Đề tài Thành lập bản đồ địa hình bằng phần mềm Softdesk 8.0 và dữ liệu máy toàn đạc điện tử Topcon GTS 230n

Trong những năm gần đây, Đảng và nhà nước ta đang chủ trương thực hiện đường lối công nghiệp hoá hiện đại hoá nền kinh tế đất nước.Với nền kinh tế mở nước ta đã có những bước phát triển mạnh mẽ về kinh tế. Nhằm thu hút vốn đầu tư của các đối tác nước ngoàI Đảng và chính phủ có những dự án cải tạo và nâng cấp các công trình quan trọng như: Giao thông thuỷ lợi và các công trình xây dựng khác để phục vụ đời sống dân sinh và xây dựng đất nước ngày một giàu đẹp . Trong bối cảnh đó, công tác khảo sát thiết kế và xây dựng các công trình giao thông là nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi người làm công tác kỹ thuật về trắc địa và kỹ thuật công trình . Hiện nay với nền tin học phát triển, việc ứng dụng các phần mềm tin học chuyên dụng vào công tác khảo sát thiết kế các công trình giao thông đã đáp ứng được những yêu cầu kỹ thuật, đảm bảo độ chính xác và thoả mãn được tính tối ưu về kinh tế xây dựng . Trong bản đồ đồ án tốt nghiệp này, em muốn đề cập đến vấn đề ứng dụng tin học trong trắc địa. đó là “ Thành lập bản đồ địa hình bằng phần mềm Softdesk 8.0 và dữ liệu máy toàn đạc điện tử Topcon GTS 230n” Nội dung bản đồ án gồm các phần sau: Chương I : Giới thiệu chung về bản đồ địa hìnhChương II : Giới thiệu về máy GTS 220NChương III : Giới thiệu tổng quan về phần mềm Softdesk8.0Chương IV : Thực nghiệm

pdf84 trang | Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1830 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thành lập bản đồ địa hình bằng phần mềm Softdesk 8.0 và dữ liệu máy toàn đạc điện tử Topcon GTS 230n, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
RIPTION (m« t¶) C¸c s÷ liÖu ®­êng b×nh ®é lµ c¸c ®­êng b×nh ®é cã hÖ sè (Z) cao tr×nh,cã thÓ nhãm b×nh ®é 3D C¸c d÷ liÖu sai sãt cã thÓ ®­îc t¹o ra tõ d÷ liÖu cña ®­êng b×nh ®é x¸c ®Þnh c¸c ®­êng sai sãt trªn bÒ mÆt ®Þa h×nh . Modul DTM sö dông c¸c d÷ liÖu nh­ (d÷ liÖu ASCII,d÷ liÖu ®­êng b×nh ®é vµ d÷ liÖu sai sãt )®Ó t¹o ra m« h×nh mÆt ph¼ng ®­îc gäi lµ m¹ng l­íi tam gi¸c kh«ng ®Òu c¹nh (Triangulaf irregular network) viÕt t¾t lµ TIN Ta cã thÓ t¹o ra ®­êng b×nh ®é,c¸c tr¾c däc,c¸c tr¾c ngang,c¸c ®iÓm cÊp ®é vµ c¸c lo¹i m« h×nh mÆt b»ng cã kh«ng gian 3 chiÒu,tõ c¬ së d÷ liÖu cña TIN nµy §Ó kiÕn t¹o c¸c models ®Þa h×nh b»ng modul softdesk DTM th× ta ph¶i thÓ hiÖn ®­îc : -ThiÕt lËp c¸c dù ¸n b»ng modul DTM -NhËp c¸c ®iÓm -KiÓm tra c¸c ®iÓm cña d÷ liÖu -X¸c ®Þnh c¸c lçi sai mÆt b»ng -ThiÕt lËp vµ so¹n th¶o mÆt b»ng TIN - T¹o c¸c mÆt c¾t ngang. Modul Softdesk DTM cã ®Æc tÝnh rÊt quan träng :®ã lµ c¬ së d÷ liÖu softdesk DTM cña mÆt b»ng t¹o ra nguån duy nhÊt c¸c d÷ kiÖu ®Þa h×nh,®Ó tiÕn hµnh c¸c thiÕt kÕ b»ng c¸c modul Sooftdesk kh¸c 4. Modul qu¶n lÝ d÷ liÖu ®iÓm (Sortdesk COGO) Môc ®Ých ®Çu tiªn cña modul Soßtdesk COGO lµ lµm vai trß b¶o qu¶n vµ qu¶n lÝ tÊt c¶ c¸c c¬ së d÷ liÖu®iÓm cña dù ¸n c«ng tr×nh .C¸c file ®iÓm (point file) ®­îc cÊt gi÷ trong th­ môc “ driver :Sdskproj\tªn dù ¸n c«ng tr×nh \COGO\. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 TÊt c¶ c¸c ®iÓm trong modul Softdesk Civil survey sö dông sÏ ®äc c¸c d÷ liÖu trong th­ môc nµy .C¸c file ®iÓm nµy ®­îc cËp nhËt,khi chóng ta bá sung ,xo¸ hoÆc so¹n th¶o mét ®iÓm b»ng bÊt kú modul Softdesk civil survey nµo. Modul Softdesk COGO cßn bao gåm :C¸c b­íc ®Ó t¹o ra ®­êng th¼ng ,®­êng cong ,c¸c ®­êng xo¾n èc cho nh·n vµ truy cËp c¸c th­ viÖn kÝ hiÖu : -D¸n nh·n cho ®­êng th¼ng -D¸n nh·n cho ®­êng cong, t¹o lËp c¸c b¼ng ®­êng cong vµ chÌn chóng vµo b¶n vÏ C¸c ®iÓm ®­îc x¸c ®Þnh trong modul Softdesk COGO kh¸c víi c¸c ®iÓm trong modul Softdesk survey ë c¸c ®iÓm sau : -C¸c ®iÓm kh¶o s¸t ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c kho¶ng c¸ch nghiªng (slop distance). Softdesk COGO ®Æt hoÆc x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm b»ng c¸c kho¶ng c¸ch theo chiÒu ngang . -C¸c ®iÓm kh¶o s¸t ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c gãc ®øng Softdesk COGO x¸c ®inh c¸c ®iÓm b»ng c¸c ®é cao . §Ó qu¶n lÝ d÷ liÖu ®iÓm trong mét dù ¸n c«ng tr×nh x©y dùng b»ng modul Softdesk COGO .ta ph¶i tiÕn hµnh theo c¸c b­íc sau : -M« t¶ viÖc x¸c ®Þnh c¸c c¬ së d÷ liÖu ®iÓm -Kho¸ më c¸c d÷ liÖu ®iÓm -Hoµn chØnh kiÓm tra b¶n ®å 5.Modul thiÕt kÕ (Softdesk advance design) Modul Softdesk advance design víi c¸c c«ng cô thiÕt kÕ ®¾c lùc ,cho phÐp thiÕt kÕ c¸c lo¹i ®­êng vµ bÕn ®ç xe ,thiÕt kÕ ®­êng « t« n«ng th«n cã siªu cao tr×nh,thiÕt kÕ ®­êng ®o thÞ ...Do ®ã modul nµy cã vai trß quan träng trong sù ¸n c«ng tr×nh,®Ó t¹o ra nh÷ng tuyÕn ®­êng tèi ­u .Vµ søc m¹nh thùc sù cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm dù ¸n c«ng tr×nh,®­îc thÓ hiÖn m¹nh nhÊt khi chóng ta sö dông c¸c modul thiÕt kÕ. Softdesk advance design cho phÐp hoµn thiÖn ®­îc c¸c c«ng viÖc sau,trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ mét dù ¸n c«ng tr×nh ký thuËt : -X¸c ®Þnh c¸c tuyÕn ®­êng vµ cäc lý tr×nh Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 -ThiÕt kÕ c¸c tr¾c däc vµ x©y dùng ®­êng ®á -ThiÕt kÕ c¸c tr¾c ngang kü thuËt cña tuyÕn ®­êng -ThiÕt kÕ c¸c “template” cña c¸c lo¹i ®­êng -TÝnh to¸n khèi l­îng vËt liÖu xay dùng ®­êng . -XuÊt hoÆc tÝnh khèi l­îng cña mÆt tamplate. -XuÊt tÝnh to¸n khèi l­îng b»ng ®å thÞ 3 chiÒu (3D grid graphic output) Trong qua tr×nh thùc hiÖn thao t¸c c¸c tÝnh n¨ng trªn Softdesk advance design sö dông c¸c c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n c«ng tr×nh,®­îc l­u gi÷ trong mocul softdesk Cogo .§ång thêi trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ :C¸c th«ng tin hoÆc sè liÖu bæ sung ,sÏ ®­îc n¹p tiÕp vµo c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n vµ c¸c tr¾c däc,tr¾c ngang còng sÏ ®­îc ®­a vµo c¬ së d÷ liÖu coi nh­ c¸c yÕu tè ®Ó v¹ch tuyÕn ®­êng.Chóng ta cã thÓ t¹o ra c¸c h¹ng môc thiÕt kÕ kh¸c nhau,trong c¸c file kh¸c nhau kÓ c¶ viÖc nhËp mäi sè liÖu víi mét c¬ së d÷ liÖu duy nhÊt III.2.c¬ së d÷ liÖu trong phÇn mÒm softdesk.8 vµ vai trß trong c«ng t¸c qu¶n lÝ dù ¸n c«ng tr×nh I. C¬ së d÷ liÖu trong Softdesk.8 Trong softdesk.8 cã ba c¬ së d÷ liÖu ®­îc kÕt hîp víi mét file b¶n vÏ cña dù ¸n softdesk bao gåm : -C¬ së d÷ liÖu cña b¶n vÏ - C¬ së d÷ liÖu cña softdesk cogo - C¬ së d÷ liÖu ®iÓm cña softdesk DTM Trong ®ã cë së d÷ liÖu ®iÓm cña softdesk cogo vµ DTM ®­îc quy vÒ c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n.C¸c d÷ liÖu trªn b¶n vÏ ®­îc t¹o ra tõ c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n . ViÖc so¹n th¶o file b¶n vÏ vµ c¬ së s÷ liÖu ®iÓm lµ mét ®iÒu rÊt qu¶n träng.Cã hai ph­¬ng ph¸p so¹n th¶o b»ng softdesk : -Dïng c¸c lÖnh so¹n th¶o th«ng th­êng -Dïng c¸c lÖnh so¹n th¶o ®iÓm cña softdesk Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 C¸c lÖnh so¹n th¶o th«ng th­êng chØ ¶nh h­ëng ®Õn file b¶n vÏ .NÕu xo¸ mét ®iÓm b»ng lÖnh xo¸ th«ng th­êng sù x¸c ®Þnh vÉn tån t¹i trong c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n.NÕu xo¸ mét ®iÓm b»ng lÖnh so¸ ®iÓm cña softdesk,®iÓm ®ã sÏ dêi chuyÓn khái file b¶n vÏ vµ c¬ së d÷ liÖu ®iÓm cña dù ¸n NÕu thay ®æi ®iÓm b»ng c¸c lÖnh so¹n th¶o th«ng th­êng ,ta cã thÓ cËp nhËt l¹i c¸c cë së d÷ liÖu cña dù ¸n hoÆc file b¶n vÏ.Ch¹y c¸c ®iÓm kiÓm tra (check points)vµ ta chän nh÷ng ®iÓm mµ ta muèn thay ®æi ,®Ó cËp nhËt cë së s÷ liÖu ®iÓm cña dù ¸n hoÆc cËp nhËt c¸c ®iÓm cña b¶n vÏ .§Ó tr¸nh sai sãt ta ph¶i ch¹y ch­¬ng tr×nh cña ®iÓm kiÓm tra (check points routine) tr­íc khi sö dông softdesk DTM hoÆc dïng modul thiÕt kÕ ). Söa ®æi ®Ò ¸n ®Ó thay ®æi c¸c d÷ liÖu cña dù ¸n nh»m t¸c ®éng c¶u d÷ liÖu hiÖn hµnh vµ c¬ së s÷ liÖu cña dù ¸n . §èi víi mçi dù ¸n c«ng tr×nh x©y dùng ,®­îc thiÕt kÕ d­íi sù trî gióp cña softdesk ,m«i tr­êng softdesk sÏ t¹o ra c¸c file c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ,®­îc l­u gi÷ vµ qu¶n lÝ trong modul softdesk Cogo. Modul softdesk Cogo cã nhiÖm vô l­u gi÷ ,qu¶n lÝ c¬ së d÷ liÖu cña ®Ò ¸n c«ng tr×nh xËy dùng V× c¬ së d÷ liÖu trong softdesk Cogo ®­îc quy vÒ c¬ së d÷ liÖu ®iªm cña dù ¸n c«ng tr×nh .Do ®ã c¸c ®iÓm ®­îc x¸c ®Þnh trong modul softdesk Cogo kh¸c víi c¸c ®iÓm ®­îc x¸c ®Þnh trong softdesk survey vÒ c¸c mÆt sau : -- C¸c ®iÓm kh¶o s¸t ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c kho¶ng c¸ch nghiªng. Softdesk Cogo ®Æt hoÆc x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm b»ng kho¶ng c¸ch theo chiÒu ngang -- C¸c ®iÓm kh¶o s¸t ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c gãc theo chiÒu ®øng. softdesk Cogo x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®iÓm ®é cao -- softdesk.8 lµ mét phÇn mÒm chuyªn dông ®Ó thiÕt kÕ ®­êng vµ tÝnh to¸n thuû v¨n.V× vËy d÷ liÖu cña dù ¸n bao gåm c¸c d÷ liÖu kh¶o s¸t,d÷ liÖu tõ c¸c file ngoµi ®Ó thiÕt kÕ c¸c yÕu tè :Tr¾c däc, tr¾c ngang ...vµ c¸c file d÷ liÖu trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ ,®Òu ®­îc softdesk l­u l¹i vµ ®­a vµo c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n . Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 C¸c nguån s÷ liÖu cña softdesk .8 ®­îc thÓ hiÖn d­íi s¬ ®å sau ®©y: H×nh III. II.Vai trß vµ tÝnh n¨ng cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm trong softdesk.8 ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lÝ dù ¸n c«ng tr×nh . 1.Vai trß cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm trong softdesk.8 C¬ së d÷ liÖu cña softdesk lµ rÊt linh ho¹t ta cã thÓ nhËp d÷ liÖu tõ sæ ®o hoÆc m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö vµ cã thÓ kÕt nèi víi c¸c phÇn mÒm kh¸c §èi víi mçi dù ¸n c«ng tr×nh x©y dùng trong softdesk.8,c¬ së d÷ liÖu cã vai trß quan träng lµ d÷ liÖu nguån,cung cÊp c¬ së d÷ liÖu cho modul thiÕt kÕ ,thµnh lËp c¸c b¶n vÏ cña c«ng tr×nh x©y dùng Do ®ã vai trß vµ søc m¹nh thËt sù cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm,®­îc thÓ hiÖn m¹nh nhÊt khi chóng ta sö dông c¸c modul thiÕt kÕ 2. TÝnh n¨ng cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm trong softdesk.8 Tr­íc hÕt lµ tÝnh linh ®éng cña c¬ së d÷ liÖu trong softdesk.8 cã kh¶ n¨ng cho phÐp :NhËp hoÆc xuÊt bÊt k× file d÷ liÖu nµo ®èi víi c¸c file kÕt nèi,cho phÐp so¹n th¶o vµ thay ®èi ®iÓm bÊt k× trong c¬ së d÷ liÖu dù ¸n,b»ng c¸c lÖnh so¹n th¶o th«ng th­êng vµ lÖnh so¹n th¶o cña softdesk.§iÒu nµy cho phÐp söa ®æi dù ¸n c«ng D÷ liÖu modul Softdesk COGO D÷ liÖu ®Þa h×nh DTM D÷ liÖu kh¶o s¸t File d÷ liÖu ngoµi c¬ së d÷ liÖu ®iÓm (Softddesk COGO qlÝ) D÷ liÖu thiÕt kÕ (B§,TD,TN,…) c¸c modul øng dông b¶n vÏ thiÕt kÕ Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 tr×nh,trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ b»ng c¸ch thay ®æi ®iÓm trong c¬ së cña dù ¸n.§ång thêi trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ,c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n ®­îc l­u gi÷ vµ b¶o qu¶n an toµn b»ng kho¸ ®iÒu khiÓn ®­îc thiÕt ®Æt trong softdesk.8 ¦u ®iÓm m¹nh nhÊt cña c¬ së d÷ liÖu ®iÓm lµ khi ta sö dông c¸c modul thiÕt kÕ.Nh÷ng c«ng viÖc nh­ v¹ch tuyÕn,lËp tr¾c däc,tr¾c ngang,tÝnh khèi l­îng ®µo ®¾p ®Òu cã thÓ néi suy tõ c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n.Ngoµi ra c¬ së d÷ liÖu lµ n¬i l­u gi÷ toµn bé d÷ liÖu cña dù ¸n vµ lµ nguån cung cÊp d÷ liÖu cho ta thiÕt kÕ c¸c b¶n vÏ trong dù ¸n,®iÒu nµy gióp cho ta tr¸nh ph¶i nhËp d÷ liÖu nhiÒu lÇn trong thiÕt kÕ c¸c b¶n vÏ cña dù ¸n. Nh­îc ®iÓm c¬ b¶n cña c¬ së d÷ liÖu trong softdesk.8 lµ ®é chÝnh x¸c cña nã ph¶i ®¶m b¶o ®­îc kiÓm tra chÝnh x¸c tõd÷ liÖu ®Çu vµo(kh¶o s¸t).Bëi v× trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ c¸c yÕu tè cña c«ng tr×nh giao th«ng :TuyÕn,tr¾c däc tr¾c ngang ,tÝnh to¸n khèi l­îng ®µo ®¾p ...§é chÝnh x¸c cña c¸c yÕu tè nµy phô thuéc hoµn toµn vµo ®é chÝnh x¸c cña c¸c ®iÓm trong c¬ së d÷ liÖu ®iÓm. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Ch­¬ng IV: øng dông modul softdesk dtm ®Ó thµnh lËp m« h×nh sè vµ ch¹y ®­êng b×nh ®é I . øng dông modul softdesk DTM ®Ó thµnh lËp m« h×nh sè M· ho¸ sè liÖu ®o Trong softdesk khi thµnh lËp m« h×nh sè lËp b¶n ®å ®­êng b×nh ®é yªu cÇu sè liÖu trong file d¹ng ASCII.File nµy cã thÓ ph©n c¸ch b»ng kho¶ng trèng ,dÊu phÈy hoÆc cét.§Þnh d¹ng th­êng thÊy cho file th­êng c¸c néi dung :PNE, PNEZ...ngoµi ra softdesk.8 th­êng cho phÐp ®Æt c¸c ®Þnh d¹ng theo c¸c file d÷ liÖu bÊt k× . Tr­íc khi cËp nhËt sè liÖu vµo b¶n vÏ ta ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®Þnh d¹ng cña file sè liÖu,®Ó chän h×nh d¹ng trong softdesk cho phï hîp.ViÖc chän ®Þnh d¹ng cña file sè liÖu ®­îc thùc hiÖn trong hép tho¹i (Inpot/export Fomat Editor) P : C¸c sè cña ®iÓm N : H­íng b¾c (trôc X) E : H­íng ®«ng (Trôc Y) Z : §é cao D : M« t¶ *Mét sè ®Þnh d¹ng ASCII: Sè liÖu v· b¶n ®å th­êng ®­îc ®Þnh d¹ng PNEZD P N E Z D 1 50000 95.000 60000 00.000 4.000 2 50000 86.013 60000 00.181 2.299 DG 3 50000 87.681 59999 96.753 2.944 DG 4 50000 87.956 59999 91.932 3.297 DG 5 50000 88.922 59999 91.505 3.616 DG Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 6 50000 92.012 59999 92.084 3.678 DG 7 50000 94.250 59999 94.213 3.519 DG 8 50000 95.409 59999 96.666 3.417 DG 9 50000 96.058 59999 99.664 3.629 DG 1 0 50000 96.219 60000 03.593 3.891 DG Thùc chÊt cña viÖc m· ho¸ sè liÖu ®o lµ x¸c ®inh to¹ ®é (X Y) vµ cao ®é Z cña c¸c ®iÓm dùa trªn sè liÖu ®o ®¹c trong giai ®o¹n kh¶o s¸t ®Þa h×nh II.Thµnh lËp m« h×nh sè DTM 1. NhËp sè liÖu Sau khi thµnh lËp xong file sè liÖu d¹ng ASCII vµ gäi lµ file sè liÖu trong ch­¬ng tr×nh softdesk .ta cã thÓ nhËp d÷ liÖu.§iÓm vµo c¬ së d÷ liÖu ®iÓm cña dù ¸n .Trong softdesk cã thÓ nhËp theo 3 ph­¬ng ph¸p sau: B¶ng c¸c ph­¬ng ¸n nhËp Ph­¬ ng ¸n M« t¶ ViÕt ®Ì (over write) §Æt t¹i c¸c diÓm hiÖn cã b»ng c¸c ®iÓm míi,bÊt k× ®iÓm trong tån t¹i nµo còng ®­îc thay thÕ b»ng c¸ch t­¬ng thÝch,t­¬ng hîp,c¸c ®iÓm trong file nhËp Hoµ nhËp (Mer ge) §¸nh sè l¹i c¸c ®iÓm trong file nhËp ®Ó lÊp ®µy mäi chç trèng trong c¬ së d÷ liÖu ®iÓm míi trë thµnh kh«ng ph©n biÖt ®­îc víi c¸c d÷ liÖu ®iÓm cã trong néi bé c¬ së d÷ liÖu vµ khã ®iÒu hµnh qu¶n lÝ Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Thªm hoÆc nèi d÷ liÖu (appe nd) Cã hai pp: Dïng pp bæ sung (additive) ®Ó x¸c ®Þnh sè ®iÓm míi tõ ®ã bæ sung tÊt c¶ c¸c ®iÓm míi.§iÓm 1 trong file nhËp trë thµnh ®iÓm 101 nÕu ta ®Æt hÖ sè bæ sung lµ 100 Dïng ph­¬ng ¸n tuÇn tù (sequential)®Ó bæ sung c¸c ®iÓm míi sau sÏ ®iÓm cuèi cïng trong dù tr÷ ®iÓm cña dù ¸n 2.Thµnh lËp m« h×nh DTM Chóng ta khëi ®éng ch­¬ng tr×nh softdesk.8 b»ng c¸ch kÝch ®óp chuét vµo biÓu t­îng softdesk.8 C¸c chøc n¨ng chÝnh cña ch­¬ng tr×nh ®­îc thÓ hiÖn trong h×nh ¶nh d­íi ®©y: H×nh IV.1 Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 B­íc 1:§Ó ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng b¾t buéc ph¶i save as ra mét file khëi ®éng : FileSaveH­ng Yªn H×nh IV.2 B­íc 2 :Tõ menu chÝnh chän AEC softdesk program...sd H×nh IV.3 Sau ®ã ta chän statistics.. ThiÕt lËp c¸c th«ng sè cho b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ 1:500 Chän DTM sau ®ã chän OK H×nh IV.4 B­íc 3: T¹i cöa sæ xuÊt hiÖn hép tho¹i ta chän tªn ®Þnh d¹ng “ Format name”lµ PNEZD Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Trªn thanh MENU chän point Import/Export Poin Edit Format... H×nh IV .5 Sau khi chän file ®iÓm ta kÝch chuét vµo OK sÏ thÊy trªn cöa sæ “Text Window” hiÓn thÞ th«ng b¸o ,cho phÐp ng­êi sö dông chän ph­¬ng ph¸p ghi tÖp ®iÓm vµo c¬ së d÷ liÖu cña softdesk ( víi c¸c ph­¬ng ¸n nhËp ®iÓm nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn) H×nh IV.6 Qu¸ tr×nh nhËp ®iÓm ®­îc thùc hiÖn nh­ sau Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Menu chän Points Import/Export Poin Export Poin To File ... XuÊt hiÖn b¶ng hép tho¹i Import Points chän COGO Point Database cho d÷ liÖu ®iÓm  OK ®Ó tiÕp tôc H×nh IV.7 Chän OK song ta chän ®­êng dÉn chøa file sè liÖu ®Ó nhËp vµo ®Ó chÊp nhËn phun ®iÓm lªn b¶n vÏ Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 H×nhIV.8 B­íc 5 : X©y dùng m« h×nh sè ®Þa h×nh DTM (Digital Terrain Model) Khi d÷ liÖu ®iÓm ®· ®­îc nhËp vµo b¶n vÏ vµ c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n,th× modul softdesk DTM sö dông c¸c d÷ liÖu nµy ®Ó t¹o ra mét m« h×nh mÆt b»ng,®­îc gäi lµ m¹ng l­íi tam gi¸c kh«ng gian kh«ng ®Òu c¹nh (TIN) T¹o mét bÒ mÆt míi (new surface) cho m« h×nh cÇn lËp: Trªn thanh menu chän surface surface data Project point data All X©y dùng m« h×nh :Tõ thanh menu chän surface  build surface chän Point... Cho d÷ liÖu d¹ng ®iÓm vµ Ues of Zero Elevation  OK trªn thanh lÖnh xuÊt hiÖn :Command :select polyline for boundary nhËp lÖnh yes ®Ó bao m« h×nh l¹i,tiÕp theo ta chän Surface  View Surface Impor 3D lines Enter ®Ó xuÊt m« h×nh ,®©y lµ m« h×nh TIN (Triangulation Iregular Network) gåm nh÷ng m¹ng l­íi tam gi¸c bÊt quy t¾c ®­îc g¾n kÕt víi nhau,cã nghÜa lµ cø qua 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng sÏ dùng cho ta mét tam gi¸c ®é cao,c¸c tam gi¸c nµy cã nguyªn t¾c :Mçi tam gi¸c ®­îc t¹o tõ 3 ®iÓm gÇn nhÊt,c¸c c¹nh cña tam gi¸c nµy kh«ng c¾t nhau ,vµ cø 2 c¹nh Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 l¹i cã mét c¹nh chung.§Ó t¹o m« h×nh nµy th× sè ®iÓm ph¶i nhiÒu h¬n 3 ®iÓm ,tõ m« h×nh nµy ta cã thÓ néi suy ®­êng b×nh ®é a.KiÓm tra d÷ liÖu kh¶o s¸t Sau khi x©y dùng mÆt b»ng TIN ,®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña c¬ së d÷ liÖu phôc vô trong c«ng viÖc thiÕt kÕ ,softdesk.8 cã c¸c ch­¬ng tr×nh bæ trî ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng cña d÷ liÖu kh¶o s¸t (checking survey data)vµ kiÓm tra c¸c ®iÓm cã lçi th« trong c¬ së d÷ liÖu Ta cã thÓ quan s¸t trùc quan m« h×nh ë d¹ng kh«ng gian 3 chiÒu.Tõ menu “site” cung cÊp cho ta mét sè tÝnh n¨ng quan s¸t vÞ trÝ bÒ mÆt ®Þa h×nh ë d¹ng kh«ng gian 3 chiÒu Tr­íc hÕt tõ menu site/Grid of 3D faces.Sau ®ã nhËp c¸c th«ng sè theo yªu cÇu tõ dßng nh¾c cña ch­¬ng tr×nh,kÕt thóc ta ®­îc mét m¹ng l­íi « vu«ng ®Òu phñ trïm toµn bé c¸c ®iÓm. Thay ®æi l¹i c¸c gãc nh×n ta cã thÓ quan s¸t bÒ mÆt ®Þa h×nh ë d¹ng kh«ng gian tõ menu site/Grid of 3D Viewpoint hay tõ dßng lÖnh Cmd:Ddvpoint vµ thiÕt lËp l¹i gãc nh×n nh­ trong hép tho¹i “Viewpoint Presets” Nh×n vµo m« h×nh b»ng trùc quan ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc c¸c vÞ trÝ mµ sè liÖu ®iÓm ch­a thÓ hiÖn ®óng bÒ mÆt ®Þa h×nh.Khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc ®iÓm sai sãt ta tiÕn hµnh hiÖu chØnh nh÷ng ®iÓm nµy b.HiÖu chØnh m« h×nh ®iÓm sai sãt Sö dông c¸c ch­¬ng tr×nh so¹n th¶o ®iÓm Softdesk ®Ó thay ®æi c¸c cao tr×nh cña ®iÓm,Nh­ vËy ®¶m b¶o cho c¸c ®iÓm ®­îc cËp nhËt trong c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n Sau khi ®· chØnh söa nh÷ng sè liÖu sai sãt cña sè liÖu ®o ta tiÕn hµnh t¹o l¹i mÆt b»ng vµ tam gi¸c ho¸ m« h×nh theo sè liÖu ®iÓm ®o míi c.So¹n th¶o TIN C¸c ®­êng TIN ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét phÇn cña c¬ së d÷ liÖu cña dù ¸n.Do bÒ mÆt ®Þa h×nh phøc t¹p ,viÖc t¹o m« h×nh sè sau khi ®· lo¹i bá ®­îc ®iÓm sai,c¸c tam gi¸c qu¸ bÑt (cã gãc nhá h¬n 200)nh­ng sÏ cßn nh÷ng bÊt th­êng.NhiÒu ®­êng TIN kh«ng ph¶n ¸nh ®Þa h×nh hiÖn t¹i ta ph¶i hiÖu chØnh m« h×nh sao cho c¸c tam gi¸c ¸p s¸t h¬n víi bÒ mÆt ®Þa h×nh.C¸c tiÖn Ých nµy n»m trong môc Edit Surface cña menu Surface Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 V× vËy tr­íc khi t¹o lËp bÒ mÆt ta ph¶i x¸c ®Þnh c¸c ®­êng g·y:Ta cã thÓ x¸c ®Þnh bÊt k× d·y ®iÓm nµo x¸c ®Þnh mét ®iÓm ng¾t râ rÖt thÓ hiÖn lçi sai trong m« h×nh ®Þa h×nh,®ã lµ c¸c ®­êng ng¨n nèi c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng nh­ :®Ønh nói,yªn ngùa ph©n thuû, tô thuû ...Trong qu¸ tr×nh ®o thùc ®Þa ph¶i ghi chó cô thÓ tÝnh chÊt cña ®iÓm ,ghi theo nhãm ®Ó thuËn tiÖn qu¸ tr×nh ph©n lo¹i khi xö lÝ sè liÖu.Khi x©y dùng m« h×nh sè ,softdesk l­u gi÷ tÊt c¶ c¸c th«ng sè ra c¸c file riªng ®éc lËp .Do vËy nÕu ta xo¸ chØnh söa sè liÖu trªn mµn h×nh b»ng c¸c lÖnh th«ng th­êng cña Autocad th× nh÷ng gi÷ liÖu thay ®æi trªn mµn h×nh kh«ng ®­îc cËp nhËt trong file qu¶n lÝ cña softdesk,v× vËy viÖc hiÖu chØnh m« h×nh c¸c ®­êng TIN ph¶i thùc hiÖn b»ng c¸c lÖnh cña softdesk . H×nh IV.9 §Ó hiÖu chØnh m« h×nh tren thanh menu chän surfaceedit surface c¸c lÖnh hiÖu chØnh m« h×nh gåm cã :  Add line :Thªm c¹nh tam gi¸c  Flip face :§¶o c¹nh cña ®­êng TIN  Delete line : Xo¸ c¹nh ®­êng TIN nÕu c¹nh ®ã sai  Add Point : ChÌn ®iÓm vµo m« h×nh ®ång thêi t¹o lu«n m¹ng l­íi  Delete point : Xo¸ ®iÓm cña m« h×nh TIN  Edit point : chØnh söa ®é cao ®iÓm ®Þa h×nh Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 B­íc 6 : Néi suy ®­êng b×nh ®é 1.X¸c ®Þnh giíi h¹n ph¹m vÞ vÏ Thùc chÊt cña viÖc x¸c ®Þnh ph¹m vi vÏ lµ x¸c ®Þnh miÒn néi suy trong softdesk viÖc x¸c ®Þnh miÒn néi suy b»ng c¸c ®­êng bao Ta cã thÓ néi suy bªn trong ®­êng bao nµy nh­ng bao kh¸c tøc lµ ta cã thÓ t¹o ra lè trèng mµ trong ®ã kh«ng vÏ ®­êng b×nh ®é kh¸c H×nh IV.10 1.LËp ®­êng b×nh ®é Ta ph¶i chän gi¸ trÞ ®­êng ®ång møc cho b¶n ®å cÇn thµnh lËp nh­ kho¶ng cao ®Òu gi÷a c¸c ®­êng ®ång møc,kho¶ng cao ®Òu gi÷a c¸c ®­êng phô ,khoang cao ®Ìu gi­a c¸c ®­êng chÝnh .Trong softdesk viÖc chän kho¶ng cao ®Òu ®­îc thùc hiÖn trong hép tho¹i “ contour Creat contours” H×nh IV.11 MiÒn néi suy MiÒn bá trèng Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Sau khi x©y dùng xong m« h×nh DTM ta cã thÓ néi suy ®­êng b×nh ®é .Softdesk cho phÐp t¹o lËp c¸c ®­êng b×nh ®é theo ph­¬ng ph¸p néi suy tuyÕn tÝnh.lóc ®ã bÒ mÆt ®Þa h×nh ®­¬c chia nhá thµnh c¸c tam gi¸c,diÖn tÝch giíi h¹n trong mçi tam gi¸c ®­îc xem lµ mÆt ph¼ng cã gãc nghiªng thay ®æi,c¸c tam gi¸c nµy n»m kÒ nhau phñ kÝn bÒ mÆt ®Þa h×nh,®é cao ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®­îc néi suy tuyÕn tÝnh dùa vµo sè liÖu cña 3 ®iÓm l©n cËn . Trªn thanh menu ta chän “ contour  Creat contours” trong hép tho¹i ta chän c¸c th«ng sè sau : Minor: trong Intelval nhËp gi¸ trÞ lµ 0.5 cho kho¶ng cao ®Òu cña ®­êng b×nh ®é c¬ b¶n víi ®é gia t¨ng 0.5m. Majoi : trong Intelval nhËp gi¸ trÞ lµ 0.5 cho kho¶ng cao ®Òu cña ®­êng b×nh ®é c¸i Chän OK ®Ó tiÕp tôc,trªn thanh lÖnh ta chän ENTER ®Ó ch¹y néi suy ®­êng®ång møc : Command : Erase old contouts (Yes/No): Eraseing entilies on layer... Eraseing entilies on layer... Contour Elevation : 2.Lµm tr¬n ®­êng b×nh ®é Sau khi ®· néi suy xong ®­êng b×nh ®é trªn m« h×nh ta cã thÓ x¸c ®Þnh to¹ ®é vµ ®é cao cña bÊt k× ®iÓm nµo trªn m« h×nh ta cÇn lµm tr¬n cho ®­êng b×nh ®é Trªn thanh menu ta chän Contour Contour Properties ,viÖc chän gi¸ trÞ lµm tr¬n ®­îc thùc hiÖn trªn thanh smoothing vµ ®­îc ®iÒu chØnh tõ 1- 10 trong hép tho¹i Contour Properties H×nh IV.12 Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 3.Xo¸ m« h×nh TIN Command; DTM Surface ON/OFf/Freeze/Thaw/Erase: Eraseing entities on layer...done! -Ghi nh·n cho ®­êng b×nh ®é :Tr­íc tiªn ta thiÕt lËp cho nh·n cÇn ghi,tõ thanh menu Contour  Labeling xuÊt hiÖn b¶ng hép tho¹i Contour labeling Properties ta nhËp c¸c thèng sè sau :  Group Label Incrment:NhËp gi¸ trÞ 5 ®Ó gi¸ trÞ t¨ng lªn 5m sÏ ghi nh·n  Position : §Ó chän vÞ trÝ ghi nh·n so víi ®­êng b×nh ®é ,chän gi¸ trÞ lµ Online ®Ó ghi ®Ì lªn ®­êng b×nh ®é  Text Style : chän kiÓu ch÷ lµ STANDARD  Break :cho kiÓu ghi nh·n  Prection:§é chÝnh x¸c sau dÊu phÈy cña nh·n TiÕp theo trong thanh menu Contour LabelingGroup Interior vµ dïng chÕ ®é OSNAP ®Ó b¾t ®­êng b×nh ®é ®Çu vµ cuèi cÇn ghi nh·n III .VÏ ,CHØNH SöA Vµ BI£N TËP B¶N §å A . ThiÕt ®Æt b¶n vÏ trong 1. §Æt ®¬n vÞ cho b¶n vÏ *LÖnh Units Vµo Format Units LÖnh nµy dïng ®Ó ®Æt ®é chÝnh x¸c vµ ®¬n vÞ ®o cho c¸c ®¹i l­îng tr¾c ®Þa trong m«i tr­êng Autocad. C¸c ®¹i l­îng ®o trong tr¾c ®Þa th­êng lµ kho¶ng c¸ch vµ gãc. Th«ng th­êng ta chon ®¬n vÞ ®é dµi lµ sè thùc Decimal, ®¬n vÞ cña gãc th­êng chän lµ Deg/min/Sec (®é phót gi©y), hoÆc Grad nh­ h×nh sau. §é chÝnh x¸c (prectision) cña tõng lo¹i trÞ ®o, tuú theo c«ng viÖc cô thÓ ®Ó chän. Khi chän chóng t© nhÊn chuét vµo cöa sæ Direction ®Ó chän gãc quay. §èi víi c«ng t¸c tr¾c ®Þa ta Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 lÊy h­íng b¾c lµm trôc X gãc ®o ®­îc quay thuËnj theo chiÒu kim ®ång hå. V× vËy chóng ta chän gãc quay trong tr¾c lµ ClockWise. Víi c¸ch ®Æt ®¬n vÞ nh­ trªn, chóng ta lÊy trôc X cña hÖ to¹ ®é OXY cña phÇn mÒm ®å ho¹ cã trôc hoµnh trïng víi trôc X vµ trôc tung trïng víi trôc Y. Nh­ vËy to¹ ®é Oxy lÊy ®­îc trªn phÇn mÒm Autocad vµ c¸c phÇn mÒm ®å ho¹ kh¸c sÏ kh«ng phï hîp víi to¹ ®é tr¾c ®Þa ®· ®­îc quy ®Þnh. V× lÏ ®ã c¸c phÇn mÒm ®å ho¹ chóng ta cÇn thèng nhÊt lÊy X cña ®å ho¹ lµ to¹ ®é Y trong tr¾c ®Þa, Y cña ®å ho¹ lµ to¹ ®ä X trong tr¾c ®Þa. To¹ ®é ®å ho¹ XY sÏ ®­îc hiÓu t­¬ng ®­¬ng gi¸ trÞ YX trong tr¾c ®Þa. 2 . §Æt giíi h¹n b¶n vÏ Th«ng th­êng ta ®Æt giíi h¹n cho b¶n vÏ ®Ó khu ®o vÏ cña ta n»m gän trong giíi h¹n mµ ta ®· ®Þnh nghÜa, ®Ó khi thùc hiÖn c¸c lÖnh di chuyÓn mµn h×nh ®­îc thuËn tiÖn. C«ng viÖc nµy ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: Vµo Format Drawing Limits. Lóc nµy trªn mµn hÜnh xuÊt hiÖn dßng lÖnh yªu cÇu nhËp vµo to¹ ®é cña gãc bªn tr¸i phÝa d­íi (YX min) vµ to¹ ®ä gãc phÝa trªn bªn ph¶i (YX max) cña khu ®o. §Ó toµn bé khu ®o vÏ n»m trong mµn h×nh lµm viÖc vµo: View ZooAll. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 3. C¸c chøc n¨ng trî gióp trong khi vÏ §Ó thùc hiÖn tèt vµ cã hiÖu qu¶ trong khi vÏ, Autocad cho chóng ta mét sè chøc n¨ng tiÖn Ých khi vÏ, c¸c chøc n¨ng nµy ®­îc ®Æt cho tõng b¶n vÏ kh¸c nhau theo yªu cÇu. LÖnh nµy ®ùc thùc hiÖn nh­ sau: Tools Drawing Aids. - LÖnh Bips dïng ®Ó hiÓn thÞ dÊu ch÷ thËp chØ ®iÓm vÏ trªn mµn h×nh, muèn vËy chóng ta ®¸nh dÊu hoÆc bá dÊu trong cöa sæ Bips. - LÖnh Grid dïng ®Ó ®Æt chÕ ®é m¾t l­íi, muèn hiÓn thÞ m¾t l­íi chóng ta ®¸nh dÊu vµo cöa sæ ON cña Grid, trong ®ã: X Spacing vµ Y Spacing lµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c m¾t l­íi. Trong tr¾c ®Þa thõng c¸c ®iÓm m¾t l­íi nµy chóng ta chän trïng víi c¸c mÊu khung cña l­íi « vu«ng trªn b¶n vÏ nh­ vËy tuú theo tû lÖ b¶n ®å chóng ta chän cho phï hîp. - LÖnh Snap dïng ®Ó ®Æt chÕ ®é b¾t ®iÓm khi vÏ ®óng vµo vÞ trÝ cho tr­íc, vÞ trÝ ®ã tr­êng lµ c¸c ®iÓm m¾t l­íi. Muèn thùc hiÖn lÖnh nµy chóng ta ®¸nh dÊu vµo « menu Snap. - LÖnh Ortho dïng ®Ó vÏ c¸c ®­êng th¼ng vu«ng gãc víi nhau vµ song song víi hÖ to¹ ®é muèn thùc hiÖn lÖnh nµy chóng ta ®¸nh dÊu vµo « menu Ortho. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 4. ThiÕt lËp líp th«ng tin C¸c ®èi t­îng cã cïng thuéc tÝnh trong Autocad ®­îc x¸c ®Þnh trong mét Layer. Layer lµ mét líp th«ng tin qu¶n lý mét nhãm ®èi t­îng cã cïng thuéc tÝnh. VÝ dô: trong b¶n ®å ®Þa h×nh c¸c ®õng nhùa ®­îc ®Þnh nghÜa Linetype (kiÓu ®õng cña ®èi t­îng), Color (mÇu cña ®èi t­îng) vµ tr¹ng th¸y biÓu thÞ cña ®èi t­îng (ON/OFF). ViÖc ®Æt Layer cña c¸c ®èi t­îng ®­îc tiÕn hµnh theo hai c¸ch C¸ch 1: Tõ menu Fomat Layer C¸ch 2: vµo biÓu t­îng trªn mµn h×nh sÏ cho ta hép tho¹i sau: Khi ®Æt líp th«ng tin ta vµo New vµ lÇn l­ît ®Æt c¸c thuéc tÝnh cho tõng ®èi t­îng nh­ Linetype. Dïng chuét tr¸i nhÊp vµo vÞ trÝ Linetype cho ta hép tho¹i sau: NhÊn cµo Load cho ta kiÓu ®­êng, muèn chän kiÓu ®­êng nµo ta nhÊn chu«th tr¸i vµo kiÓu ®­êng ®ã, nhÊn OK. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Khi chän mÇu (Color) chän mét layer ta chän b»ng c¸ch nhÊp chuét tr¸i vµo « Color, sÏ cho ta b¶ng c¸c mÇu råi nhÊn vµo mÇu cÇn chän. NÕu v× mét lý do nµo ®ã ta muèn xo¸ bá layer võ ®Þnh nghÜa, ta nhÊn chuét vµo Layer ®ã råi Ên Delete, lËp tøc Layer ®ã ®­îc xo¸. Khi lµm viÖc víi Layer nµo ®ã th× ta nhÊn chuét tr¸i vµo hép ®ã sau ®ã nhÊn Current r«i OK. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 B . C¸c lÖnh vÏ c¬ b¶n a .Thao t¸c víi tËp b¶n vÏ 1.Menu File Trong menu file bao gåm nhãm c¸c lÖnh cã liªn quan ®Õn viÖc sö lý c¸c file ®å ho¹ nh­: New: T¹o file míi Open: Më b¶n vÏ Save: Ghi l¹i b¶n vÏ Save As: Ghi l¹i b¶n vÏ víi tªn kh¸c Export: xuÊt b¶n vÏ Exit: Tho¸t ra khái Autocad b. Menu c¸c lÖnh cµi ®Æt c¸c chÕ ®é b¾t ®iÓm cho b¶n vÏ Hép tho¹i Object Snap chøa c¸c ®èi t­îng truy b¾t ®èi t­îng, ta cÇn chän ®èi t­îng nµo th× kÝch chuét vµo dßng ®ã. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Endpoint: X¸c ®Þnh ®iÓm cuèi cña ®­êng trßn Midpoint: Tim trung ®iÓm Center: X¸c ®Þnh vµo t©m Node: X¸c ®Þnh nót Quadrant: B¾t ®iÓm 1/4 ®­êng trßn Intersection: Tim giao ®iÓm Insertion:Tim ®iÓm xen cña khèi Perpendicular: VÏ ®­êng ph¸p tuyÕn Tangent: VÏ ®­êng tiÕp tuyÕn Nearest: X¸c ®Þnh ®iÓm gÇn nhÊt Apparent Int: T×m giao ®iÓm LÖnh Object Snap dïng ®Ó trî gióp c¸c lÖnh kh¸c t×m kiÕm ®èi t­îng trong mét ph¹m vi ®Þnh tr­íc hoÆc mang mét hay nhiÒu tÝnh chÊt ®· ®Þnh. DiÖn tÝch t×m Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 kiÕm cã d¹ng mét « vu«ng. ChÕ ®é b¾t ®iÓm gióp ta t×m kiÕm dÔ dµng chÝnh x¸c vÞ trÝ ®iÓm cÇn thiÕt kÕ. C . Biªn tËp b¶n ®å trong m«i tr­êng Autocad 14 1. Thanh c«ng cô Draw Menu nµy ®­îc sö dông ®Ó biªn tËp, biÓu diÔn c¸c ®Þa vËt lªn b¶n ®å. §©y lµ nhãm c¸c lÖnh vÏ c¸c yÕu tè trªn c¬ së c¸c ®iÓm nhËp vµo. trong c¸c lÖnh vÏ nµy cã thÓ cã rÊt nhiÒu c¸c lÖnh phô trî kh¸c ®Ó th«ng tin cho phÇn mÒm c¸ch ®­a c¸c yÕu tè cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn c¸c lo¹i ®õng ®ã. 1-LÖnh vÏ ®o¹n th¼ng Command: Line (l)  From point: chän ®iÓm thø nhÊt To piont: chän ®iÓm thø hai 2-LÖnh vÏ nhiÒu ®o¹n th¼ng Command: Pline (pl)  From point: X¸c ®Þnh mét ®iÓm Arc/ Close/ Halfwidth/ Length/ Undo/ Width/ : X¸c ®Þnh ®iÓm thø hai hoÆc vµo mét ®iÓm tuú chän 3-LÖnh vÏ h×nh ch÷ nhËt Command: Rectangle (rec)  Chamfer/ Elevation/ Fillet/ Thickness/ Width/ : Vµo mét ®iÓm tuú chän hoÆc x¸c ®Þnh mét ®iÓm (Y1, X1) Other corner: X¸c ®Þnh ®iÓm thø hai (Y2, X2) Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 4-LÖnh vÏ cung trßn Command: Arc (a)  Cã 5 c¸ch vÏ cung trßn + Cung trßn ®i qua 3 ®iÓm Arc Mµn h×nh xuÊt hiÖn: Command: Arc Center/: nhËp ®iÓm thø nhÊt Center/ End/ : nhËp ®iÓm thø hai End point: NhËp ®iÓm cuèi + Cung trßn ®i qua ®iÓm ®Çu, ®iÓm t©m vµ ®iÓm cuèi (Start, Center, End) Mµn h×nh xuÊt hiÖn: Command: Center/: NhËp ®iÓm thø nhÊt Center/ End/ : C  Center: nhËp ®iÓm t©m cña cung trßn Angle/ Length of Chord/ : NhËp to¹ ®é ®iÓm cuèi + VÏ cung trßn b»ng c¸ch nhËp ®iÓm ®Çu t©m vµ gãc ë t©m ( Start, Center, End) Command: Arc Center/: NhËp to¹ ®é ®iÓm ®Çu Center/ End/ : C  Center: nhËp ®iÓm t©m cña cung trßn Angle/ Length of Chord/ : A  Included Angle: NhËp gi¸ trÞ gãc ë t©m cung trßn + VÏ cung trßn b»ng c¸ch nhËp ®iÓm ®Çu, ®iÓm t©m vµ chiÒu dµi cung trßn (Start, Center, Length of Chord). Mµn h×nh xuÊt hiÖn Command: : Arc Center/: nhËp ®iÓm ®Çu cña cung trßn Center/ End/ : C  Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Center: nhËp to¹ ®é t©m cung trßn Angle/ Length of Chord/ : L  Length of Chord: NhËp chiÒu dµi cung + VÏ cung trßn b»ng c¸ch nhËp to¹ ®é ®iÓm ®Çu, ®iÓm cuèi, vµ b¸n kÝnh (Start, End, Radius). Khi ®ã mµn h×nh xuÊt hiÖn. Command: Arc Center/: nhËp ®iÓm ®Çu Center/ End/ : E  End point: NhËp to¹ ®é ®iÓm cuèi Angle/ Direction/ Radius/ : R  Radius: NhËp b¸n kÝnh 5.LÖnh vÏ ®­êng trßn Command: Circle (c)  Circle 3P/ 2P/ TTR/ Cã thÓ vÏ ®õng trßn theo c¸c c¸ch sau: + X¸c ®Þnh t©m vµ b¸n kÝnh hoÆc ®­êng kÝnh + 3P: VÏ ®õng trßn b»ng c¸ch x¸c ®Þnh 3 ®iÓm + 2P: VÏ ®õng trßn b»ng c¸ch x¸c ®Þnh 2 ®iÓm + TTR: VÏ ®­êng trßn tiÕp tuyÕn víi hai ®èi t­îng vµ cã b¸n kÝnh x¸c ®Þnh. 6-LÖnh vÏ ®­êng cong tr¬n Command: Spline (spl)  Object/ : vµo vÞ trÝ mét ®iÓm Enter first point 7-LÖnh vÏ ®iÓm Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Command: point (po)  Point: NhËp ®iÓm cÇn vÏ §Ó ®iÓm hiÓn thÞ râ trªn mµn h×nh ta vµo Format  point Style vµ chän kiÓu ®iÓm cÇn hiÓn thÞ. 2.Thanh c«ng cô Modify 1-LÖnh xo¸ ®èi t­îng Command: Erease (e)  Seclect Object: Chän nh÷ng ®èi t­îng cÇn xo¸ 2-LÖnh sao chÐp ®èi t­îng Command: Copy  Seclect Object: Chän ®èi t­îng / Multuple: M  Base point: Chän ®iÓm chuÈn Second point of displacement: Chän ®iÓm copy ®Õn Second point of displacement: TiÕp tôc chän ®iÓm copy ®Õn hoÆc Enter kªt thóc lÖnh 3-LÖnh lÊy ®èi xøng Command: Mirror (mi)  Seclect Object: chän ®«i t­îng Seclect Object:  kªt thóc viÖc lùa chän Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 First point of mirror line: Chän ®iÓm thø nhÊt cña trôc ®«i xøng Second point: chän ®iÓm thø hai Delete old object?: Cã xo¸ ®èi t­îng ®­îc chän hay kh«ng?, NÕu xo¸ gâ ch÷ “Y”, NÕu kh«ng gâ ch÷ “N” hoÆc Enter. 4-LÖnh t¹o ®èi t­îng song song Command: Offset (o)  Offset distance or Through : Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®èi t­îng song song Seclect object to offset: Chän ®èi t­îng ®Ó t¹o song song Side to offset: Chän ®iÓm bÊt kú vÒ phÝa cÇn t¹o ®èi t­îng song song Seclect object to offset: TiÕp tôc chän hay Ên Enter ®Ó kÕt thóc lÖnh 5-LÖnh tr¶i m¶ng Command: Array (ar)  Seclect object: Chän ®èi t­îng Seclect object: nhÊn Enter ®Ó kªt thóc lÖnh Rectangular or Polar array (/P): Tr¶i theo d·y h×nh ch÷ nhËt hoÆc tr¶i theo m¶ng trßn + Tr¶i theo d·y h×nh ch÷ nhËt Rectangular or Polar array (/P): R  Number of rows (---) : Sè hµng Number of columns (| | |) : Sè cét Unit cell or disatance between rows (---): nhËp kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng Disatance between columns (| | |): NhËp kho¶ng c¸ch gi÷ c¸c cét (cã thÓ ©m hoÆc d­¬ng) + Tr¶i theo m¶ng trßn Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Rectangular or Polar array (/P): P  Base/ : Chän t©m cña m¶ng trßn Nember of items: Sè b¶ng sao chÐp Angle to fill (+ = CCW, - = CW): §iÒm (-) nÕu cïng chiÒu kim ®ång hå, ®iÒm (+) nÕu ng­îc chiÒu kim ®ång hå Rotale Object as they are copied? : Cã quay ®èi t­îng khi sao chÐp kh«ng? NÕu cã Ên Enter nÕu kh«ng gâ “N” 6-LÖnh di chuyÓn Command: Move (m)  Seclect object: Chän c¸c ®èi tùng cÇn di chuyÓn Seclect object: tiÕp tôc chän hoÆc Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän Base point or displacement: Chän ®iÓm chuÈn hoÆc nhËp kho¶ng d¬i Second point of displacemen: §iÓm mµ ®èi t­îng dêi ®Õn 7-LÖnh quay ®èi t­îng Command: Rotale (ro)  Seclect object: Chän ®èi tùng cÇn quay Seclect object: Chän tiÕp hoÆc Ên Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän Base point: Chän t©m mµ c¸c ®èi t­îng quay xung quanh / Reference: Gãc tham chiÕu New Angle: Gãc míi 8-LÖnh thay ®æi kÝch th­íc tû lÖ Command: Scale  Seclect object: Chän ®èi tùng cÇn thay ®æi tû lÖ Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Seclect object: Chän tiÕp hoÆc Ên Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän Base point: Chän ®iÓm chuÈn / Reference: NhËp tû lÖ thay ®æi 9-LÖnh thay ®æi chiÒu dµi ®èi t­îng Command: lengthen (len)  Seclect object: Chän ®èi tùng cÇn thay ®æi Delta/ Percent/ Total/ Dynamic/?/ : DE  Angle/ : nhËp kho¶ng c¸ch t¨ng / Undo: Chän ®èi t­îng cÇn thay ®æi / Undo: Chän tiÕp hay nhÊn Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän 10-LÖnh c¾t ®èi t­îng Command: Trim (tr)  Seclect object: Chän ®èi tùng Seclect object: Chän tiÕp hoÆc Ên Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän / Project/ Edge/ Undo: Chän ®o¹n cÇn xo¸ / Project/ Edge/ Undo: TiÕt tôc chän ®äan cÇn xo¸ hay Enter ®Ó kÕt thóc 11-LÖnh kÐo dµi mét ®Çu ®èi t­îng ®Õn mét ®èi t­îng ch¾n Command: Extend (ex)  Seclect object: Chän ®èi tùng ch¾n eclect object: Chän tiÕp hoÆc Ên Enter ®Ó kÕt thóc viÖc lùa chän / Project/ Edge/ Undo: Chän c¸c ®èi t­îng cÇn kÐo dµi Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 / Project/ Edge/ Undo: TiÕt tôc chän c¸c ®èi t­îng ®Ó kÐo dµi hay Enter ®Ó kÕt thóc 12-LÖnh c¾t mét phÇn ®èi t­îng Seclect object: Chän ®èi t­îng ®ång thêi lµ ®iÓm ®Çu ®o¹n c¾t Enter Second point ( or F for first point ): Vµo ®iÓm thø hai (hoÆc F ®Ó ®Þnh l¹i ®iÓm ®Çu) 13-LÖnh ph¸ vì ®èi t­îng Command: Explode (x)  Seclect object: Chän ®èi t­îng cÇn ph¸ vì 3. LÖnh Zoom phãng to hoÆc thu nhá lªn mµn h×nh Zoom Win dow : Phãng theo miÒn cöa sæ Zoom Dynamic : Phãng to thu nhá phÇn h×nh ¶nh Zoom Scale : Phãng theo tû lÖ Zoom Center : H×nh ¶nh ®­îc x¸c ®Þnh t©m vµ chiÒu cao Zoom In : Phãng to Zoom Out : Thu nhá Zoom All : Phãng to¹ ®é giíi h¹n Zoom Extents : Phãng lín nhÊt 4.LÖnh Pan: KÐo mµn h×nh Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 - KÝch chuét vµo biÓu t­îng Muèn tho¸t khái lÖnh Pan nhÊn chuét ph¶i nhÊn chuét tr¸i vµo Exit C. viÕt ch÷ trong b¶n vÏ 1. Tr­íc khi viÕt ch÷ ta nªn t¹o c¸c kiÓu vµ ®Þnh d¹ng ch÷ viÕt: - Vµo New ®Ó t¹o mét kiÓu ch÷ míi - Chän font trong hép tho¹i Font Name ®Ó ®Þnh d¹ng kiÓu ch÷ - NhËp chiÒu cao ch÷ trong hép tho¹i Height - §Æt tû lÖ bÒ réng cho ch÷ trong hép tho¹i Width Factor - §Æt gãc nghiªng cho ch÷ trong hép Oblique Angle Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 - KÝch Apply ®Ó kÕt thóc c¸c thiÕt ®Æt a) LÖnh viÕt tõng dßng ch÷ ®¬n Command: Text (dt)  Justify/ Style/ : Chän ®iÓm b¾t ®Çu cho dßnh ch÷. - Start point: sau khi chän ®iÓm ®Çu Autocad sÏ hái chiÒu cao vµ gãc nghiªng cho dßng ch÷. - Justify: Chän c¸c chÕ ®é c¨n chØnh - Align: Dßng ch÷ thu phãng thÝch hîp víi mét ®o¹n th¼ng x¸c ®Þnh. - Fit: : Dßng ch÷ thu phãng thÝch hîp víi mét ®o¹n th¼ng x¸c ®Þnh nh­ng kh«ng thay ®æi chiÒu cao ch÷ - Style: Chän kiÓu ch÷ ®· ®­îc t¹o b»ng lÖnh Style. b . LÖnh viÕt nhiÒu dßng ch÷ vµo b¶n vÏ Command: Mtext (mt)  Specify fist corner: X¸c ®Þnh gãc thø nhÊt Specify opposite corner or [ Heingt/ Justufy/ Rotation/ Style/ Width]: X¸c ®Þnh gãc thø hai cho khèi ch÷ hay vµo c¸c tuú chän. Còng cã thÓ vµo c¸c tuú chän tõ hép tho¹i: Trong môc Character gåm c¸c lùa chän: Font, chiÒu cao ch÷, mÉu ch÷... Trong môc Properties gåm c¸c môc chän: KiÓu ch÷ kiÓu c¨n chØnh, ®é réng cña khèi ch÷ vµ gãc nghiªng cña dßng ch÷. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Find/ Replace: T×m kiÕm vµ thay thÕ. Sau khi hoµn tÊt c¸c lùa chän cÇn thiÕt chóng ta ®¸nh néi dung ch÷ vµ kÕt thóc b»ng OK. c . C¸c lÖnh s÷a ®æi ch÷ LÖnh DDEDIT (dt)  S÷a ®æi néi dung ®o¹n v¨n LÖnh Ddmodify (mo)  thay ®æi néi dung vµ c¸c thuéc tÝnh cña khèi ch÷. 2 . VÏ chi tiÕt Trong ph­¬ng ph¸p to¹ ®é cùc ®Ó vÏ ®­îc c¸c ®iÓm ®o chi tiÕt ngoµi c¸c ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ (®iÓm tr¹m m¸y) ta ph¶i cã sè liÖu ®o cña c¸c ®iÓm ®Þa h×nh vµ c¸c ®iÓm ®Þa vËt lµ c¸c gãc cùc, c¹nh cùc. Gãc cùc lµ gãc tÝnh tõ h­íng trôc cùc theo chiÒu kim ®ång hå ®Õn c¹nh cùc. C¹nh cùc lµ chiÒu dµi ngang tÝnh tù ®iÓm tr¹m m¸y O ®Õn ®iÓm vÏ chi tiÕt I. §Ó vÏ c¸c ®iÓm chi tiÕt b»ng c¸ch nhËp kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi ®iÓm ®ã, vµ gãc tõ h­íng khëi ®Çu ®Õn ®iÓm ®ã. Ta lÇn l­ît thùc hiÖn c¸c b­íc sau: - Vµo líp th«ng tin cña ®iÓm chi tiÕt cÇn vÏ nh­: §­êng, m­¬ng, nhµ, c©y... §Ó tiÕn hµnh vÏ c¸c ®iÓm chi tiÕt ta ph¶i ®æi hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi UCS vÒ hÖ to¹ ®é t­¬ng ®èi, b»ng c¸ch vµo menu Tool  UCS  Object, trªn mµn h×nh sÏ hiÖn ra c©u lÖnh yªu cÇu ta ph¶i chän ®èi t­îng lµm ®­êng ®Þnh h­íng. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Command: UCS Origin/ Zaxis/ 3point/ Object/ View/ X/ Y/ Z/ Prev/ Restore/ Save/ ?/ : §Ó nhËp to¹ ®é c¸c ®iÓm chi tiÕt cña tr¹m m¸y, ta vµo lÖnh vÏ ®­êng th¼ng sau ®ã nhËp to¹ ®é ®iÓm chi tiÕt theo khu«n d¹ng. Sau khi nhËp xong c¸c ®iÓm chi tiÕt cña tr¹m m¸y, ®Ó chuyÓn vÒ hÖ to¹ ®é tuyÖt ®èi ta vµo menu: Tool UCSWorld. 3. Biªn tËp b¶n ®å a.T¹o vµ tr¶i c¸c ký hiÖu lªn b¶n ®å Trong babr ®å ta ph¶i vÏ rÊt nhiÒu c¸c ký hiÖu gièng nhau vÝ dô: C©y lóa, cét ®iÖn, hoa mµu, mèc, bê lë...NÕu ë mét vÞ trÝ nµo ®ã cã c©y lóa ta l¹i vÏ míi mét c©y lóa th× ®ßi hái mÊt rÊt nhiÒu c«ng søc kh«ng ®¶m b¶o thêi gian cho c«ng viÖc. V× vËy phÇn mÒm Autocad gióp ta rót g¾n thêi gian b»ng c¸ch t¹o s¼n mét ký hiÖu víi h×nh d¹ng vµ kÝch th­íc theo quy ph¹m quy ®Þnh (to¹ Block) ®Ó mçi khi dïng ®Õn ký hiÖu nµy ta gäi ra ( Insert) ®Ó dïng mµ kh«ng mÊt c«ng t¹o l¹i. C¸c ký hiÖu cã hai d¹ng c¬ b¶n, c¸c d¹ng kh¸c chØ lµ d¹ng ®Æc biÖt cña hai d¹ng nµy ®ã lµ: ký hiÖu d¹ng ®iÓm nh­ c©y lóa, cét ®iÖn... Ký hiÖu d¹ng ®­êng nh­ ®­êng tÇu, bê lë... b VÏ ký hiÖu d¹ng ®iÓm * VÏ c¸c ký hiÖu b¶n ®å + VÏ c©y lóa To¹ c©y lóa víi kÝch th­íc ®óng theo quy ph¹m cña b¶n ®å tû lÖ 1:1000 tr­íc hÕt ta vÏ mét ®o¹n th¼ng 2.5m (trªn b¶n vÏ, nÕu tÝnh theo tû lÖ b¶n ®å 1:1000 sÏ cã kÝch th­íc thùc tÕ lµ 2.5m) sau ®ã dïng lÖnh Modify  Offset (copy ®o¹n th¼ng song song víi ®o¹n th¼ng lóc tr­íc víi kho¶ng c¸ch 0.6m, ta lµm nh­ vËy hai lÇn) lóc nµy ta cã ba ®o¹n th¼ng song song víi nhau. Vµo lÖnh Polyline ®Ó nèi ®Çu cña ®o¹n th¼ng n»m ngang víi kho¶ng c¸ch 1.2mm, tiÕp tôc dïng lÖnh Offset ®Ó copy hai ®­êng th¼ng ë d­íi cña c©y lóa víi kho¶ng c¸ch la 0.5m, tiÕp tôc Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Offset ®o¹n th¼ng n»m ngang lªn phÝa trªn cña c©y lóa víi kho¶ng c¸ch lµ 0.8m. Vµo Polyline ®Ó nèi c¸c ®iÓm sao cho nã t¹o thµnh mét c©y lóa cã h×nh d¹ng vµ kÝch th­íng nh­ h×nh vÏ, råi xo¸ nh÷ng chç kh«ng cÇn thiÕt. + VÏ cét ®iÖn Ta thÊy cét ®iÖn cã hai phÇn gièng nhau do vËy ta chØ viÖc vÏ mét bªn, bªn cßn l¹i lÊy ®èi xøng. Tr­íc hÕt ta vÏ mét ®o¹n th¼ng cã chiÒu dµi 5m, cuèi ®o¹n th¼ng vÒ bªn tay ph¶i ta vÏ mét ®­êng trßn cã b¸n kÝnh 0.05m mét ®­êng trßn ngoµi nhá cã b¸n kÝnh lµ 0.5m, dïng lÖnh Trim (select object): chän ®­êng trßn ngoµi sau ®ã nhÊn chuét ph¶i, tiÕp tôc nhÊn chuét tr¸i vµo ®o¹n th¼ng nèi gi÷a hai ®­êng trßn, ®Çu phÝa tay tr¸i mµn h×nh ta vÏ mét ®o¹n th¼ng trïm khÝt lªn ®o¹n th¼ng tr­íc víi kho¶ng c¸ch lµ 2m, tiÕp tôc dïng c¸c c«ng cô vÏ line ®Ó vÏ nèt mét bªn. Khi ch­a lÊy ®èi xøng: Sau khi vÏ song mét bªn, vµo lÖnh Mirror (®èi xøng) cã c¸c command sau: Select object: Chän ®èi t­îng, sau khi chän ®èi t­îng nhÊn chuét ph¶i, First point of mirror line: chän ®iÓm thø nhÊt cña ®iÓm ®èi xøng. Select point: chän ®iÓm thø hai cña ®iÓm ®èi xøng. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 H×nh d¹ng vµ kÝch th­íc cña cét ®iÖn nh­ sau: Tõ c¸c thanh c«ng cô ta cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nhiÒu ký hiÖu kh¸c nhau. * LÖnh t¹o block Sau khi t¹i song c¸c ký hiÖu chóng ta t¹o Block b»ng c¸ch vµo menu Draw blockMake hoÆc vµo thanh c«ng cô trªn mµn h×nh sÏ cho ta hép tho¹i sau: Tõ vÞ trÝ Block name ®¸nh ký hiÖu (Lua) nhÊn chuét vµo select objects råi chän toµn bé ®èi t­îng t¹o thµnh ký hiÖu. Trong hép tho¹i Base point yªu cÇu chØ ra ®iÓm ®Æc tr­ng cho ký hiÖu, ta cã thÓ nhËp to¹ ®é X, Y cña ®iÓm ®Æc tr­ng cña ký hiÖu hoÆc vµo select point chän ®iÓm chuÈn, khi gäi ký hiÖu th× ®iÓm chuÈn võa ®­îc chän sÏ trïng víi ®iÓm kÝch trá cña phÇn mÒm. KÕt thóc viÖc t¹o mét ký hiÖu Ên OK. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 * Gäi ký hiÖu (Insert Block) Khi gäi ký hiÖu, vµo Insert  Block, hoÆc vµo tõ biÓu t­îng cña thanh c«ng cô trªn mµn h×nh cho ta hép tho¹i, nhÊn chuét vµo Block sau ®ã chän tªn Block cÇn gäi: XuÊt hiÖn Command sau: - Insert point: chØ vÞ trÝ mµ ta cÇn ®­a ký hiÖu ra - X Scale factor / Conner ? XYZ. Khi xuÊt hiÖn command nµy trªn mµn h×nh nÕu ta ®ång ý víi tû lÖ theo trôc X lµ 1 th× Ên Enter. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 - Y Scale factor (default = X). khi xuÊt hiÖn command nµy nÕu ®ång ý víi mÆc ®Þnh cña m¸y th× Ên Enter, tû lÖ theo trôc Y còng b»ng 1. Nh­ vËy ta gäi mét ký hiÖu ®óng b»ng kÝch th­íc lóc t¹o. - Rotation Angle: Vµo gãc quay cña ký tù, th«ng th­êng trong m¸y mÆc ®Þnh lµ 0, nÐu ®ång ý th× Ên Enter. * LÖnh Array (tr¶i m¶ng) Khi gäi ký hiÖu ra b¶n vÏ chóng ta chØ cã thÓ gäi ®­îc mét ký hiÖu. Nh­ng khi ë ®ã l¹i cã nhiÒu ký hiÖu, gåm nhiÒu hµng vµ nhiÒu cét gi÷a c¸c hµng vµ c¸c cét nµy l¹i c¸ch nhau mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh vµ nÕu nh­ lµm thñ c«ng th× rÊt l©u. PhÇn mÒm Autocad cho phÐp ta lµm ®ùc c«ng viÖc trªn mµ kh«ng tèn thêi gian ®ã chÝnh lµ c«ng t¸c trØa m¶ng Array. c. VÏ ký hiÖu d¹ng ®­êng §Ó vÏ c¸c ký hiÖu d¹ng ®­êng nh­: VÏ ®õng bê lì (Taly) tr­íc hÕt ta vµo mét ký hiÖu cã d¹ng vµ kÝch th­íc (nh­ h×nh vÏ) C¸c thao c¸c trªn b¶n vÏ tû lÖ 1:1000, vÏ mét ®o¹n th¼ng cã chiÒu dµi lµ 5m b»ng c¸ch vµo lÖnh Draw  Line hoÆc kÝch vµo biÓu t­îng trªn thanh c«ng cô råi nhËp chiÒu dµi, ta vÏ mét ®o¹n th¼ng n»m ngang b¾t vµo cuèi ®­êng th¼ng võa vÏ víi chiÒu dµi 2m, sau cïng ta vÏ mét ®­êng th¼ng b¾t vµo cuèi ®­êng n»m ngang theo chiÒu th¼ng ®øng víi chiÒu dµi 3m. Sau ®ã ta xo¸ ®o¹n th¼ng n»m ngang nµy ®i. Khi vÏ song ta t¹o Block, viÖc t¹o Block nµy t­¬ng tù nh­ viÖc t¹o Block ë trªn, tªn Block lµ TL. §Ó tr¶i Taly th× khi trªn dßng lÖnh xuÊt hiÖn: Command: me (gâ me tõ bµn phÝm) Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 MEASURE ........................ Select object to measure: XuÊt hiÖn dßng nµy th× ta kÝch chuét tr¸i vµo ®­êng cÇn t¹o bê lë. Trªn mµm h×nh xuÊt hiÖn nh­ sau: MEASURE Select object to measure ............................ / Block: Ta gâ b (tõ bµn phÝm)  mµn h×nh xuÊt hiÖn Select object to measure / Block: b ................................. Block name to insert: TL (tªn cña Block gâ tõ bµn phim) TiÕp tôc cã dßng lÖnh Align block with object? ta Ên Enter TiÕp tôc cã dßng lÖnh Segment lenqth: 4 (gâ tõ bµn phÝm) Sau khi thùc hiÖn xong c¸c b­íc nh­ trªn ta cã Taly sau d.VÏ khung b¶n ®å Tr­íc hªt ta vµo giíi h¹n b¶n vÏ sau ®ã ta ®Æt chÕ ®é b¶n vÏ hiÓn thÞ c¸c m¾t l­íi. Trong b¶ng Drawing Aids Tû lÖ b¶n ®å 1: 1000 X Spacing = 100m vµ y Spacing = 100m Dïng lÖnh vÏ Polyline ®Ó vÏ khung trong cña tê b¶n ®å. Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Dïng lÖnh Modify  Offset (vµo kho¶ng c¸ch lµ 10 t­¬ng øng lµ 1cm cña b¶n ®å tû lÖ 1:1000) ®Ó t¹o khung bªn ngoµi. Khung bªn ngoµi còng cã ®é ®Ëm lµ 1mm. §Ó t¹o ®­îc ®é ®Ëm nµy ta vµo lÖnh Modify  Object  Polyline ®Ó söa ®é dµy cña nÐt. Sau ®ã t¹o mÊu khung b¶n ®å, dïng lÖnh Move ®Ó ®­a mÊu khung b¶n ®å vÒ ®óng to¹ ®é m¾t l­íi khung b¶n ®å. Tr­íc khi dïng lÖnh Move ta ph¶i ®Æt chÕ ®é Snap ®Ó vÞ trÝ mÊu khung b¾t chÝnh x¸c vµo c¸c m¾t l­íi. *To¹ mÊu khung b¶n ®å TiÕp theo tõ c©u lÖnh cña ch­¬ng tr×nh ta vµo Modify  Array hoÆc kÝch vµo biÓu t­îng trªn thanh c«ng cô, trªn mµn h×nh xuÊt hiÖn c©u lÖnh yªu cÇu ta chän ®èi tùng, dïng chuét ta chän bao c¶ ®«i t­îng lµ mÊu khung. Command: Array Select object: Other corner: 4 found Select object: ..................... Rectangular or Polar array (/P): Ch­ng tr×nh hái h×nh thøc tr¶i m¶ng, h×nh ch÷ nhËt hay h×nh trßn (R lµ h×nh ch÷ nhËt, P lµ h×nh trßn) ë ®©y ta chän h×nh ch÷ nhËt lµ R. Chóng ta gâ sè hµng vµ sè cét. Rectangular or Polar array (/P): r Number of row (---) :4 Number of columns () :4 Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Ta nhÊn Enter, trªn mµn h×nh tiÕp tôc cã c¸c c©u lÖnh: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng vµ c¸c cét. Víi b¶n ®å tû lÖ 1:1000 kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng vµ c¸c cét lµ 100m, c¸c b¶n ®å tû lÖ kh¸c sÏ tÝnh ra trªn c¬ së cña b¶n ®å nµy. Khi ®ã ta tiÕp tôc gâ trªn bµn phÝm Units cell or distance between rows (---): 100 Distance between columns (): 100 Ta cã c¸c b¶n ®å víi c¸c mÊu khung, sau ®ã dïng lÖnh Text ®Ó viÕt to¹ ®é cho c¸ckhung d­íi cña tê b¶n ®å. Quy c¸ch viÕt theo quy ph¹m hiÖn hµnh. 4.Biªn tËp vµ chØnh sö b¶n ®å Qu¸ tr×nh biªn tËp vµ chØnh sö b¶n ®å lµ bíc quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc khi lµm b¶n ®å. Khi biªn tËp lµ chØnh sö ta sÏ lµm viªc víi tõng Layer riªng, b»ng c¸ch ta chØ cho hiÓn thÞ tõng Layer, do vËy viÖc ta ph¶i më hép tho¹i layer kÝch chuét vµo Format  Layer, råi hiÓn thÞ mét Layer lµm viÖc, cßn c¸c Layer kh¸c th× kh«ng hiÓn thÞ: Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Trong hép tho¹i ta thÊy chØ cã líp Layer ®­îc hiÓn thÞ lµ cho phÐp ta chØnh söa, h×nh cã mÇu vµng nghÜa lµ Layer ®ang bËt vµ h×nh cã mÇu vµng cho biÕt líp nµy ®ang hiÓn thÞ, h×nh cho phÐp ta chØnh s÷a c¸c ®èi t­îng thuéc Layer Êy. Vµ nÕu , t¾t vµ (®ãng) cã nghÜa lµ Layer ®ang t¾t th× ta kh«ng thÓ chØnh s÷a c¸c ®èi t­îng ®ã ®­îc. C¸ch s÷a ch÷a c¸c thuéc tÝnh: nÕu mét ®èi t­îng nµo ®ã ta muèn thay ®æi nh­ kiÓu ®­êng, mÇu s¾c ta lµm nh­ sau: Dïng chuét tr¸i chän ®èi t­îng cÇn söa, sau ®ã vµo Modify  Properties, lóc nµy ta sÏ ®æi thuéc tÝnh cña ®èi t­îng b»ng c¸ch chän l¹i c¸c thuéc tÝnh cho ®èi t­îng ®ã. a.C¾t b¶n vÏ NÕu ta muèn c¾t b¶n vÏ theo mét kÝch th­íc nµo ®ã, tr­íc hÕt ta ph¶i ghi file ®ã thµnh mét file kh¸c, råi ta lµm viÖc trªn mét trong hai file ®ã. VÏ khung b¶n ®å cÇn c¾t b»ng c¸c thanh c«ng cô, dïng lÖnh Draw  Rectang. Sau ®ã ta dïng lÖnh Trim, nhÊn chuét tr¸i vµo khung b¶n ®å cÇn c¾t råi nhÊn chuét ph¶i, sau ®ã nhÊn chuét tr¸i ra ngoµi tê b¶n ®å mµ ta muèn c¾t råi nhÊn phÝm Delete trªn bµn phÝm. b.GhÐp m¶nh b¶n ®å Ch¼ng h¹n ta cã hai m¶nh b¶n ®å §Þa h×nh vµ m¶nh ban ®å ®é cao. Ta më m¶nh b¶n ®å (§Þa h×nh), ta vµo Insert Block, cho ta hép tho¹i: Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 NhÊn vµo file vµ chän ®­êng dÉn cña file b¶n ®å cÇn ghÐp vµ l­u ý ph¶i bá dÊu cña « råi Ên OK. 3.In b¶n ®å Më b¶n ®å cÇn in tõ thanh menu cña ch­¬ng tr×nh ta vµo File  Print, vµo biÓu t­îng hoÆc Ên phÝm t¾t trªn bµn phÝm Ctrl + P. 4.B¶n ®å sau khi hoµn thµnh Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 kÕt luËn Sau thêi gi©n lµm viÖc khÈn tr­¬ng vµ tõ nh­ng kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ lÝ luËn còng nh­ tÝnh to¸n thùc nghiÖm em rót ra mét sè kÕt luËn sau ®©y Softdesk 8.0 lµ phÇn mÒm chuyªn dông ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tù ®éng ho¸ trong xö lÝ sè liÖu ®o ®¹c phôc vô cho c«ng t¸c thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh,®Æc biÖt cã hiÖu qu¶ trong viÖc thµnh lËp b×nh ®å vµ thiÕt kÕ qu¶n lÝ c¸c d÷ liÖu.C¸c lÖnh vÏ cña softdesk ®­îc sö dông nh­ c¸c lÖnh cña autocad nªn rÊt ®¬n gi¶n vµ ®· ®­îc sö dông t­¬ng ®èi l©u dµi. Nh­ vËy, kh¶ n¨ng øng dông cña phÇn mÒm softdesk 8.0 trong c«ng t¸c kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh lµ rÊt lín.ViÖc nghiªn cøu øng dông phÇn mÒm softdesk 8.0 trong c«ng t¸c lËp b×nh ®å sÏ gióp cho ng­êi lµm c«ng t¸c kh¶o s¸t gi¶I quyÕt ®­îc yªu cÇu vµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. §å ¸n ®­îc hoµn thµnh víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n cïng víi sù gióp ®ì cña thÇy c« trong khoa tr¾c ®Þa ,®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o T.S §inh C«ng Hoµ. Tuy ®· cè g¾ng nh­ng do tr×nh ®é chuyªn m«n cã h¹n nªn viÖc tr×nh bµy ®å ¸n cña em cßn nhiÒu néi dung ch­a ®Ò cËp vµ gi¶i quyÕt trän vÑn,h¬n n÷a ®©y lµ phÇn mÒm lÇn ®Çu tiªn ®­îc lµm quen nªn còng kh«ng t¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt,rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Tr­êng §¹i häc Má §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp SV: Ph¹m V¨n Kh­¬ng Tr¾c ®Þa A-K48 Môc lôc Trang Ch­¬ng I: giíi thiÖu vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh ................................................2 I.1. Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh. ............................................................. 2 I.2. C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh .................................................... 3 I.3. Néi dung vµ ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh ................................... 6 I.4. C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ................................................... 11 Ch­¬ng II:giíi thiÖu vÒ m¸y GTS-230N ..................................................13 II.1.Tªn gäi c¸c bé phËn vµ chøc n¨ng .................................................... 13 II.2. ChuÈn bÞ ®o ...................................................................................... 19 II.3. Xö lÝ d÷ liÖu ..................................................................................... 29 CH¦¥NG III :GIíI THIÖU TæNG QUAN PHÇN MÒM SOfTDESk.8 ..............33 III.1. Giíi thiÖu tæng quan vÒ phÇn mÒm softdesk.8 ............................... 33 III.2. C¬ së d÷ liÖu trong phÇn mÒm softdesk.8 vµ vai trß trong c«ng t¸c qu¶n lÝ dù ¸n c«ng tr×nh........................................................................... 40 Ch­¬ng IV:øng dông modul softdesk dtm ®Ó thµnh lËp m« h×nh sè vµ ch¹y ®­êng b×nh ®é..............................................................44 I . øng dông modul softdesk DTM ®Ó thµnh lËp m« h×nh sè .................. 44 II. Thµnh lËp m« h×nh sè DTM................................................................ 45 III . VÏ, chØnh söa vµ biªn tËp b¶n ®å ...............................................................54

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdf1 9.pdf
Tài liệu liên quan