Đề tài Thực trạng và một số giải pháp cho công tác bồi thường thiệt hại, tái định cư GPMB nhằm đẩy nhanh tiền độ thực hiện dự án xây dựng Trung tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng

i đang sử dụng đất, ý kiến của chủ dự án. Định giá tài sản để làm căn cứ bồi thường thiệt hại, tái định cư. - Sau khi xem xét ý kiến đề nghị của Tổ công tác, trong 10 ngày, Hội đồng giải phóng mặt bằng trình UBND quận (huyện) phương án giá đất làm căn cứ bồi thường thiệt hại; giá đất, giá bán nhà ở khi tái định cư trên cơ sở khung giá đất, giá bán nhà ở do Nhà nước và UBND thành phố quy định. - Sau 7 ngày nhận được phương án giá đất bồi thường của UBND quận (huyện), Giám đốc Sở Tài chính – Vật giá có trách nhiệm chủ trì cùng Thường trực Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng thành phố và các ngành liên quan tổ chức thẩm định, trình UBND thành phố quyết định phê duyệt về các nội dung: + Giá bồi thường thiệt hại về đất theo thời điểm thu hồi đất tại khu vực thu hồi đất; + Giá nhà ở, đất ở tại nơi tái định cư phù hợp với giá bồi thường thiệt hại. Bước 3: Lập phương án bồi thường thiệt hại. Căn cứ biên bản xác nhận tài sản, phương án bồi thường thiệt hại, tái định cư được duyệt và chính sách quy định, chủ dự án có trách nhiệm xây dựng phương án bồi thường thiệt hại và tái định cư; chủ dự án có thể tự làm hoặc thuê tư vấn lập kế hoạch và phương án bồi thường thiệt hại, tái định cư báo cáo Hội đồng giải phóng mặt bằng xem xét. Phương án bồi thường thiệt hại, tái định cư được chủ dự án và đại diện Hội đồng giải phóng mặt bằng xác nhận, được chuyển tới người sử dụng đất để rà soát và thống nhất. Kết quả rà soát và thống nhất của 2 bên được xử lý cụ thể theo quy định tại Điều 6 của Quyết định 72/2001/QĐ - UB. Bước 4: Phê duyệt phương án bồi thường thiệt hại tái định cư (Quy định trong Điều 6 của Quyết định 72/2001/QĐ - UB). Bước 5: Thực hiện chi trả tiền bồi thường thiệt hại và tái định cư, tổ chức bàn giao đất cho chủ dự án. Trong thời gian 03 ngày sau khi phương án bồi thường thiệt hại và tái định cư được phê duyệt, chủ dự án có trách nhiệm niêm yết công khai (trong suốt thời gian thực hiện) tại trụ sở của UBND phường (xã, thị trấn) và gửi đến các tổ chức, đoàn thể ở địa phương, đồng thời thông báo thời gian nhận tiền, thời gian giao nhà, đất tái định cư. Chủ dự án phối hợp với Hội đồng giải phóng mặt bằng và UBND phường (xã, thị trấn) tổ chức chi trả tiền bồi thường thiệt hại, hỗ trợ đến từng đối tượng. Người đang sử dụng đất có trách nhiệm ký biên bản xác định thời gian bàn giao mặt bằng cho chủ dự án. Sau khi nhận tiền bồi thường thiệt hại người sử dụng đất có trách nhiệm bàn giao đúng thời gian quy định cho chủ dự án để thực hiện dự án. UBND phường (xã, thị trấn) nơi tái định cư có trách nhiệm giải quyết các thủ tục hành chính để các đối tượng tái định cư ổn định đời sống và sinh hoạt. * Giải quyết khiếu nại, tố cáo( 7 Trích trong Điều 8 Quyết định số 72/2001/QĐ- UB ngày 17/9/2001 của UBND thành phố Hà Nội ) Công dân có khiếu nại, tố cáo về phương án bồi thường thiệt hại và tái định cư, phải có đơn gửi UBND quận (huyện) để được xem xét, giải quyết theo các quy định của Luật khiếu nại, tố cáo. Trong thời gian giải quyết khiếu nại, tố cáo, công dân vẫn phải có trách nhiệm di chuyển, thực hiện phương án bồi thường thiệt hại và tái định cư đã được Chủ tịch UBND quận (huyện) quyết định phê duyệt theo Điều 38 của NĐ 22/CP. Trường hợp sau khi đã có quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo của Chủ tịch UBND quận (huyện), nếu công dân không thống nhất và tiếp tục khiếu nại, tố cáo thì chuyển Thường trực Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng để tổng hợp, báo cáo UBND thành phố giao Thanh tra thành phố xem xét quy định của Luật khiếu nại, tố cáo. Quyết định giải quyết của UBND thành phố (hoặc Chánh Thanh tra thành phố do UBND thành phố uỷ quyền) là quyết định giải quyết cuối cùng. Khi đã giải quyết đúng chính sách quy định và được đa số các hộ gia đình chấp nhận (từ 80% trở lên) mà một số hộ dân còn lại vẫn cố tình chống đối, có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì Chủ tịch UBND quận (huyện) ra Quyết định hành chính, kiên quyết tổ chức di chuyển nhằm đảm bảo kỷ cương pháp luật của Nhà nước và báo cáo Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng thành phố. Khi Chủ tịch UBND quận (huyện) có quyết định cưỡng chế bằng lực lượng của Chính quyền địa phương, Hội đồng giải phóng mặt bằng có trách nhiệm hướng dẫn, giám sát các lực lượng tiến hành cưỡng chế và xác nhận việc bàn giao giữa lực lượng tiến hành cưỡng chế với chủ dự án; nếu có vấn đề phát sinh, báo cáo để Chủ tịch UBND quận (huyện) xử lý. 3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác BTTH, tái định cư GPMB Công tác BTTH, tái định cư, GPMB khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn cả nước nói chung và trên địa bàn các đô thị nói riêng. Đó là một công tác hết sức phức tạp và khó khăn. Ngoài các dự án được thực hiện nhanh, đúng tiến độ, còn không ít các dự án bị kéo dài mà nguyên nhân chủ yếu chính là những ách tắc, vướng mắc trong khâu GPMB. Thực vậy, để đi sâu vào tìm hiểu bản chất cũng như những quy luật của công việc hết sức khó khăn và mang tính nhạy cảm bởi trong công tác GPMB còn có những yếu tố kinh tế – xã hội hết sức quan trọng chi phối, ảnh hưởng làm chậm GPMB và chậm tiến độ thực hiện các dự án. 3.1. Cơ chế, chính sách của Nhà nước Phải khẳng định rằng, từ sau khi Luật đất đai năm 1993 ra đời Nhà nước đã không ngừng xây dựng khuôn khổ pháp lý để kịp thời tháo gỡ những khó khăn phát sinh từ thực tiễn để giải quyết vấn đề vốn đã phức tạp và nhạy cảm của GPMB. Tuy nhiên, việc thực hiện các quy định của Nhà nước trong thực tiễn vô cùng khó khăn, nhất là trong điều kiện các chính sách về đất đai, nhà ở của Việt Nam còn nhiều tồn tại và bất cập, đặc biệt là các chính sách về BTTH, tái định cư GPMB. Để công tác này được “thuận buồm, xuôi gió”, hệ thống pháp luật phải thống nhất, đồng bộ, ổn định lâu dài và nhất là phải phù hợp với thực tế. Ngược lại, hệ thống pháp luật về đất đai, cụ thể là các chính sách về BTTH, tái định cư GPMB mà chồng chéo không thống nhất thì sẽ dẫn đến khó khăn cho công tác này. Vì vậy, Nhà nước ngày càng quan tâm hoàn thiện hơn nữa về chính sách đất đai nói chung và các chính sách liên quan đến GPMB nói riêng. 3.2. Công tác quy hoạch, kế hoạch Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai là một trong những công cụ quan trọng trong quản lý của Nhà nước về đất đai. Nó giúp cho việc sử dụng đất đai đúng mục đích, đạt hiệu quả cao và tiết kiệm, giúp Nhà nước quản lý chặt chẽ đất đai, giúp cho người sử dụng đất có những biện pháp hữu hiệu và kết quả cao trong quá trình sử dụng đất. Nói cách khác, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai là một công tác rất quan trọng trong xây dựng và phát triển kinh tế nói chung và trong quản lý đất đai nói riêng. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng công tác quy hoạch, kế hoạch. Từ trước đến nay công tác này luôn được quan tâm và đẩy mạnh . Kết quả đạt được của công tác quy hoạch, kế hoạch thể hiện ở nhiều công trình xây dựng theo quy hoạch, kế hoạch đã được hoạt động và góp phần thay đổi bộ mặt của đô thị cũng như sự phát triển của đô thị. Xong công tác này còn nhiều bất cập, nhiều tồn tại yếu kém cả về chuyên môn lẫn nghiệp vụ. Chính vì vậy, khi làm công tác này phải dựa vào thực tiễn, phải có tính khoa học và định hướng và hiệu quả , phải tận dụng khai thác đất kém hiệu quả, đất chưa sử dụng, đất trống đồi núi trọc cho xây dựng và hạn chế tối đa sử dụng vào đất nông nghiệp và đất khu dân cư đông đúc để giảm bớt khó khăn trong vấn đề GPMB. Mặt khác, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai phải được công khai cho toàn dân được biết thì GPMB mới diễn ra thuận lợi, nhanh chóng và không gặp những vướng mắc không đáng có. 3.3. Nhu cầu kế hoạch xây dựng quỹ nhà, quỹ đất tái định cư Trong thực tế, khi GPMB ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống sản xuất, sinh hoạt, ăn ở cuả những người phải di dời. Một trong những vấn đề khó khăn cho họ đó là việc ổn định chỗ ở. Và có nhiều trường hợp là mặc dù đã được đền bù rồi xong họ vẫn không đủ điều kiện để ổn định một chỗ ở mới. Chính vì vậy, vấn đề tổ chức một khu tái định cư cho những người di dời là một vấn đề cần làm. Xong trong thời gian vừa qua Nhà nước ta chưa có một chính sách, chiến lược cụ thể về triển khai xây dựng các khu tái định cư cũng như về cơ chế chính sách về đầu tư của các khu này. Mà như ta đã biết, xây dựng các khu tái định cư là một trong những công tác của GPMB, giúp cho khâu này thuận lợi để đẩy nhanh xây dựng các công trình của dự án. Vì vậy, muốn thực hiện được GPMB thuận lợi cho dự án cho nên việc chuẩn bị quỹ đất, quỹ nhà phục vụ cho tái định cư cần phải chủ động làm trước một bước cho tiến độ và hiệu quả của dự án. 3.4. Về công tác chuẩn bị và quản lý tổ chức thực hiện công tác Thực tế cho thấy từ cơ chế chính sách cho đến áp dụng thực hiện là một vấn đề không đơn giản chút nào. Hiện nay, trên địa bàn Thành phố việc quản lý tổ chức thực hiện không đúng trình tự , không đồng bộ, phân công, phân cấp không rõ ràng …đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác BTTH, tái định cư GPMB của dự án và kết quả làm chậm tiến độ của dự án. Mặt khác, đội ngũ những người làm công tác GPMB trình độ còn hạn chế và yếu kém cả về chuyên môn lẫn nghiệp vụ cho nên dẫn đến quản lý tổ chức còn lộn xộn, phức tạp và chưa hiệu quả. Việc lập các khu tái định cư, bố trí di dân tái định cư chưa được quan tâm thích đáng. Việc giao đất và nhà tái định cư còn chậm. Chính vì vậy mà công tác này cần xem lại thực hiện tốt để GPMB thuận lợi. Phải đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ làm công tác này để tránh những vướng mắc không nên gặp trong công tác này.3.5. Công tác định giá đất đền bù thiệt hại GPMB Khái niệm định giá: - Định giá là sự ước tính về giá trị các quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản cụ thể bằng hình thái tiền tệ cho mục đích đã được xác định. - Định giá được hiểu như là một nghệ thuật hay khoa học trong việc ước lượng giá trị tài sản cho một mục tiêu đặt ra. ở đây có thể nhiều các tính chất của tài sản nhà đất được dùng cho các mục đích khác nhau như: chỗ ở của dân cư, chỗ kinh doanh thương mại, chỗ sản xuất. Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều lý do đòi hỏi phải định giá nhà đất. Một trong những lý do đó là định giá cho đền bù GPMB. Và định giá nhằm đưa ra giá đền bù (giá ép buộc). Hiện nay, công tác định giá đất còn mới mẻ trong khi số lượng dự án đầu tư xây dựng phát triển hạ tầng càng nhiều và nhiệm vụ đền bù thiệt hại tăng cho nên công tác định giá đất có vị trí vô cùng quan trọng.Và việc xác định giá đền bù phải phù hợp với giá thực tế là rất cần thiết để đảm bảo lợi ích cho người bị thu hồi đất và cho tiến độ thi công của dự án. Chương II: Thực trạng công tác BTTH, tái định cư GPMB của dự án xây dựng Trung tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng I – Thực trạng 1. Giới thiệu tổng quan về dự án Quận Hai Bà Trưng là một trong những quận lớn và trung tâm của Thành phố Hà Nội. Chính vì vậy, mà trong thời gian qua, cùng với sự mở rộng và phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật của Thành phố, Quận đã được thực hiện nhiều dự án xây dựng hạ tầng và được đánh giá là thực hiện rất tốt. Một số dự án thực hiện trên địa bàn như: Nút giao thông ngã tư Vọng, giải Nam đường Đại Cồ Việt, đường Nguyễn An Ninh, đường Kim Đồng, …phục vụ cho giao thông đi lại thuận tiện và tạo điều kiện cho phát triển kinh tế không chỉ trong quận mà cho cả Thành phố. Trong đó vẫn còn một số dự án chưa hoàn thành do nhiều yếu tố, song nguyên nhân chính vẫn nằm ở công tác BTTH, tái định cư GPMB của các dự án. Và dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng là một trong số dự án đó. Dự án này được xây dựng nhằm mục đích phục vụ cho đời sống văn hoá, tinh thần cho dân cư Quận Hai Bà Trưng. Mặt khác, trước mắt dự án được xây dựng nhằm đáp ứng kịp thời là một điểm thi đấu một số môn thể thao của Đại Hội Thể Thao Đông Nam á được tổ chức vào đầu tháng 12/ 2003 tại Việt Nam. Với tinh thần hội nhập kinh tế, văn hoá trong khu vực, Nhà nước đã cho phép thực hiện dự án này. Để thực hiện dự án này UBND Thành phố Hà Nội đã ra Quyết định số 2249/QĐ - UB ngày 12/5/2000 về việc phê duyệt dự án. - Dự án xây dựng với quy mô 19160m2, trong đó: + Khu vực nhà luyện tập và thi đấu: 7620m2 + Khu bể bơi, sân tennis, nhà quản lý và dịch vụ:7590m2. + Khu nhà ở tái định cư : 390m2. + Tuyến đường giao thông khu vực: 3560m2. - Vị trí khu đất: là phường Tương Mai (9.292 m2) và phường Trương Định (10.237 m2) thuộc Quận Hai Bà Trưng. - Diện tích đất thuộc dự án chủ yếu là đất nông nghiệp và đất ở. - Chủ đầu tư: Ban Quản lý Dự án Quận Hai Bà Trưng. - Hình thức tổ chức quản lý thực hiện dự án: Chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án. Để thực hiện dự án, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định số 717/QĐ - TTg ngày 7/8/2000 về việc giao đất cho Ban Quản lý Dự án Quận Hai Bà Trưng. 2. Các giai đoạn thực hiện công tác GPMB của dự án Dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng được tiến hành triển khai công tác “của ngõ” - GPMB ngay từ năm 2000 để kịp thời lấy mặt bằng xây dựng công trình theo đúng như dự tính sẽ hoàn thành trước tháng 12/2003 phục vụ cho Đại hội Thể dục Thể thao Đông Nam á tại Việt Nam. Các giai đoạn của công tác GPMB được triển khai như sau: 2.1. Thành lập Hội đồng đền bù GPMB, tổ công tác 2.1.1. Thành lập Hội đồng đền bù GPMB - Căn cứ vào Quyết định số 2249/QĐ - UB ngày 16/5/2000 của UBND Thành phố về việc phê duyệt dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. - Căn cứ vào Quyết định số 717/QĐ - TTg ngày 7/8/2000 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất cho Ban quản lý dự án để thực hiện xây dựng công trình Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. - Căn cứ vào đề nghị của Giám đốc Ban quản lý dự án tại Công văn số 609/CV – BQL ngày 9/8/2000 về việc thành lập Hội đồng đền bù GPMB. Ngày 11/8/2000 UBND Quận Hai Bà Trưng đã ra Quyết định số 538/QĐ - UB về việc thành lập Hội đồng đền bù GPMB thuộc công trình Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. * Nội dung Quyết định này như sau: - Thành phần Hội đồng đền bù GPMB gồm các ông, bà có tên sau: Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch UBND Quận – Chủ tịch Hội đồng. Bà Vũ Thị Chính, Trưởng phòng Tài chính - Vật giá - Uỷ viên. Ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Giám đốc Ban quản lý dự án – Uỷ viên. Ông Cáp Sĩ Phong, Trưởng phòng Kế hoạch và Đầu tư – Uỷ viên. Ông Nguyễn Thái Hoà, Trưởng Phòng Quản lý đô thị – Uỷ viên. Ông Lâm Anh Tuấn, Trưởng Phòng Địa chính và Quản lý nhà đất – Uỷ viên Ông Phạm Tiến Vận, Chủ tịch UBND Phường Tương Mai – Uỷ viên Ông Trần Đình Tự, Trưởng Công An Phường Tương Mai – Uỷ viên Ông Trương Nho Quang, Chủ tịch Mặt trận tổ quốc quận – Uỷ viên Ông Lương Hoàng Giang, Chủ tịch UBND Phường Trương Định – Uỷ viên Ông Vũ Hải, Trưởng Công an Phường Trương Định – Uỷ viên Đại diện những người được đền bù. - Trách nhiệm của Hội đồng đền bù GPMB: Tổ chức kiểm tra cơ bản, khảo sát hiện trạng các công trình xây dựng, cây cối, hoa màu (nếu có) nằm trong mặt bằng quy hoạch xây dựng công trình này. 2.1.2. Thành lập Tổ công tác (TCT) Căn cứ vào Quyết định số 538/QĐ - UBND ngày 11/8/2000 của UBND Quận Hai Bà Trưng về việc thành lập Hội đồng đền bù GPMB. Ngày 21/8/2000, UBND Quận Hai Bà Trưng ra Quyết định số 599/QĐ - UB về việc thành lập TCT bao gồm các cơ quan chức năng của Quận và chính quyền địa phương để giúp việc cho Hội đồng đền bù GPMB. * Nội dung của Quyết định này như sau: - Thành Phần của tổ công tác bao gồm các ông, bà có tên sau: Bà Nguyễn Thị Đào, cán bộ Ban quản lý dự án – Tổ trưởng. Bà Nguyễn Thị Thực, cán bộ Ban quản lý dự án – Tổ viên Ông Lê Thanh Hải, cán bộ Phòng Tài chính – Vật giá – Tổ viên Bà Nguyễn Thị Lái, cán bộ Phòng Kế hoạch và Đầu tư – Tổ viên Ông Lê Trọng Thuỷ, cán bộ Phòng Quản lý đô thị – Tổ viên Ông Đào Cao Quý, cán bộ Phòng Địa chính – Nhà đất – Tổ viên Ông Đỗ Nguyễn Hoà, cán bộ UBND Phường Trương Định – Tổ viên Ông Trần Đăng Tảo, CSKV Phường Trương Định – Tổ viên Ông Nguyễn Thanh Đức, Chủ tịch MTTQ Phường Trương Định – Tổ viên Ông Dương Đức Tuấn, cán bộ Địa chính Phường Tương Mai – Tổ viên Ông Đỗ Xuân Sơn, Chủ tịch MTTQ Phường Tương Mai – Tổ viên Ông Bạch Văn Hợp, CSKV Phường Tương Mai – Tổ viên. - Nhiệm vụ của TCT: Có nhiệm vụ điều tra, khảo sát hiện trạng các công trình xây dựng, cây cối, hoa màu (nếu có) nằm trong mặt bằng xây dựng công trình Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. Cụ thể là mặt bằng Phường Tương Mai và Ngõ 176 – Trương Định; lên phương án đền bù trình Hội đồng đền bù GPMB Quận xem xét và trình lên cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án đền bù theo quy định hiện hành của Nhà nước và Thành phố. 2.2. Tổ chức kê khai Sau khi thành lập, TCT đã kết hợp với chính quyền Phường Trương Định và Phường Tương Mai như UBND phường, Mặt trận tổ quốc phường, Công an phường và chi bộ cụm 9 Phường Trương Định đã tổ chức họp toàn bộ các hộ dân nằm trong diện GPMB của dự án vào ngày 24/10/2000, để thông báo các văn bản pháp lý khi thu hồi đất và phổ biến các chính sách đền bù, hỗ trợ của Nhà nước và Thành phố ban hành. Đồng thời, TCT đã thống nhất với chính quyền địa phương và các hộ dân về kế hoạch, thời gian tiến hành điều tra, khảo sát hiện trạng nhà, đất, cây cối, hoa màu của các hộ dân trong diện GPMB nhằm đảm bảo tính khách quan khi tiến hành khảo sát. Kế hoạch của TCT điều tra các hộ nằm trong mốc giới quy hoạch cụ thể là Ngõ 176 Đường Trương Định từ đầu tháng 3/2001 đến 6/4/2001. Trước khi tiến hành điều tra khảo sát xác nhận số liệu điều tra thì TCT thực hiện các công việc sau: Phát tờ khai cho các hộ trong khu vực quy hoạch xây dựng công trình. Hướng dẫn các hộ kê khai và tiếp nhận tờ khai. UBND Phường Trương Định thông báo, tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn các hộ trong khu vực quy hoạch của dự án kê khai. Các hộ trong khu quy hoạch đã thực hiện kê khai tất cả về nguồn gốc, diện tích, loại đất, vị trí, tài sản bị thiệt hại theo mẫu. Và theo đúng quy định, sau đó TCT đã tới từng hộ để tiếp nhận tờ khai, tổ chức điều tra, đo đạc, xác định những tài sản thiệt hại do người sử dụng kê khai, lập biên bản xác nhận. Qua kết quả khảo sát hiện trạng của TCT với các hộ gia đình tại Ngõ 176 Đường Trương Định, TCT thấy rằng kết quả khảo sát hiện trạng sử dụng đất của các hộ so với bản tự kê khai có sự sai lệch. Các hộ không nhất trí với các số liệu của TCT. Việc xác nhận của các hộ gia đình có đất bị thu hồi vào biên bản điều tra hầu như không thực hiện được. Để đảm bảo tính chính xác của số liệu và cơ sở pháp lý khi lập phương án BTTH UBND Quận Hai Bà Trưng đã ra Quyết định số 372/QĐ - UB ngày 1/8/2001 về việc thành lập TCT trực tiếp kiểm tra việc quản lý sử dụng đất tại địa bàn Ngõ 176 Đường Trương Định. * Nội dung của Quyết định này như sau: - Thành phần của TCT trực tiếp kiểm tra quản lý việc sử dụng đất tại địa bàn Ngõ 176 Đường Trương Định gồm các ông, bà có tên sau: Ông Lâm Anh Tuấn, Uỷ viên UBND Quận, Trưởng phòng Địa chính – Nhà đất – Tổ trưởng TCT. Ông Nguyễn Văn Bắc, Đội trưởng Đội QLTTXDĐT Quận – Tổ viên. Ông Lương Hoàng Giang, Chủ tịch UBND Phường Trương Định – Tổ viên. Ông Vũ Yến, Trưởng Công an Phường Trương Định– Tổ viên. Bà Nguyễn Thị Đào, Tổ trưởng TCT GPMB Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng – Tổ viên. Ông Bùi Khắc Hùng, Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Đông Ba – Tổ viên. Ông Lê Văn Châu, Cán bộ Thanh tra Quận– Tổ viên. Đại diện Chi cục thuế Quận Hai Bà Trưng – Tổ viên. Đại diện Công an Quận Hai Bà Trưng – Tổ viên. Mời đại diện VKSND Quận Hai Bà Trưng cùng tham gia TCT. - Nhiệm vụ của TCT này là: Có nhiệm vụ kiểm tra việc quản lý sử dụng đất của các đơn vị và các hộ dân tại khu vực ngõ 176 Đường Trương Định, lập hồ sơ đề xuất UBND Quận giải quyết theo đúng chính sách và pháp luật của Nhà nước. - Thời gian thực hiện: 30 ngày kể từ ngày thành lập TCT này (trừ các ngày lễ và ngày nghỉ). TCT điều tra khảo sát việc quản lý sử dụng đất của các hộ tại ngõ 176 Đường Trương Định và có Báo cáo số 316/BC – TCT ngày 22/10/2001 trình Hội đồng đền bù GPMB như sau: Về nguồn gốc sử dụng đất Có 40 hộ gia đình đang sử dụng đất và nhà ở tại ngõ 176 Đường Trương Định được chia làm 3 nhóm: * Nhóm 1: Đất có nguồn gốc do vợ chồng bà Bùi Thị Hai và ông Nguyễn Minh Đường chia cho các con là: Nguyễn Minh Nghiêm, Nguyễn Minh Thừa, Nguyễn Thị Kiệm, Nguyễn Thị Mai, Nguyễn Thị Trang, Nguyễn Thị Tuất. - Quá trình sử dụng đất đến nay: + Ông Nguyễn Minh Nghiêm đang sử dụng 1 phần, đã chuyển nhượng cho 12 người và cho 3 người; + Ông Nguyễn Minh Thừa đang sử dụng 1 phần, chuyển nhượng cho 4 người và cho 2 người; + Bà Nguyễn Thị Kiệm đang sử dụng 1 phần và cho 1 người; + Bà Nguyễn Thị Mai đang sử dụng 1 phần và cho 3 người; + Bà Nguyễn Thị Tuất đang sử dụng 1 phần, chuyển nhượng cho 1 người; + Bà Nguyễn Thị Trang đang sử dụng 1 phần và cho 1 người; Tổng cộng có 33 hộ gia đình, cá nhân đang quản lý sử dụng phần đất có nguồn gốc từ bà Bùi Thị Hai và Ông Nguyễn Minh Đường. * Nhóm 2: Đất có nguồn gốc do HTX nông nghiệp Đông Ba đổi khu trại chăn nuôi cho ông Lại Tuấn Huy. Ông Lại Tuấn Huy chuyển nhượng cho ông Nguyễn Quốc Hiền và ông Nguyễn Văn Hội. - Quá trình sử dụng đến nay: + Ông Nguyễn Quốc Hiền đang sử dụng 1 phần, cho 3 người con và chuyển nhượng cho 1 hộ; + Ông Nguyễn Văn Hội đang sử dụng; * Nhóm 3: Đất có nguồn gốc lấn chiếm đất ao Bãi Bóng I của HTX nông nghiệp Đông Ba. Hiện Ông Nguyễn Xuân Hoa đang sử dụng 2. Diễn biến hiện trạng sử dụng đất như sau: * Nhóm 1: Từ trước ngày 7/6/1984, bà Bùi Thị Hai (là vợ ông Nguyễn Minh Đường, đã mất) sử dụng 4160m2 đất là đất nông nghiệp tư nhân trước đây mua của bà Rơm. Từ năm 1955, Bà Hai sử dụng, canh tác và trực tiếp đóng thuế nông nghiệp với Nhà nước đến năm 1983. Năm 1985, Bà Hai và ông Đường chia đất cho 6 người con để tự canh tác, đóng thuế đất nông nghiệp với Nhà nước là: - Ông Nguyễn Minh Nghiêm: 1080m2. - Ông Nguyễn Minh Thừa: 932,33m2. - Bà Nguyễn Thị Mai: 422,84m2. - Bà Nguyễn Thị Kiệm: 207,68m2. - Bà Nguyễn Thị Tuất: 206,48m2. - Bà Nguyễn Thị Trang: 243,64m2. Và bản thân Bà Hai giữ lại 1 phần là 100,62m2. Năm 2000, các con bà Hai tự ý san lấp ruộng, ao và kê khai đóng thuế nhà, đất truy thu từ năm 1999 đến quý IV năm 2000, đồng thời các con bà Hai và ông Đường đều đã chia tách, cho tặng, chuyển nhượng cho 29 người. Cụ thể như sau: - Ông Nguyễn Minh Nghiêm: + Nhận thừa kế từ mẹ là bà Bùi Thị Hai 1080 m2 là đất nông nghiệp tư nhân; + Nhận chuyển nhượng đất bất hợp pháp của HTX nông nghiệp Đông Ba là 720 m2; Đến nay ông chuyển nhượng 1 phần đất nông nghiệp tư nhân cho 12 người và cho 3 người con với tổng diện tích là 1593,7 m2 (trong đó 300 m2 là đất chuyển nhượng bất hợp pháp từ HTX nông nghiệp Đông Ba); Ông đang sử dụng đất với diện tích 651,95 m2 (trong đó có 420 m2 là diện tích đất nhận chuyển nhượng bất hợp pháp từ HTX nông nghiệp Đông Ba); Kiến nghị của TCT : + Thu hồi không đền bù 420m2 đất chuyển nhượng bất hợp pháp của HTX nông nghiệp Đông Ba. Thực tế ông Nghiêm đã san lấp cho nên được xét hỗ trợ công tôn tạo, san lấp. + 12 người nhân chuyển nhượng đất của ông Nghiêm là phần đất nông nghiệp tư nhân, TCT đề nghị không chấp nhận việc chuyển nhượng vì không đầy đủ các điều kiện để chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở đây. 12 người nhận chuyển nhượng này lại không có giấy tờ sang tên trước bạ cho nên chưa có đủ cơ sở pháp lý công nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà và TCT kiến nghị là đền bù đất nông nghiệp tư nhân cho 12 trường hợp trên theo quy định, do ông Nghiêm đứng chủ nhận đền bù. - Ông Nguyễn Minh Thừa: + Ông Nguyễn Minh Thừa được mẹ là bà Bùi Thị Hai chia cho 980 m2 đất ruộng + ao và 198,8 m2 đất ở. Trong quá trình sử dụng đất, Ông tự san lấp ao của ông và của các chị em gái và đứng ra đóng thuế; Đến nay: tổng diện tích đất ở nằm trong mốc giới quy hoạch thu hồi của dự án này là 108,98 m2 đất ở, 01 ngôi nhà bê tông cốt thép diện tích là 40,68 m2, bếp 10,8 m2, nhà vệ sinh 5,6 m2; + Ông Thừa chuyển nhượng đất cho 4 hộ và cho 2 hộ. Phần đất chuyển nhượng chính là phần đất ao do ông tự ý san lấp 802 m2; + Tự ý xây dựng 2 gian nhà trái phép (không đúng mục đích sử dụng đất theo quy định là đất nông nghiệp); Kiến nghị của TCT: + 4 người nhận chuyển nhượng đất của Ông Nguyễn Minh Thừa và có 2 người được ông Thừa cho đất trên phần đất có nguồn gốc là đất nông nghiệp đề nghị UBND Quận không chấp nhận việc chuyển nhượng và cho đất trên, đề nghị toàn bộ diện tích đất nông nghiệp trên do giá đền bù đất nông nghiệp nội thành, cho một chủ là Ông Thừa, đề nghị xem xét công tông tạo và san lấp mặt bằng; + Đề nghị UBND Quận chỉ đạo UBND Phường Trương Định tổ chức thi hành Quyết định của UBND Phường buộc khôi phục lại hiện trạng đối với 2 gian nhà xây dựng trái phép của ông Thừa trên đất tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất sai quy định của pháp luật để trả lại hiện trạng ban đầu và đề nghị UBND Quận chỉ đạo Chi cục Thuế xem xét việc thu thuế nhà, đất của ông Thừa trên đất là đất có nguồn gốc nông nghiệp và có biện pháp quản lý theo quy hoạch; - Bà Nguyễn Thị Mai (con gái bà Hai) + Hiện tại Bà Mai đang quản lý, sử dụng là 463,6 m2 đất. Nguồn gốc đất là được bà Hai chia cho, bao gồm đất ở và đất ao. + Ngoài diện tích sử dụng đất 94 m2 đất ở và 43,8 m2 đất ao thì phần diện tích còn lại bà Mai chia cho 3 người con. + Bà Mai đã tự ý chia tách cho các con trên khu vực đất có nguồn gốc là đất nông nghiệp tư nhân chưa được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chấp nhận; Kiến nghị của TCT: Đền bù phần diện tích nhà, đất 94 m2 theo giá đất ở đô thị tại khu vực và diện tích còn lại là 43,83 m2 đất nông nghiệp (nằm trong quy phạm xây dựng công trình) đề nghị đền bù theo giá đất nông nghiệp nội thành, xem xét công tôn tạo nền. - Bà Nguyễn Thị Kiệm: + Hiện trạng nhà, đất, diện tích thu hồi là 103,4 m2, diện tích xây dựng nhà cấp IV là 16,5 m2 xây dựng không phép. Nguồn gốc đất là đất nông nghiệp tư nhân do mẹ là bà Hai chia cho năm 1985 là 200m2 và cho con gái là 100m2 còn lài đang sử dụng. Kiến nghị của TCT + Không chấp nhận việc chuyển nhượng đất của bà Kiệm cho con gái trên phần đất nông nghiệp tư nhân; + Xử lý việc xây nhà trái phép trên phần diện tích đất nông nghiệp; + Xem xét công tôn tạo nền; - Bà Nguyễn Thị Tuất: + Diện tích đất thu hồi 108,58m2, diện tích xây nhà cấp IV là 26,28m2 xây dựng không phép. Nguồn gốc đất: là được mẹ là Bà Hai chia cho năm 1985 là 200m2 đất nông nghiệp tư nhân; + Năm 1997 bà chuyển nhượng cho ông Lưu Văn Hưng là 97,9m2 còn lại bà đang sử dụng. Kiến nghị của TCT: Trường hợp này TCT có kiến nghị xử lý như bà Kiệm tức: không chấp nhận việc chuyển nhượng đất trên phần đất nông nghiệp, đền bù đất do bà Tuất đứng chủ ; xử lý xây dựng nhà cấp IV không phép; xem xét công tôn tạo. - Bà Nguyễn Thị Trang: + Hiện trạng sử dụng đất: Tổng diện tích thu hồi là 103m2; Diện tích xây dựng nhà cấp IV là 9,54m2 xây dựng không phép Kiến nghị: Xử lý vi phạm xây dựng nhà không phép khôi phục lại hiện trạng ban đầu, xem xét công tái tạo nền; * Nhóm 2: Đất có nguồn gốc: Năm 1973, HTX nông nghiệp Đông Ba chuyển đổi khu trại chăn nuôi 640m2 cho ông Lại Huy Tuấn. + Ông Lại Huy Tuấn chuyển nhượng cho ông Nguyễn Quốc Hiền và chuyển nhượng 220m2 cho ông Nguyễn Văn Hội. + Nguyễn Quốc Hiền chia đất cho 3 người và chuyển nhượng nhà, đất cho ông Nguyễn Mạnh Cường. Ông Nguyễn Quốc Hiền đã tự ý chia tách đất cho các con và xây dựng 4 căn nhà cấp 4 không phép trên phần diện tích đất tự chia tách và đã bị xử lý: dỡ bỏ công trình và trả lại hiện trạng ban đầu và tổ công tác đề nghị UBND Quận chỉ đạo Chi cục thuế xem xét việc thu và trưng thu thuế nhà, đất trên phần diện tích có nguồn gốc đất nông nghiệp và có biện pháp xử lý theo quy định. * Nhóm 3: Hộ ông Nguyễn Xuân Hoa lấn chiếm đất ao Bãi Bóng I của HTX nông nghiệp Đông Ba. Hiện nay ông Hoa đang sử dụng phần đất này. Kiến nghị của TCT: Là không đền bù phần đất và được xem xét công lao tôn tạo san lấp. Kết luận chung: Qua kết quả điều tra, khảo sát của TCT được trình ở Báo cáo số 316/BT – TCT đã kết luận 40 hộ sử dụng đất chỉ rút lại còn 23 hộ được công nhận là có giấy tờ hợp pháp còn 17 trường hợp là chia tách, cho tặng, chuyển nhượng quyền sử dụng đất không theo đúng quy định của pháp luật. TCT đã kiến nghị là chỉ lập phương án đền bù cho 23 trường hợp trên, còn không lập phương án đền bù cho 17 trường hợp còn lại. Sau khi TCT đã thực hiện xong nhiệm vụ đo đạc, kiểm tra, xác nhận những tài sản các hộ trong Ngõ 176 Đường Trương Định kê khai, lập biên bản xác nhận và chuyển UBND Phường Trương Định xác nhận. Đến hồi 9 giờ ngày 17/12/2001 tại địa điểm UBND Phường Trương Định, Hội đồng đền bù GPMB đã thông qua báo cáo của TCT về cuộc họp của TCT với một số hộ gia đình trong ngõ 176 Đường Trương Định về chế độ chính sách GPMB của dự án. * Nội dung cuộc họp: - Thành phần của cuộc họp: + Bà Nguyễn Thị Đào, cán bộ Ban quản lý dự án Quận Hai Bà Trưng. + Ông Đào Cao Quý, cán bộ Phòng Địa chính - Nhà đất . + Ông Trần Đăng Tả, CSKV Công an Phường Trương Định. + Ông Lương Hoàng Giang, Chủ tịch UBND Phường Trương Định. + Các hộ: Bà Trang, bà Mai, bà Tuất, ông Thừa, ông Nghiêm. - Nội dung: + Bà Đào thay mặt Ban quản lý dự án Quận thông báo với các hộ về thực hiện chế độ GPMB trong quy hoạch xây dựng dự án của Hội đồng đền bù GPMB Quận ngày 12/12/2001 đối với các hộ trong quy hoạch xây dựng của dự án. + ý kiến của các hộ trong khu quy hoạch của dự án cụ thể cá hộ có mặt trong cuộc họp có đất ở, nhà ở ngõ 176 Đường Trương Định là: ý kiến của Bà Trang: - Ông Huy và ông Nghiêm đều là mua và chuyển đổi đất có nguồn gốc là đất của HTX nông nghiệp Đông Ba nhưng chế độ đền bù đối với ông Hiền (mua đất của ông Huy) và ông Nghiêm lại như nhau. - Về phần đất của bố mẹ để lại thì các con chúng tôi có quyền chuyển nhượng, thừa kế cho con cháu, cho người khác. - Giá mua đất trong ngõ 176 Đường Trương Định hiện nay là 1,3 – 1,5 cây vàng/ m2. Nhà nước lấy đất thì gia đình chúng tôi chấp nhận nhưng phải đền bù thoả đáng cho chúng tôi. ý kiến của bà Tuất: Không chấp thuận với thông báo của Hội đồng đền bù GPMB Quận. Gia đình được thừa kế đất của bố mẹ thì có quyền cho con cháu, chuyển nhượng cho người khác. Nhà nước thu hồi đất nhưng khung giá đền bù phải hợp lý. 2.3. định giá đất đền bù thiệt hại, giá đất tái định cư Trên cơ sơ số liệu điều tra, khảo sát, TCT đã báo cáo Hội đồng đền bù GPMB để lập phương án BTTH và bố trí tái định cư cho các hộ có đất bị thu hồi. Hội đồng đền bù GPMB Quận Hai Bà Trưng đã họp, căn cứ vào các quyết định về chính sách GPMB, Hội đồng đền bù GPMB Quận và Ban quản lý dự án Quận Hai Bà Trưng đã có tờ trình chính sách cho dự án. Tại tờ trình Liên ngành số 3027/TT – LN ngày 20/9/2000 về việc xác định giá đất phục vụ di dân GPMB xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. UBND Thành phố có Quyết định số 5151/QĐ - UB ngày 3/10/2000 về việc phê duyệt giá đất để tính đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án này. Cụ thể như sau: Giá đền bù đất ở thuộc vị trí ngõ 176 Đường Trương Định. Theo Quyết định số 3519/QĐ - UB ngày 12/9/1997 của UBND Thành phố, Phố Trương Định là đườn phố loại 3, mức A, các hộ bị thu hồi đất thuộc vị trí số 3 có hệ số K = 1,5. áp dụng ở dự án này thực hiện theo Quyết định số 5151/ QĐ - UB trên cơ sở căn cứ vào Quyết định 3519/QĐ - UB ở trên cụ thể như sau: + Giá đền bù đất ở là: 970.000đ/m2 * 1,5 = 1.455.000đ/m2 + Giá đền bù đất nông nghiệp là: (580.000đ/m2 - 19300đ/m2 ) * 30% + 19300đ/m2 = 187.510 đ/m2 +Giá đất tái định cư khu đền Lừ I (đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội hoàn chỉnh) là: 936.000đ/m2 được áp dụng theo Quyết định số 2737/QĐ - UBND ngày 15/5/2001 của UBND Thành phố Hà Nội. 2.4 Lập và phê duyệt phương án đền bù. Lập và phê duyệt phương án đền bù là một trong những công việc hết sức khó khăn và phức tạp. Trên cơ sở điều tra, khảo sát xác nhận số liệu và giá đền bù mà TCT trình phương án đền bù cho Hội đồng đền bù GPMB xem và trình lên cấp có thẩm quyền phê duyệt. Phương án đền bù mà không hợp lý, không thoả đáng đến từng trường hợp được đền bù thì sẽ có nhiều thắc mắc khiếu kiện xảy ra và làm chậm cho công tác GPMB ảnh hưởng đến tiến độ của dự án. Chính vì vậy mà công việc này không chỉ là một công việc nhất thiết phải làm trong trình tự của công tác GPMB nữa mà còn là một công việc được quan tâm và chú trọng nhiều hơn nữa. 2.4.1 Căn cứ lập phương án đền bù. - Căn cứ vào Quyết định số 3519/QĐ - UB ngày 12/9/1997 của UBND Thành phố về khung giá các loại đất trên địa bàn Thành phố. - Căn cứ vào Thông tư số 145/1998/TT – BTC ngày 4/11/1998 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thi hành Nghị định số 22/1998/NĐ - CP ngày 24/4/1998. UBND Thành phố Hà Nội ra Quyết định số 5151/QĐ - UB về việc phê duyệt giá đất tính đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất để lấy mặt bằng thực hiện dự án . - Phê duyệt giá đất tính đền bù, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất để xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng theo tờ trình số 3027/TT - LN ngày 20/9/2000 của Liên ngành: Tài chính Vật giá, Địa chính Nhà đất, Thuế và UBND Quận Hai Bà Trưng cụ thể như sau: Giá đất tại vị trí mặt ngõ Nguyễn An Ninh: 880.000đ/m2 * 2,5 = 2.220.000đ/m2 Giá đất tại các vị trí còn lại lớp sau: 880.000đ/m2 * 1,5 = 1.584.000đ/m2 Giá đất tại vị trí ngõ 176 Đường Trương Định là: 970.000đ/m2 * 1,5 = 1.455.000đ/m2 Giá đền bù đất nông nghiệp: (580.000đ/m2 - 19.300đ/m2) * 30% + 19.300đ/m2 = 187.510đ/m2 2.4.2 Phương án đền bù. Trên cơ sở nguyên tắc xây dựng phương án đền bù, hỗ trợ do Hội đồng đền bù GPMB Quận chỉ đạo, TCT đã lên phương án đền bù, hỗ trợ cho các hộ trong khu quy hoạch thuộc ngõ 176 Đường Trương Định để trình Hội đồng đền bù Quận và đã được thông qua ngày 17/1/2002 tại Biên bản cuộc họp của TCT về việc thống nhất hoàn chỉnh phương án đền bù. - Địa điểm cuộc họp: Ban quản lý dự án Quận Hai Bà Trưng - Thành phần dự họp: Các thành viên trong TCT - Nội dung cuộc họp: Thống nhất phương án đền bù cho 23 hộ gia đình đứng tên 23 phương án. * Nhóm 1: Gồm bà Bùi Thị Hai và 6 người con. Bà Hai và 12 hộ nhận chuyển nhượng của ông Nguyễn Minh Nghiêm được UBND phường xác nhận địa chỉ, tổng số phương án là 19 phương án. Bà Hai đứng chủ phương án đền bù; Bà Nguyễn Thị Trang: 2 hộ gộp làm 1, bà Trang đứng chủ phương án đền bù; Bà Nguyễn Thị Kiệm: 2 hộ gộp làm 1, bà Kiệm đứng chủ phương án đền bù; Ông Nguyễn Minh Thừa: 7 hộ gộp làm 1, ông Thừa đứng chủ phương án đền bù; Bà Nguyễn Thị Mai: 4 hộ gộp làm 1, bà mai đứng chủ phương án đền bù Bà Nguyễn Thị Tuất: 2 hộ gộp làm 1 do bà Tuất đứng chủ phương án đền bù; Ông Nguyễn Minh Nghiêm: 15 hộ có 12 hộ nhận chuyển nhượng đều đứng chủ phương án, phần diện tích nhà ông Nghiêm đã tặng mẹ vợ, anh vợ nay gộp lại do ông Nghiêm đứng chủ phương án; * Nhóm 2: Do ông Nguyễn Quốc Hiền đứng chủ phương án gộp 4 phương án đền bù làm 1; * Nhóm 3: Gồm 3 hộ cắt xén, phương án đền bù được hoàn chỉnh ; Tổng cộng có 23 phương án 2.4.3. Phương án đền bù tổng hợp Sau khi phương án đền bù của TCT đã được Hội đồng đền bù GPMB thông qua ngày 22/3/2002, UBND Quận Hai Bà Trưng ra Quyết định số 114/ QĐ - UB về việc phê duyệt phương án đền bù tổng hợp, hỗ trợ di dân cho 23 hộ gia đình ở ngõ 176 Đường Trương Định khi Nhà nước thu hồi đất để xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. * Nội dung của Quyết định như sau: Tổng số tiền đền bù: 2.874.248.000đồng Trong đó: - Tiền đền bù, hỗ trợ thiệt hại về đất: 2.314.983.000đồng. - Tiền đền bù nhà và tài sản khác: 411.249.000đồng. - Tiền hỗ trợ tháo dỡ, di chuyển: 27.690.000đồng. - Tiền hỗ trợ ổn định cuộc sống: 7.326.000đồng. - Tiền thưởng di chuyển đúng tiến độ: 109.000.000đồng. - Tiền trợ cấp thương binh xã hội: 4.000.000đồng. 2. Diện tích đất thu hồi: 4.030,51 m2 3. Diện tích đất ở tái định cư giao cho 08 hộ: 722,9 m2 - Tiền sử dụng đất của các hộ (được giao đất để xây dựng nhà ở theo quy hoạch ) phải nộp theo hệ số 1 = 703,5 m2 658.476.000đồng - Tiền sử dụng đất của các hộ (được giao đất để xây dựng nhà ở theo quy hoạch ) phải nộp theo hệ số 1,5 = 19,4m2 27.237.600 đồng - Tổng số tiền sử dụng đất của các hộ dân phải nộp cho Nhà nước 685.713.600đồng - Số hộ được bán nhà theo giá quyết toán công trình 12 hộ 2.5. Tổ chức chi trả tiền BTTH, tái định cư và bàn giao đất cho chủ dự án Việc chi trả tiền BTTH, hỗ trợ, tái định cư có vị trí hết sức quan trọng trong toàn bộ quá trình GPMB vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến việc tái tạo lại đất đai, tài sản và ổn định đời sống, sản xuất cho người bị thu hồi đất. Yêu cầu đặt ra là chi trả một cách đầy đủ và kịp thời. ở dự án này vấn đề chi trả tiền BTTH không còn những vấn đề tồn tại như: cơ chế chính sách chưa có quy định cụ thể về phương thức chi trả, thời gian chi trả, sự chuyển tiền từ chủ dự án đến người được hưởng đền bù qua quá nhiều khâu trung gian… * Trình tự thực hiện, tổ chức việc chi trả tiền BTTH, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành đúng theo quy định, cụ thể như sau: - Trong thời gian 03 ngày, sau khi phương án BTTH và tái định cư đã được phê duyệt tại Quyết định số 114/QĐ - UB ngày 22/3/2002 của UBND Quận Hai Bà Trưng, chủ dự án đã làm nhiệm vụ, trách nhiệm của mình là niêm yết, công khai (trong suốt thời gian thực hiện) tại trụ sở UBND Phường Trương Định và gửi đến UBND Phường Trương Định và Công an Phương Trương Định đồng thời thông báo thời thông báo thời gian nhận tiền, giao nhà và đất tái định cư khu Đền Lừ I. - Căn cứ vào phương án bồi thường trên mà UBND Quận Hai Bà Trưng có ra Kế hoạch số 189/KH – UB ngày 28/3/2002 về việc di chuyển 23 hộ gia đình trong diện di chuyển GPMB để thi công công trình. - Thực hiện kế hoạch di chuyển của UBND Quận trong đó có công tác giao tiền, nhà và đất tái định cư cho các hộ. Trong 23 hộ trong phương án đền bù có 21 hộ đã thực hiện việc nhận tiền đền bù, hỗ trợ và nhận nhà tái định cư và chấp hành theo kế hoạch tháo dỡ công trình, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện. - Còn 2 trường hợp của ông Nguyễn Minh Thừa, bà Nguyễn Thị Mai không chịu nhận tiền đền bù và di chuyển theo kế hoạch UBND Thành phố quyết định cưỡng chế việc di chuyển của 2 hộ này. Sau khi phê duyệt phương án đền bù, hỗ trợ tái định cư ta có Bảng tổng hợp (phụ lục 1 kèm theo) Nhận xét: - Qua Bảng tổng hợp ta thấy có 2 trường hợp, tỷ lệ % đền bù về đất là 96% do hai hộ này không làm thủ tục sang tên trước bạ cho nên Nhà nước thu hồi 4% lệ phí trước bạ của hai hộ này. - So sánh số liệu của diện tích mất đất của từng hộ với số tiền đền bù trong bảng ta thấy không hợp lý do chính sách sử dụng đất của Nhà nước quy định tiêu chuẩn về đất ở tối đa đối với đô thị là 120m2 cho nên khi đền bù Nhà nước chỉ đền bù với các hộ có diện tích đất ở tối đa là 120m2 đối với các hộ có diện tích lớn hơn 120m2, phần còn lại Nhà nước đền bù với tỷ lệ % rất thấp cho nên không chênh lệch đáng kể về tiền đền bù với các hộ có diện tích đất ở nhỏ hơn hoặc bằng 120m2. Ví dụ như: Hộ bà Nguyễn thị Tuất với diện tích đất ở là 180m2 tiền đền bù là 266.865.000đồng trong khi hộ ông Nguyễn Quốc Hiền diện tích đất ở là 110m2 mà tiền đền bù là 209.068.000đồng. Đây là một thiệt thòi cho người sử dụng đất (diện tích đất ở lớn 120m2), họ không được hưởng đền bù 100% chính diện tích đất ở mà họ sử dụng rất hợp lý và đúng quy định - Chỉ có một số hộ được nhận nhà tái định cư. Trong đó họ không nhận nhà mà Nhà nước mua lại với giá quyết toán xây dựng mà giá này là rất thấp, đây là một điểm không công bằng đối với người được đền bù. II – Tồn tại của dự án và nguyên nhân Trong những năm gần đây, Quận Hai Bà Trưng đã thực hiện GPMB rất nhiều dự án, được UBND Thành Phố, các cấp các ngành đánh giá là thực hiện tốt, hoàn thành các dự án với tiến độ nhanh. Để có được những thành tựu đó, công tác bồi thường thiệt hại, tái định cư giữ vai trò quan trọng vì đây là “cửa ngõ” phải vượt qua của hầu hết các dự án trước khi bước vào thi công. Việc nhanh hay chậm tiến độ của công tác này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai và hiệu quả của dự án. Chính vì vậy, mà từ khi Luật đất đai năm 1993 ra đời, Nhà nước không ngừng xây dựng khuôn khổ pháp lý cho công tác này, đồng thời kịp thời tháo gỡ những khó khăn phát sinh từ thực tiễn để giải quyết vấn đề vốn đã phức tạp và nhạy cảm này. Song công tác này vẫn càng ngày càng có nhiều bức xúc, vướng mắc trong quá trình thực hiện, thể hiện: - Có rất nhiều đơn khiếu nại của các hộ trong khu quy hoạch ngõ 176 Đường Trương Định kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện của dự án. Nội dung của các khiếu nại tập trung chủ yếu vào các vấn đề sau: + Thắc mắc của các hộ về trình tự, thủ tục Quyết định 717/QĐ - TTg ngày 7/8/2000 của Thủ tướng Chính phủ khi tiến hành thu hồi đất còn thiếu dân chủ, không khách quan và không đúng quy định của Nhà nước; + Về giá đền bù được phê duyệt căn cứ theo Quyết định số 5151/QĐ - UB ngày 3/10/2000 của UBND Thành phố còn chưa sát với thực tế, quá chênh lệch so với giá thị trường. Như: giá đền bù đất ở thuộc vị trí ngõ 176 Đường Trương Định theo Quyết định 5151/QĐ - UB thì: Giá đền bù đất ở là: 970.000đồng/ m2 * 1,5 = 1.455.000 đồng/ m2. Trong khi đó giá đất tại ngõ 176 Đường Trương Định trên thị trường hiện nay vào khoảng từ 1,3 – 1,5 cây vàng/ m2. Chính vì vậy mà các hộ không đồng tình với giá được đền bù của dự án nay rất nhiều. Đây cũng đất nguyên nhân chủ yếu gây ra nhiều khiếu nại, thắc mắc khiến cho công tác GPMB bị chậm. + Về chính sách: Sự không hợp lý do việc quy định tiêu chuẩn diện tích đất ở tối đa của người sử dụng đất là: ở đô thị không quá 120 m2 dẫn đến tình trạng không công bằng cho các hộ có sự chênh lệch rất lớn về diện tích nhưng tiền đền bù thì không chênh lệch là không lớn. Ngoài ra, việc không nhận nhà bán lại theo giá quyết toán xây dựng của các hộ trong khi giá này là rất thấp, gây thiệt thòi cho những người bị thu hồi đất. + Về phương án đền bù, hỗ trợ di dân GPMB cho 23 hộ do UBND Quận phê duyệt chưa thoả đáng. Thể hiện ở việc đứng gộp nhiều phương án làm một và bố trí tái định cư chỉ cho một số trường hợp. - ý thức chấp hành pháp luật của người dân còn chưa cao. Thể hiện có rất nhiều trường hợp chây ỳ cố tình không chịu di chuyển theo kế hoạch di chuyển đã phê duyệt. - Việc xác định các chủ sử dụng đất vẫn còn nhiều bất cập. Thể hiện ở trong quá trình quản lý sử dụng đất thì việc chuyển nhượng, chuyển đổi, chia tách, cho tặng bất hợp pháp không đúng với quy định Nhà nước quá nhiều và phức tạp và tình trạng sử dụng đất bừa bãi, chuyển đổi mục đích sử dụng đất không đúng theo quy định từ đất nông nghiệp thành đất ở ở việc tự san lấp ao, ruộng xây dựng nhà. Và việc quản lý việc sử dụng đất ở đây khó khăn và phức tạp. Những tồn tại nêu trên dẫn đến hiện nay dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng vẫn chưa hoàn thành xong công tác GPMB. Chính quyền địa phương khi thu hồi đất có thể phải thực hiện cưỡng chế để lấy mặt bằng thực hiện thi công công trình. Nguyên nhân của những tồn tại: Một số nguyên nhân gây ra những tồn tại nêu trên mà công tác GPMB vẫn chưa thực hiện xong làm chậm tiến độ của dự án này là: - Việc quản lý đất đai của chính quyền địa phương chưa được chặt chẽ nhất là việc quản lý trong công tác xây dựng đô thị cũng như quản lý nhân khẩu, hộ khẩu của các hộ dân; - Sự hiểu biết về các văn bản pháp luật nói chung và pháp luật về đất đai nói riêng của người dân trên địa bàn thậm chí cả chính quyền địa phương còn thấp, chưa sâu rộng; - Công tác tuyên truyền, giải thích, phổ biến chính sách về GPMB, pháp luật cũng chưa được sâu sát đến từng người dân; - Cơ chế, chính sách về GPMB còn chưa phù hợp, gây ra nhiều tình trạng chưa công bằng và hợp lý. Chương III: Giải pháp và kiến nghị I – Giải pháp Hoàn thiện công tác BTTH, tái định cư GPMB để bàn giao đất cho chủ dự án thực hiện thi công là một vấn đề ban đầu, tất yếu phải làm và phải được coi là quan trọng. Khi thực hiện các dự án, công tác này là yếu tố quyết định đến tiến độ thực hiện dự án. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước luông quan tâm đến việc ban hành các chính sách, các văn bản pháp luật về GPMB sao cho càng ngày càng sâu, sát và phù hợp với thực tế để giải quyết những khó khăn, khúc mắc trong công tác này góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án. Do đó, để tổ chức và hoàn thiện tốt công tác GPMB của dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng có thể xem xét và áp dụng một số giải pháp sau: 1. Hoàn thiện cơ chế chính sách về BTTH, tái định cư, GPMB đặc biệt là chính sách giá đền bù. Giá đền bù là một trong những vấn đề gây ra nhiều khiếu nại, thắc mắc bởi giá đền bù do Nhà nước quy định cho từng địa bàn là quá thấp so với giá thị trường. Thực tế giá đất rất phức tạp trong khi đó những người làm công tác này lại chưa được đào tạo cơ bản và có hệ thống, chính vì vậy mà giá đất vẫn chưa chính xác và hợp lý. Cho nên phải đặt công tác đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng chính sách giá đền bù sao cho sát với giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường; 2. Nâng cao trình độ hiểu biết của các cán bộ địa chính cấp cơ sở Lực lượng cán bộ địa chính quận, huyện, phường là một lực lượng góp phần quan trọng trong việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về đất đai ở các cấp cơ sở và công tác quy hoạch sử dụng đất ở trên địa bàn có đạt hiệu quả hay không nó được quyết định bằng năng lực của lực lượng này. Cán bộ địa chính là những người thực hiện công việc chuyên môn nghiệp vụ quản lý đất đai như: đo đạc, khảo sát, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. theo dõi biến động xử lý những vi phạm trong quá trình sử dụng đất của người sử dụng. Thực tế tại dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng, cán bộ địa chính Phường Trương Định còn yều về năng lực chuyên môn, thể hiện: chưa hiểu rõ quy định trong việc chuyển đổi, chuyển nhượng quyền sử dụng đất gây ra nhiều trường hợp chuyển đổi không đủ điều kiện và tình trạng quản lý không chặt chẽ dẫn đến nhiều hiện tượng sử dụng sai mục đích quy định. Và vấn đề quan tâm, chú trọng bồi dưỡng, đào tạo lực lượng này về trình độ năng lực quản lý cũng như chuyên môn. 3. Công tác tuyên truyền Để tạo điều kiện cho việc GPMB có hiệu quả thì cần phải coi trọng công tác tuyên truyền, giải thích, giáo dục pháp luật trong nhân dân, tạo điều kiện để nhân hiểu và tôn trọng pháp luật, đặc biệt là pháp luật đất đai, tránh tình trạng không hiểu biết dẫn đến không có ý thức chấp hành các quy định của pháp luật làm chậm tiến độ và hiệu quả của dự án. Thể hiện trong dự án này, công tác tuyền truyền vẫn chưa được sâu sát đến từng người dân trên địa bàn, xảy ra nhiều hiện tượng như: sử dụng đất không đúng mục đích quy định, chuyển đổi,chuyển nhượng quyền sử dụng đất bất hợp pháp, cố tình chây ỳ không chịu di chuyển khi có khiếu nại mà theo quy định trong Luật khiếu nại, tố cáo thì vẫn phải thực hiện di chuyển theo kế hoạch đã phê duyệt. II – Kiến nghị Một số kiến nghị đến các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền góp phần hoàn thiện công tác BTTH, tái định cư, GPMB khi thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng. 1. Nhà nước phải xây dựng hệ thống chính sách về quản lý đất đai đáp ứng được nhu cầu sử dụng đất trong hiện tại cũng như lâu dài. Chính sách quản lý đất đai, nhất là cơ chế chính sách về GPMB phải phù hợp với các chính sách kinh tế – xã hội khác. 2. Việc xác định giá trị quyền sử dụng đất để bồi thường thiệt hại trong đền bù GPMB phải hợp lý nhất là trong điều kiện chúng ta đang thực hiện nền kinh tế thị trường. 3. Trong quá trình phát triển đô thị, việc quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp chính quyền phải công khai rộng dãi trên các phương tiện thông tin đại chúng thậm chí đến từng hộ dân trong khu quy hoạch. Từ đó phải chú trọng công tác tuyên truyền chính sách pháp luật nói chung và chính sách, pháp luật về quản lý đất đai nói riêng để người dân biết và thực hiện. Kết luận Đất đai là một yếu tố có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của con người, là tài sản vô cùng quý giá của mỗi quốc gia. Đất đai tham gia vào tất cả các lĩnh vực trong đời sống kinh tế – xã hội của con người. Song đất đai lại rất có hạn. Chính vì vậy, Nhà nước luôn luôn quan tâm đến công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai sao cho sử dụng và quản lý đất một cách tiết kiệm và có hiệu quả. Thực hiện chủ trương đổi mới của Đảng và Nhà nước, trong những năm vừa qua, hệ thống hạ tầng kinh tế – xã hội của Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc. Nền kinh tế đa thành phần vận động theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước đã và đang phát huy những tích cực, những dự án mới đang hàng ngày, hàng giờ được triển khai góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Cùng sự mở rộng và triển khai thực hiện các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng thì công tác bồi thường thiệt hại, tái định cư, GPMB cũng đang diễn ra thường xuyên, liên tục trên khắp các địa phương trong cả nước. Đối với dự án xây dựng Trung Tâm Thể dục Thể thao Quận Hai Bà Trưng của Thành Phố Hà Nội, việc nâng cao hiệu quả công tác BTTH , tái định cư, GPMB cũng được đặt ra như một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu. Công tác này, nói chung là một công tác khó khăn và phức tạp, là khâu “cửa ngõ” của các dự án trong quá trình thực hiện. Giải phóng mặt bằng đồng nghĩa với việc giải quyết quyền lợi của một hoặc nhiều hộ, của một hay nhiều tổ chức, đơn vị, cá nhân bị thu hồi trong khu vực quy hoạch để phục vụ lợi ích phát triển kinh tế – xã hội của Quận Hai Bà Trưng, của Thành phố Hà Nội, của toàn quốc. Mặt khác công tác BTTH, tái định cư, GPMB liên quan đến việc quản lý đất đai và nhiều lĩnh vực khác… mà trong những năm qua hệ thống chính sách về GPMB vẫn chưa được đồng bộ, chưa chặt chẽ và rõ ràng cho nên đã bộc lộ rất nhiều bất cập, vướng mắc và tồn tại dẫn đến không hoàn thành xong vấn đề GPMB, tiến độ thực hiện dự án bị chậm và không hiệu quả, ảnh hưởng đến quy hoạch và thu hút đầu tư từ nước ngoài. Trong những năm qua mặc dù công tác BTTH, tái định cư, GPMB trên địa bàn Quận Hai Bà Trưng được đánh giá là có hiệu quả, đạt được nhiều thành tựu nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều vướng mắc, tồn tại mà để khắc phục điều đó cần có những biện pháp tháo gỡ hoàn thiện công tác này. Tài liệu tham khảo 1. Hồ sơ pháp lý về dự án đầu tư xây dựng công trình Trung tâm Thể dục thể thao Quận Hai Bà Trưng 2. Giáo trình quản lý Nhà nước về đất đai và nhà ở 3. Giáo trình Kinh tế Tài nguyên đất. 4. Tạp chí Thông tin Tài chính. 5. Tạp chí Tài chính. 6. Tạp chí Địa chính. Mục lục