Đề tài Quy trình công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình tỷ lệ 1:25.000 bằng ảnh vệ tinh SPOT-5

Công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình bằng ảnh hàng không đã và đang trở thành công nghệ truyền thống ở Việt Nam cũng như trên nhiều quốc gia khác trên thế giới. Từ trước đến nay chúng ta sử dụng ảnh hàng không làm nguồn tư liệu chính và ảnh hàng không đã đáp ứng được yêu cầu về độ chính xác thành lập bản đồ. Nhưng với đòi hỏi của thực tế hiện nay thì sử dụng ảnh hàng không cho mục đích thành lập hoặc hiện chỉnh bản đồ đã có nhiều hạn chế do tính thời sự của ảnh. Trong những năm gần đây với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ đặc biệt là khoa học vũ trụ thì việc ứng dụng công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình bằng ảnh vệ tinh ngày càng rộng rãi và đã phát huy được những hiệu quả rất lớn trong việc làm mới nội dung bản đồ. Tuy nhiên, lĩnh vực hiện chỉnh bản đồ trong thực tiễn sản xuất vẫn còn nhiều vướng mắc như vấn đề đa dạng của tài liệu bản đồ gốc hiện có, vấn đề về việc lựa chọn quy trình công nghệ nào để áp dụng cho phù hợp với con người, máy móc trang bị, phần mềm Thực tế các sản phẩm hiện chỉnh bản đồ đã được đưa vào sử dụng, song số lượng chưa nhiều, chưa đáp ứng được nhu cầu của tất cả các lĩnh vực. Vì vậy đòi hỏi phải đưa ra một quy trình công nghệ hiện để hiện chỉnh bản đồ địa hình trong thời gian ngắn nhất nhưng vẫn đảm bảo được tính kinh tế - kỹ thuật. Để giải quyết tính cấp thiết đó em đã tham gia nghiên cứu đề tài: “Quy trình công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình tỷ lệ 1:25.000 bằng ảnh vệ tinh SPOT-5”. Nội dung chính của đề tài này được trình bày trong bốn chương: Chương 1: Bản đồ địa hình và các phương pháp hiện chỉnh bản đồ địa hình Chương 2: Tư liệu viễn thám và khả năng ứng dụng trong công tác hiện chỉnh bản đồ địa hình Chương 3: Quy trình công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình tỷ lệ 1:25.000 bằng ảnh vệ tinh SPOT-5 Chương 4: Kết quả thực nghiệm sử dụng ảnh vệ tinh SPOT-5 để hiện chỉnh bản đồ địa hình

pdf81 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1771 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Quy trình công nghệ hiện chỉnh bản đồ địa hình tỷ lệ 1:25.000 bằng ảnh vệ tinh SPOT-5, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
p b»ng nhiÒu ®­êng kh¸c nhau, nªn viÖc b¶o mËt gÆp nhiÒu khã kh¨n. Tõ nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña hai ph­¬ng ph¸p trªn cïng víi sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña khoa häc c«ng nghÖ hiÖn nay ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ tin häc. Th× viÖc ¸p dông quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å theo ph­¬ng ph¸p sè vµo s¶n xuÊt thùc tÕ lµ mét ph­¬ng ph¸p võa ®¶m b¶o tÝnh kü thuËt võa mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. ChÝnh v× vËy trong ®å ¸n nµy em ¸p dông quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh theo ph­¬ng ph¸p sè. 3.2 DiÔn gi¶i c¸c b­íc cña quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å theo ph­¬ng ph¸p sè 3.2.1 C«ng t¸c chuÈn bÞ vµ thiÕt kÕ Khi hiÖn chØnh b»ng b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh vÖ tinh c«ng t¸c chuÈn bÞ còng t­¬ng tù nh­ khi hiÖn chØnh b»ng ¶nh hµng kh«ng vµ bao gåm c¸c b­íc: 1- Thu thËp, ®¸nh gi¸ vµ hÖ thèng ho¸ t­ liÖu Thu thËp tµi liÖu lµ giai ®o¹n ®Çu tiªn nh­ng hÕt søc quan träng cña c«ng t¸c chuÈn bÞ. Bªn c¹nh viÖc sö dông t­ liÖu chÝnh lµ ¶nh vÖ tinh th× cÇn thu thËp c¸c tµi liÖu kh¸c nh­: - B¶n ®å ®Þa h×nh c¸c lo¹i tû lÖ thuéc khu vùc nghiªn cøu. - C¸c ®iÓm to¹ ®é vµ ®é cao Nhµ n­íc, kÕt qu¶ ®o khèng chÕ GPS. - C¸c v¨n b¶n ph¸p lý dïng trong thiÕt kÕ vµ thi c«ng nh­: Quy ph¹m thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh, quy ph¹m hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh, ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh, quy ®Þnh kü thuËt sè ho¸ b¶n ®å ®Þa h×nh c¸c lo¹i tû lÖ; c¸c quyÕt ®Þnh, th«ng t­ h­íng dÉn… §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 51 - - C¸c b¶n ®å chuyªn ®Ò, c¸c tµi liÖu ®o vÏ chuyªn dïng nh­: B¶n ®å ®Þa chÝnh, b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt, hiÖn tr¹ng líp phñ bÒ mÆt, tµi liÖu vÒ biªn giíi vµ ®Þa giíi hµnh chÝnh (b¶n ®å 364/CT), tµi liÖu vÒ giao th«ng, b¶n ®å ®Þa h×nh ®¸y biÓn cã ë mét sè vïng biÓn ®Ó chuyÓn c¸c yÕu tè ®Þa h×nh ®¸y biÓn lªn. Ngoµi ra cßn cã c¸c tµi liÖu chuyªn ngµnh nh­ m¹ng l­íi thuû v¨n, l­íi ®iÖn, hÖ thèng ®ª ®iÒu… ®­îc dïng ®Ó tham kh¶o vµ bæ sung trong c«ng t¸c ®iÒu vÏ. Tr­íc khi tiÕn hµnh hiÖn chØnh th× tÊt c¶ c¸c tµi liÖu thu thËp ®­îc ®Òu ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu tra, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ møc ®é sö dông cña c¸c lo¹i th«ng tin, t­ liÖu hiÖn cã; trong ®ã cã c¶ viÖc tiÕn hµnh kh¶o s¸t ngoµi thùc ®Þa. Trªn c¬ së ®ã ®­a ra c¸c chØ dÉn møc ®é sö dông tõng lo¹i t­ liÖu vµo môc ®Ých hiÖn chØnh. Nh÷ng tµi liÖu ¶nh vµ b¶n ®å chuyªn ®Ò thu ®­îc ph¶i hÖ thèng ho¸ theo tõng néi dung cÇn hiÖn chØnh: tµi liÖu v¨n b¶n, b¶n ®å phôc vô cho viÖc hiÖn chØnh theo yÕu tè d¹ng ®iÓm, d¹ng tuyÕn vµ d¹ng diÖn…Cã nh­ vËy, míi ®¶m b¶o nguyªn t¾c thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi, lùa chän ®­îc yÕu tè néi dung chÝnh, phô trªn tõng ph¹m vi hiÖn chØnh. 2- Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm ®Þa lý khu vùc hiÖn chØnh Dùa trªn c¸c tµi liÖu thu thËp ®­îc, tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa lý khu vùc liªn quan ®Õn néi dung cÇn hiÖn chØnh nh­: - TÝnh chÊt vµ møc ®é biÕn ®æi cña c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ x· héi trong ph¹m vi nghiªn cøu. - Ph©n khu vùc hoÆc t¸ch riªng tõng yÕu tè cÇn hiÖn chØnh. §©y chÝnh lµ mét phÇn kÕt qu¶ nghiªn cøu thiÕt kÕ kü thuËt cho b¶n ®å hiÖn chØnh. 3- §¸nh gi¸ b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh ViÖc ®¸nh gi¸ b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh vÒ chÊt l­îng vµ tÝnh hiÖn thêi sÏ gióp cho viÖc n¾n ¶nh phï hîp víi b¶n ®å vÒ c¬ së to¸n häc, hÖ thèng to¹ ®é, ®é cao, néi dung ký hiÖu, còng nh­ h×nh thøc thÓ hiÖn. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng c¸ch ®èi chiÕu c¬ së khèng chÕ mÆt ph¼ng, ®é cao cña b¶n ®å víi c¸c chØ tiªu kü thuËt t­¬ng øng trong quy ph¹m hiÖn hµnh. Trong §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 52 - khi thùc hiÖn cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o kü thuËt hiÖn chØnh còng nh­ b¶ng thèng kª to¹ ®é, ®é cao c¸c ®iÓm tr¾c ®Þa vµ lý lÞch b¶n ®å. 4- LËp thiÕt kÕ kü thuËt - dù to¸n vµ c¸c chØ dÉn biªn tËp Khi b­íc vµo hiÖn chØnh ng­êi thùc hiÖn ph¶i lËp thiÕt kÕ kü thuËt - dù to¸n (luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt) bao gåm c¸c c«ng viÖc nh­: nghiªn cøu t×nh h×nh ®Æc ®iÓm khu vùc cÇn hiÖn chØnh; nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng th«ng tin t­ liÖu; x¸c ®Þnh râ ph­¬ng ph¸p c«ng nghÖ ¸p dông cho tõng ph­¬ng ¸n thi c«ng hiÖn chØnh b¶n ®å cho c¸c tû lÖ kh¸c nhau tuú theo møc ®é biÕn ®æi néi dung cña b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh nhiÒu hay Ýt; ®­a ra c¸c quy ®Þnh cho tõng kh©u s¶n xuÊt vµ ®Ò ra c¸c ph­¬ng ¸n an toµn lao ®éng - tæ chøc thi c«ng, lËp dù to¸n c«ng tr×nh. Trong tr­êng hîp hiÖn chØnh nhiÒu m¶nh b¶n ®å ë nhiÒu khu vùc kh¸c nhau, nhÊt thiÕt ph¶i viÕt chØ dÉn biªn tËp chi tiÕt cho tõng nhãm m¶nh b¶n ®å (nhãm khu vùc ®ång b»ng, ®åi nói, thµnh phè…). 3.2.2 Thµnh lËp b×nh ®å ¶nh vÖ tinh HÇu hÕt c¸c b­íc thµnh lËp b×nh ®å ¶nh vÖ tinh chñ yÕu b»ng ph­¬ng ph¸p sè. C¸c b­íc chñ yÕu cña quy tr×nh thµnh lËp b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ®ang ®­îc ¸p dông t¹i Trung t©m ViÔn th¸m - Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng ®­îc thÓ hiÖn trªn h×nh 3.3. Quy tr×nh nµy bao gåm c¸c c«ng ®o¹n chÝnh: - QuÐt, n¾n b¶n ®å. - NhËp ¶nh sè, quÐt ¶nh t­¬ng tù, xö lý t¨ng c­êng chÊt l­îng h×nh ¶nh. - Chän ®iÓm khèng chÕ ¶nh. - LËp m« h×nh sè ®é cao. - N¾n ¶nh, c¾t ghÐp ¶nh vµ thµnh lËp b×nh ®å ¶nh. - Tr×nh bµy khung b×nh ®å ¶nh. - Ghi ®Üa CD- ROM, in b×nh ®å ¶nh. 1. QuÐt, n¾n b¶n ®å C«ng ®o¹n nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh kh«ng ë d¹ng sè vector. B¶n ®å dïng ®Ó quÐt lµ c¸c tµi liÖu b¶n ®å ®· ®­îc ph©n tÝch lùa chän ®¸p øng yªu cÇu cña b¶n ®å dïng ®Ó hiÖn chØnh vµ cã thÓ lµ b¶n ®å in trªn giÊy, b¶n gèc t¸ch mµu (th­êng lµ phim d­¬ng) hoÆc b¶n tæng hîp nÐt §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 53 - ®en trªn ®Õ trong. C¸c b¶n gèc nµy ph¶i s¹ch sÏ, râ nÐt, ph¶i cã ®ñ ®iÓm mèc ®Ó n¾n, cô thÓ ph¶i cã ®ñ 4 ®iÓm mèc gãc khung vµ c¸c ®iÓm mèc l­íi « vu«ng. H×nh 3.3: Quy tr×nh thµnh lËp b×nh ®å ¶nh vÖ tinh §o KC ngo¹i nghiÖp, t¨ng dµy ®iÓm n¾n ¶nh C«ng t¸c chuÈn bÞ QuÐt b¶n ®å N¾n b¶n ®å sè Chän ®iÓm n¾ntrªn b¶n ®å HiÓn thÞ m« h×nh lËp thÓ ¶nh vÖ tinh N¾n ¶nh sè vÖ tinh møc 3 Thµnh lËp m« h×nh sè ®é cao C¾t ghÐp ¶nh vµ thµnh lËp b×nh ®å ¶nh Tr×nh bµy khung vµ chó gi¶i ¶nh vÖ tinh Ghi ®Üa CD, VCD In Ên Kh«ng ®¹t §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c §¹t §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 54 - ¶nh quÐt b¶n ®å ph¶i râ rµng, cã ®é t­¬ng ph¶n trung b×nh, c¸c dÊu khung to¹ ®é gãc khung ph¶i hiÖn râ, trÞ sè to¹ ®é ph¶i ®äc râ rµng. N¾n b¶n ®å quÐt b»ng c¸c phÇn mÒm nh­ phÇn mÒm IRAS-C. Sau khi n¾n ph¶i hiÖu chØnh ®é t­¬ng ph¶n cña ¶nh n¾n ®Ó cã h×nh ¶nh tèt nhÊt cho viÖc vector ho¸. §é chÝnh x¸c n¾n b¶n ®å quÐt ph¶i ≤ 0,2 mm ë tû lÖ b¶n ®å thµnh lËp. 2. NhËp ¶nh sè, quÐt ¶nh t­¬ng tù, xö lý t¨ng c­êng chÊt l­îng h×nh ¶nh §a sè t­ liÖu ¶nh vÖ tinh d¹ng ë d¹ng sè vµ ®­îc nhËp vµo hÖ thèng xö lý ¶nh sè tõ CD-ROM. D÷ liÖu ¶nh vÖ tinh ®­îc ghi l¹i vµ tæ chøc theo nh÷ng trËt tù nhÊt ®Þnh gäi lµ khu«n d¹ng ¶nh; ®©y lµ sù phèi hîp vÞ trÝ kh«ng gian (hµng, cét) vµ gi¸ trÞ phæ ®Ó thu nhËn, l­u tr÷, thÓ hiÖn vµ ph©n tÝch ¶nh. Khu«n d¹ng BSQ (Band Sequence): Lµ khu«n d¹ng trong ®ã c¸c kªnh phæ ®­îc l­u tuÇn tù hÕt kªnh nµy sang kªnh kh¸c, nghÜa lµ mçi ¶nh t­¬ng øng víi mét kªnh. Khu«n d¹ng BIL (Band Interleaved by Line): Lµ khu«n d¹ng trong ®ã tõng hµng ¶nh ®­îc ghi theo thø tù cña sè kªnh, mçi hµng ®­îc ghi tuÇn tù theo gi¸ trÞ cña c¸c kªnh phæ vµ sau ®ã lÆp l¹i theo thø tù cña tõng hµng. Khu«n d¹ng BIP (Band Interleaved by Pixel): Mçi pixel ®­îc l­u tuÇn tù theo c¸c kªnh, nghÜa lµ c¸c kªnh phæ ®­îc ghi theo hµng vµ cét cña pixel; sau khi kÕt thóc tæ hîp phæ cña pixel nµy l¹i chuyÓn sang tæ hîp phæ cña pixel kh¸c. C¸c d÷ liÖu ¶nh vÖ tinh sè cã thÓ ë c¸c khu«n d¹ng kh¸c nhau; cã lo¹i ¶nh ®· ë d¹ng sè t­¬ng thÝch víi c¸c thiÕt bÞ vµ phÇn mÒm xö lý ¶nh sè hiÖn cã, nh­ng còng cã lo¹i ¶nh tuy ®· ë d¹ng sè nh­ng ch­a ®óng víi khu«n d¹ng t­¬ng thÝch. V× vËy tr­íc khi ®¨ng nhËp d÷ liÖu vµo hÖ thèng th«ng qua phÇn mÒm trung gian, råi sau ®ã míi chuyÓn vÒ ®óng khu«n d¹ng cho phï hîp víi hÖ thèng xö lý ¶nh sè. ChÊt l­îng h×nh ¶nh phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc xö lý phæ. §èi víi mçi lo¹i ¶nh vÖ tinh kh¸c nhau sÏ cã nh÷ng ph­¬ng ¸n xö lý phæ kh¸c nhau. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 55 - Nh­ng kÕt qu¶ cuèi cïng lµ ph¶i ®¶m b¶o vÒ kh¶ n¨ng th«ng tin cña ¶nh ®Ó dÔ ®o¸n ®äc nhÊt. C¸c ph­¬ng ph¸p ®­îc dïng ®Ó xö lý phæ nh­: D·n tuyÕn tÝnh, phi tuyÕn vµ c¸c phin läc (tÇn sè cao: Næi bËt c¸c ®­êng nÐt; tÇn sè thÊp: Gi¶m nhiÔu). §Ó n©ng cao chÊt l­îng h×nh ¶nh phôc vô cho môc ®Ých gi¶i ®o¸n c¸c ®èi t­îng cã thÓ tiÕn hµnh mét sè c«ng viÖc nh­: Sö dông c¸c phÐp t¨ng c­êng chÊt l­îng ¶nh (biÕn ®æi cÊp ®é x¸m, biÕn ®æi histogram, tæ hîp mµu, biÕn ®æi mÇu gi÷a hai hÖ RGB vµ HSI..), chång ghÐp ¶nh phæ mµu vµ toµn s¾c (XS + P), chång ghÐp ¶nh ®a thêi gian, xö lý ph©n tÝch thµnh phÇn chÝnh… 3. Chän ®iÓm khèng chÕ ¶nh C¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh (KCA) ®­îc dïng ®Ó n¾n ¶nh, ®­a ¶nh vÒ hÖ quy chiÕu vµ tû lÖ b×nh ®å ¶nh cÇn thµnh lËp. Ngoµi c¸c ®iÓm ®o KCA tËn dông tõ c¸c kÕt qu¶ ®o cña c¸c c«ng tr×nh tr­íc ®©y, cÇn tiÕn hµnh x¸c ®Þnh bæ sung b»ng ph­¬ng ph¸p ®o ngo¹i nghiÖp. §o ®¹c to¹ ®é ®iÓm KCA ë ngo¹i nghiÖp (dïng c«ng nghÖ ®o GPS hoÆc c¸c thiÕt bÞ x¸c ®Þnh to¹ ®é kh¸c) th× ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ kü thuËt. §iÓm KCA ph¶i lµ c¸c ®iÓm cã to¹ ®é mÆt ph¼ng vµ ®é cao ®­îc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c vµ ph¶i ë c¸c vÞ trÝ cã h×nh ¶nh râ rÖt trªn ¶nh vµ cßn tån t¹i ngoµi thùc ®Þa. Sè l­îng ®iÓm KCA tuú thuéc vµo ph­¬ng ph¸p n¾n ¶nh, lo¹i ¶nh ®­îc sö dông vµ tû lÖ b×nh ®å ¶nh cÇn thµnh lËp. Sè l­îng ®iÓm khèng chÕ cÇn ®o kho¶ng tõ 12 ®iÓm cho mét c¶nh ¶nh, trong ®ã cã 2 ®iÓm dïng ®Ó kiÓm tra. ViÖc bè trÝ ®iÓm KCA mÆt ph¼ng vµ ®é cao cho mét c¶nh ¶nh theo nguyªn t¾c 5 ®iÓm r¶i ®Òu ë s¸t biªn B¾c, 5 ®iÓm r¶i ®Òu ë s¸t biªn Nam vµ 2 ®iÓm ë khu vùc trung t©m. VÞ trÝ ®iÓm n»m c¸ch mÐp biªn khu hiÖn chØnh kh«ng qu¸ 0,2 cm trªn ¶nh vÒ phÝa trong khu vùc hiÖn chØnh. 4. LËp m« h×nh sè ®é cao DEM (Digital Elevation Model) M« h×nh sè ®é cao dïng ®Ó n¾n ¶nh vÖ tinh vÒ ¶nh trùc giao nh»m lo¹i trõ sai sè xª dÞch vÞ trÝ ®iÓm ¶nh do chªnh cao ®Þa h×nh g©y ra. M« h×nh sè ®é cao cã thÓ cã ®­îc tõ c¸c nguån sau: - Tõ kÕt qu¶ ®o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa, tõ ¶nh lËp thÓ hµng kh«ng. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 56 - - Cã ®­îc do vÖ tinh cung cÊp ®èi víi nh÷ng hÖ thèng vÖ tinh cã kh¶ n¨ng chôp ¶nh lËp thÓ. - Tõ b¶n ®å ®Þa h×nh sè cña khu vùc cÇn thµnh lËp b×nh ®å. M« h×nh sè ®é cao ®­îc lËp b»ng c¸ch chuyÓn ®æi tõ b¶n ®å ®Þa h×nh sè cña khu vùc cÇn thµnh lËp b×nh ®å ®­îc thùc hiÖn theo c¸c b­íc sau: - C«ng t¸c chuÈn bÞ. - QuÐt b¶n ®å vµ n¾n b¶n ®å quÐt. - Sè hãa ®­êng b×nh ®é vµ c¸c yÕu tè cÇn thiÕt. - G¸n thuéc tÝnh. - X©y dùng m« h×nh sè ®Þa h×nh. - KiÓm tra giao nép s¶n phÈm. C«ng t¸c chuÈn bÞ ®­îc tiÕn hµnh tr­íc khi quÐt b¶n ®å vµ bao gåm viÖc chän b¶n ®å thÝch hîp cho viÖc sè ho¸ ®Ó lËp m« h×nh sè ®é cao. §Ó n¾n b×nh ®å ¶nh vÖ tinh SPOT tû lÖ 1:10.000 tèi thiÓu cÇn sè ho¸ ®­êng b×nh ®é víi kho¶ng cao ®Òu 30 m trë xuèng, ®èi víi tû lÖ 1: 25.000 lµ 75 m trë xuèng, víi tû lÖ 1: 50.000 lµ 150 m trë xuèng. §Ó lËp DEM ph¶i sè ho¸ c¸c ®­êng b×nh ®é cÇn thiÕt, c¸c ®iÓm ®é cao ®Æc tr­ng vµ hÖ thuû v¨n khu hiÖn chØnh. Khi sè ho¸ ng­êi thùc hiÖn ph¶i kiÓm tra tû mØ nh»m kh«ng bá sãt nh÷ng ®o¹n bÞ ®øt vµ t¸ch c¸c ®­êng nÐt bÞ chËp còng nh­ lµm tinh chØnh kÕt qu¶ sè ho¸ theo yªu cÇu cña phÇn mÒm dïng ®Ó tÝnh to¸n m« h×nh sè ®é cao. Tr­íc khi tÝnh to¸n m« h×nh sè ®é cao c¸c líp sè hãa cÇn ph¶i ®­îc kiÓm tra vµ söa lçi, t¹o topology vµ g¸n thuéc tÝnh (®é cao cña c¸c ®iÓm ®é cao vµ c¸c ®­êng b×nh ®é). ViÖc sè hãa vµ g¸n ®é cao cho c¸c ®iÓm ®é cao vµ ®­êng b×nh ®é cã thÓ thùc hiÖn b»ng modul MSFC (MicroStation Feature Collection) cña phÇn mÒm Mapping Office. §Ó tÝnh to¸n m« h×nh sè ®é cao sö dông modul TIN vµ GRID cña phÇn mªm ARC/INFO hoÆc modul MTA (Modul Terrain Analys) ®Ó t¹o file *.TIN hoÆc *.GRID. Sau khi tÝnh to¸n ph¶i kiÓm tra ®é chÝnh x¸c tÝnh to¸n so víi b¶n ®å dïng ®Ó sè hãa. §é chªnh vÒ ®é cao gi÷a m« h×nh sè ®é cao vµ ®é cao tÝnh trªn b¶n ®å kh«ng v­ît qu¸ 1/2 kho¶ng cao ®Òu ®­êng b×nh ®é cña b¶n ®å. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 57 - 5. N¾n ¶nh, c¾t ghÐp ¶nh vµ thµnh lËp b×nh ®å ¶nh a- Sù cÇn thiÕt cña hiÖu chØnh h×nh häc ¶nh vÖ tinh §Ó d÷ liÖu ¶nh cã to¹ ®é vµ tÝch hîp víi c¸c nguån d÷ liÖu kh¸c th× viÖc hiÖu chØnh h×nh häc ph¶i ®­îc tiÕn hµnh, ®©y lµ c«ng viÖc v« cïng quan träng trong c«ng t¸c xö lý ¶nh. D÷ liÖu ¶nh tr­íc khi thùc hiÖn phÐp n¾n chØnh h×nh häc th­êng chøa ®ùng sù biÕn d¹ng vÒ h×nh häc vµ kh«ng thÓ sö dông nh­ mét b¶n ®å ®­îc. Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra sù biÕn d¹ng ®ã nh­: ®é cao bay chôp, vËn tèc bay cña m¸y bay hoÆc vÖ tinh, ¶nh h­ëng cña sù quay tr¸i ®Êt, ®é cong mÆt ®Êt, tÇng ®iÖn ly, líp khÝ quyÓn, hay ®Þa h×nh cña khu chôp,… ViÖc hiÖu chØnh h×nh häc sÏ hiÖu chØnh c¸c biÕn d¹ng h×nh häc cña ¶nh lµm cho d÷ liÖu ¶nh cã ®é trung thùc vÒ h×nh häc nh­ mét b¶n ®å. Môc ®Ých cña qu¸ tr×nh hiÖu chØnh h×nh häc lµ: thùc hiÖn viÖc hiÖu chØnh h×nh häc ®Ó lo¹i trõ sù biÕn d¹ng vÒ mÆt h×nh häc cña ¶nh. BiÕn d¹ng h×nh häc cña ¶nh ®­îc hiÓu nh­ sù sai lÖch vÞ trÝ gi÷a to¹ ®é ¶nh thùc tÕ ®o ®­îc vµ to¹ ®é ¶nh lý t­ëng ®­îc t¹o bëi mét bé c¶m cã thiÕt kÕ h×nh häc chÝnh x¸c vµ trong ®iÒu kiÖn thu nhËn lý t­ëng. Vµ b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh hiÖu chØnh h×nh häc lµ x©y dùng mèi t­¬ng quan gi÷a hÖ to¹ ®é ¶nh vµ hÖ to¹ ®é quy chiÕu chuÈn cã thÓ lµ hÖ to¹ ®é mÆt ®Êt vu«ng gãc hoÆc hÖ to¹ ®é ®Þa lý dùa vµo c¸c ®iÓm khèng chÕ mÆt ®Êt, vÞ thÕ cña sensor, ®iÒu kiÖn khÝ quyÓn,… b- N¾n ¶nh sè ¶nh sè cã thÓ xem nh­ lµ m¶ng gi¸ trÞ ®é x¸m ®­îc l­u gi÷ trong m¸y tÝnh, v× vËy viÖc n¾n chØnh ¶nh sè lµ sù thay ®æi vÞ trÝ cña c¸c con sè nµy vµ hiÓn thÞ l¹i gi¸ trÞ ®é x¸m cña c¸c pixel n»m trong m¶ng x¾p xÕp cña ¶nh sè. Sù biÕn ®æi nµy dùa trªn hµm sè chuyÓn ®æi to¹ ®é tøc lµ ph¶i x¸c ®Þnh mèi quan hÖ h×nh häc gi÷a ¶nh gèc vµ ¶nh sau khi n¾n vµ c¸c ph­¬ng ph¸p t¸i chia mÉu ®­îc lùa chän thÝch hîp. Trong n¾n chØnh h×nh häc ¶nh sè, vÊn ®Ò ®Çu tiªn cÇn ph¶i x¸c ®Þnh lµ mèi quan hÖ h×nh häc gi÷a ¶nh gèc vµ ¶nh sau khi n¾n. Gi¶ sö r»ng to¹ ®é cña pixel P nµo ®ã tr­íc vµ sau khi n¾n lµ (x,y) vµ (X,Y) chóng ta sÏ cã quan hÖ hµm sè sau : §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 58 - Xp = Fx(xp,yp) Yp = Fy(xp,yp) (3.1) vµ xp = fx(Xp,Yp) yp = fy(Xp,Yp) (3.2) H×nh 3.4: S¬ ®å nguyªn lý n¾n ¶nh sè Hµm sè (3.1) t­¬ng ®­¬ng víi n¾n ¶nh trùc tiÕp. Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®Çu tiªn tÝnh to¹ ®é (X, Y) cña ®iÓm ¶nh trªn ¶nh n¾n tõ to¹ ®é (x, y) trªn ¶nh gèc. Ngay sau khi tÝnh chuyÓn, gi¸ trÞ ®é x¸m cña pixel ®ã sÏ ®­îc g¸n tõ gi¸ trÞ néi suy theo c¸c ph­¬ng ph¸p t¸i chia mÉu thÝch hîp. Hµm sè (3.2) t­¬ng øng víi ph­¬ng ph¸p n¾n ¶nh gi¸n tiÕp. Ng­îc víi ph­¬ng ph¸p n¾n ¶nh trùc tiÕp, ph­¬ng ph¸p nµy lÊy ¶nh n¾n lµm c¬ së cho sù lùa chän. §èi víi tõng pixel trong ¶nh n¾n, viÖc hiÖu chØnh vÞ trÝ cña chóng trong ¶nh gèc cÇn ph¶i ®­îc tÝnh to¸n tr­íc tiªn th«ng qua hµm sè chuyÓn ®æi (3.2). Theo vÞ trÝ tÝnh to¸n ®­îc chØ ra nhê to¹ ®é (X, Y) th× gi¸ trÞ ®é x¸m cã thÓ nhËn ®­îc tõ ¶nh gèc vµ tõ ®ã g¸n sang pixel võa g¸n ®­îc trong ¶nh n¾n. C¸c hµm sè Fx, Fy hoÆc fx, fy th­êng lµ c¸c biÓu thøc to¸n häc cña h×nh häc chiÕu hoÆc ®a thøc. Sau khi hiÖu chØnh h×nh häc ¶nh vÖ tinh th× cã sù thay ®æi vÞ trÝ cña pixel nªn gi¸ trÞ ®é s¸ng cña c¸c pixel cÇn ph¶i ®­îc tÝnh vµ g¸n l¹i gi¸ trÞ ®é s¸ng theo vÞ trÝ míi. Ph­¬ng ph¸p néi suy vµ t¸i chia mÉu nh»m x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ®é s¸ng cña c¸c pixel trªn ¶nh ®· hiÖu chØnh tõ c¸c gi¸ trÞ ®é s¸ng cña c¸c pixel trªn ¶nh gèc. Cã hai c¸ch t¸i chia mÉu lµ: chiÕu tõ ¶nh ®· hiÖu chØnh vÒ ¶nh ch­a hiÖu chØnh hoÆc chiÕu tõ ¶nh ch­a hiÖu chØnh vÒ ¶nh ®· hiÖu chØnh. y Y AGi¸n tiÕpa g B D F(XY)f(xy) f Xdc ¶nh ®­îc n¾n chØnhTrùc tiÕp C ¶nh gècX §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 59 - ViÖc néi suy vÞ trÝ phô thuéc hoµn toµn vµo m« h×nh h×nh häc sö dông, trong khi ®ã gi¸ trÞ cÊp ®é x¸m ®­îc g¸n l¹i theo mét sè ph­¬ng ph¸p c¬ b¶n cã thÓ ®­îc ¸p dông trong qu¸ tr×nh t¸i chia mÉu sau: - Néi suy theo ph­¬ng ph¸p ng­êi l¸ng giÒng gÇn nhÊt (Nearest Neighbour). - Néi suy bËc hai (néi suy tuyÕn tÝnh - Bilinear Interpolation). - Néi suy theo hµm bËc 3 (Cubic Convolution). Trong n¾n ¶nh vÖ tinh, chªnh cao ®Þa h×nh trªn ¶nh rÊt nhá so víi ®é cao bay cña vÖ tinh, v× vËy ta cã thÓ sö dông c¸c hµm sè trªn lµm c¬ së gi¶i bµi to¸n n¾n ¶nh. Tuy nhiªn, khi n¾n ¶nh ®ßi hái ®éi chÝnh x¸c cao, ngoµi ¶nh h­ëng cña chªnh cao ®Þa h×nh, chóng ta cßn quan t©m ®Õn ¶nh h­ëng cña ®é cong tr¸i ®Êt. V× vËy, ngoµi c¸c yÕu tè ®Þnh h­íng cña ¶nh, chóng ta cÇn cã sè liÖu ®é cao cña vïng cÇn n¾n DEM sö dông trong m« h×nh n¾n. Khi ®ã ta sö dông ph­¬ng tr×nh biÕn ®æi h×nh häc t­¬ng øng (ph­¬ng tr×nh ®ång ph­¬ng) ®Ó thùc hiÖn chuyÓn ®æi gi÷a to¹ ®é (x, y) cña ¶nh gèc vµ (X, Y) cña ¶nh n¾n víi ®é cao Z cña chóng. V× khèi l­îng tÝnh to¸n ®ßi hái rÊt lín nªn ta cã thÓ chia nhá ¶nh ®Ó thùc hiÖn. §èi víi 4 ®iÓm n»m ë 4 gãc vïng n¾n ®­îc chia nhá, ta sö dông ph­¬ng tr×nh thay ®æi h×nh häc chiÕu chÆt chÏ, ng­îc l¹i ®èi víi c¸c ®iÓm n¾n kh¸c lóc ®ã ta cã thÓ sö dông ®a thøc ®¬n gi¶n ®Ó tÝnh to¸n. ViÖc lùa chän ph­¬ng ph¸p ph¶i dùa trªn b¶n chÊt sù mÐo h×nh cña t­ liÖu nghiªn cøu vµ sè l­îng ®iÓm khèng chÕ cã thÓ cã ®­îc. Trong tr­êng hîp nµy, t­ liÖu ®­a vµo ®· ®­îc hiÖu chØnh c¸c lo¹i sai sè hÖ thèng nh­ hiÖu chØnh khÝ quyÓn, hiÖu chØnh bøc x¹, hiÖu chØnh sai sè g©y ra do ®é cong tr¸i ®Êt vµ ®· söa ch÷a c¸c dßng lçi ®Ó t­ liÖu nµy cã thÓ sö dông ®­îc. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c tham sè hiÖu chØnh th­êng dùa trªn viÖc thiÕt lËp c¸c m« h×nh to¸n häc vµ c¸c hÖ sè cña m« h×nh nµy ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p b×nh sai trªn c¬ së ®· biÕt to¹ ®é ¶nh vµ to¹ ®é kiÓm tra. Trong thùc tÕ, cã nhiÒu m« h×nh to¸n häc ®­îc thiÕt lËp ®Ó hiÖu chØnh ¶nh, nh­ biÕn ®æi Affine, biÕn ®æi theo ph­¬ng tr×nh t¹o ¶nh, biÕn ®æi ®a thøc... Khi ¶nh h­ëng cña chªnh cao ®Þa h×nh g©y ra sai sè ®Þnh vÞ ®iÓm ¶nh kh«ng lín h¬n 0,3 mm ë tû lÖ b×nh ®å thµnh lËp th× cã thÓ ¸p dông n¾n ¶nh §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 60 - theo m« h×nh ®a thøc. Khi gi¸ trÞ ®Þnh vÞ ®iÓm ¶nh > 0,3 mm ë tû lÖ b×nh ®å ¶nh thµnh lËp th× ph¶i ¸p dông ph­¬ng ph¸p n¾n ¶nh cã sö dông m« h×nh sè ®é cao. Tr­êng hîp b¶n ®å hiÖn chØnh cã thay ®æi hÖ to¹ ®é (tõ UTM, Gauss sang VN2000) th× to¹ ®é ®iÓm khèng chÕ ¶nh tr­íc khi ®­a vµo n¾n ¶nh ph¶i chuyÓn sang hÖ to¹ ®é yªu cÇu. ViÖc chuyÓn ®æi ¸p dông phÇn mÒm Geotool do Tæng côc ®Þa chÝnh cung cÊp. S¶n phÈm ¶nh sè n¾n ph¶i ®¹t ®é chÝnh x¸c h×nh häc so víi b¶n ®å cïng tû lÖ nh­ sau: T¹i c¸c ®iÓm n¾n ≤ 0,3 mm, t¹i c¸c ®iÓm kiÓm tra ≤ 0,4 mm. §èi víi c¸c ®Þa vËt, sai sè n¾n ¶nh ≤ 0,4 mm ®èi víi c¸c ®Þa vËt râ rµng vµ ≤ 0,6 mm ®èi víi c¸c ®Þa vËt kh«ng râ rµng. Sai sè tiÕp biªn ®Þa vËt gi÷a c¸c m¶nh n¾n ≤ 0,6 mm ë vïng ®ång b»ng vµ ≤ 1,0 mm ë vïng nói. c- C¾t ghÐp ¶nh vµ thµnh lËp b×nh ®å ¶nh NÕu b×nh ®å ¶nh cña m¶nh b¶n ®å kh«ng n»m trän trªn mét c¶nh ¶nh vÖ tinh th× ph¶i tiÕn hµnh c¾t ghÐp c¸c ¶nh kh¸c nhau ®Ó ®­îc m¶nh b×nh ®å ¶nh trän vÑn. VÕt ghÐp kh«ng ®­îc ®i qua c¸c ®iÓm khèng chÕ vµ ph¶i ®i qua c¸c ®iÓm ®Þa vËt râ cã sai sè tiÕp khíp nhá nhÊt, kh«ng ®­îc c¾t theo ®Þa vËt h×nh tuyÕn. - Sai sè ghÐp ¶nh ≤ 0,7 mm (trªn tû lÖ b¶n ®å) ë vïng ®ång b»ng vµ ≤ 1,0 mm ë vïng nói cao. - T«ng mµu hai bªn vÕt ghÐp ph¶i t­¬ng ®èi ®ång ®Òu. Ph¶i tiÕn hµnh dµn t«ng mµu trong hµnh lang 60 pixel xung quanh vÕt ghÐp. ViÖc c¾t ghÐp vµ chØnh t«ng mµu cã thÓ thùc hiÖn trªn tr¹m Sun Ocapi, phÇn mÒm Envi hoÆc b»ng phÇn mÒm Adobe Photoshop hay Corel… B×nh ®å ¶nh ®­îc c¾t m¶nh theo danh ph¸p m¶nh b¶n ®å, h×nh ¶nh c¾t chêm ra ngoµi khung to¹ ®é ®Þa lý Ýt nhÊt 8-10 mm ë tû lÖ b¶n ®å cÇn thµnh lËp. 6. Tr×nh bµy khung b×nh ®å ¶nh B×nh ®å ¶nh khi ®· ®­îc xö lý phæ ph¶i cã chÊt l­îng h×nh ¶nh tèt, ®é t­¬ng ph¶n trung b×nh, kh«ng thiªn mµu. C¸c m¶nh b×nh ®å ¶nh tiÕp gi¸p víi nhau ph¶i cã mµu s¾c ®ång ®Òu nh­ nhau. BiÓu ®å ph©n bè ®é x¸m sau xö lý phæ ph¶i tËn dông ®­îc tèi ®a kho¶ng gi¸ trÞ pixel cã thÓ. Th«ng th­êng khi §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 61 - thµnh lËp b×nh ®å ¶nh vÖ tinh cho c¸c m¶nh liÒn kÒ nhau (trong cïng mét c¶nh) th× viÖc xö lý phæ s¬ bé ®­îc tiÕn hµnh chung cho toµn c¶nh ¶nh. Tr×nh bµy khung b×nh ®å ¶nh theo ®óng quy ®Þnh gåm c¸c th«ng tin sau: Tªn m¶nh vµ phiªn hiÖu m¶nh, tû lÖ, ghi chó c¸c th«ng sè cña ¶nh - møc xö lý- c¬ quan vµ thêi gian chôp ¶nh, khung to¹ ®é ®Þa lý vµ l­íi km, Elipxoid vµ l­íi chiÕu h×nh. 7. Ghi ®Üa CD - ROM, in b×nh ®å ¶nh D÷ liÖu b×nh ®å ¶nh khi chuyÓn sang c«ng ®o¹n tiÕp theo ph¶i ®­îc xuÊt d­íi d¹ng nh­ Lan cho ERDAS vµ ARCINFO ARCVIEW ®u«i tif cho c¸c phÇn mÒm th«ng dông. Sau ®ã ®­îc ghi trªn ®Üa CD- ROM ®Ó l­u tr÷. ViÖc in ¶nh ®­îc tiÕn hµnh in trªn giÊy ¶nh cã ®Õ nilon chÊt l­îng cao ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc thi c«ng trong ®iÒu kiÖn ë ngo¹i nghiÖp. 3.2.3 §o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh phôc vô hiÖn chØnh b¶n ®å 1. §o¸n ®äc ®iÒu vÏ néi nghiÖp ViÖc ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ néi nghiÖp ®­îc thùc hiÖn trªn b×nh ®å ¶nh giÊy ®Ó cã ®iÒu kiÖn tiÕn hµnh kiÓm tra ngo¹i nghiÖp dÔ dµng theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng. Néi dung ®iÒu vÏ bao gåm c¸c yÕu tè míi xuÊt hiÖn nh÷ng yÕu tè ®· thay ®æi (vÒ h×nh häc, tªn riªng, ghi chó, tÝnh chÊt…). C¸c yÕu tè kh«ng cßn gi¸ trÞ hiÖn thêi ®­îc g¹ch bá trªn ma kÕt biÕn ®æi. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu vÏ sö dông c¸c ký hiÖu ®¬n gi¶n ®Ó thÓ hiÖn c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å. Do kh¶ n¨ng th«ng tin vµ dÊu hiÖu ®iÒu vÏ cña ¶nh vÖ tinh cã mÆt h¹n chÕ h¬n so víi ¶nh hµng kh«ng nªn tr­íc khi ®iÒu vÏ néi nghiÖp cÇn tiÕn hµnh kh¶o s¸t ®Ó x¸c ®Þnh kho¸ suy gi¶i ¶nh. ViÖc x¸c ®Þnh kho¸ suy gi¶i ¶nh cã thÓ x¸c ®Þnh ë néi nghiÖp (khi cã ®Çy ®ñ c¸c tµi liÖu hç trî gi¶i ®o¸n) hoÆc ë ngo¹i nghiÖp. NhiÖm vô kh¶o s¸t x¸c ®Þnh kho¸ suy gi¶i gåm: - X¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm ®Þa lý khi hiÖn chØnh vµ kh¶ n¨ng hiÖn ¶nh cña c¸c ®èi t­îng. - X¸c ®Þnh c¸c dÊu hiÖu ®iÒu vÏ c¸c ®èi t­îng. - §¸nh gi¸ ®é biÕn ®æi ngoµi thùc ®Þa so víi ¶nh. Khi ®iÒu vÏ, ngoµi b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ng­êi ®iÒu vÏ ph¶i sö dông thªm c¸c ¶nh vÖ tinh kh¸c ®Ó tham kh¶o vµ sö dông c¸c lo¹i t­ liÖu hç trî kh¸c nhau §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 62 - nh­ ¶nh hµng kh«ng chôp ë thêi ®iÓm gÇn nhÊt, c¸c b¶n ®å rõng, b¶n ®å ®Þa chÝnh, b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt, giao th«ng, thuû lîi, m¹ng l­íi ®iÖn, b¶n ®å vµ hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh c¸c cÊp v.v.. KÕt qu¶ x¸c ®Þnh kho¸ suy gi¶i lµ tµi liÖu hç trî cÇn ®­îc sö dông khi ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh néi nghiÖp. Nh÷ng khu vùc h×nh ¶nh bÞ mÊt hoÆc mê do bÞ m©y che, loÐ s¸ng hoÆc do khuyÕt tËt cña qu¸ tr×nh thu nhËn ¶nh vÖ tinh, ph¶i tiÕn hµnh ®o vÏ bï hoÆc ®iÒu vÏ ngo¹i nghiÖp. C¸c yÕu tè ®­îc ®o vÏ bï hoÆc ®iÒu vÏ ngo¹i nghiÖp ®­îc ghi nhËn trùc tiÕp lªn b×nh ®å ¶nh vÖ tinh b»ng c¸c ký hiÖu ®¬n gi¶n ®· quy ®Þnh. §o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh néi nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh theo quy tr×nh truyÒn thèng hoÆc ®­îc tiÕn hµnh víi sù hç trî cña m¸y tÝnh nh­ trªn phÇn mÒm chuyªn dông b»ng c¸c thuËt to¸n xö lý ¶nh. Lùa chän ph­¬ng ph¸p nµo tuú thuéc hoµn c¶nh cô thÓ vµ hoµn c¶nh kü thuËt thi c«ng. §Ó kÕt qu¶ ®iÒu vÏ ®­îc kh¸ch quan vµ nhanh chãng nªn tiÕn hµnh gi¶i ®o¸n cã sù hç trî cña m¸y tÝnh nh­ nhê phÇn mÒm ENVI. KÕt qu¶ gi¶i ®o¸n nµy, cïng víi kÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ néi nghiÖp sÏ ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh hiÖn chØnh. 2. Kh¶o s¸t ngo¹i nghiÖp Sau khi kÕt thóc c«ng t¸c ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh néi nghiÖp tiÕn hµnh kh¶o s¸t ®iÒu vÏ ngo¹i nghiÖp. NhiÖm vô kh¶o s¸t ngo¹i nghiÖp lµ: Hoµn chØnh kÕt qu¶ ®iÒu vÏ néi nghiÖp, kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c nh÷ng ®èi t­îng ®· ®­îc ®iÒu vÏ ë néi nghiÖp (®¨c tr­ng ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng, ®Þa danh), ®ång thêi bæ sung nh÷ng ®Þa vËt ch­a gi¶i ®o¸n ®­îc vµ ®o bï nh÷ng vïng ¶nh cã khuyÕt tËt hoÆc míi xuÊt hiÖn sau thêi ®iÓm chôp ¶nh vÖ tinh. §Ó kh¶o s¸t cÇn cã b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ néi nghiÖp vµ maket biÕn ®æi. C«ng t¸c kh¶o s¸t, hoµn chØnh kÕt qu¶ ®iÒu vÏ néi nghiÖp cÇn tiÕn hµnh theo thiÕt kÕ. §Ó tr¸nh di chuyÓn lÆp l¹i cÇn thùc hiÖn ®ång thêi c¸c c«ng viÖc tiÕn hµnh ngoµi thùc ®Þa mçi ®Þa ®iÓm. Kh¶o s¸t ®èi chiÕu ¶nh ®iÒu vÏ vµ b¶n maket biÕn ®æi víi thùc ®Þa ®Ó kiÓm tra kÕt qu¶ ®iÒu vÏ néi nghiÖp, x¸c ®Þnh ®èi t­îng cßn nghi vÊn vµ chuyÓn lªn b×nh ®å ¶nh nh÷ng ®èi t­îng kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc hoÆc kh«ng thÓ §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 63 - hiÖn trªn ¶nh, söa ch÷a nh÷ng sai sãt ký hiÖu biÓu thÞ c¸c phÇn tö néi dung b¶n ®å, ph¶i kiÓm tra nh÷ng ®Þa danh ®· cã trªn b¶n ®å, x¸c ®Þnh c¸c ®Æc tr­ng ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng cña c¸c ®èi t­îng. Trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra cÇn chó ý nh÷ng ®èi t­îng míi xuÊt hiÖn sau thêi ®iÓm chôp ¶nh, nh÷ng ®èi t­îng biÕn ®æi nhiÒu so víi ¶nh vµ nh÷ng ®èi t­îng ë vïng ¶nh cã khuyÕt tËt (m©y che…). §o vÏ bæ sung nh÷ng ®èi t­îng ch­a thÓ hiÖn ®­îc trªn ¶nh hoÆc míi xuÊt hiÖn sau khi chôp ¶nh còng nh­ thu thËp, x¸c minh c¸c ®Æc tr­ng ®Þnh tÝnh, ®Þnh l­îng vµ ®Þa danh ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh trong Quy ph¹m hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh. * C¸c quy ®Þnh chung khi tiÕn hµnh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh Tr­íc khi tiÕn hµnh ®iÒu vÏ, cÇn ph¶i nghiªn cøu kü ®Æc ®iÓm ®Þa lý khu vùc hiÖn chØnh vµ nh÷ng tµi liÖu cã liªn quan, ®Ó x¸c ®Þnh s¬ bé c¸c yÕu tè cÇn ®iÒu vÏ míi hoÆc cÇn x¸c minh bæ sung ngoµi thùc ®Þa. KÕt qu¶ ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ®­îc ghi nhËn trùc tiÕp trªn c¸c b×nh ®å ¶nh vÖ tinh vµ trªn b¶n ®å ®Þa h×nh. Trªn b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ®­îc ®iÒu vÏ míi c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å ®· thay ®æi vÒ h×nh d¸ng, cÊp h¹ng vµ ghi chó c¸c ®Æc tr­ng thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng hoÆc tªn ®Þa danh míi cã. Trªn b¶n ®å giÊy ®­îc g¹ch bá c¸c yÕu tè kh«ng cßn tån t¹i, sai d¸ng còng nh­ c¸c ghi chó c¸c ®Þa danh thay ®æi vµ gi¶i thÝch cho nh÷ng kh©u sau. Nh÷ng ®Þa vËt ®­îc x¸c ®Þnh lµ cã thay ®æi vÒ vÞ trÝ nÕu chóng cã sù sai lÖch ≥ 0,1 mm (®èi víi ®Þa vËt râ rÖt) vµ ≥ 0,15 mm (®èi víi ®Þa vËt kh«ng râ rÖt) theo tû lÖ b¶n ®å. Khi vÏ míi cÇn thÓ hiÖn ®óng vÞ trÝ t­¬ng quan cña ®Þa vËt cÇn chØnh söa so víi c¸c ®Þa vËt kh¸c ë xung quanh. YÕu tè ®Þa h×nh ®­îc gi÷ nguyªn nh­ trªn b¶n ®å gèc, chØ chØnh hîp l¹i c¸c ®­êng b×nh ®é vµ xem xÐt l¹i c¸c ®iÓm ®é cao cho phï hîp víi yÕu tè thuû hÖ cã sù thay ®æi hoÆc c¸c khu vùc cã ®Þa h×nh bÞ biÕn d¹ng do viÖc khai th¸c má, khu ®µo bíi, san lÊp ®Ó khoanh bao vµ biÓu thÞ chóng b»ng c¸c ký hiÖu t­¬ng øng. ViÖc lÊy bá/tæng hîp vµ xª dÞch vÞ trÝ ®Ó biÓu thÞ c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å ph¶i tu©n theo nguyªn t¾c: C¸c yÕu tè thø yÕu nh­êng vÞ trÝ cho c¸c §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 64 - yÕu tè quan träng, c¸c yÕu tè yªu cÇu biÓu thÞ víi ®é chÝnh x¸c thÊp nh­êng chç cho c¸c yÕu tè cã ®é chÝnh x¸c cao h¬n. Trong mäi tr­êng hîp ph¶i ­u tiªn biÓu thÞ ®iÓm khèng chÕ Tr¾c ®Þa Nhµ n­íc. NÕu kÝch th­íc cña ®Þa vËt vÏ theo tû lÖ vµ nöa theo tû lÖ lín h¬n kÝch th­íc cña ký hiÖu quy ­íc th× ®Æt ký hiÖu vµo ®å h×nh cña ®Þa vËt vÏ trªn b¶n ®å theo quy ®Þnh. C¸c yÕu tè ®Þa vËt kh«ng vÏ theo tû lÖ th× ®Æt ký hiÖu vµo t©m ®Þa vËt. Quy ®Þnh vÒ thø tù ­u tiªn biÓu thÞ néi dung b¶n ®å trªn ¶nh ®iÒu vÏ: ¦u tiªn 1 C¸c ®iÓm Tr¾c ®Þa Nhµ n­íc: ®iÓm tam gi¸c, ®iÓm thiªn v¨n, ®iÓm ®Þa chÝnh c¬ së, ®iÓm thuû chuÈn… ¦u tiªn 2 + C¸c yÕu tè thuû v¨n: ®­êng bê, ®­êng mÐp n­íc, s«ng, kªnh 2 nÐt, ao hå lín… + C¸c yÕu tè kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi; ®­êng s¾t, ®­êng bé; c¸c ®Þa vËt ®éc lËp cã tÝnh chÊt ®Þnh h­íng, ®­êng ®Þa giíi c¸c cÊp. ¦u tiªn 3 + C¸c ®­êng ®Êt, ranh giíi thùc vËt, c¸c yÕu tè phô thuéc cña yÕu tè giao th«ng, thuû hÖ, c¸c ®Þa vËt biÓu thÞ t­îng tr­ng kh«ng mang tÝnh chÝnh x¸c vÒ mÆt vÞ trÝ… + C¸c yÕu tè biÓu thÞ theo tû lÖ, biÓu thÞ theo h×nh ¶nh trªn nÒn ¶nh. + C¸c yÕu tè biÓu thÞ kh«ng theo tû lÖ, ký hiÖu ®Æt vµo t©m cña h×nh ¶nh cã trªn ¶nh. Mµu mùc dïng ®Ó ®iÒu vÏ ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: + Mµu ®á: - Khèi nhµ chÞu löa, nhµ ®éc lËp theo tû lÖ vµ nöa theo tû lÖ. - §­êng r¶i nhùa, bª t«ng vµ c¸c thiÕt bÞ cã liªn quan. - Ranh giíi thùc vËt, ranh giíi nói ®¸ vµ mét sè ký hiÖu trong quyÓn ký hiÖu chÝnh thøc in mµu l¬ vµ ve. - VÏ c¸c yÕu tè ®Þa h×nh (biÓu thÞ mµu n©u trªn b¶n ®å). - C¸c ghi chó gi¶i thÝch thªm vÝ dô: nói ®¸, c¸, t«m, rõng, c¸t kh«, ®Çm lÇy… §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 65 - + Mµu ve: - Thuû hÖ, c¸c ghi chó thuéc thuû hÖ. - C¸c ký hiÖu cßn l¹i trong quyÓn ký hiÖu chÝnh thøc in mµu l¬ vµ ve, trõ c¸c ký hiÖu ®· ®­îc vÏ b»ng mµu ®á. - C¸c ký hiÖu thùc vËt ngËp n­íc. + Mµu n©u: §Þa h×nh (trõ mét sè ký hiÖu mµu ®á). + Mµu ®en: VÏ vµ ghi chó cho c¸c yÕu tè cßn l¹i. 3.2.4 Thµnh lËp b¶n ®å gèc hiÖn chØnh trªn ®Õ Diamat (¸p dông cho ph­¬ng ¸n 1) Bao gåm c¸c lo¹i c«ng viÖc: ChËp b¶n ®Õ gèc Diamat lªn b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ (sai sè chËp h×nh 0,4 - 0,5 mm); c¹o bá vµ chuyÓn vÏ c¸c ®èi t­îng míi xuÊt hiÖn hoÆc ®· thay ®æi; lËp b¶n chØ dÉn mµu vµ b¶n chØ dÉn biªn tËp; quÐt n¾n b¶n ®å gèc hiÖn chØnh. 3.2.5 QuÐt, n¾n b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ (¸p dông cho ph­¬ng ¸n 2) Ph­¬ng ¸n nµy ®­îc dïng ®Ó hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh ë khu vùc cã néi dung b¶n ®å ®¬n gi¶n vµ Ýt cã sù biÓn ®æi so víi thùc tÕ. Trong tr­êng hîp kh«ng thay ®æi hÖ thèng to¹ ®é, ph©n m¶nh b¶n ®å, hÖ thèng ký hiÖu vµ gi¶i thÝch ngoµi khung th× cã thÓ dïng file c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å gèc sè ®· cã lµm khung cho b¶n ®å hiÖn chØnh. NÕu cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ c¸c yÕu tè nªu trªn th× tr­íc hÕt ph¶i chuyÓn c¸c file cña b¶n ®å gèc sè vÒ hÖ to¹ ®é míi vµ t¹o file c¬ së to¸n häc tõ phÇn mÒm MGE. Sö dông modul MGE projection Manager ®Ó chuyÓn ®æi b¶n ®å gèc sè (trõ file c¬ së to¸n häc), ®ång thêi sö dung modul MGE Coordinate System Operations (t¹o seed File: phÐp chiÕu, ellipsoid…) vµ modul MGE Grid Generation ®Ó t¹o hÖ thèng l­íi km. ViÖc n¾n b×nh ®å ¶nh sè (®· ®iÒu vÏ) ®­îc thùc hiÖn nhê c¸c cÆp ®iÓm t­¬ng øng trªn b¶n ®å gèc sè vµ trªn b×nh ®å ¶nh (lµ ®iÓm kh«ng biÕn ®æi hoÆc biÕn ®æi kh«ng ®¸ng kÓ), c¸c m¾t l­íi « vu«ng vµ täa ®é cña c¸c ®iÓm khèng chÕ. 3.2.6 Sè ho¸ chØnh söa vµ biªn tËp b¶n ®å sè vector Sau khi t¹o xong c¬ së to¸n häc, hiÓn thÞ b¶n ®å gèc sè trªn nÒn ¶nh b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ (raster ®­îc më b»ng IRASB hoÆc IRASC), tiÕn hµnh §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 66 - xo¸ c¸c yÕu tè kh«ng cßn tån t¹i hoÆc ®· biÕn ®æi vµ sè ho¸ c¸c yÕu tè bæ sung b»ng c«ng cô phÇn mÒm MICROSTATION. Chó ý sö dông ®óng bé ký hiÖu sè (Linestyle, Cell) cho tû lÖ b¶n ®å vµ b¶ng level th«ng tin ®· quy ®Þnh. Mäi nguyªn t¾c, quy ®Þnh sè ho¸ tu©n thñ nh­ “Quy ®Þnh kü thuËt sè ho¸ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000; 1:25.000; 1:50.000; 1:100.000” cña Tæng côc ®Þa chÝnh ban hµnh n¨m 2000. NÕu lµ b¶n ®å trong qu©n ®éi th× ph¶i thùc hiÖn ®óng mäi quy ®Þnh cña Côc B¶n ®å Bé tæng tham m­u. KÕt thóc chØnh söa c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å, ¸p dông c¸c tr­¬ng tr×nh kiÓm tra, lµm s¹ch d÷ liÖu hoÆc kiÓm tra b¶ng líp th«ng tin ®­îc viÕt tõ ng«n ng÷ lËp tr×nh cña Microstation nh­ MFCLEAN, SAMCO… Do h¹n chÕ chung cña viÖc hiÓn thÞ b¶n ®å trªn m¸y tÝnh nªn sau khi hiÖn chØnh xong, b¶n ®å ph¶i ®­îc in trªn m¸y Plotter ®Ó kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ néi dung vµ tr×nh bµy khung ngoµi so víi b¶n ®å gèc míi. 3.2.7 KiÓm tra, nghiÖm thu, ®¸nh gi¸ vµ giao nép s¶n phÈm C«ng t¸c kiÓm nghiÖm, ®¸nh gi¸ t­ liÖu gåm: - KiÓm tra b¶n ®å hiÖn chØnh sè vµ in trªn giÊy. - NghiÖm thu, ®¸nh gi¸ thµnh qu¶. - Giao nép s¶n phÈm. KiÓm tra b¶n gèc hiÖn chØnh th«ng th­êng ®­îc tiÕn hµnh ë néi nghiÖp vµ kiÓm tra ngo¹i nghiÖp (nÕu cÇn thiÕt). C«ng t¸c kiÓm tra ë ngo¹i nghiÖp bao gåm kiÓm tra tiÕp biªn m¶nh vµ kiÓm tra thµnh qu¶ hiÖn chØnh b¶n ®å. C¸c nhiÖm vô nµy ®­îc tiÕn hµnh sau khi ®· hoµn thµnh b¶n gèc hiÖn chØnh. C¸c tµi liÖu giao nép bao gåm: - B¶n ®å hiÖn chØnh ghi trªn CD ROM. - Lý lÞch b¶n ®å (®· ghi chÐp ®Çy ®ñ). - Hå s¬ kü thuËt bao gåm: ThiÕt kÕ kü thuËt vµ chØ dÉn biªn tËp; b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ®· ®iÒu vÏ; maket nh÷ng biÕn ®æi; kÕt qu¶ kh¶o s¸t c¸c ®iÓm tr¾c ®Þa; biªn b¶n kiÓm tra nghiÖm thu. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 67 - Ch­¬ng 4 kÕt qu¶ thùc nghiÖm sö dông ¶nh vÖ tinh spot-5 ®Ó hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 25.000 4.1 Kh¸i qu¸t chung vÒ vÞ trÝ, ®Æc ®iÓm, t×nh h×nh khu ®o 4.1.1 VÞ trÝ khu ®o Toµn bé khu vùc mµ em chän cho thùc nghiÖm ®Ó hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh n»m trong ph¹m vi: Tõ 21˚15' 00" ®Õn 21˚22' 30" vÜ ®é B¾c. Tõ 107˚45' 00" ®Õn 107˚52' 30" kinh ®é §«ng. Khu vùc thùc nghiÖm lµ khu vùc ®¶o C¸i Chiªn thuéc huyÖn H¶i Hµ vµ mét phÇn cña thÞ x· Mãng C¸i cña tØnh Qu¶ng Ninh. 4.1.2 §Æc ®iÓm tù nhiªn Khu vùc hiÖn chØnh thuéc vïng biÓn vµ h¶i ®¶o n»m ë phÝa §«ng B¾c cña tØnh Qu¶ng Ninh do ®ã khu vùc nµy sÏ mang ®Çy ®ñ c¸c tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña tØnh Qu¶ng Ninh. §©y lµ mét tØnh miÒn nói, biªn giíi, h¶i ®¶o. §Þa h×nh cã sù xen kÏ gi÷a ®Þa h×nh nói, ®åi, vµ ®ång b»ng; diÖn tÝch ®åi nói chiÕm 77,1% diÖn tÝch toµn tØnh. Do vËy g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ph­¬ng ph¸p hiÖn chØnh trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa. Víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn cña khu vùc nghiªn cøu vµ ®é ph©n gi¶i cña ¶nh vÖ tinh SPOT-5 ®é ph©n gi¶i 2,5 m cã thÓ cho phÐp hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25.000. KhÝ hËu mang nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña khÝ hËu miÒn B¾c n­íc ta. Mét n¨m cã bèn mïa xu©n, h¹, thu, ®«ng. §©y lµ vïng nhiÖt ®íi - giã mïa. Mïa h¹ nãng, Èm, m­a nhiÒu, giã thÞnh hµnh lµ giã ®«ng nam. Mïa ®«ng l¹nh, kh« hanh, Ýt m­a, giã lµ giã ®«ng b¾c. Hµng n¨m mïa m­a b·o th­êng tËp trung tõ th¸ng 7 ®Õn th¸ng 9, l­îng m­a trung b×nh hµng n¨m lµ 1,700 - 2,400 mm. Khu vùc thùc nghiÖm thuéc vïng biÓn, h¶i ®¶o nªn thùc vËt ë ®©y chñ §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 68 - yÕu lµ rõng, Ýt diÖn tÝch ®Êt canh t¸c, bÒ mÆt ®Þa h×nh ®­îc bao phñ bëi quÇn thÓ c©y chñ yÕu lµ c©y bôi xen lÉn mét sè loµi c©y gç; ë c¸c vïng b·i ven biÓn cã hÖ sinh th¸i rõng ngËp mÆn, víi c¸c loµi c©y chñ yÕu lµ só, vÑt, bÇn, m¾m. HÖ thèng thñy v¨n cña khu vùc bao gåm biÓn; c¸c con s«ng, suèi nhá; hå vµ ®Çm nu«i t«m. 4.1.3 §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi - §Æc ®iÓm d©n c­: §©y lµ khu vùc biÓn, h¶i ®¶o nªn ®Þa vËt trong khu vùc kh«ng cã nhiÒu ®Þa vËt phøc t¹p, mËt ®é d©n c­ th­a thít chñ yÕu tËp trung ë ven biÓn. - §Æc ®iÓm giao th«ng: Giao th«ng cña khu vùc kh«ng phøc t¹p chñ yÕu lµ ®­êng ®Êt lín, ®Êt nhá vµ ®­êng mßn däc theo khu vùc ven bê biÓn vÒ phÝa §«ng Nam. 4.2 t­ liÖu thùc hiÖn qu¸ tr×nh thùc nghiÖm 4.2.1 T­ liÖu ¶nh vÖ tinh T­ liÖu ¶nh vÖ tinh ë d¹ng sè cña khu vùc ®¶o C¸i Chiªn- H¶i Hµ, thÞ x· Mãng C¸i ®­îc chôp tõ hÖ thèng vÖ tinh SPOT- 5 cã c¸c th«ng sè sau: - §é cao bay chôp 832 km, gãc nghiªng cña mÆt ph¼ng quü ®¹o lµ 98,7o, ®ång bé mÆt trêi. - Thêi gian chôp ¶nh ë thêi ®iÓm 10h 30’ s¸ng víi chu kú lÆp l¹i sau 26 ngµy ®ªm. - Ngµy chôp: 12/11/2004, sè hiÖu 274-307. - ChÕ ®é chôp: ®a phæ (XS) vµ toµn s¾c (Panchromatic). - ChÕ ®é xö lý: møc n¾n 3 (trùc ¶nh) ®­îc chång ghÐp gi÷a ¶nh toµn s¾c víi ¶nh ®a phæ. - §é ph©n gi¶i: 2,5 m. - §é phñ 60 km 60 km trªn mÆt ®Êt. 4.2.2 T­ liÖu b¶n ®å vµ c¸c tµi liÖu kh¸c 1. Tµi liÖu dïng ®Ó lËp gèc hiÖn chØnh a. Tªn m¶nh: §¶o Thoi Xanh - Phiªn hiÖu: F-48-72-B-c - Tû lÖ :1:25.000 - L­íi chiÕu: UTM - HÖ täa ®é, ®é cao:VN 2000 §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 69 - - C¬ quan s¶n xuÊt: Tæng côc §Þa chÝnh - N¨m s¶n xuÊt: 2002 2. Tµi liÖu dïng ®Ó bæ sung hoÆc hç trî gåm cã: - C¸c v¨n b¶n ph¸p lý, c¸c quy ®Þnh kü thuËt vÒ viÖc h­íng dÉn hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 25.000. - Tµi liÖu "ThiÕt kÕ kü thuËt - dù to¸n hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh vÖ tinh tû lÖ 1:1.0000, 1:25.000 vµ 1:50.000 khu vùc B¾c bé, ven biÓn Trung Bé vµ §«ng Nam Bé". - C¸c ®iÓm dïng ®Ó n¾n ¶nh lµ c¸c ®iÓm khèng chÕ ¶nh ®­îc ®o b»ng c«ng nghÖ GPS. - M« h×nh sè ®Þa h×nh ®­îc lËp theo d÷ liÖu b¶n ®å ®Þa h×nh sè tû lÖ 1: 25.000 trùc tiÕp theo c¸c m¶nh b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh. - Tµi liÖu ®Þa danh ®Þa giíi lÊy theo b¶n ®å ®Þa giíi hµnh chÝnh 364/CT. - B¶n ®å ®Þa h×nh ®¸y biÓn cã tªn m¶nh: Qu¶ng Hµ; phiªn hiÖu: F-48- 72-B; tû lÖ: 1:50.000; l­íi chiÕu: UTM; hÖ täa ®é, ®é cao: VN 2000 dïng ®Ó bæ sung c¸c ®­êng ®¼ng s©u vµ c¸c yÕu tè liªn quan kh¸c. - Ngoµi ra cßn c¸c tµi liÖu kh¸c nh­: b¶n ®å giao th«ng, b¶n ®å ®Þa chÝnh, b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt, m¹ng l­íi thñy v¨n, l­íi ®iÖn… 4.3 quy r×nh thùc hiÖn hiÖn chØnh b¶n ®å b»ng ¶nh vÖ tinh ë phÇn thùc nghiÖm nµy em ®· ¸p dông quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh vÖ tinh theo ph­¬ng ph¸p sè (¸p dông theo ph­¬ng ¸n 2 cña quy tr×nh). Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë Phßng B¶n ®å, Trung t©m thµnh lËp vµ hiÖn chØnh b¶n ®å c¬ së - Trung t©m ViÔn th¸m em ®­îc tham gia vµo c«ng ®o¹n n¾n b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ; sè hãa chØnh söa vµ biªn tËp b¶n ®å sè vector. Qu¸ tr×nh ®­îc thùc hiÖn b»ng phÇn mÒm mapping office. 4.3.1 N¾n b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ 1. T¹o c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å Trong tr­êng hîp nµy c¸c ký hiÖu vµ gi¶i thÝch ngoµi khung cã sù thay ®æi so víi b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn hiÖn chØnh. Nªn ta ph¶i t¹o l¹i file c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®­îc ký hiÖu lµ 72bc_cs.dgn. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 70 - Sau khi ®· cã c¸c file seed, file design cã c¸c th«ng sè phï hîp víi c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ta tiÕn hµnh t¹o khung l­íi täa ®é cña b¶n ®å b»ng phÇn mÒm MGE Grid Generation theo täa ®é gãc khung cña b¶n ®å gèc sè cÇn hiÖn chØnh. - C¸c tham sè lùa chän hiÓn thÞ khung l­íi b¶n ®å trong MGE Grid Generation > Grid > Keyin Tïy thuéc vµo tû lÖ b¶n ®å mµ lùa chän c¸c th«ng sè ®Ó ®Æt thuéc tÝnh cho khung täa ®é. VÝ dô ®Æt thuéc tÝnh cho c¸c ®­êng l­íi kilomÐt (Grid Lines): Sau khi ®· cã khung täa ®é råi tiÕn hµnh chuyÓn ®iÓm khèng chÕ mÆt b»ng, ®é cao nÕu cã trªn khu vùc vµ lËp c¸c ký hiÖu vµ gi¶i thÝch ngoµi khung theo ®óng quy ph¹m hiÖn hµnh. 2. N¾n b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ - Khëi ®éng IRAS - C chän file c¬ së to¸n häc 72bc_cs.dgn lµm file lµm viÖc sau ®ã më ¶nh cÇn n¾n: §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 71 - - TiÕn hµnh n¾n ¶nh IRAS-C > Geometry > Image to Map. Sau khi chän lÖnh Microstation sÏ tù ®éng më 4 cöa sæ s¾p sÕp c¹nh nhau. Hai cöa sæ (View 2,3) hiÓn thÞ ®iÓm khèng chÕ n¾n ¶nh cÇn x¸c ®Þnh trong file vector. Hai cöa sæ (View 1,4) hiÓn thÞ ®iÓm khèng chÕ n¾n ¶nh cÇn x¸c ®Þnh trªn ¶nh raster. TiÕn hµnh chän ®iÓm khèng chÕ n¾n ¶nh bao gåm 7 ®iÓm n»m r¶i ®Òu trªn toµn bé ¶nh. Sö dông ph­¬ng ph¸p n¾n theo m« h×nh chuyÓn ®æi Affine vµ lÊy mÉu l¹i theo ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh. KÕt qu¶ n¾n ®­îc thÓ hiÖn ë phô lôc. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 72 - 4.3.2 Sè hãa chØnh söa vµ biªn tËp b¶n ®å sè vector 1. §¸nh gi¸ sù thay ®æi c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å Tõ b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ vµ b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn hiÖn chØnh ta cã thÓ so s¸nh trùc tiÕp ®Ó chØ ra sù biÕn ®éng c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å t¹i thêi ®iÓm tiÕn hµnh hiÖn chØnh. Khu vùc lµm thùc nghiÖm lµ khu vùc biÓn, h¶i ®¶o cã nÒn kinh tÕ kh«ng ph¸t triÓn nªn c¸c yÕu tè kinh tÕ x· héi biÕn ®æi kh«ng ®¸ng kÓ so víi thùc tÕ, chñ yÕu lµ ranh giíi thùc vËt cã sù thay ®æi nhiÒu. Cô thÓ trong khu«n khæ cña ®å ¸n nµy em chØ ®¸nh gi¸ nh÷ng vïng cã c¸c yÕu tè trªn b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn hiÖn chØnh cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ so víi ¶nh ®iÒu vÏ. + Khu vùc 1: Thùc vËt chñ yÕu tr­íc ®©y trªn b¶n ®å gèc lµ rõng non, rõng th­a. Nh­ng trªn b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ®iÒu vÏ l¹i thÓ hiÖn lµ rõng æn ®Þnh. Khu vùc phÝa b¾c (khu vùc 1) do sù x©m thùc cña n­íc biÓn nªn ranh giíi thùc vËt cã sù thay ®æi do tr­íc ®©y khu vùc nµy lµ rõng æn ®Þnh nay lµ rõng c©y bôi r¶i r¸c. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 73 - Tr­íc ®©y cã mét tr¹m biªn phßng nay ®· kh«ng cßn, xuÊt hiÖn thªm mét sè nhµ d©n vµ mét bÕn tµu míi. + Khu vùc 2: Thùc vËt tr­íc ®©y chñ yÕu lµ rõng non, rõng th­a nay lµ c©y bôi r¶i r¸c, ë gi÷a c¸c ch©n ®åi lµ ruéng lóa, hiÖn t¹i th× xuÊt hiÖn con ®­êng giao th«ng míi. + Khu vùc 3: Ranh giíi thùc vËt cã sù thay ®æi do diÖn tÝch trång lóa vµ hoa mµu ®­îc më réng. Mét sè diÖn tÝch ®Êt tr­íc ®©y lµ ruéng lóa nay ®· trë thµnh b·i ®Êt trèng. §­êng bê n­íc cã sù thay ®æi vÞ trÝ. + Khu vùc 4: VÞ trÝ cña c¸c ng«i nhµ vµ ®­êng giao th«ng trªn b¶n ®å gèc vÏ kh«ng ®óng so víi trªn ¶nh. Ranh giíi thùc vËt thay ®æi do diÖn tÝch ®Êt hoa mµu ®­îc më réng. + Khu vùc 5: Thùc vËt tr­íc ®©y chñ yÕu lµ rõng æn ®Þnh, rõng non, rõng th­a nay lµ rõng c©y bôi r¶i r¸c, c©y bôi r¶i r¸c vµ rõng c©y bôi ­a mÆn chua phÌn nªn ranh giíi thùc vËt ®· cã sù thay ®æi. §­êng bê n­íc cã sù thay ®æi vÞ trÝ. + Khu vùc 6: Khu vùc nµy ®· xuÊt hiÖn ruéng nu«i t«m mµ tr­íc ®©y trªn b¶n ®å gèc lµ biÓn vµ b·i c¸t chÝnh v× vËy mµ xuÊt hiÖn thªm bê ®Ó ng¨n c¸c ruéng t«m. Mét sè diÖn tÝch ®Êt tr­íc ®©y lµ b·i cá vµ c©y bôi r¶i r¸c nay ®· thay ®æi thµnh c¸c b·i ven bê. 2. Chän c¸c líp th«ng tin ®èi t­îng cÇn sè ho¸ chØnh söa Phô thuéc vµo néi dung b¶n ®å ®· ®­îc thiÕt kÕ, ta chän c¸c líp th«ng tin cÇn sè ho¸ chØnh söa nh­ sau: 72bc_cs.dgn (file c¬ së to¸n häc), 72bc_th.dgn (file thñy hÖ), 72bc_dh.dgn (file ®Þa h×nh), 72bc_gt.dgn (file giao th«ng), 72bc_dc.dgn (file d©n c­), 72bc_rg.dgn (file ranh giíi), 72bc_tv.dgn (file thùc vËt). C¸c file ®­îc ký hiÖu nh­ trªn lµ c¸c file sau khi ®· ®­îc sè hãa chØnh söa. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 74 - 3. Sè hãa chØnh söa c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å Khi thùc hiÖn c«ng t¸c hiÖn chØnh th× c¨n cø vµo sù biÕn ®éng cña c¸c ®èi t­îng néi dung b¶n ®å vµ trªn thùc ®Þa. C¸c file *.dgn cña b¶n ®å ®Þa h×nh cÇn hiÖn chØnh ®­îc lång ghÐp lªn b×nh ®å trùc ¶nh vÖ tinh. Qu¸ tr×nh sè ho¸, chØnh söa vµ biªn tËp c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å ®­îc tiÕn hµnh lÇn l­ît theo tõng líp néi dung mµ ta ®· ®Æt ë trªn. Më file 72bc_cs.dgn ®­îc t¹o ë trªn b»ng IRAS-C sau ®ã më b×nh ®å ¶nh ®iÒu vÏ ®· n¾n (kÕt qu¶ cña môc 2 cña phÇn 4.3.1). Sau ®ã xãa hÕt c¸c yÕu tè cña file vector nµy vµ ghi sang mét file víi tªn gäi kh¸c vÝ dô ®Ó hiÖn chØnh file giao th«ng th× ®­îc ghi l¹i lµ 72bc_gt.dgn. TiÕn hµnh reference mét file t­¬ng øng cña b¶n ®å gèc cÇn hiÖn chØnh (72bc-gt.dgn) vµ c¸c file *.dgn ®· ®­îc sè hãa chØnh söa tr­íc ®ã ®Ó lµm file tham kh¶o. So s¸nh trùc tiÕp b×nh ®å ¶nh ®iÒu vÏ ®· n¾n vµ file *.dgn gèc ®Ó lµm tham kh¶o nÕu c¸c yÕu tè nµo kh«ng thay ®æi vµ gi÷ nguyªn vÞ trÝ th× chuyÓn vÏ c¸c yÕu tè ®ã vµo file hiÖn chØnh t­¬ng øng b»ng c¸ch copy l¹i ®èi t­îng ®ã. §èi víi c¸c yÕu tè ®· biÕn ®æi, xuÊt hiÖn míi hoÆc kh«ng cßn tån t¹i th× tiÕn hµnh sè hãa chØnh söa l¹i b»ng c¸c thanh c«ng cô cña phÇn mÒm Microstation. Tr­íc khi tiÕn hµnh sè hãa ®èi t­îng th× cÇn x¸c ®Þnh tªn ®èi t­îng tõ b¶ng ph©n líp ®èi t­îng ®· ®­îc t¹o tõ tr­íc. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 75 - 4. Biªn tËp b¶n ®å sè vector Sau khi sè ho¸, d÷ liÖu nhËn ®­îc ch­a ph¶i hoµn thiÖn vµ sö dông ®­îc. C¸c d÷ liÖu nµy th­êng ®­îc gäi lµ d÷ liÖu th«, cÇn ph¶i qua mét qu¸ tr×nh kiÓm tra, chØnh söa vµ hîp lÖ c¸c d÷ liÖu th«ng qua c¸c phÇn mÒm nh­: - Sö dông phÇn mÒm MRF Clean: PhÇn mÒm nµy dïng ®Ó: KiÓm tra lçi tù ®éng, nhËn diÖn vµ ®¸nh dÊu c¸c vÞ trÝ ®iÓm cuèi tù do b»ng mét ký hiÖu ch÷ (D, X, S). Tù ®éng t¹o c¸c ®iÓm giao gi÷a c¸c ®­êng c¾t nhau. Xo¸ nh÷ng ®­êng nh÷ng ®iÓm trïng nhau. C¾t ®­êng: T¸ch mét ®­êng ra thµnh hai ®­êng t¹i ®iÓm giao. Tù ®éng lo¹i c¸c ®o¹n thõa cã ®é dµi nhá h¬n Dange - factor nh©n víi Tolerence. - Sö dông phÇn mÒm MRFFlag: MRFFlag ®­îc thiÕt kÕ t­¬ng tù víi MRF Clean dïng ®Ó tù ®éng hiÓn thÞ lªn mµn h×nh lÇn l­ît c¸c vÞ trÝ lçi mµ MRF Clean ®· ®¸nh dÊu tr­íc ®ã vµ ng­êi sö dông sÏ dïng c«ng cô trong Microstation ®Ó söa. - Sö dông c¸c c«ng cô ®Ó söa ch÷a c¸c d÷ liÖu d¹ng ®iÓm, d¹ng ®­êng, d¹ng ch÷ viÕt theo ®óng quy ph¹m quy ®Þnh. 4.3.3 KÕt qu¶ thùc nghiÖm hiÖn chØnh m¶nh b¶n ®å F-48-72-B-c b»ng ¶nh vÖ tinh SPOT-5 KÕt qu¶ thùc nghiÖm ®­îc tr×nh bµy ë phÇn phô lôc bao gåm: - TrÝch mÉu b×nh ®å ¶nh vÖ tinh ®· ®iÒu vÏ tû lÖ 1:25.000 dïng ®Ó hiÖn chØnh. - KÕt qu¶ n¾n b×nh ®å ¶nh ®· ®iÒu vÏ. - TrÝch mÉu m¶nh b¶n ®å F-48-72-B-c tû lÖ 1:25.000 tr­íc khi hiÖn chØnh. - TrÝch mÉu m¶nh b¶n ®å F-48-72-B-c tû lÖ 1:25.000 sau khi hiÖn chØnh. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 76 - KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ Sau thêi gian häc tËp, nghiªn cøu lý thuyÕt vµ tiÕn hµnh lµm thùc nghiÖm ®Ò tµi: “Quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25.000 b»ng ¶nh vÖ tinh SPOT-5” em xin cã mét sè kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ nh­ sau: KÕt luËn 1. Quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ trung b×nh vµ tû lÖ nhá b»ng ¶nh vÖ tinh lµ mét sù lùa chän hîp lý, chÝnh x¸c vµ hiÖn ®¹i. 2. ViÖc sö dông ¶nh vÖ tinh SPOT-5 víi ®é ph©n gi¶i 2,5 m cung cÊp mét l­îng th«ng tin cÇn thiÕt ®ñ ®é tin cËy cho viÖc hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 25.000. 3. B¶n ®å ®Þa h×nh sau khi ®­îc hiÖn chØnh hoµn toµn ®­îc ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c theo yªu cÇu cña quy ph¹m hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh cña Tæng côc §Þa chÝnh ban hµnh. §Ó lµm t¨ng ®é chÝnh x¸c, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm khi hiÖn chØnh b¶n ®å b»ng ¶nh vÖ tinh cÇn c¸c tµi liÖu cã ý nghÜa b¶n ®å nh­ b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín, b¶n ®å chuyªn ®Ò nh­ b¶n ®å hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt, b¶n ®å giao th«ng, ¶nh hµng kh«ng míi chôp…Nh÷ng tµi liÖu nµy gióp cho ta gi¶m bít khèi l­îng c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp. 4. Víi chu kú lÆp cña vÖ tinh SPOT-5 th× cø sau lµ 26 ngµy ta l¹i cã mét ¶nh cña khu vùc ®ã, nh­ vËy ta cã thÓ cËp nhËt ¶nh vÖ tinh liªn tôc. TÝnh thêi sù cña ¶nh SPOT-5 lµ rÊt cao cïng víi kh¶ n¨ng chôp lËp thÓ sÏ lµ t­ liÖu quan träng trong hiÖn chØnh, cËp nhËt nh÷ng thay ®æi cña bÒ mÆt tr¸i ®Êt lªn b¶n ®å ®Þa h×nh, ®Æc biÖt ®èi víi b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25.000 vµ 1:50.000. 5. C«ng t¸c sè hãa chØnh söa b¶n gèc hiÖn chØnh cã thÓ chØnh söa ngay trªn m¸y thay v× lµm b»ng tay khi c¸c b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh ®· ë d¹ng sè. KÕt qu¶ cña quy tr×nh lµ t¹o ra b¶n ®å ®Þa h×nh ë d¹ng sè v× vËy kh¶ n¨ng cËp nhËt, söa ®æi th«ng tin hay thªm th«ng tin cã thÓ thùc hiÖn mét c¸ch dÔ dµng, nhanh chãng vµ cho ta kh¶ n¨ng x©y dùng d÷ liÖu trong hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 77 - KiÕn nghÞ 6. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®å ¸n ®· gi¶i quyÕt ®­îc mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c¬ së khoa häc còng nh­ thiÕt lËp ®­îc quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25.000 b»ng ¶nh vÖ tinh SPOT-5 trong thùc nghiÖm. Quy tr×nh c«ng nghÖ nµy cã tÝnh kh¶ thi cao, kiÕn nghÞ ¸p dông trong thùc tiÔn. 7. Quy tr×nh c«ng nghÖ trªn míi chØ ¸p dông trong ph¹m vi ®Ó hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh ®· ë d¹ng sè ®èi víi khu vùc cã néi dung b¶n ®å ®¬n gi¶n vµ Ýt cã sù thay ®æi so víi thùc tÕ. V× vËy h­íng nghiªn cøu tiÕp theo lµ hoµn thiÖn quy tr×nh c«ng nghÖ ®Ó cã thÓ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh ë nh÷ng n¬i ®Þa h×nh phøc t¹p vµ cã sù biÕn ®æi nhiÒu so víi thùc tÕ. Còng nh­ nghiªn cøu quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh khi b¶n ®å cÇn hiÖn chØnh ë d¹ng giÊy, phim hoÆc quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn chØnh ®ång thêi b¶n ®å ë c¸c tû lÖ kh¸c nhau. V× thêi gian thùc tËp cã h¹n vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ nªn b¶n ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó ®å ¸n ®­îc tèt h¬n. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Ths. TrÇn Trung Anh ®· gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n ®å ¸n tèt nghiÖp nµy. §ång thêi em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy, c« gi¸o khoa Tr¾c ®Þa, bé m«n §o ¶nh vµ ViÔn th¸m ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì em trong thêi gian lµm ®å ¸n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi th¸ng 6 n¨m 2008 Sinh viªn thùc hiÖn NguyÔn ThÞ Th¾m §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 78 - Tµi liÖu tham kh¶o 1. GS.TSKH Phan V¨n Léc (2000), Gi¸o tr×nh ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ, NXB GTVT. 2. PGS.TS Ph¹m Väng Thµnh (2003), Gi¸o tr×nh ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh, NXB GTVT. 3. PGS.TS Bïi Tr­êng Xu©n (2005), Gi¸o tr×nh xö lý ¶nh sè viÔn th¸m, Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt, Hµ Néi. 4. TriÖu V¨n HiÕn, Bµi gi¶ng b¶n ®å häc (1992) dïng cho sinh viªn ngµnh tr¾c ®Þa, Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt, Hµ Néi. 5. Bµi gi¶ng c«ng nghÖ viÔn th¸m, dïng cho sinh viªn cao häc. 6. Côc b¶n ®å Nhµ n­íc (nay lµ Côc B¶n ®å - Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng), Quy ph¹m hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000, 1:25.000, 1:50.000, tiªu chuÈn ngµnh 1989. 7. Tæng côc §Þa chÝnh (nay lµ Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng) nhµ xuÊt b¶n B¶n ®å, Quy ®inh kü thuËt sè hãa b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:25.000. 8. Tæng côc §Þa chÝnh (nay lµ Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng), Ký hiÖu b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000 vµ 1:25.000, ban hµnh n¨m 1995. 9. Th«ng t­ sè 973/2001/TT-TC§C ngµy 20 th¸ng 6 n¨m 2001 cña Tæng côc §Þa chÝnh nay lµ Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng vÒ "H­íng dÉn ¸p dông hÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é quèc gia VN- 2000". 10. QuyÕt ®Þnh sè 15/2005/Q§-BTNMT ngµy 13 th¸ng 12 n¨m 2005 vÒ "Quy ®Þnh kü thuËt thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1:10.000, 1:25.000 vµ 1:50000 b»ng c«ng nghÖ ¶nh sè" cña Bé tr­ëng Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng. 11. "ThiÕt kÕ kü thuËt - dù to¸n hiÖn chØnh b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh vÖ tinh tû lÖ 1:1.0000, 1:25.000 vµ 1:50.000 khu vùc B¾c bé, ven biÓn Trung Bé vµ §«ng Nam Bé", Trung t©m thµnh lËp vµ hiÖn chØnh b¶n ®å c¬ së - Trung t©m ViÔn th¸m Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr­êng. §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 79 - Phô lôc §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 80 - §å ¸n tèt nghiÖp Chuyªn ngµnh Tr¾c ®Þa ¶nh SV: NguyÔn ThÞ Th¾m Líp: Tr¾c ®Þa B - K48- 81 -

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdf1 18.pdf
Tài liệu liên quan