Đề tài Thực tiễn giải quyết tranh chấp về tài giữa vợ và chồng trong các án kiện ly hôn tại Toà án nhân dân tỉnh Quảng Ninh

PhÇn I: Giíi thiÖu vÒ chuyªn ®Ò Ly h«n lµ hiÖn t­îng x· héi phæ biÕn vµ phøc t¹p ®Æc biÖt trong t×nh h×nh hiÖn nay khi nã ¶nh h­ëng cña c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng. Kh«ng chØ ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña c¸c ®­¬ng sù mµ ly h«n cßn ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña con hä, cña gia ®×nh vµ x· héi. Cïng víi sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ c¸c ¸n kiÖn ly h«n còng nh­ c¸c tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n ngµy cµng t¨ng. §ång thêi sù phøc t¹p vÒ tranh chÊp còng theo ®ã mµ t¨ng lªn. C¸c tranh chÊp chñ yÕu vÒ x¸c ®Þnh tµi s¶n chung,tµi s¶n riªng, gi¸ trÞ tµi s¶n chung, thanh to¸n nghÜa vô tµi s¶n, vÒ quyÒn sö dông ®Êt vµ nhµ ë, vÒ x¸c ®Þnh c«ng søc cña vî chång trong khèi tµi s¶n chung cña gia ®×nh nÕu vî chång sèng chung víi gia ®×nh… Víi mong muèn t×m hiÓu râ h¬n viÖc xÐt xö c¸c vô ¸n ly h«n nãi chung vµ viÖc ph©n chia tµi s¶n (tµi s¶n cã x¶y ra tranh chÊp) nãi riªng t¹i c¸c b¶n ¸n cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh - chñ yÕu lµ c¸c b¶n ¸n phóc thÈm, em ®· chän ®Ò tµi " Thùc tiÔn gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n" t¹i Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. Chuyªn ®Ò ®­îc viÕt dùa trªn nh÷ng kiÕn thøc mµ em ®· tiÕp thu ®­îc t¹i tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi, qu¸ tr×nh t×m hiÓu, nghiªn cøu c¸c b¶n ¸n ®· xÐt xö, qóa tr×nh thô lý, nghiªn cøu hå s¬ vµ xÐt xö t¹i Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. Víi c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch tæng hîp, so s¸nh d÷ liÖu …em ®· ph©n tÝch vµ lµm râ c¸c c¨n cø ph¸p luËt ®Ó chia tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n. §ång thêi còng chØ ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt t¹i ®Þa ph­¬ng, víi hy väng kh¾c phôc ®­îc nh÷ng h¹n chÕ nµy trong thêi gian tíi. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do thêi gian thùc tËp ng¾n, gi÷a lý thuyÕt ®­îc häc t¹i nhµ tr­êng vµ thùc tiÔn xÐt xö cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau vµ do qu¸ tr×nh nhËn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn b¶n b¸o c¸o thùc tËp ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh…Do ®ã, em rÊt mong ®­îc sù sù th«ng c¶m, ®ãng gãp, gióp ®ì cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! phÇn II: qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i toµ ¸n tØnh, cïng sù t×m hiÓu thùc tÕ t¹i ®Þa ph­¬ng tõ ngµy 7/01/2008 ®Õn ngµy 20/4/2008 ®· thu thËp ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh nh­ sau: 1. Tæng hîp c«ng t¸c gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. (Sè liÖu tõ Toµ d©n sù toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) B¶ng 1: C«ng t¸c gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n trong n¨m 2005: CTXX CÊp XX Thô lý Gi¶i quyÕt Vô ¸n §­¬ng sù Vô ¸n §­¬ng sù Phóc thÈm 15 30 15 30 B¶ng 2: C«ng t¸c gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n trong n¨m 2006 CTXX CÊp XX Thô lý Gi¶i quyÕt Vô ¸n §­¬ng sù Vô ¸n §­¬ng sù Phóc thÈm 20 40 20 40 2. Tæng hîp sè liÖu vÒ tranh chÊp tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n cña tØnh Qu¶ng Ninh: B¶ng 3: N¨m Sè vô Nguyªn ®¬n BÞ ®¬n 2005 15 15 15 2006 20 20 20 ( Sè liÖu thèng kª tõ ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 3. “T¹p chÝ toµ ¸n nh©n d©n” (sè 4 vµ 5 n¨m 2000) Trang 26 “Ph©n ®Þnh tµi s¶n cña vî vµ chång khi ly h«n” cña t¸c gi¶ KiÒu Thanh NghÜa. Trang 14 “Mét sè ý kiÕn vÒ ph©n ®Þnh tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n” cña t¸c gi¶ T­ëng Duy L­îng ( Nghiªn cøu t¹i phßng thÈm ph¸n toµ d©n sù toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh). 4. B¸o c¸o c«ng t¸c ngµnh toµ ¸n n¨m 2006 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c toµ ¸n n¨m 2007cña Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao. ( Thu thËp t¹i phßng Ch¸nh toµ d©n sù Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 5. B¸o c¸o tham luËn vÒ c«ng t¸c xÐt xö ¸n h«n d©n sù n¨m 2005 vµ mét sè kiÕn nghÞ cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. ( Nghiªn cøu t¹i V¨n phßng Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 6. B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2005 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2006 cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. - B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2006 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2007 cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. ( Nghiªn cøu t¹i V¨n phßng Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 7. B¶n ¸n d©n sù: - B¶n ¸n sè 28/2005/LHPT ngµy 08/11/2005, thô lý sè 25/2005/HNG§ - PT ngµy 06/11/2005 cña Tßa ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh, gi÷a nguyªn ®¬n lµ chÞ TrÞnh ThÞ S¬n vµ bÞ ®¬n lµ anh NÞnh V¨n M¹nh. - B¶n ¸n sè 14/2006/LHPT ngµy 22/05/2006, thô lý sè 11/LHPT ngµy 26/04/2006 cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh, gi÷a nguyªn ®¬n lµ chÞ §µm ThÞ H­êng vµ bÞ ®¬n lµ anh TrÇn Trung T¹i. (Nghiªn cøu t¹i phßng th­ ký toµ d©n sù Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 8. Nh÷ng nguyªn nh©n ph¸t sinh tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n (Xin ý kiÕn cña thÈm ph¸n §µo §×nh Trîi vµ NguyÔn Hång Nam- phã Ch¸nh ¸n toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh) 9. §¸nh gi¸, nhËn xÐt, kiÕn nghÞ ho¹t ®éng cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn xin ly h«n t¹i ®Þa ph­¬ng. (Xin ý kiÕn cña thÈm ph¸n NguyÔn Hång O¸nh-Ch¸nh toµ d©n sù Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh vµ thÈm ph¸n TrÇn Quang C­êng-thÈm ph¸n toµ d©n sù) PhÇn III. t×nh h×nh gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷A vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n t¹i toµ ¸n nh©n d©n tØnh qu¶ng ninh I. nh÷ng C¨n cø ph¸p luËt ®Ó Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh chia tµi s¶n cña vî chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n 1. C¨n cø Bé luËt D©n sù Tr­íc hÕt ®Ó cã thÓ chia tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n Toµ ¸n ®· c¨n cø vµo c¸c quy ®Þnh cña Bé luËt D©n sù vÒ viÖc x¸c lËp quyÒn së h÷u ®èi víi khèi tµi s¶n ®em ra ph©n chia. Theo §iÒu 233 Bé luËt D©n sù n¨m 1995 vµ nay lµ §iÒu 219 Bé luËt D©n sù n¨m 2005 quy ®Þnh vÒ së h÷u chung cña vî chång : "1. Së h÷u chung cña vî chång lµ së h÷u chung hîp nhÊt. 2. Vî chång cïng nhau t¹o lËp, ph¸t triÓn khèi tµi s¶n chung b»ng c«ng søc cña mçi ng­êi; cã quyÒn ngang nhau trong viÖc chiÕm h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t tµi s¶n chung. 3. Vî chång cïng bµn b¹c, tho¶ thuËn hoÆc uû quyÒn cho nhau chiÕm h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t tµi s¶n chung. 4. Tµi s¶n chung cña vî chång cã thÓ ph©n chia theo tho¶ thuËn hoÆc theo quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n." Theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt, khèi tµi s¶n chung cña vî chång ®­îc tÝnh lµ tµi s¶n cña hai vî chång cïng nhau t¹o lËp sau h«n nh©n. Nh­ vËy hai vî chång cã quyÒn ngang nhau trong viÖc chiÕm h÷u, sö dông, ®Þnh ®o¹t mét tµi s¶n chung. NÕu khi vî chång ly h«n t¹i Toµ ¸n mµ hai bªn kh«ng tho¶ thuËn ph©n chia ®­îc tµi s¶n th× Toµ ¸n sÏ quyÕt ®Þnh trªn c¬ së quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 2. C¨n cø theo LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh, c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thi hµnh LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh cña N­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 2000 vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn ®· ®Æt ra nguyªn t¾c chia tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n. Theo ®iÒu 95 LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh n¨m 2000 th× "ViÖc chia tµi s¶n khi ly h«n do c¸c bªn tho¶ thuËn; nÕu kh«ng tho¶ thuËn ®­îc th× yªu cÇu Toµ ¸n gi¶i quyÕt. Tµi s¶n riªng cña bªn nµo th× thuéc quyÒn së h÷u cña bªn ®ã ". Nh­ vËy, §iÒu luËt nµy chØ ®Æt ra vÊn ®Ò chia tµi s¶n chung, cßn kh«ng quy ®Þnh viÖc ph©n chia tµi s¶n riªng cña hai vî chång. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh chung sèng cã nhiÒu tµi s¶n riªng ®· ®­îc ®­a vµo sö dông chung. ViÖc x¸c ®Þnh ®©u lµ tµi s¶n riªng, ®©u lµ tµi s¶n chung ®èi víi c¬ quan xÐt xö lµ mét c«ng viÖc khã kh¨n. §Æc biÖt lµ ®èi víi ®éng s¶n do c¸c bªn kh«ng cã ®ñ c¨n cø ®Ó chøng minh r»ng ®ã lµ tµi s¶n riªng cña m×nh vµ tµi s¶n riªng ®ã lµ bao nhiªu. Còng theo nguyªn t¾c cña §iÒu 95 t¹i kho¶n 2 LuËt H«n nh©n vµ Gia §×nh viÖc chia tµi s¶n chung theo nguyªn t¾c lµ chia ®«i, nh­ng cã xem xÐt hoµn c¶nh cña mçi bªn, t×nh tr¹ng tµi s¶n, c«ng søc ®ãng gãp cña mçi bªn vµo viÖc t¹o lËp, duy tr×, ph¸t triÓn khèi tµi s¶n nµy. Nh­ vËy, trong tr­êng hîp c¶ hai vî chång ®Òu lµ lao ®éng cã thu nhËp vµ thu nhËp cña hai vî chång t­¬ng ®èi ngang b»ng nhau th× chØ cÇn ¸p dông nguyªn t¾c " tµi s¶n chung cña vî chång ®­îc chia ®«i" . Tuy nhiªn, trong thùc tÕ cã kh«ng Ýt tr­êng hîp khèi tµi s¶n ®ã lµ do mét bªn t¹o lËp nªn, v× vËy ®Æt ra vÊn ®Ò chia khèi tµi s¶n ®ã nh­ thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi t¹o lËp khèi tµi s¶n ®ã ®ång thêi còng ®¶m b¶o ®­îc quyÒn vµ lîi Ých cña bªn kia. Trong tr­êng hîp nµy ®ßi hái c¬ quan xÐt xö ph¶i nghiªn cøu, xem xÐt hå s¬ vµ hái t¹i phiªn toµ ®Ó cã thÓ lµm râ c«ng søc ®ãng gãp cña c¸c bªn ®Ó cã thÓ ®­a ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, hîp t×nh hîp lý ®Ó hai bªn sau khi ly h«n kh«ng cã sù thï h»n, c¨m ghÐt, nã cã thÓ lµ nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra nh÷ng hËu qu¶ xÊu sau khi ly h«n. Th«ng th­êng khi chia tµi s¶n cña vî chång c¸c héi ®ång xÐt xö th­êng ¸p dông kh¸ linh ho¹t c¸c ®iÓm b, c, d kho¶n 2 §iÒu 95 LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c bªn khi ly h«n. VÊn ®Ò chia tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n sÏ phøc t¹p h¬n nÕu nh­ trong thêi kú h«n nh©n hai vî chång chung sèng víi gia ®×nh (sèng cïng víi cha, mÑ vµ c¸c anh chÞ em), khi ®ã nÕu khèi tµi s¶n chung ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh theo phÇn th× phÇn tµi s¶n cña vî chång ®­îc trÝch ra tõ khèi tµi s¶n chung ®ã ®Ó chia (theo kho¶n 2 §iÒu 96 LuËt H«n vµ Gia ®×nh, cßn nÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc theo phÇn vµ còng kh«ng tho¶ thuËn ®­îc víi gia ®×nh vÒ phÇn tµi s¶n cña vî chång ®ãng gãp th× sÏ yªu cÇu Toµ ¸n gi¶i quyÕt. Trong tr­êng hîp nµy còng ®ßi hái Toµ ¸n ph¶i x¸c ®Þnh rÊt cô thÓ c«ng søc ®ãng gãp cña tõng thµnh viªn trong gia ®×nh ®Ó cã thÓ t¸ch phÇn tµi s¶n cña vî chång ra ®Ó ph©n chia. VÊn ®Ò quyÒn sö dông nhµ, ®Êt cña vî chång khi ly h«n. VÉn theo nguyªn t¾c tµi s¶n riªng cña bªn nµo th× khi ly h«n vÉn thuéc bªn ®ã, v× vËy khi ly h«n quyÒn sö dông ®Êt riªng cña bªn nµo vÉn thuéc vÒ bªn ®ã theo §iÒu 97 LuËt H«n Nh©n vµ Gia §×nh n¨m 2000. Tuy nhiªn viÖc x¸c lËp quyÒn sö dông ®Êt cña c¸ nh©n ë ViÖt Nam tr­íc n¨m 2003 (tr­íc khi ban hµnh luËt ®Êt ®ai hiÖn hµnh) cã nhiÒu bÊt cËp, c¸c v¨n b¶n chång chÐo kh«ng râ rµng minh b¹ch v× vËy ®Ó x¸c ®Þnh ai cã quyÒn sö dông mét l« ®Êt nµo ®ã lµ rÊt khã kh¨n mµ c¸c c¬ quan xÐt xö ®· gÆp ph¶i kh«ng chØ trong viÖc chia tµi s¶n lµ quyÒn sö dông ®Êt khi ly h«n mµ c¶ trong c¸c vô viÖc d©n sù kh¸c cã liªn quan ®Õn quyÒn sö dông ®Êt. Th«ng th­êng ®Ó c¨n cø vµo c¸c ®iÒu 95, 96, 97,98,99 cña LuËt H«n Nh©n Vµ Gia §×nh vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn th× sÏ kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc thÊu ®¸o vµ triÖt ®Ó c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn quyÒn sö dông ®Êt khi ly h«n. V× vËy, c¸c c¬ quan xÐt xö th­êng ph¶i c¨n cø vµo c¸c quy ®Þnh cña LuËt §Êt ®ai vµ LuËt D©n sù ®Ó gi¶i quyÕt, ®Ó x¸c ®Þnh ai cã quyÒn sö dông ®Êt vµ quyÒn sö dông ®Êt ®ã lµ tµi s¶n chung hay tµi s¶n riªng, c«ng søc ®ãng gãp cña mçi bªn vµo tµi s¶n ®ã nh­ thÕ nµo (trong tr­êng hîp ®ã lµ nhµ thuéc së h÷u riªng cña mét bªn). II. Thùc tiÔn gi¶I quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n cña vî chång Trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n t¹i Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ly h«n t¹i Qu¶ng Ninh. Qu¶ng Ninh lµ mét tØnh lín, mËt ®é d©n c­ ®«ng, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn so víi c¶ n­íc. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, c¸c vÊn ®Ò x· héi còng ®­îc ®Æt ra trong ®ã cã vÊn ®Ò quan hÖ h«n nh©n vµ gia ®×nh. Quan hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh nh­ con ®èi víi bè mÑ, vî chång víi nhau cã phÇn xuèng cÊp trong mét bé phËn kh«ng nhá cña d©n c­. Trong x· héi ngµy nay, khi mµ mäi ng­êi ®Òu quan t©m tíi yÕu tè kinh tÕ vµ kh«ng cßn ch¨m lo nhiÒu tíi gia ®×nh m×nh n÷a. Sù quan t©m, ch¨m sãc gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh giê ®©y ®­îc thay thÕ b»ng viÖc tÝnh to¸n lµm ¨n kinh tÕ, ®«i khi lµ ch¬i bêi truþ l¹c …®· lµm cho mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh kh«ng cßn chÆt chÏ. Sù c¸ch biÖt gi÷a thu nhËp cña vî vµ chång, sù ¶nh h­ëng cña yÕu tè v¨n ho¸ ngo¹i lai, sù x©m nhËp cña nh÷ng quan niÖm kh«ng ®óng ®¾n, sù nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ vµ kh«ng thÊu ®¸o vÒ hËu qu¶ cña viÖc ly h«n cña c¸c cÆp vî chång trÎ…®ã lµ mét sè c¸c nguyªn nh©n trong rÊt nhiÒu c¸c nguyªn nh©n lµm t×nh tr¹ng ly h«n ë ViÖt Nam nãi chung vµ ë Qu¶ng Ninh nãi riªng gia t¨ng. ViÖc m©u thuÉn trong gia ®×nh hiÖn nay ngµy cµng gia t¨ng, vµ ngµy cµng cã nhiÒu cÆp vî chång muèn ly h«n. Sau khi Toµ ¸n thô lý ®¬n yªu cÇu ly h«n nÕu xÐt thÊy t×nh tr¹ng trÇm träng, ®êi sèng chung kh«ng thÓ kÐo dµi, môc ®Ých h«n nh©n kh«ng ®¹t ®­îc th× Toµ ¸n quyÕt ®Þnh cho ly h«n. Khi hai vî chång ®· ly h«n sÏ ®Æt ra mét sè vÊn ®Ò nh­ nu«i con chung, vÊn ®Ò cÊp d­ìng cho con, vµ mét vÊn ®Ò quan träng ®­îc ®Æt ra lµ chia khèi tµi s¶n chung cña vî chång t¹o lËp ®­îc trong thêi kú chung sèng víi nhau. Sau khi xem xÐt c¸c ®¬n kh¸ng c¸o, kh¸ng nghÞ mµ Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh nhËn ®­îc vÒ viÖc yªu cÇu xÐt xö phóc thÈm c¸c vô ¸n h«n nh©n vµ gia ®×nh em nhËn thÊy lý do kh¸ng c¸o cña c¸c bªn chñ yÕu lµ cho r»ng b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n nh©n d©n cÊp d­íi vÒ viÖc chia tµi s¶n lµ ch­a hîp lý vµ yªu cÇu Toµ ¸n nh©n d©n tØnh xem xÐt l¹i phÇn quyÕt ®Þnh chia tµi s¶n cña vî chång. V× vËy cã thÓ thÊy r»ng viÖc chia tµi s¶n chung cña vî chång trong thêi kú h«n nh©n lµ rÊt phøc t¹p vµ ®ã lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c cÆp vî chång khi ly h«n. Thùc tiÔn gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n. N¨m 2005, Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh ®· nhËn ®¬n kh¸ng c¸o cña 40 vô ¸n xin ly h«n ®­îc gi¶i quyÕt t¹i c¸c Toµ cÊp huyÖn trong tØnh, trong ®ã cã 15 ®¬n kh¸ng c¸o yªu cÇu Toµ ¸n nh©n d©n tØnh xem xÐt l¹i phÇn chia tµi s¶n cña b¶n ¸n s¬ thÈm. Toµ ¸n nh©n d©n tØnh ®· gi¶i quyÕt vµ ra quyÕt ®Þnh phóc thÈm 40 vô trong ®ã cã 15 vô Toµ ¸n nh©n d©n tØnh ph¶i söa phÇn néi dung vÒ tµi s¶n vµ c«ng nî so víi b¶n ¸n s¬ thÈm. N¨m 2006 Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh nhËn ®­îc 42 ®¬n kh¸ng c¸o cña c¸c bªn trong vô ¸n xin ly h«n. Trong ®ã cã 20 ®¬n kh¸ng c¸o yªu cÇu Toµ ¸n xem xÐt l¹i phÇn chia tµi s¶n cña b¶n ¸n s¬ thÈm. Toµ ¸n nh©n d©n tØnh ®· gi¶i quyÕt vµ ra quyÕt ®Þnh phóc thÈm 42 vô trong ®ã cã 20 vô Toµ ¸n nh©n d©n tØnh ph¶i söa phÇn néi dung vÒ tµi s¶n vµ c«ng nî so víi b¶n ¸n s¬ thÈm. - §èi víi ®éng s¶n: qua viÖc t×m hiÓu c¸c b¶n ¸n phóc thÈm cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh, qua c¸c buæi tham dù c¸c phiªn Toµ phóc thÈm t¹i Toµ ¸n em nhËn thÊy cã mét sè nguyªn nh©n dÉn tíi viÖc tranh chÊp vÒ tµi s¶n lµ ®éng s¶n cña c¸c cÆp vî chång khi ly h«n nh­ sau: Thø nhÊt: Khi míi x©y dùng gia ®×nh c¸c cÆp vî chång trÎ th­êng khã kh¨n vÒ kinh tÕ nªn khi cÇn vèn ®Ó x©y dùng kinh tÕ hä th­êng vay m­în kh¸ nhiÒu, vay cña b¹n bÌ, bè mÑ, anh chÞ cña c¶ vî vµ chång. Do ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam, viÖc vay m­în th­êng dùa vµo c¸c mèi quan hÖ th©n thiÕt nªn th­êng kh«ng cã giÊy tê chøng minh, khi x¶y ra tranh chÊp hä kh«ng thõa nhËn viÖc vay m­în ®ã lµ cã thùc. Thø hai: Khi x· héi ph¸t triÓn viÖc lµm kinh tÕ cña vî vµ chång ®«i khi tach biÖt nhau, chång lµm kinh tÕ riªng vµ vî lµm kinh tÕ riªng v× vËy mµ trong gia ®×nh th­êng cã t×nh tr¹ng vèn lµm ¨n cña vî, vèn lµm ¨n cña chång. Khi lµm kinh tÕ ®éc lËp nh­ vËy hä còng th­êng huy ®éng vèn tõ rÊt nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ chØ cã mét bªn vî, chång biÕt. Trong tr­êng hîp nµy nÕu lµm ¨n thua lç vµ mét bªn m¾c nî hä còng th­êng kh«ng thõa nhËn. Thø ba: ®èi víi tµi s¶n riªng cña mçi bªn tr­íc khi kÕt h«n còng rÊt khã x¸c ®Þnh bëi do tËp qu¸n ng­êi viÖt khi x©y dùng gia ®×nh hä ®Òu mong muèn lµ ®­îc cïng nhau x©y dùng h¹nh phóc nªn ch­a cã mét tr­êng hîp nµo x¸c ®Þnh sè tiÒn cña m×nh tr­íc khi kÕt h«n lµ bao nhiªu ®Ó ®ãng gãp vµo x©y dùng kinh tÕ chung – ngo¹i trõ mét sè tr­êng hîp tµi s¶n ®ã do ng©n hµng qu¶n lý vµ cã chøng tõ ®Çy ®ñ. Khi ly h«n th× c¸c bªn ®Òu biÖn minh cho m×nh vµ chèi ®Èy tr¸ch nhiÖm nh­ng l¹i kh«ng cã nh÷ng chøng cø râ rµng ®Ó chøng minh. Thø t­: còng cã nh÷ng cÆp vî chång ®· kÕt h«n t­¬ng ®èi l©u, kinh tÕ kh¸ gi¶ vµ cã nh÷ng giao dÞch d©n sù nh­ vay vµ cho vay, nh­ trªn ®· tr×nh bµy do ®Æc ®iÓm cña ViÖt Nam lµ c¸c giao dÞch th­êng kh«ng cã giÊy tê kÌm theo nªn khi x¶y ra tranh chÊp ®Òu kh«ng chøng minh ®­îc. Thø n¨m: viÖc ph©n chia c¸c tµi s¶n kh¸c trong gia ®×nh cã nhiÒu tr­êng hîp c¸c bªn ®­¬ng sù còng kh«ng chÊp nhËn theo quyÕt ®Þnh cña Toµ ¸n s¬ thÈm do c¸c bªn cho r»ng héi ®ång ®Þnh gi¸ th­êng ®Þnh gi¸ qu¸ thÊp tµi s¶n vµ khi chia lo¹i tµi s¶n nµy, Toµ ¸n th­êng c¨n cø vµo nhu cÇu cña c¸c bªn vÒ “ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanhvµ nghÒ nghiÖp ®Ó c¸c bªn cã ®iÒu kiÖn tiÕp tôc lao ®éng t¹o thu nhËp “. V× vËy khi bªn kh«ng cã nhu cÇu sÏ yªu cÇu Toµ ¸n ®Þnh gi¸ l¹i tµi s¶n. Thø s¸u: vÒ c«ng søc ®ãng gãp cña mçi bªn vµo khèi tµi s¶n chung còng cã nh÷ng bÊt ®ång. Khi Toµ ¸n cÊp s¬ thÈm c¨n cø vµo c«ng søc ®ãng gãp cña mçi bªn ®Ó cã thÓ ph©n chia tµi s¶n th­êng sÏ bÞ bªn cßn l¹i ph¶n øng kh«ng tèt vµ cho r»ng m×nh cÇn ph¶i ®­îc h­ëng sù c«ng b»ng (chia ®«i) khèi tµi s¶n ®ã. - §èi víi bÊt ®éng s¶n: Do viÖc qu¶n lý ®Êt ®ai cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn tr­íc khi luËt ®Êt ®ai n¨m 2003 ®­îc ban hµnh lµ kh«ng tèt v× vËy còng x¶y ra viÖc tranh chÊp quyÒn sö dông ®Êt rÊt nhiÒu. MÆt kh¸c n÷a do quyÒn sö dông ®Êt hiÖn nay còng rÊt cã gi¸ trÞ, nã thùc sù lín so víi tµi s¶n lµ ®éng s¶n v× vËy viÖc ph©n chia tµi s¶n lµ bÊt ®éng s¶n còng gÆp khã kh¨n. Cã mét sè nguyªn nh©n dÉn tíi viÖc tranh chÊp tµi s¶n lµ bÊt ®éng s¶n: Thø nhÊt: do nguån gèc cña l« ®Êt lµ kh«ng râ rµng. ë ®Þa ph­¬ng ®Æc biÖt lµ c¸c vïng n«ng th«n tr­íc kia th­êng cã viÖc chia ®Êt cho c¸c gia ®×nh cã con trai khi hä ch­a lËp gia ®×nh (tøc lµ chia ®Êt theo sè khÈu trong gia ®×nh dÆc biÖt lµ c¸c gia ®×nh cã con ®i bé ®éi) khi x©y dùng gia ®×nh sÏ ®­îc bè mÑ cho ra ë riªng vµ sö dông l« ®Êt ®ã vµ khi ®ã viÖc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ch­a ®­îc ®Æt ra. Khi hä ®­îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt th× sÏ ®øng tªn hai vî chång. V× vËy khi ly h«n ng­êi vî sÏ cã lý lÏ chøng minh r»ng ®ã lµ l« ®Êt nhµ n­íc cÊp cho hai vî chång cßn ng­êi chång sÏ chøng minh ®ã lµ l« ®Êt do bè mÑ m×nh ®Ó l¹i. Thø hai: viÖc x¸c ®Þnh c«ng søc ®ãng gãp cña mçi bªn vµo viÖc x¸c lËp c¸c c«ng tr×nh trªn l« ®Êt ®ã, viÖc ®Þnh gi¸ l« ®Êt kh«ng phï hîp víi thÞ tr­êng thùc tÕ. Thø ba: cã nhiÒu ng­êi thùc hiÖn c¸c giao dÞch bÊt ®éng s¶n kh«ng qua sù kiÓm so¸t cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn, khi vî chång ly h«n hä kh«ng thõa nhËn lµ ®· tham gia c¸c giao dÞch ®ã, v× vËy Toµ ¸n ®· quyÕt ®Þnh l« ®Êt ®ã lµ bÊt hîp ph¸p v× theo luËt ®Êt ®ai 2003, Toµ ¸n chØ gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ®Êt ®ai khi l« ®Êt ®ã cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt hoÆc c¸c giÊy tê kh¸c theo quy ®Þnh cña luËt ®Êt ®ai. 2.2. Mét sè vô ¸n ®iÓn h×nh: VÊn ®Ò chia tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n ®· ®­îc c¸c v¨n b¶n luËt vµ v¨n b¶n d­íi luËt quy ®Þnh mét c¸ch kh¸ cô thÓ vµ chi tiÕt, tuy nhiªn trong thùc tÕ nhiÒu khi c¸c c¬ quan chøc n¨ng còng ®· lóng tóng tr­íc c¸c vô viÖc thùc tÕ xÈy ra do c¸c sù viÖc nµy th­êng rÊt phøc t¹p, nhiÒu khi nã kh«ng trïng khíp víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Sau ®©y em xin nªu mét sè vô viÖc cñ thÓ t¹i n¬i thùc tËp ®Ó thÊy râ ®iÒu nµy. a. TrÝch ¸n sè 28/LHPT ngµy 08/11/2005. Nguyªn ®¬n: ChÞ TrÞnh ThÞ S¬n – sinh n¨m 1970 Tró qu¸n: Tæ 2 - khu II – ph­êng Ka Long – TX Mãng C¸i – Qu¶ng Ninh BÞ ®¬n: Anh NÞnh V¨n M¹nh – sinh n¨m 1971 §KHK: Tæ 2 – khu II – ph­êng Ka Long – TX Mãng C¸i – Qu¶ng Ninh Ng­êi b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña bÞ ®¬n: ¤ng Vò M¹nh Kh«i lµ LuËt s­ cña v¨n phßng luËt s­ Minh Thµnh thuéc §oµn luËt tØnh Qu¶ng Ninh. Ng­êi cã quyÒn lîi liªn quan: ChÞ Hoµng ThÞ §«ng - sinh n¨m 1955; ChÞ Vò Thuý An - sinh n¨m 1950; ChÞ Bïi ThÞ Thanh (tøc Bïi ThÞ §anh) - sinh n¨m 1975; ¤ng Lª §øc Ngäc - sinh n¨m 1952; Anh Ph¹m V¨n Tïng - sinh n¨m 1974; Anh NguyÔn §øc Dòng - sinh n¨m 1962. PhÇn tµi s¶n cña hai ng­êi nh­ sau: Hai ng­êi cã mét khèi tµi s¶n chung trÞ gi¸ kho¶ng h¬n 300.000.000®, ngoµi sè tµi s¶n hai ng­êi ®· thèng nhÊt, anh M¹nh chÞ S¬n cßn ch­a thèng nhÊt ®­îc sè tµi s¶n sau: - Theo chÞ S¬n, vî chång chÞ cßn mét thöa ®Êt sè 39 - l« 4 - x· H¶i Hoµ - Mãng C¸i. Héi ®ång ®Þnh gi¸ lµ 162.000.000®. Vµ hiÖn vî chång chÞ cßn nî Ng©n hµng N«ng NghiÖp Mãng C¸i 63.620.000®, nî anh NguyÔn §øc Dòng 110.000.000®. - Anh M¹nh th× l¹i cho r»ng thöa ®Êt sè 39 – l« 4 – x· H¶i Hoµ vî chång anh ®· b¸n cho anh Dòng tõ cuèi n¨m 2003, gi¸ b¸n 248.000.000®, vî chång anh Dòng ®· tr¶ ®­îc 158.000.000® , hiÖn vî chång anh Dung cßn nî vî chång anh 90.000.000®. VÒ sè tiÒn 63.620.000® nî Ng©n hµng N«ng NghiÖp, theo anh M¹nh Khai trong sè nµy cã 50.000.000® lµ vay hé anh Dòng, cßn 10.000.000® lµ vî chång anh sö dông. C¨n cø kho¶n 1 ®iÒu 89, ®iÒu 95 LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh; ®iÒu 467,468,471 kho¶n 1 Bé luËt D©n sù Toµ ¸n nh©n d©n TX Mãng C¸i quyÕt ®Þnh: - ChÊp nhËn ®¬n xin ly h«n cña chÞ S¬n. Cho chÞ S¬n ly h«n anh M¹nh. - VÒ tµi s¶n chung: + Giao anh M¹nh së h÷u mét ng«i nhµ cÊp 4 cã diÖn tÝch 58,50 m2 t¹i tæ 2 - khu II - ph­êng Ka Long - TX Mãng C¸i. (X©y trªn ®Êt cña «ng NÞnh Träng TiÕn lµ bè cña anh M¹nh) trÞ gi¸76.328.000® vµ 10.000.000® tiÒn b¸n xe m¸y tæng céng lµ 86.328.000®. Anh M¹nh cã ngh· vô thanh to¸n c¸c kho¶n nî sau: Tr¶ chÞ §«ng 9.600.000®, chÞ An 3.800.000®, anh Ngäc 743.000®, anh Tïng 1.594.000®, chÞ Thanh (tøc §anh) 1.500.000®, tr¶ tiÒn chªnh lÖch tµi s¶n, chi phÝ ®Þnh gi¸ tµi s¶n, tiÒn chªnh lÖch gi÷a sè nî vµ tµi s¶n cho chÞ S¬n 41.848.000® + Giao chÞ S¬n ®­îc quyÒn sö dông l« ®Êt sè 39 l« 4 - khu H¶i Hoµ - TX Mãng C¸i diÖn tÝch 90m2 trÞ gi¸ 162.000.000®. ChÞ S¬n cã nghÜa vô thanh to¸n c¸c kho¶n nî sau: Tr¶ anh Dòng 110.000.000®, tr¶ kho¶n tiÒn chÞ S¬n ph¶i vay ®Ó thanh to¸n nî ®Õn h¹n cña Ng©n hµng N«ng NghiÖp c¶ gèc lÉn l·i lµ 63.620.000®. Ngµy 27/09/2005 anh NÞnh V¨n M¹nh kh¸ng c¸o víi néi dung: « ®Êt sè 39 l« 4 - H¶i Hoµ - TX Mãng C¸i diÖn tÝch 90m2 anh vµ chÞ S¬n ®· b¸n cho anh Dòng tõ cuèi n¨m 2003 víi gi¸ b¸n lµ 248.000.000®, anh Dòng ®· tr¶ cho anh chÞ 158.000.000® hiÖn anh Dòng cßn nî vî chång anh 90.000.000® nh­ng Toµ ¸n s¬ thÈm l¹i b¸c bá b¶n hîp ®ång mua b¸n ®Êt nµy v× cho r»ng hîp ®ång kh«ng cã cã c«ng chøng vµ giao cho chÞ S¬n sö dông vµ buéc chi S¬n thanh to¸n cho anh Dòng 110.000.000® lµ v« lý. Ngoµi ra anh M¹nh cßn kh¸ng c¸o kh«ng chÊp nhËn viÖc chia tµi s¶n chung nh­ quyÕt ®Þnh cña b¶n ¸n s¬ thÈm. Sau khi nghiªn cøu c¸c tµi liÖu cã trong hå s¬ vô ¸n ®­îc thÈm tra t¹i phiªn toµ vµ c¨n cø vµo kÕt qu¶ tranh luËn t¹i phiªn toµ. Sau khi th¶o luËn vµ nghÞ ¸n, Héi ®ång xÐt xö xÐt thÊy: PhÇn tµi s¶n: T¹i phiªn toµ phóc thÈm anh M¹nh vÉn gi÷ nguyªn quan ®iÓm kh¸ng c¸o lµ thöa ®Êt sè 39 l« 4 – H¶i Hoµ - TX Mãng C¸i vî chång anh ®· b¸n cho anh vî chång anh Dòng chÞ Thoa vµo cuèi n¨m 2003 gi¸ b¸n 248.000.000®, vî chång anh Dòng chÞ Thoa ®· tr¶ 158.000.000® hiÖn cßn nî 90.000.000®, nay anh M¹nh yªu cÇu vî chång anh Dòng chÞ Thoa tr¶ nèt anh 90.000.000® th× anh se giao giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt vµ lµm thñ tôc chuyÓn nh­îng quyÒn quyÒn sö dông ®Êt cho vî chång anh Dòng chÞ Thoa. ChÞ S¬n th× cho r»ng, vî chång chÞ cã vay cña vî chång anh Dòng chÞ Thoa 110.000.000®, ®Ó lµm tin chÞ cã viÕt giÊy b¸n thöa ®Êt mµ anh M¹nh nãi trªn cho anh Dòng chÞ Thoa gi¸ b¸n lµ 248.000.000®, chÞ Thoa anh Dòng cã ký vµo giÊy b¸n ®Êt. Nay chÞ chÊp nhËn tr¶ l¹i 110.000.000® cho anh Dòng chÞ Thoa. Anh Dòng th× tr×nh bµy, vî chång anh kh«ng mua b¸n ®Êt víi vî chång chÞ S¬n anh M¹nh mµ chØ cho chÞ S¬n anh M¹nh vay 110.000.000® nay anh ®ßi l¹i 110.000.000®. Tuy nhiªn anh Dòng kh«ng ®­a ra ®­îc c¸c chøng cø nµo chøng minh cho viÖc vay m­în nµy, ®ång thêi t¹i buæi hoµ gi¶i ngµy 17/08/2005 ë Toµ ¸n nh©n d©n TX Mãng C¸i anh Dòng thõa nhËn cã mua b¸n ®Êt víi vî chång chÞ S¬n anh M¹nh víi gi¸ 248.000.000® ch­a lµm thñ tôc mµ míi viÕt tay víi nhau, hiÖn anh cßn nî 90.000.000®. Trong hå s¬ cã mét tê giÊy b¸n ®Êt cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña anh Dòng chÞ Thoa vµ anh M¹nh chÞ S¬n, anh Dòng còng thõa nhËn ch÷ ký trong giÊy b¸n ®Ê lµ ch÷ ký cña anh. Nh­ vËy chøng tá viÖc chuyÓn nh­îng quyÒn sö dông thöa ®Êt sè 39 gi÷a vî chång chÞ S¬n anh M¹nh víi vî chång anh Dòng chÞ Thoa lµ cã x¶y ra nh­ng hîp ®ång chuyÓn nh­îng nµy ch­a ®óng víi quy ®Þnh cña ®iÒu 691,707,708 Bé luËt d©n sù. V× vËy, Héi ®ång xÐt xö phóc thÈm xÐt thÊy: ViÖc chøng minh vµ thu thËp chøng cø kh«ng thÓ thùc hiÖn bæ sung ®­îc t¹i phiªn toµ. Bëi c¸c lÏ trªn, Héi ®ång xÐt xö quyÕt ®Þnh huû phÇn ph©n chia tµi s¶n cña b¶n ¸n ly h«n sè 20/HN&G§ - ST ngµy 20/09/2005 cña Toµ ¸n nh©n d©n thÞ x· Mãng C¸i. C¸c quyÕt ®Þnh kh¸c cña b¶n ¸n s¬ thÈm kh«ng bÞ kh¸ng c¸o kh¸ng nghÞ cã hiÖu lùc ph¸p luËt. ChuyÓn hå s¬ cho Toµ ¸n nh©n d©n thÞ x· Mãng C¸i gi¶i quyÕt l¹i phÇn tµi s¶n. Nh­ vËy qua ®©y cã thÓ thÊy, viÖc x¸c ®Þnh phÇn tµi s¶n cña mçi ng­êi khi ly h«n lµ rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p do kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c c¸c giao dÞch cña vî chång trong viÖc vay nî tõ nh÷ng ng­êi kh¸c cã vi ph¹m c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt hay kh«ng? C¸c giao dÞch ®ã cã v« hiÖu hay kh«ng? b. TrÝch ¸n sè 14/2006/LHPT ngµy 22/05/2006 Nguyªn ®¬n: ChÞ §µm ThÞ H­êng - sinh n¨m 1964 Tró t¹i: Tæ 3 - khu VÜnh Tuy 2 - M¹o Khª - §«ng TriÒu - Qu¶ng Ninh. BÞ ®¬n: Anh TrÇn Trung T¹i - sinh n¨m 1959 T¹m tró: Tæ 3 - khu VÜnh Tuy 2 - M¹o Khª - §«ng TriÒu - Qu¶ng Ninh. Ng­êi cã quyÒn lîi nghÜa vô liªn quan: Chi nh¸nh ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu – Kinh M«n – H¶i D­¬ng. PhÇn tµi s¶n cña c¸c ®­¬ng sù nh­ sau: ChÞ H­êng vµ anh T¹i x¸c nhËn cã nh÷ng tµi s¶n chung sau: - 01 ng«i nhµ ba tÇng x©y trªn diÖn tÝch 115m2 ®Êt ë tæ 3- khu VÜnh Tuy 2 - M¹o Khª - §«ng TriÒu. Gi¸ trÞ c¶ nhµ vµ ®Êt lµ 800.000.000 ®. §· cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt (hiÖn Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu ®ang gi÷); 01 thöa ®Êt cã diÖn tÝch 100m2 t¹i xãm Lµng Trong-T©n D­¬ng-Thuû Nguyªn-H¶i Phßng, gi¸ trÞ 450.000.000®. §· cã giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt (hiÖn Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu ®ang gi÷); 01 m¸y xóc cò nh·n hiÖu SOLAR200W, gi¸ trÞ 150.000.000 ®; 116.000.000® tiÒn cæ phiÕu t¹i C«ng ty cæ phÇn bao b× Hoµng Th¹ch (sè cæ phiÕu nµy chÞ H­êng ®ang gi÷). VÒ c¸c kho¶n nî: chÞ H­êng anh T¹i x¸c nhËn cã c¸c kho¶n nî chung víi tæng c¸c kho¶n nî lµ 838.307.500® (t¸m tr¨m ba t¸m triÖu ba tr¨m linh b¶y ngµn n¨m tr¨m ®ång). Nî chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu 361.507.000® (c¶ hai hîp ®ång); anh Hoµng ThÕ Linh 260.000.000®; anh TrÇn V¨n ViÓn 100.000.000®; chÞ Bïi ThÞ Linh N¨m 15.500.000®; C«ng ty s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng QuyÕt TiÕn 20.000.000®; anh Phan TiÕn Dòng 2.194.500®; chÞ Hoµng ThÞ Thu Hµ 12.000.000®; anh NguyÔn M¹nh Hµ 4.200.000®; vî chång chÞ Bïi ThÞ §iÖp anh Ph¹m §×nh Ninh 11.900.000 ®; anh Ng« Quang TrÝ 2.870.000®; chÞ Bïi ThÞ Kim Oanh 3.636.000®; chÞ Ng« ThÞ Minh 23.000.000®; anh NguyÔn §×nh Kh«i 7.000.000®; anh TrÇn V¨n Hïng 7.000.000® vµ nî vî chång chÞ NguyÔn ThÞ H­¬ng anh NguyÔn §×nh T¸m 7.500.000®. Quan ®iÓm cña Ng©n hµng t¹i v¨n b¶n ®Ò nghÞ ngµy 19/12/2005, nhÊt trÝ ®Ó anh T¹i tr¶ nî gèc vµ l·i cña hîp ®ång tÝn dông sè 04050046/H§TD ngµy 29/03/2004; chÞ H­êng tr¶ gèc vµ l·i cña hîp ®ång tÝn dông sè 04050119/H§TD ngµy 23/09/2004. Vµ Ng©n hµng kh«ng tham gia tè tông t¹i toµ ¸n nh©n d©n huyÖn §«ng TriÒu. Quan ®iÓm cña c¸c chñ nî cßn l¹i ®Òu thõa nhËn anh T¹i chÞ H­êng cã nî hä sè tiÒn nh­ trªn. Vµ c¸c ng­êi nµy ®Òu x¸c ®Þnh ®©y lµ viÖc nî c¸ nh©n tù ®ßi kh«ng yªu cÇu toµ ¸n gi¶i quyÕt. Víi néi dung trªn toµ ¸n nh©n d©n huyÖn §«ng TriÒu c¨n cø LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh, Bé luËt tè tông d©n sù quyÕt ®Þnh vÒ phÇn tµi s¶n nh­ sau: - ChÞ H­êng ®­îc quyÒn së h÷u toµn bé cæ phiÕu t¹i C«ng ty cæ phÇn bao b× Hoµng Th¹ch trÞ gi¸ 116.000.000® vµ ®­îc quyÒn sö dông thöa ®Êt 100m2 t¹i xãm Lµng Trong-x· T©n D­¬ng-Thuû Nguyªn-TP.H¶i Phßng. - Anh T¹i ®­îc quyÒn së h÷u ng«i nhµ ba tÇng x©y dùng trªn diÖn tÝch ®Êt ë 115m2 t¹i khu VÜnh Tuy 2- M¹o Khª-§«ng TriÒu-Qu¶ng Ninh vµ 01 m¸y xóc SOLAR200W. C«ng nhËn sù tho¶ thuËn cña c¸c ®­¬ng sù vÒ nghÜa vô tr¶ nî nh­ sau: - ChÞ H­êng chÞu tr¸ch nhiÖm tù tr¶ nî Chi Nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu lµ 172.820.000® tiÒn gèc vµ sè tiÒn l·i t­¬ng øng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm tr¶ hÕt nî. - Anh T¹i chÞu tr¸ch nhiÖm tr¶ nî toµn bé sè nî cßn l¹i gåm nî cña chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu lµ 188.687.000® tiÒn gèc vµ sè tiÒn l·i t­¬ng øng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm tr¶ hÕt nî. Vµ nî cña anh Hoµng ThÕ Linh, anh TrÇn V¨n ViÓn, chÞ Bïi ThÞ Linh N¨m, C«ng ty s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng QuyÕt TiÕn, anh Phan TiÕn Dòng, chÞ Hoµng ThÞ Thu Hµ, anh NguyÔn M¹nh Hµ, vî chång chÞ §iÖp anh Ninh, anh Ng« Quang TrÝ, chÞ Bïi ThÞ Kim Oanh, anh NguyÔn §×nh Kh«i, chÞ Ng« ThÞ Minh, anh TrÇn V¨n Hïng, vî chång chÞ H­¬ng anh T¸m. Ngµy 28/03/2006 , anh TrÇn Trung T¹i kh¸ng c¸o víi néi dung: chÞ H­êng ®­îc së h÷u phÇn tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín h¬n anh ®­îc së h÷u lµ 100.000.000®, do vËy anh yªu cÇu chia ®«i sè tiÒn nµy, anh ph¶i ®­îc së h÷u tiÕp 50.000.000 ®ång. Ngµy 08/05/2006, anh T¹i cã ®¬n bæ sung xin ®­îc chia ®«i sè tiÒn cæ phiÕu. VÒ phÇn l·i cæ phiÕu n¨m 2005 trªn sè tiÒn gèc cæ phÇn 116.000.000® lµ 17.400.000® (l·i 15%/n¨m) anh yªu cÇu chia ®«i, anh ®­îc së h÷u 8.700.000®. Anh ®Ò nghÞ toµ ¸n buéc chÞ H­êng ph¶i thanh to¸n 02 kho¶n tiÒn trªn nh­ sau: ChÞ H­êng ph¶i thanh to¸n cho anh NguyÔn §×nh Kh«i 7.000.000® vµ chÞ Ng« ThÞ Minh 23.000.000®, thanh to¸n tiÒn chªnh lÖch cho anh lµ 20.000.000®. Vµ ph¶i thanh to¸n cho anh sè tiÒn l·i cæ phiÕu lµ 8.700.000®. Nh­ vËy c¸c bªn ®· tho¶ thuËn ®­îc nghÜa vô thanh to¸n vÒ mét sè kho¶n c«ng nî víi nhau. Tuy nhiªn hä l¹i kh«ng thèng nhÊt vÒ viÖc chia tµi s¶n chung cña vî vµ chång do gi¸ trÞ tµi s¶n lµ rÊt lín ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn lîi Ých kinh tÕ cña c¸c bªn ®Æc biÖt lµ phÇn nhµ ®Êt. Do vËy, ®· dÉn ®Õn tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång. Sau khi nghiªn cøu c¸c tµi liÖu cã trong hå s¬ vô ¸n ®­îc thÈm tra t¹i phiªn toµ vµ c¨n cø vµo kÕt qu¶ tranh luËn t¹i phiªn toµ. Sau khi th¶o luËn vµ nghÞ ¸n Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh quyÕt ®Þnh: ChÊp nhËn mét phÇn kh¸ng c¸o cña anh TrÇn Trung T¹i vµ söa b¶n ¸n s¬ thÈm vÒ tµi s¶n nh­ sau: Chia ®«i sè tiÒn cæ phiÕu mµ chÞ H­êng ®ang qu¶n lý. ChÞ H­êng ph¶i cã nghÜa vô giao cho anh T¹i 58.000.000 ® tiÒn cæ phiÕu øng víi tõng lo¹i cæ phiÕu. - Anh T¹i ®­îc quyÒn së h÷u ng«i nhµ ba tÇng g¾n liÒn víi thöa ®Êt 115m2 ®Êt ë t¹i khu VÜnh Tuy 2-M¹o Khª-§«ng TriÒu-Qu¶ng Ninh theo nh­ giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt mµ UBND huyÖn §«ng TriÒu cÊp cho hé anh T¹i chÞ H­êng ngµy 19/07/2004. Vµ anh T¹i cßn ®­îc së h÷u chiÕc m¸y xóc b¸nh lèp biÓn kiÓm so¸t 29LA-0060 nh·n hiÖu SOLAR vµ 58.000.000® tiÒn cæ phiÕu. Tæng céng anh T¹i ®­îc së h÷u 1.008.000.000®. Anh T¹i chÞu tr¸ch nhiÖm tr¶ nî toµn bé sè nî gåm nî cña chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu lµ 188.687.000 ® tiÒn gèc vµ sè tiÒn l·i t­¬ng øng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm tr¶ hÕt nî. Vµ nî cña nh÷ng ng­êi nh­ ¸n s¬ thÈm ®· tuyªn. Anh T¹i ph¶i thanh to¸n cho chÞ H­êng 40.000.000® tiÒn mÆt. - ChÞ H­êng ®­îc quyÒn sö dông thöa ®Êt 100m2 t¹i xãm Lµng Trong-x· T©n D­¬ng-Thuû Nguyªn-TP.H¶i Phßng vµ ®­îc quyÒn së h÷u 58.000.000® cæ phiÕu t¹i C«ng ty cæ phÇn bao b× Hoµng Th¹ch, cïng víi 40.000.000® anh T¹i thanh to¸n. ChÞ H­êng chÞu tr¸ch nhiÖm tr¶ nî Chi Nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng NhÞ ChiÓu lµ 172.820.000® tiÒn gèc vµ sè tiÒn l·i t­¬ng øng tÝnh ®Õn thêi ®iÓm tr¶ hÕt nî. Trong vô ¸n nµy anh T¹i vµ chÞ H­êng ®Òu kh«ng ®­a ra mét chøng cø nµo chøng minh ai cã nhiÒu c«ng søc ®ãng gãp h¬n trong khèi tµi s¶n chung do vËy ®· dÉn ®Õn viÖc kh¸ng c¸o cña anh T¹i vÒ viÖc chÞ H­êng ®­îc së h÷u khèi tµi s¶n lín h¬n cña anh. Qua ®ã cho chóng ta thÊy viÖc x¸c ®Þnh c«ng søc ®ãng gãp cña c¸c bªn trong khèi tµi s¶n chung cña vî chång lµ rÊt khã kh¨n. Bëi kh«ng bªn nµo ®­a ra ®­îc chøng cø chøng minh m×nh ®ãng gãp nhiÒu h¬n vµo khèi tµi s¶n chung. MÆt kh¸c do khèi tµi s¶n chung lµ rÊt lín nªn c¸c bªn ®Òu muèn së h÷u phÇn nhiÒu nh»m ®¶m b¶o vÒ mÆt kinh tÕ sau khi ly h«n. phÇn IV: nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ I.NhËn xÐt chung. 1.VÒ ­u ®iÓm. 1.1.§èi víi c«ng t¸c xÐt xö d©n sù. Nh×n chung, c«ng t¸c gi¶i quyÕt c¸c lo¹i ¸n cña toµ ¸n tØnh ®¹t kÕt qu¶ tèt. C¸c ®ång chÝ thÈm ph¸n, th­ ký ®· nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, phÊn ®Êu hoµn thµnh tèt c¸c nhiÖm vô t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong c¸c mÆt c«ng t¸c: nh­ trong qu¸ tr×nh thô lý, gi¶i quyÕt c¸c vô ¸n, thùc hiÖn c¸c thñ tôc tè tông, coi träng viÖc tranh tông t¹i phiªn toµ. C¸c chØ tiªu c«ng t¸c xÐt xö ®Òu ®¹t vµ v­ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra. ChÊt l­îng xÐt xö ®­îc n©ng lªn râ rÖt, quyÒn cña c¸c ®­¬ng sù ®­îc ®¶m b¶o, tû lÖ c¸c b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh bÞ huû, söa do lçi chñ quan cña thÈm ph¸n ®· gi¶m so víi n¨m tr­íc. Nh×n chung viÖc ®æi míi thñ tôc xÐt hái vµ tranh luËn t¹i c¸c phiªn toµ s¬ thÈm vµ phóc thÈm trªn c¬ së ph¸p luËt tè tông vµ theo tinh thÇn c¶i c¸ch t­ ph¸p ®­îc triÓn khai s©u réng vµ thùc hiÖn nghiªm tóc. C«ng t¸c tæng kÕt thùc tiÔn xÐt xö, x©y dùng vµ h­íng dÉn ¸p dông thèng nhÊt ph¸p luËt ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n so víi n¨m tr­íc. Toµ ¸n tØnh ®· tÝch cùc phèi hîp víi c¸c cÊp, c¸c ngµnh tæ chøc tuyªn truyÒn gi¸o dôc ph¸p luËt cho nh©n d©n, gãp phÇn phôc vô cã hiÖu qu¶ nhiÖm vô chÝnh trÞ cña ®Þa ph­¬ng. 1.2. Trong tæ chøc bé m¸y, ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc T×nh tr¹ng thiÕu thÈm ph¸n ë toµ ¸n c¸c cÊp ®Æc biÖt lµ cÊp huyÖn ®· ®­îc kh¾c phôc tõng b­íc. ViÖc t¨ng thÈm quyÒn cho toµ ¸n cÊp huyÖn ®­îc thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹nh lé tr×nh ®Ò ra. C«ng t¸c ®µo t¹o, båi d­ìng tËp huÊn nghiÖp vô cho c¸n bé, thÈm ph¸n, héi thÈm toµ ¸n tiÕp tôc ®­îc ®Èy m¹nh. ViÖc ®iÒu ®éng biÖt ph¸i thÈm ph¸n ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng qu¸ t¶i c¸c vô ¸n ë mét sè toµ ¸n cÊp huyÖn thÞ vµ ë c¸c tØnh vïng s©u vïng xa kh¸c ®­îc thùc hiÖn kh¸ kÞp thêi. C«ng t¸c thi ®ua khen th­ëng, kiÓm tra, thanh tra vµ c¸c mÆt c«ng t¸c kh¸c ®­îc quan t©m thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n. 1.3.§èi víi c«ng t¸c gi¸m ®èc kiÓm tra vµ thi hµnh ¸n d©n sù. Trong c¸c n¨m 2005-2006 toµ ¸n tØnh tæ chøc kiÓm tra c«ng t¸c xÐt xö vµ thi hµnh ¸n d©n sù ®¹t 100% kÕ ho¹ch ®Ò ra. Qua kiÓm tra ®· kÕt luËn ®¸nh gi¸ nh÷nh ­u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm cña tõng ®¬n vÞ cã t¸c dông kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt, vi ph¹m, ®ång thêi n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé, thÈm ph¸n toµ ¸n c¸c cÊp. ViÖc thùc hiÖn uû th¸c t­ ph¸p ®· ®­îc lµm chÆt chÏ h¬n vµ ®óng víi h­íng dÉn cña Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao vµ Bé T­ ph¸p. 2. VÒ nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n 2.1. Nh÷ng tån t¹i. Trong c¸c n¨m 2005-2006 cßn tån t¹i ng÷ng thiÕu sãt nh­: vi ph¹m thñ tôc tè tông, nghiªn cøu hå s¬ ®¸nh gi¸ chøng cø ch­a toµn diÖn… viÖc c¶i söa cña cÊp phóc thÈm ®èi víi cÊp s¬ thÈm cã tr­êng hîp ch­a chuÈn x¸c. Tû lÖ c¸c b¶n ¸n, quyÕt ®Þnh cña toµ ¸n bÞ huû, söa ®æi do lçi chñ quan cña thÈm ph¸n vÉn cßn. ChÊt l­îng mét sè phiªn toµ cßn thÊp, viÖc tæ chøc phiªn toµ tuy cã ®æi míi nh­ng vÉn ch­a ®¸p øng yªu cÇu cña c¶i c¸ch t­ ph¸p, ®Æc biÖt lµ trong phÇn tranh tông t¹i phiªn toµ. Tr×nh ®é n¨ng lùc vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña mét sè c¸n bé c«ng chøc toµ ¸n cßn h¹n chÕ. 2.2. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i: C«ng t¸c chØ ®¹o vµ tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô xÐt xö ch­a chñ ®éng ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®ñ m¹nh vµ kiªn quyÕt hoÆc ®Ò xuÊt víi toµ ¸n cÊp trªn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng xÐt xö. C«ng t¸c tæng kÕt thùc tiÔn xÐt xö vµ h­íng dÉn ¸p dông thèng nhÊt ph¸p luËt ch­a ®¸p øng nhu cÇu thùc tiÔn xÐt xö. Nh÷ng quy ®Þnh míi trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn c«ng t¸c xÐt xö ch­a ®­îc h­íng dÉn kÞp thêi. Tr×nh ®é n¨ng lùc chuyªn m«n nghiÖp vô vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong c«ng t¸c cña mét bé phËn c¸n bé c«ng chøc tßa ¸n cßn h¹n chÕ ch­a ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng t¸c xÐt xö vµ c¶i c¸ch t­ ph¸p. C«ng t¸c tæ chøc c¸n bé ë toµ ¸n tØnh thùc hiÖn ch­a tèt nªn kh«ng xö lý kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò. VÒ kiÕn thøc ph¸p luËt cña mét sè héi thÈm nh©n d©n tham gia xÐt xö vÉn cßn h¹n chÕ, t¸c phong trong khi xÐt xö ch­a nghiªm tóc. HÖ thèng ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn nªn th­êng xuyªn cã sù söa ®æi, bæ sung. Mét sè quy ®Þnh trong mét sè v¨n b¶n ph¸p luËt ch­a phï hîp víi thùc tiÔn nªn rÊt khã kh¨n trong viÖc ¸p dông. Trong c¬ chÕ qu¶n lý còng ®· xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng bu«ng láng qu¶n lý vµ gi¶m sót vÒ ý thøc tæ chøc kû luËt. ViÖc xö lý ®èi víi c¸n bé, thÈm ph¸n yÕu kÐm hoÆc cã sai ph¹m trong c«ng t¸c nghiÖp vô ch­a nghiªm, ch­a chÝnh x¸c. ý thøc t«n träng ph¸p luËt, phèi hîp c«ng t¸c víi toµ ¸n cña mét sè c¬ quan Nhµ n­íc, tæ chøc x· héi vµ c«ng d©n ch­a cao nªn chËm tr¶ lêi yªu cÇu cung cÊp tµi liÖu hoÆc tr¶ lêi yªu cÇu x¸c minh cña toµ ¸n nªn còng lµm kÐo dµi viÖc gi¶i quyÕt vô ¸n. Ngoµi ra, cßn mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan vÒ c¬ së vËt chÊt, ®iÒu kiÖn lµm viÖc. MÆc dï ®©y kh«ng ph¶i lµ nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu nªn còng gãp phÇn h¹n chÕ ®Õn kÕt qu¶, chÊt l­îng c«ng t¸c cña toµ ¸n tØnh. II. KiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt. ViÖc chia tµi s¶n cña vî chång khi ly h«n lµ vÊn ®Ò phøc t¹p, th­êng cã nhiÒu tranh chÊp x¶y ra gi÷a vî chång khi ly h«n vµ gÆp nhiÒu v­íng m¾c khi xÐt xö nh÷ng n¨m qua ë n­íc ta. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña x· héi, kÐo theo nh÷ng quan niÖm vÒ lèi sèng dÉn tíi m©u thuÉn trong cuéc sèng gia ®×nh lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n vÒ sè vô ¸n ly h«n trong thêi gian võa qua t¨ng nhanh. Còng t¹i toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh trong nh÷ng n¨m qua c¸c vô ¸n ly h«n ngµy cµng t¨ng. Qua thùc tÕ nghiªn cøu viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong c¸c ¸n kiÖn ly h«n ë ®Þa ph­¬ng vµ nh÷ng tån t¹i nªu trªn, c¸ nh©n em xin ®­îc ®Ò xuÊt nh÷ng kiÕn nghÞ nh­ sau: 1.Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao chÊt l­îng xÐt xö cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh trong gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång. Trong thêi gian, ho¹t ®éng xÐt xö c¸c vô ¸n h«n nh©n vµ gia ®×nh còng nh­ c¸c tranh chÊp vÒ tµi s¶n gi÷a vî vµ chång cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh vµ c¸c toµ ¸n cÊp huyÖn, thÞ x·, thµnh phè thuéc tØnh ®· cã sù tiÕn bé v­ît bËc, chÊt l­îng xÐt xö ngµy mét n©ng cao. Tuy nhiªn, trong thùc tiÔn xÐt xö cña toµ ¸n tØnh còng nh­ c¸c toµ ¸n cÊp huyÖn vÉn cßn nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c vµ thiÕu sãt mang tÝnh kh¸ch quan hoÆc chñ quan. §Ó kh¾c phôc hiÖn t­îng nµy, theo em cÇn tiÕn hµnh ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p sau: - T¨ng c­êng ®éi ngò thÈm ph¸n chuyªn tr¸ch gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vÒ h«n nh©n vµ gia ®×nh. - CÇn ®Æc biÖt chó träng ®Õn ho¹t ®éng ®Õn ho¹t ®éng xÐt xö vµ chÊt l­îng chuyªn m«n, nghiÖp vô cña ®éi ngò thÈm ph¸n ë toµ ¸n nh©n d©n cÊp huyÖn. Kiªn quyÕt kh¾c phôc c¸c yÕu kÐm khuyÕt ®iÓm, n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ c«ng t¸c xÐt xö, tËp trung x©y dùng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc tßa ¸n trong s¹ch, ®ñ n¨ng lùc tr×nh ®é chuyªn m«n. TiÕp tôc thùc hiÖn nghiªm chØ thÞ 01 ngµy 7/2/2003 cña Ch¸nh ¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao vÒ viÖc n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, c«ng chøc tßa ¸n ®Æc biÖt lµ thÈm ph¸n vµ ng­êi ®øng ®Çu c¬ quan, ®¬n vÞ trong c«ng t¸c xÐt xö, g¾n quyÒn h¹n víi tr¸ch nhiÖm cña thÈm ph¸n vµ l·nh ®¹o toµ ¸n c¸c cÊp. - Trong c«ng t¸c xÐt xö c¸c vô ¸n vÒ tranh chÊp tµi s¶n gi÷a vî vµ chång toµ ¸n cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi ViÖn kiÓm s¸t, C«ng an vµ tranh thñ sù ®ång t×nh, ñng hé gióp ®ì cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó cã nh÷ng b¶n ¸n c«ng b»ng ®¶m b¶o vÒ mÆt quyÒn lîi cho c¸c ®­¬ng sù. Th«ng qua ®ã tuyªn truyÒn phæ biÕn ph¸p luËt vµ n©ng cao ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt cña nh©n d©n. - Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao cÇn ®Þnh kú ban hµnh c¸c tËp hîp ¸n ®iÓn h×nh ®Ó toµ ¸n cÊp d­íi häc tËp vµ rót kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng xÐt xö, còng nh­ phôc vô cho c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, tiÕn tíi x©y dùng c¸c tËp ¸n lÖ vÒ h«n nh©n vµ gia ®×nh. - CÇn thµnh lËp mét tæ chøc ®Þnh gi¸ tµi s¶n thèng nhÊt. - CÇn t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n cã thÈm quyÒn trong viÖc gióp ®ì, hç trî toµ ¸n nh©n d©n tØnh còng nh­ toµ ¸n nh©n d©n cÊp huyÖn vÒ chuyªn m«n, cung cÊp th«ng tin chøng cø, tµi liÖu liªn quan ®Õn c«ng t¸c gi¶i quyÕt ¸n, ®¶m b¶o viÖc xÐt xö ®óng ph¸p luËt, kÞp thêi. Toµ ¸n cÇn ph¶i hÕt søc thËn träng, tØ mØ khi ¸p dông c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m ®¶m b¶o b¶n ¸n cña toµ ¸n ®­a ra lµ c«ng b»ng hîp t×nh hîp lý ®¶m b¶o quyÒn lîi cña c¸c ®­¬ng sù . CÇn ph¶i kiÓm ®iÓm rót kinh nghiÖm kÞp thêi ®èi víi nh÷ng b¶n ¸n xö kh«ng ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ h­íng dÉn cña Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao. NhiÒu v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn c«ng t¸c xÐt xö cÇn ®­îc ban hµnh h­íng dÉn kÞp thêi trong ®ã cã c¸c v¨n b¶n phôc vô cho c«ng t¸c héi nhËp quèc tÕ. CÇn phæ biÕn cho c¸c thÈm ph¸n biÕt râ vÒ c¸c v¨n b¶n ®ã nhÊt lµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn WTO, luËt ph¸p quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn tèt trong viÖc xÐt xö c¸c vô ¸n vÒ tranh chÊp tµi s¶n gi÷a vî vµ chång cã yÕu tè n­íc ngoµi. 2. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông chÕ ®Þnh tµi s¶n gi÷a vî vµ chång trong ®êi sèng x· héi t¹i tØnh Qu¶ng Ninh. ChÕ ®Þnh tµi s¶n cña vî vµ chång trong luËt h«n nh©n vµ gia ®×nh ®· gãp phÇn thùc hiÖn môc tiªu: X©y dùng gia ®×nh Êm no, b×nh ®¼ng, tiÕn bé h¹nh phóc, bÒn v÷ng. Tuy nhiªn, viÖc ¸p dông chÕ ®Þnh nµy trªn thùc tÕ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n mµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n lµ sù hiÓu biÕt cña nh©n d©n vÒ chÕ ®Þnh nµy vµ vai trß cña ng­êi phô n÷ trong gia ®×nh cßn h¹n chÕ. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ¸p dông chÕ ®Þnh tµi s¶n cña vî vµ chång trong ®êi sèng x· héi theo em cÇn chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: - T¹o c¸c c¬ së kinh tÕ, x· héi ®¶m b¶o ng­êi vî b×nh ®¼ng víi ng­ßi chång vÒ quyÒn së h÷u tµi s¶n trong gia ®×nh. - KÕt hîp chÆt chÏ c¸c biÖn ph¸p tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vÒ ph¸p luËt ®Ó xo¸ bá thãi quen cña vî chång kh«ng lµm b»ng chøng hoÆc kh«ng coi träng c¸c ®iÒu kiÖn vÒ néi dung, h×nh thøc cña c¸c v¨n b¶n lµm bµng chøng ®ã trong viÖc x¸c lËp, thùc hiÖn, chÊm døt c¸c giao dÞch d©n sù liªn quan ®Õn tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín cña gia ®×nh. - T¨ng c­êng vµ ®æi míi c«ng t¸c phæ biÕn, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, ph¸p luËt h«n nh©n vµ gia ®×nh cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, ®oµn thÓ./. danh môc Tµi liÖu tham kh¶o V¨n b¶n ph¸p luËt: - Bé luËt d©n sù cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - Bé luËt tè tông d©n sù cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. - NghÞ ®Þnh sè 70/2001/N§ - CP ngµy 03/10/2001 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. - NghÞ quyÕt sè 02/2000/NQ – H§TP ngµy 23/12/2000 cña Héi ®ång ThÈm ph¸n Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao h­íng dÉn ¸p dông mét sè quy ®Þnh cña LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh n¨m 2000. - Ph¸p lÖnh thi hµnh ¸n d©n sù n¨m 2004 cña UBTVQH ngµy 14 th¸ng 01 n¨m 2004. - ChØ thÞ sè 69 ngµy 24 th¸ng 12 n¨m 1979 cña TANDTC vÒ viÖc ®¶m b¶o chç ë cho c¸c ®­¬ng sù sau khi ly h«n. T­ liÖu tham kh¶o: - Gi¸o tr×nh LuËt d©n sù cña tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. - Gi¸o tr×nh LuËt tè tông d©n sù cña tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. - Gi¸o tr×nh LuËt h«n nh©n vµ gia ®×nh cña tr­êng §¹i häc LuËt Hµ Néi. T­ liÖu thùc tiÔn: - B¸o c¸o tham luËn vÒ c«ng t¸c xÐt xö ¸n d©n sù n¨m 2005 vµ mét sè kiÕn nghÞ cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. - B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2005 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2006 cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. - B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c n¨m 2006 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2007 cña toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh. - B¶n ¸n sè 28/2005/LHPT ngµy 08/11/2005, thô lý sè 25/2005/HNG§ - PT ngµy 06/11/2005 cña Tßa ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh, gi÷a nguyªn ®¬n lµ chÞ TrÞnh ThÞ S¬n vµ bÞ ®¬n lµ anh NÞnh V¨n M¹nh. - B¶n ¸n sè 14/2006/LHPT ngµy 22/05/2006, thô lý sè 11/LHPT ngµy 26/04/2006 cña Toµ ¸n nh©n d©n tØnh Qu¶ng Ninh, gi÷a nguyªn ®¬n lµ chÞ §µm ThÞ H­êng vµ bÞ ®¬n anh TrÇn Trung T¹i. C¸c tµi liÖu kh¸c: - T¹p chÝ toµ ¸n nh©n d©n; t¹p chÝ luËt häc; t¹p chÝ khoa häc ph¸p luËt, t¹p chÝ d©n chñ vµ ph¸p luËt; t¹p chÝ nhµ n­íc vµ ph¸p luËt; b¸o h¹nh phóc gia ®×nh; b¸o gia ®×nh vµ x· héi…