Đề tài Nghiên cứu ứng dụng bộ điều khiển Mentor II trong truyền động đồng bộ tốc độ động cơ trên dây chuyền bện cáp 54 - Bobin

ều 380VDC. - Aptomat 17NFB1 ( ABS33-30A) bảo vệ quá tải cho cơ cấu dải dây. - 17MC1(GMC-32) là tiếp điểm chính của công tắc tơ 17MC có tác dụng cấp nguồn cho cơ cấp dải dây. - INVERTER là bộ biến tần SKC3400220 ( 3pha-380v-2,2KW) điều khiển động cơ dải dây - ENCODER BOBIN ROTATING mã hõa vòng quay của lô thu dây 1REV/1000P - PITCH CONTROL thực hiện cấp xung cho bộ biến tần. - PC điều khiển xung. - 19 NFB1 ( ABS33-30A) là Automat bảo vệ quá tải cơ cấu thay lô quấn cáp. - 19KM1 (GMC-22) và 20KM1 ( GMC-22) là tiếp điểm của công tắc tơ 19KM và 20KM có tác dụng cấp nguồn và đảo chiều quay nâng hạ bên trái. - 21KM1 (GMC-22) và 22KM1 ( GMC-22) là tiếp điểm của công tắc tơ 21KM và 22KM có tác dụng cấp nguồn và đảo chiều quay nâng hạ bên phải. - 23KM1 (GMC-22) và 24KM2 ( GMC-22) là tiếp điểm của công tắc tơ 23KM và 24KM có tác dụng cấp nguồn đóng mở chốt gá lô. - Động cơ truyền động cơ cấu thay lô có công suất định mức là 2.2KW, 380VAC, kiểu động cơ K ĐB 3 pha roto lồng sóc. 42 2.4. VẬN HÀNH DÂY CHUYỀN BỆN CÁP 54 - BOBIN 2.4.1. Bàn điều khiển máy bện cáp 54 - bobin. 10 11 12 17 13 2 3 4 14 6 7 8 18 19 20 21 1615 1 22 24 26 28 30 23 25 27 29 31 5 9 Hình 2.2. Bảng điều khiển máy bện cáp 54 - bobin ( lồng 24Bobin) * Chức năng các nút trên bảng điều khiển: - Nhóm nút nâng hạ thủy lực lắp Bobin: 1/ Lắp Bobin: có 2 chế độ bằng tay và tự động 2/ Lắp Bobin 3/ Quay xuôi 4/ Đƣa vào 5/ Nâng lên 6/ Tháo Bobin 7/ Quay ngƣợc 43 8/ Đƣa ra 9/ Hạ xuống - Nhóm nút điều khiển dây chuyền: 10/ Nguồn: bật và tắt nguồn. 11/ Chuẩn bị: Đóng nguồn điều khiển, các đèn báo bật sang, các đồng hồ hiển thị ở chế độ bật. 12/ Chạy dây chuyền 13/ Dừng dây chuyền 14/ Chuông 15/ Tăng tốc độ 16/ Đổi chế độ: Lắp Bobin - Chạy 17/ Dừng khẩn cấp 18/ Xóa lỗi 19/ Giảm tốc 20/ Chạy động cơ INCHING 21/ Nháy dây chuyền ( nhắp Jog ) - Nhóm đèn báo: 22/ Đèn nguồn 23/ Chế độ chạy 24/ Chế độ lắp Bobin 25/ Đủ mét 26/ Chiều quay “S” 27/ Chiều quay “Z” 28/ Lỗi động cơ chính 29/ Đứt dây lồng 12Bobin 30/ Đứt dây lồng 18Bobin 31/ Đứt dây lồng 24Bobin 44 Các lồng 12 Bobin và 18 Bobin cũng có bảng điều khiển tƣơng tự thể hiện trên hình 2.3 và 2.4 các nút trên các bản điều khiển này cũng có tác dụng trực tiếp nhƣ trên bàn điều khiển lồng 24 Bobin đồng thời đƣợc rút gọn các đồng hồ và không có nút 17/ Dừng khẩn cấp. 2 3 4 14 6 7 8 18 19 20 21 1615 1 22 24 26 28 30 23 25 27 29 31 5 9 10 11 12 17 Hình 2.3. Bảng điều khiển máy bện cáp 54 - bobin ( lồng 18Bobin) 45 10 11 12 172 3 4 14 6 7 8 18 19 20 21 1615 1 22 24 26 28 30 23 25 27 29 31 5 9 Hình 2.4. Bảng điều khiển máy bện cáp 54 - bobin ( lồng 12Bobin) 2.4.2. Quy trình vận hành máy. 2.4.2.1. Tháo, lắp Bobin. Lifter ( xoay công tắc Mode về vị trí INCHING ). * Quy trình lắp Bobin bằng tay ( Xoay công tắc Tháo / lắp Bobin về vị trí MAN ): - Lifter ở vị trí thấp nhất, ngoài cùng, bàn xoay về vị trí (--) - Đƣa Bobin vào các vị trí bàn xoay. - Bấm LIFTER IN để đƣa Lifter vào vị trí IN - Bấm TURN để xoay bàn xoay về vị trí ( I ) - Bấm LIFTER UP để nâng bàn Lifter len vị trí UP ( chỉ cho phép nâng Lifter lên khi lồng quay đang ở 1 trong 3 vị trí sensor “A,B,C” 46 * Quy trình lắp Bobin tự động ( Xoay công tắc Tháo / Lắp Bobin về vị trí AUTO ): - Lifter ở vị trí thấp nhất, ngoài cùng, bàn xoay về vị trí (- -) - Đƣa Bobin vào các vị trí bàn xoay. - Bấm nút lắp Bobin,khi đó quy trình lắp tự động nhƣ sau: + Di chuyển Lifter vào vị trí IN  trễ sau khoảng 2s  xoay bàn xoay về vị trí ( I )  trễ sau khoảng 2s  nếu 1 trong 3 vị trí sensor “A,B,C” có tín hiệu thì sẽ nâng Lifter lên đến vị trí UP * Quy trình tháo Bobin bằng tay ( Xoay công tắc Tháo /Lắp Bobin về vị trí MAN): - Lifter ở vị trí trên cùng UP. - Bấm LIFTER DOWN để đƣa Lifter xuống vị trí DOWN - Bấm RETURN để xoay bàn xoay về vị trí ngoài cùng OUT - Bấm LIFTER OUT để đƣa Lifter ra vị trí ngoài cùng OUT * Quy trình tháo Bobin tự động ( xoay công tắc tháo lắp Bobin về vị trí AUTO ): - Lifter ở vị trí trên cùng UP. - Bấm nút Tháo Bobin, khi đó quy trình tháo Bobin tự động nhƣ sau: + Hạ bàn Bobin xuống vị trí DOWN  trễ sau khoảng 2s  xoay bàn xoay về vị trí (- -)  trễ sau khoảng 2s  di chuyển bàn Lifter ra vị trí ngoài cùng OUT * Chú ý : - Bàn xoay chỉ có tác dụng khi ở vị trí IN và DOWN. - TURN để xoay bàn xoay về hƣớng tháo Bobin (- -) - Chỉ cho phép nâng bàn Lifter lên khi đủ 3 điều kiện : Lifter ở vị trí IN & ( I ) & sensor “A or B or C”. 2.4.2.2. Chạy động cơ INCHING. * Các điều kiện để chạy INCHING. 47 - Công tắc Mode về vị trí INCHING. - Tất cả các công tắc phanh ở vị trí TIGHT. - Hộp số INCHING ở vị trí “ ON” – nối trục với động cơ INCHING. - Hộp số Main DC về vị trí “OFF” – cắt trục truyền động của động cơ DC chính. - Tất cả các Lifter đều ở vị trí OUT + DOWN. - Tất cả các bơm dầu đã bật “ON” ( bấm phím Prepare). * Chạy động cơ INCHING: - Nếu hộp số theo chiều “S” , ấn phím chạy thuận FWD thì toàn bộ các phanh mở ra và đồng thời động cơ INCHING chạy đến vị trí “A” hoặc “B” hoặc “C” thì dừng, sau đó đóng phanh. - Nếu hộp số theo chiều “S”, ấn phím chạy ngƣợc, nếu nhả tay ra thì động cơ INCHING dừng. - Ngƣợc lại tƣơng tự: Nếu hộp số theo chiều “Z”, ấn phím chạy ngƣợc REV thì động cơ INCHING chạy đến các vị trí “A” hoặc “B” hoặc “C” thì động cơ sẽ dừng và phanh đóng. Nếu ấn phím chạy thuận FWD, nếu nhả tay ra thì động cơ dừng và phanh đóng. - Nếu động cơ INCHING chạy thì nhả phanh, dừng thì đóng phanh. 2.4.2.3. Chạy động cơ chính ( Main DC mortor). - Động cơ DC chính chỉ chạy theo chiều thuận hoặc chạy nhắp- Jog. * Các điều kiện để chạy INCHING: - Công tắc Mode về vị trí RUN. - Tất cả các công tắc phanh ở vị trí TIGHT. - Hộp số INCHING ở vị trí “OFF”= cắt động cơ INCHING ra khỏi trục truyền động. - Hộp số Main DC về vị trí “ AL- dây nhôm” hoặc “CU-dây đồng”= nối trục truyền động với động cơ DC chính. - Tất cả các Lifter đều ở vị trí OUT+DOWN. 48 - Hộp số 1/N +2/N + 3/N (Lồng 12Bobin) chỉ đƣợc phép ở một trong ba vị trí 1 hoặc 2 hoặc 3. - Tất cả các bơm dầu đã bật “ON” ( bấm phím Prepare ). - Không báo lỗi đứt dây. - Xóa công tơ đếm mét về “Zezo” - Nếu công tắc hộp số nối với động cơ DC chính ở vị trí “Al=dây nhôm” thì cho phép chạy máy tới 100% tốc độ định mức. Còn nếu công tắc hộp số nối với động cơ DC chính ở vị trí “CU=dây đồng” thì chỉ cho phép chạy máy tới 70% tốc độ định mức. * Chạy/Dừng động cơ chính: - Bấm phím RUN ( chạy máy ): Đóng nguồn cấp cho mạch động lực của Mentor II ( đồng thời khép mạch Enable của Mentor II ),  đồng thời phanh mở, có một hồi chuông khoảng 5sec.  sau đó đóng lệnh RUN để chạy động cơ chính, đèn báo RUN sáng lên để báo chạy máy. - Các phím “Speed-Up” ---“Speed-Down” dùng để tăng giảm tốc độ động cơ DC chính : 0V-10v analog đầu ra tƣơng ứng từ 0%-100% tốc độ định mức của động cơ DC chính. - Bấm phím STOP để dùng máy: Động cơ chính giảm tốc theo “Deceleration time” đến “Zero Speed” thì đóng phanh, đồng thời ngắt nguồn mạch lực của Mentor II. Trong quá trình giảm tốc đến khi dừng máy thì RUN nhấp nháy đế “Zero Speed” thì tắt đèn. - Khi đang chạy máy, nếu có lỗi thì đèn báo lỗi nhấp nháy và ngắt lệnh RUN đồng thời động cơ chính giảm tốc dần dần đến khi dừng máy  chuông báo lỗi kêu thành từng hồi. - Khi máy đang chạy, công tơ mét đếm đến vị trí “OUT1” thì giảm tốc ( chạy máy ở tốc độ thấp, khoảng 5% tốc độ định mức), khi đếm đến vị trí “OUT2- đủ số mét” thì dừng máy. * Chạy nhắp _ JOG: 49 - Khi ấn chạy nhắp thì đóng nguồn lực cấp cho Mentor II, đồng thời nhả phanh ra, sau khoảng 1sec thì đóng lệnh chạy JOG để chạy máy theo chế độ chạy nhắp. Khi nhả tay ra thì máy dừng và đóng phanh. 2.4.2.4. Chạy/Dừng động cơ thu. - Kiểm tra lỗi phần thu, nếu không có lỗi thì cho phép đóng lệnh chạy. - Khi ở chế độ chạy riêng “Speed” động cơ phần thu chạy độc lập với động cơ chính: + Cho phép chạy ngƣợc/xuôi động cơ thu. + Bấm phím chạy máy thì đóng ngay nguồn cấp cho mạch lực của Mentor II của phần thu, đồng thời đóng lệnh Enable cho Mentor II,  sau khoảng 1sec thì đóng lệnh RUN để chạy máy, đồng thời đèn báo chạy máy sang. + Bấm phím STOP để dừng máy: Động cơ phần thu giảm tốc theo “Deceleration time” đến “Zero speed” thì ngắt nguồn mạch lực của Mentor II, đồng thời tắt đèn báo. + Trong quá trình chạy máy nếu chuyển công tắc “Chạy thuận/Chạy ngƣợc” thì dừng động cơ thu. + Chiết áp điều chỉnh tốc độ có tác dụng điều chỉnh tốc độ chạy thuận/ngƣợc động cơ thu. - Khi ở chế độ chạy chung “Tension- Chạy theo sức căng” động cơ phần thu chạy ở chế độ mômen ( và chỉ chạy theo 1 chiều nhất định ): + Khi ở chế độ này mentor II chính luôn đẩy ra một mức điện áp nhất định ở chân số 14 (~ 4V) và đƣa vào Mentor II của phần thu với mục đích là giữ cho dây cáp luôn dảm bảo sức căng nhất định. + Khi chạy động cơ chính thì chân số 13 của Mentor II đƣa ra mức điện áp tỉ lện theo % tốc độ của động cơ chính, và động cơ phần thu sẽ chạy với mức điện áp đƣa ra này. + Khi này chiết áp điều chỉnh tốc độ động cơ thu không có tác dụng. 50 + Chiết áp điều chỉnh sức căng có tác dụng để điều chỉnh sức căng trong quá trình chạy dây chuyền. 2.4.2.5. Dải dây. - Kiểm tra lỗi biến tần dải dây, nếu không có lỗi thì cho phép chạy. - Khi động cơ thu có tốc độ thì bắt đầu dải dây theo bƣớc đã đặt sẵn, theo một chiều nhất định,  đến khi gặp công tắc hành trình ở phía theo chiều dải dây thì đảo chiều quay cho đến khi gặp công tắc hành trình ngƣợc lại thì đảo chiều động cơ, và chu trình cứ lặp lại nhƣ vậy. - Trong quá trình dải dây có thể ấn phím đảo chiều dải dây. - Có thể ấn phím “Quick Left” hoặc “Quick Right” thì dải dây chạy nhanh theo chiều phím bấm, nhƣng khi nhả tay thì vẫn chạy theo chiều quay cũ. - Hai phím chạy “Quick” đều có tác dụng khi máy đang dừng. 2.5. PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC TRUYỀN ĐỘNG CHÍNH TRÊN DÂY CHUYỀN BỆN CÁP 54 - BOBIN. Các truyền động đƣợc liệt kê dƣới đây là các truyền động chính trên dây chuyền bện cáp 54 - Bobin : - Truyền động quay lồng bện - Truyền động máy dải dây - Truyền động máy quấn cáp Khác với 2 động cơ đƣợc sử dụng trong truyền động quay lồng bện và truyền động máy quấn cáp là 2 động cơ 1 chiều thì trong truyền động cho máy dải dây sử dụng động cơ không đồng bộ xoay chiều 3 pha sau đây chúng ta sẽ phân tích đặc điểm truyền động của từng khâu với mục đích lựa chọn phƣơng pháp điều khiển hợp lý. 51 2.5.1. TRUYỀN ĐỘNG QUAY GUỒNG CAGE (STRANDING ). 2.5.1.1. Đặc điểm truyền động quay guồng Cage. Ở dây chuyền bện cáp lớn nhƣ dây chuyền bện cáp 54 - bobin thì số lồng cage là 3 lồng, để đơn giản hóa việc điều khiển tốc độ cho 3 lồng thay vì bố trí mỗi lồng một động cơ ngƣời ta thiết kế một động cơ truyền động chung và mỗi lồng sẽ đƣợc bố trí một hộp số để thay đổi tốc độ riêng cho từng lồng. Trong quá trình làm việc động cơ này phải đƣợc giữ ổn định tốc độ. Mỗi bobin chứa sợi đồng nặng khoảng 500kg, 1 lồng cage có thể lắp tới 24 bobin nhƣ vậy trong quá trình làm việc trọng lƣợng của các bobin giảm dần ( Mc giảm ) việc điều chỉnh ở đây là việc điều chỉnh giảm dần Pđc. Ban đầu Mc lớn nhƣ vậy Pđc lớn khi Mc giảm dần  làm cho tốc độ động cơ có su hƣớng tăng lên nhƣ vậy cần phải điều chỉnh Uƣ để giảm tốc độ động cơ đồng thời giảm công suất động cơ truyền động chính. 2.5.1.2. Các phƣơng pháp đồng bộ và ổn định tốc độ nhiều động cơ Hệ thống truyền động T - Đ có ƣu điểm nổi bật là thời gian tác động nhanh, không gây ồn và dễ tự động hóa, do các van bán dẫn có hệ số khuếch đại công suất cao điều này rất dễ dàng trong việc thiết kế các hệ thống tự động điều chỉnh nhiều vòng từ đó nâng cao đƣợc chất lƣợng và độ chính xác của hệ thống. Do những đặc điểm trên mà hệ truyền động T - Đ đƣợc sử dụng rất phổ biến trong các dây chuyền sản xuất thay thế hệ truyền động F - Đ. Đồng bộ và ổn định tốc độ động cơ phải căn cứ vào đặc điểm truyền động của quá trình gia công mà có phƣơng pháp điều chỉnh cho phù hợp. Thông thƣờng có 2 giải pháp cơ bản đó là: - Lấy tốc độ của một động cơ truyền động làm chuẩn thực hiện của động cơ này đƣợc gia công tạo điện áp đặt tốc độ cho các động cơ truyền động khác trên dây chuyền. 52 - Tạo một điện áp chuẩn làm tín hiệu đặt tốc độ của dây chuyền sau đó so sánh với tốc độ thực của dây chuyền sai lệnh sẽ đƣợc đƣa vào bộ điều chỉnh, tín hiệu ra của bộ điều chỉnh sẽ chia ra điều chỉnh các động cơ trên dây dây chuyền theo theo tỷ lệ phù hợp. Các động cơ này tự ổn định tốc độ phù hợp với giá trị đặt nhờ sủ dụng hệ thống điều chỉnh truyền động điện tự động có độ chính xác cao. Ngoài ra tùy theo đặc điểm của các truyền động thành phần mà có có phƣơng pháp điều chỉnh phù hợp với yêu cầu công nghệ. a. Điều chỉnh đồng bộ tốc độ bằng nguồn cấp riêng từng động cơ. Phƣơng pháp đồng bộ động cơ dùng nguồn cấp chung có ƣu điểm là đơn giản nhƣng khi yêu cầu điều chỉnh riêng từng động cơ thì sơ đồ lại trở lên phức tạp vì vậy ít đƣợc sử dụng trong công nghiệp sản xuất cáp điện. Ð1 MPT Ri Rw Ð2 BBÐ2 MPT Wd1 Rb Hình 2.5. Sơ đồ điều chỉnh đồng bộ tốc độ 2 động cơ có nguồn cấp riêng. Hình 2.5 trình bày sơ đồ điều chỉnh đồng bộ tốc độ 2 động cơ. 2 động cơ Đ1 và Đ2 đƣợc cấp nguồn bằng 2 bộ biến đổi ( BBĐ ) BBĐ1 và BBĐ2. Điều khiển 2 BBĐ này là 2 hệ thống điều chỉnh truyền động điện riêng biệt. Nhờ 2 hệ thống này các động cơ Đ1 và Đ2 hoạt động ổn định nhờ mạch vòng dòng điện và mạch vòng tốc độ. Máy phát tốc đo tốc độ V của dây chuyền rồi so 53 sánh với tín hiệu đặt đ1 phát hiện sai lệch, Rb sẽ đƣa ra tín hiệu tác động để bù lại sự sai lệnh này. Tín hiệu vận tốc V của dây chuyền đƣợc đƣa sang hệ thống điều chỉnh của Đ2 để tiến hành đồng bộ 2 động cơ này. b. Điều chỉnh đồng bộ tốc độ nhiều động cơ sử dụng máy phát tốc. Hình 2.6 trình bày phƣơng pháp điều chỉnh đồng bộ tốc độ nhiều. Ở phƣơng pháp này tín hiệu đặt vận tốc của dây chuyền đƣợc so sánh với vận tốc thực của dây chuyền đo bằng máy phát tốc Line TG sai lệch sẽ đƣa vào bộ Rv để điều chỉnh tốc độ của dây chuyền. Tín hiệu đặt tốc độ đ1, đ2, đ3 đƣợc lấy từ bộ điều chỉnh Rv thông qua các hệ số tỷ lệ khác nhau ( vì vận tốc quay của các lồng tỷ lệ với nhau theo 1 hệ số nào đó tạo ra bƣớc xoắn của các lớp trên sợi cáp đảm bảo đƣợc yêu cầu thiết kế ). - Mỗi động cơ sử dụng một hệ thống ổn định tốc độ chất lƣợng cao do vậy nó có thể tự ổn định vận tốc của động cơ ở giá trị đặt. - Trong quá trình bện lõi trên cáp bobin giảm trọng lƣợng  Mc giảm  lúc này  động cơ có xu thế tăng, mạch vòng ổn định tốc độ động cơ giảm Uƣ   động cơ = const  P= Uƣ . Iƣ giảm. 54 Ð1 X K Rv k3w ( - ) ( - ) ( - ) ( - ) ( - ) ( - ) Vd Ri Kt R Wkt Rw Rt F MPT X X K K Rw Rw Rt Rt F F MPT MPT Ð2 Ð3 Ri Kt Ri Kt Wkt Wkt R R V k2w k1w Hình 2.6. Phƣơng pháp điều chỉnh đồng bộ tốc độ nhiều động cơ 55 2.5.2. TRUYỀN ĐỘNG QUẤN CÁP ( TAKE - UP ) 2.5.2.1. Đặc điểm truyền động máy quấn cáp. Trong công nghệ sản xuất cáp điện có đặc điểm chung là điều chỉnh sức của sợi cáp ở máy thu cáp, tốc độ động cơ truyền động máy quấn phải điều chỉnh phù hợp với tốc độ của sợi cáp trên dây chuyền gia công, ngoài ra trọng lƣợng của Rulô tăng dần ( mômen tải tăng ) khi đó : Pđc= Uƣ.Iƣ và Mc tăng yêu cầu Pđc tăng. - Uƣ phụ thuộc vào tốc độ quấn do vận tốc V của dây chuyền quyết định - Iƣ phụ thuộc vào điều chỉnh sức căng T ( Iƣ đặt do bộ điều chỉnh sức căng quyết định ). Do vậy không thể điều chỉnh tham số Uƣ và Iƣ. Có Mđc = Km. .Iƣ Hay M = P. Nhƣ vậy muốn P tăng để đảm bảo tránh quá tải cho động cơ thì ta phải điều chỉnh từ thông động cơ  Mđc tăng  Pđc tăng. - Ru lô đƣợc lắp trên máy quấn và tốc độ quấn phải phù hợp với tốc độ của dây chuyền. Vận tốc quay của Ru lô ( động cơ truyền động ) liên hệ với vận tốc của dây chuyền qua biểu thức:  = 2V D ( 2.1) V: Vận tốc của dây chuyền D: Đƣờng kính của Ru lô - Nhƣ vậy khi quấn đƣờng kính của Ru lô sẽ tăng lên vì vậy phải điều chỉnh tốc độ quấn  quấn giảm. - Sức căng của sợi cáp giữ Ru lô luôn quấn dây và máy kéo phải đƣợc giữ ổn định với sai số T cơ 10%. Thực hiện điều chỉnh sức căng thông qua các đại lƣợng gián tiếp liên quan tới mômen kéo của động cơ truyền động máy quấn. 56 - Trong quá trình vận hành ở máy quấn cáp còn trạng thái quan trọng nữa là trạng thái dừng V= 0 và Eƣ = 0 thì lúc này lực căng T vẫn phải đƣợc duy trì vì: Iƣ = Uƣ-E Rƣ vì E = 0 nên Iƣ = Uƣ Rƣ Lúc này BBĐ phải giảm Uƣ : dòng phần ứng động cơ Iƣ = I đặt và nhỏ hơn dòng định mức của động cơ nhờ vậy ta duy trì đƣợc T = const và làm cháy động cơ. - Một vấn đề cần chú ý là sự đồng bộ về gia tốc với dây chuyền, trong trƣờng hợp tăng gia tốc dây chuyền nếu máy quấn không đồng bộ về giá trị gia tốc sẽ làm chùng sợi cáp còn khi ta giảm tốc nếu không có sự đồng bộ do quán tính của Ru lô quấn sẽ làm tăng sức căng T có thể sinh lực giật làm hỏng sợi cáp. 57 2.5.2.2. Các phƣơng pháp điều chỉnh đồng bộ tốc độ và điều chỉnh sức căng ở truyền động máy quấn cáp. - Trên các dây chuyền sản xuất cáp đều có yêu cầu về điều chỉnh sức căng sợi cáp ở máy quấn cáp. Tùy ở những dây chuyền khác nhau mà có những phƣơng pháp điều chỉnh và ổn định sức căng khác nhau. Nhƣng dù sử dụng phƣơng pháp nào cũng phải đảm bảo đƣợc một số yêu cầu sau: + Điều chỉnh ổn định lực kéo. + Gia tốc và giảm tốc phải đồng bộ với dây chuyền, không gây lực giật làm hỏng sản phẩm. + Tốc độ quay của động cơ truyền động máy quấn phải phù hợp với vận tốc dài của sợi cáp trên dây chuyền. + Trạng thái dừng ( động cơ truyền động không quay ) thì lực căng T vẫn phải duy trì và ổn định ở giá trị đặt. - Sau đây ta phân tích một số sơ đồ điều chỉnh sức căng thông dụng trên các dây chuyền sản xuất cáp. a. Hệ thống điều chỉnh và ổn định sức căng T của sợi cáp dùng hệ điều chỉnh VS.Motor. 3 4 2 1 Rt Ri Td Hình 2.8. Điều chỉnh và ổn định sức căng T của sợi cáp dùng VS. Motor 58 - VS. Motor gồm động cơ KĐB 3 pha gắn với ly hợp điện từ kiểu bám. Cấu tạo của ly hợp điện từ nhƣ Hình 2.8 Trong đó: + 1: động cơ không đồng bộ 3 pha. + 2: Đĩa hình máng làm bằng vật liệu sắt từ ( gắn với trục động cơ ). + 3: Đĩa hình trụ làm bằng vật liệu sắt từ ( gắn với trục của tải ). + 4: Cuộn dây tạo từ trƣờng. - Khe hở không khí giữa đĩa 2 và đĩa 3 đựng một hỗn hợp bột sắt và bột than. Cuộn dây 4 cố định ( không quay ). Khi cho dòng điện chạy qua cuộn dây 4 tạo ra từ trƣờng, từ thông móc vòng qua đĩa 2 và đĩa 3, lực hút điện từ làm cho đĩa 2 truyền mômen quay sang đĩa 3. Khi dòng điện của cuộn hút 4 thay đổi làm cho lực hút điện từ thay đổi  thay đổi mômen quay của động cơ sang tải. - Hoạt động của sơ đồ: + Cuộn dây của ly hợp đƣợc cấp nguồn từ bộ biến đổi Tiristor và đƣợc ổn định nhờ bộ điều chỉnh Ri. + Bộ điều chỉnh sức căng Rt nhận tín hiệu đặt vận tốc quấn đ và tín hiệu đặt lực kéo T để điều khiển bộ xác định lƣc kéo và ổn định ở giá trị đặt. khi có sự thay đổi sức căng giá trị này sẽ đƣợc đƣa về so sánh với bộ Rt để ổn định sức căng T. Do đặc tính trễ của ly hợp điện từ làm cho việc điều chỉnh gia tốc của hệ khó khăn nên thƣờng sử dụng với các dây chuyền bện lõi lớn. b. Hệ thống điều chỉnh đồng bộ tốc độ và sức căng T dùng động cơ một chiều ( điều chỉnh điện áp phần ứng ). 59 Rw Rt THÐ Kb Ri F ÐMPT K ( - ) Hình 2.9. Hệ thống điều chỉnh đồng bộ và điều chỉnh sức căng Trên sơ đồ sử dụng 3 mạch vòng điều chỉnh, mạch vòng dòng điện, mạch vòng tốc độ và bộ điều chỉnh sức căng T ( Rt ). - Mạch vòng điều chỉnh sức căng: + Tốc độ V đặt và tín hiệu đặt tốc độ quấn của truyền động máy quấn cáp + Bộ điều chỉnh sức căng nhận 2 tín hiệu đo từ cảm biến sức căng và tín hiệu đặt sức căng. Sai lệch sẽ đƣa vào bộ điều chỉnh R điều chỉnh tốc độ quấn để giữ ổn định sức căng. + Để đặc tính động cơ mền nhƣ kích từ nối tiếp sử dụng thêm mạch bù kích từ. + Sơ đồ trên chỉ đáp ứng giữ đƣợc ổn định sức căng khi hệ thống đã làm việc ổn định, gia tốc của hệ vẫn không đảm bảo đƣợc sự ổn định sức căng T khi có sự thay đổi tốc độ V. + Ở trạng thái dừng của dây chuyền thì hệ thống không đảm bảo giữ đƣợc sức căng T= Const mà có su hƣơng bị dao động. 60 + Khi Mc tăng  động cơ truyền động có khả năng bị quá tải vì  = const. Sơ đồ chỉ áp dụng trong dây chuyền chuốt sợi vì ở đó yêu cầu điều chỉnh sức căng không đòi hỏi chính xác cao. c. Hệ thống điều chỉnh đồng bộ tốc độ, điều chỉnh sức căng T bằng cách điều chỉnh liên tục mômen. - Đặc điểm truyền động của động cơ quấn cáp là vận tốc quấn phụ thuộc vào vận tốc V của sợi cáp vì vậy  quấn phụ thuộc vào vận tốc V của sợi cáp ( Uƣ động cơ quấn phụ thuộc vào V ). - Dòng điện phần ứng của động cơ quấn do mạch điều chỉnh sức căng T quyết định. Thông thƣờng ITmax = 80% Iđm ( ITmax dòng điện phần ứng của động cơ với sức căng Tmax ). - Khi đƣơng kính Ru lô tăng ( D tăng ) sợi dây có xu hƣớng bị kéo căng  IT tăng ( IT dòng điện sức căng )  mạch điều chỉnh sức căng phải giảm IT thông qua điều chỉnh giảm điện áp phần ứng, lúc này tốc độ quấn cũng bị giảm. Mặt khác khi đƣờng kính Ru lô tăng tƣơng ứng Mru lô tăng  Mc tăng trong khi Iƣ động cơ và Uƣ phụ thuộc vào tốc độ quấn và sức căng Tđặt do đó không thể điều chỉnh những tham số này. Để tránh quá tải cho động cơ ngƣời ta thực hiện điều chỉnh từ thông động cơ để tăng mômen động cơ Mđc= Km. .Iƣ 61 d T TG LT Wd Ð Rw Ri LOG F Ri Kt R X REV Eu Iu Wkt KD Hình 2.10. Sơ đồ hệ thống điều chỉnh đồng bộ tốc độ, điều chỉnh sức căng và điều chỉnh mômen động cơ bằng điều chỉnh từ thông. Hình 2.10 trình bày sơ đồ hệ thống điều chỉnh sức căng và M điều chỉnh thông qua  . Trên sơ đồ: - Tín hiệu điều chỉnh sức căng ( giữ IT = const ) đƣợc gia công từ tỉ số giữa tốc độ V của sợi cáp và tốc độ quấn q. Sau đó qua mạch tích phân đƣờng kính d qua bộ hạn chế và đƣa vào mạch vòng dòng điện phần ứng điều chỉnh giữ cho IT = 80% Iƣ đm. - Mạch vòng điều chỉnh từ thông  lấy tín hiệu phản hồi điện áp phần ứng và tín hiệu dòng phần ứng đƣa vào bộ nhân P = Uƣ .Iƣ khi Mc tăng tƣơng ứng Iƣ động cơ tăng, khi Iƣ tăng đến giá trị lớn hơn IT động cơ có xu hƣớng bị quá tải tín hiệu điều chỉnh đƣa vào bộ điều chỉnh R làm tăng từ thông của động cơ. Khi từ thông động cơ tăng thì Mđc tăng  tránh cho động cơ bị quá tải. 62 Khi điều chỉnh  tăng thì tốc độ động cơ quấn giảm  sức căng T của sợi cáp giảm lúc này mạch điều chỉnh IT lại tham gia điều chỉnh điện áp phần ứng để duy trì IT và  quấn không đổi. Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng phổ biến trong các dây chuyền sản xuất cáp vì nó có ƣu điểm là ổn định đƣợc lực căng T, tốc độ quấn và mômen kéo của động cơ. 2.5.3. TRUYỀN ĐỘNG DẢI DÂY ( TRAVERSE ) Yêu cầu điều khiển trong truyền động dải dây đơn giản hơn nhiều so với truyền động quay guồng bện và truyền động quấn cáp. Trong suốt quá trình làm việc Mc gần nhƣ không thay đổi. Truyền động dải dây là truyền động tịnh tiến theo 1 chu kì đặt sẵn, chu kì dải dây đƣợc khống chế bởi 2 công tắc hành trình. Điều khiển động cơ dải dây sử dụng bộ biến tần 3 pha INVERTER SKC3400220 có khả năng kết nối với Mentor II qua truyền thông nối tiếp để tiến hành đồng bộ với hệ thống. 63 2 20 V 10 6A 17 M 2 T R A V E R SE P O SI T IO N (S H .1 6p ) C H E C K " N E E D " 38 0V A C /5 0H z/ 3P ha se 17 C R 1 17 00 17 02 17 01 17 04 17 00 17 03 17 05 17 06 TRFX TRRX REST2 QUICK FORWARD REVERSE FAULT RESET QUICKLY ALARM D B R E SL ST O R 10 6AIN V E R T O E R 17U1 17V1 17W1 17G1 R171 S171 T171 17 M 2 16 M 1 16 M 2 R S T U V W G B 2 T 5 T 6 T 1 T 4 B 5 B 6 B 4 B 2 B 7 SK C 34 00 22 0 ( 3P -3 80 V -2 2K W ) M A K E R : C O N T R O L T E C H N IQ U E S N O N C 37 M FR O M T A K E - U P D C D R IV E R R S T + - 1 7N FB 1 (A B S3 3- 30 A ) Hình 2.11. Sử dụng bộ biến tần SKC3400220 để điều khiển động cơ máy dải dây 64 CHƢƠNG 3. ỨNG DỤNG CỦA BỘ MENTOR II TRÊN DÂY CHUYỀN 3.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MENTOR II 3.1.1. CƠ SỞ LÝ THUYẾT CHUNG VỀ MENTOR II - Mentor II là bộ điều khiển động cơ một chiều kỹ thuật số vạn năng, đƣợc sử dụng rộng rãi cho hầu hết các ứng dụng điều khiển động cơ một chiều,công suất thiết kế từ 7.5KW đến 750KW, điện áp từ 280V – 660V. - Mentor II đƣợc ứng dụng trong những kỹ thuật tiên tiến có tính linh hoạt cao. Sử dụng trong các hệ thống đòi hỏi độ chính xác và yêu cầu sự tái sinh (máy cuộn, máy vẽ, máy dán giấy, cầu trục). - Có bộ vi xử lý công nghiệp điều khiển động cơ điện 1 chiều. - Phạm vi đầu ra của dòng điện là 25A đến 1850 A. - Mentor II có thể điều khiển tốc độ hoặc mômen động cơ 1 chiều ở chế độ 1 góc phần tƣ hoặc 4 góc phần tƣ. - Điều khiển 1 góc phần tƣ là điều khiển động cơ chỉ quay theo chiều thuận. - Điều khiển 4 góc phần tƣ là điều khiển động cơ có đảo chiều quay. - Những thông số của Mentor II đƣợc lựa chọn và thay đổi tại bảng điều khiển hay một giao diện khác thông qua truyền thông nối tiếp. 65 Hình 3.1. Vị trí của các thành phần chủ yếu trên PCB MDA2B 66 Hình 3.2. Cấu trúc các cụm chân điều khiển TB1, TB2, TB3, TB4 trên PCB MDA2B 67 * Bảng tác dụng của các chân điều khiển. Terminal Description Type Programm able Bloc k Number TB1 1 +10V Reference supply 2 -10V Reference supply 3 tốc độ tham chiếu Analog input Yes 4, 5, 6, 7 Thông dụng GP1, GP2, GP3, GP4 Analog inputs Yes 8 Đo quá nhiệt động cơ Analog input 9 máy phát tốc (đo tốc độ) tính âm Analog input 10 máy phát tốc (đo tốc độ) tích cực (0V) Analog input TB2 11 Dòng điện Analog output 12 DAC1 Analog output Yes 13 DAC2 Analog output Yes 14 DAC3 Analog output Yes 15, 16, 17, 18, 19 ST1, 2, 3, 4, 5 Open collector outputs Yes 20 0V TB3 21 F1 cho phép Khởi động Digital input 22 F2 chạy ngƣợc Digital input Yes 23 F3 chạy thuận Digital input Yes 24 F4 CHẠY ngƣợc (chốt) Digital input Yes 25 F5 CHẠY tiến (chốt) Digital input Yes 26, 27, 28, 29, 30 F6, 7, 8, 9, 10 Digital inputs Yes 68 TB4 31 Kích hoạt Digital input 32 RESET Digital input 33 +24V relay supply 34 Cực Relay output (ST6) Yes 35 Tiếp điểm thƣờng đóng Relay output (ST6) Yes 36 Tiếp điểm thƣờng mở Relay output (ST6) Yes 37 Cực Drive ready relay 38 Tiếp điểm thƣờng đóng Drive ready relay 39 Tiếp điểm thƣờng mở Drive ready relay 40 0V 69 *PL5 Number Function Number Function Number Function 1 +10V 11 Current 21 F1 2 -10V 12 DAC1 22 F2 3 Speed ref 13 DAC2 23 F3 4 GP1 14 DAC3 24 F4 5 GP2 15 ST1 25 F5 6 GP3 16 ST2 26 F6 7 GP4 17 ST3 27 F7 8 Thermistor (thermal switch) 18 ST4 28 F8 9 NC 19 ST5 29 F9 10 0V 20 0V 30 F10 31 ENABLE 32 RESET 33 External 24V 34 0V 3.1.2. Các sơ đồ nguyên lý. Các hàm điều khiển động cơ 1 chiều là điều khiển tốc độ, mô men và phƣơng hƣớng quay: - Tốc độ tỷ lệ thuận với điện áp phần ứng và tỷ lệ nghịch với từ thông. - Mô men tỷ lệ thuận với dòng điện phần ứng và từ thông. - Hƣớng quay liên quan đến cực tính của điện áp phần ứng và kích từ. - Nguồn cung cấp cho mạch kích từ 70 Hình 3.3. Nguồn cung cấp cho mạch kích từ Hình 3.4. Sơ đồ mắc một cầu 3 pha dùng công tắc tơ chuyển đổi để đảo chiều 71 Hình 3.5. Sơ đồ mắc hai cầu 3 pha song song ngƣợc Hình 3.6. Sơ đồ hãm động năng 72 3.1.3. Phƣơng pháp điều khiển tốc độ. Để thay đổi tốc độ động cơ 1 chiều ta thay đổi điện áp phần ứng bằng cách điều khiển góc mở của các thyristor. Mentor II cho phép ngƣời sử dụng điều khiển tự động góc mở của thyristor; chỉ cần đặt giá trị tốc độ yêu cầu vào và truy nhập các tham số của Mentor II sao cho hệ thống làm việc tối ƣu nhất. 73 Hình 3.7. Sơ đồ logic của hệ điều khiển 74 Trong sơ đồ trên ta thấy có hai mạch vòng khép kín là mạch vòng tốc độ và mạch vòng dòng điện: - Ở mạch vòng tốc độ, có tín hiệu đặt ở đầu vào, tín hiệu này đƣợc sử dụng đặt tốc độ vào điều khiển động cơ. Trên Mentor II ta có thể đặt tốc độ bằng biến trở hoặc phần mềm. Tín hiệu phản hồi tốc độ đƣợc lấy từ máy phát tốc để so sánh với tín hiệu đặt. - Ở mạch vòng dòng điện, tín hiệu phản hồi về lấy từ biến dòng ba pha của nguồn điện vào Mentor II. Number Description Range Type Default 01.01 Tăng tốc độ đặt ±1000 RO 01.03 Tốc độ tham chiếu ±1000 RO 02.01 Độ biến đổi sau tham chiếu ±1000 RO 03.01 Tốc độ mong muốn ±1000 RO 03.02 Tốc độ phản hồi ±1000 RO 03.07 Dầu ra vòng tốc độ ±1000 RO 04.02 Dòng điện điều khiển ±1000 RO 05.01 Dòng phản hồi ±1000 RO 05.03 Diều chỉnh góc mở 277 to 1023 RO 3.1.4. Giới thiệu về Mentor II Mentor II cung cấp 1 dải năng lƣợng rộng,nó hoàn toàn có thể lập trình đƣợc động cơ 1 chiều với 1 giao diện điều khiển duy nhất. Ứng dụng đơn giản của nó là thiết lập nhanh cấu hình với biến số nhỏ nhất nó đƣợc thêm Modul MD-29 để cài đặt và điều khiển thông minh động cơ với chất lƣợng cao. *Tính năng làm việc của Mentor II Là bộ điều khiển động cơ DC với dải công suất rộng.lập trình hoàn toàn với chung phần giao diện điều khiển. 75 Các ứng dụng đơn lẻ cài đặt dễ dàng với thông số cái đặt ít nhất Module mở rộng MD29 với bộ xử lý thông minh dành cho hệ thống truyền động cao cấp nhiều động cơ.với bộ xử lý thông minh này hạn chế việc sử dụng PLC trung tâm khi thiết kế theo mạng điều khiển phân tán – CTNet và phần mềm lập trình cấp cao SYPTPro. Khi thiết kế theo mạng điều khiển trung tâm với hệ thống PLC chủ, thì có thể lựa chọn nhiều module truyền thông khác nhau. *Tính năng làm việc của Mentor II - Cho phép chọn nhiều module truyền thông. - Tích hợp sẵn phần giao tiếp với máy tính chủ hay PLC. - Các đầu vào/ra dạng analog hay digital lập trình theo mục đích của ngƣời sử dụng. - Giảm thời gian cài đặt và vận hành với các thông số cài đặt đơn giản. - Điều khiển lực căng hằng số bằng cách chỉnh liên tục mômen. - Phần mềm – Mentor soft cài đặt thông số dễ dàng. - Điều khiển vị trí. *Đặc điểm của Mentor II - Lựa chọn dải truyền thông rộng. - Môi trƣờng truyền thông đƣợc tích hợp sẵn tới PLC và máy chủ. - Sử dụng đầu vào số/tƣơng tự. - Thời gian kiểm tra giảm với việc đơn giản hóa bộ điều chỉnh. - Điều khiển độ giãn – nén thông qua việc đồng bộ hóa. - Hằng số áp suất hiệu chỉnh mômen. - Dễ dàng để sử dụng phần mềm MENTORSOFT. *Thao tác đơn giản - Dễ dàng cài đặt thiết bị sử dụng bảng điều khiển chính hoặc thông qua giao diện mạng chuẩn từ 1 máy chủ. 76 - Tất cả các thao tác điều chỉnh biến số đƣợc xây dựng thành cấu trúc các bảng dạng hàm số. - Cấu hình nhanh, chuẩn có thể sử dụng lên đến 10 máy. *Thiết lập cấu hình nhanh chóng: - Việc lập trình cho MENTOR 2 không thể dễ dàng hơn thế. Thiết kế để khai thác thời gian tối ƣu, thiết bị hiển thị 1 cách nhanh chóng, dễ dàng thực hiện các bảng hàm số với 5 nút ở bảng điều khiển. * Điều khiển tốt hơn: - Với thuật toán điều khiển thông minh đƣa ra các cải thiện các đặc tính của dòng vòng cho các đáp ứng ở tất cả các tốc độ.Các đặc tính của thiết bị cũng đƣợc tăng cƣờng với bộ điều khiển PID. * Thêm nhiều chức năng: - Bảng mạch chính đƣợc phát triển bằng cách hợp nhất nhiều đặc điểm phụ chuẩn và không gồm các lựa chọn hại cho thiết bị. - Tích hợp nhiều sêri truyền thông mạng và các bộ điều khiển trƣờng yếu cho các hằng số nguồn ứng dụng (M25-M210). * Hệ thống: - Tất cả các tín hiệu vào tƣơng tự và hầu hết vào số đều đƣợc tích hợp. MENTOR2 là hệ thống thiết bị có tính đa năng và linh hoạt hơn hẳn các thiết bị trƣớc đó. * Phép đo rộng, truyền thông mạng linh hoạt: - Cổng chuẩn RS 485 cho phép MENTOR2 truyền thông trực tiếp tới các bộ PLC và các máy chủ - Sự cách ly quang nghĩa là 1 số thiết bị mất nhiều giao diện chuẩn với các thiết bị điều khiển khác. + Có 1 cổng đƣợc cung cấp để chấp nhận giao diện thẻ cho mạng CT, PROFIBUS – DP, INTERBUS – S và DEVICE NET + MENTORSOFT: Phần mềm dựa trên truyền thông của 77 WINDOWS. + Những mạch điều khiển vi xử lý cơ bản. + Lập trình bằng các lệnh logic. + Nâng cao sự chuẩn đoán tự động. + Phần mềm có thể mở rộng. + Có thể phát lại lên tới 1.15 x VRMS (Volts Room Mean Square) + Bộ giao diện chuẩn - RS232/485. + Bộ nhớ không bị hủy bỏ với các tham số. + Độc lập ở các góc phần tƣ. + Điện áp phần ứng, Điện áp hồi tiếp hoặc encoder hồi tiếp thứ tự pha khả dụng. + Chính xác tới 0.025% so với yêu cầu 0.1% Tốc độ giữ cho 100% khi có sự thay đổi ở tải với điện áp hồi tiếp. + Bảo vệ sự tổn hao. + Bảo vệ dòng điện quá tải. + Bảo vệ phản hồi tổn hao. + Bảo vệ mất pha. + 150% khả năng quá tải trong vòng 30s. + Dòng xoáy phần ứng đƣợc giới hạn. *Các ƣu điểm nổi bật + Điều khiển tốc độ chính xác đến 0,1% ,đáp ứng nhanh, mômen ổn định. + Cài đặt các tham số dễ dàng nhờ cấu trúc menu tham số và phần mềm cài đặt Mentorsoft. + Các đầu vào ra tƣơng tự và số đều có khả năg lập trình linh hoạt. - Có sẵn cổng truyền thông RS485. - Mở rộng tính năng dễ dàng bằng cách cắm thêm bộ đồng vi xử lý MD29. 78 3.1.4.1. Các thông số kỹ thuật Đặc tính kĩ thuật: * Công suất / năng xuất : - Mentor II Digital DC drives: 7,5 - 1000kW - Các module hỗ trợ cho các fielbus: CT Net; Profibus DP; CanBus; Device-Net, ... - Các module ứng dụng: MD29, MD29AN, ... Các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật khác: * Tính năng cơ bản: - Điều khiển góc 1/4 hay 4/4 - Phản hồi áp/ Tacho/Encoder - Sai lệch 0,1% tốc độ khi tải đột biến 100% - Bảo vệ mất phản hồi, mất kích từ, mất pha,... - Bảo vệ quá tải động cơ - Giao tiếp nối tiếp - RS232/485 dễ dàng mở rộng: - Module MD29 thay thế PLC và các mạch vòng điều chỉnh PID, ... - Giao tiếp CT-Net tốc độ cao. - Bộ điểu khiển kích từ FXM5 79 *Dải công suất Kiểu Công suất đông cơ DC Dòng điện lien tục cực đại (A) Điều khiển góc 1/4 Điều khiển góc 4/4 KW HP Aac Adc M25 M25R 7.5 10 21 25 M45 M45R 15 20 38 45 M75 M75R 30 40 60 75 M105 M105R 37.5 50 68 105 M155 M155R 56 75 130 155 M210 M210R 75 100 175 210 M350 M350R 125 168 292 350 M420 M420R 150 200 360 420 M550 M550R 200 268 480 550 M700 M700R 250 335 585 700 M820 M820R 300 402 690 826 M900 M900R 340 456 750 900 M1200 M1200R 450 803 1000 1200 M1850 M1850R 750 1105 1540 1850 80 *Thông số lắp đặt Kiểu Cầu chì nên dùng Kích thƣớc cáp cho đầu vào AC và DC Kiểu làm mát Dòng kích từ cực đại (A) Điều khiển góc 1/4 Điều khiển góc 4/4 HRC AC in (A) Cầu chì bán dẫn Mm2 AWG AC in (A) DC out (A) M25 M25R 32 35 40 4 mm2 10 Đối Lƣu 8 M45 M45R 50 80 70 6 mm2 6 Đối Lƣu 8 M75 M75R 100 100 125 25 mm2 2 Đối Lƣu 8 M105 M105R 100 125 175 35 mm2 1/0 Quạt 8 M155 M155R 160 175 250 50 mm2 3/0 Quạt 8 M210 M210R 200 250 300 95 mm2 300M CM Quạt 8 M350 M350R 355 400 550 150 mm2 -- Quạt 10 M420 M420R 450 500 700 185 mm2 -- Quạt 10 M550 M550R 560 700 900 300 mm2 -- Quạt 10 M700 M700R 630 900 1000 2x185 mm2 -- Quạt 10 81 M820 M820R 800 1000 1200 2x240 mm2 -- Quạt 10 M900 M900R 1000 1200 2x700 2x240 mm2 -- Quạt 10 M1200 M1200 R 1250 2x700 2x900 3x400 mm2 -- Quạt 10 M1850 M1850 R 2000 2x1200 2x1000 3x400 mm2 -- Quạt 10 *Thông số kỹ thuật của Mentor II - M210R Công suất định mức Dòng điện định mức Dây dẫn cầu chì định mức yêu cầu Ở 400V Ở 500V Vào Ra Vào AC Ra DC kW Hp kW Hp 175 210 250 300 75 100 94 126 Kích cỡ dây cáp Thông gió Khối lƣợng Tổn thất công suất Vào AC (mm2) Ra DC (AWG) m3/min ft3/min Kg Lb kW HP 95 300MCM 2 70 21 46 0.38 0.5 82 *Kích thƣớc Mentor II Catalog Number Sze* (in.) H x W x D Approx. Weight (lbs) M25-14M thru M75-14M 15 x 10 x 6 22 M25R-14M thru M75R-14M 15 x 10 x 6 24 M105-14M thru M210-14M 15 x 10 x 8 31 M105R-14M thru M210R-14M 15 x 10 x 8 33 M350-14M thru M420-14M 16 x 18 x 11 48 M350R-14M thru M420R-14M 16 x 18 x 11 51 M550-14M thru M825-14M 16 x 18 x 11 59 M550R-14M thru M825R-14M 16 x 18 x 11 66 M900-14M thru M1850-14M 41 x 18 x 20 154 M900R-14M thru M1850R-14M 61 x 18 x 20 264 Hình 3.8. Kích thƣớc kĩ thuật của Mentor II 3.1.4.2. Sơ đồ đấu mạch Mentor II có thể chạy đƣợc chế độ 1 góc phần tƣ và 4 góc phần tƣ nên có hai cách đấu dây cho mentor II: 83 Hình 3.9.Sơ đồ đấu dây 1 góc phần tƣ của Mentor II 84 Hình 3.10. Sơ đồ đấu dây 4 góc phần thƣ của Mentor II 85 3.1.4.3. Các thông số cài đặt Với Mentor II việc cài đặt đƣợc thực hiện thông qua bàn phím. Để điều chỉnh các tham số, bàn phím có năm phím. Sử dụng các phím sang trái hoặc sang phải để lựa chọn trong Menu (nhóm chức năng của các tham số). Số trình đơn xuất hiện bên trái của dấu chấm thập phân trong cửa sổ chỉ số. *Xem hình sau: Hình 3.11. Bảng điều khiển của Mentor II Sử dụng các phím lên hoặc xuống để lựa chọn một tham số từ trình đơn. Số các tham số xuất hiện ở bên phải của dấu chấm thập phân trong cửa sổ chỉ số, và giá trị của tham số lựa chọn xuất hiện trong số lựa chọn xuất hiện trong cửa sổ dữ liệu. Nhấn phím MODE một lần để truy cập vào giá trị tham số đƣợc hiển thị để điều chỉnh. Giá trị hiển thị nhanh chóng nếu đƣợc phép truy cập. Sử dụng các phím lên hoặc xuống để điều chỉnh giá trị. Để điều chỉnh nhanh chóng, nhấn và giữ một phím. *Cài đặt thông số cho Mentor II: - Nhấn phím MODE một lần nữa để thoát khỏi chế độ điều chỉnh. 86 - Lƣu giá trị của tham số sau khi thay đổi, nếu không các giá trị mới sẽ bị mất khi thiết bị điều khiển bị ngắt nguồn. Để lƣu trữ, đặt Parameter 00 = 1 và nhấn Reset. - Nếu cài đặt bằng bộ điều chỉnh từ xa thì tiến hành tƣơng tự. 3.3.4.4. Các Module mở rộng. - Mở rộng Module I/O (I/O box): - Kết nối MD-29 sử dụng chuẩn RS-485 và cung cấp khả năng điều khiển vào/ra từ xa. - 5 tín hiệu analog đầu vào. - 3 tín hiệu analog đầu ra. - 8 tín hiệu digital đầu vào. - 8 tín hiệu digital đầu ra. - Module mở rộng I/O cho phép mở rộng tới 32 đầu vào và 32 đầu ra. - Có khả năng kết nối 15 Module vào/ra theo kiểu giao tiếp nối tiếp. - Giao tiếp nối tiếp có khả năng kết nối tới hơn 100m. - Bộ điều khiển kích từ(FXM5). - Điện áp phản hồi phần ứng từ 220-600VDC. - Dòng kích từ 20A. - 1 pha đầu vào. - Điều khiển một nửa hoặc hoàn toàn đầu ra của thyristor. - I/O box - Giao diện mạng - Module mở rộng (MD29) - Cài thêm dễ dàng trong bộ vi xử lý thứ 2. - Thiết bị tiết kiệm chi phí để viết ứng dụng cụ thể cho các chƣơng trình không sử dụng PLC hoặc các thiết bị điều khiển riêng biệt. 87 - Lập trình sử dụng ngôn ngữ DPL (Denver Public Library ) hoặc SYPT theo tiêu chuân IEC 1131 tích hợp sẵn trong các chƣơng trình LADDER hay các khối chƣơng trình chức năng(FUNCTION BLOG). - Tích hợp sẵn bộ điều khiển vị trí. - Phƣơng thức truyền thông mạng tốc độ cao. - Phù hợp với mạng điều khiển phân tán – không yêu cầu dùng bộ điều khiển trung tâm PLC. - Lập trình sử dụng SYPTPro. - Card giao tiếp mạng CTNet (MD29AN) - Giao diện mạng - Cad giao tiếp chuẩn Profibus-DP (MD24) - Mạng truyền thông tốc độ cao. - Phù hợp với mạng điều khiển trung tâm. - File cấu hình chung cho PLC của Siemens. - Cad giao tiếp chuẩn DeviceNet (MD25) - Giao thức mạng tốc độ cao sử dụng lớp phần cứng CAN. - Phù hợp với mạng điều khiển trung tâm. - Dữ liệu có sẵn EDS. - Cad giao tiếp chuẩn Interbus-S (MDIBS) - Bộ giao diện dễ dàng thích hợp cho mạng truyền thông Interbus - S - Phù hợp với mạng điều khiển trung tâm. - Tốc độ truyền dữ liệu lên tới 500 kbit/s. - Phát hiện đƣợc lỗi trong mạng. - Nối với MD29 sử dụng RS485 và hỗ trợ khả năng điều khiển đầu vào/ra từ xa. - Điều khiển kỹ thuật số vòng tốc độ và vòng vị trí - Điều khiển kích từ tính năng này cho phép chạy đồng bộ tốc độ hay vị trí trong hệ thống sử dụng nhiều bộ điều khiển. Vị trí của trục có thể đƣợc gia 88 giảm hay có thể chỉnh tỉ lệ tốc độ điều khiển độ co giãn trong các ứng dụng nhƣ máy đùn, kéo cáp hay trong các nhà máy dệt. - Bộ điều khiển kích từ MDA3 tích hợp sẵn trong mentor II (công suất M25/R-M210/R) hỗ trợ tính năng điếu khiển dòng kích từ động cơ chẳng hạn đặc tính công suất không đổi. Chức năng này dùng để điều khiển công suất bằng hằng số, phổ biến trong máy công cụ, máy trộn, cuộn và xả cuộn. - Hỗ trợ việc cài đặt, vận hành, điều khiển hoàn toàn bằng kĩ thuật số và chức năng bảo vệ khi mất kích từ. - Bộ điều khiển metor II từ M350/R-M1850/R gắn sẵn phần kích từ cố định. - Bộ FXM5 với dòng cực đại 20A dùng cho những ứng dụng có điều khiển kích từ thay đổi. - Điều khiển hƣớng trục tính năng này cho phép ngƣời sử dụng xác định vị trí dừng của trục động cơ liên quan đến dữ liệu của bộ phản hồi vị trí, ví dụ xung đánh dấu encoder. Vị trí nay sẽ điều chỉnh bằng cách đơn giản thay đổi các thông số liên quan. Một tín hiệu đầu ra sẽ báo hiệu hoàn tât tiến trình này. Chức năng này sử dụng rất rộng rãi trong các máy điều khiển CNC hay nhiều ứng dụng tự động hóa. 3.1.4.5. Các ứng dụng của Mentor II. - Lĩnh vực áp dụng: Dầu khí; Khai thác mỏ - khoáng sản; Dệt may; Da - Sản phẩm từ da; Hóa chất - Dƣợc liệu; Cao su - Nhƣa - Chất dẻo; Kim loại - Luyện kim; Cơ khí chế tạo máy - Tự động hóa; Giáo dục - Đào tạo - Nghiên cứu - Phòng thí nghiệm; Các lĩnh vực áp dụng khác. - Mentor II đƣợc dùng trong các công nghệ: - Máy đùn nhựa, cao su - Máy bọc dây cáp điện - Máy tạo cuộn - Máy li tâm đƣờng 89 - Dây chuyền cán thép - Điều khiển máy cắt, máy CNC - Trong điều khiển cuộn - Trong luyện gang thép 90 3.2. ỨNG DỤNG MENTOR II TRÊN DÂY CHUYỀN BỆN CÁP 54 BOBIN Mentor II đƣợc sử dụng để đồng bộ tốc độ động cơ chính quay guồng (cage) và động cơ thu cáp trên dây chuyền bện cáp 54 Bobin. Hình vẽ dƣới đây mô tả cách đấu nối Mentor II trên dây chuyền: 91 92 93 * Chức năng các phần tử chính trên sơ đồ 54 Bobin - 015: - Nhấn Start cấp nguồn cho cuộn hút 8MC1 của công tác tơ 8MC đóng các tiếp điểm: + 8MC1 cấp nguồn động lực cho Mentor II + 8MC2 cấp nguồn cho quạt làm mát động cơ chính + 8MC3 kích hoạt Mentor II - Tín hiệu điều khiển từ PLC đƣợc đƣa vào chân 3. - Tiếp điểm RUN1 đóng nối chân 21, 25 với chân 40 ( 0V ) cho phép cấp nguồn cho động cơ chính. - Tiếp điểm JOG1 đóng nối chân 21, 23 với chân 40 ( 0V ) động cơ chính chạy ở chế độ nhắp Jog. - Ampe kế đƣợc nối vói chân 12 và chân 20 ( 0V ) để hiển thị dòng điện cấp cho động cơ chính. - Máy phát tốc TG đƣợc đấu vào chân 9 và chân 10 ( 0V ) để lấy tín hiệu điện áp tỷ lệ với tốc độ của động cơ chính. - Cảm biến nhiệt đƣợc nối vào chân 8 và chân 10 ( 0V ) để bảo vệ quá nhiệt cho động cơ chính. - chân 13 luôn đẩy ra 1 mức điện áp ( 0v  10v ) tỷ lệ với % tốc độ của động cơ chính. - Chân 14 luôn đẩy ra 1 mức điện áp ( sấp sỉ 4V ) thực hiện điều khiển cho chế độ chạy chung Tension- chạy theo sức căng. - Tiếp điểm ZS đóng nối chân 34, 36 với chân 40 ( 0V ) đóng tiếp điểm thƣờng mở báo ZERO SPEED. - Tiếp điểm FT đóng nối chân 37, 39 với chân 40 ( 0V ) đóng tiếp điểm thƣờng mở báo lỗi. - Các bảo vệ chính trên sơ đồ: + Aptomat 8NFB1 ( ABS33-30A) bảo vệ quá tải cho quạt làm mát động cơ chính 94 + 8 TH1(11A) rơle nhiệt bảo vệ quá dòng cho quạt làm mát động cơ chính + Bộ cầu chì 8HF1(600V/1000A) bảo vệ quá dòng và quá áp cho động cơ chính.. + Bộ cầu chì 8HF2 (600V/30A) bảo vện quá tải cho bộ điêu khiển Mentor II * Chức năng các phần tử chính trên sơ đồ 54 Bobin - 016: - Nhấn Start cấp nguồn cho cuộn hút 16MC1 của công tác tơ 16MC đóng các tiếp điểm: + 16MC1 cấp nguồn động lực cho Mentor II + 16MC2 cấp nguồn cho quạt làm mát động cơ chính + 16MC3 kích hoạt Mentor II - Tín hiệu từ chân 13 của Mentor II động cơ chính đƣợc đƣa vào chân số 5 của Mentor II phần thu để tiến hành đồng bộ 2 động cơ này. - Tín hiệu từ chân 14 của Mentor II động cơ chính đƣợc đƣa vào chân sô 6 của Mentor II phần thu để đảm bảo sức căng. động cơ phần thu chạy ở chế độ mômen ( và chỉ chạy theo 1 chiều nhất định ). - Tiếp điểm FR đóng nối chân 21, 25 với chân 40 ( 0V ) cho phép cấp nguồn cho động cơ chính chạy thuận. - Tiếp điểm JOG1 đóng nối chân 21, 23 với chân 40 ( 0V ) động cơ chính chạy ở chế độ nhắp JOG. - Tiếp điểm REV đóng nối chân 21, 24 với chân 40 ( 0V ) cho phép cấp nguồn cho động cơ chính chạy ngƣợc - Tiếp điểm TEN đóng nối chân 26 với chân 40 ( 0V ) bật chế độ chay theo sức căng “Tension- Chạy theo sức căng” - Ampe kế đƣợc nối với chân 12 và chân 20 ( 0V ) để hiển thị dòng điện cấp cho động cơ thu. 95 - Máy phát tốc TG đƣợc đấu vào chân 9 và chân 10 ( 0V ) để lây tín hiệu điện áp tỷ lệ với tốc độ của động cơ chính. - Cảm biến nhiệt đƣợc nối vào chân 8 và chân 10 ( 0V ) để bảo vệ quá nhiệt cho động cơ chính. - Chân 13 luôn đẩy ra 1 mức điện áp ( 0v  10v ) tỷ lệ với % tốc độ của động cơ thu. - Tiếp điểm ZS đóng nối chân 34, 36 với chân 40 ( 0V ) đóng tiếp điểm thƣờng mở báo ZERO SPEED. - Tiếp điểm FT đóng nối chân 37, 39 với chân 40 ( 0V ) đóng tiếp điểm thƣờng mở báo lỗi. - Các bảo vệ chính trên sơ đồ: + Aptomat 16NFB1 ( ABS33-30A) bảo vệ quá tải cho quạt làm mát động cơ chính. + 8 TH1(11A) rơle nhiệt bảo vệ quá dòng cho quạt làm mát động cơ chính + Bộ cầu chì 16HF1(600V/50A) bảo vệ quá dòng và quá áp cho động cơ thu.. + Bộ cầu chì 8HF2 (600V/30A) bảo vện quá tải cho bộ điêu khiển Mentor II. * Hoạt động : Mentor II phần bện cáp: -Nhấn Start tiếp điểm đóng cấp nguồn cho cuộn hút 8MC1 đóng các tiếp điểm thƣờng mở: + 8MC1 cấp nguồn động lực cho Mentor II.+ 8MC2 cấp nguồn cho quạt làm mát động cơ chính ( quạt quay ) + 8MC3 kích hoạt cho Mentor II - Mentor II hoạt động nhấn Run Forward tiếp điểm Run1 đóng, Mentor thực hiện cấp kích từ và nguồn 1 chiều cho động cơ chính  động cơ quay. 96 - Nhấn chạy JOG: động cơ chính quay, phanh mở, đèn báo chế độ chạy nhắp JOG nhấp nháy. Khi nhả tay ra thì máy dừng và đóng phanh. - Chân số 13 luôn luôn đẩy ra 1 mức điện áp sấp si 10V ( 10V/100%) để đƣa sang chân số 5 Mentor II phần thu để đồng bộ tốc độ. - Chân số 14 luôn đẩy ra 1 mức điện áp sáp sỉ 4V để đƣa sang chân số 6 Mentor II phần thu để ổn định sức căng. - Mạch vòng tốc độ và mạch vòng dòng điện tích hợp trong Mentor II ổng định tốc độ động cơ chính theo tốc độ đặt. - Việc cài đặt tốc độ đƣợc cài đặt trên bảng điều khiển của Mentor II. Mentor II phần thu cáp: - Nhấn Start tiếp điểm đóng cấp nguồn cho cuộn hút 16MC1 đóng các tiếp điểm thƣờng mở: + 16MC1 cấp nguồn động lực cho Mentor II. + 16MC2 cấp nguồn cho quạt làm mát động cơ thu ( quạt quay ) + 16MC3 kích hoạt cho Mentor II - Khác với động cơ Chính quay lồng Cage thì động cơ thu có thể hoạt động ở 4 góc phần tƣ. - Chiết áp điều chỉnh tốc độ để điều chỉnh tốc độ ( chân 3 ) chiết áp điều chỉnh sức căng ( chân 4 ) để điều chinh +0.5V tƣơng đƣơng với 5% tốc độ định mức để đảm bao sức căng cho sợi cáp trong quá trinh chờ thay Bobin dây. - Các chức năng khác tƣơng tự nhƣ Mentor II của động cơ chính. 97 KẾT LUẬN Qua thời gian nghiên cứu thực hiên đề tài: Nghiên cứu ứng dụng bộ điều khiển Mentor II trong truyền động đồng bộ tốc độ động cơ trên dây chuyền bện cáp 54 - Bobin. Em đã tìm hiểu đƣợc những vấn đề sau: - Quy trình sản xuất cáp điện của công ty LS - Vina Cable - Các truyền động chính của dây chuyền bện cáp 54 Bobin - Nghiên cứu ứng dụng của bộ điều khiển kỹ thuật số vạn năng Mentor II vào việc đồng bộ tốc độ và điều chỉnh sức căng trên dây chuyền bện cáp 54 - Bobin Tuy nhiên do thời gian nghiên cứu ngắn và còn nhiều khó khăn về kinh phí nên đồ án không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em mong rằng các thầy và các bạn thẳng thắn góp ý để giúp bản thân hiểu rõ hơn, hoàn thiện thêm kiến thức của mình. 98 LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Khoa Điện nói chung và các thầy cô trong bộ môn ĐIỆN DÂN DỤNG & CÔNG NGHIỆP nói riêng. Đã tận tình dạy dỗ và truyền đạt những kiến thức chuyên môn cũng nhƣ nhƣng kinh nghiệm sống phong phú của mình cho chúng em. Giúp chúng em có đủ những kiến thức và sự tự tin cần thiết để hòa nhập vào cuộc sống đầy những thử thách trƣớc mắt. Em cũng mong rằng bằng những kiến thức mà các thầy cô đã trang bị em sẽ góp phần xây dựng đất nƣớc vì sự phát triển của cộng đồng và bản thân. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS Nguyễn Tiến Ban và tất cả các bạn bè ngƣời thân đã hết lòng giúp đỡ em về chuyên môn cũng nhƣ sự động viên khích lệ cần thiết từ khi nhận đề tài cho đến khi hoàn thành đề tài, đó là động lực giúp em có thể hoàn thành tốt đề tài này. Tuy nhiên do thời gian có hạn và kiến thức của bản thân còn nhiều hạn chế nên trong quá trình làm đồ án không thể tránh đƣợc những thiếu sót. Em mong rằng các thầy cô và các bạn đọc chân thành góp ý để đồ án đƣợc hoàn thiện hơn. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn. Sinh viên: Ngô Văn Dƣơng 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO [ 1 ] USER GUIDE Mentor II DC Drives 25A to 1850A out put Seri: 04100013- 13 controltechniques.com [ 2 ] Bùi Quốc khánh - Điều chỉnh tự động truyền động điện NXB KHKT 1996 [ 3 ] Nguyễn Phùng Quang - Điều khiển truyền động điện dòng xoay chiều NXB Giáo dục 1996 [ 4 ] GS TSKH Thân Ngọc Hoàn PGS.TS.Nguyễn Tiến Ban Điều khiển tự động các hệ thống truyền động điện Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật Hà Nội 2007 [5 ] GS TSKH Thân Ngọc Hoàn - Máy Điện Nhà xuất bản xây dựng 2005