Đề tài Ngân hàng với chức năng huy động vốn trong quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước

MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU 3 CHƯƠNG I : TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG VÀ CHỨC NĂNG HUY ĐỘNG VỐN 5 I. Sự hình thành và phát triển của hệ thống Ngân hàng gắn với chức năng huy động vốn (HĐV) 5 II. Lý luận cơ bản chức năng huy động vốn của Ngân hàng 6 III. Ngân hàng -Huy động vốn gắn liền với việc sử dụng vốn ( chức năng trung gian tín dụng ) 9 1. Cơ sở hình thành chức năng 9 2. Vai trò quan trọng của huy động vốn qua Ngân hàng 10 2.1. Góp phần tiết kiệm chi phí xã hội, tạo những đIều kiện thuận lợi cho cá nhân và tổ chức xã hội 10 2.2. Huy động vốn làm gia tăng vốn trong nước, kích thích huy động vốn nước ngoài. 10 2.3. Huy động vốn góp phần thực hiện chính sách tài chính và chính sách tiền tệ quốc gia. 11 2.4. Huy động vốn quyết định sự tồn tại của các Ngân hàng thương mại. 11 IV. Các hình thức huy động vốn. 12 1. Vốn tiền gửi: 12 1.1. Tiền gửi không kì hạn 12 1.2. Tiền gửi có kì hạn 12 1.3. Tiền gửi tiết kiệm 12 2. Vốn đi vay 13 2.1. Vay của Ngân hàng trung ương (NHTW) 13 2.2. Vay của các Ngân hàng hay tổ chức tín dụng trên thị trương Ngân hàng 13 2.3. Vay nước ngoài 13 2.4. Một nguồn vốn hết sức quan trọng của Ngân hàng là vốn tự có 14 V. Các nhân tố ảnh hưởng huy động vốn qua Ngân hàng 14 1. Lãi suất ảnh hưởng rất lớn đến huy động vốn 14 2. Tình trạng nền kinh tế 15 3. Chính sách tiền tệ của Ngân hàng 15 4. Thu nhập và tài sản của dân cư 16 5. Dự tính cơ hội đầu tư 16 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN QUA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG NHỮNG NĂM QUA 17 I. Những kết quả đạt được trong công tác huy động vốn qua Ngân hàng 17 1.1. Huy động vốn ngày càng tăng với sự đa dạng hoá về hình thức sở hữu, mở rộng mạng lưới Ngân hàng. 17 1.2. Nguồn vốn huy động qua Ngân hàng ngày càng tăng 18 1.3. Đa dạng hoá các hình thức huy động vốn. 19 II. Mục tiêu và kết quả huy động vốn đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế năm 2000. 21 CHƯƠNG III: NHỮNG QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP 24 HUY ĐỘNG VỐN THÔNG QUA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG 24 I. Những quan điểm cơ bản hiện nay. 24 II. Những định hướng mang tính chiến lược. 25 1. Những định hướng chung 25 2. Mục tiêu cơ bản giai đoạn 2000 - 2010 26 3. Mục tiêu trước mắt và một số vấn đề đang đặt ra. 26 3.1. Những vấn đề và giải pháp 27 PHẦN KẾT LUẬN 30 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 32

doc32 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1524 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Ngân hàng với chức năng huy động vốn trong quá trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa đất nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc lêi më ®Çu "Tõ nay ®Õn n¨m 2010 ph¶i x©y dùng n­íc ta tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, c«ng cô th« s¬, lao ®éng thñ c«ng lµ chñ yÕu trë thµnh mét n­íc c¬ khÝ ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ víi trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹I, d©n giµu, n­íc m¹nh, an ninh v÷ng ch¾c.. " §ã lµ môc tiªu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ (CNH- H§H) mµ §¶ng ta ®Æt ra. §Æc biÖt n­íc ta ®ang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸, mét mÆt n©ng cao ®êi sèng ng­êi d©n, ®Èy m¹nh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ .. mÆt kh¸c ®¶m b¶o theo ®Þnh h­íng XHCN. §Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu trªn, hoµn thµnh qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc lµ c¶ mét vµ nhiÖm vô nÆng nÒ. V× vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ ViÖt nam xuÊt ph¸t tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, nghÌo nµn, c¬ së vËt chÊt thÊp kÐm, ng©n s¸ch h¹n hÑp.. thÕ nh­ng viÖc chuyÓn tõ c«ng cô th« s¬ thµnh trang thiÕt bÞ, m¸y mãc hiÖn ®¹i cÇn ph¶i cã vèn, viÖc ®Çu t­ tõ kû thuËt l¹c hËu sang KH-CN hiÖn ®¹i còng cÇn cã vèn, viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn còng cÇn cã vèn. Nh­ vËy, ®Ó hoµn thµnh qu¸ tr×nh CNH-H§H, ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu trªn cÇn cã vèn, vèn lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÊp thiÕt. VËy vèn tõ ®©u ra ? T¹i nghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIIi ®· chØ rá "§Ó CNH-H§H cÇn huy ®éng nhiÒu nguån vèn g¾n víi sù sö dông cã hiÖu qu¶, trong ®ã nguån vèn trong n­íc lµ quyÕt ®Þnh, nguån vèn trong n­íc lµ quan träng". Nguån vèn n­íc ngoµi lµ quan träng nh­ng lÞch sö cho thÊy kh«ng cã mét n­íc nµo ph¸t triÓn nhê vµo nguån vèn n­íc ngoµi. Do ®ã, ph¶i huy ®éng nguån vèn trong n­íc lµ chñ yÕu, ph¸t huy néi lùc, khai th¸c tèi ®a nguån vèn nhµn ræi trong x· héi. ë ViÖt nam hiÖn nay ®· h×nh thµnh hai kªnh huy ®éng vèn, ®ã lµ qua thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ qua hÖ thèng Ng©n hµng. Song, thÞ tr­êng chøng kho¸n ë ViÖt nam míi thµnh lËp, cßn míi mÎ vµ ch­a thùc sù trë thµnh mét kªnh huy ®éng vèn (H§V) lín. Do vËy, H§V qua hÖ thèng Ng©n hµng lµ quan träng vµ chñ yÕu. Ng©n hµng lµ tæ chøc trung gian tµi chÝnh, thùc hiÖn huy ®éng nguån vèn nhµn ræi trong x· héi, ®¸p øng nhu cÇu cho ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn trong n­íc. Nh­ vËy, lµm thÕ nµo ®Ó huy ®éng ®­îc nguån vèn tèi ®a, hiÖu qu¶ an toµn nhÊt , ®¸p øng nhu cÇu vèn ngµy cµng t¨ng lµ vÊn ®Ò nãng báng trong qu¸ tr×nh ®æi míi hÖ thèng Ng©n hµng ®· ®ang vµ tiÕp tôc thùc hiÖn. Trong bµi viÕt nµy, em xin nghiªn cøu chuyªn ®Ò "Ng©n hµng víi chøc n¨ng huy ®éng vèn trong qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc" Ng©n hµng hµng ®· huy ®éng vèn nh­ thÕ nµo, d­íi h×nh thøc g×, vai trß cña Ng©n hµng trong hÖ thèng huy ®éng vèn ? ë n­íc ta viÖc huy ®éng vèn cña Ng©n hµng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ g× ? Nh÷ng khã kh¨n cÇn gi¶i quyÕt vµ biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc nh»m huy ®éng vèn ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n, ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng cao cña ®Êt n­íc. §Ó viÖc ®­îc thuËn lîi em chñ yÕu ph©n tÝch chøc n¨ng H§V v× thÓ hiÖn b¶n chÊt Ng©n hµng lµ huy ®éng vèn vµ cho vay vèn, l¹i chiÕm sè l­îng vµ nguån vèn huy ®éng vèn. Bµi viÕt cña em cßn cã nhiÒu sai sãt, mong c« gi¸o gãp ý vµ bæ xung thªm cho em. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! ch­¬ng i : tæng quan vÒ ng©n hµng vµ chøc n¨ng huy ®éng vèn I. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng g¾n víi chøc n¨ng huy ®éng vèn (H§V) Ng©n hµng h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn tr¶i qua mét qu¸ tr×nh l©u dµI, b¾t ®Çu tõ nh÷ng nghiªp vô Ng©n hµng s¬ khai sau ®ã Ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ Ng©n hµng ph¸t triÓn trë thµnh Ng©n hµng hiÖn ®¹i. Nguån gèc Ng©n hµng b¾t nguån tõ nh÷ng thî kim hoµn, nh÷ng thî ®óc vµng, hä chuyªn lµm c«ng viÖc cÊt giö nh÷ng vËt quÝ gi¸, ®å trang søc, cÊt giö tiÒn, thanh to¸n hé vho kh¸ch ®Ó h­ëng mét kho¶n thï lao nhÊt ®Þnh. Nh­ng sau ®ã hä ph¸t hiÖn ra tÝnh chÊt "v« danh" cña ®ång tiÒn vµ tÊt c¶ nh÷ng ng­êi göi tiÒn ®Òu kh«ng rót tiÒn ra cïng mét lóc, v× vËy lu«n lu«n cã kho¶n tiÒn d­ thõa cã thÓ ®em cho vay vµ lÊy l¶i. NghiÖp vô nhËn tiÒn göi vµ cho vay b¾t ®Çu ®­îc h×nh thµnh. Khi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn,thóc ®Èy Ng©n hµng ph¸t triÓn, sù c¹nh tranh giöa c¸c Ng©n hµng cµng t¨ng th× c¸c tæ chøc nµy thay b»ng thu phÝ tiÒn göi hä khuyÕn khÝch göi tiÒn b»ng c¸ch kh«ng thu phÝ vµ h¬n nöa Ng©n hµng sÎ ®­îc tr¶ mét phÇn lîi tøc gäi lµ l¶i suÊt tiÒn göi. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c Ng©n hµng thùc hiÖn nhiÒu ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc H§V, øng dông KØ thuËt - C«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®Èy m¹nh chøc n¨ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng. Nh­ vËy, Ng©n hµng ®· huy ®éng nguån vèn nhµn ræi trong x· héi, vµ dïng nguån vèn huy ®éng ®­îc ®Ó cho vay. Ng©n hµng trë thµnh cÇu nèi trung gian gi÷a ng­êi thõa vèn vµ ng­êi thiÕu vèn, gi÷a ng­êi tiÕt kiÖm vµ ng­êi ®Çu t­, gi÷a ng­êi ®i vay vµ ng­êi cho vay. KÕt luËn: Ng©n hµng lµ tæ chøc tµi chÝnh, nhËn tiÒn g­Ø vµ cho vay tiÒn. VËy, chøc n¨ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo ta sÎ ®i ph©n tÝch s©u vÒ vÊn ®Ò nµy II. Lý luËn c¬ b¶n chøc n¨ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng Ng©n hµng lµ con ®Î, lµ s¶n phÈm tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Khi ra ®êi Ng©n hµng l¹i thóc ®Èy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn. Do ®ã, ®èi víi h×nh th¸i kinh tÕ nµo, ®Æc biÖt lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng ng©n hµng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc nã giö vai trß ®Æc biÖt quan träng trong nÒn kinh tÕ. Do vËy muèn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× ®IÒu ®Çu tiªn lµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng ng©n hµng. NÕu coi c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ c¬ thÓ sèng th× ng©n hµng lµ huyÕt m¹ch cña c¬ thÓ sèng ®ã. LËt l¹i lÞch sö ph¸t triÓn, chóng ta cã thÓ thÊy, sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng g¾n víi t­ b¶n ho¸ tiÒn tÖ, mµ tiÒn th©n cña nã lµ t­ b¶n cho vay nÆng l¶i ®· tõng tån t¹i trong thêi k× ph©n r¶ cña chÕ ®é nguyªn thuû. Sù ph¸t triÓn m¹nh cña quan hÖ hµng hãa-tiÒn tÖ ®· ®ßi hái kh¸ch quan sù ra ®êi cña c¸c tæ chøc vµ häat ®éng Ng©n hµng . Lóc nµy t­ b¶n tiÒn tÖ nhµn ræi ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn phôc vô t­ b¶n c«ng nghiÖp víi l¶i suÊt thÊp. Nh­ vËy, t­ b¶n c«ng nghiÖp ®· tr¶ mét phÇn lîi thu ®­îc cho ng­êi cho vay do viÖc sö dông vèn vay vµo s¶n xuÊt d­íi h×nh thøc lîi tøc. C¬ chÕ ph©n chia lîi tøc vµ lîi nhuËn lóc ®µu kinh doanh lµ ngÈu nhiªn, nh­ng khi t­ b¶n ho¹t ®éng vµ t­ b¶n së höu ®­îc ph©n ®Þnh rá rµng th× c¬ chÕ ph©n chia ®­îc ®IÒu chØnh, mét nhãm t­ b¶n nhËn lîi tøc vµ bªn kia nhËn lîi nhuËn. Sù ph¸t triÓn trong quan hÖ hµng-tiÒn trong c«ng nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn Ng©n hµng, t­ b¶n trong th­¬ng nghiÖp. T­ b¶n trong th­¬ng nghiÖp lµ tiÒn th©n cña t­ b¶n cã kh¶ n¨ng ®em l¹i l¶i xuÊt. Tuy bu«n b¸n tiÒn tÖ lµ chøc n¨ng chñ yÕu, c¸c chøc n¨ng kh¸c cña ng©n hµng ®­îc bæ sung dÇnvíi sù ph¸t triÓn cña quan hÖ hµng-tiÒn vµ cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Theo M¸c, c¸c bé phËn cÊu thµnh t­ b¶n Ng©n hµng bao gåm: vµng, giÊy b¹c vµ c¸c chøng kho¸n. §Õn l­îc m×nh ng©n hµng l¹i ph©n thµnh vèn tù cã vµ vèn ®i vay. ChÝnh v× lÝ do ®ã mµ cã thÓ kÕt luËn r»ng tiÒn göi lµ yÕu tè cÊu thµnh nghiÖp vô tÝn dông-ng©n hµng. C¸c thµnh phÇn cña nÒn t¶ng trªn bao gåm: - Vèn nhµn ræi - C¸c lo¹i quØ ®­îc huy ®éng - Thanh to¸n trung gian cho kh¸ch hµng trªn tµi kho¶n - Vèn tù cã cña ng©n hµng Ho¹t ®éng huy ®éng vèn tõ tiÒn cña c«ng chóng lµ ®Æc tr­ng c¬ b¶n nhÊt cña ho¹t ®éng Ng©n hµng, lµ tiªu thøc ®Ó ®¸nh gi¸ vµ ph©n biÖt Ng©n hµngvíi c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c. Do ®Æc tr­ng nµy mµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña Ng©n hµng lµ ®i vay vµ cho vay. V× thÕ vèn huy ®éng chiÕm tû lÖ cao trong tæng sè vèn ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Nh­ vËy vèn tù cã cña Ng©n hµng sÎ Ýt h¬n rÊt nhiÒu so víi vèn huy ®éng nh­ng nã rÊt quan träng. Ng©n hµng ra ®êi thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, víi chøc n¨ng huy ®éng vèn, Ng©n hµng thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n phèi vµ t¸i ph©n phèi vèn, tiÒn tÖ x· héi, t¸c ®éng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhÊt lµ trong nÒn c¬ chÕ thÞ tr­êng mäi hµng ho¸ ®Òu ®­îc biÓu thÞ b»ng gi¸ c¶ th«ng qua tiÒn tÖ. Vèn huy ®éng vµ vèn cho vay cña Ng©n hµng còng lµ mét lo¹i hµng ho¸. Nã còng ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn vµ gi¸ c¶ trong qu¸ tr×nh sö dông vèn. Gi¸ c¶ ®ã chÝnh lµ l¶i su¸t tiÒn vay mµ Ng©n hµng ph¶i tr¶ cho ng­êi cho vay vµ ®ßi l¹i ë ng­êi vay vèn tõ Ng©n hµng. Chóng ta biÕt r»ng, viÖc ph©n chia lîi nhuËn thµnh lîi nhuËn th­¬ng nghiÖp, lîi nhuËn c«ng nghiÖp vµ l¶i xuÊt lµ qu¸ tr×nh ph©n phèi l¹i lîi nhuËn x· héi ®èi víi ng­êi trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, kh¸i niÖm " tiÒn ®Î ra tiÒn " ®­îc xem nh­ lµ mét qui luËt. ChÝnh v× vËy, nhê qui luËt nµy mµ nã t¸c ®éng vµo nh÷ng ng­êi cã vèn nhµn ræi muèn cã kho¶n thu tiÒn lín h¬n (thu nhËp tõ tiÒn nhµn ræi cña m×nh) sÎ ®em ®µu t­ trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh hoÆc göi tiÒn tiÕt kiÖm vµo Ng©n hµng, ®Ó sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh thu d­îc mét sè lîi tøc nµo ®ã. §©y lµ c¬ së vµ nguån gèc ®Ó c¸c Ng©n hµng thùc hiÖn ®­îc c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña m×nh, ®ã lµ huy ®éng vèn nhµn ræi tõ c¸c líp d©n c­ vµ c¸c tæ chøc trong nÒn kinh tÕ. Qua ®ã Ng©n hµng ®· thùc hiÖn ®­îc vai trß rÊt quan träng cña m×nh víi t­ c¸ch lµ mét trung gian tµi chÝnh, gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn n»m r¶i r¸c trong d©n c­ ®Ó trë thµnh kho¶n vèn lín mµ nhu cÇu ®Çu t­ trong nÒn kinh tÕ ®ßi hái. TÝnh tÊt yÕu cña Ng©n hµng trong vai trß trung gian tµi chÝnh ®­îc thÓ hiÖn theo chu k× khÐp kÝn: Huy ®éng vèn- Trung gian tµi chÝnh-Sö dông vèn. Trong ®ã Ng©n hµng ®ãng vai trß chñ yÕu trong mèi quan hÖ rµng buéc gi÷a ng­êi vay tiÒn, ng­êi göi tiÒn vµ Ng©n hµng. §ång thêi, Ng©n hµng cßn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh viÖc kÝch thÝch t¨ng tr­ëng nguån vèn huy ®éng vµo Ng©n hµng th«ng qua gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ vµ quyÒn lîi cña c¶ ba bªn Ng­êi göi tiÒn Ng­êi vay tiÒn Ng©n hµng III. Ng©n hµng -Huy ®éng vèn g¾n liÒn víi viÖc sö dông vèn ( chøc n¨ng trung gian tÝn dông ) Huy ®éng vèn cña Ng©n hµng lµ nh»m môc ®Ých cho vay hay nãi c¸nh kh¸c lµ sö dông vèn. Th«ng qua viÖc huy ®éng c¸c kho¶n tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn ræi trong nÒn kinh tÕ, Ng©n hµng h×nh thµnh nªn quû cho vay cña nã råi ®em cho ®èi víi nÒn kinh tÕ, bao gåm c¶ cho vay ng¾n h¹n vµ cho vay dµi h¹n. Víi chøc n¨ng nµyNg©n hµng ®ãng vai trß võa lµ ng­êi ®i vay, võa lµ ng­êi cho vay. 1. C¬ së h×nh thµnh chøc n¨ng Thø nhÊt, do yªu cÇu hoµn vèn trong x· héi, cã chñ thÓ t¹m thêi nhµn vèn. VÝ dô: tiÒn dïng ®Ó mua nguyªn vËt liÖu nh­ng ch­a mua, tiÒn trÝch khÊu hao nh­ng ch­a sö dông ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn l­¬ng ch­a ®Õn k× tr¶,.. Ng­îc l¹i cã nhiÒu chñ thÓ l¹i cÇn cã vèn ®Ó bæ sung cho s¶n xuÊt. M©u thuÈn nµy cÇn ®­îc gi¶i quyÕt ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn trong nÒn kinh tÕ, ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn vèn. Thø hai, do nhu cÇu tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­. Thø ba, do h¹n chÕ tÝn dông trùc tiÕp, tøc lµ rÊt khã ®Ó chñ thÓ thõa vèn gÆp chñ thÓ thiÕu vèn, hoÆc nhu cÇu vèn vµ kh¶ n¨ng cho vay vèn kh«ng gÆp nhau, hay ®ßi hái ph¶i cã mét sù tin t­ëng lÈn nhau mµ kh«ng cã vËt thÕ chÊp nªn rñi ro rÊt lín.. V× vËy, Ng©n hµng ®øng ra víi t­ c¸ch lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh, thùc hiÖn chøc n¨ng huy ®éng vèn vµ sö dông vèn, lµ cÇu nèi trung gian giöa ng­êi thõa vèn vµ ng­êi thiÕu vèn. Huy ®éng vèn vµ sö dông vèn lµ hai ho¹t ®éng g¾n liÒn víi nhau, thÓ hiÖn b¶n chÊt cña Ng©n hµng. Huy ®éng vèn cµng nhiÒu th× sö dông vèn cµng tèt, ®¸p øng nhhuh cÇu ®µu t­ vµ ph¸t triÓn. Ng­îc l¹I, sö dông vèn cã hiÖu qu¶ lµ lµ c¬ së ®Ó huy ®éng vèn ®­îc thuËn lîi. 2. Vai trß quan träng cña huy ®éng vèn qua Ng©n hµng 2.1. Gãp phÇn tiÕt kiÖm chi phÝ x· héi, t¹o nh÷ng ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸ nh©n vµ tæ chøc x· héi Qu¸ tr×nh huy ®éng vèn cña Ng©n hµng chÝnh lµ qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung c¸c nguån vèn trong x· héi, sau ®ã cho vay ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho s¶n xuÊt, ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh­ vËy, huy ®éng vèn lµ kÞp thêi ®· tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ nguån lùc, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn. MÆt kh¸c, nh÷ng ng­êi tiÕt kiÖm thu thªm ®­îc mét phÇn l¶i tõ tiÒn göi cña m×nh, tøc ®ång tiÒn cña hä tõ chæ d­ thõa ®· cã kh¶ n¨ng sinh lêi. Ng­îc l¹I, nh÷ng ng­êi thiÕu vèn th× cã vèn kÞp thêi cho s¶n xuÊt, t¨ng lîi nhuËn. 2.2. Huy ®éng vèn lµm gia t¨ng vèn trong n­íc, kÝch thÝch huy ®éng vèn n­íc ngoµi. Nguån vèn huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, ngoµi nguån vèn huy ®éng trong n­íc cßn nguån vèn huy ®éng tõ n­íc ngoµi. Trong ®ã vèn trong n­íc lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh, vèn n­íc ngoµi lµ quan träng. VËy trß quyÕt ®Þnh cña nguån vèn trong n­íc thÓ hiÖn: Thø nhÊt, t¹o tÝnh chñ ®éng trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn, chi phÝ huy ®éng vèn thÊp, hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi x· héi cao. Thø hai, t¹o c¸c ®IÒu kiÖn thuËnlîi ®Ó hÊp thô vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Thø ba, h×nh thµnh vµ t¹o lËp søc m¹nh håi sinh cho nÒn kinh tÕ, h¹n chÕ c¸c tiªu cùc ph¸t sinh vÒ kinh tÕ -x· héi do ®Çu t­ n­íc ngoµi mang l¹i. Nhê vËy tÝnh ®éc lËp tù chñ cña ®Êt n­íc ®­îc b¶o ®¶m, tr¸nh lÖ thuéc n­íc ngoµi do quan hÖ vay m­în. XÐt vÒ b¶n chÊt, huy ®éng vèn cña c¸c NHTM lµ trùc tiÕp lµm cho qui m« tÝch luü trong n­íc ngµy cµng t¨ng chuyÓn tèi ®a nguån vèn ®ang nhµn ræi thµnh nguån vèn h÷u Ých cã kh¶ n¨ng sinh lêi. Cßn huy ®éng vèn n­íc ngoµi cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Æc biÖt trong ®IÒu kiÖn kinh tÕ cßn nghÌo, thiÕu vèn mµ nhu cÇu ®Çu t­ ph¸p triÓn l¹i cao. ViÖc huy ®éng vèn n­íc ngoµi qua c¸c NHTM mµ tæ chøc kh¸c kh«ng cã nh­: kh¶ n¨ng tÝnh to¸n c¸c ®iÒu kiÖn vµ lîi Ých cho vay tr¶, kh¶ n¨ng qu¶n lý cã hiÖu qu¶ vènvay vµ vai trß qu¶n lý ngo¹i tÖ ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ngo¹i hèi cña mét quèc gia. 2.3. Huy ®éng vèn gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi chÝnh vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn qua Ng©n hµng gãp phÇn kiÒm chÕ vµ kiÓm so¸t møc l¹m ph¸t th«ng qua viÖc ®IÒu chØnh l­îng tiÒn tham gia vµo qu¸ tr×nh l­u th«ng, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn. Ch¼ng h¹n: Ng©n hµng lu«n lµ n¬i cung cÊp mét l­îng vèn tÝn dông lín, ®s¶n phÈm øng c¸c kho¶n chi tªu vµ ®Çu t­ cña chÝnh phñ cho c¸c dù ¸n vÒ s¶n xuÊt kinh doanh vµ nh÷ng dù ¸n thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi, bï ®¾p nh÷ng sù thiÕu hôt t¹m thêi cña ng©n s¸ch th«ng qua h×nh thøc vay nî gi÷a ng©n s¸ch víi Ng©n hµng. 2.4. Huy ®éng vèn quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. ë n­íc ta hiÖn nay, thÞ phÇn ho¹t ®éng cña tÝn dông chiÕm kho¶ng 90%. Con sè nµy kh¸ cao chøng tá ho¹t ®éng tÝn dông lµ chñ yÕu, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mæi NHTM. Mµ muèn cã ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i cã vèn,muèn cã vèn ph¶i huy ®éng vèn vµ chñ yÕu tõ nÒn kinh tÕ. Nh­ vËy huy ®éng vèn ph¶i lµ b­íc khëi ®Çu quan träng nhÊt ®Ó cã ®­îc b­íc khëi ®éng tiÕp theo trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng tÝn dông. Qua qu¸ tr×nh huy ®éng vèn, Ng©n hµng sÎ cã vèn ®Ó cho vay vµ thu lîi nhuËn, gãp phÇn thóc ®Èy sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. IV. C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn. §Ó t¹o nguån vèn cho ho¹t ®éng, Ng©n hµng huy ®éng vèn d­íi c¸c h×nh thøc chñ yÕu sau: 1. Vèn tiÒn göi: 1.1. TiÒn göi kh«ng k× h¹n Kh¸i niÖm: TiÒn göi kh«ng k× h¹n lµ tiÒn göi mµ kh¸ch hµng cã thÓ rót ra bÊt cø lóc nµo. §èi víi lo¹i tiÒn göi nµy, Ng©n hµng ®ãng vai trß "thñ quû" võa thùc hiÖn trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n ra ®Ó chi tr¶ cho hµng ho¸, dÞch vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, võa nhËp kho¶n tiÒn mµ kh¸ch hµng ®­îc h­ëng vµo tµi kho¶n. Lo¹i tiÒn göi nµy ®­îc gäi lµ tiÒn göi cã ph¸t hµnh sÐc hay tiÒn göi thanh to¸n. Môc ®Ých cña ng­êi göi tiÒn: an toµn vµ thuËn tiÖn cho thanh to¸n qua Ng©n hµng. §ång thêi, ®èi víi Ng©n hµng th× Ng©n hµng thu ®­îc mét kho¶n phÝ rÊt lín tõ kh¸ch hµng, t¹o nguån thu vµ t¨ng c­êng vèn cho Ng©n hµng. 1.2. TiÒn göi cã k× h¹n Kh¸i niÖm: TiÒn göi cã k× h¹n lµ lo¹i tiÒn göi mµ kh¸ch hµng cã thÓ rót ra sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, cã thÓ vµi th¸ng ®Õn vµi n¨m . TiÒn göi cã k× h¹n gåm 3 lo¹I: ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n. Môc ®Ých cña kh¸ch hµng lµ göi tiÒn ®Ó h­ëng l¶i. Cßn ®èi víi Ng©n hµng, tiÒn göi cã k× h¹n t¹o ra nguån vèn lín cho Ng©n hµng vµ Ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng cho vay kiÕm lêi. §©y lµ nguån vèn lín vµ rÊt quan träng, cèt yÕu cña Ng©n hµng. 1.3. TiÒn göi tiÕt kiÖm Kh¸i niÖm: TiÒn göi tiÕt kiÖm lµ tiÒn ®Ó dµnh cho d©n c­ ®­îc göi vµo Ng©n hµng nh»m môc ®Ých h­ëng l¶i. H×nh thøc phæ biÕn nhÊt cña tiÒn göi tiÕt kiÖm co së. Cô thÓ lµ: Ng©n hµng sÎ cÊp cho kh¸ch hµng mét cuèn sæ, dïng ®Ó ghi sè tiÒn göi vµo vµ rót ra cña kh¸ch hµng. Môc ®Ých: Ng­êi göi tiÒn tiÕt kiÖm nh»m h­ëng l¶i Ng©n hµng nhËn tiÒn göi ®· lµm t¨ng nguån vèn huy ®éng lªn, phôc vô tèt h¬n cho vay tiÒn, thÓ hiÖn b¶n chÊt Ng©n hµng: ®i vay vµ cho vay 2. Vèn ®i vay Ng©n hµng cã thÓ huy ®éng vèn tõ NHTW, c¸c NHTM kh¸c hoÆc tõ c¸c tæ chøc n­íc ngoµi. 2.1. Vay cña Ng©n hµng trung ­¬ng (NHTW) BÊt k× Ng©n hµng nµo d­îc phÐp thµnh lËp cña NHTW ®Òu cã quyÒn vay cña NHTW. Vay cña NHTW d­íi h×nh thøc: chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu c¸c giÊy tê cã gi¸, vay cã c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n ®¶m b¶o... NHTM vay nh»m môc ®Ých chi tr¶, thiÕu hôt trong thanh to¸n. Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i lóc nµo NHTW còng cho vay mµ cã nh÷ng ®IÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, cô thÓ: NHTW lµ ng­êi cho vay cu«Ý cïng nh»m cøu v¶n c¶ hÖ thèng Ng©n hµng khái nguy c¬ sôp ®æ. 2.2. Vay cña c¸c Ng©n hµng hay tæ chøc tÝn dông trªn thÞ tr­¬ng Ng©n hµng Ng©n hµng cã thÓ ®i vay cña c¸c Ng©n hµng hay tæ chøc tÝn dông ®Ó b¶o ®¶m dù trö theo qui ®Þnh cña NHTW, bï ®¾p kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¶ n¨ng chi tr¶.. 2.3. Vay n­íc ngoµi Ng©n hµng còng cã thÓ vay Ng©n hµng hay tæ chøc n­íc ngoµi b»ng c¸ch ph¸t hµnh c¸c phiÕu nî, lµm t¨ng vèn ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng. 2.4. Mét nguån vèn hÕt søc quan träng cña Ng©n hµng lµ vèn tù cã Vèn tù cã cña Ng©n hµng bao gåm: +Vèn cè ®Þnh: lµ vèn qui ®Þnh trong v¨n b¶n ®Ó Ng©n hµng ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. Tuú vµo tõng lo¹i Ng©n hµng mµ vèn ph¸p ®Þnh còng kh¸c nhau, cô thÓ: Ng©n hµng quèc doanh do ng©n s¸ch cÊp, Ng©n hµng cæ phÇn do c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp.. +Thø hai lµ c¸c quû gåm: quû dù phßng rñi ro, quû dù trö ®Æc biÖt, phÇn lîi nhuËn ch­a ®­îc chia, c¸c quû kh¸c ch­a sö dông.. Vèn tù cã cña Ng©n hµng mang tÝnh chÊt æn ®Þnh, nã chØ chiÕm mét tØ träng nhá trong tæng nguån vèn Ng©n hµng nh­ng chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh quy m« ho¹t ®éng cña Ng©n hµng, lµ c¬ së Ng©n hµng tiÕn hµnh kinh doanh, thÓ hiÖn uy tÝn cña Ng©n hµng, ®¶m b¶o chèng rñi ro trong thanh to¸n Ng©n hµng. Nãi tãm l¹I, nguån vèn huy ®éng Ng©n hµng lµ rÊt quan träng, Ng©n hµng cã thÓ sö dông nhiÒu h×nh thøc ®a d¹ng, trong ®ã vè tiÒn göi lµ chñ yÕu vµ chiÕm tØ träng lín. Vèn tù cã rÊt nhá nh­ng rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh qui m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. V. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng huy ®éng vèn qua Ng©n hµng Nguån vèn huy ®éng qua Ng©n hµng t¨ng hay gi¶m, phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau 1. L·i suÊt ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn huy ®éng vèn L·i suÊt trªn thÞ tr­êng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn huy ®éng nguån vèn, cô thÓ : L·i suÊt tiÒn göi t¨ng, nhu cÇu göi tiÒn tiÕt kiÖm t¨ng, tiªu dïng gi¶m, nguån vèn huy ®éng Ng©n hµng t¨ng. L·i suÊt tiÒn göi gi¶m th× ng­îc l¹i. L¶i suÊt(i ) i i2 i2 i1 i1 C2 C1 Tiªu dïng (C ) S1 S2 TiÕt kiÖm(S) 2. T×nh tr¹ng nÒn kinh tÕ NÒn kinh tÕ ®ang ë t×nh tr¹ng l¹m ph¸t, ®ång thêi tiÒn mÊt gi¸, tiªu dïng gi¶m, nhu cÇu göi tiÒn vµo Ng©n hµng t¨ng, nguån vèn huy ®éng t¨ng, nh­ng l¹i g©y ra tæn thÊt cho Ng©n hµng. Vèn huy ®éng nhiÒu nh­ng l¹i kh«ng sö dông ®­îc, cho vay ®­îc. NÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng, nhu cÇu ®Çu t­ t¨ng, sö dông cho vay vèn rÊt thuËn lîi, t¹o nguån thu cho Ng©n hµng, lµ c¬ së ®Ó huy ®éng vèn ®­îc thùc hiÖn tèt h¬n. 3. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng NÕu NHTW sö dông chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt nh»m gi¶m bít l­îng tiÒn cung øng trong l­u th«ng,b»ng c¸ch gi¶m bít h¹n møc tÝn dông, t¨ng tØ lÖ dù trö b¾t buéc hay t¨ng l¶i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu cña NHTM t¹i NHTW, dÈn ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng vèn gi¶m, kh¶ n¨ng cho vay gi¶m, gi¶m kh¶ n¨ng t¹o tiÒn dÈn ®Õn gi¶m l­îng tiÒn cung øng trong l­u th«ng. Ng­îc l¹i, NHTW sö dông chÝnh s¸ch tiÒn tÖ më réng, sÎ dÈn ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng nguån vèn qua Ng©n hµng gi¶m. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHTW ¶nh h­ëng rÊt lín, ¶nh h­ëng vÜ m« ®Õn kÕt qu¶ huy ®éng vèn, sö dông vèn cña NHTM. 4. Thu nhËp vµ tµi s¶n cña d©n c­ NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thu nhËp d©n c­ t¨ng, ngoµi nhu cÇu tiªu dïng, cßn d«i ra göi vµo c¸c tæ chøc tiÕt kiÖm, nguån vèn huy ®éng t¨ng kh¶ n¨ng cho vay Ng©n hµng t¨ng. NÕu thu nhËp d©n c­ thÊp, tiÒn göi tiÕt kiÖm vµo tæ chøc Ng©n hµng gi¶m, nguån vèn huy ®éng cña Ng©n hµng gi¶m. 5. Dù tÝnh c¬ héi ®Çu t­ NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, c¸c nhµ ®Çu t­ dù tÝnh trong t­¬ng lai sÎ rÊt nhiÒu c¬ héi ®Çu t­, hä sÎ vay vèn ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn, thu nhËp t¨ng, c¬ së ®Ó c¸c Ng©n hµng huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøckinh tÕ nµy. NÕu trong t­¬ng lai nÒn kinh tÕ cã vÊn ®Ò, c¸c nhµ ®Çu t­ thÊy kh«ng thÓ liÒu lØnh,rót lui ®Çu t­, hä sÎ göi tiÒn vµo c¸c Ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ h­ëng l¶i suÊt, do ®ã nguån vèn huy ®éng cña c¸c Ng©n hµng t¨ng. Trªn ®©y lµ tÊt c¶ c¸c nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng nguån vèn huy ®éng qua Ng©n hµng, nguån vèn cã thÓ t¨ng hay gi¶m, lín hay bÐ, phô thuéc vµo rÊt nhiÒu nh©n tè vµ sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. Nãi tãm l¹i, qua ch­¬ngi ta ®· hiÓu ®­îc nguån gèc ra ®êi vµ ph¸t triÓn chøc n¨ng huy ®éng vèn qua Ng©n hµng, c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn viÖc huy ®éng vèn, vai trß quan träng cña viÖc huy ®éng vèn qua Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÕ. VËy c«ng t¸c huy ®éng vèn qua Ng©n hµng ë ViÖt nam ra sao ? §¹t ®­îc kÕt qu¶ g× ? Nh÷ng tån t¹i vµ biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc. ta sÎ tiÕp tôc t×m hiÓu qua ch­¬ngII. ch­¬ng II: thùc tr¹ng huy ®éng vèn qua ng©n hµng th­¬ng m¹i trong nh÷ng n¨m qua ViÖt nam ph¸t triÓn ®i lªn theo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®¶m b¶o theo ®Þnh h­íng XHCN, thùc hiÖn CNH-H§H ®Êt n­íc, nh»m ®­a ®Êt n­íc ta trë thµnh mét ®Êt n­íc giµu m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Ng©n hµng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng, lµ nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét ®Êt n­íc. " Sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i trë thµnh nh÷ng trung gian tµi chÝnh hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ huy ®éng ®­îc nhiÒu nguån lùc c¶ trong vµ ngoµi n­íc, më réng ®Çu t­ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ gãp phÇn æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. VËy ngoµi nghiÖp vô Ng©n hµng truyÒn thèng, ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô ®Ó ph¸t triÓn søc m¹nh vµ tiÒm lùc cho hÖ thèng Ng©n hµng, ®ã lµ yªu cÇu cÊp thiÕt cho sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc". Trong qu¸ tr×nh ®æi míi, c«ng t¸c huy ®éng vèn qua Ng©n hµng ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. I. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c huy ®éng vèn qua Ng©n hµng 1.1. Huy ®éng vèn ngµy cµng t¨ng víi sù ®a d¹ng ho¸ vÒ h×nh thøc së h÷u, më réng m¹ng l­íi Ng©n hµng. HiÖn nay hÖ thèng NHTM ViÖt nam rÊt ®a d¹ng bao gåm: NHTM quèc doanh, NHTM cæ phÇn, Ng©n hµng liªn doanh, c¸c quØ tÝn dông c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c, cô thÓ: + Cã 6 NHTM,trong ®ã: 4 NHTM quèc doanh ( Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt nam, Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ViÖt nam, Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam, Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt nam ) Ng©n hµng phôc vô ng­êi nghÌo Ng©n hµng ph¸t triÓn nhµ ®ång b»ng S«ng Cöu Long + Cã 31 chi nh¸nh cña 26 Ng©n hµng n­íc ngoµI + Cã 4 Ng©n hµng liªn doanh + Cã 47 NHTM cæ phÇn + Cã 595 Qñi tÝn dông nh©n d©n vµ mét sè c«ng ty tµi chÝnh ( Theo b¸o t¹p chÝ Ng©n hµng sè 3-2001 ) Víi sè l­îng ng©n hµng ngµy cµng t¨ng ®· huy ®éng ®­îc nguån vèn nhµn ræi trong d©n, t¹o nguån vèn ®¸ng kÓ ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. 1.2. Nguån vèn huy ®éng qua Ng©n hµng ngµy cµng t¨ng Theo b¸o th­êng niªn c¸c NHTM vÒ huy ®éng vèn trong n­íc, nÕu ph©n theo lo¹i h×nh NHTM, ta cã sè liÖu sau: ( §¬n vÞ: ngh×n tû ®ång ) C¸c lo¹i h×nh NHTM 1991 1992 1993 1994 1995 1996 NHTM Quèc doanh 18,1 25,9 32,6 58,2 75,1 99,2 NHTM Cæ phÇn, QuØ tÝn dông 1,7 2,1 16,1 11,8 12,9 18,2 Chi nh¸nh NHNN vµ NH liªn doanh _ 0,7 2,1 11,8 20,1 26,8 Nh­ vËy, tõ n¨m 1991, khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt nam ®· nhanh chãng ph¸t triÓn m¹ng l­íi vµ thùc hiÖn biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó thu nguån vèn nhµn ræi cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®¸p øng nhu cÇu cho vay. Sè vèn huy ®éng d­îc cña c¸c NHTM t¨ng tõ 4 ®Õn 7 lÇn so víi vèn cña Ng©n hµng trong nh÷ng n¨m 1990 - 1999. XÐt vÒ c¬ cÊu huy ®éng vèn trong nh÷ng n¨m qua còng cã nhiÒu biÕn ®éng, ta cã sè liÖu cô thÓ sau: ThÞ phÇn huy ®éng vèn c¸c Ng©n hµng ( §¬n vÞ: % ) Lo¹i h×nh Ng©n hµng 1995 1999 NHTM Quèc doanh 81,8 79,1 NHTM Cæ phÇn 11,5 10,4 Chi nh¸nh NH n­íc ngoµi 4,4 7,9 NH liªn doanh 2,3 1,2 HiÖn nay, ë n­íc ta kh«ng chØ tån t¹i c¸c Ng©n hµng quèc doanh lµ chñ yÕu, mµ c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi ®· ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn víi thÞ phÇn ngµy cµng t¨ng. Theo sè liÖu ®IÒu tra míi nhÊt trªn t¹p chÝ Ng©n hµng, kÕt qu¶ huy ®éng vèn nh­ sau: TÝnh ®Õn ngµy 06/05/2001. Huy ®éng vèn t¨ng gÊp trªn 1000 lÇn so víi n¨m 1986, gÊp kho¶ng 21 lÇn so víi 1990. Cho vay vèn t¨ng trªn 1000 lÇn so víi 1986, trªn 28 lÇn so víi 1990. Nh­ vËy, tõ khi ®æi míi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ( KÓ tõ n¨m 1986 ) vµ tõ khi cã hai ph¸p lÖnh Ng©n hµng ra ®êi n¨m 1990 nguån vèn huy ®éng cña Ng©n hµng t¨ng vµ t¨ng rÊt nhiÒu lÇn ®s¶n phÈm øng ngµy cµng t¨ng nhu cÇu ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc. 1.3. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn. Trong c«ng t¸c huy ®éng vèn c¸c NHTM ®· ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, cô thÓ: Huy ®éng vèn b»ng c¸nh göi tiÕt kiÖm ng¾n, trung vµ dµi h¹n, ®ay lµ nguån vèn lín, chñ yÕu cña hÖ thèng Ng©n hµng. Thø hai, lµ ph¸t hµnh c¸c giÊy tê cã gi¸ nh­: k× phiÕu Ng©n hµng, nh»m huy ®oäng d­îc tèi ®a c¸c nguån vèn nhµn ræi trong d©n. §Æc biÖt vay c¸c tæ chøc n­íc ngoµI, nh­ vãn tõ c¸c tæ chøc ODA, FDI, WB, ng­êi ViÖt nam ë n­íc ngoµi göi tiÒn vÒ. §©y lµ nh÷ng nguån ngo¹i tÖ rÊt quan träng, gãp phÇn t¨ng nguån vèn ngo¹i tÖ trong Ng©n hµng. Võa qua, ViÖt nam ®· kÝ kÕt mét hiÖp ®Þnh thu hót nguån ngo¹i tÖ lín, cô thÓ: Vµo ngµy 05/07/2001 , kÝ kÕt 3 hiÖp ®Þnh tÝn dôngvíi ng©n hµng thÕ giíi, trÞ gi¸: 526 triÖu USD. Tæng vèn ®Çu t­ cña Ng©n hµng thÕ giíi vµo ViÖt nam t¨ng 629 triÖu, lín nhÊt tõ tr­íc ®Õn nay. Theo dù tÝnh, vèn vay ­u ®¶i cña WD cam kÕt dµnh cho ViÖt nam lµ 3,2 tû USD, cho 31 dù ¸n vµ ch­¬ng tr×nh ®Çu t­, 81 kho¶n hæ trî kh«ng hoµn l¹i trÞ gi¸ 91 triÖu USD. Thø t­, Ng©n hµng nhËn tiÒn göi thanh to¸n cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n,thùc hiÖn më c¸c tµi kho¶n Ng©n hµng, lµm trung gian thanh to¸n cho c¸c tæ chøc nµy. Qua ®©y Ng©n hµng còng thu d­îc mét nguån phÝ, gãp phÇn t¨ng phÝ Ng©n hµng. Ng©n hµng ®· sö dông nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn, nh­ng nguån vèn chñ yÕu cña ng©n hµng vÈn lµ tiÒn göi, tû träng tiÒn göi vÈn tiÕp tôc t¨ng qua hµng n¨m. ( §¬n vÞ : %) N¨m 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 Tèc ®é t¨ng tr­ëng n¨m sau so víi n¨m tr­íc 82 19 9,1 34,9 37 34 25 34,5 31 34 II. Môc tiªu vµ kÕt qu¶ huy ®éng vèn ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2000. "NhiÖm vô träng t©m n¨m 2000 lµ ph¶i tiÕp tôc thùc hiÖn hiÖu qu¶ chiÕn l­îc huy ®éng vèn trong n­íc vµ tranh thñ c¸c nguån vèn bªn ngoµi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ, ®Èy m¹nh cho vay kh¾c phôc t×nh tr¹ng ø ®éng vèn trong hÖ thèng Ng©n hµng,®ång thêi ph¶i tËp trung gi¶m thÊp nî qu¸ h¹n vµ kiÓm so¸t chÊt l­îng tÝn dông ". Qu¸n triÖt nhiÖm vô trªn, ngay tõ ®Çu n¨m c¸c tæ chøc tÝn dông tÝch cùc n¾m b¾t thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh tiÒn tÖ trong n­íc vµ thÕ giíi, cã nhiÒu gi¶i ph¸p nh­ ®IÒu chØnh l¶i suÊt huy ®éng néi, ngo¹i tÖ ®Ó ®¶y m¹nh huy ®éng vèn ®¸p øng cho nÒn kinh tÕ. s¶n phÈm dông c¸c h×nh thøc ®a d¹ng nh­ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu Ng©n hµng ®Ó n©ng cao tû lÖ huy ®éng dµi h¹n. Tæng sè d­ tiÒn göi t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông ®Õn 30/11/2000 lµ 185.000 tû ®ång t¨ng 28,7% so víi ®Çu n¨m, trong ®ã tiÒn göi b»ng ®ång ViÖt nam t¨ng 16,2%, tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ t¨ng 52,1%, vèn huy ®éng cã k× h¹n tõ 12 th¸ng trë lªn chiÕm 18,4% trong tæng nguån vèn huy ®éng, cao h¬n so víi cïng k× n¨m tr­íc 15%, ­íc ®Õn 31/12/2001 sè d­ tiÒn göi t¨ng 30% so víi ®Çu n¨m, cao h¬n nhiÒu so víi møc t¨ng cña n¨m 1999 còng nh­ kÕ hoÆch ®Ò ra lµ 25%. Bªn c¹nh viÖc huy ®éng vèn trong nÒn kinh tÕcña c¸c tæ chøc tÝn dông, víi vay trß lµ c¬ quan ®Çu mèi trong quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tiinÌ tÖ quèc tÕ, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· cã nhiÒu cè g¾ng ph¸t huy mèi quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc, qua ®ã tranh thñ nguån vèn bªn ngoµi. Trong n¨m 2000, Ng©n hµng Nhµ n­íc ®· phèi hîp víi c¸c bé, nghµnh h÷u quan ®Ó ®µm ph¸n vµ kÝ kÕt víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ, c¸c ch­¬ng tr×nh tµi trî víi sè tiÒn gÇn 800 triÖu USD vµ nhiÒu kho¶n hæ trî kû thuËt kh¸c. Trong bèi c¶nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt nam ®ang gi¶m sót, viÖc tranh thñ c¸c kho¶n vay cña c¸c tæ chøc quèc tÕ cã ý nghÜa rÊt quan träng ®Ó duy tr× ®éng lùc ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Trªn ®©y lµ mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c huy ®éng vèn cña Ng©n hµng trong n¨m 2000. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i hay nh÷ng khã kh¨n cÇn kh¾c phôc ®Ó huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh c«ng t¸c thu ®­îc, c«ng t¸c huy ®éng vèn cßn cã nh÷ng vÊn ®Ò cÇn kh¾c phôc: Thø nhÊt, " ThÞ tr­êng tµi chÝnh cßn s¬ khai, c¸c c«ng cô tµi chÝnh cßn ch­a ph¸t huy ®Çy ®ñ, lµm kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµ ph©n bæ nguån lùc tµi chÝnh trong n­íc ch­a ®­îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, c«ng nghÖ vµ nghiÖp vô Ng©n hµng ch­a theo kÞp tr×nh ®é tiÕn tiÕn trong khu vùc vµ quèc tÕ ". Thùc tÕ mµ nãi th× tr­¬ng tµi chÝnh cña ta ch­a thùc sù ph¸t triÓn m¹nh, nhiÒu ®IÒu ch­a rá rµng, bÊt cËp, nªn c«ng t¸c huy ®éng vèn ch­a thùc sù t¹o kÕt qu¶ cao, huy ®éng tèi ®a nguån vèn nhµn ræi trong d©n c­. Thø hai, n¨ng lùc tæ chøc vµ qu¶n lý cßn h¹n chÕ nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ héi nhËp quèc tÕ lµ rÊt khã kh¨n. Mµ hiÖn nay c¸c NHTM ®· mì chi nh¸nh t¹i ViÖt nam vµ ®ang chiÕm tû träng ngµy cµng t¨ng. Thø ba, tr×nh ®é c¸c bé Ng©n hµng ch­a cao, sè c¸c bé tr×nh ®é ®¹i häc chiÕm sè l­îng Ýt, ch­a ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn, sù canh tranh ngµy cµng gay g¾t hiÖn nay. Thø t­, bé m¸y cßn r­êm rµ, l¾m thñ tôc ch­a gän nhÑ nªn viÖc huy ®éng vèn vµ cho vay vèn ch­a thuËn tiÖn, do ®ã Ng©n hµng ch­a huy ®éng ®­îc tèi ®a nguån vèn nhµn ræi trong d©n. Thø n¨m, h×nh thøc huy ®éng vèn ch­a ®a d¹ng, chñ yÕu vÈn lµ nhËn tiÒn göi tiÕt kiÖm cña c¸ nh©n vµ c¸c c«ng tæ chøc kinh tÕ, ch­a ph¸t huy ®­îc c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn kh¸c. Thø s¸u, mét vÊn ®Ò vµ ®ang ®­îc tá chøc trong hÖ thèng Ng©n hµng. ®ã lµ c«ng nghÖ Ng©n hµng. HiÖn nay m¹ng l­íi th«ng tin computer, nèi m¹ng trªn thÞ tr­êng Ng©n hµng ®· d­îc thùc hiÖn, c¸c kØ thuËt - c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®­îc ®Çu t­. Tuy nhiªn, nã vÈn chØ ®­îc h¹n chÕ trong c¸c trung t©m, thµnh phè lín, mÆt kh¸c l¹i mang tÝnh chÊt s¬ khai, do ®ã so víi Ngan hµng thÕ giíi th× cßn thua kÐm rÊt nhiÒu, ®ã còng chÝnh lµ h¹n chÕ lín ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn qua Ng©n hµng. Thø b¶y, c¸c dÞch vô, s¶n phÈm qua Ng©n hµng cßn h¹n chÕ. VËy c¸c nghiÖp vô s¸n phÈm Ng©n hµng lµ g× ? §ã lµ qu¸ tr×nh cung cÊp nhiÒu chñng lo¹i dÞch vô cho kh¸ch hµng trong lØnh vùc tÝn dông - tiÒn tÖ - Ng©n hµng, vÝ dô: nhËn vËn chuyÓn tiÒn trong ngµy ë c¸c tØnh, thµnh phè, lµm trung gian thanh to¸n chi tr¶ tiÒn trªn tµi kho¶n Ng©n hµng, lµm c¸c dÞch vô bao thanh to¸n, thanh to¸n bï trõ, cho phÐp Ng©n hµng truy cËp vµo tµi kho¶n 24/24,.. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨nvÈn cßn tån t¹i vµ cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc trong c«ng t¸c huy ®éng vèn qua Ng©n hµng. VËy nh÷ng ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ®Ó huy ®éng vèn ®­îc tèt h¬n, chóng ta sÎ ®­îc t×m hiÓu trong ch­¬ng III. Ch­¬ng III: nh÷ng quan ®IÓm, ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p huy ®éng vèn th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng " NhËn thÊy vai trß quan träng cña Ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh tÐ tiÒn tÖ nãi riªng vµ trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nãi chung. Héi ®ång bé tr­ëng chñ tr­¬ng ®æi míi hÖ thèng Ng©n hµng vµ coi ®ã nh­ mòi ®ét ph¸ trong giai ®o¹n ®æi míi c¬ chÕ kinh tÕ s¾p tíi". (Tê tr×nh cña H§BT lªn H§NN ngµy 28/04/1990) Trong qua tr×nh ®æi míi, ngµnh Ng©n hµng ®· ®Ò ra nh÷ng quan ®IÓm, ®Þnh h­íng gi¶i ph¸p ®Ó ®æi míi ngµnh Ng©n hµng nãi chung vµ ®Ó c«ng t¸c huy ®éng vèn cã hiÖu qu¶ nãi riªng. I. Nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n hiÖn nay. Môc tiªu kinh tÕ x· héi tõ nay ®Õn n¨m 2010 còng nh­ l©u dµi ë ViÖt nam ta lµ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn c¬ së æn ®Þnh tiÒn tÖ, lµnh m¹nh ho¸ c¸c ho¹t ®éng tæ chøc tÝn dông, t¨ng c­êng ®µu t­, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng huy ®éng vèn phôc vô nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc. VÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn cÇn ®­îc tËp trung ®Èy m¹nh ®Ó t¹o ra nh÷ng sù chuyÓn biÕn míi, t¨ng c­êng huy ®éng vèn trung vµ dµi h¹n trªn c¬ së ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cña tiÒn tÖ vµ ®æi míi ho¹t ®éng Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ sù c¶i c¸ch ho¹t ®éng cña hÖ thèng thanh to¸n, g¾n liÒn viÖc huy ®éng víi víi viÖc cung cÊp c¸c tiÖn Ých Ng©n hµng cho kh¸ch hµng, më réng vµ t¨ng c­êng c¸c s¶n phÈm, dÞch vô Ng©n hµng. HiÖn nay, ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã vµ th× rÊt cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau, cïng h­íng ®Õn môc tiªu lµ b»ng mäi biÖn ph¸p ®ång bé vµ cã hiÖu qu¶ ®Ó thu hót tèi ®a tiÒn göi cña c«ng chóng, khai th¸c mäi nguån vèn nhµn ræi trong x· héi, ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ phôc vô sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc, cô thÓ: Huy ®éng vèn tèi ®a mäi nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc lµ nhiÖm vô quan träng nhÊt trong sù nghiÖp CNH-H§H. Ph¶i cã sù kÕt hîp huy ®éng vèn tõ c¸c kªnh kh¸c, cô thÓ nh­ kªnh thÞ tr­êng chøng kho¸n,.. ®Ó d¾p øng nhu cµu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ. C¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vèn th«ng qua hÖ thèng Ng©n hµng ph¶i g¾n chÆt víi c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ vÜ m« kh¸c cña nhµ n­íc. Huy ®éng vèn th«ng qua hÖ thèng Ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o g¾n chÆt víi tæ chøc vµ hÖ thèng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng vèn, ®Æc biÖt x©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n. §Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®æi míi c¸c c¬ chÕ ho¹t ®éng Ng©n hµng, hoµn thiÖn m« h×nh, hÖ thèng Ng©n hµng phï hîp víi yªu cÇu kinh tÕ thÞ tr­êng. II. Nh÷ng ®Þnh h­íng mang tÝnh chiÕn l­îc. 1. Nh÷ng ®Þnh h­íng chung Trong qua tr×nh ®æi míi, nghµnh Ng©n hµng ®· häp b¸o vµ ®­a ra nh÷ng ®Þnh h­íng chung sau: Thø nhÊt: N©ng cao n¨ng lùc hoÆch ®Þnh vµ ®IÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, t¹o lËp mét chinh s¸ch tiÒn tÖ tÝch cùc, n¨ng ®éngvµ cã hiÖu qu¶, lu«n tËp trung vµ yªu cÇu h­ãng tíi më réng mäi kh¶ n¨ng huy ®éng vèn trong néi lùc nÒn kinh tÕ, ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t­ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi. Thø hai: KiÖn toµn hÖ thèng Ng©n hµng, n©ng cao uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. Thø ba: KhÈn tr­¬ng hoµn thiÖn c¸c thÞ tr­êng vèn ng¾n h¹n t¹o ®µ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn dµi h¹n. Thø t­: §æi míi toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng Ng©n hµng cïng víi sù ®æi míi vÒ c«ng nghÖ, ¸p dông c«ng t¸c kØ thuËt, ¸p dông khoa häc tiÕn bé nh»m t¹o ra nh÷ng tiÖn Ých ngµy cµng cao cho ng­ßi göi tiÒn vµ thu hót vèn vµo Ng©n hµng. 2. Môc tiªu c¬ b¶n giai ®o¹n 2000 - 2010 Nguån vèn huy ®éng qua Ng©n hµng bao gåm vèn trong n­íc vµ vèn n­íc ngoµi. Nguån vèn huy ®éng trong n­íc nãi chung phô thuéc vµo 2 yÕu tè: Tæng s¶n phÈm quèc néi ( GDP ). Tû lÖ huy ®éng vèn N¨m 1999 n­íc ta GDP ­íc tÝnh kho¶ng 398.000 tû ®ång t­¬ng ®­¬ng víi 28,5 tû USD, cßn tû lÖ huy ®éng vèn kho¶ng 20-22%, nh­ vËy nguån vèn trong n­íc cã thÓ huy ®éng ®­îc tèi ®acho ®µu t­ ph¸t triÓn kho¶ng 6 tû USD. Môc tiªu dù tÝnh ®Æt ra cho huy ®éng vèn Ng©n hµng: §Õn n¨m 2000 møc huy ®éng vèn 29% t­¬ng ®­¬ng víi 184,4 tû ®ång. Vµ theo kÕt qu¶ b¸o c¸o trong ho¹t ®éng huy ®éng vèn n¨m 2000 th× huy ®éng vèn cña Ng©n hµng t¨ng 28,6% so víi ®Çu n¨m. §Õn n¨m 2005 b×nh qu©n t¨ng 30-32%, t­¬ng ®­¬ng víi 406,6 ngh×n tû ®ång. §Õn n¨m 2010 b×nh qu©n t¨ng 35-40%, t­¬ng ®­¬ng víi 1218,6 ngh×n tû ®ång. 3. Môc tiªu tr­íc m¾t vµ mét sè vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra. Theo b¸o c¸o tæng kÕt cuèi n¨m 2000, môc tiªu tr­íc m¾t chóng ta mµ nghµnh Ng©n hµng cÇn ®¹t ®­îc, ®ã lµ: Thø nhÊt: Ph¸t triÓn tiÒm lùc vµ lµnh m¹nh ho¸ tæ chøc. §©y lµ mét môc tiªu r¸t quan träng mét mÆt ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng nguån lùc vèn cã, mét mÆt lµm trong s¹ch v÷ng m¹nh NHTM vµ c¸c tæ chøc tÝn dông. ChÝnh trong néi bé tæ chøc v÷ng m¹nh lµ c¬ së t¨ng c­êng c¸c nghiÖp vô, ho¹t ®éng dÞch vô cña Ng©n hµng. Thø hai: Ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ vµ nghÖ thuËt qu¶n trÞ kinh doanh. Cã n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lÝ ®ßi hái ®óc rót kinh nghiÖm, ®Çu t­ ph¸t triÓn kû thuËt - c«ng nghÖ hiÖn ®¹I. Nh­ vËy ng©n hµng ViÖt nam míi cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Thø ba: §æi míi , thÝch øng qui m« vµ cÊu tróc m¹ng l­íi hÖ thèng h­íng vµo sù vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi. 3.1. Nh÷ng vÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p Víi nh÷ng môc tiªu nh­ vËy, trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001 cã nhiÒu vÊn ®Ò ®Æt ra vµ c¸ch ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ®ã nh­ thÕ nµo ? Mét lµ, ®Ó huy ®éng tèi ®a, cã hiÖu qu¶ vµ an toµn nguån vèn nhµn ræi trong d©n vµ toµn x· héi, vÊn ®Ò ®Æt hiÖn nay lµ nªn thµnh lËp c¸c tæ chøc b¶o toµn tiÒn göi cña hiÖp héi Ng©n hµng ViÖt nam. ViÖc thµnh lËp c¸c tæ chøc b¶o toµn tiÒn göi ®ang ®­îc bµn c¶i rÊt nhiÒu, trªn c¸c sè b¸o t¹p chÝ Ng©n hµng nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2001 ®Òu ®Ò cËp ®Õn. trong bµi viÕt " Bµn vÒ tæ chøc tiÒn göi cña c¸c hiÖp héi Ng©n hµng ViÖt nam - PGS-TS NguyÔn Ngäc O¸nh " ®· ®­a ra c¸c ®IÒu kiÖn ®Ó thµnh lËp vµ nh÷ng ­u ®iÓm cña tæ chøc nµy ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi nh­: MÜ, Anh, Ph¸p,.. Nh÷ng ®iÒu cÇn häc hái vµ kinh nghiÖm rót ra. Ph¶i nãi r»ng viÖc thµnh lËp tæ chøc b¶o toµn tiÒn göi sÎ ®¶m b¶o uy tÝn cña c¸c Ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng, kh¸ch hµng yªn t©m göi tiÒn mµ kh«ng sî mÊt m¸t, rñi ro x¶y ra, tøc lµ t¹o ra ®­îc lßng tin, ®é tin cËy cña ng­êi göi vµo NHTM. Hai lµ, vÊn ®Ò tri thøc ho¸ trong ho¹t ®éng Ng©n hµng, gåm nhiÒu mÆt, nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau, cô thÓ: §a d¹ng ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c nghiÖp vô, ph­¬ng tiÖn trong ho¹t ®éng Ng©n hµng, nh­: ph¸t hµnh tiÒn ®IÖn tö vµ ®­a vµo sö dông réng r¶I, ®ã lµ thÎ tÝn dông, sÐc, më tµi kho¶n lµm trung gian thanh to¸n cho kh¸ch hµng. TiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô nh­: dÞch vô uû th¸c, qu¶n lÝ vèn, chuyÓn tiÒn ngay trong ngµy trªn kh¾p 61 tØnh, thµnh phè, t¹o ®IÒu kiÖn cho kh¸ch hµng cã thÓ t×m hiÓu c¸c th«ng tin liªn quan nh­ truy cËp tµi kho¶n 24/24 giê. Më c¸c hÖ thèng nh­: Clearing system ( hÖ thèng th¸nh t¸n bï trõ ), Home banking ( Ng©n hµng t¹i nhµ ), Factoring ( Bao thanh to¸n ),.. VÊn ®Ò c«ng nghÖ trong Ng©n hµng vµ tr×nh ®é c¸n bé. Mét mÆt, ®­a kØ thuËt c«ng - nghÖ hiÖn ®¹I, tiÕn tiÕn vµo trong nghµnh Ng©n hµng. MÆt kh¸c cÇn cã nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é ®Ó n¾m lÊy nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®ã. V× vËy, cÇn tæ chøc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, lÊy " chÊt l­îng " c¸n bé lµ chÝnh. Ba lµ, bé m¸y qu¶n lý vµ th¸i ®é lµm viÖc. §©y lµ c«ng t¸c chñ yÕu ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn. Thùc tÕ mµ nãi trong c«ng t¸c ho¹t ®éng Ng©n hµng cã qu¸ nhiÒu thñ tôc r­êm rµ, kh«ng cÇn thiÕt, lµm ¶nh h­ëng ®Õn lßng tin, uy tÝn cña kh¸ch hµng trong sù nh×n nhËn ®èi víi hÖ thèn Ng©n hµng. §Æc biÖt ë nøoc ta cßn rÊt nhiÒu c¸c bé tha ho¸, l¹m dông chøc quyÒn lµm thÊt tho¸t hµng tû ®ång cña Nhµ N­íc. Do ®ã, cÇn ®µo t¹o vµ tæ chøc l¹i lµm trong s¹ch vµ v÷ng m¹nh trong hÖ thèng nghµnh Ng©n hµng. Bèn lµ, nh÷ng yÕu tè mang tÝnh chÊt tÇm vÜ m«, ®ã lµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt hay níi láng cu¨ Nhµ N­íc, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ gÝa, l·i suÊt, h¹n møc tÝn dông, dù trö b¾t buéc,.. Nh­ vÒ l·i suÊt hiÖn nay Nhµ N­íc ®ang ®IÒu hµnh theo l·i suÊt c¬ b¶n, víi biªn ®é dao ®éng: tiÒn göi ng¾n h¹n (0,65 +0,3), tiÒn göi dµi h¹n (0,65 + 0,5). L¶i suÊt tiÒn göi hay cho vay ®Òu phô thuéc vµo cung- cÇu, nhiÒu nh©n tè kh¸c trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn, xu h­íng l¶i suÊt tèi ­u hiÖn nay, ®ã lµ tù do ho¸ l¶i suÊt. Hay vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®ã lµ ho¹t ®éng mua b¸n c¸c giÊy tê ng¾n h¹n, lµ mét ho¹t ®éng ®IÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng cña NHTW, nã còng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn nguån vèn huy ®éng cña NHTM. VÒ dù tr÷ b¾t buéc vµ h¹n møc tÝn dông còng t­¬ng tù, ¶nh h­áng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn cña Ng©n hµng. - N¨m lµ, vÊn ®Ò vÒ luËt trong Ng©n hµng. Víi hai ph¸p lÖnh Ng©n hµng ra ®êi n¨m 1990 vµ hai bé luËt Ng©n hµng Nhµ N­íc vµo n¨m 1998 d· t¹o ra m«i tr­êng ph¸p lý thuËn lîi cho ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi chung vµ trong c«ng t¸c huy ®éng vèn nãi riªng. Tuy nhiªn, trong ®ã vÉn cßn nhiÒu ®IÒu bÊt cËp, kh«ng rá rµng cÇn ®­îc söa ®æi bæ sung ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. phÇn kÕt luËn Huy ®éng vèn lµ ho¹t ®éng tÊt yÕu cña mäi quèc gia. Huy ®éng vèn qua Ng©n hµng lµ kªnh huy ®éng vèn chñ yÕu vµ quan träng ( ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn huy ®éng vèn qua thÞ tr­êng chøng kho¸n còng rÊt sinh ®éng vµ chiÕm tû lÖ kh¸ lín ). Ho¹t ®éng huy ®éng vèn ®· t¹o ra nguån vèn ®¸p øng cho nhu cÇu ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, ®ång thêi t¹o ra sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh cho b¶n th©n Ng©n hµng. Ng©n hµng lµ huyÕt m¹ch chÝnh cho nÒn kinh tÕ- x· héi cña ®Êt n­íc. ë ViÖt nam ta thÞ tr­êng chøng kho¸n míi ®i vµo ho¹t ®éng trong vßng kho¶ng mét n¨m, cßn rÊt míi mÎ vµ s¬ khai nªn huy ®éng vèn Ýt vµ ch­a ®¸ng kÓ. Huy ®éng vèn qua Ng©n hµng ®· huy ®éng c¸c nguån vèn nhµn ræi trong x· héi, råi cho vay. Ng©n hµng ®· thÓ hiÖn b¶n chÊt Ng©n hµng lµ trung gian tµi chÝnh, võa ®i vay, võa cho vay. Trong qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®ßi hái rÊt nhiÒu vèn. Vèn lµ yªu cÇu hµng ®Çu bøc thiÕt, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña CNH-H§H ®Êt n­íc. Vai trß huy ®éng vèn cña Ng©n hµng cµng trë nªn quan träng, thu hót vµ t¹o nguån vèn cung cÊp cho qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc. Vai trß huy ®éng vèn lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt. Nghµnh Ng©n hµng d· th­êng xuyªn ®æi míi, c¶i tiÕn ngµy cµng v÷ng m¹nh vµ huy ®éng vèn ®­îc tèt h¬n. Trong qua tr×nh ®æi míi Ng©n hµng d· thu d­îc nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng kÓ, nhÊt lµ trong c«ng t¸c huy ®éng vèn. Nguån vèn Ng©n hµng huy ®éng ®­îc ngµy cµng ®s¶n phÈm øng nhu cÇu ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn. Song bªn c¹nh ®ã c«ng t¸c huy ®éng vèn Ng©n hµng v½n cßn nhiÒu khã kh¨n, nhiÒu vÊn ®Ì tån t¹i cÇn kh¾c phôc. Trong nh÷ng n¨m qua nghµnh Ng©n hµng ®ang vµ tiÕp tôc ®æi míi, kh¾c phôc h¹n chÕ. Trong cuéc häp kØ niÖm 50 n¨m ngµy thµnh lËp nghµnh Ng©n hµng, ®· ®ua ra nh÷ng môc tiªu, ®Þnh h­íng ®Ó nghµnh Ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn, huy ®éng vèn cµng t¨ng. Bªn c¹nh viÖc hiÖn ®¹i ho¸, ®æi míi c«ng nghÖ ph¸t triÓn tæ chøc nghµnh Ng©n hµng cßn ph¶i ph¸t triÓn c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tæ chøc phi Ng©n hµng kh¸c, cïng c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn, t¹o cho ViÖt nam mét thÞ tr­êng tµi chÝnh v÷ng m¹nh. Qua chuyªn ®Ò nghiªn c­ó vÒ " Ng©n hµng vµ ho¹t ®éng huy ®éng vèn trong qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc " em d· tr×nh bµy vÒ chøc n¨ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng, vai trß quan träng cña nã vµ thùc tr¹ng huy ®éng vèn cña Ng©n hµng ViÖt nam. Do vËy mçi chóng ta còng thÊy ®­îc nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc ®Æt ra cho nghµnh Ng©n hµng, vÊn ®Ò lµ ph¶i t×m ra gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc. §ã lµ nhiÖm vô quan träng cña toµn nghµnh vµ mçi sinh viªn nghµnh Ng©n hµng chóng ta. Mçi sinh viªn chóng ta cÇn häc tËp vµ nghiªn cøu ®Ó gãp søc m×nh vµo c«ng cuéc ®æi míi, hoµn thiÖn Ng©n hµng. danh môc tµi liÖu tham kh¶o TiÒn tÖ Ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh - cña S. Mishkin Lý thuyÕt tiÒn tÖ Ng©n hµng - Häc viÖn Ng©n hµng §æi míi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ - tÝn dông - Ng©n hµng trong giai ®o¹n chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta - PGS. Cao SØ Kiªm T¹p chÝ Ng©n hµng - sè 1, 2, 3, .. /2001 B¸o c¸o th­êng niªn 2000 B¸o c¸o tæng kÕt nghµnh Ng©n hµng cña häc viÖn Ng©n hµng.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • doc72953.DOC
Tài liệu liên quan