Đề tài Thu nhận và ứng dụng phức hệ enzym pectinase và celulase

Enzim là chất xúc tác sinh học không chỉ có ý nghĩa cho quá trình sinh trưởng,sinh sản của mọi sinh vật mà nó còn đóng vai trò rất quan trọng trong cộng nghệ chế biến thực phẩm,trong y học,trong kĩ thuật phân tích,trong công nghệ gen và trong bảo vệ môi trường.Có rất nhiều phức hệ enzim.Ta sẽ nghiên cứu 2 phức hệ cellulase và pectinase. Pectinase Pectinase laø heä enzym coù taùc duïng leân pectin daïng hoaø tan, laøm giaûi phoùng nhoùm metoxy (CH3O-) vaø phaàn polysaccarit coøn laïi ñöôïc goïi laø axit pectic (hay polygalacturonic). I-PECTIN: (thuoäc nhoùm chaát xô hoaø tan ) Moät ñoaïn phaân töû pectin Pectin laø polysaccarit coù nhieàu trong quaû ,cuû, hoaëc thaân caây . ÔÛ thöïc vaät ,pectin toàn taïi döôùi hai daïng :daïng protopectin khoâng tan vaø daïng pectin hoaø tan . +Teân goïi pectin duøng ñeå chæ chuoãi polygalacturonic metyl hoaù 100% +Axit pectinic duøng ñeå chæ chuoãi polygalacturonic metyl hoaùthaáp hôn 100% + Axit pectic duøng ñeå chæ chuoãi polygalacturonic hoaøn toaøn khoâng chöùa nhoùm metyl Tuy nhieân trong thöïc tieãn thì pectin ñöïoc duøng chæ caû pectin va axit pectinic. Protoprectin khoâng tan: chuû yeáu ôû thaønh teá baøo, keát hôïp vôùi polysaccharide araban. Pectin hoaø tan: chuû yeáu ôû dòch baøo. Pectin hoaø tan laø polysaccharide caáu taïo bôûi caùc goác acid galaturonic, trong ñoù moät soá goác acid coù chöùa nhoùm theá methoxy Daïng khoâng tan coù theå chuyeån hoaù thaønh pectin hoaø tan trong moâi tröôøng acid, ôû nhieät ñoä soâi, hay khi coù maët enzim protopectinase. II-HEÄ ENZYM PECTINASE: Pectinase coù trong caû thöïc vaät vaø vi sinh vaät.ÔÛ ñaây ta chæ xeùt vieäc thu nhaän vaø öùng duïng cuûa pectinase töø vi sinh vaät. á Ñaëc ñieåm cuûa heä enzym pectinase ôû vi sinh vaät : Theo quan ñieåm hieän ñaïi ,trong phöùc heä enzym pectinase coù caùc enzym :pectinesterase;polygalacturonase;protopectinase;transeliminase. 1/.Pectinesterase: (pectase-3.1.1.11) -Enzym naøy thu ñuôïc töø canh tröôøng naám moác A.niger ôû traïng thaùi ñoàng theå ,N-axit amin cuoái trong phaân töû laø phenylalanin. -Pectinesterase thuyû phaân lieân keát este trong pectin cuõng nhö trong caùc axít pectic ñeå taïo thaønh metanol vaø axít pectinic . pectin + nH2O g CH3OH + axit pectinic - Pectinesterase cuûa naám moác thì tham gia thuyû phaân saâu saéc hôn so vôùi pectinesterase thöïc vaät . - Pectinesterase co ùnguoàn goác khaùc nhau thì coù pH toái öu, nhieät ñoä toái öu khaùc nhau . - Caùc ion Ca2+ ,Na+ ;caùc clorua cuûa Na ,Ca,K seõ hoaït hoaù pectinesterase ; coøn cation hoaù trò 3 vaø 4 thì kìm haõm taùc duïng cuûa noù. 2/.Polygalacturonase:(pectinase-3.2.1.15) (teân heä thoáng laø : polygalacturonitglucanhdrolase ) Döïa vaøo cô cheá taùc duïng coù the åchia ra thaønh : -Endopolygalacturonase (coøn goïi laø polygalacturonase dòch hoaù ) : phaân caét lieân keát α-1,4 ôû phía trong phaân töû pectin cuõng nhö phía trong phaân töû axit polygalacturonic -Exopolygalacturonase (coøn goïi laø polygalacturonase ñöôøng hoaù ) : phaân caét daàn daàn töøng phaân töû acid galacturonic moät ,baét ñaà töø ñaàu khoâng khöû cuûa maïch . pH toái öu phuï thuoäc vaøo nguoàn thu va cô chaát ; ña soá polygalacturonase beàn vöõng ôû pH töø 4,0 ñeán 6,0 ;nhieät ñoä toái öu khoaûng 40-50oC vaø bò voâ hoaït ôû 55-65oC. Polygalacturonase cuõng ñöôïc hoaït hoaù bôûi cation kim loai kieàm vaø NH4+ . 3/Protopectinase: taùch araban vaø galactan ra khoûi protopectin ñeå taïo thaønh daãn xuaát metyl cuûa axit polygalacturonic (töùc laø pectin hoaø tan ). 4/.Transeliminase: phaân huyû pectin baèng con ñöôøng phi thuyû phaân taïo ra ñôn phaân laø galacturonic coù chöùa noái ñoâi (4-deoxy-5-xetogalacturonic). Transeliminase coù tính ñaëc hieäu cao neân ngföoøi ta chia noù thaønh : +endopectintranseliminase +exopectintranseliminase +endopectinc-transeliminase +exopectinic-transeliminase Transeliminase coù nguoàn goác khaùc nhau thì coù cô cheá taùc duïng vaø thuoäctính khaùc nhau. III.Ứng dụng: Trong sản xuất thực phẩm, người ta thường sử dụng các chế phẩm pectinaza dưới dạng tinh khiết. Pectinaza thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp thực phẩm sau: Sản xuất rượu vang Sản xuất nước quả và nước uống không rượu Sản xuất các mặt hàng từ quả: nước quả cô đặc, mứt... Sản xuất nước giải khát Sản xuất cà phê và cà phê hòa tan Trong sản xuất rượu vang,nước quả và các nước uống không rượu dều có thể sử dụng pectinaza một cách hiệu quà. Có pectinaza các quá trình ép làm trong và lọc d ịch quả rất dễ dàng làm tăng hiệu xuất của sản phẩm ví dụ dưa pectinaza vào khâu nghiền quả sẽ làm tăng hiệu suất nước quả sau khi ép 15-25. Khi có pectin thì khối quả nghiền sẽ có trạng thái keo, do dó khi ép dịch quả không thoát ra dược.nhừ pectinaza phân giải các chất pectin di mà dịch quả trong suốt không bị vẩn dục và lọc rất dễ dàng. Pectinaza còn góp phần chiết rút dược các chất màu, tanin và những chất hòa tan, làm tăng thêm chất lượng của sản phẩm Trong sản xuất các mặt hàng từ quả nhờ pectinaza có thể thu dược dịch quả có nồng dộ dậm dặc Ví dụ: dịch táo cô dặc dến 72 dộ Brix, nếu không tách các pectin tự nhiên thì sãn phẩm sẽ bị keo tụ một cách mạnh mẽ và không thể cô dặc thêm nữa Trong sản xuất cà phê, người ta dùng pectinaza dể tách lớp keo ở trên bề mặt hạt cà phê CELLULASE Cellulase laø phöùc heä enzym coù taùc duïng raát quan trong trong vieäc thuyû phaân cellulose.Ñaây laø enzym thuoäc nhoùm enzym hydrolase thuôøng chæ thaáy ôû vi sinh vaät . I-CELLULOSE: laø polysaccarit chuû yeáu cuûa thaønh teá baøo thöïc vaät ; trong boâng chieám khoaûng 90% ,coøn trong goã chieám hôn 50%.;Haèng naêm cellulose do thöïc vaät tôûng hôïp khoaûng 1011 taán .Söï taïo cellulase chuû yeáu do thöïc vaät coøn phaân huyû noù thì chuû yeáu do vi sinh vaät . Cellulose coù nhieàu hôn taát caû caùc hôïp chaát höõu cô khaùc cuûa cô theå soáng vì noù laø nguyeân lieäu chính cuûa thaønh teá baøo thöïc vaät, giuùp moâ thöïc vaät coù ñoä beàn cô hoïc vaø tính ñaøn hoài. Cellulose laø chaát ñöôïc truøng hôïp töø caùc ñôn phaân töû glucose, maïch thaúng ñöôïc taïo bôûi b-D- glucose baèng lieân keát b-1,4 glucoside. Cellulose laø chaát raén, traéng , khoâng muøi vò, khoâng tan trong nöôùc ngay caû khi ñem ñun noùng, khoâng tan trong caùc dung moâi höõu cô thoâng thöôøng (röôïu, ether, benzen). Trong teá baøo thaønh caây xanh, caùc vi sôïi cellulose saép xeáp döôùi daïng caùc lôùp xen phuû, nhö theå taïo neân moät caáu truùc raát dai, vaø chaéc. Ñoâi khi thaønh teá baøo coøn ñöôïc cuûng coá baèng moät nguyeân lieäu goïi laø lignin, chaát naøy cheøn vaøo khoaûng khoâng giöõa caùc vi sôïi cellulose. Được ứng dụng trong chất tẩy rửa, chủ yếu đễ làm mềm vải. đuoduLIEÂN KEÁT b-1,4- GLUCOSIDE VÒ TRÍ TAÙCH NÖÔÙC CUÛA LIEÂN KEÁT b ình 1 – Lieân keát b-1,4- glucoside Cellulose khoâng coù yù nghóa veà maët dinh döôõng cuûa ngöôøi vì trong cô theå ngöôøi khoâng coù enzim phaân huyû ñöôïc cellulose. Ñoäng vaät nhai laïi coù theå tieâu hoaù deã daøng cellulose vì trong daï daøy chuùng coù chöùa caùc vi khuaån coù khaû naêng tieát ra enzym cellulase coù taùc duïng thuyû phaân cellulose. Thaønh teá baøo thöïc vaät Cellulose laø polysaccharide chuû yeáu cuûa thaønh teá baøo thöïc vaät. Caùc ñôn vò caáu taïo cellulose gaén vôùi nhau nhôø lieân keát glucoside. Traät töï saép xeáp cuûa Fibril, Microfibril vaø Cellulose trong teá baøo thöïc vaät TEÁ BAØO THÖÏC VAÄT THAØNH TEÁ BAØO Moãi ñôn vò caáu truùc neân cellulose laø moät anhydride d-glucose. Moãi goác glucose chöùa ba nhoùm – OH ôû nguyeân töû Carbon thöù hai, thöù ba vaø thöù saùu (trong ñoù nhoùm – OH ñính treân C6 laø nhoùm röôïu baäc I, coøn laïi laø nhoùm röôïu baäc II) Goác anhydride d-glucose coù voøng 6 caïnh piranose (nhôø 5 nguyeân töû C vaø nguyeân töû O) lieân keát 1-4 glucoside. Phaân töû cellulose chöùa töø 1.400 – 10.000 goác glucose khoâng xoaén maø duoãi thaúng. Phaân töû löôïng cuûa caùc cellulose thu ñöôïc töø caùc nguoàn khaùc nhau xeâ dòch trong giôùi haïn khaù roäng (töø 5.104 – 106 hoaëc cao hôn) . Chuoãi phaân töû Cellulose Duøng phöông phaùp phaân tích tia Rontgen, ngöôøi ta xaùc ñònh ñöôïc phaân töû cellulose coù daïng sôïi. Chuoãi phaân töû Cellulose Caùc daïng sôïi cuûa cellulose laïi gaén vaøo nhau nhôø caùc lieân keát hydro taïo neân caáu truùc mixen cuûa cellulose Lieân keát Hydro giöõa caùc phaân töû Cellulose taïo caáu truùc Micelle caùc sôïi celluose lieân keát laïi vôùi nhau taïo thaønh töøng boù sôïi, caùc boù sôïi laïi lieân keát vôùi nhau taïo thaønh ñaïi phaân töû cellulose. II-CELLULASE: laø phöùc heä hydrolase bao goàm töø C1 ñeán Cx vaø β-glucozidase , coù vai troø laø thuyû phaân cellulose thaønh saûn phaåm cuoái cuøng laø glucose. Cheá phaåm cellulase Moâ hình phaân töû cellulase *Cô cheá taùc duïng cuûa cellulase nhö sau: ÔÛ giai ñoaïn ñaàu döôùi aûnh höôûng cuûa enzym C1 ,nhöõng maûnh polyanhydroglucose coù kích thöôùc lôùn ñöôïc taùch ra khoûi cellulose khoâng hoaø tan ban ñaàu ; sau ñoù döoùi taùc duïng cuûa enzym Cx maûnh vöøa ñöôïc taïo thaønh seõ bò phaân ly thaønh oligosaccarit cho ñeán cellobiose .Nhö vaäy , cellulase C1 taùc duïng treân cellulose nguyeân thuûy ,cellulase C2 taùcduïng treân cellulose ñaõ bieán hình nhöng vaãn khoâng hoaø tan ,cellulase Cx taùc duïng treân cellodextrin hoaø tan hoaëc caùc daãn xuaát hoaø tan ,coøn cellobiase thì taùc duïng treân caùc disaccaritcellobiose ñeå taïo ra glucose . ×Sô doà minh hoaï toång quaùt cô cheá taùcduïng cuøa cellulase: Moâ hình cellulase taùc duïng leân cô chaát cellulose *Phöùc heä cellulase nhieàu caáu töû ñaõ ñöôïc taùch ra töø moät soá loaïi naám .Ví duï :naám Morythesium verrucaia taïo cellulase saùu caáu töû ;Polyporus versicolor taïo cellulase 4 caáu töû ;… *Tính ñaëc hieäu cuûa cellulase treân caùc lieân keát glucoside raát roäng raõi :chuùng coù theå thuyû phaân ñöôïc xilan (β -1,4);glucomanan(β -1,4);lichenin (β -1,3 va β –1,4);polysaccarit cuûa maät (α-1,2) ;laminarin (β -1,3);lutean(β -1,6) . III. ỨNG DỤNG: Các chế phẩm cellulaza thường được dùng để: Tăng chất lượng các sản phẩm thực phẩm và thức ăn gia súc chúng ta đều biết, celluloza là hợp phần quaon trọng của vỏ tế bào thục vật. các nguyên liệu thực phẩm có nguồn gốc thực vật nếu được gia công bằng chế phẩm celluloza sẽ được mềm ra, sẽ ăng hệ số đồng hóa và nói chung chất lượng được tăng lên. O đó rất bổ ích khi chuẩn bị các thức ăn đặc hiệu cho trẻ con, cho người ăn kie6g cũng như khi chế biến thức ăn gia súc. Tăng hiệu suất trích ly các chất khác nhau từ nguyê liệu thực vật Protein, acid amin, vitamin từ đậu tương, thạch từ rong, tinh bột từ bã, chất thơm và chất hòa tan khi sản xuất chè xanh và cà phê hòa tan. Chẳng hạn trong sản xuất bia dưới ảnh hưởng của phức hệ enzym xitaza (chủ yếu gồm 4 ezym cellulaza, hemicellulaza, ezym thủy phân chất gôm và ezymcellobiaza,…) thành tế bào của hạt đại mạch bị phá hủy khiến cho các ezym proteaza và amilaza tác dụng dễ dàng với protein và tinh bột chứa trong hạt đại mạch. Khi đó, lượng đường, dextrin và các chất hòa tan khác tăng lên, tạo điều kiện để để khi gia sau này hình thành nên các phẩm vật có màu và có mùi thơm đặc trưng của malt và bia. Rong biển nếu được gia công từ chế phẩm cellulaza thì hiệu suất thạch sẽ được tăng lên. Người ta cũng thấy, do ảnh hưởng của ezym hemicellulaza mà các chất mật, gôm,… vốn không bị tác dụng của pectinaza cũng bị phân hủy một cách mạnh mẽ, nên kết quả là ngăn cản được sự gelatin hóa khi chế biến các loại cà phê cô đặc Thủy phân gỗ và phế liệu gỗ Các phế liệu này rẻ tiền và có thể dùng chế phẩm cellulaza để thủy phân thành các đường đơn giản có thể chế biến làm thức ăn gia súc ezym cellulaza phổ biến rộng rãi trong các nấm hiển vi và vi khuẩn. Trong đa số trường hợp, người ta thu chế phẩm cellulaza từ canh trường bề mặt của nấm mốc A. oryzae và A. awamori. Nấm mốc A.oryzae Được ứng dụng trong chất tẩy rửa, chủ yếu đễ làm mềm vải. Thu nhận 2 phức hệ enzym pectinaza va cenlulaza: I/Thu nhận pectinase: 1.Nguồn thu nhận: Vi sinh vật tổng hợp pectinase: Nguồn giàu enzym pectinase là nấm mốc nấm men và vi khuẩn. Nấm mốc:penicillium glaucum, P. ehrlichii, P. chrysogenum, P.expanam, P. cilrimim, Aspergillus awamori, A. foetidus, A. niger, A. terrus, A. saitoi, Fusarium moniliforme,… Nấm men: Saccharomyces fragilis Vi khuẩn: Bacillus polymyxa, Flavobacterium pentinovorum, Klebsiella aerogenes,… Các loài vi sinh vật này thường có trong bề mặt tất cả các loại quả, các bộ phận khác của thực vật. khi quả bị hư hỏng hoặc thực vật chết chúng sẽ cùng các loài VSV khác phá hủy rất nhanh quả và các bộ phận khác của thực vật. Bên cạnh Pectinesterase (PE) VSV, hầu hết các loại cây cho trái đều chứa enzym PE như: cà chua, đậu nành, thịt quả chuối, quả cam, táo… Polygalacturonase thường được tìm thấy trong các phần tiết ngoại bào của các loài nấm và vi khuẩn gây bệnh. Ví dụ như: Saccharomyces fragilis, aspergillus niger,…PG còn được tìm thấy ở cà chua 2.Thu nhận: Hiện nay người ta thu nhận pectinase chủ yếu từ VSV. Có hai phương pháp sản xuất: A/ Thu nhận từ canh trường bề mặt: môi trường sử dụng để nuôi cấy VSV thường là cám gạo, cám mì, bã củ cải hoặc thóc mầm. nguồn dinh dưỡng bổ sung thường lá các muối ammonium, phosphoric…độ ẩm môi trường phải nằm trong khoảng 60 độ C. nấm mốc A. awamori thường được nuôi cấy ở 30 độ C trong thời gian 40 giờ, sau đó giảm xuống 24 độ C và nuô trong 48-52 giờ. Sản phẩm sau khi lên men được sấy khô thàng chế phẩm enzym thô và đem tinh chế. Để thu pectinase tinh khiết thì enzym thô phải được trích ly bằng phương pháp kết tủa nhờ dung môi hữu cơ (etanol 72,5-75% hoặc iso-propanol 55-57%) hay muối amoni sunfat có độ bão hòa 0,79%. Nếu dùng etanol đô tinh khiết của chế phẩm enzym khoảng 90%, nế dùng muối thì khoảng 75%. Nhiệt độ tối ưu của rượu là 2-5 độ C, thời gian tiếp xúc với rượu càng ít càng tốt. sau đó ly tâm để tách kết tủa khỏi dung dịch, sấy kết tủa trong thiết bị sấy chân không hay sấy thăng hoa ri62i nghiề nhỏ và đem đi bảo quản. B/Thu nhận từ canh trường bề sâu: a/phương pháp hiếu khí sự tích tụ enzym trong môi trường được bắt đầu khi sự phát triển của VSV gần đạt đến pha ổn định, khi môi trường bị acid hóa mạnh và khi lượng ohospho vô cơ được sử dụng hoàn toàn. pH thích hợp từ 6-7,2, pH kiềm kìm hãm, pH = 4 ức chế hoàn toàn. Vật liệu gieo cấy có thể là sợi nấm 24, 32 và 48h tuổi với hàm lượng từ 2-10%. Trong quá trình nuôi cấy hàm lượng các chất hòa tan trong môi trường thường giảm từ 6 xuống còn 1,5-1,8%. Để thu chế phẩm khô cần tách sợi nấm ra khỏi canh trường lỏng đến khi hàm lượng chất khô đạt 5-8% rối sấy khô trên thiết bị sấy phun. Điều kiện sấy phun là nhiệt độ chất tải nhiệt đi vào phải đạt 165-180 độ C và đi ra đạt 60-70 độ C. thời gian lưu của chế phẩm enzym trong thiết bị sấy phải không quá 7 giây và nhiệt độ chế phẩm sau khi sấy phải không quá 40 độ C. chế phẩm thu được cần phải được đóng gói kín để tránh hút ẩm. Có thể thu bằng cách kết tủa enzym trong dịch lọc canh trường với etanol theo tỷ lệ 4:1, với aceton theo tỷ lệ 2:1 và isopropanol theo tỷ lệ 1,3:1, hoặc với muối ammoniumsulfate(50-80%). Nếu kết tủa bằng etanol, hoạt độ pectinase trong kết tủa sẽ vào khoảng 88-90% so với hoạt độ của dịch canh trường ban đầu. nếu kết tủa bằng muối ammonium silfate, cần tách muối ra khỏi enzym bằng phương pháp thẩm tích, sau đó sấy khô. b/Phương pháp yếm khí: Môi trường :bã củ cải 2%, (NH4)2HPO4 0,75% KH2PO4: 0,1%; CaCO3 0,3%; nước chiết ngô: 0,5% Clostridium pectinofermentants 15 có khả năng tổng hợp pectinase một cách mạnh mẽ ở pha tăng trưởng của quá trình sinh trưởng và tăng đồng thời với sự tích lũy sinh khối.sự tích lũy ezym tối đa tương ứng với pha ổn định của sự sinh trưởng qua 5-60h. pH ban dầu của môi trường dinh dưỡng là 6,5-7,0. vật liệu gieo cấy ban đầu được chuẩn bị ở dạng canh trường chứa bào tử và được cấy với lượng 4% theo thể tích. Quá trình nuôi cấy được tiến hành ở nhiệt độ 35 độ C. cl.felsineum cũng có thể được nuôi cấy yếm khí để thu được pectinase thành phần môi trường có: lactose 2%, pectin củ cải 1%, (NH4)HPO4 0,4%,K2HPO4 0,7%, KH2PO4 0,3%, NaCl 0,1%, MgSO4 0,025%, FeSO4dạng vết, CaCO4 0,5%, dịch nấm men tự phân, 0,05%, ascorbis acid 0,5%. Có thể tiến hành thu chế phẩm từ dịch lọc canh trường bằng cách kết tủa enzym với dung môi hữu cơ hoặc với muố amomium sulfat. Nếu kết tủa bằng dung môi hữu cơ, Ph của dung dịch đã xử lý là 6,5- 6,8. nếu kết tủa bằng 2-2,5 thể tích aceton thì hoạt độ của enzim trong kết tủa đạt 93-95 % so với hoạt đọ ban đầu. Phương pháp hiện đại trong chuẩn bị chế phẩm enzym pectinase thường theo các bước cơ bản sau; -khử muối bằng phương pháp lọc gel -tách protein bằng phương pháp trao đổi ion _tách enzym pectinase bằng alginate liên kết ngang _Tinh sạch bằng FPLC II/THU NHẬN CELLULASE TỪ VSV Cellulose là thành thành phần cơ bản của thực vật và chúng được thực vật tổng hợp với số lượng nhieuf nhất trong tự nhiên. Cellulose cũng là mọt trong những chất hữu cơ có trong tự nhiên chỉ bị VSV phân giải. thực hiện quá trình phân giải celluosa trong diều kiện tự nhiên là các loại enzym cellulase. VSV tổng hợp celluase Trong điều kiện tự nhiên, celluose bị phân hủy bởi VSV cả trong điều kiện hiếu khí lẫn hiếm khí. Các loài VSv thay phiên nhau phân hỷ celluose đến sản phẩm cuối cùng là glucose. Tuy nhiên, trong thiên nhiên, không có một VSV nào có khả năng cùng một lúc tổng hợp tất cả các loại enzym có trong phức hệ enzym celluase. Có loài này có khả năng sinh tổng hợp mạnh loại enzym này, loài khác lại tổng hợp mạnh loại enzym khác,. Chính vì thế, sự phân giải glucose trong điều kiện tự nhiên thường rất chậm và không triệt để. Số lượng các loài VSV tham gia sinh tổng hợp enzym có trong tự nhiên rất phong phú. Chúng thuộc nấm sợi, xạ khẩn, vi khuẩn, và trong một số trường hợp còn có cả nấm men cũng tham gia quá trình phân giải này. Trong đó, nhuwgx VSV sau được nghiên cứu kĩ nhất: Altenaria tenuis, Aspergillus fumigatus, Aspergillus flavus, Celluvibrio gilvus, Fusarium culmorum, Trichoderma koningi… Enzym celluase là một trong những enzym có vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa các vật chất hữu cơ có trong thiên nhiên và có ý nghĩa lớn trong công nghiệp thực phẩm, bảo vệ môi trường. 2.Phương pháp thu nhận: VSV có khả năng tổng hợp celluase thuộc ba nhóm: nấm sợi, xạ khuẩn và vi khuẩn. trong công nghiệp sản xuật enzym cellulase hiện nay, người ta chủ yếu nuôi cấy nấm sợi và xạ khuẩn. Để thu nhận enzym cellulase từn nấm sợi và xạ khuẩn, người ta thường nuôi cấy theo phương pháp bề mặt bằng môi trường xốp( môi trường bán rắn) độ ẩm tốt nhất là 60-65%, có cơ chất là cellulose. Thành phần môi trường phải: đủ chất dinh dưỡng, có cellulose, có đủ độ xốp để không khí lưu thông. Phải cung cấp oxy vì cà hai đều là VSV hiếu khí. Xạ khuẩn phát triển mạnh trong môi trường kiềm và môi trường axit yếu.Nấn sợi phát triển mạnh trong môi trường axit.PH môi trường ban đầu cho xạ khuẩn từ 6.2-7.6.PH môi trường ban đầu cho nấm sợi là 4.5-5.5. Xạ khuẩn thưởng có thời gian phát triển và sinh tổng hợp cellulase dài hơn nấm sợi thông thường,nấm sợi phát triển từ 36-48h cho hoạt tính enzim rất cao.Xạ khuẩn phải mất ít nhất 72h mới tổng hợp cellulase nhiều. Xạ khuẩn chịu nhiệt tốt hơn nấm sợi. Enzim của xạ khuẩn hoạt động ở nhiệt độ cao hơn enzim của nấm sợi. Sau khi nuôi cấy ở những điều kiện kĩ thuật tối ưu,người ta thu được chế phẩm cellulase ở dạng thô.Chế phẩm này chứa nước,sinh khối vi sinh vật,thành phần môi trường và enzim. Công việc tiếp theo là áp dụng các phương pháp hóa lý tách nước,sinh khối VSV sẽ thu được enzim dạng bán tinh khiết.Enzim bán tinh khiết còn chứa nước,protein kh6ng hoạt động và enzim.Bằng những phương pháp hóa lý ta sẽ loại được nước,protein không hoạt động khi đó ta thu được chế phẩm enzim tinh khiết.