Đề tài Phương hướng và một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thu chi của Bảo hiểm xã hội tỉnh Yên Bái

môc lôc lêi më ®Çu B¶o hiÓm x· héi ( BHXH) lµ mét ph¸t kiÕn v¨n minh nh©n lo¹i vÒ khoa häc x· héi kÕt hîp víi khoa häc tù nhiªn ®Ó gi÷ g×n, b¶o vÖ cuéc sèng, søc khoÎ cho con ng­êi vµ cã lÏ kh«ng cã chÝnh s¸ch x· héi nµo mang nhiÒu ý nghÜa cao ®Ñp, lo cho con ng­êi, v× con ng­êi nh­ chÝnh s¸ch BHXH, B¶o hiÓm y tÕ (BHYT).Víi b¶n chÊt nh©n v¨n, nh©n ®¹o s©u s¾c, ch¨m lo n©ng ®ì b¶o vÖ c¶ vßng quay khÐp kÝn mét ®êi ng­êi ®· khiÕn b¶n th©n em ®· rÊt quan t©m ®Õn BHXH. Cïng víi nh÷ng bµi gi¶ng vÒ m«n B¶o hiÓm vµ qua thêi gian thùc tËp t¹i BHXH TØnh Yªn B¸i em ®· thu nhËn ®­îc nhiÒu kiÕn thøc vÒ BHXH vµ sau mét thêi gian nghiªn cøu, häc hái, em ®· hoµn thµnh b¸o c¸o thùc tËp nµy. MÆc dï ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu nh­ng do kiÕn thøc vµ sù nh×n nhËn cña em cßn h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt vµ sai sãt nhÊt ®Þnh, em kÝnh mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn bæ khuyÕt cña thÇy c« gi¸o; cïng tËp thÓ c¸c B¸c, c«, chó, anh chÞ c¸n bé phßng KÕ ho¹ch – Tµi chÝnh ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin c¶m ¬n ThÇy gi¸o NguyÔn Nh­ H¹nh, cïng tËp thÓ c¸n bé phßng KÕ ho¹ch – Tµi chÝnh nãi riªng, tËp thÓ c¸n bé BHXH TØnh Yªn B¸i nãi chung ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh b¸o c¸o thùc tËp nµy. phÇn i: kh¸i qu¸t chung vÒ Bhxh tØnh yªn b¸i. 1.LÞch sö h×nh thµnh BHXH TØnh Yªn B¸i. B¶o hiÓm x· héi TØnh Yªn B¸i ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 128/ Q§ - BHXH ngµy 22/81995 cña Tæng gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam. Ra m¾t vµ b­íc vµo ho¹t ®éng ngµy 01/10/1995, B¶o hiÓm x· héi TØnh Yªn B¸i ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së tiÕp nhËn nhiÖm vô tõ Së Lao ®éng th­¬ng binh vµ X· héi TØnh Yªn B¸i, Liªn ®oµn lao ®éng tØnh vµ ngµnh Tµi chÝnh tØnh. Thùc hiÖn QuyÕt ®Þnh sè 20/ 2002/ Q§- TTG cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, NghÞ ®Þnh sè 100/ 2002/ Q§- TTG cña ChÝnh phñ vµ QuyÕt ®Þnh sè 1602/ 2002/ Q§- BHXH- TCCB ngµy 17/ 12/ 2002 cña Tæng gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· tiÕp nhËn tæ chøc bé m¸y, con ng­êi vµ chøc n¨ng nhiÖm vô cña BHYT TØnh Yªn B¸i sang BHXH. M­êi n¨m qua d­íi sù l·nh ®¹o cña BHXH ViÖt Nam, cña TØnh Uû, héi H§ND, UBND TØnh Yªn B¸i, sù phèi hîp, gióp ®ì cña c¸c ban ngµnh cÊp tØnh, c¸c cÊp uû vµ ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. H¬n thÕ n÷a, sau khi cã ChØ thÞ 15/ CP - TW ngµy 26/05/1997 cña Bé ChÝnh trÞ Trung ­¬ng §¶ng víi néi dung t¨ng c­êng c«ng t¸c l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi ngµnh BHXH th× BHXH TØnh Yªn B¸i ®· thùc sù ®i vµo cuéc sèng, ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng ngµy cµng thùc sù quan t©m ®Õn sù nghiÖp BHXH, coi sù nghiÖp BHXH lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng thóc ®Èy s¶n xuÊt æn ®Þnh ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng. 2.VÞ trÝ, chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y. C¨n cø vµo QuyÕt ®Þnh sè 1620/ 2002/ Q§- BHXH- TCCB, ngµy 17/12/2002 cña Tæng Gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam, vÞ trÝ, chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña BHXH TØnh Yªn B¸i ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: 2.1.VÞ trÝ vµ chøc n¨ng. B¶o hiÓm x· héi TØnh Yªn B¸i lµ c¬ quan trùc thuéc BHXH ViÖt Nam ®Æt t¹i tØnh Yªn B¸i n»m trong hÖ thèng tæ chøc cña BHXH ViÖt Nam, cã chøc n¨ng gióp Tæng Gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam thu, chi vµ qu¶n lý quü BHXH, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH t¹i ®Þa ph­¬ng TØnh Yªn B¸i theo Ph¸p luËt ®ång thêi qu¶n lý, thùc hiÖn chÕ ®é BHYT cho c¸n bé c«ng chøc, ng­êi lao ®éng, häc sinh, sinh viªn, ®èi t­îng chÝnh s¸ch x· héi vµ c¸c ®èi t­îng x· héi kh¸c trªn ®Þa bµn TØnh Yªn B¸i. BHXH TØnh Yªn B¸i chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp toµn diÖn cña Tæng gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam, chÞu sù qu¶n lý hµnh chÝnh trªn ®Þa bµn l·nh thæ cña Uû ban nh©n d©n TØnh Yªn B¸i. BHXH TØnh Yªn B¸i cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã trô së ®Æt t¹i trung t©m TØnh Yªn B¸i, cã dÊu, cã tµi kho¶n riªng. 2.2. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n. - X©y dùng ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch n¨m tr×nh Tæng Gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam phª duyÖt vµ tæ chøc thùc hiÖn. - Tæ chøc xÐt duyÖt hå s¬, gi¶i quyÕt c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é BHXH; CÊp c¸c lo¹i sæ, thÎ BHXH. - Tæ chøc thùc hiÖn thu c¸c kho¶n ®ãng BHXH b¾t buéc vµ tù nguyÖn. - Tæ chøc qu¶n lý vµ ph¸t triÓn ®èi t­îng tham gia BHXH. - Tæ chøc qu¶n lý, l­u tr÷ hå s¬ c¸c ®èi t­îng BHXH. - Tæ chøc hîp ®ång víi c¬ së kh¸m, ch÷a bÖnh hîp ph¸p ®Ó phôc vô ng­êi cã sæ, thÎ BHXH theo quy ®Þnh. - Tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c gi¸m ®Þnh chi, kh¸m ch÷a bÖnh t¹i c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh, ®¶m b¶o kh¸m ch÷a bÖnh cho ng­êi cã sæ, thÎ BHXH, chèng l¹m dông quü kh¸m ch÷a bÖnh vµ h­íng dÉn nghiÖp vô gi¸m ®Þnh ®èi víi BHXH cÊp huyÖn. - Tæ chøc thùc hiÖn chi tr¶ c¸c chÕ ®é BHXH cho ®èi t­îng ®óng quy ®Þnh. - Thùc hiÖn qu¶n lý, sö dông c¸c nguån kinh phÝ; chÕ ®é kÕ to¸n; thèng kª theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc cña BHXH ViÖt Nam vµ h­íng dÉn BHXH cÊp huyÖn thùc hiÖn. - KiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é thu, chi BHXH ®èi víi c¬ quan, ®¬n vÞ, tæ chøc sö dông lao ®éng, c¸ nh©n, c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh trªn ®Þa bµn TØnh Yªn B¸i; kiÕn nghÞ víi c¸c c¬ quan ph¸p luËt; C¬ quan qu¶n lý hµ n­íc vµ c¬ quan cÊp trªn cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng hoÆc c¬ së kh¸m bÖnh ®Ó xö lý nh÷ng hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ c¸c chÕ ®é BHXH. - Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i, tè c¸o cña tæ chøc vµ c¸c c¸ nh©n theo thÈm quyÒn; Tæ chøc båi d­ìng vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô BHXH trªn ®Þa bµn TØnh Yªn B¸i. - Tæ chøc øng dông khoa häc; øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng BHXH TØnh Yªn B¸i. - Qu¶n lý tæ chøc, biªn chÕ, c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc; qu¶n lý tµi chÝnh vµ tµi s¶n thuéc BHXH TØnh Yªn B¸i theo ph©n cÊp cña BHXH ViÖt Nam. - Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o víi BHXH ViÖt Nam vµ UBND TØnh Yªn B¸i theo quy ®Þnh. - Thùc hiÖn nhiÖm vô do Tæng gi¸m ®èc BHXH ViÖt Nam giao. 2.3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña BHXH TØnh Yªn B¸i. Theo QuyÕt ®Þnh sè 1620/2002/Q§ - BHXH - TCCB th× c¬ cÊu tæ chøc cña BHXH TØnh Yªn B¸i gåm cã c¸c phßng ban sau: Phßng chÕ ®é, chÝnh s¸ch. Phßng KÕ ho¹ch- Tµi chÝnh. Phßng Thu Phßng Gi¸m ®Þnh Chi Phßng B¶o hiÓm tù nguyÖn Phßng C«ng nghÖ th«ng tin Phßng Tæ chøc- Hµnh chÝnh Phßng KiÓm tra C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y trªn thÓ hiÖn cô thÓ ë s¬ ®å sau: BiÓu 1: S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y cña BHXH TØnh Yªn B¸i GI¸M §èC Phã G§ Phã G§ Phã G§ Phßng ChÕ ®é chÝnh s¸ch Phßng C«ng nghÖ th«ng tin Phßng Gi¸m ®Þnh chi Phßng B¶o hiÓm tù nguyÖn Phßng Thu Phßng KiÓm Tra Phßng KÕ ho¹ch – Tµi chÝnh Phßng Tæ chøc - Hµnh chÝnh BHXH huyÖn, thµnh phè, thÞ x·. 3.T×nh h×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña BHXH TØnh Yªn B¸i. 3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc cña BHXH TØnh Yªn B¸i. M­êi n¨m qua, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt to lín sau ®©y: Mét lµ, §· tõng b­íc më réng vµ t¨ng nhanh ®èi t­îng tham gia BHXH, BHYT ë tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo ph¸p luËt quy ®Þnh ®Æc biÖt lµ lao ®éng ë khèi ngoµi quèc doanh, ®èi t­îng tham gia BHYT tù nguyÖn. §· tõng b­íc thùc hiÖn môc tiªu BHXH cho mäi ng­êi lao ®éng, BHYT toµn d©n. Hai lµ, gi¶i quyÕt tèt c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch BHXH, BHYT cho ng­êi tham gia BHXH, BHYT, ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cho ng­êi tham gia. Ngoµi ra BHXH tØnh ®· tæ chøc chi tr¶ l­¬ng h­u kÞp thêi, ®Çy ®ñ, ®óng kú, ®ñ sè, tËn tay vµ thuËn tiÖn. Trong 10 n¨m qua tæng sè tiÒn chi tr¶ l­¬ng h­u vµ trî cÊp BHXH trªn ®Þa bµn tØnh lµ gÇn 1,4 ngµn tû ®ång trong ®ã thuéc nguån ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¶m b¶o lµ 1,15 ngµn tû ®ång, tõ nguån quü ®¶m b¶o lµ 250 tû ®ång. Cø tõ ngµy 05 ®Õn ngµy 10 hµng th¸ng cã gÇn 3 v¹n ng­êi h­ëng chÕ ®é h­ëng BHXH th­êng xuyªn nhËn ®­îc l­¬ng h­u, trî cÊp BHXH. C«ng t¸c chi tr¶ l­¬ng h­u vµ trî cÊp BHXH ®­îc tæ chøc thùc hiÖn rÊt tèt ®· gãp phÇn tõng b­íc c¶i thiÖn l­¬ng h­u, trî cÊp BHXH cho ng­êi ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH vµ n©ng cao quyÒn lîi cho ng­êi tham gia BHYT. Ba lµ, tæ chøc tèt c«ng t¸c thu BHXH, BHYT gãp phÇn h×nh thµnh quü BHXH tËp trung, thèng nhÊt trong c¶ n­íc vµ h¹ch to¸n ®éc lËp víi ng©n s¸ch nhµ n­íc; ®¶m b¶o ®ñ nguån chi tr¶ c¸c chÕ ®é BHXH, BHYT cho ng­êi tham gia vµ ng­êi thô h­ëng BHXH, BHYT. Bèn lµ, võa thùc hiÖn nhiÖm vô võa x©y dùng, kiÖn toµn tæ chøc bé m¸y chuyªn tr¸ch cña ngµnh, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n, tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ, ý thøc vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm phôc vô nh©n d©n cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc ngµnh BHXH. HiÖn nay, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· cã trªn 150 c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc trong ®ã phÇn lín ®· ®­îc ®µo t¹o cã hÖ thèng vµ chuyªn s©u vÒ c¸c lÜnh vùc nghiÖp vô cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c BHXH, BHYT ®· ®¸p øng ®­îc c¬ b¶n nhu cÇu nhiÖm vô ®Ò ra trong t×nh h×nh míi. §Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh ®Æc biÖt lµ thñ tôc hµnh chÝnh, chuyÓn ®æi nhanh tõ t¸c phong lµm viÖc hµnh chÝnh sang t¸c phong phôc vô lµnh m¹nh; tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc nh»m ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô ngµy cµng t¨ng. N¨m lµ, phèi hîp chÆt chÏ, hiÖu qu¶ víi c¸c ngµnh, nhÊt lµ: Lao ®éng TBXH, Liªn ®oµn lao ®éng tØnh, Tµi chÝnh vËt gi¸, y tÕ, Gi¸o dôc ®µo t¹o, Liªn minh c¸c HTX,...vµ UBND c¸c huyÖn, thµnh phè, thÞ x· ®Ó lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn ph¸p luËt BHXH, ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng nh»m ngµy cµng cã nhiÒu ng­êi tham gia BHXH, BHYT theo chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. 3.2. Nh÷ng khã kh¨n cña BHXH TØnh Yªn B¸i. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu lín ®· nªu trªn, BHXH tØnh Yªn B¸i còng cßn nhiÒu khã kh¨n vÒ c¬ së vËt chÊt, vÊn ®Ò qu¶n lý hå s¬ ng­êi lao ®éng cña c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng còng kh«ng ®Çy ®ñ cßn ®Ó x¶y ra thÊt l¹c, mÊt hå s¬, kh«ng ®ñ c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt cho h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH theo ph¸p luËt, vÒ nhËn thøc cña nhiÒu ng­êi còng ch­a ®Çy ®ñ vÒ viÖc l·nh ®¹o thùc hiÖn c¸c chÕ ®é BHXH. Bªn c¹nh ®ã, viÖc më réng ®èi t­îng tham gia BHXH, BHYT cña BHXH TØnh Yªn B¸i lµ mét nhiÖm vô hÕt søc khã kh¨n ®èi víi ®Þa bµn tØnh Yªn B¸i bëi lÏ: - Yªn B¸i lµ tØnh miÒn nói cã nÒn kinh tÕ cßn chËm ph¸t triÓn, ®êi sèng, viÖc lµm kh«ng æn ®Þnh, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng cßn thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh ®· ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc t¹o ra nguån tµi chÝnh æn ®Þnh ®Ó tham gia BHXH, BHYT. - VÉn cßn mét sè kh«ng nhá ng­êi lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng cßn cã nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ nªn ®· ch­a tù gi¸c, tÝch cùc tham gia nhÊt lµ ®èi víi khu vùc s¶n xuÊt ngoµi quèc doanh. - C¬ chÕ thu BHXH, BHYT tõ ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng trùc tiÕp t¹i c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng míi ch­a ®­îc thùc hiÖn lµ mét khã kh¨n lín ®èi víi ngµnh BHXH tØnh. 3.3. Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña BHXH TØnh Yªn B¸i trong thêi gian tíi. T×nh h×nh trªn ®Æt ra cho BHXH TØnh Yªn B¸i nh÷ng nhiÖm vô lín cÇn ph¶i tËp trung søc gi¶i quyÕt nh­ sau: - Trªn c¬ së ®æi míi nhËn thøc, ®æi míi vÒ lÒ lèi t¸c phong lµm viÖc, tÝch cùc më réng ®åi t­îng tham gia BHXH, BHYT nhÊt lµ lao ®éng ë c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh. - TÝch cùc ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhÊt lµ c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh theo chØ ®¹o cña BHXH ViÖt Nam c¶i c¸ch lÒ lèi, t¸c phong lµm viÖc ®Ó phôc vô ®èi t­îng ®­îc tèt nhÊt, mÆt kh¸c kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý bé m¸y, x©y dùng ®éi ngò c¸n bé võa cã phÈm chÊt ®¹o ®øc c¸ch m¹ng, cã tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ, cã tinh thÇn th¸i ®é tËn tôy, phôc vô ®èi t­îng. - Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c së, ban ngµnh, ®oµn thÓ tØnh, cÊp uû vµ chÝnh quyÒn c¸c huyÖn, thµnh phè, thÞ x· c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng, c¸c c¬ së cã hîp ®ång kh¸m ch÷a bÖnh BHYT ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a c¸c chÕ ®é BHXH- BHYT theo ph¸p luËt t¹i ®Þa ph­¬ng. phÇn ii. t×nh h×nh qu¶n lý vµ thùc hiÖn c¸c chÕ ®é cña bhxh tØnh yªn b¸i. 1. T×nh h×nh qu¶n lý thu, chi cña BHXH TØnh Yªn B¸i. 1.1. KÕt qu¶ thu BHXH, BHYT trong 3 n¨m gÇn ®©y. BiÓu 2: B¶ng tæng hîp sè liÖu thu BHXH §¬n vÞ: §ång (Theo sè liÖu B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c n¨m cña BHXH TØnh Yªn B¸i) Trong 3 n¨m trë l¹i ®©y, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· nç lùc phÊn ®Êu hoµn thµnh nhiÖm vô mét c¸ch xuÊt s¾c, møc t¨ng tr­ëng cña n¨m sau lu«n lu«n cao h¬n n¨m tr­íc, nhÊt lµ n¨m 2005 sè thu cña BHXH t¨ng vät. NÕu nh­ sè thu BHXH n¨m 2004 lµ: 83,5 tû ®ång th× n¨m 2006 ®¹t 158,1 tû ®ång ( t¨ng 74,6 tû ®ång). BHXH TØnh Yªn B¸i lu«n b¸m s¸t môc tiªu ®Ó thùc hiÖn xuÊt s¾c c«ng t¸c BHXH thu BHXH, BHYT. Trong n¨m 2005 vµ n¨m 2006 sè nî ®äng vÉn cßn nh­ng sè thu cña BHXH TØnh Yªn B¸i mçi n¨m ®· thÓ hiÖn sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng vµ cè g¾ng cña c¸n bé, viªn chøc BHXH TØnh Yªn B¸i. Sè thu BHXH, BHYT cña BHXH TØnh Yªn B¸i t¨ng liªn tôc trong ba n¨m qua chÝnh lµ sù thÓ hiÖn cña sù gia t¨ng sè ®¬n vÞ vµ sè lao ®éng tham gia ®ãng BHXH, BHYT mçi n¨m. NÕu n¨m 2004 cã 1.015 ®¬n vÞ th× ®Õn n¨m 2006 cã 1.251 ®¬n vÞ tham gia ®ãng BHXH, BHYT (t¨ng 236 ®¬n vÞ) sè lao ®éng tham gia ®ãng BHXH, BHYT n¨m 2004 lµ 40.399 ng­êi, n¨m 2006 lµ 41,797 ng­êi (t¨ng 1.398 ng­êi). MÆc dï sè ®¬n vÞ vµ sè lao ®éng t¨ng lªn trong 2 n¨m ch­a nhiÒu nh­ng ®· ®ãng gãp rÊt lín ®Ó t¨ng nguån thu BHXH cña BHXH TØnh Yªn B¸i. VÊn ®Ò ®Æt ra b©y giê lµ cÇn n©ng cao c«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng ®ång thêi lµm tèt c¸c c«ng t¸c mµ BHXH ViÖt Nam giao ®Ó t¨ng c­êng më réng sè ®¬n vÞ vµ sè lao ®éng tham gia BHXH, BHYT trong nh÷ng n¨m tíi. Trªn ®©y lµ nh÷ng kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt vÒ vÊn ®Ò thu BHXH, BHYT mµ BHXH TØnh Yªn B¸i ®· ®¹t ®­îc trong 3 n¨m trë l¹i ®©y. Nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng, nã chøng minh vµ kh¼ng ®Þnh viÖc thùc hiÖn tèt chÕ ®é chÝnh s¸ch BHXH theo c¬ chÕ míi cña BHXH TØnh Yªn B¸i; Nã thÓ hiÖn t­ duy ®óng ®¾n vµ b¶n chÊt nh©n v¨n xuyªn suèt mäi chÝnh s¸ch chÕ ®é BHXH cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Æt ra nh»m ®em l¹i lîi Ých cho ng­êi lao ®éng vµ cho x· héi. 1.2 KÕt qu¶ chi BHXH. BHYT trong 3 n¨m gÇn ®©y. BiÓu 3: B¶ng tæng hîp sè liÖu chi 3 n¨m (2004 – 2006) §¬n vÞ: Ngh×n ®ång (Theo sè liÖu B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c n¨m cña BHXH TØnh Yªn B¸i) BiÓu 4: B¶ng phÇn nguån kinh phÝ 3 n¨m (2004 – 2006) (Theo sè liÖu B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c n¨m cña BHXH TØnh Yªn B¸i) Qua biÓu 2 vµ 3 ta thÊy: Trong n¨m 2004, chi BHXH vÉn chñ yÕu do NSNN cÊp, chiÕm tû lÖ lín trong tæng chi lµ 75,7% quü chi tr¶ cña BHXH chØ chiÕm 24,2%. Nh­ng trong hai n¨m trë l¹i ®©y sù chªnh lÖch nµy ®· thu hÑp l¹i, møc chi tr¶ do NSNN cÊp cã xu h­íng gi¶m dÇn ®ång thêi møc chi tr¶ do quü BHXH t¨ng dÇn. N¨m 2005 chi BHXH do NSNN cÊp gi¶m cßn 71,70% (gi¶m 4% so víi n¨m 2004), n¨m 2006 lµ 65,10% ( so víi n¨m 2004 ®· gi¶m 10,6%), ng­îc l¹i Quü BHXH chi t¨ng ®¸ng kÓ. NÕu n¨m 2004 lµ 24,20% th× n¨m 2005 lµ 28,20% (t¨ng 4% so víi n¨m 2004) vµ n¨m 2006 lµ 34,80% (t¨ng 6,6% so víi n¨m 2005). §iÒu nµy thÓ hiÖn sù ®¶m b¶o trong viÖc ®iÒu tiÕt chi tiªu cña BHXH TØnh Yªn B¸i ngµy cµng tèt h¬n. N¨m 2006, chi BHXH cho n¨m chÕ ®é lµ 369,371 tû ®ång. Trong ®ã do NSNN cÊp lµ 240,657 tû ®ång, do quü BHXH lµ 128,731 tû ®ång. Víi sè tiÒn h¬n 369.3 tû ®ång (t¨ng so víi n¨m 2005 lµ h¬n 107,8 tû ®ång) ®· chi tr¶ cho trªn 2,8 v¹n ng­êi h­ëng l­¬ng h­u vµ trî cÊp BHXH th­êng xuyªn trªn 2,9 v¹n l­ît ng­êi h­ëng trî cÊp ng¾n h¹n (èm ®au, thai s¶n vµ d­ìng søc) vµ trî cÊp 1 lÇn, ®¶m b¶o ®óng kú, ®ñ sè, ®Õn tay ®èi t­îng vµ ®¶m b¶o an toµn quü. Møc tiÒn chi tr¶ cho l­¬ng h­u lµ 275,3 tû ®ång chiÕm mét tû lÖ lín nhÊt trong tæng chi lµ 74,5%, ®øng thø hai lµ chi cho chÕ ®é mÊt søc lao ®éng lµ 34,971 tû ®ång chiÕm 9,46%, tiÕp ®ã chi cho c¸c chÕ ®é kh¸c chØ chiÕm tû lÖ nhá h¬n: Kh¸m ch÷a bÖnh chiÕm 9,38%, thai s¶n chiÕm 1,73%, èm ®au 1,53%, tö tuÊt 1,02% vµ nhá nhÊt lµ chi cho trang cÊp dông cô chØnh h×nh lµ 0,0002% (theo dù ®o¸n tû lÖ nµy sÏ t¨ng dÇn vµo nh÷ng n¨m tíi). Nh×n chung, kho¶n chi tr¶ l­¬ng h­u chiÕm mét tØ lÖ lín nhÊt trong tæng chi nh­ng tû lÖ nµy còng ®· gi¶m dÇn qua c¸c n¨m. NÕu n¨m 2004 lµ 76,9% th× ®Õn n¨m 2006 chØ cßn chiÕm 74,5%, tiÕp ®ã tû lÖ chi tr¶ chi chÕ ®é mÊt søc lao ®éng ë n¨m 2004 lµ 11,03% th× n¨m 2006 gi¶m cßn 9,46%. Ng­îc l¹i lµ sù t¨ng vät vÒ chi tr¶ cho kh¸m ch÷a bÖnh, n¨m 2004 chiÕm 5,54% th× ®Õn n¨m 2006 tû lÖ nµy t¨ng lµ 9,38%. C«ng t¸c thanh, quyÕt to¸n chi kh¸m ch÷a bÖnh BHYT cho c¸c c¬ së KCB vµ chi tr¶ trùc tiÕp cho c¸c ®èi t­îng tham gia BHYT n¨m 2006 ®· ®­îc thùc hiÖn rÊt tèt, sè tiÒn chi cho chÕ ®é kh¸m ch÷a bÖnh lµ 34,6 tû ®ång t¨ng so víi n¨m 2005 lµ 17,7 tû ®ång. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®· phèi hîp tèt víi phßng Gi¸m ®Þnh chi thÈm ®Þnh xÐt duyÖt chøng tõ chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh hµng th¸ng, hµng quý kÞp thêi vµ thanh, quyÕt to¸n ®óng quy ®Þnh cña BHXH ViÖt Nam. 1.3. C¸c chÕ ®é hiÖn hµnh cña BHXH. a). ChÕ ®é trî cÊp èm ®au. ChÕ ®é trî cÊp èm ®au lµ nh»m ®¶m b¶o æn ®Þnh ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä trong lóc t¹m thêi kh«ng cã thu nhËp theo lao ®éng khi nghØ viÖc. Ng­êi lao ®éng nghØ viÖc v× èm ®au, tai n¹n rñi ro mµ cã x¸c nhËn cña tæ chøc y tÕ do Bé Y tÕ quy ®Þnh, ®­îc h­ëng chÕ ®é trî cÊp èm ®au. Ng­êi lao ®éng nghØ viÖc do tù huû ho¹i søc kháe, do say r­îu hoÆc dïng chÊt ma tuý th× kh«ng ®­îc h­ëng trî cÊp èm ®au. Trî cÊp èm ®au ®­îc thÓ hiÖn kh«ng chØ khi ng­êi lao ®éng bÞ èm ®au mµ c¶ khi ng­êi lao ®éng nghØ viÖc ®Ó ch¨m sãc con èm ®au hoÆc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh trî cÊp èm ®au ®­îc tÝnh = 75% møc tiÒn l­¬ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH cña th¸ng tr­íc khi nghØ h­u. b). ChÕ ®é trî cÊp thai s¶n. Thùc hiÖn chÕ ®é trî cÊp thai s¶n chÝnh lµ thÓ hiÖn sù quan t©m ch¨m sãc b¶o vÖ bµ mÑ, trÎ em cña Nhµ n­íc vµ céng ®ång ®èi víi lao ®éng n÷. §ång thêi cßn gãp phÇn thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch d©n sè kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh. Ng­êi lao ®éng nghØ h­ëng trî cÊp thai s¶n (bao gåm kh¸m thai, s¶y thai, sinh con, nu«i con, nu«i con nu«i h­ëng nguyªn l­¬ng khi nghØ) 100% tiÒn l­¬ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH cña th¸ng tr­íc khi nghØ sinh con. c). ChÕ ®é trî cÊp Tai n¹n lao ®éng – BÖnh nghÒ nghiÖp. ChÕ ®é chi tr¶ trî cÊp TNL§ - BNN ®­îc quy ®Þnh bëi møc trî cÊp râ rµng dùa trªn c¬ së tû lÖ suy gi¶m kh¶ n¨ng lao ®éng. ChÕ ®é nµy ®¶m b¶o thu nhËp æn ®Þnh cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng kh«ng may do hä bÞ tai n¹n lao ®éng hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp, ®ång thêi chÕ ®é nµy cßn quy ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi sö dông lao ®éng ®èi víi c¸c tr­êng hîp x¶y ra tai n¹n lao ®éng hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp d). ChÕ ®é h­u trÝ. Thùc hiÖn chÕ ®é h­u trÝ lµ nh»m b¶o ®¶m quyÒn lîi hîp ph¸p cña c«ng d©n sau khi hoµn thµnh xong nghÜa vô lao ®éng víi x· héi. Nã ®¶m b¶o æn ®Þnh cuéc sèng cña ng­êi lao ®éng khi hÕt tuæi lao ®éng vÒ nghØ h­u an d­ìng tuæi giµ. e). ChÕ ®é tö tuÊt. BHXH tö tuÊt lµ kh©u cuèi cïng trong c¸c chÕ ®é BHXH ®èi víi ng­êi lao ®éng. BHXH tö tuÊt võa ¸p dông víi ng­êi ®ang lµm viÖc, võa ¸p dông víi ng­êi ®ang h­ëng l­¬ng h­u trî cÊp hµng th¸ng khi chÕt, nã võa liªn quan ®Õn th©n nh©n, gia ®×nh hä. Do ®ã, ®Ó h­ëng chÕ ®é tö tuÊt th× ng­êi h­ëng tö tuÊt ph¶i ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn theo luËt ®Þnh. 2. Qu¶n lý viÖc thùc hiÖn BHXH cho ng­êi lao ®éng. 2.1.C«ng t¸c cÊp sæ. a).Quy ®Þnh cÊp sæ BHXH. C¨n cø vµo §iÒu 111 LuËt sè: 71/2006/QH11 quy ®Þnh vÒ cÊp sæ BHXH nh­ sau: - Trong thêi h¹n 30 ngµy, kÓ tõ ngµy giao kÕt hîp ®ång lao ®éng, hîp ®ång lµm viÖc hoÆc tuyÓn dông, ng­êi sö dông lao ®éng, nép hå s¬ tham gia BHXH cho tæ chøc BHXH theo quy ®Þnh: + Tê khai c¸ nh©n cña ng­êi lao ®éng theo mÉu do tæ chøc BHXH quy ®Þnh. + Danh s¸ch ng­êi lao ®éng tham gia BHXH b¾t buéc do ng­êi sö dông lao ®éng lËp. - Trong thêi h¹n hai m­¬i ngµy, kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc hå s¬ hîp lÖ cña ng­êi tham gia BHXH tù nguyÖn tæ chøc BHXH ph¶i cÊp sæ BHXH; tr­êng hîp kh«ng cÊp th× ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n vµ nªu râ lý do. b).Tr×nh tù cÊp sæ BHXH C¬ quan BHXH kiÓm tra danh s¸ch lao ®éng ®Ò nghÞ cÊp sæ BHXH, ®èi chiÕu víi danh s¸ch lao ®éng ®· nép BHXH hµng th¸ng trong tõng giai ®o¹n.Sau khi kiÓm tra thÊy khíp ®óng, c¬ quan BHXH tiÕn hµnh cÊp sæ BHXH. + Ng­êi sö dông lao ®éng sau khi ®· ®­îc nhËn sæ BHXH tiÕn hµnh ghi sæ cho tõng ng­êi lao ®éng trªn c¬ së danh s¸ch lao ®éng ®­îc c¬ quan BHXH xÐt duyÖt cÊp sæ BHXH vµ tê khai ®­îc xÐt duyÖt cña tõng ng­êi lao ®éng. + Ng­êi lao ®éng ®­îc cÊp sæ BHXH ph¶i ký ghi râ hä tªn vµo chç quy ®Þnh trªn sæ BHXH, kh«ng ®­îc uû quyÒn ký thay tr­êng hîp bÞ tµn tËt hoÆc kh«ng biÕt ch÷ ng­êi lao ®éng ph¶i ®iÓm chØ vµo chç ch÷ ký vµ ng­êi sö dông lao ®éng ghi râ hä tªn vµo chç quy ®Þnh thay ng­êi lao ®éng. 2.2. T×nh h×nh cÊp ph¸t sæ BHXH cña BHXH TØnh Yªn B¸i. C«ng t¸c cÊp sæ, ghi sæ vµ thÈm ®Þnh sæ BHXH ®­îc thùc hiÖn ®óng theo quy ®Þnh cña BHXH ViÖt Nam. C«ng t¸c cÊp qu¶n lý sæ BHXH trªn toµn tØnh ®Õn n¨m 2004 lµ 39.600 sæ chiÕm tû lÖ 98,2%; Sæ cÊp hoµn chØnh 34.480 ®¹t 87,1%; sè sæ kh«ng hoµn chØnh 5.120 trªn tæng sè ®èi t­îng tham gia BHXH trªn ®Þa bµn toµn tØnh ®ang qu¶n lý chiÕm 12,9%. Thùc hiÖn cÊp ph¸t phiÕu KCB cho 100% sè lao ®éng ®¨ng ký tham gia ®ãng BHXH vµ trªn 100% sè ®èi t­îng tham gia BHYT tù nguyÖn ®Çy ®ñ kÞp thêi. Tuy nhiªn viÖc lËp danh s¸ch ®Ò nghÞ cÊp sæ BHXH ch­a thùc hiÖn tèt viÖc ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c néi dung yªu cÇu biÓu mÉu ®· quy ®Þnh vµ ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ quy tr×nh cÊp sæ theo yªu cÇu cña BHXH ViÖt Nam. Qua kiÓm tra 22 sæ BHXH t¹i c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng, cã 8 sæ lµ ch­a ®¹t yªu cÇu. Sæ BHXH cÊp ch­a hoµn chØnh trªn toµn ®Þa bµn tØnh Yªn B¸i, cßn tån ®äng lín nh­ng ®¬n vÞ ch­a cã kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó kh¾c phôc gi¶i quyÕt sè tån ®äng trªn, mét sè ®¬n vÞ lao ®éng ch­a l­u ®Çy ®ñ biªn b¶n giao nhËn sæ BHXH. Bªn c¹nh ®ã, nhËn thøc cña ng­êi lao ®éng cßn h¹n chÕ trong viÖc kª khai râ rµng qu¸ tr×nh tham gia BHXH, ng­êi sö dông lao ®éng còng thiÕu sù quan t©m chØ ®¹o ®Ó cÊp sæ. C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé thiÕu ®ång bé còng g©y nªn rÊt khã kh¨n trong c«ng viÖc cÊp ph¸t sæ cho ng­êi lao ®éng. 3. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh chi t¹i BHXH TØnh Yªn B¸i. N¨m 2006, BHXH TØnh Yªn B¸i thùc hiÖn gi¸m ®Þnh kÞp thêi, ®óng chÕ ®é ®­îc 866,950 hå s¬ kh¸m ch÷a bÖnh, víi chi phÝ : 44 tû ®ång t¨ng 19 tû ®ång so víi cïng kú n¨m 2005 vµ thÈm ®Þnh 31,834 hå s¬ chi èm ®au, thai s¶n, d­ìng søc, víi sè tiÒn chi trªn 15,6 tû ®ång. Trong tØnh: 860,304 ng­êi, víi chi phÝ : 36,5 tû ®ång. §a tuyÕn: 6,645 ng­êi, víi chi phÝ : 7,6 tû ®ång èm ®au: 22,630 ng­êi, víi chi phÝ: 5,916,703,700 ®ång Thai s¶n: 1,294 ng­êi, víi chi phÝ: 6,375,007,600 ®ång D­ìng søc: 7,910 ng­êi, víi chi phÝ: 3,347,710,000 ®ång §· t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kh¸m ch÷a bÖnh vµ cÊp ph¸t thuèc BHYT ë c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh. Trong n¨m ®· tæ chøc kiÓm tra 12 phßng kh¸m khu vùc vµ c¸c tr¹m y tÕ x·, qua kiÓm tra ®· ph¸t hiÖn mét sè ®¬n vÞ qu¶n lý lao ®éng tÝnh c«ng nghØ èm ch­a ®óng quy ®Þnh ®· xuÊt to¸n sè tiÒn 7.468.300 ®ång. Th­êng xuyªn më líp tËp huÊn nghiÖp vô gi¸m ®Þnh y tÕ cho c¸n bé gi¸m ®Þnh trong tØnh, nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô ®­îc ph©n c«ng. 4. Ph­¬ng thøc chi tr¶ cña BHXH TØnh Yªn B¸i. Hµng th¸ng, BHXH TØnh Yªn B¸i ®· tæ chøc cÊp ph¸t cho BHXH c¸c huyÖn h¬n 30 tû ®ång dïng ®Ó chi tr¶ cho c¸c lo¹i ®èi t­îng h­ëng BHXH. ViÖc tæ chøc chi tr¶ ®­îc BHXH ViÖt Nam qui ®Þnh theo hai ph­¬ng thøc chÝnh sau: - Chi tr¶ trùc tiÕp: C¬ quan BHXH c¸c cÊp trùc tiÕp chi tr¶ ®Õn tõng ®èi t­îng h­ëng BHXH. - Chi tr¶ gi¸n tiÕp: Th«ng qua c¸c ®¬n vÞ ®¹i lý vµ thanh to¸n chi tr¶ c¸c kho¶n trî cÊp BHXH cho ®èi t­îng. Chi tr¶ trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, c¬ quan BHXH cÇn ph¶i ®¹t ®­îc môc ®Ých lµ chi tr¶ nhanh, thanh quyÕt to¸n kÞp thêi tiÒn chi tr¶ ®¶m b¶o ®óng, ®ñ ®Õn tËn tay ®èi t­îng. phÇn iii: ph­¬ng h­íng vµ mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu chi cña bhxh tØnh yªn b¸i. 1.Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng c«ng t¸c thu chi cña BHXH TØnh Yªn B¸i. BHXH lµ mét chÝnh s¸ch lín cña §¶ng vµ Nhµ n­íc mang tÝnh x· héi vµ nh©n ®¹o s©u s¾c thÓ hiÖn sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®èi víi ng­êi lao ®éng. Song sù ph¸t triÓn BHXH cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, do vËy viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ngµnh BHXH ViÖt Nam ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc còng nh­ mçi ®Þa ph­¬ng. Do vËy ph­¬ng h­íng ®­îc ®Ò ra cho ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn ngµnh BHXH tØnh Yªn B¸i ®Õn n¨m 2010 lµ: 1.TÝch cùc më réng ®èi t­îng tham gia BHXH, BHYT diÖn b¾t buéc träng t©m lµ lao ®éng ®ang lµm viÖc ë c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ngoµi quèc doanh, hé kinh doanh c¸ thÓ, tõng b­íc thùc hiÖn BHXH cho mäi ng­êi lao ®éng, BHYT toµn d©n theo chñ tr­¬ng cña §¶ng; h¹n chÕ møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng bá lao ®éng ra ngoµi danh s¸ch tham gia BHXH. PhÊn ®Êu thùc hiÖn cÊp sæ BHXH cho mäi ng­êi tham gia ®ãng BHXH. 2. N©ng cao vai trß cña quü BHXH trong viÖc ®¶m b¶o chi l­¬ng h­u vµ c¸c chÕ ®é trî cÊp. §ång thêi tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n­íc. 3. Tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c vµ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý cña ngµnh hßa nhËp víi xu thÕ qu¶n lý BHXH ë c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nh­ lµ qu¶n lý c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc, qu¶n lý tµi chÝnh, tµi s¶n, qu¶n lý c¸c nguån kinh phÝ, qu¶n lý c¸c nguån chi BHXH, ®Æc biÖt lµ chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh BHYT. Mét mÆt c«ng khai minh b¹ch c¸c nguån chi, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch, mÆt kh¸c t¨ng c­êng c«ng t¸c gi¸m ®Þnh, kiÓm tra, kiÓm so¸t ®Ó ®¶m b¶o chi ®óng theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. 4. Khai th¸c tèi ®a c¸c ®èi t­îng thuéc diÖn b¾t buéc tham gia BHXH, gãp phÇn h¹n chÕ tÝnh rñi ro trong ho¹t ®éng BHXH bëi lÏ ho¹t ®éng BHXH trªn nguyªn t¾c lÊy sè ®«ng bï sè Ýt c¸c ®èi t­îng tham gia. 5. Kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho ®éi ngò lµm c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh BHXH nãi chung vµ c«ng t¸c thu chi nãi riªng tõ cÊp c¬ së ®Õn cÊp tØnh. T¨ng c­êng c¸c ph­¬ng tiÖn vµ biÖn ph¸p qu¶n lý nh»m ®¹t c¸c môc tiªu thu, chi ®óng, ®ñ, kÞp thêi. 2. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu chi cña BHXH TØnh Yªn B¸i. 2.1. Gi¶i ph¸p cho c«ng t¸c thu BHXH, BHYT. 1.T¨ng c­êng c«ng t¸c ph©n c«ng c¸n bé chuyªn qu¶n lý trùc tiÕp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng, n¾m ch¾c t×nh h×nh qu¶n lý lao ®éng t¹i c¸c ®¬n vÞ, t×nh h×nh biÕn ®éng lao ®éng, biÕn ®éng quü l­¬ng, n¾m b¾t kÞp thêi thêi ®iÓm n©ng l­¬ng cña tõng ng­êi lao ®éng, thêi h¹n n©ng l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. Cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o quü l­¬ng trÝch nép BHXH. 2. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nghiÖp vô qu¶n lý ®èi t­îng tham gia BHXH, tiÒn l­¬ng lµm c¨n cø ®ãng BHXH cña tõng ng­êi lao ®éng t¹i c¸c thêi ®iÓm kÕt thóc vµ më ®Çu n¨m tµi chÝnh. Hµng n¨m ng­êi sö dông lao ®éng lËp danh s¸ch lao ®éng vµ quü l­¬ng trÝch nép BHXH. §Èy m¹nh tiÕn ®é thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh øng dông c«ng nghÖ – th«ng tin trong qu¶n lý lao ®éng, quü l­¬ng lµm c¨n cø trÝch nép BHXH. 3. Th­êng xuyªn tuyªn truyÒn, vËn ®éng c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng thùc hiÖn ®ãng BHXH cho ng­êi lao ®éng theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. §ång thêi t¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn chÕ ®é chÝnh s¸ch BHXH cho ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng. Dùa vµo tæ chøc c«ng ®oµn t¹i c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng ®Ó lµm tèt c«ng t¸c tuyªn truyÒn, trªn c¬ së ®ã sÏ t¹o nªn søc Ðp ®èi víi ng­êi sö dông lao ®éng. 4. Phèi hîp víi thanh tra lao ®éng t¹i c¸c ®¬n vÞ, Liªn ®oµn c¸c cÊp, tæ chøc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn Bé luËt Lao ®éng t¹i c¸c ®¬n vÞ ng­êi sö dông lao ®éng. Thùc hiÖn xö lý nghiªm minh ®èi víi nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng cè ý trèn tr¸nh viÖc khai b¸o ®Çy ®ñ lao ®éng vµ quü l­¬ng. Trong c«ng t¸c xö lý cÇn thiÕt ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña tõng ng­êi vµ xö lý theo luËt ®Þnh ®èi víi ng­êi sö dông lao ®éng, chó träng c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Qu¶n lý chÆt chÏ ®èi t­îng thuéc diÖn b¾t buéc tham gia BHXH vµ quü l­¬ng trÝch nép BHXH ®Ó ®Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p ®«n ®èc thùc hiÖn trÝch nép BHXH vµ qu¶n lý tiÒn thu BHXH. 5. T¨ng c­êng c«ng t¸c ph©n c«ng c¸n bé chuyªn qu¶n lý trùc tiÕp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng, th­êng xuyªn b¸m s¸t c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng ®Ó ®«n ®èc tiÕn hµnh thùc hiÖn nép BHXH. 6. Coi träng viÖc phèi hîp víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn, ®oµn thÓ trong viÖc thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch BHXH vµ ®Æc biÖt tranh thñ sù quan t©m cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn v× ®ã lµ nÒn t¶ng cho viÖc thùc hiÖn vµ trÝch nép BHXH ®Çy ®ñ. 7. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra thanh tra liªn ngµnh ®Ó cã xö lý nghiªm tóc ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ, c¸ nh©n kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô trÝch nép BHXH. X©y dùng hÖ thèng luËt ph¸p liªn quan ®Õn viÖc tæ chøc thùc hiÖn BHXH, BHYT ®ång bé, c¸c chÕ tµi xö ph¹t nghiªm minh ®Ó gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng tr©y ú, nî ®äng, trèn ®ãng BHXH, BHYT cho ng­êi lao ®éng. §ång thêi ®éng viªn biÓu d­¬ng, khen th­ëng nh÷ng doanh nghiÖp vµ ng­êi chñ sö dông lao ®éng tÝch cùc tham gia BHXH. §èi víi c¸c ®¬n vÞ cßn nî ®äng BHXH cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch thanh to¸n vµ thanh to¸n døt ®iÓm kh«ng ®Ó kÐo dµi. 8. C­¬ng quyÕt g¾n viÖc thu nép BHXH víi viÖc xÐt duyÖt c¸c chÕ ®é BHXH. BHXH tõ tØnh ®Õn huyÖn tham m­u cho l·nh ®¹o ngµnh vµ cÊp uû ®Þa ph­¬ng t¨ng c­êng c«ng t¸c thu BHXH, chÞu tr¸ch nhiÖm ®Çy ®ñ vÒ quyÒn lîi, nghÜa vô cña ng­êi lao ®éng tham gia BHXH. 9. Phèi hîp c¸c cÊp, c¸c ngµnh tæ chøc kiÓm tra ®Þnh kú, chuyªn ®Ò ®Ó c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh thu nép BHXH. 10. H­íng dÉn cho c¸c ®¬n vÞ lËp danh s¸ch ®¨ng ký ®ãng BHXH vµ tham gia BHYT tù nguyÖn. Thùc hiÖn ký kÕt hîp ®ång víi c¸c ®¹i lý cÊp thÎ kh¸m ch÷a bÖnh kÞp thêi, ®ång thêi theo dâi c¸c ®èi t­îng chuyÓn ®i, nghØ viÖc ph¶i thu håi phiÕu kh¸m ch÷a bÖnh b¾t buéc bëi lÏ hiÖn nay vÉn cßn mét sè ®¬n vÞ thùc hiÖn c«ng t¸c thu BHXH tù nguyÖn nh­ng BHXH ch­a ký hîp ®ång vµ thanh lý hîp ®ång. 2.2. Gi¶i ph¸p cho c«ng t¸c chi tr¶ BHXH, BHYT. §Ó t¹o niÒm tin t­ëng cña ®èi t­îng vµ cña ng­êi lao ®éng khi hä tham gia BHXH, c¬ quan BHXH ®· x¸c ®Þnh c«ng t¸c chi tr¶ c¸c chÕ ®é BHXH lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m víi môc tiªu “ Chi ®óng, chi ®ñ vµ chi kÞp thêi cho ®èi t­îng”. C«ng t¸c chi tr¶ cho ®èi t­îng h­ëng BHXH kh«ng nh÷ng cã ý nghÜa vÒ mÆt x· héi mµ cßn cã ý nghÜa kinh tÕ vµ chÝnh trÞ rÊt lín, kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o cuéc sèng hµng ngµy cña hµng triÖu ®èi t­îng mµ cßn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc æn ®Þnh trËt tù vµ an toµn x· héi. Nh­ng bªn c¹nh ®ã cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n ®­îc ®Æt ra cho c«ng t¸c chi tr¶ BHXH, BHYT cho ng­êi lao ®éng. D­íi ®©y lµ mét sè nh÷ng gi¶i ph¸p phÇn nµo gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nan gi¶i ®ã: 1. Tæ chøc, gi¶i quyÕt, thùc hiÖn tèt nhiÖm vô chi tr¶ l­¬ng h­u, trî cÊp BHXH, tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp hµng th¸ng ®óng, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ an toµn ®Õn tËn tay ®èi t­îng ®­îc h­ëng sè tiÒn chi tr¶ tr­íc 10 ngµy hµng th¸ng, ®¶m b¶o an toµn, chÝnh x¸c. §ång thêi ph¶i cã sù céng t¸c chÆt chÏ cña c¸c ®¹i diÖn chi tr¶ ë x·, ph­êng, thÞ trÊn, c¸c ®¬n vÞ sö dông lao ®éng vµ ®èi t­îng h­ëng BHXH ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn tèt trong c«ng t¸c chi tr¶ 2. TØnh Yªn B¸i lµ mét tØnh miÒn nói, cã rÊt nhiÒu x· ë vïng s©u vïng xa mµ ®èi t­îng h­ëng chÕ ®é h­ëng BHXH Ýt, do vËy tæ chøc chi tr¶ cho ®èi t­îng h­ëng chÕ ®é ë nh÷ng ®Þa ph­¬ng nµy gÆp nhiÒu khã kh¨n. V× thÕ, BHXH tØnh cÇn thùc hiÖn tèt m« h×nh chi tr¶ gi¸n tiÕp. Víi m« h×nh nµy yªu cÇu sè tiÒn chi tr¶ ®­îc chi tr¶ kÞp thêi vµ tËn tay ®èi t­îng nh­ng BHXH tØnh Yªn B¸i cÇn ph¶i t¨ng c­êng kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh, qu¶n lý ®èi t­îng vµ ®ång thêi tuyªn truyÒn, tËp huÊn nghiÖp vô c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ BHXH cho c¸c x·, ph­êng, thÞ trÊn ®Ó triÓn khai kÞp thêi cho ®èi t­îng vµ ng­êi lao ®éng hiÓu vµ nhËn thøc ®óng vÒ chÝnh s¸ch BHXH. 3. Th«ng qua c«ng t¸c chi tr¶ cÇn ph¶i kiÓm tra, kiÓm so¸t, qu¶n lý chÆt chÏ tõng lo¹i ®èi t­îng, c¾t gi¶m kÞp thêi ®èi t­îng chÕt, hÕt h¹n h­ëng vµ t¹m dõng (kh«ng chi tr¶) nh÷ng ®èi t­îng dïng hå s¬ gi¶ ®Ó h­ëng chÕ ®é BHXH. 4. CÇn quy ®Þnh thêi gian tham gia BHXH bao l©u míi ®­îc h­ëng chÕ ®é trî cÊp thai s¶n vµ bÖnh dµi ngµy ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng l¹m dông quü BHXH nh­ hiÖn nay. 5. T¹i c¸c ®iÓm chi tr¶ th­êng xuyªn cã c¸n bé BHXH cña thµnh phè, huyÖn thùc hiÖn, kiÓm tra, gi¸m s¸t vµ gi¶i ®¸p nh÷ng v­íng m¾c cña ®èi t­îng tham gia BHXH, BHYT. 6. C«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng lu«n g¾n liÒn víi ho¹t ®éng chi tr¶, phôc vô cho viÖc chi tr¶ ®¶m b¶o kÞp thêi, ®Çy ®ñ. Do vËy, BHXH TØnh Yªn B¸i cÇn chØ ®¹o BHXH c¸c huyÖn thùc hiÖn qu¶n lý ®èi t­îng t¹i x· ph­êng theo tæ d©n phè ®¶m b¶o cho viÖc khai th¸c vµ phôc vô kÞp thêi c«ng t¸c chi tr¶, ®ång thêi x¸c lËp mèi liªn hÖ nghiÖp vô tõ tØnh ®Õn huyÖn ®¶m b¶o hå s¬ ®­îc qu¶n lý vµ khai th¸c ®óng víi môc ®Ých yªu cÇu cña ngµnh. 2.3. Mét sè ý kiÕn, ®Ò xuÊt kh¸c:. 1. øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô thu, chi, gi¶i quyÕt chÕ ®é chÝnh s¸ch, qu¶n lý hå s¬, thanh to¸n chi phÝ kh¸m ch÷a bÖnh ngo¹i tró t¹i c¸c bÖnh viÖn ®­îc tèt vµ ®ång bé h¬n gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý tõng b­íc hiÖn ®¹i vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. 2. §Ó thu hót vµ khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia BHYT th× vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i n©ng cao chÊt l­îng phôc vô thËt tèt ®èi t­îng tham gia BHYT. Do vËy BHXH tØnh, huyÖn, thµnh phè cÇn cã mèi quan hÖ thËt tèt víi c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh ®Ó n©ng cao th¸i ®é tËn t×nh, c«ng b»ng cña c¸c b¸c sü, y t¸ trong c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh, t¹o niÒm tin vµ c«ng b»ng cho ng­êi tham gia BHYT. 3. BHXH tØnh nªn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c cuéc thi c¸n bé giái theo c¸c chuyªn ®Ò cho c¸c c¸n bé c«ng chøc ®ang ®¶m nhiÖm c«ng t¸c thu, chi BHXH, BHYT tõ tØnh ®Õn huyÖn ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao nghiÖp vô vµ tinh thÇn thi ®ua trong c«ng t¸c. §ã chÝnh lµ ®éng lùc gióp BHXH TØnh Yªn B¸i hoµn thµnh tèt nhiÖm vô do BHXH ViÖt Nam giao. phÇn kÕt luËn Cã thÓ nãi r»ng, mÆc dï gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c BHXH nh­ng nh÷ng kÕt qu¶ mµ BHXH TØnh Yªn B¸i ®· ®¹t ®­îc trong ba n¨m 2004 – 2006 lµ rÊt lín. Cïng víi sù chØ ®¹o trùc tiÕp, toµn diÖn cña BHXH ViÖt Nam, cña TØnh uû – UBND TØnh Yªn B¸i vµ sù nç lùc phÊn ®Êu kh«ng biÕt mÖt mái cña toµn thÓ c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc toµn ngµnh nªn trong 3 n¨m, ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 ®· hoµn thµnh toµn diÖn vµ xuÊt s¾c c¸c nhiÖm vô, chØ tiªu, kÕ ho¹ch ®­îc giao. NhiÒu mÆt c«ng t¸c ®· ®¹t nh÷ng thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ, thu BHXH, BHYT b¾t buéc ®¹t 110% kÕ ho¹ch, më réng ®èi t­îng tham gia BHXH, BHYT; Thùc hiÖn BHYT tù nguyÖn ®¹t 135% kÕ ho¹ch giao víi 74,525 ®èi t­îng tham gia vµ sè tiÒn thu ®­îc trªn 4 tû ®ång; Chi BHXH, BHYT gÇn 600 tû ®ång ®¶m b¶o kÞp thêi, ®Çy ®ñ, thuËn tiÖn, ®óng quy ®Þnh vµ an toµn quü; Gi¶i quyÕt cho hµng v¹n l­ît ng­êi h­ëng c¸c chÕ ®é BHXH dµi h¹n vµ ng¾n h¹n kÞp thêi, ®óng chÕ ®é chÝnh s¸ch vµ kh«ng sai sãt; Tæ chøc tèt c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh cho trªn 45 v¹n ®èi t­îng ®¶m b¶o quyÒn lîi vµ c©n ®èi ®­îc quü KCB – BHYT; Tæ chøc tèt c«ng t¸c tiÕp c«ng d©n, gi¶i quyÕt khiÕu n¹i tè c¸o cña c«ng d©n theo ph¸p luËt vµ theo quy ®Þnh cña ngµnh; §Èy m¹nh c«ng t¸c c¶i c¸ch hµnh chÝnh, qu¶n lý tµi chÝnh, thùc hµnh tiÕt kiÖm vµ phßng chèng tham nhòng; §Èy m¹nh phong trµo thi thua yªu n­íc,...TiÕp tôc ph¸t huy truyÒn thèng lµ ®¬n vÞ ®­îc Chñ tÞch n­íc tÆng th­ëng Hu©n ch­¬ng Lao ®éng h¹ng III vµ 2 lÇn ®­îc ChØnh phñ tÆng cê thi ®ua xuÊt s¾c. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh qu¶ ®¹t ®­îc nh­ trªn, BHXH TØnh Yªn B¸i cÇn cã sù chuyÓn m×nh v÷ng ch¾c vµ s©u s¾c h¬n trong thêi gian tíi ®Ó cã thÓ ph¸t huy cao h¬n søc m¹nh néi lùc cña m×nh. §ã lµ nh÷ng néi dung mµ em thÊy BHXH TØnh Yªn B¸i cÇn quan t©m ë trong c«ng t¸c thu vµ chi cña m×nh. Vµ ®ã lµ nh÷ng néi dung gîi ý cho em ®i s©u h×nh thµnh luËn v¨n cña m×nh sau nµy. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c B¸c, c¸c anh chÞ c¸n bé, chuyªn viªn phßng KÕ ho¹ch – Tµi chÝnh BHXH TØnh Yªn B¸i, cïng c¸m ¬n thÇy NguyÔn Nh­ H¹nh ®· cã sù chØ b¶o tËn t×nh em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ lËp b¸o c¸o thùc tËp nµy.