Đề tài Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội

hưa phù hợp với định mức sử dụng trụ sở làm việc. Tại các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách của Thành phố Hà Nội vẫn còn tình trạng chi nhiều cho việc sửa chữa nâng cấp trụ sở làm việc. Việc quản lý tài sản trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công của Hà Nội còn chưa được chặt chẽ. Nhà đất của các cơ quan, đơn vị này có tiềm năng rất lớn, ở những vị trí tốt nhất, có giá trị thương mại lớn, nhưng nhiều cơ quan, đơn vị còn để lãng phí, sử dụng không hiệu qủa. - Quản lý việc cho thuê tài sản công: Trong thời gian qua, việc cho thuê tài sản của nhà nước tại một số cơ quan, đơn vị còn diễn ra phổ biến. Rất nhiều tài sản công tại những địa điểm đẹp của Hà Nội được cho thuê như Trung tâm Hội nghị quốc gia, nhà hàng Hoa Viên số 1 Tăng Bạt Hổ, Cung Văn hoá thiếu nhi, v.vv.. Qua thực tế đó, chúng ta thấy cần phải sử dụng tài sản công đúng mục đích, không nên quy định việc dùng tài sản công để cho thuê vì làm như thế sẽ mất mỹ quan và giảm tính tôn nghiêm của cơ quan nhà nước. - Quản lý phương tiện đi lại: Các cơ quan sử dụng ngân sách của Hà Nội căn cứ vào tình hình đi lại hiện có và tiêu chuẩn định mức của Thủ tướng Chính phủ để xác định nhu cầu mua sắm phương tiện đi lại, lập báo cáo trình cơ quan cấp trên trực tiếp. Sở, ban, ngành, cơ quan của Hà Nội và Uỷ ban nhân dân cấp quận, huyện tổng hợp nhu cầu mua sắm phương tiện đi lại và gửi về Sở Tài chính thẩm định và trình Chủ tịch uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội xem xét, quyết định đưa vào dự toán chi ngân sách địa phương hàng năm của các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp thuộc địa phương và trình cấp có thẩm quyền quyết định theo đúng quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước. Trong thời gian qua, việc sử dụng các phương tiện đi lại của Thành phố Hà Nội, đặc biệt là sử dụng ô tô đã có những điểm cần chú ý. Nhiều cơ quan, đơn vị của Hà Nội trang bị ô tô quá nhiều, hoặc chưa đúng tiêu chuẩn quy định, mua xe cho các chức danh lãnh đạo với giá cao hơn quy định, cán bộ mới đề bạt không dùng xe cũ mà phải mua xe mới dẫn đến lượng xe thừa so với tiêu chuẩn, định mức. - Quản lý trang thiết bị và phương tiện làm việc: Trong thực tế, tại nhiều cơ quan, đơn vị vẫn còn nhiều hiện tượng sử dụng lãng phí các trang thiết bị và phương tiện làm việc như sử dụng điện thoại, điện chiếu sáng, văn phòng phẩm, v.vv.. Thời gian qua, với cơ chế quản lý tài chính mới, các cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội đã đưa những tiêu chí về quản lý và sử dụng trang thiết bị vào quy chế chi tiêu nội bộ của cơ quan mình, tuy nhiên việc quản lý và sử dụng trang thiết bị của cơ quan cần được nêu chi tiết trong quy chế chi tiêu nội bộ và quản lý tài sản công để cán bộ, công chức nắm rõ và thực hiện đúng, tránh tình trạng gây lãng phí nguồn lực chung. 2.2.3. Thực trạng định mức, chế độ chi tiêu của Thành phố Hà Nội Định mức phân bổ chi tiêu công của thành phố Hà Nội được xác định theo tổng nguồn lực nhà nước dành cho ngân sách thành phố. Định mức phân bổ chi tiêu công của Thành phố Hà Nội được thực hiện theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân Thành phố. Định mức khoán kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan hành chính, Đảng và đoàn thể của Thành phố và của quận, huyện là đơn vị dự toán cấp I là 38 triệu đồng/biên chế/năm; đối với đơn vị dự toán cấp II của Thành phố và các đơn vị sự nghiệp của quận, huyện là 33 triệu đồng/biên chế/năm. Đối với chi của ngành giáo dục và đào tạo: Mức chi cho khối mầm non là 2 triệu đồng/học sinh/năm; tiểu học là 1,27 triệu đồng/học sinh/năm; trung học cơ sở là 1,73 triệu đồng/học sinh/năm; trung học phổ thông 1,88 triệu đồng/học sinh/năm; trung học phổ thông chuyên là 4,08 triệu đồng/học sinh/năm. Đối với các bệnh viện định mức chi từ 30-41 triệu đồng/giường bệnh/năm. Chế độ, tiêu chuẩn, định mức hiện nay còn nhiều bất cập, phạm vi hệ thống định mức chưa bao quát được hết các lĩnh vực chi của ngân sách. Mặt khác định mức chi tiêu công còn thiếu sự linh hoạt và chưa thích ứng với sự biến động của giá cả thị trường, do đó nguồn lực chi tiêu công chưa được phân bổ phù hợp với thực tế. 2.2.4. Thực trạng công tác đầu tư và mua sắm công Thành phố Hà Nội Đề tài phân tích thực trạng công tác đầu tư và mua sắm công của Thành phố Hà Nội trong thời gian qua và cho thấy việc thất thoát trong lĩnh vực đầu tư và mua sắm công xảy ra tương đối nhiều và hàng năm ngân sách đã mất đi một khoản tiền vô cùng lớn. Trong giai đoạn 2002-2007 thanh tra về đầu tư xây dựng và quản lý đất đai của thành phố Hà Nội đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 215 dự án, công trình với tổng giá trị đầu tư 1.080 tỷ 360 triệu đồng (62 dự án trường học, 18 đường giao thông, 15 dự án thuỷ lợi, 41 trụ sở nhà văn hoá, 9 trung tâm thể dục thể thao, v.vv.. ). Trong quá trình thanh tra các chương trình chi tiêu công này cũng đã phát hiện ra nhiều sai phạm, thất thoát về tài chính, trị giá 20 tỷ 533 triệu đồng, chiếm 3% tổng giá trị thanh tra. Những sai phạm làm thất thoát vốn đầu tư xây dựng cơ bản ở tất cả các khâu trong quá trình đầu tư, thực hiện đầu tư và thanh quyết toán đưa công trình vào sử dụng. Từ đó, thanh tra thành phố và các sở, ngành, quận, huyện kiến nghị thu hồi về cho nhà nước 15.882 triệu đồng, giảm trừ quyết toán công trình và kiến nghị xử lý khác tổng số 4.651 triệu đồng. Phần lớn những thất thoát này là do quyết toán khống, không làm nhưng vẫn thanh quyết toán, quyết toán sai chủng loại vật tư, thiết bị so với thực tế thi công... Đề tài đưa ra các ví dụ minh hoạ về sự thất thoát lãng phí trong các chương trình đầu tư và mua sắm công của Thành phố Hà Nội như dự án xây dựng trung tâm đào tạo công nghệ thông tin Hà Nội, dự án đường Láng Trung-Đê La Thành - Đội Cấn đoạn Km 0+561, dự án cống hoá và làm đường trên mương đoạn đường La Thành-Thái Hà- Láng, dự án nâng cấp hệ thống tiêu Cầu Ngà, dự án xây dựng trụ sở làm việc quận uỷ và các cơ quan hành chính quận Tây Hồ, dự án Trường mẫu giáo số 7 Ba Đình, dự án công viên Tuổi trẻ, v.vv.. 2.2.5. Thực trạng công tác kiểm toán đối với chi tiêu công của các đơn vị sử dụng nguồn ngân sách nhà nước của Thành phố Hà Nội Trong thời gian qua, các đơn vị sử dụng ngân sách của Thành phố Hà Nội đã được cơ quan kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán. Hoạt động kiểm toán nhà nước nhằm cung cấp các thông tin cho các cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội, các nhà quản lý, cán bộ công chức và nhân dân phục vụ công tác quản lý sử dụng chi tiêu công hợp lý, hiệu quả. Đồng thời việc kiểm toán nhà nước cũng cung cấp cho Hội đồng nhân dân thẩm tra, đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, giám sát và phê chuẩn quyết toán ngân sách của Thành phố. Hàng năm, kiểm toán nhà nước mới chỉ kiểm toán được khối lượng hạn chế báo cáo quyết toán của các đơn vị dự toán của Hà Nội trong khi nhu cầu đòi hỏi phải được kiểm toán rất lớn. Thực tế hoạt động kiểm toán nhà nước hiện nay vẫn còn một số hạn chế nhất định bởi quy mô hoạt động của kiểm toán nhà nước còn hạn chế so với yêu cầu phải được kiểm toán hàng năm đối với các cơ quan, đơn vị quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước, tiền và tài sản của nhà nước, nhất là lĩnh vực kiểm toán ngân sách. Theo kết quả kiểm toán nhà nước đưa ra đối với thành phố Hà Nội niên độ 2005 cho thấy: Kiểm toán nhà nước kiến nghị thu hồi nộp ngân sách chi sai chế độ của thành phố Hà Nội về chi thường xuyên là 4,2 tỷ đồng, chi xây dựng cơ bản là 5 tỷ đồng. Trong báo cáo kiểm toán cho thấy con số thất thoát trong chi thường xuyên và chi đầu tư là rất lớn. Điều này cho thấy việc kiểm soát chi của Hà Nội còn nhiều hạn chế. Chi tiêu công là phần có nhiều sai phạm trầm trọng, kéo dài và phổ biến nhất. Qua kiểm toán phát hiện ra nhiều sai phạm trong đầu tư xây dựng cơ bản, từ quy hoạch, lập và thẩm định dự toán, quyết định đầu tư, khảo sát, thiết kế, đền bù giải phóng mặt bằng, v.vv.. cho đến điều hành dự án và quyết toán. Trong đó sai phạm nhiều nhất là trong các quyết định đầu tư. Đề tài đưa ra các ví dụ minh hoạ về việc kiểm toán nhà nước phát hiện ra những sai phạm trong những chương trình chi tiêu công của Thành phố Hà Nội như dự án phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đô thị Hà Nội giai đoạn I, dự án hầm bộ hành nút giao thông ngã tư Vọng, dự án cầu Vĩnh Tuy. Con số thất thoát và phải cắt giảm ở lĩnh vực chi tiêu hành chính còn rất lớn, lớn hơn cả số ngân sách bị vi phạm trong chi đầu tư phát triển. Rất nhiều các đơn vị khi được kiểm toán đều chi vượt mức cho phép như chi vượt tiêu chuẩn, định mức về mua sắm, khánh tiết, hỗ trợ, v.v.. Kiểm toán nhà nước đã phát hiện 10 hình thức làm thất thoát, gây sai phạm trong chi ngân sách thường xuyên của Hà Nội, đó là lấy ngân sách cho vay, tạm ứng; mua sắm tài sản công; tự chi các khoản vượt thu, tăng thu; sử dụng ngân sách dự phòng sai quy định; hỗ trợ không đúng chế độ, v.v.. 2.2.6. Thực trạng tính công khai minh bạch về quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Công khai, minh bạch là đòi hỏi, yêu cầu, điều kiện thiết yếu đối với hoạt động của bộ máy hành chính công chuyên nghiệp, hiện đại. Ở Việt Nam hiện nay việc công khai hoá, minh bạch hoá hoạt động của bộ máy nhà nước nói chung, bộ máy hành chính nhà nước nói riêng là đòi hỏi quan trọng trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, xây dựng xã hội dân sự định hướng xã hội chủ nghĩa. Hàng năm Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội đều có các chương trình chất vấn lãnh đạo Thành phố Hà Nội về các chương trình quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội, các chương trình, kế hoạch chi tiêu công của Thành phố và tính hiệu quả của các chương trình đó ra sao. Thông qua các kỳ chất vấn này đã tăng thêm tính công khai trong quản lý chi tiêu công của Thành phố. Tuy nhiên hiện nay ở một số cơ quan, đơn vị của Hà Nội vẫn chưa thực hiện tốt công khai minh bạch trong quản lý chi tiêu công, vẫn còn hiện tượng bao che, xử lý nội bộ dẫn đến tình trạng quản lý chi tiêu công không hiệu quả, gây thất thoát, lãng phí lớn cho ngân sách nhà nước. Việc thiếu công khai minh bạch trong quản lý chi tiêu công đã gây ra hậu quả lớn, nó sẽ làm mất lòng tin của nhân dân vào bộ máy quản lý của nhà nước, làm trì trệ hệ thống quản lý, làm tê liệt sự phát triển của nền kinh tế. Từ việc thiếu công khai, minh bạch trong quản lý chi tiêu công đã dẫn đến những hiện tượng tham nhũng và lãng phí. 2.2.7. Thực trạng năng lực cán bộ quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Thực tiễn trong những năm đổi mới cho thấy những thành tựu mà chúng ta đã đạt được là đáng ghi nhận, trong đó có sự đóng góp công sức, trí tuệ của đội ngũ cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội. Sự phát triển kinh tế xã hội của Thành phố Hà Nội đặt ra yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội phải am hiểu, phải có năng lực để tham mưu, tổ chức triển khai, thực hiện những nội dung mới. Khi nói đến năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức Thành phố Hà Nội là nói đến chất lượng nguồn nhân lực, là nói tới khả năng thực thi công vụ một cách có hiệu quả. Tổng biên chế hành chính sự nghiệp của Thành phố Hà Nội trước khi mở rộng là 58.608 người. Trong đó: Biên chế quản lý hành chính: 5.764 người (cấp Thành phố: 3.356 người, cấp huyện: 2.408 người); Biên chế cán bộ chuyên trách và công chức cơ sở: 4.026 người; Biên chế sự nghiệp: 48.818 người. Trong đó: Biên chế sự nghiệp giáo dục đào tạo và dạy nghề: 34.343 người; Biên chế sự nghiệp y tế: 7.755 người; Biên chế sự nghiệp văn hoá, thông tin, phát thanh, truyền hình: 1.362 người; Biên chế sự nghiệp thể dục thể thao: 341 người; Biên chế sự nghiệp khác: 4.775 người; Biên chế sự nghiệp nghiên cứu khoa học: 242 người. Qua đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội trong thời gian qua, đề tài đã rút ra những điểm còn hạn chế về năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức Thành phố Hà Nội trong quản lý và sử dụng chi tiêu công như sau: Năng lực của cán bộ, công chức Hà Nội chưa ngang tầm; Những khiếm khuyết về năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức Hà Nội trong quản lý chi tiêu công có nguyên nhân sâu xa từ sự hạn chế, lạc hậu của công tác đào tạo, bồi dưỡng, chính sách quy hoạch và bố trí, sử dụng cán bộ, công chức; Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức về quản lý chi tiêu công mới chỉ tập trung vào đánh giá kết quả đầu ra về số lượng người đi học chưa quan tâm đến chất lượng; Nhiều cán bộ, công chức chưa quan tâm đến cập nhật thông tin, kiến thức mới để nâng cao nhận thức và năng lực công tác của bản thân; Trình độ tin học, ngoại ngữ, trình độ am hiểu luật pháp quốc tế chưa đáp ứng được yêu cầu; Nhận thức về quản lý và sử dụng chi tiêu công chưa tốt; v.vv.. 2.2.8. Thực trạng hiệu quả quản lý chi tiêu công một số lĩnh vực như giáo dục, đào tạo, giao thông công chính của Thành phố Hà Nội - Đề tài đánh giá hiệu quả quản lý chi tiêu công trong lĩnh vực giáo dục cho thấy công tác quản lý chi tiêu công trong ngành giáo dục đào tạo Hà Nội trong thời gian qua đã có nhiều thay đổi tích cực theo hướng tăng cường phân cấp, tạo điều kiện cho ngành chủ động nhiều hơn trong việc quản lý và sử dụng các nguồn lực tài chính phục vụ cho công tác chuyên môn, nghiệp vụ của ngành. Hiện Thành phố có gần 670.000 học sinh theo học tại hơn 1.000 cơ sở giáo dục, trong đó có 123 trường đạt chuẩn quốc gia. Ngân sách đầu tư cho mỗi học sinh trong một năm học là 1,5 triệu đồng, gấp 4 lần năm 2003. Cơ cấu chi cho các cấp, bậc học đã có sự thay đổi theo hướng tăng chi ở giáo dục và giảm chi ở đào tạo. Điều này phản ánh quan điểm ưu tiên đầu tư cho giáo dục cơ bản và giáo dục ở những nơi còn khó khăn của Hà Nội như tại các huyện Sóc Sơn, Đông Anh, Gia Lâm. Trong các khoản chi tiêu công ngành giáo dục đào tạo, đề tài tập trung phân tích những thất thoát, lãng phí trong khoản chi đầu tư thiết bị dạy học. - Đề tài đánh giá hiệu quả quản lý chi tiêu công ngành y tế của Thành phố Hà Nội. Nguồn tài chính dành cho chi tiêu công ngành y tế Hà Nội bao gồm từ ngân sách nhà nước và từ xã hội hoá. Đối với các nguồn vốn ngoài công lập thì công tác lập dự toán thu, chi và vốn đầu tư đối với nguồn vốn này chủ yếu mới chỉ ước lượng, thiếu hướng dẫn của cấp trên, thiếu quy trình dự toán thống nhất, chưa có khả năng tổng hợp đầy đủ nên chưa thể theo dõi, phản ánh đúng nguồn lực ngoài công lập dành cho y tế. Đề tài đã chỉ ra hiện nay định mức chi tiêu công cho Hà Nội chưa tính hết được những đặc thù của Hà Nội bởi vì Hà Nội là trung tâm y tế lớn, do vậy số người bị bệnh của các tỉnh thành thường về Hà Nội chữa trị đã tạo nên tình trạng quá tải tại các bệnh viện. Mặt khác các bệnh viện của Hà Nội thường được trang bị với quy mô lớn, hiện đại do vật chi phí và vật tư tiêu hao lớn, v.v.. Định mức chi y tế tính theo giường bệnh nội trú được sử dụng làm căn cứ cấp phát kinh phí và điều hành dự toán chi ngân sách y tế, áp dụng cho cho các cấp địa phương. Trên thực tế nhiều định mức trong ngành y tế đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tế và tính đặc thù của thành phố Hà Nội. Định mức tính theo giường bệnh nội trú không khuyến khích mở rộng các loại hình ngoại trú, không khuyến khích hình thức dịch vụ bác sĩ tại gia đình, không cải thiện điều kiện khám chữa bệnh và chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại các cơ sở tuyến dưới là nơi có ít quá tải về điều trị và vẫn còn là vấn đề nan giải đối với ngành y tế thành phố Hà Nội. - Đề tài đánh giá thực trạng hiệu quả quản lý chi tiêu công ngành giao thông công chính của Thành phố Hà Nội. Diện mạo của Thành phố Hà Nội trong những năm qua không ngừng được đổi mới, ngày càng khang trang, hiện đại và quy mô. Tuy nhiên, trong công tác quản lý giao thông công chính của Hà Nội chưa được tương xứng với tiềm năng của một trung tâm văn hoá, chính trị đất nước. Công tác quy hoạch và xây dựng theo quy hoạch còn nhiều bất cập. Hạ tầng đô thị của Thành phố tuy đã được nâng cấp nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của Hà Nội, mạng lưới giao thông, cấp thoát nước chưa đồng bộ, những công trình phục vụ cho dịch vụ công cộng còn thiếu, v.vv.. Thời gian qua, Thành phố Hà Nội đã dành những khoản kinh phí lớn để đầu tư vào các công trình, nâng cao chất lượng giao thông của Thành phố, góp phần đưa Thành phố phát triển văn minh, hiện đại. Đề tài nêu lên một số điển hình về hạn chế trong công tác quản lý chi tiêu công của ngành giao thông công chính Hà Nội như dự án tăng cường năng lực quản lý giao thông đô thị Thành phố Hà Nội, dự án đầu tư hệ thống tín hiệu đèn giao thông, dự án trang bị bổ sung hệ thống camera giao thông cố định và di động cho Trung tâm điều khiển đèn tín hiệu giao thông của Công an Thành phố Hà Nội 2.3. Đánh giá hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội 2.3.1. Kết quả - Thành uỷ, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội đã quan tâm sát sao đối với chương trình cải cách tài chính công, đặc biệt là quản lý chi tiêu công - Chính phủ đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật khá đầy đủ về triển khai quản lý tài chính công nói chung, chi tiêu công nói riêng - Có sự phân định trách nhiệm rõ ràng giữa các cơ quan nhà nước về quản lý chi tiêu công - Các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập của Thành phố Hà Nội đã bước đầu thực hiện chế độ tự chủ tài chính - Phân cấp quản lý chi tiêu công đã được thực hiện trên địa bàn Thành phố Hà Nội. - Công tác quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội đã hướng tới đáp ứng yêu cầu về giới và xoá đói giảm nghèo - Quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội đã được công khai hoá các thông tin trên một số lĩnh vực 2.3.2. Hạn chế Bên cạnh những điểm thuận lợi đối với quản lý chi tiêu công của thành phố Hà Nội thì vẫn còn có những hạn chế cần phải khắc phục nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của thành phố Hà Nội như: - Nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức và nhân dân Hà Nội về quản lý tài chính công nói chung và quản lý chi tiêu công nói riêng còn hạn chế - Định mức, chế độ chi tiêu công còn chưa hợp lý - Công tác kiểm tra, giám sát chưa được thực hiện tốt, dẫn đến tình trạng thất thoát, lãng phí trong chi tiêu công - Bộ máy các cơ quan hành chính nhà nước của Thành phố còn cồng kềnh, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức còn hạn chế - Phương thức quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội vẫn chưa áp dụng quản lý theo kết quả đầu ra - Công tác quản lý chi tiêu công của Hà Nội kém hiệu quả trong việc phân bổ nguồn lực - Hệ thống thông tin quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội còn nhiều hạn chế. PHẦN 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHI TIÊU CÔNG CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Phương hướng nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội 3.1.1. Xu thế, dự báo về quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Quan điểm về xu thế dự báo quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội trong thời gian tới gồm những vấn đề: - Quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội cần đặt trong bối cảnh cải cách hành chính cả nước và Thủ đô Hà Nội - Quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội cần dựa trên hệ thống các nguyên tắc lập ngân sách và quản lý tài chính tốt như tính tổng thể và tính kỷ luật, tính linh hoạt, tính tiên liệu, tính trung thực, thông tin minh bạch và trách nhiệm giải trình. - Quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội cần đặt trong khuôn khổ chi tiêu trung hạn 3.1.2. Phương hướng công tác quản lý nhà nước đối với quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội - Phương hướng quản lý nhà nước về cơ chế quản lý chi tiêu công - Phương hướng quản lý nhà nước về phân cấp quản lý ngân sách - Phương hướng quản lý nhà nước về tiêu chuẩn, chế độ, định mức đối với chi tiêu công - Phương hướng quản lý nhà nước về cơ chế tài chính áp dụng đối với các đơn vị sử dụng ngân sách của Thành phố Hà Nội - Phương hướng quản lý nhà nước về yêu cầu tính công khai minh bạch chi tiêu công - Phương hướng quản lý chặt chẽ các khoản chi tiêu công của Thành phố Hà Nội 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội 3.2.1. Tiếp tục hoàn thiện thể chế quản lý chi tiêu công Để nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công cần tiếp tục hoàn thiện các thể chế quản lý chi tiêu công để đảm bảo các chương trình chi tiêu công đạt hiệu quả nhất. Mặt khác cần phải xác định và sử dụng các chỉ tiêu đầu ra và kết quả cuối cùng để đánh giá các chính sách mới và hiện hành. Cần thúc đẩy việc trao đổi thông tin về tác động qua lại giữa chính sách và ngân sách và về tác động tổng thể liên quan đến tổng mức chi tiêu. Cần cung cấp cho những người hoạch định chính sách các thông tin thích hợp về khía cạnh chi phí của các chính sách chi tiêu. Các thủ tục chấp hành ngân sách và các cơ chế giám sát cần phải được nhìn nhận theo hướng có thể tiến hành điều chỉnh các chính sách theo tiến độ đạt được, các thông tin mới thu thập và trong bối cảnh mới. Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội cần tăng cường thể chế quản lý ngân sách chi tiêu công và kế hoạch đầu tư, nhằm thúc đẩy quá trình ưu tiên hoá để đạt được các mục tiêu tăng trưởng bền vững. Thành phố cần phối hợp công tác lập kế hoạch chi thường xuyên và chi đầu tư, xác định các chương trình đầu tư công là cơ chế chính để thực hiện các mục tiêu tăng trưởng và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân Thủ đô, nhưng bên cạnh đó cần nâng cao quản lý chi thường xuyên của ngân sách do tính chất quan trọng của loại hình này đối với phát triển. Thành phố Hà Nội cần phối hợp tốt hơn nữa công tác lập kế hoạch chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên. Cần phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa Sở Tài chính và Sở Kế hoạch đầu tư để thực hiện các chương trình này. Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội tích cực triển khai thể chế quản lý chi tiêu công theo khuôn khổ trung hạn như là một phần của chương trình cải cách tài chính công của Thành phố. Khuôn khổ chi tiêu công trung hạn sẽ góp phần bảo đảm tính thực tiễn tài chính trong công tác lập kế hoạch chi tiêu công, tạo điều kiện đưa việc phân tích chính sách và trọng tâm phát triển vào công tác lập kế hoạch chi tiêu mà hiện nay chúng ta vẫn phụ thuộc nhiều vào các định mức mang tính cứng nhắc. Bên cạnh đó Thành phố Hà Nội cần tăng cường các thể chế đảm bảo tính công khai và phân cấp quản lý chi tiêu công của Thành phố. 3.2.2. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục nhận thức về quản lý chi tiêu công đối với cán bộ, công chức và nhân dân Thành phố Hà Nội - Tuyên truyền, giáo dục nhận thức về cải cách tài chính công trong bối cảnh cải cách hành chính của Thành phố Hà Nội. Các cán bộ, công chức và nhân dân Thành phố Hà Nội cần quán triệt mối quan hệ giữa cải cách tài chính công và cải cách hành chính và cải cách tài chính công là một trong những nội dung quan trọng của tiến trình cải cách nền hành chính của Việt Nam. Trong chủ trương đổi mới phương thức quản lý, nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý của nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh thì vấn đề cải cách tài chính công chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng. Thông qua đó làm chuyển biến ý thức trách nhiệm và thái độ phục vụ của cán bộ, công chức trong việc tiếp xúc, giải quyết công vụ, cung cấp các dịch vụ công, làm giảm tới mức thấp nhất những bức xúc trong dư luận xã hội, những phản ánh của nhân dân về hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu của cán bộ, công chức. Củng cố lòng tin của nhân dân đối với cán bộ, công chức trong quản lý và sử dụng chi tiêu công. - Tuyên truyền, giáo dục nhận thức về tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức Thành phố Hà Nội trong quản lý chi tiêu công. Mặt trái của cơ chế thị trường đã và đang hàng ngày, hàng giờ tác động lên các mặt của đời sống xã hội, dẫn đến tình trạng một số cán bộ, công chức và đảng viên suy thoái, vi phạm về đạo đức, lối sống, bị những cám dỗ về vật chất làm thay đổi tư duy, hành động, v.vv.. Đứng trước thực trạng đó, Đảng bộ Thành phố Hà Nội, các cấp các ngành cần quán triệt giáo dục, tuyên truyền nhận thức về tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức Thủ đô. - Tuyên truyền, giáo dục nhận thức về công khai minh bạch trong quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. Các cán bộ, công chức của các cơ quan Hà Nội cũng như các thành viên trong xã hội thực hiện việc kiểm tra việc công khai quản lý chi tiêu công của Thành phố trước hết cần nhận thức đầy đủ, quán triệt biện pháp công khai chi tiêu công nhằm đảm bảo việc sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm, chống lãng phí ngân sách nhà nước, tài sản của nhà nước. Ngăn chặn kịp thời các hiện tượng tiêu cực, vi phạm chế độ tài chính của nhà nước. Để công tác công khai trong quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố đạt hiệu quả cao, các đơn vị, đoàn thể, các tầng lớp nhân dân cần phải nắm vững nguyên tắc, đối tượng, phạm vi, các hình thức và thời gian công khai tài chính, hiểu biết nội dung về hoạt động ngân sách, tài chính của các đơn vị dự toán, các đơn vị được ngân sách hỗ trợ, hoạt động tài chính của các quỹ có sử dụng nguồn đóng góp của nhân dân để có thể kiểm tra, giám sát, chất vấn và nghe trả lời chất vấn về tình hình quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. - Tuyên truyền, giáo dục nhận thức về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tham nhũng trong quản lý và sử dụng chi tiêu công. Để nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội, một trong những giải pháp quan trọng đó là nâng cao ý thức về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tham nhũng trong quản lý chi tiêu công đối với cán bộ, công chức và các tầng lớp nhân dân Thủ đô. Tại các cơ quan, đơn vị quản lý và sử dụng chi tiêu công, cần có những chương trình tuyên truyền, giáo dục nhận thức cán bộ, công chức về công tác thực hiện Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và Luật phòng, chống tham nhũng. Quán triệt nhận thức về trách nhiệm của mỗi cán bộ, công chức về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tham nhũng trong thực thi công tác quản lý và sử dụng chi tiêu công của mình. Đối với các tầng lớp nhân dân của Thủ đô, Thành phố cần tăng cường tuyên truyền về Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và Luật phòng chống tham nhũng để nhân dân hiểu và giám sát việc thực hiện của các cơ quan nhà nước. - Tuyên truyền, giáo dục nhận thức về chương trình học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đối với cán bộ, công chức Thành phố Hà Nội. Đây là một chủ trương lớn, vưà mang tính cấp bách trong bối cảnh tình hình kinh tế xã hội chính trị hiện nay, vừa có ý nghĩa lâu dài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Mục đích của cuộc vận động là làm cho toàn Đảng, toàn dân nhận thức sâu sắc về những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của tư tưởng đạo đức và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về tu dưỡng đạo đức, rèn luyện và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh sâu rộng trong toàn xã hội, đặc biệt là trong cán bộ, công chức, đảng viên nâng cao đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và các tệ nạn xã hội. Thành phố Hà Nội là địa phương tiên phong trong việc thực hiện cuộc vận động này của Bộ Chính trị. Thông qua đó làm cho mỗi cán bộ, công chức của Hà Nội có ý thức tự vươn lên hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, không vi phạm các quy định về phẩm chất đạo đức, lối sống và quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức. - Cần tăng cường các biện pháp để tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức, nhân dân Thủ đô trong công tác quản lý chi tiêu công. Chương trình tập trung vào tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức và nhân dân Thủ đô về quản lý chi tiêu công, về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tham nhũng, v.vv.. Để công tác tuyên truyền, giáo dục đạt hiệu quả cao, cần củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền, bảo đảm đội ngũ này có năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức để cán bộ và nhân dân Thủ đô tin tưởng, học tập nâng cao nhận thức. Các hình thức, biện pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục cần được đổi mới và đa dạng hoá. Cần triển khai trên diện rộng những hình thức mới đang phát huy hiệu quả cao trên thực tế như trên các phương tiện thông tin đại chúng, các cuộc họp, trao đổi, thảo luận, v.vv.. Tăng cường giới thiệu các quy định về quản lý chi tiêu công thông qua hình thức tuyên truyền tới tận cơ quan, đơn vị quản lý sử dụng chi tiêu công như trao đổi, đối thoại, thảo luận, giải đáp những thắc mắc, yêu cầu của người dân nhằm nâng cao tính chủ động trong việc tiếp nhận kiến thức và kỹ năng quản lý chi tiêu công. Nâng cao chất lượng giảng dạy các khoá bồi dưỡng quản lý nhà nước về chi tiêu công đối với các cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội theo hướng nâng cao tính chủ động, tích cực của học viên để tạo cơ hội cho các cán bộ, công chức tăng cường năng lực quản lý chi tiêu công của mình. 3.2.3. Tăng cường cơ chế kiểm tra, giám sát định kỳ về quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội - Tăng cường vai trò kiểm tra, giám sát chi tiêu công của Hội đồng nhân dân các cấp Thành phố Hà Nội. Hội đồng nhân dân với vị thế là cơ quan quyền lực phải thực hiện quyền giám sát tối cao đối với hoạt động tài chính và việc chấp hành ngân sách của Thành phố. Làm thế nào để Hội đồng nhân dân đưa được ra những quyết định chính xác và thực hiện công tác giám sát có hiệu quả về công tác quản lý chi tiêu công? Để làm được điều này thì một yêu cầu quan trọng là Hội đồng nhân dân cần có được những thông tin trung thực, có tính chuyên môn sâu để làm căn cứ đánh giá và cần phải nâng cao trình độ giám sát chi tiêu công đối với các thành viên của Hội đồng nhân dân các cấp. Trong thời gian tới cần tổ chức các khoá tập huấn về chức năng giám sát tài chính ngân sách nói chung, giám sát các khoản chi tiêu công của Thành phố Hà Nội nói riêng đối với các thành viên của Hội đồng nhân dân các cấp. Các đại biểu cần nắm được kết cấu, nội dung bản kế hoạch, ngân sách chi tiêu công, đặc biệt là các chỉ tiêu giám sát đánh giá vì những chỉ tiêu này sẽ là cơ sở giúp Hội đồng nhân dân thực hiện chức năng giám sát của mình. - Tăng cường sự giám sát của người dân trong các chương trình chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. Những thông lệ tốt trên thế giới đều cho rằng sự giám sát đối với các cơ quan nhà nước, các chương trình chi tiêu công sẽ có hiệu quả hơn nếu như người dân có thể tiếp cận dễ dàng đối với các thông tin đại chúng. Một trong những biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội là tăng cường sự kiểm tra, giám sát của người dân đối với các chương trình chi tiêu công của Thành phố. Việc công khai, minh bạch trong quản lý chi tiêu công và đề cao vai trò giám sát của người dân ở tất cả các cấp đã làm cho các chương trình chi tiêu công đảm bảo đáp ứng yêu cầu mục đích đã đề ra. Trong các chương trình chi tiêu công liên quan đến dân sinh, nếu được công khai đầy đủ để người dân tham gia góp ý, phản biện và kiểm tra, giám sát thì những thiệt hại do lãng phí, kém hiệu quả và thất thoát trong chi tiêu công sẽ giảm đi rất nhiều. - Tăng cường công tác tự kiểm tra, giám sát trong quản lý chi tiêu công tại các cơ quan, đơn vị thụ hưởng ngân sách nhà nước của Thành phố Hà Nội. Đối với các cơ quan, đơn vị sử dụng chi tiêu công của Thành phố, cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát định kỳ đối với các khoản chi tiêu công. Đặc biệt, các cơ quan, đơn vị cần tăng cường công tác tự kiểm tra tài chính đối với các khoản chi tiêu của đơn vị mình. Công tác tự kiểm tra tài chính tại cơ quan, đơn vị quản lý và sử dụng chi tiêu công nhằm mục đích đánh giá tình hình thực hiện dự toán ngân sách năm tại cơ quan, đơn vị; đánh giá tình hình chấp hành cơ chế và quản lý các khoản thu, chi tài chính, quản lý tiền và tài sản của cơ quan, đơn vị. Đồng thời, thông qua công tác tự kiểm tra tài chính có thể phát hiện và chấn chỉnh kịp thời các sai phạm về quản lý và sử dụng chi tiêu công, đưa ra các biện pháp khắc phục nhằm tăng cường công tác quản lý tài chính của cơ quan, đơn vị. - Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Kho bạc nhà nước các cấp trong công tác quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. Một trong những biện pháp ngăn chặn tiêu cực trong quản lý chi tiêu công là việc giao cho Kho bạc nhà nước với trách nhiệm là người gác cổng cuối cùng thực hiện nhiệm vụ kiểm soát chi trước khi thực hiện hành vi xuất quỹ ngân sách nhà nước để các cơ quan, đơn vị sử dụng kinh phí chi tiêu cho các nhiệm vụ thường xuyên và đầu tư. Việc tổ chức kiểm soát chi của Kho bạc nhà nước các cấp đã từng bước hoàn thiện cơ chế chính sách và đã góp phần tích cực vào việc hạn chế tiêu cực trong công tác quản lý ngân sách, kinh phí ngân sách được cấp. Để thực hiện việc kiểm soát chi đối với các khoản chi tiêu công, Kho bạc nhà nước Hà Nội cần đổi mới về nhận thức và quy trình nghiệp vụ nhằm nâng cao vai trò của hệ thống kho bạc nhà nước cũng như hiệu quả của kiểm soát chi tiêu công. 3.2.4. Tăng cường trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo đứng đầu cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội trong quản lý chi tiêu công Trong việc nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của thành phố Hà Nội, điểm quan trọng là xác định rõ trách nhiệm của người lãnh đạo cơ quan, đơn vị quản lý chi tiêu công. Xác định rõ việc chi tiêu công quỹ gắn với người có chức quyền quyết định các vấn đề liên quan đến chi tiêu kinh phí thường xuyên và đặc biệt là chi cho công việc mua sắm, chi đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước. Đây được coi là một biện pháp đề cao tính quyết liệt từ công cụ pháp luật về ngăn chặn tệ nạn tham nhũng, lãng phí, nâng cao hiệu quả các khoản chi tiêu công của Hà Nội. Xác định rõ vai trò, trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo trong việc quản lý chi tiêu công, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội cần chỉ đạo và giao trách nhiệm cho các cơ quan chức năng có kế hoạch định kỳ hoặc đột xuất tiến hành thanh tra, kiểm tra một số lĩnh vực trọng điểm như đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý và sử dụng đất đai, quản lý tài sản công, chi tiêu công. Đặc biệt, các kết luận phải quy rõ trách nhiệm cá nhân để thất thoát kinh phí, tài sản của nhà nước, xác định rõ trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo cơ quan, đơn vị để thất thoát, lãng phí. Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, đơn vị để xảy ra thất thoát trong chi tiêu công phải có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan chức năng có biện pháp thu hồi, xử lý trách nhiệm cá nhân theo thẩm quyền. Thủ trưởng cơ quan cấp trên có trách nhiệm chỉ đạo chặt chẽ trong việc thu hồi kinh phí thất thoát và xử lý kỷ luật hành chính theo thẩm quyền. Cơ quan, đơn vị nào xảy ra thất thoát, lãng phí trong chi tiêu công thì người đứng đầu và bí thư cấp uỷ phải chịu trách nhiệm. Để nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong việc quản lý chi tiêu công, cần tập trung vào một số vấn đề sau: - Người đứng đầu tổ chức quản lý và chịu trách nhiệm đối với công tác quản lý chi tiêu công mà mình phụ trách. - Người đứng đầu có trách nhiệm giải trình về những khoản chi tiêu công mà mình phụ trách quản lý - Người đứng đầu có trách nhiệm công khai những thông tin về chi tiêu công mà mình phụ trách quản lý - Người đứng đầu có trách nhiệm trong việc việc kiểm tra, thanh tra, giám sát của cán bộ và nhân dân đối với những khoản chi tiêu công mà mình phụ trách quản lý. - Cần có chế tài xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong quản lý và sử dụng chi tiêu công 3.2.5. Tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Chi tiêu công là khoản chi lớn từ ngân sách nhà nước và có nhiều khả năng dẫn đến thất thoát lãng phí. Để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội, một trong những giải pháp mà chúng ta cần phải thực hiện đó là thực hành triệt để giải pháp thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Để thực hiện giải pháp này cần thực hiện những nội dung sau: - Cán bộ, công chức Thành phố Hà Nội cần tích cực tham gia phong trào học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Để nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công, mỗi cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội cần nghiêm túc trau dồi đạo đức, không ngừng học theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh để trở thành những người cán bộ mẫu mực, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. - Nâng cao ý thức thực hành tiết kiệm, chống lãng phí của mỗi cán bộ, công chức Hà Nội trong quản lý và sử dụng chi tiêu công. Cán bộ, công chức tự xác định trách nhiệm của mình đối với công tác chung của cơ quan, thực hành nghiêm túc việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đặc biệt trong việc sử dụng điện, điện thoại, phương tiện đi lại, văn phòng phẩm, v.vv.. Trong công tác quản lý và sử dụng chi tiêu công thì cần thực hiện theo các tiêu chuẩn, định mức, chế độ của nhà nước đã ban hành, tránh tình trạng vượt quá tiêu chuẩn, định mức hoặc thực hiện hành vi biến báo sai lệch các khoản thu chi tài chính. - Tăng cường kiểm tra, giám sát trong quản lý, sử dụng chi tiêu công. Đối với việc quản lý và sử dụng chi tiêu công tại các cơ quan, đơn vị hay các chương trình chi tiêu công cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm nâng cao tính hiệu quả của các khoản chi tiêu, tránh tình trạng gây thất thoát lãng phí tiền của nhà nước. Công tác kiểm tra, giám sát cần được thực hiện thường xuyên để đảm bảo khoản chi tiêu công đó đúng mục đích, thực hiện tiết kiệm và đáp ứng yêu cầu đã đặt ra. Kiểm tra, giám sát chi tiêu công là biện pháp phòng ngừa và bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại các cơ quan. Thông qua việc kiểm tra, giám sát nhằm bảo đảm tuân thủ pháp luật, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, phát hiện ra các sơ hở trong cơ chế quản lý, chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. - Tuyên truyền, vận động cán bộ, công chức và người dân thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Để nâng cao ý thức thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong chi tiêu công cần tăng cường công tác tuyên truyền vận động và có những hình thức tổ chức có hiệu quả. Cần bám sát các yêu cầu về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí để chuyển tải các thông tin kịp thời. Việc chuyển tải để tuyên truyền kịp thời là vô cùng quan trọng, giúp cho cán bộ, công chức và nhân dân nhận thức rõ hơn vị trí, vai trò của từng cá nhân và tập thể trong các chương trình chi tiêu công. - Đề xuất các sáng kiến, kinh nghiệm hay trong thực hành tiết kiệm chi tiêu công của Thành phố. Các cơ quan, đơn vị nên tổ chức các buổi hội thảo hoặc Thành phố tổ chức các chương trình trên các phương tiện thông tin đại chúng để đề xuất các sáng kiến và kinh nghiệm hay trong việc thực hành tiết kiệm chi tiêu công để từ đó có thể nhân rộng. Việc đi sâu phân tích làm rõ những nguyên nhân, lý do sáng kiến và kinh nghiệm đạt hiệu quả sẽ thúc đẩy mọi người học tập, làm theo. Đặc biệt là những ý kiến phản biện từ các góc độ khác nhau cho từng vấn đề đang đặt ra cho tiến trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. - Thực hiện nghiêm túc Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và Luật phòng, chống tham nhũng. Thực hiện đồng bộ Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Phòng, chống tham nhũng, Nghị quyết số 04/NQ-TƯ, chương trình hành động của Chính phủ về phòng, chống lãng phí, chống tham nhũng, đặc biệt trong 4 lĩnh vực trọng tâm là đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý sử dụng đất đai, quản lý thu chi ngân sách và quản lý tài sản công. Các cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội cần quán triệt thực hiện theo các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và Luật phòng, chống tham nhũng. Định kỳ hàng năm các cơ quan, đơn vị của Thành phố phải sơ kết, tổng kết tình hình và kết quả thực hiện chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và tham nhũng, đặc biệt là trong chi tiêu công. - Cần có chế tài xử lý nghiêm khắc đối với những trường hợp gây thất thoát, lãng phí chi tiêu công. Đối với những tổ chức, cá nhân vi phạm những quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí thì tuỳ theo tính chất và mức độ vi phạm mà có hình thức xử lý kỷ luật thích đáng. Trường hợp gây lãng phí thì phải bồi thường theo quy định về bồi thường thiệt hại của nhà nước. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị để xảy ra vi phạm phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về trách nhiệm của mình trong công tác quản lý và sử dụng các khoản chi tiêu. Chế tài xử lý những vi phạm để xảy ra lãng phí đối với các chương trình chi tiêu công cần nghiêm minh để mọi người nâng cao ý thức thực hiện nghiêm túc công tác quản lý và sử dụng chi tiêu công theo đúng pháp luật. 3.2.6. Tăng cường tính công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Công khai minh bạch trong quản lý chi tiêu công là nguyên tắc, biện pháp hành chính trong việc quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. Thực hiện tốt giải pháp công khai minh bạch là biểu hiện của tính văn minh, chính trực, của các cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý và sử dụng ngân sách, tài sản của nhà nước, các khoản đóng góp của nhân dân theo quy định của pháp luật. Công khai trong quản lý chi tiêu công là hoạt động cung cấp các căn cứ pháp lý về quyết định phân bố và sử dụng ngân sách nhà nước, kết quả hoạt động tài chính bằng các hình thức niêm yết tại trụ sở cơ quan, công bố trong các kỳ họp hoặc qua các thông tin đăng trên trang điện tử của Thành phố Hà Nội. Mục đích chính của việc công khai tài chính là nhằm phát huy quyền làm chủ của cán bộ, công chức nhà nước, tập thể người lao động và nhân dân thực hiện quyền giám sát quá trình quản lý và sử dụng tiền, tài sản của nhà nước, các khoản đóng góp của nhân dân theo pháp luật, làm tăng thêm lòng tin của nhân dân đối với nhà nước, đồng thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm các tiêu chuẩn, chế độ tài chính, chống tham nhũng, lãng phí trong quản lý và sử dụng chi tiêu công. Có một số biện pháp trong việc nâng cao tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình về quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội như: - Cần phải áp dụng triệt để các nguyên tắc chung về minh bạch tài chính. - Tăng cường trách nhiệm giải trình về quản lý chi tiêu công. - Tăng cường vai trò của Hội đồng nhân dân các cấp trong việc yêu cầu công khai và giải trình chi tiêu công - Tăng cường sự tham gia của người dân trong việc quản lý chi tiêu công - Công khai kết quả kiểm toán nhà nước về các khoản chi tiêu công của thành phố Hà Nội - Các thông tin về chi tiêu công không những cần phải được công khai mà phải dễ hiểu để người dân có thể hiểu được 3.2.7. Hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý tài chính đối với cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp của Thành phố Hà Nội Mục tiêu hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý chi tiêu công đối với các cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội nhằm: Nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với những hoạt động của cơ quan; Nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công; Nâng cao trách nhiệm của cán bộ, công chức nhà nước trong việc quản lý và sử dụng chi tiêu công; Nâng cao tính công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình của lãnh đạo cơ quan, đơn vị; Tăng cường giám sát các khoản chi tiêu công nhằm đảm bảo việc quản lý và sử dụng chi tiêu công đạt hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Một nguyên tắc quan trọng để quản lý tốt chi tiêu công của Thành phố Hà Nội là cần kết hợp chặt chẽ hai yếu tố thẩm quyền và trách nhiệm. Để nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công thì các đơn vị thực hiện quản lý và sử dụng chi tiêu công cần được giao quyền một cách rõ ràng, được phân bổ các nguồn lực phù hợp và có trách nhiệm đối với việc sử dụng các nguồn lực được giao để thực hiện nhiệm vụ của mình. Các cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước chỉ có thể sử dụng hiệu quả và đáp ứng kịp thời nếu như họ có mức độ linh hoạt tương đối và chỉ có thể thành công trong việc chịu trách nhiệm đối với việc sử dụng các nguồn lực khi họ thực sự được quản lý nguồn lực đó. Trong thời gian qua, các cơ quan hành chính nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập của Hà Nội đã bước đầu thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính, nhà nước đã trao thêm quyền cho các đơn vị sử dụng ngân sách là một bước phát triển quan trọng trong quản lý chi tiêu công. Để hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý chi tiêu công đối với các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập của Thành phố Hà Nội cần thực hiện các biện pháp sau: - Hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chi tiêu công đối với các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập của Thành phố Hà Nội. - Hoàn thiện chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi tiêu công của các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập Thành phố Hà Nội. - Hoàn thiện chế độ quản lý và sử dụng tài sản công trong các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập của Thành phố Hà Nội. - Hoàn thiện cơ chế tự kiểm tra tài chính, giám sát chi tiêu công trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập Thành phố Hà Nội. - Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra, kiểm toán chi tiêu công đối với các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập của Thành phố Hà Nội - Hoàn thiện chế độ kế toán trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập Thành phố Hà Nội. 3.2.8. Nâng cao năng lực của cán bộ quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội Trong quản lý chi tiêu công, vấn đề cốt lõi, quan trọng nhất là yếu tố con người. Con người chính là nhân tố trung tâm của mọi sự vật. Chỉ có những cán bộ, công chức có năng lực quản lý và điều hành tốt thì quản lý chi tiêu công mới có hiệu quả. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, cán bộ, công chức chuyên ngành quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội nói riêng, cần sự tác động bằng nhiều yếu tố khách quan, chủ quan, cần nhiều giải pháp mang tính đồng bộ, dài hạn chứ không thể hy vọng giải quyết nhanh chóng trong một sớm, một chiều. Để nâng cao năng lực quản lý chi tiêu công của cán bộ chuyên ngành quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội cần thực hiện những biện pháp sau: - Chuẩn hoá năng lực cán bộ, công chức quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội - Nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức Hà Nội trong quản lý và sử dụng chi tiêu công - Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức và kỹ năng quản lý chi tiêu công - Cần có biện pháp sử dụng cán bộ chuyên ngành có trình độ, năng lực trong các cơ quan của Thành phố Hà Nội - Cần có chế tài xử lý các cán bộ, công chức của Thành phố Hà Nội trong công tác quản lý và sử dụng chi tiêu công 3.3. Một số kiến nghị 3.3.1. Kiến nghị với trung ương - Kiến nghị về cơ chế, chính sách quản lý chi tiêu công - Kiến nghị về tiến trình thực hiện quản lý chi tiêu công theo khuôn khổ trung hạn (MTEF) - Kiến nghị về cần có sự hỗ trợ hệ thống thông tin quản lý chi tiêu công 3.3.2. Kiến nghị với các cơ quan của Thành phố Hà Nội - Các cơ quan đơn vị của Thành phố Hà Nội thực hiện nghiêm túc việc tiết kiệm trong chi tiêu công - Xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ của cơ quan đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác quản lý và sử dụng chi tiêu công - Kiện toàn công tác cán bộ quản lý chi tiêu công - Thực hiện nghiêm túc theo các chế tài quản lý chi tiêu công KẾT LUẬN Thành phố Hà Nội đang cùng với các tỉnh thành khác trong cả nước nỗ lực thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001-2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17 tháng 9 năm 2001, trong đó cải cách tài chính công là một trong bốn nội dung chính của chương trình cải cách hành chính nhà nước. Quản lý chi tiêu công là nội dung quan trọng, cơ bản của quản lý tài chính công và đóng vai trò quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế xã hội. Nhận thức được yêu cầu của việc nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công, trong thời gian qua Thành uỷ, Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội đã luôn quan tâm và chỉ đạo sát sao với công tác quản lý chi tiêu công của Thành phố và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên trên thực tế hiệu quả quản lý chi tiêu công vẫn còn hạn chế, thể hiện qua việc còn có nhiều thất thoát lãng phí trong các khoản chi tiêu công do công tác kiểm tra giám sát chưa được thực hiện tốt, phương thức quản lý chi tiêu công vẫn dựa theo kết quả đầu vào nên chưa đánh giá được chính xác hiệu quả chi tiêu công, việc phân bổ nguồn lực kém hiệu quả, v.vv.. Với mong muốn góp thêm tiếng nói khoa học tới Lãnh đạo Thành phố Hà Nội nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố, nhóm tác giả đã nghiên cứu đề tài: “Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội”. Để đạt được điều đó, đề tài đã tiếp cận lý luận khoa học hàn lâm hiện đại, tiếp cận với những kinh nghiệm quốc tế về quản lý chi tiêu công, trên cơ sở đó đề tài đánh giá thực trạng hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội trên một số lĩnh vực như tiêu chuẩn chế độ định mức, quản lý tài sản công, hoạt động mua sắm và đầu tư công, năng lực của đội ngũ cán bộ công chức, tính công khai minh bạch trong quản lý chi tiêu công, v.vv.. đồng thời đề tài phân tích hiệu quả chi tiêu công trên một số ngành mang tính nhạy cảm như giáo dục đào tạo, y tế, giao thông công chính của Thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đánh giá thực trạng hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội, đề tài đã đưa ra hệ thống giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội như: Tiếp tục hoàn thiện thể chế quản lý chi tiêu công; Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục nhận thức về quản lý chi tiêu công đối với cán bộ, công chức và nhân dân Thành phố Hà Nội; Tăng cường cơ chế kiểm tra, giám sát định kỳ về quản lý chi tiêu công của Thành phố Hà Nội; Tăng cường trách nhiệm của cán bộ lãnh đạo đứng đầu cơ quan, đơn vị của Thành phố Hà Nội trong quản lý chi tiêu công; Tăng cường thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội; Tăng cường tính công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội; Hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý tài chính đối với cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp của Thành phố Hà Nội; Nâng cao năng lực của cán bộ quản lý và sử dụng chi tiêu công của Thành phố Hà Nội. Bên cạnh đó, đề tài cũng đưa ra kiến nghị đối với trung ương và các cơ quan của Thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, do phạm vi nghiên cứu của đề tài khá rộng, nội dung tương đối phức tạp và mang tính nhạy cảm, lại được thực hiện trong một khoảng thời gian có hạn, chắc chắn chúng tôi không tránh khỏi những hạn chế và khiếm khuyết. Chúng tôi mong nhận được ý kiến nhận xét đóng góp để hoàn thiện đề tài nghiên cứu trong tương lai.