Đề tài Nhận xét và các giải pháp hoàn thiện hoạt động của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam

hệ thống chứng từ kế toán và quy trình luân chuyển chứng từ trong nội bộ. */Dịch vụ tư vấn tài chính Theo yêu cầu của chủ doanh nghiệp, nhà đầu tư trước khi công khai báo cáo tài chính hoặc phục vụ cho việc lập bản cáo bạch về tài chính của doanh nghiệp Công ty có thể cung cấp dịch vụ soát xét báo cáo tài chính. Ngoài ra, dịch vụ tư vấn xây dựng cơ cấu lại vốn, tài sản doanh nghiệp; tư vấn tài chính cho doanh nghiệp, ngân sách cho dự án như xây dựng hệ thống quản lý dòng tiền, xây dựng quy chế quản lý tài chính; xây dựng quy chế chỉ tiêu nội bộ cho doanh nghiệp cũng được Công ty cung cấp khi có nhu cầu */ Dịch vụ tư vấn thuế Công ty cung cấp các dịch vụ kê khai thuế, tính thuế, hoàn thuế như thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, thuế nhà thầu đối với các nhà thầu nước ngoài. Đồng thời với dịch vụ tư vấn các hỏi đáp, giải pháp về thuế của các doanh nghiệp đối với cơ quan thuế */Dịch vụ ứng dụng công nghệ tin học Khi mà công nghệ thông tin ngày một hỗ trợ tích cực trong công tác tài chính việc lựa chọn phần mềm nào cho phù hợp và hiệu quả rất được các doanh nghiệp quan tâm. Tư vấn lựa chọn phần mền kế toán, quản lý và cài đặt phù hợp với loại hình, đặc điểm, phương thức hoạt động của các tổ chức kinh doanh, các loại hình công ty khác nhau được PKF Việt Nam cung cấp suốt mấy năm qua */ Dịch vụ tư vấn nguồn nhân lực Về mảng dịch vụ này Công ty cung cấp dịch vụ tuyển chọn cho doanh nghiệp các vị trí trong phòng kế toán, dịch vụ tuyển chọn hoặc giới thiệu kế toán trưởng, thay doanh nghiệp tuyển chọn hoặc giới thiệu ứng cử viên có đủ năng lực vào vị trí kế toán trưởng */ Dịch vụ đào tạo Theo yêu cầu quản lý của doanh nghiệp, Công ty PKF Việt Nam tổ chức các khóa học về nghiệp vụ kế toán chuyên nghành thuộc các loại hình sản xuất kinh doanh tại Việt Nam, đào tạo kiểm toán viên nội bộ khi có nhu cầu từ phía khách hàng. Tổ chức các lớp học về nghiệp vụ nâng cao theo các các chuẩn mực kế toán và kiểm toán quốc tế chung được thừa nhận tại Việt Nam và của chính phủ Việt Nam. */ Tư vấn quản lý Đây là một dịch vụ tương đối mới mẻ ở Công ty. Với lĩnh vực nay Công ty giúp các doanh nghiệp xây dựng điều lệ công ty; xây dựng quy chế hoạt động của hội đồng quản trị như cơ chế hoạt động, nhiêm vụ, quyền và trách nhiệm của Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên; quy chế hoạt động của ban kiểm soát cụ thể hóa vai trò của Ban kiểm soát; quy chế điều hành của Giám Đốc ( Tổng Giám Đốc), của Ban Giám đốc; Quy chế bổ nhiệm, bãi nhiệm; Quy định về thù lao cho HĐQT, Ban kiểm soát… Tỷ trọng các dịch vụ mà PKF Việt Nam cung cấp được minh họa qua biểu đồ sau: Biểu đồ 1.1: Tỷ trọng các dịch vụ PKF Việt Nam cung cấp Thứ hai, đặc điểm về khách hàng của Công tyTNHH Kiểm toán PKF Việt Nam Hiện nay PKF Việt Nam có trên 400 khách hàng đó là các Công ty chứng khoán, các doanh nghiệp niêm yết, đại chúng; các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các Công ty Nhà nước, các dự án do các tổ chức quốc tế tài trợ, các Ban quản lý dự án.... Sau đây là một số khách hàng tiêu biểu mà PKF Việt Nam và các kiểm toán viên đã thực hiện: Các Công ty chứng khoán: Công ty TNHH chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam; Công ty TNHH chứng khoán Ngân hàng Công thương Việt Nam; Công ty TNHH chứng khoán Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam; Công ty TNHH chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam; Công ty Chứng khoán Mê Kông…….. Các Công ty niêm yết và các Công ty đại chúng: Công ty Cổ phần Bia rượu Viger Công ty Cổ phần Dược phẩm Nam Hà; Công ty Cổ phần đồ hộp Hạ Long (CANFOCO) Công ty Cổ phần Sông Đà 9; Công ty Cổ phần Sông Đà 12; Công ty Cổ phần Thương mại và Vận tải sông Đà (SOTRACO) Công ty Cổ phần Xây lắp và Đầu tư sông Đà (SODACO). Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu than Việt Nam Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và dịch vụ TKV. Công ty cổ phần Du lịch và thương mại TKV Công ty cổ phần Cổ phần đầu tư Công trình Hà Nội Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Công trình Công ty cổ phần May Sông Hồng Công ty Cổ phần Vải sợi may mặc miền Bắc Công ty Cổ phần Xây dựng số 6 Thăng Long Công ty Cổ phần Xây dựng số 9 Thăng Long Công ty Cổ phần Vận tải thuỷ..... Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài: Bao gồm các khách hàng do Tập đoàn quốc tế PKF giới thiệu và các khách hàng do PKF Việt Nam khai thác từ nhiều quốc gia trên thế giới đầu tư vào Việt Nam như: Nhật Bản, Hoa Kỳ, Singapore, Anh, Áo, Australia, Hàn Quốc,Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Malaysia,.... Các doanh nghiệp trong nước khác: Các đơn vị thành viên thuộc Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam, Tập đoàn Điện Lực Việt Nam, Tổng công ty xây dựng Thăng Long, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, Tổng công ty Sông Đà, Tổng công ty Sông Hồng,...... Các dự án do tổ chức nước ngoài tài trợ: Các dự án do Tổ chức Liên giáo hội vì sự phát triển (ICCO) tài trợ: Các dự án, tiểu dự án do Trung tâm phát triển nông thôn miền trung (CRD) - Đại học Nông lâm Huế thực hiện; Các dự án do Trung tâm vì sự phát triển miền núi (CSDM) thực hiện; Dự án do Trung tâm hỗ trợ phát triển vì phụ nữ và trẻ em (DWC) thực hiện; Các dự án do Trung tâm Huy động Cộng đồng Việt Nam phòng chống HIV/AIDS thực hiện. Các tổ chức tài chính - tín dụng: Công ty Liên doanh TNHH Bảo hiểm Châu Á - Ngân hàng Công thương Việt Nam; Công ty tài chính Handico; Công ty cho thuê tài chính ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam; Công ty quản lý và khai thác nợ tài sản ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Trong đó, các doanh nghiệp trong nước chiếm 30%, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 30%, khối ngân hàng tài chính chiếm 20%, các dự án do tổ chức quốc tế tài trợ chiếm 20%. Cơ cấu khách hàng của PKF Việt Nam được minh họa qua biểu đồ sau: Biểu đồ 1.2: Tỷ trọng khách hàng của PKF Việt Nam Thứ ba, phương hướng phát triển của PKF Việt Nam trong thời gian tới Với mục tiêu xây dựng PKF Việt Nam trở thành một trong số 10 Công ty kiểm toán hàng đầu trong nước và của khu vực, đem tới cho khách hàng dịch vụ hàng đầu với chất lượng cao, được thiết kế đặc biệt theo yêu cầu của từng khách hàng với nền tảng là sự hiểu biết sâu sắc về kinh tế địa phương, PKF Việt Nam đã xác định phương châm hoạt động hết sức rõ ràng, cụ thể: Hiểu rõ khách hàng và đưa tới cho khách hàng dịch vụ có chất lượng tốt nhất cùng các giá trị gia tăng khác Coi trọng đạo đức nghề nghiệp, xây dựng đội ngũ kiểm toán viên có chất lượng cao, áp dụng công nghệ và chuẩn mực nghề nghiệp quốc tế, không ngừng cải tiến phương pháp làm việc để áp ứng ngày càng tốt hơn các yêu cầu của khách hàng Tăng cường đạo tạo nhân viên, tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp và môi trường làm việc năng động sáng tạo Thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ và trách nhiệm với xã hội và cộng đồng. Để thực hiện được mục tiêu, chiến lược này toàn thể ban lãnh đạo và nhân viên Công ty không ngừng cố gắng cải tiến phương pháp làm việc, tăng cường đào tạo kiểm toán viên ngang tầm quốc tế để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng 1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam Xuất phát từ qui mô và đặc điểm của Công ty, Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam thiết lập bộ máy quản lý theo mô hình khối chức năng, minh họa cụ thể theo sơ đồ sau: Sơ đồ 1.1: Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam Ban Giám đốc Nhóm các chuyên gia hỗ trợ Khối kiểm toán Khối tư vấn và đầu tư nước ngoài Khối quản trị nội bộ Chi nhánh TP.HCM Kiểm toán các doanh nghiệp Kiểm toán ngân hàng, Bảo hiểm, Công ty tài chính Kiểm toán đầu tư XDCB và các dự án Đầu tư nước ngoài Tư vấn tài chính và thuế Tài chính, kế toán Quản lý nhân sự Hành chính quản trị Các dịch vụ kiểm toán Các tiểu ban chuyên ngành: Kiểm toán, tư vấn tài chính, tư vấn thuế, đào tạo, kiểm soát chất lượng dịch vụ, kiểm soát nội bộ Chi nhánh Đà Nẵng Các dịch vụ kiểm toán Hội đồng thành viên */ Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận Hội đồng thành viên: Đây là cơ quan quyết định cao nhất trong Công ty mà đứng đầu Hội đồng thành viên là Chủ tịch Hội đồng thành viên. Hội đồng thành viên có đầy đủ quyền hạn và nhiệm vụ như đã được quy định trong Luật doanh nghiệp Việt Nam. Ban Giám đốc: Ban Giám đốc chịu sự giám sát trực tiếp của Hội đồng thành viên. Các thành viên Ban Giám đốc bao gồm Giám đốc và các Phó Giám đốc. Giám đốc là người có kinh nghiệm lâu năm hoạt động trong lĩnh vực kiểm toán và tư vấn và là người chịu trách nhiệm cuối cùng đối với hoạt động của Công ty, như nhiệm vụ hoạch định chính sách và dẫn dắt vấn đề về tổ chức, vấn đề nhân lực, hành chính, duy trì mối quan hệ với khách hàng, đánh giá các công việc kiểm toán đã được thực hiện Phó Giám đốc Công ty là người trợ giúp cho Giám đốc Công ty trong quá trình điều hành, làm việc theo sự phân công ủy quyền của Giám đốc chịu trách nhiệm trước Giám đốc về nhiệm vụ được phân công và ủy quyền Khối Kiểm toán: Có chức năng chủ yếu là thực hiện các hợp đồng kiểm toán các doanh nghiệp trong nước, các tổ chức tín dụng, các chương trình và dự án đầu tư xây dựng cơ bản; tham gia tư vấn, định giá cổ phần hóa cho các doanh nghiệp nhà nước, công ty TNHH. Khối Tư vấn: Có chức năng chủ yếu là thực hiện kiểm toán các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, cung cấp các dịch vụ về tư vấn như tư vấn tài chính và quản lý, tư vấn thuế, tư vấn kế toán, tư vấn nguồn nhân lực. Nhóm các chuyên gia hỗ trợ: Ban Giám đốc và các phòng nghiệp vụ đều được sự hỗ trợ từ bộ phận các chuyên gia trong doanh nghiệp. Khối quản trị nội bộ: Chịu sự giám sát từ phía Ban Giám đốc. Hoạt động của Khối quản trị nội bộ có thể ví như những mạch máu lưu thông trong Công ty, điều này được thể hiện qua chức năng của Khối đó là: Quản lý nhân sự, quản lý hành chính và quản lý về tài chính kế toán. Chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh và Chi nhánh Đà Nẵng: Cung cấp các dịch vụ kiểm toán của PKF Việt Nam trong khu vực miền Nam và miền Trung. Chương II: Đặc điểm tổ chức kiểm toán của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam 2.1 Đặc điểm tổ chức đoàn kiểm toán của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam Một nhóm kiểm toán sẽ bao gồm: Giám đốc kiểm toán, chủ nhiệm kiểm toán, kiểm toán viên chính, và các trợ lý kiểm toán. Tùy thuộc vào quy mô, tính chất, mức độ phức tạp và đánh giá ban đầu của mình mà Công ty sẽ bố trí nhân sự trong nhóm kiểm toán cho phù hợp. Tại công ty PKF nhóm kiểm toán thường bao gồm từ 4 đền 6 người. Chủ nhiệm kiểm toán sẽ chịu trách nhiệm phân công công việc một cách hợp lý nhằm đảm bảo tính thống nhất cao về công việc của các thành viên trong nhóm, nắm bắt kết quả công việc tại từng thời điểm, hoàn thành công việc đúng thời gian hẹn trước với khách hàng nhưng vẫn đảm bảo về chất lượng công việc thực hiện. Việc phân chia thành cấp bậc và phân công đúng nội dung công việc phù hợp với mỗi cấp bậc đã giúp cho việc quản lý một cách khoa học và đem lại hiệu quả cao trong việc thực hiện công việc Việc bố trí nhân sự cho cuộc kiểm toán được thực hiện như sau: Giám đốc kiểm toán: Là người chịu trách nhiệm cao nhất về chất lượng cuộc kiểm toán, xem xét các vấn đề tuân thủ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, các vấn đề về tính độc lập của nhóm kiểm toán và các qui định khác… đảm bảo cuộc kiểm toán đã tuân thủ theo đúng phương pháp tiếp cận kiểm toán chung theo qui định của tập đoàn PKF Chủ nhiệm kiểm toán: Là người trực tiếp hướng dẫn nhóm kiểm toán soát xét và thảo luận các vấn đề phát sinh trong cuộc kiểm toán, chịu trách nhiệm trong việc xử lý các vấn đề phức tạp và trọng yếu về kĩ thuật kiểm toán Kiểm toán viên chính : Là người thực hiện các công việc chính của cuộc kiểm toán từ giai đoạn lập kế hoạch đến giai đoạn lập báo cáo. Kiểm toán viên chính sẽ tiến hành phân công công việc cho các trợ lý kiểm toán viên, giám sát toàn bộ cuộc kiểm toán, đảm bảo cuộc kiểm toán hoàn thành đúng theo tiến độ kế hoạch Trợ lý kiểm toán viên: Trợ lý kiểm toán viên là các kiểm toán viên có từ một đến ba năm kinh nghiệm theo sự phân công của kiểm toán viên chính thực hiện công việc của mình. Trợ lý kiểm toán viên có thể thực hiện một hoặc một vài phần hành phù hợp với khả năng cũng như tính chất phức tạp của các phần hành cụ thể 2.2 Đặc điểm tổ chức công tác kiểm toán của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam PKF Việt Nam thực hiện đầy đủ ba giai đoạn trong quy trình chung của một cuộc kiểm toán và các công việc trong từng giai đoạn. Kiểm toán viên của PKF Việt Nam tuân thủ và không ngừng hoàn thiện qui trình kiểm toán để có thể nắm bắt đầy đủ những đặc điểm của khách hàng. Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán Đây là giai đoạn đầu tiên của cuộc kiểm toán, có vai trò quan trọng, chi phối toàn bộ cuộc kiểm toán. Trên cơ sở những hiểu biết của mình về tầm quan trọng của kế hoạch kiểm toán, đồng thời tiếp thu những tư tưởng của tập đoàn PKF, PKF Việt Nam sử dụng mẫu chuẩn hướng dẫn cho các nhân viên của mình xây dựng kế hoạch kiểm toán. Đây là một danh sách các bước chi tiết cần được thực hiện để lập kế hoạch kiểm toán, về cơ bản bao gồm các công việc cụ thể sau: Chuẩn bị kiểm toán: PKF thực hiện việc đánh giá chấp nhận khách hàng theo biểu mẫu hướng dẫn của PKF international cho cả khách hàng cũ và mới, nhận diện các lý do kiểm toán của khách hàng và đánh giá quy mô của cuộc kiểm toán cùng khả năng của KTV để bố trí nhân sự cho cuộc kiểm toán, cuối cùng, hợp đồng kiểm toán sẽ được ký kết và ràng buộc chính thức nghĩa vụ pháp lý của Công ty và khách hàng. Thu thập thông tin: Các thông tin cần thu thập là những thông tin liên quan đến ngành nghề kinh doanh, nghĩa vụ pháp lý của khách hàng. Những thông tin này có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá HTKSNB của khách hàng và đánh giá rủi ro kiểm toán. Thực hiện các thủ tục phân tích: Các thủ tục phân tích được thực hiện bao gồm cả phân tích dọc và phân tích ngang đối với các chỉ tiêu trên BCĐKT và BCKQKD, tính toán các tỷ suất thanh toán, tỷ suất liên quan đến hàng tồn kho, tỷ suất hiệu quả hoạt động kinh doanh… nhằm giúp cho KTV có được đánh giá tổng quan nhất về khách hàng, hỗ trợ đắc lực trong việc xác định mức trọng yếu và mức rủi ro kiểm toán. Đánh giá trọng yếu và rủi ro: Trên cơ sở các chỉ tiêu quan trọng như lợi nhuận trước thuế, doanh thu… kết hợp với nhận định của KTV có kinh nghiệm, KTV ước tính mức trọng yếu cho tổng thể BCTC và sau đó phân bổ cho từng khoản mục theo phương pháp hệ số. Tùy từng loại hình doanh nghiệp mà hệ số của các khoản mục có sự thay đổi phù hợp. Thông thường, đối với doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, HTK có hệ số 3, công nợ hệ số 2 và các tài khoản khác hệ số 1. Đánh giá sơ bộ HTKSNB của khách hàng: Công việc này có ý nghĩa quan trọng trong việc kiểm định lại mức ước lượng rủi ro kiểm soát ở trên và thiết kế chương trình kiểm toán. Thiết kế chương trình kiểm toán: Chương trình kiểm toán thể hiện cụ thể tất cả các thử nghiệm với các công việc tương ứng mà KTV cần thực hiện trong cuộc kiểm toán. Tùy thuộc vào kết quả đánh giá HTKSNB của khách hàng mà quy mô của các thử nghiệm kiểm toán thay đổi. Nếu HTKSNB được đánh giá là tồn tại và hoạt động hữu hiệu, các thử nghiệm kiểm soát sẽ được thiết kế để kiểm định lại tính hữu hiệu đó và quy mô các thử nghiệm cơ bản được thu hẹp và ngược lại, nếu KTV đánh giá là HTKSNB của khách hàng hoạt động yếu kém hoặc không tồn tại thì các thử nghiệm kiểm soát sẽ được thu hẹp thậm chí bỏ qua và thực hiện luôn các thử nghiệm cơ bản. Chương trình kiểm toán của PCA được PKF international hướng dẫn cụ thể cho từng khoản mục và tùy từng khách hàng mà PCA có sự thay đổi, bổ sung thích hợp. Giai đoạn thực hiện kiểm toán Trên cơ sở kế hoạch kiểm toán, chương trình kiểm toán đã được lập ra, nhóm kiểm toán tiến hành thực hiện công việc kiểm toán tại khách hàng. Bằng các phương pháp kỹ thuật kiểm toán phù hợp các kiểm toán viên thực hiện kế hoạch kiểm toán phù hợp để thu thập bằng chứng kiểm toán cần thiết cho việc đưa ra ý kiến kiểm toán. Việc thực hiện kiểm toán được tuân thủ theo đúng kế hoạch chương trình đã được xây dựng. Đồng thời kế hoạch kiểm toán cũng có thể sửa đổi bổ sung cho phù hợp trong quá trình thực hiện kiểm toán, nghĩa là kế hoạch kiểm toán được triển khai một cách linh hoạt nhằm đạt kết quả cao nhất. Tất cả những thay đổi kiểm toán sẽ được giải thích đầy đủ và chứng minh được sự hợp lý của sự thay đổi. KTV thực hiện đánh giá các hoạt động kiểm soát và tiến hành thử nghiệm kiểm soát. Các thử nghiệm kiểm soát nhằm có được đầy đủ bằng chứng về tính hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ. Nếu như kết quả chỉ ra rằng hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng là đáng tin cậy, có hiệu lực thì kiểm toán viên có thể dựa vào hệ thống kiểm soát nội bộ và giảm bớt các thử nghiệm cơ bản. Mặt khác trong quá trình đánh giá, KTV phát hiện ra những vấn đề còn tồn tại trong hệ thống kiểm soát nội bộ khi đó KTV sẽ cân nhắc xem có báo cáo với hội đồng quản trị hay không, đồng thời xem xét sự cần thiết phải đánh giá lại rủi ro và điều chỉnh các thủ tục cơ bản. Các phương pháp kỹ thuật sử dụng trong việc thực hiện thử nghiệm kiểm soát bao gồm: Phỏng vấn, kiểm tra tài liệu… Tiếp theo KTV thực hiện các thủ tục kiểm toán cơ bản, được chi tiết thành thủ tục tổng hợp, đối chiếu, thủ tục phân tích và thủ tục kiểm tra chi tiết. Các thử nghiệm cơ bản được thực hiện ở mức độ chi tiết cho từng tài khoản, nghiệp vụ. Tùy thuộc vào bản chất của các tài khoản, nghiệp vụ mà KTV thực hiện thủ tục phân tích chi tiết hay thủ tục kiểm tra chi tiết hoặc kết hợp cả hai. Trong quá trình thực hiện thủ tục kiểm toán cơ bản, KTV xem xét tính đầy đủ của bằng chứng thu thập được và sự cần thiết phải điều chỉnh kế hoạch để có thể thu thập đủ bằng chứng kiểm toán. Kết thúc quá trình này KTV tổng hợp các sai sót và nêu ra các bút toán điều chỉnh, các công việc được KTV thực hiện trong quá trình này được thể hiện đầy đủ trên các giấy tờ làm việc, là bằng chứng kiểm toán làm cơ sở cho việc đưa ra ý kiến của KTV Giai đoạn kết thúc kiểm toán Trưởng nhóm kiểm toán thảo luận, cân nhắc và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình kiểm toán. Sau đó căn cứ vào các sự kiện phát sinh cho đến ngày lập báo cáo kiểm toán, khả năng hoạt động liên tục của khách hàng, tổng hợp các bút toán điều chỉnh và những trao đổi với kế toán và lãnh đạo đơn vị được kiểm toán về những vấn đề phát hiện được và yêu cầu điều chỉnh để lập và phát hành báo cáo kiểm toán, lập báo cáo kiểm toán và thư quản lý dự thảo gửi khách hàng; hoàn chỉnh và phát hành Báo cáo kiểm toán, thư quản lý chính thức Sau khi kết thúc trưởng nhóm kiểm toán sẽ tiến hành họp tổng kết lại những vấn đề trong cuộc kiểm toán đó, những kinh nghiệm được rút ra trong quá trình thực hiện… từ đó lưu giữ trong hồ sơ kiểm toán phục vụ cho những lần kiểm toán sau. Bên cạnh đó, KTV vẫn tiếp tục theo dõi sau cuộc kiểm toán, thu thập ý kiến phản hồi của khách hàng nhằm đánh giá sự phù hợp kết quả cuộc kiểm toán. KTV tiếp tục tiến hành hướng dẫn các nhân viên kế toán, các thắc mắc của đơn vị trong quá trình thực hiện các vấn đề như hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ. 2.3 Đặc điểm tổ chức hồ sơ kiểm toán của Công ty TNHH kiểm toán PKF Trong quá trình kiểm toán, KTV và các công ty kiểm toán phải lập hồ sơ kiểm toán đầy đủ và chi tiết sao cho kiểm toán viên khác hoặc người có trách nhiệm kiểm tra soát xét khi đọc hồ sơ kiểm toán sẽ hiểu được toàn bộ cuộc kiểm toán. KTV phải ghi chép và lưu trữ hồ sơ kiểm toán của mình tất cả những tài liệu và thông tin liên quan đến: kế hoạch kiểm toán, việc thực hiện cuộc kiểm toán, kết quả các thủ tục kiểm toán đã thực hiện, các suy luận của KTV về những vấn đề cần xét đoán chuyên môn và kết luận của KTV rút ra từ những bằng chứng thu thập được và dựa trên cơ sở các xét đoán chuyên môn Tại Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam các bằng chứng thu thập được từ cuộc kiểm toán sẽ được lưu trữ trong hồ sơ kiểm toán. Hệ thống hồ sơ kiểm toán được lập và bảo quản một cách khoa học, đảm bảo chức năng lưu trữ thông tin, làm cơ sở giúp cho KTV hình thành nên ý kiến của mình và minh chứng cho cuộc kiểm toán được thực hiện theo đúng chuẩn mực kiểm toán Việt Nam Hồ sơ kiểm toán tại PKF Việt Nam bao gồm hai loại: Hồ sơ kiểm toán chung (hồ sơ thường trực) và hồ sơ kiểm toán năm. Hồ sơ được đánh số, có ký hiệu và ghi tên khách hàng cụ thể để theo dõi. Hồ sơ thường trực được lưu tại Công ty qua các năm, bao gồm các thông tin chung về khách hàng. Các thông tin trong Hồ sơ thường trực được đánh ký hiệu tham chiếu từ A tới D. Nếu năm sau những thông tin trên có sự thay đổi hoặc có những thông tin mới phát sinh có khả năng ảnh hưởng tới cuộc kiểm toán thì KTV sẽ tiến hành bổ sung các tài liệu ghi chép. Dưới đây là bản trích dẫn File thường thực tại Công ty Bảng 2.1: Hồ sơ thường trực Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam D. Kế hoạch kiểm toán Tham chiếu Yes/ No/ N/A CHẤP NHẬN KHÁCH HÀNG VÀ TIẾP TỤC THỰC HIỆN KIỂM TOÁN Xem xét tính độc lập và tính khách quan của cuộc kiểm toán D3.1 Bảng danh mục chấp thuận khách hàng mới D3.1 Appendix 1 Bảng danh mục đánh giá đối với khách hàng đã kiểm toán năm trước D3.1 Appendix 2 Ghi chép về bảo đảm kiểm toán (trong trường hợp cần thiết) D3.1 Xem xét trong trường hợp kiểm toán tập đoàn D6.4 q3 KẾ HOẠCH SƠ BỘ Các điều khoản hợp đồng và phạm vi kiểm toán Phạm vi hợp đồng D3.1 Các điều khoản hợp đồng (bao gồm cả thư chấp thuận khách hàng) D3.1 Xem xét sự cần thiết của soát xét bảo đảm D3.1 Xem xét trong trường hợp kiểm toán tập đoàn D6.4 Phân công nhóm kiểm toán có kinh nghiệm phù hợp (có thể bao gồm cả các chuyên gia) D6.1 Thời gian biểu cho cuộc kiểm toán D6.1 Các nguồn lực cần xem xét bao gồm cả nguồn lực về thời gian D2 Nhận dạng các vùng trọng điểm/Phương pháp tiếp cận kiểm toán D2 Ghi chép về kế hoạch công việc, soát xét và giám sát D2 Họp nhóm để thảo luận chiến lược kiểm toán và các hiểu biết khác (có thể kết hợp với cuộc họp đánh giá rủi ro kiểm toán) D4.1 Các thủ tục thu thập hiểu biết về khách hàng D2 Hồ sơ kiểm toán năm chứa đựng các thông tin về khách hàng chỉ liên quan tới một năm tài chính, những dữ liệu áp dụng cho năm kiểm toán, các tài liệu trong hồ sơ kiểm toán năm được đánh tham chiếu từ E100 đến E370. Trong đó từ mục E100 đến E190 là các khoản mục trên bảng cân đối kế toán, từ mục E200 đến E220 là các khoản mục trên báo cáo kết quả kinh doanh, từ mục E270 đến E370 là các nội dung khác liên quan đến cuộc kiểm toán. Hồ sơ kiểm toán năm được PKF lưu trữ tại văn phòng Công ty trong hai năm, sau đó, hồ sơ kiểm toán năm sẽ được chuyển lên kho của Công ty. Hồ sơ kiểm toán là tài sản của Công ty, vì vậy để đảm bảo tính bí mật và an toàn cho hồ sơ kiểm toán, Công ty có quy định cụ thể về việc bảo quản hồ sơ kiểm toán trong sổ tay nhân viên. Do đó các nhân viên trong Công ty không được tự ý mang hồ sơ kiểm toán ra khỏi văn phòng, không được tự ý sao chép hồ sơ khi không có sự đồng ý của Ban Giám đốc. 2.4 Kiểm soát chất lượng kiểm toán của Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam Kiểm soát chất lượng kiểm toán đã được thừa nhận như một chức năng quản lý trong hoạt động kiểm toán, là trách nhiệm nghề nghiệp của mọi Công ty kiểm toán, là một trong những chuẩn mực kiểm toán quan trọng trong hoạt động kiểm toán. Do đó việc duy trì và thiết lập hệ thống kiểm soát chất lượng kiểm toán là một nhiệm vụ không thể thiếu trong các công ty kiểm toán nói chung và PKF Việt Nam nói riêng 2.4.1 Các cấp độ kiểm soát chất lượng kiểm toán Trong mỗi giai đoạn của cuộc kiểm toán lại có sự kiểm soát chất lượng của các cấp độ khác nhau. Có 3 cấp độ tham gia kiểm soát trong quá trình thực hiện cuộc kiểm toán tại PKF: Ban Giám đốc, chủ nhiệm kiểm toán và kiểm toán viên chính. Ngoài ra có thể có sự kiểm soát của các chuyên gia trong các lĩnh vực đòi hỏi kiến thức chuyên môn cụ thể Trách nhiệm của mỗi cấp độ kiểm soát như sau: Ban giám đốc: Là Giám đốc hoặc Phó Giám đốc điều hành công ty, người phụ trách trực tiếp nhóm cung cấp dịch vụ khách hàng, có nhiệm vụ phê duyệt kế hoạch nhân sự của nhóm kiểm toán, kế hoạch của cuộc kiểm toán, kế hoạch thời gian, soát xét kế hoạch kiểm toán và là người soát xét cuối cùng đối với hồ sơ kiểm toán và trước khi phát hành dự thảo báo cáo kiểm toán Chủ nhiệm kiểm toán: Là các trưởng hoặc phó phòng nghiệp vụ chuyên môn, có nhiệm vụ trực tiếp chỉ đạo cuộc kiểm toán thuộc phòng mình, soát xét, phê duyệt kế hoạch kiểm toán, nhân sự và thời gian (trước khi trình lên thành viên Ban Giám đốc phê duyệt), soát xét, phê duyệt kế hoạch chương trình kiểm toán chi tiết cho nhóm kiểm toán, soát xét hồ sơ và báo cáo kiểm toán, trực tiếp trao đổi và xử lý các vấn đề có liên quan đến cuộc kiểm toán tại khách hàng Kiểm toán viên chính: Là các kiểm toán viên có đủ năng lực và kinh nghiệm để tổ chức và triển khai một cuộc kiểm toán. Kiểm toán viên chính có nhiệm vụ trực tiếp liên hệ với khách hàng để tìm hiểu hoạt động kinh doanh, chính sách kế toán và các vấn đề có liên quan đến việc lập kế hoạch và chương trình kiểm toán chi tiết, trực tiếp lập kế hoạch kiểm toán, chịu trách nhiệm chính trong cuộc kiểm toán tại ngân hàng, phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm kiểm toán, soát xét công việc cụ thể của từng thành viên trong nhóm, hướng dẫn kiểm tra hoạt động của các thành viên trong nhóm áp dụng chuẩn mực, quy trình và các phương pháp kỹ thuật để thu thập các bằng chứng kiểm toán, tổng hợp kết quả kiểm toán, lập báo cáo kiểm toán và thư quản lý Sự kiểm soát của các chuyên gia: Là các trưởng bộ phận trong các lĩnh vực (thuế, tư vấn…) hoặc các chủ nhiệm kiểm toán, tư vấn có kiến thức chuyên sâu về các lĩnh vực. Nhiệm vụ của nhóm chuyên gia là tham gia giải quyết và kiểm soát các quy trình kiểm toán phức tạp, soát xét các vấn đề trong hồ sơ kiểm toán liên quan đến lĩnh vực cần có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu như: Thuế, công nghệ thông tin, các tranh chấp pháp lý…Trong trường hợp cần thiết, các chuyên gia có thể tham gia trực tiếp vào các cuộc kiểm toán cụ thể 2.4.2 Hệ thống kiểm soát chất lượng kiểm toán Tại Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam hoạt động kiểm soát chất lượng kiểm toán được thực hiện trên 3 mặt: Kiểm soát chất lượng kiểm toán trong quy trình kiểm toán, kiểm soát chất lượng kiểm toán trong tổ chức hồ sơ kiểm toán, kiểm soát chất lượng kiểm toán trong tổ chức nhân sự kiểm toán Kiểm soát chất lượng trong quy trình kiểm toán: Kiểm soát chất lượng giai đoạn trước kiểm toán là việc kiểm soát các yêu tố ban đầu có tác động trực tiếp tới chất lượng hợp đồng kiểm toán nói chung bao gồm năng lực trình độ chuyên môn trong Công ty, khả năng chấp nhận hợp đồng kiểm toán, khả năng chấp nhận và duy trì khách hàng, kiểm soát việc bố trí nhân sự cho nhóm kiểm toán và phương tiện làm việc… Tại Công ty PKF Việt Nam, việc kiểm soát này được thực hiện trực tiếp bởi Ban Giám đốc Công ty hoặc chủ nhiệm kiểm toán thường được thực hiện hai bước công việc: Đánh giá tính chính trực của Ban giám đốc các khách hàng tiềm năng và đánh giá khả năng thực hiện cuộc kiểm toán Kiểm soát chất lượng trong quá trình kiểm toán: Bao gồm việc kiểm toán chất lượng trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán, thực hiện kiểm toán và kết thúc kiểm toán. Công tác kiểm soát chất lượng được thực hiện đồng thời ở tất cả các cấp độ kiểm soát, từ giám đốc kiểm toán, chủ nhiệm kiểm toán, kiểm toán viên chính đến các trợ lý kiểm toán, đảm bảo cho quá trình kiểm toán được thực hiện một cách có hiệu quả. Trong giai đoạn này, việc kiểm soát chất lượng sẽ được thực hiện thường xuyên, liên tục khi đang thực hiện kiểm toán tại khách hàng. Tất cả các công việc và giấy tờ làm việc đều phải được kiểm tra, giám sát. Người thực hiện việc kiểm tra, giám sát cũng hết sức linh hoạt theo nguyên tắc người ở cấp bậc cao hơn sẽ thực hiện kiểm tra, giám sát công việc của người ở các cấp bậc thấp hơn. Ngoài ra, tùy theo tính chất phức tạp và mức độ rủi ro của các khoản mục được kiểm toán, tùy theo trình độ của người soát xét giấy tờ làm việc có thể được soát xét nhiều lần. Kiểm soát chất lượng sau khi hoàn tất kiểm toán: Là kiểm soát đối với những bước công việc sau cùng của cuộc kiểm toán. Chủ nhiệm kiểm toán sẽ cùng các thành viên trong nhóm tổng kết các vấn đề phát sinh trong cuộc kiểm toán để rút kinh nghiệm, đưa ra các vấn đề cần lưu ý cho các năm kiểm toán tiếp theo và được lưu giữ trong hồ sơ kiểm toán. Dựa trên kết quả soát xét của Chủ nhiệm kiểm toán, thành viên Ban giám đốc sẽ đưa ra những nội dung cần chỉnh sửa, thành viên Ban giám đốc sẽ ký duyệt trên bảng tổng hợp kiểm tra, phê duyệt và phát hành báo cáo kiểm toán. Sau khi được chấp thuận của thành viên Ban Giám đốc, dự thảo báo cáo kiểm toán mới được chuyển cho khách hàng Kiểm soát chất lượng trong tổ chức nhân sự kiểm toán: Công tác kiểm soát chất lượng trong tổ chức nhân sự kiểm toán được thể hiện thông qua 3 nội dung: kiểm soát chất lượng trong tuyển dụng nhân viên, kiểm soát chất lượng trong quá trình đào tạo và kiểm soát chất lượng trong bố trí nhân sự cho cuộc kiểm toán. Kiểm soát chất lượng kiểm toán trong tuyển dụng nhân viên được thể hiện thông qua một quy trình tuyển dụng nhân viên chuyên nghiệp bằng việc lập kế hoạch nhu cầu nhân viên, đặt ra mục tiêu tuyển dụng nhân viên, yêu cầu về trình độ và năng lực của nhân viên cần tuyển dụng. Mọi nhân viên được lựa chọn phải trải qua một quá trình thi tuyển gồm nhiều lĩnh vực khác nhau, đáp ứng được nhu cầu của công việc được sự thông qua của Ban Giám đốc. Kiểm soát chất lượng kiểm toán trong quá trình đào tạo: PKF Việt Nam nhận thức được rằng trình độ của nhân viên là một yếu tố vô cùng quan trọng để nâng cao uy tín và chất lượng kiểm toán. Vì vậy, Công ty lựa chọn trưởng nhóm kiểm toán là những người giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyên môn hoặc thuê các chuyên gia bên ngoài để trực tiếp giảng dạy và đào tạo nhân viên. Kiểm soát chất lượng kiểm toán trong bố trí nhân sự cho cuộc kiểm toán: Theo qui định của Công ty, trước mỗi cuộc kiểm toán người có trách nhiệm phân công nhóm kiểm toán thực hiện cuộc kiểm toán không chỉ có trách nhiệm đánh giá trình độ chuyên môn, kinh nghiệm công tác, đảm bảo tư cách cá nhân đạo đức nghề nghiệp mà còn phải đánh giá tính độc lập của kiểm toán viên Kiểm soát chất lượng kiểm toán trong tổ chức hồ sơ kiểm toán: Các chính sách nội bộ của PKF Việt Nam yêu cầu các tài liệu trong cuộc kiểm toán phải được soát xét để đảm bảo các bước trong chương trình kiểm toán đã được thực hiện và báo cáo kiểm toán phát hành phù hợp với các chuẩn mực kiểm toán đã ban hành. Tại Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam, có 3 cấp độ tham gia soát xét hồ sơ kiểm toán: Thành viên Ban Giám đốc, chủ nhiệm kiểm toán, kiểm toán viên chính. Quy trình soát xét hồ sơ kiểm toán bao gồm 3 giai đoạn: Soát xét của KTV chính, soát xét chi tiết và soát xét tổng quan Cuối mỗi mùa kiểm toán, PKF Việt Nam lập ra nhóm kiểm tra viên cùng với các đại diện của Tập đoàn PKF tiến hành chọn mẫu hồ sơ kiểm toán đã thực hiện trong năm để soát xét lại. Mục đích là đánh giá lại chất lượng dịch vụ kiểm toán đã cung cấp cũng như công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán đối vói từng cuộc kiểm toán Chương III: Nhận xét và các giải pháp hoàn thiện hoạt động của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam 3.1 Nhận xét về hoạt động của Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam 3.1.1 Ưu điểm */ Những kết quả đạt được Về kết quả hoạt động: Qua gần 8 năm hoạt động với những bước tiến nỗ lực không ngừng kết quả mà Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam đạt được là không nhỏ. Năng lực tài chính ngày càng được tăng cường, dịch vụ ngày càng được mở rộng, chất lượng dịch vụ ngày một nâng cao cùng với nó là sự đa dạng của khách hàng cho thấy niềm tin của các doanh nghiệp đối với PKF Việt Nam. Về tổ chức quản lý Mô hình tổ chức quản lý của Công ty được tổ chức theo mô hình khối chức năng phù hợp với đặc điểm và quy mô của Công ty . Có thể thấy PKF Việt Nam đã khai thác được tính chuyên môn hóa theo từng lĩnh vực quản lý, nhờ vậy, các quyết định quản lý được đưa ra đúng đắn và kịp thời, công tác quản lý nhân viên theo ngành dọc đạt được hiệu quả cao hơn. Bộ máy quản lý được thiết lập gọn nhẹ, khoa học và phù hợp với quy mô của Công ty. Về đội ngũ nhân viên: Với mục tiêu là một Công ty kiểm toán hàng đầu Việt Nam về chất lượng và cách thức cung cấp dịch vụ PKF Việt Nam luôn chú trọng tới việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của mình, tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nhân viên Về tổ chức kiểm toán tại Công ty Để đáp ứng nhu cầu thị trường về dịch vụ kiểm toán có chất lượng cao Công ty đã chủ trương xây dựng quy trình kiểm toán khá chặt chẽ thông qua việc ban hành quy trình kiểm toán cùng hàng loạt các biểu mẫu, chương trình kiểm toán chuẩn để nhân viên nghiệp vụ thuận tiện áp dụng. Quy trình kiểm toán vừa tuân theo quy trình chung, vừa được cụ thể hóa, chi tiết. Quy trình kiểm toán tại Công ty đã được xây dựng một cách khoa học và hợp lý tuân theo các chuẩn mực kiểm toán của Việt Nam, Quốc tế, các qui định tài chính hiện hành Đoàn kiểm toán được giao nhiệm vụ một cách hợp lý tùy thuộc vào điều kiện của từng khách hàng. Việc phân công công việc cho từng thành viên đảm bảo phù hợp với khả năng cũng như tiến độ công việc Hồ sơ kiểm toán được phân chia một cách khoa học theo các chuẩn mực của Tập đoàn PKF, các giấy tờ làm việc được ghi chép và tham chiếu một cách đầy đủ giúp cho công việc tìm kiếm, trao đổi được nhanh chóng và thuận lợi Về kiểm soát chất lượng kiểm toán tại Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam Với mục tiêu trở thành một trong 10 hãng kiểm toán lớn nhất tại Việt Nam và cung cấp cho khách hàng dịch vụ với chất lượng đảm bảo và tốt nhất PKF Việt Nam không ngừng hoàn thiện công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán của mình Bên cạnh việc xây dựng quy trình kiểm toán chặt chẽ Công ty đã thành lập hội đồng khoa học kỹ thuật với những chuyên viên có kinh nghiệm để nghiên cứu, đánh giá, kiểm tra thường xuyên công tác kiểm toán và đề ra những giải pháp, phương pháp kiểm toán hợp lý. Qua việc áp dụng quy trình kiểm toán, công tác quản lý chất lượng đã có sự thay đổi về chất. Việc quản lý chất lượng theo từng quá trình với sự tham gia của các cấp lãnh đạo ngay từ bước đầu đã tạo sự chuyển biến về chất lượng dịch vụ của Công ty Công tác kiểm soát chất lượng tại Công ty được thực hiện đầy đủ trong quy trình kiểm toán, trong tổ chức đoàn kiểm toán, trong tổ chức hồ sơ kiểm toán với việc phân cấp trách nhiệm hợp lý ở các cấp bậc Trong quá trình thực hiện cuộc kiểm toán kiểm toán viên ở mọi cấp bậc luôn tuân thủ mọi nguyên tắc. Mỗi người thực hiện công việc đã được giao của mình, sau đó kiểm toán viên cấp cao hơn sẽ kiểm tra, xem xét lại chất lượng làm việc, tiến độ làm việc và đưa ra ý kiến. */ Nguyên nhân Để đạt được những kết quả trên xuất phát từ nguyên nhân chủ quan phía Công ty và nguyên nhân khách quan từ bên ngoài Về phía Công ty Ban lãnh đạo luôn luôn tạo điều kiện tốt nhất để nâng cao trình độ, năng lực của nhân viên cùng với đó là đầu tư cơ sở vật chất và mở rộng mạng lưới PKF Việt Nam, đưa ra nhiều chính sách để thu hút khách hàng mới, duy trì khách hàng lâu năm… PKF Việt Nam đã dần dần khẳng định được uy tín cũng như vị trí của mình trong lĩnh vực kiểm toán và tư vấn. Công tác tuyển dụng và đào tạo nhân viên luôn được quan tâm đúng mức, ngay từ lúc tuyển hồ sơ, thi và phỏng vấn với phương châm từ phía Ban lãnh đạo tìm người đủ năng lực đáp ứng đủ cho nhu cầu công việc của Công ty Đội ngũ nhân viên đầy năng lực, nhiệt huyết và yêu nghề, nguồn nhân lực hùng hậu luôn không ngừng học hỏi trao đổi kinh nghiệm cùng những người đi trước, các chuyên gia, tham gia tích cực các cuộc hội thảo từ đó hoàn thành tốt hơn công việc của mình, góp phần không nhỏ vào sự thành công của Công ty Luôn có sự giám sát và quản lý chặt chẽ từ các bộ phận cấp trên đối với bộ phận cấp dưới trong quá trình thực hiện công việc đảm bảo chất lượng công việc đạt được là cao nhất Hệ thống chuẩn mực và luật pháp được cán bộ Công ty từ Ban lãnh đạo đến nhân viên cập nhật một cách kịp thời Phương tiện thiết bị như máy tính laptop, giấy tờ làm việc, phương tiện đi lại luôn được Công ty chú trọng và cung cấp đầy đủ phục vụ tốt cho công việc Về nguyên nhân khách quan từ bên ngoài Nhà nước và các cơ quan như Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban chứng khoán Nhà nước dựa trên những tiêu chuẩn, đánh giá để ban hành những quyết định cho phép công ty mở rộng phạm vi hoạt động, đa dạng loại hình dịch vụ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của các tổ chức kiểm toán nói chung và PKF Việt Nam nói riêng Bộ tài chính ban hành những qui định về việc kiểm soát chất lượng dịch vụ từ đó làm cơ sở để Công ty đánh giá nâng cao chất lượng của mình, tạo niềm tin cho khách hàng mà PKF Việt Nam cung cấp, cũng như các khách hàng tiềm năng Các doanh nghiệp, nhu cầu kiểm toán trong cơ chế kinh tế thị trường ngày một tăng cao phục vụ cho những mục đích khác nhau của mỗi chủ thể thêm vào đó là sự tin tưởng vào dịch vụ mà PKF Việt Nam cung cấp tạo điều kiện cho Công ty mở rộng mạng lưới khách hàng, tăng thu nhập và tăng khả năng cạnh tranh Xuất phát từ những nguyên nhân đó chúng ta có thể thấy sự phát triển của PKF Việt Nam là tất yếu và mục tiêu mà Công ty đặt ra trong tương lai chắc chắn sẽ trở thành sự thật 3.1.2 Tồn tại Bên cạnh những thành tựu đã đạt được trong quá trình tham gia hoạt động thực tế tại Công ty em nhận thấy còn một số những tồn tại Thứ nhất hiện nay Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam có thêm hai chi nhánh ở TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng điều này giúp Công ty mở rộng qui mô, tăng khả năng đáp ứng khách hàng. Tuy nhiên, đây cũng là một việc bất lợi đối với ban lãnh đạo trong việc quản lý Công ty. Dịch vụ mà PKF Việt Nam cung cấp đã có những bước tiến mạnh mẽ, tuy nhiên những mảng dịch vụ mới chưa cung cấp được nhiều như dịch vụ xác định giá trị doanh nghiệp khi mà nhu cầu của thị trường ngày một tăng. Nguồn nhân lực của Công ty rất được chú trọng tuy nhiên còn rất hạn chế so với nhu cầu ngày một tăng Thứ hai việc xây dựng chương trình kiểm toán: Mặc dù Công ty đã xây dựng chi tiết quy trình kiểm toán dựa trên quy trình chuẩn của Tập đoàn PKF song trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán việc xây dựng chương trình kiểm toán không được triển khai cụ thể cho từng cuộc kiểm toán và từng khách hàng cụ thể. Điều này ảnh hưởng tới kết quả của việc thu thập bằng chứng cũng như hạn chế tính năng động sáng tạo của kiểm toán viên Thứ ba việc tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng chỉ dừng lại ở một số ít nội dung và chưa áp dụng đối với toàn bộ khách hàng của Công ty. Việc tìm hiểu và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ chủ yếu chỉ được thực hiện thông qua phỏng vấn Ban Giám đốc và các nhân viên có liên quan. Do hạn chế về mặt thời gian, việc tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ chỉ dừng lại ở một số ít nội dung và cũng chưa được áp dụng với toàn bộ khách hàng của Công ty. Bên cạnh đó việc thu thập các thông tin về khách hàng hầu như chỉ được thực hiện với khách hàng có qui mô lớn, còn các khách hàng nhỏ thông tin thu thập được hết sức sơ sài vì vậy kế hoạch kiểm toán chỉ mang tính thủ tục, nhóm kiểm toán chủ yếu dựa trên nhận định chủ quan của những người có kinh nghiệm như Ban Giám đốc, kiểm toán viên chính. Từ đó dẫn đến kế hoạch kiểm toán không có tác dụng làm căn cứ để kiểm tra, kiểm soát chất lượng kiểm toán Thứ tư việc thực hiện kiểm soát chất lượng trong quá trình thực hiện cuộc kiểm toán. Nhìn chung, trưởng nhóm kiểm toán thường xuyên trao đổi với các thành viên khác trong nhóm bởi các công việc được thực hiện bởi các thành viên đó, các công việc soát xét được thực hiện ngay tại khách hàng. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp hiệu quả của quá trình soát xét còn chưa cao, dấu hiệu soát xét cũng như tổng hợp kết quả soát xét còn chưa được chú trọng đầy đủ điều này dẫn đến các giấy tờ làm việc của kiểm toán viên còn trình bày cẩu thả chưa đủ đầy đủ nội dung theo qui định của Công ty Thứ năm Công ty chưa xây dựng quy định cụ thể về tiêu thức để chọn mẫu hồ sơ kiểm toán soát xét cũng như lựa chọn nhóm thực hiện soát xét. Nguyên nhân: Thứ nhất, hệ thống luật pháp và các chuẩn mực kiểm toán Việt Nam chưa được ban hành một cách đầy đủ và được cập nhật kịp thời với hệ thống chuẩn mực kiểm toán quốc tế Các Công ty kiểm toán tiến hành hoạt động kiểm toán dựa trên cơ sở là hệ thống luật pháp và các chuẩn mực kiểm toán quốc tế được chấp nhận tại Việt Nam. Hệ thống văn bản pháp quy hiện nay đã phát huy được tác dụng đáng kể, tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập làm cho việc kiểm soát chất lượng không phát huy được tác dụng. Thứ hai về phía Công ty, số lượng kiểm toán viên tại Công ty nhiều song vẫn còn hạn chế do vậy gây khó khăn rất lớn đối với Công ty. Thêm vào đó việc phổ biến quán triệt các qui định Công ty chưa có những biện pháp hữu hiệu để giúp kiểm toán viên nắm vững các qui định như về kiểm soát chất lượng kiểm toán, qui chế chặt chẽ trong việc thu thập thông tin từ khách hàng… 3.2 Giải pháp đề xuất để hoàn thiện hoạt động tại Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam Trên cơ sở những tồn tại tại Công ty em mạnh dạn đưa ra một số giải pháp đề xuất như sau: Trước hết về cơ cấu tổ chức quản lý: Cần tăng cường sự lãnh đạo của Ban giám đốc đối với Công ty, đặc biệt đối với hai chi nhánh ở TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Công ty cần thường xuyên có sự kiểm tra đối với hai chi nhánh cụ thể: Thứ nhất thường xuyên tổ chức đoàn kiểm tra về chất lượng, xem xét việc thực hiện các qui định về qui trình kiểm toán đã hợp lý chưa, việc kiểm soát chất lượng tại chi nhánh đã thật sự phát huy hiệu quả chưa, tổ chức đoàn tại các chi nhánh như thế náo, hồ sơ lưu trữ… Với những khách hàng lớn Công ty có thể cử KTV của Công ty vào tham gia cùng đoàn kiểm toán sở tại từ đó có những biện pháp quản lý chặt chẽ hơn nhằm phát huy hiệu quả công việc Thứ hai tích cực trao đổi về các chính sách, mục tiêu tại Công ty cho các chi nhánh thực hiện từ đó giúp Công ty ngày một vững mạnh hơn, đồng thời phát huy một cách tích cực về lợi thế mở rộng quy mô khách hàng của Công ty trên cả nước Về việc tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ. Nắm rõ được vai trò của việc đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ, vì vậy PKF Việt Nam cần tiến hành thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, và áp dụng cho mọi cuộc kiểm toán. Việc đánh giá rủi ro kiểm soát không chỉ được thực hiện đầy đủ đối với khách hàng mới mà còn phải duy trì trong những năm tiếp theo và với những khách hàng cũ. Khi đó KTV sẽ đưa ra được đánh giá hợp lý, chính xác cũng như có thể giảm thiểu được thời gian và tiết kiệm chi phí cho cuộc kiểm toán Tiếp đến về việc xây dựng chương trình kiểm toán. Việc xây dựng cần được triển khai chi tiết cho từng khách hàng và từng cuộc kiểm toán cụ thể. PKF Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc lập kế hoạch kiểm toán dựa trên việc phân loại khách hàng mà còn phải xây dựng quy trình kiểm toán phù hợp với việc phân tích các rủi ro và đánh giá tính trọng yếu. Về việc kiểm soát chất lượng trong quá trình thực hiện kiểm toán. Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán, công tác kiểm toán thường tập trung chủ yếu vào Trưởng nhóm kiểm toán. Để công tác kiểm soát chất lượng kiểm toán trong giai đoạn này thực sự hiệu quả, giảm bớt được khối lượng công việc kiểm soát ở cấp bậc lãnh đạo cao hơn, Công ty cần ban hành các qui định cụ thể về nội dung kiểm soát, thời gian kiểm soát và cách thức thể hiện kết quả kiểm soát của Trưởng nhóm kiểm toán trong giai đoạn này. Cụ thể: Nội dung kiểm soát: Việc kiểm soát cần tập trung vào việc các thành viên trong nhóm kiểm toán có thực hiện kiểm toán theo đúng chương trình kiểm toán đã xây dựng, phương pháp, kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán, sau đó mới soát xét, kiểm tra các bằng chứng kiểm toán thu được. Thời gian thực hiện kiểm soát: Việc kiểm soát đã được thực hiện thường xuyên tại khách hàng, tuy nhiên kết thúc mỗi ngày làm việc Trưởng nhóm kiểm toán cần soát xét lại toàn bộ giấy tờ làm việc, các công việc của các thành viên trong nhóm. Từ đó Trưởng nhóm có thể nắm bắt đầy đủ các vấn đề phát sinh và có hướng xử lý kịp thời. Theo đó, kết quả kiểm soát hôm trước phải được các kiểm toán viên hoàn thiện ngay hôm sau trước khi việc kiểm soát lần tiếp theo được thực hiện. Cách thức thể hiện kết quả kiểm soát: Chủ nhiệm kiểm toán cần ghi rõ ngày tháng, ký tên trên giấy tờ làm việc đã được soát xét. Đây là bằng chứng chứng minh cho việc kiểm soát đã được thực hiện, giúp cho Chủ nhiệm kiểm toán và Ban giám đốc đánh giá được mức độ thực hiện soát xét chi tiết để thực hiện việc kiểm soát tiếp theo một cách phù hợp. Bên cạnh đó, kết quả kiểm soát cần được thực hiện trên bảng tổng hợp kết quả soát xét một cách đầy đủ, giúp cho các thành viên kịp thời bổ sung. Công ty TNHH Kiểm toán PKF Việt Nam cần xây dựng quy định chung về cách thức chọn mẫu hồ sơ để soát xét, tổ chức nhóm kiểm tra, cách thức lập báo cáo soát xét cụ thể là: Cách thức lựa chọn hồ sơ kiểm toán để kiểm tra có thể dựa trên một số tiêu thức như độ lớn của hồ sơ về mặt thời gian và phí kiểm toán, lĩnh vực hoạt động của khách hàng, khách hàng cũ, khách hàng mới... Công ty nên ưu tiên chọn hồ sơ của những khách hàng có ngày kiểm toán dài, phí kiểm toán cao, những lĩnh vực có hoạt động phức tạp như xây dựng cơ bản…; Việc lựa chọn nhóm thực hiện kiểm tra có thể căn cứ vào các yếu tố như năng lực, kinh nghiệm, trình độ chuyên môn, loại hồ sơ được chọn… Trong việc thu thập thông tin từ phía khách hàng trong giai đoạn lập kế hoạch. Đối với tất cả các khách hàng, việc thu thập các thông tin về khách hàng đều cần phải được chú trọng. Trưởng nhóm kiểm toán sau quá trình thu thập thông tin cần được kiểm tra qua các câu hỏi như: Tài liệu thu thập từ nguồn nào? Độc lập hay không độc lập? Đáng tin cậy hay không? Việc phân tích và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng có phù hợp với các thông tin thu thập được không? Số lượng thành viên trong nhóm kiểm toán có phù hợp không?... Ngoài ra, Công ty cần thu thập thông tin phản hồi từ phía khách hàng sau kiểm toán. Khách hàng là địa chỉ tin cậy nhất thể hiện chất lượng kiểm toán mà Công ty đem lại, cuộc kiểm toán có thật sự thỏa mãn với khách hàng. Qua đó giúp Công ty tìm ra được những tồn tại cần khắc phục và đáp ứng tốt nhất mong muốn của khách hàng, đánh giá sau mỗi cuộc kiểm toán nhằm rút ra những kinh nghiệm cho đợt kiểm toán năm tiếp theo. PKF Việt Nam cần nghiên cứu và xây dựng bảng đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng. Bảng đánh giá này nên do một bộ phận riêng độc lập tiến hành có thể với câu hỏi đóng và mở, sau đó tiến hành gửi cho khách hàng và lấy ý kiến. Những thông tin phản hồi rất quan trọng do vậy nên lưu vào file để nhằm nâng cao chất lượng cuộc kiểm toán lần sau. Biểu mẫu câu hỏi để thu thập ý kiến có thể bao gồm các câu hỏi như sau: Cho biết quan điểm của Quý Công ty về Công ty chúng tôi trong cuộc kiểm toán vừa qua. - Các KTV của chúng tôi có hiểu sự giải trình của Quý Công ty không? Có hay không - Các KTV có hoàn thành công việc đúng kế hoạch như đã gửi cho Quý Công ty không? Có hay không - Nhóm kiểm toán có thực hiện công việc kiểm toán một cách khoa học và chuyên nghiệp không? Có hay không - Các KTV đưa ra các kết luận và kiến nghị có rõ ràng và dễ hiểu không? Có hay không… 2. Ý kiến của Quý Công ty về lợi ích thu được từ các dịch vụ mà chúng tôi đã cung cấp cho Quý Công ty. - Công việc của chúng tôi có giúp Quý Công ty đạt được mục đích của mình không? - Phí kiểm toán của chúng tôi có hợp lý hay không? - Các dịch vụ trợ giúp quản lý có đáp ứng được yêu cầu của Quý Công ty không? Cuối cùng Công ty cần tăng cường hơn nữa số lượng kiểm toán viên, nhu cầu cơ sở vật chất để cung cấp một cách tốt nhất các dịch vụ, tăng cường vị thế của Công ty duy trì niềm tin của khách hàng với những dịch vụ lâu năm, và tạo được niềm tin trong các lĩnh vực mới. Từ đó đặt ra yêu cầu cần tăng cường công tác tuyển dụng nhất là thu nhận những người có trình độ về ngành nghề vào Công ty công tác, cùng với đó cần tăng cường đào tạo sau mỗi mùa kiểm toán. Việc đào tạo có thể bằng nhiều hướng như: Cử các trợ lý kiểm toán học các khóa đào tạo để có chứng chỉ kiểm toán viên, sau mỗi mùa kiểm toán cần tăng cường hướng dẫn nghiệp vụ cho các nhân viên Công ty không chỉ trên giác độ lý thuyết mà còn đi sâu vào thực hành… Qua đó nhằm nâng cao năng lực của đội ngũ nhân viên Công ty để PKF Việt Nam ngày một lớn mạnh hơn đáp ứng tốt hơn nữa nhu cầu của thị trường. Kết luận Một nền kinh tế mạnh đòi hỏi những tế bào của nền kinh tế đó phải mạnh, các Công ty kiểm toán vừa là những tế bào trong nền kinh tế đó vừa có vai trò vô cùng to lớn trong việc làm vững mạnh nền kinh tế đó. Kiểm toán Việt Nam đang trong những bước chuyển mình to lớn hòa nhập, sánh vai với Kiểm toán trên toàn cầu. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn ở nước ta hiện nay cũng như việc Kiểm toán đã trở thành thông lệ của nhiều nước phát triển trong khu vực và trên thế giới chúng ta có thể tin tưởng vào những phát triển lớn mạnh của các Công ty Kiểm toán Việt Nam nói riêng và thị trường Kiểm toán nói chung. Sau thời gian thực tập ban đầu tại Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam, em đã bước đầu hiểu và tích lũy được những kinh nghiệm cũng như tình hình hoạt động tại Công ty. Kết hợp từ những điều đã học được trên ghế nhà trường qua quá trình nghiên cứu và thực hiện báo cáo thực tập tổng hợp này phần nào giúp em có một cái nhìn tổng quan về Công ty cũng như quy trình tổ chức kiểm toán tại Công ty, cho em thấy được kiến thức lý thuyết đã được học vận dụng và đi vào thực tế như thế nào. Từ đó giúp em nắm bắt rõ hơn về nghề nghiệp của mình đồng thời hiểu được lý do của những thành công mà Công ty PKF Việt Nam đạt được trong suốt những năm qua Do phạm vi nghiên cứu rộng, kinh nghiệm thực tế còn hạn chế nên báo cáo thực tập tổng hợp của em không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự đóng góp để em hoàn thiện hơn báo cáo này. Một lần nữa, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị Phương Hoa cùng các anh chị trong Công ty TNHH kiểm toán PKF Việt Nam, đặc biệt là các anh chị trong phòng Định Giá đã tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập và hoàn thành báo cáo thực tập tổng hợp của mình. Em xin chân thành cảm ơn ! Danh sách tài liệu tham khảo - Giáo trình kiểm toán tài chính Đồng chủ biên: GS.TS. Nguyễn Quang Quynh – TS. Ngô Trí Tuệ - Giáo trình kiểm toán căn bản Đồng chủ biên: GS.TS. Nguyễn Quang Quynh – TS. Nguyễn Thị Phương Hoa - Điều lệ Công ty PKF - Các trang web www.pkf.com.vn www.vacpa.org.vn