Đề tài Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở công ty xuất nhập khẩu và xây dựng nông lâm nghiệp

ôc tµi s¶n l­u ®éng kh¸c vµ hµng tån kho cã tû lÖ nhá ®i trong n¨m 2001, ®iÒu nµy ch­a h¼n lµ tèt nhÊt lµ víi kho¶n hµng tån kho v× C«ng ty tiªu thô ®­îc nhiÒu s¶n phÈm gi¶m ®­îc nî hµng tån kho nh­ng l¹i kh«ng thu ®­îc tiÒn. Kho¶n môc tiÒn mÆt tiÕp tôc t¨ng lªn vµ chiÕm 5,18%, víi kho¶n môc nµy th× tû lÖ nµy cã lÏ lµ h¬i cao bëi nã sÏ kh«ng cã lîi cho hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng v× kho¶n nµy cµng cao th× l­îng vèn l­u ®éng kh«ng sinh lêi hoÆc sinh lêi rÊt Ýt sÏ t¨ng lªn. Sang ®Õn n¨m 2002 th× tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu ®· t¨ng lªn qu¸ lín chiÕm tíi 67,6% tµi s¶n l­u ®éng, C«ng ty ®ang thùc sù gÆp khã kh¨n víi c«ng t¸c thu håi nî, kho¶n ph¶i thu t¨ng vµ kho¶n hµng dù tr÷ gi¶m lµ biÓu hiÖn cña viÖc b¸n ®­îc hµng mµ kh«ng thu ®­îc tiÒn. Kho¶n môc Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c ®· gi¶m xuèng chØ cßn chiÕm 16,44% lµ t­¬ng ®èi phï hîp vµ kho¶n vèn b»ng tiÒn chiÕm 3,36% cã thÓ coi lµ thÝch hîp cña C«ng ty. Trªn ®©y míi chØ lµ xem xÐt mét c¸ch tæng quan ¶nh h­ëng cña c¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng, ®Ó cã thÓ biÕt møc ®é ¶nh h­ëng hay tÝnh hîp lý cña c¸c kho¶n môc cÊu thµnh lªn tµi s¶n l­u ®éng cÇn thiÕt ph¶i ®i s©u vµo ph©n tÝch c¸c kho¶n môc. 2.2.2.2. C¬ cÊu tiÒn mÆt Kho¶n môc nµy bao gåm c¸c kho¶n tiÒn mÆt t¹i quü, tiÒn göi ng©n hµng. Cã thÓ nãi tiÒn lµ m¹ch m¸u trong c¬ thÓ bëi nã ®­îc l­u chuyÓn liªn tôc hµng ngµy, hµng giê nã gióp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra liªn tôc. B¶ng 28: C¬ cÊu tiÒn mÆt ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 Tr.® % Tr.® % Tr.® % Tr.® % Vèn b»ng tiÒn 156 100 231 100 853 100 687 100 1. TiÒn mÆt t¹i quü 85 54,49 176 75,76 248 29,07 261 37,99 2. TiÒn göi ng©n hµng 71 45,51 55 24,24 605 70,93 426 62,01 Trong c¬ cÊu tiÒn mÆt cña C«ng ty ta thÊy chØ gåm hai kho¶n lµ tiÒn mÆt t¹i quü vµ tiÒn göi ng©n hµng, ngoµi ra C«ng ty kh«ng cã tiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n còng nh­ kh«ng cã kho¶n môc nµo ®Çu t­ cho chøng kho¸n thanh kho¶n. N¨m 1999 l­îng vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty lµ kh¸ Ýt, 156 triÖu ®ång chØ chiÕm 1,41% tµi s¶n l­u ®éng trong ®ã tiÒn mÆt t¹i quü chiÕm 54,49% vµ tiÒn göi ng©n hµng lµ 45,51%, C«ng ty ®· h¹n chÕ gi÷ tiÒn mÆt t¹i quü tíi møc tèi thiÓu v× kho¶n nµy kh«ng hÒ sinh lêi, kho¶n cßn l¹i C«ng ty göi ng©n hµng. Sang ®Õn n¨m 2000 l­îng vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty ®· t¨ng lªn lµ 231 triÖu ®ång trong ®ã tiÒn mÆt t¹i quü lµ 176 triÖu ®ång chiÕm 75,76% mµ l­îng tiÒn mÆt t¹i quü ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo nhu cÇu thanh to¸n, chi tr¶ do ®ã cã thÓ thÊy nhu cÇu nµy cña C«ng ty trong n¨m 2000 ®· t¨ng lªn kh¸ nhiÒu so víi n¨m 1999. N¨m 2001 do sù t¨ng lªn kh¸ nhiÒu cña vèn b»ng tiÒn do ®ã tiÒn mÆt t¹i quü lµ 248 triÖu ®ång vµ chØ chiÕm 29,07% cßn l¹i lµ kho¶n C«ng ty göi ng©n hµng. Cã thÓ thÊy r»ng trong n¨m 2001 l­îng vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi thõa nã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. Sang n¨m 2002 th× l­îng vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng chØ cßn 687 triÖu ®ång trong ®ã tiÒn mÆt t¹i quü lµ 261 triÖu ®ång chiÕm 37,99% tû lÖ nµy lµ t­¬ng ®èi hîp lý. Cã thÓ nãi r»ng trong n¨m 2002 C«ng ty ®· cã ®­îc c¬ cÊu tiÒn mÆt lµ kh¸ phï hîp nã sÏ ¶nh h­ëng tèt ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. 2.2.2.3. C¬ cÊu c¸c kho¶n ph¶i thu: C¸c kho¶n ph¶i thu lµ mét bé phËn chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty vµ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn chu kú vËn ®éng cña tµi s¶n l­u ®éng. ViÖc qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®­îc sù quan t©m ®Æc biÖt cña C«ng ty nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh hiÖn nay th× chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i ®ang lµ c«ng cô ®Ó thu hót kh¸ch hµng. B¶ng 29: C¬ cÊu c¸c kho¶n ph¶i thu ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 Tr.® % Tr.® % Tr.® % Tr.® % C¸c kho¶n ph¶i thu 3.635 100 2.479 100 8.510 100 13.838 100 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 2.444 67,24 1.024 41,31 6.583 77,36 12.677 91,61 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 850 23,38 1.054 42,52 1.457 17,12 1.358 9,81 3.Ph¶i thu kh¸c 341 9,38 401 16,17 640 7,52 367 2,65 4. Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi 0 0 0 0 -170 -2,0 -564 -4,07 Qua b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn trong 4 n¨m qua, ®Æc biÖt lµ trong 2 n¨m gÇn ®©y n¨m 2001 vµ n¨m 2002. N¨m 1999 kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng lµ 2.444 triÖu ®ång chiÕm 67,42% gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu, n¨m 2000 c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m xuèng chØ cßn 2.479 triÖu ®ång gi¶m xuèng 1.156 triÖu ®ång so víi n¨m 1999 t­¬ng ®­¬ng víi gi¶m 31,8%, ®ång thêi víi viÖc gi¶m xuèng cña c¸c kho¶n ph¶i thu lµ viÖc gi¶m xuèng kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng trong n¨m 2000 gi¶m xuèng chØ cßn 1.024 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng víi gi¶m 1.402 triÖu ®ång vµ t­¬ng ®­¬ng víi gi¶m 58,1% do ®ã kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng trong n¨m 2000 chØ chiÕm 41,31% c¸c kho¶n ph¶i thu. Tû lÖ kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng ®· t¨ng lªn rÊt nhiÒu trong 2 n¨m 2001 vµ 2002, trong n¨m 2001 kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng lµ 6.583 triÖu ®ång chiÕm 77,36% gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng 5.559 triÖu ®ång so víi n¨m 2000 t­¬ng ®­¬ng víi t¨ng 542,87%, sù t¨ng lªn nµy lµ qu¸ lín ®iÒu nµy ®­îc gi¶i thÝch b»ng viÖc C«ng ty ®· sö dông chÝnh s¸ch cho kh¸ch hµng tøc lµ chÊp nhËn b¸n chÞu cho kh¸ch hµng, tuy nhiªn viÖc b¸n chÞu nµy cã thÓ nhËn ®Þnh lµ kh¸ dÔ dµng hay nãi ®óng h¬n lµ bÊt cËp do ®ã kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng ®· t¨ng m¹nh. Tuy r»ng víi viÖc thùc hiÖn réng r·i chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i C«ng ty sÏ t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm, gi¶m ®­îc l­îng hµng tån kho nh­ng l¹i dÉ tíi t×nh tr¹ng bÞ chiÕm dông vèn, kh¶ n¨ng rñi ro kh«ng ®ßi ®­îc nî t¨ng lªn ®iÒu nµy còng ®­îc thÓ hiÖn ë viÖc C«ng ty ®· ph¶i ®­a ra kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, tuy míi chØ lµ 170 triÖu ®ång. N¨m 2000 kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng cña C«ng ty kh«ng nh÷ng kh«ng ®­îc h¹n chÕ mµ cßn tiÕp tôc t¨ng m¹nh, t¨ng 6.094 triÖu ®ång so víi n¨m 2001 t­¬ng ®­¬ng víi t¨ng 91,61% c¸c kho¶n ph¶i thu. Víi viÖc t¨ng m¹nh kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng nh­ vËy lµ mét viÖc ®¸ng b¸o ®éng trong chÝnh s¸ch b¸n chÞu cña C«ng ty, C«ng ty thùc sù cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó thu håi hÕt kho¶n nî nµy ®ång thêi cã nh÷ng gi¶i ph¸p chän läc kh¸ch hµng ®Ó võa t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng tiªu thô võa gi¶m ®­îc kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng vµ t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng thu håi nî. Tuy nhiªn ngoµi kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng th× kho¶n tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n cña C«ng ty còng kh¸ lín, n¨m 1999 kho¶n nµy lµ 850 triÖu ®ång chiÕm 23,38% kho¶n ph¶i thu. N¨m 2000 kho¶n tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n lµ 1.054 triÖu ®ång chiÕm 42,52% kho¶n ph¶i thu tû lÖ nµy cã thÓ nãi lµ kh¸ lín v× khi C«ng ty ®Ó cho kho¶n nµy lín tøc lµ C«ng ty ®· ®Ó cho ng­êi b¸n chiÕm dông vµ sö dông vèn cña m×nh trong khi C«ng ty lµ ng­êi ph¶i chÞu chi phÝ vèn, ®ång thêi kh«ng sinh lêi ®­îc víi kho¶n vèn ®ã. Tuy nhiªn sang n¨m 2001 tû lÖ cña kho¶n nµy trong c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty ®· gi¶m xuèng chØ cßn chiÕm 17,12% nh­ng vÒ mÆt gi¸ trÞ lµ vÉn lín lµ 1.457 triÖu ®ång, C«ng ty cÇn ph¶i nguån nµy xuèng b»ng viÖc trë thµnh b¹n hµng quen thuéc vµ mua víi khèi l­îng lín ®Ó cã thÓ ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i nh­ gi¶m gi¸ nhÊt lµ gi¶m kho¶n ph¶i tr¶ tr­íc. Cã lÏ C«ng ty còng nhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã nªn sang n¨m 2002 kho¶n tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n chØ cßn 1.358 triÖu ®ång chiÕm 9,81% c¸c kho¶n ph¶i thu ®ã lµ mét dÊu hiÖu tÝch cùc vµ ®¸ng ghi nhËn cña C«ng ty. Ngoµi c¸c kho¶n trªn th× trong c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty cßn cã kho¶n ph¶i thu kh¸c, kho¶n nµy tuy kh«ng lín nh­ng còng ®ßi hái C«ng ty cã biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ ®Ó cã thÓ gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu còng nh­ thu håi ®­îc hÕt c¸c kho¶n ph¶i thu. 2.2.2.4. C¬ cÊu hµng tån kho: Lµ mét C«ng ty thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh thiªn nhiÒu vÒ lÜnh vùc th­¬ng m¹i nªn dù tr÷ vµ tån kho lµ mét vÊn ®Ò ®Æc biÖt quan träng ®èi víi C«ng ty. B¶ng 30: C¬ cÊu hµng tån kho ChØ tiªu N¨m 1999 N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 Tr.® % Tr.® % Tr.® % Tr.® % 1. Nguyªn vËt liÖu tån kho 301 8,77 169 38,86 350 15,65 67 2,59 2. C«ng cô, dông cô trong kho 115 3,35 150 3,44 150 6,71 185 7,15 3. CPSXKD dë dang 1.067 31,1 338 8,9 366 16,36 451 17,42 4. Thµnh phÈm tån kho 1.905 55,52 2.051 47,02 1.328 59,36 488 18,85 5. Hµng ho¸ tån kho 43 1,25 78 1,78 43 1,92 1398 53,99 Tæng hµng tån kho 3.431 100 4.36 100 2.237 100 2589 100 Qua c¬ cÊu hµng tån kho cña C«ng ty ta thÊy r»ng tuy l­îng tån kho cña C«ng ty trong thêi gian qua kh«ng lín nh­ng diÔn biÕn rÊt phøc t¹p, c¸c kho¶n môc cã sù t¨ng gi¶m lÉn lén nh­ chØ tiªu nguyªn vËt liÖu tån kho n¨m 1999 lµ 301 triÖu ®ång chiÕm 8,77% trong khi n¨m 2000 lµ 1.695 triÖu ®ång chiÕm 38,86% l­îng hµng, sang ®Õn n¨m 2001 lµ 350 triÖu ®ång chØ chiÕm 15,65% l­îng hµng tån kho vµ cuèi cïng lµ n¨m 2002 chØ cßn 67 triÖu ®ång chiÕm 2,59%, víi sù t¨ng gi¶m thÊt th­êng nµy sÏ rÊt khã ®­a ra ®­îc nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c r»ng tèt hay xÊu trong c¬ cÊu hµng tån kho cña C«ng ty. Tuy nhiªn ®Ó cã ®­îc c¸ch nh×n tæng quan vÒ hµng tån kho cña C«ng ty cÇn t×m hiÓu c¬ cÊu hµng tån kho trong tõng n¨m. N¨m 1999 l­îng nguyªn vËt liÖu tån kho lµ 301 triÖu ®ång chiÕm 8,77%, tû lÖ c«ng cô, dông cô trong kho lµ 115 triÖu ®ång chiÕm 3,35%, chiÕm tû lÖ cao trong c¬ cÊu hµng tån kho trong n¨m 1999 lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dowrdang vµ thµnh phÈm tån kho t­¬ng ®­¬ng lµ 31,1% vµ 55,52%. Trong khi ®ã th× l­îng hµng ho¸ tån kho chØ lµ 43 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng chiÕm 1,25%. §iÒu nµy ph¶n ¸nh trong n¨m 1999 C«ng ty chñ yÕu thùc hiÖn ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®Ó b¸n h¬n lµ mua s¶n phÈm bªn ngoµi råi b¸n, nh­ng còng ph¶n ¸nh s¶n phÈm do C«ng ty s¶n xuÊt ra lµ khã tiªu thô h¬n so víi hµng mua ngoµi. Do ®ã cã thÓ nãi chÊt l­îng s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ ch­a cao khiÕn cho chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang lín, s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ khã tiªu thô. Trong n¨m 2000, l­îng nguyªn vËt liÖu tån kho chiÕm tû lÖ cao trong c¬ cÊu hµng tån kho vµ l­îng thµnh phÈm còng cao lµ 38,86% vµ 47,02% ®iÒu nµy ph¶n ¸nh C«ng ty ®· mua qu¸ nhiÒu nguyªn vËt liÖu v­ît qua nhu cÇu s¶n xuÊt vµ l­îng s¶n phÈm lµm ra tån kho kh¸ nhiÒu ph¶n ¸nh C«ng ty gÆp khã kh¨n trong kh©u tiªu thô. Nh­ng ph¶i ghi nhËn ®· cã tiÕn bé trong s¶n xuÊt lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang trong n¨m 2000 ®· gi¶m xuèng chØ cßn 388 triÖu ®ång gi¶m 679 triÖu ®ång so víi n¨m 1999 vµ chiÕm 8,9% l­îng hµng tån kho. N¨m 2001, l­îng nguyªn vËt liÖu tån kho gi¶m xuèng chØ cßn 350 triÖu ®ång vµ chiÕm 15,65% nh­ng l­îng thµnh phÈm tån kho th× vÉn rÊt cao lµ 1.328 triÖu ®ång chiÕm 59,36%. Ta thÊy tuy l­îng hµng tån kho cña C«ng ty trong thêi gian qua lµ kh«ng lín nh­ng viÖc thµnh phÈm tån kho cao vÉn lµ ®iÒu C«ng ty cÇn xem xÐt ®iÒu chØnh bëi nã lµ biÓu hiÖn cña viÖc t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng, ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm cña C«ng ty kh«ng tèt nªn bÞ h¹n chÕ trong kh©u tiªu thô. N¨m 2002 trong c¬ cÊu hµng tån kho cña C«ng ty th× chiÕm tû lÖ cao l¹i lµ hµng ho¸ tån kho chiÕm 53,99% l­îng hµng tån kho, trong khi ®ã thµnh phÈm tån kho chØ cßn 18,85%, ®iÒu nµy ph¶n ¸nh C«ng ty ®· tiÕn hµnh viÖc mua hµng hãa vÒ b¸n h¬n lµ viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm. Vµ trong n¨m 2002 th× l­îng hµng tån kho chiÕm tû lÖ rÊt nhá trong c¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty. Nã ph¶n ¸nh r¾ng C«ng ty ®ang sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i t­¬ng ®èi réng r·i, nÕu chØ xÐt trªn gãc ®é qu¶n lý hµng tån kho th× ®ã lµ mét dÊu hiÖu tèt. 2.3. Nh÷ng yÕu kÐm chñ yÕu trong qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. 2.3.1. C¸c yÕu kÐm chñ yÕu: Nh×n chung hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong 4 n¨m qua lµ ch­a cao, cßn kh¸ nhiÒu yÕu kÐm cÇn thiÕt ph¶i cã sù ®iÒu chØnh, nh÷ng yÕu kÐm nµy ®· ®­îc ®Ò cËp trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch vÒ t×nh h×nh qu¶n lý còng nh­ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty nh­ng xin ®­îc tËp trung l¹i trong nh÷ng yÕu kÐm chñ yÕu sau ®©y: + HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng gi¶m: HÖ sè lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng gi¶m m¹nh qua c¸c n¨m, n¨m 1999 lµ 9,05 vßng trong mét n¨m th× ®Õn n¨m 2001 chØ cßn 6,94 vßng vµ n¨m 2002 lµ 6,4 vßng, ®ång thêi víi viÖc ®ã lµ sù t¨ng lªn vÒ thêi gian cña mét vßng lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng, n¨m 1999 chØ mÊt 39,78 ngµy th× n¨m 2002 ph¶i mÊt 52,17 ngµy ®Ó vèn l­u ®éng lu©n chuyÓn ®­îc 1 vßng. HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng qua c¸c n¨m t¨ng lªn, tøc lµ ®Ó t¹o ra ®­îc mét ®ång doanh thu ph¶i mÊt nhiÒu h¬n vèn l­u ®éng. Søc sinh lêi cña vèn l­u ®éng còng gi¶m ®i râ rÖt, n¨m 1999 mét ®ång vèn l­u ®éng cã kh¶ n¨ng t¹o ra 0,034 ®ång lîi nhuËn th× n¨m 2002 chØ t¹o ra ®­îc 0,028 ®ång lîi nhuËn. + Dù b¸o nhu cÇu vèn l­u ®éng kh«ng chÝnh x¸c: N¨m 2000 dù b¸o lµ 13.300 triÖu ®ång th× thùc tÕ chØ cÇn 11.502 triÖu ®ång thõa1.798 triÖu ®ång ®Õn n¨m 2001 trong khi dù b¸o lµ 14.500 triÖu ®ång th× thùc tÕ l¹i cÇn ®Õn 16.454 triÖu ®ång, thiÕu 1.954 triÖu ®ång vµ n¨m 2002 thiÕu 2.941 triÖu ®ång. + Vèn l­u ®éng cña C«ng ty bÞ chiÕm dông nhiÒu: C¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty ngµy cµng lín vµ cµng chiÕm tû lÖ cao trong c¬ cÊu vèn l­u ®éng cña C«ng ty. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn b»ng viÖc vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m vµ k× thu tiÒn b×nh qu©n t¨ng, n¨m 1999 vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu lµ 27,6 vßng trong mét n¨m vµ chØ mÊt 13,04 ngµy cho mét k× thu tiÒn b×nh qu©n th× n¨m 2002 vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu chØ cßn 10,2 vßng vµ k× thu tiÒn b×nh t¨ng thµnh 35,29 ngµy. + C«ng ty sö dông ®­îc Ýt vèn nî: §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c hÖ sè vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi cao, nî ng¾n h¹n mµ C«ng ty sö dông ®­îc lµ ch­a nhiÒu. C«ng ty ph¶i sö dông c¶ vèn chñ së h÷u vµ vay dµi h¹n ®Ó tµi trî cho tµi s¶n l­u ®éng. + C¬ cÊu hµng tån kho diÔn biÕn phøc t¹p: Hµng tån kho cña C«ng ty lµ nhá nh­ng cã diÔn biÕn phøc t¹p vÒ c¬ cÊu, ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc mét c¬ cÊu hµng tån kho hîp lý h¬n. 2.3.2. C¸c nguyªn nh©n: *Nguyªn nh©n chñ quan + Tèc ®é t¨ng cña doanh thu nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña vèn l­u ®éng: ThÞ tr­êng xuÊt khÈu cña C«ng ty hiÖn vÉn ch­a thùc sù ®a d¹ng ho¸, mÆt hµng xuÊt khÈu vÉn cßn Ýt, thÞ tr­êng cña C«ng ty vÉn tËp trung chñ yÕu ë c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng cã vèn rÊt bÊp bªnh, do vËy ho¹t ®éng cña C«ng ty cßn kh¸ bÞ ®éng, thiÕu æn ®Þnh. C«ng ty ch­a thiÕt lËp ®­îc m¹ng l­íi tiªu thô réng kh¾p, ch­a ph¸t huy hÕt ®­îc kh¶ n¨ng cña c¸c ®¬n vÞ chi nh¸nh, b¸n hµng chñ yÕu lµ b¸n bu«n Ýt chó träng ®Õn ho¹t ®éng b¸n lÎ. Do vËy doanh sè b¸n hµng cña C«ng ty vÉn ch­a thùc sù ph¶n ¸nh ®óng tiÒm n¨ng cña C«ng ty. + Thùc hiÖn kh«ng hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i: C«ng ty thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i ®èi víi kh¸ch hµng mµ viÖc thÈm ®Þnh tµi chÝnh còng nh­ theo dâi kh¸ch hµng ch­a thùc sù ®­îc quan t©m, n¨ng lùc ph©n tÝch tµi chÝnh cßn yÕu kÐm. ViÖc b¸n chÞu cho kh¸ch hµng lµ t­¬ng ®èi chñ quan vµ cßn dùa chñ yÕu vµo mèi quan hÖ. C«ng ty ch­a cã ®éi ngò chuyªn m«n trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh, theo dâi kh¸ch hµng nªn kÕ to¸n C«ng ty ph¶i kiªm lu«n viÖc ®ã, ®iÒu nµy kh«ng chØ g©y ra sù qu¸ t¶i trong c«ng viÖc mµ cßn gi¶m chÊt l­îng thÈm ®Þnh v× b¶n th©n hä kh«ng thÓ theo dâi kh¸ch hµng mét c¸ch ®Çy ®ñ. + Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng kh«ng phï hîp Ph­¬ng ph¸p nµy chØ c¨n cø vµo hÖ sè lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng cña n¨m tr­íc råi ®­a ra con sè dù kiÕn. + Ch­a quan t©m ®óng møc ®Õn kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i trong kh©u mua hµng Kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n tuy chiÕm tû lÖ cao nhÊt trong nî h¹n nh­ng míi chØ lµ 7.817 triÖu ®ång trong n¨m 2002 ®¹t møc cao nhÊt trong thêi gian qua, trong khi kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng lªn tíi12.677 triÖu ®ång trong n¨m 2002, do ®ã ®ßi hái C«ng ty cÇn ph¶i tËp trung khai th¸c nguån nµy nhiÒu h¬n. + Ch­a quan t©m ®óng møc ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ hµng tån kho: Møc tån kho cña C«ng ty ®­îc quyÕt ®Þnh chñ yÕu dùa trªn kinh nghiÖm mµ kh«ng dùa trªn c¸c lý thuyÕt vÒ qu¶n trÞ tån kho, ®Æc biÖt C«ng ty ch­a ¸p dông m« h×nh EOQ trong qu¶n trÞ tån kho. * Nguyªn nh©n kh¸ch quan: + ThÞ tr­êng: ThÞ tr­êng tiÒn tÖ cña ViÖt Nam ch­a h×nh thµnh do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng nh­ ë c¸c n­íc kh¸c, chØ cã thÓ ®Çu t­ vµo c¸c c«ng cô cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ nh­ tr¸i phiÕu kho b¹c, th­¬ng phiÕu...v× môc tiªu sinh lêi ng¾n h¹n, do ®ã c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng cã c¬ héi ®Çu t­ sè d­ tiÒn mÆt nh»m kiÕm l·i. Sù c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi trong xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ. Trong t×nh h×nh thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng nh­ khñng ho¶ng kinh tÕ, chiÕn tranh còng sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty do ®ã còng ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. + Ng©n hµng: Do hÖ thèng ng©n hµng ch­a thùc sù ph¸t triÓn, th¸nh to¸n b»ng tiÒn mÆt cßn lµ chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá nªn viÖc n¾m b¾t c¸c th«ng tin tµi chÝnh th«ng qua ng©n hµng cßn h¹n chÕ vµ ®é chÝnh x¸c kh«ng cao. C¬ chÕ tµi chÝnh cña n­íc ta vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, th«ng tin trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh mµ C«ng ty ®­a ra kh«ng ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng thùc tr¹ng cña C«ng ty, do ®ã nÕu C«ng ty dùa vµo ®ã ®Ó thÈm ®Þnh n¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng th× kÕt qu¶ ch­a ch¾c ®· chÝnh x¸c. Uy tÝn cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam ch­a cao nªn trong thanh to¸n quèc tÕ C«ng ty th­êng ph¶i ký quü lín cho l« hµng nhËp khÈu. Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ë c«ng ty 3.1. Mét sè gi¶i ph¸p 3.1.1 X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng míi phï hîp §Ó chñ ®éng trong viÖc qu¶n lý vèn l­u ®éng, tr­íc mçi n¨m kÕ ho¹ch C«ng ty ph¶i c¨n cø nh÷ng tiªu chÝ cã c¬ së khoa häc nh­ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, tiªu chÝ kinh tÕ kü thuËt, ®Þnh møc hao phÝ vËt t­ , gi¸ c¶ vµ tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý ®Ó lËp kÕ ho¹ch qu¶n lý, sö dông vèn l­u ®éng v÷ng ch¾c vµ tiÕt kiÖm. NÕu l­îng vèn dù tÝnh thÊp h¬n so víi nhu cÇu thùc sù th× sÏ g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn trong kinh doanh, thiÕu vèn sÏ g©y ra nhiÒu tæn thÊt nh­ viÖc kinh doanh chËm trÔ, kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng, mÊt uy tÝn ®èi víi nhµ cung cÊp. Ng­îc l¹i, nÕu nhu cÇu vèn l­u ®éng x¸c ®Þnh qu¸ cao th× sÏ g©y ra t¸c h¹i cho b¶n th©n C«ng ty, g©y nªn t×nh tr¹ng ø ®äng vËt t­, hµng ho¸, l·ng phÝ vèn lu©n chuyÓn vèn chËm ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ kh«ng hîp lý lµm t¨ng tæng chi phÝ ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty. Thùc tÕ lµ trong 2 n¨m 2001 vµ 2002 ë C«ng ty ®· x¶y ra t×nh tr¹ng l·ng phÝ vèn l­u ®éng vµ dÉn tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng kh«ng cao. Yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi C«ng ty lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã ®­îc mét tû lÖ vèn l­u ®éng phï hîp víi kÕt qu¶ kinh doanh. Nh­ ®· ph©n tÝch ë ch­¬ng II viÖc x¸c ®Þnh vèn l­u ®éng ë C«ng ty vÉn cßn mét sè bÊt cËp do ®ã trong nh÷ng n¨m tíi ®©y C«ng ty cã thÓ ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng ®­îc tr×nh bµy d­íi ®©y: Ph­¬ng ph¸p 1: Tû lÖ % trªn doanh thu Ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn quy luËt cña mèi quan hÖ gi÷a doanh thu tiªu thô s¶n phÈm víi tµi s¶n, tiÒn vèn vµ ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - TÝnh sè d­ c¸c kho¶n trªn b¶ng tæng kÕt tµi s¶n cña doanh nghiÖp trong n¨m - Chän nh÷ng kho¶n chÞu sù biÕn ®éng trùc tiÕp vµ cã quan hÖ chÆt chÏ víi doanh thu trong n¨m vµ tÝnh tû lÖ % trªn doanh thu trong n¨m. - Dïng % ®ã ®Ó ­íc tÝnh nhu cÇu vèn l­u ®éng cña n¨m sau theo dù tÝnh thay ®æi cña doanh thu. NhËn xÐt: ®©y lµ ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm cho nªn c¸c con sè ®­a vµo ph©n tÝch ph¶i thËt chÝnh x¸c, ®ßi hái ph¶i n©ng cao chÊt l­îng kÕ to¸n, kÕ to¸n ghi chÐp nh÷ng sè liÖu tµi chÝnh ph¶i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ trung thùc. Cã nh­ v©y viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng míi ®­îc chÝnh x¸c, hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng míi ®­îc n©ng cao. VÝ dô: trong n¨m 2003 doanh thu thuÇn dù kiÕn cña C«ng ty lµ 160 tû ®ång, C«ng ty x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng th«ng qua ph­¬ng ph¸p ®· tr×nh bµy ë trªn: B¶ng 31: Tû lÖ % gi÷a c¸c kho¶n môc cã quan hÖ trùc tiÕp víi doanh thu Tµi s¶n Nguån vèn 1. TiÒn 0,5% 1. Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 5,53% 2. C¸c kho¶n ph¶i thu 9,8% 2. Ng­êi mua tr¶ tr­íc 1,69% 3. Hµng tån kho 1,83% 3. ThuÕ ph¶i nép 0,41% 4. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 2,38% 4. Ph¶i tr¶ CNV 0,11% Tæng 14,51% Tæng 7,74% Theo b¶ng trªn th× cø doanh thu thuÇn t¨ng lªn 1 ®ång cÇn ph¶i t¨ng vèn l­u ®éng lªn 0,1451 ®ång. Cø 1 ®ång doanh thu thuÇn t¨ng lªn th× C«ng ty chiÕm dông ®­¬ng nhiªn (nguån ph¸t sinh tù ®éng) lµ 0,0774 ®ång. VËy thùc chÊt 1 ®ång doanh thu thuÇn t¨ng lªn C«ng ty chØ bæ sung: 0,1451- 0.0774 = 0,0677 ®ång Nhu cÇu vèn l­u ®éng cÇn bæ sung thªm cho n¨m 2003 lµ: (160.000- 141.236) x 0.0677 = 1.270,32 triÖu ®ång (Trong ®ã 141.236 triÖu ®ång lµ doanh thu thùc tÕ cña n¨m 2002) C«ng ty cã thÓ dùa vµo tû träng ®Þnh møc mµ ph©n bæ vµo tõng kho¶n môc cña vèn l­u ®éng. Ph­¬ng ph¸p 2: th«ng qua c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr­ng Ng­êi ta x©ydùng mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®­îc coi lµ chuÈn vµ dïng nã ®Ó ­íc l­îng nhu cÇu vèn nãi chung vµ vèn l­u ®éng nãi riªng cÇn ph¶i cã t­¬ng øng víi doanh thu nhÊt ®Þnh. C¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®­îc ¸p dông cã thÓ lµ sè trung b×nh ngµnh hoÆc cña doanh nghiÖp cïng lo¹i (doanh nghiÖp cïng tuæi, cïng quy m«, trong cïng mét vïng ®Þa lý, thÞ tr­êng cã thÓ so s¸nh ®­îc) hoÆc lµ tù x©ydùng. §iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy lµ ng­êi lËp kÕ ho¹ch ph¶i biÕt râ ngµnh nghÒ ho¹t ®éng, quy m« kinh doanh (®­îc ®o l­êng b»ng møc doanh thu dù kiÕn hµng n¨m). ¸p dông: B¶ng 32: Dù kiÕn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh n¨m 2003 cña C«ng ty ChØ tiªu Tû lÖ 1. HiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n 5,4 vßng/ n¨m 2. HÖ sè nî 0,67 3. Tû träng nî ng¾n h¹n 0,94 4. HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 1,18 5. HÖ sè thanh to¸n nhanh 0,8 6. Kú thu tiÒn b×nh qu©n 32ngµy Doanh thu thuÇn dù kiÕn n¨m 2002 lµ 160 tû ®ång, dùa vµo c¸c chØ tiªu trªn ta tÝnh to¸n nh­ sau: Tæng tµi s¶n b×nh qu©n = 160.000/5,4 = 29.630 triÖu ®ång Nî ph¶i tr¶ b×nh qu©n = 29.630 x 0,67 = 19.852 triÖu ®ång Nî ng¾n h¹n = 19.852 x 0,94 = 18.661 triÖu ®ång Tµi s¶n l­u ®éng b×nh qu©n = 18.661 x 1,18 = 22.019,98 triÖu ®ång C¸c kho¶n ph¶i thu = 160.000 x 32/360 = 14.222 triÖu ®ång TiÒn + ph¶i thu b×nh qu©n = 18.661 x 0,8 = 14.928,8 triÖu ®ång Hµng tån kho bq vµ TSL§ kh¸c = 22.019,98 - 14.928,8 = 7.091,18 tr.® Ph­¬ng ph¸p tr­íc ®©y: doanh thu thuÇn lµ 160 tû ®ång, hÖ sè lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng dù tÝnh lµ 7 th×: VL§ ®Þnh møc = 160.000/7 = 22.857 triÖu ®ång NhËn xÐt: ph­¬ng ph¸p 1 vµ ph­¬ng ph¸p 2 cho kÕt qu¶ gÇn b»ng nhau, theo ph­¬ng ph¸p 1 vèn l­u ®éng cÇn huy ®éng thªm lµ 1.270,32 triÖu ®ång. Ph­¬ng ph¸p 2 th× l­îng vèn l­u ®éng b×nh qu©n cÇn thiÕt lµ 22.019 triÖu ®ång trong khi vèn l­u ®éng b×nh qu©n n¨m 2002 cÇn thªm 20.471 triÖu ®ång, vËy cÇn huy ®éng thªm 22.019,98 - 20.471= 1.548,98 triÖu ®ång. Cßn theo ph­¬ng ph¸p tr­íc ®©y sÏ ph¶i huy ®éng thªm 22.857 - 20.471= 2.386 triÖu ®ång , víi møc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng bæ sung cao nh­ vËy th× sÏ l¹i dÉn tíi t×nh tr¹ng sö dông vèn l­u ®éng kh«ng cao, l·ng phÝ vèn l­u ®éng. 3.1.2 T¨ng c­êng thÈm ®Þnh tµi chÝnh vµ gi¶m c¸c kho¶n ph¶i thu. Trong 4 n¨m qua, c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty t¨ng nhanh ®Æc biÖt lµ n¨m 2001 vµ n¨m 2002. §©y lµ vÊn ®Ò mµ C«ng ty nhÊt thiÕt ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc c¸c kho¶n ph¶i thu lín lµ biÓu hiÖn cña t×nh tr¹ng bÞ chiÕm vèn, nguy c¬ nî qu¸ h¹n gia t¨ng, ø ®äng vèn. C¸c chi phÝ liªn quan ®Õn c¸c kho¶n ph¶i thu lµm cho hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty gi¶m. ViÖc thu håi c«ng nî sím sÏ nhanh chãng ®­a vèn quay vßng vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, t¹o chñ ®éng cho c«ng ty trong viÖc thanh to¸n nî, nhÊt lµ c¸c kho¶n nî vay cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t trªn thÞ tr­êng th× viÖc ¸p dông chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i ®èi víi kh¸ch nh­ hiÖn nay lµ cÇn thiÕt, tuy nhiªn mét trong nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi c«ng ty lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc c¸c ®èi t­îng cÊp tÝn dông th­¬ng m¹i, c«ng ty cÇn chó träng nh÷ng yÕu tè sau: PhÈm chÊt t­ c¸ch tÝn dông cña kh¸ch hµng hay tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña kh¸ch hµng trong viÖc tr¶ nî tèt hay xÊu. TriÓn väng ph¸t triÓn kinh tÕ cña kh¸ch hµng trong thêi gian tíi vµ xu thÕ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ cña hä. Kh¸ch hµng lµ b¹n hµng l©u dµi hay chØ mua s¶n phÈm mét lÇn. Tr­íc khi chÊp nhËn c¸c kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i c«ng ty cÇn chó träng nh÷ng b­íc sau: T¨ng c­êng c«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng tr­íc khi tiÕn hµnh b¸n chÞu: nh­ n¨ng lùc tµi chÝnh (th«ng qua mét sè kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong thêi gian qua, thu nhËp kú väng trong thêi gian tíi, chiÕn l­îc kinh doanh vµ tÝnh kh¶ thi cña nã). Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty còng cÇn n¾m ®­îc t×nh h×nh ng©n quü cña kh¸ch hµng ®Ó x¸c ®Þnh thêi h¹n hîp lý nhÊt ®¶m b¶o cho kh¸ch hµng lu«n trong t×nh tr¹ng s½n sµng thanh to¸n nî nhÊt. C¸c chøng tõ cña c¸c kho¶n ph¶i thu ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn, ng­êi ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm ph¶i ®óng trong ph¹m vi thÈm quyÒn ®­îc phÐp phßng khi cã rñi ro x¶y ra c«ng ty ph¶i nhê ®Õn bªn thø ba nh­: tr­êng hîp c«ng ty cÇn gÊp tiÒn th× cã thÓ nh­îng l¹i quyÒn ®ßi nî cho ng©n hµng d­íi d¹ng th­¬ng phiÕu. X¸c ®Þnh gi¸ b¸n tr¶ chËm hîp lý, gi¸ b¸n ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p nh÷ng rñi ro tiÒm Èn cña kho¶n ph¶i thu nh­: rñi ro vì nî, rñi ro gi¶m gi¸ trÞ do ¶nh h­ëng cña l¹m ph¸t vµ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thu nî. §Ó t¨ng c­êng n¨ng lùc thÈm ®Þnh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng C«ng ty cÇn: + C«ng ty nªn thµnh lËp bé phËn chuyªn trong lÜnh vùc thÈm ®Þnh tµi chÝnh vµ theo dâi kh¸ch hµng. + Nh©n viªn tham gia qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh ph¶i ®­îc t¨ng c­êng ®µo t¹o vÌ chuyªn m«n vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm, cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy. NÕu nh©n viªn nµo xö lý kh«ng c«ng minh, nh­ kÕt cÊu víi kh¸ch hµng th× c«ng ty ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý thÝch hîp. Dï viÖc thÈm ®Þnh cña kh¸ch hµng cã tèt ®Õn ®©u th× kho¶n ph¶i thu khã ®ßi cña kh¸ch hµng vÉn lµ khã tr¸nh khái, do ®ã c«ng ty cÇn xem xÐt l¹i møc nî ph¶i thu vµ nî khã ®ßi trªn c¬ së hµng th¸ng ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó xö lý ®èi víi kho¶n nî khã ®ßi nh­ xö lý b»ng quü dù phßng rñi ro, còng nh­ lµm cho tû lÖ nî khã ®ßi n»m trong tÇm kiÓm so¸t vµ duy tr× ë møc ®é thÝch hîp. B¶ng 33: Dù kiÕn c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2003 §¬n vÞ : triÖu ®ång N¨m 2002 Dù kiÕn n¨m 2003 Chªnh lÖch TØ lÖ t¨ng gi¶m % C¸c kho¶n ph¶i thu 13.838 9.607 -4.231 69,43 1.Ph¶i thu kh¸ch hµng 12.667 8.236 -4.431 64,97 2.Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 1.358 1.297 -61 9,55 3.Ph¶i thu kh¸c 377 484 107 131,88 4.Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi -564 -410 154 72,69 Nh­ vËy trong n¨m 2003 c¸c kho¶n ph¶i thu dù kiÕn gi¶m xuèng cßn 9.607 triÖu ®ång b»ng 69,43% so víi n¨m 2002 t­¬ng ®­¬ng gi¶m 4.231 triÖu ®ång, trong ®ã ®Æc biÖt kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng sÏ ph¶i gi¶m xuèng chØ cßn 8.236 triÖu ®ång b»ng 64,97% n¨m 2002 t­¬ng ®­¬ng gi¶m 4.441 triÖu ®ång. Nh­ vËy víi viÖc xuèng ®­îc 4.431 triÖu ®ång, C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®­îc 4.431 x 0,1 ( l·i suÊt göi ng©n hµng) 44,31 triÖu ®ång , nã sÏ gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong n¨m 2003. 3.1.3 §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho Trong bé phËn nµy bao gåm: d÷ tr÷ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang, hµng ho¸ vµ thµnh phÈm t«n kho. Do tÝnh chÊt mïa vô, còng nh­ chÞu ¶nh h­ëng cña thêi tiÕt, cña ®Çu vµo lÉn ®Çu ra nªn d­ tr÷ lµ mét ®iÒu cÇn thiÕt. Tuy nhiªn dù tr÷ nh­ thÕ nµo cã hiÖu qu¶ míi ®­îc coi lµ c©u hái cÇn ®­îc gi¶i ®¸p. Tuy r»ng tæng l­îng hµng tån kho cña c«ng ty lµ lín nh­ng cÇu cña hµng tån kho biÕn ®éng kh¸ phøc t¹p cho nªn còng ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó cã l­îng dù tr÷ tõng mÆt hµng hîp lý. + §èi víi nguyªn vËt liÖu - §Ó x¸c ®Þnh ®­îc møc d÷ tr÷ hîp lý, tr¸nh t×nh tr¹ng dù tr÷ qu¸ møc th× tr­íc khi tiÕn hµnh nhËp C«ng ty cÇn l­u ý mét sè vÊn ®Ò sau: - Nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu ®Ó quyÕt ®Þnh mÆt hµng nµo nªn ®­îc s¶n xuÊt vµ cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, quy m« s¶n xuÊt. Tõ ®ã ®i ®Õn quyÕt ®Þnh t­¬ng tù vÒ nguyªn vËt liÖu vµ t×m c¸c gi¶i ph¸p cho nguån cung øng. - Møc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu cßn phô thuéc vµo c¸c ®Æc tÝnh cña tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu: nÕu lµ nguyªn vËt liÖu mang tÝnh chÊt mïa vô cao, C«ng ty ph¶i thu mua ®ñ l­îng dù tr÷ cÇn thiÕt cßn nÕu nã thuéc lo¹i th«ng th­êng th× C«ng ty nªn ¸p dông m« h×nh EOQ dùa trªn møc tiªu hao ­íc tÝnh. NÕu nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu theo ®¬n ®Æt hµng th× C«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p cung cÊp kÞp thêi lµ phï hîp nhÊt. M« h×nh ®Æt hµng kinh tÕ c¬ b¶n (EOQ) Khi sö dông m« h×nh nµy ng­êi ta dùa vµo c¸c gi¶ thiÕt quan träng sau: +Nhu cÇu ph¶i biÕt tr­íc vµ nhu cÇu kh«ng ®æi +Ph¶i biÕt tr­íc thêi gian kÓ tõ khi ®Æt hµng cho tíi khi nhËn ®­îc hµng vµ thêi gian ®ã kh«ng ®æi. + L­îng hµng cña mçi ®¬n hµng ®­îc thùc hiÖn trong mét chuyÕn hµng vµ ®­îc thùc hiÖn ë mét thêi ®iÓm ®· ®Þnh tr­íc. + ChØ cã duy nhÊt hai lo¹i chi phÝ lµ chi phÝ t«n tr÷ vµ chi phÝ ®Æt hµng. + Sù thiÕu hôt trong kho hoµn toµn kh«ng x¶y ra nÕu nh­ ®¬n ®Æt hµng ®­îc thùc hiÖn ®óng thêi gian. NÕu ta gäi: D - nhu cÇu hµng n¨m vÒ lo¹i hµng dù tr÷ Q - l­îng hµng cho mét ®¬n hµng S - chi phÝ ®Æt hµng tÝnh trªn mét ®¬n hµng H - chi phÝ l­u kho trung b×nh trªn mét ®¬n vÞ dù tr÷ trong n¨m D - nhu cÇu hµng n¨m vÒ nguyªn vËt liÖu d = D/sè ngµy s¶n xuÊt trong n¨m P - møc cung øng hµng ngµy L - thêi gian vËn chuyÓn mét ®¬n ®Æt hµng Khi ®ã: Clk (chi phÝ l­u kho) = (Q/2) x H Cdh (chi phÝ ®Æt hµng) = (D/Q) x H Môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ tèi thiÓu ho¸ tæng c¸c chi phÝ nµy Cã TC = Clk +Cdh = (Q/2) x H + (D/Q) xH §Ó TCmin Û Q* = §Ó ®Ò phßng tr­êng hîp quy m« s¶n xuÊt t¨ng ®ét ngét hay tr¸nh nh÷ng giao ®éng m¹nh, C«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh dù tr÷ b¶o hiÓm nh»m duy tr× tÝnh liªn tôc cña s¶n xuÊt kinh doanh vµ tËn dông ®­îc c¸c c¬ héi. Hao hôt tù nhiªn lµ ®Æc tÝnh cña nguyªn vËt liÖu, do vËy C«ng ty còng cÇn th­êng xuyªn tæ chøc c«ng t¸c kiÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu. + §èi víi dù tr÷ hµng ho¸ vµ thµnh phÈm tån kho Më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu sang c¸c n­íc thuéc khu vùc T©y ¢u vµ thÞ tr­êng Mü, ®Æc biÖt lµ c¸c hµng ®· qua chÕ biÕn. §a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng sÏ gióp C«ng ty gi¶m ®­îc rñi ro, bªn c¹nh ®ã C«ng ty còng cÇn duy tr× tèt mèi quan hÖ th­¬ng m¹i víi c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng. §Èy m¹nh viÖc tiªu thô hµng ho¸ nh»m gi¶m l­îng hµng ho¸ tån kho, C«ng ty cÇn t¨ng c­êng tham gia c¸c héi chî triÓn l·m quèc tÕ ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm vµ th«ng qua ®ã cã thªm th«ng tin thÞ tr­êng ®Ó kÞp thêi cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh. H¹n chÕ viÖc nhËp hµng trµn lan, å ¹t, nhËp hµng ph¶i dùa trªn ph©n tÝch nhu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng ty còng cÇn ph¶i lùa chän mÆt hµng cã tÝnh chiÕn l­îc ®Ó tËp trung chuyªn m«n ho¸ nh»m t¹o thÕ m¹nh vµ t¨ng ph¸t triÓn chiÒu s©u. Rót ng¾n thêi gian lµm thñ tôc xuÊt nhËp khÈu, vËn chuyÓn: thñ tôc r­êm rµ, vËn chuyÓn mÊt nhiÒu thêi gian, lµm ø ®äng hµng ho¸, gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. V× vËy viÖc thùc hiÖn tèt c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vµ lùa chän ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hîp lý còng lµ mét vÊn ®Ò quan träng trong kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ. ThiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ theo hîp ®ång víi c¸c nhµ cung cÊp ®Ó thuËn tiÖn vµ chñ ®éng trong ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i theo hîp ®ång. Ph¶i cã ®éi ngò nh©n viªn cã n¨ng lùc thÞ tr­êng ®Ó tiÕp cËn víi c¸c nhµ cung øng vµ tæ chøc kh©u thu mua kÓ c¶ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ quy m« mét c¸ch hîp lý nhÊt. + §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Thêi gian s¶n xuÊt lµ thêi gian mµ vèn l­u ®éng tån t¹i d­íi h×nh thøc chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, cø thªm 1 phót nã tån t¹i th× còng chÝnh lµ thªm 1 phót cÇn ®Ó phÇn vèn l­u ®éng dïng trong s¶n xuÊt trë vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu. §Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang th× C«ng ty cÇn ph¶i: - Bè trÝ hîp lý c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Ó gi¶m tèi ®a thêi gian vËn hµnh s¶n phÈm dë dang gi÷a c¸c bé phËn. - Kh«ng ngõng tiÕp thu nh÷ng ph¸t minh míi vÒ khoa häc kü thuËt vµo trong s¶n xuÊt ®Ó rót ng¾n thêi gian s¶n xuÊt, ®ång thêi còng cÇn t¨ng c­êng ®é lµm viÖc cña m¸y mãc thiÕt bÞ vµ lùa chän lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cã c«ng suÊt cao. - Tr­íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt C«ng ty còng cÇn ®Æt kÕ ho¹ch cho tõng ®¬n vÞ, tõng bé phËn trong tõng thêi kú. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ t×nh h×nh hoµn thµnh ®Þnh møc cña tõng kh©u, tõng c«ng ®o¹n trong d©y chuyÒn. Cã nh­ vËy th× míi kÞp thêi kh¾c phôc nh÷ng sai ph¹m vµ kÞp thêi cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo. 3.1.4. T¨ng c­êng ¸p dông h×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i trong kh©u mua hµng §Ó ®¶m b¶o nhu cÇu vèn l­u ®éng tr­íc hÕt cÇn ph¶i huy ®éng tèi ®a néi lùc tõ bªn trong, t¨ng c­êng huy ®éng c¸c nguån lùc ng¾n h¹n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tr­íc m¾t. Dùa vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ thùc tr¹ng cña C«ng ty theo em C«ng ty nªn t¨ng c­êng huy ®éng vèn b»ng h×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i. H×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i trong kh©u mua hµng ®­îc thÓ hiÖn ë kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n, kho¶n nµy rÊt cã lîi cho C«ng ty v× chi phÝ vèn cho kho¶n nµy lµ rÊt Ýt vµ hÇu nh­ kh«ng cã. Trong t×nh h×nh hiÖn nay th× C«ng ty nµo còng muèn cã ®­îc kho¶n nµy lín, nh­ng ng­êi b¸n còng cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh khi chÊp nhËn b¸n chÞu nªn C«ng ty cÇn ph¶i gi÷ ®­îc uy tÝn vµ còng ph¶i ®¶m b¶o ®­îc n¨ng lùc tµi chÝnh cña m×nh th× míi cho phÐp sö dông ®­îc kho¶n nµy. Víi viÖc sö dông h×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i C«ng ty sÏ thu ®­îc nh÷ng lîi thÕ sau: TÝn dông th­¬ng m¹i lµ ph­¬ng thøc tµi trî tiÖn lîi vµ linh ho¹t trong kinh doanh, viÖc ¸p dông nµy cßn gióp C«ng ty t¹o kh¶ n¨ng më réng c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c kinh doanh mét c¸ch l©u bÒn. Chi phÝ sö dông c¸c kho¶n nµy Èn d­íi h×nh thøc thay ®æi gi¸ b¸n (n©ng cao ®¬n gi¸ ®Ó bao hµm lu«n c¶ l·i suÊt tÝn dông trong ®ã). Th«ng th­êng møc gi¸ chØ ®­îc n©ng lªn mét kho¶n nhá, do vËy mµ C«ng ty còng sö dông c¸c kho¶n nµy víi chi phÝ kh¸c. C«ng ty cã thÓ chñ ®éng trong viÖc sö dông c¸c kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i. XuÊt ph¸t tõ lîi thÕ cña kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i vµ tÝnh kh¶ thi cña gi¶i ph¸p huy ®éng vèn nªn em thÊy C«ng ty cÇn chó träng h¬n n÷a viÖc huy ®éng vèn tõ nguån nµy. 3.1.5. Qu¶n lý chÆt chÏ doanh thu vµ chi phÝ Doanh thu vµ chi phÝ lµ nh÷ng chØ tiªu chñ yÕu nh»m ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®ång thêi còng lµ chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. 3.1.5.1. C¸c gi¶i ph¸p nh»m t¨ng doanh thu. Trong 4 n¨m trë l¹i ®©y doanh thu cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn nh­ng bªn c¹nh ®ã møc t¨ng gi¸ vèn hµng b¸n lµ rÊt cao vÉn lµ nçi lo cña ban qu¶n lý. Do tÝnh chÊt c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng gay g¾t, viÖc tiªu thô s¶n phÈm gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, nÕu muèn t¨ng doanh thu tr­íc tiªn chóng ta cÇn xem xÐt c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ nh­ng ph¶i ®¶m b¶o c¸c kho¶n ph¶i thu kh«ng t¨ng lªn nhiÒu tøc lµ b¸n ®­îc hµng vµ thu ®­îc tiÒn. + T¨ng c­êng ho¹t ®éng Marketing trªn thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay mang ®Çy tÝnh c¹nh tranh th× ho¹t ®éng Marketing lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó mét doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®ång vèn bá ra. Ho¹t ®éng marketing cña doanh nghiÖp sÏ tr¶ lêi cho doanh nghiÖp 3 c©u hái c¬ b¶n trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: s¶n xuÊt c¸i g×. s¶n xuÊt cho ai vµ s¶n xuÊt b»ng c¸ch nµo? Th«ng qua ho¹t ®éng Marketing C«ng ty sÏ biÕt nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm, tõ ®ã C«ng ty sÏ cã nh÷ng ®Çu t­ thÝch hîp víi l­îng vèn cña m×nh. MÆt kh¸c ho¹t ®éng marketing sÏ thóc ®Èy tiªu thô s¶n phÈm b»ng viÖc t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p hç trî vµ xóc tiÕn kinh doanh: nh­ qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm ,... sÏ thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty. Mét khi ®Èy m¹nh ®­îc ho¹t déng tiªu thô sÏ gãp phÇn t¨ng doanh thu, t¨ng lîi nhuËn còng nh­ t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn l­u ®éng. Tuy nhiªn thùc tÕ trong thêi gian qua C«ng ty ch­a chó träng ®óng møc ®Õn c«ng t¸c nµy, trong c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty ch­a cã phßng marketing t¸ch ra ho¹t ®éng ®éc lËp mµ chØ cã mét bé phËn nhá n»m trong phßng kÕ ho¹ch-kü thuËt, v× vËy mµ ho¹t ®éng marketing cña C«ng ty trong thêi gian qua ch­a ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cÇn thiÕt. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy C«ng ty cÇn nhanh chãng t¸ch bé phËn marketing thµnh mét phßng ho¹t ®éng ®éc lËp, chuyªn tr¸ch nghiªn cøu vµ lËp chÝnh s¸ch marketing cho toµn C«ng ty. Sau ®ã ban l·nh ®¹o cña C«ng ty cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ con ng­êi vµ vËt chÊt ®Ó phßng marketing sím ®i vµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. + N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm chÊt l­îng s¶n phÈm lµ yÕu tè quan träng cña c¹nh tranh, do ®Æc ®iÓm cña lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nªn viÖc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm bao gåm chÊt l­îng s¶n phÈm hµng nhËp khÈu, hµng xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm do C«ng ty s¶n xuÊt chÕ biÕn. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy yªu cÇu ®Æt ra víi c¸c nh©n viªn lµ ph¶i n©ng cao n¨ng lùc, tay nghÒ, t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng, ¸p dông hÖ thèng qu¶n trÞ chÊt l­îng phï hîp, hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc thiÐt bÞ, ®¶m b¶o c«ng t¸c thu mua b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu còng nh­ ph¶i cã ng­êi cã kh¶ n¨ng nhËn biÕt vµ chän ®­îc hµng tèt khi quyÕt ®Þnh nhËp hµng. + ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ c¶ linh ho¹t Gi¸ c¶ hµng ho¸ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn møc tiªu thô hµng ho¸ vµ lîi nhuËn cña C«ng ty, nÕu C«ng ty ®Þnh gi¸ cao th× s¶n phÈm sÏ khã tiªu thô cßn nÕu b¸n gi¸ thÊp th× ¶nh h­ëng ®Ðn lîi nhuËn cña C«ng ty. Do ®ã tuú trong tõng tr­êng hîp cô thÓ mµ C«ng ty ®­a ra møc gi¸ cho phï hîp: §Ó c¹nh tranh më réng vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng th× C«ng ty nªn ®Þnh gi¸ thÊp, t¹m thêi chÊp nhËn møc lîi nhuËn thÊp ®Ó t¹o vÞ thÕ trªn thÞ tr­êng. ViÖc t¨ng gi¸ nh»m thu håi lîi nhuËn C«ng ty sÏ thùc hiÖn khi ®· chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng. Trong ®iÒu kiÖn C«ng ty thùc hiÖn chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i th× C«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh cho ®­îc møc gi¸ phï hîp ®Ó ®¶m b¶o chi phÝ cho kho¶n b¸n chÞu, møc gi¸ nµy cã thÓ ®­îc ®Þnh theo thêi gian chÞu. Víi mét chÝnh s¸ch gi¸ c¶ mÒm dÎo, linh ho¹t C«ng ty sÏ thóc ®Èy ®­îc tiªu thô s¶n phÈm vµ n©ng cao ®­îc lîi nhuËn. 3.1.5.2. C¸c biÖn ph¸p lµm gi¶m chi phÝ Qu¶n lý chÆt chi phÝ lµ ®Ó sö dông tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc, h¹ thÊp gi¸ thµnh nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu cuèi cïng lµ t¨ng lîi nhuËn. Trong nh÷ng n¨m qua viÖc qu¶n lý chi phÝ cña C«ng ty cßn ch­a tèt ®Æc biÖt lµ c¸c kho¶n chi phÝ lµm t¨ng gi¸ vèn hµng b¸n. T¨ng doanh thu ph¶i kÕt hîp víi gi¶m chi phÝ míi n©ng ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. §Ó gi¶m chi phÝ C«ng ty cã thÓ sö dông mét sè biÖn ph¸p sau ®©y: - Gi¶m c¸c chi phÝ qu¶n lý kh«ng cÇn thiÕt, h¹ thÊp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. - Dù tr÷ hµng ho¸ ph¶i hîp lý tr¸nh nh÷ng thÊt tho¸t kh«ng ®¸ng cã. - C¸c chi phÝ ph¸t sinh ph¶i cã chøng tõ hîp lÖ. - Hoµn thiÖn c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®iÒu ®é s¶n xuÊt, ¸p dông c«ng nghÖ míi phï hîp ®Ó nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ nguyªn vËt liÖu, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. C«ng ty cÇn tiÕp tôc t¸c ®éng c¸c phong trµo thi ®ua sö dông tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu sö dông cã hiÖu qu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ. - Tu©n thñ hîp ®ång ®· ký kÕt ®Ó gi¶m c¸c kho¶n ph¶i tr¶ do viÖc vi ph¹m hîp ®ång. B¶ng 34: Dù kiÕn c¸c kho¶n chi phÝ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2003 §¬n vÞ: TriÖu ®ång C¸c kho¶n chi phÝ Thùc tÕ n¨m 2002 Dù kiÕn n¨m 2003 Tr.® Tû lÖ % DT Tr.® Tû lÖ % DT 1. Gi¸ vèn hµng b¸n 137.798 97,56% 156.300 97,69% 2. Chi phÝ b¸n hµng 968 0,69% 1.120 0,7% 3. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 1.634 1,16% 1.500 0,94% Tæng 140.400 15.900 Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ: 160.000 - 159.000 = 1.000 triÖu ®ång T¨ng 1.000 - 830,88 = 169,12 triÖu ®ång so víi n¨m 2002. 3.2.6. §æi míi tæ chøc qu¶n lý C«ng ty Nh×n chung, c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty lµ ch­a thùc sù hiÖu qu¶, c¸c phßng qu¶n lý bÞ thu hÑp vµ yÕu dÇn vµ kh«ng cßn ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý tËp trung cña C«ng ty sau khi thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n gän, gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, c¸c phßng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c nhµ qu¶n lý thiÕu sù phèi hîp vÒ ho¹t ®éng vµ trao ®æi th«ng tin trong kinh doanh, do vËy c¸c phßng qu¶n lý kh«ng thÓ theo s¸t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c phßng nghiÖp vô vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc kh«ng thÓ hç trî nhiÒu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé cña C«ng ty cÇn ph¶i ®­îc tËp trung tr­íc hÕt vµo viÖc cñng cè, ®æi míi, t¨ng c­êng c¸c phßng qu¶n lý vµ bæ sung c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc, x©y dùng c¸c phßng qu¶n lý tµi chÝnh. Cïng víi c«ng t¸c tæ chøc c¸n bé, C«ng ty cÇn ph¶i ®Þnh h­íng cho c¸c phßng qu¶n lý tr­íc hÕt lÊy nhiÖm vô hç trî ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµm träng t©m c«ng t¸c. Nhê vËy toµn bé C«ng ty sÏ tËp trung ®­îc søc m¹nh gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò lín trong kinh doanh. HiÖn t¹i Phßng tæ chøc hµnh chÝnh chØ cã 5 ng­êi, nªn bè trÝ thªm 2 ng­êi n÷a ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt hÕt c¸c c«ng viÖc. C«ng ty còng cÇn chó träng ®Õn viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé trÎ cã n¨ng lùc, kiÖn toµn l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý ®Ó ®¸p øng ®ßi hái cña c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh. 3.2. Mét sè kiÕn nghÞ 3.2.1. §èi víi nhµ n­íc 3.2.1.1 T¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi C¸c C«ng ty xu¸t nhËp khÈu ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh kh«ng c©n søc gi÷a hµng nhËp khÈu vµ hµng lËu, ®ã lµ sù chªnh lÖc qu¸ lín vÒ gi¸ c¶. T×nh tr¹ng bu«n lËu vÉn ®ang hoµnh hµnh víi ph¹m vi khã kiÓm so¸t, vÊn ®Ò nµy ®­îc chó ý tõ rÊt l©u song ng¨n chÆn nã th× thËt kh«ng dÔ dµng g×. Hµng nhËp lËu trµn lan ë tÊt c¶ c¸c chñng lo¹i ®· g©y khã kh¨n kh«ng Ýt cho C«ng ty trong nguyªn nh©n lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty. Do vËy ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp tho¸t khái t×nh tr¹ng nµy nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng phèi hîp víi c¸c ban ngµnh cã liªn quan ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng bu«n lËu cµng sím cµng tèt. 3.2.1.2 Hoµn thiÖn hÖ thèng quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh C¸c c¬ quan qu¶n lý cÇn ban hµnh hÖ thèng quy chÕ phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong tõng lÜnh vùc: vÝ dô nh­ vÒ viÖc x¸c ®Þnh doanh thu ®­îc quy ®Þnh lµ khi ng­êi mua chÊp nhËn thanh to¸n, ch­a biÕt ®· tr¶ ®ñ tiÒn hay ch­a. song trªn thùc tÕ, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu th× kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a viÖc chÊp nhËn thanh to¸n vµ thanh to¸n lµ ®¸ng kÓ. LuËt thuÕ hiÖn hµnh ®Òu dùa trªn doan sè ph¸t sinh trong kú còng kh«ng ph©n biÖt thu tiÒn hay ch­a (ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra tÝnh trªn doanh thu, vÒ b¶n chÊt th× doanh nghiÖp chØ lµ ng­êi thu hé nhµ n­íc nh­ng kÓ c¶ khi doanh nghiÖp ch­a thu ®­îc tiÒn cña kh¸nh hµng vÉn ph¶i chôi tr¸ch nhiÖm nép thuÕ, ®iÒu nµy g©y khã kh¨n kh«ng nhá ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ g©y søc Ðp lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i), kÓ c¶ khi quyÕt to¸n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp vÉn theo nguyªn t¾c ®ã, chÝnh ®iÓm nµy ®· g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho C«ng ty. Ngoµi ra nhµ n­íc cßn quy ®Þnh h¹n ng¹ch xuÊt khÈu, mÆc dï môc tiªu cña chÝnh s¸ch nµy lµ vÊn ®Ò x· héi song ®èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp nã l¹i lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n. ViÖc tu©n thñ h¹n ng¹ch ®­îc cÊp ( qui ®Þnh giíi h¹n nhËp khÈu mét mÆt hµng nµo ®ã) th× C«ng ty kh«ng ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng, n¨ng lùc cña m×nh, kh«ng nh÷ng lµm gi¶m tÝnh l­u chuyÓn ®Òu ®Æn cña vèn l­u ®éng mµ cßn gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. 3.2.1.3 T¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu Nhµ n­íc nªn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu th«ng qua mét sè biÖn ph¸p sau ®©y: - Khi cã sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn ng­êi s¶n xuÊt vµ c¸c C«ng ty kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong n­íc, chóng ta sö dông quü hç trî gi¸ thu mua ®Ó dù tr÷, ®iÒu nµy sÏ gióp cho ng­êi s¶n xuÊt vµ c¸c C«ng ty s¶n xuÊt kinh doanh an toµn. - Nhµ n­íc cÇn sö dông thuÕ nh­ mét c«ng cô khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. HiÖn nay thuÕ xuÊt khÈu víi ®a sè mÆt hµng ®· ®­îc ¸p dông ë møc thuÕ xuÊt ­u ®·i 0%, ®©y lµ b­íc tiÕn bé lín thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn thñ tôc hoµn thuÕ cßn phøc t¹p, thêi gian hoµn thuÕ cßn l©u. - Nhµ n­íc cïng cã thÓ gi¶m gi¸ ®ång ViÖt Nam trong ph¹m vi cã thÓ ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu song còng cÇn c©n nh¾c v× nã sÏ c¶n trë l¹i ®èi víi c¸c ho¹t ®éng nhËp khÈu, c¸c yÕu tè ®Çu vµo. - H×nh thµnh Quü tÝn dông hç trî xuÊt khÈu: TÝnh chÊt hç trî cña Quü tÝn dông xuÊt khÈu cã ý nghÜa s¸t s­ên nhÊt vÉn lµ néi dung hç trî vÒ tµi chÝnh cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Nh÷ng chøc n¨ng kinh tÕ cña Quü tÝn dông hç trî xuÊt khÈu lµ: Hç trî vÒ l·i suÊt cho vay lµ chøc n¨ng th­êng xuyªn nhÊt. Hç trî vÒ thêi h¹n trong tÝn dông. Hç trî vÒ kh«ng gian trong tÝn dông xuÊt khÈu. - Thµnh lËp thÞ tr­êng tiÒn tÖ: §èi víi C«ng ty XuÊt nhËp khÈu vµ X©y dùng N«ng l©m nghiÖp vèn b»ng tiÒn cña C«ng ty lµ kh«ng lín vµ chØ tån t¹i ë 2 d¹ng lµ tiÒn mÆt t¹i quü vµ tiÒn göi ng©n hµng. Tuy r»ng viÖc d­ tiÒn mÆt kh«ng x¶y ra nhiÒu nh­ng vÉn cÇn thiÕt ph¶i ®Ò cËp ®Õn viÖc thµnh lËp thÞ tr­êng tiÒn tÖ v× viÖc göi tiÒn ng©n hµng kh«ng sinh lêi cao. Nh×n chung thÞ tr­êng tiÒn tÖ cña ViÖt Nam ch­a h×nh thµnh nªn c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng nh­ c¸c n­íc kh¸c, chØ cã thÓ ®Çu t­ vµo c¸c c«ng cô cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ nh­ tr¸i phiÕu kho b¹c, th­¬ng phiÕu ... v× môc tiªu sinh lêi ng¾n h¹n. Thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng cã c¬ héi chø kh«ng h¼n lµ kh«ng biÕt c¸ch ®Ó ®Çu t­ sè d­ tiÒn mÆt nh»m kiÕm l·i. Tõ kÕt luËn nµy ®­a ®Õn nhu cÇu cÇn cã thÞ tr­êng tiÒn tÖ, vèn cÇn ®­îc ph¸t triÓn song song víi thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ thÞ tr­êng vèn thay v× ph¸t triÓn riªng rÏ nh­ ta thÊy trong thêi gian qua. Bªn c¹nh thÞ tr­êng tiÒn tÖ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cÇn xem xÐt tæng thÓ c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh, trong ®ã cã thÞ tr­êng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng vèn vµ thÞ tr­êng ngo¹i tÖ. 3.2.1.5 §­a ra hÖ thèng chØ tiªu ngµnh ChØ tiªu nµy lµ th­íc ®o ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty nh­ng chØ tiªu nµy chØ thùc sù cã ý nghÜa khi cã mét chuÈn mùc ®Ó so s¸nh. Th«ng qua viÖc so s¸nh víi c¸c chØ tiªu trong ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ kh¸c trong toµn x· héi th× C«ng ty míi ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Bé tµi chÝnh cïng c¸c c¬ quan liªn quan cã thÈm quyÒn cÇn xóc tiÕn c«ng khai t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ, x©ydùng mét hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh, ®Ó tõ ®ã c¸c C«ng ty cã môc tiªu phÊn ®Êu vµ cã thÓ thÊy râ thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ. Cã nh­ vËy C«ng ty míi t×m ra gi¶i ph¸p kÞp thêi nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung. 3.2.2. §èi víi ng©n hµng 3.2.2.1 Më réng cung cÊp tÝn dông b»ng ngo¹i tÖ cho c¸c C«ng ty xuÊt nhËp khÈu HiÖn nay, ng©n hµng cung cÊp tÝn dông b»ng ngo¹i tÖ cho C«ng ty trong nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸, vËy t¹i sao kh«ng tµi trî nghiÖp vô thu mua hµng xuÊt khÈu trªn thÞ tr­êng néi ®Þa? ®iÒu nµy hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn ®­îc bëi nã lµ mét kho¶n vay cã ®¶m b¶o vµ bëi v× ngay khi C«ng ty xuÊt khÈu hµng ho¸ hä sÏ cã ngay ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n. H¬n n÷a viÖc cho vay b»ng ngo¹i tÖ kh«ng chØ gióp cho C«ng ty gi¶m ®­îc chi phÝ huy ®éng (v× l·i suÊt thÊp h¬n so víi vay b»ng néi tÖ) mµ cßn gióp ng©n hµng gi¶i phãng ®­îc phÇn nµo kho¶n ngo¹i tÖ ®ang trong t×nh tr¹ng ø ®äng. 3.2.2.2 T¨ng c­êng vai trß kiÓm so¸t nÒn kinh tÕ Vai trß nµy cña ng©n hµng cã tÇm quan träng rÊt lín ®èi víi ho¹t déng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. NÕu ng©n hµng lµm tèt vai trß nµy th× ng©n hµng ®· hç trî rÊt nhiÒu cho c¸c C«ng ty trong viÖc kiÓm so¸t vÒ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng, gi¶m ®­îc rñi ro gÆp ph¶i - nî khã ®ßi cho c¸c C«ng ty. ¸p dông h×nh thøc mua b¸n th­¬ng phiÕu: ng©n hµng s½n sµng mua quyÒn ®ßi nî cña c¸c C«ng ty vµ nhËn chiÕt khÊu th­¬ng th­¬ng phiÕu ë mét møc nhÊt ®Þnh vµ lµ chÊp nhËn ®­îc ®èi víi c¸c C«ng ty. HÖ thèng ng©n hµng cÇn ®­îc hoµn thiÖn, ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô, chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó nã trë thµnh mét trung gian tµi chÝnh thùc sù cho C«ng ty khi thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng réng r·i, ®iÒu nµy sÏ gióp cho viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn cña C«ng ty, ®Æc biÖt lµ vèn b»ng tiÒn cã hiÖu qu¶ h¬n. Ng©n hµng còng cÇn quan t©m h¬n ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé, n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cho c¸c c¸n bé tÝn dông nh»m gióp cho C«ng ty cã th«ng tin ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c vÒ kh¸ch hµng. 3.2.2.3 §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh phiÒn hµ ®Ó rót ng¾n thêi gian tõ khi doanh nghiÖp xin vay ®Õn khi gi¶i ng©n, trong nhiÒu tr­êng hîp khi doanh nghiÖp xin vay th× nhu cÇu ®­a vµo kinh doanh ®· gÊp rót, hoÆc lµ khi cËn kÒ ngµy hîp ®ång cã hiÖu lùc. ViÖc chËm chÔ trong cung cÊp vèn cã thÓ lµm doanh nghiÖp mÊt c¬ héi trong kinh doanh. KÕt luËn §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong m«i tr­êng kinh doanh cã nhiÒu biÕn ®éng, sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t th× viÖc kh«ng ngõng hoµn thiÖn m×nh cña c¸c C«ng ty lµ v« cïng cÇn thiÕt. Trong chuyªn ®Ò thùc tËp cña m×nh em ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch thùc t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng, còng nh­ ®· ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yÕu kÐm cña C«ng ty trong c«ng t¸c sö dông vèn l­u ®éng vµ nguyªn nh©n cña viÖc ®ã, em ®· ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p mµ C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i sö dông, còng nh­ nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi nhµ n­íc, ng©n hµng ®Ó nh»m n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña C«ng ty trong thêi gian tíi. C¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ ®Òu ®­îc x©y dùng dùa trªn nh÷ng c¨n cø khoa häc còng nh­ ®· tÝnh ®Õn sù kh¶ thi cña tõng gi¶i ph¸p. Chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thµnh víi sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o - th¹c sÜ Mai Xu©n §­îc, cña c¸c c« chó trong C«ng ty XuÊt nhËp khÈu vµ X©y dùng N«ng l©m nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c c« chó trong Phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ mong muèn sÏ tiÕp tôc nhËn ®­îc sù h­íng dÉn, chØ b¶o ®ã trong qu¸ tr×nh lµm luËn v¨n s¾p tíi cña em. Tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh Bé m«n kÕ to¸n qu¶n trÞ vµ PTH§KD - NXB Thèng Kª- 2001 S¸ch ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp Tg: Josette Peyrard - NXB thèng kª - 1997 3. Gi¸o tr×nh kinh tÕ vµ tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp Chñ biªn: PGS. PTS Ph¹m H÷u Huy - NXB Gi¸o Dôc - 1998 4. Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp Chñ biªn: TS L­u ThÞ H­¬ng - NXB Thèng Kª- 2001 Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp Chñ biªn: Lª V¨n T©m - NXB Thèng Kª - 2000 Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i Chñ biªn: PGS. PTS NguyÔn KÕ TuÊn - NXB Gi¸o Dôc-1996 7.T¹p chÝ doanh nghiÖp: Tg: Ths Bïi H÷u Ph­íc- T¹p chÝ th¸ng 10/2000 8.T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn Tg: TS NguyÔn Ninh KiÒu - Sè 129, 130/n¨m 2001 9. T¹p chÝ ng©n hµng: Tg: Lª Duy NguyÔn- Sè 3/n¨m 2000 10. Tµi liÖu tõ C«ng ty + B¸o c¸o tæng kÕt cña C«ng ty n¨m 1999, 2000, 2001, 2002 + B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña C«ng ty n¨m 1999, 2000, 2001, 2002 + B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 1999, 2000, 2001, 2002 Môc lôc