Đề tài Thực trạng quản lý chi trả bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội TP Thanh Hoá 2004 - 2008

ó thể lấy một ví dụ nhỏ như: 1 doanh nghiệp trả lương cho mỗi nhân viên là 2 triệu đồng/ 1 tháng, nhưng khi đóng BHXH lại đóng trên mức lương là 1,5 triệu, họ có thể nói với nhân viên là như thế để giảm bớt tiền nộp BHXH, có lợi cho cả người SDLĐ và người lao động. Người lao động do không hiểu biết nên không nhận ra rằng mức đóng sẽ tương đương với mức nhận, đóng nhiều hưởng nhiều, đóng ít hưởng ít. Khi đóng như vậy người chủ SDLĐ sẽ phải đóng ít hơn so với mức tiền lương thực tế, họ sẽ có lợi và thiệt hại lại chuyển sang cho người lao động. Do đó, khi người lao động gặp phải rủi ro thì mức trợ cấp sẽ không đáp ứng được nhu cầu đặt ra. Vấn đề quản lý chi trả sẽ gặp phải những khó khăn, phức tạp. Cụ thể là: Khi sảy ra tình trạn trên, người lao động sẽ không nhận được mức trợ cấp phù hợp, họ sẽ thắc mắc, khiếu kiện vì khi đóng góp các DN đã đảm bảo họ sẽ được hưởng đúng với tỉ lệ tiền lương mà họ nhận. Trong khi họ đóng BHXH thấp hơn mức tiền lương. Dĩ nhiên, người lao dộng đóng ít hưởng ít và ngược lại nhưng vẫn có rất nhiều khiếu kiện của người lao động do thiếu hiểu biết. Nên công tác chi trả, quản lý chi trả đôi khi không nhanh chóng và kịp thời, ảnh hưởng khá nhiều đến hoạt động của cơ quan. Bên cạnh đó, việc quản lý sản xuất kinh doanh và triển khai luật BHXH ở khu vực kinh tế ngoài quốc doanh còn nhiều sơ hở, từ khâu đăng kí kinh doanh đến khâu giải thể doanh nghiệp đến việc kí kết hợp đồng lao động, gây khó khăn cho công tác quản lý hoạt động chi trả BHXH cho người sử dụng lao động và các đối tượng tham gia BHXH. Khi đăng kí kinh doanh hoặc giải thể thì các DN chưa đăng kí rõ ràng về số lượng đối tượng lao động, mức lương, thời gian hoạt động chính thức... Dẫn đến việc chi trả, quản lý hoạt động chi trả phức tạp, đôi khi mất rất nhiều thời gian để kiểm tra, rà soát các đối tượng. Và quan trọng hơn trong việc quản lý các đối tượg tham gia BHXH là rất phức tạp, hay bị lẫn lộn. - Mặt khác, do TP. Thanh Hoá là một địa bàn rộng, số lượng các doanh nghiệp nhiều nên việc quản lý chi trả cũng gặp nhiều khó khăn, nhất là khâu đảm bảo an toàn tiền mặt. Việc cấp thẻ, phiếu khám chữa bệnh cho đối tượng tham gia BHYT còn chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác khám chữa bệnh của đối tượng. Vì thế việc chi trả cũng như quản lý chi trả còn chậm. Đôi khi, do công tác chi trả chậm nên người bệnh phải tự bỏ tiền ra chi khám bệnh mà không được hưởng sự trợ giúp của BHXH. Có một số trườn hợp tự bỏ tiền khám bệnh sau đó làm thủ tục để xin BHXH nhưng đôi lúc gặp phải nhiều trục trặc. Từ đó, công tác quản lý chi trả đôi khi còn chưa được ổn định, thụ động. - Công tác ghi sổ BHXH hàng năm không kịp thời do đơn vị sử dụng không ghi bổ sung quá trình thay đổi chức vụ, lên lương của người lao động theo đúng thời gian mà họ được hưởng lương. Đôi khi là do bản thân các cán bộ đã kàm chậm trễ. Bởi vì: Do mối quan hệ quen biết nên giúp đỡ làm sổ cho người lao động nhưng ghi đúng thời gian, sai sót do trình độ của một số cán bộ còn yếu kém về năng lực...Việc đối chiếu, xác nhận sổ BHXH còn nhiều bất cập do đang thực hiện chủ yếu bằng phương pháp thủ công. Thời gian gần dây, tuy đã ứng dụng nhiều công nghệ thông tin vào hoạt động nhưng vẫn chưa thu được kết quả khả quan, vẫn còn nhiều sai phạm. Từ đó gây ra một số sự chậm trễ trong việc chi trả BHXH. - Công tác bàn giao danh sách đối tượng tham gia BHYT không chính xác, không có tăng giảm hàng tháng, đối tượng quản lý của BHYT thiếu rất nhiều so với danh sách do BHXH quản lý, vì thế công tác rà soát để cấp phiếu khám chữa bệnh là rất khó khăn. Nếu trong khi chưa kịp cấp phiếu khám chữa bệnh do chậm trễ mà đối tượng hưởng cần khám chữa bệnh thì sẽ gây khó khăn cả cho hai phía. Làm cho công tác chi trả, quản lý chi trả chậm trễ, không giải quyết được kịp thời. Nói chung việc sai phạm này là do một số các đối tượng tham gia BHYT lợi dụng sự quen biết để làm sai hồ sơ, nhưng hiện tại để phát hiện được những hành động đó là rất khó, đòi hỏi sự giúp sức của các ban ngành, chức năng. Ngoài ra, thời hạn sử dụng trong phiếu khám chữa bệnh cũ không thống nhất theo niên độ kế toán, do vậy quá trình bàn giao mất khá nhiều thời gian. Ngoài ra, đôi khi do công việc quá bận rộn mà các cán bộ trong cơ quan lại được phân công làm nhiều việc một lúc như: Khi vào kì phát lương, quyết toán cuối quý hoặc cuối năm... thì công tác quản lý chi trả BHXH bị gián đoạn, gây ra việc chậm trễ khi xử lý các số liệu liên quan đến việc quản lý. Qua những thuận lợi và khó khăn như vậy, các cán bộ của cơ quan BHXH TP. Thanh Hóa đang từng bước cố gắng phấn đấu đạt được hiệu quả tốt trong mọi mặt của hoạt động và đẩy lùi những hạn chế trước mắt, đặc biệt là trong quản lý hoạt động chi trả BHXH. Ngoài ra, thời gian tới một số các cán bộ của cơ quan sẽ được học thêm nghiệp vụ tại lớp đào tạo nghiệp vụ do BHXH tỉnh mở ra hàng năm. Nhằm nâng cao trình độ nghiệp vụ cho các cán bộ trong ngành BHXH. Để không sảy ra tình trạng sai sót trong công việc, dẫn đến các khiếu kiện của người dân. 2, Thực trạng công tác quản lý chi trả Dựa vào các quy định hiện hành của nhà nước Việt Nam hiện nay, cơ quan BHXH TP. Thanh Hoá đã thực hiện và thu được những kết quả, trong đó có cả những thuận lợi và khó khăn. Do công tác quản lý chi trả chưa được phân công rõ ràng, các cán bộ chuyên trách sẽ đảm nhiệm luôn công việc quản lý. Nên đôi khi hoạt động này còn khá chậm trễ. Để phân tích rõ thực trạng của công tác này, chúng ta phải phân tích riêng từ các mảng BHXH như: BHXH tự nguyện, BHXH bắt buộc 2.1, BHXH tự nguyện Hiện nay, BHXH tự nguyện đã được triển khai tại BHXH TP. Thanh Hoá nhưng số người tham gia còn quá ít, thực tế là chỉ mới có 2 người tham gia. Vì vậy, chưa có hoạt động chi trả hay quản lý chi trả cho BHXH tự nguyện. Theo sự phân công của BHXH tỉnh thì BHXH TP. Thanh Hóa phải nổ lực hết mình để hoàn thành nhưng do BHXH tự nguyện chưa được phổ biên rộng rãi nên người dân chưa nhận thức được. Trong thời gian tới, BHXH TP sẽ trực tiếp đi tuyên truyền và phổ biến cho các tầng lớp nhân dân. Công việc này sẽ được sự phối hợp của các ban, ngành liên quan trợ giúp. 2.2, BHXH bắt buộc Theo quy định số 845/QĐ-BHXH ngày 16/8/2007 của BHXH Việt Nam, có quy định rõ ràng về trách nhiệm của cơ quan BHXH huyện. Thực hiện quy định 845/QĐ-BHXH, BHXH TP. Thanh Hoá đã thực hiện hơn một năm qua, mọi hoạt động đã dần dần hoàn thiện. Cơ quan đã thực hiện trách nhiệm của mình như sau: Quản lý và tổ chức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng * Hàng tháng, cán bộ của cơ quan căn cứ vào : Mẫu số: 16-CHB( phiếu truy lĩnh số tiền chưa nhận chế độ BHXH hàng tháng); 2-CHB( tổng hợp danh sách chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng); 11-CHB( danh sách tăng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng); 12-CHB( danh sách điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng); 13-CHB( danh sách giảm lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng) do BHXH tỉnh chuyển đến để thực hiện chi trả trực tiếp hoặc uỷ quyền cho đại diện chi trả xã.Ở BHXH TP. Thanh Hoá thì hình thức chi trả trực tiếp và uỷ quyền cho đại diện chi trả xã đang là cách chi trả thường xuyên, chưa có hình thức chi trả qua tài khoản thẻ ATM. Chi trả trực tiếp thì hàng tháng các cán bộ của cơ quan trực tiếp mang tiền xuống các địa bàn pường xã để chi trả các chế độ BHXH, hết ngày mang số tiền còn dư về cơ quan kiểm tra. * Trường hợp uỷ quyền chi trả cho đại diện chi trả xã: - Hiện nay, tại BHXH TP. Thanh Hóa thì cán bộ của cơ quan sẽ kí hợp đồng trực tiếp với UBND xã, phường để họ cử người làm đại diện. Vào cuối mỗi tháng, cán bộ của cơ quan BHXH TP. Thanh Hoá sẽ tổ chức đi đến các cơ sở chi trả trực tiếp. Đầu tiên, giám đốc sẽ ra quyết định thành lập tổ chi trả trực tiếp và quy định cụ thể trách nhiệm của từng cá nhân, đồng thời kí hợp đồng quản lý đối tượng hưởng với đại diện chi trả xã, phường( mẫu số 15c-CHB là hợp đồng quản lý đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH) và thực hiện như sau: - Cán bộ cơ quan nhận mẫu số C73-HD( tạm ứng tiền) để chi trả cho đối tượng hưởng ở địa điểm và thời gian được phân công, quyết toán khi kết thúc đợt chi trả. - Cán bộ chi trả được tạm ứng số tiền chi trả trong ngày, trường hợp chưa chi trả hết phải hoàn ứng vào cuối ngày. Thực hiện song song với việc thu hồi hoàn quỹ các khoản tiền đã chi trả sai cho các đối tượng hưởng. - Lập mẫu số 9a-CHB( danh sách báo giảm lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng) để báo cáo đối tượng có 6 tháng liên tục không nhận lương hưu. Từ đó chuyển lên BHXH tỉnh giải quyết. Nhưng những trường hợp như thế không nhiều, trong năm 2006 có 4 đối tượng, năm 2007 là 6 đối đối tượng, năm 2008 là 1 đối tượng. - Tổ chức cấp tiền chi trả cho đại diện chi trả xã thông qua hệ thống ngân hàng loại 3 hoặc thuê phương tiện vận chuyển tiền mặt đến các phường. Đối với nơi chưa đủ điều kiện thì cấp tiền tại BHXH TP. Thanh Hóa. Hiện nay, trên địa bàn TP. Thanh Hóa có rất ít các pường xã chưa đủ điều kiện, nói chung dần dần các cơ sở này sẽ cố gắng hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao. - Cán bộ căn cứ vào số người và số tiền chưa nhận chế độ BHXH lập mẫu số 8a-CHB( danh sách đối tượng chưa nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng) chuyển BHXH tỉnh giải quyết. Nhìn chung thì khi người lao động gặp phải rủi ro thì việc nhận trợ cấp BHXH rất nhanh chóng để có thể giúp ổn định cuộc sống nên ít sảy ra tình trạng chậm nhận BHXH. Ví dụ: Năm 2006 là 3 người, năm 2007 là 9 người, năm 2008 là 5 người. Hàng tháng, cơ quan cấp giấy giới thiệu trả lương hưu, trợ cấp BHXH( mẫu số C77-HD) cho các đối tượng hưởng chuyển đi quận, huyện, thị xã, thành phố khác thuộc tỉnh. Ngoài ra, BHXH còn quy định căn cứ vào mẫu số 13-CHB( danh sách báo giảm lương hưu, trợ cấp BHXH) để theo dõi đối tượng tạm dừng in danh sách chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, quy định tại điểm 1.2,2.4 khoản H phần IV quyết định 845/QĐ-BHXH; lập mẫu số 14a-CHB( Thông báo tạm dừng in danh sách chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH) chuyển đại diện chi trả phường để chuyển cho đối tượng hưởng. Cơ quan yêu cầu các đối tượng tạm dừng in danh sách chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng( quy định tại điểm 1.2,2.4 mục H, phần IV, quyết định số 845/QĐ-BHXH) khi có giấy đề nghị tiếp tục hưởng( mẫu số 19-CBH là giấy đề nghị tiếp tục hưởng chế độ BHXH hàng tháng) thì phải thực hiện đối chiếu, lập mẫu số 14b-CHB( thông báo tiếp tục hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng) chuyển đại diện chi trả phường để chuyển cho đối tượng nhận. Đối với những tháng chưa nhận nếu đối tượng hưởng có yêu cầu thì lập mẫu số 16-CHB để chi trả, ghi vào sổ mẫu số S81-BH, S82-BH và lập mẫu số 6-CHB. Cuối tháng lập mẫu số 10-CHB chuyển BHXH tỉnh( phòng CĐCS) Đây là cách thực hiện khá thành công áp dụng quản lý chi trả cho lượng đối tượng tăng giảm trên địa bàn TP. Thanh Hoá. Do tại địa bàn TP. Thanh Hoá, thẻ ATM mới được lưu hành nên việc chi trả qua tài khoản ATM chưa được thực hiện. -> Để công tác quản lý chi trả BHXH được ổn định, cơ quan BHXH căn cứ vào danh sách đối tượng hết hạn hưởng, tuất hàng tháng đủ 15 tuổi do BHXH tỉnh chuyển đến, trước thời điểm dừng chi trả 03 tháng thông báo cho từng đối tượng hưởng để bổ sung hồ sơ nếu có đủ điều kiện hưởng tiếp theo quy định. Tiếp nhận hồ sơ bổ sung của đối tượng hưởng chuyển BHXH tỉnh giải quyết. Do địa bàn TP. Thanh Hóa khá rộng nên vấn đề quản lý các đối tượng cũng như quản lý chi trả BHXH khá phức tạp. -> Các cán bộ trong cơ quan phải căn cứ bảng đăng kí tổ chi trả của đại diện chi trả phường, lập bảng tổng hợp đăng kí các tổ chi trả của TP nộp BHXH tỉnh( phòng CĐCS). Khi tiếp nhận hồ sơ để đề nghị giải quyết hưởng hoặc chuyển nơi lĩnh các chế độ BHXH hàng tháng phải kiểm tra, yêu cầu cung cấp cụ thể địa chỉ nơi cư trú từ tổ dân cư, số nhà, đường phố, xã phường thị trấn trước khi chuyển BHXH tỉnh giải quyết. Nếu có thay đổi liên quan đến tổ chi trả phải báo cho BHXH tỉnh( phòng CĐCS). Căn cứ vào mẫu số 12-CHB, 13-CHB, các quyết định của BHXH tỉnh chuyển đến và số tiền đã chi trả sai, thực hiện thu hồi kinh phí chi BHXH. Vậy, thời gian qua BHXH TP. Thanh Hoá đã cố gắng thực hiện tốt công tác quản lý chi trả BHXH theo quy định của nhà nước. Trong những năm tiếp theo, khi hệ thống các quy định hoàn chỉnh sẽ giúp quá trình quản lý được tốt hơn. Chi trả các chế độ BHXH một lần Cơ quan BHXH thực hiện chi trả các chế độ BHXH một lần cho đối tượng hưởng như quy định tại mục 2.2.2; 2.2.3; 2.2.4 khoản A, phần IV quyết định 845/QĐ-BHXH theo phân cấp chi trả và uỷ quyền của BHXH tỉnh Ngoài ra, các cán bộ căn cứ vào giấy chứng tử hoặc báo tử để giải quyết tạm ứng trợ cấp mai táng nếu thân nhân của đối tượng hưởng từ trần có đề nghị. Trường hợp này sảy ra khá thường xuyên. Chi trả chế độ ốm đau, thai sản BHXH TP tổ chức thực hiện các công việc và phân chia trách nhiệm cho các bộ phận: Trách nhiệm của phòng CĐCS, phòng thu BHXH, phòng kế hoạch tài chính. Các phòng ban sẽ thực hiện nhiệm vụ của mình theo sự phân công của cơ quan. Đầu tiên, cơ quan tiếp nhận hồ sơ của người lao động đủ điều kiện hưởng chế dộ thai sản nhưng đã nghĩ việc trươc thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi theo điểm 2 điều 14 nghị định số 152/2006/NĐ-CP; xét duyệt và chi trả trực tiếp cho người lao động đồng thời các cán bộ được phân công quản lý chi trả( trên thực tế là phó giám đốc của cơ quan sẽ nhận nhiệm vụ này) sẽ tổ chức lưu giữ hồ sơ, chứng từ chi BHXH. Để quản lý chi trả chế độ ốm đau, thai sản thì quy trình thực hiện phải thông qua các phòng ban theo trình tự như sau: Đầu tiên phòng chế độ chính sách Tiếp nhận hồ sơ hưởng chế độ ốm đau, thai sản, DS-PHSK và file dữ liệu của người sử dụng lao động theo phân cấp chi trả; tổ chức xét duyệt và lập các danh sách được duyệt theo quy định. Sau khi xét duyệt, đóng dấu“ ĐÃ DUYỆT CHI” vào chứng từ gốc, chuyển trả cho người sử dụng lao động kèm theo danh sách được duyệt. Đây là bước đầu tiên để tạo cơ sở cho việc quản lý về sau này. Đây cũng là phòng có chức năng quan trọng nhất trong việc quản lý các đối tượng tham gia, quản lý chi trả các chế độ BHXH... Đối với BHXH TP. Thanh Hóa thì phòng chế độ chính sách còn thực hiện những nhiệm vụ khi tổ chức chi trả và quản lý chi trả. Tiếp theo là phòng thu BHXH Hiện nay, BHXH tỉnh Thanh Hoá chưa ứng dụng hoàn chỉnh công nghệ thông tin nên phòng thu xác nhận việc đóng BHXH và báo cáo cho phòng kế hoạch tổ chức. Tại đây số liệu về các khoản thu BHXH được ghi chép chính xác để từ đó là cơ sở cho việc chi trả các chế độ BHXH sau này, đồng thời cũng là nơi cung cấp số liệu cho công tác quản lý hoạt động chi trả BHXH. Sau đó chuyển số liệu cho phòng kế toán. Sau đó qua phòng kế hoạch tổ chức Thực hiện cấp bù số chênh lệch thiếu( nếu có) vào tháng đầu quý sau cho người sử dụng lao động có số tiền được quyết toán lớn hơn số tiền được giữ lại theo quy định. Trường hợp người sử dụng lao động chủ động kinh phí đảm bảo chi trả kịp thời chế độ ốm đau, thai sản, DS-PHSK cho người lao động theo luật BHXH và đã chuyển toàn bộ số thu BHXH vào tài khoản của cơ quan BHXH thì thực hiện thanh toán theo chứng từ phát sinh, kịp thời chuyển tiền cho người SDLĐ. Tại phòng kế toán Tại đây, các cán bộ kế toán sẽ tổng hợp số liệu sau đó chuyển cho ban quản lý BHXH trong đó bao gồm cả quản lý chi trả. Cuối mỗi quý kế toán trưởng sẽ cân đối số liệu và cuối năm quyết toán báo cáo với BHXH tỉnh. Từ đó, các cán bộ được phân công làm nhiệm vụ quản lý chi trả sẽ tổng hợp số liệu và lưu vào kho lưu trữ của BHXH tỉnh. Hiện nay thì cán bộ chuyên trách làm công tác quản lý chi trả BHXH chưa có mà chỉ là phân công phụ trách kèm theo công việc chính. Do đó, công tác quản lý chi trả phải thông qua các phòng ban và cuối cùng cán bộ phụ trách sẽ thống kê lại. Nhưng đôi khi do bận công việc chính được giao nên họ vẫn để như vậy sau đến cuối năm mới thống kê một lúc. Như vậy, số liệu nếu có sai sót thì hầu hết để đến cuối năm mới thực hiện chỉnh sửa. Đây là một vấn đề khá bất cập của BHXH Việt Nam. Tuy đã có các quy định thực hiện nhưng công tác phổ biến và hoạt động theo quy định đang khá chậm và mất rất nhiều thời gian. Do vậy, trong thời gian tới cần sự cố gắng và nhiệt tình hết mình của toàn thể các cán bộ trong cơ quan BHXH TP. Thanh Hóa cũng như đối với BHXH tỉnh, BHXH Việt Nam và các cơ quan quản lý nhà nước. Dưới đây là sơ đồ số chi trả trợ cấp ốm đau, thai sản ở TP. Thanh Hóa giai đoạn 2004-2008 Qua bảng trên ta thấy, số chi trả trợ cấp ốm đau, thai sản tăng nhẹ qua các năm 2004-2007, riêng năm 2008 có tăng nhanh hơn một chút. Lý giải điều này là do bắt đầu từ cuối năm 2007 khi có quyết định số 845/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam, cơ quan bắt đầu thực hiện quản lý chi trả theo hướng dẫn của quyết định này. Do đó, các số liệu thu được chính xác và nhanh chóng hơn rất nhiều. Sơ đồ 2: Số chi trả trợ cấp ốm đau, thai sản ở TP. Thanh Hóa Giai đoạn 2004-2008 ( Nguồn BHXH TP. Thanh Hóa) Qua bảng trên ta thấy, số chi trả trợ cấp ốm đau, thai sản tăng nhẹ qua các năm 2004-2007, riêng năm 2008 có tăng nhanh hơn một chút. Lý giải điều này là do bắt đầu từ cuối năm 2007 khi có quyết định số 845/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam, cơ quan bắt đầu thực hiện quản lý chi trả theo hướng dẫn của quyết định này. Do đó, các số liệu thu được chính xác và nhanh chóng hơn rất nhiều. 2.3, Bảo hiểm y tế Theo quy định hiện nay của BHXH Việt Nam khi triển khai BHYT tự nguyện đã thu được kết quả khá khả quan. Công tác quản lý chi trả BHYT tự nguyện đơn giản và ổn định hơn. BHXH TP. Thanh Hoá lập báo cáo chi khám chữa bệnh BHYT tự nguyện theo tháng theo mẫu số 06/BHYTTN. Đối với báo cáo tháng, cơ quan phải hoàn thành và nộp BHXH tỉnh trước ngày mùng 10 tháng sau. Báo cáo tình hình chi BHYT tự nguyện định kì hàng năm theo mẫu số 08/BHYTTN. Đối với báo cáo năm gửi BHXH tỉnh trước ngày 20 tháng 1 năm sau. Đối với công tác quản lý chi trả thì cũng thuộc sự quản lý của bộ phận quản lý chi trả BHXH Đối với BHYT bắt buộc thì được thực hiện theo những quy định chung của quyết định số 845/QĐ-BHXH đã được nêu ở phần trên. Đối với việc quản lý các đại lý chi trả được thực hiện như sau: Vì BHXH TP. Thanh Hóa là cơ quan trực thuộc BHXH tỉnh nên các đại lý chi trả BHXH đều được BHXH tỉnh chỉ định. Hiện nay, các đại lý chi trả chủ yếu là các xã, phường. Căn cứ vào địa bàn chi trả của từng đại lý thì các đại lý lập bảng đăng kí các tổ chi trả để chuyển cho BHXH TP. Khi có thay đổi liên quan đến tổ chi trả phải báo cáo BHXH TP. Hàng tháng các đại lý lập mẫu số C73-HĐ( tạm ứng tiền) để chi trả kịp thời, đầy đủ cho đối tượng hưởng. Sau đó lập danh sách( có kí nhận của gười lĩnh tiền) để quyết toán số tiền chi trả với BHXH TP. BHXH TP yêu cầu các đại lý phải đảm bảo an toàn tiền mặt trong quá trình chi trả, kịp thời thu hồi để hoàn quỹ BHXH các khoản tiền đã chi sai chế độ cho đối tượng hưởng. Ngoài ra, để công tác quản lý các đại lý chi trả được thuận tiện thì BHXH TP yêu cầu các đại lý phải tiếp nhận mẫu số 15a-CHB( hợp đồng quản lý, chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH) và mẫu số 15c-CHB( hợp đồng quản lý đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH) và cam kết thực hiện đúng các thỏa thuận theo 2 mẫu số trên. Tại BHXH TP thì việc ủy quyền chi trả cho các đại lý chi trả đang còn ít( 9/18 xã, phường) nên các đại lý hoạt động chưa chuyên nghiệp và thành thạo, vẫn có những sai phạm đáng tiếc. Nhưng trong thời gian qua chúng ta cũng phải thừa nhận kết quả mà các đại lý thu được là rất tốt, giúp cho công tác chi trả của BHXH TP. Thanh Hóa được nhanh chóng. Ngoài ra, khi có sự hỗ trợ của các đại lý chi trả thì công tác quản lý chi trả cũng tốt hơn. Các đại lý sẽ thống kê các con số chi trả sau đó gửi lên BHXH TP để tổng hợp và lưu lại, đó là cơ sở để khi có kì thanh tra, kiểm tra về BHXH thì công việc sẽ thuận tiện và nhanh chóng hơn. Các đại lý này được hưởng lệ phí như sau: Ngoài lệ phí do cơ quan BHXH TP chi trả theo hợp đồng đã kí, không được nhận thêm bất kì một khoản lệ phí nào của đối tượng hưởng. Khoản lệ phí trong hợp đồng tùy theo địa bàn của đại lý đó. Nói chung thì khoản chi trả cho các đại lý là ít. Kế hoạch thời gian tới của các cán bộ trong cơ quan là khuyến khích các đại lý phát triển để giảm bớt ghánh nặng công tác của mọi thành viên. -> Để thống kê được chi tiết hơn những phần trên ta có bảng sau: Bảng 1: Số liệu các đại lý chi trả BHXH trên địa bàn TP. Thanh Hóa 2004-2008 Chỉ tiêu Năm Số phường đăng kí có đại lý chi trả BHXH Tổng số đại lý ở các phường Số tiền chi trả của các đại lý (ĐV: Tỷ đồng) 2004 2 7 1,72 2005 6 13 3,51 2006 9 15 5,21 2007 7 11 4,23 2008 9 17 6,05 ( Nguồn BHXH TP. Thanh Hóa) Qua bảng trên ta thấy: + Số lượng các xã, phường và các đại lý chi trả trực thuộc xã, phường không ổn định. Như năm 2006 có 9 phường tham gia và có tổng số 15 đại lý, năm 2008 cũng có 9 phường tham gia nhưng lại có 17 đại lý. Có điều này là do có một số các phường khi đăng kí làm đại lý thì sau một thời gian ngắn hoạt động không đạt được hiệu quả nên BHXH TP đã chấm dứt hợp đồng. Hoặc là do trong quá trình chi trả một số đại lý không hoàn thành được nhiệm vụ, làm thất thoát lượng tiền chi trả và chi sai chế độ. Việc này sảy ra là do trình độ của các cán bộ làm công việc chi trả ở các xã, phường này còn kém, chưa đáp ứng đủ yêu cầu nhiệm vụ của công việc. Vậy, việc chấm dứt hoặc duy trì hợp đồng là do quyết định của cơ quan BHXH TP. Thanh Hóa. + Nhìn vào bảng ta cũng thấy tuy có sự thay đổi số lượng các đại lý chi trả nhưng số tiền chi trả hàng năm vẫn có xu hướng tăng. Đó là vì một số lý do sau: Do vẫn có một số đại lý mà các cán bộ có trình độ cao, tham gia vào hoạt động nên vẫn thu được kết quả khả quan; hoặc là do địa bàn mà một số đại lý làm việc có đông số người được hưởng các chế độ trợ cấp BHXHThời gian tới, BHXH tỉnh sẽ mở lớp tập huấn nhằm nâng cao trình độ của các cán bộ ở xã, phường và cán bộ của BHXH các huyện và thành phố. 3, Những kết quả đạt được và một số vấn đề còn tồn đọng trong quản lý chi trả BHXH 3.1, Kết quả đạt được Trải qua một chặng đường không ít những khó khăn, thử thách nhưng BHXH TP. Thanh Hoá đã vượt qua, tự khẳng định mình và không ngừng vươn lên về mọi mặt. Có thể nói 13 năm qua, BHXH TP. Thanh Hoá đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ và có một ý nghĩa hết sức quan trọng. Những kết quả đó đã chứng minh được việc thực hiện chính sách BHXH theo sự đổi mới kinh tế xã hội của Đảng và nhà nước là hoàn đúng đắn và thực sự đã phát huy tác dụng. Ở các cuộc họp, tổng kết BHXH tỉnh luôn luôn tuyên dương, khen ngợi những thành tích mà BHXH TP. Thanh Hoá đạt được. Sự quản lý có hệ thống của BHXH Việt Nam, nhất là từ khi ban hành quyết định 845/QĐ-BHXH đã thu được kết quả: - Công tác quản lý quỹ BHXH thống nhất, hạch toán độc lập với nhà nước. Do dó, công tác quản lý chi trả BHXH được điều hành ổn định và tốt hơn. Số chi quỹ BHXH được quản lý một cách chắc chắn, phần nào cũng giảm được nguồn chi trong một số trường hợp. - Quản lý chi trả BHXH giúp quá trình chi trả được diễn ra nhanh chóng, thuận tiện, không sảy ra tình trạng sai lệch về số đối tượng tham gia, đối tượng hưởngMọi hoạt động diễn ra có quy trình hơn. Công tác chi trả là một trong những nhiệm vụ chủ yếu của quản lý chi trả BHXH. Các cán bộ của cơ quan phải thực hiện tốt công tác chi trả, quản lý chi trả theo đúng quy định của nhà nước. Sơ đồ 3: Số chi trả trợ cấp BHXH ở TP. Thanh Hoá giai đoạn 2004-2008 ( Nguồn BHXH TP.Thanh Hóa) -> Như chúng ta thấy ở bảng trên, các năm trở lai đây do lượng người tham gia BHXH tăng nên số tiền chi trả các chế độ cũng tăng theo, vì vậy, khi quản lý số đối tượng được hưởng BHXH cần chính xác nhất có thể. Ta thấy, từ năm 2004 tới này, số tiền chi trả trợ cấp BHXH tăng dần qua các năm, năm 2004 là 278,34 tỷ đồng đến năm 2008 là 400, 28 tỉ đồng. Con số chi trả BHXH tăng ở mức vừa phải, không gây ra hiện tượng thâm hụt quỹ, đảm bảo an toàn cho quỹ BHXH Cuối mỗi quý và cuối năm cơ quan lập báo cáo tình hình kinh phí và quyết toán kinh phí cho BHXH tỉnh, kinh phí chi BHXH do 2 nguồn : do NSNN đảm bảo và từ quỹ BHXH. Chúng ta đều biết rằng, NSNN luôn đảm bảo, hỗ trợ cho quỹ BHXH nên nhiệm vụ mà BHXH Việt Nam giao cho BHXH TP. Thanh Hóa nói chung là cố gắng nổ lực tăng thu, giảm chi giúp giảm bớt nguồn chi từ NSNN. Đây là một nhiệm vụ lớn mà BHXH Việt Nam giao cho BHXH các cấp cơ sở. Vậy, công tác quản lý BHXH nói chung và công tác quản lý chi trả BHXH nói riêng đang rất cần thiết trong lúc này, đòi hỏi sự nổ lực làm việc của các cán bộ trong cơ quan BHXH. Bảng 3: Chi trả trợ cấp BHXH theo nguồn chi tại BHXH TP. Thanh Hóa Giai đoạn 2004-2008 Chỉ tiêu Năm Chi từ NSNN (ĐV:tỷ đồng) Chi từ quỹ BHXH (ĐV:Tỷ đồng) Tỉ lệ chi từ NS so với tổng chi (ĐV: %) 2004 161,23 217,11 57,9 % 2005 165,13 112,65 60,12 % 2006 170,22 111,9 60,33 % 2007 179,13 146,21 55,059 % 2008 217,94 182,34 54,44 % (nguồn BHXH TP. Thanh Hóa) - > Qua bảng số liệu trên ta thấy khi bắt đầu thực hiện quản lý chi trả BHXH(đặc biệt là từ khi ban hành quy định 845/QQĐ-BHXH Ngày 18/6/2007) thì mọi hoạt động đã ổn định hơn. Ta thấy, các nguồn chi từ NSNN vẫn tăng đều nhưng so với tổng chi thì bắt đầu từ năm 2008 đã có dấu hiệu giảm. Bởi vì: khi cơ quan bắt đầu áp dụng công tác quản lý vào việc chi trả BHXH thì đã hạn chế được những sai sót trong quá trình thực hiện. Ví dụ như: không để sảy ra tình trạng trục lợi BHXH, chi trả đúng đối tượng, đúng chế độ, quản lý gắt gao hơn về chi trả... Nguồn chi NSNN năm 2008 đã giảm 0,619 % so với năm 2007 và giảm 3,46 % so với năm 2004. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho NSNN, từ đó đã giúp cho NSNN tránh được những nguồn chi không cần thiết.Thời gian tới các cán bộ trong cơ quan đang nổ lực hết mình thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ được giao để dần dần có thể giảm bớt ghánh nặng cho NSNN. Khi đạt được những kết quả trên có thể giúp NSNN dùng vào những công việc cấp thiết hơn nữa. Để BHXH ngày càng là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội của quốc gia. 3.2, Tồn đọng - Do thu nhập của người lao động trong các doanh nghiệp còn ở mức thấp, công việc chưa ổn định mà vẫn còn bấp bênhnên vấn đề đóng BHXH đôi khi còn nợ đọng, ảnh hưởng rất nhiều đến việc chi trả, quản lý chi trả BHXH. Việc không tham gia đầy đủ cho những người lao động không những thất thu cho ngành BHXH mà còn quyền lợi của người lao động bị xâm hại ảnh hưởng đến lòng tin của người dân Vấn đề này luôn tồn tại ở các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, các doanh nghiệp này cho rằng cơ quan BHXH không thể quản lý hết được từ việc đăng kí kinh doanh, kí kết hợp đồng lao động, mức lương trả cho người lao động... Khi cơ quan BHXH thực hiện công tác quản lý hoạt động chi trả thường mất thời gian, không thu thập đầy đủ số liệu một cách nhanh chóng. Hoặc đôi khi sảy ra tình trạng do công viẹc không ổn định nên người lao động nợ đóng BHXh nhưng khi gặp rủi ro họ lại mong muốn được trợ cấp thỏa đáng, gây ra một số vụ khiếu kiện. Do đó, khi quản lý hoạt động chi trả BHXH các cán bộ trong cơ quan đã nở lực hết mình để có thể tránh được trường hợp như vậy. - Công tác bàn giao danh sách đối tượng tham gia BHXH đôi khi không chính xác, không có tăng giảm hàng tháng. Do đó, việc thực hiện chi trả rất chậm chạp ở một số phường, xã gây mất thời gian và ảnh hưởng đến công tác quản lý BHXH nói chung và quản lý hoạt động chi trả BHXH nói riêng. Chúng ta đều biết rằng, công tác quản lý hoạt động chi trả BHXH ở BHXH TP. Thanh Hóa chưa được phân bổ công việc một cách rõ ràng nên vẫn còn nhiều thiếu sót và bất cập. Vì vậy, khi tổng kết cuối mỗi năm đều có buổi đánh giá kết quả hoạt động của cơ quan. Do đó, trong phương hướng phát triển của BHXH TP. Thanh Hóa đề cao nhiệm vụ quản lý chi trả BHXH. Ngoài ra, một nguyên nhân chủ yếu làm cho công tác chi trả thường xuyên gặp khó khăn, đó là vẫn diễn ra tình trạng trục lợi trong BHXH. Hình thức này sảy ra chủ yếu là do người tham gia có mối quan hệ quen thân với cán bộ BHXH hoặc do nhờ vả, giúp đỡ của các mối quan hệ quen biết. Vì thế, có một số trường hợp bị ốm phải nhập viện sau đó mới nhờ người nhà đi xin giúp đỡ làm thể BHXH và như thế quỹ BHXH lại bị tâm hụt đi một khoản đáng kể. Ảnh hưởng trực tiếp đến chi trả BHXH cũng như quản lý hoạt động BHXH. Chúng ta đều biết rằng, hiện tượng này đã sảy ra rất lâu nhưng cách khắc phục là chưa hữu hiệu,vẫn còn tùy vào ý thức của các cán bộ tham gia và đối tượng hưởng BHXH. Hiện nay, BHXH Việt Nam phối hợp với các cơ quan nhà nước đang cố gắng làm trong sạch đội ngũ cán bộ để tình trạng như trên sẽ không sảy ra nữa. Qua phân tích ở trên chúng ta đã thấy được phần nào khó khăn, tồn đọng trong công tác quản lý chi trả BHXH ở BHXH TP. Thanh Hóa. Do đó, trong thời gian tới đòi hỏi cung cách làm việc nhiẹt tình hơn nữa của các cán bộ trong cơ quan BHXH. Chương III Một số ý kiến đề xuất trong quản lý chi trả BHXH tại BHXH TP. Thanh Hoá. I, Phương hướng, nhiệm vụ của BHXH TP. Thanh Hoá trong công tác chi trả BHXH thời gian tới Từ những thông tin đã được phân tích ở phần trên, ban lãnh đạo cùng các cán bộ của cơ quan đã đưa ra phương hướng và nhiệm vụ phải thực hiện được trong thời gian tới. đây vừa là nhiệm vụ vừa là mục tiêu phát triển của toàn hệ thống BHXH Việt Nam * Giải quyết kịp thời, đúng chế độ chính sách cho NLĐ và các đối tượng tham gia BHXH, BHYT. Tăng cường kiểm tra việc chi trả. TP. Thanh Hoá là một địa bàn có nhiều đối tượng tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT; đi kèm theo là một khối lượng lớn hồ sơ các chế độ BHXH, BHYT. Thế nên bên cạnh việc xử lý tính toán bằng phương pháp thủ công, BHXH TP. Thanh Hoá đặt ra mục tiêu từng bước triển khai hệ thống công nghệ thông tin vào quy trình xét duyệt hồ sơ, xây dựng cơ sở dữ liệu của người tham gia BHXH, BHYT. Phấn đấu năm 2012 sẽ tạo được cơ sở dữ liệu đồng bộ, phục vụ công tác quản lý chỉ đạo và điều hành đơn vị. Chúng ta đều biết rằng, khi người lao động hoặc đối tượng tham gia BHXH gặp phải những rủi ro và cần đến sự trợ gúp của BHXH thì cơ quan BHXH Phải thực hiện việc chi trả kịp thời, đúng pháp luật. Để có thể ngay lập tức giúp người lao động và các đối tượng tham gia BHXH ổn định cuộc sống, tiếp tục tham gia lao động sản xuất. Mặt khác, ban lãnh đạo phải tăng cường kiểm tra công tác chi trả, không để những hiện tượng như: chi trả thiếu, không đúng với quy định hoặc ngược lại. * Tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với công tác chi trả Để nâng cao hiệu quả của công tác chi trả BHXH đối với người lao động và người tham gia BHXH thì cơ quan phải thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chi trả BHXH. Dĩ nhiên, do điều kiện làm việc hiện nay chưa huận lợi lắm cho việc thực hiện nên cần sự cố gắng nổ lực hết mình của các cán bộ trong cơ quan. Công tác này đảm bảo cho việc chi trả BHXH luôn luôn được thực hiện tốt: chi trả đúng chế độ, đúng đối tượng tránh tình trạng gian lận, trục lợi, làm không đến nơi trong việc tổ chức thực hiện chi trả BHXH. Những công việc mà cơ quan BHXH TP. Thanh Hoá phải làm trong thời gian tới như: thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chi trả BHXH cho người lao động, các trường hợp chi trả có đúng với quy định không, thanh tra hoạt động tài chính của BHXH * Tổ chức tiếp dân và giải quyết các khiếu nại liên quan đến việc chi trả BHXH Các khiếu nại liên quan đến việc chi trả BHXH luôn có rất nhiều. Do đó, cơ quan sẽ tiếp tục tổ chức các cuộc tiếp dân và giải quyết các khiếu nại. Công việc này nhằm tránh cho vấn đề còn có một số sai sót trong quá trình chi trả hoặc do đối tượng hưởng chưa hiểu rõ về phương thức chi trả. Cơ quan BHXH phải có kế hoạch đặt ra và chuẩn bị cho việc giải quyết khiếu nại và phải có sự lãnh đạo chặt chẽ của các cấp uỷ Đảng. Phải giải quyết các vụ việc ngay từ cơ sở, nơi phát sinh khiếu nại thật chính xác, hợp lý không để đơn thư đùn đẩy, vòng vo gây bất bình trong nhân dân. Mặt khác, công tác tổ chức tiếp dân phải nhanh chóng, tránh mất thời gian không cần thiết cho cả hai bên. Các cán bộ trong cơ quan phải tăng cường học tập nghiên cứu tài liệu, các văn bản quy phạm pháp luật, nắm vững chuyên môn nghiệp vụ nhằm giải quyết các khiếu nại, tố cáo đúng chế độ quy định. Ngoài ra, theo quyết định số 845/QĐ-BHXH ngày 18 tháng 6 năm 2007 của BHXH Việt Nam thì BHXH TP. Thanh Hoá phấn đấu thực hiện theo những quy định chung của BHXH Việt Nam: thực hiện chi trả BHXH cho các đối tượng hưởng; thực hiện chi trả trực tiếp hoặc uỷ quyền cho người SDLĐ, đại diện chi trả xã phường, thị trấn, ngân hàng cung ứng dịch vụ tài khoản thẻ ATM để chi trả các chế độ BHXH cho đối tượng hưởng. Hiện nay, trên địa bàn TP. Thanh Hóa đã có các điểm rút tiền bằng thẻ ATM, mong rằng trong thời gian tới hình thức chi trả qua tài khoản thẻ ATM sẽ được thực hiện phổ biến hơn. Mặt khác, phải quản lý chặt chẽ tình hình biến động tăng, giảm đối tượng hưởng và số tiền chi trả, đảm bảo an toàn tiền mặt; chấp hành đúng chế độ kế toán, báo cáo thống kê; thực hiện thanh quyết toán và quản lý lưu giữ chứng từ kế toán theo quy định; cung cấp đầy đủ hồ sơ, chứng từ chi trả BHXh khi có yêu cầu kiểm tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Đồng thời, BHXH có quyền tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp BHXh hàng tháng khi đối tượng hưởng xuất cảnh trái phép, bị toà án tuyên bố là mất tích hoặc đang chấp hành hình phạt tù nhưng không được hưởng án treo; thu hồi số tiền đối tượng hưởng đã lĩnh sai chế độ khi có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền Đây là một công việc khá phức tạp nhưng lãnh đạo và các cán bộ trong cơ quan quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ. Để BHXH là một chính sách an sinh xã hội lớn nhất của đất nước. Tạo lòng tin cho người dân tin tưởng vào các chính sách của Đảng và nhà nước ta. Từ đó, tạo đà cho các hoạt động quản lý khác của nhà nước phát triển. II, Một số đề xuất đối với BHXH TP. Thanh Hoá 1, Về quản lý chi trả BHXH 1.1, Thực hiện tốt công tác chi trả, quản lý chi trả BHXH Để công tác chi trả và quản lý hoạt động chi trả được thực hiện một cách tốt hơn thì BHXH TP. Thanh Hóa phải có phương pháp nhất quán hơn nữa trong quản lý từ trung ương đến các cơ sở chi trả. - Trước tiên phải yêu cầu người sử dụng lao động đăng kí danh sách lao động một cách nhanh chóng và kịp thời nếu có sự thay đổi về lao động, số lượng lao động, thay đổi về mức lương phải thông báo ngay cho cơ quan BHXH bằng văn bản. Từ đó cơ quan BHXH sẽ có điều kiện tốt để thực hiện công tác chi trả và quản lý chi trả. Không để sảy ra tình trạng chi sai, chi không đúng mục đích Vì công tác quản lý hoạt động chi trả là rất phức tạp, dễ sảy ra sai sót nên ngoài vấn đề thực hiện tốt việc chi trả, quản lý chi trả BHXH thì trong quản lý phải giải quyết được những khiếu nại, tố cáo của NLĐ và người tham gia BHXH. Mặt khác, do BHXH TP. Thanh Hoá là cơ quan có rất nhiều đối tượng tham gia BHXH như: cơ quan hành chính sự nghiệp, các doanh nghiệp tư nhân, cơ sở sản xuất nên vấn đề chi trả BHXH còn chưa được tiến hành một cách nhanh chóng, vẫn còn một số bất cập trong hoạt động. Từ khi quyết định 845/QĐ-BHXH ra đời thì công tác chi trả cũng như quản lý chi trả được thực hiện một cách tốt hơn. Trong thời gian chờ đợi những văn ban quy định của nhà nước thì các cán bộ của cơ quan phải nghiêm túc thực hiện tốt theo các quy định đã đề ra. 1.2, Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với công tác quản lý quỹ Để nâng cao hiệu quả hoạt động thì cơ quan BHXH cũng cần thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với công tác quản lý quỹ để giải quyết tình trạng vẫn còn một số trường hợp chi trả sai chế độ, dẫn đến quỹ bị thâm hụt, chưa làm tốt công tác cân bằng thu-chi. Do công tác thanh tra, kiểm tra chưa được thường xuyên, kịp thời. đội ngũ cán bộ thanh tra, kiểm tra còn thiếu trầm trọng và thường xuyên phải kiêm nhiệm nhiều việc. Vì vậy, đây là một vấn đề mà không riêng gì BHXH TP. Thanh Hoá mà là hầu hết các cơ qua BHXH nên phải có sự chỉ đạo trực tiếp của cơ quan quản lý nhà nước. Để cải thiện tình hình trên thì cơ quan BHXH TP vẫn cố gắng khi thực hiện cần phải xử lý nghiêm các trường hợp khai man, làm sai hồ sơ để được hưởng chế độ BHXH. Từ đó sẽ làm thất thoát quỹ. Ngoài ra, để đảm bảo an toàn chi trả cho người lao động thì tiền nhàn rỗi của quỹ BHXH cần được đầu tư để bảo toàn và tăng trưởng quỹ. Việc đầu tư cũng được thường xuyên thanh tra để không có sảy ra sai sót trong quá trình thực hiện. Do công tác chi trả và quản lý chi trả là rất phức tạp, nó gắn liền với quyền lợi và lợi ích của người lao động khi họ tham gia đóng góp vào BHXH. Vì vậy, cần tiến hành thanh tra, kiểm tra thường xuyên công tác quản lý quỹ để không sảy ra những trường hợp thâm hụt quỹ, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người lao động. Chúng ta đều biết rằng, quỹ BHXH do hai nguồn quỹ tạo nên, một mặt là do đóng góp vào quỹ của người lao động và một mặt là của NSNN. Công tác thanh tra, kiểm tra đối với việc quản lý quỹ một phần cũng giúp NSNN không bị thâm hụt một cách đáng tiếc. 2, Tiến hành tuyên truyền, nâng cao nhận thức về BHXH đến quần chúng nhân dân Đây là một trong những phương thức hiệu quả giúp phổ biến các chính sách BHXH đến quần chúng nhân dân. Cơ quan BHXH TP. Thanh Hóa cần chú trọng tuyên truyền, phổ biến chính sách BHXH trên hệ thống đài phát thanh địa phương, tăng cường tuyên truyền đối với đối tượng là các cán bộ xã, phường bởi vì họ là người nắm vững số lượng và loại hình doanh nghiệp trên địa bàn. Có vai trò quan trọng trong việc thông tin cho nghành BHXH những đơn vị, đối tượng thuộc diện bắt buộc tham gia BHXH. Bên cạnh đó, các cán bộ của BHXH TP cũng phải trực tiếp xuống các đơn vị, cơ sở doanh nghiệp mà mình phụ trách để gặp gỡ, trao đổi và tuyên truyền giúp cho chủ SDLĐ và người lao động nhận thức đúng về quyền lợi và trách nhiệm của mình trong việc tham gia BHXH. Không để rảy ra tình trạng người lao động do thiếu hiểu biết mà bị các doanh nghiệp lợi dụng. Vậy, công tác tuyên truyền phải đạt được mục đích là nâng cao nhận thức cho người lao động, người sử dụng lao động cũng như các đối tượng thụ hưởng chính sách BHXH. Có như vậy thì chính sách BHXH mới thực sự đi vào cuộc sống của người lao động, người hưởng chính sách BHXH, giúp họ vượt qua được những khó khăn trong cuộc sống. Đồng thời cũng trang bị cho họ những kiến thức để bảo vệ mình khi bị vi phạm quyền lợi BHXH. Do đó, công tác tuyên truyền phải được thực hiện thường xuyên, rộng rãi hơn nữa để chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước ta về BHXH đi vào cuộc sống. 3, Giải quyết kịp thời, đúng chế độ cho người lao động và các đối tượng tham gia BHXH, BHYT Như chúng ta đã biết, người lao động khi gặp phải những rủi ro trong cuộc sống họ luôn mong muốn nhanh chóng nhận được sự trợ cấp của cơ quan BHXH. Để có thể ổn định cuộc sống, công việc. Nhưng đôi khi việc trợ cấp lại chưa kịp thời bởi có những lý do chủ quan và khách quan. Do đó, cơ quan BHXH TP. Thanh Hoá phải cố gắng hơn nữa trong việc giải quyết kịp thời cho người lao động. Đặc biệt, đòi hỏi phải đảm bảo quyền lợi cho người lao động tương ứng với nghĩa vụ đóng góp của họ. Quyền lợi được hưởng phù hợp với thời gian và mức đóng BHXH của từng người lao động, nghĩa là mức đóng góp càng cao thì quyền lợi ngày càng lớn và ngược lại. Khi có hồ sơ, giấy tờ liên quan đến việc giải quyết các chế độ BHXH, BHYT thì các cán bộ chuyên trách của cơ quan phải nhanh chóng giải quyết, không để tình trạng hồ sơ bị lưu nhiều ngày mà không được giải quyết. Đặc biệt, phải giải quyết đúng chế độ, không để sảy ra tình trạng chi trả sai chế độ, lẫn lộn giữa các chế độ không để sảy ra tình trạng do đối tượng hưởng BHXH có quan hệ thân quen với cán bộ để nhờ giải quyết không đúng chế độ. Đây là một vấn đề quan trọng nên ban lãnh đạo của cơ quan cần có những biện pháp tích cực hơn nữa để quản lý hiệu quả hơn. Qua đó chúng ta thấy vai trò của các cán bộ trong cơ quan BHXH là rất quan trọng. Họ phải có sự hiểu biết, lòng nhiệt tình đối với công việc. Có như vậy việc giải quyết kịp thời trợ cấp BHXH, BHYT cho người lao động mới được thực hiện nhanh chóng, thưòng xuyên. Tạo được sự tin tưởng của người tham gia đối với các chủ trương chính sách của nhà nước ta. 4, Xây dựng đội ngũ cán bộ ứng dụng tin học vào quản lý, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ Hiện nay, khi đất nước đang phát triển mạnh mẽ về mọi mặt thì bản thân mỗi cá nhân cũng phải hoà nhập với sự phát triển đó. BHXH TP. Thanh Hoá xác định đội ngũ cán bộ là nguồn nhân lực quan trong để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ của cấp trên. Nên ngay từ đầu và trong thời gian tới đây, BHXH TP luôn tạo điều kiện cho các cán bộ, công chức đi học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tăng kinh nghiệm đáp ứng mọi nhu cầu của công việc. Bên cạnh đó, cơ quan cũng từng bước đưa công nghệ thồng tin vào quy trình làm việc để có thể xử lý số liệu một cách nhanh nhất và chính xác nhất để từ đó hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đến bây giờ thì cơ quan đã ứng dụng được phần mềm kế toán bảo hiểm nên tạo điều kiện cho hoạt động tốt hơn, nhanh chóng và thuận tiện hơn rất nhiều so với trước đây. Dĩ nhiên, do mới là bước đầu mới áp dụng nên vẫn còn những sai sót nên cơ quan đã tạo điều kiện cho những cán bộ chuyên môn đi học tập, nâng cao trình độ từng bước khắc phục khó khăn, sai sót. Qua những đề xuất trên đối với BHXH TP. Thanh Hoá, thì bản thân em thấy rằng còn có một số bất cập trong từng hoạt động của cơ quan nhưng chính bản thân các cán bộ đã cố gắng hết sức mình để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Trong thời gian tới, khi một số phần mềm quản lý được đưa vào sử dụng thì sẽ phần nào giả quyết được những hạn chế của cơ quan trong thời gia qua. Đưa BHXH đến với mọi người lao động trong xã hội, để mọi người nhận thức được rằng BHXH chính là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội của quốc gia. III, Một số kiến nghị đối với BHXH Việt Nam và cơ quan quản lý nhà nước. 1, Bổ sung và hoàn thiện công tác quản lý chi trả BHXH Trong giai đoạn hiện nay, việc ban hành các văn bản luật, các văn bản pháp quy về thực hiện chế độ, chính sách BHXH nói chung và công tác chi trả BHXH nói riêng ngày càng được hoàn thiện. Có thể trong thời gian đầu các văn bản pháp quy còn chưa hoàn chỉnh nhưng hiện tại đã có hầu hết đầy đủ theo yêu cầu của công việc. Hiện nay, dựa vào luật BHXH năm 2006 và các nghị định, thông tư đi kèm đã đưa được đầy đủ những khoản mục theo yêu cầu. Quyết định số 845/QĐ-BHXH về quản lý chi trả các chế độ BHXH bắt buộc đã được áp dụng và thu được rất nhiều kết quả khả quan. Bên cạnh đó BHXH tự nguyện đã có công văn hướng dẫn thực hiện. Nhìn chung, việc bổ sung và hoàn thiện các văn bản pháp quy về quản lý hoạt động chi trả đã tạo được hành lang pháp lý trong việc triển khai, tổ chức thực hiện chính sách BHXH, chi trả BHXH. Có thể nói, công tác quản lý chi trả BHXH đã thể chế hoá theo đường lối chủ trương của Đảng và nhà nước. Nhìn chung các văn bản ban hành đã đảm bảo được tính kế thừa những nội dung hợp lý của các chính sách đã ban hành và tính phát triển nhằm đáp ứng dược nhu cầu thực tiễn, giải quyết được các vấn đề tồn tại, bức xúc trong việc triển khai thực hiện công tác quản lý chi trả BHXH. Việc hoàn thiện các chính sách BHXH nói chung và chính sách quản lý chi trả nói riêng cần phải dựa trên nguyên tắc có tham gia mới có hưởng đã thực sự mang lại hiệu quả xã hội. Do đó, hiện nay BHXH Việt Nam và các cơ quan quản lý nhà nước cần phải nhanh chóng ban hành đầy đủ các văn bản thi hành luật thật đầy đủ và chính xác. Không để sảy ra tình trạng các văn bản quy phạm phát luật quy định về công tác quản lý chi trả được ban hành nhiều, lại thường xuyên sửa đổi gây khó khăn cho cơ quan quản lý; Làm cho người hưởng chế độ chính sách BHXH chưa kịp hiểu và nắm vững chế độ, cập nhật thông tin về chính sách BHXH. Hơn nữa, chính điều này cũng gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát để chấn chính kịp thời những vấn đề còn bất cập. Đó là một số vấn đề còn tồn tại hiện nay của BHXH Việt Nam, trong thời gian tới BHXH Việt Nam kết hợp với các cơ quan quản lý nhà nước sẽ dần dần hoàn thành công tác quản lý chi trả BHXH. Để BHXH thực sự trở thành một chính sách an sinh của toàn xã hội. 2, Ban hành các chế tài xử phạt hành vi vi phạm trong BHXH Như chúng ta đã biết, khi thực hiện các chính sách BHXH thì không thế tránh khỏi tình trạng có sai sót và hiện tượng trục lợi bảo hiểm. Do đó, BHXH Việt Nam cũng như cơ quan quản lý nhà nước phải nhanh chóng ban hành các quy định về xử lý vi phạm trong BHXH. Đi kèm theo là các thông tư, nghị định hướng dẫn thực hiện, để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ đặt ra của BHXH Việt Nam. Thực ra, đôi khi do những quy định của nhà nước chưa được hoàn chỉnh, vẫn còn một số kẽ hở để những phần tử xấu có thể lợi dụng. Trước đây, tồn tại một vấn đề gây nhiều bức xúc nhất đó là việc một số người lao động được hưởng 2 lương. Người lao động khi gặp phải rủi ro, họ được nhận trợ cấp BHXH nhưng đồng thời lại vẫn cố gắng đi làm để được nhận lương. Đây là vấn đề bức xúc trong một thời gian dài mà không tìm ra hướng giải quyết. Nhưng hiện nay, nhà nước đã ban hành chế tài quản lý vấn đề này, không để sảy ra tìh trạng như trên nữa. Vậy, khi nhà nước ban hành các văn bản, luật... cần phải quy định rõ ràng những hành vi vi phạm được xử lý như thế nào? có như vậy công tác quản lý mới thực sự thu được kết quả tốt nhất. 3, Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban ngành và các đoàn thể, cơ quan có liên quan trong việc thực hiện chi trả, quản lý chi trả BHXH Tăng cường phối hợp với các ban ngành có liên quan như: cơ quan thuế, thanh tra lao động, chính quyền địa phương trong công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chi trả và quản lý chi trả các chế độ BHXH tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thuộc thẩm quyền quản lý. Công tác quản lý hoạt động chi trả BHXH là một lĩnh vực rất rộng và mới, có liêm quan đến nhiều bộ, ngành, nhiều cấp. Do vậy, để làm tốt công tác này đòi hỏi các cán bộ, ngành, cơ quan như bộ Lao Động Thương Binh và Xã Hội, tổ chức Công Đoàn, bộ Y tế phải có sự phối hợp nhau một cách chặt chẽ để quản lý lĩnh vực này. Đồng thời rà soát lại nhiệm vụ của các bộ phận, ban ngành ở các cơ sở để kịp thời phát hiện những vướng mắc, hạn chế kịp thời bổ sung, tập trung chỉ đạo thực hiện. Bên cạnh đó, cơ quan phải phối hợp với liên đoàn lao động chỉ đạo tổ chức xây dựng, củng cố công đoàn vững mạnh với nội dung hoạt động thiết thực để bảo vệ quyền lợi cho người lao động như: Kí thoả ước lao động tập thể, tuyên truyền giám sát việc thực hiện các chính sách về lao động và BHXH. Ngoài ra, đóng góp một phần quan trọng đó là sự phối hợp của ngân hàng, kho bạc trong việc quản lý chi trả BHXH. Chúng ta đều biết rằng, trong việc quản lý chi trả thì vấn đề về tài chính là rất quan trọng. Do đó, sự phối hợp của cơ quan và các ngân hàng, kho bạc phải chặc chẽ, tránh tình trạng lẫn lỗn các khoản chi. 4, Các kiến nghị khác - BHXH việt Nam cần phải tăng cường công tác chỉ đạo đối với BHXH các tỉnh, thành phốcần phải cơ biện pháp tích cực hơn nữa trong việc điều tra, khảo sát số lao động thuộc diện phải tham gia BHXH, BHYT theo luật vad xây dựng lộ trình khai thác mở rộng đối tượng tham gia. - Nhanh chóng thực hiện cải cách hành chính trong công tác quản lý chi trả BHXH, ban hành đầy đủ các văn bản pháp luật quy định về quản lý chi trả BHXH. Ngoài ra còn quản lý công tác thu, cấp và quản lý sổ BHXH, thẻ BHYTvới mục tiêu tránh phiền hà về thủ tục tham gia cho đơn vị và người lao động nhưng vẫn phải đảm bảo đúng quy định về chính sách của BHXH Việt Nam và cơ quan quản lý nhà nước. - Đối với các cơ quan, tổ chức đoàn thể như: công đoàn, thanh niên, hội phụ nữđôi khi còn hoạt động chưa đủ sức mạnh buộc các doanh nghiệp thực hiện đúng luật, chưa kể nhiều công đoàn cơ sở lơ là, tắc trách, mặc kệ doanh nghiệp làm trái với luật BHXH. Do đó, các cơ quan nhà nước phải phối hợp chặt chẽ với các ban ngành, chức năng giải quyết nhanh chóng tình trạng trên. - Một vấn đề đặt ra nữa, đó là tình trạng trong cơ quan vẫn còn một số cán bộ mà năng lực còn yếu kém, cần có sự quan tâm đào tạo của các cơ quan cấp trên. Từ đó nâng cao trình độ chuyên môn của bản thân các cán bộ. -> Qua một số kiến nghị của bản thân em đối với cơ quan BHXH Việt Nam và cơ quan quản lý nhà nước. Mong rằng trong thời gian tới sẽ ban hành những quy định, quyết định về công tác chi trả BHXH một cách đầy đủ để việc thi hành đạt được những kết quả tốt hơn nữa. KẾT LUẬN Qua những vấn đề phân tích ở các mục trên, phần nào chúng ta đã thấy được hoạt động quản lý chi trả BHXH ở Việt Nam hiện nay và sự cần thiết vốn có của nó. Vì BHXH là trụ cột của hệ thống an sinh xã hội nên vấn đề thực hiện và đảm bảo công bằng cho đối tượng tham gia BHXH là cả một vấn đề phức tạp. Do đó, BHXH Việt Nam và cơ quan quản lý nhà nước đang rất cố gắng để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Để ngày càng hoàn thành tốt vai trò của BHXH trong đời sống xã hội. Thời gian 15 tuần thực tập là khoảng thời gian không dài nhưng nó đã giúp bản thân em-một sinh viên thuộc ĐH Kinh Tế Quốc Dân- có được những nhận thức về thực tế ngành BHXH nước ta. Dĩ nhiên, trong quá trình phát triển của mình, hoạt động của BHXH nói chung và chi trả BHXH nói riêng đã thu được những thành tựu và cũng có không ít khó khăn, đòi hỏi một sự nổ lực không nhỏ của tất cả mọi thành viên trong xã hội. Đề tài: “ Thực trạng quản lý chi trả BHXH tại BHXH TP. Thanh Hoá 2004-2008 ” đã được hoàn thành. Do thời gian có hạn nên chuyên đề vẫn còn nhiều thiếu sót. Em xin chân thành cám ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của cô giáo hướng dẫn thực tập THs: Tôn Thị Thanh Huyền và các cán bộ trong cơ quan BHXH TP. Thanh Hoá đã giúp đõ tận tình trong 15 tuần thực tập và trong quá trình hoàn thành chuyên đề thực tập tốt nghiệp. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1, PGS.TS Nguyễn Văn Định( chủ biên), 2005; Giáo trình bảo hiểm; nhà xuất bản thống kê; Đại Học Kinh Tế Quốc Dân, Hà Nội. 2, PGS.TS Nguyễn Văn Định(Chủ biên) 2008; Giáo trình An sinh xã hội; Nhà xuất bản ĐH Kinh Tế Quốc Dân; ĐH Kinh Tế Quốc dân, Hà Nội. 3, Quyết định số 845/QĐ-BHXH của Bảo hiểm xã hội Việt Nam ngày 18 tháng 6 năm 2007 Quy định quản lý, chi trả các chế độ BHXH bắt buộc. 4, Luật BHXH, Số 71/2006/QH11 của Quốc hội nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ngày 29 tháng 6 năm 2006 Quy định về BHXH. 5, Nghị định số 152/2006/NĐ-CP của Chính phủ ngày 22/12/2006 hướng dẫn thi hành một số điều của luật BHXH về BHXH bắt buộc. 6, Báo cáo tài chính năm 2006,2007,2008 của BHXH TP. Thanh Hóa, tổng kết hoạt động BHXH cuối năm