Đề tài Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty xây dựng và lắp máy điện nước số 3 – tổng công ty cơ khí xây dựng - Bộ xây dựng

to¸n c«ng nî c«ng tr×nh vµo m¸y vi tÝnh, lªn nhËt k‎Ý chung, m¸y tÝnh sÏ lªn sæ c¸i theo ch­¬ng tr×nh ®· ®­îc ®Þnh tr­íc . Sæ c¸i tµi kho¶n M· tµi kho¶n : 622 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 Ngµy ghi sæ Ngµy chøng tõ Sè CT DiÔn gi¶i TK §¦ Sè tiÒn ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 31/03/2001 31/03/2001 01KT P.§.TiÕn- CT Hµ Giang 3388 70.208.000 70.208.000 31/03/2001 31/03/2001 01KT Chi phÝ TTCT Hµ Giang 1541 70.208.000 ………… 30/06/2001 30/06/2001 09KT P.h.Kú- CT §HAN 141 230.000.000 230.000.000 30/06/2001 30/06/2001 09KT Chi phÝ TTCT §HAN 1541 230.000.000 ………….. 31/12/2001 31/12/2001 14KT N.V.ChÝn- CT X· H÷u Hoµ 141 163.000.000 163.000.000 31/12/2001 31/12/2001 14KT 1541 163.000.000 ………… Tæng sè PS D­ cuèi kú Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 15 2.3 H¹ch to¸n chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Trong thi c«ng x©y l¾p ngµy nay, m¸y thi c«ng lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh thi c«ng chÕ t¹o s¶n phÈm, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, rót ng¾n thêi gian thi c«ng, ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh . M¸y mãc sö dông cho thi c«ng gåm rÊt nhiÒu chñng lo¹i ; m¸y xóc, m¸y ñi, m¸y ®Çm, m¸y trén bª t«ng, m¸y vËn th¨ng… Do gi¸ trÞ cña m¸y thi c«ng lín, cã nh÷ng lo¹i chØ ®­îc dïng cho nh÷ng c«ng viÖc rÊt ®Æc thï, kh«ng phæ biÕn do ®ã c«ng ty chØ trang bÞ nh÷ng m¸y mãc th­êng xuyªn dïng phï hîp víi ®iÒu kiÖn , kh¶ n¨ng cña c«ng ty . Cßn l¹i ®a sè tr­êng hîp khi cÇn m¸y thi c«ng c¸c tæ, ®éi sÏ tiÕn hµnh thuª m¸y thi c«ng, cã thÓ lµ thuª néi bé hoÆc thuª ngoµi. Chi phÝ vËn hµnh m¸y thi c«ng cña c«ng ty còng nh­ chi phÝ thuª m¸y thi c«ng ®Òu ®­îc kÕ to¸n c«ng ty h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n 623, cô thÓ c«ng ty dïng tµi kho¶n 6234 “chi phÝ m¸y’ . Chi phÝ m¸y ®­îc tÝnh trùc tiÕp cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, nÕu kh«ng tÝnh trùc tiÕp ®­îc sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ m¸y cho c«ng tr×nh theo gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh . Do c«ng ty tiÕn hµnh kho¸n gän khèi l­îng x©y l¾p cho c¸c ®éi thi c«ng nªn c¸c ®éi sÏ tù thuª m¸y, hay tÝnh to¸n , chi tr¶ c¸c chi phÝ m¸y ph¸t sinh t¹i c«ng tr×nh , sau ®ã cuèi th¸ng hoµn l¹i chøng tõ chi phÝ m¸y lªn phßng kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n . * Víi m¸y thi c«ng cña doanh nghiÖp : Nh©n viªn kinh tÕ ®éi cã tr¸ch nhiÖm lËp b¶ng kª chi phÝ ch¹y m¸y trong qu¸ tr×nh thi c«ng . §èi víi nh÷ng m¸y cã chi phÝ ph¸t sinh lín, mËt ®é th­êng xuyªn sÏ ®­îc lËp b¶ng kª riªng, ®èi víi nh÷ng m¸y chi phÝ ph¸t sinh nhá, Ýt kho¶n môc sÏ ®­îc lËp chung theo mÉu B¶ng kª chi phÝ ch¹y m¸y M¸y xóc C«ng tr×nh : hÖ thèng n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ quÝ IV n¨m 2001 Chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng H§ 108110 22/11/01 Mua dÇu 325.00 H§ 211314 24/11/01 B¶o d­ìng Supap 1.200.000 H§212132 02/12/01 Thay b¹t che 90.000 ……………… Céng 1.658.000 BiÓu sè 16 Cuèi mçi quÝ kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch kh¸u hao m¸y thi c«ng tÝnh vµo chi phÝ m¸y thi c«ng, tû lÖ trÝch víi mçi lo¹i m¸y thi c«ng ®­îc ®¨ng k‎ý tr­íc víi c¬ quan thuÕ , côc qu¶n lý‎ vèn, tµi s¶n . Chi phÝ khÊu hao ®­îc ph©n bæ cho c«ng tr×nh theo gi¸ dù to¸n cña c«ng tr×nh . B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao th¸ng 11/2001 §vt :1000 ® ChØ tiªu Tû lÖ K.H N¬i s.d Toµn c.ty 623 627 627 Ng. Gi¸ Møc K.H I. Sè khÊu hao ®· trÝch th¸ng tr­íc 9.583.708 153.270 97.180 46.270 9.821 II. Sè khÊu hao t¨ng trong th¸ng III. Sè khÊu hao gi¶m trong th¸ng IV. Sè khÊu hao ph¶i trÝch th¸ng nµy 9.583.708 153.270 97.180 46.270 9.821 BiÓu sè 17 Chi phÝ m¸y thi c«ng phÊt sinh gåm rÊt nhiÒu kho¶n : l­¬ng c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, x¨ng dÇu, chi phÝ di chuyÓn söa ch÷a m¸y,…nh©n viªn kinh tÕ ®éi cã tr¸ch nhiÖm lËp vµ b¶o qu¶n c¸c chøng tõ liªn quan, cuèi th¸ng nép c¸c chøng tõ, b¶ng kª lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. * §èi víi m¸y thi c«ng thuª ngoµi : §éi c¨n cø vµo nhu cÇu thùc tÕ cña qu¸ tr×nh thi c«ng, nh©n viªn qu¶n lý ®éi trùc tiÕp ®i t×m kiÕm, ký kÕt hîp ®ång thuª m¸y, th«ng th­êng thuª trän gãi c¶ m¸y thi c«ng vµ c«ng nh©n vËn hµnh m¸y . Hîp ®ång thuª m¸y x¸c ®Þnh râ rµng khèi l­îng c«ng t¸c , gi¸ trÞ hîp ®ång, thêi gian thùc hiÖn,… Cuèi th¸ng ®éi hoµn ho¸ ®¬n thuª m¸y lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. Ho¸ ®¬n(gtgt) MÉu sè : 01GTKT – 3LL Liªn 2 : (Giao kh¸ch hµng) Ngµy 15 th¸ng 11 n¨m 2001 §¬n vÞ b¸n hµng : c«ng ty TNHH th­¬ng m¹i ®Çu t­ xnk §Þa chØ : Sè 4 Hoµng Quèc ViÖt- Hµ Néi §iÖn tho¹i : MST : 01 01 03 888 Hä tªn ng­êi mua hµng : §¬n vÞ : C«ng ty X©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 §Þa chØ : 813 §­êng gi¶i phãng - Hµ Néi sè tµi kho¶n H×nh thøc thanh to¸n : TM MS : 0 01 03 888 STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 3 1 Thuª c¸c lo¹i m¸y thi c«ng ®Ó khoan giÕng khai th¸c n­íc ngÇm (m¸y khoan, m¸y trén dung dÞch , m¸y hµn, m¸y c­a…) H÷u Hoµ 1 Bé 01 32.000.000 H÷u Hoµ 2 Bé 01 33.500.000 Céng tiÒn hµng 65.500.000 ThuÕ suÊt GTGT :5% TiÒn thuÕ GTGT 3.275.000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 68.775.000 B»ng ch÷ : S¸u t¸m triÖu b¶y tr¨m b¶y l¨m ngµn ®ång Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 18 Khi nhËn ®­îc b¶ng kª chi phÝ m¸y vµ c¸c h¸o ®¬n, chøng tõ liªn quan chi phÝ m¸y do ®éi göi lªn, tr­íc kÕ to¸n thuÕ sÏ vµo b¶ng kª thuÕ ®Çu vµo sau ®ã kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh lËp b¶ng kª chi phÝ m¸y . B¶ng kª chi phÝ m¸y c«ng tr×nh hÖ thèng cÊp n­íc s¹ch h÷u hoµ N¨m 2001 Ho¸ ®¬n Néi dung Sè tiÒn Sè Ngµy 022616 15.11.01 Thuª m¸y mãc 65.500.000 108110 21.11.01 Mua dÇu 325.000 211314 24.11.01 B¶o d­ìng m¸y mãc 1.200.000 014083 8.12.01 §Çm dïi 1.428.000 Céng 68.453.570 BiÓu sè 19 Sæ chi tiÕt chi phÝ m¸y quý IV /2001 Tµi kho¶n 623 : Chi phÝ m¸y thi c«ng C«ng tr×nh : HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã D­ ®Çu kú 022616 15.11.01 Thuª m¸y mãc 141 65.500.000 108110 21.11.01 Mua dÇu 141 325.000 211314 24.11.01 B¶o d­ìng m¸y mãc 141 1.200.000 Céng ph¸t sinh Th¸ng 11 67.025.000 014083 8.12.01 §Çm dïi 141 1.428.570 31.12.01 KÕt chuyÓn CPMTC quý IV/01 154 68.453.570 Céng ph¸t sinh 68.453.570 68.453.570 D­ cuèi kú BiÓu sè 20 Sau ®ã kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt kho¶n môc B¶ng tæng hîp chi tiÕt kho¶n môc M· tµi kho¶n : 623 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ m¸y thi c«ng Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 M· kho¶n Tªn kho¶n môc Sè d­ ®Çu kú Sè ph¸t sinh trong kú Luü kÕ tõ ®Çu n¨m Sè d­ cuèi kú Nî Cã Nî Cã Nî Cã Nî Cã 00315 P.§.TiÕn – C«ng tr×nh Hµ Giang 35.041.000 35.041.000 35.041.000 35.041.000 00321 P.H.Kú- C«ng tr×nh §HAN 115.670.000 115.670.000 115.670.000 115.670.000 00372 N.V.ChÝn- C«ng tr×nh H÷u Hoµ 85.327.000 85.327.000 85.327.000 85.327.000 …………. Céng 6.517.520.850 6.517.520.850 6.517.520.850 6.517.520.850 Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 Ng­êi lËp biÓu Phô tr¸ch kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng BiÓu sè 21 Sau khi kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ m¸y thi c«ng , kÕ to¸n tæng hîp sÏ lÊy sè liÖu tõ b¶ng kª vµ sæ chi tiÕt chi phÝ m¸y thi c«ng cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh nhËp vµo m¸y, lªn sæ nhËt ký chung tõ ®ã m¸y tÝnh lªn sæ c¸i TK623 Sæ c¸i tµi kho¶n M· tµi kho¶n : 623 Tªn tµi kho¶n : chi phÝ m¸y thi c«ng Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 Ngµy ghi sæ Ngµy chøng tõ Sè chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 31.03.2001 31.03.2001 01KH P.§.TiÕn- C«ng tr×nh Hµ Giang 3388 35.041.000 35.041.000 31.03.2001 31.03.2001 01KH Chi phÝ MTC – Nhµ CV Hµ Giang 1541 35.041.000 ……………….. 30.06.2001 30.06.2001 01KH P.H.Kú – C«ng tr×nh §HAN 141 115.670.000 115.670.000 30.06.2001 30.06.2001 01KH Chi phÝ MTC - §HAN 1541 115.670.000 ……………… 31.12.2001 31.12.2001 14KH N.V.ChÝn – HÖ thèng n­íc s¹ch H÷u Hoµ 141 85.327.000 85.327.000 31.12.2001 31.12.2001 14KH Chi phÝ MTC- H÷u Hoµ 1541 85.327.000 Céng ph¸t sinh Sè d­ cuèi kú Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 22 2.4 H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung . Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh ë ®éi liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thi c«ng c«ng tr×nh mµ kh«ng n»m trong chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp , chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ m¸y thi c«ng . thuéc chi phÝ s¶n xuÊt gåm cã : l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña toµn ®éi, chi phÝ c«ng cô dông cô, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi ®iÖn, n­íc, thuª dän mÆt b»ng … HiÖn nay tÊt c¶ c¸c kho¶n ®­îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Òu ®­îc kÕ to¸n c«ng ty theo dâi trªn tµi kho¶n 6278 . Chi phÝ ph¸t sinh ë c«ng tr×nh nµo sÏ ®­îc tËp hîp trùc tiÕp cho c«ng tr×nh ®ã, ®èi víi nh÷ng chi phÝ kh«ng thÓ tËp hîp trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh ®­îc nh­ chi phÝ c«ng cô dông cô, khÊu hao TSC§ dïng cho nhiÒu c«ng tr×nh …sÏ ®­îc tËp hîp chung sau ®ã ph©n bæ cho tõng c«ng tr×nh theo gi¸ thµnh dù to¸n cña tõng c«ng tr×nh . Chi phÝ s¶n xuÊt Chung ph©n bæ cho c«ng tr×nh Tæng sè chi phÝ chung cÇn ph©n bæ Tæng gi¸ thµnh dù to¸n cña c¸c c«ng tr×nh chÞu phÝ Gi¸ thµnh dù to¸n cña c«ng tr×nh i = x Khi chi phÝ s¶n xuÊt chung thùc tÕ ph¸t sinh, nh©n viªn kinh tÕ ®éi kh«ng t¸ch riªng tõng kho¶n môc mµ tËp hîp chung theo tr×nh tù ph¸t sinh theo thêi gian cña c¸c kho¶n chi tiªu, mua s¾m . Cuèi th¸ng nh©n viªn kinh tÕ ®éi hoµn chøng tõ chi phÝ chung tËp hîp ®­îc lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ do ®éi tËp hîp lªn vµ c¸c b¶ng ph©n bæ khÊu hao, c«ng cô dông cô kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh lËp b¶ng kª chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi kÕ to¸n thuÕ lªn b¶ng kª khai thuÕ c«ng tr×nh . B¶ng kª chi phÝ kh¸c c«ng tr×nh hÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ N¨m 2001 Chøng tõ Néi dung Sè tiÒn Sè Ngµy 20.11.01 Dän mÆt b»ng 450.000 23.11.01 Nhµ t¹m 3.857.000 H§ 30489 23.11.01 Mua d©y ®iÖn, d©y b¬m 470.000 31.12.01 L­¬ng ®éi tr­ëng , nh©n viªn ®éi 2.850.000 BPB 3 KhÊu hao TSC§ 1.400.000 H§ 108 31.12.01 TiÒn ®iÖn 1.600.000 ……………… Céng 75.328.000 BiÓu sè 23 Sau khi lËp b¶ng kª chi phÝ, kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh lËp sæ chi tiÕt TK6278 Sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt chung quý IV/2001 Tµi kho¶n : 6278 – chi phÝ s¶n xuÊt chung C«ng tr×nh : hÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã D­ ®Çu kú 17.11.01 Dän mÆt b»ng 141 450.000 23.11.01 Nhµ t¹m 141 3.857.000 H§307518 23.11.01 D©y ®iÖn, d©y b¬m 141 470.000 L­¬ng nghiÖp vô qu¶n lý ®éi 141 2.850.000 31.12.01 KÕt chuyÓn CPMTC quý IV/01 154 75.328.570 Céng ph¸t sinh 75.328.570 75.328.570 D­ cuèi kú Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­áng BiÓu sè 24 Sau ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi tiÕt . B¶ng tæng hîp chi tiÕt kho¶n môc M· tµi kho¶n : 6278 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ s¶n xuÊt chung Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 M· kho¶n Tªn kho¶n môc Sè d­ ®Çu kú Sè ph¸t sinh trong kú Luü kÕ tõ ®Çu n¨m Sè d­ cuèi kú Nî Cã Nî Cã Nî Cã Nî Cã 00415 P.§.TiÕn – C tr×nh Hµ Giang 32.500.000 32.500.000 32.500.000 32.500.000 00421 P.H.Kú- C«ng tr×nh §HAN 63.758.000 63.758.000 63.758.000 63.758.000 00455 N.V.ChÝn- C«ng tr×nh H÷u Hoµ 75.328.000 75.328.000 75.328.000 75.328.000 …………. Céng 5.572.509.880 5.572.509.880 5.572.509.880 5.572.509.880 Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 Ng­êi lËp biÓu Phô tr¸ch kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng BiÓu sè 25 KÕ to¸n tæng hîp sau ®ã sÏ lÊy sè liÖu tõ b¶ng kª cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh, vµo sè liÖu, lªn nhËt ký chung, sæ c¸i TK6278 . Sæ c¸i tµi kho¶n M· tµi kho¶n : 6278 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ s¶n xuÊt chung Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 Ngµy ghi sæ Ngµy chøng tõ Sè chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 31.03.2001 31.03.2001 01KA P.§.TiÕn- C«ng tr×nh Hµ Giang 3388 32.500.000 32.500.000 31.03.2001 31.03.2001 01KA Chi phÝ s¶n xuÊt chung – Nhµ CV Hµ Giang 1541 32.500.000 ……………….. 30.06.2001 30.06.2001 09KA P.H.Kú – C«ng tr×nh §HAN 141 63.758.000 63.758.000 30.06.2001 30.06.2001 09KA Chi phÝ s¶n xuÊt chung - §HAN 1541 63.758.000 ……………… 31.12.2001 31.12.2001 14KA N.V.ChÝn – HÖ thèng n­íc s¹ch H÷u Hoµ 141 75.328.000 75.328.000 31.12.2001 31.12.2001 14KA Chi phÝ s¶n xuÊt chung- H÷u Hoµ 1541 75.328.000 Céng ph¸t sinh Sè d­ cuèi kú Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 26 3. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang . Cuèi mçi quý kÕ to¸n tæng hîp tiÕn hµnh kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ ®· tËp hîp ®­îc trong kú sang tµi kho¶n 1541 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang, tÝnh gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh . Gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh Chi phÝ dë dang ®Çu kú Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú = + - §èi víi c«ng tr×nh HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch H÷u Hoµ, chi phÝ dë dang ®Çu kú kh«ng cã . KÕ to¸n coi khèi l­îng x©y l¾p do bªn chñ ®Çu t­ nghiÖm thu thanh to¸n lµ gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh , do ®ã : Chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t Ýnh trong kú Gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p ®· ®­îc nghiÖm thu, thÈm ®Þnh = - Sæ chi tiÕt chi phÝ sxkd dë dang Tµi kho¶n 1541 – CPSXKD dë dang C«ng tr×nh : HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch H÷u Hoµ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn SH NT Nî Cã D­ ®Çu kú 31/12 CPNVLTT quý IV/2001 621 732.355.067 31/12 CPNCTT quý IV/2001 622 136.580.000 31/12 CPMTC quý IV/2001 6234 64.453.570 31/12 CPSXC quý IV/2001 6278 75.328.000 Sè ®· ®­îc chñ ®Çu t­ thÈm ®Þnh 632 850.000000 Céng sè PS 1.012.716.637 850.000000 D­ cuèi kú 162.716.637 BiÓu sè 27 B¶ng tæng hîp chi tiÕt M· tµi kho¶n : 154 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 M· kho¶n Tªn kho¶n môc Sè d­ ®Çu kú Sè ph¸t sinh trong kú Luü kÕ tõ ®Çu n¨m Sè d­ cuèi kú Nî Cã Nî Cã Nî Cã Nî Cã 7.321.650.000 10.087.876.972 00515 P.§.TiÕn – C tr×nh Hµ Giang 299.152.022 299.152.022 299.152.022 299.152.022 00528 P.H.Kú- C«ng tr×nh §HAN 960.456.700 960.456.700 960.456.700 960.456.700 00579 N.V.ChÝn- C«ng tr×nh H÷u Hoµ 732.355.067 732.355.067 732.355.067 732.355.067 Céng Ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 Ng­êi lËp biÓu Phô tr¸ch kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng BiÓu 28 Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong n¨m 2001 cña c«ng tr×nh HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch h÷u Hoµ lµ 1.022.716.637 ®ång, bªn chñ ®Çu t­ Ban qu¶n lý dù ¸n huyÖn Thanh Tr× ®· nghiÖn thu 850.000.000 ® do ®ã chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cña c«ng tr×nh lµ : 162.716.637 ® . KÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh . Tæng gi¸ thµnh theo kho¶n môc ®èi víi c«ng tr×nh x©y l¾p nhËn thÇu M· : 12199 Tªn cång tr×nh : HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 Sè TT Chi phÝ theo kho¶n môc Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú Chi phÝ dë dang s¶n xuÊt trong kú Chi phÝ s¶n xuÊt hoµn thµnh trong kú Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú 1 Chi phÝ nguyªn vËt liÖu 732.355.067 599.648.467 132.706.600 2 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 136.580.000 136.580.000 3 Chi phÝ m¸y thi c«ng 68.453.570 68.453.570 4 Chi phÝ s¶n xuÊt chung 75.328.000 45.437.963 29.890.037 Céng gi¸ thµnh c«ng x­ëng 1.012.716.637 850.000.000 5 Chi phÝ qu¶n lý xÝ nghiÖp Chi phÝ b¸n hµng Céng gi¸ thµnh toµn bé 1.012.716.637 850.000.000 162.716.637 LËp ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 29 Sæ c¸i tµi kho¶n M· tµi kho¶n : 1541 Tªn tµi kho¶n : Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang Tõ th¸ng 1 ®Õn th¸ng 12 n¨m 2001 Ngµy ghi sæ Ngµy chøng tõ Sè CT DiÔn gi¶i TK§¦ Sè tiÒn ph¸t sinh Sè d­ Nî Cã Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 7.321.650.000 7.321.650.000 31.03.2001 31.03.2001 P.§.TiÕn- CPNVLT Hµ Giang 621 299.152.022 299.152.022 31.03.2001 31.03.2001 Chi phÝ NCTT–Hµ Giang 622 70.208.000 70.208.000 31.03.2001 31.03.2001 Chi phÝ MTC – Hµ Giang 6234 35.041.000 35.041.000 31.03.2001 31.03.2001 Chi phÝ SXC- Hµ Giang 6278 32.500.000 32.500.000 31.03.2001 31.03.2001 Bµn giao CT Hµ Giang 632 464.443.022 464.443.022 …………………….. 31.12.2001 31.12.2001 N.V.ChÝn CPVLTT H÷u Hoµ 621 732.355.067 732.355.067 31.12.2001 31.12.2001 Chi phÝ VLTT- H÷u Hoµ 622 163.000.000 163.000.000 31.12.2001 31.12.2001 Chi phÝ MTC – H÷u Hoµ 6234 85.327.000 85.327.000 31.12.2001 31.12.2001 Chi phÝ SXC – h÷u Hoµ 6278 75.328.000 75.328.000 Sè ®· ®­îc thÈm ®Þnh 632 850.000.000 850.000.000 Céng ph¸t sinh 93017581017 90251354045 Sè d­ cuèi kú 10087876972 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ BiÓu sè 30 III. H¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty . 1. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt nªn ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh . Víi ®¬n ®Æt hµng gi¸ thµnh cña ®¬n lµ toµn bé chi phÝ tËp hîp ®­îc tõ khi khëi c«ng ®Õn khi hoµn thµnh ®¬n . Khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh ®­îc thanh to¸n theo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý, kú tÝnh gi¸ thµnh lµ quý, tÝnh vµo thêi ®iÓm cuèi quý . C«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh : Z = D ®k + Ctk - Dck Trong ®ã : Z : Gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh D ®k : Chi phÝ SXKD dë dang ®Çu kú Dtk : Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú Dck : Chi phÝ SXKD dë dang cuèi kú Theo tr×nh tù th«ng th­êng ph¶i c¨n cø vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú, gÝa trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong kú, nh­ng hiÖn nay kÕ to¸n c«ng ty l¹i lµm ng­îc víi tr×nh tù nµy. Tõ gÝa trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh ®­îc bªn chñ ®Çu t­ nghiÖm thu, gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, chi phÝ tËp hîp ®­îc trong kú tõ ®ã tÝnh ra gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú . C«ng tr×nh hÖ thèng n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ ®­îc khëi c«ng vµo th¸ng 11 n¨m 2001 nªn kh«ng cã chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú . §Õn hÕt quý IV n¨m 2001 tæng chi phÝ tËp hîp ®­îc lµ 1.012.716.637 . gi¸ trÞ khèi l­îng hoµn thµnh ®­îc Ban qu¶n lý dù ¸n huyÖn Thanh Tr× nghiÖm thu lµ 850.000.000 ® do ®ã gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú cña c«ng tr×nh H÷u Hoµ lµ : 1,012,716,637 – 850.000.000 = 162.716.637 2.Néi dung h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm C¨n cø vµo biªn b¶n nghiÖm thu gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh cña bªn chñ ®Çu t­ vµ b¶ng tæng hîp chi phÝ, kÕ to¸n tæng hîp tÝnh ra gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cho ®èi t­îng . sau ®ã kÕ to¸n sÏ bãc t¸ch tõng kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh khèi l­îng hoµn thµnh còng nh­ trong gi¸ trÞ x©y l¾p dë dang . Tõ ®ã kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ gi¸ thµnh cho toµn c«ng ty trong quý . Tõ B¶ng tæng hîp c¸c quý lËp b¶ng tæng hîp cho c¶ n¨m . B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm N¨m 2001 TT Tªn c«ng tr×nh CPSXDD ®Çu kú Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú CPSXDD cuèi kú Gi¸ thµnh SP NVLTT NCTT MTC CP SXC Céng 1 Nhµ E1 – DH Y Hµ Néi 325.148.000 713.548.000 217.851.600 151.315.000 80.725.000 1.163.433.600 437.186.500 1.051.395.100 2 §Ëp Thu Ng¹c – Thanh S¬n 117.358.900 345.068.000 108.290.700 53.281.000 31.385.400 538.025.100 145.372.800 510.011.200 3 HÖ thèng n­íc s¹ch H÷u Hoµ 0 732.355.067 136.580.000 68.453.570 75.328.000 1.012.716.637 162.716.637 850.000.000 …………….. Céng 7.321.650.000 64.112.306.710 16.815.243.570 6.517.520.850 5.572.509.880 93.017.581.017 10.087.876.972 90.251.354.045 BiÓu sè 31 TrÝch B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty n¨m 2001 §Õn th¸ng 3 n¨m 2002 c«ng tr×nh HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ ®· hoµn thµnh, bµn giao víi gi¸ thµnh thùc tÕ lµ 3 159 875 000, sè quyÕt to¸n lµ3.1641.141000 . TiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c th«ng tin chi phÝ cho c«ng tr×nh ta lËp b¶ng ph©n tÝch chi phÝ : Kho¶n môc Dù to¸n QuyÕt to¸n Chªnh lÖch Sè tiÒn Tûträng (%) Sè tiÒn Tûträng (%) Chi phÝ NVLTT 1 913 100 000 60 1 937 450 000 61.2 +2435000 Chi phÝ NCTT 478 275 000 15 421 670 000 13.3 -56605000 Chi phÝ MTC 159 425 000 5 182 965 000 5.8 +23540000 Chi phÝ SXC 204 064 000 6.4 187 056 000 5.9 -17008000 ThiÕt bÞ 434 000 000 13.6 435 000 000 13.8 +1000000 Tæng céng 3 188 500 000 3 164 141 000 -24359000 Nh×n vµo b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy : Gi¸ thµnh thùc hiÖn c«ng tr×nh gi¶m 24 359 000 tøc 0.76 %, ®i vµo tõng kho¶n môc chi phÝ sÏ nhËn thÊy : * Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong dù to¸n lµ 1.193.100.000 , sè thùc hiÖn lµ 1.937.450.000, vËy thùc hiÖn t¨ng so víi dù to¸n lµ 24.350.000 so víi dù to¸n nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do biÕn ®éng gi¸ c¶ mét sè lo¹i nguyªn vËt liÖu trªn thÞ tr­êng . Møc t¨ng nµy tuy kh«ng lín nh­ng còng ®Èy gi¸ thµnh c«ng tr×nh lªn . * Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Sè thùc hiÖn lµ 421.670.000 gi¶m 56.605.000 so víi dù to¸n, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn c«ng ty qu¶n lý chi phÝ nh©n c«ng t­¬ng ®èi chÆt chÏ, kÕt hîp m¸y mãc, tiÕt kiÖm chi phÝ . * Kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng : Chi phÝ m¸y thi c«ng thùc hiÖn lµ 182.965.000 t¨ng 23.540.000 so víi dù to¸n nh­ng gãp phÇn gi¶m chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, thÓ hiÖn c«ng ty ®· kÕt hîp hiÖu qu¶ lao ®éng thñ c«ng víi m¸y mãc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m thêi gian thi c«ng . * Kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung : Sè thùc hiÖn lµ 187.056.000 gi¶m 17.008.000 so víi sè dù to¸n, thÓ hiÖn c«ng ty ®· cã nh÷ng nç lùc kiÓm so¸t c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp ph¸t sinh tõ ®ã lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm . Nh÷ng ph©n tÝch trªn cho thÊy c«ng ty ®· cã nç lùc qu¶m lý chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt . Tuy nhiªn viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty ch­a mÊy hiÖu qu¶ dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn cao . V. Quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm víi c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i c«ng ty . 1. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty : KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong mÊy n¨m gÇn ®©y ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau : §vt : 1000 ® ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 So s¸nh(%) 2001/2000 2002/2001 Tæng doanh thu 62.815.688 99.757.528 130.000.000 138,81 130,32 Doanh thu thuÇn 62.815.688 99.757.528 130.000.000 138,81 130,32 Chi phÝ sxkd Trong ®ã chi phÝ qu¶n lý 62.080.924 1.735.691 98.726.882 4.128.168 128.700.000 5405000 152,03 237,85 130,36 130,93 Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng Sxkd 733.764 1.030.646 1.300.000 140,47 145,55 Tæng lîi nhuËn sau thuÕ 385.140 429.663 580.000 111,57 134,99 NghÜa vô víi Nhµ N­íc 3.476.564 5.123.520 6.900.000 147,38 134,67 Thu nhËp b×nh qu©n th¸ng/ ng­êi lao ®éng 950 980 1.050 103,15 1.007,14 BiÓu sè 32 Sè liÖu b¶ng trªn cho thÊy quy m« s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty kh«ng ngõng ®­îc më réng trong nh÷ng n¨m qua, víi tèc ®ä t¨ng cña doanh thu hµng n¨m trªn d­ãi 40 % .N¨m 2000 doanh thu thuÇn míi ®¹t 62.8tû ®ång, n¨m 2002 ®· lµ 130 tû ®ång . Nép ng©n s¸ch n¨m 2000 ®¹t 3.5 tû ®ång, tíi n¨m 2002 ®· lµ 6.9 tû ®ång . Thu nhËp b×nh qu©n mét lao ®éng t¨ng tõ 950 ngµn ®ång /ng­êi /th¸ng n¨m 1998 lªn 1.050.000 ®ång/ ng­êi /th¸ng vµo n¨m 2002. Nh÷ng con sè trªn phÇn nµo nãi lªn nh÷ng cè g¾ng cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Tuy nhiªn ®i vµo chi tiÕt chóng ta vÉn cßn thÊy nhiÒu ®iÒu ®¸ng nãi : Tr­íc hÕt b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2001 cña c«ng ty cho thÊy c¸c tû suÊt tµi chÝnh c¬ b¶n cña c«ng ty ch­a ®¹t ®­îc nh­ mong muèn, lîi nhuËn thÊp, kh¶ n¨ng thanh to¸n thÊp, t×nh tr¹ng d©y d­a chiÕm dông vèn lÉn nhau diÔn ra kh¸ phæ biÕn, nguån vèn quü ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt kinh doanh…tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn cho thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh hiªn nay cña c«ng ty lµ kh«ng tèt, c«ng ty ch­a chñ ®éng ®­îc vÒ mÆt tµi chÝnh. . Khi xem xÐt hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, tr­íc hÕt chóng ta xem xÐt mãi quan hÖ lîi nhuËn – doanh thu . Tû suÊt doanh lîi Lîi nhuËn Doanh thu thuÇn = TSDL n¨m 2000 385.140.000 62.814.688.000 0,00613 = = TSDL n¨m 2001 429.663.000 99.757.528.000 0,00431 = = VÒ qui m«, c¶ doanh thu vµ lîi nhuËn n¨m 2001 ®Òu t¨ng so víi n¨m 2000, tuy nhiªn tû suÊt doanh lîi l¹i gi¶m tõ 0,00613 n¨m 2000 xuèng chØ cßn 0,00431 n¨m 2001 . Tû suÊt nµy lµ qu¸ thÊp so víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh, ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña ngµnh x©y dùng vµ ®iÒu kiÖn hiÖn cã t¹i c«ng ty . Nãi c¸ch kh¸c hhiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cßn rÊt h¹n chÕ . 2. Nguyªn nh©n Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lµm ¨n ch­a hiÖu qu¶ cña c«ng ty cã thÓ cã nhiÒu nh­ng cã thÓ nhËn thÊy mét sè nguyªn nh©n næi bËt nh­ : Vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh cßn thiÕu, c«ng ty ph¶i vay nî nhiÒu, l·i ph¶i tr¶ ng©n hµng lín . C¸c c«ng tr×nh ®­îc bá thÇu víi gi¸ th¸p, chñ yÕu nh»m gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, trang tr¶i chi phÝ . §Þa bµn ho¹t ®éng cña c«ng ty tr¶i réng ®Èy chi phÝ lªn cao, h¹n chÕ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty . Tuy nhiªn chóng ta còng cÇn nhËn thÊy gi¸ vèn hµng b¸n chiÕm gÇn nh­ toµn bé gi¸ b¸n s¶n phÈm hay nãi c¸ch kh¸c doanh thu b¸n hµng chØ võa ®ñ trang tr¶i, bï ®¾p chi phÝ. . §iÒu ®ã cho thÊy gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm chÝnh lµ nh©n tè trùc tiÕp h¹n chÕ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty . Nh­ vËy hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cßn h¹n chÕ lµ do gi¸ b¸n cña s¶n phÈm thÊp, thªm vµo ®ã gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm l¹i cao Gi¸ b¸n cña s¶n phÈm x©y l¾p kh¸c víi s¶n phÈm c«ng nghiÖp kh¸c ë chç nã ®­îc x¸c ®Þnh tr­íc khi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®­îc thi c«ng s¶n xuÊt . Trong c¬ chÕ hiÖn nay c¬ chÕ ®Êu thÇu thi c«ng, víi møc gi¸ ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn chung, viÖc c«ng ty cã l·i hay kh«ng thÓ hiÖn tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty so víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh , tû lÖ gi¸ thµnh/ gi¸ b¸n s¶n phÈm phÇn nµo nãi lªn ®iÒu ®ã . N¨m 2001, doanh thu thuÇn lµ 99, 758 tû ®ång, gi¸ vèn hµng b¸n lµ 94,6 tû ®ång , nghÜa lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm qu¸ cao, chiÕm gÇn 95 % gi¸ b¸n . GÝa thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty qu¸ cao , c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghÖp, qu¶n lý chi phÝ cßn nhiÒu bÊt cËp, ®Èy gi¸ thµnh s¶n phÈm lªn cao, gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . Theo c¬ chÕ kho¸n hiÖn nay ë c«ng ty, gi¸ thµnh c«ng tr×nh lu«n b»ng 91 % gi¸ trÞ khèi l­îng ®­îc chñ ®Çu t­ nghiÖm thu, thÈm ®Þnh .9% cßn l¹i ®­îc c«ng ty gi÷ l¹i , trong ®ã Nép VAT ®Çu ra cho c«ng tr×nh lµ 5%, 4% cßn l¹i ®­îc dïng trang tr¶i chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, phÇn cßn l¹i sÏ lµ lîi nhuËn ®Ó l¹i c«ng ty . Nh­ng t¹i sao tû lÖ kho¸n l¹i lµ 91 % gi¸ trÞ c«ng tr×nh ? §iÒu nµy thÓ hiÖn tr×nh ®é tr×nh ®é s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ch­a cao tøc c«ng t¸c qu¶n trÞ chi phÝ, h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty cßn nhiÒu bÊt cËp, cÇn ph¶i xem xÐt . Chi phÝ cao b¾t nguån tõ kh©u lËp dù to¸n , tÝnh to¸n dù trï c¸c yÕu tè ®Çu vµo, viÖc x©y dùng c¸ ®Þnh møc hao phÝ, cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo, triÓn khai tæ chøc thi c«ng, h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ còng nh­ kü thuËt tÝnh to¸n, qu¶n lý c¸c chi phÝ ph¸t sinh ch­a chÆt chÏ, ph¸t sinh nh÷ng chi phÝ kh«ng hîp lý … Trong ®ã viÖc h¹ch to¸n chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ch­a hoµn toµn hîp lý còng lµ nh©n tè gãp phÇn ®¸ng kÓ ®Èy chi phÝ s¶n xuÊt , t¨ng gÝa thµnh s¶n phÈm . PhÇn III Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n ph¶m t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 I. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh t¹i c«ng ty nãi riªng . 1. Nh÷ng ­u ®iÓm : * NhËn xÐt chung . Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc t­¬ng xøng víi qui m« cña mét doanh nghiÖp lín víi 7 kÕ to¸n viªn cã tr×nh ®é t­¬ng ®èi ®ång ®Òu, ®­îc ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rµng, phï hîp víi n¨ng lùc cña mçi ng­êi, ®¸p øng tèt yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh . C¸c phÇn hµnh phèi hîp t­¬ng ®èi tèt v¬Ý nhau, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª hiÖn hµnh, kÞp thêi cung cÊp th«ng tin cho nhµ qu¶n trÞ . KÕ to¸n c«ng ty tæ chøc t­¬ng ®èi tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n chøng tõ ban ®Çu, víi hÖ thèng chøng tõ ®Çy ®ñ, hîp ph¸p, hîp lÖ cïng víi hÖ thèng sæ tæng hîp chi tiÕt ®­îc tæ chøc khoa häc, hîp lý theo ®óng chÕ ®é phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay cña c«ng ty . HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc ghi sæ NhËt ký chung, ®©y lµ h×nh thøc kÕ to¸n t­¬ng ®èi gi¶n ®¬n, thuËn tiÖn cho viÖc ghi chÐp, kiÓm tra, phï hîp víi quy m« còng nh­ tr×nh ®é kÕ to¸n cña c«ng ty trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn kÕ to¸n m¸y . C«ng ty ®· ban hµnh quy chÕ qu¶n lý néi bé vÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nh»m môc ®Ých tiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, b¶o ®¶m ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn . * C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh : HiÖn nay c«ng ty thùc hiÖn phæ biÕn h×nh thøc kho¸n gän chi phÝ tíi c¸c ®éi, ®iÒu nµy ®· gãp phÇn n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®éi, t¨ng c­êng phèi hîp gi÷a c¸c ®èi víi phßng kÕ to¸n trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ, gi¸ thµnh . NhËn thøc ®­îc møc ®é träng yÕu cña phÇn hµnh chi phÝ – gi¸ thµnh trong toµn bé c¸c phÇn hµnh t¹i c«ng ty nªn ban l·nh ®¹o c«ng ty, phßng kÕ to¸n tËp chung chØ ®¹o, theo dâi s¸t xao, bè trÝ nh©n viªn kÕ to¸n cã chuyªn m«n kinh nghiªm ®¶m tr¸ch, vµ giµnh nh÷ng quan t©m ®Æc biÖt tíi phÇn hµnh nµy . C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, tõ ®ã x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trªn c¬ së phï hîp víi ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh – ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp . Cuèi mçi quý kÕ to¸n ®Òu tÝnh ra khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang phôc vô cho c«ng t¸c h¹ch to¸n, thanh to¸n víi chñ ®Çu t­, c¸c tæ ®éi thi c«ng . KÕ to¸n më ®Çy ®ñ sæ s¸ch chi tiÕt vµ tæng hîp theo quy ®Þnh : Sæ NhËt ký chung, sæ c¸i tµi kho¶n 621, 622, 6234, 6278, 1541, sæ chi tiÕt vµ c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt . Ngoµi ra kÕ to¸n cßn më mét sè sæ s¸ch ®Ó theo dâi trong néi bé doanh nghiÖp, phôc vô cho c«ng t¸c h¹ch to¸n , kiÓm tra, ®èi chiÕu nh­ : b¶ng kª c¸c kho¶n môc chi phÝ, b¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm toµn c«ng ty … ChÝnh nhê viÖc c¸c ®éi ®­îc trao quyÒn chñ ®éng t­¬ng ®èi trong t×m kiÕm khai th¸c c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®· gãp phÇn gi¶m chi phÝ ®Çu vµo , h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm . 2. Nh÷ng tån t¹i : Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm nh­ ®· nªu ë trªn , c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty hiÖn nay vÉn cßn mét sè tån t¹i nhÊt ®Þnh nh­ viÖc ph©n c«ng ph©n nhiÖm ch­a triÖt ®Ó, kÕ to¸n TSC§ kiªm lu«n thñ quü . Khèi l­îng c«ng viÖc dån lªn kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh qu¸ lín, kÕ to¸n c«ng ty gÇn nh­ chØ nhËn b¸o c¸o tõ kÕ to¸n cÊp d­íi chø kh«ng chØ ®¹o theo dâi kÕ to¸n cÊp d­íi . KÕ to¸n c«ng ty ch­a ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n míi … §i vµo phÇn hµnh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cã thÓ nhËn thÊy : 2.1 H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . - Qu¶n lý chøng tõ : C«ng t¸c qu¶n lý chøng tõ ban ®Çu ch­a thùc sù chÆt chÏ, ngay tõ khi lËp chøng tõ, ch¼ng h¹n trong ho¸ ®¬n mua g¹ch vµ cäc tre cña ®éi x©y dùng sè 2 do anh Dòng thùc hiÖn ngµy 27 th¸ng 11 n¨m 2001 . Trªn ho¸ ®¬n kh«ng ghi râ mua g¹ch lo¹i g×, cäc tre lo¹i cã kÝch th­cs bao nhiªu ? §©y chÝnh lµ kÏ hë dÔ bÞ lîi dông, ch¼ng h¹n ®éi mua cäc tre lo¹i 1m nh­ng l¹i ghi gi¸ thanh to¸n lo¹i 2 m… g¹ch lo¹i B ghi thµnh gi¸ thanh to¸n cña g¹ch lo¹i A.. Chøng tõ nhiÒu khi c¸c ®éi tËp hîp lªn kh«ng ®óng h¹n g©y chËm trÔ, ¶nh h­ëng c«ng t¸c ghi chÐp h¹ch to¸n t¹i phßng kÕ to¸n . - Sæ s¸ch : KÕ to¸n chØ c¨n cø vµo chøng tõ ®Çu vµo lµ ho¸ ®¬n ®Çu vµo ®Ó h¹ch to¸n nªn chØ biÕt gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu mua vµo chø kh«ng biÕt sè l­îng, chñng lo¹i tõng vËt t­ ®· dïng . KÕ to¸n tæng hîp ch­a cã sæ theo dâi chi phÝ nguyªn v©t liÖu trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh mµ viÖc ®ã ®­îc uû th¸c cho kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh theo dâi duy nhÊt qua b¶ng kª chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Çu vµo . - Qu¶n lý chi phÝ : KÕ to¸n kh«ng c¨n cø vµo viÖc vËt t­ ®· ®­îc xuÊt dïng hay ch­a ®Ó ph¶n ¸nh vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp mµ cø khi nµo ®éi g­Ø chøng tõ, ho¸ ®¬n mua vµo lµ kÕ to¸n tÝnh ngay toµn bé gi¸ trÞ vËt liÖu trªn ho¸ ®¬n ®ã vµo chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp . DÉn ®Õn viÖc ph¶n ¸nh kh«ng ®óng chi phÝ thùc tÕ cña kú, g©y ra t×nh tr¹ng sè ®­îc nghiÖm thu chªnh lÖch so víi sè h¹ch to¸n t¹i phßng kÕ to¸n ( KÕ to¸n kh«ng dùa vµo ®Þnh møc , dù to¸n mµ ®éi tr×nh lªn bao nhiªu sÏ h¹ch to¸n bÊy nhiªu ) . KÕ to¸n ch­a ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt chi phÝ khi h¹ch to¸n cäc tre vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . - Tr×nh tù h¹ch to¸n : KÕ to¸n thuÕ kª khai thuÕ ®Çu vµo cho c«ng tr×nh sau khi c¸c ®éi chuyÓn chøng tõ lªn, tiÕp ®ã kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh míi lªn b¶ng kª, h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . KÕ to¸n tæng hîp lÊy sè liÖu tõ b¶ng kª chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh ®Ó h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp . Nh­ vËy kÕ to¸n tæng hîp kh«ng lÊy sè liÖu trùc tiÕp tõ chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n, ®iÒu ®ã ®· lµm gi¶m tÝnh tin cËy cña sè liÖu bëi nÕu kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh cã sai sãt th× h¹ch to¸n tæng hîp còng kh«ng ®óng . H¹ch to¸n nh­ vËy lµ vi ph¹m nguyªn t¾c h¹ch to¸n tæng hîp ph¶i song song ®éc lËp víi hoach to¸n chi tiÕt, lµm mÊt ®i vai trß cña quan hÖ ®èi chiÕu h¹ch to¸n tæng hîp víi h¹ch to¸n chi tiÕt . 2.2 H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : - Chøng tõ C¸c ®éi tù tæ chøc lao ®éng, bè trÝ nh©n sù tÝnh to¸n vµ tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n, cuèi th¸ng nép c¸c chøng tõ lao ®éng tiÒn l­¬ng lªn phßng kÕ to¸n gåm : B¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n tiÒn l­¬ng, b¶ng l­¬ng kho¸n, b¶ng thanh to¸n c«ng thî thuª ngoµi . Sè l­îng lao ®éng thuª ngoµi theo thêi vô ë ®éi th­êng lín nªn chi phÝ nh©n c«ng thuª ngoµi th­êng lµ kho¶n khã qu¶n lý ®èi v¬Ý phßng kÕ to¸n . - Qu¶n lý chi phÝ : Theo h×nh thøc kho¸n gän, c¸c ®éi chñ ®éng chän lùa h×nh thøc tr¶ l­¬ng, kh«ng ®­îc sù chØ ®¹o cu¶ phßng kÕ to¸n . - Tr×nh tù h¹ch to¸n : Còng t­¬ng tù nh­ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng ®­îc h¹ch to¸n sau khi kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, ®iÒu ®ã còng lµm mÊt tÝnh kh¸ch quan, tin cËy cña sè liÖu vµ ch­a ®óng chÕ ®é . - Sæ s¸ch : KÕ to¸n tæng hîp ch­a cã sæ theo dâi riªng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho mçi c«ng tr×nh mµ chØ c¨n cø vµo b¶ng kª chi phÝ cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh . 2.3 H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ m¸y thi c«ng - Qu¶n lý chøng tõ : C¸c chøng tõ ®Çu vµo minh chøng cho chi phÝ m¸y thi c«ng ph¸t sinh chØ ghi sè tiÒn ph¸t sinh, do ®ã kÕ to¸n kh«ng biÕt ®­îc néi dung cô thÓ cña chi phÝ vµ kh«ng cã ph­¬ng tiÖn g× ®Ó kiÓm chøng tÝnh chÝnh x¸c cña kho¶n môc, tÝnh trung thùc cña c¸c chi phÝ ®­îc kª lªn . - Sæ s¸ch sö dông : C¸c ®éi göi b¶ng kª chi phÝ m¸y lªn gåm rÊt nhiÒu kho¶n môc nh­ng kh«ng ghi râ néi dung cña kho¶n môc còng nh­ thêi ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ . KÕ to¸n tæng hîp kh«ng theo dâi chi phÝ m¸y thi c«ng ph¸t sinh cho tõng c«ng tr×nh riªng rÏ mµ chØ cã b¶ng kª chi phÝ m¸y cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh . - Tr×nh tù h¹ch to¸n : H¹ch to¸n chi tiÕt xong , kÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo b¶ng kª chi phÝ m¸y cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh dÓ h¹ch to¸n tæng hîp . - C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ : KÕ to¸n c«ng ty kh«ng theo dâi ®­îc chi phÝ m¸y thi c«ng thùc tÕ ph¸t sinh ë ®éi, ch­a cã biÖn ph¸p ®Ó qu¶n lý gi¸m s¸t c¸c chi phÝ ph¸t sinh mµ chØ dùa vµo sè liÖu do ®éi ®­a lªn . - KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n ch­a hîp lý, tÊt c¶ chi phÝ m¸y thi c«ng kÕ to¸n ®Òu theo dâi trªn tµi kho¶n 6234, nh­ vËy c«ng ty lµm ch­a ®óng chÕ ®é . ChÕ ®é qui ®Þnh : Tk 6234 – Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng, nÕu c«ng ty muèn chi tiÕt th× chØ ®­îc chi tiÕt tõ tµi kho¶n cÊp 3 trë ®i . M¸y thi c«ng thuª ngoµi còng ®­îc kÕ to¸n theo dâi trªn tµi kho¶n 6234, ph¶n ¸nh kh«ng ®óng b¶n chÊt chi phÝ, mÆc dï nã kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ tÝnh to¸n gi¸ thµnh c«ng tr×nh sau nµy . 2.4 H¹ch to¸n kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung : - C«ng t¸c qu¶n lý chøng tõ : Do ¸p dông h×nh thøc kho¸n gän khèi l­îng x©y l¾p nªn cø kho¶n chi phÝ nµo kh«ng ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, m¸y thi c«ng sÏ ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung . §Æc biÖt tæng gi¸ thµnh c«ng tr×nh cuèi kú quyÕt to¸n ph¶i ®óng b»ng 91 % gi¸ trÞ chñ ®Çu t­ thÈm ®Þnh c«ng tr×nh nªn nhiÒu khi kÕ to¸n sÏ lÊy gi¸ thµnh thùc tÕ ®ù¬c tÝnh ra nµy trõ ®i c¸c kho¶n chi phÝ : NVLTT, MTC, SXC ®Ó tÝnh ra tæng chi phÝ s¶n xuÊt chung cña c«ng tr×nh. §èi víi sè chªnh lÖch gi÷a tæng chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh ®­îc theo c¸ch nµy víi sè tËp hîp ®­îc tõ c¸c chøng tõ sæ s¸ch liªn quan, c¸c ®éi cã hiÖn t­îng ch¹y chøng tõ khèng sao cho ®ñ sè chi phÝ tÝnh ®­îc theo c¸ch trªn . ViÖc lµm nµy hoµn toµn sai chÕ ®é, thÓ hiÖn kÕ to¸n bÞ ®éng ch¹y theo kinh doanh . - Qu¶n lý chi phÝ : Ngay c¶ nh÷ng chi phÝ mµ ®éi tËp hîp lªn qua c¸c b¶ng kª, ho¸ ®¬n ,..kÕ to¸n còng rÊt khã qu¶n lý bëi chi phÝ s¶n xuÊt chung cã rÊt nhiÒu kho¶n, ph¸t sinh víi mËt ®é dµy, ®a d¹ng . C¸c ®éi ch­a ph©n lo¹i chøng tõ ban ®Çu, lËp c¸c sæ cÇn thiÕt ®Ó theo dâi chi tiÕt néi dung chi phÝ . - Tµi kho¶n sö dông : KÕ to¸n sö dông duy nhÊt Tk 6278 ®Ó theo dâi chi phÝ s¶n xuÊt chung, do ®o kh«ng ph©n lo¹i ®­îc c¸c kho¶n môc cÊu thµnh, viÖc chi tiÕt nh­ vËy lµ ch­a ®óng chÕ ®é . - Tr×nh tù h¹ch to¸n ; KÕ to¸n tæng hîp h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung sau khi kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh ®· h¹ch to¸n chi tiÕt , kh«ng c¨n cø trùc tiÕp vµo chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n . Kh«ng cã sæ theo dâi chi phÝ chung cho mçi c«ng tr×nh . 2.5 Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang : - §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang : KÕ to¸n kh«ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo gi¸ trÞ thùc tÕ dë dang theo tr×nh tù th«ng th­êng, tøc lµ tÝnh ra gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú lµm c¨n cø ®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh mµ kÕ to¸n c¨n cø vµo gÝa trÞ khèi l­îng x©y l¾p ®­äc bªn chñ ®Çu t­ nghiÖm thu thanh to¸n ®Ó suy ng­îc ra gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú, viÖc lµm nµy kh«ng ®óng víi chÕ ®é, lµm mÊt ý nghÜa cña c«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang . - TÝnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh hoµn thµnh : Khi c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh toµn bé kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ, tÝnh ra gi¸ thµnh c«ng tr×nh (gi¸ quyÕt to¸n ) . Nh­ng gi¸ thùc tÕ cña c«ng tr×nh – c¨n cø ®Ó thanh to¸n víi chñ ®Çu t­ vµ c¸c ®éi l¹i ®­îc tÝnh dùa trªn biªn b¶n thÈm ®Þnh cña bªn chñ ®Çu t­ vµ c¸c bªn liªn quan . Gi¸ thùc tÕ c«ng tr×nh theo thÈm ®Þnh Sè ®­îc thÈm ®Þnh thanh to¸n 91% = x KÕ to¸n sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh gi¸ thµnh quyÕt to¸n (tÝnh to¸n ®­îc tr­íc ®ã) theo gi¸ thùc tÕ c«ng tr×nh theo thÈm ®Þnh . Trong thÈm ®Þnh c¾t kho¶n nµo kÕ to¸n sÏ c¾t kho¶n ®ã trong quyÕt to¸n ®Ó gi¸ thµnh quyÕt to¸n phï hîp víi gi¸ thµnh thÈm ®Þnh . NÕu chªnh lÖch qu¸ lín sÏ thÓ hiÖn c«ng t¸c lËp dù to¸n , kho¸n chi phÝ ch­a chÝnh x¸c, qu¶n lý chi phÝ yÕu kÐm . 3. KÕ to¸n m¸y víi h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty : HiÖn nay c«ng ty ®· ¸p dông kÕ to¸n m¸y vµo h¹ch to¸n, ®iÒu nµy ®· gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng kÕ to¸n, gi¶m khèi l­îng c«ng viÖc cho kÕ to¸n viªn, gi¶m khèi l­îng sæ s¸ch sö dông, t¨ng ®é chÝnh x¸c cho c«ng t¸c h¹ch to¸n ( Ghi nhËt ký chung, lªn sæ c¸i c¸c tµi kho¶n 621, 622,6234,6278)… Tuy nhiªn kÕ to¸n tæng hîp vÉn ph¶i tù thùc hiÖn nh÷ng bót to¸n kÕt chuyÓn vµ tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh . Tuy ®· gãp phÇn tÝch cùc trong phÇn hµnh kÕ to¸n chi phÝ vµ gi¸ thµnh nh­ng m¸y tÝnh vÉn ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt thÕ m¹nh cña nã khi ngay tõ sè liÖu ®Çu vµo, kÕ to¸n tæng hîp ®· lÊy sè liÖu tõ c¸c b¶ng kª cña kÕ to¸n c«ng nî c«ng tr×nh, ®iÒu nµy lµm gi¶m tÝnh chÝnh x¸c kh¸ch quan cña sè liÖu ®Çu vµo. C¸c tµi kho¶n 621, 622, 623, 627, 154, kh«ng ®­îc chi tiÕt cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®iÒu ®ã g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ ®èi víi tõng c«ng tr×nh . II. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 . Qua nh÷ng ph©n tÝch ë trªn em xin ®­îc ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn nh»m gãp phÇn ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm , kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n chi phi s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty . 1. T¨ng c­êng qu¶n lý c«ng t¸c h¹ch to¸n chøng tõ ban ®Çu : KÕ to¸n c«ng ty cÇn t¨ng c­êng kiÓm tra ngay tõ kh©u lËp chøng tõ ban ®Çu, yªu cÇu ®«n ®èc c¸c bªn liªn quan ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c qui ®Þnh vÒ chøng tõ, ph¶i ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn b¶n chøng tõ, kh«ng chØ ghi gi¸ trÞ mµ ph¶i ghi râ néi dung cô thÓ ®Ó ®Ô theo dâi, qu¶n lý . Th­êng xuyªn thÈm tra ®é tin cËy cña chøng tõ b»ng c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau . §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng c¸c ®éi hoµn chøng tõ lªn phßng kÕ to¸n kh«ng ®óng thêi h¹n, phßng kÕ to¸n cÇn c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi c«ng tr×nh(xa hay gÇn, ph­¬ng thøc thanh to¸n… ) qui ®Þnh thêi h¹n phï hîp c¸c ®é ph¶i hoµn chøng tõ, cã nh÷ng biÖn ph¸p xö ph¹t nghiªm minh nh÷ng ®éi, ®¬n vÞ kh«ng chÊp hµnh . Chøng tõ sau khi ®­îc tËp hîp nªn ®­îc ph©n lo¹i, vµo b¶ng kª chøng tõ, ®­a vµo h¹ch to¸n tæng hîp tæng hîp, chi tiÕt b¶o qu¶n vµ l­u ®óng theo quy dÞnh tr¸nh t×nh tr¹ng n»m im trong hå s¬ c«ng tr×nh nh­ hiÖn nay . 2. HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n, sæ s¸ch sö dông : HiÖn nay ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p, kÕ to¸n c«ng dïng c¸c tµi kho¶n : TK 621 : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp TK 622 : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 6234 : Chi phÝ m¸y thi c«ng TK 6278 : Chi phÝ s¶n xuÊt chung . ViÖc lµm nµy ch­a hîp lý, c«ng ty nªn dïng TK 623 ®Ó theo dâi chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi tiÕt c¸c kho¶n môc cÊu thµnh chi phÝ m¸y : 6231. 6232, 6233, 6234, 6237, 6238 §èi víi TK 627 – Chi phÝ s¶n xuÊt chung còng vËy cÇn ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tiÓu kho¶n : 6271, 6272, 6273, 6274, 6277, 6278 . §èi víi chi phÝ m¸y thi c«ng thuª ngoµi, kÕ to¸n c«ng ty nªn theo dâi trªn tµi kho¶n 6277 thay v× TK 623 nh­ hiÖn nay bëi vÒ b¶n chÊt ®©y còng lµ kho¶n chi phÝ b»ng tiÒn thuª ®èi t­îng bªn ngoµi thùc hiÖn lao vô . §èi víi lao ®éng thuª ngoµi trùc tiÕp thi c«ng hiÖn nay kÕ to¸n c«ng ty theo dâi qua tµi kho¶n 331 lµ ch­a hîp lý bëi nh÷ng kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n thuª ngoµi còng cã b¶n chÊt tiÒn l­¬ng nªn nã cÇn ®­îc ph¶n ¸nh trªn tµi kho¶n 334 . §Ó ph©n biÖt lao ®éng trong biªn chÕ c«ng ty víi lao ®éng thuª ngoµi kÕ to¸n cã thÓ chi tiÕt TK 334 thµnh 2 tiÓu kho¶n : Tk 3341 : Ph¶i tr¶ CNV trong c«ng ty TK 3348: Ph¶i tr¶ lao ®éng thuª ngoµi * HÖ thèng sæ s¸ch sö dông : §Ó qu¶n lý s¸t xao h¬n c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ®éi, tæ, yªu cÇu c¸c tæ, ®éi ph¶i nép thªm mét sè sæ s¸ch ngoµi c¸c chøng tõ, sæ s¸ch hiÖn nay : sæ theo dâi vËt t­ C«ng tr×nh : §vt STT Chøng tõ Tªn vËt t­ Quy c¸ch §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn SH NT Céng BiÓu sè 33 Sæ chi tiÕt vËt liÖu Tªn c«ng tr×nh : §vt Ngµy th¸ng Néi dung §¬n gi¸ NhËp XuÊt Tån SL TT SL TT SL TT Céng BiÓu sè 34 Gióp kÕ to¸n cã thÓ theo dâi sè l­îng, chñng lo¹i, qui c¸ch vËt t­ ®· dïng vµ theo dâi ®­îc sè l­îng vËt t­ ®· thùc sù xuÊt dïng tõ ®ã kÕ to¸n cã thÓ h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh . C¸c ®éi còng cÇn lËp b¶ng tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng, chi phÝ chung bªn c¹nh c¸c chøng tõ gèc : B¶ng tËp hîp chi phÝ sö dông m¸y xóc, m¸y ñi C«ng tr×nh : HÖ thèng cÊp n­íc s¹ch x· H÷u Hoµ §vt : Chøng tõ Néi dung §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn SH NT X¨ng ch¹y m¸y LÝt 200 5.600 1.120.000 DÇu ch¹y m¸y LÝt 350 4.800 1.680.000 KhÊu hao m¸y 3.000.000 ………. Céng 85.327.000 BiÓu sè 35 B¶ng gi¶i tr×nh chi phÝ kh¸c C«ng tr×nh : §vt : Chøng tõ Gi¶i tr×nh Sè tiÒn Ghi chó SH NT Céng BiÓu sè 36 3. Tr×nh tù h¹ch to¸n . CÇn ph¶i tu©n thñ theo chÕ ®é tøc lµ h¹ch to¸n tæng hîp ph¶i song song víi h¹ch to¸n chi tiÕt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp gi÷a chóng, quan hÖ ®èi chiÕu ph¸t huy ®­îc t¸c dông . KÕ to¸n tæng hîp cÇn lÊy sè liÖu trùc tiÕp tõ chøng tõ gèc h¹ch to¸n ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, chÝnh x¸c cña sè liÖu . Doanh nghiÖp cÇn ph¶i h¹ch to¸n s¶n phÈm dë dang tr­íc khi tÝnh gi¸ thµnh khèi l­îng x©y l¾p, ®Ó ®¶m b¶o gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ®­îc tÝnh to¸n chÝnh x¸c, kh¸ch quan, ph¶n ¸nh ®óng c¸c chi phÝ ®· h×nh thµnh khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh . 4. C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ . C«ng ty cÇn nç lùc h¬n n÷a trong môc tiªu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng nhiÒu biÖn ph¸p : ¸p dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p thi c«ng míi, tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, ®a d¹ng ho¸ nguån cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo… Quan träng h¬n c¶ kÕ to¸n ph¶i ph¸t huy ®­îc vai trß cña gi¸ thµnh dù to¸n, c¸c ®Þnh møc, c¸c ®¬n gi¸, tøc kÕ to¸n ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi phßng kÕ ho¹ch kü thuËt tÝnh to¸n, ®­a ra nh÷ng ®Þnh møc chi phÝ hîp lý, h¹n chÕ nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt ph¸t sinh, kiªn quyÕt b¸c bá nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng hîp lý, hîp lÖ, ®Èy gi¸ thµnh lªn cao. C«ng t¸c qu¶n lý h¹ch to¸n chi phÝ ph¶i s¸t víi thùc tÕ thi c«ng, tr¸nh t×nh tr¹ng sè ®­îc thÈm ®Þnh nghiÖm thu chªnh lÖch qu¸ nhiÒu so víi sè quyÕt to¸n, h¹n chÕ viÖc ®iÒu chØnh quyÕt to¸n, dÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng kÕ to¸n ch¹y theo kinh doanh . §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh tiªu biÓu, gi¸ trÞ lín, kÕ to¸n c«ng ty cÇn ph©n tÝch so s¸nh gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh dù to¸n, sù biÕn ®éng cña c¸c kho¶n môc cÊu thµnh tõ ®ã chØ ra nh÷ng kh©u bÊt hîp lý lµm t¨ng chi phÝ cÇn ph¶i kh¾c phôc vµ nh÷ng ®iÓm m¹nh trong toµn bé qu¸ tr×nh thi c«ng x©y l¾p còng nh­ c«ng t¸c h¹ch to¸n cña kÕ to¸n, tõ ®ã rót kinh nghiÖm t×m ra gi¶i ph¸p h¹ gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cho c¸c c«ng tr×nh tiÕp theo . 5. H­íng t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp , n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . Qua ph©n tÝch ë trªn chóng ta thÊy trong mÊy n¨m qua s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty cã møc t¨ng tr­ëng kh¸, uy tÝn cña c«ng ty trªn thi tr­êng ngµy cµng ®­îc n©ng cao . Tuy nhiªn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vÉn ch­a ®­îc nh­ mong muèn, t×nh h×nh tµi chÝnh ch­a lµnh m¹nh . Trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn cã nh÷ng ph­¬ng h­íng, gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ doanh nghiÖp, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh , t¨ng c­êng néi lùc, gi¶m sù lÖ thuéc vµo bªn ngoµi, lµnh m¹nh ho¸ tiÕn tíi tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh . §Èy m¹nh sù phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn phßng ban, ®Æc biÖt phßng kÕ ho¹ch kü thuËt ph¶i phèi hîp h¬n n÷a víi phßng kÕ to¸n trong c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ h¹ch to¸n . KiÖn toµn c«ng t¸c kÕ to¸n- tµi chÝnh nãi chung, kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng, tõng b­íc n©ng cao chÊt l­îng , h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . §èi víi c¸c ®éi ph¶i t¨ng c­êng kho¸n ®i ®«i víi qu¶n, tr¸nh t×nh tr¹ng kho¸n tr¾ng, n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸ nh©n ®èi víi kÕt qu¶ chung cña toµn doanh nghiÖp . Mét yÕu tè n÷a sÏ gióp c«ng ty n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ viÖc t¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ, t×m kiÕm khai th¸c thÞ tr­êng, tranh thñ tËn dông nh÷ng thêi c¬ thuËn lîi, v­ît qua nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc, v÷ng b­íc trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña m×nh, ®èng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ®æi míi ®Êt n­íc. KÕt luËn Sau h¬n ba th¸ng thùc tÕ t¹i C«ng ty X©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 d­íi sù chØ b¶o cña thÇy gi¸o h­íng dÉn vµ sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n c«ng ty em ®· hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o nµy. Qua ®ã em ®· phÇn nµo hiÓu ®­îc thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp, häc hái tiÕp thu ®­îc nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ bæ Ých th«ng qua viÖc tiÕp cËn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ ho¹t ®éng kinh doanh trªn thùc tÕ . Tõ ®ã em cã cã héi vËn dông nh÷ng kiÕn thøc lý thuyÕt chuyªn ngµnh vµo viÖc quan s¸t tæng hîp, ®¸nh gi¸ thùc tÕ vµ ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i c«ng ty. Do tr×nh ®é nhËn thøc vµ kiÕn thøc thùc tÕ cßn rÊt h¹n chÕ, thêi gian thùc tÕ t¹i c¬ së ch­a nhiÒu nªn bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt , h¹n chÕ . Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gióp ®ì, gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa vµ c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ®Ó bµi viÕt cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n . Mét lÇn n÷a em xin ®­îc ch©n thµnh c¸m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña T. S NguyÔn N¨ng Phóc vµ c¸ c¸n bé phßng kÕ to¸n c«ng ty X©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh bµi viÕt nµy ! thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 – tæng c«ng ty c¬ khÝ x©y dùng - bé x©y dùng Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 – tæng c«ng ty c¬ khÝ x©y dùng - bé x©y dùng Môc lôc PhÇn I : thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 – tæng c«ng ty c¬ khÝ x©y dùng - bé x©y dùng I. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty X©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­ãc sè 3. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty . LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty . Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty . §Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ cña s¶n xuÊt kinh doanh . §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh t¹i c«ng ty . §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty . Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty . Ph©n cÊp qu¶n lý tµi chÝnh , c¸ch thøc h¹ch to¸n vµ h×nh thøc sæ ¸p dông t¹i c«ng ty II. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty . §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n . Néi dung, tr×nh tù h¹ch to¸n . Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt , kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang . III. H¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty . §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm . Néi dung h¹ch to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm . IV. Quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm víi c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i c«ng ty . Thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty . Nguyªn nh©n . PhÇn II : ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 . I. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh t¹i c«ng ty nãi riªng . Nh÷ng ­u ®iÓm . Nh÷ng tån t¹i . KÕ to¸n m¸y víi c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty . II.Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng vµ l¾p m¸y ®iÖn n­íc sè 3 . 1.C«ng t¸c h¹ch to¸n chøng tõ ban ®Çu. 2. Tr×nh tù h¹ch to¸n . 3 . HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n, sæ s¸ch sö dông . C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ . H­íng t¨ng c­êng qu¶n trÞ doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh . KÕt luËn