Hiện nay trong công cuộc xây dựng và phát triển của đất nước, việc xây
dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện ngày càng được phát triển rộng rãi về
quy mô và mức độ hiện đại. Trong xây dựng công trình thuỷ lợi – thuỷ điện
đòi hỏi kết hợp của nhiều chuyên ngành khác nhau, trong đó chuyên ngành
trắc địa đóng một vai trò rất quan trọng. Công tác trắc địa phải tham gia xây
dựng trong suốt quá trình khảo sát, thiết kế, thi công và sử dụng công trình.
Một trong những phần việc quan trọng và không thể thiếu của công tác
trắc địa, đó là việc thành lập lưới khống chế trắc địa mặt bằng và độ cao phục
vụ đo vẽ, khảo sát. Việc thành lập lưới khống chế trắc địa mặt bằng và độ cao
phục vụ đo vẽ, khảo sát là một công việc gắn liền với công tác trắc địa, nhưng
để thành lập được một lưới có tính khả thi và tối ưu về kỹ thuật cũng như về
kinh tế là một vấn đề luôn mang tính thời sự. Vì vậy để thực hiện đồ án tốt
nghiệp tôi đã lựa chọn đề tài:
“Thành lập lưới khống chế trắc địa mặt bằng và độ cao phục vụ đo vẽ,
khảo sát khu xây dựng các công trình thuỷ lợi – thuỷ điện”
Bố cục của đồ án bao gồm 3 chương với các tiêu đề như sau:
Chương I: Giới thiệu chung về bản đồ địa hình và lưới khống chế trắcđịa phục vụ đo vẽ bản đồ địa hìnhChương II: Nghiên cứu một số vấn đề cơ bản trong xây dựng lưới khốngchế trắc địa phục vụ đo vẽ khảo sát khu xây dựng công trình thuỷ lợi – thuỷđiệnChương III: Tính toán thực nghiệm
61 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1709 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thành lập lưới khống chế trắc địa mặt bằng và độ cao phục vụ đo vẽ, khảo sát khu xây dựng các công trình thuỷ lợi – Thuỷ Điện, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
íi ®îc tÝnh
nh sau:
F
F P
m
1
(II- 31)
* §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c
- Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm:
iii XXX
Qμm
iii YYY
Qμm
2
Y
2
XP iii
mmμM
Trong ®ã:
ii XX
Q ,
iiYY
Q lµ phÇn tö trªn ®êng chÐo chÝnh cña ma trËn Q.
- TÝnh sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi c¹nh:
Vect¬ hÖ sè hµm träng sè chiÒu dµi c¹nh Ski t¬ng øng lµ:
T
kikikikiS )sinαcosαsinαcosα(F ki (II- 33)
TÝnh träng sè ®¶o chiÒu dµi c¹nh Ski theo c«ng thøc:
(II- 32)
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 32 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
S
T
S FqF ..P
1
Ski
(II- 34)
trong ®ã
q - lµ ma trËn con (44) chøa c¸c hÖ sè träng sè Qij cña c¸c Èn sè ®iÓm
k, i trong ma trËn Q = (AT.P.A)-1
Khi ®ã sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi c¹nh ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
SkiP
1
m
kiS (II- 35)
- TÝnh sai sè trung ph¬ng hµm ph¬ng vÞ:
Vect¬ hÖ sè hµm träng sè ph¬ng vÞ sÏ lµ:
T)baba(F kikikikiαki (II- 36)
TÝnh träng sè ®¶o cña hµm ph¬ng vÞ:
FqF T ..
P
1
ki
Nh vËy:
kiP
1
m
ki
(II- 37)
- Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm t¬ng hç cña ®iÓm i so víi ®iÓm k:
2
2
22
,t/h )(m
ki
kiSkiik
mSm (II- 38)
II.4. ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi GPS
Còng nh líi tr¾c ®Þa truyÒn thèng, sau khi thiÕt kÕ chóng ta tiÕn hµnh
íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi GPS. C¨n cø vµo c¸c yªu cÇu ®Æt ra vµ c¸c th«ng tin
nhËn ®îc vÒ ®é chÝnh x¸c c¸c yÕu tè trong líi sau khi íc tÝnh ta sÏ cã kÕt
luËn vÒ líi thiÕt kÕ cã ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c hay kh«ng. Trong trêng hîp
líi thiÕt kÕ kh«ng ®¹t yªu cÇu, chóng ta ph¶i tiÕn hµnh thiÕt kÕ vµ íc tÝnh l¹i
m¹ng líi. Tuy nhiªn kÕt qu¶ íc tÝnh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi, tøc lµ ®é
chÝnh x¸c c¸c trÞ ®o cã thÓ ®îc b¶o ®¶m b»ng c¸c m¸y mãc ®o ®¹c hiÖn cã.
Trong íc tÝnh líi GPS, chóng ta coi mçi c¹nh ®o GPS lµ c¸c cÆp trÞ ®o
®éc lËp gåm chiÒu dµi D, ph¬ng vÞ A vµ hiÖu ®é cao tr¾c ®Þa H. Nh vËy,
líi GPS ®íc xem nh líi mÆt b»ng, víi c¸c trÞ ®o chiÒu dµi vµ trÞ ®o
ph¬ng vÞ ®éc lËp nhau (kh«ng xÐt ®Õn hiÖu ®é cao tr¾c ®Þa). NÕu trong líi
cã m trÞ ®o c¹nh GPS sÏ cã 2m trÞ ®o gåm m chiÒu dµi lµ m ph¬ng vÞ. Trong
®ã, ®é chÝnh x¸c dù kiÕn ®o chiÒu dµi c¹nh vµ ®o ph¬ng vÞ nh sau:
- Sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi c¹nh:
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 33 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
ms = 22 .Sba (II- 39)
- Sai sè trung ph¬ng ®o ph¬ng vÞ:
2
2
S
qpm (II- 40)
Trong ®ã: S lµ chiÒu dµi c¹nh, tÝnh b»ng km.
a, b, p, q lµ c¸c tham sè ®é chÝnh x¸c ®îc lÊy theo lý lÞch
tõng lo¹i m¸y.
VÝ dô, ®èi víi m¸y thu 1 tÇn sè Trimble 4600 LS, ë kho¶ng c¸ch díi
10km gi¸ trÞ c¸c tham sè nh sau:
a= 5mm
b= 1mm/km (1ppm)
p= 1"
q= 5"
C¸c sai sè trung ph¬ng nµy lµ c¬ së ®Ó tÝnh träng sè c¸c trÞ ®o lµ
chiÒu dµi vµ ph¬ng vÞ trong bµi to¸n íc tÝnh GPS.
Líi GPS cã thÓ ®îc íc tÝnh theo ph¬ng ph¸p b×nh sai ®iÒu kiÖn
hoÆc b×nh sai gi¸n tiÕp. Tuy nhiªn ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc lËp tr×nh trªn m¸y
tÝnh ngêi ta thêng sö dông lý thuyÕt b×nh sai gi¸n tiÕp.
Theo lý thuyÕt b×nh sai gi¸n tiÕp, ®Ó íc tÝnh ®é chÝnh x¸c mçi trÞ ®o
cÇn ph¶i lËp mét ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh. Nh vËy trong líi GPS ta sÏ lËp
2 lo¹i ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh lµ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh chiÒu dµi vµ
ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh ph¬ng vÞ. Èn sè trong bµi to¸n lµ to¹ ®é X, Y cña
c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh. T¬ng øng víi c¸c to¹ ®é X, Y nµy lµ c¸c sè hiÖu
chØnh to¹ ®é cho to¹ ®é gÇn ®óng cña c¸c ®iÓm ®ã.
C¸c bíc íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi GPS nh sau:
1. LËp hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh
* Ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh chiÒu dµi c¹nh:
- Mçi c¹nh ®o gi÷a hai ®iÓm k vµ i sÏ t¬ng øng chiÒu dµi c¹nh Ski
Ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh chiÒu dµi ki cã d¹ng (II-21)
kiki SikiikikkikkiS ldysinαdxcosαdysinαdxcosαv
Trong ®ã:
kiSl lµ sè h¹ng tù do cha x¸c ®Þnh, khi íc tÝnh líi th×
chóng ta kh«ng cÇn quan t©m tíi gi¸ trÞ nµy.
kicos , kisin ®îc tÝnh theo c«ng thøc (II- 23)
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 34 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Träng sè cña ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh c¹nh ®îc tÝnh :
2
i
i
S
S
m
CP
NÕu chän C = = 1 th×:
i
i
S
S
m
P 1
Víi
iSm lµ sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi c¹nh tÝnh theo c«ng thøc (II-39)
* Ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh gãc ph¬ng vÞ
Trong ®ã:
ki
l lµ sè h¹ng tù do cha ®îc x¸c ®Þnh.
aki, bki lµ hÖ sè híng ®îc x¸c ®Þnh theo (II- 24).
Träng sè cña ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh ph¬ng vÞ ®îc tÝnh:
ki
ki m
P
1
Trong ®ã sai sè trung ph¬ng
ki
m
®îc tÝnh theo c«ng thøc (II- 40)
* Ta lËp ®îc hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh ®îc viÕt díi d¹ng ma
trËn(II- 25)
2. LËp hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn theo (II- 26)
3. TÝnh ma trËn nghÞch ®¶o cña ma trËn hÖ sè ph¬ng tr×nh chuÈn theo
(II- 27)
4. Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm líi GPS ®îc tÝnh theo c«ng thøc
(II- 32)
5. Sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi vµ ph¬ng vÞ c¹nh:
- LËp hµm träng sè chiÒu dµi vµ ph¬ng vÞ c¹nh theo c«ng thøc (II- 33)
vµ (II- 36)
- TÝnh träng sè ®¶o cña hµm theo c«ng thøc (II- 30)
- TÝnh sai sè trung ph¬ng chiÒu dµi c¹nh vµ ph¬ng vÞ c¹nh theo c«ng
thøc (II- 31)
6. Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ t¬ng hç cÆp ®iÓm tÝnh theo c«ng thøc ®·
biÕt:
2
2
2
2
ijSij S
m
mM ij
ij
kiik αikiikikkikkiα ldybdxadybdxav
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 35 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
II.5. íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi khèng chÕ ®é cao
Ph¬ng ph¸p íc tÝnh ®é chÝnh x¸c thiÕt kÕ líi khèng chÕ ®é cao
T§CT dùa trªn c¬ së bµi to¸n b×nh sai gi¸n tiÕp hoÆc b×nh sai ®iÒu kiÖn. Do sù
ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i nªn ph¬ng ph¸p íc tÝnh ®é chÝnh
x¸c líi dùa trªn c¬ së bµi to¸n b×nh sai gi¸n tiÕp ®îc sö dông phæ biÕn h¬n
so víi bµi to¸n b×nh sai ®iÒu kiÖn.
Sau ®©y lµ quy tr×nh íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi khèng chÕ ®é cao theo
ph¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp.
* Bíc1: Chän Èn sè, Èn sè ®îc chän cã thÓ lµ chªnh cao cña c¸c
tuyÕn ®o hoÆc lµ ®é cao cña c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao.
§èi víi líi ®o lón th× Èn sè ®îc chän lµ ®é cao cña c¸c ®iÓm nót, viÖc
chän Èn sè ph¶i ®ñ vµ ®éc lËp tuyÕn tÝnh.
* Bíc 2: LËp hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh
- X¸c ®Þnh sè ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh, sè lîng ph¬ng tr×nh sè hiÖu
chØnh chÝnh b»ng sè trÞ ®o (tøc lµ cã bao nhiªu chªnh cao gi÷a c¸c ®iÓm th× cã
bÊy nhiªu ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh).
- NÕu líi cã K ®iÓm nót (K Èn) th× d¹ng tæng qu¸t cña ph¬ng tr×nh sè
hiÖu chØnh cho c¸c trÞ ®o (c¸c chªnh cao) sÏ lµ:
il ki2i1ii Xg....XbXav (II- 41)
Trong ®ã: ai = +1 (øng víi ®iÓm sau).
ai = -1 (øng víi ®iÓm tríc).
ai = 0 (øng víi c¸c ®iÓm kh«ng cã trong tuyÕn ®o).
V× mçi tuyÕn ®o liªn quan ®Õn ®iÓm nót th× chØ cã 2 Èn sè liªn quan tíi
2 ®iÓm nót ë ®Çu vµ cuèi mçi tuyÕn ®o, do vËy sÏ chØ cã 1 hoÆc 2 hÖ ph¬ng
tr×nh cã X lµ kh¸c 0, c¸c hÖ sè cßn l¹i sÏ b»ng 0.
H×nh 2.5
NÕu mét trong hai ®iÓm i hoÆc j lµ ®iÓm ®· biÕt ®é cao (®iÓm gèc), khi
®ã sÏ cã hÖ sè b»ng 0.
(a=+1)
(a=-1) i
j
Hj
Hi
hij
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 36 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- TÝnh sè h¹ng tù do: ®èi víi tuyÕn bÊt kú (trong íc tÝnh chóng ta
kh«ng quan t©m ®Õn sè h¹ng nµy v× kh«ng cã chªnh cao ®o)
li = (Hicuèi – Hi®Çu) - hi (II- 42)
Trong ®ã: Hicuèi ,Hi®Çu , hi t¬ng øng lµ ®é cao gÇn ®óng cña ®iÓm cuèi,
®iÓm ®Çu vµ chªnh cao ®o cña tuyÕn thø i.
- §é cao gÇn ®óng ë ®©y ®îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy ®é cao gèc céng
víi c¸c chªnh cao ®o ®îc.
- D¹ng ma trËn cña hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh lµ:
A.X + L = 0 (II- 43)
Trong ®ã:
n
2
1
v
v
v
V ;
nnn
222
111
.........gba
..............
.........gba
.........gba
A ;
k
2
1
X
X
X
X
;
n
2
1
l
l
l
L
* Bíc 3: LËp hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn:
D¹ng tæng qu¸t:
ATPA.X + ATPL = 0 (II- 44)
Trong ®ã: P lµ ma trËn träng sè
* Bíc 4: NghÞch ®¶o ma trËn hÖ sè ph¬ng tr×nh chuÈn ®Ó tÝnh c¸c hÖ
sè träng sè Qii
D¹ng tæng qu¸t:
Q = (AT.P.A)-1 =
kkk2k1
2k2221
1k1211
.........QQQ
..............
.........QQQ
.........QQQ
(II- 45)
* Bíc 5: §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c:
- TÝnh sai sè trung ph¬ng träng sè ®¬n vÞ
kn
pvvμ (II- 46)
Trong ®ã: n- lµ sè tuyÕn ®o.
K- lµ sè ®iÓm nót.
Do khi íc tÝnh chóng ta kh«ng x¸c ®Þnh ®îc pvv cho nªn viÖc x¸c
®Þnh sai sè trung ph¬ng träng sè ®¬n vÞ ®îc chän theo hai híng:
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 37 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
+ X¸c ®Þnh theo cÊp h¹ng cÇn ®o tõ ®ã sÏ tÝnh ®îc sai sè trung
ph¬ng ®é cao c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh.
iiHi Qm (II- 47)
+ X¸c ®Þnh dùa vµo yªu cÇu ®é cao ®iÓm yÕu nhÊt trong líi cÇn tho¶
m·n tõ ®ã cÇn ph¶i ®o víi cÊp h¹ng bao nhiªu.
Tõ c«ng thøc (II- 47) suy ra :
yeu
yeuH
Q
m )(
II.6. chän hÖ to¹ ®é vµ mÆt chiÕu cña líi khèng chÕ
tr¾c ®Þa phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh
II.6.1. Sè hiÖu chØnh trong phÐp chiÕu
Tríc khi b×nh sai, líi tr¾c ®Þa nhµ níc ®îc chiÕu lªn mÆt Elipsoid
WGS- 84. V× vËy c¸c trÞ ®o trong líi nhµ níc h¹ng I, II… ®Òu ®îc hiÖu
chØnh. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ c¸c trÞ ®o tiÕp vÒ sau ®Òu ®îc chiÕu lªn mÆt
quy íc duy nhÊt ®ã.
To¹ ®é c¸c ®iÓm cña líi tr¾c ®Þa mÆt b»ng ®îc tÝnh trong hÖ to¹ ®é mÆt
ph¼ng, vu«ng gãc cña phÐp chiÕu Gauss.
V× c¸c c«ng tr×nh ®Òu ®îc x©y dùng trªn bÒ mÆt tù nhiªn cña tr¸i ®Êt nªn
cÇn ph¶i thu ®îc c¸c kÕt qu¶ ®o kh«ng qua hiÖu chØnh do phÐp chiÕu.
Th«ng thêng, trong m¹ng líi tr¾c ®Þa cã hai sè hiÖu chØnh cÇn ph¶i tÝnh
®Õn khi xö lý lµ sè hiÖu chØnh chiÒu dµi c¹nh do ®é cao vµ sè hiÖu chØnh chiÒu
dµi do chiÕu vÒ mÆt ph¼ng cña phÐp chiÕu Gauss.
1. Sè hiÖu chØnh do ®é cao
Sè hiÖu chØnh do chiÕu c¹nh AB lªn
mÆt chiÕu AoBo (H×nh I.4.1)
Sh = AoBo- AB vµ ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
m
0m
h R
)HS(H
ΔS
(II- 48)
Trong ®ã: S lµ chiÒu dµi c¹nh ®o ®îc
Hm lµ ®é cao trung b×nh cña c¹nh AB
Ho lµ ®é cao cña mÆt chiÕu
Rm lµ b¸n kÝnh trung b×nh cña Elipxoid (Rm6370 km)
Tõ c«ng thøc trªn ta cã:
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 38 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
m
omh
R
HH
S
ΔS (II- 49)
Sè hiÖu chØnh nµy ¶nh hëng kh«ng ®¸ng kÓ ®Õn tû lÖ líi nÕu:
200.000
1
S
ΔSh
Lóc ®ã:
32m31.85m
200.000
6370.000
S
ΔSR
HH hmom
NghÜa lµ khi hiÖu ®é cao cña mÆt ®Êt víi mÆt chiÕu nhá h¬n 32m th× cã
thÓ bá qua sè hiÖu chØnh hS . MÆt chiÕu trong T§CT thêng lµ mÆt cã ®é cao
trung b×nh cña khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh.
2. Sè hiÖu chØnh do chiÕu vÒ mÆt ph¼ng Gauss
Sè hiÖu chØnh cña chiÒu dµi c¹nh sÏ cã dÊu d¬ng vµ t¨ng tõ trôc ®Õn
mÐp cña mói chiÕu.
Kho¶ng c¸ch So gi÷a hai ®iÓm trªn mÆt ph¼ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc
...
2R
y1SS 2
m
2
m
o (II- 50)
Trong ®ã:
S – chiÒu dµi c¹nh trªn Elipxoid
Rm – b¸n kÝnh trung b×nh cña Elipxoid
2
yyy cdm
lµ trÞ trung b×nh cña hoµnh ®é ®iÓm ®Çu vµ cuèi cña c¹nh S
Sè hiÖu chØnh vµo chiÒu dµi c¹nh do chiÕu vÒ mÆt ph¼ng Gauss ®îc
tÝnh gÇn ®óng theo c«ng thøc:
2
m
2
m
g 2R
ySΔS (II- 51)
2
m
2
mg
2R
y
S
ΔS (II- 52)
Suy ra:
S
2ΔΔ
R
S
.ΔΔ2R
y gm
g
2
m
m (II- 53)
§èi víi c¸c c¹nh n»m trªn ®êng biªn cña mói chiÕu 3o, cã Kmym 150
th×: 3210
1
63702
150
S
ΔS
2
2
g
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 39 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
§Ó sai sè t¬ng ®èi cña tû lÖ líi kh«ng vît qu¸ 1:200.000 th× kho¶ng
c¸ch tõ kinh tuyÕn trôc cña mói chiÕu ®Õn khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh kh«ng
vît qu¸ :
20km
200.000
26370ym
NÕu ym > 20 km th× chän kinh tuyÕn ®i qua ®iÓm gi÷a cña khu vùc x©y
dùng c«ng tr×nh lµm trôc cña mói chiÕu.
II.6.2. HÖ to¹ ®é c©n b»ng
V× Sh vµ Sg cã dÊu ngîc nhau nªn cã thÓ ®Ò xuÊt mét hÖ to¹ ®é c©n
b»ng, trong ®ã mÆt chiÕu vµ kinh tuyÕn trôc cña mói chiÕu ®îc chän sao cho
tæng cña c¸c sè hiÖu chØnh nãi trªn cã gi¸ trÞ nhá, kh«ng ®¸ng kÓ. NghÜa lµ:
0
2R
yS
R
HHS
ΔSΔS 2
m
2
m
m
om
gh (II- 54)
Tõ ®ã, nÕu cho tríc ym th×
m
2
m
om 2R
yHH (II- 55)
hoÆc ngîc l¹i, nÕu cho tríc Hm- Ho th×
ommm HH2Ry (II- 56)
Nhng hÖ to¹ ®é c©n b»ng thêng kh«ng ®îc øng dông réng r·i v× ®é
cao mÆt chiÕu ®· cho tríc trong b¶n thiÕt kÕ c«ng tr×nh. V× vËy hÖ to¹ ®é c©n
b»ng chØ ¸p dông cho mét d¶i hÑp víi hoµnh ®é tÝnh theo c«ng thøc (II- 56)
Khi sö dông c¸c ®iÓm to¹ ®é nhµ níc lµm c¬ së khèng chÕ T§CT th×
cÇn ph¶i thùc hiÖn hai lÇn hiÖu chØnh : Tríc hÕt, tÝnh sè hiÖu chØnh hS víi
dÊu ngîc l¹i víi c«ng thøc (II- 48) ®Ó chuyÓn chiÒu dµi c¹nh cña líi nhµ
níc vÒ mÆt tù nhiªn cña tr¸i ®Êt. Sau ®ã tÝnh sè hiÖu chØnh ®Ó ®a vÒ mÆt
chiÕu cña khu vùc x©y dùng.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 40 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Ch¬ng III
C¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n trong x©y dùng líi khèng
chÕ phôc vô ®o vÏ kh¶o s¸t khu x©y dùng c«ng
tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn
III.1.kh¸I niÖm chung vÒ c«ng tr×nh thuû lîi- thuû
®iÖn
C¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®îc x©y dùng ®Ó sö dông c¸c tµi nguyªn thuû
n¨ng vµ nguån dù tr÷ níc vµo viÖc gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò cña nÒn kinh tÕ
quèc d©n. Mét sè vÊn ®Ò quan träng ®ã lµ:
- Sö dông n¨ng lîng dßng ch¶y ë c¸c tr¹m thuû ®iÖn.
- Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò giao th«ng b»ng c¸ch x©y dùng hÖ thèng c¸c kªnh
dÉn vµ ©u thuyÒn.
- Tíi vµ tiªu níc cho c¸c vïng ®Êt canh t¸c.
- CÊp níc cho c¸c thµnh phè vµ c¸c Së giao th«ng, C«ng N«ng nghiÖp.
TËp hîp c¸c c«ng tr×nh thuû lîi ®Ó gi¶i quyÕt ®ång thêi c¸c vÊn ®Ò trªn
®îc gäi lµ ®Çu mèi thuû lîi. Mét ®Çu mèi thuû lîi lín cã thÓ bao gåm nh÷ng
c«ng tr×nh sau:
- §Ëp ch¾n b»ng bª t«ng cèt s¾t cã s©n trµn hoÆc ®Ëp ®Êt kh«ng s©n
trµn.
- C¸c c«ng tr×nh ®Ó th«ng th¬ng dßng ch¶y ( nh c¸c ©u thuyÒn hoÆc
kªnh næi vµ ngÇm ).
- C¸c c«ng tr×nh ®Ó c¸ qua l¹i gi÷a thîng vµ h¹ lu.
- Hå chøa níc cïng víi c«ng tr×nh tho¸t níc vµ c¸c kªnh dÉn ®Ó cÊp
tho¸t níc cho ®ång ruéng.
III.2. §Æc ®iÓm x©y dùng líi khèng chÕ
- Khu vùc x©y dùng c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn thêng cã ®Þa h×nh
®åi nói rÊt phøc t¹p nªn rÊt phï hîp cho lËp líi tam gi¸c. §Þa h×nh phøc t¹p
cã nhiÒu ®åi nói, s«ng suèi nªn viÖc chän ®iÓm ®Ó ®o th«ng híng lµ rÊt khã
kh¨n. ViÖc lËp líi c¬ së tèt nhÊt lµ lËp líi ®o theo c«ng nghÖ GPS. V× ®o
theo c«ng nghÖ GPS kh«ng phô thuéc vµo ®å h×nh líi, kh«ng cÇn th«ng
híng l¹i cho ®é chÝnh x¸c rÊt cao. §o theo c«ng nghÖ GPS chØ phô thuéc vµo
sè vÖ tinh cã trªn bÇu trêi trong kho¶ng thêi gian ®o.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 41 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Víi c¸c c«ng tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn th× vÊn ®Ò ®é cao ®ßi hái cao
h¬n h¼n vÊn ®Ò mÆt b»ng. V× nã ph¶i ®¸p øng cho viÖc tù ch¶y cña níc. ViÖc
thiÕt kÕ c«ng tr×nh thuû lîi- thuû ®iÖn ®ßi hái ph¶i biÓu diÔn ®Þa h×nh mét c¸ch
chi tiÕt víi ®é chÝnh x¸c cao. Bëi vËy, c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín sö dông
vµo môc ®Ých thiÕt kÕ ph¶i cã kho¶ng cao ®Òu 0,5m- 1,0m. Khi thµnh lËp mÆt
c¾t däc cña nh÷ng s«ng lín (®é dèc thêng ®¹t 5- 19cm/km), yªu cÇu ph¶i ®Æt
däc bê s«ng c¸c ®êng thuû chuÈn h¹ng I- II.
Khi chuyÓn b¶n thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh ®Çu mèi thuû lîi- thuû ®iÖn ra thùc ®Þa
cÇn ph¶i tu©n thñ mét c¸ch chÆt chÏ ®é cao cña mùc níc thiÕt kÕ. Bëi vËy cÇn
ph¶i x©y dùng ngoµi thùc ®Þa mét líi khèng chÕ ®é cao chÝnh x¸c ®îc b×nh
sai trong mét hÖ thèng ®é cao tuyÖt ®èi.
III.3. C¸c giai ®o¹n lËp dù ¸n, thiÕt kÕ c«ng tr×nh
thuû lîi- thuû ®iÖn vµ c¸c c«ng t¸c tr¾c ®Þa trong c¸c
giai ®o¹n nµy
III.3.1. Thµnh phÇn, khèi lîng kh¶o s¸t ®Þa h×nh giai ®o¹n b¸o c¸o
®Çu t
III.3.1.1 Yªu cÇu tµi liÖu ®Þa h×nh
C¬ së to¸n häc vµ néi dung ®Þa h×nh ph¶i thÓ hiÖn ®îc:
- ThÓ hiÖn t¬ng quan ®Þa h×nh víi khu vùc xung quanh dù ¸n.
- Lµm c¬ së ®Ó:
+ Chän ®îc vïng bè trÝ c¸c h¹ng môc chÝnh cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ
khu hëng lîi.
+ S¬ bé ®a ra ®îc quy m« cña dù ¸n, kÝch thíc kÕt cÊu cña c¸c h¹ng
môc chÝnh nh»m x¸c ®Þnh môc tiªu, nhiÖm vô cña dù ¸n.
+ S¬ bé x¸c ®Þnh ®îc khèi lîng vµ tæng møc ®Çu t.
III.3.1.2. Thu thËp, ®¸nh gi¸ vµ hoµn chØnh tµi liÖu ®Þa h×nh
1. Thu thËp tµi liÖu
- C¬ së to¸n häc gåm: líi chiÕu, hÖ thèng cao, to¹ ®é thµnh lËp c¸c
lo¹i tµi liÖu ®Þa h×nh.
- C¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa h×nh cã c¸c tû lÖ 1: 100.000, 1: 50.000, 1: 25.000
vµ 1: 10.000 (nÕu cã) theo yªu cÇu cña dù ¸n.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 42 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Nh÷ng tµi liÖu kh¸c cã liªn quan ®Õn dù ¸n nh c¸c mÆt c¾t ®Æc trng,
c¸c s¬ ho¹, ghi chó, miªu t¶… cña c¸c c¬ quan trong vµ ngoµi ngµnh thµnh lËp
cã liªn quan ®Õn dù ¸n.
2. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸
a. Ph©n tÝch
- Nguån gèc cña tµi liÖu.
- §é chÝnh x¸c vÒ c¬ së to¸n häc thµnh lËp tµi liÖu líi chiÕu, hÖ cao,
to¹ ®é, mói chiÕu (3º, 6º…), hÖ thèng líi khèng chÕ mÆt b»ng vµ cao ®é.
- §é dung n¹p vµ ®é chÝnh x¸c thÓ hiÖn ®Þa h×nh, ®Þa vËt.
b. §¸nh gi¸
- Møc ®é sö dông tµi liÖu: sö dông ®îc, sö dông ®îc nhng ph¶i bæ
sung hoÆc vÏ l¹i míi.
- Khèi lîng bæ sung, ®o míi.
3. Bæ sung tµi liÖu
- B¶n ®å 1: 10.000 ®îc hiÖn chØnh theo chu kú tõ 6 – 12 n¨m.
- B¶n ®å 1: 25.000 ®îc hiÖn chØnh theo chu kú tõ 8 – 15 n¨m.
- B¶n ®å 1: 50.000 ®îc hiÖn chØnh theo chu kú tõ 10 – 20 n¨m.
Tû lÖ hiÖn chØnh 40% tuú theo sù thay ®æi ®Þa h×nh, ®Þa vËt so víi
hiÖn tr¹ng.
4. Tµi liÖu ®o míi: Khi sù thay ®æi vÒ ®Þa h×nh, ®Þa vËt lín h¬n 40%
hoÆc khu vùc cha cã c¸c lo¹i tµi liÖu cÇn thiÕt.
Tµi liÖu ®o míi bao gåm:
- §o vÏ b¶n ®å vïng ®Çu mèi, vïng tuyÕn kªnh chÝnh, khu hëng lîi, cã
tû lÖ tõ 1: 5000 ®Õn 1: 10.000.
- §o vÏ mÆt c¾t däc, ngang lßng hå, ®Çu mèi, tuyÕn kªnh chÝnh.
III.3.2. Thµnh phÇn, khèi lîng kh¶o s¸t ®Þa h×nh giai ®o¹n lËp dù
¸n ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh
III.3.2.1. Yªu cÇu tµi liÖu
Lµm c¬ së ®Ó:
- Chän ®îc vïng bè trÝ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ khu hëng
lîi.
- X¸c ®Þnh ®îc quy m« cña dù ¸n, kÝch thíc c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh
theo cÊp c«ng tr×nh phôc vô cho viÖc lËp thiÕt kÕ c¬ së. Tuú theo yªu cÇu cña
viÖc thiÕt kÕ c¬ së, cÇn ph¶i ®¸p øng néi dung, thµnh phÇn kh¶o s¸t ®Þa h×nh
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 43 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
phï hîp víi c¸c b¶n vÏ cÇn lµm râ kÕt cÊu vµ tÝnh to¸n ®é æn ®Þnh cña c¸c
h¹ng môc c«ng tr×nh.
- X¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c nhiÖm vô cña dù ¸n.
- X¸c ®Þnh ®îc khèi lîng tæng møc ®Çu t.
III.3.2.2. LËp líi khèng chÕ mÆt b»ng
- Líi khèng chÕ mÆt b»ng ®îc x©y dùng tõ h¹ng IV trë xuèng nh
líi tam gi¸c, gi¶i tÝch h¹ng IV, líi ®êng chuyÒn h¹ng IV, líi gi¶i tÝch cÊp
1, cÊp 2, líi ®êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2.
- NÕu khu vùc ®· cã líi khèng chÕ mÆt b»ng h¹ng IV, chØ ®îc x©y
dùng líi cÊp 1, cÊp 2.
- NÕu khu vùc dù ¸n ë hÎo l¸nh, xa hÖ thèng líi quèc gia (biªn giíi,
h¶i ®¶o, vïng rõng s©u…) cã thÓ tiÕn hµnh ë hai d¹ng:
+ NÕu cã thiÕt bÞ GPS, ph¶i nèi víi líi quèc gia h¹ng cao h¬n theo hÖ
VN2000.
+ NÕu cã thiÕt bÞ GPS, cho phÐp gi¶ ®Þnh theo b¶n ®å quèc gia cã trong
dù ¸n vµ ph¶i lËp líi khÐp kÝn gãc vµ to¹ ®é, ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c ®¹t nh
cÊp líi x©y dùng theo quy ®Þnh cña quy tr×nh, quy ph¹m quèc gia.
III.3.2.3. LËp líi khèng chÕ ®é cao
- Líi khèng chÕ cao ®é ®îc x©y dùng tõ h¹ng III, h¹ng IV vµ kü
thuËt. H¹ng II, h¹ng I ®îc nèi tõ líi quèc gia. NÕu khu vùc ®· cã líi cao
®é h¹ng III, IV th× chØ x©y dùng h¹ng III, IV néi bé phô thuéc vµo ®é chÝnh
x¸c yªu cÇu cña c«ng tr×nh. Líi thuû chuÈn kü thuËt phôc vô cho qu¸ tr×nh
®o vÏ tµi liÖu ®Þa h×nh.
- NÕu khu vùc dù ¸n ë xa líi quèc gia, khã cã ®iÒu kiÖn ®o nèi, th×
®îc phÐp gi¶i quyÕt theo hai híng sau:
+ NÕu cã thiÕt bÞ GPS, ph¶i nèi víi hÖ quèc gia. Sau ®ã ®o thuû chuÈn
h×nh häc cÊp t¬ng xøng theo yªu cÇu (h¹ng III, IV) khÐp kÝn toµn khu ®o qua
1 ®iÓm GPS cã cao ®é quèc gia, ®¶m b¶o sù thèng nhÊt cao ®é toµn c«ng
tr×nh.
+ NÕu kh«ng cã thiÕt bÞ GPS, cho phÐp gi¶ ®Þnh cao ®é mét ®iÓm theo
b¶n ®å quèc gia cã trong khu vùc, hoÆc theo mÐp níc biÓn, hoÆc theo ®iÓm
cè ®Þnh cã trong khu dù ¸n ®Ó khÐp kÝn toµn khu vùc dù ¸n.
III.3.2.4. §o vÏ ®Þa h×nh lßng hå
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 44 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
1. C«ng tr×nh ®· vËn hµnh c«ng viÖc kh¶o s¸t ®Þa h×nh tiÕn hµnh c¸c néi
dung sau:
- §o vÏ c¸c mÆt c¾t däc, ngang ®Æc trng ®Ó tÝnh dung tÝch hå chøa.
- NÕu lßng hå thay ®æi nhiÒu ph¶i vÏ b¶n ®å tû lÖ 1: 5000 ®Õn 1: 2000,
h = 12m.
2. C«ng tr×nh míi x©y dùng
a. Ph¹m vi ®o vÏ lßng hå
Th«ng thêng chän cao ®é ®êng viÒn lßng hå chøa theo cao ®é ®Ønh
®Ëp dù kiÕn (theo yªu cÇu cña chñ nhiÖm dù ¸n ®îc chñ ®Çu t duyÖt).
- Cao h¬n ®Ønh ®Ëp +5m víi c«ng tr×nh cÊp IV, V.
- Cao h¬n ®Ønh ®Ëp +10m víi c«ng tr×nh cÊp III.
- Cao h¬n ®Ønh ®Ëp +15m víi c«ng tr×nh cÊp II, I.
- Ph¹m vi ®o vÏ bao trïm c¶ c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn so chän c«ng tr×nh
®Çu mèi.
- Trêng hîp ®Æc biÖt, cã xÐt ®Õn nghiªn cøu kh¶ n¨ng s¹t lë, t¸i t¹o
lßng hå, kh¶ n¨ng thÊm, mÊt níc qua ph©n thuû máng hoÆc hang cast¬,
nh÷ng ®iÓm lé níc nãng, t×nh h×nh ®Òn bï d©n c… th× ph¶i ®o vÏ më réng
thªm qua yªu cÇu cña chñ nhiÖm ®å ¸n vµ ®îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt.
b. Tû lÖ b¶n ®å cÇn ®o vÏ
Tû lÖ b¶n ®å ®Þa h×nh víi kho¶ng cao ®Òu ®Þa h×nh phï hîp cña lßng
hå phô thuéc vµo c¸c yÕu tè: diÖn tÝch ®o vÏ, ®é dèc ®Þa h×nh vµ ®é chia c¾t
nhiÒu cña ®Þa h×nh, thùc phñ, d©n c sinh sèng trong lßng hå.
- DiÖn tÝch ®o vÏ vµ ®é dèc ®Þa h×nh: Khi diÖn tÝch ®o vÏ lßng hå
F 1000ha, ph¶i ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ 1: 10.000 víi kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh
®é lµ 5m (h) khi ®é dèc ®Þa h×nh 10 , lµ 2m khi < 10º. Khi 500ha F <
1000ha, ph¶i ®o b¶n ®å 1: 5000 h = 2m khi 10 , lµ 1m khi < 10º. Khi F <
500ha, ph¶i ®o b¶n ®å 1: 2000 h = 1m khi 10 , lµ 0,5m khi < 10º.
- Theo ®é chia c¾t ®Þa h×nh vµ d©n c, thùc phñ dµy: NÕu ®Þa h×nh chia
c¾t, lßng hå thµnh nhiÒu khe s©u, nhá cã nhiÒu lµng xãm, rõng c©y quý ph¶i
thÓ hiÖn chi tiÕt th× ph¶i t¨ng tû lÖ b¶n ®å 1 cÊp so víi quy ®Þnh ë ®iÓm a
(ph¹m vi ®o vÏ lßng hå).
c. Néi dung ®o vÏ ®Þa h×nh lßng hå
- BiÓu diÔn ®Çy ®ñ d¸ng ®Þa h×nh tõ ®é cao viÒn hå xuèng c¸c lßng
suèi theo sù biÕn ®æi ®Þa h×nh.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 45 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- BiÓu diÔn ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c c¸c ®Þa vËt lßng hå nh: khu d©n c
(sè hé), nhµ d©n (®éc lËp vµ hÖ thèng), ®é phñ thùc vËt (tù nhiªn vµ trång cÊy),
hÖ thèng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, thuû lîi, giao th«ng… theo møc ®é ®ßi hái
cña tû lÖ b¶n ®å thµnh lËp vµ môc ®Ých ®Æt ra cña dù ¸n.
- BiÓu diÔn ®Çy ®ñ c¸c ®iÓm ®Þnh híng, ®iÓm lé ®Þa chÊt, c¸c ®iÓm s¹t
lë, ®¸ lé…
III.3.2.4. §o vÏ ®Þa h×nh khu hëng lîi
1. C«ng tr×nh ®ang vËn hµnh
a. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vµ sö dông tµi liÖu ®· cã
TËn dông c¸c tµi liÖu ®· ®o vÏ cho c«ng tr×nh tõ lóc lËp c¸c giai ®o¹n
thiÕt kÕ ®Õn trong qu¸ tr×nh sö dông. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh §iÒu III.3.1.2
b. Bæ sung hoÆc ®o míi
Tu©n theo quy ®Þnh bæ sung vµ ®o míi tµi liÖu ®Þa h×nh ë §iÒu 3 vµ 4
trong III.3.1.2
2. C«ng tr×nh míi x©y dùng
a. DiÖn tÝch cÇn ®o vÏ cho khu hëng lîi
DiÖn tÝch cÇn ®o vÏ cho khu hëng lîi phô thuéc vµo ®é dèc ®Þa h×nh
vµ møc ®é phøc t¹p cña ®Þa vËt nh: mËt ®é c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c«ng
nghiÖp vµ d©n dông, mËt ®é d©n c, h×nh th¸i d©n c, kÌm theo c¸c khu vùc
mang tÝn ngìng ®Þa ph¬ng nh khu di tÝch lÞch sö, khu l¨ng tÈm, mé liÖt sü,
b·i tha ma… Qua thùc tÕ, c¸c diÖn tÝch ®o vÏ nhiÒu h¬n diÖn tÝch hëng lîi
mét hÖ sè K, quy ®Þnh nh sau:
- Vïng b»ng ph¼ng cã ®é dèc 3 , khu d©n c cã mËt ®é trung b×nh,
hÖ sè ®o vÏ t¨ng víi K = 1,2 1,3 lÇn diÖn tÝch khu hëng lîi. Khi cã d©n c
dµy ®Æc, nhiÒu c«ng tr×nh c«ng céng: K = 1,5 lÇn.
- Vïng ®åi, nói thÊp, cã ®é dèc 3º < 6º, d©n c trung b×nh, hÖ sè
K = 1,3 1,5 lÇn. NÕu d©n c ®«ng ®óc, cã nhiÒu c«ng tr×nh c«ng céng,
K = 1,5 1,7 lÇn.
- Vïng nói vµ nói cao, > 6º, d©n c tha K = 1,5 lÇn. NÕu d©n c
®«ng ®óc, nhiÒu b¶n lµng, c«ng tr×nh c«ng céng ph¸t triÓn, hÖ sè K = 1,5 2
lÇn.
b. Tû lÖ b×nh ®å vµ kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é
Tû lÖ b¶n ®å vµ kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é (h) khu hëng lîi phô
thuéc vµo diÖn tÝch vµ tÝnh phøc t¹p cña ®Þa h×nh.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 46 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Khi diÖn tÝch F > 2000ha, tû lÖ ®o vÏ 1: 10.000 víi 3 th× kho¶ng
cao ®Òu h = 2,0 2,5m, víi 3º < 6º th× kho¶ng cao ®Òu h = 5,0m.
- Khi diÖn tÝch 500ha < F 2000ha ®o vÏ ë tû lÖ 1: 5000 víi 3 th×
kho¶ng cao ®Òu h = 1,0m, nÕu 3º < 6º ®o vÏ tû lÖ 1: 5000 víi kho¶ng cao
®Òu 2,0m.
- Khi diÖn tÝch 200ha < F 500ha ®o vÏ ë tû lÖ 1: 2000 víi 3 th×
kho¶ng cao ®Òu h = 0,5m, nÕu 3º < 6º th× h = 1,0m.
- Khi diÖn tÝch F 200ha ®o vÏ ë tû lÖ 1: 1000 víi 3 th× kho¶ng
cao ®Òu h = 0,5m, nÕu 3º < 6º th× h = 1,0m.
III.3.2.5. §o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh c«ng tr×nh ®Çu mèi
1. C«ng tr×nh ®ang vËn hµnh
- TËn dông c¸c tµi liÖu ®Þa h×nh ®· ®o vÏ trong qu¸ tr×nh khai th¸c vËn
hµnh c«ng tr×nh.
- NÕu cÇn ®o míi, cã nh÷ng néi dung sau:
+ §o b¶n ®å tû lÖ tõ 1: 500 1: 1000 tuyÕn ®Ëp chÝnh, phô, trµn, cèng
víi ph¹m vi theo yªu cÇu cña chñ nhiÖm ®å ¸n ®îc chñ nhiÖm ®Çu t phª
duyÖt, ®¶m b¶o chÊt lîng thiÕt kÕ c¬ së.
+ Khèng chÕ líi mÆt b»ng phôc vô ®o vÏ b¶n ®å lµ cÊp 1 hoÆc cÊp 2
(gi¶i tÝch 1, gi¶i tÝch 2 hoÆc ®êng chuyÒn cÊp 1, cÊp 2), nèi víi hÖ thèng mèc
khèng chÕ ®· x©y dùng hoÆc nèi víi hÖ to¹ ®é quèc gia.
+ Khèng chÕ cao ®é lµ thuû chuÈn h¹ng IV, kü thuËt, g¾n kÕt vµo hÖ
thèng ®· x©y dùng c«ng tr×nh hoÆc nèi víi hÖ quèc gia theo yªu cÇu cña dù ¸n.
2. C«ng tr×nh míi x©y dùng
DiÖn tÝch ®o vÏ c«ng tr×nh ®Çu mèi: ph¶i ®ñ diÖn tÝch bè trÝ c¸c ph¬ng
¸n vÒ c«ng tr×nh ®Çu mèi, t¬ng quan gi÷a chóng víi ®Þa h×nh, ®Þa vËt xung
quanh vµ c¸c c«ng tr×nh liªn quan.
3. Tû lÖ ®o vÏ b¶n ®å
Tû lÖ b¶n ®å phô thuéc vµo cÊp c«ng tr×nh vµ ®é dèc ®Þa h×nh ®¹i diÖn
cho ®Þa h×nh khu ®Çu mèi.
- Khi c«ng tr×nh cÊp 1, 2, 3 ®o b¶n ®å tõ 1: 1000, 1: 2000 víi ®é dèc
10 vµ kho¶ng cao ®Òu h = 1,0m vµ 2,0m, víi ®é dèc 6 < 10º, ®o b¶n
®å 1: 1000, 1: 2000 vµ kho¶ng cao ®Òu h = 0,5m vµ 1,0m.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 47 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Khi c«ng tr×nh cÊp 4, 5 ®o b¶n ®å tû lÖ 1: 500 vµ 1: 1000 víi ®é dèc
10 vµ kho¶ng cao ®Òu h = 1,0m, víi ®é dèc 6 < 10º, kho¶ng cao ®Òu
h = 0,5m.
III.3.3. Thµnh phÇn, khèi lîng kh¶o s¸t ®Þa h×nh giai ®o¹n thiÕt
kÕ kü thuËt
III.3.3.1. Yªu cÇu tµi liÖu
BiÓu diÔn chi tiÕt c¸c yÕu tè ®Þa h×nh, ®Þa vËt khu ®Çu mèi, hÖ thèng
kªnh, ®êng qu¶n lý thi c«ng, c¸c c«ng tr×nh trªn kªnh, trªn ®êng…
Theo c¸c tû lÖ quy ®Þnh cña b¶n ®å, mÆt c¾t vµ c¸c néi dung kh¸c cña
®Þa h×nh ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu sau:
- X¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®îc c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh, quy m« c«ng tr×nh
qua c¸c ph¬ng ¸n so chän, dÉn ®Õn ph¬ng ¸n chän.
- X¸c ®Þnh ®îc kÕt cÊu c«ng tr×nh, gi¶i ph¸p thi c«ng c«ng tr×nh.
- X¸c ®Þnh t¬ng ®èi chÝnh x¸c khèi lîng, tæng dù to¸n c«ng tr×nh.
- TËn dông, kÕ thõa chän läc c¸c tµi liÖu cña giai ®o¹n tríc, ®¶m b¶o
chÝnh x¸c vµ thèng nhÊt cña c¸c lo¹i tµi liÖu ®Þa h×nh.
III.3.3.2. Líi khèng chÕ mÆt b»ng
1. Ph¹m vi x©y dùng líi
Líi khèng chÕ mÆt b»ng giai ®o¹n nµy chØ x©y dùng cho ®o vÏ b¶n ®å,
mÆt c¾t… ph¹m vi nhá theo ph¬ng ¸n so chän nh c¸c tuyÕn ®Çu mèi, c¸c
c«ng tr×nh trªn kªnh, ®êng, c¸c më vËt liÖu cÊp…
2. CÊp khèng chÕ
- X©y dùng c¸c líi cÊp 1, cÊp 2, nèi víi líi khèng chÕ h¹ng 4 cÊp 1
cña giai ®o¹n dù ¸n ®Çu t theo quy ®Þnh sau:
+ Khi diÖn tÝch khu ®o F 1km2 x©y dùng líi cÊp 1, cÊp 2 (gi¶i tÝch
cÊp 1, 2, ®êng chuyÒn cÊp 1, 2).
+ Khi diÖn tÝch khu ®o F < 1km2 chØ x©y dùng líi cÊp 2 (gi¶i tÝch 2,
®êng chuyÒn cÊp 2).
III.3.3.3. Líi khèng chÕ ®é cao
- X¸c ®Þnh cao ®é theo tuyÕn thuû chuÈn h¹ng III cho c¸c ®iÓm tim
tuyÕn c«ng tr×nh ®Çu mèi cÊp 1, 2, 3, ®Ëp bªt«ng (träng lùc, vßm…) vµ cho
tuyÕn kªnh, tuyÕn dÉn cã ®é dèc i 1/10.000.
- X¸c ®Þnh cao ®é theo tuyÕn thuû chuÈn h¹ng IV cho c¸c ®iÓm tim
tuyÕn c«ng tr×nh ®Çu mèi cÊp 4, 5 vµ cho tuyÕn kªnh cã ®é dèc i > 1/10.000 vµ
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 48 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
c¸c c«ng tr×nh trªn kªnh hoÆc c¸c c«ng tr×nh trªn tuyÕn ®êng qu¶n lý thi
c«ng cã yªu cÇu cao ®é h¹ng IV nh c¸c cÇu, cèng cã träng t¶i tõ 10 tÊn trë
lªn, cho c¸c ®iÓm vÕt lò.
- X¸c ®Þnh cao ®é theo tuyÕn thuû chuÈn kü thuËt cho c¸c ®iÓm tim
tuyÕn ®êng qu¶n lý thi c«ng, cho c¸c ®iÓm tr¹m m¸y phôc vô ®o vÏ, cho c¸c
hè khoan ®µo…
III.3.3.4. B¶n ®å ®Þa h×nh ®Çu mèi
1. Møc ®é ®o vÏ
- TËn dông tµi liÖu ®· ®o qua giai ®o¹n dù ¸n ®Çu t.
- NÕu tµi liÖu ®· ®o qu¸ h¹n thêi gian, cã nhiÒu thay ®æi vÒ ®Þa h×nh, ®Þa
vËt, ph¶i bæ sung hoÆc ®o míi tu©n theo néi dung ë ®iÓm b phÇn 2 trong
III.3.1.2 vµ phÇn 4 trong III.3.1.2
2. Ph¹m vi ®o vÏ
Ph¹m vi ®o vÏ phô thuéc vµo c¸c ph¬ng ¸n thiÕt kÕ so chän, th«ng
b»ng 1,2- 1,5 lÇn ®é réng lín nhÊt cña ch©n c«ng tr×nh dù kiÕn, bao gåm c¶
phÇn bè trÝ mÆt b»ng c«ng tr×nh, c«ng tr×nh dÉn dßng thi c«ng.
3. Tû lÖ ®o vÏ
Giai ®o¹n nµy b¶n ®å ®îc vÏ víi tû lÖ ®îc vÏ to h¬n 1 cÊp so víi giai
®o¹n dù ¸n ®Çu t. VÝ dô giai ®o¹n dù ¸n ®Çu t , khu ®Çu mèi ®o b¶n ®å 1:
1000 th× giai ®o¹n nµy ®o b¶n ®å 1: 500 trong ph¹m vi hÑp h¬n cña c¸c
ph¬ng ¸n so chän.
III.3.3.5. X¸c ®Þnh tim tuyÕn c«ng tr×nh
1. Ph¹m vi x¸c ®Þnh
- C¸c tim tuyÕn c«ng tr×nh ®Çu mèi: TuyÕn ®Ëp chÝnh, ®Ëp phô, ®Ëp trµn
vµ cèng.
- C¸c ®iÓm tim tuyÕn kªnh chÝnh víi mäi lu lîng.
- C¸c ®iÓm tim tuyÕn kªnh nh¸nh cã lu lîng Q 0,5m3/s.
- C¸c ®iÓm tim tuyÕn ®êng qu¶n lý vµ thi c«ng.
- C¸c ®iÓm tim cò, kªnh nh¸nh cã Q< 0,5 m3/s, ®îc x¸c ®Þnh cïng víi
viÖc ®o c¾t däc kªnh.
2. Khèi lîng c¸c ®iÓm tim tuyÕn
- TuyÕn ®Ëp: §iÓm ®Çu tr¸i, ph¶i vµ c¸c ®iÓm ngoÆt.
- TuyÕn trµn: ®iÓm thîng lu, h¹ lu, ®iÓm giao nhau gi÷a ngìng
trµn, tuyÕn ®Ëp vµ c¸c ®iÓm ngoÆt.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 49 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- TuyÕn cèng: ®iÓm thîng, h¹, giao nhau víi ®Ëp vµ c¸c ®iÓm ngoÆt
(nÕu cã).
- Xiph«ng, cÇu m¸ng: ®iÓm ®Çu, cuèi vµ c¸c ®iÓm ngoÆt.
- Tr¹m b¬m: theo tim däc vµ c¸c ®iÓm ngoÆt.
- TuyÕn kªnh, tuyÕn ®êng èng, ®êng thi c«ng, qu¶n lý: ®iÓm ®Çu
(K0), cuèi (Kc), c¸c ®iÓm ngoÆt Si.
- C¸c c«ng tr×nh trªn kªnh: ®iÓm ®Çu, cuèi vµ c¸c ®iÓm ngoÆt.
III.3.4. Thµnh phÇn, khèi lîng kh¶o s¸t ®Þa h×nh giai ®o¹n b¶n vÏ
thi c«ng
III.3.4.1. Yªu cÇu tµi liÖu ®Þa h×nh
- TËn dông tµi liÖu giai ®o¹n thiÕt kÕ kü thuËt.
- Ph¶i thÓ hiÖn chÝnh x¸c vÒ kÝch thíc vµ cao ®é c¸c néi dung ®Þa h×nh
phôc vô tÝnh khèi lîng vµ qu¸ tr×nh theo dâi thi c«ng sau nµy.
III.3.4.2. X¸c ®Þnh hÖ thèng mèc tim tuyÕn vµ kh«i phôc
- NÕu chuyÓn sang giai ®o¹n b¶n vÏ thi c«ng, tuyÕn chän kh«ng thay
®æi so víi tuyÕn chän ë giai ®o¹n thiÕt kÕ kü thuËt th× tËn dông toµn bé c¸c
mèc tim tuyÕn c«ng tr×nh ®· x©y dùng. NÕu tuyÕn thi c«ng thay ®æi (do nhiÒu
nguyªn nh©n), ph¶i x¸c ®Þnh tim tuyÕn nh quy ®Þnh ë ®iÒu 2 trong III.3.3.5
trong giai ®o¹n thiÕt kÕ kü thuËt.
- §iÓm kh«i phôc cña tim tuyÕn.
+ TÊt c¶ c¸c ®iÓm tim c«ng tr×nh (®Çu mèi, hÖ thèng kªnh, xiph«ng,
tr¹m b¬m, tuyÕn n¨ng lîng, nhµ m¸y) ®Òu cã 2 ®iÓm phôc håi, c¸ch xa tim
c«ng tr×nh sao cho gi÷ ®îc æn ®Þnh, kh«ng xª dÞch, ®Ó phôc vô tèt thi c«ng
sau nµy. Mèc ®óc 15x15x60cm, kh¾c tªn PH1S1, PH2S1 (S1 lµ mèc tim).
+ NÕu mèc tim cña c¸c c«ng tr×nh cÊp ®Æc biÖt, cÊp 1, ph¶i cã 3 mèc ®Ó
x¸c ®Þnh l¹i tim cho chÝnh x¸c.
III.3.4.3. HÖ thèng mèc theo dâi thi c«ng
1. Ph¹m vi øng dông
- C«ng tr×nh x©y dùng cÊp ®Æc biÖt, cÊp 1, cÊp 2 ph¶i x©y dùng mèc
theo dâi thi c«ng.
- C¸c c«ng tr×nh cÊp 3, 4, 5, hÖ thèng mèc theo dâi thi c«ng lµ mèc tim
tuyÕn, mèc phôc håi vµ hÖ thèng mèc khèng chÕ khu vùc. Kh«ng cÇn x©y
dùng hÖ thèng mèc theo dâi thi c«ng.
2. §é chÝnh x¸c vµ mËt ®é ®iÓm
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 50 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- §é chÝnh x¸c lµ líi h¹ng 4: Tam gi¸c h¹ng 4 hoÆc ®êng chuyÒn
h¹ng 4, thuû chuÈn h¹ng 4.
- MËt ®é ®iÓm:
+ Mçi khu vùc ®Çu mèi, tèi thiÓu ph¶i cã 3 mèc theo dâi thi c«ng.
+ NÕu khu vùc kÐo dµi, trung b×nh 300m 500m cã 1 mèc theo dâi thi
c«ng.
3. H×nh thøc mèc
- C«ng tr×nh cÊp ®Æc biÖt, cÊp 1 ph¶i x©y dùng mèc d¹ng cè ®Þnh, cã
®Þnh t©m b¾t buéc. KÝch thíc cã thiÕt kÕ riªng theo tõng trêng hîp cô thÓ.
- C«ng tr×nh cÊp 2 cã thÓ ®Þnh t©m qua gi¸ 3 ch©n víi kÝnh lóp ®Þnh t©m
víi ®é chÝnh x¸c ®Õn 1mm. Mèc cã kÝch thíc: lâi lµ cét bª t«ng
20x20x60cm, tr¸t ngoµi 20x20x20cm, ®¶m b¶o æn ®Þnh suèt qóa tr×nh thi
c«ng.
4. HÖ thèng mèc x¸c ®Þnh ranh giíi gi¶i phãng mÆt b»ng
- Ph¶i x¸c ®Þnh ranh giíi ngËp lôt lßng hå, ranh giíi giíi h¹n biªn c«ng
tr×nh ®Çu mèi, c«ng tr×nh trªn kªnh vµ biªn kªnh, biªn ®êng thi c«ng, biªn
c¸c c«ng tr×nh trªn kªnh, ®êng… phôc vô gi¶i phãng mÆt b»ng, lËp kinh phÝ
®Òn bï.
- §é chÝnh x¸c mÆt b»ng x¸c ®Þnh theo ®é chÝnh x¸c ®êng chuyÒn cÊp
2.
- §é chÝnh x¸c cao ®é x¸c ®Þnh theo thuû chuÈn kü thuËt.
- KÝch thíc mèc lµ cét bªt«ng 12x12x60cm, cã ghi tªn b»ng s¬n trªn
cét mèc.
5. Khèng chÕ líi mÆt b»ng, ®é cao
- Khi cã diÖn tÝch ®o vÏ bæ sung cho c¸c ph¬ng ¸n chän, diÖn tÝch nhá,
chØ tiÕn hµnh x©y dùng c¸c tuyÕn khèng chÕ mÆt b»ng cÊp 2 nh: ®êng
chuyÒn cÊp 2, gi¶i tÝch cÊp 2.
- C¸c tuyÕn thuû chuÈn ®Ó khèng chÕ ®é cao bæ sung víi ®é chÝnh x¸c
h¹ng 4 cho c¸c ®iÓm tim tuyÕn, ®iÓm phôc håi vµ ®iÓm theo dâi thi c«ng.
Thuû chuÈn kü thuËt cho c¸c ®iÓm ®Æt m¸y ®o vÏ, c¸c ®iÓm mÆt c¾t…
6. §o vÏ b¶n ®å
Khi chuyÓn sang giai ®o¹n b¶n vÏ thi c«ng, sö dông b¶n ®å giai ®o¹n
thiÕt kÕ kü thuËt. Khi cã tuyÕn chän thay ®æi, hoÆc më r«ng mÆt b»ng hoÆc cã
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 51 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
má vËt liÖu ®Æc biÖt (100% cÊp A), ®o vÏ b¶n ®å tû lÖ lín tõ 1: 2000, 1: 1000
®Õn 1: 500 víi kho¶ng cao ®Òu 1,0m, 0,5m.
III.3.5. Thµnh phÇn, khèi lîng kh¶o s¸t ®Þa h×nh trong lËp b¸o c¸o
kinh tÕ kü thuËt
III.3.5.1. Yªu cÇu tµi liÖu ®Þa h×nh
Nh÷ng c«ng tr×nh chØ cÇn lËp b¸o c¸o kinh tÕ kü thuËt lµ nh÷ng c«ng
tr×nh cã quy m«, ph¹m vi kh¶o s¸t nhá, cã tæng møc ®Çu t hiÖn nay kh«ng
qu¸ 7 tû. Do vËy c«ng t¸c kh¶o s¸t ®Þa h×nh chØ lËp cã mét giai ®o¹n, cÇn ph¶i
®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu sau:
- Ph¶i cã tû lÖ thÝch hîp ®Ó x¸c ®Þnh ®îc môc ®Ých, quy m« cña dù ¸n.
- Ph¶i thÓ hiÖn ®îc ®Çy ®ñ chi tiÕt vÒ kÝch thíc vµ h×nh d¸ng cña khu
dù ¸n.
- §¸p øng yªu cÇu cho qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh sau nµy.
III.3.5.2. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng tµi liÖu ®· cã, tu©n theo ®iÒu 2 trong
phÇn III.3.1.2 ®Ó tËn dông tèi ®a nh÷ng tµi liÖu ®· cã lËp ®îc ph¹m vi lËp dù
¸n, ®Þnh ®îc quy m« cña dù ¸n theo môc ®Ých ®· x¸c ®Þnh.
III.3.5.3. LËp tµi liÖu míi
Ph¹m vi lËp tµi liÖu míi cña b¸o c¸o kinh tÕ kü thuËt nhá, trªn c¬ së x¸c
®Þnh ph¹m vi quy m« ë nh÷ng tµi liÖu thu thËp. Bëi vËy khèi lîng ®o vÏ míi
víi diÖn tÝch nhá ®é tin cËy mang tÝnh côc bé ë d¹ng líi cÊp 1, cÊp 2.
1. Líi khèng chÕ mÆt b»ng
X©y dùng líi ®êng chuyÒn cÊp 1, gi¶i tÝch 1 khi diÖn tÝch ®o
F 1km2. Líi ®êng chuyÒn cÊp 2, gi¶i tÝch 2 khi diÖn tÝch F < 1km2.
2. Líi khèng chÕ ®é cao
- Toµn khu vùc x©y dùng, tuyÕn thuû chuÈn h¹ng 4, nèi tõ c¸c ®iÓm
thuû chuÈn h¹ng 3, h¹ng 2 quèc gia hoÆc khÐp kÝn tõ c¸c ®iÓm h¹ng 4 quèc
gia (nÕu cã).
- TuyÕn thuû chuÈn kü thuËt x¸c ®Þnh cao ®é c¸c ®iÓm tr¹m, ®iÓm c¾t
däc vµ vÕt lò.
3. §o vÏ b¶n ®å khu dù ¸n
- §o vÏ b¶n ®å khu dù ¸n ë tû lÖ 1: 2000 1: 1000 víi kho¶ng cao ®Òu
h = 1,0m 0,5m.
- §o vÏ b¶n ®å c¸c c«ng tr×nh nh ®Çu mèi c¸c c«ng tr×nh trªn kªnh,
trªn tuyÕn ®êng … ë tû lÖ 1: 500 1: 200 kho¶ng cao ®Òu h = 0,5m 0,25m.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 52 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- §o vÏ b¶n ®å c¸c má vËt liÖu tõ 1: 1000 1: 200 theo yªu cÇu cña
chñ nhiÖm ®Þa chÊt.
III.4. §é chÝnh x¸c vµ ph¹m vi ¸p dông c¸c lo¹i tû lÖ
b¶n ®å ®Þa h×nh trong c¸c c«ng tr×nh thuû lîi – thuû
®iÖn
1. §é chÝnh x¸c c¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa h×nh
- C¸c lo¹i b¶n ®å ®Þa h×nh trong c¸c giai ®o¹n thiÕt kÕ cña dù ¸n c«ng
tr×nh thuû lîi – thuû ®iÖn, cã tû lÖ tõ 1: 10.000 1: 200.
- §é chÝnh x¸c mÆt b»ng vµ ®é cao ®îc quy ®Þnh ë 96TCN43-90 vµ
96TCN-90 cña bé TN&MT vµ 14TCN141: 2005, cô thÓ nh sau:
+ Sai sè giíi h¹n vÞ trÝ cña líi khèng chÕ ®o vÏ sau khi b×nh sai so víi
®iÓm líi c¬ së gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 0,2mm ë vïng quang ®·ng, 0,3mm ë
vïng rËm r¹p theo tû lÖ b¶n ®å: nÕu tû lÖ b¶n ®å 1: 2000, sai sè cho phÐp
0,2x2.000 = 400mm = 0,4m.
+ Sai sè giíi h¹n cña ®iÓm khèng chÕ cao ®é phôc vô ®o vÏ, sau khi
b×nh sai so víi ®iÓm khèng chÕ cao ®é gÇn nhÊt kh«ng vît qu¸ 1/5h ë vïng
®ång b»ng, 1/3h ë vïng nói (h lµ kho¶ng cao ®Òu ®êng b×nh ®é).
+ Sai sè trung b×nh vÞ trÝ mÆt ph¼ng c¸c ®Þa vËt cè ®Þnh, so víi ®iÓm líi
®o vÏ gÇn nhÊt kh«ng qu¸ 0,5mm ë vïng ®ång b»ng, 0,7mm ë vïng nói theo
tû lÖ b¶n ®å. Trong thµnh phè, khu c«ng nghiÖp, sai sè t¬ng quan gi÷a c¸c
®Þa vËt 0,4mm theo tû lÖ b¶n ®å.
+ Sai sè trung ph¬ng ®o vÏ d¸ng ®Êt ®Þa h×nh (sai sè cao ®é) thèng kª
ë b¶ng sau, phô thuéc vµo ®é dèc ®Þa h×nh ( ). NÕu sè lîng ®iÓm kiÓm tra
10% cã sai sè vît b¶ng díi ®©y 2 lÇn, coi nh ®¹t yªu cÇu.
§é dèc ®Þa h×nh Sai sè trung ph¬ng ®o vÏ d¸ng ®Êt tÝnh theo kho¶ng cao ®Òu
b¶n ®å (h)
1:500 1:1000 1:2000 1:5000
tõ 0º2º 1/4 1/4 1/4 1/4
tõ 2º6º 1/3 1/3 1/3 1/3
tõ 6º15º 1/3 1/3 1/2 1/2
15º 1/2 1/2 1/2
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 53 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
2. Ph¹m vi øng dông
- B¶n ®å 1: 10.000, 1: 5.000 ®o vÏ cho lßng hå vµ khu tíi.
- B¶n ®å 1: 2.000, 1: 1.000 ®o vÏ cho lßng hå nhá, khu tíi nhá, khu ®Çu mèi,
b¨ng kªnh, b¨ng ®êng.
- B¶n ®å 1: 500, 1: 200 ®o vÏ cho vïng tuyÕn ®Ëp quy m« nhá, c¸c vÞ trÝ c«ng
tr×nh trªn kªnh, ®êng, tuyÕn ®êng èng,nhµ m¸y.
Ch¬ng IV
Thùc nghiÖm thiÕt kÕ líi khèng chÕ mÆt
b»ng vµ ®é cao phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tØ
lÖ 1: 1000 khu vùc…
IV.2. C¸c yªu cÇu vÒ thiÕt kÕ kü thuËt
IV.2.1. Lùa chän sè bËc ph¸t triÓn líi vµ ph¬ng ¸n thiÕt kÕ líi
Tæng diÖn tÝch khu ®o vÏ lµ 10km2, ®Þa h×nh t¬ng ®èi phøc t¹p. Trªn
khu ®o vÏ ®· cã 3 ®iÓm tam gi¸c h¹ng III nhµ níc. Dùa vµo c¸c trang thiÕt bÞ
hiÖn cã cña ®¬n vÞ s¶n suÊt vµ ph¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å b»ng ®o vÏ trùc
tiÕp thùc ®Þa, chóng t«i ®a ra ph¬ng ¸n thiÕt kÕ líi nh sau:
- Líi bËc 1 ®îc x©y dùng lµ líi GPS, t¬ng ®¬ng líi ®êng
chuyÒn cÊp 1. Líi gåm 6 ®iÓm míi ®îc thµnh lËp trªn c¬ së 3 ®iÓm tam
gi¸c h¹ng III nhµ níc, t¹o thµnh 9 tam gi¸c nh h×nh (IV.1). To¹ ®é c¸c ®iÓm
trong líi sÏ ®îc x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p ®o GPS t¬ng ®èi, sö dông 3
m¸y thu GPS ®Æt ®ång thêi t¹i c¸c ®iÓm ®· biÕt to¹ ®é vµ c¸c ®iÓm cÇn x¸c
®Þnh. KÕt qu¶ tÝnh to¸n b×nh sai líi sÏ cho ta to¹ ®é 6 ®iÓm míi theo to¹ ®é
nhµ níc cña c¸c ®iÓm gèc (c¸c ®iÓm tam gi¸c h¹ng III).
- C¸c ®iÓm trong líi GPS thùc tÕ kh«ng cÇn th«ng híng. Nhng lµm
c¬ së cho ph¸t triÓn c¸c bËc líi t¨ng dµy tiÕp theo, chóng t«i bè trÝ 6 ®iÓm
míi vµ 3 ®iÓm gèc t¹o thµnh 3 cÆp ®iÓm th«ng híng víi nhau. §ã lµ:
GPS-01 – GPS-02
C¸c cÆp ®iÓm th«ng híng nµy ®ãng vai trß lµ c¸c híng cã ph¬ng vÞ
gèc ®Ó ph¸t triÓn líi t¨ng dµy c¸c bËc tiÕp theo.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 54 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
- Líi bËc 2 ®îc thiÕt kÕ lµ líi ®êng chuyÒn cÊp 2 tùa trªn c¸c ®iÓm
cña líi khèng chÕ bËc 1, t¹o thµnh c¸c vßng ®a gi¸c khÐp kÝn cã nhiÒu ®iÓm
nót.
C¸c ®iÓm cña líi ®êng chuyÒn ®îc bè trÝ thuËn tiÖn cho c«ng t¸c ®o
vÏ, ®¶m b¶o ®ñ mËt ®é ®iÓm phôc vô cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ 1: 1000.
IV.2.2. ChØ tiªu kü thuËt cña líi ®êng chuyÒn
2.ChØ tiªu kü thuËt cña líi ®êng chuyÒn kinh vÜ
STT C¸c chØ tiªu kü
thuËt
§êng chuyÒn kinh vÜ
Khi thµnh lËp líi khèng chÕ mÆt b»ng phôc vô ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tØ
lÖ lín cÇn ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu quy ph¹m nªu trªn. Tuy nhiªn trong
®iÒu kiÖn m¸y mãc trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ trong trêng hîp líi
®îc ®o ®¹c b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö cã kh¶ n¨ng ®o kho¶ng c¸ch xa h¬n
víi ®é chÝnh x¸c cao h¬n, nh÷ng chØ tiªu vÒ chiÒu dµi c¹nh cña c¸c bËc khèng
chÕ sÏ ®îc níi réng h¬n so víi nh÷ng quy ®Þnh ®· nªu trong quy ph¹m.
IV.2.3. íc tÝnh ®é chÝnh x¸c c¸c bËc líi
Theo quy ph¹m ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ lín, sai sè vÞ trÝ ®iÓm cña
líi khèng chÕ ®o vÏ so víi ®iÓm khèng chÕ cÊp gÇn nhÊt kh«ng ®îc vît
qu¸ 0,2mm.MB§. Khi thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ 1: 1000, ta cã sai sè giíi
h¹n vÞ trÝ ®iÓm cña líi khèng chÕ ®o vÏ lµ:
MP 0,2.1000 = (cm)
Chän hÖ sè suy gi¶m ®é chÝnh x¸c K= 2, theo c«ng thøc (II- 7) ta cã:
- Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm cÊp khèng chÕ bËc 1: 2,2cm
- Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm cÊp khèng chÕ bËc 2: 4,4cm
- Sai sè trung ph¬ng vÞ trÝ ®iÓm cÊp khèng chÕ bËc 3: 8,8cm
IV.2.4. TÝnh sè lîng ®iÓm khèng chÕ c¸c cÊp
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 55 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Gäi sè ®iÓm tam gi¸c h¹ng III cã trªn khu ®o lµ NIII = 3 ®iÓm; Sè ®iÓm
GPS lËp trªn khu ®o N1= 6 ®iÓm. Gäi sè ®iÓm cÇn thµnh lËp cña ®êng chuyÒn
cÊp 2 lµ N2, chiÒu dµi trung b×nh c¹nh cña ®êng chuyÒn cÊp 2 lµ S2 = 0,3km;
Sè ®iÓm cÇn thµnh lËp cña líi ®êng chuyÒn kinh vÜ lµ N3, chiÒu dµi trung
b×nh c¹nh cña ®êng chuyÒn kinh vÜ lµ S3 = 0,2km; Tæng sè ®iÓm trªn khu ®o
vÏ lµ N . ¸p dông nh÷ng c«ng thøc trong phÇn II.1.2, ta cã:
- Tæng sè ®iÓm cÇn cã trªn khu ®o vÏ lµ:
288
2,0.87,0
10
.87,0 223
S
F
P
FN ®iÓm
- Tæng sè ®iÓm cña líi tam gi¸c h¹ng III, ®iÓm GPS vµ ®êng chuyÒn
cÊp 2 lµ:
128
3,0.87,0
10
.87,0 222
2,1, S
F
P
FN III ®iÓm
Trªn khu ®o ®· cã 3 ®iÓm tam gi¸c h¹ng III, 6 ®iÓm GPS; Nh vËy tæng
sè ®iÓm cña líi ®êng chuyÒn cÊp 2 cÇn thµnh lËp lµ:
N2 = NIII,1,2 – NIII – N1 = 128-3-6 = 119 ®iÓm
- Sè ®iÓm cña ®êng chuyÒn kinh vÜ cÇn thµnh lËp lµ:
N3 = 2,1,IIINN 288 – 128 = 160 ®iÓm
- Tãm l¹i:
+ Sè ®iÓm GPS lËp trªn khu ®o lµ 6 ®iÓm
+ Sè ®iÓm míi cÇn thµnh lËp cña líi ®êng chuyÒn cÊp II lµ
119 ®iÓm
+ Sè ®iÓm míi cÇn thµnh lËp cña líi ®êng chuyÒn kinh vÜ
lµ 160 ®iÓm
IV.4. tæ chøc ®o ®¹c
IV.4.2. §o ®¹c líi ®êng chuyÒn
1. §o gãc trong líi ®êng chuyÒn
Líi bËc 2 vµ líi ®o vÏ ®îc thiÕt kÕ lµ líi ®êng chuyÒn cÊp 2 vµ
líi ®êng chuyÒn kinh vÜ. C¸c gãc trong hai líi ®êng chuyÒn nµy ®îc ®o
b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö GPT-2009 cã s½n cña ®¬n vÞ, m¸y cã ®é chÝnh x¸c
®o gãc lµ 9", ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh lµ (3+2.Di)mm.
T¹i c¸c tr¹m ®o cã 2 híng th× ®o theo ph¬ng ph¸p ®o gãc ®¬n, cßn ë
c¸c tr¹m m¸y cã tõ 3 híng trë lªn tiÕn hµnh ®o theo ph¬ng ph¸p toµn vßng.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 56 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Sè lÇn ®o ®îc quy ®Þnh theo quy ph¹m ®o vÏ b¶n ®å tØ lÖ lín cña Côc b¶n ®å,
xuÊt b¶n n¨m 1990.
Tríc khi tiÕn hµnh ®o t¹i mçi tr¹m m¸y, cÇn kiÓm tra, kiÓm nghiÖm
m¸y, íc tÝnh sè vßng ®o gãc t¹i mét tr¹m m¸y, c¸c h¹n sai ®o ®¹c theo c¸c
môc ®· quy ®Þnh trong quy ph¹m.
- íc tÝnh sè vßng ®o gãc cña ®êng chuyÒn:
2
2
02 )
2
(5
m
m
m
n
v (III-6)
Trong ®ã:
m : sai sè trung ph¬ng ®o gãc theo cÊp h¹ng
0m : sai sè ®äc sè
vm : sai sè trung ph¬ng b¾t môc tiªu; Vmv
06
Víi c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö GTS-2009, cã:
30
06 vm ; m0 = 2,5" th× sè
vßng ®o gãc t¹i mçi tr¹m m¸y lµ:
25,1
10
)5,22(5
2
22
n
VËy líi ®êng chuyÒn cÊp 2 ®îc ®o 2 vßng ®o, ë mçi vßng ®o, sè ®Æt
bµn ®é ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
n
180 (III-7)
2. §o c¹nh trong líi ®êng chuyÒn
C¹nh trong líi ®êng chuyÒn cÊp 2 ®îc ®o b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö
GTS-2009, ®é chÝnh x¸c ®o c¹nh lµ (3+2.D)mm. C¹nh ®îc ®o Ýt nhÊt 2 lÇn,
chªnh lÖch gi÷a c¸c lÇn ®o kh«ng lín h¬n 1:2500 ®é dµi c¹nh.
Khi ®o c¹nh b»ng m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö, ®Ó gi¶m ¶nh hëng cña nhiÖt
®é vµ ®é Èm cÇn ph¶i ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau:
- Chän thêi gian ®o thÝch hîp, nªn ®o dµi vµo ngµy r©m m¸t, trong ®iÒu
kiÖn nhiÖt ®é t¬ng ®èi æn ®Þnh.
- C¹nh ®¸y cña líi tam gi¸c nÕu chän trªn c¸c nãc nhµ th× nªn chän
c¸c ®iÓm cña c¹nh ®¸y ë nh÷ng nãc nhµ thÊp.
- Chän m¸y ®o thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 57 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
IV.4.3. Tiªu mèc trong x©y dùng líi tr¾c ®Þa
1. Mèc tr¾c ®Þa
VÞ trÝ thùc tÕ vµ to¹ ®é ®iÓm tr¾c ®Þa ®îc ®¸nh dÊu b»ng mèc tr¾c ®Þa.
Mèc tr¾c ®Þa lµ nh÷ng khèi bª t«ng ch¾c ch¾n cã kÝch thíc to nhá tuú theo
cÊp h¹ng. PhÇn quan träng nhÊt lµ dÊu mèc b»ng sø hoÆc b»ng kim lo¹i cã ghi
tªn ®iÓm, sè hiÖu ®iÓm, c¬ quan qu¶n lý …
C¸c mèc ®îc ch«n díi mÆt ®Êt, cã n¾p b¶o vÖ vµ l¾p ®Æt theo quy
®Þnh cña quy ph¹m.
ViÖc ch«n mèc ®îc tiÕn hµnh sau khi chän ®iÓm vµ dùng tiªu (nÕu
ph¶i dùng tiªu) ®Ó ®iÒu chØnh cho t©m mèc, t©m bå ng¾m vµ t©m m¸y trïng
nhau hoÆc lÖch nhau nhá nhÊt.
2. Tiªu tr¾c ®Þa
Trong khi ®o trªn c¸c híng ng¾m cã thÓ gÆp rÊt nhiÒu chíng ng¹i vËt,
mÆt kh¸c khi tia ng¾m dµi th× ¶nh hëng cña ®é cong tr¸i ®Êt rÊt ®¸ng kÓ. V×
vËy muèn cã tÇm ng¾m th«ng suèt ta ph¶i x©y dùng c¸c cét tiªu.
D¹ng tiªu ng¾m phô thuéc vµo chiÒu cao cÇn thiÕt vµ kh¶ n¨ng cã ®îc
nguyªn vËt liÖu. Cã rÊt nhiÒu lo¹i cét tiªu c¬ b¶n nh: tiªu ®¬n gi¶n, tiªu mét
chãp, tiªu hai chãp… NÕu ®Þa h×nh cho phÐp ®Æt m¸y trªn gi¸ ba ch©n ®Ó ®o
th× ë c¸c ®iÓm nµy chØ cÇn dùng c¸c cét tiªu ®¬n gi¶n ®Ó n©ng cao bå ng¾m.
C¸c lo¹i tiªu cè ®Þnh cã thÓ lµm b»ng gç hay b»ng thÐp. Ngoµi ra cßn cã
thÓ dïng lo¹i cét thÐp di ®éng, khi cÇn ®o ta ®em c¸c cét tiªu ®Õn dùng ë c¸c
®iÓm tam gi¸c. Sau khi ®o xong sÏ ®em thao gì ®em ®i n¬i kh¸c.
Bå ng¾m lµ mét chi tiÕt quan träng cña tiªu ®o. Nã thêng cã d¹ng h×nh
trô g¾n trªn ®Ønh cét tiªu. KÝch thíc cña h×nh trô phô thuéc vµo chiÒu dµi
c¹nh tam gi¸c. C¹nh dµi th× bå ng¾m lín h¬n. §Ó ®o chÝnh x¸c ngêi ta dïng
lo¹i bå ng¾m “vi sai” cã th©n h×nh trô kh«ng ph¶i lµ khèi liÒn mµ do nhiÒu
thanh gç ghÐp l¹i. C¸c thanh gç ph¶i ®îc ghÐp thËt ®èi xøng vµ ®îc s¬n hai
mµu, nöa trªn s¬n mµu tr¾ng vµ nöa díi s¬n mµu ®á.
Khi dùng cét tiªu ph¶i ®¶m b¶o t©m bå ng¾m, t©m gi¸ m¸y kh«ng lÖch
khái t©m mèc qu¸ 3cm. C¸c cét cña gi¸ ngoµi kh«ng che khuÊt híng ng¾m.
X©y dùng cét tiªu lµ phÇn viÖc tèt rÊt nhiÒu c«ng søc vµ tiÒn cña khi lËp
c¸c líi khèng chÕ tr¾c ®Þa theo ph¬ng ph¸p truyÒn thèng, nã chiÕm tíi 70%
chi phÝ gi¸ cho x©y dùng mét m¹ng líi tr¾c ®Þa. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 58 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
cña khoa häc kü thuËt, ®Æc biÖt lµ øng dông c«ng nghÖ GPS trong x©y dùng
c¸c m¹ng líi tr¾c ®Þa th× chi phÝ nµy ®· gi¶m ®i rÊt nhiÒu.
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
Trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt níc, ngµnh tr¾c ®Þa vµ
cô thÓ lµ tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ®· ®ãng gãp mét phÇn lín trong c«ng t¸c x©y
dùng c¸c khu c«ng nghiÖp, d©n dông vµ thµnh phè. Víi néi dung ®Ò tµi t«i ®·
nghiªn cøu kü vÒ c¸c ®Æc ®iÓm, c¸c nguyªn t¾c, c¸c ph¬ng ph¸p thµnh lËp
còng nh c¸c ph¬ng ¸n lµm t¨ng ®é chÝnh x¸c cña líi khèng chÕ mÆt b»ng
phôc vô x©y dùng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 59 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Tõ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu phÇn lý thuyÕt còng nh thùc nghiÖm trªn,
bíc ®Çu t«i cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ nh sau:
1. KÕt luËn:
- Khi líi tam gi¸c ®o gãc truyÒn thèng kÕt hîp víi viÖc ®o c¸c c¹nh t¹o
thµnh líi tam gi¸c ®o gãc-c¹nh kÕt hîp th× ®é chÝnh x¸c cña tÊt c¶ c¸c
yÕu tè trong líi ®Òu t¨ng lªn mét c¸ch râ rÖt.
- §èi víi líi ®êng chuyÒn ®a gi¸c t¹o thµnh c¸c vßng khÐp, khi t¨ng
thªm sè lîng trÞ ®o c¹nh th× ®é chÝnh x¸c cña líi còng t¨ng t¨ng lªn
®¸ng kÓ. C¸c c¹nh ®îc chän ®Ó tiÕn hµnh ®o thªm nªn chän c¸c c¹nh
dµi.
- Khi t¨ng ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c trong líi th× ®é chÝnh x¸c cña líi còng
t¨ng lªn rÊt râ rµng.
2. KiÕn nghÞ:
- ViÖc n©ng cao ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c cña líi tr¾c ®Þa c«ng tr×nh b»ng
c¸ch t¨ng thªm trÞ ®o c¹nh lµ mét gi¶i ®¬n gi¶n vµ cã tÝnh kh¶ thi. Bëi
v× trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay c¸c m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö vµ c¸c m¸y ®o dµi
®iÖn quang ®îc sö dông réng r·i vµ cã ®é chÝnh x¸c rÊt cao. Do vËy
trong trêng hîp cÇn thiÕt, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt hoµn toµn cã thÓ ¸p dông
gi¶i ph¸p nµy cho môc ®Ých n©ng cao ®é chÝnh x¸c cña líi tr¾c ®Þa
c«ng tr×nh.
- KÕt hîp víi gi¶i ph¸p t¨ng thªm trÞ ®o c¹nh ®Ó n©ng cao ®é chÝnh x¸c
cña líi th× viÖc t¨ng thªm ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c còng lµ mét biÖn ph¸p
rÊt kh¶ thi. Bëi v× ®iÒu kiÖn m¸y mãc vµ dông cô ®o ®¹c hiÖn nay cã ®é
chÝnh x¸c cao vµ ®· ®îc sö dông réng r·i, tuy nhiªn còng cÇn ph¶i
quan t©m ®Õn mèi quan hÖ hîp lý gi÷a sai sè ®o gãc vµ ®o c¹nh trong
líi ®o gãc-c¹nh lµ: 3
S
m
:
ρ"
m
3
1 Sβ .
- §Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vµ tÝnh chÆt chÏ cña líi cÇn ¸p dông ph¬ng
ph¸p b×nh sai chÆt chÏ ®Ó x¸c ®Þnh vµ ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c c¸c yÕu tè
trong líi. C«ng t¸c íc tÝnh vµ tÝnh to¸n b×nh sai líi hiÖn nay ®îc
thùc hiÖn mét c¸ch t¬ng ®èi thuËn lîi nhê vµo c«ng nghÖ cña m¸y
tÝnh, cã thÓ gi¶i ®îc gi¶i ®îc c¸c bµi to¸n víi nhiÒu Èn sè.
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 60 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Víi lßng biÕt ¬n s©u s¾c, mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy
gi¸o ThS. Phan Hång TiÕn vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Tr¾c ®Þa ®· híng
dÉn em hoµn thµnh tèt ®å ¸n cña m×nh.
Do ®iÒu kiÖn tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n nªn khi tr×nh bµy cßn cã h¹n
chÕ vÒ néi dung vµ h×nh thøc. KÝnh mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña quý thÇy
c« vµ toµn thÓ c¸c b¹n.
Hµ Néi th¸ng 6 n¨m 2004
Trêng §¹i häc Má - §Þa ChÊt §å ¸n tèt nghiÖp
NguyÔn V¨n Thô 61 Líp: Tr¾c §Þa B – K48
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Gi¸o tr×nh Tr¾c ®Þa c«ng tr×nh, chñ biªn Phan V¨n HiÕn
§¹i häc Má-§Þa chÊt Hµ néi, NXB Giao th«ng VËn t¶i – 2001.
2. Hoµng Näc Hµ, Tr¬ng Quang HiÕu, C¬ së to¸n häc xö lý sè liÖu tr¾c ®Þa –
§¹i häc Má - §Þa chÊt Hµ néi, NXB Giao th«ng VËn t¶i – 1999.
3. “ C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong x©y dùng nhµ cao tÇng”
TS. Ng« V¨n Hîi – T¹p chÝ KHCN x©y dùng – sè 3/2003.
4. Bµi gi¶ng “B×nh sai líi”, ngêi biªn so¹n TS, §Æng Nam Chinh.
5. Bµi gi¶ng “X©y dùng líi tr¾c ®Þa”, PGS – TS §çNgäc §êng, Trêng §¹i
häc Má - §Þa chÊt – 2000.
6. Tiªu chuÈn ViÖt nam (2003): C«ng t¸c tr¾c ®Þa trong x©y dùng -TCVN
3972– 85.
7. NguyÔn Träng San, §µo Quang HiÕu, §inh C«ng Hoµ (2002): Tr¾c ®Þa c¬
së, NXB x©y dùng, Hµ néi
8. Bµi gi¶ng “Tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ®é chÝnh x¸c cao”, TS. NguyÔn Quang
Th¾ng, §¹i häc Má - §Þa chÊt
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 1 10.pdf