Đề tài Tầm quan trọng của nước và tình hình của việc sử dụng nước của con người hiên nay

i nöôùc: -Do gia taêng daân soá nhanh neân con ngöôøi khai thaùc quaù möùc taøi nguyeân nöôùc vaø caùc taøi nguyeân lieân quan, laøm cho nöôùc ngaøy caøng bò oâ nhieãm gaây taùc ñoäng ñeán bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu vaø khaâu quaûn lí. Ví duï: Oâng Nguyeãn Tieán Ñaït- toång bieân taäp ñaëc san taøi nguyeân nöôùc ñaõ khaúng ñònh:” keát quaû kieåm tra, thanh tra töø Toånh cuïc moâi tröông cho thaáy chaát löôïng nöôùc 3 löu vöïc soâng: s.Caàu, s. Nhueä-Ñaùy, s.Ñoàng Nai- Saøi Goøn ñang bò oâ nhieãm nghieâm troïng. Thaäm chí coù nhöõng ñoaïn soâng thuoäc 3 löu vöïc soâng treân ñaõ” cheát” hoaøn toaøn, nhaát laø ôû caùc vuøng haï löu. Soâng Caàu ( ñoaïn chaûy qua thaønh phoá Thaùi Nguyeân) bò oâ nhieãm naëng, nöôùc soâng chöùa nhieàu hôïp chaát höõu cô, chaát raén lô löûng, daàu môõ. Treân löu vöïc s. Nhueâ-Ñaùy, caùc soâng ôû noäi thaønh Haø Noäi, s. Nhueä töø xaõ Haø Ñoâng ñeán thò xaõ Phuû Lyù oâ nhieãm raát nghieâm troïng. Löu vöïc s. Ñoàng Nai- Saøi Gonø, ñoaïn haï löu soâng Ñoàng nai, soâng Saøi Goøn, soâng Thò Vaûi cuõng xuaát hieän nhieàu ñoaïn soâng” cheát”. Maø nguyeân nhaân chính khieán caùc löu vöïc soâng “ cheát” daàn laø do nöôùc thaûi töø sinh hoaït,saûn xuaát coâng nghieäp, caùc laøng ngheà, beänh vieän, saûn xuaát noâng nghieäp vaø nuoâi troàng thuûy haûi saûn, chaát thaûi raén, khai thaùc khoaùng saûn,… - Vaøi muøa khoâ gaàn ñaây, khi möïc nöôùc löu vöïc soâng Hoàng quaù thaáp, saûn xuaát noâng nghieäp vaø giao thoâng ñöôøng thuû bò aûnh höôûng naëng neà. Vaø ñaõ hôn 1 laàn Chính phuû vaø caùn boä, ngaønh lieân quan ñaõ phaûi ngoài laïi ñeå thoáng nhaát vieäc môû cöûa xaû nhaø maùy thuûy ñieän Hoøa bình ñeå naâng möïc nöôùc haï löu soâng Hoàng tôùi möùc coù theå bom vaøo ñoàng ñeå phuïc vuï saûn xuaát noâng nghieäp. -. Caùc ñôn vò caù nhaân söû duïng nöôùc ngaàm döôùi nhieàu hình thöùc nhö khoang gieáng, sau khi ngöng khoâng söû duïng nöõa ñaõ khoâng bòt kín caùc loã khoan laïi laøm cho nöôùc baån chaûy laãn vaøo laøm oâ nhieãm nguoàn nöôùc ngaàm. Cacù nhaø maùy xí nghieäp xaû khoùi buïi coâng nhieäp vaøo khoâng khí laøm oâ nhieãm khoâng khí, khi trôøi möa caùc chaát oâ nhieãm naøy seõ laãn vaøo trong nöôùc möa laøm oâ nhieãm nguoàn nöôùc. - Do toác ñoä coâng nghieäp hoùa vaø ñoâ thò hoùa khaù nhanh vaø söï gia taêng daân soá gaây aùp löïc ngaøy caøng naëng neà ñoái vôùi taøi nguyeân nöôùc trong vuøng laõnh thoå. Moâi tröôøng nöôùc ôû nhieàu ñoâ thò, khu coâng nghieäp vaø caùc laøng ngheà ngaøy caøng bò oâ nhieãm bôûi nöôùc thaûi, khí thaûi vaø chaát thaûi raén. - ÔÛ caùc thaønh phoá lôùn haøng traêm cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp ñang gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc do khoâng coù coâng trình vaø thieát bò xöû li chaát thaûi gaây oâ nhieãm do saûn xuaát coâng nghieäp laø raát naëng. Ví duï:+ ÔÛû ngaønh coâng nhgieäp deät may, ngaønh coâng nghieäp giaáy vaø boät giaáy nuôùc thaûi thöôøng coù ñoä pH trung bình tö ø 9-11, chæ soá nhu caàu oxy hoaù(BOD), nhu caàu oxy hoaù hoïc( COD) coù theå leân ñeán 700mg/l vaø 250mg/l, haøm löôïng chaát raén lô löûng,… cao gaáp nhieàu laàn giôùi haïn cho pheùp. Haøm löôïng nöôùc thaûi cuûa caùc ngaønh naøy coù chöùa xyanua(CN) vöôït ñeán 84 laàn tieâu chuaån cho pheùp ñaõ gaây oâ nhieãm naëng caùc nguoàn nöôùc maët trong vuøng daân cö. Möùc ñoä oâ nhieãm nöôùc taïi caùc khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát, cuïm coâng nghieäp taäp trung laø lôùn nhaát. +Taïi cuïm coâng nghieäp Tham Löông- tp.Hoà Chí Minh, nguoàn nöôùc bò nhieãm baån bôûi nöôùc thaûi coâng nghieäp vôùi toång löôïng nöôùc thaûi gaàn 500000m3/ngaøy töø caùc nhaø maùy giaáy, boät gaët, nhuoäm, deät,… + Nöôùc thaûi coâng nghieäp töø caùc cô sôû saûn xuaát giaáy, luyeän gang theùp, luyeän kim maøu, khai thaùc than- ôû tp.Thaùi Nguyeân veà muøa caïn toång löôïng nöôùc thaûi chieám khoaûng 15% löu löôïng s. Caàu ( nöôùc thaûi töø saûn xuaát giaáy coù pH töø 8.4- 9 vaø haøm löôïng NH4 laø 4mg/l, haøm löông chaát höõu cô cao, nöôùc thaûi coù maøu naâu muøi khoù chòu). + Khaûo saùt moät soá laøng ngheà saét theùp, ñuùc ñoàng nhoâm chì,… laøm giaáy, deät, nhuoäm- Baéc Ninh thaáy coù löông nöôùc thaûi haèng ngaøy haøng nghin m3/ngaøy khoâng qua xöû lí gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc vaø moâi tröôøng trong khu vöïc. - Tình traïng oâ nhieãm nöôùc ôû caùc ñoâ thò thaáy roõ nhaát ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Haø Noäi. Ôû caùc thaønh phoá naøy nöôùc thaûi sinh hoaït khoâng coù heä thoáng xöû lí taäp trung maø tröïc tieáp xaû ra soâng, hoà, keânh, raïch,… maët khaùc, coù raát nhieàu cô sôû saûn xuaát khoâng xöû lí nöôùc thaûi, moät löôïng nöôùc thaûi raén lôùn trong thaønh phoá khoâng thu gom heát döôïc,… ñoù laø nöõng nguoàn quan troïng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc. Ví duï: + Tp. Haø Noäi toång löôïng nöôùc thaûi cuûa thaønh phoá leân ñeán 30000-40000m3/ngaøy. Vaø hieän môùi chæ coù 5/31 beänh vieän coù heä thoáng xöû lí nöôùc thaûi ( chieám 25% löôïng nöôùc thaûi beänh vieän) vaø 36/400 cô sôû saûn xuaát coù xöù lí nöôùc thaûi, löôïng raùc sinh hoaït chöa ñöôïc thu gom khoaûng 1200m3/ngaøy taäp trung ôû khu ñaát ven hoà, keânh, möông trong noäi thaønh. Chæ soá BOD, oxy hoaø tan, caùc chaát NH4, NO2, NO3 ôû cacù soâng, ho,à möông ñeàu vöôït quaù löôïng cho pheùp. + Thaønh phoá Hoà Chí Minh, löôïng raùc thaûi leân ñeán gaàn 4000taán/ngaøy, chæ coù 24/142 cô sôû y teá lôùn laø coù heä thoáng xöû lí nöôùc thaûi, khoaûng 3000 cô sôû saûn xuaát gaây oâ nhieãm thuoäc dieän buoäc phaûi di dôøi. Khoâng chæ ôû Haø Noäi, thaønh phoá Hoà Chí Minh maø ôû caùc ñoâ thò khaùc nhö Haûi Phoøng, Hueá, Ñaø Naüng, Nam Ñònh, haûi Döông, nöôùc thaûi sinh hoaït cuõng khoânng ñöôïc xöû lí ñoä oâ nhieãm, nguoàn nöôùc nôi tieáp nhaän nöôùc thaûi ñeàu vöôït quaù tieâu chuaån cho pheùp, cacù thoâng soá lô löûng( SS), BOD, COD, DO ñeàu vöôït töø 5 ñeán 10 coù khi leân ñeán 20 laàn tieâu chuaån cho pheùp. - Veà tình traïng oâ nhieãm nöôùc ôû noâng thoân vaø khu saûn xuaát noâng nghieäp cuõng raát ñaùng lo ngaïi. Hieän nay Vieät Nam coù gaàn 76% daân soá ñang sinh soáng ôû noâng thoân, laø nôi cô sôû haï taàng coøn raát laïc haäu neân phaàn lôùn caùc chaát thaûi cuûa con ngöôøi vaø gia suùc khoâng ñöôïc xöû lí neân thaám xuoáng ñaát hoaëc bò röûa troâi laøm cho tình traïng oâ nhieãm nguoàn nöôùc veà maët höõu cô vaø vi sinh vaät ngaøy caøng cao. Theo baùo caùo cuûa Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân, soá vi khuaån Fecacoliform trung bình bieán ñoåi töø 1500- 3500 MNP/100ml ôû caùc vuøng ven soâng Tieàn vaø soâng Haäu taêng leân ñeán 3800- 12500 MNP/100ml ôû caùc keânh töôùi tieâu. - Theo thoáng keâ cuûa boä thuyû saûn, toång dieän tích söû duïng cho nuoâi troàng thuyû saûn ñeán naêm 2001 caû nöôùc laø 751999ha. Do nuoâi troàng thuyû saûn oà aït, thieáu qui hoaïch, khoâng tuaân theo qui trình kyõ thuaät, cuøng vôùi vieäc söû duïng nhieàu vaø khoâng ñuùng caùch cacù loaïi hoaù chaát trong nuoâi troàng thuyû saûn, thöùc aên dö laéng xuoáng ñaùy ao, hoà, loøng soâng laøm cho moâi tröôøng nöôùc bò oâ nhieãm. Caùc chaát höõu cô laøm phaùt trieån moät soá loaøi sinh vaät gaây beänh, xuaát hieän moät soá taûo ñoäc. Thaäm chí ñaõ coù daáu hieäu xuaát hieän” thuyû trieàu ñoû” ôû moät soá vuøng ven bieån vieät Nam. - Soâng Höông ñoåi maøu? Sau côn luõ nhoû ñaàu muøa(19/8) nöôùc soâng Höông baét ñaàu bò ñuïc vaø ñaõ khoâng trong trôû laïi sau vaøi ngaøy luõ ruùt. Tieán só Hoà Ngoïc Phuù-nguîeân tröôûng ban quaûn lí soâng Höông cho bieát:” moïi naêm nöôùc soâng Höông chæ ñuïc khi coù luõ baùo ñoäng 2 trôû leân vaø chæ coù maøu vaøng do ñaát caùt treân beà maët goø, ñoài bò röûa troâi, nhöng laàn naøy laø maøu ñoû vôùi caùc haït ñaát ñoû badan raát mòn naèm lô löûng trong nöôùc taïo thaønh dung dòch huyeàn phuø, khoâng laéng ñöôùc ngay caû khi doøng chaûy chaäm”. Theo keát quaû khaûo saùt cuûa Sôû Khoa hoïc- Coâng ngheä moâi tröôøng Thöøa thieân Hueá (6/10) cho bieát taïi vò trí Ñaäp Ñaù ôû trung taâm thaønh phoá ñoä ñuïc treân lôùp nöôùc maët laø 81NTU( chæ soá nöôùc bình thöôøng laø 20-46NTU), trong khi nöôùc beân nhaùnh soâng Nhö YÙ beân caïnh chæ coù 19NTU. Nguyeân nhaân laø do soâng Traïch: beân taû ngaïn trong vaø beân höu ngaïn ñuïc maø khuùc soâng Höông laïi naèm ôû ngaõ 3( do 2 nhaùnh taû Traïch vaø höõu Traïch hôïp thaønh) neân chia ra 2 phaàn xanh-ñoû raát roõ neùt. Neáu ngöôøi daân coá ñoâ ngaäm nguøi vì soâng Höông- con soâng taâm hoàn cuûa ngöôøi Hueá ñaõ ñoåi maøu thì lieàn ñoù laø noãi aâu lo veà nguoàn nöôùc sinh hoaït (theo phoøng hoaù nghieäm cuûa coâng ty caáp thoaùt nöôùc Hueá, chi phí ñeå saûn xuaát nöôùc sinh hoaït phaûi taêng leân do phaûi theâm hoaù chaát loïc cuõng nhö chu kì suùc loïc beå chöùa phaûi gia taêng. Ngöôøi daân ôû ñaây töø laâu ñaõ quen uoáng nöôùc soâng neân caû thaùng nay phaûi khoå cöïc vì khoâng coù nöôùc uoáng, aùo quaàn giaët xong laø nhö nhuoäm maøu vaøng. Theo tieán só Voõ Vaên Phuù- chuû nhieäm boä moân taøi nguyeân vaø moâi tröôøng khoa sinh hoïc ÑH khoa hoïc Hueá thì chaát huyeàn phuø ñoù aét seõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng vaø toån haïi ñeán nguoàn taøi nguyeân sinh vaät ôû ñaàm phaù. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy Sôû ñaõ gôûi coâng vaên ñeán Boä taøi nguyeân-moâi tröôøng, Boä khoa hoïc- coâng ngheä vaø Boä noâng nghieäp-phaùt trieån noâng thoân ñeå nhôø caùc cô quan trung öông giaûi quyeát cuõng nhö can thieäp baèng caùc giaûi phaùp kó thuaät nhöng ñeán nay vaãn chöa coù thoâng tin phaûn hoài( Tuoåi treû- Minh Töï). - Heä thoáng soâng Ñoàng Nai moãi ngaøy tieáp nhaän khoaûng 480000 m3 nöôùc thaûi coâng nghieäp, 900000m3 nöôùc thaûi sinh hoaït, 17000m3 nöôùc thaûi y teá. Do löu löôïng doøng chaûy cuûa soâng khaù lôùn neân aùp löïc oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc soâng Ñoàng Nai chöa ñeán möùc nghieâm troïng nhö ôû soâng Nhueä, soâng Ñaùy. Tuy nhieân, taïi moät soá khu vöïc nöôùc soâng cuõng bò oâ nhieãm nghieâm troïng nhö khuùc soâng Thò Vaûi, do haèng ngaøy phaûi tieáp nhaän moät löôïng lôùn nöôùc thaûi vöôït tieâu chuaån cho pheùp nhieàu laàn. 94% nöôùc thaûi vöôït chuaån cho pheùp. Taùc ñoäng chính gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc ôû löu vöïc soâng Ñoàng Nai chính laø do nöôùc thaûi coâng nghieäp vaø nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa caùc ñoâ thò. Maët khaùc, do vuøng haï löu soâng chòu taùc ñoäng cuûa cheà ñoä thuyû trieàu, doøng nuoùc bò oâ nhieãm ñöôïc ñaåy ngöôïc vaøo soâng moãi khi thuyû trieàu leân laøm taêng möùc ñoä oâ nhieãm ôû haï löu vaø soâng Thò vaûi laø moät keát quaû ñieån hình. Ví duï: + Theo keát quaû kieåm tra, thanh tra nhöõng naêm qua, treân ñoaïn soâng daøi khoaûng 10km moãi ngaøy tieáp nhaän khoaûng 33000m3 nuoùc thaûi coâng nghieäp cuûa Ñoàng Nai, Baø Ròa- Vuõng Taøu( maø trong ñoù chæ coù 15.3% löôïng nöôùc thaûi ñöôïc xöû lí ñaït chuaån cho pheùp, 84.7% nöôùc thaûi coâng nghieäp cuûa caùc nôi ñöôïc thanh tra laø vöôït chuaån cho pheùp voùi löôïng NH4+ vöôït töø 2.9 ñeán 68 laàn, BOD5 vöôït töø 9.4 ñeán 138 laàn, COD vöôït töø 7.6 ñeán 81 laàn, toång coliform vöôït töø 440 ñeán 1800 laàn. Ñaëc bieät nghieâm troïng nhaát laø naïn xaû “troäm” dòch thaûi loûng sau leân men vaøo ñeâm cuûa coâng ty Vedan Vieät Nam suoát 14 naêm, chính noù laø thuû phaïm “gieát cheát” soâng Thò Vaûi neân chaúng coù gì ngaïc nhieân khi nöôùc soâng thò Vaûi bò oâ nhieãm nhgieâm troïng. + Öùoc tính moãi ngaøy TP Hoà Chí Minh xaû ra soâng Saøi Goøn khoaûng 36000m3 nöôùc thaûi coâng nghieäp, 750000m3 nöôùc thaûi sinh hoaït ñoâ thò vaø khoaûng 14000m3 nöôùc thaûi y teá( theo keát quaû thanh tra 2007 cuûa boä taøi nguyeân thì chæ coù 6% nöôùc thaûi coâng nghieäp d0öôïc xöû lí ñuùng tieâu chuaån coøn laïi laø 94% vöôït tieâu chuaån cho pheùp nhieàu laàn. Daùng lo ngaïi laø coù moät soá cô sôû xaû ra moâi tröôøng haøm löôïng nguy haïi coù chöùa Croâm vöôït 6.5 ñeán 19.5 laàn vaø Cianua vöôït 2 ñeán 6.2 laàn tieâu chuaån cho pheùp. - Vaø hieän nay ñang coù moät vaán ñeà veà maët caûnh quang du lòch, noù ñang bò taøn phaù naëng neà. Coù moät baøi baùo neâu leân vaán ñeà raèng: “ hoà Taây ñang bò ñoái xöû teä”. Khi maø döï aùn keø vaø xaây döïng ñöôøng daïo xung quanh Hoà Taâyñang hoaøn thieä, vieäc quaûn lí vaø khai thaùc khu vöïc Hoà Taây nhö theá naøo laïi ñöôïc ñaët ra, “ thò saùt” 18km quanh Hoà Taây vaø thaám thía raèng: chuyeän Hoà Taây bò oâ nhieãm töôûng” khoå laém bieát roài…” maø vaãn “ noùng” ñeán “choùng maët”. Khoâng nhöõng ñoù laø böùc xuùc cuûa nhöõng hoä daân soáng vaên hoaù maø coøn laø noãi böùc xuùc cuûa du khaùch, böùc xuùc cho baát cöù ai khi nghó veà Haø Noäi, nghó veà Hoà Taây. Leõ naøo coù theà yeân loøng khi moät caûnh qung ñeïpdöôïc xeáp laø laõng maïng vaø ñeïp haøng ñaàu cuûa thuû ñoâ dang bò “ xöû teä” nhö vaäy. Vôùi qui moâ môû roäng, qui hoaïch thì thuû ñoâ haø Noäi seõ coù nhieàu thay ñoåi trong 10-15 naêm tôùi, ñaùp öùng taàm nhìn ñeán naêm 2050 vôùi daân soá döï kieán khoaûng 10 – 12 trieäu ngöôøi( baèng 10% daân soá caû nöôùc luùc ñoù). Theo oâng Nguyeãn Theá Thaûo- Chuû tòch Uyû ban nhaân daân tp Haø Noäi, soâng Hoàng seõ laø truïc khoâng gian xanh, ñoâ thò ñöôïc boá trí phaùt trieån doïc theo 2 beân soâng, töø Coå Loa ñeán Myõ Ñình vaø ccaù truïc haønh lang phía ñoâng vaø taây. Vôùi truïc khoâng gian ñoù, Hoà Göôm seõ khoâng coøn ñuû ñieàu kieän ñeå laøm trung taâm Haø Noäi nhö hieän nay nöõa, trung taâm Haø Noäi luùc ñoù phaûi laø Hoà Taây. Theá nhöng, hieän nay Hoà Taây luoân bò ngöôøi daân thieáu yù thöùc neùm raùc thaúng tay khoâng thöônng tieác. Chæ sau moät ñeâm haøng chuïc xe chaát thaûi xaây döïng ñaõ kòp ñöôïc vaän chuyeån taäp trung treân keø hoà. Coøn raùc thì xuaát hieän ôû ñaây raát nhanh: saùng 1 ñaùm nhoû, chieàu toái ñaõ coù nhieàu ñoáng cao ngaát. Hoà taây coù dieän tích 526ha maët nöôùc, tieáp giaùp vôùi 6 phöôøng cuûa quaän Taây Hoà. Daân soáng saùt hoà ñoâng, coù nhieàu ngoõ saâu vaø heïp xe gom raùc thoâ sô khoâng theå vaøo ñöôïc maø moät boä phaän daân cö soáng saùt bôø hoà raát thieáu yù thöùc baûo veä moâi tröôøng: hoï coù thoùi quen tuyø tieän ñoå caùc loaïi pheá thaûi, raùc thaûi,… cuûa gia ñình ra ao, hoà, coi hoà laø nôi chöùa raùc thaûi cuûa nhaø mình. Khoâng chæ coù ccaù hoä gia ñình maø caùc khu vui chôi, nhaù haøng ven vaø treân hoà cuõng voâ tö xaû chaát thaûi, raùc thaûi xuoáng hoà. Chæ trong naêm 2007, xí nghieäp ñaõ nhoâ1903 chieác coïc, vaùn daân laøm caàu caâu ôû hoà, vôùt hôn 800m3 beøo, haøng nghin m3 raùc ôû hoà. Tuy nhieân vôùi treân 20 coâng nhaân laøm vieäc mieät maøi nhöng hoà vaãn cöù baån( do coâng nhaân cöù vôùt coøn daân thì cöù xaû), neân ngöôøi ta ví vieäc vôùt raùc ôû Hoà Taây chaúng khaùc naøo” daõ traøng se caùt bieån ñoâng”. Nhaän xeùt veà yù thöùc cuûa ngöôøi daân baø Ñaøo Thò Nuoâi- giaùm ñoác xí nghieäp moâi tru7ông Hoà taây( vôùi nhieäm vuï baûo veä dieän tích töï nhieân, baûo veä sinh quang vaø veä sinh moâi tröông cuûa hoà taây vaø hoà Truùc Baïch) nhaän xeùt veà yù thöùc ngöôøi daân: khu vöïc maø coâng nhaân cuûa xí nghieäp phaûi vôùt raùc nhieàu nhaát laø khu vöïc phöôøng yeân Phuï, phöôøng Thuî Kheâ. Taïi caùc phöôøng Quaûng Nam, nhaät Taân yù töùc cuûa ngöôøi daân toát hôn nhieàu vaø ôû trong khu vöïc naøy coù raát nhieàu ngöôøi nöôùc ngoaøisoáng neân hoï coù yù thöùc giöõ gìn veä sinh moâi tröônng2 soáng raát toát. Ñeà giaûi quyùet vaán ñeà treân thì taïi caùc cuoäc laáy yù kieán veà döï thaûo quy cheá quaûn lí Hoà taây vaø phuï caän vöøa qua, ñaõ coù nhieàu yù kieán cho raèng: vieäc quan troïng tröôc tieân laø qui vieäc quaûn lí veà moät moái ñeå khaéc phuïc tình traïng” cha chung khoâng ai khoùc”. Vaù tp seõ giao vieäc quaûn lí toaøn dieän Hoà Taây cho moät ñôn vò duy nhaát laø quaän Hoà Taây, caùcù sôû ban ngaønh khaùc chòu traùch nhieäm höôùng daãn vaø tieán haønh coâng taùc thanh, kieåm tra coâng taùc quaûn lí hoà. - Theâm moät vaán ñeà môùi nöõa: vaán deà khai thaùc vaøng gaây oâ nhieãm khu baûo toàn thieân nhieân. Trong quaù rình xin pheùp khai thaùc vaøng taïi xa õKim Hyû( Na Ri), laõnh ñaïo coâng ty Taán thaønh ñaõ coù nhönng4 cam keát vôùi chính quyeàn vaø nhaân daân veà vaán ñeà ñaûm baûo veä sinh moâi tröôøng, saép xeáp vieäc laøm cho lao ñoäng ñòa phöônng. Tuy nhieân khi coâng vieäc khai thaùc ñivaøo hoaït ñoäng thì coâng ty queân luoân lôøi höùa gaây oâ nhieãm moâi truôøng. Coâng ty coà phaàn Taùn Thaønh( coù truï sôû taïi huyeän Baïch Thoâng) chæ ñöôïc caáp pheùp khai thaùc taän thu theo quyeát ñònh soá 191/QD0-UBND tænh Baéc Caïnvôùi dieän tích 9.7ha, vò trí ôû moät thung lung naèm ôû loõi khu baûo toàn thieân nhieân Kim Hyû. Nhöng khi tieán haønh khai thaùc toùc ñoä saûn xuaát ñöôïc coâng ty ñaûy maïnh len neân vieäc khai thaùc naøy ñaõ daãn tôùi buøn ñaát chaûy thaúng vaùo ngaám Toác Luø gaây ngaïp uùng khi muøa möa ñeán. Laø ñieåm moû khai thaùc naèm giöõa khu baûo toàn thieân nhieân Kim Hyû( theo luaät khoaùng saûn dieàu naøy bò caám), vì noù taùc ñoäng ñoái vôùi moâi tröôøng xung quanh raát lôùn: tieáng oàn, khoùi buïi, oâ nhieãm moâio tröôøng nöôùc,… daëc bieät taùc ñoäng xaáu ñeán söï cö truù oån ñònh, söï sinh toàn phaù trieån cuûa caùc loaøi ñooäng vaät qui( nhö vooc maùtraéng, khæ, soùc, dôi,…). Ngoaøi ra, con ñöôøng caáp phoái vöøa ñöa vaøo söû duïng cuoái naêm 2003 vôùi soá voán ñaàu tö xaây döïng hôn 10 tyû ñoàng ñaõ xuoáng caáp nghieâm troïng, heä thoáng coáng nhieàu ñieåm bò vôõ naùt do xe coô giôùi cuûa oâng ty thöông xuyeân “ quaàn thaûo”. Giaûi phaùp chovaán ñeà naùy ñöôïc ñöa ra laø: töø nay cho ñeán heát hôïp ñoàng trong quaù trình khai thaùc, cho ñeán luùc hoaøn traû maët baèngvaø khoâi phuïc moâi tröôøng coâng ty phaûi thöïc hieän theo cam keát. Sôû cung ñeà nghò UBND tænh khoâng caáp giaáy pheùp gia haïn cho coâng ty vì ñaây laø khu vöïc thuoäc khu baûo toàn thieân nhieân. - Gaàn ñaây nuoâi caù loàng beø taïi khu vöïc vònh Caùt Baø( huyeän Caùt Haûi- Haûi Phoøng) phaùt trieån maïnh vôùi 530 beø caù, gaàn 7700 oâ loàng ccaù loaïi ñang gaây oâ nhieãm moâi tröônng2 do nuoâi thieáu quy hoaïch. Do tuyø tieän, thieáu quy hoaïch, tình traïng oâ nhieãm moâi tröôøng bieån vaø gaây maát caûnh quang ñang ôû möùc baùo ñoäng, aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán danh tieáng cuûa khu döï tröõ sinh quyeán theá giôùi. Theo oâng Vuõ Tieán Baûy- tröôûng phoøng vaên hoaù thoâng tin huyeän Caùt Haûi: vònh Caùt baø laø ñòa ñieåm du lòch noåi tieáng, haáp daãn du khaùch. Do khoânng gian coù haïn neân chæ coù theå boá trí khoaûng 150 beø caù, song hieïn nay soá beø ccaù taïi ñaây ñaõ taêng ñoät bieán leân ñeán hôn 500 beø gaây ra tình traïng quaù taûi, vaø vieäc caùc hoä daân tuyø tieän caém saøo, quaây löôùi ñeå taïo loàng nuoâi caù laøm aûnh höôûng xaáu, gaây maát caûnh quang du lòch, ñoàng thôøi caûn trôû giao thoâng, taêng nguy cô maát an toaøn ñöôøng thuyû. Maët khaùc, ñaïi ña soá ngöôøi daân khoâng coù yù thöùc giöõ gìn, baûo veä moâi tröôøng bieån, tuyø tieän xaû raùc, thöùc aên oâi thiu xuoáng bieån laøm cho möùc ñoä oâ nhieãm cuûa khu vöïc naøy ngaøy caøng taêng. Moâi tröôøng bieån ôû vieät Nam ñang bò oâ nhieãm ñeán möùc baùo ñoäng ñoû. Vieät Nam coù dieän tích ñaát lieàn 330000km2 vaø vuøng bieån ñaëc quyeàn kinh teá treân 1000000km2. khu vöïc bôø bieån , cuõng nhö ccaù ñaûo coù vò trí ñòa lí raát troïng yeáu ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá vaø an ninh quoác phoøng, nhieàu ñaûo coù theå xaây döïng thaønh caùc trung taâm kinh teá ñaûo vaø dòch vuï cho caùc hoaït ñoäng khai thaùc bieån xa. Bôø bieån keùo daøi treân 3260km, ñaây laø nhöõng tieàn ñeà cho pheùp hoaïch ñònh moät chieán löôïc bieån, phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån cuûa moät quoác gia bieån. Bieån thaät söï laø phaàn laõnh thoå thieânng lieâng cuûa ñaát nöôùc Vieät Nam, laø di saûn thieân nhieân cuûa daân toäc, vaø choã döïa tinh thaàn vöõng chaéc cho ngöôøi daân Vieät Nam hoâm nay vaø mai sau. Tuy nhieân thöïc traïng veà oâ nhieãm moâi tröôøng bieån ñang laø vaùn deà baùo ñoäng ñoû. Coù theå neâu leân moät soá vaán ñeà chính nhö sau: + Du lòch tran lan, nuoâi troàng thuyû haûi saûn baát hôïp lí- theo ñieàu tra cuûa vieän Haûi Döông Hoïc: taïi ccaù tænh töø Quaûng ninnh ñeán Quaûng Bình treân 37000ha ñaõ ñöôïc khia thaùc ñöa vaøo nuoâi troàng thuyû saûn( chieám 30-355 dieän tích nöôùc maën, lôï). Tröôùc ñaây ngöôøi daân thöôøng chæ nuoâi quaûng canh, ít söû duïng thöùc aên vaø hoa chaát ñoäc haïi. Daàn ñaây phaàn lôùn cô sôû ñaõ ñi vaøo nuoâi treân qui moâ coâng nghieäp daãn tôùi caùc nôi cö truù sinh vaät, baõi ñeû, baõi gioáng bò huyû dieät, dòch beänh xuaát hieän traøn lan…. + O nhieãm moâi tröôøng coøn do caùc ù ñòa phöông khai thaùc, söû dung khoâng hôïp lí caùc vuøng ñaát caùt ven bieån daãn tôùi vieäc thieáu nöôùc ngoït, xoùi lôû, sa boài bôø bieån vôùi möùc ñoä ngaøy caøng nghieâm troïng. Vieäc khai thaùc baèng ñaùnh mìn, söû duïng hoaù chaát laøm caïn kieät nhanh choùng nguoàn lôïi thuyø saûn vaø gaây haäy quaû naëng neà cho caùc vuøng sinh thaùi bieån. Ñieån hình laø vöôøn quoác gia Caùt Baø vôùi 5400ha ñöôïc coi laø khu baûo toàn bieån ñaàu tieân cuûa Vieät Nam vôùi nhieàu khu döï tröõ taøi nguyeân sinnh thaùi bieån lôùn, nhöng keå töø khi ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc du lòch vaø nuoâi troàng thuyû saûn thì noù ñaõ khoânbg coøn laø hoøn ñaûo ñeïp vaø trong laønh nöõa. Nhöõng khu du lòch, khu nuoâi caù loàng beø, khu ñaùnh baét caù,… taát caû ñeàu ñöôïc qui hoaïch baùm ra maët bieån vaø theo thoáng keâ thì moãi ngaøy coù haøng nghin taán raùc ñoå tröïc tieáp ra bieån. + Taïi tp du lòch Haï Long ( Quaûng Ninh) tình traïng oâ nhieãm maët nöôùc ven bieån ngaøy caøng xaûy ra nghieâm troïng do haøng chuïc laøng chaøy lôùn, nhoû gaây ra. Cacù laøng chaøy thaûi toaøn boä raùc sinh hoaït xuoáng maët bieån maø chöa qua xöû lí, raát khoù thu gom daãn tôùi hieän töôïng moät soá luoàng laïch ñaõ xaûy ra hieän töôïng taét doøng chaûy vì raùc. Ngoaøi ra, dieän tích nuoâi troàng thuyû saûn ôû Quaûng Ninh ñang taêng leân maø phaàn lôùn laø nhöõng khu nuoâi quaûng canh neân nöôùc thaûi ñeàu ñoå tröïc tieáp ra bieån. + Thöïc traïng oâ nhieãm bieån moät phaàn cuõng laø do daân soá taêng vaø ngheøo khoù. Nhö ta bieát, bieån vaø vuøng bôø laø nôi giaøu coù vaø ña daïng caùc loaïi hình taøi nguyeân, cuõng nhö chöùa ñöïng tieàm naêng phaùt trieån kinh teá ña daïng. Bôûi vaäy, ñaây laø nôi taäp trung soâi ñoäng caùc hoaït ñoäng phaùt trieån cuûa con ngöôøi: treân 50% soá ñoâ thò lôùn, gaàn 60% daân soá tính theo ñôn vò caáp tænh, phaàn lôùn caùc khu coâng nghieäp vaø khu cheá xuaát, caùc vuøng nuoâi thuyû saûn, caùc hoaït ñoäng caûng bieån- haøng haûi vaø du lòch seõ ñöôïc xaây döïng.ÔÛ ñaây ñeán naêm 2010 seõ gaây söùc eùp raát lôùn ñeán moâi tröôøng ñoâ thò, khu daân cö ven bieån laøm suy giaûm vaø suy thoaùi taøi nguyeân bieån vuøng ven bôø. + Chính loái soáng “giaûn ñôn” vaø daân trí thaáp cuõng giaùn tieáp gaây neân oâ nhieãm moâi tröôøng bieån: taäp quaùn vaø phong tuïc soáng cuûa cö daân ven bieån noùi chung vaø ngö daân noùi rieâng ñeán nay coøn laïc haäu, hoïc vaán thaáp do thieáu ñieàu kieän hoïc taäp. Cuõng vì theá maø nhaän thöùc veà moâi tröôøng vaø taøi nguyeân bieån cuûa ñaïi da soá daân cö ôû ñaây vaãn coøn thaáp keùm, haønh vi vaø caùch öùng xöû cuûa hoï vôùi caùc hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng vaø taøi nguyeân bieån raát haïn cheá, chöa thaønh thoùi quen töï giaùc. Thöïc teá quaûn lí cho thaáy, khoâng thay ñoåi nhaän thöùc nguôøi daân khoâng caûi thieän sinh keá cho hoï , khoâng loâi cuoán ñöôïc hoï vaøo caùc chöông trình quaûn lí thì taøi nguyeân moâi tröôøng bieån tieáp tuïc bò huyû dieät. Do vaäy, quaûn lí moâi tröôøng vaø taøi nguyeân bieån, khoâng phaûi laø quaûn lí taäp trung vaøo con caù con toâm maø laø quaûn lí haønh vi cuûa con ngöôøi , ñieàu chænh caùc hoaït ñoäng phaùt trieån cuûa con ngöôøi. + Moät taùc ñoäng nöõa goùp phaàn vaøo oâ nhieãm moâi tröôøng bieån laø do theå cheá vaø chính saùch coøn baát caäp: bieån vaø vuøng 2 beân bôø bieån nöôùc ta laø nôi taäp trung caùc hoaït ñoäng kinh teá khaùc nhau vaø vaãn chuû yeáu ñöôïc quaûn lí theo ngaønh. Theo caùch quaûn lí naøy, caùc ngaønh thöôøng chuù troïng nhieàu hôn ñeán muïc tieâu phaùt trieån kinh teá, caùc muïc teâu xaõ hoäi vaø moâi tröôøng ít ñöôïc öu tieân , ñoàng thôøi chæ chuù yù ñeán lôïi ích ngaønh minh ít chuù yù ñeán lôïi ích ngaønh khaùc. Coäng ñoàng ñòa phöông thöôøng bò ñoäng vaø khoânng thöôøng xuyeân tham gia vaøo quaù trình quaûn lí do thieáu caùc quy ñònh veà quyeàn haïn vaø traùch nhieäm moä caùch cuï theå. Do ñoù, coäng ñoàng ñòa phöông vöøa phaûi laø ngöôøi höôngn thuï taøi nguyeân , vöøa laø moät trong nhöõng chuû theå quaûn lí , coù kieán thöùc baûn ñòa hieåu ñöôïc nguyeän voïng vaø coânng vieäc cuûa chính hoï. Loâi cuoán coäng ñoàng ñòa phöông vaøo quaøn lí taøi nguyeân bieån chính laø goùp phaøn thöïc hieän toát chuû tröông cuûa Chính phuû veà taêng cöôøng daân chuû o973 cô sôû nguyeân taéc “ daân bieát, daân baøn, daân laøm, daân kieám”. Toùm laïi, tình hình oâ nhieãm moâi tröôøng trong ñoù coù oâ nhieãm nguoàn nöôùc ñang laø vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm vaø giaûi quyeát caáp baùch hieän nay ñoái vôùi toaøn theá giôùi. Vieäc thieáu yù thöùc trong vaán ñeà giöõ gìn veä sinh moâi tröôøng nöôùc ñaõ gaây ra naïn thieáu nöôùc nghieâm trong treân toaøn theá giôùi. Do nhaän roõ ñöôïc moái quan heä phuï thuoäc giöõa caùc daïng doøng nöôùc, nhieàu nôi coøn daãn ñeán tranh chaáp nöôùc laãn nhau. Maët khaùc taøi nguyeân nöôùc roõ raøng laø chæ höõu haïn neáu muoán thoaõ maõn caùc yeâu caàu duøng nöôùc thì phaûi coù söï ñieàu hoaø, öu tieân cho töøng loaïi söû duïng vaøo nhöõng taùc ñoäng nhaát ñònh, nhaát laø trong thôøi kì thieáu nöôùc. Ôû nöôùc ta, taøi nguyeân nöôùc ñang chòu nhöõng aùp löïc ngaøy caøng lôùn bôûi quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø söï gia taêng daân soá, nhaát laø trong boái caûnh ñaát nöôùc ñang ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoa ùnhö hieän nay laøm phaùt sinh nhöõng maâu thuaãn trong quaù trinh khai thaùc, söû duïng taøi nguyeân nöùoc. Beân caïnh ñoù, do khai thaùc quaù möùc taøi nguyeân lieân quan nhö ñaát vaø röng ñaõ daãn ñeán nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán taøi nguyeân nöôùc nhö thay ñoåi cheá ñoä doøng chaûy töï nhieân voán coù , taêng doøng chaûy luõ , giaûm doøng chaûy caïn , taêng möùc ñoä xoùi moøn löu vöïc, gaây boài laéng,…Theâm vaøo ñoù laø söï khai thaùc, söû duïng thieáu yù thöùc, thieáu söï kieåm soaùt taøi nguyeân nöôùc. Söï thieáu hieåu bieát vaø thieáu bieän phaùp phoøng choáng oâ nhieãm caàn thieát cuõng laøm cho taøi nguyeân nöôùc suy thoaùi. Vì vaäy, vieäc naém vöõng nhöõng quy luaät ñaëc thuø vaø tieàm naêng veà taøi nguyeân nöôùc cuõng nhö nhöõng phöông phaùp quaûn lí, baûo veä vaø khai thaùc, vaø söû duïng hôïp lí taøi nguyeân nöôùc cuûa quoác gia trôû neân caàn thieát hôn bao giôø heát. III. Haäu quaû: O nhieãm moâi tröôøng nöôùc laø gì? -Oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc laø söï thay ñoäi theo chieàu xaáu ñi ccaù tính chaát vaät lí- hoaù hoïc- sinh hoïc cuûa nöôùc, vôùi söï xuaát hieän caùc chaát laï ôû theå loûng, raén laøm cho nguoàn nöôùc trôû neân ñoäc haïi vôùi con ngöôøi vaø sinh vaät. Laøm giaõm ñoä ña daïng sinh vaät trong nöôùc. Xeùt veà toác ñoä lan truyeàn vaø qui moâ aûnh höôûng thì oâ nhieãm nöôùc laø vaán ñeà ñaùng lo ngaïi hôn oâ nhieãm ñaát. -Hay, oâ nhieãm nöôùc laø söï bieán ñoåi noùi chung do con ngöôøi ñoái vôùi chaát löôïng nöôùc, laøm nhieãm baån nöôùc vaø gaây nguy hieåm cho con ngöôøi, cho coâng nghieäp, noâng nghieäp, nuoâi caù, nghæ ngôi, giaûi trí, cho ñoäng vaät nuoâi vaø caù loaøi hoang daõ. + O nhieãm nöôùc coù nguoàn goác töï nhieân: do möa, tuyeát tan, gioù baõo, luõ luït ñöa vaøo moâi tröôøng nöôùc chaát thaûi baån, caùc sinh vaät vaø vi sinh vaät coù haïi keå caû xaùc cheát cuûa chuùng. + O nhieãm nöôùc coù nguoàn goác nhaân taïo: quaù trình thaûi caùc chaát ñoäc haïi chuû yeáu döôùi daïng loûng nhö caùc chaát thaûi sinh hoaït, coâng nnghieäp, noâng nghieäp, giao thoâng vaø moâi tröôøng nöôùc. Theo baûn chaát cuûa taùc nhaân gaây oâ nhieãm, ngöiôì ta phaân ra caùc loaïi oâ nhieãm nöôùc: oâ nhieãm voâ cô, höõu cô, oâ nhieãm hoaù chaát, oâ nhieãm sinh hoïc, oâ nhieãm bôûi caùc taùc nhaân vaãt lí. 2.Nhuyeân nhaân daãn ñeán oâ nhieãm nöôùc vaø söï suy thoaùi taøi nguyeân nöôùc ôû caùc löu vöïc soâng: Nhìn chung thì coù 5 nguyeân nhaân daãn ñeán suy thoaùi taøi nguyeân nöôùc( TNN) vaø löu vöïc soâng laø: * Nguyeân ngaân daãn ñeán suy thoaùi taøi nguyeân nöôùc ôû löu vöïc soâng: - Gia taêng daân soá nhanh. -Khai thaùc quaù möùc taøi nguyeân nöôùc vaø ccaù taøi nguyeân lieân quan -O nhieãm nöôùc ngaøy caøng gia taêng. -Taùc ñoäng cuûa bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu. -Khaâu quaûn lí. *Nguyeân nhaân daãn ñeán tình traïng o nhieãm nöôùc: - Do söï phuû döôõng xaûy ra chuû yeáu ôû caùc khu vöïc nöôùc ngoït vaø caùc vuøng ven bieãn, vuøng bieån kheùp kín. Do löôïng muoái khoaùng vaø haøm löôïng caùc chaát höõu ,cô quaù dö thöøa laøm cho caùc quaàn theåsinh vaät trong nöôùc khoâng theå ñoàng hoaù ñöôïc. Keát quaû laøm cho haøm löôïng oxy trong nöôùc giaûm doät ngoät, caùc khí COØ, CH4, H2S taêng leân, taêng ñoä ñuïc cuûa nöôùc , gaây suy thoaùi löu vöïc. -ôû caùc ñaïi döônng thì nguyeân nhaân chính gaây oâ nhieãm ñoù laø söï coá traøn daàu. -Do caùc loaïi chaát thaûi vaø nöôùc thaûi coâng nghieäp ñöôïc thaûi ra löu vöïc caùc con soâng maø chöa qua xöû lí ñuùng möùc. - Caùc loaïi phaân boùn hoaù hoïc vaø thuoác tröø saâu ngaám vaøo nguoàn nöôùc ngaàm vaø nöôùc ngaàm vaø nöôùc ao hoà, nöôùc thaûi sinh hoaït ñöôïc thaûi ra töø caùc khu ndaân cö veân soâng Caùc loaïi chaát thaûi ñoù ñoå ra bieån laø nguyeân nhaân gaây ra hieän töôïng “ thuyû trieàu ñoû” laøm cheát ngaïc caùc sinh vaät soáng trong nöôùc. -Vaùng daàu ôû caùc vuøng ven bieån thì taïo ra “ thuyõ trieàu ñen” cuõng laø moät nguyeân nhaân quan troïng laøm oâ nhieãm nöôùc bieån. -Vieäc taäp trung phaøn lôùn caùc ñoâ thò vaøo moät daõy ñaát roäng khoâng quaù 100km chaïy doïc ven bieån dñ· thaûi raùc thaûi ra bieån laøm oâ nhieãm bieån. -Trong saûn xuaát noâng nghieäp do laïm duïng caùc loaïi thuoác baûo veä thöïc vaät laøm cho caùc nguoàn nöôùc ôû soânng, hoà, keânh, möônng bò oâ nhieãm gaây aûnh höôûng lôùn ñeán moâi tröôøng nöôùc vaø söùc khoeû con ngöôøi. -Cô sôû haï taàng yeáu keùm, laïc haäu daãn ñeán nhaïn thöùc cuûa ngöôøi daân veà vaán ñeà moâi tröôøng coøn chöa cao. -Nhaän thöùc cuûa nhieàu caáp chính quyeàn, cô quan quaøn lí, toå chöùc vaø caù nhaân coù traùch nhieäm veà nhieäm vuï baûo veä moâi tröôøng nöôùc chöa saâu saéc vaø ñaøy ñuû. Chöa thaáy roõ oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc laø loaïi oâ nhieãm gaây nguy hieåm tröïc tieáp, haèng nagyø vaø khoù khaéc phuïc ñoái vôùi ñôøi soáng con ngöôøi cuõng nhö söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ñaát nöôùc. -Caùc qui ñònh veà quaûn lí vaø baûo veä moâi tröôøng nöôùc coùn thieáu( chöa coù quyñònh veà quy trình kyõ thuaät phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lí, baûo veä nguoàn nöôùc, cô cheá phaân coâng vaø phoái hôïp giöõa caùc cô quan vaø caùc ngaønh, ñòa phöông chöa ñoàng boä, chöa quy ñinnh5 traùch nhieäm roõ raøng,…). -Ngaân saùch ñaàu tö baûo veä moâi tröôøng nöôùc coøn raát thaáp. Ví duï: moät soá nöôùc ASIAN ñaõ ñaàu tö ngaân saùch cho baûo veä moâi tröôøng laø 15 GDp trong khi Vieät Nam chæ ñaït 0.1%. -Caùc chöông trình giaùo duïc coäng ñoàng veà moâi tröôøng noùi chung vaø moâi tröôøng nöôùc noùi rieâng coøn quaù ít. -Ñoäi nguõ caùn boä quaûn lí moâi tröôøng nöôùc coøn thieáu veà soá löôïng vaø chaát löôïng( hieän nay ôû Vieät nam trung bình coù khoaûng 3 caùn boä quaûn lí moâi tröôøng/ 1 trieäu daân. Tronng khi ôû moät soá nöôùc Asiantrung bình laø 70ngöôøi/ 1 trieäu daân. - Do luaät phaùp qui ñònh “ treùo ngoe”: giaùm ñoác sôû taøi nguyeân moâi tröôøng Ñaoø Anh Kieät lí giaûi oâ nhieãm moâi tröôøng buøng phaùt maïnh nhö hieän nay laø do daân soá cô hoïc taêng nhanh. Ngoaøi ra, yù thöùc cuûa ngöôøi daân kem, coäng vôùi vieäc ngöôøi Vieät Nam hay xaû raùc vaø ôû baån hôn caùc nöôùc nöôùc xung qunh khieán oâ nhieãm traøn lan. Hieän chieán dòch phaân loaïi raùc taïi nguoàn cuûa thaønh phoá haàu nhö bò thaát baïi hoaøn toaøn, vì neáu coù phaân loaïi thì thì caùc nghieäp ñoaøn thu gom vaän chuyeån raùc cuõng seõ” phaân loaïi laïi”. Theo oâng Kieät, haàu heát raùc ôû caùc thaønh phoá hieän do caùc ñaàu naäu phuï traùch thu gom. Ñaây laø nhöõng ñöôøng daây lôùn chi phoái coâng taùc vaän chuyeån raùc cuûa caû moät khu vöïc maø ñoâi khi Nhaø nöôùc khoâng theå tham gia ñöôïc. Thaäm chí coù tröôøng hôïp, chuû tòch moät phöôøng bò ñaùnh troïng thöông vì khoâng cho ñöôøng daây naøy vaän chuyeån raùc. - Thieáu kinh phí xaây döïng heä thoânng1 raùc, nöôùc thaûi. - Do khai thaùc röøng böøa baõilaøm thay ñoåi cheá ñoä doøng chaûy töï nhieân voán coù, taêng dooøng chaûy luõ, giaûm doøng chaûy caïn, ta9ng möùc ñoä xoùi moøn löu vöïc, gaây boài laéng. - Khai thaùc, söû duïng thieáu yù thöùc, thieáu söï kieåm soaùt taøi nguyeân nöôùc vaø nöôùc döôùi ñaát laøm caïn kieät, khan hieám nguoàn nöôùc. 3. Aûnh höôûng cuûa moâi tröoôøng nöùoc ñoái vôùi heä sinh thaùi vaø con ngöôì: *Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi: - Caùc nhaø khoa hoïc caûnh baùo, suy thoaùi taøi nguyeân nöôùc treân caùc löu vöïc soâng trong töông lai khoâng xa seõ gaây aûnh höôûng nghieâm troïng tôùi ñôøi soáng cuûa haøng chuïc trieâu ngöôøi daân vaø moïi hoaït ñoäng saûn xuaát. Neáu Vieät Nam khoâng sôùm coù nhöõng haønh ñoäng quyeát lieät vaø bieän phaùp ñoät phaù thì thaûm hoïa naøy seõ ôû ngay tröùoc maét. - Khoâng khí oâ nhieãm coù theå gieát cheát nhieàu cô theå soáng trong ñoù coù con ngöôøi. O nhieãm ozone coù theå gaây beänh ñöôøng hoâ haáp, beänh tieâm maïch, vieâm vuøng hoïng, ñau ngöïc, töùc thôû. O nhieãm nöôùc gaây ra xaáp xæ 14000caùi cheát moãi ngaøy, chuû yeáu do aên uoùng baèng nöôùc baån chöa ñöôïc xöû lí. Caùc chaát hoùa hoïc vaø kim loaïi naëng nhieãm trong thöùc aên nöôùc uoáng coù theå gaây ung thö. Daàu traøn coù theå gaây ngöùa, roäp da. O nhieãm tieáng oân gaây ñieác, cao huyeát aùp, traàm caûm vaø beänh maát nguû. *Ñoái vôùi heä sinh thaùi: - O nhieãm moâi tröôøng nöôùc coù theà gaây ra hieän töôïng möa axít, thuûy trieàu ñoû, hieäu öùng nhaø kính gaây haäu quaû nghieâm troïng cho con ngöôøi, moâi tröôøng, doäng thöïc vaät, cho toaøn boä traùi ñaát. - Vieäc caùc hoä daân tuøy tieän caém saøo, quaây löôùi ñeå taïo loàng nuoâi caù gaây aûnh höôûng xaáu, laøm maát caûnh quangdu lòch, ñoàng thôøi caûn trôû giao thoâng, taêng nguy cô maát an toaøn ñöôøng thuûy. Maët khaùc, ñaïi ña soá ngöôøi daân khoâng coù yù thöùc giöõ gìn, baûo veä moâi tröôøng bieån, tuøy tieän xaû raùc, thöùc aên oâi thiu xuoáng bieånlaøm cho möùc ñoä oâ nhieãm caûu khu vöïc naùy ngaøy caøng taêng. - Con ngöôøi taùc ñoäng vaøo caùc ñieàu kieän moâi tröôøng cuûa heä sinh thaùi gaây aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán chuùng: +Chuyeån ñaát röøng thaønh ñaát noâng nghieäp laøm maát ñi nhieàu loaïi ñoäng thöïc vaät quí hieám, taêng xoùi moøn ñaát, thay ñoåi khaû naêng ñieàu hoøa nöôùc vaø bieán ñoåi khí haäu,… +Caûi taïo ñaàm laày thaønh ñaát canh taùc laøm maát ñi ccaù vuøng ñaát ngaäp nöôùc coù taàm quan troïng ñoái vôùi moâi tröôøng soáng cuûa nhieàu loaøi sinh vaät vaø con ngöôøi. +Chuyeån ñaát röøng, ñaát noâng nghieäp thaønh caùc khu coâng nghieäp, khu ñoâ thò taïo neân söï maùt caân baèng sinh thaùi khu vöïc vaø oâ nhieãm cuïc boä. +Gaây oâ nhieãm moâi tröôøng qua nhieàu hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi khaùc nhau. - Gaây maát caân baèng sinh thaùi: + Saên baén quaù möùc, daùnh baét quaù möùc gaây ra söï suy giaûm moät soá loaøi vaø gia taêng maát caân baèng sinh thaùi. + Saên baét caùc loaøi sinh vaät quí hieám nhö; hoå, teâ giaùc, voi, … coù theå daãn ñeán söï tuyeät chuûng cuûa nhieàu loaøi ñoäng vaät quí hieám. + Chaët phaù röøng töï nhieân laáy goã, laøm maát nôi cö truù cuûa ñoäng thöïc vaät. + Lai taïo caùc loaøi sinh vaät môùi laøm thay ñoåi caân baèng sinh thaùi töï nhieân. Caùc loaøi lai taïo thöông2 keùm tính choáng buïi, deã suy thoaùi. Maët khaùc , caùc loaøi lai taïo coù theå taïo ra nhu caàu thöùc aên hoaëc taùc ñoäng khaùc coù haïi ñeán caùc loaøi ñaõ coù hoaëc ñoái vôùi con ngöôøi. + Ñöa vaøo caùc heä sinh thaùi töï nhieân caùc hôïp chaát nhaân taïo maø sinh vaät khoâng coù khaû naêng phaân huyû nhö caùc loaïi chaát toång hôïp, daàu môõ, thuoác tröø saâu, kim loaïi ñoäc haïi,… - Tình traïng thieáu nöôùc muøa khoâ vaø luõ luït muøa möa ñang xaûy ra ôû nhieàu ñòa phöông vôùi möùc ñoä ngaøy caøng nghieâm troïng. Ví duï: Giaûm tröõ löôïng nöôùc ôû caùc hoà thuyû ñieän lo7n19 Thaùc Baø, Trò An, Hoaø Bình) hoaëc luõ queát ôû tænh Sôn La, Tuyeân Quang, Ngheä An,… Nguyeân nhaân chuû yeáu laø naïn chaët phaù röøng. - Tình traïng caïn kieät nguoàn nöôùc ngaàm, oâ nhieãm nöôùc ngaàm, maën hoaù caùc thaáu kính nöôùc ngaàm ñang xaûy ra ôû caùc ñoâ thò lôùn vaø caùc tænh ñoàng baèng. Nöôùc ngaàm ôû caùc khu daân cö taäp trung ñang bò oâ nhieãm bôûi nöôùc thaûi khoâng xöû lí. Caùc thaáu kính nöôùc ngaàm ôû ñoàng baèng Nam Boä ñang bò maën hoaù do khai thaùc quaù möùc. - O nhieãm nöôùc maët (soâng hoà, ñaát ngaäp nöôc) do caùc nguoàn thaûi coâng nghieäp vaø hoaù chaát noâng nghieäp. Möùc ñoä phuùi nhöôõng ôû caùc hoà noäi ñòa gia taêng. Moät soá vuøng cöûa soâng ñang bò oâ nhieãm daàu, kim loaïi na8nng5, thuoác tröø saâu. *Maëc duø nguoàn taøi nguyeân nöôùc ôû Vieät Nam nhìn chung khaù phong phuù. Vieät Nam laø nöôùc coù löôïng möa trung bình vaøo loaïi cao treân theâ giôùi, khoaûng 2000mm/naêm, gaáp 2.6 laàn löôïng möa trung bình cuûa vunng2 luïc ñòa treân theá giôùi. Toång löôïng möa treân toaøn boä laõnh thoå laø 650km3/naêm, taïo ra doøng chaûy maët trong vuøng noäi ñòa laø 324km3/naêm. Vuøng coù löôïng möa cao laø Baéc Quang 4000-5000mm/naêm, teáp ñoù lqa2 vuøng nuùi cao Hoaøng Lieân Sôn , Tieân Yeân, Moùng Caùi, Hoaønh Sôn, Ñeøo Caû, Baûo Loäc, Phuù Quoác 3000-4000mm/naêm. Vuøng möa ít nhaát laø Ninh Thuaän vaø Bình Thuaän, vaøo khoaûng 600-700mm/naêm. *Ngoaøi doøng chaûy phaùt sinh vaø vuøng noäi ñòa, haøng naêm laõnh thoå Vieät Nam nhaän theâm löu löôïng töø Nam Trung Quoác, Laøo, vôùi soá löôïng khoaûng 550km3. Do vaäy, taøi nguyeân nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm coù heå khai thaùc vaø söû duïng ôû Vieät Nam raát phong phuù, kho0ang3 150km3 nöôùc maët moät naêm vaø 10trie6u5 km3 nöôùc ngaàm moät ngaøy. Tuy nhieân, do maät ñoä daân soá vaøo loaïi cao, neân bình quaân löôïng nöôùc sinh hoaït trong laõnh thoå treân ñaàu ngöôøi laø 4200m3/ngöôøi, vaøo loaïi trung bình thaáp treân theá giôùi. Neáu ta khoâng coù chính saùch, nhaän thöùc tích cöïc veà vieäc baûo veä nguoàn nöôùc Vieät Nam seõ ñöùng treân nguy cô bò hieàm nöôùc traàm troïng. *Cuøng vôùi vaán ñeà oâ nhieãm nguoàn nöôùc nghieâm troïng daãn ñeán vaán ñeà thieáu nöôùc ngoït cho ngöôøi daân söû duïng treân toaøn ñòa caàu nhö hieän nay, laø vaán ñeà tham nhuõng veà nöôùc. Döôùi söï thao tuùng cuûa caùc theá löïc mafia ñang buoäc caùc nöôùc ngheøo phaûi traû theâm tieàn cho nöôùc sinh hoaït vaø caùc dòch vuï chuo ñieàu kieän caûi thieän veä sinh. Theo oâng hakan Tropp, chuû tòch cuûa maïng löôùi nöôùc toaøn caàu(WIN) cho hay: nöôùc laø moät trong nhöõng ngaønh deã bò tham nhuõng, chæ ñöùng sau y teá vaø giaùo duïc. Ñieàu doù laø do caùc nöôùc ngheøo khoâng theå leân tieáng cho caùc quyeát saùch chien1 löôïc veà nöôùc . Neáu nhö vieäc nhaän hoái loä vaø caùc hoaït ñoäng baát hôïp phaùp khaùc vaãn tiep1 tuïc gia taêng thì ngöôøi tieâu duøng cuõng nhö nhöõng ngöôøi ñoùng thueá seõ phaûi traû moät soù tieàn töông ñöông vôùi 20 tì do6la Myõ trong 1 naêm tôùi. ÔÛ caùc nöôùc ñang phaùt trieån, ngöôøi ta phaûi traï moät soá tieàn lôùn ñeå coù nöôùc, duø ño laø nöôùc ñöôïc cung caáp laäu. Ví vuï: ÔÛ Baêng La Ñeùt hay EÂ-cu-a-ño, caùc theá löïc mafia thoâng ñoàng vôùi caùc quan chöùc trong ngaønh nöôùc ñeå ngaên chaën söï tieáp caän cuûa ngöôøi daân ñoái vôùi cac dòch vuï nöôùc reû. Theo UNDP öôùc tính, nhöõng nöôùc nhö El Sanvado, Jamaica,…phaûi chi hôn 10% thu nhaäp cho caùc dòch vuï nöôùc , moät phaàn laø do tham nhuõng, tronng khi ñoù cac nöôùc coâng nghieäp nhö Myõ chæ phaûi traû khoaûng 3%. Tham nhuõng trong caùc ngaønh coâng nghieäp nöôùc cuõng aûnh höôûng ñeán saûn xuaát noâng nghieäp vaø naêng löôïng. Ví duï:+ döï aùn ñaäp vaø thuyû ñieän ñang bò taêng löôïng tieàn ñaàu tö leân. Tröôùc maét theá giôùi seõ phaûi ñoái maët vôùi cuoäc khuûng hoaûng naêng löôïng do caùc nguoàn nhi6n lieäu ñang daàn daàn caïn kieät, do ñoù vieäc ñaàu tö thuyû ñieän seõ ngaøy caøng taêng , öôùc tính seõ coù hôn 60 tæ ñoâla Myõ seõ ñaàu tö vaøo caùc ñaäp , thuyû ñieän tronng tghap65 kæ tôùi. + Moät döï aùn keânh ñaøo vaø thuyû dieän lôùn rò giaù 8 tæ do6la Mó ôû Lethoso ñöùng ñaâu trong danh saùch tham nhuõng seõ coù theå bò ngöøng laïi do caùc nhaø ñaàu tö töø caùc coâng ty ña quoác gia ôû Chaâu Aâu vaø Canada ñaõ bò buoäc toäi hoái loä Chính Phuû Lesotho trong hôïp ñoàng döï aùn naøy. + ÔÛ Aán Ñoä trong coâng nghieäp cuõng coù tôùi gaàn ¼ soá hôïp ñoàng töôùi tieâu lieân quan ñeán söï tham nhuõng cuûa giôùi quan chöùc. Hieän nay nhöõng phong traøo choáng tham nhuõng ñang treân ñaø phaùt trieån, caùc chính phuû caàn phaûi baét ñaàu chuù yù, ñoàng thôøi ngöôøi daân cuõng phaûi phaùt huy giaùm saùt coù tieáng noùi baûo veä chính mình. IV. KEÁT LUAÂN: Toùm laïi, nöôùc laø nguoàn taøi nguyeân heát söùc quyù gia coù taàm quan troïng raát lôùn ñoái vôùi con ngöôøi, con ngöôøi coù theå nhòn ñoùi tronng vaøi ngaøy nhöng khoâng theå nhòn khaùt trong vaøi giôø khoa hoïc ñaõ chöùng minh ñieàu ñoù. Nhöng thöïc traïng hieän nay nguoàn nöôùc ñang bò ñe doaï nghieâm troïng. Con ngöôøi vôùi neàn vaên minh nhö hieän nay khoa hoïc kyõ thuaät ngaøy caøng phaùt trieån ñaõ coâ tình laøm oâ nhieãm nguoàn nöôùc baèng caùc hoaït ñoäng cuûa mình. Neáu con ngöôøi khoâng kòp thôøi nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ñoù thì raát coù theå söï soáng treân traùi ñaát seõ bò ñe doaï. Vì vaäy, vaán ñeà caáp baùch hieän nay laø giaûi quyeát tình traïng oâ nhieãm moâi tröôøng, nhaát laø oâ nhieãm moâi tru7o7nng2 nöôùcñeå coù nöôùc saïch, nöôùc ngoït cung caáp cho ngöôøi daân, ñeå tieáp tuïc duy trì söï soáng treân traùi ñaát. Treân theá giôùi noùi chung vaø ôû Vieät Nam noùi rieâng ngöôøi daân phaûi töï nhaän thöùc vai troø cuûa mình trong vieäc taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng nöôùc , neáu taùc doäng tích cöïc thì mình seõ ñöôïc höôûng lôïi ích nhöng khoâng laøm haïi gì moâi tröôøng thieân nhieân, coøn neu1 taùc ñoäng tieâu cöïc huyû hoaïi laøm caïn kieät nguoàn nöôùc thì chính con ngöôøi chöù khoâng ai khaùc phaûi laõnh chòu taát caû haäu quaû, caùc côn thònh noä cuûa thieân nhieân. Vì vaäy baûo veä nguoàn nöôùc cuõng chính laø töï baûo veä mình. V.BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC: *Phöông phaùp thuû coâng: - Haïn cheá söï gia taêng daân soá, caûi thieän ñôøi soáng cho ngöôøi daân. - Tieán haønh ñoâ thò hoaù noâng thoân, naâng cao trình ñoä daân trí deå ngöôøi daân coù yù thöùc hôn veà baûo veä moâi tröôøng nöôùc. - Öu tieân nhieàu hôn ñeán vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng beân caïnh phaùt trieån kinh teá vaø caùc muïc tieâu xaõ hoäi, phæa coù söï phoá hôïp chaëc cheõ giöõa caùc cô quan quaûn lí, cô qan khoa hoïc, toà chöùc phi chính phuû( NGO) vaø cuûa chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc söû duïng vaø quaûn lí taøi nguyeân moâi tröôøng, taøi ngueân bieån ñaëc bieät laø vuøng ven bôø. *Phöông phaùp kyõ thuaät: -Ñoái vôùi nöôùc ngaàm: Raát nhieàu nguoàn nöôc ngaàm hieän nay ñang bò oâ nhieãm bôûi cac hôïp chaát höõu cô khoù phaân huyû, vi truøng gaây beänh, kim loaïi naëng trong ñaát, do dö löôïng thuoác baûo veä thöïc vaät va khoâng loaïi tröø caùc chaát phoùng xaï. Vieäc xöû lí nöôc ngaàm khaùc nhau tröôùc khi ñöa vaøo söû duïng, tuyø vaøo ñaëc thuø nguoàn nöôùc, nhu caàu caáp nöôùc, tieâu chuaån chaát löôïng vaø ñieàu kieän sinh hoaït maø löïa choïc kyõ thuaät xöû lí phuø hôïp. Moät soá quaù trình cô baûn xöû lí nguoàn nöôùc ngaàm: -Laøm thoaùng sô boä -Clo hoaù sô boä -Khuaáy troän hoaù chaát -Keo tuï vaø taïo boâng caën -Quaù trình laéng loïc. -Oån ñònh nöôùc -Giaûm ñoä cöùng nöôùc. - Bieän phaùp khöû saét trong nöôùc ngaàm:tronng nöôùc ngaàm saét thöôøn toàn taïi Fe(II) döôùi daïng muoái tan Fe(HCO3)2, FeS,… Vôùi haøm löôïng saét cao nöôùc coù maøu vaøng, muøi tanh, gaây aûnh höôûng kho6nng toát ñeán chaát löôïng nöôùc sinn hoaït vaø saûn xuaát. Nguoàn nöôùc ñöôïc phaân loaïi theo haøm löôïng saét. -Phöông phaùp oxy hoaù saét. -Khöû saêt baèng quaù trình oxy hoaù. Cuoái cuøng nöôùc saïch sau xöû lí ñi ra ngoaøi vaø ñöôïc thu gom ñeå söû duïng. -Ñoái vôùi nöôùc maët: -Ñeå caûi thieän tình traïng khan hieám nöôùc theo phoù giaùo sö. Tieán só Traàn Thanh Xuaân thì caàn phaûi coù bieän phaùp quaûn lí, khai thaùc vaø baûo veä toát taøi nguyeân nöôùc: caàn cuûng coá, boå sung maïng löôùi quan traéc ñieàu tra TNN( caû nöôùc maët vaø nöôùc döôùi ñaát), tieán haønh kieåm keâ, ñaùnh giaù TNN trong caùc löu vöïc soâng, trong caùc vuøng vaø laõnh thoå treân cô sôû ñoù ñeå caân baèng kinh teá nöôc, xaây döïng chieán löôïc, chính saùch phaùt trieån beàn vöõng TNN quoác gia noùi chung vaø löu vöïc noùi rieâng. Ñaåy maïnh hoaït ñoäng cuûa hoäi ñoàng TNN quoác gia vaø ban quaûn lí löu vöïc caùc soâng. - Ñeå quaûn lí vaø söû duïng beàn vöõng TNN: do toác ñoä ñoâ thò hoaù nhanh ñoøi hoûi phaûi ñaûm baûo caáp nöôùc oån ñònh caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng, dieàu hoaø, phaân boá laïi nguoàn nöôcù, khai thaùc haøi hoaø, hôïp lí giöõa caùc loaïi nguoàn nöôùc. Beân caïnh ñoù cuõng phaûi quan taâm ñeán vaán ñeà caûi thieän ñieàu kieän caáp nöôùc ôû noâng thoân, goùp phaàn thay ñoåi boä maët noâng thoân trong coâng cuoäc xoaù ñoùi, giaûm ngheøo. Caáp nöôùc noâng thoân ñaõ trôû thaønh moät haïng muïc trong keá hoaïch quoác gia vaø phaùt trieån nhö 1 phong traøo mang tính xaõ hoäi. Thöïc hieän chính saùch öu tieân caáp nöôùc sinh hoaït, xoaù ñoùi, giaûm ngheøo. -Ñoái vôùi nöôùc ñaõ nhieãm daàu: - Coâng ngheä môùi xöû lí nöôùc nhieãm daàu trieät deå( thaønh töïu môùi cuûa Vieät Nam) Caùc nhaø khoa hoïc Vieät Nam ñöa ra moät nguyeân lí hoaøn toaøn môùi ñeå saûn xuaát nhöõng aät lieäu huù daàu vaø thieát bò taùch nhanh daàu khoûi nöôùc, ñaït hieäu quaû” cao hôn nhie6u2tie6u chuaån cuûa caùc thieát bò cuøng loaïi” treân theá giôùi. Saûn phaåm neáu ñöôïc quan taâm ñuùng möùc seõ raát höõu ích trong xöû lí traøn daàu. Kyõ sö Leâ Ngoïc Khaùnh( tp HCM) ñaõ saùng cheá ra vaät lieäu huùt daàu PETRO-ABS vaø maùy taùch daâu SOW coù khaû naêng taùch nöôùc khoûi daàu trong nhaùy maét. Caû 2 ñöôïc cuïc saùng cheá caáp baèng saùng cheá ñoäc quyeàn töø 1999 vaø baèng saùng cheá do cuïc saùng cheá Nhaät Baûn caáp. Töø caùc saùng cheá treân, nhoùm nghieân cöùu goâm TS Nguyeãn Traàn Döông, kyõ sö Leâ Ngoïc Khaùnh, Ts Traàn Lí luaân vaø Giaùo Sö Nguyeãn Höõu Nieáu ñaõ tieán haønh döï aùn ñoäc laäp caáp nhaø nöôùc 2002-2004, hoaøn thieän quy trình saûn xuaât thöû caùc vaät lieäu petro-abs, caùc taám huùt daàu töø vaät lieäu naøy vaø caùc heä thoáng thu gom, taùch daàu khoûi nöôùc Treân cô sôû naøy nhoùm ñaõ thaønh laäp moät trung taâm ñoùng taøu chuyeân duïng phuïc vuï xöû lí traøn daàu, daønh cho 2 khu vöïc saùt nhau vôùi 2 heä thoáng coâng ngheä khaùc nhau: + Khu vöïc saùt bôø: hieän nay treân theá giôùi hoaøn toaøn boû troàng khu vöïc naøy, hoï chæ laøm thuû coâng. Ñoù laø vì caùc taøu lôùn vôùi heä thoáng hao lôùn khoâng theå aøo ñöôïc , thieát bò cuûa nhoùm nghieân cöùu laø thuyeàn nhoû chuyeân duïng, coù theå vaøo saùt bôø, treân thuyeàn coù trang bò heä thoáng phao chaén, taám huùt daàu vaø maùy taùch daàu-nöôùc taïi choã. Daàu gom ñöôïc xöû lí ngay taïi hieän tröôøng maø khoâng phaûi chuyeån veá ñaát lieàn, boû qua raát nhieàu khaâu toán keùm nhö quy trình hieân nay treân theá giôùi. + ÔÛ khu vöïc ven bôø( caùch 20-30 haûi lí) vaø ngoaøi khôi: thì coù loaïi taøu SOW-Skimmer töø vaät lieäu composite, trang bò heä thoáng lieân hoaøn ña naêng, coù theå huùt vaø taùch daàu ngay taïi choã, ñaït 1000m3/naøy, ra nöôùc saïch nhoû hôn 5ppm daàu. Tieán só Döông( vieän kinh teá tpHCM), chuû nhieäm duï aùn, cho bieát khi coù söï coá caáp lôùn heä thoáng huùt naøy coù theå ñöôïc gheùp vaøo heä thoáng öùng cöùu naïn traøn daàu cuûa theá giôùi, giuùp taêng hieäu quaû leân 5-7lan62. Ngöôøi ta seõ tha va6t45 lieäu huùt daàu cuûa nhoùm nghieân cöùu vaøo giöõa phao chaén daàu thoâng thöôøng ñeå huùt saïch daàu, roài ñöa leân thuyeàn xöû lí. Vôùi moãi kg vaät lieäu coù theå huùt töû 30-60kg daàu(tuyø loaïi daàu noåi hay daåu ñaëc nhö FO), laïi coù kh3 naêng taùi söû duïng 400-600 laàn. Coù hieäu quaû haøng ñaàu theá giôùi hieän nay. Maùy taùch daàu SOW cuõng ñöôïc xem laø thieát bò môùi nhaát trong lónh vöïc naøy. Noù coù khaû naêng xöû lí nöôùc thaûi chöùa daàu tôùi ñoä saïch 1ppm maø ngay caû caùc nöôùc tieân tieán cuõng chöa ñaït ñöôïc hieäu quaû nhö vaäy. Chæ caàn cho daàu pha nöôùc vaøo maùy, maùy seõ taùch ra nöôùc saïch khoâng gôïn chuùt vaùng, hoaøn toaøn coù theå söû duïng treân qui moâ coâng nghieäp. Hieän nay nhoùm nghieâ cöùu ñaõ saûn xuaát thieát bò coù theå xöû lí 200m3 nöôùc thaûi nhieãm daàu/ngaøy( gaáp ñoâi khaû naêng toái ña cuûa heï thoáng li taâm sieâu toác- noù chæ coù khaû naêng taùch 15ppm nhöng khoâng saïch baèng laïi toán keùm hôn nhieàu). Neáu duøng maùy li taâm sieâu toác seõ toùn 6 30-36 ñoâla/khoái nhöng maùy SOW chæ toán 2ñoâla, kích côõ SOW nhoû baèng 1/10 thieát bò li taâm sieâu toác. Khoâng nhöõng taùch ñöôïc daàu khoûi nöôùc ( nghóa laø öû lí nöôùc thaûi hoaëc nöôùc bieån coù laãn daàu), moät loaïi maùy SOW khaùc coøn coù theå taùch gaàn nhö trieät ñeå nöôùc khoûi daàu, duøng laøm saïch nöôùc khoûi da7u2 huùt leân töø giaøn khoan. Giaù taøu SOW-Skimmer laø 3 tyû ñoøng vaø thuyeàn nhoû laø 300 trieäu ñoàng. Theo caùc nhaø nghieân cöùu, heä thoáng coâng ngheä treân hieän taïi coù theå noùi laø saùng cheá ñoäc quyeàn cuûa Vieät Nam( nhöõng vuï traøn daàu haøng nghìn taán maø theá giôùi luùng ttung1 thì Vieät Nam hoaøn toaøn coù theå xöû lí ñöôïc , neáu ñöôïc chuaån bò ñaày ñuû phao, thieát bò, taøu,… Do ñoù neáu ñaàu tö saûn xuaát trong voøng 5 naêm, chuùng ta hoaøn toaøn coù theå coù vò trí quoác gia tren neàn coâng ngheä naøy, vaø töø ñoù theá giôùi phaûi coâng nhaän. Noùi caùch khaùc, khi ñoù ta coù heå chuyeån moät theù maïnh khoa hoïc thaønh theá maïnh kinh teá, thò tröôøng”, oâng Döông noùi. Tröôùc maét, cac nhaø khoa hoïc mong Chính Phuû quan taâm ñaàu tö, öùng döïng heä thoáng naøy taïi caùc trung taâm nghieân cöùu hoä traøn daàu cuûa Vieät Nam, ñaëc bieät trong xöû lí traøn daàu ôû gaàn bôø.