøc cña nhµ m¸y nªn ch­a ph¸t huy ®­îc nhiÒu nguån. Vèn chñ së h÷u cña nhµ m¸y chñ yÕu lµ lîi nhuËn gi÷ l¹i, nguån vay nî lµ tõ ng©n hµng, Tæng c«ng ty, c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ nguån thuª mua. Mét h­íng ®Ó ®a d¹ng ho¸ nguån vèn cho nhµ m¸y lµ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ v× theo quy ®Þnh cña luËt doanh nghiÖp ViÖt Nam, c«ng ty cæ phÇn ®­îc phÐp ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu. Nh­ ph©n tÝch trong ch­¬ng I, cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu lµ hai nguån tµi trî t­¬ng ®èi dåi dµo ®Æc biÖt khi c«ng ty cæ phÇn ®­îc huy ®éng vèn th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n. Trong khèi c«ng nghiÖp cña Tæng c«ng ty BC-VT ®· cã hai ®¬n vÞ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ lµ nhµ m¸y vËt liÖu vµ c¸p quang (SACOM) vµ xÝ nghiÖp khoa häc s¶n xuÊt thiÕt bÞ th«ng tin (KASATI). Cæ phÇn ho¸ bªn c¹nh ­u ®iÓm t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cho doanh nghiÖp cßn t¨ng tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng ®èi víi c«ng ty. §èi víi nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn, cã thÓ tiÕn hµng thÝ ®iÓm cè phÇn ho¸ ë mét vµi bé phËn. NÕu tiÕn triÓn tèt th× tiÕn hµnh trªn ph¹m vi toµn nhµ m¸y. Ngoµi ra, nhµ m¸y cã thÓ liªn doanh víi n­íc ngoµi th«ng qua c¸c dù ¸n ®Çu t­ d©y chuyÒn c«ng nghÖ tøc lµ bªn n­íc ngoµi cung cÊp c«ng nghÖ cho nhµ m¸y s¶n xuÊt (®©y lµ mét d¹ng FDI-§Çu t­ trùc tiÕp) 2. Gi¶i ph¸p gi¶m hµng tån kho 2.1. §Èy m¹nh nghiªn cøu thÞ tr­êng §Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng ø ®äng hµng do kh«ng b¸m s¸t nhu cÇu thÞ tr­êng, nhµ m¸y cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c “lµm thÞ tr­êng”. Lµm thÞ tr­êng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh tr­íc, trong vµ sau khi s¶n phÈm ®· ra ®êi Tr­íc khi s¶n xuÊt s¶n phÈm nhµ m¸y cÇn cö c¸c nh©n viªn tiÕn hµnh ®iÒu tra chän mÉu trªn thÞ tr­êng ®Ó n¾m b¾t nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng. §iÒu tra th«ng qua pháng vÊn hoÆc sö dông m¹ng Internet ®Ó th¨m dß ý kiÕn c¸c kh¸ch hµng c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Sau ®ã, ph©n ®o¹n thÞ tr­êng vµ x¸c ®Þnh nhãm kh¸ch hµng môc tiªu. Trong khi s¶n xuÊt s¶n phÈm, nhµ m¸y vÉn ph¶i tiÕn hµnh th¨m dß thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ kÞp thêi ®iÒu chØnh s¶n phÈm cho phï hîp víi nh÷ng thay ®æi trong thÞ hiÕu kh¸ch hµng. Kh©u yÕu cña nhµ m¸y lµ tÝnh phæ biÕn s¶n phÈm bªn ngoµi ngµnh B­u ®iÖn nªn sau khi s¶n phÈm ®· ra ®êi, nhµ m¸y ph¶i tiÕn hµnh ®ång lo¹t c¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn b¸n hµng: khuyÕn m¹i, gi¶m gi¸, qu¶ng c¸o trªn tivi. §Æc biÖt, víi mét sè s¶n phÈm nh­ ®iÖn tho¹i, èng nhùa, nhµ m¸y cã thÓ nhê c¸c nh©n viªn c«ng ty ®iÖn tho¹i vµ èng n­íc. Khi c¸c nh©n viªn ®iÖn tho¹i (èng n­íc) ®Õn l¾p ®Æt hoÆc söa ch÷a ®iÖn tho¹i (èng n­íc) hä cã thÓ t­ vÊn cho kh¸ch hµng dïng lo¹i ®iÖn tho¹i (èng nhùa) cña nhµ m¸y. §©y lµ nh÷ng ®éi ngò tiÕp thÞ vµ hiÖu qu¶ nhÊt v× kh¸ch hµng th­êng tin t­ëng hä. 2.2. X©y dùng tiªu chuÈn ISO cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn hµng khã tiªu thô hoÆc bÞ tr¶ l¹i lµ do chÊt l­îng hµng kÐm. Thùc tÕ nhµ m¸y míi chØ x©y dùng tiªu chuÈn ISO cho s¶n phÈm ®iÖn tho¹i (ISO 9002). Nªn ch¨ng ®èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c, nhµ m¸y còng x©y dùng tiªu chuÈn ISO. S¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ sÏ ®­îc kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc tin t­ëng, viÖc t¨ng s¶n l­îng b¸n lµ ®iÒu hoµn toµn thùc hiÖn ®­îc. §ång thêi, nhµ m¸y còng cÇn t¨ng c­êng kh©u kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm (KCS) v× kh©u nµy ®­îc tiÕn hµnh cµng kü th× chi phÝ ®Ó båi th­êng cho s¶n phÈm háng khi ®· göi b¸n cµng gi¶m vµ sè l­îng s¶n phÈm hµng bÞ tr¶ l¹i sÏ Ýt. 2.3. Gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Ó c¹nh tranh. Nh­ chóng ta biÕt, hiÖn nay kh«ng chØ nhµ m¸y mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung ®Òu ®øng tr­íc sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. Mét trong c¸c biÖn ph¸p ®­îc c¸c doanh nghiÖp sö dông phæ biÕn lµ h¹ gi¸ hµng. Muèn gi¶m ®­îc gi¸ hµng mµ kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn th× ph¶i h¹ ®­îc gi¸ thµnh. Muèn h¹ ®­îc gi¸ thµnh th× ph¶i gi¶m ®­îc nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt ch¼ng h¹n nh­ chi phÝ qu¶n lý (®iÖn, ®iÖn tho¹i, ...) vµ t×m kiÕm nh÷ng nguån nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo gi¸ rÎ. 2.4. Xö lý c¸c tµi s¶n thõa trong kho kh«ng sö dông ®Õn Xö lý nh÷ng tµi s¶n nµo kh«ng sö dông hoÆc Ýt sö dông ®Ó thu håi vèn, ch¼ng h¹n phÕ liÖu vËt t­ cña nhµ m¸y (chiÕm tõ 3-5% tæng vËt t­). 2.5. X¸c ®Þnh møc dù tr÷ tèi ­u: Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn hµng tån kho nhiÒu lµ do m¹ng cña ngµnh B­u ®iÖn lµ m¹ng “liªn hîp quèc”, thiÕt bÞ cña m¹ng cïng lóc do nhiÒu h·ng cung cÊp: Acatel, Siemen, Ericsson... Khi c¸c ®¬n vÞ trong vµ ngoµi ngµnh ®Êu thÇu ®Ó ®­îc quyÒn cung cÊp c¸c thiÕt bÞ cho m¹ng, nÕu h·ng Ericsson tróng thÇu th× c¸c ®¬n vÞ chuyªn cung cÊp c¸c thiÕt bÞ cña h·ng sÏ nghiÔm nhiªn tiªu thô ®­îc sè thiÕt bÞ cña m×nh. Nh÷ng h·ng kh¸c sÏ ph¶i chÊp nhËn ®Ó sè thiÕt bÞ cña m×nh ë l¹i trong kho chê ®Õn lóc m¹ng cÇn thay thÕ míi. Nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn lµ mét trong sè c¸c n¬i cung cÊp c¸c phô tïng thay thÕ khi m¹ng trôc trÆc. Nh­ng nhµ m¸y chØ chuyªn cung cÊp thiÕt bÞ cña mét h·ng nhÊt ®Þnh (VD: Acatel) nªn trong tr­êng hîp h·ng Acatel kh«ng tróng thÇu th× sè thiÕt bÞ nhËp vµo sÏ bÞ tån trong kho g©y t¨ng hµng tån kho. Nh­ vËy vÊn ®Ò m©u thuÉn lµ nÕu kh«ng nhËp, kh«ng dù tr÷ th× trong tr­êng hîp th¾ng thÇu sÏ kh«ng ®ñ thiÕt bÞ cung øng cho m¹ng nh­ng nÕu ®· nhËp vµ dù tr÷ khèi l­îng lín thiÕt bÞ mµ kh«ng tróng thÇu th× ph¶i chÊp nhËn tån kho nhiÒu. §Ó gi¶i quyÕt ®­îc m©u thuÉn, nhµ m¸y cÇn ph¶i nghiªn cøu kü tØ lÖ thiÕt bÞ cña m¹ng xem trong m¹ng cã bao nhiªu phÇn tr¨m sö dông Tæng ®µi Acatel, Ericsson, Siemen, TriÒu Tiªn... Tõ thùc tÕ 20% s¶n phÈm cña nhµ m¸y cung cÊp cho m¹ng tæng ®µi, nhµ m¸y sÏ lªn kÕ ho¹ch dù tr÷ thiÕt bÞ phôc vô m¹ng. 2.6. CÇn chuyªn m«n ho¸ vµo mét sè s¶n phÈm ®Ó t¹o ­u thÕ riªng ViÖc s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu s¶n phÈm g©y nÆng nÒ trong c«ng t¸c qu¶n lý c¸c s¶n phÈm vµ nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm. §©y còng lµ mét nguyªn nh©n g©y tån kho lín. Do ®ã nhµ m¸y nªn chuyªn m«n ho¸ vµo mét sè s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn lín vµ thÞ tr­êng lu«n cÇn. 3.Gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng ph¶i thu qu¸ lín. 3.1. T¨ng c­êng ®èi chiÕu c«ng nî §Þnh kú (th¸ng, quý) nhµ m¸y ph¶i ®èi chiÕu, tæng hîp ph©n tÝch t×nh h×nh c«ng nî ph¶i thu, ®Æc biÖt lµ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n, qu¸ h¹n vµ c¸c kho¶n nî khã ®ßi. C¸c kho¶n nî kh«ng thu håi ®­îc cÇn x¸c ®Þnh râ møc ®é, nguyªn nh©n, tr¸ch nhiÖm vµ biÖn ph¸p xö lý. 3.2. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. Kho¶n ph¶i thu chØ thu håi khi ®· b¸n ®­îc hµng. Hµng cã b¸n ®­îc hay kh«ng cßn phô thuéc vµo thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. NÕu hµng chÊt l­îng qu¸ kÐm hoÆc lçi mèt, ng­êi tiªu dïng sÏ kh«ng mua tøc lµ doanh nghiÖp sÏ mÊt kho¶n ph¶i thu ®ã. Nh­ vËy, ®Ó hµng kh«ng bÞ tr¶ l¹i vµ thu ®­îc tiÒn, nhµ m¸y ph¶i liªn tôc ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 3.3. §Ò nghÞ Ban Tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty ®øng ra lµm trung t©m thanh to¸n. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn ph¶i thu cao lµ 85% s¶n phÈm cña nhµ m¸y b¸n cho c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh nh­ng v× nh÷ng s¶n phÈm nµy phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh lín, thêi gian thi c«ng dµi vµ quyÕt to¸n chËm nªn thanh to¸n cho nhµ m¸y chËm. §Ó tr¸nh bÞ ®äng vèn cña nhµ m¸y, Tæng c«ng ty cã thÓ ®øng ra thanh to¸n hé cho c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh th«ng qua Ban Tµi chÝnh khi ®Õn h¹n víi nhµ m¸y vµ nghiÔm nhiªn Tæng c«ng ty sÏ trë thµnh chñ nî míi cña c¸c B­u ®iÖn tØnh thµnh. 4.Gi¶i ph¸p dù tr÷ tiÒn mÆt ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n §Ó ®¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n hµng ngµy ®ång thêi tr¸nh nh÷ng thiÖt h¹i do dù tr÷ qu¸ nhiÒu tiÒn ng­êi ta th­êng x¸c ®Þnh l­îng tiÒn tèi ­u (M*) theo c«ng thøc: Trong ®ã: Mn - tæng møc tiÒn mÆt gi¶i ng©n hµng n¨m Cb - chi phÝ cho mçi lÇn b¸n chøng kho¸n thanh kho¶n cao i - l·i suÊt Trong qu¸ tr×nh kinh doanh, l­îng tiÒn vµo ra cña doanh nghiÖp khã dù kiÕn tr­íc ®­îc tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn møc dù tr÷ còng kh«ng thÓ ®Òu ®Æn nh­ c«ng thøc trªn. V× vËy ng­êi ta x¸c ®Þnh kho¶ng dao ®éng tiÒn mÆt (d). NÕu l­îng tiÒn mÆt ë d­íi møc thÊp (giíi h¹n d­íi) th× doanh nghiÖp ph¶i b¸n chøng kho¸n ®Ó cã l­îng tiÒn mÆt ë møc dù kiÕn, ng­îc l¹i t¹i giíi h¹n trªn doanh nghiÖp sö dông sè tiÒn v­ît qu¸ møc giíi h¹n mua chøng kho¸n ®Ó ®­a l­îng tiÒn mÆt vÒ møc dù kiÕn. d = 3(3/4.Cb.Vb/i)1/3 Vb – ph­¬ng sai cña thu chi ng©n quü Møc tiÒn mÆt theo thiÕt kÕ = møc tiÒn mÆt giíi h¹n d­íi + d/3 Tuy nhiªn qua thùc tÕ t¹i nhµ m¸y khã cã thÓ ¸p dông ®­îc m« h×nh trªn v×: ViÖc lÊy sè liÖu thùc tÕ chÝnh x¸c vÒ thu chi ng©n quü hµng ngµy cña nhµ m¸y lµ rÊt khã. Trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a ph¸t triÓn, ®a sè c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ch­a cã thãi quen ®Çu t­ tiÒn d­ thõa vµo chøng kho¸n thanh kho¶n cao. V× vËy sè liÖu vÒ chi phÝ mua b¸n chøng kho¸n lµ kh«ng cã. 5.Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî cho TSL§ (vèn cè ®Þnh) Do ®Æc ®iÓm TSC§ vµ vèn ®Çu t­ cho TSC§ tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh song vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt vµ ®Æc tÝnh sö dông ban ®Çu, cßn gi¸ trÞ l¹i chuyÓn dÞch dÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. V× thÕ, néi dung b¶o toµn nguån tµi trî cho TSC§ bao gåm hai mÆt hiÖn vËt vµ mÆt gi¸ trÞ. 6. §µo t¹o nguån nh©n lùc vµ n©ng cao t×nh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò nh©n viªn trong toµn bé nhµ m¸y. 6.1. §µo t¹o nh©n viªn s¶n xuÊt Con ng­êi lµ mét kh©u yÕu trong viÖc thùc hiÖn tÝnh ®ång bé cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña nhµ m¸y. Bëi lÏ, khi ®· cã ®ñ vèn ®Çu t­ cho mét thiÕt bÞ míi ch­a ch¾c ®· t¹o ra ®­îc s¶n phÈm chÊt l­îng cao nh­ n­íc ngoµi ®· lµm bëi v× nguån nh©n lùc cña hä cã tay nghÒ h¬n. MÆt kh¸c, v× ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña nhµ m¸y lµ tÝnh ®a d¹ng vµ liªn tôc thay ®æi s¶n phÈm, ng­êi c«ng nh©n ph¶i th­ëng xuyªn ®­îc ®µo t¹o ®Ó thÝch nghi víi c«ng nghÖ míi. Nhµ m¸y cã thÓ kiÕn nghÞ Tæng c«ng ty bæ sung kinh phÝ ®µo t¹o ®Ó hç trî cho nhµ m¸y. 6.2. N©ng cao kiÕn thøc cho nh©n viªn b¸n hµng vµ thµnh lËp thªm bé phËn trî gióp kü thuËt Nh­ ®· nªu trong phÇn tån t¹i, tr×nh ®é ®éi ngò nh©n viªn b¸n hµng cña ch­a cao, tuy lµ c¸n bé tiÕp thÞ nh­ng kh«ng am hiÓu vÒ kü thuËt nªn dÉn ®Õn tr­êng hîp mÆc dï hµng vÉn n»m trong kho nh­ng do nh©n viªn kh«ng thuéc tªn s¶n phÈm nªn khi kh¸ch hµng thay ®æi c¸ch gäi tªn s¶n phÈm , nh©n viªn th«ng b¸o kh«ng cßn s¶n phÈm. Mét vÝ dô kh¸c, ng­êi mua bÞ háng thiÕt bÞ nh­ng kh«ng biÕt lµ háng bé phËn nµo khi gäi ®iÖn hái nh©n viªn b¸n hµng. Do kh«ng th¹o kü thuËt nªn c¶ nh©n viªn vµ ng­êi mua ph¶i d¾t d©y vÒ nhµ m¸y ®Ó hái, g©y phiÒn to¸i cho kh¸ch hµng. §Ó kh¾c phôc nh­îc ®iÓm nµy, nhµ m¸y cã thÓ tiÕn hµnh song song hai ph­¬ng ¸n: Mét lµ, tæ chøc c¸c buæi häc vµ mêi c¸c chuyªn gia kü thuËt trong vµ ngoµi n­íc ®Õn gi¶ng nh»m n©ng cao kiÕn thøc kü thuËt cho c¸c nh©n viªn b¸n hµng. Hai lµ, thµnh lËp thªm bé phËn trî gióp kü thuËt t­¬ng tù nh­ support cña c¸c c«ng ty tin häc vµ 1080 ®· lµm. Cô thÓ chøc n¨ng cña bé phËn nµy lµ gi¶i thÝch cho kh¸ch hµng vÒ tÝnh n¨ng kü thuËt cña s¶n phÈm, t­ vÊn vÒ c¸ch sö dông thiÕt bÞ vµ ph¸t hiÖn c¸c háng hãc mµ kh¸ch hµng kh«ng t×m ra. Nh­ vËy, sÏ t¹o cho kh¸ch hµng t©m lý “nh©n viªn kü thuËt giái nh­ vËy ch¾c ch¾n c¸c s¶n phÈm cña nhµ m¸y sÏ kh«ng cã háng hãc” vµ kh¸ch hµng sÏ t×m ®Õn s¶n phÈm cña nhµ m¸y th­êng xuyªn. 6.3. N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng vµ cÇn qu¶n lý chÆt chÏ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó tr¸nh thÊt tho¸t c¸c nguån lùc. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn tµi s¶n thiÕu hôt hoÆc bÞ sö dông l·ng phÝ g©y ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ch­a cao. Nhµ m¸y cÇn ®Ò ra khÈu hiÖu “Thùc hµnh tiÕt kiÖm” vµ cã biÖn ph¸p khuyÕn khÝch b»ng vËt chÊt ®èi víi nh÷ng ph©n x­ëng Ýt l·ng phÝ c¸c tµi s¶n trong s¶n xuÊt vµ trong qu¶n lý. ViÖc tæ chøc lao ®éng gi÷a c¸c ca ph¶i liÒn m¹ch vµ khoa häc ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng m¸y ®· ho¹t ®éng mµ nh©n viªn vÉn ch­a lµm dÉn ®Õn l·ng phÝ ®iÖn vµ hao mßn m¸y mãc. III.KiÕn nghÞ ®èi víi chÝnh s¸ch ph¸p luËt C¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc gi÷ vai trß rÊt quan träng trong huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån tµi trî cña doanh nghiÖp. ChÝnh s¸ch ph¸p luËt Nhµ n­íc cµng b¸m s¸t thùc tÕ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th× tÝnh ®óng ®¾n cµng cao. Trong thêi gian qua, hÖ thèng ph¸p luËt vÒ kinh tÕ cña ViÖt Nam ®ang dÉn c¶i thiÖn cho phï hîp víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, mçi quy ®Þnh míi ®Òu kh«ng tr¸nh khái nh÷ng v­íng m¾c khi thùc hiÖn. Gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c, nhµ m¸y còng cã nh÷ng lóng tóng ®èi víi mét sè quy ®Þnh cña Nhµ n­íc trong luËt thuÕ GTGT, chÕ ®é ­u ®·i ®Çu t­, chÝnh s¸ch phô thu. Em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ sau: 1.ThuÕ GTGT cÇn quy ®Þnh cô thÓ chi tiÕt vµ h­íng dÉn thèng nhÊt LuËt thuÕ GTGT b¾t ®Çu ®i vµo thùc hiÖn tõ 1/1/1999 víi môc ®Ých t¹o ra sù c«ng b»ng h¬n cho c¸c doanh nghiÖp. Nh­ng do ch­a cã kinh nghiÖm nªn qu¸ tr×nh thùc hiÖn vÉn cßn nhiÒu tån t¹i, g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp nãi chung vµ nhµ m¸y nãi riªng. Ch¼ng h¹n cïng mét s¶n phÈm tñ s¾t b­u chÝnh cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn nh­ng miÒn B¾c ¸p dông møc thuÕ suÊt 5%, miÒn Nam l¹i ¸p dông mét møc thuÕ suÊt 10%. Bëi lÏ, c¸n bé thuÕ miÒn B¾c hiÓu tñ s¾t lµ s¶n phÈm c¬ khÝ nªn ¸p dông thuÕ suÊt 5%, cÊn bé thuÕ miÒn Nam l¹i cho r»ng tñ s¾t b­u chÝnh bªn trong l¾p phiÕn ®Çu nèi, b¶o an chèng sÐt nªn ph¶i lµ s¶n phÈm ®iÖn tö vµ ¸p dông thuÕ suÊt 10%. HoÆc cïng mét s¶n phÈm ®­îc cÊu thµnh tõ nhùa, ®iÖn tö vµ c¬ khÝ th× ch­a quy ®Þnh râ møc thuÕ suÊt ¸p dông. Nh­ vËy, c¸n bé ngµnh thuÕ cÇn nghiªn cøu theo môc ®Ých sö dông cña s¶n phÈm ®Ó quy ®Þnh thuÕ suÊt cho phï hîp. Ngµnh thuÕ ph¶i tæ chøc nhiÒu buæi tËp huÊn h¬n n÷a ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé thuÕ ®Ó chñ ®éng khi xö lý c¸c t×nh huèng cô thÓ. 2. H­íng dÉn cô thÓ vÒ c¸ch tÝnh thu nhËp do ­u ®·i ®Çu t­ mang l¹i Trong th«ng t­ h­íng dÉn thùc hiÖn miÔn thuÕ, gi¶m thuÕ cho c¸c ®èi t­îng ®­îc h­ëng ­u ®·i ®Çu t­ theo NghÞ ®Þnh sè 51/1999/N§-CP ngµy 8/7/1999 cã ghi “ C¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i h¹ch to¸n riªng phÇn thu nhËp t¨ng thªm do ®Çu t­ mang l¹i ®Ó x¸c ®Þnh sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®­îc miÔn, gi¶m. Tuy nhiªn, th«ng t­ nµy kh«ng h­íng dÉn cô thÓ lµ tû lÖ gi÷a gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®Çu t­ míi ®­a vµo sö dông trªn tæng gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh sÏ tiÕp víi gi¸ trÞ nµo. C¸c c¸n bé h­íng dÉn thùc hiÖn th«ng t­ l¹i h­íng dÉn theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau, ng­êi th× h­íng dÉn lµ tØ lÖ nµy nh©n víi tæng doanh thu, ng­êi th× h­íng dÉn tØ lÖ nµy sÏ nh©n víi phÇn chªnh lÖch thu nhËp gi÷a n¨m ch­a h­ëng ­u ®·i ®Çu t­ liÒn tr­íc vµ n¨m ®­îc h­ëng ­u ®·i ®Çu t­. Hai c¸ch tÝnh nµy ®Òu thiÖt cho doanh nghiÖp v× sè thuÕ thu nhËp ®­îc miÔn gi¶m kh«ng t­¬ng xøng víi phÇn thu nhËp do ­u ®·i ®Çu t­ mang l¹i. 3. Nhµ n­íc cÇn xem xÐt l¹i chÝnh s¸ch phô thu: ChÝnh s¸ch phô thu do Nhµ n­íc ®Æt ra víi môc ®Ých lµ b¶o hé c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh trong n­íc nh­ng v« h×nh chung ng­êi ®­îc h­ëng lîi kh«ng ph¶i lµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc mµ lµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu n­íc ngoµi. Chóng ta thö lµm phÐp tÝnh thiÖt h¹i cña doanh nghiÖp trong n­íc ë vÝ dô d­íi ®©y: §Ó s¶n xuÊt ®­îc 1 kg bét PVC, xÝ nghiÖp liªn doanh ph¶i nhËp nguyªn liÖu gi¸ 5000 ® vµ gi¸ b¸n ra lµ 10.000 ®. Nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn mua bét PVC ®Ó s¶n xuÊt èng nhùa nÕu mua tõ c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh ph¶i tr¶ 10.000®, nÕu nhËp khÈu gi¸ lµ 9400 céng thªm phô thu (5% gi¸ trÞ nhËp khÈu) th× tæng tiÒn ph¶i tr¶ cho 1kg bét PVC b»ng 9870 (9400 + 5% ´9400). C¶ hai tr­êng hîp nhµ m¸y ®Òu ph¶i chÞu chi phÝ ®Çu vµo cao, ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh. TÊt nhiªn c¸c c«ng ty cña n­íc ngoµi hoµn toµn cã thÓ b¸n bét PVC víi gi¸ 9000 ® nh­ng hä lîi dông chÝnh s¸ch phô thu cña Nhµ n­íc ta ®Ó n©ng gi¸ bét PVC lªn gÇn víi møc 10.000 ® (tÝnh c¶ phô thu). MÆt kh¸c, c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh kh«ng t×m ®­îc nguån ®Çu vµo trong n­íc nªn ph¶i nhËp khÈu nguyªn liÖu tõ n­íc ngoµi vµ hä bÞ mua nguyªn liÖu víi gi¸ cao nªn gi¸ thµnh cao dÉn ®Õn gi¸ b¸n lªn tíi 10.000 ®. Nh­ vËy, doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®­îc lîi ë c¶ hai phÝa: b¸n nguyªn liÖu ®Çu vµo ®Ó s¶n xuÊt bét PVC vµ b¸n b¸n bét PVC thµnh phÈm. Nhµ n­íc cÇn xem xÐt l¹i quy ®Þnh phô thu ®Ó tr¸nh thiÖt h¹i cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. KÕt luËn Nguån tµi trî lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®Æc biÖt cïng víi quy m« s¶n xuÊt gia t¨ng, nguån tµi trî cµng cã vai trß quan träng h¬n. Nã t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc liªn tôc ë mäi kh©u tõ ®Çu vµo, s¶n xuÊt ®Õn l­u th«ng ph©n phèi. Tuy vËy nguån tµi trî chØ cã hiÖu qu¶ khi nã ®­îc sö dông hîp lý. Th«ng qua chuyªn ®Ò nµy, em muèn ®­a ra mét minh ho¹ cô thÓ vÒ c¸ch thøc sö dông nguån tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh t¹i mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt - nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn, ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp cña Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng. Chuyªn ®Ò ®· thùc hiÖn ®­îc mét sè c«ng viÖc sau: - øng dông nh÷ng lý luËn chung vÒ c¸c nguån tµi trî vµo thùc tiÔn nhµ m¸y ®Ó thÊy ®­îc c¬ cÊu nguån vèn cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. - Ph©n tÝch c¸ch thøc ph©n bæ nguån vèn vµo ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó thÊy ®­îc tÝnh hîp lý vµ ch­a hîp lý trong c¸ch thøc sö dông nguån tµi trî cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. Trªn c¬ së c¸c ph©n tÝch, ®­a ra nhËn xÐt ®¸nh gi¸ ®ång thêi lý gi¶i nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh sö dông nguån tµi trî cña nhµ m¸y. Tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån tµi trî ë nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. Tuy nhiªn, chuyªn ®Ò vÉn cßn mét sè h¹n chª cßn tån t¹i. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c« chó ë nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. Danh môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2000 - 2004 cña nhµ m¸y thiÕt bÞ B­u ®iÖn. 2. L­u ThÞ H­¬ng - Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp (dïng cho ngoµi ngµnh) - Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc n¨m 2004. 3. Martin Pretty Keown, Basic Financial Management - Scott. 4. NguyÔn Kim Truy - Qu¶n trÞ kinh doanh - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª n¨m 2002. 5. NguyÔn V¨n C«ng - Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh - Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh n¨m 2002. 6. Nhµ xuÊt b¶n B­u ®iÖn Hµ Néi - N¨m 2000 - C¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam. 7. Nhµ xuÊt b¶n B­u ®iÖn Hµ Néi - N¨m 2002 - Quy chÕ tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn Th«ng ViÖt Nam. 8. Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng Hµ Néi - N¨m 2000 - LuËt doanh nghiÖp vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh míi. 9. Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - HÖ thèng chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp. 10. Qu¶n trÞ tµi chÝnh - Tr­êng §¹i häc tµi chÝnh. 11. Tr­¬ng §oµn ThÓ - Gi¸o tr×nh quant rÞ s¶n xuÊt vµ t¸c nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n thèn kª - N¨m 2002. 12.Vò V¨n Hµo, §µm V¨n HuÖ, NguyÔn Quang Ninh - Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ Néi - N¨m 2002.