Đề tài Những giải pháp nhằm nâng cao chất lương hoạt động quản trị nhân sự tại Công ty xuất nhập khẩu Tổng hợp I

å ch¬i ®iªn tö, d­îc liÖu, n«ng l©m chÕ biÕn. TiÕn hµnh c¸c dÞch vô th­¬ng m¹i: nhËp khÈu t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu qu¸ c¶nh vµ m«i giíi TM. §­îc ®ãn kh¸ch, vËn t¶i hµng ho¸ phôc vô cho viÖc kinh doanh XNK. Cho thuª v¨n phßng kinh doanh, kh¸ch s¹n, kho hµng, nhµ x­ëng, ph­¬ng tiÖn n©ng xÕp dì. Më cña hµng b¸n bu«n, b¸n lÎ hµng XNK vµ hµng s¶n xuÊt trong n­íc. Liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc 5.C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty hiÖn nay. C«ng ty XNK Tæng hîp I tæ chøc c¬ cÊu bé m¸y qu¶n trÞ theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng thµnh nh÷ng phßng ban víi chøc n¨ng chuyªn ngµnh riªng biÖt víi sù chØ ®¹o cña ban gi¸m ®èc vµ cã quan hÖ chøc n¨ng víi nhau. Trong mçi phßng cã mét tr­ëng phßng ®iÒu hµnh vµ mét phã phßng gióp viÖc. QuyÒn h¹n, nhiÖm vô, lÒ lèi lµm viÖc vµ mèi quan hÖ c«ng t¸c cña c¸c chi nh¸nh vµ c¸c phßng ban ®Òu do tr­ëng phßng vµ c¸c gi¸m ®èc chi nh¸nh dù th¶o tr×nh ban gi¸m ®èc. Tæng sè lao ®éng cña C«ng ty lµ 616 ng­êi ®­îc chia thµnh c¸c phßng ban vµ chi nh¸nh nh­ sau: Phßng tæ chøc c¸n bé : Cã 18 ng­êi n¾m toµn bé nh©n lùc cña c«ng ty, tham m­u cho gi¸m ®èc, s¾p xÕp, tæ chøc bé m¸y, lùc l­îng lao ®éng trong mçi pßng ban cho phï hîp, qu¶n lý vÒ mÆt chÝnh s¸ch, chÕ ®é, vÒ lao ®éng, tiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm XH, x©y dùng chiÕn l­îc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn, tuyÓn dông lao ®éng, ®iÒu tiÕt lao ®éng cho phï hîp víi môc tiªu kinh doanh cña C«ng ty. Phßng tæng hîp : Cã 8 ng­êi, thùc hiÖn x©y dùng kÕ hoÆch kinh doanh hµng n¨m vµ chiÕn l­îc kinh doanh dµi h¹n, lËp b¸o c¸o tõng th¸ng, quý, n¨m tr×nh gi¸m ®èc. Tæ chøc c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, giao dÞch, ®µm ph¸m, lùa chän kh¸ch hµng. Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ : cã 15 ng­êi phôc vô nhu cÇu vÒ v¨n phßng phÈm, tiÕp kh¸ch vµ qu¶n lý toµn bé tµi s¶n cña C«ng ty. Phßng kÕ to¸n tµi vô : cã 12 ng­êi víi nhiÖm vô ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty,kiÓm tra vµ gi¸m s¸t ph­¬ng ¸n kinh doanh,gióp gi¸m ®èc ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý vèn,sö dông vèn cã hiÖu qu¶.Ghi chÐp,trao ®æi,gi¸m s¸t sù lu©n chuyÓn cña vèn,®iÒu hoµ vèn trong néi bé C«ng ty,trong quan hÖ kinh tÕ víi c¸c bé phËn s¶n xuÊt. Phßng nghiÖp vô 1: XuÊt khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, cã 4 ng­êi. Phßng nghiÖp vô 2: Phßng nghiÖp vô 2:nhËp khÈu xe m¸y nguyªn chiÕc vµ xe m¸y d¹ng IKD. Phßng nghiÖp vô 3: Phßng nghiÖp vô 3:gia c«ng xuÊt khÈu hµng may mÆc, cã 3 ng­êi. Phßng nghiÖp vô 4: Phßng nghiÖp vô 4:s¶n xuÊt,l¾p giap,b¶o hµnh hµng nhËp khÈu,cã 4 ng­êi. Phßng nghiÖp vô 5: Phßng nghiÖp vô5:xó©t khÈu c¸c mÆt hµng n«ng s¶n,sîi,cã 3 ng­êi. Phßng nghiÖp vô 6: Phßng nghiÖp vô 6:xuÊt khÈu cãi vµ c¸c s¶n phÈm cãi, cã 3 ng­êi. Phßng nghiÖp vô 7: Phßng nghiÖp vô 7:xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n, chÕ biÕn quÆng s¾t,thÐp,lµm hµng ®æi hµng víi Trung Quèc. Phßng nghiÖp vô 8: Phßng nghiÖp vô 8: phßng giao nhËn, kho vËn, ®Çu t­ vµ dÞch vô th­¬ng m¹i, cã 3ng­êi. C¸c cöa hµng:2 cöa hµng:46 Ng« QuyÒn vµ 28TrÇn H­ng §¹o,chuyªn giíi thiÖu s¶n phÈm,cã b¸n lÎ c¸c s¶n phÈm nh­ may mÆc, ®å ®iÖn tö, xe m¸y ... Liªn doanh : 53- Quang trung: Trung t©m giao dÞch kinh doanh 7- TriÖu viÖt v­¬ng: kinh doanh kh¸ch s¹n. C¸c chi nh¸nh : NhiÖm vô chung lµ nghiªn cøu t×m nguån hµng b¸n hµng uû th¸c cña c«ng ty. Chi nh¸nh thµnh phè HCM : 40 ng­êi Chi nh¸nh §µ n½ng :36 ng­êi Chi nh¸nh HP :34 ng­êi Bé phËn s¶n xuÊt XÝ nghiÖp may ®oan x¸ - H¶i phßng :325 ng­êi X­ëng l¾p gi¸p xe m¸y t¹i t­¬ng mai : 38 ng­êi X­ëng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn gç thuéc phßng 6 t¹i CÇu diÔn – Hµ néi: 61 ng­êi. KÕt qu¶ hoÆt ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y (1995-1999). Trong 3 n¨m 1995,96,97,t×nh h×nh hoÆt ®éng kinh doanh cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi tèt, c¸c chØ tiªu ®Òu t¨ng, riªng tèc ®é t¨ng quü l­¬ng lín h¬n tèc ®é t¨ng lao ®éng dÉn ®Õn thu nhËp cña ng­êi lao ®«ng t¨ng lªn. Nh­ng b­íc sang n¨m 1998,99 t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty sa xót nghiªm träng. nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ trong khu vùc lµm cho thÞ tr­êng hµng xuÊt khÈu cña VN nãi trung, cña C«ng ty nãi riªng bÞ thu hÑp. thÞ tr­êng xuÊt khÈu bÞ c¹nh tranh gay g¾t, nhiÒu mÆt hµng XK cña c«ng ty kh«ng cßn thÞ tr­êng n÷a... Tr­íc t×nh h×nh ®ã phÇn lín c¸c chØ tiªu cña c«ng ty ®Ò gi¶m. Riªng quü l­¬ng cña C«ng ty t¨ng nh­ng do tèc ®é t¨ng cña lao ®éng t¨ng nhanh h¬n nªn thu nhËp cña lao ®éng gi¶m. §iªï nµy còng ph¶n ¸nh mét su thÕ xÊu. Thùc tÕ nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh l©u dµi còng nh­ c¸c gi¶i ph¸p t×nh thÕ phï hîp, trong ®ã quan träng nhÊt lµ chiÕn l­îc vÒ con ng­êi II. t×nh h×nh nh©n Sù cña c«ng ty thêi gian qua(1995-1999). 1. Tæng sè lao ®éng : Trong 3 n¨m 1995,96,97 tæng sè lao ®éng cña C«ng ty t¨ng nªn kh«ng ®¸ng kÓ N¨m 96 97 98 99 Lao ®éng t¨ng 6 4 92 64 Nh­ng sang n¨m 98, 99 lao ®éng cña C«ng ty t¨ng m¹nh lý do lµ C«ng ty míi ®­a thªm XN s¶n xuÊt quÕ vµ XN may ®oan x¸ vµo hoÆt ®éng. Nªn C«ng ty ®· tuyÓn thªm ng­êi phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. §iªï nµy lµ tèt thÓ hiÖn viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty. 2. C¬ cÊu lao ®éng: Theo vai trß cña lao ®éng : So víi n¨m 95 n¨m 96 lao ®éng trùc tiÕp cña C«ng ty t¨ng 7 ng­êi, lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶m 1 ng­êi. N¨m 97 lao ®éng trùc tiÕp t¨ng 12 ng­êi (4,6%), lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶m 9 ng­êi. N¨m 98 lao ®éng trùc tiÕp cña c«ng ty t¨ng 70 ng­êi hay 25,7%,lao ®éng gi¸n tiÕp t¨ng 22 ng­êi hay 11,75%.Nh­ vËy tèc ®é t¨ng lao ®éng trùc tiÕp nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña lao ®éng gi¸n tiÕp lµm cho tû träng cña la« ®éng trùc tiÕp t¨ng lª cïng mét l­îng víi tû träng cña lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶m ®i vµ b»ng 2,92%. Sang n¨m 99, tæng sè lao ®éng trùc tiÕp lµ 403 ng­êi,chiÕm 65,4%,vµ lao ®éng gi¸n tiÕp lµ 213 ng­êi hay 34,6%. Nh­ vËy ta thÊy qua 5 n¨m c«ng ty ®½ gi¶m d­îc tû träng cña lao ®éng gi¸n tiÕp, t¨ng tû träng cña lao ®éng trùc tiÕp trong tæng sè lao ®éng b»ng c¸ch tuyÓn thªm ng­êi vµ chuyÓn mét sè lao ®éng gi¸n tiÕp sang trùc tiÕp kinh doanh. §iÒu nµy lµ mét b­íc ®i ®óng ®¾n, tuy nhiªn mèi quan hÖ gi÷a lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp vÉn ch­a phï hîp. Tû trong lao ®éng gi¸n tiÕp vÉn cßn cao(34,6%)rong tæng sè lao ®éng. Theo tr×nh ®é: Lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®­îc ®µo t¹o ë c«ng ty chiÕm tû trong ®¸ng kÓ. Sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc ë C«ng ty lu«n chiÕm tû trong cao. Qua 5 n¨m sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc ë C«ng ty t¨ng lª ®¸ng kÓ. N¨m 95 sè lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc lµ 153 ng­êi t­¬ng ®­¬ng 34%,sang n¨m 96 chiÕm 38,5%vµ t¨ng lªn ®Õn 188 ng­êi chiÕm 40,88% trong tæng sè lao ®éng cña toµn c«ng ty vµo n¨m 97.N¨m 98 sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc t¨ng 76 ng­êi vµ tiÕp tôc t¨ng ®¹t 302 ng­êi n¨m 99. T­¬ng tù sè nh©n viªn cã tr×nh ®é trung cÊp còng liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m, trong ®ã sè lao ®éng ®µo tËo tay nghÒ liªn tôc gi¶m. Cã thÓ nãi C«ng ty ®· tiÕn hµnh ®µo t¹o vµ tuyÓn thªm mét sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trung cÊp kh«ng nhá. §©y lµ sù cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. Ho¹t ®éng nay ngoµi yªu cÇu nh©n viªn ph¶i cã tr×nh ®é vÒ kinh tÕ ra, cßn ph¶i cã kiÕn thøc vÒ ngo¹i ng÷ vµ tin häc. Sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc lµm viÖc ë khèi phßng ban vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ngµy cµng t¨ng lªn. Cô thÓ n¨m 95 sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc lµm viÖc ë khèi phßng ban 78 ng­êi vµ t¨ng lªn 91 ng­êi vµo n¨m 96.Khèi ®¬n vÞ trùc thuéc t¨ng 11 ng­êi. N¨m 97 sè nh©n viªn ë c¸c phßng ban lag 87 ng­êi chiªms tû rtäng 46%trong tæng sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc cña toµn C«ng ty. ë khèi ®¬n vÞ tr­c thuéc lµ 101 ng­êi, chiÕm 54%.N¨m 98 so víi n¨m 97 t¨ng 26 ng­êi khèi ®¬n vÞ trùc thuéc t¨ng 40 ng­êi. Sang n¨m 99 , ë khèi phßng ban sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc t¨ng lªn vµ ®¹t 124 ng­êi hay 41%, khèi ®¬n vÞ trùc thuéc lµ 178 ng­ßi chiÕm 59%. Sè nh©n viªn cã tr×nh ®é trung cÊp vÉn lµm viÖc ë khèi phßng ban n¨m 95 lµ 14 ng­êi vµ t¨ng lªn 15 ng­êi vµo n¨m 96 vµ gi¶m xuèng 13 ng­êi vµo n¨m 97 chiÕm 7,56%, ë khèi d¬n vÞ trùc thuéc lµ 159 ng­êi. Sang n¨m 98 sè nh©n viªn cã tr×nh ®é trung cÊp lµm viÖc ë khèi phßng ban l¹i t¨ng lªn 15 ng­êi nh­ng sang n¨m 99 th× ®· gi¶m ®­îc hoµn toµn. Cßn sè nh©n viªn lµm viÖc ë khèi trùc thuéc lµ 203 ng­êi n¨m 98 vµ t¨ng lªn ®¹t 255 ng­êi n¨m 99. Nh­ vËy nh×n chung sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc lµm viÖc ë khèi phßng ban giao ®éng kh«ng nhiÕu, trõ n¨m 99 nã ®· gi¶m hoµn toµn. Vµ ®Õn thêi ®iÓm nµy, l­c l­îng lao ®éng lµm viÖc ë khèi phßng ban cña c«ng ty chñ yÕu lµ ®¹i häc. §©y lµ mét dÊu hiÖu rÊt tèt thÓ hiÖn tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng t¹i c¸c phßng ban ®· ®­îc n©ng cao. Ngoµi sè nh©n viªn lµm viÖc ë khèi phßng ban vµ ®¬n vÞ trùc thuéc cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trung cÊp, C«ng ty cßn mét lùc l­îng lao ®éng ®µo tËo tay nghªd rÊt lín. Tuy nhiªn sè lao ®éng cã tr×nh ®é ®µo t¹o tay nghÒ lµm viÖc ë hai khèi ®Òu gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. §iÒu nµy chøng tá tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng ®ang ®­îc n©ng cao. Theo giíi tÝnh: Trong 5 n¨m qua, ta thÊy tû lÖ lao ®éng n÷ ë c«ng ty, trõ n¨m 95 vµ n¨m 98 ra lu«n lín h¬n tû lÖ lao ®éng nam vµ cã xu h­íng ph¸t triÓn theo h­íng nµy. N¨m 95 lao ®éng n÷ lµ 224 ng­êi vµ t¨ng lªn 233 ng­êi vµo n¨m 96, cßn lao ®éng nam gi¶m tõ 226 ng­êi xuèng 223 ng­êi. N¨m 97 lao ®éng n÷ lµ 286 ng­êi chiÕm 58,27%, sang n¨m 98 chiÕm 58,19%,vµ n¨m 99 t¨ng lªn ®Õn 58,92%. Lao ®éng n÷ t¨ng lªn chñ yÕu tËp trung ë bé phËn b¸n hµng vµ xÝ nghiÖp may §oan x¸. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kinh doanh trong lÜnh vùc hµng ho¸ phôc vô nhu cÇu xuÊt khÈu vµ tiªu dïng, do ®ã tû trong n÷ lín h¬n nam lµ hîp lý. Theo h×nh thøc tuyÓn dông : Tû trong lao ®éng hîp ®ång so víi lao ®éng biªn chÕ cña C«ng ty thay ®æi qua c¸c n¨m, cô thÓ :n¨m 95, lao ®éng biªn chÕ chiÕm 92,22%, lao ®éng hîp ®ång chiÕm 7,78%.N¨m 96 lao ®éng biªn chÕ gi¶m xuèng cßn 91,98%, trong lóc lao ®éng hîp ®ång t¨ng lªn 8,11%. N¨m 97 sè lao ®éng biªn chÕ lµ 411 ng­êi chiÕm 89,25%,lao ®éng hîp ®ång chiÕm 10,65%.Sang n¨m 98,99 tû träng cña lao ®éng biªn chÕ trong tæng sè lao ®éng ngµy cµng gi¶m, vµ ng­îc l¹i tû träng lao ®éng hîp ®ång ngµy cµng t¨ng. N¨m 95,96,97 lao ®éng hîp ®ång toµn ®­îc tuyÓn theo thêi vô. Song n¨m 98,99 ngoµi viÖc ký kÕt hîp ®ång lao ®éng ng¾n h¹n phôc vô yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh mang tÝnh c¸t thêi vô, C«ng ty ®· tæ chøc ký kÕt m«t sè hîp ®ång cã thêi h¹n dµi h¬n, tõ 1 ®Õn 3 n¨m ®Ó tuyÓn dông nh©n viªn cho bé m¸y tæ chøc. Sù biÕn ®æi lao ®éng hîp ®ång vµ lao ®éng biªn chÕ theo h­íng nµy lµ phï hîp xu thÕ cña thêi ®¹i. Vµ do C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i hoÆt ®éng chñ yÕu trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, cho nªn viÖc ký kÕt hîp ®ång ng¾n h¹n phôc vô nhu cÇu thêi vô lµ cÇn thiÕt. Nh­ vËy C«ng ty vÉn cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc tiÔn ®é s¶n xuÊt kinh doanh khi cÇn thiÕt vµ gi¶m ®­îc g¸nh nÆng d­ thõa lao ®éng khi kh«ng cÇn thiÕt. Tuy nhiªn lao ®éng ®­îc ký kÕt theo h×nh thøc hîp ®ång ng¾n h¹n th­êng cã tr×nh ®é tay nghÒ thÊp. Do vËy C«ng yt chØ nªn ký kÕt hîp ®ång ng¾n h¹n cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng yªu cÇu tr×nh ®é chuyªn m«n cao,ch¼ng h¹n nh­ c«ng viÖc bèc dì hµng ho¸ ... Theo tuæi t¸c: Lùc l­îng lao ®éng cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I cã ®Æc tr­ng lµ tuæi kh¸ cao. Hä ®· cã nhiÒu n¨m kinh nghiÖm vµ ®ã lµ mét yÕu tè thuËn lîi cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña C«ng ty. Sè lao ®éng trªn 56 tuæi cña C«ng ty n¨m 95 lµ 41 ng­êi, n¨m 96 gi¶m xuèng cßn 37 ng­êi vµ n¨m 97 cµn 30 ng­êi chiÕm 6,42%. Sang n¨m 98 gi¶m xuèng cßn 19 ng­êi vµ tiÕp tôc gi¶m cßn 16 ng­êi chiÕm 2,61%vµo n¨m 99.Sè lao ®éng trªn 56 tuæi cña C«ng ty chñ yÕu lµ c¸n bé qu¶n lý. Tuy nhiªn ®Õn thêi ®iÓm nµy, kinh nghiÖm vµ sù n¨ng ®éng cña hä trong kinh doanh cã nhiÒu h¹n chÕ. Do vËy viÖc gi¶m tû träng cña sè lao ®éng nµy lµ cÇn thiÕt. Lùc l­îng lao ®éng tuæi tõ 46-55 cña C«ng ty xÐt vÒ mÆt tû träng vÉn tiÕp tôc gi¶m, cô thÓ n¨m 95 lµ 36%,n¨m 96 cßn 35,2%vµ ®Õn n¨m 99 gi¶m cßn 29,22%.§©y còng lµ mét biÓu hiÖn tèt. Sè lao ®éng ë ®é tuæi 31-45 t¨n g dÇn qua c¸c n¨m c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi, c¶ vÒ tû träng. Vµ t­¬ng tù, sè lao ®éng d­íi 30 tuæi còng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m. Së dÜ lao ®éng trÎ t¨ng dÇn lµ do thêi gian qua C«ng ty thiÕu nh©n viªn kinh doanh cho nªn ®· tuyÓn dông kh¸ nhiÒu nh©n viªn trÎ. §©y lµ mét minh chøng cho sù trÎ ho¸ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty, nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 2.Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña C«ng ty qua 5 n¨m : Suy cho cïng môc tiªu cña ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n sù lµ ®Ó ®em l¹i tÝnh hiÖu qu¶. V× vËy, khi ph©n tÝch thùc tr¹ng nguån nh©n lùc cña C«ng ty, chóng ta kh«ng thÓ bá qua ®­îc vÊn ®Ò ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng. N¨m 95/96: Doanh thu t¨ng 25,2%, tæng sè lao ®éng t¨ng 1,33% dÉn tíi n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng lªn 23,5%.Lîii nhuËn t¨ng 11,59%, dÉn tíi møc sinh lêi b×nh qu©n cña lao ®éng t¨ng 1,56%.Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng 1,75% trong lóc n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng 23,5% lµ phï hîp víi yªu cÇu cña viÖc tr¶ l­¬ng, song cÇn chó ý møc chªnh lÖch gi÷a tû lÖ t¨ng thu nhËp vµ t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng trong ®iÒu kiÖn tù ®éng ho¸ cßn thÊp. N¨m 96/97: Còng t­¬ng tù, tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®Òu t¨ng, tuy tèc t¨ng cña c¸c chØ tiªu lµ kh¸c nhau. Nh­ v©y cã thÓ nãi trong 3 n¨m 95,96,97, t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty lµ kh¸ tèt. Lîi nhuËn vµ thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng t¨ng lªn. B­íc sang n¨m 98, do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh, tiÒn tÖ khu vùc lµm cho t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty tåi tÖ h¼n ®i. Cô thÓ : N¨m 97/98: Doanh thu gi¶m xuèng cßn 93,7%,lîii nhuËn gi¶m cßn 97,4% trong lóc ®ã tæng sè lao ®éng t¨ng 20% vµ chi phÝ tiÒn l­¬ng t¨ng 19% lµm cho n¨ng xuÊt lao ®éng gi¶m xuèng cßn 81,1%.Chi phÝ tiÒn l­¬ng t¨ng víi tèc ®é chËm h¬n tèc ®é tèc ®é t¨ng lao ®éng lµm cho thu nhËp cña ng­êi lao ®éng gi¶m 0,7%.Lîii nhuËn gi¶m trong lóc lao ®éng t¨ng lµm cho møc sinh lêi b×nh qu©n cña lao ®éng gi¶m xuèng cßn 81,23%.Lîii nhuËn gi¶m, chi phÝ tiÒn l­¬ng t¨ng dÉn tíi hiÖu xuÊt tiÒn l­¬ng gi¶m 18,18%.Tû xuÊt chi phÝ tiÒn l­¬ng t¨ng 0,4%.Tèc ®é gi¶m cña n¨ng xuÊt lao ®éng lín h¬n tèc ®é gi¶m cña thu nhËp/ng­êi lµ ch­a hîp lý. Tãm l¹i n¨m 98 so víi n¨m 97 t×nh h×nh kinh doanh cña C«ng ty tåi tÖ h¼n ®i. PhÇn lín c¸c chØ tiªu ®Òu gi¶m hoÆc t¨ng mét c¸ch kh«ng hîp lý. C«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt l¹i viÖc sö dông quü l­¬ng vµ lao ®éng sao cho võa t¨ng ®­îc thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, võa ®¶m b¶o yªu c¬ b¶n cña viÖc tr¶ l­¬ng lµ tèc ®é t¨ng cña n¨ng xuÊt lao ®éng ph¶i lín h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng. N¨m 99/98: Doanh thu t¨ng 1,4 %, lao ®éng t¨ng 11,6% cho nªn n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m 9,16%. chi phÝ tiÒn l­¬ng t¨ng 1,2 % chËm h¬n tèc ®é t¨ng lao ®éng, do vËy thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng chØ cßn 90,6 %. Lîii nhuËn gi¶m 2,7 % lµm cho møc sinh lêi b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng gi¶m xuèng cßn 87,2%. Nh­ vËy ta thÊy sang n¨m 99 t×nh h×nh kinh doang cña C«ng ty vÉn cßn tåi tÖ. Ngoµi chØ tiªu doanh thu ra kh«ng cã chØ tiªu nµo ph¶n ¸nh su thÕ tÝch cùc trong kinh doanh. §iÒu nµy chøng tá t×nh h×nh ph©n c«ng lao ®éng kh«ng tèt, tû träng lao ®éng gi¸n tiÕp cßn cao, bé m¸y tæ chøc cång kÒnh, ch­a ®¸p øng vµ thÝch nghi ®­îc víi m«i tr­êng kinh doanh gi¸n tiÕp cßn cao, bé m¸y tæ chøc cång kÒnh, ch­a ®¸p øng vµ thÝch nghi ®­îc víi m«I tr­êng kinh doanh ®Çy biÕn ®éng. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng vÒ c«ng t¸c Qu¶n trÞ nh©n sù t¹i C«ng ty xnk tæng hîp I : 1.C«ng t¸c ho¹ch ®Þnh nguån nh©n sù Còng gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c ë ViÖt nam, víi C«ng ty xuÊt nhËp khÈu I cã thÓ nãi viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc kinh doanh trung h¹n vµ dµi h¹n vÉn cßn lµ mét lÜnh vùc kh¸ míi mÎ. Cho ®Õn nay C«ng ty hÇu nh­ chØ x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã cã kÕ ho¹ch vÒ nh©n sù trong mét n¨m. Do vËy c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh nguån nh©n sù th­êng ®­îc x¸c ®Þnh vµo cuèi mçi n¨m, khi tæng kÕt c«ng t¸c cho n¨m võa qua vµ lËp kÕ ho¹ch cho n¨m tíi. ®Ó dù b¸o nhu cÇu nh©n viªn, C«ng ty th­êng dùa vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh n¨m tíi ®Ó trªn c¬ së ®ã c©n ®èi l¹i lùc l­îng lao ®éng s½n cã vµ x¸c ®Þnh xem thõa thiÕu bao nhiªu. Th«ng th­êng, sè l­îng nh©n viªn lµm viÖc ë c¸c phßng ban cã sù thay ®æi rÊt Ýt. Do vËy hµng n¨m C«ng ty Ýt chó ý ®Õn viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu nh©n sù cho bé phËn nµy. ChØ khi nµo cã mét ai ®ã ®Õn tuæi nghØ h­u th× C«ng ty míi tuyÓn thªm ng­êi thay thÕ. Lao ®éng cña C«ng ty t¨ng lªn chñ yÕu ë bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh.ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu lao ®éng cho bé phËn nµy dùa vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña n¨m ®è vµ sö dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tû suÊt nh©n qu¶ tøc lµ (kü thuËt x¸c ®Þnh tû xuÊt gi÷a mét yÕu tè nguyªn nh©n nµo ®o víi mét yÕu tè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ). ë ®©y C«ng ty dùa vµo doanh thu dù kiÕn (hoÆc sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra )®Ó x¸c ®Þnh sè c«ng nh©n cÇn thiÕt. Ch¼ng h¹n mét n¨m mét nh©n viªn b¸n hµng b¸n ®­îc 1 tû ®ång, nh­ vËy nÕu muèn ®¹t doanh sè lµ 20 tû ®ång th× cÇn 20 nh©n viªn b¸n hµng. V× C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nªn ho¹t ®éng nhiÒu lóc mang tÝnh chÊt thêi vô. Do vËy trong nh÷ng nhu cÇu lao ®éng lªn cao, C«ng ty th­êng ký kÕt c¸c hîp ®ång ng¾n h¹n ®Ó phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, vµ nh÷ng lóc nhµn rçi, C«ng ty th­êng gi¶m bít giê lao ®éng b»ng c¸ch cho nh©n viªn thay nhau nghØ t¹m thêi kh«ng l­¬ng. Nh­ vËy cã thÓ nãi c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh nguån nh©n sù cña C«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ. §Æc biÖt lµ viÖc ho¹ch ®Þnh nguån nh©n sù cho dµi h¹n vµ trung h¹n.VÊn ®Ò nµy ®Æt ra vÊn ®Ò ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ cÊp cao lµ ph¶i x©y dùng ®­îc mét chiÕn l­îc kinh doanh trong ®ã cã chiÕn l­îc vÒ con ng­êi theo h­íng ®éng vµ tÊn c«ng th× míi ®¶m b¶o ®­îc s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ®i chÖch quü ®¹o vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. ViÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång lao ®éng ng¾n h¹n ®Ó phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh khi nhu cÇu lªn cao chØ ph¸t huy t¸c dông tèi ­u khi c«ng viÖc kh«ng yªu cÇu chuyªn m«n nghiÖp vô cao, ch¼ng h¹n nh­ c«ng t¸c thu mua, vËn chuyÓn bèc dì hµng ho¸. Cßn ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc yªu cÇu vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cao, ®ßi hái tÝnh cÈn thËn vµ trung thùc th× th«ng th­êng nh÷ng lao ®éng ký kÕt hîp ®ång ng¾n h¹n kh«ng ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu. Hä lµm viÖc chØ v× kho¶n tiÒn l­¬ng th­ëng mµ hä nhËn ®­îc chø kh«ng quan t©m tíi môc tiªu, nÒ nÕp, truyÒn thèng cña C«ng ty. BiÖn ph¸p cho c«ng nh©n thay nhau nghØ t¹m thêi khi hÕt viÖc ¶nh h­ëng rÊt lín tíi viÖc æn ®Þnh ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn do vËy t¸c ®éng xÊu tíi t©m lý cña hä khi hä lu«n lu«n ph¶i lo nghÜ mét viÖc lµm kh¸c ®Ó lÊp ®Çy khoang trèng thêi gian ®ång thêi t¨ng thu nhËp ®Ó æn ®Þnh ®êi sèng. Tõ ®ã ¶nh h­ëng tíi n¨ng xuÊt vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. 2.TuyÓn dông nh©n viªn vµ bè trÝ sö dông lao ®éng : 2.1.TuyÓn dông nh©n viªn: Víi lao ®éng thõa hµnh: X¸c ®Þnh lý do tuyÓn dông : C«ng ty tuyÓn dông nh©n viªn lµ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu vÒ lao ®éng. Ch¼ng h¹n nh­ mÊy n¨m gÇn ®©y, m¹ng l­íi s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®­îc më réng v× thÕ sè nh©n viªn b¸n hµng vµ nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i t¨ng lªn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån tuyÓn dông vµ ph­¬ng ph¸p th«ng b¸o nhu cÇu tuyÓn dông: C«ng ty XuÊt nhËp khÈu tæng hîp I tuyÓn dông nh©n viªn chñ yÕu tõ nguån bªn ngoµi C«ng ty, tuyÓn dông ngay tõ b¹n bÌ, con em nh©n viªn trong C«ng ty. Nh­ng nh÷ng nh©n viªn ®ang lµm viÖc trong C«ng ty biÕt râ b¹n m×nh, con em m×nh ®ang cÇn mét c«ng viÖc vµ hä giíi thiÖu cho C«ng ty nh÷ng ng­êi mµ hä thÊy cã kh¶ n¨ng vµ ®­îc hä tin yªu. C¸ch tuyÓn dông nh­ vËy sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ v× kh«ng ph¶i ®¨ng qu¶ng c¸o ®Ó th«ng b¸o. C«ng ty chØ cÇn th«ng b¸o trong néi bé ®Ó toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty biÕt ®­îc vÒ nhu cÇu tuyÓn nh©n viªn.Vµ chØ sau mét thêi gian ng¾n, ®· cã øng cö viªn nép ®¬n cho C«ng ty th«ng qua chÝnh nh©n viªn giíi thiÖu ®ã. H¬n n÷a sÏ t¹o cho nh©n viªn c¶m thÊy c¸c quyÒn lîii mµ C«ng ty giµnh cho hä lín h¬n, ®ã lµ con em hä sÏ cã c¬ héi ®­îc nhËn vµo lµm viÖc t¹i C«ng ty. Tuy nhiªn c¸ch tuyÓn dông nµy còng cã mét sè nh­îc ®iÓm: T¹o nªn sù cøng nh¾c trong nguån tuyÓn dông, vµ khi tuyÓn dông sÏ dÉn tíi thiªn vÞ, chñ quan lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. MÆt kh¸c do chØ ­u tiªn con em, ng­êi th©n cña nh©n viªn trong C«ng ty, nªn nhiÒu khi øng cö viªn kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu nh­ng vÉn ®­îc tuyÓn vµo lµm. Cßn ng÷ng ng­êi kh«ng quen biÕt mµ cã n¨ng lùc thËt sù th× vÉn cã thÓ bÞ lo¹i. Ph­¬ng ph¸p tuyÓn trän : C«ng ty chñ yÕu tuyÓn trän nh©n viªn th«ng qua xem xÐt hå s¬ vµ pháng vÊn. Sau khi øng cö viªn nép ®¬n xin viÖc, tr­ëng phßng tæ chøc c¸c bé tiÕn hµnh xem xÐt hå s¬ xin viÖc xem cã ®¸p øng ®ñ yªu cÇu kh«ng, cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê, b»ng cÊp cÇn thiÕt kh«ng. Trong ®¬n xin viÖc cña øng cö viªn ph¶i theo mÉu cña C«ng ty so¹n th¶o. NÕu bé hå s¬ ®Çy ®ñ th× ban gi¸m ®èc cïng tr­ëng phßng tæ chøc c¸n bé, tr­ëng bé phËn thiÕu ng­êi sÏ tiÕn hµnh pháng vÊn trùc tiÕp, ®ång thêi th«ng qua tiÕp xóc trùc tiÕp ®Ó ®¸nh gi¸ vÒ søc khoÎ, h×nh thøc bªn ngoµi. Tuy nhiªn cã mét sè tr­êng hîp sau khi kiÓm tra xem xÐt kü hå s¬ xin viÖc, C«ng ty tiÕn hµnh tuyÓn lu«n mµ kh«ng qua pháng vÊn nÕu c«ng viÖc Êy kh«ng cÇn thiÕt. ViÖc tuyÓn chän th«ng qua 2 b­íc hoÆc 1 b­íc nh­ thÕ nµy th× sÏ gi¶m bít ®­îc thêi gian vµ chi phÝ cho C«ng ty mµ vÉn ®ªm l¹i kÕt qu¶ tèt nÕu nh­ ban gi¸m ®èc vµ tr­ëng phßng tæ chøc c¸n bé lµ nh÷ng nhµ qu¶n trÞ nh¹y c¶m vµ s¾c bÐn trong n¾m b¾t th«ng tin còng nh­ ph¸n ®o¸n vÒ triÓn väng cña c«ng nh©n trong t­¬ng lai. Tuy nhiªn dï sao sù ph¸n ®o¸n cña c¸c nhµ qu¶n trÞ ®Òu Ýt mang tÝnh chñ quan, v× vËy viÖc cã thªm b­íc kiÓm tra b»ng tr¾c nghiÖm lµ cÇn thiÕt, còng nh­ viÖc kiÓm tra søc khÎo ph¶i do bé phËn chuyªn m«n ®¶m nhiÖm, nh­ thÕ viÖc tuyÓn chän nh©n viªn sÏ mang tÝnh kh¸ch quan h¬n, còng nh­ cã kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn ®­îc c¸c nh©n tµi th«ng qua tr¾c nghiÖm v× mét sè ng­êi rÊt cã triÓn väng vµ kiÕn thøc nh­ng do ¶nh h­ëng cña yÕu tè t©m lý nªn qua cuéc pháng vÊn cã thÓ cã nhiÒu h¹n chÕ ®èi víi hä trong viÖc biÓu hiÖn kh¶ n¨ng cña m×nh. TuyÓn dông lao ®éng qu¶n trÞ : C«ng ty kh«ng tuyÓn dông c¸c nhµ qu¶n trÞ tõ nguån bªn ngoµi. §©y lµ mét ®iÓm chung vÒ tuyÓn dông nhµ qu¶n trÞ hiÖn cßn tån t¹i kh¸ phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc mµ C«ng ty XuÊt nhËp khÈu tæng hîp I lµ mét vÝ dô. C¸c nhµ qu¶n trÞ ®­îc tuyÓn tõ nguån bªn trong cña C«ng ty tøc lµ th«ng qua thuyªn chuyÓn c«ng t¸c, ®Ò b¹t, qua gi¸ng chøc. ViÖc tuyÓn dung nh­ thÕ nµy cã ­u ®iÓm lµ ®· biÕt râ n¨ng lùc cña nh©n viªn, së tr­êng, së ®o¶n cña nh©n viªn vµ gi¶m chi phÝ tuyÓn dông. Tuy nhiªn, trong tr­êng hîp cã nhiÒu c¸n bé cïng trong danh s¸ch dù tuyÓn vµo cïng mét chøc vô nµo ®ã hiÖn t¹i C«ng ty ®ang thiÕu sÏ g©y ra sù ganh ®ua, ®Êu ®¸ mÊt ®oµn kÕt néi bé vµ kÕt qu¶ lµ hiÖu qu¶ kinh doanh bÞ gi¶m sót. Vµ h¬n n÷a do nguån tuyÓn dông qu¸ h¹n hÑp cho nªn ®«i khi kh«ng tuyÓn dông ®­îc c¸c nhµ qu¶n trÞ giái. 2.2Ph©n c«ng lao ®éng : Tr­íc ®©y trong thêi kú bao cÊp, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®­îc tæ chøc theo kiÓu kÕ ho¹ch ho¸ tõ trªn xuèng. Theo h×nh thøc nµy, C«ng ty tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh theo mét thÓ thèng nhÊt, tÊt c¶ c¸c bé phËn ®Òu tham gia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Víi kiÓu tæ chøc nµy C«ng ty chØ quan t©m ®Õn ®Çu vµo (ng­êi cung øng )vµ chØ tiªu kÕ ho¹ch ®ùîc giao. Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, C«ng ty ®· tæ chøc s¾p xÕp l¹i vµ bè trÝ l¹i lùc l­îng lao ®éng trong néi bé. Tuy nhiªn hiÖn nay do ®ang ë trong qu¸ tr×nh thay ®æi nªn bé m¸y cña C«ng ty vÉn ch­a hoµn thiÖn, cßn rÊt nhiÒu bÊt hîp lý nh­. HiÖn nay C«ng ty vÉn ch­a cã phßngMaketing nªn trong c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vÉn cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, g©y ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Trong khi ®ã cã nhiÒu phßng nghiÖp vô kinh doanh nh÷ng mÆt hµng trïng nhau (nh­ phßng 1,5,7 cïng xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n )vµ cã phßng nghiÖp vô mµ thi tr­êng xuÊt khÈu cña nh÷ng mÆt hµng hiÖn nay gÇn nh­ mÊt h¼n nh­ phßng 6. Trong ph©n tÝch c«ng viÖc, C«ng ty ch­a lµm tèt dÉn ®Õn c¬ chÕ lao ®éng cña C«ng ty thay ®æi nhiÒu khi kh«ng hîp lý. Tû träng lao ®éng gi¸n tiÕp vÉn rÊt cao lµm gi¶m n¨ng xuÊt lao ®éng. Bªn c¹nh nh÷ng h¹n chÕ trªn C«ng ty ®· kÞp thêi bæ xung ®­îc mét sè lao ®éng cã tr×nh ®é, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîii cho kinh doanh s¶n xuÊt. 3.§µo t¹o vµ båi d­ìng nguån nh©n lùc : Còng nh­ ®a sè doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c, C«ng ty XuÊt nhËp khÈu tæng hîp I ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ tõ thêi bao cÊp ®Ó l¹i ®ã lµ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn th× ®«ng nh­ng n¨ng lôc c«ng t¸c còng nh­ tr×nh ®é chuyªn m«n th× cßn rÊt kÐm. H¬n n÷a tr×nh ®é cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng bÞ mai mét dÇn do kh«ng bè trÝ ®óng ng­êi ®óng viÖc, c«ng t¸c ®µo t¹o kh«ng ®­îc chó träng. ViÖc ®µo t¹o cã ch¨ng chØ lµ thi tay nghÒ, cho ®i ®µo t¹o l¹i chØ ®Ó lÊy b»ng cÊp nh»m n©ng cao bËc l­¬ng mµ th«i. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, ban gi¸m ®èc ®· ®Ò ra nhiÒu chñ tr­¬ng biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña nh©n viªn. Hµng n¨m C«ng ty ®· trÝch ra gÇn 100 triÖu ®ång phôc vô cho c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn, cô thÓ lµ mçi n¨m C«ng ty ®· cö ra tõ 20-25 ng­êi ®i häc c¸c líp t¹i chøc vÒ kinh tÕ, ngo¹i giao, ngo¹i ng÷, luËt, 40-50 nh©n viªn häc c¸c líp vÒ chuyªn ®Ò qu¶n lý kinh tÕ, 10-15 c¸n bé tham dù líp båi d­ìng c¸n bé kÕ cËn ®Ó bæ xung khi cÇn thiÕt. Ngoµi ra C«ng ty còng tæ chøc c¸c líp häc tiÕng Anh, Ph¸p, §øc, Trung... b»ng c¸ch mêi thÇy vÒ dËy vµ mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i tù häc vµ rÌn luyÖn ®Ó n©ng cao kü n¨ng cña m×nh ®¸p øng nhu cÇu cÊp b¸ch trong viÖc ngo¹i giao quan hÖ víi b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc. N¨m 98, C«ng ty còng cö 2 c¸n bé sang óc häc ngo¹i ng÷ vµ 5 c¸n bé sang Hµ Lan häc tËp nghiªn cøu vÒ c¸ch qu¶n lý trong c¸c xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn do C«ng ty chØ chó träng ®Õn ho¹t ®éng ®µo t¹o mµ kh«g chó ý ®Õn kÕt qu¶ ®µo t¹o dÉn ®Õn chi phÝ bá ra nhiÒu nh­ng kÕt qu¶ thu ®­îc l¹i kh«ng cao. 4.KhuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn ®èi víi ng­êi lao ®éng : 4.1.KhuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt : TiÒn l­¬ng: Hµng th¸ng, C«ng ty nghiªn cøu vµ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng kh¸c nhau ®èi víi tõng lo¹i nh©n viªn kh¸c nhau nh­ sau : §èi víi phßng nghiÖp vô cã c¸c nh©n viªn cã kh¶ n¨ng kinh doanh cao nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt th× phßng nh©n viªn ®ã sÏ h­ëng møc l­¬ng cao nhÊt víi kh¶ n¨ng ®¹t ®­îc trong kinh doanh. Cßn víi phßng nh©n viªn cã kh¶ n¨ng kinh doanh thÊp th× nh©n viªn phßng ®ã sÏ ®­îc h­ëng l­¬ng v¬Ý mét hÖ sè l­¬ng thÊp ®óng víi t×nh h×nh kinh doanh cña phßng. Víi c¸n bé qu¶n lý: Hä sÏ ®­îc h­ëng møc l­¬ng trung b×nh gi÷a 2 hÖ sè l­¬ng cao nhÊt vµ thÊp nhÊt cña phßng nghiÖp vô Víi c¸n bé qu¶ lý cÊp cao: SÏ ®­îc h­ëng møc l­¬ng víi hÖ sè l­¬ng b»ng nh©n viªn cña phßngnghiÖp vô cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Tãm l¹i tiÒn l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc tÝnh nh­ sau : TiÒn l­¬ng nh©n viªn I = l­¬ng c¬ b¶n x hÖ sè kinh doanh I x hÖ sè nhµ n­íc. Nh­ vËy tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi phô thuéc vµo hÖ sè cÊp bËc cña nhµ n­íc, hÖ sè kinh doanh vµ l­¬ng c¬ b¶n. Trong ®ã hÖ sè cÊp bËc nhµ n­íc lµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh, tiÒn l­¬ng c¬ b¶n theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc b»ng 180.000 ®ång. Do vËy tiÒn l­¬ng hµng th¸ng cña nh©n viªn chñ yÕu phô thuéc vµo hÖ sè kinh doanh cña phßng. ViÖc tr¶ l­¬ng dùa vµo kh¶ n¨ng kinh doanh cña c¸c phßng nghiÖp vô lµ t­¬ng ®èi hîp lý, tuy nhiªn nã cã h¹n chÕ lµ cã nh÷ng nh©n viªn mÆc dï rÊt cè g¾ng trong c«ng viÖc nh­ng do hiÖu qu¶ kinh doanh cña phßng thÊp nªn hä chØ ®­îc h­ëng møc l­¬ng thÊp. Ng­îc l¹i cã nh÷ng nh©n viªn ý thøc lµm viÖc kÐm nh­ng vÉn ®­îc h­ëng møc l­¬ng cao. Nh­ vËy nã ®· t¹o ra tÝnh b×nh qu©n trong mét phßng. Cßn ®èi víi nh©n viªn qu¶n lý møc l­¬ng cña hä lu«n nhá h¬n møc l­¬ng cao nhÊt cu¶ nh©n viªn phßng nghiÖp vô nªn sÏ kh«ng cã t¸c dông kÝch thÝch tinh thÇn v­¬n lªn cña hä. TiÒn th­ëng : Cïng víi tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng lu«n lµ mét c«ng cô kÝch thÝch ng­êi lao ®éng gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña hä. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy hµng n¨m C«ng ty ®Òu tiÕn hµnh trÝch lËp quü khen th­ëng ®Ó ph©n phèi cho nh©n viªn tuú theo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. C«ng ty ®· cã c¸c h×nh thøc khen th­ëng sau : XÐt phong danh hiÖu “c¸n bé qu¶n lý giái “cho c¸c gi¸m ®èc chi nh¸nh, c¸c tr­ëng phßng, phã phßng, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc,”lao ®éng giái “cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. §èi víi c¸c phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu : Kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 100%kÕ ho¹ch, l·i rßng v­ît th× sÏ ®­îc th­ëng 200.000®/1.000USD l·i v­ît. L·i rßng ®¹t 100%, kim ng¹ch v­ît th­ëng 8.000®/1.000USD v­ît. §èi víi c¸c phßng kinh doanh nghiÖp vô : Doanh thu ®¹t 100%kÕ ho¹ch, l·i rßng v­ît th­ëng 200.000®/1 tr.®ång v­ît. L·i rßng ®¹t 100%kÕ ho¹ch, doanh thu v­ît th­ëng 9.000®/1tr. ®ång v­ît. §èi víi khèi qu¶n lý vµ phôc vô : Phßng hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiªm vô th­ëng mçi c¸ nh©n b»ng 100% møc th­ëng trung b×nh cña c¸ nh©n ®­îc th­ëng cña khèi trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh. Còng gièng nh­ tiÒn l­¬ng, h×nh thøc tiÒn th­ëng nµy còng mang tÝnh chÊt b×nh qu©n trong néi bé phßng vµ víi c¸c nh©n viªn qu¶n lý vµ phôc vô hä chØ ®­îc th­ëng cao nhÊt b»ng møc l­¬ng trung b×nh cña phßng trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh. T×nh h×nh tr¶ l­¬ng cña C«ng ty trong thêi gian qua : Trong c¸c n¨m 95,96,97 tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng cña ng­êi lao ®éng liªn tôc ®­îc t¨ng lªn, vµ tû träng cña tiÒn l­¬ng trong tæng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng còng liªn tôc t¨ng lªn, t­¬ng øng víi nã lµ tû träng tiÒn th­ëng trong tæng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng gi¶m xuèng. MÆt kh¸c møc thu nhËp b×nh qu©n cña c«ng nh©n viªn trong C«ng ty so víi møc thu nhËp chung cña nh©n d©n viÖt nam nãi trung, cña c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc bé th­¬ng m¹i nãi riªng lµ t­¬ng ®èi cao. Nh­ vËy cã thÓ nãi, C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tr¶ l­¬ng tr¶ th­ëng. Tõ n¨m 97 quü l­¬ng cña C«ng ty t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, nh­ng do tèc ®é t¨ng cña quü l­¬ng chËm h¬n tèc ®é t¨ng lao ®éng nªn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña lao ®éng gi¶m. Cô thÓ n¨m 97, tiÒn l­¬ng b×nh qu©n lao ®éng 910.000® sang n¨m 98 gi¶m xuèng 903.000® t­¬ng øng 99,2% vµ n¨m 99 tiÕp tôc gi¶m xuèng cßn 818.000®. T­¬ng tù tiÒn th­ëng b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng còng gi¶m dÉn ®Õn thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng còng gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. §iÒu nµy chøng tá viÖc tr¶ l­¬ng, th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ch­a tèt vµ cã thÓ ®©y lµ mét yÕu ®iÓm cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tû träng cña tiÒn th­ëng so víi thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m kÐo theo tû träng tiÒn th­ëng trong tæng thu nhËp gi¶m dÇn. Cô thÓ n¨m 95 chiÕm 89,9%n¨m 96 chiÕm 91,3% vµ n¨m 97tiÒn l­¬ng chiÕm 91,56% tæng thu nhËp, sang n¨m 98 t¨ng lªn 92,6%vµ n¨m 99 ®¹t 92,88%. Nh­ vËy cã thÓ nãi tuy lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng C«ng ty XuÊt nhËp khÈu tæng hîp I ®· cã rÊt nhiÒu tiÕn bé trong viÖc tr¶ l­¬ng, ®ã lµ ®¶m b¶o yªu cÇu cña viÖc tr¶ l­¬ng lµ tû träng cña tiÒn l­¬ng trong tæng thu nhËp rÊt cao. §iÒu nµy kh¸c h¼n so víi phÇn lín c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc kh¸c ®ã lµ % tiÒn l­¬ng cña tiÒn th­ëng trong thu nhËp l¹i lµ chñ yÕu. 4.2.KhuyÕn khÝch vÒ mÆt tinh thÇn : Mét chÕ ®é tr¶ l­¬ng c«ng b»ng, hîp lý, nh÷ng kho¶n trî cÊp t¹m thêi, c¸c kho¶n tiÒn th­ëng tho¶ ®¸ng ®óng ®èi t­îng còng nh­ mét ch­¬ng tr×nh phóc lîii phong phó, ®ã chÝnh lµ c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch lîii Ých vËt chÊt. Nh­ng b¶n th©n nã l¹i cã nhiÒu ý nghÜa vÒ mÆt tinh thÇn. Khi lÜnh l­¬ng vµ c¸c phô cÊp phóc lîi kh¸c, nh©n viªn sÏ thÊy tho¶ m·n, phÊn khëi v× ®­îc quan t©m ®¸nh gi¸ ®óng møc. KhuyÕn khÝch tinh thÇn cho nh©n viªn chÝnh lµ c¸c biÖn ph¸p ®­îc ¸p dông ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu tinh thÇn ngµy cµng cao cuÈ hä. Thêi gian qua, C«ng ty ®· thùc hiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n viªn n©ng cao tr×nh ®é. Nh­ng nh÷ng nh©n viªn cã thµnh tÝch, cã triÓn väng sÏ ®­îc C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn vÒ mÆt thêi gian, vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn ®Ó cã thÓ yªn t©m häc tËp n©ng cao tr×nh ®é. C«ng ty còng th­êng xuyªn tæ chøc c¸c héi thi nh©n c¸c ngµy lÔ ®Ó t¹o kh«ng khÝ phÊn chÊn cho nh©n viªn. Trong c¸c ngµy lÔ nµy, C«ng ty th­êng mêi nh©n viªn cò ®· vÒ h­u hoÆc chuyÓn c«ng t¸c kh¸c ®Ó qua ®ã «n l¹i nh÷ng truyÒn thèng cña C«ng ty ®Ó cho c¸c nh©n viªn trong C«ng ty hiÓu biÕt h¬n vÒ C«ng ty. C«ng ty còng tÆng quµ sinh nhËt cho c¸c c«ng nh©n viªn trong, tri gi¸ 200.000®, th¨m hái nh©n viªn khi èm ®au, cã chuyÖn buån, trî cÊp khã kh¨n. Ngoµi ra hµng n¨m C«ng ty tæ chøc c¸c cuéc th¨m quan, du lÞch ®Ó t¹o bÇu kh«ng khÝ tho¶ m¸i, th©n mËt gi÷a c¸c thnµh viªn trong C«ng ty. Chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng nµy ®­îc trÝch tõ quü phóc lîii Tuy nhiªn C«ng ty còng cÇn chó ý trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c¸c ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ vµo c¸c c«ng tr×nh phóc lîii nh­ nhµ ë cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, nhµ ¨n, nhµ trÎ, c©u l¹c bé gi¶i trÝ cho nh©n viªn kh«ng ®­îc chó ý. §èi víi phÇn lín nh©n viªn lµm viÖc cho c«ng ty tõ tr­íc n¨m 90 th× ®Òu ®­îc C«ng ty cÊp nhµ ë vµ th­êng hä lµ nh÷ng ng­êi nay ®· lín tuæi. Cßn hiÖn nay c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i tù tóc lÊy nhµ ë. Nh­ vËy nã ¶nh h­ëng tíi cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng, ng­êi lao ®éng ph¶i tù lo lÊy chç ¨n ë vµ ®iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng tíi ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ chÊt l­îng lao ®éng cña hä. Bé phËn nhµ ¨n hiÖn nay ë C«ng ty kh«ng cßn n÷a. §©y còng lµ mét ®iÓm C«ng ty cÇn chó ý v× thêi gian lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng lµ s¸ng tõ 8h kÐm 15 ®Õn 11h33, chiÒu tõ 12h30 ®Õn 5h kÐm 15, cã nghÜa lµ vµo buæi tr­a nh©n viªn chØ dùc nghØ 1 tiÕng ®ång hå. Nh­ vËy do kh«ng cã nhµ ¨n hä ph¶i vÒ nhµ hoÆc ¨n ë bªn ngoµi sÏ tèn nhiÒu thêi gian vµ kh«ng ®ñ thêi gian ®Ó nghØ tr­a dÉn ®Õn n¨ng xuÊt lao ®éng gi¶m. Do ®iÒu kiÖn lao ®éng cña C«ng ty ph©n bè nhiÒu ®Þa ®iÓm nªn C«ng ty kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®Çu t­ x©y dùng nhµ ¨n ë mäi n¬i ch¾ng h¹n nh­ c¸c bé phËn ë 46 Ng« QuyÒn, 53Quang Trung lµ kh«ng cÇn thiÕt v× ë ®©y còng tËp trung Ýt nh©n viªn vµ n»m ngay thµnh phè lín nªn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô kh¸c lµ t­¬ng ®èi tèt. H¬n n÷a lîii Ých thu ®­îc tõ viÖc x©y dùng vµ sö dông nhµ ¨n so víi sö dông diÖn tÝch mÆt b»ng ®Ó cho thuª vµ tiÒn l­¬ng cho cÊp d­ìng sÏ nhá ®i rÊt nhiÒu. Cßn ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp, ch¼ng h¹n nh­ XN may §oan x¸ -H¶i Phßng sè l­¬ng c«ng nh©n viªn rÊt ®«ng th× viÖc x©y dùng mét nhµ ¨n lµ cÇn thiÕt. Vµ còng t­¬ng tù nh­ vËy ®èi víi nhµ trÎ vµ c¸c c©u l¹c bé gi¶i trÝ. 5.§¸nh gi¸ thµnh tÝch c«ng t¸c : Hµng th¸ng, C«ng ty tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ thµnh tÝch c«ng t¸c b»ng ph­¬ng ph¸p theo tiªu chuÈn c«ng viÖc, tøc lµ so s¸nh viÖc hoµn thµnh c«ng viÖc cña mçi nh©n viªn víi tiªu chuÈn ®· ®Ò ra. ViÖc ®¸nh gi¸ thµnh tÝch c«ng t¸c cho c¸c phßng, c¸c chi nh¸nh sÏ do phßng tæ chøc c¸n bé kÕt hîp ban gi¸m ®èc thùc hiÖn trªn c¬ së kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý phôc vô cña tõng phßng ®¹t ®­îc so víi tiªu chuÈn ®Ò ra. Vµ trªn c¬ së nµy, C«ng ty sÏ tiÕn hµnh tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng cho c¸c bé phËn. Cßn trong néi bé phßng, sÏ do tr­ëng phßng thùc hiÖn sau ®ã tr×nh gi¸m ®èc, vµ ban gi¸m ®èc kÕt hîp víi phßng tæ chøc c¸n bé quyÕt ®Þnh khen th­ëng, kû luËt c¸ nh©n. ¦u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tÝnh kh¸ch quan cña nã. Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c tiªu chuÈn phØa kh¸ch quan vµ nh©n viªn ph¶i hiÓu râ c¸c tiªu chuÈn ®ã ®­îc thiÕt lËp nh­ thÕ nµo. Nh­ vËy nã yªu cÇu C«ng ty ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch cho tõng phßng ban, chi nh¸nh còng nh­ viÖc ph©n c«ng nhiÖm vô ph¶i râ rµng. §ång thêi ph¶i theo dâi s¸t sao qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña tõng bé phËn, ®Æc biÖt lµ c¸c khèi hµnh chÝnh qu¶n trÞ. Nh­ vËy cã thÓ nãi viÖc C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p theo tiªu chuÈn c«ng viÖc ®Ó ®¸nh gi¸ thµnh tÝch c«ng t¸c lµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Tuy nhiªn trong néi bé phßng th× khi ®¸nh gi¸, yªu cÇu tr­ëng phßng ph¶i gi¶m thiÓu yÕu tè t×nh c¶m, chñ quan v× kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tøng c¸ nh©n trong phßng rÊt khã t¸ch riªng vµ chôi ¶nh h­ëng chung bëi kÕt qu¶ cña c¶ phßng. Ch­¬ng III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù t¹i C«ng ty. 1.VÒ c¬ cÊu bé m¸y tæ chøc: Nh×n chung bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty t­¬ng ®èi cång kÒnh, cã qu¸ nhiÒu phßng nghiÖp vô nh­ng l¹i kinh doanh c¸c mÆt hµng trïng nhau nh­ phßng nghiÖp vô 1,5,7,®Òu xuÊt khÈu l¹c, s¾n, kÐn ...vµ mét sè mÆt hµng kh¸c. Trong khi ®ã phßng nghiÖp vô 6 cã nhiÖm vô kinh doanh xuÊt khÈu cãi th× nay C«ng ty gÇn nh­ ®· mÊt h¼n thÞ tr­êng tiªu thô. C«ng ty nªn s¸t nhËp nh÷ng phßng cã chøc n¨ng t­¬ng tù nh­ nhau nh»m gi¶m bít lùc l­îng lao ®éng gi¸n tiÕp, hoÆc nÕu kh«ng th× v« t×nh nã l¹i t¹o ra sù c¹nh tranh, giµnh giËt gi÷a c¸c phßng trong cïng C«ng ty. §ång thêi C«ng ty cÇn bè trÝ c«ng viÖc kh¸c cho sè c¸n bé nhµn rçi ë phßng 6 do mÊt thÞ tr­êng tiªu thô, b»ng c¸ch ®Çu t­ t×m mÆt hµng kinh doanh míi thay thÕ hoÆc t¸ch mét hoÆc vµi mÆt hµng truyÒn thèng cña C«ng ty cña c¸c phßng nghiÖp vô kh¸c mµ nh÷ng phßng nµy kinh doanh nhiÒu mÆt hµng nh­ phßng 1,5,7 giao cho phßng nghiÖp vô 6 ®Ó c¸c phßng ®i vµo chuyªn m«n ho¸ mét sè mÆt hµng nh­ vËy sÏ cã kh¶ n¨ng mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n. C«ng ty còng nªn tiÕn hµnh më thªm phßng MAKETING ®Ó tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ tr­êng, tõ ®ã gióp cho phßng tæng hîp vµ ban gi¸m ®èc cã quyÕt ®Þnh xö lý kÞp thêi trong kinh doanh. Phßng Maketing cã tr¸ch nhiÖm t×m kiÕm thi tr­êng, nghiªn cøu kh¶ n¨ng kinh doanh cña c«ng ty. Trªn c¬ së nghiªn cøu cña phßng Maketing phßng tæng hîp sÏ lËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh tr×nh ban gi¸m ®èc. Tõ ®ã Ban gi¸m ®èc sÏ quyÕt ®Þnh ®Çu t­ kinh doanh mÆt hµng nµo, lo¹i h×nh kinh doanh nµo, quy m« lín h©y nhá lµm sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong kinh doanh. §Ó lËp thªm phßng Maketing C«ng ty cÇn tuyÓn dông ®éi ngò c¸n bé trÎ, n¨ng ®éng n¾m tr¾c nghiÖp vô, cã tr×nh ®é, am hiÓu vÒ thÞ tr­êng vµ ®Æc biÖt lµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ kh¶ n¨ng sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nh­ m¸y vi tÝnh, m¹ng Internet...®Ó cã thÓ thu nhËp vµ sö lý th«ng tin mét c¸ch nhanh nhÊt. C«ng ty cÇn s¾p xÕp l¹i lùc l­îng lao ®éng cho hîp lý sao cho lùc l­îng lao ®éng trùc tiÕp trong kinh doanh ®­îc t¨ng c­êng, gi¶m thiÓu sè lao ®éng gi¸n tiÕp trong c¸c phßng ban (hiÖn nay lµ 34%cßn rÊt cao). Theo kinh nghiÖm cña mét sè n­íc, tû lÖ gi÷a lao ®éng trùc tiÕp vµ lao ®éng gi¸n tiÕp trong kinh doanh n»m trong kho¶ng 10:1 lµ hîp lý. Tuy nhiªn do tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm qu¶n lý cña C«ng ty cßn thÊp, møc ®é tù ®éng ho¸ ch­a cao nªn C«ng ty cÇn gi¶m tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp xuèng møc cßn 10-15% lµ phï hîp. Do lùc l­îng lao ®éng cña C«ng ty ®­îc ph©n bè réng r·i vÒ mÆt kh«ng gian, vµ C«ng ty cã quan hÖ víi nhiÒu b¹n hµng trªn thÕ giíi, nªn C«ng ty cÇn trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ v¨n phßng ch¼ng h¹n nh­ m¸y vi tÝnh, ®iÖn tho¹i ...vµ ®Æc biÖt lµ viÖc truy cËp m¹ng Internet ®Ó qu¸ tr×nh ra quyÕt ®Þnh, qu¶n lý thu thËp, sö lý truyÒn ®¹t, trao ®æi th«ng tin nhanh chãng, kÞp thêi. Ngoµi ra, do C«ng tylµ mét doanh nghiÖp kinh doanh XNKcho nªn c«ng ty cã mét lùc l­îng nh©n viªn “l­u ®éng ”®Ó lµm c«ng t¸c t×m kiÕm, thu mua hµng ho¸ rÊt ®«ng. Do vËy viÖc trang bÞ ®iÖn tho¹i di ®éng, m¸y nh¾n tin ...cho hä lµ cÇn thiÕt. C«ng ty cÇn tiÕn hµnh n©ng cÊp hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt nh­ hÖ thèng kho b·i, gian hµng ...®Ó c«ng t¸c b¶o qu¶n, dù tr÷ hµng ho¸ ®­îc tèt h¬n, n©ng cÊp c¸c v¨n phßng lµm viÖc, nh­ toµ nhµ 46 Ng« quyÒn lµ trô së chÝnh nh­ng ®· rÊt cò kü, xuèng cÊp, ®Ó khi kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch ®µm ph¸n cho hä ®­îc c¶m gi¸c r»ng C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ m¹nh lµm ¨n hiÖu qu¶ nh­ vËy lµm t¨ng uy tÝn cña c«ng ty vµ kh¨ n¨ng thµnh c«ng trong c¸c buæi giao dÞch lµ rÊt lín. Riªng ®èi víi phßng tæ chøc c¸n bé, cÇn lµm tèt n÷a c«ng t¸c qu¶n lý hå s¬ nh©n viªn trong C«ng ty ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o viÖc ph©n c«ng c«ng t¸c phï hîp víi kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi, tr¸nh hiÖn t­îng bè trÝ c«ng viÖc tr¸I víi ngµnh nghÒ, tr¸ia víi së tr­êng cña ng­êi lao ®éng, mµ hiÖn nay vÉn tån t¹i kh¸ phæ biÕn ë C«ng ty, g©y ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc. 2.C«ng t¸c hoÆch ®Þnh nguån nh©n sù : ViÖc c«ng ty dù b¸o nhu cÇu nh©n sù c¨n cø vµo kÕ hoÆch s¶n xuÊt kinh doanh lµ hîp lý. Tuy nhiªn nh­ vËy dÉn ®Õn kÕt qu¶ dù b¸o nhu cÇu nh©n sù chØ ®¹t ®­îc ®é chÝnh s¸c khi kÕ hoÆch s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc lËp ra phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. Do ®ã yªu cÇu c«ng t¸c hoÆch ®Þnh ph¶i ®­îc thùc hiÖn tèt. §iÒu nµy cßn phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ph­¬ng tiÖn vµ ph¸n ®o¸n cña c¸c cÊp qu¶n trÞ, ®Æc biÖt lµ cÊp qu¶n trÞ cao cÊp vµ c¸c ph­¬ng tiÖn c«ng cô thùc hiÖn. 3.C«ng t¸c tuyÓn dông nh©n viªn : HiÖn nay C«ng ty ®ang cã mét lùc l­îng c¸n bé CNV kh¸ ®«ng ®¶o. Trong ®ã tû lÖ sè ng­êi trªn 45 tuæi lµ kh¸ cao (tªn 30 %). PhÇn lín sè hä lµ nh÷ng ng­êi thuéc thÕ hÖ tr­íc, ®­îc tuyÓn dông d­íi thêi bao cÊp nªn tr×nh ®é nghiÖp vô còng nh­ kh¶ n¨ng nh¹y bÐn trong kinh doanh trong nÕn kinh tÕ thÞ tr­êng cã phÇn nµo bÞ h¹n chÕ, tuy nhiªn còng kh«ng thÓ phñ nhËn kinh nghiÖm cña nh÷ng ng­êi ®· lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu tõ nh÷ng ngµy ViÖt nam tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ. Trong thêi gian tíi C«ng ty ph¶i liªn tôc tuyÓn nh©n viªn ®Ó thay thÕ ®éi ngò c¸n bé ®· ®Õn tuæi vÒ h­u. Do ®ã vÊn ®Ò tuyÓn dông nh©n viªn ph¶i ®­îc C«ng ty quan t©m h¬n n÷a. §Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông nh©n viªn, tr­íc hÕt cÇn ph¶i ®Þnh danh c«ng viÖc tuyÓn dông ng­êi b»ng c¸ch tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: C«ng viÖc cã l©u dµi hay kh«ng, cã æn ®Þnh hay kh«ng ?. C«ng viÖc ®ßi hái nh÷ng kiÕn thøc chuyªn s©u nµo ?. Ng­êi ®­îc tuyÓn cã thÓ kiªm nhiÖm thªm c«ng viÖc nµo n÷a kh«ng? mèi quan hÖ víi tæ chøc nh­ thÕ nµo?. Cuèi cïng ®­a ra c¸c tiªu chuÈn vÒ kiÕn thøc chuyªn m«n, ®¹o ®øc, søc khoÎ, kinh nghiÖm ®èi víi ng­êi dù tuyÓn. Sau khi x¸c ®Þnh râ c¸c yªu cÇu trªn, C«ng ty míi tiÕn hµnh th«ng b¸o nhu cÇu tuyÓn dông nh©n viªn. Vµ C«ng ty cÇn më réng c¸c hißnh thøc th«ng b¸o tuyÓn dông nh­ qun¶g c¸o trªn c¸c ph­¬gn tiÖn th«ng tin ®¹i chóng (tivi, ®µi,b¸o chÝ ...) nhê c¸c trung t©m t­ vÊn giíi thiÖu, hoÆc trùc tiÕp ®Õn c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp th«ng b¸o ...chø kh«ng nhÊt thiÕt lµ ph¶i qua nh©n viªn giíi thiÖu hé nh­ hiÖn nay v× nh­ vËy ph¹m vi th«ng b¸o sÏ réng h¬n vµ nhanh chãng truyÒn ®¹t ®­îc th«ng tin h¬n, thu hót ®­îc nhiÒu ®èi t­îng dù tuyÓn h¬n v× vËy x¸c xuÊt lùa chän ®­îc nh©n viªn giái cµng cao. Tuy nhiªn víi c¸c h×nh thøc nµy ®ßi hái C«ng ty ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ ban ®Çu nhÊt ®Þnh. Nh­ng thiÕt nghÜ nh÷ng g× mµ ng­êi lao ®éng giái mang l¹i ch¾c ch¾n sÏ lín h¬n kho¶n chi phÝ ®ã. VÒ nguån tuyÓn dông : C«ng ty cÇn më réng nguån tuyÓn dông h¬n n÷a, ch¼ng h¹n nh­ sinh viªn võa míi tèt nghiÖp c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng, nh©n viªn cña h·ng kh¸c, ng­êi tù nép ®¬n xin viÖc vµ ng­êi th©n cña nh©n viªn ...Nh­ thÕ víi mét nguån tuyÓn dông phong phó vµ ®a d¹ng ch¾c ch¾n viÖc lùa chän nh©n tµi sÏ h¬n vµ cã kÕt qu¶ h¬n. §èi víi lao ®éng qu¶n trÞ, C«ng ty còng nªn tuyÓn dông thªm tõ bªn ngoµi, kh«ng thiÕt chØ giíi h¹n ë nguån bªn trong – tøc lµ th«ng qua thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t, h¹ chøc – v× nh­ thÕ nh©n viªn cò cã thÓ sÏ bÞ h¹n chÓ vÇ kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, quen víi lèi lµm viÖc cò. ViÖc tuyÓn dông c¸c nhµ qu¶n trÞ tõ bªn ngoµi lµ cÇn thiÕt vf qu¶n trÞ ngoµi lµ mét nghÖ thuËt ra cßn lµ mét nghÒ ®Ých thùc, do vËy nã cÇn ®­îc ®µo t¹o qua tr­êng, qua líp. Nh­ vËy chØ cã th«ng qua nguån tuyÓn dông bªn ngoµi, C«ng ty míi tuyÓn dông ®­îc ®óng ®èi t­îng. H¬n n÷a chØ th«ng qua c¸c h×nh thøc nh­ thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t nh­ hiÖn nay nh­ C«ng ty vÉn lµm th× th­êng dÉn tíi kÕt qu¶ lµ c¸c nhµ qu¶n trÞ cÊp cao cã tuæi ®êi t­¬ng ®èi cao v× ph¶i qua mét qu¸ tr×nh c«ng t¸c hä míi ®­îc ®Ò b¹t, thuyªn chuyÓn.Vµ ngoµi yÕu tè kinh nghiÖm ra, th× cã thÓ nãi nhµ qu¶n trÞ cao tuæi bÞ h¹n chÕ rÊt nhiÒu mÆt. V× vËy cã thÓ nãi viÖc tuyÓn dông c¸c nhµ qu¶n trÞ trÎ tuæi, ®Çy nhiÖt huyÕt vµ n¨ng ®éng lµ cÇn thiÕt ®Ó t¹o sinh khÝ míi cho tæ chøc. VÒ ph­¬ng ph¸p tuyÓn chän : C«ng ty cÇn cã nh÷ng ®æi míi phï hîp víi yªu cÇu vÒ tr×nh ®é ng­êi dù tuyÓn. Cã nghÜa lµ ngoµi viÖc nghiªn cøu kü l­ìng hå s¬ dù tuyÓn, cÇn tiÕn hµnh pháng vÊn mét hoÆc nhiÒu lÇn ®Ó cã thÓ kiÓm tra ®­îc tr×nh ®é, kh¶ n¨ng øng ®¸p, t¸c phong,c¸ch ®i l¹i, ¨n nãi cña ng­êi dù tuyÓn, tõ ®ã ®¸nh gi¸, lùa chän mét c¸ch chÝnh x¸c nh÷ng ng­êi ®ñ yªu cÇu mµ C«ng ty ®· ®Ò ra. Ngoµi ra C«ng ty còng lªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p tr¾c nghiÖm ®Ó kiÓm tra tr×nh ®é cña ng­êi dù tuyÓn, còng nh­ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh chØ sè th«ng minh, ®Æc biÖt ®èi víi lao ®éng qu¶n trÞ. V× hai ph­¬ng ph¸p nµy mang tÝnh kh¸ch quan nhiÒu h¬n, vµ ngoµi viÖc yªu cÇu ng­êi dù tuyÓn l¾m tr¾c c¸c kiÕn thøc ®­îc ®­a ra trong c©u hái, cßn ph¶i cã ãc ph¸n ®o¸n, ãc ph©n tÝch nhanh nhÑn, chÝnh x¸c. Vµ nã còng gióp C«ng ty trong viÖc t×m kiÕm nh©n tµi kh«ng bá xãt nh÷ng tr­êng hîp ®¸ng tiÕc ch¼ng h¹n nh­ nh÷ng ng­êi rÊt cã triÓn väng nh­ng do ¶nh h­ëng cña yªu tè t©m lý nªn trong cuéc pháng vÊn hä kh«ng béc lé hÕt m×nh ®­îc. Tuy nhiªn ®Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy vÒ phÝa C«ng ty yªu cÇu ph¶i cã nh÷ng ng­êi hiÓu biÕt réng ®Ó cã thÓ ra nh÷ng ®Ò thi s¸t víi thùc tÕ, c©u hái ®a d¹ng phong phó, nh»m khai th¸c hÕt ®­îc tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ng­êi dù tuyÓn. §Ó c«ng t¸c tuyÓn dông ®¹t kÕt qu¶ cao C«ng ty cÇn lËp mét héi ®ång thi tuyÓn riªng gåm nh÷ng thµnh viªn cã tr×nh ®é, kh¶ n¨ng nhËn xÐt tèt, vµ quan träng nhÊt lµ ph¶i c«ng b»ng v« t­ khi lµm nhiÖm vô tuyÓn dông nh»m lùa chän ®­îc ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. 4.C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d­ìng nh©n sù: HiÖn nay ®èi víi c¸n bé thuéc khèi phßng ban C«ng ty cÇn duy tr× c«ng t¸c ®µo t¹o ®· thùc hiÖn vµ më thªm c¸c líp chuyªn ®Ò vÒ qu¶n lý kinh tÕ, ngo¹i ng÷, tin häc gióp hä liªn tôc trau dåi kiÕn thøc míi vÒ c¶ lý thuyªt lÉn thùc hµnh. Tuy nhiªn C«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®Õn chi phÝ vµ hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh ®µo t¹o. Tr¸nh hiÖn t­îng cö c¸n bé ®i häc chØ ®Ó lÊy b¾ng cÊp nh­ thùc tÕ hiÖn nay rÊt phæ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp vµ c¬ quan nhµ n­íc. §èi víi c«ng nh©n ®ang lµm viÖc t¹i c¸c xÝ nghiÖp, ph©n x­ëng cÇn cã sù kiÓm tra tay nghÒ ®Þnh kú vµ tæ chøc c¸c cuéc thi thî giái nh»m ph¸t hÞªn nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc ®Ó ®Ò b¹t trong t­¬ng lai, còng nh­ t×m nh÷ng ng­êi ch­a ®ñ n¨ng lùc ®Ó cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o tiÕp. 5.ChÕ ®é ®·i ngé nh©n sù : ChÕ ®é tiÒn l­¬ng : C«ng ty cÇn nghiªn cøu vµ ¸p dông mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng míi cho c¸c bé phËn trong c«ng ty. Theo t«i, ®Ó cã mét h×nh thøc tr¶ l­¬ng hîp lý cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tr­íc hÕt C«ng ty cÊn ph¶i xem xÐt tíi c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi tiÒn l­¬ng vµ trªn c¬ së ®ã ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng nh»m gi¶i quyÕt viÖc tr¶ l­¬ng trªn c¬ së hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, cô thÓ lµ kho¸n doanh thu cho tõng phßng nghiÖp vô vµ c¸c chi nh¸nh cña C«ng ty nh­ hiÖn nay lµ vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp. ChÕ ®é tiÒn th­ëng, phóc lîi : VÒ quü khen th­ëng :Theo t«i quü khen th­ëng nªn ®­îc chia lµm hai phÇn : PhÇn mét: PhÇn nµy dïng ®Ó chia ®Õu cho toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cu¶ C«ng ty. Hµng th¸ng, hµng quý C«ng ty sÏ trÝch mét phÇn tõ ®©y ®Ó chia cho nh©n viªn, ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch hä nã thÓ hiÖn sù quan t©m cña C«ng ty ®Õn tËp thÓ, vµ kÕt qu¶ lao ®éng cña hä. PhÇn hai: PhÇn nµy sÏ do ban gi¸m ®èc sö dông ®Ó khen th­ëng cho c¸c bé phËn, c¸ nh©n hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. VÒ quü phóc lîi : Sau khi t¸ch quü phóc lîi ra khái quü khen th­ëng viÖc sö dông quü phóc l¬Þ cña C«ng ty nªn ®­îc chai lµm ba phÇn: PhÇn mét: LËp quü chung dïng ®Ó tæ chøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn tham quan nghØ m¸t...mua tÆng phÈm cho nh©n viªn nh©n dÞp c­íi hái, sinh nhËt... PhÇn hai: PhÇn nµy dµnh cho sù nghiÖp, c«ng tr×nh ®Çu t­ c«ng céng nh­ nhµ trÎ, nhµ ¨n, c©u l¹c bé ... PhÇn ba: PhÇn quü riªng, phÇn nµy kh«ng mang tÝnh chÊt chung ®ång ®Òu mµ giµnh riªng cho nh÷ng ng­êi gÆp khã kh¨n, cho viÖc th¨m hái, gióp ®ì nh©n viªn khi èm ®au, gia ®×nh gÆp khã kh¨n... XÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ khi ng­êi c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc nhËn mét phÇn quü phóc lîi kh«ng lín l¾m, nh­ng nã thÓ hiÖn sù quan t©m ®èi víi nh©n viªn, tõ ®ã cã t¸c dông kÝch thÝch nh©n viªn lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. 6.X©y dùng nÒn v¨n ho¸ C«ng ty lµnh m¹nh: NÒn v¨n ho¸ C«ng ty bao gåm nhiÒu bé phËn yÕu tè hîp thµnh: Nh÷ng chuÈn mùc chung,c¸c nghi lÔ, tËp tôc c¸c lÒ nÕp, c¸c giai tho¹i, truyÒn thuyÕt, triÕt lý kinh doanh cu¶ C«ng ty, thËm trÝ cßn bao gåm c¶ nh÷ng chi tiÕt nhá nh­ ®ång phôc, thÎ, biÓu t­¬ng doanh nghiÖp, thãi quen sinh ho¹t, nghØ ng¬i, häc hµnh, sù giao l­u cña c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp ...mçi yÕu tè hîp thµnh v¨n ho¸ doanh nghiÖp cã mét vai trß, gi¸ trÞ ®Æc tr­ng riªng ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c cÊp l·nh ®¹o cña C«ng ty cÇn ph¶i nhËn thøc ®­îc r»ng v¨n ho¸ tinh thÇn lµ tµi s¶n tinh thÇn cuÈ doanh nghiÖp lµ mét nguån lùc ®Ó doanh nghiÖp ph¸t triÓn bÒn v÷ng. KÕt luËn: Qu¶n trÞ nh©n sù ®· cã lÞch sö ph¸t triÓn l©u ®êi vµ ®ang ngµy cµng trë nªn quan träng trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, nã ®­îc xem lµ ch×a kho¸ cña sù thµnh c«ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu qu¶n trÞ nh©n lùc cã hiÖu qu¶ sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn vµ phóc lîi cña ng­êi lao ®éng ...ChÝnh v× vËy sau mét thêi gian thùc tËp t¹i phßng tæ chøc c¸n bé cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu tæng hîp I, ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c c« chó trong phßng, t«i ®· m¹nh d¹n nghiªn cøu vµ viÕt vÒ ®Ò tµi nµy. Trong bµi viÕt nµy cã sö dông mét sè tµi liÖu cña C«ng ty nh­ hå s¬ qu¶n lý c¸n bé c«ng nh©n viªn, vµ m«t sè tµi liÖu thèng kª c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Do thêi gian thùc tËp cã h¹n, viÖc nhgiªn cøu c¸c sè liÖu còng nh­ ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n sù cña c«ng ty míi chØ dõng l¹i ë møc ®é kh¶o s¸t nªn c¸c ý kiÕn ch­a ®­îc ph©n tÝch kü vÒ tÝnh kh¶ thi vµ kÕt qu¶ dù kiÕn. MÆc dï ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu nh­ng do tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái cã thiÕu sãt. V× thÕ mong c¸c thÇy c«, cïng c¸c b¹n ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng , xin ®­îc bµy tá lßng biÕt ¬n tíi thÇy gi¸o h­íng dÉn cïng toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty XNK Tæng hîp I ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«i hoµn thµnh bµi viÕt nµy Hµ néi, 11-2000 tµi liÖu tham kh¶o Tµi liÖu cña C«ng ty XNK Tæng hîp I Qu¶n trÞ nh©n sù : NguyÔn H÷u Th©n Qu¶n trÞ nh©n sù : NguyÔn §øc Thµnh Qu¶n trÞ nh©n sù : Ph¹m §øc Thµnh Ph©n tÝch hoÆt ®éng kinh doanh : Gi¸o tr×nh §HKTQD Kinh tÕ th­¬ng m¹i dÞch vô :Gi¸o tr×nh §HKTQD Qu¶n trÞ kinh doanh tæng hîp trong c¸c doanh nghiÖp: Gi¸o tr×nh §HKTQD Qu¶n trÞ häc : NguyÔn ThÞ Liªn DiÖp Qu¶n trÞ th«ng tin tinh gi¶n :Hµ Dòng Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc : TrÇn ThÞ H¹nh - §Æng Thanh H­ng Qu¶n trÞ XH hiÖn ®¹i : Lª §×nh ViÖt Mét sè luËn v¨n vÒ Qu¶n trÞ nh©n sù