Đề tài Thực trạng và giải pháp cổ phần hoá các ngân hàng thương mại nhà nước Việt Nam

µ mét sè ng©n hµng, tæ chøc kh¸c cña Mü bÇu chän c¸c danh hiÖu uy tÝn vÒ thanh to¸n vµ chuyÓn tiÒn ®iÖn tö. Tuy nhiªn víi møc vèn hiÖn cã cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng so víi møc trung b×nh vÒ vèn trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, quy m« vèn tù cã cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cßn qu¸ nhá. ChØ tÝnh trong khu vùc, vèn trung b×nh cña c¸c Ng©n hµng ®· xÊp xØ 1 tû USD. Tû lÖ vèn tù cã tæng tµi s¶n cã cßn thÊp so víi chuÈn quèc tÕ. Víi h¹n chÕ vÒ vèn, ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng sÏ phÇn nµo bÞ bã hÑp vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh sÏ bÞ h¹n chÕ. Trong ®iÒu kiÖn më cöa thÞ tr­êng dÞch vô Ng©n hµng c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi vèn nhiÒu lîi thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ giµu kinh nghiÖm sÏ ®e do¹ sù sèng cßn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ sÏ lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó gióp Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng tån t¹i, ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn ®ã. * Nguyªn t¾c cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. Qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ph¶i gi÷ cho ®­îc sù æn ®Þnh, ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn tèt h¬n n÷a trªn nh÷ng nÒn t¶ng ®· cã. Cæ phÇn ho¸ lµ ®Ó Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng m¹nh lªn trë thµnh tËp ®oµn tµi chÝnh hµng ®Çu cña quèc gia vµ Nhµ n­íc n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi trong Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. §©y lµ tr­êng hîp ®Çu tiªn ViÖt Nam lÊy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶ cao lµm thÝ ®iÓm cæ phÇn. ¤ng Vò ViÕt Ngo¹n – Tæng Gi¸m ®èc Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cho biÕt ®Ò ¸n cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng sÏ ®­îc ®Ö tr×nh víi NHNN vµo cuèi th¸ng 7 nµy. Ngµy 7 th¸ng 6 n¨m 2005 ChÝnh phñ ®· cã C«ng v¨n cho phÐp Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng thuª t­ vÊn quèc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ Ng©n hµng vµ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu t¨ng vèn. Ngµy 21 th¸ng 8 n¨m 2005 Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng cã C«ng v¨n göi Thñ t­íng ChÝnh phñ ®Ò nghÞ chÝnh thøc ban hµnh quyÕt ®Þnh cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng. Thùc tÕ ®Ò ¸n cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng dù kiÕn tr×nh ChÝnh phñ vµo th¸ng 6 /2004. Nh­ng do gÆp mét sè v­íng m¾c vµ ch­a thèng nhÊt vÒ ph­¬ng ph¸p cæ phÇn ho¸, c¸c b­íc cæ phÇn ho¸ nªn viÖc tr×nh ®Ò ¸n bÞ chËm trÔ kÐo dµi. Th¸ng 6 n¨m 2005, viÖc cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®· ®­îc quyÕt ®Þnh tiÕn hµnh theo hai b­íc: B­íc 1: Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chuyÓn ®æi B­íc 2: Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò lín nh­ ph¸p lý, c¬ cÊu chiÕm gi÷ cæ phÇn vµ x©y dùng ®Ò ¸n chi tiÕt tr×nh ChÝnh phñ, ph¸t hµnh cæ phiÕu. ViÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chuyÓn ®æi cã thÓ sÏ ®­îc ph¸t hµnh vµo th¸ng 9 n¨m 2005 víi kho¶ng tõ 2,5 ®Õn 3 tû ®ång ra c«ng chóng. Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chuyÓn ®æi ®Ó t¨ng vèn tù cã, xö lý nî xÊu, ®­a gi¸ trÞ VietcomBank lªn møc tèt h¬n. Theo «ng Lª Xu©n NghÜa – Vô Tr­ëng Vô chiÕn l­îc ph¸t triÓn Ng©n hµng “ T¨ng ®­îc 1% vèn tù cã th× gi¸ trÞ t¨ng lªn kho¶ng 20%”. Vèn tù cã hiÖn t¹i cña VietcomBank theo tiªu chuÈn quèc tÕ ph¶i lµ 8% nh­ng míi chØ cã 5%. SBV muèn ph¸t hµnh mét ®ît tr¸i phiÕu ®Ó n©ng nã lªn 6 – 6,5%. Nh­ thÕ khi tÝnh gi¸ trÞ cña VietcomBank khi b¸n sÏ ®­îc cao h¬n. Còng theo ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ do Ng©n hµng nµy x©y dùng n¨m 2006, sÏ ph¸t hµnh cæ phiÕu víi sè l­îng ®ît ®Çu dù kiÕn kho¶ng 2.500 tû, Nhµ n­íc gi÷ kho¶ng 51%. Theo c¸c nhµ ph©n tÝch tµi chÝnh nÕu lîi nhuËn trªn vèn cña VietcomBank n¨m 2005 vÉn tiÕp tôc ë møc 17% nh­ n¨m 2004, gi¸ b¸n cæ phiÕu cã thÓ gÊp 2,5 – 3 lÇn mÖnh gi¸. Theo chñ tr­¬ng cña §¶ng, Nhµ n­íc sÏ cæ phÇn ho¸ c¶ n¨m Ng©n hµng Th­¬ng m¹i Nhµ n­íc. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i lµ tiªn hµnh ®ång thêi cïng mét lóc mµ cã Ng©n hµng tiÕn hµnh tr­íc, cã Ng©n hµng tiÕn hµnh sau. Sau cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng dù ®Þnh Ng©n hµng tiÕp theo ®­îc cæ phÇn ho¸ sÏ lµ Ng©n hµng §ång b»ng s«ng Cöu Long. 2.3.1.2. Ng©n hµng §ång b»ng s«ng Cöu Long (MHB) víi chñ tr­¬ng cæ phÇn NHTM nhµ n­íc. Ng©n hµng §ång b»ng s«ng Cöu Long lµ mét NHTM Nhà n­íc cã quy m« vèn kh«ng lín chØ t­¬ng ®­¬ng mét NHTM cæ phÇn lín t¹i ViÖt Nam vµ b¾t ®Çu ho¹t ®éng tõ 8/4/1998 theo quyÕt ®Þnh 769/TTg ngµy 18/9/1997 cña thñ t­íng chÝnh phñ. §©y lµ ng©n hµng thùc hiÖn viÖc ®Çu t­ trung, dµi h¹n cho c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn nhµ ë vµ x©y dùng c¬ së kinh tÕ h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi vµ s¶n xuÊt kinh doanh vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long. MHB cã tèc ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn mçi n¨m trªn 30%. Hµng n¨m ®Ó duy tr× ®­îc tû lÖ an toµn vèn, ng©n hµng nµy còng ph¶i t¨ng nguån vèn tù cã 30%.Nh×n chung thêi gian gÇn ®©y, d­ nî tÝn dông ng©n hµng t¨ng nhanh, c¬ cÊu d­ nî còng t¨ng. N¨m 2004, vèn ®iÒu lÖ cña ng©n hµng lµ 823 tû, t¨ng 123 tû so víi n¨m 2002 vµ d­ nî tÝn dông ®¹t 4986 tû. Thùc hiÖn cæ phÇn MHB ®­îc coi lµ b­íc ®ét ph¸ quan träng nh»m ph¸t triÓn nhanh nguån vèn cho ng©n hµng. Trong thêi gian tíi, MHB sÏ ph¶i nç lùc lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh, xö lý døt ®iÓm c¸c kho¶n nî tån ®äng, ®Ò ra chiÕn l­îc vµ nh÷ng b­íc ®i cô thÓ trong ®Ò ¸n cæ phÇn ho¸. Cïng víi ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng vµ ng©n hµng §ång b»ng s«ng Cöu Long, c¸c ng©n hµng cßn l¹i lµ ng©n hµng c«ng th­¬ng, ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn, ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n còng ®ang tÝch cùc x©y dùng kÕ ho¹ch chuÈn bÞ cho cæ phÇn ho¸. 2.3.1.2.Ng©n hµng ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ang x©y dùng ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸. Mét trong nh÷ng nhµ b¨ng lín nhÊt nµy ®ang chñ ®éng x©y dùng ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸ thÝ ®iÓm mét vµi ®¬n vÞ thµnh viªn. C¸c dù ¸n ®ã sÏ ®­îc tr×nh NHNN vµ ChÝnh phñ ®Ó cã thÓ ®­îc cho phÐp thùc hiÖn trong n¨m 2005. §ång thêi BIDV ®ang nghiªn cøu x©y dùng ph­¬ng ¸n tæng thÓ vÒ cæ phÇn ho¸ toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam. §¹i diÖn nhµ b¨ng nµy cho biÕt ®Ó tiÕp tôc ®ãng vai trß Ng©n hµng hµng ®Çu cho ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ phôc vô c¸c môc tiªu kinh tÕ, môc tiªu trung h¹n ®­îc ®Æt ra cho BIDV lµ ®Õn n¨m 2010 ph¶i cã nguån vèn chñ së h÷u t­¬ng ®­¬ng 1,5 tûUSD. Ph­¬ng ¸n kh¶ thi nhÊt ®Ó ®¹t ®­îc sè vèn nµy lµ cæ phÇn ho¸. BIDV phÊn ®Êu trë thµnh mét Ng©n hµng Th­¬ng m¹i cæ phÇn víi cæ phÇn chi phèi cña Nhµ n­íc, cã cæ ®«ng lµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ uy tÝn vµ kinh nghiÖm ®Ó x©y dùng mét m« h×nh ng©n hµng cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh. §©y sÏ lµ mét néi dung lín vµ hÕt søc phøc t¹p. 2.3.2 ThuËn lîi vµ khã kh¨n ®èi víi cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ViÖt Nam. 2.3.2.1 ThuËn lîi Cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc ë n­íc ta trong giai ®o¹n ®Çu cã mét sè nh÷ng thuËn lîi sau: Thø nhÊt, Cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ®· ®­îc sù nhÊt trÝ ®ång thuËn cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc, c¸c NHTM Nhµ n­íc. §iÒu ®ã chøng tá viÖc tiÕp tôc duy tr× qu¸ l©u quy m« vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM Nhµ n­íc nh­ hiÖn nay lµ kh«ng thÓ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ con ®­êng cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc lµ con ®­êng hoµn toµn ®óng ®¾n. Sù nhÊt trÝ, ®ång thuËn nµy sÏ t¹o ra søc m¹nh ®oµn kÕt vµ quyÕt t©m ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc. §Ó thÓ hiÖn quyÕt t©m ®ã, chÝnh phñ, Bé Tµi chÝnh ®· x©y dùng mét sè c¸c v¨n b¶n vi ph¹m ph¸p luËt lµ c¬ së ph¸p lý ban ®Çu cho cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc. §©y lµ thuËn lîi ®Çu tiªn còng lµ b­íc khëi ®Çu më ®­êng cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc ëViÖt Nam. Thø hai, cã kinh nghiÖm cæ phÇn ho¸ tõ qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN vµ mét sè kinh nghiÖm cæ phÇn ho¸ NHTM n­íc ngoµi. Qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ë n­íc ta ®· diÔn ra ®­îc h¬n 10 n¨m. Trong h¬n 10 n¨m ®ã, nh÷ng thµnh c«ng, nh÷ng thÊt b¹i, nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña qu¸ tr×nh cæ phÇn ®· ®­îc Nhµ n­íc ta ®óc rót thµnh nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u vÒ ph­¬ng thøc tæ chøc qu¶n lý, c¸c b­íc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸, kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n n¶y sinh. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc cña mét sè n­íc ngoµi nh­ Braxin, Mexico, Achentina, Ba Lan hay Trung Quèc còng cã thÓ lµ tham kh¶o cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ë ViÖt Nam. MÆc dï hoµn c¶nh cña c¸c n­íc lµ kh¸c nhau, ®iÒu kiÖn cæ phÇn ho¸ còng nh­ ®Æc ®iÓm cña mçi thÓ chÕ, mçi NHTM Nhµ n­íc lµ kh¸c nhau, vµ nh÷ng bµi häc mang tÝnh kh¸ch quan nµy cã thÓ cã thÓ phï hîp, cã lîi, cã thÓ kh«ng phï hîp cho ViÖt Nam nh­ng nÕu ta biÕt ph©n tÝch, vËn dông s¸ng t¹o, kh«ng ¸p dông mét c¸ch m¸y mãc th× chóng sÏ gióp Ých rÊt nhiÒu cho chóng ta. §Æc biÖt trong sè nh÷ng quèc gia ®ã, Trung Quèc lµ quèc gia gÇn nhÊt vµ còng cã ®Æc ®iÓm t­¬ng ®ång lín vÒ lÜnh vùc Ng©n hµng víi ViÖt Nam nh­: còng cã 4 NHTM Nhµ n­íc lín víi l­îng tÝn dông chiÕm 60% toµn ngµnh Ng©n hµng (ViÖt Nam h¬n 70%), võa kinh doanh võa ®ãng vai trß chñ chèt trong viÖc cÊp ph¸t tÝn dông cho c¸c DNNN v× lý do chÝnh s¸ch, chÝnh trÞ , víi mét sè nî khã ®ßi lín…TÊt c¶ nh÷ng kinh nghiÖm ®ã sÏ gióp ViÖt Nam x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch, ph­¬ng ¸n cæ phÇn cho riªng m×nh, phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ riªng cña ®Êt n­íc. Thø ba, c¸c NHTM nhµ n­íc ®Òu ®ang lµ nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶.Tæng vèn huy ®éng t¨ng, tæng l­îng tÝn dông t¨ng,tÝch cùc më réng c¸c dÞch vô øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c¸c NHTM Nhµ n­íc n»m trong sè nh÷ng DNNN cã lîi nhuËn cao nhÊt. Sè l­îng l¹i nhá, chØ cã 5 Ng©n hµng. §©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó t¹o søc hót c¸c nhµ ®Çu t­, mua cæ phiÕu cña c¸c Ng©n hµng khi Ng©n hµng ph¸t hµnh cæ phiÕu. §iÒu nµy lµ rÊt cã lîi cho c¸c Ng©n hµng , cã thÓ gióp Ng©n hµng b¸n ®­îc cæ phiÕu víi gi¸ b¸n cao h¬n nhiÒu lÇn mÖnh gi¸, tõ ®ã, t¨ng quy m« vèn tù cã cña Ng©n hµng, ®æi míi bé m¸y qu¶n lý gióp Ng©n hµng ph¸t triÓn vµ t¹o thÕ ®øng v÷ng trong kinh tÕ thÞ tr­êng vèn nhiÒu th¸ch thøc. MÆc dï kh«ng nhiÒu nh­ng nh÷ng thuËn lîi trªn ®· gãp phÇn quan träng t¹o ®µ thóc ®Èy qu¸ tr×nh trong giai ®o¹n ®Çu cßn nhiÒu lóng tóng. 2.3.2.2 Khã kh¨n Mét thùc tÕ ®ang tån t¹i hiÖn nay lµ cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc còng nh­ cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®ang diÔn ra víi mét tiÕn ®é rÊt chËm ch¹p, kh«ng ®óng víi kÕ ho¹ch. ViÖc x©y dùng c¸c ®Ò ¸n liªn tôc vÊp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n n¶y sinh tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm riªng cña tõng doanh nghiÖp. §èi víi c¸c NHTM Nhµ n­íc c¸c khã kh¨n ®ã lµ: Thø nhÊt, ch­a cã c¸c v¨n b¶n hoÆc c¸c quy ®Þnh ph¸p lý h­ãng dÉn c¸c NHTM thùc hiÖn c¸c b­íc cæ phÇn ho¸ mét c¸ch cô thÓ vµ s¸t víi t×nh h×nh thùc tr¹ng hiÖn t¹i. Tõ n¨m 1996, khi nghÞ ®Þnh 28/CP vÒ viÖc chuyÓn mét sè DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn th× l¹i cã tiÕp c¸c nghÞ ®Þnh 25/CP ,44/1998/N§-CP, 64/2002/N§-CP, ChØ thÞ 11/2004/CT-TTg… vµ gÇn ®©y, Th«ng t­ 126/2004/TT-B TC ngµy 24/12/2004 cña Bé Tµi chÝnh h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 187/2004/N§-CP ngµy 16/11/2004 lµ v¨n b¶n cô thÓ ho¸ nghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ h­íng dÉn vÒ chuyÓn C«ng ty Nhµ n­íc thµnh C«ng ty cæ phÇn trong ®ã ¸p dông cho c¶ NHTM. Nh­ vËy mÆc dï mang ®Æc thï riªng, kh«ng gièng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th«ng th­êng, nh­ng viÖc cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc kh«ng cã mét v¨n b¶n LuËt riªng nµo. C¸c b­íc cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc nh­ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp: §Þnh gi¸ tµi s¶n h÷u h×nh, tµi s¶n v« h×nh; x¸c ®Þnh c¸c lo¹i cæ ®«ng liªn tôc vÊp ph¶i nh÷ng m©u thuÉn, v­íng m¾c….. VÝ dô : theo th«ng t­ 76/2002/TT-BTC ngµy9/9/2002 cña bé tµi chÝnh th× møc chi phÝ tèi ®a cho viÖc chyÓn ®æi DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn kh«ng qu¸ 500 triÖu ®ång.Trong khi ®ã, c¸c NHTM nhµ n­íc lµ doanh nghiÖp lín, chi phi cæ phÇn ho¸ cã liªn quan ®Õn viÖc tiÕn hµnh kiÓm to¸n quèc tÕ, ®¸nh gi¸ tµi s¶n…chi phÝ 500 triÖu lµ ch­a thËt phï hîp. MÆt kh¸c nh÷ng v­íng m¾c, m©u thuÉn, ch­a thùc sù phï hîp cña c¸c th«ng t­ lµm cho cæ phÇn ho¸ NHTM Nhà n­íc thªm phÇn r¾c rèi. Thø hai, lµ nh÷ng khã kh¨n thùc tÕ trong ®Þnh gi¸ tµi s¶n Ng©n hµng. Mét thùc tÕ hiÖn nay lµ tiªu chuÈn kÕ to¸n ë ViÖt Nam ch­a phï hîp víi tiªu chuÈn quèc tÕ nªn viÖc tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh nªn viÖc tÝnh to¸n vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n g¾n víi c¸c ®¸nh gi¸ quèc tÕ lµ kh«ng khíp. Trong khi l¹i ch­a cã v¨n b¶n h­íng dÉn cô thÓ dµnh cho ®Þnh gi¸ NHTM nhµ n­íc, nhiÒu kinh nghiÖm vÒ cæ phÇn ho¸ DNNN khi ¸p dông víi NHTM nhµ n­íc l¹i kh«ng phï hîp. Tr­íc hÕt, lµ phÇn vèn tù cã tham gia tµi s¶n cè ®Þnh trô së lµm viÖc cña NHTM sÏ cæ phÇn ho¸. So víi gi¸ trÞ nguyªn thñy trong sæ s¸ch, nh÷ng tµi s¶n nµy ph¶i cã gi¸ trÞ lín h¬n rÊt nhiÒu. MÆt kh¸c, c¸c Ng©n hµng cßn cã m¹ng l­íi chi nh¸nh ë hÇu hÕt c¸c ®Þa ph­¬ng vµ vïng l·nh thæ víi nhiÒu h×nh thøc qu¶n lý, sö dông ®Êt ( ®­îc Nhµ n­íc giao ®Êt, cho thuª ®Êt, thuª hoÆc mua l¹i nhµ ®Êt cña c¸c c¸ nh©n tæ chøc kh¸c) cïng víi c¸c tµi s¶n xiÕt nî ®· ®­îc chuyÓn thµnh tµi s¶n cè ®Þnh cña Ng©n hµng. ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ cña nh÷ng tµi s¶n nµy gÆp khã kh¨n c¶ vÒ qui m« vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh. NÕu chØ sö dông mét h×nh thøc lµ nhËn gi¸ ®Êt ®Ó ®­a vµo gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt nh­ hiÖn hµnh th× cøng nh¾c, kh«ng phï hîp. TiÕp theo lµ phÇn vèn tù cã do vèn gãp cña Nhµ n­íc trong c¸c Ng©n hµng. PhÇn vèn gãp nµy cã tíi 50% lµ phÇn vèn gãp danh nghÜa, do c¸c ®ît bæ sung t¨ng vèn tr­íc ®©y, tøc lµ phÇn tr¸i phiÕu ®Æc biÖt cña Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh chØ cã gi¸ trÞ trªn danh nghÜa. HiÖn nay ch­a cã v¨n b¶n nµo qui ®Þnh liÖu phÇn vèn nµy cã ®­îc x¸c nhËn lµ phÇn vèn thùc hay lo¹i ra khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ phÇn vèn phÇn vèn chiÕm gi÷ cña Nhµ n­íc trong c¸c Ng©n hµng ®­îc cæ phÇn. Theo c¶ hai ph­¬ng ph¸p tÝnh lµ ph­¬ng ph¸p tµi s¶n vµ ph­¬ng ph¸p dßng tiÒn chiÕt khÊu th× c¸ch tÝnh phÇn gi¸ trÞ thùc tÕ vèn gãp cña Nhµ n­íc trong doanh nghiÖp ®­îc quy ®Þnh t¹i Th«ng t­ 126/2004/TT-B TC th× ®Òu kh«ng phï hîp. Trong tr­êng hîp phÇn vèn nµy bÞ lo¹i ra, Nhµ n­íc mÊt vèn, vèn Ng©n hµng gi¶m . Cßn nÕu x¸c nhËn lµ phÇn vèn thùc th× khã cã sù chÊp nhËn tõ phÝa c¸c nhµ ®Çu t­. VÒ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ th­¬ng hiÖu cña Ng©n hµng. §©y lµ tµi s¶n v« h×nh cña NHTM, nã tån t¹i trong t©m trÝ kh¸ch hµng. Gi¸ trÞ cña th­¬ng hiÖu mang tÝnh ®Þnh tÝnh. §èi víi c¸c NHTM Nhµ n­íc ®©y lµ tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín bëi sù tån t¹i l©u n¨m víi chÊt l­îng cã uy tÝn, ®Æc biÖt lµ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. Theo bµ NguyÔn Thu Hµ - Phã Tæng Gi¸m ®èc VietcomBank th× víi gÇn 40 n¨m ho¹t ®éng, chÊt l­îng dÞch vô cã uy tÝn kh«ng chØ ë trong n­íc mµ c¶ ë n­íc ngoµi cïng víi ®éi ngò nh©n viªn cã n¨ng lùc, kinh nghiÖm vµ ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n chÝnh lµ gi¸ trÞ v« h×nh khæng lå nhÊt thiÕt ph¶i ®­îc tÝnh vµo tµi s¶n cña Ng©n hµng. Mét ®Æc ®iÓm n÷a, phÇn lín tµi s¶n cã cña Ng©n hµng ®Òu lµ c¸c kho¶n cho vay vµ ®Çu t­. Nh÷ng tµi s¶n tµi chÝnh nµy phô thuéc rÊt lín vµo møc ®é rñi ro, tÝnh thanh kho¶n vµ møc sinh lêi dù tÝnh. V× vËy, viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña chóng kh«ng thÓ chØ dùa trªn sæ s¸ch hay mÖnh gi¸ mµ ph¶i dùa theo gi¸ thÞ tr­êng. ViÖc ph©n lo¹i, x¸c ®Þnh chÊt l­îng vµ ®¸nh gi¸ c¸c tµi s¶n nµy ®ßi hái ph¶i cã kinh nghiÖm vµ c«ng nghÖ. Lµm sao ®¸nh gi¸ ®óng gi¸ trÞ c¸c kho¶n tÝn dông cho vay cña Ng©n hµng vÉn ®ang lµ c©u hái hãc bóa ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc vµ c¸c cÊp qu¶n lý cña Ng©n hµng. Thø ba, khã kh¨n trong viÖc xö lý nî xÊu, lµm lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña Ng©n hµng. Do tÝnh chÊt cña NHTM lµ trung gian tµi chÝnh ®i vay ®Ó cho vay nªn møc ®é, sè l­îng c¸c kho¶n cho vay rÊt lín. Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, viÖc xö lý c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n vµ nî xÊu cña c¸c NHTM cßn tån t¹i nhiÒu h¹n chÕ. §èi víi nî nhãm I (cã tµi s¶n ®¶m b¶o) mÆc dï cã tµi s¶n ®¶m b¶o nh­ng c«ng t¸c xö lý tµi s¶n th«ng qua c¸c biÖn ph¸p b¸n, sö dông, cho thuª cña c¸c Ng©n hµng cßn tá ra kh¸ bÞ ®éng, chÞu t¸c ®éng cña yÕu tè kh¸ch quan nh­ : søc mua bÊt ®éng s¶n gi¶m, nhiÒu tµn s¶n thÕ chÊp b¶o l·nh nî tån ®äng cÇn ph¶i xö lý b»ng biÖn ph¸p ph¸t m¹i, song ng­êi thÕ chÊp còng nh­ ng­êi b¶o l·nh ch©y ú kh«ng chÞu giao tµi s¶n cho Ng©n hµng xö lý. §èi víi nî nhãm III (kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o,con nî cßn tån t¹i), con nî chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn cßn ho¹t ®éng nªn viÖc xö lý nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n­íc nµy ®Ó thu håi nî l¹i kh«ng ph¶i do Ng©n hµng quyÕt ®Þnh mµ phô thuéc vµo qu¸ tr×nh ®æi míi, s¾p xÕp l¹i DNNN. MÆc dï NHNN ®· cã sù phèi hîp víi bé tµi chÝnh lËp héi ®ång thÈm ®Þnh ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o cña c¸c DNNN t¹i NHTM nh­ng vÉn ch­a cã kÕt qu¶ kh¶ quan. §èi víi nî nhãm II ( nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o vµ con nî kh«ng cßn tån t¹i), viÖc xö lý phô thuéc chñ yÕu vµo nguån vèn ®­îc cÊp cña ChÝnh phñ. Ngoµi ra Ng©n hµng cßn sö dông quü dù phßng rñi ro ®Ó xö lý, nh­ng thùc tÕ quü dù phßng rñi ro kh«ng ®ñ ®Ó bï ®¾p c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n, nî xÊu. Mét khã kh¨n kh¸c lµ nÕu ph¶I xö lý b»ng vèn ®iÒu lÖ nhµ n­íc cÊp th× vèn nhµ n­íc cßn l¹i khi cæ phÇn ho¸ sÏ lµ kh«ng ®¸ng kÓ. HiÖn nay, con nî lín nhÊt cña c¸c NHTM chÝnh lµ khu vùc DNNN trong ®ã cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶, t×nh h×nh tµi chÝnh kÐm lµnh m¹nh, thuéc diÖn ph¶i gi¶i thÓ, ph¸ s¶n nh­ng kh«ng thÓ gi¶i thÓ ph¸ s¶n … nh­ng ch­a ®Õn h¹n ph¶i tr¶. §©y lµ g¸nh nÆng Ng©n hµng ph¶i kÕ thõa sau cæ phÇn ho¸. Thø t­, ch­a cã kinh nghiÖm cæ phÇn ho¸ mét DNNN lín. Thùc tÕ mÆc dï qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN ë n­íc ta diÔn ra ®· l©u nh­ng chóng ta míi chØ cæ phÇn ho¸ nh÷ng doanh nghiÖp trÞ gi¸ vµi tû ®Õn vµi chôc tû trong khi trÞ gi¸ cña mét NHTM Nhµ n­íc ph¶i hµng ngh×n tû ®ång. H¬n n÷a c¸c DNNN ®­îc cæ phÇn ho¸ th­êng lµ nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. Trong khi Êy, NHTM Nhµ n­íc ®ang lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶ l¹i cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ. ViÖc cæ phÇn ho¸ mét DNNN nh­ NHTM Nhµ n­íc ch¾c ch¾n sÏ rÊt phøc t¹p vµ gian nan. ViÖc thiÕu kinh nghiÖm cæ phÇn ho¸ sÏ dÔ khiÕn qu¸ tr×nh r¬i vµo bÕ t¾c. Thø s¸u, vÒ ph¸t hµnh cæ phiÕu,vÊn ®Ò ®Æt ra lµ tû lÖ c¸c lo¹i cæ phÇn nªn lµ bao nhiªu th× thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o thu hót ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ ®Æc biÖt lµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó thu hót vèn vµ c«ng nghÖ nh­ng vÉn ®¶m b¶o vai trß kiÓm so¸t cña nhµ n­íc ®èi víi c¸c ng©n hµng sau cæ phÇn ho¸ vµ c¸c vÇn ®Ò vÒ an ninh tµi chÝnh Sù chi phèi cña Nhµ n­íc ®èi víi NHTM cæ phÇn ho¸ cã thÓ lµm kÐm søc thu hót c¸c nhµ ®Çu t­. Lý do lµ v×, theo luËt DNNN 2003, tuy NHTM ®­îc cæ phÇn ho¸ nh­ng Nhµ n­íc vÉn gÜ­ vai trß chi phèi víi Ng©n hµng nµy.Nh­ vËy, theo luËt c¸c Tæ chøc tÝn dông, c¸c NHTM cæ phÇn ho¸ c¬ b¶n vÉn ®­îc ®iÒu hµnh qu¶n trÞ theo kiÓu Nhµ n­ícvµ theo luËt Doanh nghiÖp, c¸c cæ ®«ng ngoµi Nhµ n­íc cã tiÕng nãi kh«ng ®¸ng kÓ. Thø s¸u,thÞ tr­êng chøng kho¸n cña ViÖt Nam vèn ch­a ph¸t triÓn, t©m lý ®Çu t­ vµo cæ phiÕu vÉn cßn xa l¹ ®èi víi ng­êi d©n ViÖt Nam nªn ch¾c ch¾n sÏ kh«ng thuËn lîi trong viÖc t×m kiÕm c¸c nhµ ®Çu t­. H¬n n÷a lµ sù mÊt c©n ®èi nghiªm träng gi÷a quy m« vèn cña NHTM nhµ n­íc víi quy m« vèn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. Trong khi vèn ph¸p ®Þnh cña c¸c NHTM quèc doanh hiÖn ®ang ë møc 15 ngh×n tû th× quy m« vèn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n chØ trªn d­íi 2 ngh×n tû.LiÖu thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· s½n sµng vµ cã ®ñ søc hÊp thu ®­îc l­îng vèn ph¸t hµnh míi khæng lå nµy kh«ng ? Nh­ vËy, sau mét thêi gian chuÈn bÞ thÝ ®iÓm cæ phÇn ho¸ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ,vµ Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ë n­íc ta ®· cã nh÷ng thuËn lîi vµ vÊp ph¶i nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c nhÊt ®Þnh. Tõ viÖc t×m hiÓu, ph©n tÝch thùc tr¹ng ®ã sÏ gióp chóng ta t×m ra nh÷ng ph­¬ng h­íng, gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n,vµ tr¸nh ®­îc sù chËm trÔ trong cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc do nh÷ng khã kh¨n ®ã g©y ra. Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p cho cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ë ViÖt Nam 3.1. §Þnh h­íng cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc trong giai ®o¹n tíi. 3.1.1 Môc tiªu cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc. VÒ nguyªn t¾c, môc tiªu cæ phÇn ho¸ lµ ®Þnh h­íng chi phèi, quyÕt ®Þnh toµn bé qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cña doanh nghiÖp nãi chung vµ cña NHTM nhµ n­íc nãi riªng. ViÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c môc tiªu cæ phÇn ho¸ sÏ gióp ng©n hµng lùa chän ®­îc h×nh thøc, ph­¬ng ph¸p cæ phÇn ho¸ phï hîp. ë ViÖt Nam xuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña NHTM vµ sù cÇn thiÕt ph¶I cæ phÇn ho¸, cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n sau: T¨ng vèn tù cã vµ ®¹t ®­îc hÖ sè an toµn vèn tèi thiÓu theo th«ng lÖ quèc tÕ. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng N©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ ®iÒu hµnh ng©n hµng phï hîp víi sù vËn hµnh cña c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN. N©ng cao hiÖu qu¶ vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c NHTM nhµ n­íc trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Nguyªn t¾c cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ViÖc cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc cÇn ®­îc thùc hiÖn theo c¸c nguyªn t¾c: §¶m b¶o duy tr× sù æn ®Þnh trong ho¹t ®éng Ng©n hµng, kh«ng g©y trë ng¹i cho ho¹t ®éng tiÒn tÖ, tÝn dông, thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ. Do vai trß quan träng vµ tÝnh nh¹y c¶m cña nh÷ng ho¹t ®éng nµy, chóng cã liªn quan ®Õn mäi ho¹t ®éng kh¸c cña nÒn kinh tÕ. BÊt cø sù thay ®æi nµo cña chóng còng cã thÓ t¸c ®éng lín ®Õn c¸c ngµnh kh¸c. NÕu qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc g©y ra bÊt cø ¶nh h­ëng tiªu cùc nµo th× sÏ kh«ng cã lîi cho nÒn kinh tÕ. Cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc theo h­íng ®a së h÷u, trong thêi gian tr­íc m¾t nhµ n­íc vÉn n¾m cæ phÇn chi phèi. Tr­íc hÕt viÖc nµy ®Ó ®¶m b¶o vÊn ®Ò an ninh tµi chÝnh, tr¸nh sù th«n tÝnh cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc kh¸c nhÊt lµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi chóng ta cßn ch­a cã ®ñ kinh nghiÖm qu¶n lý trong giai ®o¹n ®Çu cña cæ phÇn ho¸. Thø hai, khi ch­a triÓn khai ®­îc c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý gi¸n tiÕp b»ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, Nhµ n­íc vÉn cÇn tiÕp tôc ®iÒu hµnh chónh s¸ch nµy th«ng qua hÖ thèng c¸c NHTM Nhµ n­íc cÇn ®­îc cæ phÇn ho¸. Thùc hiÖn ®ång thêi cæ phÇn ho¸ vµ tæ chøc l¹i c¸c NHTM Nhµ n­íc theo mét ®Ò ¸n tæng thÓ. HiÖn nay, c¸c NHTM Nhµ n­íc ®Òu cã m¹ng l­íi c¸c chi nh¸nh t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng, vïng l·nh thæ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp nh­ C«ng ty chøng kho¸n, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh… V× vËy, ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o c¸c NHTM sau cæ phÇn ho¸ cã c¬ cÊu tæ chøc hîp lý tr­íc khi c¸c Ng©n hµng, tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi ®­îc ®èi xö b×nh ®¼ng nh­ c¸c Ng©n hµng trong n­íc cÇn ®ång thêi thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ toµn bé hÖ thèng m¹ng l­íi cña tõng NHTM. Cæ phÇn ho¸ NHTM ph¶i ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®Ò ra. C¸c môc tiªu ®­îc ®Æt ra ®èi víi cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc ®Òu nh»m h­íng tíi kÕt qu¶ thèng nhÊt lµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng. Cæ phÇn ho¸ ®­îc lùa chän lµm lèi ra cho c¸c NHTM nhµ n­íc lµ bëi nã lµ m« h×nh tèi ­u nhÊt trong viÖc thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®ã. Bëi vËy, thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc ph¶I ®¶m b¶o nguyªn t¾c lu«n h­íng tíi c¸c môc tiªu ®· ®­îc x¸c ®Þnh. C¬ cÊu l¹i hÖ thèng NHTM Nhµ n­íc ph¶i g¾n liÒn víi viÖc s¾p xÕp l¹i vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Yªu cÇu nµy xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña ngµnh Ng©n hµng lµ cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi c¸c ngµnh kh¸c. C¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng kh¸ch hµng lín vµ chñ yÕu cña c¸c Ng©n hµng. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, th× nguån vèn cho vay cña Ng©n hµng míi cã hiÖu qu¶, do vËy ho¹t ®éng cña ngµnh Ng©n hµng míi hiÖu qu¶. NÕu c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç th× Ng©n hµng sÏ kh«ng lµm ¨n hiÖu qu¶ ®­îc v× nguån vèn cho vay ra cã thÓ bÞ mÊt. 3.1.3 C¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸: Cã thÓ chia lé tr×nh thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ lµm ba giai ®o¹n. ViÖc thùc hiÖn triÖt ®Ó tõng giai ®o¹n mét sÏ lµ b­íc ®Öm ®Ó thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ thµnh c«ng. Giai ®o¹n chuÈn bÞ: ChÝnh phñ vµ ban ngµnh x©y dùng m«i tr­êng ph¸p lý lµm c¬ së thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n C¸c Ng©n hµng cñng cè vÒ tµi chÝnh qu¶n trÞ Ng©n hµng + Gi¶i quyÕt nî xÊu lµm s¹ch b¶ng tæng kÕt tµi s¶n + T¨ng vèn tù cã + X©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶ +X¸c ®Þnh h×nh thøc cæ phÇn ho¸ Giai ®o¹n thùc hiÖn: +§Þnh gi¸ NHTM +Ph¸t hµnh cæ phiÕu Giai ®o¹n sau cæ phÇn ho¸: +Gi¶i quyÕt mét sè khã kh¨n sau cæ phÇn +Tæ chøc qu¶n lý phï hîp víi m« h×nh qu¶n lý c«ng ty cæ phÇn 3.2 C¸c gi¶i ph¸p cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM ViÖt Nam 3.2.1 ChÝnh phñ c¸c bé ngµnh liªn quan cÇn x©y dùng hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy cô thÓ râ rµng lµm c¬ së cho cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc, phï hîp víi tÝnh chÊt ®Æc thï cña ngµnh Ng©n hµng. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Çu tiªn cho cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc ViÖt Nam. Mét khung ph¸p lý chuÈn mùc sÏ tr¸nh ®­îc sù lóng tóng vµ ¶nh h­ëng tiªu cùc ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸. C¸c v¨n b¶n nµy cÇn cã nh÷ng qui ®Þnh h­íng dÉn riªng ®èi víi viÖc ®Þnh gi¸, ph¸t hµnh cæ phiÕu khi NHTM Nhµ n­íc cæ phÇn nh­ qui ®Þnh vÒ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ Ng©n hµng víi khung gi¸ ®Êt, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ th­¬ng hiÖu, tiÒm n¨ng ph¸t triÓn phï hîp víi c¸c Ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, mét sè c¸c v¨n b¶n ph¸p quy kh«ng phï hîp còng cÇn ph¶i söa ®æi bæ sung. HiÖn nay, sè v¨n b¶n ®­îc söa ®æi bæ sung cßn rÊt Ýt. ViÖc NghÞ ®Þnh 187/2004/N§-CP ngµy 16/11/2004 thay thÕ cho NghÞ ®Þnh 64/2002/N§-CP vÒ chuyÓn c«ng ty Nhµ n­íc thµnh c«ng ty cæ phÇn trong ®ã cã c¶ c¸c NHTM Nhµ n­íc vµ th«ng t­ 126/2004/TT-BTC ®Ó h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 187 ®· gióp gi¶i quyÕt ®­îc mét sè v­íng m¾c. Nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c cßn tån t¹i cÇn sím ®­îc kh¾c phôc gi¶i quyÕt ®Ó tiÕn ®é qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cã thÓ diÔn ra nhanh chãng h¬n. 3.2.2 Ph¸t triÓn hÖ thèng thÞ tr­êng chøng kho¸n Theo NghÞ ®Þnh 187/2004/N§- CP, nh÷ng doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã tæng mÖnh gi¸ cæ phiÕu trªn 10 tû th× ®Êu gi¸ cæ phÇn sÏ ®­îc ®Êu gi¸ t¹i trung t©m giao dÞch. Nh­ vËy viÖc ®Êu gi¸ cæ phÇn cña NHTM Nhµ n­íc sÏ ph¶i thùc hiÖn trªn sµn giao dÞch. Nh­ng víi thùc tÕ lµ hÖ thèng c¸c trung t©m giao dÞch chøng kho¸n cßn kÐm ph¸t triÓn quy m« nhá (tæng gi¸ trÞ giao dÞch trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n 3/2005 chØ ®¹t 1,6%GDP).V× vËy ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c NHTM, tËp trung ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam còng lµ mét gi¶i ph¸p cÇn thiÕt. Tr­íc hÕt cÇn t¹o dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Çy ®ñ, v÷ng ch¾c, phï hîp víi thùc tiÔn ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. Cñng cè thÞ tr­êng giao dÞch vµ hiÖn ®¹i ho¸ n©ng cÊp hÖ thèng th«ng tin, x©y dùng hÖ thèng gi¸m s¸t tù ®éng. CÇn n©ng cao nhËn thøc hiÓu biÕt vµ kh¶ n¨ng tham gia cña c«ng chóng trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. Gi¶i ph¸p nµy sÏ gióp thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ t¹o ®iÒu kiÖn cho mua b¸n trao ®æi cæ phiÕu tõ ®ã lùa chän ®­îc nh÷ng nhµ ®Çu t­ lín, n©ng cao gi¸ trÞ cæ phiÕu cña c¸c Ng©n hµng ®­îc cæ phÇn ho¸ . Bªn c¹nh ®ã nªn n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ chøng kho¸n ®a d¹ng ho¸ h¬n n÷a ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n b»ng nhiÒu lo¹i hµng ho¸, nhiÒu lo¹i chøng tõ cã gi¸. Cho phÐp c¸c NHTM cæ phÇn ®­îc niªm yÕt cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng nÕu ®· héi ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn theo quy ®Þnh. Cã vËy, thÞ tr­êng chøng kho¸n míi thùc sù trë thµnh kªnh dÉn vèn ®Çu t­ quan träng cho nÒn kinh tÕ. 3.2.3 Xö lý nî xÊu vµ c¸c tµi s¶n kÐm gi¸ trÞ: Lµm s¹ch b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh cña Ng©n hµng ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tµi s¶n trong qu¸ tr×nh ®Þnh gi¸ sau nµy, tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ cña Ng©n hµng TMNN, tèi ®a ho¸ lîi Ých cña Nhµ n­íc. Còng nh­ c¸c Ng©n hµng cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi, nî xÊu còng ®ang ¶nh h­ëng lín ®Õn chÊt l­îng ho¹t ®éng cña c¸c NHTM Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ cña c¸c NHTM Nhµ n­íc. MÆc dï ®· nç lùc xö lý, nh­ng c¸c kho¶n nî xÊu vÉn ch­a ®­îc lo¹i bá triÖt ®Ó ra khái b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cña c¸c Ng©n hµng. V× vËy, viÖc t×m ra biÖn ph¸p ®Ó xö lý c¸c kho¶n nî nµy ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch . Tr­íc hÕt,viÖc xö lý nî xÊu cña c¸c Ng©n hµng cÇn thùc hiÖn cã nguyªn t¾c. §ã lµ: Kh«ng ®Ó t¸i diÔn. Kh«ng g©y mÊt æn ®Þnh ho¹t ®éng cña hÖ thèng NHTM vµ nÒn kinh tÕ. Cã biÖn ph¸p ®Ó tËn thu tµi s¶n quèc gia vµ tiÕt kiÖm cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. ViÖc b¸n tµi s¶n nî tån ®äng trªn thÞ tr­êng b¶o ®¶m c«ng khai, minh b¹ch theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña ph¸p luËt, h¹n chÕ tæn thÊt vµ ng¨n chÆn c¸c tiªu cùc ph¸t sinh trong qóa tr×nh xö lý. Tõ kinh nghiÖm xö lý nî cña mét sè n­íc cho thÊy tr­íc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc c¸c kho¶n nî cã ®¶m b¶o hay kh«ng vµ c¸c con nî cã cßn vµ cã nç lùc xö lý hay kh«ng. Nî tån ®äng cña ViÖt Nam hiÖn ®· ®­îc chia lµm ba nhãm: nhãm nî cã tµi s¶n ®¶m b¶o, con nî cßn tån t¹i; nhãm nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o, con nî kh«ng cßn tån t¹i. ViÖc ph©n lo¹i nµy gióp ®­a ra c¸c biÖn ph¸p phï hîp ®Ó xö lý c¸c kho¶n nî . Tr­íc hÕt, víi nhãm nî cã tµi s¶n ®¶m b¶o, con nî cßn tån t¹i ®ßi hái thñ tôc ph¸p lý phøc t¹p v× liªn quan ®Õn ph¸t m¹i tµi s¶n. C¸c c«ng ty qu¶n lý tµi s¶n cña c¸c NHTM Nhµ n­íc ®­îc chuyÓn giao xö lý c¸c tµi s¶n ®¶m b¶o nî vay kÓ c¶ tµi s¶n lµ bÊt ®éng s¶n bao gåm ®Êt, tµi s¶n g¾n liÒn víi ®Êt thuéc quyÒn ®Þnh ®o¹t cña Ng©n hµng cÇn chñ ®éng h¬n trong viÖc b¸n theo c¸c h×nh thøc nh­ tù b¸n c«ng khai trªn thÞ tr­êng hoÆc b¸n qua trung t©m dÞch vô b¸n ®Êu gi¸ tµi s¶n,… §èi víi nh÷ng tµi s¶n nî vay ch­a b¸n ®­îc th× c¸c NHTM, C«ng ty qu¶n lý nî cña c¸c NHTM cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh­: c¶i t¹o, söa ch÷a, n©ng cÊp tµi s¶n ®Ó b¸n cho thuª, khai th¸c kinh doanh b»ng tµi s¶n ®Ó thu håi nî…N¨m 2004 ChÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp C«ng ty xö lý tµi s¶n DNNN víi vèn ®iÒu lÖ lµ 2000 tû ®ång. C«ng ty nµy cÇn ®­îc thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Ó hç trî c¸c C«ng ty qu¶n lý nî cña c¸c NHTM trong xö lý c¸c kho¶n nî tån ®äng. §èi víi nhãm nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o nh­ng con nî cßn tån t¹i ,c¸c NHTM Nhµ n­íc ®­îc b¸n l¹i nî ®Ó thu håi vèn. Trong nhãm nî nµy, nî cña c¸c DNNN chiÕm chñ yÕu vµ viÖc xö lý nî liªn quan ®Õn tiÕn ®é c¬ cÊu, s¾p xÕp l¹i DNNN mµ thêi gian qua thùc hiÖn chËm h¬n so víi tiÕn tr×nh xö lý nî cña c¸c NHTM Nhµ n­íc.§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c NHTM Nhµ n­íc xö lý nî, Bé tµi chÝnh cÇn cã c¸c v¨n b¶n cô thÓ h­íng dÉn c¸c NHTM Nhµ n­íc ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n nî cña DNNN vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng cña c«ng ty mua b¸n nî vµ tµi s¶n tån ®äng cña DN. §èi víi nhãm nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o mµ con nî kh«ng cßn tån t¹i, th× c¸c Ng©n hµng ph¶i xö lý nî b»ng c¸c quü dù phßng rñi ro cña NHTM, b»ng nguån tµi chÝnh cña ChÝnh phñ.Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®· xö lý ®­îc phÇn lín c¸c kho¶n nî b»ng nguån lîi nhuËn ®Ó l¹i. Tr­íc khi cæ phÇn ho¸, ®ßi hái c¸c NHTM Nhµ n­íc ph¶i lo¹i ®­îc hÕt c¸c kho¶n nî xÊu ra khái b¶ng c©n ®èi tµi chÝnh. 3.2.4 T¨ng vèn tù cã cho c¸c NHTM Nhµ n­íc Tr­íc cæ phÇn ho¸, viÖc bæ sung nguån vèn tù cã còng lµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c NHTM Nhµ n­íc.VÒ c¬ b¶n, tr­íc m¾t c¸c Ng©n hµng ®Òu ch­a ®¹t ®­îc tû lÖ an toµn vèn quèc tÕ. §iÒu nµy lµm ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn më réng ra thÞ tr­êng quèc tÕ cña c¸c NHTM nhµ n­íc, g©y t©m lý ngÇn ng¹i vµ gi¶m tÝnh hÊp dÉn cña cæ phiÕu ng©n hµng trong con m¾t nhµ ®Çu t­ khi cæ phÇn ho¸ ng©n hµng. ViÖc tiÕp tôc t¨ng nguån vèn tù cã sÏ gióp c¸c Ng©n hµng gi¶i quyÕt ®­îc khã kh¨n ®ã. TÝnh ®Õn th¸ng 1/2005, ChÝnh phñ ®· hoµn thµnh 100% kÕ ho¹ch cÊp vèn ®iÒu lÖ cho c¸c NHTM Nhµ n­íc. Kh¶ n¨ng cña Ng©n s¸ch nhµ n­íc cã h¹n kh«ng thÓ bæ sung vèn m·i cho c¸c Ng©n hµng. Bëi v©y, c¸c Ng©n hµng kh«ng thÓ chØ tr«ng chê nguån vèn nhµ n­íc mµ ph¶i tù ph¸t huy néi lùc, bæ sung vèn cho chÝnh m×nh. Nguån vèn Êy chÝnh lµ phÇn lîi nhuËn v­ît chØ tiªu, lµ nguån thu tõ c¸c kho¶n nî. §Ó cã ®­îc nh÷ng nguån vèn ®Êy, c¸c NHTM Nhµ n­íc ph¶i nç lùc ho¹t ®éng h¬n n÷a víi hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a ®Ó cã doanh thu cao h¬n. Ngoµi ra, trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña ng©n hµng, nhµ n­íc cÇn cho phÐp ph¸t hµnh tr¸I phiÕu thø cÊp dµi h¹n ®Ó huy ®éng thªm vèn. ViÖc lµm nµy lµ phï hîp víi ®Þnh h­íng cña §¶ng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh, kh«ng lµm thay ®æi c¬ cÊu së h÷u cña ng©n hµng vµ gióp ng©n hµng chñ ®éng ®iÒu chØnh møc vèn phï hîp víi sù gia t¨ng quy m« ho¹t ®éng cña m×nh trong tõng thêi k×. 3.2.5 X©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶. Mét chiÕn l­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶ sÏ ®em l¹i nhiÒu thuËn lîi cho NHTM nh­: T¨ng vèn tù cã, n©ng cao gi¸ trÞ cña cæ phiÕu Ng©n hµng khi Ng©n hµng ®­îc cæ phÇn ho¸, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho Ng©n hµng, ®¸p øng c¸c chuÈn mùc theo th«ng lÖ quèc tÕ tr­íc khi cæ phÇn ho¸. §Ó x©y dùng mét chiÕn l­îc kinh doanh cã hiÖu qu¶, c¸c NHTM Nhµ n­íc cÇn ph¶i: Thø nhÊt ,t¨ng c­êng n¨ng lùc qu¶n trÞ ®iÒu hµnh. C¸c Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc t¹o ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi ho¹t ®éng, ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô míi; n©ng cao kü n¨ng qu¶n lý rñi ro vµ n©ng cao c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña Ng©n hµng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn vµ t¨ng c­êng hiÖu lùc cña c«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh, ®¸p øng tèt h¬n yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ n©ng cao chÊt l­îng kh¸ch hµng. §Èy m¹nh viÖc c¬ cÊu l¹i tæ chøc vµ ho¹t ®éng, x©y dùng c¸c gi¶I ph¸p ®¶m b¶o t¨ng tr­ëng cã chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶, ng¨n ngõa viÖc ph¸t sinh nî xÊu. ViÖc t¨ng tr­ëng tµi s¶n cã tÝn dông ph¶i g¾n víi viÖc t¨ng vèn tù cã vµ trÝch lËp ®Çy ®ñ dù phßng rñi ro. Thø hai, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn. C¸c NHTM Nhµ n­íc cÇn nhanh chãng hoµn thiÖn nÒn t¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, trªn c¬ së ®ã ®­a ra c¸c s¶n phÈm dÞch vô nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng. CÇn chuÈn ho¸ trong c«ng t¸c qu¶n lý trong c«ng nghÖ th«ng tin, c¸c h×nh thøc vµ ph­¬ng tiÖn an toµn b¶o mËt c¬ së d÷ liÖu, x©y dùng c¸c hÖ thèng dù phßng ®¶m b¶o cung øng dÞch vô th«ng suèt. Thø ba, ®Çu t­ cho c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé. Thùc hiÖn c¬ chÕ tµi chÝnh th«ng tho¸ng h¬n nh»m thu hót vµ gi÷ ®­îc lao ®éng giái cã tay nghÒ cao. CÇn g¾n kÕt cam kÕt ®µo t¹o víi viÖc bè trÝ, sö dông c¸n bé, sö dông ®óng viÖc, t¹o ®éng lùc khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng. 3.2.6 X¸c ®Þnh h×nh thøc cæ phÇn ho¸ HiÖn nay,viÖc cæ phÇn ho¸ ®èi víi tõng DNNN ®­îc thùc hiÖn theo mét trong c¸c h×nh thøc sau: Gi÷ nguyªn vèn nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó thu hót thªm vèn. B¸n mét phÇn vèn nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp B¸n toµn bé vèn Nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp B¸n toµn bé vèn Nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp kÕt hîp víi ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó thu hót thªm vèn. C¨n cø vµo môc tiªu,nguyªn t¾c cña cæ phÇn ho¸ lµ ®Ó t¨ng thªm vèn chñ së h÷u cña NHTM nhµ n­íc ®ång thêi ®¶m b¶o tû lÖ n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi 51% cña nhµ n­íc trong giai ®o¹n ®Çu cã thÓ lùa chän h×nh thøc gi÷ nguyªn vèn nhµ n­íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó thu hót thªm vèn, t¨ng n¨ng lùc vèn chñ së h÷u- mÆt yÕu kÐm nhÊt hiÖn nay cña c¸c NHTM nhµ n­íc. Cæ phÇn ho¸ sÏ ®­îc thùc hiÖn ë c¶ 5 NHTM quèc doanh. C¸c Ng©n hµng nµy tuy cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung nh­ng còng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng nhÊt ®Þnh. Bëi vËy trong giai ®o¹n chuÈn bÞ cæ phÇn ho¸ còng cÇn x©y dùng nh÷ng ®Ò ¸n thÝch hîp vµ cô thÓ ®èi víi tõng ng©n hµng. Trªn c¬ së cæ phÇn ho¸ tõng ng©n hµng t¹o nh÷ng b­íc chuyÓn an toµn cho toµn hÖ thèng, cã thÓ võa lµm, võa rót kinh nghiÖm. Tr­íc m¾t cÇn ®óc rót nh÷ng bµi häc tõ qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. §Êy sÏ lµ nh÷ng bµi häc ban ®Çu thùc tiÔn nhÊt, cÇn ®­îc ®óc rót ®Ó ¸p dông cho nh÷ng NHTM nhµ n­íc ®­îc cæ phÇn ho¸ tiÕp theo. 3.2.7 §Þnh gi¸ NHTM Nhµ n­íc. §©y lµ kh©u rÊt quan träng trong tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ bëi tÝnh phøc t¹p trong viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c l­îng gi¸ trÞ nµy ®ßi hái ph¶I cã ph­¬ng ph¸p khoa häc kh¶ thi. Tõ viÖc ®Þnh gi¸ ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o cæ phÇn ho¸ ®­a ra mét møc gÝa mµ c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n ®Òu chÊp nhËn ®­îc míi ®¶m b¶o gäi vèn cæ ®«ng dÔ dµng. Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t, gi¸ cña mét doanh nghiÖp nãi chung, cña mét NHTM nhµ n­íc nãi riªng gåm 4 nhãm sau Gi¸ trÞ cßn l¹i cña vèn tù cã tÝnh ®Õn ngµy ®Þnh gi¸: Gåm gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh, quyÒn sö dông ®Êt, thiÕt bÞ kh«ng thuéc nhãm tµi s¶n cè ®Þnh, vèn ®Çu t­ vµo c¸c tæ chøc liªn doanh, liªn kÕt hay c¸c tµi s¶n tµi chÝnh vµ vèn b»ng tiÒn kh¸c. Chªnh lÖch rßng cña tæng c¸c kho¶n ph¶i thu so víi tæng c¸c kho¶n ph¶i tr¶ (gåm c¸c rñi ro cã liªn quan). C¸c quü ch­a chi (nÕu cã). Gi¸ trÞ danh tiÕng- bao gåm gi¸ trÞ cña th­¬ng hiÖu, tay nghÒ , tÝnh bÒn v÷ng cña lo¹i ngµnh nghÒ, thÞ phÇn c¸c quan hÖ thÞ tr­êng truyÒn thèng, lµ nhãm gi¸ trÞ mang tÝnh ®Þnh tÝnh, t¹o søc hót m¹nh nhÊt víi nhµ ®Çu t­. Tõ ®ã cã nh÷ng c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc tÕ cña ng©n hµng, bao gåm: sè liÖu trong sæ s¸ch kÕ to¸n cña ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸, sè l­îng vµ chÊt l­îng tµi s¶n theo kiÓm kª ph©n lo¹i tµi s¶n thùc tÕ cña ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm ®ã, tÝnh n¨ng kü thuËt cña tµi s¶n, nhu cÇu sö dông vµ gi¸ trÞ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm cæ phÇn ho¸, gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt, lîi thÕ kinh doanh, uy tÝn cña ng©n hµng, tÝnh chÊt ®éc quyÒn vµ s¶n phÈm dÞch vô, th­¬ng hiÖu, kh¶ n¨ng sinh lêi cña ng©n hµng x¸c ®Þnh trªn c¬ së tØ suÊt lîi nhuËn cña ng©n hµng trªn vèn së h÷u cña ng©n hµng. Bëi vËy, khi ®Þnh gi¸ ng©n hµng cÇn chó ý nh÷ng néi dung sau: VÒ ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸, theo th«ng t­ 126/2004/TT-BTC, NHTM sÏ ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp theo ph­¬ng ph¸p dßng tiÒn chiÕt khÊu.Theo ®ã: Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ thùc Nî thùc tÕ Sè d­ quü Nguån thùc tÕ = tÕ phÇn vèn + ph¶i tr¶ + khen th­ëng + kinh phÝ doanh nghiÖp nhµ n­íc phóc lîi sù nghiÖp §©y lµ ph­¬ng ph¸p phæ biÕn ®­îc ¸p dông x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp th«ng th­êng. Tuy nhiªn, trong ®ã cã nh÷ng ®iÓm yÕu nhÊt ®Þnh. Vµ nh÷ng ®iÓm yÕu nµy cµng béc lé râ khi ¸p dông cho NHTM nhµ n­íc. Thø nhÊt, gi¸ trÞ th­¬ng hiÖu cña ng©n hµng ch­a ®­îc tÝnh ë trong c«ng thøc mµ nh­ trªn ®· nãi, ®èi víi NHTM nhµ n­íc gi¸ trÞ th­¬ng hiÖu lµ mét tµi s¶n lín, cÇn ph¶I ®Þnh gi¸.Thø hai, ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn gi¸ trÞ t­¬ng lai cña dßng tiÒn, nãi chung, nã lµ mét ph­¬ng ph¸p kÜ thuËt phøc t¹p vµ chØ cã thÓ sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ nÕu héi ®ñ nh÷ng th«ng tin mµ nhiÒu khi chØ cã ®­îc ë nh÷ng nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Do vËy, viÖc t×m ra mét mét ®Þnh gi¸ riªng phï hîp víi NHTM nhµ n­íc lµ rÊt cÇn thiÕt .VÝ dô nh­ cã thÓ nghiªn cøu, vËn dông ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ tµi s¶n thuÇn ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp dùa trªn thÞ tr­êng, hay ph­¬ng ph¸p ®é chªnh lÖch tiÒn lêi dùa vµo tÝnh th­êng xuyªn cña siªu lîi nhuËn…Nh­ng dï lµ ph­¬ng ph¸p nµo còng cÇn ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ cña tµi s¶n h÷u h×nh vµ v« h×nh cña NHTM nhµ n­íc. VÒ qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ ng©n hµng, nªn viÖc chia thµnh tõng b­íc vµ thùc hiÖn cÈn träng do tÝnh phøc t¹p trong tµi s¶n cña ng©n hµng. Trong ®ã, cÇn chó ý : - QuyÒn sö dông ®Êt cña ng©n hµng lµ rÊt lín, thËm chÝ cã thÓ cßn lín h¬n gi¸ trÞ cña tÊt c¶ c¸c tµi s¶n kh¸c cña ng©n hµng. NÕu kh«ng tÝnh ®Õn gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt th× ng©n hµng cã thÓ bÞ ®¸nh gi¸ qu¸ thÊp. V× vËy, Nhµ n­íc ®· cã chñ tr­¬ng thùc hiÖn gi¸ trÞ quúªn sö dông khi ®Þnh gi¸ DNNN trong ®ã cã NHTM nhµ n­íc ®Ó cæ phÇn ho¸. ViÖc ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt nªn ®¸nh gi¸ theo thÞ tr­êng v× c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc kh«ng cßn phï hîp. Víi ®Æc ®iÓm ngµnh ng©n hµng cã nhiÒu h×nh thøc qu¶n lý, nªn sö dông c¶ hai h×nh thøc giao vµ cho thuª ®Êt trong ®Þnh gi¸ Ng©n hµng tøc t¨ng vèn nhµ n­íc t¹i ng©n hµng hay h¹ch to¸n vµo kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ n­íc. - Khi ®Þnh gi¸ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh cña ng©n hµng, cÇn tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ l¹i mét sè tµi s¶n nh­ m¸y mãc, vËt t­, ®Êt… dùa trªn gi¸ trÞ sæ s¸ch kÕ to¸n v× theo thêi gian gi¸ trÞ cña nh÷ng tµi s¶n nµy ®Òu kh«ng cßn nh­ cò. - VÒ phÇn vèn ®iÒu lÖ bæ sung cña nhµ n­íc cho c¸c NHTM lµ tr¸i phiÕu ®Æc biÖt do bé tµi chÝnh ph¸t hµnh chØ cã gi¸ trÞ trªn danh nghÜa. Khi ®Þnh gi¸ NHTM nhµ n­íc nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p tiÒn tÖ ho¸ sè tr¸i phiÕu ®Æc biÖt nµy th× kh«ng nªn ®­a vµo gi¸ trÞ ng©n hµng. NÕu ®­a vµo gi¸ trÞ Ng©n hµng th× ph¶i ®­îc phÐp giao dÞch mua b¸n trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. - VÒ c¸c tµi s¶n cã sö dông nguån vèn huy ®éng, d­ nî cho vay, d­ nî ®Çu t­ vµo chøng tõ cã gi¸ lµ c¸c tµi s¶n cã sinh lêi cÇn ®¸nh gi¸ trong sù vËn ®éng kh«ng ngõng vµ theo gi¸ thÞ tr­êng. - Víi vèn chñ së h÷u lµ c¸c quü ph¶n ¸nh trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n: kh«ng ph¶I tÊt c¶ ®Òu lµ vèn chñ së h÷u cña ng©n hµng vµ cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ ng©n hµng nh­ quü khen th­ëng, phóc lîi lµ quü ®­îc sö dông cho môc ®Ých kh¸c kh«ng gãp phÇn t¨ng thªm gi¸ trÞ bÒn v÷ng cña ng©n hµng. Nãi chung viÖc ®Þnh gi¸ NHTM nhµ n­íc lµ mét c«ng viÖc hÕt søc phøc t¹p mµ víi tr×nh ®é hiÖn nay cña c¸c Tæ chøc ®¸nh gi¸ trong n­íc th× viÖc ®Þnh gi¸ ®óng lµ mét ®iÒu khã kh¨n. V× vËy ®Ó cã thÓ ®Þnh gi¸ chÝnh x¸c th× nªn thuª c¸c chuyªn gia, t­ vÊn n­íc ngoµi cã kinh nghiÖm ®Ó tiÕn hµnh ®Þnh gi¸. 3.2.8 Ph¸t hµnh cæ phiÕu. Ph¸t hµnh cæ phiÕu lµ con ®­êng huy ®éng vèn cho NHTM nhµ n­íc khi ®­îc cæ phÇn ho¸. KÕt qu¶ vÒ ph­¬ng diÖn n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh cña ng©n hµng phô thuéc vµo sù thµnh c«ng cña nh÷ng ®ît ph¸t hµnh cæ phiÕu trong thÞ tr­êng. Trªn thÞ tr­êng cæ phiÕu lµ mét lo¹i hµng ho¸, nhµ ®Çu t­ quan t©m ®Õn hµng ho¸ nµy khi hä cã ®ñ th«ng tin ®Ó ph©n tÝch hµng ho¸, ®Ó thÊy hµng ho¸ nµy thùc sù lµ mét tµi s¶n ®¸ng ®Çu t­. V× vËy, tr­íc khi ph¸t hµnh cæ phiÕu, c¸c NHTM nhµ n­íc nªn tiÕp thÞ qu¶ng c¸o vÒ cæ phiÕu cña ng©n hµng m×nh cho c¸c nhµ ®Çu t­ ®Ó hä chó ý vµ hiÓu biÕt ®óng ®¾n vÒ ng©n hµng tõ ®ã lùa chän cæ phiÕu ®Ó ®Çu t­. Tr¸nh t×nh tr¹ng c«ng chóng ®Çu t­ thiÕu th«ng tin vÒ cæ phÇn chuÈn bÞ niªm yÕt. VÒ viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu cÇn theo th«ng lÖ quèc tÕ, tøc lµ bao gåm c¶ hai lo¹i cæ phiÕu phæ th«ng vµ cæ phiÕu ­u ®·I . Nh­ vËy võa ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh v÷ng ch¾c võa t¹o nªn c«ng cô ®Ó cho c¸c ng©n hµng cã thÓ linh ho¹t trong viÖc linh ®éng, kiÓm so¸t ®iÒu chØnh nguån vèn bæ sung phï hîp víi tõng giai ®o¹n. C¶ hai lo¹i cæ phiÕu ®Òu ph¶i ®­îc tiÕn hµnh ®Êu gi¸ c«ng khai vµ ®­îc niªm yÕt trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ViÖt Nam.ViÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu ph¶I ®­îc lªn kÕ ho¹ch chi tiÕt, phï hîp víi hiÖn tr¹ng, chñ tr­¬ng vµ nhu cÇu vÒ vèn cña ng©n hµng trong tõng thêi k×. Giai ®o¹n ®Çu, cæ phiÕu ­u ®·i nªn ®­îc ph¸t hµnh tr­íc cho c¸c nhµ ®Çu t­ trong n­íc, c¸n bé trong ng©n hµng nh»m thay ®æi c¬ cÊu vèn chñ së h÷u nh­ng ch­a thay ®æi tÝnh chÊt vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña NHTM nhµ n­íc. Sau cæ phiÕu ­u ®·i, c¸c NHTM cæ phÇn ho¸ sÏ ph¸t hµnh cæ phiÕu phæ th«ng réng r·i cho c¸c nhµ ®Çu t­ thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n ë trong vµ ngoµi n­íc cã c¬ héi ®­îc mua. Víi tr­êng hîp gi¸ ­u ®·i víi mét sè nhµ ®Çu t­ nh­ nhµ ®Çu t­ chiÕn l­îc, ng­êi lao ®éng trong ng©n hµng nªn cho hä tham gia ®Êu gi¸ vµ sau ®ã tõ kÕt qu¶ ®Êu gi¸ hä sÏ ®­îc h­ëng ­u ®·i theo tû lÖ khÊu trõ. Tr¸nh t×nh tr¹ng x¸c ®Þnh gi¸ tr­íc v× mÖnh gi¸ vµ gi¸ sau ®Êu gi¸ cã thÓ chªnh lÖch nhau rÊt nhiÒu nh­ tr­êng hîp c«ng ty cæ phÇn B¶o Minh (gi¸ sµn: 100.000®/cæ phiÕu,gi¸ ®Êu gi¸: 230.000®/cæ phiÕu) Trong qu¸ tr×nh ph¸t hµnh cæ phiÕu mét sè vÊn ®Ò vÒ tû lÖ n¾m gi÷ cæ phÇn cña c¸c nhµ ®Çu t­ còng cÇn cã ph­¬ng ¸n phï hîp. VÒ tû lÖ n¾m gi÷ cæ phÇn cña nhµ n­íc ë c¸c NHTM nhµ n­íc sau cæ phÇn hãa ®ßi hái sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸c môc tiªu ®¶m b¶o sù kiÓm so¸t cÇn thiÕt cña nhµ n­íc trong tõng giai ®o¹n, thu hót tèi ®a vèn cña c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c,cã tÝnh ®Õn c¸c vÊn ®Ò an ninh tµi chÝnh, thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. Do ®iÒu kiÖn n­íc ta, c¸c c«ng cô qu¶n lý gi¸n tiÕp cña nhµ n­íc ®èi víi hÖ thèng ng©n hµng cßn ch­a ph¸t triÓn, chñ yÕu chØ sö dông c«ng cô trùc tiÕp, vµ trong giai ®o¹n ®Çu cña cæ phÇn ho¸ khi c¸c c«ng cô qu¶n lý cña ng©n hµng ch­a ®ñ m¹nh nªn tr­íc m¾t nhµ n­íc cÇn n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi.§iÒu nµy ®Ó ®¶m b¶o quyÒn kiÓm so¸t vµ biÓu quyÕt cña nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng sau cæ phÇn ho¸, gióp c¸c ng©n hµng cã thêi gian lµm quen dÇn víi cung c¸ch qu¶n lý míi víi nh÷ng yªu cÇu vµ ®ßi hái míi, tr¸nh sù th«n tÝnh cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tuy nhiªn, dï nhµ n­íc n¾m gi÷ vèn trong NHTM sau cæ phÇn th× còng cÇn thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c th­¬ng m¹i trong ho¹t ®éng ng©n hµng, tr¸nh ®Ó t×nh tr¹ng bao cÊp tiÕp tôc t¸i diÔn. Tuy nhiªn, nÕu nhµ n­íc n¾m gi÷ m·i cæ phÇn chi phèi trong c¸c NHTM sau cæ phÇn ho¸ th× sÏ kÐm thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c,vµ dù kiÕn nhµ n­íc sÏ ph¶I tiÕp tôc ®Çu t­ nhiÒu tû ®ång vµo c¸c ng©n hµng nµy cho hai kho¶n sau: Xö lý nî xÊu. Bæ sung vèn ®Ó ®¹t cæ phÇn chi phèi. Nh­ vËy ¸p lùc tµi chÝnh ®èi víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc kh«ng nh÷ng kh«ng gi¶m mµ cßn t¨ng thªm. V× vËy, sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh (5-10 n¨m), khi c¸c c«ng cô qñan lý kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña c¸c NHTM nhµ n­íc ®ñ m¹nh, vµ nhµ n­íc còng cã thÓ qu¶n lý thÞ tr­êng b»ng c«ng cô gi¸n tiÕp th× nhµ n­íc cã thÓ chuyÓn nh­îng phÇn vèn cña m×nh cho c¸c nhµ ®Çu t­ kh¸c vµ nhµ n­íc kh«ng cÇn trùc tiÕp n¾m quyÒn kinh doanh cña ng©n hµng n÷a. Ngoµi viÖc tû lÖ n¾m gi÷ cæ phÇn cña nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh tû lÖ cæ phÇn tèi ®a cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi n¾m gi÷. Cæ phÇn ho¸ ph¶i g¾n víi qu¸ tr×nh më cöa thÞ tr­êng dÞch vô tµi chÝnh theo c¸c cam kÕt vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Theo ®ã tïy tõng ng©n hµng cã thÓ cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi n¾m gi÷ tû lÖ cæ phÇn ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, nh­ng tû lÖ b×nh qu©n chung lµ kh«ng qu¸ 30% vèn ®iÒu lÖ vµ tuú tõng lo¹i cæ ®«ng n­íc ngoµi mµ cã thÓ quy ®Þnh nh÷ng møc kh¸c nhau: cña c¸ nh©n kh«ng qu¸ 10%, cña tæ chøc kinh tÕ kh«ng qu¸ 15%, cña ng©n hang n­íc ngoµi kh«ng qu¸ 20%. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i cã thµnh viªn trong héi ®ång qu¶n trÞ, tham gia chi phèi vµ kiÓm so¸t Ng©n hµng .TÊt nhiªn nhµ n­íc vÉn n¾m gi÷ cæ phÇn tèi ®a, n¾m quyÒn ®iÒu hµnh mçi ng©n hµng. C¸ch lµm nh­ vËy võa cho phÐp chuyÓn giao c«ng nghÖ Ng©n hµng hiÖn ®¹i, ¸p dông c¸c nghiÖp vô Ng©n hµng theo tiªu chuÈn quèc tÕ, t¨ng tÝnh minh b¹ch cña Ng©n hµng theo th«ng lÖ khu vùc vµ thÕ giíi võa ®¶m b¶o an toµn ” ®Ò phßng” tr­íc nh÷ng nhßm ngã cña c¸c tËp ®oµn tµi chÝnh, ng©n hµng quèc tÕ lín. VÒ ®èi t¸c chiÕn l­îc n­íc ngoµi nªn lµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, c¸c Ng©n hµng , c¸ quü ®Çu t­ nh­ :ING(Hµ Lan), ADB ,IFC ,Temasek (Singapor)…§©y lµ nh÷ng nhµ ®Çu t­ kh«ng cã tham väng kiÓm so¸t, mµ chñ yÕu v× môc tiªu th­¬ng m¹i. Hä cã thÓ hç trî ®Ó n©ng cao kü n¨ng qu¶n lý sau cæ phÇn ho¸ vµ t¹o ®iÒu kiÖn gióp ng©n hµng ®­îc cæ phÇn ho¸ më réng, ph¸t triÓn m¹ng l­íi ho¹t ®éng. Ngoµi ra, cÇn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp lín trong n­íc vµ c«ng chóng ViÖt Nam mua cæ phiÕu cµng nhiÒu cµng tèt. C¸c cæ ®«ng lµ doanh nghiÖp lín cña ViÖt Nam sÏ lµ nh÷ng trô cét quan träng ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm trong n­íc c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lín cã hiÖu qu¶, cã triÓn väng. VÒ viÖc b¸n cæ phÇn cho c¸n bé c«ng nh©n. Theo quy ®Þnh cña NghÞ ®Þnh 187/2004/N§-CP ng­êi lao ®éng ®­îc mua tèi ®a 100 cæ phÇn cho mçi n¨m thùc tÕ lµm viÖc t¹i khu vùc nhµ n­íc víi gi¸ gi¶m 40% so víi gi¸ ®Êu b×nh qu©n. §©y lµ c¸ch gi¶I quyÕt chÝnh s¸ch ­u ®·I trong néi bé ng©n hµng t¹o ®éng lùc lµm viÖc cho c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng. §Ó ®¶m b¶o c©n b»ng trong ®Êu gi¸ cæ phÇn ng­êi lao ®éng nªn ®­îc h­ëng quyÒn ­u tiªn mua cæ phÇn theo gi¸ h×nh thµnh qua ph¸t hµnh cæ phiÕu. Tû lÖ cæ phiÕu ­u ®·I dµnh cho ng­êi lao ®éng nªn ®­îc x¸c ®Þnh ë møc ®é hîp lý, ®¶m b¶o tÝnh c«ng khai minh b¹ch. Theo lé tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc cã thÓ ®­a ra mét sè c¬ cÊu cæ ®«ng nh­ sau: Giai ®o¹n 1 (trong kho¶ng 5 n¨m ®Çu) Nhµ n­íc nªn n¾m gi÷ tû lÖ vèn 51%, nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi 20%, cßn l¹i d©n c­ 29%. Cæ phiÕu ph¸t hµnh lµ cæ phiÕu ­u ®·i cæ tøc. Giai ®o¹n 2 ( 5 n¨m tiÕp theo) c¸c tû lÖ t­¬ng øng nµy lµ 51%,30%,vµ 19% Trong giai ®o¹n nµy , c¸cNHTM Nhµ n­íc vµ NHTM cæ phÇn ho¸ ®Òu ph¶i t¨ng quy m« vèn chñ së h÷u ®Ó v­ît qua thêi k× mÊt an toµn nªn tuy tû lÖ n¾m gi÷ cña Nhµ n­íc t¹i Ng©n hµng cæ phÇn ho¸ vÉn lµ 51% nh­ng nhµ n­íc vÉn cÇn t¸i ®Çu t­ tõ nguån lîi tøc ®­îc chia. Cßn cæ ®«ng n­íc ngoµi dï muèn hay kh«ng vÉn ph¶i t¨ng tû lÖ do viÖc ViÖt Nam më cöa theo lé tr×nh cña WTO. Giai ®o¹n 3 :tiÕp theo hai giai ®o¹n trªn. Lóc nµy nhµ n­íc kh«ng cÇn n¾m gi÷ cæ phÇn chi phèi ë møc 51% n÷a mµ cã thÓ thÊp h¬n nh­ng c¬ cÊu nªn chia ®Òu cho ba nhãm cæ ®«ng. VÒ viÖc qu¶n lý phÇn vèn nhµ n­íc t¹i c¸c Ng©n hµng sau cæ phÇn ho¸,ChÝnh phñ c©n sím thµnh lËp Tæng c«ng ty ®Çu t­ vµ kinh doanh vèn nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp ®Ó ph©n biÖt quyÒn qu¶n lý Nhµ n­íc vµ quyÒn vèn së h÷u Nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp . 3.2.9 Gi¶i ph¸p sau cæ phÇn ho¸. - §èi víi kh¶ n¨ng mÊt kh¸ch hµng trong ng¾n h¹n Khi ng©n hµng ®­îc tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ cã thÓ t¸c ®éng ®Õn t©m lý cña mét bé phËn kh¸ch hµng mµ chñ yÕu lµ ng­êi göi tiÒn do hä tin c¸c NHTM nhµ n­íc cã møc ®é an toµn cao h¬n so víi c¸c NHTM cæ phÇn. Do vËy, cã thÓ x¶y ra kh¶ n¨ng hä sÏ rót tiÒn ®Ó sang göi ë c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy cÇn : Tuyªn truyÒn gi¶I thÝch ®Ó mäi ng­êi d©n hiÓu râ vÒ qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸, tÝnh an toµn vµ mäi quyÒn lîi cña ng­êi göi tiÒn vÉn ®­îc ®¶m b¶o. CÇn cã sù chuÈn bÞ chu ®¸o vÒ vèn ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh kho¶n. Tuy nhiªn, nh÷ng khã kh¨n trªn nÕu cã chØ lµ trong ng¾n h¹n. NÕu sau mét thêi gian ®­îc cæ phÇn ho¸, cã uy tÝn thùc sù th× nh÷ng ng­êi göi tiÒn l¹i quay vÒ víi c¸c ng©n hµng nµy. §æi míi m« h×nh qu¶n lý . Sau cæ phÇn ho¸, c¸c NHTM nhµ n­íc ph¶I ®­îc ho¹t ®éng theo m« h×nh cña c«ng ty cæ phÇn thùc sù. Trong ®iÒu lÖ ng©n hµng ph¶i x¸c ®Þnh râ quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña Héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban ®iÒu hµnh. S¾p xÕp l¹i c¸c phßng ban theo h­íng gän nhÑ linh ho¹t gi¶m ®Çu mèi qu¶n lý, tiÕt gi¶m qu¶n lý trung gian, h­íng ng©n hµng tíi cÊu tróc ®a n¨ng trong toµn hÖ thèng. TiÕp tôc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn..Tõng b­íc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn kÕ to¸n míi phï hîp víi tiªu chuÈn quèc tÕ. §æi míi vÒ nh©n lùc X©y dùng hÖ thèng qu¶n lý nh©n sù dùa trªn c¸c quy chÕ, quy ®Þnh cã tÝnh nguyªn t¾c cao, ®óng ng­êi ®óng viÖc, ®¶m b¶o n¨ng lùc, kh¶ n¨ng qu¶n trÞ c«ng nghÖ, ngo¹i ng÷ vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. Trªn ®©y lµ c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó t×m ra h­íng ®i cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc vèn cßn nhiÒu bÕ t¾c. Dï thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµo th× còng cÇn g¾n lý luËn víi thùc tiÔn, tøc lµ c¸c gi¶I ph¸p ®­îc lùa chän ®Òu cÇn ®­îc tæ chøc thùc hiÖn tèt trong thùc tÕ ¸p dông. Cæ phÇn ho¸ ë ViÖt Nam tuy ®· ®­îc x¸c ®Þnh lµ gi¶i ph¸p tÊt yÕu mang tÝnh ®ét ph¸ ®èi víi ®æi míi NHTM nhµ n­íc ë ViÖt Nam, nh­ng lµ vÊn ®Ò phøc t¹p vµ ch­a cã tiÒn lÖ. Trong khi Êy c¸c NHTM nhµ n­íc l¹i lµ nh÷ng doanh nghiÖp tÇm cì mµ ho¹t ®éng t¸c ®éng ®Õn toµn hÖ thèng ng©n hµng vµ t×nh h×nh l­u th«ng tiÒn tÖ trong c¶ n­íc. Do vËy, cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p b­íc ®i ®­îc tÝnh to¸n kü l­ìng ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn. ViÖc t×m ra c¸c gi¶I ph¸p nµy kh«ng chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan h÷u quan, cña b¶n th©n ngµnh ng©n hµng mµ cßn lµ bÊt cø ai quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. KÕt luËn Cæ phÇn ho¸ lµ gi¶i ph¸p ­u viÖt nhÊt ®­îc lùa chän cho c¬ cÊu l¹i NHTM Nhµ n­íc ë ViÖt Nam .Víi nh÷ng thuËn lîi c¬ b¶n, cæ phÇn ho¸ NHTM nhµ n­íc ®· b­íc ®Çu t¹o ®­îc nÒn mãng nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi, nh÷ng khã kh¨n vÒ ®­êng lèi, kinh nghiÖm ®· g©y c¶n trë kh«ng nhá ®Õn viÖc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch mét vµi vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, ®Ò tµi cña em nh»m kh¼ng ®Þnh mét lÇn n÷a vÒ vai trß cña thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c NHTM Nhµ n­íc nãi riªng vµ c¸c DNNN nãi chung hay sù cÇn thiÕt cña cæ phÇn ho¸ ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay. Còng trªn c¬ së t×m hiÓu, ph©n tÝch vª thùc tr¹ng cæ phÇn ho¸ cña ViÖt Nam , em ®· ®­a ra mét sè c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n phï hîp víi thùc tr¹ng ®ã vµ hy väng r»ng trong thêi gian tíi qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ NHTM Nhµ n­íc cña n­íc ta sÏ ®­îc ®Èy nhanh h¬n. Tuy nhiªn, do ®iÒu kiÖn thêi gian vµ kh¶ n¨ng nghiªn cøu cßn h¹n chÕ, ®Ò tµi kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em kÝnh mong cã sù c¶m th«ng gióp ®ì vµ ®ãng gãp cña c¸c thÇy, c« gi¸o ®Ó ®Ò tµi cña em cã thÓ hoµn thµnh tèt h¬n.