Đề tài Thực trạng khai thác du lịch Điện Biên và trong chiến lược phát triển du lịch Việt Nam, định hướng và giải pháp

Thu nhËp Du LÞch ®¹t 1.600 tû ®ång n¨m 1990, t¨ng lªn 8.700 tû ®ång n¨m 1997 vµ 20.000 tû ®ång vµo n¨m 2003. §Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch Du LÞch,c¬ s¬ vËt chÊt cña ngµnh Du LÞch còng ph¸t triÓn rÊt nhanh. N¨m 1993, c¶ n­íc míi cã trªn 32 ngh×n phßng kh¸ch s¹n, trong ®ã 16.800 phßng ®ñ tiªu chuÈn phôc vô kh¸ch quèc tÕ,th× ®Õn n¨m 2003 toµn quèc ®· cã 72.500 phßng kh¸ch s¹n, trong ®ã 57000 phßng ®¹t tiª chuÈn phßng quèc tÕ vµ hµng lo¹t c¸c tËp doµn kh¸ch s¹n cao cÊp næi tiÕng cã mÆt t¹i ViÖt Nam nh­ Sheraton, Accor… T¹o ®iÒu kiÖn thuËn cho ph¸t triÓn Du LÞch, nhµ n­íc ®· ®Çu t­ n©ng cÊp, ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng ®­êng bé ®­êng kh«ng,®­êng biÓn trªn ph¹m vi c¶ n­íc.Trong giai ®o¹n 2001-2003, b»ng nguån ng©n s¸ch, chÝnh phñ ®· ®Çu t­ h¬n 1000 tû ®ång cho x©y dùng, n©ng cÊp ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng Du LÞch t¹i gÇn 40 tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­êng. NhiÒu khu Du LÞch, nhiÒu khu vui ch¬i gi¶i trÝ, s©n golf thÓ thao ®· ®­îc x©y dùng vµ ®­a vµo ho¹t ®éng. Du LÞch ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng chuyÓn biÕn c¨n b¶n vÒ chÊt vµ l­îng lµ do §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· giµnh sù quan t©m cho ph¸t triÓn du lÞch,kh»ng ®Þnh ngµnh du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ tæng hîp quan träng vµ coi träng ph¸t triÓn du lÞch lµ mét h­íng chiÕn l­îc quan träng trong ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh»m gãp phÇn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Thùc tÕ cho thÊy r»ng, ph¸t triÓn du lÞch gãp phÇn ®Èy nhanh sù nghiÖp c«ng ngiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc,chuyÓn dÞch c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, n©ng cao tû träng c¸c ngµnh dÞch vô trong tæng thu nhËp quèc d©n. Ngµnh Du LÞch gãp phÇn t¨ng ®¸ng kÓ nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô vËn t¶i, ®Æc biÖt hµng kh«ng, ng©n hµng b¶o hiÓm, b­u chÝnh viÔn th«ng, ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®« thÞ; t¹o viÖc lµm,t¨ng thu nhËp cho ®«ng ®¶o ng­êi lao ®éng, kÓ c¶ ng­êi d©n vµ ®Þa ph­¬ng vïng s©u vµ vïng xa n¬i míi h×nh thµnh c¸c ®iÓm du lÞch, khu du lÞch; gãp phÇn kh«i phôc c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng,c¸c lÔ héi d©n gian, qua ®ã gióp b¶o tån c¸c gÝa trÞ nh©n v¨n vµ b¶n s¾c d©n téc; du lÞch lµ cÇu nèi hoµ b×nh gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, gi÷ vai trß ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i, héi nhËp khu vùc quèc tÕ. 2. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi sù ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam a. C¬ héi ph¸t triÓn - chÝnh s¸ch ®æi míi më cöa, héi nhËp cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ ®èi ngo¹i, trong ®ã cã du lÞch ph¸t triÓn. - Du lÞch ®­îc x¸c ®Þnh lµ mét ngµnh kinh tÕ tæng hîp quan träng trong c¬ cÊu kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc, gãp phÇn vµo viÖc ®Èy nhanh chuyÓn dÞch c¬ cÊu. - Nhµ n­íc ViÖt Nam hÕt søc quan t©m ®Õn sù ph¸t triÓn cña nghµnh du lÞch, thÓ hiÖn qua viÖc thµnh lËp ban chØ ®¹o Nhµ n­íc vÒ du lÞch ®Ó chØ ®¹o, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn du lÞch trong t×nh h×nh míi. - ViÖt Nam ®· vµ trong qu¸ tr×nh gia nhËp c¸c tæ chøc thÕ giíi vµ khu vùc nh­ ASEAN, APEC, AFTA, WTO, t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam th©m nhËp vµo nhiÒu thÞ tr­êng còng nh­ h­ëng c¸c ­u ®·i kh¸c. §©y lµ c¬ héi cho ViÖt Nam t¨ng c­êng giao l­u vµ héi nhËp víi kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi,qua ®ã t¨ng kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch du lÞch ®Æc biÖt lµ kh¸ch th­¬ng m¹i - HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt _Mü lµ yÕu tè thuËn lîi ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ Mü ®Õn ViÖt Nam, lµm t¨ng kh¶ n¨ng ®Çu t­ du lÞch vµ l­îng kh¸ch quèc tÕ. - LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc ®­îc coi lµ nh÷ng bé luËt tiÕn bé trong khu vùc, gãp phÇn thu hót vèn ®Çu t­, t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. - HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt lµ c¸c hÖ thèng s©n bay, c¶ng biÓn vµ ®­êng giao th«ng ®­îc ®Çu t­ n©ng cÊp t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng du lÞch to lín ë ViÖt Nam. - ViÖt Nam lµ ®iÓm du lÞch cßn míi trªn b¶n ®æ thÕ giíi víi tiÒm n¨ng du lÞch tµi nguyªn ®a d¹ng vµ phong phó. §©y thùc sù lµ c¬ héi tèt cho du lich ViÖt Nam ph¸t triÓn. b. Nh÷ng th¸ch thøc chñ yÕu - Du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t, ®Æc biÖt lµ khi kh¶ n¨ng ®Çu t­ t¹o s¶n phÈm du lÞch hÊp dÉn, cã tÝnh c¹nh tranh cao trong khu vùc cßn rÊt h¹n chÕ. - Kinh nghiÖm qu¶n lý, kinh doanh vµ tr×nh ®é nghiÖp vô cña ®éi ngò c¸n bé, lao ®éng trong ngµnh cßn nhiÒu h¹n chÕ. - HiÖn nay du lÞch ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt víi sù suy thoaÝ tµi nguyªn m«i tr­êng do nh÷ng bøc xóc trong khai th¸c, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. - T×nh tr¹ng thiÕu vèn ®Çu t­ vµ ®Çu t­ dµn tr¶i, kÐm hiÖu qu¶ vµ ®ang lµ th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi ngµnh du lÞch. Mét sè n¬i hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng cßn nhiÒu bÊt cËp ch­a ®¸p øng ®Çy ®ñ yªu cÇu cña c¸c ngµnh kinh tÕ,trong ®ã cã du lÞch. §iÒu nµy h¹n chÕ kh¶ n¨ng tiÕp cËn c¸c ®iÓm du lÞch tiÒm n¨ng, hÊp dÉn, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch. - NhËn thøc x· héi vÒ du lÞch ë n­íc ta cßn nhiÒu h¹n chÕ,®Æc biÖt trong céng ®ång d©n c­ t¹i mét sè ®iÓm du lÞch vª gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr­êng vµ v¨n minh du lÞch. - M©u thuÉn gi÷a më cöa thu hót nhiÒu kh¸ch du lÞch víi ®¶m b¶o an ninh, gi÷a ®ßi hái ph¸t triÓn nhanh víi ®¶m b¶o sù c©n b»ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 3. VÞ trÝ vµ vai trß cña du lÞch du lÞch §iÖn Biªn trong quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam 3.1. VÞ trÝ cña du lÞch §iÖn Biªn Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam thêi kú 1995-2010 ®­îc Thñ t­íng chÝnh phñ phª duyÖt theo quyÕt ®Þnh sè 307/TTg ngµy 24/5/1995 ®· x¸c ®Þnh l·ng thæ ViÖt Nam bao gåm 3 vïng du lÞch : B¾c bé, B¾c trung bé vµ Nam trung bé vµ Nam bé víi c¸c trung t©m t­¬ng øng lµ Hµ Néi vµ phô cËn, HuÕ - §µ N½ng, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn. Vïng du lÞch B¾c bé bao gåm c¸c tØnh tõ Hµ giang ®Õn Hµ tÜnh, phÝa B¾c gi¸p víi Trung Quèc, phÝa t©y gi¸p víi céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo. Vïng nói phÝa B¾c ®­îc chia thµnh 5 tiÓu vïng Trung t©m, tiÓu vïng Duyªn h¶i ®«ng b¾c tiÓu vïng miÒn nói §«ng b¾c, tiÓu vïng ®ång nói T©y b¾c, tiÓu vïng nam b¾c bé. Víi vÞ trÝ nh­ vËy, §iÖn biªn lµ mét cöa ngâ cña ViÖt Nam ®Õn víi 2 n­íc Lµo Trung Quèc vµ qua ®ã ®Õn víi th¸i lan, MiÕn §iÖn. Vïng ®Êt nµy lµ ng· ba biªn giíi rÊt thuËn lîi cho ph¸t triÓn giao l­u v¨n ho¸, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn du lÞch. 3.2. Vai trß cña du lÞch §iÖn Biªn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c¶ n­íc 3.2.1. Lµ mét ®Þa danh næi tiÒng thÕ giíi, §iÖn Biªn lµ n¬i cã kh¶ n¨ng thu hót l­îng kh¸ch quèc tÕ lín, nh÷ng ng­êi ®· tõng liªn quan hoÆc lµ ng­êi th©n cña nh÷ng ng­êi cã liªn quan ®Õn cuéc chiÕn tranh chèng ph¸p, nh÷ng ng­êi ñng hé ViÖt Nam trong hai cuéc kh¸ng chiÕn, nh©n d©n c¸c n­íc thuéc ®Þa tr­íc kia ®· tõng coi ViÖt Nam lµ biÓu t­îng cña mét d©n téc kiªn c­êng trong ®Êu tranh giµnh ®éc lËp tù do. 3.2.2. Víi chiÕn th¾ng ®iÖn biªn phô léng lÉy, §iªn Biªn lµ niÒm tù hµo d©n téc, cã thÓ thu hót ®­îc l­în lín vµ l©u dµi kh¸ch du lÞch trong n­íc. §èi víi nh÷ng cùu chiÕn binh ®· tham gia vµo hai cuéc kh¸nh chiÕn, ®Õn víi §iÖn Biªn ®Ó th¨m l¹i chiÕn tr­êng x­a,«n l¹i nh÷ng kØ niÖm hµo hïng cña tuæi trÎ. §èi víi c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c, ®Æc biÖt lµ tÇng líp trÎ,®i du lÞch ®Õn §iÖn Biªn gãp phÇn hiÓu biÕt thªm vÒ lÞch sö d©n téc vÒ søc m¹nh ®oµn kÕt vµ kh¬i dËy niÒm tù hµo d©n téc. 3.2.3. víi 21 d©n téc anh em, trong ®ã chØ cã 4 d©n téc chØ sèng ë §iÖn Biªn ®· thu hót ®­îc sù quan t©m chó ý cña kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµ kh¸ch du lÞch néi ®Þa, nh÷ng ng­êi muèn kh¸m ph¸ nÒn v¨n ho¸ ®Æc s¾c cña c¸c d©n téc Ýt ng­êi. T¹i ®©y cã thÓ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch v¨n ho¸ vµ du lÞch sinh th¸i. Tãm l¹i §iÖn Biªn ®ãng vai trß lµ mét ®iÓm du lÞch thu hót kh¸ch du lÞch chñ yÕu cña khu vùc T©y B¾c, lµ cÇu nèi du lÞch ®­êng bé 3 n­íc Lµo, Th¸i Lan vµ Trung Quèc sang ViÖt Nam. PhÇn II Thùc tr¹ng khai th¸c du lÞch §iÖn Biªn vµ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch viÖt nam 1. TiÒm n¨ng du lÞch §iÖn Biªn Víi thµnh phè lµ §iÖn Biªn Phñ cã thÓ coi lµ tr¸i tim cña tiÓu vïng du lÞch miÒn nói T©y B¾c. §iÖn Biªn cã nguån tµi nguyªn phong phó, lµ nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn du lÞch 1.1 TiÒm n¨ngvÒ di tÝch lÞch sö c¸ch m¹ng §åi A1, NghÜa trang liÖt sü, b¶o tµng chiÕn th¾ng §iÖn Biªn phñ, khu lµm viÖc cña bé chØ huy t¹i M­êng Ph¨ng, H©m §ê C¸t, §Òn Hoµng C«ng ChÊt. §iÖn Biªn vµ vïng ®Êt in ®Ëm dÊu Ên hµo hïng cña cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc. Khu vùc bao quanh c¸nh ®ång §iÖn Biªn chÝnh lµ ®Þa ®iÓm chiÕn tr­êng x­a, ®Þa danh mµ bÊt cø du kh¸ch nµo còng mong muèn ®Æt ch©n tíi. ChiÕn tr­êng §iÖn Biªn lµ mét di tÝch lÞch sö ghi l¹i chiÕn c«ng oanh liÖt cña qu©n vµ d©n ViÖt Nam trong cuéc kh¸ng chiªn anh dòng ch«ng thùc d©n Ph¸p. Thung lòng §iÖn Biªn bèn bÒ lµ nói bao bäc víi nhiÒu ngän ®åi ë phÝa §«ng vµ c¸nh ®ång M­êng Thanh dµi 20 Km, réng 6km, cã s«ng N©m Rèn ch¶y qua nªn vïng ®Êt §iÖn Biªn rÊt mµu mì. Tõ cuèi n¨m 1953 Thùc D©n Ph¸p ®æ qu©n chiÕm ®ãng vµ thµnh lËp mét tËp ®oµn cø ®iÓm qu©n sù m¹nh ®­îc trang bÞ nhiÒu vò khÝ hiÖn ®¹i. T¹i thung lòng §iÖn Biªn ®· diÔn ra cuéc chiªn ®Êu cùc kú anh dòng cña qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam suèt 55 ngµy ®ªm víi ®éi qu©n viÔn chinh x©m l­îc cña thùc d©n Ph¸p, b¾t sèng t­íng §ê Catri g©y ra mét tiÕng van lín chÊn ®éng ®Þa cÇu. C¸c di tÝch næi bËt cña chiÕn tr­êng §iÖn Biªn n¨m x­a lµ ®åi A1, C2, D1, cø ®iÓm Hång Cóm, Him Lam, §åi §éc LËp, cÇu vµ s©n bay M­êng Thanh, hÇm chØ huy t­íng §ê Catri. §iÖn Biªn lµ n¬i thu hót ®­îc nhiÒu cùu chiÕn binh ViÖt Nam ®Ó cho hä ®Õn n¬i nay vµ «n l¹i nh÷ng kû niÖm x­a. §Æc biÖt lµ cùu chiÕn binh Ph¸p vµ gia ®×nh hä, ®Ó hä cã thÓ t×m hiÓu ®­îc nh÷ng nguyªn nh©n s©u xa cña cuéc chiªn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, ®­îc tËn m¾t nh¾m nh×n nh÷ng thay ®æi cña vïng ®Êt nay n¬i hä ®· tõng ë ®ã. 1.2. Tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn bao gåm Nói non, rõng giµ nhiÖt ®íi nguyªn sinh, hÖ ®éng thùc vËt phong phó, nhiÒu suèi vµ hå. Ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh T©y B¾c lµ mét vïng ®Êt giµu tµi nguyªn du lÞch. Hang ThÈm B¸ng ®­îc xÕp h¹ng di tÝch lµ mét ®iÓm tham quan lý thó cña du kh¸ch, ®©y lµ hang ®¸ cã vÎ ®Ñp tù nhiªn vµ cßn nguyªn vÑn, lßng hang réng vµ s©u, cao gÇn 100m vµ cã nhiÒu ng¸ch Giữa hang có phiến đá to bằng phẳng như mặt bàn. Nhìn lên các vách, trần đá, nhiều măng đá, nhũ đá tạo thành những hình thù những con rồng, con phượng, sư tử, voi quì hoặc những đoá phong lan tuyệt đẹp Hang Thẩm Báng không chỉ là một hang đá đẹp mà tại đây, nhân dân địa phương đã phát hiện một số loại rìu, chày nghiền thức ăn bằng đá, một số mẩu xương động vật hoá thạch. Đèo dài 32km, địa thế rất hiểm trở, chênh vênh. Pha Ðin tiếng địa phương nghĩa là Trời Ðất. Theo truyền thuyết địa phương, đây là nơi tiếp giáp giữa trời và đất. Xưa kia, vì có sự tranh chấp ranh giới giữa hai tỉnh Sơn La và Lai Châu (cũ), người ta đã giải quyết bằng một cuộc đua ngựa. Từ hai phía đèo, cùng một lúc ngựa hai bên phi hướng về nhau. Nơi gặp gỡ sẽ là ranh giới. Ngựa Lai Châu phi nhanh hơn, nên phần đèo thuộc về Lai Châu (nay thuộc tỉnh Điện Biên) dài hơn phần đèo của Sơn La. Với độ cao trên 1.000m khi lên dốc, lúc xuống dốc, con đường ngoằn ngoèo, chênh vênh, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực sâu thăm thẳm, lại nhiều "cua" hiểm trở. Ðược vượt đèo Pha Ðin là một cuộc du lịch đầy thú vị của du khách trước cảnh thiên nhiên hùng vĩ. 1.3. Tµi nguyªn v¨n ho¸ Ng«i nhµ chung cña 21 d©n téc anh em, mçi d©n téc ®Òu cã nh÷ng nÐt chung trong sinh ho¹t, s¶n xuÊt trang phôc, v¨n nghÖ truyÒn thèng nh­ ®iÖu h¸t ®iÖu móa d©n téc. Ngoµi ng­êi kinh cßn nhiÒu ®ång bµo d©n téc kh¸c, ®«ng nhÊt lµ Th¸i, MÌo, Kh¬ Mó…§êi sèng v¨n ho¸ cña ®ång bµo c¸c d©n téc §iÖn Biªn t¹o nªn bøc tranh v¨n ho¸ sinh ®éng cho vïng ®Êt lÞch sö nµy. Cã gi¶ thuyÕt cho r»ng gièng lóa ®­îc thuÇn d­ìng bëi nh÷ng c­ d©n sèng ë MiÒn §«ng d·y nói Hymalaya ®­îc truyÒn qua §iÖn Biªn tíi c¸c miÒn ®Êt kh¸c cña §«ng Nam ¸. Trong lÞch sö §iÖn Biªn ®­îc coi lµ cöa ngâ giao l­u cña hai miÒn v¨n ho¸ ¢n §é vµ ViÖt Nam th«ng qua ®¹o Braham vµ ®¹o phËt 2. HiÖn tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn 2.1 HiÖn tr¹ng vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt lµ mét tØnh míi, c¬ së h¹ tÇng giao th«ng, du lÞch cña §iÖn Biªn cßn rÊt h¹n chÕ. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña tuyÕn ®­êng bé T©y B¾c. TuyÕn du lÞch T©y B¾c ®· manh nha h×nh thµnh tõ thêi ph¸p thuéc víi nh÷ng ®Þa danh næi tiÕng nh­ Hoµ B×nh, Sa Pa. Khi ®ã kh¸ch du lÞch chñ yÕu lµ c¸c quan chøc, tÇng líp giµu cã vµ giíi v¨n nghÖ sü. Thêi kú chiÕn tranh chèng Mü vµ sau gi¶i phãng miÒn nam ®Õn n¨m 1990 do nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n vÒ kinh tÕ x· héi ho¹t ®éng du lÞch trªn tuyÕn vÉn cßn mang tÝnh nhá lÎ, tù ph¸t hiÖu qu¶ thÊp. Tõ n¨m 1995 ®Õn c¸c ho¹t ®éng du lÞch ngµy cµng ph¸t triÓn trªn ph¹m vi c¶ n­íc trong ®ã cã T©y B¾c. Mét ®iÓm du lÞch trªn tuyÕn ®· thùc sù thu hót l­îng dßng kh¸ch du lÞch. Kinh tÕ du lÞch ®­îc coi träng vµ ®Çu t­ ®¸ng kÓ nh­ Hoµ B×nh, Sa Pa, §iÖn Biªn Phñ, du lÞch Lµo Cai ®· thu hót ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ lµ ®Çu tµu cña tuyÕn du lÞch T©y B¾c. Tuy nhiªn so s¸nh víi c¸c khu vùc c¶ n­íc vµ thÕ giíi th× du lÞch T©y B¾c vÉn cßn kho¶ng c¸ch kh¸ xa, kÓ c¶ quy m« vµ doanh thu, l­îng kh¸ch du lÞch vµ sù hÊp dÉn cña s¶n phÈm. Nguån ng©n s¸ch cßn h¹n chÕ nªn viÖc ®Çu t­ cho lÜnh vùc du lÞch kh«ng ®­îc chó träng trong ®ã h¹ tÇng giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch N¨m 2003 ®ãn ®­îc 100,64 ngµn l­ît kh¸ch, trong ®ã kh¸ch quèc tÕ 8,9 ngµn l­ît, kh¸ch néi ®Þa 91,7 ngµn l­ît ng­êi. Thu nhËp x· héi vÒ du lÞch ®¹t 28,5 tû ®ång, ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. HiÖn cã 26 c¬ së l­u tró, víi 567 phßng, 1299 gi­êng, cã 21 c¬ së kinh doanh nhµ hµng. Mét sè c¬ së l­u tró - Khách sạn Điện Biên Phủ(Địa chỉ: 279A đường 6, Mường Thanh, Tp. - Điện Biên Phủ, 32 phòng, giá: 12-15 USD) - Khách sạn Công Đoàn(40 phòng) - Khách sạn Cty Xổ số Kiến thiết tỉnh(33 phòng, Địa chỉ: U Va, X. Noong Luống, H. Điện Biên) - Khách sạn Mường Thanh(40 phòng, giá: 8-25 USD, Địa chỉ: 25 phường Him Lam, Tp. Điện Biên Phủ) - Khách sạn Thương Mại (Địa chỉ: Tp. Điện Biên Phủ) - Nhà khách Hàng Không(Địa chỉ: Tp. Điện Biên Phủ, 17 phòng) - Nhà Khách Ngân Hàng(Địa chỉ: Tp. Điện Biên Phủ, 12 phòng, giá: 10 USD) -Nhà khách nhà máy Bia(Địa chỉ: Tp. Điện Biên Phủ) Các hạng mục cơ sở hạ tầng và các sản phẩm về du lịch đang trong giai đoạn hoàn tất. Hiện tại đã có 11/13 công trình cơ sở hạ tầng được cải tạo, nâng cấp và xây mới đã cơ bản hoàn thành, đưa tổng cộng năng lực đón nhận khách tại địa bàn Điện Biên lên 1.500 khách vào một thời điểm. Các nhà nghỉ du lịch đa chức năng tại những khu du lịch sinh thái như: Pa Khoang, U Va, động Pa Thơm, suối nước nóng Hùa Pe, đặc biệt là năm bản văn hóa du lịch dân tộc Thái...sẽ hoàn thiện trước ngày 7-5. 6/8 hạng mục xây dựng, tôn tạo di tích lịch sử gần hoàn chỉnh, là: Bảo tàng lịch sử Điện Biên phủ, Tượng đài chiến thắng Đồi A1 , Sở chỉ huy chiến dịch tại Mường Phăng, Nghĩa trang liệt sĩ A1, Thành Bản Phủ và Đền Hoàng Công Chất. Giao thông Mạng lưới giao thông đường bộ khá thuận lợi gồm: - Từ thành phố Điện Biên Phủ tới Hà Nội 474km theo quốc lộ 279 và rẽ sang quốc lộ 6. - Quốc lộ 12: Từ thành phố Điện Biên Phủ đến cửa khẩu Ma Lu Thàng (Lai Châu) 195km. - Quốc lộ 279: Nối Tuần Giáo qua thành phố Điện Biên Phủ đến cửa khẩu Tây Trang dài 117km. Tỉnh có sân bay Mường Thanh tại thành phố Điện Biên Phủ phục vụ tuyến Hà Nội - Điện Biên Phủ. 2.2. HiÖn tr¹ng c«ng t¸c xóc tiÕn qu¶ng b¸ du lÞch §iÖn Biªn Theo ông Ernst Sagemueller, Tổng giám đốc Công ty tư vấn Du lịch Việt Nam và Quốc tế (COVIT), hoạt động xúc tiến của du lịch Việt Nam thực sự còn thiếu tính chuyên nghiệp. Mặc dù Việt Nam đã tham dự rất nhiều hội chợ du lịch quốc tế lớn, nhưng hiệu quả đem lại chưa cao. Phần lớn khách du lịch tại thị trường châu Âu vẫn chỉ biết đến Việt Nam trong quá khứ với những hình ảnh không mấy tươi sáng. Hơn nữa, cũng theo ông Ernst Sagemueller, việc quảng bá tại các hội chợ của du lịch Việt Nam hiện nay chủ yếu chỉ là quảng bá cho các công ty du lịch, chứ chưa phải là quảng bá về tiềm năng du lịch của Việt Nam. Ông Nguyễn Hữu Thọ, Tổng giám đốc Tổng công ty Du lịch Sài Gòn, đánh giá, công tác quảng bá của du lịch Việt Nam mới chỉ có chiều rộng mà chưa có bề sâu. Còn theo ông Thân Hải Thanh, Giám đốc Công ty Dịch vụ du lịch Bến Thành, mặc dù các hội chợ du lịch lớn như ITB tại Đức, JATA tại Nhật, Top Resa tại Pháp.... đều là những hội chợ thường niên, nhưng Việt Nam lại chưa có được những kế hoạch dài hơi cho việc tham gia các hội chợ này, vì thế chưa tạo được ấn tượng mạnh cho du khách.Việt Nam, điểm đến an toàn, thân thiện và hấp dẫnĐó là mục tiêu đã đề ra của ngành du lịch trong năm 2004. Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam, để hướng tới mục tiêu này, trong năm sẽ có khoảng 11 hội chợ du lịch quốc tế và 15 đợt Road Show giới thiệu về du lịch Việt Nam được tổ chức tại nước ngoài. Còn tại thị trường trong nước, cũng sẽ có hàng loạt các sự kiện lớn được tổ chức, như Năm du lịch Điện Biên, Con đường Di sản Miền Trung, Festival Huế 2004... Tuy nhiên, để những sự kiện này phát huy hiệu quả, việc cần làm ngay là phải thay đổi phương thức quảng bá. Trước tiên, những hình ảnh riêng lẻ của mỗi doanh nghiệp du lịch Việt Nam tại các hội chợ du lịch nước ngoài phải được thay thế bằng một bức tranh chung, toàn cảnh về du lịch Việt Nam. Tiếp đó, phải xem việc quảng bá du lịch không phải là của riêng các hãng lữ hành. Các khách sạn, nhà hàng, các hãng ô tô, nước giải khát, mỹ phẩm... cũng là những nguồn lực đáng kể về tài chính cho các hoạt động quảng bá này. 2.3. HiÖn tr¹ng c«ng t¸c khai th¸c tour du lÞch §iÖn Biªn cña c¸c c«ng ty du lÞch Hµ Néi hiÖn cã h¬n 1000 h·ng l÷ hµnh quèc tÕ vµ néi ®Þa, trong ®ã cã 83 doanh nghiÖp l÷ hµnh quèc tÕ, 32 chi nh¸nh c«ng ty l÷ hµng quèc tÕ. N¨m 2002 c¸c doanh nghiÖp Hµ Néi ®· phôc vô 3,55 triÖu du kh¸ch, trong ®ã cã 931000 l­ît kh¸ch quèc tÕ tõ 162 qu«c gia, t¨ng 33% so víi n¨m 2001. N¨m 2003 do nhiÒu biÕn ®éng bÊt lîi cña quèc tÕ vµ khu vùc l­ît kh¸ch du lÞch quèc tÕ cã gi¶m sót víi 850000 l­ît kh¸ch quèc tÕ vµ 3.,03 triÖu l­ît kh¸ch néi ®Þa. Trong ho¹t ®ång du lÞch, c¬ cÊu vÒ doanh thu l÷ hµnh ngµy cµng t¨ng vµ vµ chiÕm tû träng 23%, ®©y lµ kÕt qu¶ cña viÖc chñ ®éng khai th¸c nguån kh¸ch, më réng tour chuyÕn du lÞch cña doanh nghiÖp l÷ hµnh quèc tÕ vµ néi ®Þa. C¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch ®­îc n©ng cao chÊt l­îng, mét sè ch­¬ng tr×nh ®Æc biÖt ®· ®­îc ®¸nh gi¸ cao nh­ th¨m c¸c khu vùc vïng nói phÝa B¾c, du lÞch biÓn, du lÞch sinh th¸i, du lÞch v¨n ho¸ th¨m cuéc sèng cña ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, th¨m lµng nghÒ, lµng cæ cña khu vùc Hµ Néi vµ vïng phô cËn, du lÞch kÕt hîp héi nghÞ héi th¶o víi c¸c sù kiÖn lín MICE Víi vai trß lµ nhËn kh¸ch vµ thu hót kh¸ch vµ trung chuyÓn cña khu vùc phÝa b¾c, hÇu hÕt kh¸ch ®Õn Hµ Néi sÏ tiÕp tôc tíi th¨m c¸c vïng cã ®Þa danh næi tiÕng, ®Æc biÖt lµ khu vùc phÝa b¾c ViÖt Nam. V× vËy ho¹t ®éng l÷ hµnh cña Hµ Néi cã vai trß kh¸ quan träng trong viÖc cung cÊp kh¸ch, ph¸t triÓn du lÞch, t¨ng doanh thu x· héi tõ du lÞch cho Hµ Néi vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. Víi ®Æc tÝnh liªn vïng du lÞch Hµ Néi sÏ kh«ng thÓ ph¸t triÓn nÕu t¸ch rêi sù hîp t¸c víi c¸c ®Þa ph­¬ng cã ®Þa danh du lÞch. Hầu như tất cả các công ty thuộc ngành du lịch hiện nay đều mở tour đến Điện Biên, nhân kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ và năm du lịch Điện Biên. Hiện tại, công ty Vietravel có các tour đi Hà Nội - Điện Biên từ 2 ngày đến 5 ngày, giá từ 1.250.000đ - 1.650.000đ/khách; tour đi Sa Pa - Điện Biên Phủ - Ba Khoan 4 ngày 3 đêm giá 995.00đ/khách. Công ty Du lịch Hoàn Mỹ có 2 tour: Hành trình "Tây Bắc - Điện Biên mùa hoa ban trắng" từ Tp.HCM đến Hà Nội, Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên Phủ, Lai Châu, Phong Nha, Lào Cai, Sa Pa 9 ngày 8 đêm, giá 6.260.000đ/khách; tour Khám phá Tây Bắc - Sơn La - Điện Biên Phủ - Lai Châu - Sa Pa - Hà Nội 8 ngày 7 đêm, giá 6.115.000đ/khách. Công ty Du lịch Fiditourist có tour đi Hà Nội - Điện Biên Phủ - Lai Châu - Sa Pa - Lào Cai - vịnh Hạ Long - Tp.HCM bằng xe lửa, 11 ngày 11 đêm, giá 4.510.000đ/khách; tour đi Vòng cung Tây Bắc tham quan Hà Nội - Điện Biên Phủ - Sơn La - Tân Trào - Cao Bằng - Bắc Bộ - núi Yên Tử - vịnh Hạ Long bằng máy bay, 8 ngày 7 đêm giá 5.900.000đ/khách. Công ty Du lịch Lửa Việt có tour Khám phá Tây Bắc - Điện Biên - Sa Pa - Hạ Long - Yên Tử - Hà Nội 8 ngày 7 đêm, giá 6.999.000đ/khách... Hiện nay trên đường bay Hà Nội - Điện Biên, Vietnam Airlines đang bắt đầu tăng chuyến. Vào dịp Lễ công bố năm du lịch Điện Biên (ngày 13/3), từ ngày 11 - 15/3, Vietnam Airlines sẽ tăng lên 4 - 5 chuyến/ngày. Vào dịp Lễ kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ (ngày 7/5), từ ngày 5 - 9/5, Vietnam Airlines sẽ tăng lên 5 - 6 chuyến/ngày. Vietnam Airlines đã có chính sách giá vé máy bay đặc biệt trên đường bay đến Điện Biên áp dụng từ 1/3 đến 30/5 cho các cựu chiến binh từng tham gia chiến dịch này nay có nguyện vọng trở về thăm chiến trường xưa được giảm giá vé 50% cho tất cả các chặng bay nội địa đến Điện Biên. Riêng các cựu chiến binh Việt Nam có 50 tuổi Đảng trở lên sẽ được cấp vé miễn cước 100%. Hãng Pacific Airlines cũng giảm giá vé trên hành trình Tp.HCM - Hà Nội - Tp.HCM để tạo điều kiện cho du khách từ phía Nam ra Bắc du lịch đến Điện Biên Phủ. Cụ thể giá vé từ nay đến ngày 15/5/2004, tuyến Tp.HCM - Hà Nội (và ngược lại) còn 2,7 triệu đồng/vé khứ hồi, đặc biệt nếu khách mua vé trước 7 ngày chỉ còn 2,6 triệu đồng/vé khứ hồi. 2.4. Vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc trong ph¸t triÓn du lÞch Trong nh÷ng n¨m võa qua, thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ N­íc, sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o trùc tiÕp cña tØnh uû, H§ND, UBND tØnh, ho¹t ®éng du lÞch cña tØnh §iÖn Biªn ®· cã nhiÒu cè g¾ng kh¾c phôc khã kh¨n b­íc ®Çu ®· n©ng cÊp ®­îc c¬ së vËt chÊt, kÕt cÊu h¹ tÇng, söa ch÷a t«n t¹o di tÝch danh th¾ng c¶nh phôc vô du lÞch. M¹ng l­íi du lÞch ®­îc h×nh thµnh; n¨m 2003 ®ãn 100,6 ngµn l­ît kh¸ch, trong ®ã kh¸ch quèc tÕ 9,8 ngµn l­ît, doanh thu x· héi tõ du lÞch 2003 ®¹t 28,5 tû ®ång ®· ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc ®Çu vÒ kinh tÕ x· héi. C¸c cÊp c¸c ngµnh cña tØnh ®· triÓn khai kÞp thêi c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cña chÝn phñ cña c¸c bé, cña tØnh uû, H§ND, UBND tØnh, tæng côc du lÞch ®Õn c¸c c¬ së ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn ®Ó qu¸n triÖt thùc hiÖn. H­íng dÉn cho du lÞch c¸c c¬ së kinh doanh du lÞch vµ dÞch vô du lÞch , chó träng c«ng t¸c tiÕp thÞ giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm du lÞch cu¶ tØnh m×nh, hîp t¸c víi c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh trong n­íc. TØnh ®· thµnh lËp ban chØ ®¹o nhµ n­íc vÒ du lÞch do ®ång chÝ phã chñ tÞch UBND tØnh lµm tr­ëng ban ®Ó tham m­u cho UBND tØnh trong chØ ®¹o ®iÒu hµnh vÒ ho¹t ®éng du lÞch trªn ®Þa bµn. 2.5. C¬ héi vµ th¸ch thøc cña du lÞch §iÖn Biªn a. Nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn - §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m ®Õn ph¸t triÓn du lÞch ®iÖn biªn - Thñ t­íng chÝnh phñ cho phÐp tæ chøc n¨m du lÞch §iÖn Biªn nh©n 50 n¨m ngµy chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ. - NhiÒu c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®­îc trang bÞ míi, ®­îc n©ng cÊp c¶i t¹o nh­ s©n bay M­êng Thanh, hÖ thèng ®­êng quèc lé, hÖ thèng ®iÖn l­íi vµ b­u chÝnh viÔn th«ng. - Nhµ n­íc ®Çu t­ n©ng cÊp vµ c¶i t¹o mét lo¹t di tÝch lÞch sö, di tÝch chiÕn tranh nh­ khu bé chØ huy M­êng thanh, §åi A1, cÇu M­êng thanh …. b. Nh÷ng th¸ch thøc - HÖ thèng c¬ së dÞch vô cßn ch¾p v¸, ch­a ®ång bé, HiÖn nay thµnh phè §iÖn Biªn chØ cã thÓ ®¸p øng ®­îc chç ngñ cho kho¶ng 300 kh¸ch du lÞch. Sè l­¬ng kh¸ch s¹n vµ nhµ nghØ cã chÊt l­îng xÕp sao rÊt Ýt. - Sè l­îng c¸n bé, nh©n viªn trong nghµnh du lÞch §iÖ Biªn cßn rÊt thiÕu; tr×nh ®ä chuyªn m«n, nghiÖp vô du lÞch cßn cã nhiÒu h¹n chÕ. - Ch­a cã ®­îc nh÷ng s¶n phÈm du lÞch v¨n ho¸ c¸c d©n téc thùc sù ®Æc s¾c,tao ra sù kh¸c biÖt víi v¨n ho¸ c¸c d©n téc ë c¸c ®Þa ph­¬ng l©n cËn nh­ Sa Pa, Hoµ B×nh. 3. Thùc tr¹ng tiÒm n¨ng vµ nguån lùc ph¸t triÓn du lÞch VÒ tµi nguyªn tù nhiªn: lµ vïng ®Çu nguån cña 3 hÖ thèng s«ng chÝnh lµ khu vùc T©y B¾c víi c¶nh quan vµ m«i tr­êng phong phó, ®Þa h×nh tù nhiªn ®a d¹ng , §iÖn Biªn cã nh÷ng n¬i rÊt thuËn lîi cho ph¸t triÓn du lÞch nh­ rõng M­êng Ph¨ng, khu b¶o tån thiªn nhiªn M­êng Toong, hæ P¸ Khoang… Tµi nguyªn nh©n v¨n: ®ã lµ c¸c khu di tÝch lÞch sö- v¨n hãa, lÞch sö c¸ch m¹ng, nÒn v¨n ho¸ vËt thÓ vµ phi vËt thÓ cña c¸c d©n téc T©y-B¾c. Trong quÇn thÓ di tÝch chiªn th¾ng §iÖn Biªn Phñ ®· ®­îc c¶ thÕ giíi biÕt ®Õn trong nöa thÕ kû qua Mét sè thµnh tùu ngµnh du lÞch §iÖn Biªn ®· ®¹t ®­îc: - N¨m 2003 ®· ®ãn trªn 100 ngµn l­ît kh¸ch, thu nhËp du lÞch t¨ng tõng n¨m ®ãng gãp quan träng cho ng©n s¸ch cña tØnh; c¬ së vËt chÊt tõng b­íc t¨ng vÒ chÊt vµ l­îng, gãp phÇn ®­a §iÖn Biªn thµnh ®iÓm du lÞch quan träng cña c¶ n­íc vµ khu vùc, ®Æc biÖt lµ n¨m 2004, n¨m kû niÖm 50 n¨m chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ, §iÖn Biªn ®· trë thµnh ®iÓm ®Õn cña du kh¸ch du lÞch c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng vÊn ®Ò tån ®äng: nh­ viÖc khai th¸c vµ qu¶n lý tµi nguyªn cßn nhiÒu bÊt cËp, nh÷ng tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ cña tØnh ch­a ®­îc kh¬i dËy nh»m ph¸t huy vai trß cña du lÞch cña mét ngµnh kinh tÕ quan träng trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tØnh theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. PhÇn III ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn 1. Quan ®iÓm vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn 1.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch cña §iÖn Biªn - Ph¸t triÓn du lÞch nhanh vµ bÒn v÷ng, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña §iÖn Biªn. - Ph¸t triÓn du lÞch dùa trªn sù ph¸t huy néi lùc, søc m¹nh tæng hîp cña c¸c ngµnh, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi ®Ó ­u tiªn ®Çu t­ c¬ së vËt cho du lÞch. - Ph¸t triÓn du lÞch g¾n víi viÖc g×n gi÷ vµ ph¸t huy bµn s¾c v¨n ho¸ d©n téc, ®¶m b¶o an ninh quèc phßng vµ trËt tù x· héi. - Ph¸t triÓn §iÖn Biªn ®Æt trong sù mèi quan hÖ víi sù ph¸t triÓn du lÞch c¸c tØnh l©n cËn vµ khu vùc nh­ Lai Ch©u, S¬n La… ®Æc biÖt lµ mèi quan hÖ víi thñ ®« Hµ Néi vµ c¸c tØnh biªn giíi n­íc b¹n ®Ó t¹o nªn nh÷ng thÞ tr­êng kh¸ch æn ®Þnh phï hîp víi s¶n phÈm du lÞch mµ §iÖn Biªn cã thÓ ph¸t triÓn. 1.2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn a. §Þnh h­íng s¶n phÈm Du lÞch §iÖn Biªn cÇn tËp trung khai th¸c ®­îc thÕ m¹nh cña m×nh mµ c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c kh«ng thÓ cã ®ã lµ nh÷ng di tÝch lÞch sö, di tÝch chiÕn tranh g¾n liÒn víi chiªns th¾ng lÞch sö §iÖn Biªn Phñ. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn khai th¸ch tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn vµ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n kh¸c ®Î t¹o ra nh­ng s¶n phÈm du lÞch ®a d¹ng, cã søc hÊp dÉn, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao Nh÷ng lo¹i h×nh du lÞch cÇn ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn: -Du lÞch v¨n ho¸-lÞch sö: Qua c¸c di tÝch lÞch sö, chiÕn tranh cÇn ®­îc giíi thiÖu søc m¹nh, ý chÝ quyÕt t©m gi¶i phãng d©n téc, tinh thÇn ®oµn kÕt vµ lßng dòng c¶m cña thÕ hÖ anh hïng chiÕn sü tham gia chiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ, kh¬i dËy lßng tù hµo d©n téc. Lµm cho b¹n bÌ quèc tÕ hiÓu ®­îc søc m¹nh ViÖt Nam, nguyªn nh©n cña mäi chiÕn th¾ng. -Du lÞch sinh th¸i: víi nh÷ng c¸nh rõng nguyªn sinh, hå n­íc, hÖ ®éng thùc vËt phong phó cã thÓ x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch gióp cho kh¸ch du lÞch hoµ m×nh vµo thiªn nhiªn, hiÓu biÕt thªm vÒ m«i tr­êng tù nhiªn. - Du lÞch m¹o hiÓm: x©y dùng nh÷ng ch­¬ng tr×nh du lÞch m¹o hiÓn nh­ ®ua xe ®¹p, ®i bé, chÌo thuyÒn v­ît th¸c ghÒnh, leo nói… - Du lÞch v¨n ho¸ c¸c d©n téc: x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch gióp kh¸ch du lÞch t×m hiÓu c¸c ho¹t ®éng trong sinh ho¹t, ®êi sèng c¸c d©n téc; c¸c ho¹t ®äng v¨n nghÖ vµ vui ch¬i truyÒn thèng nh­ dÖt v¶I, lµm hµng thñ c«ng mü nghÖ, móa xoÌ, móa x¹p, thæi khÌn, nÐm cßn … -Du lÞch ®­êng bé nèi liÒn §iÖn Biªn víi Lµo vµ §«ng B¾c Th¸i Lan. b. §Þnh h­íng thÞ tr­êng Du lÞch §iªn Biªn cÇn chó träng c¶ thÞ tr­êng du lÞch trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ, trong ®ã thÞ tr­êng trong n­íc lu«n lu«n lµ nßng cèt. - ThÞ tr­êng trong n­íc : cÇn tËp trung vµo c¸c tÇng líp nh©n d©n,c¸c tæ chøc x· héi nh­ héi cùu chiÕn binh, héi phô n÷, héi c¸n bé, c«ng nh©n viªn, thanh niªn,sinh viªn lµ nh÷ng ®èi t­îng cã søc khoÎ,cã thêi gian kh«ng ®ßi hái nh÷ng dÞch vô cã chÊt l­îng cao - ThÞ tr­êng quèc tÕ: cÇn tËp trung thÞ tr­êng Ph¸p,c¸c n­íc T©y ¢u, Trung Quèc vµ Th¸i Lan. c. §Þnh h­íng ®Çu t­ Trong thêi gian tíi, ®Ó du lÞch §iÖn Biªn duy trØ ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng vµ ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng cÇn ®Çu t­ mét sè lÜnh vùc. - Duy tr× vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n ho¸ cu¶ c¸c d©n téc :v¨n ho¸ truyÒn thèng cña c¸c d©n téc chÝnh lµ di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ quan träng cña ViÖt Nam -B¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö, chiÕn tranh ; kh«ng chØ b¶o toµn di tÝch mµ cÇn chó ý ®Õn c¶nh quan xung quanh, kh«ng v× môc tiªu ph¸t triÓn mµ chÆt c©y ph¸ rõng - N©ng cÊp chÊt l­îng dÞch vô : §iÖn Biªn cÇn c¶i t¹o n©ng cÊp hÖ thèng kh¸ch s¹n nhµ nghØ, nhµ sµn phôc vô kh¸ch du lÞch … §Æc biÖt lµ nhµ sµn. Tuy nhiªn cÇn ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé vÖ sinh an toµn cho kh¸ch du lÞch vµ ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr­êng. CÇn kh«i phôc vµ gi÷ g×n nh÷ng mãn ¨n d©n téc truyÒn thèng - §µo t¹o nguån nh©n lùc lµnh nghÒ: cÇn ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé cã chuyªn m«n cao, kÓ c¶ lÜnh vùc vµ qu¶n lý c¸c c¬ së kinh doanh dÞch vô du lÞch; më líp båi d­ìng nghiÖp vô cho nh©n viªn phôc vô bµn, buång bÕp, ®µo t¹o ®éi ngò h­íng d©n viªn t¹i chç, tinh th«ng nghiÖp vô. - §Èy m¹nh viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ b¸n hµng cho kh¸ch du lÞch, coi ®©y lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹i chç. H­íng dÉn ®Ó c¸c ®ång bµo d©n téc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng du lÞch, s¶n xuÊt b¸n hµnh ho¸, hµng l­u niÖm thñ c«ng mü nghÖ cho kh¸ch du lÞch, nh»m t¨ng thu nhËp. d. N©ng cao nhËn thøc du lÞch - Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc cho c¸c bé c¸c cÊp,c¸c tÇng líp nh©n d©n, nh»m x©y dùng m«i tr­êng du lÞch an toµn, v¨n minh, gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c d©n téc. - Ngµnh du lÞch kh«ng thÓ ph¸t triÓn tèt nÕu kh«ng ®­îc sù phèi hîp, ñng hé cña c¸c cÊp ngµnh. ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, cô thÓ lµ uû ban nh©n d©n x·, ph­êng, quËn huyÖn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc b¶o vÖ m«i tr­êng, phßng chèng tÖ n¹n x· héi - CÇn gi¸o dôc cho nh©n d©n ý thøc céng ®ång, kh«ng chÆt ph¸ rõng, ph¸ vì c¶nh quan m«i tr­êng x¶ r¸c bõa b·i, n©ng gi¸ qu¸ ®¾t. - CÇn gi¸o dôc thanh thiÕu niªn tiÕp thu cã chän läc c¸c luång v¨n ho¸ cã chän läc, kh«ng ®Ó ®¸nh mÊt b¶n s¾c cña d©n téc m×nh §iÖn Biªn nªn tæ chøc c¸c ®oµn tham quan, häc tËp mét sè ®Þa ph­¬ng ®· lµm tèt c«ng viÖc qu¶n lý c¸c ®iÓm du lÞch, gi÷ g×n vÖ sinh m«i tr­êng,an ninh, an toµn cho kh¸ch du lÞch. Tãm l¹i,víi tiÒm n¨ng du lÞch phong phó, víi vÞ trÝ vµ vai trß quan träng, víi sù quan t©m s©u s¾c cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, cña c¸c cÊp tØnh l·nh ®¹o tØnh §iÖn Biªn vµ sÏ ph¸t triÓn nhanh chãng xøng ®¸ng lµ trung t©m du lÞch cña ViÖt Nam. 2. C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn 2.1. Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch 2.1.1. VÒ ®Çu t­ - UBND tØnh cÇn ban hµnh quy ®Þnh mét sè chÝnh s¸ch ­u ®·i vµ c¬ chÕ qu¶n lý mét cöa ®èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ trong n­íc thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµo ®Þa bµn tØnh. Trªn c¬ së ph¸p luËt vµ thùc tÕ cña ®Þa ph­¬ng cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Ó ®¶m b¶o ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh. Tuú theo kh¶ n¨ng vµ së tr­êng cña nhµ ®Çu t­ cã thÓ h­íng cho hä trong giíi h¹n kh«ng gian tõng ®iÓm, khu du lÞch ®Ó ®¶m b¶o kh«ng ph¸ vì quy ho¹ch. - C¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Çu t­ c©n thÓ hiÖn râ sù ®¶m b¶o vÒ ph¸p lý phï hîp víi luËt ph¸p qu¶n lý nhµ n­íc ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh phæ biÕn víi th«ng lÖ vÒ du lÞch trong n­íc, khu vùc vµ quèc tÕ ®Ó cã ®­îc m«i tr­êng thuËn lîi cho viÖc héi nhËp. 2.1.2. VÒ thÞ tr­êng Trªn c¬ së c¸c nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc cÇn x©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm thÞ tr­¬ng, c¬ chÕ xuÊt nhËp c¶nh t¹i c¸c cöa khÈu t¹i c¸c tØnh ®ång thêi ban hµnh chÝnh s¸ch vÒ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô nh­: B¶o HiÓm, Ng©n Hµng…. nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho ®Çu t­ vµo du lÞch. 2.4.3. VÒ tæ chøc qu¶n lý X©y dùng hÖ thèng qu¶n lý cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o kÕt hîp chÆt chÏ, ®ång bé gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp trong viÖc qu¶n lý tµi nguyªn, tiÒm n¨ng víi tæ chøc khai th¸c vµ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm ®èi víi tµi nguyªn m«i tr­êng vµ céng ®ång d©n c­ trªn c¬ së c¸c quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Æc thï ®­îc ban hµnh phï hîp víi c¸c khu du lÞch, ®¶m b¶o g×n gi÷ tµi nguyªn du lÞch, qu¶n lý ph¸t triÓn du lÞch theo quy ho¹ch vµ ph¸p luËt. Thµng lËp ban qu¶n lý dù ¸n chuyªn ngµnh ®Ó qu¶n lý vµ gi¸m s¸t c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn theo quy ho¹ch. Ban qu¶n lý dù ¸n chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc UBND tØnh vÒ c«ng t¸c thùc hiÖn vµ qu¶n lý quy ho¹ch. Giao cho c¸c doanh nghiÖp du lÞch phèi hîp víi ban qu¶n lý dù ¸n c«ng t¸c tuyªn truyÒn, qu¶n c¸o kªu gäi ®Çu t­ thu hót kh¸ch du lÞch. TiÕp tôc nghiªn cøu, ban hµnh mét sè c¬ chÕ chÝnh s¸ch kh¸c cã liªn quan vÒ ph¸t triÓn vµ hç trî sù hîp t¸c liªn kÕt gi÷a c¸c khu vùc, ngµnh kinh tÕ, vµ ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt, tham gia cña céng ®ång trong qu¶n lý ph¸t triÓn du lÞch. QHTT ph¸t triÓn du lÞch tØnh §iÖn Biªn ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020 lµ c¬ së hÕt søc quan träng ®Ó khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng vµ tµi nguyªn tù nhiªn, tµi nguyªn nh©n v¨n cña tØnh nhµ, b¶o ®¶m ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng, gãp phÇn chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng cña ®ång bµo c¸c d©n téc, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®­a tØnh nhµ cïng c¶ n­íc tiÕn b­íc v÷ng ch¾c trªn con ®­êng hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghiÖp ho¸ 2.2. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®µo t¹o vµ båi d­ìng nguån nh©n lùc du lÞch cho sù ph¸t triÓn cña du lÞch §iÖn Biªn §iÖn Biªn lµ mét ®Þa danh lõng lÉy vµ cã mét nguån tµi nguyªn du lÞch hÕt søc to lín vµ phong phó, ®a d¹ng, nh­ng ®Ó biÕn nguån tµi nguyªn nµy thµnh cña c¶i vËt chÊt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× phô thuéc rÊt lín vµo trÝ tuÖ con ng­êi. Nguån nh©n lùc lµ yÕu tè quan träng trong viÖc ph¸t triÓn, nh­ng mét nguån nh©n lùc cã trÝ tuÖ cao vµ chÊt l­îng cao lµ ®iÒu quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ph¸t triÓn. §Ó ph¸t triÓn du lÞch, th­êng dùa vµo ba yÕu tè ®ã lµ tµi nguyªn – kh¸ch du lÞch vµ c¸c c¬ së dÞch vô. Nh»m ph¸t triÓn du lÞch mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ph¶i chó träng ®Õn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô du lÞch v× mét sè lý do sau: Du lÞch thuéc lÜnh vùc dÞch vô, chÊt l­îng cña phôc vô phô thuéc rÊt lín vµo con ng­êi phôc vô. NÕu con ng­êi phôc vô tèt th× cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch. §Ó du lÞch cña §iÖn Biªn ph¸t triÓn t­¬ng xøng víi nguån tµi nguyªn giµu cã cÇn ph¶i lµm rÊt nhiÒu c«ng viÖc võa mang tÝnh chiÕn l­îc, võa mang tÝnh cÊp thiÕt ®Ó ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái cña thùc tiÔn vµ cÇn cã sù gióp ®ì thiÕt thùc kh«ng chØ nh÷ng ngµnh tõ trung ­¬ng, ngµnh du lÞch, mµ cßn c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ quan nghiªn cøu còng nh­ ®µo t¹o. Bªn c¹nh ®â cÇn cã sù gióp ®ì cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc vµ chuyªn gia n­íc ngoµi nh»m thu hót trÝ tuÖ ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn mét c¸ch bÒn v÷ng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trªn gi¸c ®é ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô cho du lÞch cho sù ph¸t triÓn du lÞch §iÖn Biªn, cÇn quan t©m ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau: - cÇn ho¹ch ®Þnh mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô du lÞch trªn c¬ së chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh. Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn nµy cÇn chØ râ sè l­îng nh©n lùc sÏ trùc tiÕp phôc vô kh¸ch du lÞch còng nh­ nh©n lùc gi¸n tiÕp phôc vô theo c¬ cÊu cña c¸c c¬ së phôc vô du lÞch ( kh¸ch s¹n, nhµ hµng, vËn chuyÓn, c¬ së tham quan…)còng nh­ c¬ cÊu nghÒ nghiÖp trong nguån nh©n lùc ( c¸n bé qu¶n lý, nh©n viªn chÕ biªn thøc ¨n, phôc vô nhµ hµng, h­íng dÉn tham quan…). - CÇn phai cã nh÷ng yªu cÇu t­¬ng ®èi cô thÓ ®èi víi c¸c tr­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ båi d­ìng nguån nh©n lùc phôc vô du lÞch cho c¸c ®èi t­îng cÇn d­îc ®µo t¹o vµ båi d­ìng ®Ó ®¸p øng ®­îc sù ph¸t triÓn cña hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Þa ph­¬ng, tõng b­íc héi nhËp víi du lÞch trong n­íc, khu vùc vµ quèc tÕ. - CÇn cã sù phèi hîp víi chÆt chÏ víi c¸c Bé Gi¸o Dôc-§µo T¹o, Lao §éng Th­¬ng Binh x· héi, Tæng côc du lÞch nh»m tranh thñ sù chØ ®¹o vÒ ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho ®Þa ph­¬ng th«ng qua chØ tiªu ®µo t¹o, c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o còng nh­ c¸c xuÊt häc bæng båi d­ìng ë n­íc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã cÇn hîp t¸c chÆt chÏ víi c¸c tr­êng nh»m x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c tr­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ båi d­ìng còng nh­ c¸c lo¹i h×nh ®µo t¹o cho nguån nh©n lùc t¹i ®Þa ph­¬ng. - Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c nguån ®Çu t­ cho viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc du lÞch th«ng qua ®a d¹ng ho¸ c¸c nguån vèn: tõ ng©n s¸ch TW vµ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, tõ c¸c doanh nghiÖp kh¸ch s¹n vµ du lÞch còng nh­ c¸c ®iÓm tham quan. §Æc biÖt lµ khi x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phôc vô du lÞch cÇn quy ®Þnh chñ ®Çu t­ ph¶i trÝch mét phÇn kinh phÝ nhÊt ®Þnh cho viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸c c¸n bé nh©n. Nguån vèn ®Çu t­ nµy kh«ng chØ dµnh cho nguån nh©n lùc trùc tiÕp phôc vô cho du lÞch mµ cho c¶ viÖc gi¸o dôc cho céng ®ång d©n c­ n¬i cã kh¸ch du lÞch ®Õn th¨m quan nh»m n©ng cao nhËn thøc cña hä vÒ du lÞch. Ph¸t triÓn du lÞch lµ mét trong chñ tr­¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc còng nh­ cña ®Þa ph­¬ng, nh­ng viÖc khai th¸c thùc hiÖn lµ mét c«ng viÖc rÊt phøc t¹p nã ®ßi hái mét sù phèi hîp ®ång bé cao vµ lu«n theo s¸t sù diÔn biÕn cña thÞ tr­êng. 2.3. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ s¶n phÈm T¨ng c­êng c¸c sù hÊp dÉn cña tuyÕn ®iÓm th«ng qua c¸c s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o. Mçi ®Þa ph­¬ng, mçi ®iÓm ®Òu cã tiªm n¨ng thÕ m¹nh riªng, nÕu biÕt khai th¸c tèt sÏ trë nªn hÊp dÉn cho kh¸ch du lÞch. Muèn x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng s¶n phÈm, ngµnh du lÞch §iÖn Biªn nªn hiÓu ®­îc ®Çy ®ñ c¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña m×nh. ViÖc kÕt hîp víi c¸c nhµ khoa häc vµ c¸c chuyªn gia kh¶o s¸t c¸c di tÝch, th¾ng c¶nh; t×m hiÓu phong tôc tËp qu¸n c¸c d©n téc sèng trªn ®Þa bµn tØnh … lµ hÕt søc cÇn thiÕt. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn v« cïng quý gi¸, chóng ta cã thÓ x©y dùng ®­îc nh­ng s¶n phÈm du lÞch hÊp dÉn. Bªn c¹nh ®ã, kh«ng thÓ bá qua nh÷ng h×nh ¶nh mµ ng­êi ta th­êng cã mçi khi nh¾c tíi §iÖn Biªn, vïng ®Êt ghi ®Ëm dÊu Ên hµo hïng cña cuéc chiÕn tranh hµo hïng cña d©n téc. Khu vùc bao quanh c¸nh ®ång §iÖn Biªn, vïng ®Êt ghi ®Ëm dÊu Ên hµo hïng cña cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc. Khu vùc bao quanh c¸nh ®ång §iÖn Biªn chÝnh lµ ®Þa ®iÓm chiÕn tr­êng x­a, ®Þa danh mµ bÊt cø du kh¸ch nµo còng mong muèn ®Æt ch©n tíi mçi khi tíi §iÖn Biªn. Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c khÝa c¹nh lÞch sö vµ sù næi tiÕng cña chiÕn th¾ng n¨m x­a d­êng nh­ vÉn ch­a cã nhiÒu hiÖu qu¶. Du kh¸ch vÉn ch­a tho¶ m·n do kh«ng c¶m nhËn ®­îc sù khÐo lÐo cña bé ®éi ta trong tõng trËn ®¸nh, sù ¸c liÖt cña chiÕn dÞch vµ sù tµi t×nh cña nghÖ thuËt l·nh ®¹o chiÕn tranh mµ Bé chØ huy qu©n ®éi ta cã ®­îc tr­íc sù ng«ng cuång cña ®Þch. Ph¶i nãi thËt lµ sù xuèng cÊp cña khu di tÝch, sù nghÌo nµn cña c¸c hiÖn vËt vµ gi¸ vÐ tham quan cao t¹i mçi ®iÓm (5000®/ ng­êi)… ®· gãp phÇn rót ng¾n thêi gian l­u tró cña kh¸ch du lÞch. Víi nh÷ng t­ liÖu cã ®­îc, ngµnh du lÞch §iÖn Biªn nªn x©y dùng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch vµ tham quan hÊp dÉn h¬n, “ thùc” h¬n ®Ó t¨ng sù hÊp dÉn cña côm di tÝch. Cã thÓ t¸i hiÖn l¹i mét trËn ®¸nh trªn sa bµn kÌm theo thuyÕt minh, hoÆc diÔn c¶nh sinh ho¹t vµ chiÕn ®Êu cña bé ®éi ta cho kh¸c xem, c¶nh tï binh Ph¸p ra hµng hoÆc tæ chøc mét b÷a ¨n ®Æc biÖt trong hÇm cho kh¸ch….RÊt nhiÒu h×nh thøc cã thÓ ¸p dông nh¾m lµm khu di tÝch “ sèng ®éng “ h¬n vµ do ®ã sÏ lµm hÊp dÉn ng­êi xem h¬n. Khi ®· cã ch­¬ng tr×nh hÊp dÉn råi chóng ta cã thÓ khai th¸c du kÞch mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n, ®ång nghÜa víi viÖc du kh¸ch sÏ tho¶i m¸i tiªu tiÒn nhiÒu h¬n cho ho¹t ®éng th¨m quan n¬i ®©y. Bªn c¹nh ®ã, khu vùc vïng cao víi ®Þa h×nh hiÓm trë vµ thiªn nhiªn hïng vÜ rÊt thÝch hîp víi nh÷ng tour trekking hay thÓ tao m¹o hiÓm, kiÓu nh­ ch­¬ng tr×nh Raid Gauloise mµ c«ng ty Du LÞch ViÖt Nam-Hµ Néi ®· tæ chøc t­¬ng ®èi thµnh c«ng vµo 05.2002. Du lÞch §iªn Biªn nªn ®Çu t­ nghiªn cøu c¸c ®iÓm th¨m, lé tr×nh ®i hay nh÷ng b¶n lµng tiªu biÓu ®Ó x©y dùng mét sè ch­¬ng tr×nh ®Æc s¾c phï hîp víi lo¹i h×nh nµy. Tuy nhiªn, viÖc ph©n chia khu vùc nh­ trªn kh«ng cã nghÜa lµ tæ chøc c¸c tour th¨m quan riªng biÖt. Bªn c¹nh nh÷ng tour ng¾n ngµy (1/2 hoÆc 01 ngµy), còng cÇn thiÕt ph¶i x©y d÷ng nh­ng ch­¬ng tr×nh dµi h¬n, ®em l¹i cho nh­ng du kh¸ch kh¶ n¨ng t×m hiÓu vµ kh¸m ph¸ s©u s¾c h¬n nÒn v¨m ho¸ vµ lÞch sö §iÖn Biªn. Chóng ta còng nªn hiÓu r»ng mét s¶n phÈm du lÞch kh«ng chØ lµ mét tour th¨m quan. Nã cßn cã thÓ lµ mét ®ªm dù m¸u xoÌ Th¸i ®Æc s¾c trong dinh thù vua MÌo n¨m x­a hoÆc mét ngµy cïng sèng víi ng­êi d©n téc, cïng sinh ho¹t ¨n uèng vµ t×m hiÓu phong tôc cña hä…Sù hÊp dÉn vµ ®Æc s¾c cña s¶n phÈm du lÞch ®Þa ph­¬ng ®­îc t¹o nªn bëi nhiÒu yÕu tè, trong dã cã sù kÕt hîp khÐo lÐo gi÷a yÕu tè lÞch sö vµ v¨n ho¸, phong tôc lÔ héi vµ cuéc sèng ®êi th­êng cña ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng. Qu¸ tr×nh khai th¸c thÞ tr­êng du lÞch sÏ t¹o yªu cÇu ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ; yÕu tè quan träng ®¶m b¶o sù hÊp dÉn liªn tôc cña tuyÕn ®iÓm. ViÖc t¹o nªn sù ®a d¹ng trong s¶n phÈm du lÞch ®ang lµ mét trong c¸c vÊn ®Ì khã kh¨n do thiÕu c¸c ý t­ëng vµ sù ®Çu t­. Do ®ã, sù t¨ng c­êng hîp t¸c víi c¸c c«ng ty du lÞch vµ c¸c ®Þa ph­¬ng ( trong vµ ngoµi khu vùc §iÖn Biªn ) trong viÖc trao ®æi th«ng tin vµ x©y dùng c¸c s¶n phÈm du lÞch sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò nµy. CÇn kÕt hîp víi c¸c c«ng ty du lÞch ®Ó khai th¸c ®èi t­îng kh¸ch ®Æc thï lµ c¸c cùc chiÕn binh hoÆc t©ng líp trung niªn cao tuæi, nh÷ng ng­êi ®· tõng tham gia vµo trËn ®¸nh hoÆc ®· tõng sèng trong kh«ng khÝ cuéc chiÕn tranh §«ng D­¬ng. Hä sÏ tham giac vµo viÖc qu¶ng b¸ h×nh ¶nh §iÖn Biªn Phñ vµ sù hÊp dÉn cña nh÷ng s¶n phÈm du lÞch n¬i ®©y ra toµn thÕ giíi. T¨ng c­êng hîp t¸c víi c¸c c«ng ty du lÞch tiÒm n¨ng nh»m t×m hiÓu c¸c kh¸ch th¨m quan, biÕt ®­îc hä thÝch vµ kh«ng thÝch nh÷ng g× ë khu vùc nµy. Søc hÊp dÉn vÒ truyÒn thèng v¨n ho¸-lÞch sö chÝnh lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cho sù ph¸t triÓn mét nÒn du lÞch bÒn v÷ng. TÝnh ®a d¹ng cña c¸c s¶n phÈm du lÞch vµ sù chuyªn nghiÖp cña ngµnh du lÞch ®Þa ph­¬ng lµ nh÷ng yÕu tè tiÕp theo t¹o ra sù hÊp dÉn liªn tôc cña tuyÕn ®iÓm, t¹o ra søc thu hót ®èi víi c¸c du kh¸ch gÇn xa. Thùc tÕ cho thÊy, x©y dùng ra mét ch­¬ng tr×nh th¨m quan hÊp dÉn ®· khã, viÖc ®Çu t­ vµ khai th¸c s¶n phÈm l¹i lµ mét viÖc phøc t¹p kh«ng kÐm. Ngµnh du lÞch ®Þa ph­¬ng ch¾n ch¾n ®· thu thËp nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch th¨m quan §iÖn Biªn, nh÷ng ®èi t­îng vµ thÞ tr­êng kh¸ch truyÒn thèng… tõ ®ã nªn x©y dùng nh÷ng ch­¬ng tr×nh vµ s¶n ph¼m ®Æc thï cã thÓ ®¸p øng ®­îc tèi ®a c¸c nhu cÇu cña ®èi t­îng du kh¸ch. CÇn chã nh÷ng ph­¬ng ¸n khai th¸c s¶n phÈm theo mïa du lÞch phï hîp víi ®iÒu kiÖn thêi tiÕt vµ chu kú du lÞch cña nh÷ng ®èi t­îng kh¸ch truyÒn thèng Trong c«ng t¸c khai th¸c s¶n phÈm du lÞch, cÇn nghiªn cøu c¸c sù kiÖn du lÞch ®éc ®¸o, phôc håi nh÷ng lÔ héi x­a kia. §Çu t­ vµo c«ng t¸c b¶o tån vµ quy ho¹ch c¸c di tÝch th¨ng c¶nh, khuyÕn khÝch viÖc tæ chøc c¸c lÔ héi d©n téc vµ giíi thiÖu c¸c truyÒn thèng v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng. tõ ®ã xÊy dùng c¸c s¶n phÈm ®Æc thï vµ giµu b¶n s¾c d©n téc , cã s­c hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch trong n­íc vµ kh¸ch quèc tÕ. ViÖc khai th¸c kh¸ch du lÞch sÏ hiÖu qu¶ h¬n nÕu chóng ta nghiªn cøu tèt kh¶ n¨ng nåi tua, kÕt hîp tæ chøc ch­¬ng tr×nh du lÞch dµi ngµy víi c¸c ®Þa ph­¬ng xung quanh. Sù hîp t¸c gi÷a §iÖn Biªn vµ Lai Ch©u, S¬n La… sÏ t¹o nªn tour th¨m quan hoµn chØnh, kÕt hîp nh÷ng s¶n phÈm ®Æc s¾c cña tõng ®Þa ph­¬ng ®Ó t¹o nªn sù hÊp dÉn cho c¶ ch­¬ng tr×nh. Ngµnh du lÞch §iÖn Biªn nªn nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p nh»m t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho kh¸ch du lÞch khi tíi th¨m nh­ gi¸ vÐ, n©ng cÊp ®­êng x¸ c¬ së dÞch vô, ®µo t¹o hÖ thèng h­íng dÉn viªn chuyªn nghiÖp vµ nhiÖt t×nh 2.4. Gi¶i ph¸p vÒ tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ - VÊn ®Ò qu¶ng b¸ vµ tiÕp thÞ lµ vÊn ®Ò cã tÝnh th­êng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh. Së du lÞch cïng c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh quèc tÕ, ®· lµm kh¸ nhiÒu viÖc vµ thµnh c«ng trong qu¶ng b¸ vµ tiÕp thÞ s¶n phÈm trong vµ ngoµi n­íc. ViÖc tuyªn truyÒn trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, c¸c tê r¬i, qu¶n c¸o, s¸ch vë, internet… ®Õn viÖc tæ chøc mêi c¸c chñ h·ng l÷ hµnh vµ c¸c phãng viªn b¸o chÝ n­íc ngoµi ®Õn kh¶o s¸t thùc tÕ ®Ó x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh giíi thiÖu víi kh¸ch du lÞch trong c¸c Ên phÈm cña hä. Tuy nhiªn c«ng t¸c xóc tiÕn kh«ng nªn lµm lan trµn mµ cÇn thùc hiÖn tËp trung, phï hîp trªn c¬ së n¾m ®­îc së thÝch, nhu cÇu vµ tÝnh c¸ch tõng ®èi t­îng kh¸ch, tõng thÞ tr­êng kh¸c nhau míi ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tèt. C¸c tØnh miÒn nói phÝa B¾c hiÖn nay hÇu nh­ ch­a cã mét doanh nghiÖp nµo ®ñ m¹nh cã kh¶ n¨ng tù khai th¸c thÞ tr­êng, chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp tõ Hµ Néi vµ c¸c thµnh phè trung t©m du lÞch ®ãng vai trß giöi kh¸ch, c¸c tØnh miÒn nói ®ãng vai trß nhËn kh¸ch. Víi th«ng ®iÖp “ §em ViÖt Nam ®Õn thÕ giíi vµ ®em thÕ giíi ®Õn víi ViÖt Nam “ , Vietnam Airlines lu«n g¾n liÒn víi nh÷ng h×nh ¶nh cña h·ng vµ h×nh ¶nh cña ®Êt n­íc ViÖt Nam ®æi míi an toµn vµ hoµ b×nh th©n thiÖn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc th«ng qua nhiÒu h×nh ¶nh hÊp dÉ vÒ cuéc sèng còng nh­ vÒ sinh ho¹t cña ng­êi ViÖt Nam …. Sö dông nhiÒu ph­¬ng tiÖn th«ng tin kh¸c nh­ truyÒn h×nh(CNN, BBC, CNBC, truyÒn h×nh ViÖt Nam vµ mét sè n­íc kh¸c), b¸o t¹p chÝ chuyªn ngµnh vµ c¸c Ên phÈm qu¶ng c¸o. Trong c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i, Vietnam Airlines phèi hîp víi tæng côc du lÞch vµ c¸c c«ng ty du lÞch tæ chøc nhiÒu ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i trong vµ ngoµi n­íc Festival HuÕ n¨m 2000 vµ 2002, liªn hoan du lÞch Hµ Néi n¨m 1999 vµ 2001, n¨m du lÞch §iÖn Biªn 2004…. Tæ chøc road show giíi thiÖu vÒ ®Êt n­íc con ng­êi ViÖt Nam, chiªu ®·i, biÓu diÔn v¨n nghÖ trªn nhiÒu ®Þa ®iÓm trªn nhiÒu n­íc nh­ Ph¸p, §øc, Trung Quèc, Hµn Quèc, NhËt…. Tµi trî cho c¸c ®oµn du lÞch lµm quen víi c¸c c«ng ty, ®¹i lý du lÞch, cho c¸c ®oµn nhµ b¸o ®i th¨m quan, viÕt bµi vÒ c¸c ®iÓm ®Õn ®Ó giíi thiÖu víi kh¸ch du lÞch; tham gia nhiÒu héi chî du lÞch quèc tÕ nh­ ITB(§øc), WTM(Anh). Nh÷ng ho¹t ®éng nµy ®· g©y nªn tiÕng vang lín vµ thùc sù ph¸t huy t¸c dông qu¶ng b¸ ®iÓm ®Õn ViÖt Nam, sö dông hiÖu qu¶ nhÊt nguån kinh phÝ dµnh cho qu¶ng c¸o, xóc tiÕn th­¬ng m¹i cßn rÊt h¹n chÕ cña c¸c doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam. Ngoµi c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, du lÞch ViÖt Nam. Ngoµi c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, du lÞch vµ hµng kh«ng ViÖt Nam cßn phèi hîp ®­a ra nhiÒu ch­¬ng tr×nh hÊp dÉn dµnh cho c¸c ®èi t­îng kh¸ch ®Æc biÖt nh­ ch­¬ng tr×nh”ViÖt Nam Holiday”… 2.5. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ c¬ së h¹ tÇng - TuyÕn du lÞch ®­êng bé T©y B¾c: Ph¶i ®­îc quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn mét c¸ch khoa häc, g¾n liÒn víi quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch phÝa B¾c vµ c¶ n­íc, x¸c ®Þnh râ c¸c s¶n phÈm du lÞch cña tuyÕn trªn c¬ së tµi nguyªn cña du lÞch cña vïng T©y B¾c vµ xu h­íng ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô trong t­¬ng lai; c¸c s¶n phÈm du lÞch cña tuyÕn ph¶i ®a d¹ng nh­ng kh«ng ®­îc trïng lÆp ®Ó t¹o c¶m gi¸c tho¶i m¸i vµ hÊp dÉn du kh¸ch. Do ®ã cÇn cã sù ph©n c«ng phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c ®iÓm, c¸c ®Þa ph­¬ng trªn tuyÕn. Mçi ®iÓm du lÞch trªn tuyÕn ®Òu cã s¶n phÈm mòi nhän ®Æc thï vµ chÊt l­îng cao. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu nµy cÇn cã sù chØ ®¹o trùc tiÕp vµ gióp ®ì cã hiÖu qu¶ cña tæng côc du lÞch vµ phèi hîp tr¸ch nhiÖm cao cña c¸c tØnh, c¸c nhµ doanh nghiÖp trªn tuyÕn du lÞch, c¸c bé ngµnh trung ­¬ng, c¸c c«ng ty l÷ hµnh trong vµ ngoµi n­íc. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm cô thÓ ph¶i lu«n b¸n s¸t ®Þnh h­íng quy ho¹ch, qu¶n lý theo ®óng quy ho¹ch. - §Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng: tuyÕn du lÞch T©y B¾c cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch hÊp dÉn nh­ng thËt khã cã thÓ hÊp dÉn du kh¸ch nÕu c¬ së h¹ tÇng nh­ ngµy nay. Do nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn phøc t¹p céng víi kh¶ n¨ng yÕu kÐm vÒ ng©n s¸ch cña c¸c tØnh nªn ®Çu t­ cho du lÞch cßn rÊt nhiªu h¹n chÕ. §Ó thu hót nguån vèn ®Çu t­ vµo du lÞch T©y B¾c ®· cè g¾ng rÊt nhiÒu trong ®iÒu kiÖn ng©n s¸ch h¹n hÑp cña m×nh. Tuy nhiªn cÇn sù hç trî tõ chÝnh phñ lµ rÊt quan träng, cô thÓ lµ viÖc n©ng cÊp tuyÕn ®­êng quèc lé, c¶ng hµng kh«ng phñ sãng truyÒn h×nh th«ng tin liªn l¹c, t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ quèc gia. Song song víi nguån ®Çu t­ tõ nhµ n­íc th× c¬ chÕ chÝnh s¸ch thu hót vèn ®Çu t­ cña tØnh ph¶i hÊp dÉn ®Ó khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô. HiÖn nay chÝnh phñ cã rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch ­u tiªn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi miÒn nói trong ®ã cã T©y B¾c ch­¬ng tr×nh 661, ch­¬ng tr×nh 747, ch­¬ng tr×nh 372, dù ¸n di d©n t¸i ®Þnh c­ thuû ®iÖn s¬ la … NÕu c¸c cÊp ch×nh quyÒn, céng ®ång d©n c­ vµ c¸c nhµ ®Çu t­ thèng nhÊt ®­îc quan ®iÓm vµ ph­¬ng ph¸p v× môc tiªu ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng th× chóng ta hoµn toµn cã thÓ t¹o ra nh÷ng ®iÓm du lÞch v¨n ho¸, sinh thai hÊp dÉn trªn tuyÕn du lÞch T©y B¾c víi møc ®Çu t­ thÊp vµ hiÖu qu¶. KÕt luËn MÆc dï lµ mét tØnh miÒn nói cao, biªn giíi, nh­ng tØnh §iÖn Biªn cã nguån tµi nguyªn rÊt phong phó vµ ®a d¹ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh nh­: du lÞch lÞch sö v¨n ho¸, sinh th¸i tù nhiªn. TØnh §iÖn Biªn sÏ t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch, kinh doanh du lÞch t¹i ®Þa ph­¬ng, më réng liªn doanh liªn kÕt ®Ó ph¸t triÓn du lÞch trªn m¶nh ®Êt §iÖn Biªn lÞch sö. Trong cuéc hµnh tr×nh kh¸m ph¸ du lÞch §iÖn Biªn cña héi c¸c nhµ doanh nghiÖp trÎ ViÖt Nam , UBND tØnh §iÖn Biªn kªu gäi c¸c doanh nghiÖp trÎ ViÖt Nam h·y quan t©m vµ t×m hiÓu tiÒm n¨ng cña tØnh, tiªn phong ®i ®Çu trong viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i tØnh miÒn nói cao biªn giíi, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ vµo lÜnh vùc du lÞch. ®ã lµ hµnh ®éng thiÕt thùc h­íng tíi kû niÖm 50 n¨m chiÕn th¨ng §iÖn Biªn Phñ, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho ®ång bµo c¸c d©n téc. T×m hiÓu vÒ §iÖn Biªn chóng ta kh«ng nh÷ng thÊy ®­îc nh÷ng tiÒm n¨ng cña §iÖn Biªn vµ cßn lËt l¹i nh÷ng trang lÞch sö hµo hïng cña d©n téc, víi nh÷ng cuéc chiÕn ®Êu anh dòng cña qu©n vµ d©n ta ch«ng l¹i qu©n x©m l­îc thùc d©n Ph¸p. ChiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ ®· g©y chÊn ®éng n¨m ch©u bèn bÓ, kh¬i dËy niÒm tù hµo, ph¸t huy truyÒn thèng ®Êu tranh c¸ch m¹ng d©n téc ViÖt Nam, ®Ó b¹n bÌ trªn thÕ giíi hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ mét d©n téc anh hïn, ®Êt n­íc ViÖt Nam t­¬i ®Ñp. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy Ng« §øc Anh ®· tËn t×nh chØ b¶o vµ gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi kinh tÕ du lÞch ! Tµi liÖu tham kh¶o T¹p chÝ Du LÞch sè 3/2004, sè 5/2004, sè 8/2004 Website : http//: www.vietnamtourism.com GS.TS. NguyÔn V¨n §Ýnh, TS. TrÇn ThÞ Minh Hoµ, Gi¸o tr×nh Kinh TÕ Du LÞch, NXBLDXH, n¨m 2004 TS.KTS. Lª Träng B×nh. ViÖn tr­ëng viÖn CNPT Du LÞch, Ph¸t triÓn Du LÞch §iÖn Biªn ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020 Vò ThÕ B×nh. Vô Tr­ëng Vô L÷ Hµnh. Tæng Côc Du LÞch, VÞ trÝ vµ vai trß cña du lÞch §iÖn Biªn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn Du LÞch ViÖt Nam L­u Nh©n Vinh. Gi¸m §èc C«ng Ty Du LÞch ViÖt Nam T¹i Hµ Néi, S¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o cña §iÖn Biªn Vµ mét sè tµi liÖu kh¸c