Đề tài Quy trình kiểm toán nợ phải thu khách hàng

em xeùt laïi hoaëc vieäc kieåm soaùt cuûa caáp treân ñoái vôùi caáp döôùi trôû neân thuaän tieän hôn. Neáu coù tranh chaáp xaûy ra thì hoà sô kieåm toaùn laø baèng chöùng coù tính phaùp lyù. Hoà sô kieåm toaùn taïi coâng ty U&I goàm 2 phaàn. 3.1.4.1 Hoà sô phaùp lyù: Löu tröõ taát caû caùc taøi lieäu veà khía caïnh phaùp lyù cuûa coâng ty. Hoà sô naøy ñöôïc söû duïng cho nhieàu naêm vaø ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân qua caùc naêm. Caùc taøi lieäu thöôøng ñöôïc löu trong hoà sô naøy bao goàm: Giaáy pheùp ñaàu tö, giaáy pheùp thaønh laäp, giaáy ñaêng kyù kinh doanh, giaáy chaáp thuaän cheá ñoä keá toaùn (ñoái vôùi doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi).Caùc quyeát ñònh boå nhieäm laõnh ñaïo, keá toaùn tröôûng, caùc hôïp ñoàng vay, hôïp ñoàng kinh teá quan troïng vaø coù hieäu löïc trong nhieàu naêm taøi chính 3.1.4.2 Hoà sô kieåm toaùn naêm hieän haønh Ñaây laø hoà sô löu tröõ caùc taøi lieäu, baèng chöùng kieåm toaùn cuûa moät kyø keá toaùn, phaàn ñaàu hoà sô laø muïc luïc hoà sô löu, ghi kyù hieäu caùc phaàn baèng chöõ caùi A,B,C,… vaø yù nghóa caùc kyù hieäu ñeå ngöôøi ñoïc deã tìm. Vd: chöông trình kieåm toaùn nôï phaûi thu ñöôïc kyù hieäu baèng chöõ E ( xem phuï luïc soá 2 – hoà sô naêm hieän haønh). Phaàn tieáp theo laø caùc khoaûn muïc hoaëc coâng vieäc kieåm toaùn ñöôïc toå chöùc löu theo thöù töï trong muïc luïc. Trong töøng phaàn, kieåm toaùn vieân toå chöùc giaáy laøm vieäc vaø giaáy tôø lieân quan theo maãu vaø trình töï chung thoáng nhaát toaøn coâng ty.Vì nhöõng tính chaát quan troïng cuûa hoà sô kieåm toaùn neân coâng vieäc löu hoà sô phaûi roõ raøng, khoa hoïc, ñaûm baûo cho vieäc tìm kieám nhöõng thoâng tin töø hoà sô laø nhanh nhaát. Vieäc toå chöùc hoà sô löu taïi U&I laø nhö sau: Moãi khoaûn muïc kieåm toaùn ñöôïc kyù hieäu baèng 1 chöõ caùi in hoa, trang ñaàu tieân neâu toaøn boä caùc coâng vieäc caàn laøm cuûa khoaûn muïc ñoù bao goàm muïc tieâu vaø thuû tuïc kieåm toaùn, keá tieáp laø caùc baèng chöùng kieåm toaùn thu thaäp ñöôïc ñeå thoaû maõn caùc muïc tieâu trong thöû nghieäm nhö bieåu tính toaùn treân giaáy laøm vieäc vaø caùc taøi lieäu chöùng minh khaùc maø kieåm toaùn vieân coù ñöôïc do yeâu caàu ñôn vò cung caáp, vaø sau cuøng laø caùc giaáy laøm vieäc cuûa phaàn haønh ñoù. Giaáy laøm vieäc chöùa ñöïng caùc thoâng tin sau: Teân coâng ty khaùch haøng Nieân ñoä keá toaùn Teân ngöôøi laäp vaø ngöôøi soaùt xeùt Ngaøy thaùng naêm laäp giaáy laøm vieäc Noäi dung ñaõ thöïc hieän Caùc ghi chuù veà caùc coâng vieäc ñaõ laøm Keát luaän veà soá lieäu ñaõ kieåm toaùn vaø neâu caùc buùt toaùn ñieàu chænh neáu coù Caùc kyù hieäu thöôøng ñöôïc söû duïng treân giaáy laøm vieäc: v: Ñaõ kieåm tra chöùng töø goác GL: Soá lieäu ñaõ khôùp vôùi Baùo caùo taøi chính chöa kieåm toaùn DK: Khôùp vôùi Baùo caùo kieåm toaùn naêm tröôùc a,b : Chuù yù soá lieäu ñoù bao goàm caùc khoaûn naøo, vaø coù troïng yeáu hay khoâng Ngoaøi ra tuy töøng kieåm toaùn vieân chính coøn söû duïng caùc kyù hieäu rieâng cuûa mình trong quaù trình laøm vieäc vaø coù dieãn giaûi keøm theo KIEÅM TOAÙN CHI TIEÁT KHOAÛN MUÏC NÔÏ PHAÛI THU KHAÙCH HAØNG 3.2.1 Tìm hieåu vaø ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä. Taïi U&I , vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB chæ ñöôïc thöïc hieän sô löôïc bôûi kieåm toaùn vieân chính, vaø chuû yeáu thoâng qua quan saùt vaø phoûng vaán khaùch haøng, khoâng duøng moät coâng cuï cô baûn naøo ñeå tìm hieåu heä thoáng KSNB. Thöôøng thì caùc kieåm toaùn vieân khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm kieåm soaùt ñeå ñaùnh giaù laïi ruûi ro kieåm soaùt nhaèm muïc ñích sau naøy giaûm caùc thöû nghieäm chi tieát, maø caùc thöû nghieäm kieåm soaùt seõ ñöôïc thöïc hieän song song vôùi vieäc kieåm tra chi tieát, caùc thuû tuïc phaân tích. 3.2.2 Thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn 3.2.2.1 Thuû tuïc phaân tích Ñoái vôùi khoaûn muïc Nôï phaûi thu khaùch haøng, Kieåm toaùn vieân ( KTV ) taïi coâng ty U&I thöïc hieän thuû tuïc phaân tích sau : Tröôùc moãi cuoäc kieåm toaùn: Caùc kieåm toaùn vieân laäp baûng phaân tích raø soaùt cho caùc chæ tieâu treân BCDKT vaø BCKQKD. Baûng phaân tích raø soaùt naøy theå hieän soá lieäu cuoái naêm, soá lieäu ñaàu naêm, cheânh leäch vaø % taêng giaûm. Qua ñoù kieåm toaùn vieân nhaän bieát ñöôïc söï bieán ñoäng cuûa khoaûn muïc Nôï phaûi thu khaùch haøng, bieát ñöôïc söï bieán ñoäng cuûa Nôï phaûi thu khaùch haøng trong moái quan heä vôùi söï bieán ñoäng cuûa moät soá chæ tieâu khaùc nhö : Doanh thu, Döï phoøng Nôï phaûi thu khoù ñoøi... Töø ñoù Kieåm toaùn vieân ( KTV ) coù theå nhaän thaáy ñöôïc phaàn naøo söï hôïp lyù cuûa soá lieäu ñôn vò hay nhöõng baát thöôøng maø ñeà ra keá hoaïch kieåm toaùn cho phuø hôïp. VD: Baûng phaân tích raø soaùt moät soá chæ tieâu treân baûng CÑKT cuûa khaùch haøng Acc. # Name Ref Preliminary Adjustment/Classification Final Last year's Dif. Short-term accounts receivable 131 Accounts receivable-trade 61.917.805 (61.917.805) - 795.485.367 (795.485.367) 0% 3312 Advances to suppliers 172.925.883 - 172.925.883 172.925.883 - 100% 136 Inter-company receivable - - - - - 137 Construction contractor receivables - - - - - 139 Provision for doubtful debts - - - - - 234.843.688 (61.917.805) 172.925.883 968.411.250 (795.485.367) Long-term accounts receivable 1310 Long-term accounts receivable - - - - - 1360 Long-term inter-company receivable - - - - - - - - - - Trong khi thöïc hieän kieåm toaùn: Ñieàu tröôùc tieân caùc kieåm toaùn vieân laøm laø tính MP cuûa coâng ty ñöôïc kieåm toaùn nhaèm xaùc ñònh möùc troïng yeáu toång theå cho cuoäc kieåm toaùn, coâng ty choïn caùch tính MP döïa treân doanh thu, caùch tính ñöôïc moâ taû nhö sau: Böôùc 1: Quy ñoåi doanh thu tính theo VND sang USD Böôùc 2: Laáy doanh thu tính theo USD x tyû leä aûnh höôûng cuûa doanh thu = a Böôùc 3: soá a laøm troøn thaønh b Böôùc 4: Laáy b x tyû leä aûnh höôûng cuûa thueá = c Böôùc 5: Laáy c x tyû leä aûnh höôûng cuûa sai phaïm cho pheùp = d Böôùc 6: laáy d chia cho 2 ta ñöôïc côõ maãu tính theo USD Böôùc 7: Côõ maãu (USD) x tyû giaù BQLNH = möùc troïng yeáu cho toaøn boä baûng CÑKT Trong ñoù caùc tyû leä aûnh höôûng cuûa doanh thu, cuûa thueá, cuûa caùc sai phaïm ñöôïc coâng ty maëc ñònh vaø khoâng thay ñoåi cho taát caû caùc coâng ty khaùch haøng. Trong ñoù tyû leä aûnh höôûng cuûa doanh thu ñöôïc coâng ty xaùc ñònh nhö sau: Doanh thu (USD) Tyû leä 500,000 0.030 600,000 0.025 700,000 0.023 800,000 0.020 900,000 0.018 1,000,000 0.017 2,000,000 0.016 6,000,000 0.015 10,000,000 0.012 15,000,000 0.010 30,000,000 0.009 50,000,000 0.008 100,000,000 0.007 300,000,000 0.006 1,000,000,000 0.005 Ví duï: Tính MP cho moät khaùch haøng Description Cty ABC Critical component : 845,242.21 Input Selected Factor : 0.02 Calculated post-tax materiality : 16,904.84 Selected post-tax materiality : 16,000.00 Effective tax rate : 0.00 Calculated pre-tax materiality : 16,000.00 Effective error rate : 0.20 Calculated monetary precision : 12,800.00 Sampling interval : 6,400.00 (USD) Tyû giaù BQLNH : 15,872.00 101,580,800.00 (VND) Nhö vaäy möùc troïng yeáu toång theå cuûa BCTC cuûa coâng ty ABC laø 101,580,800.00 VND. Sau khi xaùc ñònh möùc troïng yeáu toång theå cho cuoäc kieåm toaùn, tuy theo töøng khoaûn muïc maø KTV quyeát ñònh kieåm tra toaøn boä hay döïa vaøo möùc troïng yeáu ñeå tính sample size. Caùch tính sample ñöôïc moâ taû nhö sau: Population : Laáy toång soá phaùt sinh cuûa TK caàn kieåm tra trong 12 thaùng (1) Topstratum: Coäng taát caû nhöõng maãu lôùn hôn sampling interval (2) New population: (1) –(2) = (3) Sampling interval: (4) Sample size : (3) chia (4) = côõ maãu Nghóa laø khi choïn maãu ñeå kieåm tra thì choïn taát caû caùc maãu lôùn hôn sampling interval coäng vôùi soá maãu tính ñöôïc . Tuyø theo töøng khoaûn muïc maø KTV coù nhöõng thuû tuïc phaân tích sô boä ñeå thaáy ñöôïc söï hôïp lyù veà maët toång theå hoaëc nhöõng baát thöôøng veà soá lieäu cuûa ñôn vò. 3.2.2.2 Thöïc hieän caùc thöû nghieäm chi tieát : Qua tìm hieåu veà HTKSNB vaø thöïc hieän moät soá thuû tuïc phaân tích, kieåm toaùn vieân, tuyø töøng tröôøng hôïp cuï theå, seõ quyeát ñònh söû duïng nhöõng thöû nghieäm chi tieát naøo, ôû möùc ñoä naøo ñeå coù ñöôïc nhöõng baèng chöùng veà söï trung thöïc vaø hôïp lyù cuûa soá lieäu moät caùch toái öu nhaát coù theå. Vieäc naøy, noùi chung, chòu aûnh höôûng cuûa kinh nghieäm cuûa töøng Kieåm toaùn vieân. 1/ Laäp baûng keâ soá dö chi tieát caùc khoaûn phaûi thu khaùch haøng vaøo ngaøy 31/12/200x vaø tieán haønh kieåm tra tính chính xaùc cuûa soá lieäu ñôn vò: KTV tieán haønh coäng doàn, kieåm tra söï ñuùng ñaén treân danh saùch coâng nôï khaùch haøng. Töø danh saùch chi tieát coâng nôï khaùch haøng, kieåm toaùn vieân tieán haønh ñoái chieáu soá lieäu ñôn vò leân soå chi tieát coâng nôï khaùch haøng ñeå thaáy ñöôïc söï thoáng nhaát chính xaùc cuûa soá lieäu ñôn vò. Thöôøng thì kieåm toaùn vieân seõ choïn maãu ñeå ñoái chieáu neáu danh saùch coâng nôï daøi. Kieåm toaùn vieân cuõng ñoái chieáu soá toång coäng leân soå caùi, baûng caân ñoái soá phaùt sinh, baûng CÑKT ñeå kieåm tra tính chính xaùc veà soá lieäu cuûa ñôn vò, söï thoáng nhaát giöõa soå caùi vôùi baùo caùo cuûa ñôn vò. Neáu TK 131 coù tieåu khoaûn caáp 2,3…. Thì KTV cuõng tieán haønh ñoái chieáu soá lieäu töøng tieåu khoaûn leân soå chi tieát, soå caùi vaø baûng CÑSPS So saùnh vôùi soá dö töøng khoaûn muïc vaøo thôøi ñieåm 31/12/200X vôùi 31/12/200X-1 nhaèm phaùt hieän nhöõng bieán ñoäng baát thöôøng. 2/ Thöïc hieän thuû tuïc gôûi thö xaùc nhaän: Sau khi tieán haønh kieåm tra tính chính xaùc veà soá lieäu cuûa ñôn vò, KTV seõ tieán haønh gôøi thö xaùc nhaän ngay hoaëc coâng vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän khi KTV ñeán khaûo saùt khaùch haøng(Vieäc naøy caàn coù thôøi gian ñeå coù keát quaû). KTV thöôøng gôøi 100% thö xaùc nhaän vaø theo phöông phaùp yeâu caàu khaùch haøng traû lôøi trong moïi tröôøng hôïp. Qua thuû tuïc gôûi thö xaùc nhaän xaùc nhaän : KTV coù theå coù ñöôïc baèng chöùng cho quyeàn lôïi cuûa ñôn vò ñoái vôùi Nôï phaûi thu, söï hieän höõu cuûa caùc khoaûn phaûi thu. Khi thö xaùc nhaän veà KTV tieán haønh ñoái chieáu soá dö ñaõ ñöôïc xaùc nhaän vôùi soá dö treân soå chi tieát, neáu coù söï cheânh leäch KTV seõ ñieàu tra vaø phaûi ñaït ñöôïc söï giaûi trình hôïp lyù. Khi thö xaùc nhaän veà khoâng ñaït chæ tieâu hoaëc khoâng ñöôïc traû lôøi bôûi nhöõng khaùch haøng coù soá dö lôùn, KTV tieán haønh moät soá thuû tuïc khaùc ñeå thay theá, chuû yeáu laø xem xeùt vieäc traû nôï sau nieân ñoä cuûa con nôï. Neáu thuû tuïc kieåm tra vieäc traû tieàn sau nieân ñoä vaãn chöa ñaït ñöôïc ñuû ñoä tin caäy, KTV seõ tieán haønh xem xeùt theâm moät soá chöùng töø goác nhö phieáu xuaát kho haøng hoaù, hoaù ñôn, hôïp ñoàng mua baùn, ñôn ñaët haøng thö töø qua laïi... ñeå bieát ñöôïc söï hieän höõu, söï chính xaùc cuûa vieäc caáu thaønh SDCK. ÔÛ moät soá ñôn vò thöïc hieän vieäc ñoái chieáu coâng nôï vôùi khaùch haøng vaøo cuoái nieân ñoä thì KTV coù theå khoâng tieán haønh vieäc gôûi thö xaùc nhaän hoaëc chæ choïn ra moät soá khaùch haøng coù soá dö lôùn maø chöa coù thö xaùc nhaän coâng nôï tieáp tuïc xaùc nhaän coâng nôï Luùc naøy, Kieåm toaùn vieân seõ tieán haønh choïn maãu caùc con nôï ñeå thu thaäp thö ñoái chieáu coâng nôï. Ñoái chieáu keát quaû cuûa caùc thö naøy leân danh saùch coâng nôï khaùch haøng ñeå thaáy ñöôïc söï hieän höõu cuûa soá lieäu ñôn vò. 3/ Xem xeùt vieäc ñaùnh giaù cheânh leäch tyû giaù ñoái vôùi soá dö coâng nôï ngoaïi teä: Kieåm toaùn vieân seõ lieät keâ soá dö coâng nôï coù chi tieát ngoaïi teä ñeå xem xeùt vieäc coù ñieàu chænh cheânh leäch tyû giaù luùc cuoái kyø ñuùng theo qui ñònh khoâng? Vaø coù söï ñieàu chænh caàn thieát. 4/ Xem xeùt toång quaùt tình hình phaùt sinh trong naêm baèng caùch kieåm tra laïi TK phaûi thu vaø taøi khoaûn doanh thu treân soå caùi vaø xem xeùt nhöõng khoaûn muïc baát thöôøng: Thöôøng thì kieåm toaùn vieân naøo thöïc hieän kieåm tra phaàn haønh Doanh thu cuõng ñoàng thôøi kieåm tra luoân phaàn haønh Nôï phaûi thu. Do ñoù coâng vieäc kieåm tra chi tieát nghieäp vuï naøy cuõng ñoài thôøi chöùng minh cho söï hieän höõu, ñaày ñuû cuûa Doanh thu. Töø baùo caùo baùn haøng haøng thaùng hay soå chi tieát baùn haøng , KTV tieán haønh choïn maãu nghieäp vuï ñeå kieåm tra hoaù ñôn baùn haøng ñeå thaáy ñöôïc söï hieän höõu, söï ñaày ñuû cuûa vieäc ghi nhaän Nôï phaûi thu. Tuyø theo töøng tröôøng hôïp maø KTV coù theå choïn naãu moät hoaëc keát hôïp caùc caùch sau ñaây: Choïn maãu caùc nghieäp vuï coù soá phaùt sinh lôùn hôn sampling interval vaø kieåm tra toaøn boä hoaù ñôn ( möùc choïn maãu tuyø thuoäc vaøo kinh nghieäm cuûa Kieåm toaùn vieân, söï hieåu bieát cuûa Kieåm toaùn vieân veà phöông thöùc kinh doanh, chính saùch tín duïng cuûa ñôn vò ). Choïn maãu caùc thaùng coù soá phaùt sinh lôùn hay baát thöôøng ñeå kieåm tra toaøn boä hoaù ñôn. Choïn maãu caùc khaùch haøng coù soá dö nôï lôùn hay baát thöôøng ñeå kieåm tra toaøn boä hoaù ñôn. KTV tieán haønh vieäc xem xeùt soå chi tieát coâng nôï trong soå caùi ñeå raø soaùt caùc buùt toaùn laï. Neáu gaëp buùt toaùn laï trong khi raø soaùt hoaëc trong khi thöïc hieän vieäc kieåm tra chi tieát khaùc, KTV ñeàu phaûi ñaït ñöôïc söï giaûi trình hôïp lyù veà caùc buùt toaùn naøy. 5/ Kieåm tra vieäc khoaù soå ñoái vôùi nôï phaûi thu Thuû tuïc naøy seõ cho KTV baèng chöùng veà söï hieän höõu vaø söï ñaày ñuû cuûa soá lieäu ñôn vò. Thoâng thöôøng, KTV choïn ra moät soá hoaù ñôn cuûa moät soá ngaøy tröôùc vaø sau nieân ñoä vaø tieán haønh ñoái chieáu chuùng vôùi phieáu xuaát kho , vaän ñôn, tôø khai haûi quan vaø vieäc ghi nhaän doanh thu, Nôï phaûi thu leân soå saùch keá toaùn. 6/ Ñoái vôùi caùc khoaûn nôï phaûi thu coù soá dö Coù. KTV phaûi ñaït ñöôïc giaûi trình veà caùc soá dö naøy. Neáu maø noù laø tieàn haøng öùng tröôùc, KTV coù theå tieán haønh xem hôïp ñoàng, phieáu thu tieàn, giaáy baùo Coù cuûa ngaân haøng …… 7/ Kieåm tra vieäc laäp döï phoøng ñoái vôùi Nôï phaûi thu khoù ñoøi : Neáu ñôn vò ñaõ laäp döï phoøng : Kieåm toaùn vieân tieán haønh thu thaäp danh saùch Nôï phaûi thu khoù ñoøi töø phía ñôn vò vaø tieán haønh ñoái chieáu leân soå chi tieát, soå caùi BCDKT ñeå kieåm tra söï chính xaùc cuûa soá lieäu ñôn vò, ñoàng thôøi KTV cuõng kieåm tra söï pheâ chuaån ñoái vôùi vieäc laäp döï phoøng cuûa ñôn vò. Tìm hieåu xem caùch laäp döï phoøng cuûa ñôn vò, xem xeùt xem noù coù hôïp lyù vôùi tình hình kinh doanh hieän nay cuûa ñôn vò khoâng. Qua vieäc xem xeùt tình hình thanh toaùn sau nieân ñoä, KTV cuõng thaáy ñöôïc ñôn vò laäp döï phoøng nhö vaäy laø hôïp lyù chöa. Tieán haønh xem xeùt nhöõng chöùng töø goác chöùng toû söï hieän höõu cuûa soá dö caàn laäp döï phoøng ( hoaù ñôn, hôïp ñoàng.. .). Kieåm toaùn vieân cuõng tieán haønh thu thaäp nhöõng hoà sô lieân quan ñeán nôï phaûi thu khoù ñoøi nhö : Giaáy ñoøi nôï gôûi cho caùc con nôï, giaáy xin thu nôï gôûi cho cô quan coù thaåm quyeàn. Xem xeùt nhöõng con nôï naøo caàn laäp döï phoøng maø ñôn vò chöa laäp : Khaùch haøng coù soá dö keùo daøi treân 5 naêm. Khaùch haøng coù lieân quan ñeán caùc vuï kieän tuïng, tranh chaáp. Khaû naêng thu hoài nôï phaûi thu ( neáu KTV bieát ñöôïc tình hình taøi chính, tình hình kinh doanh cuûa con nôï laø khoâng ñöôïc toát ). Xem xeùt vieäc laäp döï phoøng cuûa ñôn vò coù phuø hôïp vôùi caùc quy cheá taøi chính, caùc quy ñònh veà keá toaùn hay khoâng. 8/ Tieán haønh kieåm tra söï trình baøy cuûa NPT treân BCTC : Phaûi coù söï phaân loaïi, taùch bieät roõ raøng caùc khoaûn phaûi thu töø nhöõng ñoái töôïng khaùc nhau. Caùc coâng nôï giöõa nhöõng khaùch haøng khaùc nhau khoâng ñöôïc buø tröø cho nhau. Ngoaøi ra KTV coù theå thöïc hieän theâm caùc thuû tuïc khaùc neáu thaáy caàn thieát cho vieäc thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn. MINH HOÏA KIEÅM TOAÙN PHAÛ THU KHAÙCH HAØNG TAÏI COÂNG TY TNHH CHEÁ BIEÁN GOÃ MOÄC XUYEÂN Trong phaàn naøy seõ giôùi thieäu chi tieát coâng vieäc kieåm toaùn cuï theå khoaûn muïc “Phaûi thu khaùch haøng” treân Baûng caân ñoái keá toaùn cuûa Coâng ty TNHH cheá bieán goã Moäc Xuyeân maø em ñaõ tham gia thöïc hieän thöïc teá döïa vaøo quy trình kieåm toaùn neâu treân. Tuy nhieân ngöôøi vieát taäp trung vaøo vieäc tìm hieåu vaø thöïc hieän caùc böôùc quan troïng sau: Tìm hieåu thoâng tin veà khaùch haøng Laäp keá hoaïch kieåm toaùn Moâ taû noäi dung caùc thöû nghieäm trong kieåm toaùn nôï phaûi thu khaùch haøng Trình baøy giaáy laøm vieäc cuï theå kieåm toaùn nôï phaûi thu. Löu yù: Do tính chaát baûo maät cuûa kieåm toaùn, cho neân Coâng ty ñöôïc noùi ñeán trong phaàn naøy cuøng vôùi caùc soá lieäu ñaõ ñöôïc thay ñoåi vaø chuùng khoâng coù tính chaát phaùp lyù. 3.3.1 Khaûo saùt khaùch haøng 3.3.1.1 Thoâng tin chung: Coâng ty TNHH cheá bieán goã Moäc Xuyeân laø moät doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp taïi Vieät Nam vôùi thôøi gian hoaït ñoäng laø 50 naêm theo Giaáy pheùp ñaàu tö soá 76/GP_BD caáp ngaøy 04 thaùng 05 naêm 2000, vaø caùc giaáy pheùp ñieàu chænh. Truï sôû vaø nhaø xöôûng chính cuûa coâng ty toïa laïc taïi aáp 1B, Xaõ An Phuù, Huyeän Thuaän An, Tænh Bình Döông, Vieät Nam. Hoaït ñoäng chính cuûa coâng ty laø saûn xuaát, cheá bieán vaø gia coâng caùc maët haøng ñoà goã gia duïng xuaát khaåu. Caùc thaønh vieân Hoäi ñoàng Quaûn trò vaø Ban Giaùm Ñoác Coâng ty ñaõ ñieàu haønh Coâng ty: Hoäi ñoàng quaûn trò: Baø Chan, Kuo Pi-Yu Chuû tòch Baø Chan, Ai-Ning P.Chuû tòch Baø Chan, Hui-Jung Thaønh vieân Oâng Chan, Mu- Chuan Thaønh Vieân Oâng Yuang, Ming- Yuan Thaønh Vieân Ban Giaùm Ñoác Baø Chan, Kuo Pi-Yu Toång Giaùm Ñoác Oâng Chan, Mu-Chuan Phoù Toång Giaùm Ñoác Khaùch haøng hieän taïi cuûa coâng ty bao goàm caùc toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc kinh doanh lieân quan veà goã. 3.3.1.2 Khaûo saùt chi tieát khaùch haøng: Cheá ñoä keá toaùn: Coâng ty thöïc hieän coâng taùc keá toaùn theo Heä thoáng Cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp Vieät Nam ban haønh theo quyeát ñònh soá 1141 TC/QÑ/CÑKT, ngaøy 01/11/1995 vaø caùc thoâng tö söûa ñoåi, boå sung quyeát ñònh soá 1141 TC/QÑ/CÑKT cuûa Boä Taøi Chính. Heä thoáng soå keá toaùn aùp duïng: Chöùng töø ghi soå. Ngoân ngöõ chính thöùc söû duïng trong keá toaùn: Tieáng Vieät vaø tieáng Hoa. Ñôn vò tieàn teä chính thöùc söû duïng trong keá toaùn: Ñoàng Vieät Nam Naêm taøi chính: Töø ngaøy 1/1 ñeán ngaøy 31/12 haøng naêm. Ñôn vò haïch toaùn – Caùc nghieäp vuï ngoaïi teä Ñoàng Vieät Nam ñöôïc söû duïng laøm ñôn vò tieàn teä haïch toaùn ñeå laäp baùo caùo taøi chính. Caùc nghieäp vuï phaùt sinh baèng ngoaïi teä trong naêm ñöôïc chuyeån thaønh ñoàng Vieät Nam theo tyû giaù taïi thôøi ñieåm phaùt sinh. Cheânh leäch do vieäc chuyeån ñoåi ngoaïi teä ñöôïc keát chuyeån vaøo taøi khoaûn laõi loã. Vaøo ngaøy laäp baùo caùo taøi chính, tieàn vaø coâng nôï baèng ngoaïi teä ñöôïc quy ñoåi sang ñoàng Vieät Nam theo tyû giaù taïi ngaøy laäp baûng caân ñoái keá toaùn. Cheânh leäch do vieäc chuyeån ñoåi tieàn, coâng nôï ngaén haïn naøy ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn trong naêm. Chuù yù theâm: Coâng ty söû duïng phaàn meàm keá toaùn trong coâng taùc keá toaùn. Phaàn meàm coù hoã trôï chuyeån döõ lieäu ra chöông trình Excel. Tình hình hoaït ñoäng coâng ty: Doanh thu naêm 2005 : 69.823.819.568 Lôïi nhuaän sau thueá : 76.973.022 Tyû leä doanh thu naêm nay so vôùi naêm tröôùc taêng 28,6% Heä thoáng kieåm soaùt noäi boä Coâng ty laø doanh nghieäp trung bình neân khoâng toå chöùc ban kieåm soaùt noäi boâï maø toå chöùc kieåm soaùt noäi boä theo hình thöùc phaân coâng, phaân nhieäm. Ban giaùm ñoác ñôn vò raát quan taâm vaø giaùm saùt nhieäm vuï cuûa caùc boä phaän vaø caùc caù nhaân trong ñôn vò, tình hình kieåm soaùt noäi boä cuûa coâng ty khaù toát, caùc phoøng, caùc boä phaän coù yù thöùc thöïc hieän chuû tröôøng cuûa Ban Giaùm ñoác ñeà ra. Nhìn chung cô caáu kieåm soaùt noäi boä cuûa ñôn vò theo ñaùnh giaù ban ñaàu laø coù hieäu quaû. 3.3.2 Laäp keá hoaïch kieåm toaùn 3.3.2.1 Xaùc ñònh chieán löôïc kieåm toaùn vaø ñaùnh giaù ruûi ro kieåm toaùn Vì cô caáu kieåm soaùt noäi boä cuûa ñôn vò ñöôïc toå chöùc theo hình thöùc phaân coâng phaân nhieäm, khoâng thaønh laäp ban kieåm soaùt vaø ñaây laø doanh nghieäp nhoû, caùc nghieäp vuï phaùt sinh töông ñoái ít neân chuùng ta seõ aùp duïng phöông phaùp kieåm toaùn chi tieát soá dö. 3.3.2.2 Xaùc ñònh möùc troïng yeáu keá hoaïch : Coâng ty hoaït ñoäng coù doanh thu ngaøy caøng taêng vaø söï gia taêng naøy phuø hôïp vôùi söï ñaàu tö voán vaø môû roäng saûn xuaát kinh doanh, môû roäng ñoái taùc kinh doanh… neân möùc troïng yeáu keá hoaïch laø 139.647.639 VND, kieåm toaùn vieân U&I söû duïng möùc troïng yeáu toång theå cho toaøn boä cuoäc kieåm toaùn, khoâng xaùc ñònh möùc troïng yeáu cho töøng khoaûn muïc. 3.3.2.3 Keá hoaïch thôøi gian: Thôøi gian döï kieán kieåm tra thöïc teá taïi coâng ty töø ngaøy 14/02/2006 ñeán ngaøy 17/02/2006.Nhaân vieân kieåm toaùn thöïc hieän döï kieán 03 ngöôøi. Thôøi gian döï kieán ra döï thaûo BCTC ñaõ kieåm toaùn sau khi keát thuùc coâng vieäc taïi coâng ty laø 31/03/2006. 3.3.3 Noäi dung caùc thöû nghieäm trong kieåm toaùn nôï phaûi thu : Kieåm toaùn khoaûn muïc nôï phaûi thu khaùch haøng ñöôïc thöïc hieän nhö sau: 3.3.3.1 Thöû nghieäm cô baûn: Ñeå thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn, kieåm toaùn vieân seõ thu thaäp baèng chöùng veà söï trung thöïc veà caùc soá lieäu phaûi thu khaùch haøng, vaø caùc baèng chöùng naøy ñöôïc taäp hôïp vaøo hoà sô kieåm toaùn vôùi maõ E. 3.3.3.1.1 Caùc thuû tuïc phaân tích: So saùnh soá dö cuoái kyø cuûa nôï phaûi thu khaùch haøng naêm nay vôùi soá dö cuoái kyø cuûa naêm tröôùc: Ñoái töôïng SD 31/12/X1 SD 31/12/X2 Taêng/Giaûm Coäng Neáu thaáy söï gia taêng nôï phaûi thu cuoái kyø naêm nay taêng so vôùi naêm ngoaùi, kieåm toaùn vieân nhaän ñònh coù theå do nhöõng nguyeân nhaân Cho khaùch haøng nôï nhieàu; Voán löu ñoäng cuûa coâng ty coù tính thanh khoaûn thaáp…….; vaø seõ tieán haønh thaûo luaän vôùi khaùch haøng cho vieäc giaûi trình söï khaùc bieät troïng yeáu cuûa söï thay ñoåi naøy. Thöû nghieäm chi tieát: 1/ Laäp baûng lieät keâ chi tieát coâng nôï cuoái kyø theo töøng nhaø cung caáp vaø ñoái chieáu soá toång coäng vôùi caùc soá dö cuûa caùc taøi khoaûn phaûi thu treân soå caùi vaø baûng caân ñoái keá toaùn Muïc tieâu: xaùc ñònh söï ghi cheùp chính xaùc cuûa khoaûn muïc nôï phaûi thu khaùch haøng 2/ Gôûi thö xaùc nhaän nôï phaûi thu : Muïc tieâu: Xaùc ñònh tính coù thöïc cuûa khoaûn nôï phaûi thu. Laáy baûng keâ chi tieát phaûi thu cuoái kyø theo töøng khaùch haøng ñeå gôûi thö xaùc nhaän, gôûi thö xaùc nhaän 100% vaø vieäc traû lôøi cuûa khaùch haøng neáu töø 80% trôû leân thì ñaõ ñaït yeâu caàu. Ngoaøi ra KTV coøn chuù troïng ñeán vieäc traû lôøi cuûa nhöõng khaùch haøng coù soá dö lôùn vaø troïng yeáu cuûa khoaûn muïc. Laäp baûng so saùnh soá dö cuûa caùc nhaø cung caáp choïn göûi thö xaùc nhaän vôùi soá tieàn treân thö xaùc nhaän nhö sau: Khaùch haøng SD 31/12/X2 Soá xaùc nhaän Cheânh leäch Coäng Neáu khoâng nhaän ñöôïc thö xaùc nhaän thì kieåm toaùn vieân seõ thöïc hieän ngay caùc thuû tuïc thay theá xem caùc khoaûn thanh toaùn sau nieân ñoä vaø caùc taøi lieäu, chöùng töø lieân quan khaùc. Xöû lyù cheânh leäch Kieåm toaùn vieân seõ ghi laïi moät danh saùch treân giaáy laøm vieäc taát caû nhöõng cheânh leäch giöõa khoaûn tieàn coù ghi trong soå keá toaùn vaø nhöõng caâu traû lôøi cuûa khaùch haøng Kieåm toaùn vieân ñeà nghò coâng ty thöïc hieän ñoái chieáu, chuùng seõ giaiû thích cho nhöõng söï khaùc nhau naøy, Kieåm tra taát caû caùc döõ lieäu coù theå giaûi thích cho caùc khaùc nhau naøy. Kieåm toaùn vieân mieâu taû trong giaáy laøm vieäc caùc nguyeân nhaân vaø caùc giaûi thích cho nhöõng cheânh leäch naøy 3/ Kieåm tra vieäc ñieàu chænh tyû giaù ngoaïi teä cuoái kyø Muïc tieâu : soá dö nôï phaûi traû ngöôøi baùn ñöôïc ñaùnh giaù ñuùng ñaén Töø baûng lieät keâ chi tieát nôï phaûi traû cuoái kyø cuûa ñôn vò, kieåm toaùn vieân lieät keâ caùc khoaûn nôï coù goác ngoaïi teä leân giaáy laøm vieäc vaø tieán haønh coäng doïc Khaùch haøng SD goác ngoaïi teä Soá tieàn ñaõ ghi soå TGLNH 31/12/X2 Soá tieàn sau khi ñaùnh giaù laïi Cheânh leäch tyû giaù Coäng Kieåm toaùn vieân ñieàu chænh tyû giaù ngoaïi teä cuoái kyø baèng caùch laáy toång soá dö cuoái kyø cuûa taøi khoaûn nôï phaûi thu coù goác ngoaïi teä vöøa lieät keâ nhaân vôùi tyû giaù bình quaân lieân ngaân haøng nhaø nöôùc coâng boá ngaøy 31.12.X2. So saùnh vieäc ñieàu chænh tyû giaù ngoaïi teä cuoái kyø cuûa kieåm toaùn vieân vôùi soá ñieàu chænh cuûa ñôn vò.Neáu phaùt hieän cheânh leäch thì tieán haønh xöû lyù vaø yeâu caàu ñôn vò ñieàu chænh. 4/ Xem xeùt coâng nôï coù ñöôïc ghi nhaän ñuùng nieân ñoä khoâng Muïc tieâu : phaùt hieän nhöõng khoaûn nôï phaûi thu khoâng ñöôïc ghi vaøo ngaøy khoaù soå, vaø kieåm tra vieäc ghi nhaän ñuùng nieân ñoä. Yeâu caàu ñôn vò cung caáp moät soá hoaù ñôn baùn haøng gaàn ngaøy keát thuùc nieân ñoä vaø hoaù ñôn cuûa nhöõng ngaøy ñaàu cuûa nieân ñoä sau ñeå kieåm tra chuùng coù ñöôïc ghi nhaän nôï ñuùng nieân ñoä hay khoâng, vieäc naøy ñöôïc tieán haønh cuøng luùc vôùi vieäc doanh thu coù ghi nhaän ñuùng nieân ñoä hay khoâng vaø ñöôïc theå hieän treân giaáy laøm vieäc cuûa phaàn doanh thu ( cut-off sales) . Xem xeùt chöùng töø lieân quan ñeán nhöõng khoaûn thanh toaùn nhöõng ngaøy ñaàu nieân ñoä sau ñeå xem xeùt caùc khoaûn nôï khoâng ñöôïc ghi nhaän. Ngaøy thanh toaùn Chöùng töø Nhaø cung caáp Soá tieàn 3.3.3.1.3. Minh hoïa thöû nghieäm chi tieát theo hoà sô löu: Qua thôøi gian thöïc taäp taïi Coâng ty U&I, ñöôïc coâng ty taïo ñieàu kieän toát ñeå tieáp caän, tìm hieåu thöïc teá coâng vieäc kieåm toaùn, em ñaõ hoïc hoûi ñöôïc nhieàu vaø ruùt ra ñöôïc moät soá nhaän xeùt nhö sau : 4.1 NHAÄN XEÙT: 4.1.1 Nhaän xeùt chung veà coâng ty: Trong söï lôùn maïnh cuûa neàn kinh teá Vieät Nam, nhu caàu kieåm toaùn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ngaøy caøng trôû neân caàn thieát vaø khoâng theå thieáu ñöôïc, tröôùc tình hình naøy, U&I ñaõ xaây döïng ñöôïc cho mình ñoäi nguõ nhaân vieân coù trình ñoä chuyeân moân cao, nhieàu kinh nghieäm nhaèm naâng cao chaát löôïng kieåm toaùn, naâng cao uy tín cuûa coâng ty ñoái vôùi khaùch haøng. Nhaân vieân coâng ty thöôøng xuyeân ñöôïc trao ñoåi nhöõng kieán thöùc môùi, ñöôïc cöû ñi hoïc nhöõng khoaù hoïc chuyeân moân vôùi caùc coâng ty kieåm toaùn haøng ñaàu theá giôùi. Vieäc caäp nhaät caùc vaên baûn phaùp luaät ñöôïc coâng ty thöïc hieän moät caùch trieät ñeå vaø coù hieäu quaû qua ñoù caùc nhaân vieân coù theå naém vöõng caùc cheá ñoä chính saùch ban haønh môùi nhaát giuùp cho vieäc thöïc hieän coâng vieäc kieåm toaùn hoaøn thaønh coù chaát löôïng hôn. Coâng ty coù rieâng 1 boä phaän thöïc hieän vieäc coâng vieäc naøy vaø vieäc caäp nhaät thoâng tin töø maïng gaàn nhö töøng ngaøy töøng giôø. Döïa treân cô sôû chuaån möïc kieåm toaùn Vieät Nam, coâng ty ñaõ coù vaên baûn chính thöùc chung veà quy trình thöïc hieän hôïp ñoàng kieåm toaùn baùo caùo taøi chính. Ñieàu naøy giuùp cho vieäc trieån khai keá hoaïch kieåm toaùn ñöôïc nhanh choùng thuaän lôïi vì ñaõ haïn cheá coâng vieäc kieåm toaùn phuï thuoäc nhieàu vaøo söï xeùt ñoaùn cuûa kieåm toaùn vieân. Khi keát thuùc moät hôïp ñoàng kieåm toaùn, kieåm toaùn vieân coù nhöõng löu yù veà nhöõng sai phaïm do söï voâ yù, thieáu yù thöùc traùch nhieäm cuûa nhaân vieân ñaõ ñöôïc phaùt hieän trong quaù trình kieåm toaùn nhaèm ruùt kinh nghieäm vaø hoaøn thieän hôn trong caùc cuoäc kieåm toaùn sau naøy, chính ñieàu naøy maø chaát löôïng kieåm toaùn ngaøy caøng naâng cao, goùp phaàn taïo uy tín cuûa coâng ty vôùi khaùch haøng. Vieäc phaân coâng caùc kieåm toaùn vieân thaønh nhoùm giuùp cho vieäc quaûn lyù, theo doõi nhöõng hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng chaët cheõ hôn, laøm giaûm ruûi ro tieàm taøng khi kieåm toaùn. Coâng ty trang bò heä thoáng maùy tính cho caùc nhoùm kieåm toaùn, giuùp coâng vieäc cuûa kieåm toaùn vieân caøng chính xaùc vaø nhanh choùng. Tuy nhieân, trong ñieàu kieän taïi Vieät Nam, Kieåm toaùn coøn ñang trong giai ñoaïn phaùt trieån ban ñaàu, Coâng ty vaãn coøn coù moät soá haïn cheá nhaát ñònh caàn ñöôïc thöïc hieän trong töông lai nhö : Trong quaù trình laäp keá hoaïch kieåm toaùn, caùc Kieåm toaùn vieân coù ñöa ra möùc troïng yeáu cho toaøn boä baùo caùo taøi chính vaø cho caùc khoaûn muïc treân BCTC nhöng chæ ñöa ra moät möùc troïng yeáu chung duy nhaát cho toaøn boä caùc khoaûn muïc, chöa tieán haønh phaân boå roõ raøng möùc troïng yeáu cho töøng khoaûn muïc. Trong hoà sô kieåm toaùn , cuõng chöa giaûi thích roõ caên cöù naøo maø Kieåm toaùn vieân laïi choïn möùc troïng yeáu nhö vaäy. Caùc chæ soá duøng ñeå tính MP nhö tyû leä aûnh höôûng cuûa thueá, tyû leä aûnh höôûng cuûa nhöõng sai soùt cho pheùp… Kieåm toaùn vieân coá ñònh cho taát caû caùc cuoäc kieåm toaùn nhö vaäy khoâng phaûn aùnh ñöôïc chính xaùc tình hình coâng ty cuõng nhö MP tính ñöôïc chæ mang tính töông ñoái. Vieäc kieåm tra chi tieát soá dö, kieåm toaùn vieân quyeát ñònh kieåm 100% hay khoanh vuøng kieåm tra döïa treân yeáu toá taøi khoaûn ñoù phaùt sinh nhieàu hay ít vaø coù troïng yeáu treân BCTC hay khoâng? Tuy nhieân vieäc khoanh vuøng kieåm tra chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm cuûa kieåm toaùn vieân, thoâng thöôøng laø laáy soá nghieäp vuï caàn kieåm phaân ñeàu cho 12 thaùng ñeå ñaûm baûo thaùng naøo cuõng kieåm, tuy nhieân noù khoâng ñaûm baûo ñöôïc tính ñaày ñuû vaø khoâng sai soùt. Moãi moät cuoäc kieåm toaùn, vieäc thöïc hieän kieåm soaùt noäi boä chæ ñöôïc thöïc hieän sô löôïc bôûi tröôûng nhoùm kieåm toaùn vaø khoâng ñöôïc hoà sô hoaù baèng moät giaáy tôø naøo caû, ñieàu naøy laøm caùc trôï lyù kieåm toaùn khoù khaên trong coâng vieäc. Tính lieân keát giöõa nhoùm tröôûng vaø caùc trôï lyù kieåm toaùn khaù yeáu, nhoùm tröôûng naém heát caùc chæ soá phaân tích, hieåu roõ tình hình keá toaùn cuûa coâng ty ñöôïc kieåm toaùn, cuõng nhö caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, trong khi trôï lyù kieåm toaùn khoâng naém hoaëc khoâng ñöôïc cung caáp thoâng tin veà caùc keát luaän ruùt ra töø caùc chæ soá phaân tích nhaèm xaùc ñònh caùc thöû nghieäm chi tieát phuø hôïp ñeå ñaït muïc tieâu ñeà ra.Trôï lyù kieåm toaùn chæ tieán haønh thöïc hieän kieåm töøng khoaûn muïc theo khuoân maãu vaø caùc böôùc coù saün, khoâng coù söï linh ñoäng trong vieäc choïn caùch thöùc kieåm tra soá lieäu, ñoâi khi khoâng naém ñöôïc yù nghóa cuûa caùc con soá mình thu thaäp ñöôïc daãn ñeán trôï lyù kieåm toaùn khoâng phaùt hieän ñöôïc sai soùt Trong coâng vieäc kieåm toaùn, coâng ty chöa coù chöa coù chöông trình tieän ích treân maùy vi tính phuïc vuï cho coâng vieäc nhö :chöông trình giuùp kieåm toaùn vieân choïn maãu, löu tröõ hoà sô... Caùc kieåm toaùn vieân chæ ñang söû duïng phaàn meàm : Excel , Word thay cho vieäc tính toaùn, hay löu tröõ hoà sô laøm vieäc baèng tay, giaáy . 4.1.2 Nhaän xeùt cuï theå veà quy trình kieåm toaùn nôï phaûi thu khaùch haøng: 4.1.2.1 Ñoái vôùi coâng vieäc tìm hieåu vaø ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä Vieäc tìm hieåu vaø ñaùnh giaù heä thoáng kieåm soaùt noäi boä thöôøng ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc kieåm toaùn vieân chính vaø caùc tröôûng, phoù phoøng kieåm toaùn, ña soá hoï laø Keá toaùn tröôûng hoaëc laø caùn boä coù kinh nghieäm trong caùc ngaønh Taøi chính, Ngaân haøng... . Do ñoù, hoï khoâng maát nhieàu thôøi gian trong vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng. Caùc doanh nghieäp ôû Vieät Nam ña phaàn laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, do ñoù moät phaàn do chi phí, moät phaàn do nhaän thöùc neân heä thoáng KSNB ôû caùc doanh nghieäp naøy chöa ñöôïc chaëc cheõ, höõu hieäu. Vì vaäy thöôøng caùc Kieåm toaùn vieân chæ tìm hieåu veà noù chöù khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm kieåm soaùt ñeå ñaùnh giaù laïi chuùng tröôùc khi thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn, maø seõ chuû yeáu döïa vaøo caùc htöû nghieäm chi tieát ñeå ñöa ra keát luaän veà soá lieäu cuûa ñôn vò, coøn vieäc ñaùnh giaù veà heä thoáng KSNB chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm cuûa caùc kieåm toaùn vieân. Sau naøy, moät soá thöû nghieäm tuaân thuû seõ ñöôïc thöïc hieän trong khi thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn . Ñieàu naøy cuõng deã hieåu vaø trong chuaån möïc kieåm toaùn cuõng coù neâu ra laø: “ Neáu nhö vieäc phaân coâng phaân nhieäm bò giôùi haïn vaø neáu nhö chuyeân gia kieåm toaùn khoâng xaùc ñònh ñöôïc söï toàn taïi cuûa caùc kieåm soaùt ôû caùc caáp thì yù kieán cuûa chuyeân gia kieåm toaùn ñöa ra veà baùo caùo taøi chính phaûi hoaøn toaøn döïa treân nhöõng baèng chöùng laáy töø caùc kieåm tra chi tieát “. Tuy laø coâng ty chöa coù moät quy cheá cuï theå veà vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB, nhöng khi kieåm toaùn nhöõng khaùch haøng lôùn, ngöôøi soaïn thaûo keá hoaïch kieåm toaùn seõ ñeà ra moät soá vaán ñeà caàn tìm hieåu veà heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng, qua ñoù Kieåm toaùn vieân seõ tìm hieåu ñöôïc nhöõng vaán ñeà quan troïng, caàn thieát cho vieäc laäp keá hoaïch kieåm toaùn. Moät soá maët coøn haïn cheá : Coâng ty chöa ñöa ra moät quy cheá cuï theå veà coâng vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng nhö baûng caâu hoûi, söû duïng löu ñoà, baûng moâ taû... Thoâng thöôøng caùc kieåm toaùn vieân döïa vaøo kinh ngieäm cuûa mình , qua phoûng vaán vôùi khaùch haøng ñeå coù ñöôïc hieåu bieát veà heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng. Nhöng söï hieåu bieát naøy cuûa caùc Kieåm toaùn vieân cuõng khoâng ñöôïc ghi laïi trong hoà sô kieåm toaùn. Vieäc hoà sô hoaù caùc hieåu bieát veà heä thoáng KSNB chöa ñöôïc thöïc hieän thoáng nhaát trong toaøn coâng ty vaø gaàn nhö khoâng ñöôïc thöïc hieän. Hôn nöõa, vieäc nhaän xeùt veà heä thoáng KSNB cuûa caùc KTV chuû yeáu döïa vaøo kinh nghieäm xeùt ñoaùn cuûa mình . Vì vaäy, Moät khi KTV khoâng theå hieän treân hoà sô caùc hieåu bieát cuûa mình maø chæ phaùn ñoaùn thoâng qua phoûng vaán vaø quan saùt thì coù theå seõ coù moät soá thieáu soùt trong phaùn ñoaùn cuûa KTV. Ngoaøi ra, vôùi caùch tìm hieåu heä thoáng KSNB nhö hieän nay ñoøi hoûi Kieåm toaùn vieân phaûi coù naêng löïc, kinh nghieäm, vì vaäy seõ raát khoù khaên cho caùc kieåm toaùn vieân môùi, chöa coù kinh nghieäm trong vieäc tìm hieåu vaø hoï seõ phuï thuoäc raát cao vaøo Kieåm toaùn vieân chính ñeå coù ñöôïc moät söï hieåu bieát ñaày ñuû veà heä thoáng KSNB phaàn haønh maø mình ñang thöïc hieän. Vì coâng ty chöa coù moät quy cheá veà vieäc tìm hieåu vaø ñaùnh giaù heä thoáng KSNB, caùc Kieåm toaùn vieân khoâng theå laøm vieäc theo moät caùch baøi baûn, moãi ngöôøi seõ töï tìm hieåu theo caùch rieâng cuûa mình, coù theå seõ coù nhöõng thieáu soùt trong vieäc laäp keá hoaïch kieåm toaùn. 4.1.2.2 Ñoái vôùi vieäc thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn : Nhìn chung, caùc thöû nghieäm cô baûn maø KTV cuûa U&I thöïc hieän trong kieåm toaùn phaàn haønh NPT khaù ñaày ñuû ñeå phaùt hieän nhöõng gian laän sai soùt troïng yeáu cuûa soá lieäu ñôn vò. Caùc thöû nghieäm ( nhö ñaõ trình baøy ) thoaû maõn ñaày ñuû caùc muïc tieâu kieåm toaùn maø KTV ñeà ra : Söï chính xaùc, söï hieän höõu, söï ñaày ñuû, söï phaân chia nieân ñoä, söï ñaùnh giaù, söï trình baøy vaø khai baùo. Thöôøng caùc Kieåm toaùn vieân seõ chuù troïng ñeán caùc coâng vieäc sau : Kieåm tra söï chính xaùc cuûa soá lieäu ñôn vò ; Gôûi thö xaùc nhaän; Kieåm tra vieäc khoaù soå ; Kieåm tra vieäc traû tieàn sau nieân ñoä ; Kieåm tra vieäc laäp döï phoøng Nôï paûi thu khoù ñoøi ; Hôn nöõa, thöôøng coâng vieäc kieåm toaùn NPT khaùch haøng thöôøng ñöôïc thöïc hieän chung vôùi vieäc kieåm toaùn doanh thu vaø ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc kieåm toaùn vieân chính. Vì vaäy, Kieåm toaùn vieân deã daøng nhaän ra nhöõng sai soùt, baát thöôøng hay söï hôïp lyù cuûa soá lieäu vaø vieäc ñöa ra keát luaän noùi chung laø coù ñoä chính xaùc cao. Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, vì caùc Kieåm toaùn vieân thöôøng khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm kieåm soaùt ñeå ñaùnh giaù heä thoáng KSNB tröôùc khi thöïc hieän vieäc kieåm tra chi tieát vaø vieäc aùp duïng caùc thuû tuïc phaân tích coøn khaù haïn cheá, daãn ñeán vieäc caùc Kieåm toaùn vieân thöôøng söû duïng khaù nhieàu vieäc kieåm tra chi tieát ñeå ñöa ra keát luaän. Tuy vieäc naøy laøm maát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc cuûa Kieåm toaùn vieân, nhöng nhôø vaäy maø caùc Kieåm toaùn vieân coù ñöôïc khaù ñaày ñuû caùc baèng chöùng ñeå ñöa ra keát luaän, giaûm thieåu ñöôïc ruûi ro coù theå gaëp. Veà vieäc göûi thö xaùc nhaän, coâng ty chæ söû duïng loaïi toaøn boä. Vieäc naøy cuõng deã hieåu vì taïi Vieät Nam vaãn coøn moät soá ñoâng caùc ngöôøi chöa yù thöùc ñöôïc vieäc traû lôøi thö xaùc nhaän cuûa Kieåm toaùn vieân. Do vaäy, U&I duøng loaïi thö tích cöïc ñeå giaûm thieåu ruûi ro coù theå gaëp trong vieäc göûi thö xaùc nhaän. Moät soá maët coøn haïn cheá : Do vieäc aùp duïng quy trình coøn nhieàu ñieåm chöa thoáng nhaát giöõa caùc KTV, vieäc thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn gì, ôû möùc ñoä naøo cho phuø hôïp laø tuyø thuoäc ôû moãi KTV, tröôûng nhoùm quyeát ñònh döïa vaøo kinh nghieäm cuûa hoï. Do ñoù, sai soùt vaãn coù theå xaûy ra ôû moät soá thöû nghieäm naøo ñoù maø Kieåm toaùn vieân khoâng nhaän ra vaø vieäc kieåm tra chaát löôïng kieåm toaùn khoù maø luoân luoân coù hieäu quaû cao nhaát. Vieäc coù quy trình nhöng khoâng ñöôïc aùp duïng nhaát quaùn, Coâng ty seõ khoù coù theå cuøng nhau ruùt kinh nghieäm ñeå ngaøy caøng hoaøn thieän ñöôïc quy trình cuûa mình. Caùch thöùc kieåm tra töø chöùng töø ñeán soå khi nghi ngôø giaáu bôùt hay töø soå ñeán chöùng töø khi nghi ngôø bò thoåi phoàng khoâng ñöôïc xaùc ñònh bôûi chæ tieâu phaân tích naøo maø chæ ñöôïc thöïc hieän cöùng nhaéc gioáng nhau ñoái vôùi taát caû caùc khoaûn muïc theo chieàu töø soå ñeán chöùng töø nhaèm ñaûm baûo tính coù thaät cuûa soá lieäu coøn muïc tieâu kieåm toaùn veà tính ñaày ñuû thì chöa ñöôïc chuù troïng. Vieäc aùp duïng thuû tuïc phaân tích vaøo khoaûn muïc NPT khaùch haøng ôû U&I coøn khaù haïn cheá. Ña phaàn caùc Kieåm toaùn vieân chæ so saùnh soá 2 naêm qua vieäc laäp baûng phaân tích vaø raø soaùt. Vieäc tính nhöõng chæ soá nhö : “ Kyø thu tieàn bình quaân “ hay “ Voøng quay Nôï phaûi thu “ chæ ñöôïc söû duïng ôû moät soá Kieåm toaùn vieân. Maët khaùc, trong quy trình kieåm toaùn cuûa coâng ty cuõng khoâng ñeà caäp ñeán vieäc aùp duïng caùc thuû tuïc phaân tích naøy. Qua ñoù ta thaáy vieäc tính caùc chæ soá naøy chæ laø caùch cuûa moät soá Kieåm toaùn vieân, khoâng ñöôïc söû duïng roäng raõi. Vaø vì vaäy Kieåm toaùn vieân seõ khoù coù theå thaáy ñöôïc söï hôïp lyù cuûa soá lieäu ôû maët toång theå hoaëc nhöõng baát thöôøng maø qua ñoù Kieåm toaùn vieân coù theå giaûm bôùt hay phaûi taêng cöôøng theâm vieäc kieåm tra chi tieát, Kieåm toaùn vieân cuõng khoâng coù baèng chöùng hôïp lyù cuûa soá lieäu veà maët toång theå. Baûng toång hôïp thö xaùc nhaän chöa ñöôïc Coâng ty coi nhö moät phaàn khoâng theå thieáu cuûa HSKT hay maãu bieåu baûng toång hôïp thö xaùc nhaän chöa thöïc söï thoáng nhaát vôùi nhau. 4.1.3 Nguyeân nhaân daãn ñeán nhöõng haïn cheá trong quy trình kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa U&I: Coâng ty ñaõ coù vaên baûn chính thöùc quy trình thöïc hieän hôïp ñoàng kieåm toaùn baùo caùo taøi chính tuy nhieân vaên baûn naøy cuõng chöa quy ñònh cuï theå caùc thuû tuïc kieåm toaùn ñöôïc naøo aùp duïng; cuõng nhö cuï theå cho töøng loaïi hình doanh nghieäp. Vì vaäy, vieäc aùp duïng caùc thuû tuïc kieåm toaùn phuï thuoäc nhieàu vaøo söï xeùt ñoaùn cuûa kieåm toaùn vieân. Khaùch haøng chuû yeáu cuûa U&I laø caùc doanh nghieäp coù quy moâ vöøa vaø nhoû vì theá vieäc vaän duïng ñaày ñuû quy trình coù theå seõ laøm gia taêng chi phí. Tuy nhieân ñeå coù theå caïnh tranh trong thò tröôøng kieåm toaùn vaø giöõ ñöôïc khaùch haøng, môû roäng thò tröôøng thì coâng ty buoäc phaûi giaûm giaù phí kieåm toaùn cuõng nhö chi phí veà thôøi gian, nhaân söï, vaø vieäc aùp duïng caùc thuû tuïc kieåm toaùn töông ñoái phöùc taïp, ñoøi hoûi nhieàu thôøi gian cuûa kieåm toaùn vieân. Coâng ty chöa ñöôïc söï hoã trôï cuûa nhöõng phaàn meàm kieåm toaùn neân caùc kieåm toaùn vieân chöa theå vaän duïng heát caùc thöû nghieäm chi tieát trong thôøi gian, chi phí haïn heïp cuûa hôïp ñoàng quy ñònh 4.2 KIEÁN NGHÒ: Qua moät thôøi gian nghieân cöùu thöïc teá coâng vieäc kieåm toaùn phaàn haønh baùn haøng vaø Nôï phaûi thu khaùch haøng taïi coâng ty U & I. Beân caïnh nhöõng öu ñieåm, coâng ty vaãn coøn toàn taïi moät soá maët haïn cheá caàn ñöôïc hoaøn thieän trong töông lai. Vôùi nhöõng kieán thöùc hoïc taïi tröôøng, qua thöïc teá vaø tham khaûo moät soá taøi lieäu, saùch veà kieåm toaùn, toâi xin ñöôïc ñöa ra moät soá kieán nghò sau, mong raèng noù seõ goùp phaàn naøo vaøo vieäc ngaøy caøng hoaøn thieän quy trình kieåm toaùn taïi coâng ty U & I. 4.2.1 Trong vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng : Theo VSA 400 coù neâu raèng : “ Chuyeân gia kieåm toaùn phaûi coù ñaày ñuû söï hieåu bieát veà heä thoáng keá toaùn vaø kieåm soaùt noäi boä cuûa khaùch haøng ñeå leân keá hoaïch kieåm toaùn vaø xaây döïng caùch tieáp caän kieåm toaùn coù hieäu quaû. Chuyeân gia kieåm toaùn seõ phaûi söû duïng ñeán xeùt ñoaùn chuyeân moân ñeå ñaùnh giaù ruûi ro kieåm toaùn vaø xaùc ñònh caùc thuû tuïc kieåm toaùn nhaèm giaûm caùc ruûi ro naøy xuoáng moät möùc coù theå ñöôïc “ Nhö vaäy, vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB raát quan troïng vaø noù aûnh höôûng nhieàu ñeán coâng vieäc cuûa KTV sau naøy.Vì vaäy, vieäc tìm hieåu kyõ heä thoáng KSNB seõ giuùp cho kieåm toaùn vieân laäp ñöôïc moät keá hoaïch kieåm toaùn höõu hieäu, giaûm thieåu toái ña caùc ruûi ro Vieäc tìm hieåu KSNB seõ hieåu quaû hôn neáu coâng ty ban haønh moät quy cheá veà vieäc tìm hieåu noäi boä cuûa khaùch haøng nhö baûng caâu hoûi, söû duïng löu ñoà, baûng moâ taû...Moät khi ñöa ra ñöôïc baûng caâu hoûi cho chính mình, qua quaù trình söû duïng caùc KTV coù theå ruùt ra ñöôïc moät thieáu soùt trong vieäc tìm hieåu cuûa mình vaø ngaøy caøng hoaøn thieän baûng caâu hoûi hôn, giuùp vieäc tìm hieåu ngaøy caøng ñaït hieäu quaû hôn. Hôn nöõa, nhöõng kieåm toaùn vieân môùi, chöa coù kinh nghieäm nhieàu cuõng coù theå döïa vaøo baûng caâu hoûi ñeå tìm hieåu, töø ñoù hoï seõ ít phö thuoäc vaøo kieåm toaùn vieân chính. Vì taàm quan troïng cuûa vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB ñoái vôùi coâng vieäc kieåm toaùn neân moïi söï hieåu bieáet cuûa Kieåm toaùn vieân veá heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng caàn ñöôïc ghi laïi trong HSKT moät caùch ñaày ñuû. Theo VAS 400 coù neâu raèng : “ Chuyeân gia kieåm toaùn phaûi ghi laïi trong HS laøm vieäc cuûa mình :Nhöõng phaân tích cuûa mình veà heä thoáng keá toaùn vaø KSNB cuûa khaùch haøng ;Nhöõng ñaùnh giaù veà ruûi ro kieåm soaùt. Trong tröôøng hôïp ruûi ro ñöôïc ñaùnh giaù laø thaáp, chuyeân gia kieåm toaùn cuõng löu laïi caùc yeáu toá laø cô sôû cho keát luaän naøy“. Hình thöùc vaø phaïm vi cuûa vieäc löu taøi lieäu phuï thuoäc vaøo ñoä lôùn vaø ñoä phöùc taïp cuûa vaø tính chaát cuûa heä thoáng keá toaùn vaø KSNB. Nhìn chung, heä thoáng caøng phöùc taïp, thì caùc kieåm tra cuûa chuyeân gia kieåm toaùn caøng roäng vaø vieäc löu taøi lieäu caøng nhieàu. Vieäc löu laïi nhöõng hieåu bieát veà heä thoáng KSNB trong hoà sô seõ coù nhöõng öu ñieåm sau : Vieäc phaûi ghi treân giaáy tôø nhöõng hieåu bieát cuûa mình veà heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ( HTKSNB ) coù theå laøm caùc Kieåm toaùn vieân chuù yù hôn ñeán vieäc tìm hieåu naøy. Kieåm toaùn vieân coù theå thaáy ñöôïc nhöõng thieáu soùt cuûa mình trong vieäc tìm hieåu veà heä thoáng kieåm soaùt noäi boä vaø qua vieäc ghi laïi treân giaáy laøm vieäc, Kieåm toaùn vieân seõ ñaùnh giaù veà heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng moät caùch chính xaùc hôn laø chæ quan saùt vaø phoûng vaán roài ñaùnh giaù.Hôn nöõa, sau naøy khi vieát thö quaûn lyù hay tö vaán cho khaùch haøng, Kieåm toaùn vieân seõ coù theå neâu vaán ñeà moät caùch cuï theå vaø ñaày ñuû. Vaøo nieân ñoä kieåm toaùn naêm sau, Kieåm toaùn vieân seõ tieát kieäm ñöôïc moät soá thôøi gian trong vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng. Vì neáu nhö khoâng ghi laïi thì chaéc gì Kieåm toaùn vieân nhôù heát nhöõng hieåu bieát cuûa mình vaøo naêm sau. Vaøo nieân ñoä kieåm toaùn naêm sau, Kieåm toaùn vieân khaùc coù theå thöïc hieän vieäc kieåm toaùn khaùch haøng naøy ( hoaëc coù khi cô caáu toå chöùc cuûa khaùch haøng thay ñoåi ), thì kieåm toaùn vieân naøy seõ deã daøng coù moät caùi nhìn toång quaùt veà heä thoáng KSNB tröôùc khi xuoáng khaùch haøng. Vieäc naøy cuõng giuùp kieåm toaùn naøy tieát kieäm ñöôïc moät soá thôøi gian trong vieäc tìm hieåu heä thoáng KSNB, tuy laø KTV naøy cuõng phaûi xem xeùt moät soá vaán ñeà ñaõ thay ñoåi trong naêm qua. Vieäc ghi nhaän laïi treân hoà sô kieåm toaùn seõ laø nhöõng baèng chöùng xaùc thöïc nhaát cho hieåu bieát cuûa KTV veà heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng. Laø cô sôû cho vieäc laäp keá hoaïch kieåm toaùn sau naøy. Moät trong nhöõng coâng cuï ñeå Kieåm toaùn vieân tìm hieåu heä thoáng KSNB cuûa khaùch haøng laø baûng caâu hoûi. Caâu hoûi Coù Khoâng Yeáu keùm Nhaän xeùt Coù moät söï kieåm soaùt naøo ñeå ñaûm baûo taát caû caùc haøng hoaù rôøi kho ñeàu ñöôïc ghi nhaän vaù laäp hoaù ñôn kòp thôøi cho khaùch haøng khoâng ? (Vieäc xuaát haøng phaûi ñöôïc ghi treân phieáu xuaát kho ñöôïc ñaùnh soá tröôùc, hay ghi vaøo soå xuaát haøng maø sau ñoù ñöôïc ñoái chieáu laïi vôùi Hoaù ñôn ). Ñôn vò coù ñöa ra tröôùc moät chính saùch veà baùn chòu, chieát khaáu roõ raøng ñöôïc Ban giaùm ñoác chaáp thuaän khoâng ? Phöông thöùc tín duïng coù ñöôïc xem xeùt vaø pheâ chuaån bôûi moät nhaân vieân coù traùch nhieäm khoâng ? Caùc giaáy baùo Coù ( Credit Note ) coù ñöôïc laäp cho haøng baùn bò traû laïi, giaûm giaù hay khoâng ? Taát caû caùc giaáy baùo Coù coù ñöôïc chaáp thuaän bôûi giaùm ñoác hay ngöôøi coù traùch nhieäm hay khoâng vaø vieäc chaáp nhaän coù ñöôïc theå hieän baèng chöõ kyù hay khoâng ? Taát caû vieäc ghi nhaän haøng baùn bò traû laïi, giaûm giaù coù ñöôïc kieåm tra bôûi giaùm ñoác hay ngöôøi coù traùch nhieäm ñeå chaéc raèng : Giaáy baùo coù coù ñöôïc laäp ñuùng hay khoâng ? Taát caû caùc hoaù ñôn coù ñöôïc giaùm ñoác hoaëc ngöôøi coù thaåm quyeàn pheâ chuaån tröôùc khi phaùt haønh khoâng ? Ñaët bieät laø caùc hoaù ñôn : Hoaù ñôn vôùi nhöõng ñieàu khoaûn ñaët bieät, coù chieát khaáu lôùn. Hoaù ñôn coù giaù trò lôùn. Vieäc xoaù soå Nôï phaûi thu khoù ñoøi coù ñöôïc pheâ chuaån vaø theå hieän baèng vaên baûn bôûi Giaùm ñoác hoaëc ngöôøi coù thaåm quyeàn hay khoâng ? Haøng thaùng coù thöïc hieän ñoái chieáu giöõa soå phuï Nôï phaûi thu khaùch haøng vaø soå caùi toång hôïp hay khoâng Vieäc ñieàu chænh cheânh leäch neáu coù coù ñöôïc chaáp thuaän bôûi ngöôøi coù thaåm quyeàn khoâng ? Ñôn vò coù thöïc hieän vieäc ñoái chieáu coâng nôï vôùi khaùch haøng ñònh kyø hay cuoái nieân ñoä khoâng ? Baûng phaân tích coâng nôï theo tuoåi Nôï coù ñöôïc laäp haøng thaùng cho ban giaùm ñoác hay khoâng ? Ñôn vò coù thuû tuïc naøo ñeå thu hoài Nôï quaù haïn hay khoâng ? Coù söï phaân nhieäm giöõa ngöôøi thu tieàn vaø ngöôøi ghi soå Nôï phaûi thu hay khoâng Ngoaøi ra, baûng caâu hoûi caùc Kieåm toaùn vieân cuõng coù theå söû duïng löu ñoà hay baûng moâ taû KSNB ñeå tìm hieåu vaø ñaùnh giaù heä thoáng KSNB cuõng nhö trong vieäc löu tröõ hoà sô. 4.2.2 Ñoái vôùi vieäc thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn : Nhö ñaõ trình baøy ôû treân, vieäc söû duïng thuû tuïc phaân tích seõ cho Kieåm toaùn vieân thaáy ñöôïc söï hôïp lyù cuûa soá lieäu ñôn vò ôû möùc ñoä toång theå, ñoàng thôøi qua ñoù Kieåm toaùn vieân seõ quyeát ñònh taêng cöôøng hay giaûm bôùt moät soá thöû nghieäm chi tieát sau naøy. Trong vieäc kieåm toaùn nôï phaûi thu khaùch haøng, ngoaøi vieäc laäp baûng phaân tích raø soaùt so saùnh soá lieäu 2 naêm, ta thaáy raèng neân söû duïng theâm caùc thuû tuïc phaân tích veà khoaûn muïc nôï phaûi thu nhaèm coù caùi nhìn toång quaùt hôn veà noù nhö : “ Kyø thu tieàn bình quaân “; “ Soá voøng quay Nôï phaûi thu “, xem xeùt söï bieán ñoäng Nôï phaûi thu cuûa moät soá khaùch haøng chuû yeáu, coù soá dö vöôït quaù moät möùc quy ñònh naøo ñoù. Neáu coù nhöõng cheânh leäch thì Kieåm toaùn vieân phaûi taäp trung xem xeùt kyõ hôn caùc khaùch haøng naøy ñeå coù ñöôïc söï giaûi trình hôïp lyù. Khi nghieân cöùu chæ tieâu kyø thu tieàn bình quaân, Kieåm toaùn vieân coù theå so saùnh noù vôùi kyø haïn baùn chòu cuûa ñôn vò. Theo nguyeân taéc chung , kyø thu tieàn bình quaân khoâng vöôït quaù 4/3 soá ngaøy cuûa kyø haïn thanh toaùn . ÔÛ nhöõng ñôn vò coù aán ñònh kyø haïn chieát khaáu, thì kyø thu tieàn bình quaân khoâng ñöôïc vöôït quaù 4/3 soá ngaøy ñöôïc höôûng chieát khaáu. So saùnh Döï phoøng Nôï phaûi thu khoù ñoøi Tyû leä döï phoøng NPT khoù ñoøi = ------------------------------------- Qua caùc naêm Toång Nôï phaûi thu Kieåm toaùn vieân coù theå keát hôïp tyû leä treân vôùi “ Soá voøng quay Nôï phaûi thu “ hay “ Kyø thu tieàn bình quaân “ ñeå thaáy ñöôïc söï hôïp lyù cuûa soá lieäu ñôn vò... Noù phaûi tyû leä thuaän vôùi “ Kyø thu tieàn Nôï phaûi thu “ vaø tyû leä nghòch vôùi “ Soá voøng quay Nôï phaûi thu “. Ñeå vieäc aùp duïng caùc thuû tuïc phaân tích coù hieäu quaû, em nghó raèng coù theå laäp thaønh moät maãu chuaån lieät keâ caùc thuû tuïc phaân tích coù theå duøng ñöôïc cho moãi phaàn haønh, caùc Kieåm toaùn vieân laøm phaàn haønh naøo tuyø tröôøng hôïp seõ aùp duïng nhöõng thuû tuïc phaân tích thích hôïp vaø ñaùnh giaù ngay treân tôø giaáy laøm vieäc naøy. Xin tham khaûo maãu daønh cho phaàn haønh Nôï phaûi thu khaùch haøng : Teân khaùch haøng : Teân KTV : Nieân ñoä kieåm toaùn : Ngaøy : Noäi dung : Thuû tuïc phaân tích Chæ tieâu Coâng thöùc tính Ñaàu naêm Cuoái naêm Nhaän xeùt Soá voøng quay Nôï phaûi thu Kyø thu tieàn bình quaân Tyû leä NPT khoù ñoøi Tyû leä NPT quaù haïn chieác khaáu Tyû leä Nôï phaûi thu bò xoaù soå / NPT Tyû leä NPT bò xoaù soå / DT thuaàn baùn chòu Doanh thu thuaàn Soá dö Nôï phaûi thu bình quaân Nôï phaûi thu * 365 Doanh thu thuaàn Döï phoøng NPT khoù ñoøi Nôï phaûi thu NPT quaù haïn chieát khaáu Nôï phaûi thu Nôï phaûi thu xoaù soå Nôï phaûi thu cuoái kyø Nôï phaûi thu xoaù soå DT thuaàn baùn chòu