Đề tài Thực trạng và một số giải pháp thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam hiện nay

n cña ViÖt Nam trong th¬i gian qua. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay trong sè c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam th× sù cã mÆt cña c¸c nhµ ®Çu t­ thuéc c¸c tËp ®oµn lín ch­a nhiÒu. §©y lµ ®iÓm cÇn chó ý khi lùa chän c¸c ®èi t¸c ®Çu t­ s¾p tíi nh»m lµm cho ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong yªu cÇu cña CNH-H§H cña ta ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. 1.4.Thùc tr¹ng thu hót FDI theo h×nh thøc ®Çu t­ : ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi theo ht®t 1988-2005 (tÝnh tíi ngµy 31/12/2005 - chØ tÝnh c¸c dù ¸n cßn hiÖu lùc) H×nh thøc ®Çu t­ Sè dù ¸n TV§T Vèn ph¸p ®Þnh §Çu t­ thùc hiÖn 100% vèn n­íc ngoµi 4,504 26,041,421,663 11,121,222,138 9,884,072,976 Liªn doanh 1,327 19,180,914,141 7,425,928,291 11,145,954,535 Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh 184 4,170,613,253 3,588,814,362 6,053,093,245 BOT 6 1,370,125,000 411,385,000 727,030,774 C«ng ty cæ phÇn 8 199,314,191 82,074,595 170,184,047 C«ng ty qu¶n lý vèn 1 55,558,000 55,558,000 6,000,000 Tæng sè 6,030 51,017,946,248 22,684,982,386 27,986,335,577 Nguån: Côc §Çu t­ n­íc ngoµi - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ HiÖn nay , h×nh thøc ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµi vµ h×nh thøc liªn doanh lµ hai h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp nø¬c ngoµi phæ biÕn nhÊt t¹i ViÖt Nam. H×nh thøc liªn doanh chiÕm 22,01% sè dù ¸n vµ chiÕm tíi 37,6% sè vèn ®¨ng kÝ ( víi1327 dù ¸n vµ 19,18 tû USD ) , h×nh thøc ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµI chiÕm tíi 74,69% sè dù ¸n vµ 51,04% sè vèn ®¨ng kÝ cña c¶ n­íc ( víi 4504 dù ¸n vµ 26,04 tû USD ) . §IÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn cô thÓ qua b¶ng sè liÖu sau : c¬ cÊu ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi theo ht®t 1988-2005 (tÝnh tíi ngµy 30/12/2005 - chØ tÝnh c¸c dù ¸n cßn hiÖu lùc) H×nh thøc ®Çu t­ Sè dù ¸n TV§T Vèn ph¸p ®Þnh §Çu t­ thùc hiÖn 100% vèn níc ngoµi 74.69% 51.04% 49.02% 35.32% Liªn doanh 22.01% 37.60% 32.73% 39.83% Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh 3.05% 8.17% 15.82% 21.63% BOT 0.10% 2.69% 1.81% 2.60% C«ng ty cæ phÇn 0.13% 0.39% 0.36% 0.61% C«ng ty qu¶n lý vèn 0.02% 0.11% 0.24% 0.02% Tæng sè 100.00% 100.00% 100.00% 100.00% Nguån: Côc §Çu t n­íc ngoµi - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Theo thêi gian th× h×nh thøc liªn doanh cã xu h­íng gi¶m xuèng vµ h×nh thøc 100% vèn n­íc ngoµi cã xu h­íng t¨ng lªn c¶ vÒ con sè tuyÖt ®èi lÉn t­¬ng ®èi. Cã rÊt nhiÒu lý do vÒ vÊn ®Ò nµy nh­ sau: Do giai ®o¹n ®Çu ho¹t ®éng th× hä ch­a cã kinh nghiÖm vÒ nhiÒu mÆt nªn hä th­êng gÆp khã kh¨n trong giao dÞch, quan hÖ...Trong ®iÒu kiÖn nh­ vËy ®a sè nhµ ®Çu t­ thÝch l­a chän h×nh thøc liªn doanh ®Ó bªn n­íc chñ nhµ ®øng ra lo thñ tôc ph¸p lý cho c¸c doanh nghiÖp. Nh­ng sau mét thêi gian ho¹t ®éng c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· dÇn dÇn th«ng th¹o, hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, phong tôc tËp qu¸n vµ c¸ch thøc ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam. Do m«i tr­êng tèt nªn hä yªn t©m thùc hiÖn ®Çu t­ theo h×nh thøc 100% vèn nø¬c ngoµi. Tuy nhiªn, còng cã ý kiÕn cho r»ng, nguyªn nh©n chuyÓn thµnh 100% vèn n­íc ngoµi b¾t nguån tõ viÖc liªn doanh g­îng Ðp vµ kh«ng ngang tÇm gi÷a c¸c ®èi t¸c. Bªn ViÖt Nam vèn gãp chñ yÕu lµ c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c c¸n bé qu¶n lý h¹n chÕ. DÉn ®Õn bªn ViÖt Nam bÞ h¹n chÕ vÒ nhiÒu mÆt, trong khi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi cã tiÒm lùc m¹nh vµ theo ®uæi c¸c chiÕn l­îc kinh doanh toµn cÇu, nªn quan ®iÓm vµ chiÕn l­îc kinh doanh kh¸c nhau. Tr¶i qua mét thêi gian dµi chóng ta sèng trong thêi kú bao cÊp víi t­ duy ®¬n gi¶n, cùc ®oan, b¶o thñ, tr× truÖ ®Ó ®i ®Õn phñ nhËn nh÷ng thµnh qu¶ cña nh©n lo¹i, phñ ®Þnh nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ, qu¶n lý kinh tÕ vµ nh÷ng g× thuéc vÒ chñ nghÜa t­ b¶n. Víi sù ®ét ph¸ míi trong t­ duy nh×n th¼ng vµo sù thËt, nãi vµ lµm trªn nh÷ng tiÕn bé cña nh©n lo¹i...§¹i héi §¶ng lÇn thø VI lµ mèc ®¸nh dÊu sù kiÖn nµy, ®­a chóng ta nhËn thøc l¹i c¸c qui luËt kinh tÕ, ®ång thêi ®Ò ra ®­êng lèi ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc m×nh. §ã chÝnh lµ ®­êng lèi ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ N­íc. Trong ®iÒu kiÖn ngµy nay vµ qua thùc tiÔn c¸c n­íc ®i tr­íc ®· chøng minh r»ng sù lùa chän chÝnh s¸ch kinh tÕ më cña §¶ng vµ Nhµ N­íc ta lµ hoµn toµn ®óng ®¾n. Vµ nã ph¶i ®­îc thÓ hiÖn trªn c¶ hai khÝa c¹nh lµ më trong n­íc vµ më víi bªn ngoµi( ®Èy m¹nh quan hÖ hîp t¸c víi c¸c n­íc, thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi...). ChÝnh s¸ch nµy ®ßi hái ®Æc bÞªt quan t©m ®Õn nhu cÇu bøc thiÕt cña khu vùc ho¸, quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ ®ang diÔn ra nhanh chãng trªn nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu khÝa c¹nh...mµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam kh«ng thÓ t¸ch rêi nã. §¹i héi §¶ng VII ®· tuyªn bè:" ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc trong céng ®ång thÕ giíi, phÊn ®Êu v× hßa b×nh, ®éc lËp vµ ph¸t triÓn". §©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò quan träng cho sù thµnh c«ng. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn phÇn nµo qua kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam. 2.KÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña FDI : KÓ tõ ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 1987 luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc Quèc héi th«ng qua, mét ph¹m trï kinh tÕ míi mÎ ®· h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ trë thanh mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Sè thêi gian ch­a ®ñ dµi ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch tØ mÜ, nh­ng qua ®©y chóng ta còng cã thÓ thÊy ®­îc phÇn nµo kÕt qu¶ mµ FDI mang l¹i cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng vµ ®Êt n­íc ViÖt Nam nãi chung. 2.1. FDI gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH-H§H : Nhê thùc hiÖn c¸c ®­êng lèi ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· tõng b­íc chuyÓn dÞch theo h­íng CNH-H§H. Trong c¬ cÊu cña GDP, th× tû träng ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ngµy cµng t¨ng, cßn tû träng nganh n«ng-l©m nghiÖp cã xu h­íng gi¶m xuèng. B¶ng: C¬ cÊu GDP( tÝnh theo gi¸ so s¸nh) (%). N¨m Tæng sè N«ng-l©m nghiÖp-thuû s¶n Céng nghiÖp-x©y dùng DÞch vô 1986 100 38.06 28.88 33.06 1987 100 40.56 28.36 31.08 1988 100 46.3 23.96 29.74 1989 100 42.07 22.94 34.99 1990 100 38.74 22.87 38.59 1991 100 40.49 23.79 35.72 1992 100 33.94 27.26 38.8 1993 100 29.87 28.9 41.23 1994 100 27.43 28.87 43.7 1995 100 27.18 28.76 44.06 1996 100 27.76 29.73 42.51 1997 100 25.77 32.08 42.15 1998 100 25.78 32.49 41.13 1999 100 25.43 34.49 40.08 2000 100 24.53 36.73 38.74 2001 100 23.25 38.12 38.63 2002 100 22.99 38.55 38.46 (Nguån: Tæng côc thèng kª) Nh©n tè quan träng lµm thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ lµ do nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam trong giai ®o¹n ®Çu cã xu h­íng ®Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh cã ®iÒu kiÖn thu©n lîi vµ dÔ thu lîi nhuËn,thu håi vèn ®Çu t­ nhanh. Sau khi ®· th¨m dß kÜ m«i tr­êng ®Çu t­ , hä b¾t ®Çu ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh s¶n xuÊt, c¸c ngµnh dÞch vô. Song song víi nguyªn nh©n kh¸ch quan lµ c¸c nguyªn nh©n chñ quan vÒ phÝa chÝnh phñ ViÖt Nam ®· t¹o ra luËt ®Çu t­ ngµy cµng th«ng tho¸ng víi nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i, ®Æc biÖt lµ ­u ®·i ë giai ®o¹n ®Çu trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp t¹o ra c¸c s¶n phÈm thay thÕ nhËp khÈu vµ hiÖn nay ­u ®·i cho c¸c ngµnh h­íng vÒ xuÊt khÈu. Nguån vèn FDI cã ¶nh h­ëng kh¸ s©u s¾c vµ m¹nh mÏ ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh ë ViÖt Nam, qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy tû träng cña ngµnh n«ng-l©m nghiªp-thuû s¶n gi¶m tõ 38,06% n¨m 1986 xuèng cßn 22,99% n¨m 2002, trong khi ®ã cïng víi sù gi¶m sót tû träng cña ngµnh n«ng-l©m nghiÖp-thuû s¶n th× hai ngµnh c«ng nghiÖp-x©y dùng vµ ngµnh dÞch vô cã xu h­íng t¨ng lªn. 2.2. Gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu : FDI ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ, kh«ng nh÷ng gãp phÇn vµo chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ mµ cßn cã vai trß quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, t¨ng thu nhËp , n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng vµ lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu. B¶ng: Sè lao ®éng vµ xuÊt khÈu cña FDI ë ngµnh c«ng nghiÖp tÝnh ®Õn 30/11/2002 Ngµnh nghÒ Doanh thu ( tr USD) XuÊt khÈu( tr USD) Lao ®éng(ng­êi) Tæng c¶ n­íc 38629860853 13611122300 470227 CN nÆng 16146916980 5555471979 95336 CN dÇu khÝ 6226692 616140 4905 CN nhÑ 7763632342 6022733410 235972 CN thùc phÈm 4458342758 699864000 22052 Céng 28375118772 12278685529 358265 So víi c¶ n­íc 73.45% 73.45% 76.19% Ho¹t ®éng nµy ®· ®¹t doanh thu trªn 28 tû USD , cho gi¸ trÞ xuÊt khÈu lµ 12 tû USD, chiÕm 73,45% tæng doanh thu vµ trªn 90% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña toµn bé FDI cña c¶ n­íc, FDI ngµnh c«ng nghiÖp ®· thu hót ®­îc gÇn 36 v¹n lao ®éng, chiÕm 76% tæng sè lao ®éng thu hót vµo toµn bé c¸c doanh nghiÖp FDI trªn c¶ n­íc. Xem xÐt FDI theo c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp cho thÊy, ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ rót ng¾n, ta ®· thu hót FDI ®­îc vµo c¸c ngµnh cã lîi thÕ so s¸nh tr­íc m¾t. §ã lµ c¸c ngµnh cã hµm l­îng lao ®éng cao gåm c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm. B¶ng: Sè lao ®éng vµ xuÊt khÈu trong FDI ë ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm tÝnh ®Õn 30/11/2003. Doanh thu (tr USD) xuÊt khÈu (tr USD) Lao ®éng (ng­êi) Cn nhÑ 7763.63 6022.73 235972 CN thùc phÈm 4458.34 699.86 22052 céng 12221.98 8722.6 258,024 Tû träng trong FDI c«ng nghiÖp 43.07% 54.75% 72,02% Tû träng trong FDI c¶ n­íc 31.64% 49.39% 54,87% FDI c«ng nghiÖp 28375.12% 12278.69 358,265 FDI c¶ n­íc 38629.86 13611.12 470,227 Hai ngµnh nµy chiÕm tíi 72% sè lao ®éng cña FDI trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, chiÕm 55% tæng sè lao ®éng cña FDI c¶ n­íc. Hai ngµnh nµy còng lµ hai ngµnh cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu lín trong sè c¸c ngµnh FDI c«ng nghiÖp vµo ViÖt Nam, hai ngµnh nµy ®· chiÕm gÇn 55% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña toµn bé FDI c«ng nghiÖp, chiÕm 49,39% gi¸ trÞ xuÊt khÈu toµn bé FDI c¶ n­íc. Do vËy, FDI ®· ®ãng gãp mét phÇn quan träng cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ rót ng¾n cña ViÖt Nam. 2.3. FDI lµ nguån vèn cã vai trß quan träng ®Ó ViÖt Nam thùc hiÖn vµ ®Èy nhanh sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc : XuÊt ph¸t ®iÓm cña ViÖt Nam ®Ó tiÕn hµnh CNH-H§H trong hoµn c¶nh khã kh¨n vÒ mäi mÆt, trong ®ã vÊn ®Ò gay cÊn nhÊt vµ ¶nh h­ëng ®Õn tÊt c¶ c¸c mÆt ho¹t ®éng ®ã lµ vÊn ®Ò thiÕu vèn, nã thùc sù ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò cèt yÕu cña qu¸ tr×nh CNH-H§H ®Êt n­íc. Trong khi kh¶ n¨ng huy ®éng vµ tÝch luü vèn trong n­íc cßn khã kh¨n, khi tr×nh ®é qu¶n lý còng nh­ c¸c ®iÒu kiÖn sö dông vèn vay cßn kÐm hiÖu qu¶ th× vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi gi÷ vai trß quan träng nh­ lµ lùc ®Èy cho qu¸ tr×nh CNH-H§H. Tõ khi luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ra ®êi cho ®Õn nay vµ cã hiÖu lùc th× nã trë thµnh mét b« phËn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003 trªn ph¹m vi c¶ n­íc cã kho¶ng 4324 dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cßn hiÖu lùc víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng kÝ kho¶ng 40,8 tû USD, trong ®ã lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng chiÕm 66,6% vÒ sè dù ¸n vµ 56,8% vÒ sè vèn, lÜnh vùc dÞch vô chiÕm 19,5% sè dù ¸n vµ 36,1% vÒ sè vèn, cßn l¹i lµ thuéc khu vùc n«ng-l©m-thuû s¶n. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003, theo Bé kÕ ho¹ch ®Çu t­, tæng sè vèn ®Çu t­ thùc hiÖn cña toµn bé sè dù ¸n ®ang cã hiÖu lùc ®· trªn 24,6 tû USD, gÇn b»ng 60% tæng vèn ®¨ng kÝ vµ tæng sè dù ¸n ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trªn ph¹m vi c¶ n­íc ®· v­ît trªn 2200 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng kÝ trªn 25 tû USD, thu hót trªn 665000 lao ®éng trùc tiÕp vµ t¹o viÖc lµm cho hµng triÖu lao ®éng gi¸n tiÕp. §èi víi mét nÒn kinh tÕ cã qui m« nh­ chóng ta th× ®©y lµ mét l­îng vèn ®Çu t­ kh«ng nhá, nã thùc sù lµ nguån vèn gãp phÇn t¹o ra sù chuyÓn biÕn kh«ng chØ vÒ qui m« ®Çu t­ mµ ®iÒu quan träng h¬n lµ nguån vèn nµy cã vai trß nh­ chÊt xóc t¸c ®Ó viÖc ®Çu t­ cña ta ®¹t hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh. B¶ng: Tû träng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong tæng vèn ®Çu t­ thêi kú 1996-2003. ( §¬n vÞ: Tû ®ång). N¨m Tæng V§T(tû ®ång) Vèn tr.níc Vèn ®Çu t FDI Sè l­îng Tèc ®é So víi tæng sè 1996 87394 64694 22700 0,259743232 1997 108370 78070 30300 1,3348 0,279597675 1998 117134 92834 24300 0,802 0,20745471 1999 131170,9 108500,1 22670,8 0,933 0,172834066 2000 145333 118161,2 27171,8 1,1985 0,186962355 2001 163543 133532 30011 1,1045 0,183505255 2002 183800 149800 34000 1,1329 0,184983678 2003 217585 181125 36460 1,0724 0,167566698 Tæng 1154329,9 926716,3 227614 1,642647669 (Nguån: Tæng côc thèng kª) Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy, vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn t­ nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ 227614 tû USD, sè vèn ®Çu t­ tõ trong n­íc lµ 926716,3 tû USD. Tøc lµ vèn trong n­íc giµnh cho ®Çu t­ ph¸t triÓn chiÕm 80,28%, vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi chiÕm 19,72% tæng sè vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn. Hay nãi c¸ch kh¸c nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ nguån vèn ®ãng vai trß bæ sung quan träng gióp ViÖt Nam ph¸t triÓn kinh tÕ c©n ®èi, bÒn v÷ng theo yªu cÇu cña c«ng cuéc CNH-H§H ë n­íc ta. 2.4. FDI thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ : FDI lµ mét trong c¸c yÕu tè cã vai trß quan träng hµng ®Çu t¹o nªn sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ViÖt Nam. Khu vùc cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt cña ®Êt n­íc, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng hµng n¨m kh¸ cao vµ cã chiÕm tû lÖ t­¬ng ®èi trong GDP. (§¬n vÞ: tû ®ång). 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Vèn FDI 30300 24300 22671 27172 30011 34000 36460 GDP 313600 361000 399900 441600 481300 536100 605500 Tû lÖ so víi GDP 9,662 6,7313 5,6691 6,153 6,2354 6,3421 6,0215 (Nguån: Tæng côc thèng kª) Bªn c¹nh ®ã, FDI cã vai trß quan träng trong qua tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ cña ViÖt Nam , th«ng qua c¸c h×nh thøc ®Çu t­ nh­: hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh, doanh nghiÖp liªn doanh, doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi, BOT, BTO, BT mµ qua ®ã ViÖt Nam ®­îc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong s¶n xuÊt kinh doanh, ®­îc tiÕp thu c¸c kinh nghiÖm qu¶n lý...dÇn dÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng c­êng n¨ng lùc c¹nh tranh trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi vµ tiÕn ngang b»ng c¸c n­íc trªn thÕ giíi. II.Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña §Çu tñ trùc tiÕp n­íc ngoµI ë ViÖt Nam : Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh thu hót nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi , hiÖn nay vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. 1.C«ng t¸c qui ho¹ch thu hót vµ sö dông FDI : Cho c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n cho c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc ch­a thùc sù hîp lý vµ cßn nhiÒu bÊt cËp. Bè trÝ sö dông vèn cßn dµn tr¶i, trïng l¾p vµ nhiÒu khi cßn ch­a phï hîp víi môc tiªu ­u tiªn sö dông vèn trong tõng giai ®o¹n, ch­a tiÕp cËn ®Çy ®ñ víi c¸c qui ho¹ch ph¸t triÓn cña ngµnh hoÆc vïng l·nh thæ. Thùc tÕ võa qua, tuy chóng ta ®· tiÕn hµnh lËp qui ho¹ch ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng nh­ng ngay c¶ trong néi dung cña c¸c qui ho¹ch ®ã còng ch­a cã ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh râ nhu cÇu vµ c¬ cÊu ®Çu t­. Do ®ã mµ viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ ch­a chÝnh x¸c. NhiÒu tr­êng hîp viÖc h×nh thµnh vµ lùa chän dù ¸n ®Çu t­ cßn mang tÝnh tù ph¸t, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu riªng cña c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng hoÆc theo gîi ý cña c¸c nhµ tµi trî, c¸c nhµ ®Çu t­, thiÕu sù phèi hîp víi kÕ ho¹ch vµ chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc...V× vËy mµ cho ®Õn nay tuy chóng ta cã nhiÒu c¸c dù ¸n kªu gäi ®Çu t­ vµ hç trî ®Çu t­ , nh­ng chóng ta vÉn ch­a cã mét qui ho¹ch tæng thÓ vÒ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mét c¸ch khoa häc, thùc tÕ vµ ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Đầu tư từ các nước phát triển có thế mạnh về công nghệ nguồn như Nhật, EU, Mỹ tăng chậm, những năm gần đây chưa có sự chuyển biến đáng kể. Hiệp định hương mại Việt Nam - Hoa Kỳ đã thúc đẩy gia tăng mạnh mẽ kim ngạch buôn bán giữa hai nước nhưng đầu tư của Hoa Kỳ vào Việt Nam chưa có chuyển biến đáng kể. Việc cung cấp nguyên liệu, phụ tùng của các doanh nghiệp trong nước cho các doanh nghiệp FDI còn rất hạn chế, làm giảm khả năng tham gia vào chương trình nội địa hoá và xuất khẩu qua các doanh nghiệp FDI . Nhìn chung, sự liên kết giữa khu vực FDI và kinh tế trong nước còn lỏng lẻo. Khả năng góp vốn của Việt Nam còn hạn chế. Bên Việt Nam trong các liên doanh hầu hết là các doanh nghiệp Nhà nước (chiếm 98% tổng vốn đầu tư và 92% tổng số dự án liên doanh) chủ yếu là góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất nên tỷ lệ góp vốn của Việt Nam không đáng kể. Cho đến nay vẫn còn thiếu cơ chế huy động các nguồn lực khác nhau để góp vốn liên doanh với nước ngoài. Công tác quy hoạch còn bất hợp lý, nhất là quy hoạch ngành còn nặng về xu hướng bảo hộ sản xuất trong nước, chưa kịp thời điều chỉnh để phù hợp với các cam kết quốc tế. Theo quy định của pháp luật, ngoài các dự án không cấp Giấy phép đầu tư, nhà đầu tư có quyền lập các dự án xin cấp giấy phép đầu tư tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình chỉ đạo điều hành, ta đã ban hành thêm một số quy định tạm dừng hoặc không cấp Giấy phép đầu tư đối với các dự án thuộc các lĩnh vực như: sản xuất thép, xi măng, cấp nước theo hình thức BOT, xây dựng nhà máy đường, lắp ráp xe gắn máy hai bánh, nước giải khát có gas... Ngoài ra, các văn bản về một số ngành ban hành gần đây cũng đã hạn chế FDI như điều kiện về kinh doanh dịch vụ hàng hải, về đại lý vận tải hàng không, về quản lý hoạt động kinh doanh dịch vụ bảo vệ. Thực tế trên đã bó hẹp lĩnh vực thu hút FDI, làm cho các nhà FDI cho rằng chính sách của Việt Nam không nhất quán, minh bạch ảnh hưởng đến môi trường đầu tư . 2.C¬ chÕ qu¶n lý chÝnh s¸ch cßn trïng l¾p , ch­a ®ång bé víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c : Bªn c¹nh ®ã, viÖc ph©n ®Þnh chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc gi÷a c¸c c¬ quan tæng hîp nhµ n­íc vµ bé ngµnh ®Þa ph­¬ng cßn nhiÒu chång chÐo dÉn ®Õn viÖc chËm trÔ trong c¸c thñ tôc phª duyÖt. Trong rÊt nhiÒu tr­êng hîp , do thêi gian phª duyÖt c¸c b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi , thiÕt kÕ kÜ thuËt kÐo dµi dÉn ®Õn hiÖu qu¶ lµ ph¶i ®iÒu chØnh l¹i thiÕt kÕ dù ¸n cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ . B¶n th©n viÖc chËm trÔ nµy dÉn ®Õn tèc ®é gi¶i ng©n chËm vµ lµm ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng ®Çu t­ cña ViÖt Nam . MÆt kh¸c , tuy m«i tr­êng ®Çu t­ cña ViÖt Nam ®· cã nhiÒu thay ®æi theo h­íng tÝch cùc , cã søc hÊp dÉn h¬n thêi gian tr­íc. Nh­ng vÒ c¬ b¶n vÉn tån t¹i ë t×nh tr¹ng: hÖ thèng ph¸p luËt ch­a ®Çy ®ñ , c¬ së h¹ tÇng cßn nghÌo nµn , c¸c dÞch vô hËu cÇn yÕu kÐm , kho¶ng c¸ch gi÷a cam kÕt vµ thùc tÕ cßn qua xa , c¸c thñ tôc cßn nhiÒu phøc t¹p ( nhiÒu nhµ ®Çu t­ ph¶n ¸nh , ë c¸c ®Þa ph­¬ng , t¹i c¸c KCN-KCX th× cã c¬ chÕ mét cöa , t¹i chç , nh­ng ë trung ­¬ng vÉn ph¶i qua nhiÒu cöa . §iÓn h×nh lµ nh­ trong cïng Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ , nh­ng Côc ®Çu t­ n­íc ngoµi vÉn ch­a thùc sù lµ mét cöa , bëi v× Côc chØ cã thÓ ®Ò nghÞ Bé cÊp giÊy phÐp cho mét dù ¸n sau khi ®· ®­îc Vô thÈm ®Þnh phª duyÖt . §ã lµ ch­a nãi lµ cßn ph¶i gi¶i tr×nh qua nhiÒu bé kh¸c . V× vËy , võa lµm c¶n trë cho ho¹t ®éng cña dù ¸n , võa lµm bu«ng láng qu¶n lý cña Nhµ n­íc víi c¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n . Chủ trương phân cấp, uỷ quyền cấp giấy phép đầu tư, quản lý hoạt động ĐTNN cho các địa phương, Ban quản lý các KCN đã phát huy tính năng động, sáng tạo của các địa phương, xử lý các vấn đề phát sinh kịp thời, sát thực tế. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện phân công quản lý FDI cũng đã nẩy sinh hiện tượng cạnh tranh thu hút đầu tư giữa các địa phương dẫn đến thua thiệt cho phía Việt Nam . Tỷ lệ dự án đổ bể, phải giải thể trước thời hạn khá cao, một số dự án quy mô lớn chậm triển khai. Hệ thống luật pháp, chính sách về đầu tư đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn chưa đồng bộ, hay thay đổi, khó tiên đoán trước. Một số bộ, ngành chậm ban hành các thông tư hướng dẫn các nghị định của Chính phủ (như Nghị định số 06 về lĩnh vực giáo dục và đào tạo) đã gây khó khăn đối với việc thẩm định cấp phép đầu tư và thu hút các dự án mới vào lĩnh vực này. Một số ưu đãi của Chính phủ đã được quy định trong nghị định của Chính phủ như miễn thuế nhập khẩu nguyên liệu 5 năm cho sản xuất đối với các dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư và các dự án đầu tư vào các địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn nhưng thiếu hướng dẫn nên chưa được áp dụng. Nghị định 164 về thuế TNDN là bước tiến mới trong lộ trình xây dựng một mặt bằng pháp lý chung cho đầu tư trong nước và ĐTNN, nhưng quy định mới về thuế TNDN cũng đã làm giảm ưu đãi đối với ĐTNN nhất là vào các KCN, KCX. 3.Huy ®éng vèn cã xu h­íng ch¹y theo sè l­îng , ch­a ®Ò cao tíi chØ tiªu chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña dù ¸n : C¬ cÊu thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi theo ngµnh kinh tÕ vµ vïng l·nh thæ ch­a ®¹t ®­îc nh­ ®iÒu mµ chóng ta mong muèn . C¸c dù ¸n cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi chñ yÕu ®Çu t­ vµo nh÷ng ®Þa bµn , nh÷ng ngµnh cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi , Ýt rñi ro , thu håi vèn nhanh . C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi xem xÐt c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ , c¸c h×nh thøc ®Çu t­ hay c¸c h×nh thøc hç trî, qui m« ®Çu t­ nhá hay lín .. .th× ®iÒu mµ hä quan t©m nhiÒu h¬n c¶ lµ t×nh h×nh vµ chÝnh s¸ch cña nø¬c huy ®éng vèn . Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc ®é an toµn cña ®Çu t­ th× hä míi t×m kiÕm ®Þa bµn vµ lÜnh vùc ®Çu t­ . Nh­ng ë n­íc ta c¸c cÊp ®é ­u ®·i ch­a t­¬ng xøng víi møc ®é chªnh lÖch vÒ ®iÒu kiÖn c¸c ngµnh , c¸c vïng nªn c¸c dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi vÉn chñ yÕu tËp trung vµo nh÷ng ngµnh cã kh¶ n¨ng ®¹t hiÖu qu¶ cao , nh÷ng ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng vµ m«i tr­êng kinh tÕ x· héi . Cơ cấu vốn FDI còn có một số bất hợp lý. Trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp mặc dù đã có những chính sách ưu đãi nhất định, nhưng FDI còn quá thấp và tỷ trọng vốn FDI đăng ký liên tục giảm. FDI tập trung chủ yếu vào những địa phương có điều kiện thuận lợi, trong khi có tác động rất hạn chế đến khu vực miền núi phía Bắc, một số tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long. 4.N¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸c c¸n bé qu¶n lý dù ¸n vµ c¸c c¸n bé thùc hiÖn dù ¸n cßn h¹n chÕ : Chñ ®Çu t­ cña mét sè dù ¸n do thiÕu kiÕn thøc , kinh nghiÖm ®µm ph¸n vµ kÝ kÕt hîp ®ång th­¬ng m¹i , kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ c«ng nghÖ thiÕt bÞ ... dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i cho dù ¸n vµ kh«ng tr¶ ®­îc nî . Nh×n chung , n¨ng lùc cña nhiÒu ban qu¶n lý dù ¸n cßn yÕu , nhÊt lµ c¸c ®¬n vÞ lÇn ®Çu tiªn sö dông vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngßai . C¸c yÕu kÐm nµy do c¸c nguyªn nh©n thùc tÕ : c¸n bé ch­a ®­îc ®µo t¹o ®Çy ®ñ , cë së vËt chÊt phôc vô c«ng t¸c h¹n chÕ , thiÕu mét hÖ thèng khuyÕn khÝch thÝch ®¸ng vÒ vËt chÊt nªn khã tuyÓn dông ®­îc c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc lµm viÖc cho c¸c ban qu¶n lý dù ¸n . Ban qu¶n lý dù ¸n hiÖn nay th­êng lµ nh÷ng ng­êi kh«ng chuyªn , nã lµ mét bé phËn cña chñ ®Çu t­ t¸ch ra nªn nã thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp . C«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý cßn nhiÒu yÕu kÐm , nh÷ng c¸n bé lµm viÖc trong c¸c khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn nhiÒu bÊt cËp , ch­a hiÓu hÕt ph¸p luËt , tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ chuyªn m«n ch­a ®¸p øng nhu cÇu . Do ®ã , kh«ng cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi còng nh­ khoa häc kÜ thuËt mét c¸ch triÖt ®Ó vµ hiÖu qña nhÊt mµ nhµ ®Çu t­ ®em l¹i cho chóng ta .  PhÇn II. Mét sè gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam : §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi chÞu ¶nh h­¬ng cña nhiÒu yÕu tè . §ã lµ : *.ChÝnh s¸ch cña quèc gia. - ChÝnh s¸ch cña n­íc xuÊt khÈu vèn. ChÝnh s¸ch cña nø¬c xuÊt khÈu vèn t¸c ®éng ®Õn ®Çu t­ trùc tiÕp nø¬c ngoµi th«ng qua viÖc cã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho dßng vèn di chuyÓn ra khái quèc gia hay kh«ng. ChÝnh s¸ch nµy phô thuéc vµo nÒn kinh tÕ cña quèc gia ®ã. Bªn c¹nh ®ã, lµ sù c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ tr­êng néi ®Þa còng lµ mét nguyªn nh©n dÉn tíi ChÝnh phñ ban hµnh chÝnh s¸ch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m gi¶m bít c­êng ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch cña ChÝnh Phñ còng h­íng luång vèn xuÊt khÈu vµo c¸c khu vùc kh¸c nhau tuú thuéc vµo mèi quan hÖ chÝnh trÞ, ngo¹i giao cña c¸c quèc gia xuÊt khÈu vèn víi khu vùc quèc gia nhËp vèn. - ChÝnh s¸ch cña n­íc nhËp khÈu vèn. ChÝnh s¸ch cña n­íc nhËp khÈu vèn t¸c ®éng rÊt lín ®Õn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. ChÝnh s¸ch ®ã bao gåm: ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i...ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ vÊn ®Ò tiªn quyÕt khi chñ ®Çu t­ trùc tiÕp ®Çu t­, mét chÝnh s¸ch ®Çu t­ phï hîp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c chñ ®Çu t­ khi tiÕn hµnh ®Çu t­ trªn ®Þa bµn, ng­îc l¹i, mét chÝnh s¸ch ®Çu t­ bÊt hîp lý sÏ t¹o rµo c¶n lín, t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ kh«ng thuËn lîi ®èi víi c¸c chñ ®Çu t­. ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i liªn quan ®Õn ho¹t ®«ng xuÊt nhËp khÈu cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, h¹n ng¹ch xuÊt nhËp khÈu thÊp vµ c¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i kh¸c sÏ g©y khã kh¨n cho c¸c dù ¸n ®ã bëi v× hÇu hÕt c¸c dù ¸n FDI khi ®i vµo ho¹t ®éng ®Òu liªn quan ®Õn xuÊt nhËp khÈu: m¸y mãc thiÕt bi, nguyªn vËt liÖu, s¶n phÈm...ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i bÊt hîp lý sÏ lµ rµo c¶n lín ®èi víi ho¹t ®éng cña mét dù ¸n FDI. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch ­u ®·i vµ c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« kh¸c còng ¶nh h­ëng ®Õn di chuyÓn vèn FDI vµo mét quèc gia. V× vËy, mét quèc gia cÇn kÕt hîp hµi hoµ gi÷a c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý nh»m t¹o sù thèng nhÊt trong viÖc ®Ò ra vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu hót vµ më réng thu hót FDI. Nh­ vËy, chÝnh s¸ch cña c¸c quèc gia khi tham gia vµo qu¸ tr×nh di chuyÓn vèn quèc tÕ sÏ quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®èi víi dßng vèn vµo vµ dßng vèn ra cña ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Ngoµi ra trong xu thÕ kinh tÕ ph¸t triÓn hiÖn nay, chÝnh s¸ch cña c¸c tæ chøc, c¸c liªn minh, liªn kÕt còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng FDI * Kh¶ n¨ng cña c«ng ty khi ®Çu t­. Mét c«ng ty khi tham gia kinh doanh quèc tÕ ®ßi hái ph¶i ph©n tÝch kü l­ìng m«i tr­êng bªn trong vµ bªn ngoµi. Khi xem xÐt kh¶ n¨ng cña c«ng ty khi ®i ®Çu t­ lµ xem xÐt nh÷ng yÕu tè vÒ nguån lùc, kinh nghiÖm qu¶n lý vµ c¸c chøc n¨ng t¸c nghiÖp. Nguån lùc cña c«ng ty lµ kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c«ng nghÖ cña c«ng ty ®ã. Mét c«ng ty cã kh¶ n¨ng dåi dµo vÒ vèn, c«ng nghÖ liªn tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn sÏ t¹o cho c«ng ty mét søc m¹nh rÊt lín khi ®Çu t­ ra n­íc ngoµi, ng­îc l¹i c«ng ty sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®Ó v­¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi b»ng h×nh thøc ®Çu t­ trùc tiÕp nø¬c ngoµi...C¸c chøc n¨ng t¸c nghiÖp nh­: qu¶n lý, qu¶n trÞ nh©n lùc, kÕ to¸n tµi chÝnh...sÏ gióp cho ho¹t ®éng cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng n­íc së t¹i thuËn lîi h¬n, ®¹t hiÖu qu¶ cao trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Tãm l¹i, kh¶ n¨ng cña c«ng ty quyÕt ®Þnh c«ng ty cã ®i ®Çu t­ hay kh«ng vµ ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng nµo ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ tèi ­u víi kh¶ n¨ng vèn cã cña c«ng ty. *. Søc hÊp dÉn cña thÞ tr­êng n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­. Môc ®Ých ®Çu tiªn cña nhµ ®Çu t­ khi tiÕn hµnh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ khai th¸c c¸c lîi thÕ so s¸nh cña thÞ tr­êng néi ®Þa. Mçi n­íc ®Òu cã søc hÊp dÉn riªng ®èi víi chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Mét thÞ tr­êng hÊp dÉn sÏ kÝch thÝch më réng thu hót vèn FDI, khi ph©n tÝch møc ®é hÊp dÉn cña thÞ tr­êng nø¬c tiÕp nhËn ®Çu t­ th× c¸c nhµ ®Çu t­ th­êng chó ý ®Õn c¸c yÕu tè sau: - LuËt ph¸p cña n­íc së t¹i vµ c¸c rµo c¶n khi th©m nhËp thÞ tr­êng. Ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ nãi chung vµ ®Çu t­ trùc tiÕp nø¬c ngoµi nãi riªng chÞu ¶nh h­ëng trùc tiÕp cña m«i tr­êng luËt ph¸p. Nã qui ®Þnh lÜnh vùc ®Çu t­, h×nh thøc ®Çu t­, thêi h¹n ®Çu t­...®ßi hái c¸c chñ ®Çu t­ ph¶i b¾t buéc thÝch øng. M«i tr­êng luËt ph¸p sÏ khuyÕn khÝch hoÆc lµ rµo c¶n th©m nhËp thÞ tr­êng n­íc së t¹i vµ ®©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh khi chñ ®Çu t­ c©n nh¾c khi th©m nhËp thÞ tr­êng. - Qui m«, cÊu tróc vµ giíi h¹n thÞ tr­êng. Mét thÞ tr­êng cã quy m« réng lín, cÊu tróc ®a d¹ng vµ cã giíi h¹n thÞ tr­êng lín cho viÖc më réng ®Çu t­ sÏ cã søc hÊp dÉn , l«i cuèn lín ®èi víi c¸c chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi. - VÞ thÕ cña thÞ tr­êng n­íc së t¹i ThÞ tr­êng n­íc së t¹i cã vai trß rÊt lín trong viÖc quyÕt ®Þnh viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. VÞ trÝ cña thÞ tr­êng thuËn lîi cho viÖc cung øng ®Çu vµo, tiªu thô s¶n phÈm vµ giao l­u thuËn tiÖn gi÷a c¸c thÞ tr­êng vµ ®©y lµ ®Þa ®iÓm tèi ­u ®Ó ®Çu t­. MÆt kh¸c, thÞ tr­êng cã nh÷ng lîi thÕ thuËn lîi vÒ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ-x· héi, nh©n lùc...sÏ gióp cho dù ¸n vËn hµnh cã hiÖu qu¶ cao. VÞ thÕ cña thÞ tr­êng tèt cã søc hót rÊt lín ®èi víi c¸c chñ ®Çu t­. - Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng vµ sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng nhanh sÏ më réng doanh thu cña dù ¸n vµ t¹o tiÒn ®Ò cho dù ¸n ph¸t triÓn, ng­îc l¹i sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ Ýt kh¶ thi. C­êng ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng n­íc së t¹i sÏ cho thÊy kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh cña thÞ tr­êng cña s¶n phÈm dù ¸n, c­êng ®é c¹nh tranh cµng cao th× kh¶ n¨ng hÊp dÉn ®èi víi c¸c chñ ®Çu t­ cµng thÊp. - C¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt. C¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt ph¸t triÓn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Cßn ng­îc l¹i , khi chñ ®Çu t­ ®Çu t­ vµo c¸c quèc gia mµ cã c¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt yÕu kÐm, hä ph¶i tù x©y dùng ®Ó phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n th× sÏ lµm cho chi phÝ ®Çu t­ cña hä t¨ng lªn, dÉn ®Õn gi¶m lîi nhuËn cña dù ¸n , lµm cho kh¶ n¨ng ®Çu t­ cña c¸c chñ ®Çu t­ gi¶m ®i.' V× vËy mµ søc hÊp dÉn cña thÞ tr­êng së t¹i lµ sù kÕt hîp cña nhiÒu yÕu tè t¹o nªn. Søc hÊp dÉn cña thÞ tr­êng cµng lín th× cµng hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo ViÖt Nam. *. Sù thÝch nghi cña s¶n phÈm, c«ng nghª cña chñ ®Çu t­ ®èi víi thÞ tr­êng n­íc tiÕp nhËn. Trªn thÕ giíi th× mçi quèc gia ®Òu cã sù kh¸c biÖt víi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi, ®ã lµ c¸c sù kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n...®iÒu nµy dÉn ®Õn nhu cÇu cña s¶n phÈm lµ kh¸c nhau gi÷a c¸c quèc gia. Song song víi sù kh¸c biÖt trªn th× sù kh¸c biÖt vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ vµ khoa häc c«ng nghÖ còng cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c quèc gia. XuÊt ph¸t tõ sù kh¸c nhau trªn, c¸c chñ ®Çu t­ khi th©m nhËp thÞ tr­êng nø¬c ngoµi cã thÓ sö dông c¸c chiÕn l­îc kinh doanh kh¸c nhau ®Ó thÝch nghi vµ ®Ó phï hîp víi sù khai th¸c c«ng nghÖ, nh»m khai th¸c tèi ­u c¸c yÕu tè ®Çu vµo. Nh­ vËy, sù phï hîp vµ thÝch nghi cña s¶n phÈm vµ c«ng nghÖ cña chñ ®Çu t­ ®èi víi thÞ tr­êng sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®èi víi dßng vèn ®Çu t­ trùc tiÕp nø¬c ngoµi di chuûªn vµo c¸c quèc gia. Tãm l¹i, nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè nªn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, th× chóng ta cÇn ph¶i kÕt hîp vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cho c¸c yÕu tè trªn kÕt hîp mét c¸ch tèi ­u. I.Ph­¬ng h­íng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam : 1.§a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ ®a ph­¬ng ho¸ : C¸c quan hÖ ®èi t¸c nh­ng cã träng t©m träng ®iÓm , khai th¸c hÕt c¸c lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc vµ vËn dông xu thÕ ph¸t triÓn míi cña thÕ giíi vµ khu vùc ®Ó t¹o ®­îc m«i tr­êng æn ®Þnh , chó träng c¸c thÞ tr­êng lín . 2.Thu hót FDI thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ : Nh­ chóng ta ®· bݪt, bªn c¹nh nguån vèn trong n­íc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh th× nguån vèn n­íc ngoµi cã vai trß quan träng hiÖn nay ë n­íc ta nãi chung vµ ®èi víi qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ nãi riªng. §Æc biÖt nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cã vai trß cùc kú quan träng, ®ång thêi ®©y còng lµ nguån vèn cã rÊt nhiÒu lîi thÕ so víi c¸c nguån vèn kh¸c vµ nã mang l¹i lîi Ých cho c¶ bªn n­íc chñ nhµ vµ bªn ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã nã kh«ng mang l¹i c¸c r»ng buéc vÒ chÝnh trÞ cho n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­. V× vËy, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ®Êt n­íc th× chóng ta cÇn ph¶i cã ®Þnh h­íng ®Ó h­íng c¸c nguån vèn nµy vµo c¸c môc tiªu ®· ®Þnh, theo chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc nh­ : H­íng nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo c¸c vïng, c¸c khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm ®Ó h­íng sù quan t©m chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®Çu t­, ®ång thêi chóng ta ph¶i ®­a ra c¸c ­u ®·i ®Ó l«i kÐo c¸c nhµ ®Çu t­ vµo c¸c khu vùc nµy, tr¸nh t×nh tr¹ng chªnh lÖch qu¸ møc gi÷a c¸c vïng trªn c¶ n­íc vµ cã c¬ héi ®Ó c¸c vïng cã ®iÒu kiÖn tËn dông c¸c lîi thÕ so s¸nh cña m×nh. KhuyÕn khÝch c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ c«ng nghiÖp thùc phÈm. ¦u tiªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän trong c«ng nghÖ vµ kÜ thuËt, c«ng nghÖ sinh häc.... X©y dùng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp then chèt nh­ ngµnh ®iÖn, dÇu khÝ... nh»m c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch s¶n xuÊt hµng trong n­íc thay thÕ hµng nhËp khÈu. Qui ho¹ch c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c vïng ®Çu t­ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t­ dµn tr¶i, ®ång thêi t¹o ra c¸c c¬ së h¹ tÇng kÜ thuËt nh»m ®a d¹ng ho¸ c¸c khu vùc c«ng nghÖ cao. 3.KÕt hîp hµi hoµ c¸c lo¹i lîi Ých trong qu¸ tr×nh thu hót FDI : Trong qu¸ tr×nh thu hót vµ sñ dông FDI sÏ x¶y ra m©u thuÉn , ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong n­íc víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµI , m©u thuÉn gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng ®èi víi chÝnh s¸ch thu hót FDI , m©u thuÉn gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi b¶o vÖ mooi tr­êng víi an ninh quèc phßng . CÇn ph¶I ®¶m b¶o hµI hoµ c¸c lîi Ých , h­íng tíi môc tiªu chung CNH-H§H . 4.X©y dùng m«i tr­êng ®Çu t­ cã tÝnh c¹nh tranh : Hoàn chỉnh quy hoạch, dỡ bỏ một số hạn chế về đầu tư. Rà soát điều chỉnh quy hoạch ngành theo hướng xoá bỏ độc quyền và bảo hộ sản xuất trong nước, tạo điều kiện cho khu vực FDI tham gia nhiều hơn vào phát triển các ngành. Trước mắt, đề nghị điều chỉnh Quy hoạch ngành xi măng, sắt thép, nước giải khát, viễn thông, tổng sơ đồ phát triển ngành điện theo hướng loại bỏ bớt các hạn chế đối với FDI phù hợp với các cam kết quốc tế song phương và đa phương. Ban hành các quy hoạch ngành còn thiếu như quy hoạch mạng lưới các trường đại học, dạy nghề cùng với các điều kiện, tiêu chuẩn cấp phép cho các dự án thuộc lĩnh vực này. Trên cơ sở đó sớm xem xét chấm dứt hiệu lực của Công văn số 180/VPCP-QHQT của Văn phòng Chính phủ về việc yêu cầu tạm dừng xem xét các dự án mới đào tạo đại học. Điều chỉnh lại Quy hoạch phát triển Khu công nghiệp đến năm 2010 cho phù hợp với tình hình thực tế tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương có thể chủ động xây dựng mới hoặc mở rộng KCN trong trường hợp đã lấp đầy trên 60% diện tích đất công nghiệp hiện có. Đẩy nhanh lộ trình áp dụng cơ chế một giá và cắt giảm một số chi phí sản xuất nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh và xoá bỏ phân biệt đối xử giữa các nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài. Đề nghị Chính phủ quyết định thống nhất áp dụng cơ chế một giá đối với đầu tư trong nước và ĐTNN từ đầu năm 2005 và công bố rộng rãi để các nhà đầu tư biết. 5.§Ò cao thu hót nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, thu hót cµng nhiÒu cµng tèt, nh­ng kh«ng ph¶i b»ng mäi gi¸ mµ cÇn g¾n víi qui ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi tæng thÓ : Víi môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH-H§H vµ tõng b­íc tiÕp cËn nhanh víi nÒn kinh tÕ tri thøc, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, n©ng cao søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ nÒn kinh tÕ, gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ, an ninh quèc gia vµ ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, ®¶m b¶o lµnh m¹nh x· héi vµ m«i tr­êng. Tãm l¹i, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chñ ®Êt n­íc ta hiÖn nay nguån vèn n­íc ngoµi cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. ChÝnh phñ ViÖt Nam rÊt coi träng nguån vèn nµy, V× vËy, chóng ta cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p thu hót nguån vèn nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶, nh­ng kh«ng nªn qu¸ ®Ò cao nguån vèn nµy qua møc vµ t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó thu hót b»ng ®­îc nguån vèn nµy, mµ ph¶i tr¶ mét c¸i gi¸ qu¸ ®¾t cho viÖc nµy. V× thÕ, cã thÓ tham kh¶o mét sè gi¶i ph¸p thu hót nguån vèn nµy d­íi ®©y ®Ó cã thÓ tæng kÕt vµ rót kinh nghiÖm cho vÊn ®Ò thu hót nguån vèn nµy. II.Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµI : 1.§¶m b¶o m«i tr­êng chÝnh trÞ x· héi vµ hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng thu hót nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi : Thùc tÕ cho thÊy nguån vèn n­íc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng tµi chÝnh, v× vËy mµ nã rÊt nh¹y c¶m víi c¸c thay ®æi vÒ chÝnh trÞ, x· héi, kinh tÕ vµ ph¸p luËt. Do ®ã, gi÷ v÷ng chÝnh trÞ lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt nh»m thu hót nguån vèn n­íc ngoµi cã hiÖu qu¶. Qua kinh nghiÖm cña c¸c quèc gia cho thÊy, mét quèc gia cã tiÒm n¨ng lín vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, vÒ thÞ tr­êng... nh­ng l¹i cã mét nÒn chÝnh trÞ kh«ng æn ®Þnh th× khã cã kh¶ n¨ng thu hót nguån vèn n­íc ngoµi. V× vËy, ®Ó t¹o ®­îc m«i tr­êng chÝnh trÞ, x· héi æn ®Þnh vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a m«i tr­êng ph¸p lý th× cÇn : - T¨ng c­êng h¬n n÷a vai trß, n©ng cao n¨ng lùc ®æi míi còng nh­ ph­¬ng thøc l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®æi míi vµ coi ®©y lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh. - Më réng d©n chñ, ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, x©y dùng vµ n©ng cao hiÖu lùc cña Nhµ n­íc trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc tõ qu¶n lý kinh tÕ ®Õn qu¶n lý x· héi. - Coi träng gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi ngµy cµng bøc xóc nh­ tham «, tham nhòng, thÊt nghiÖp, ®ãi nghÌo vµ c¸c tÖ n¹n x· h«Þ .... - CÇn nghiªn cøu x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã tÝnh chÊt ph¸p lý cao h¬n c¸c v¨n b¶n ph¸p lý hiÖn hµnh ( nh­: luËt hay ph¸p luËt vÒ qu¶n lý vay nî vµ viÖn trî n­íc ngoµi...), ®ång thêi sím söa ®æi c¸c qui chª, qui ®Þnh cña ChÝnh phñ liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, c¸c dù ¸n thu hót vèn n­íc ngoµi vµ ®¶m b¶o phï hîp víi tËp qu¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ, hµi hoµ víi thñ tôc cña c¸c nhµ ®Çu t­, c¸c nhµ tµi trî vèn. - TiÕp tôc bæ sung, hoµn thiÖn vµ tæ chøc triÓn khai cã hiÖu qu¶ mét sè c¬ chÕ qu¶n lý nh­: cho vay lai, chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi c¸c dù ¸n FDI , chÝnh s¸ch ®Òn bï , gi¶i phãng mÆt b»ng, chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c chuyªn gia... .- Ban hµnh, bæ sung mét sè v¨n b¶n qu¶n lý vÒ c¬ chÕ thÈm ®Þnh gi¸, ®Þnh møc chi tiªu, phÝ t­ vÊn ®èi víi c¸c c¬ quan t­ vÊn trong vµ ngoµi n­íc, qui chÕ kiÓm tra vµ kiÓm so¸t ®èi víi c¸c dù ¸n. - Nghiªn cøu vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n vÒ qui chÕ thu håi vèn trùc tiÕp vµ hoµn tr¶ mét phÇn vèn vay n­íc ngoµi tõ nguån thu phÝ ®èi víi c¸c c«ng tr×nh. - Cã c¬ chÕ thùc thi ®Ó t¨ng c­êng qu¶n lý c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n sö dông vèn vay n­íc ngoµi, qui ®Þnh b¾t buéc viÖc ®¸nh gi¸ c«ng tr×nh, dù ¸n sau khi ®· hoµn thµnh ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ mang l¹i. - §ang d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc FDI ®Ó khai th¸c thªm c¸c kªnh ®Çu t­ míi, nghiªn cøu vµ thùc hiÖn thÝ ®iÓm c¸c h×nh thøc ®Çu t­ nh­ c«ng ty hîp danh, c«ng ty qu¶n lý vèn, söa ®æi, bæ sung nghÞ ®Þnh sè 103/1999/N§-CP cña chÝnh phñ vÒ giao , b¸n, kho¸n, cho thuª doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo h­íng cho phÐp ®Çu t­ n­¬c ngoµi mua, nhËn kho¸n kinh doanh, qu¶n ly vµ thuª c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. 2.N©ng cao chÊt l­îng qui ho¹ch : - Qui ho¹ch cÇn h­íng viÖc huy ®éng vèn theo tõng nhµ tµi trî , tõng nhµ ®Çu t­ trªn c¬ së dù b¸o h¹n møc c¬ cÊu, ®iÒu kiÖn cña mçi nguån vèn n­íc ngoµi huy ®éng. - Qui ho¹ch sö dông vèn vay nø¬c ngoµi theo ®Þnh h­íng thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu x· héi kh¸c, viÖc x©y dùng qui ho¹ch cßn ph¶i dùa trªn ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh, vïng l·nh thæ trong tõng giai ®o¹n. Tæ chøc thùc hiÖn vµ theo dâi qui hoach mét c¸ch cã hiÖu qu¶, lùa chän c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n sö dông vèn kh«ng chØ cã hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ- tµi chÝnh, mµ cßn ph¶i xÐt tíi t¸c ®éng ®èi víi nghÜa vô nî ph¶i tr¶ trong t­¬ng lai, ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ danh môc tr¶ nî cña Nhµ n­íc. - Viªc qui ho¹ch thu hót nguån vèn nø¬c ngoµi ph¶i ph¸t huy néi lùc, ®¶m b¶o vÒ an ninh quèc phßng. Trong bèi c¶nh c¹nh tranh vµ héi nhËp quèc tÕ, t¨ng c­êng thu hót c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ thÝch hîp, ®Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän. - CÇn ph¶i nhanh chãng qui ho¹ch c¸c ngµnh, l·nh thæ, c¬ cÊu kinh tª thèng nhÊt trªn ph¹m vi c¶ n­íc, c¸c ngµnh cÇn hoµn chØnh h¬n mét b­íc qui ho¹ch míi, phèi hîp víi c¸c tØnh, thµnh phè vµ ®Þa ph­¬ng x©y dùng qui ho¹ch trªn ®Þa bµn l·nh thæ. CÇn cã chÝnh s¸ch, c¬ chÕ, biÖn ph¸p ®Ó t¹o ra b­íc chuyÓn c¬ b¶n vµ h­íng m¹nh h¬n n÷a ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo xuÊt khÈu, gãp phÇn tÝch cùc vµo chuyÓn biÕn c¬ cÊu nÒn kinh tÕ vµ ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Tõ ®ã, h×nh thµnh c¸c môc tiªu vµ dù ¸n kªu gäi ®Çu t­. 3.§Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ChÝnh phñ cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vÒ sì h÷u trÝ tuÖ ViÖt Nam : Chóng ta hÇu nh­ ch­a cã mét dù ¸n FDI nµo trong lÜnh vùc s¶n xuÊt phÇn mÒn, ph¸t hµnh s¸ch hay b¨ng ®Üa, mµ nguyªn nh©n lµ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ch­a ®­îc ®¶m b¶o ë ViÖt Nam, Trong t­¬ng lai cÇn cã nh÷ng luËt riªng vµ cô thÓ ®Ó ®iÒu chØnh tõng ®èi t­îng nh­ : luËt s¸ng chÕ, luËt së h÷u nh·n hiÖu, ViÖc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vÒ së h÷u trÝ tuÖ cÇn ®­îc xem xÐt nh­ lµ mét ph¶n øng chiÕn l­îc ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc ngµy cµng t¨ng trong qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ vµ vai trß ngµy cµng quan träng cña së h÷u trÝ tuÖ trong m«i tr­êng ph¸t triÓn dùa trªn tri thøc. Bªn c¹nh ®ã, chóng ta cÇn x©y dùng chiÕn l­îc thu hót c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, coi träng x©y dùng khu c«ng nghÖ cao, c«ng nghÖ s¹ch ë vïng thÝch hîp víi hÖ thèng vµ qui chÕ râ rµng. M¸y mãc thiÕt bÞ khi ®­a vµo gãp vèn hay nhËp khÈu ph¶i qua gi¸m ®Þnh chÊt l­îng. §ång thêi ®èi víi c¸c thiÕt bÞ ®· qua sö dông th× cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch xö lý tho¶ ®¸ng theo quan ®iÓm lµ nhµ ®Çu t­ ph¶i tù quyÕt ®×nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm, nh­ng ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ ®¶m b¶o chÊt l­îng m«i tr­êng vµ an toµn lao ®éng. Tr­íc tiªn, më c¸c líp båi d­ìng c¸n bé vÒ khoa häc c«ng nghÖ, tiÕp theo trong dµi h¹n chóng ta sÏ ®µo t¹o c¸c c¸n bé qu¶n lý c«ng nghÖ trong dµi h¹n vµ ®­a c¸c c¸n bé nµy sang n­íc ngoµi häc ®Ó cã ®iÒu kiÖn tiÕp thu c¸c khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®em vÒ n­íc vËn dông vµo ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam. 4.T¨ng c­êng hiÖu lùc trong tæ chøc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh : - B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi cña dù ¸n lµ c¬ së ®µm ph¸n vµ kÝ hiÖp ®Þnh dù ¸n. Do vËy, chØ kÝ kÕt hiÖp ®Þnh dù ¸n sau khi b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi ®­îc duyÖt, võa ®¶m b¶o viÖc triÓn khai dù ¸n. Tu©n thñ quyÕt ®Þnh ®Çu t­ võa tr¸ng ®­îc dù ¸n ph¶i tr¶ phÝ cam kÕt khèng. - N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¬ quan qu¶n lý FDI kh«ng chØ nh»m c¶i thiÖn thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó cã giÊy phÐp ®Çu t­ mµ tr­íc hÕt lµ nh÷ng thñ tôc sau giÊy phÐp ®Ó dù ¸n ®­îc triÓn khai nhanh chãng, ®ång thêi t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ khi dù ¸n ®i vµo vËn hµnh, kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn cã ®óng tiÕn ®é kh«ng vµ khi cÇn thiÕt cã thÓ ®iÒu chØnh ngay tr¸nh phiÒn hµ, l·ng phÝ. Vµ cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ d­íi sù chØ ®¹o cña Bé KH vµ §T. - C¬ cÊu l¹i bé m¸y qu¶n lý theo h­íng tinh gi¶m, gän nhÑ thùc hiÖn nguyªn t¾c thèng nhÊt mét cöa, mét mèi. - X©y dùng qui chÕ phèi hîp chÆt chÏ gi÷a ChÝnh phñ víi c¸c bé tæng hîp, c¸c bé qu¶n lý ngµnh, UBND tØnh trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi theo ®óng thÈm quyÒn tr¸ch nhiÖm cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. TriÖt ®Ó vµ kiªn quyÕt trong viÖc qui ®Þnh râ rµng, minh b¹ch c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vµ tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n ë mäi kh©u, mäi cÊp vµ c«ng khai c¸c c«ng tr×nh , thêi h¹n xö lý. 5.N©ng cao c«ng t¸c th«ng tin vµ t×m kiÕn th«ng tin : Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thu hót vµ sö dung nguån vèn n­íc ngoµi. ThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin h÷u hiÖu vµ ®ång thêi víi viÖc chÊn chØnh c¸c th«ng tin vÒ nguån vèn nø¬c ngoµi. C«ng bè c¸c chiÕn l­îc vµ c¸c hµnh ®éng thu hót nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo n­íc ta. Bëi môc tiªu cña c¸c nhµ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lµ lîi nhuËn thu ®­îc nh­ng l¹i cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau trong viÖc lËp, kÝ kÕt, xÐt duyÖt vµ cung cÊp c¸c nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Do vËy mµ c¸c nhµ ®Çu t­ vèn vµ c¸c nhµ tµi trî vèn cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ n¾m ch¾c ®­îc c¸c ®Æc ®iÓm, c¸c nguyªn t¾c vµ c¸c qui ®Þnh cña tõng ®èi t¸c ®Ó tõng b­íc vËn ®éng vµ thu hót nguån vèn n­íc ngoµi nµy sao cho ngµy cµng cã hiÖu qu¶ h¬n. §­a ra danh môc c¸c dù ¸n kªu gäi nguån vèn n­íc ngoµi vµ c¸c chÝnh s¸ch nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­ mét c¸ch cô thÓ vµ chi tiÕt, ®­a ra c¸c cuèn s¸ch vÒ c¸c qui tr×nh vµ thñ tôc lµm viÖc ë ViÖt Nam ®èi víi tõng nguån vèn cô thÓ. Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ cung cÊp cho c¸c c¬ quan h÷u quan c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ vÒ ph¸t triÓn mµ ta ®· kÝ kÕt víi c¸c n­íc ®Ó ®¶m b¶o thi hµnh nhÊt qu¸n vµ nghiªm tóc c¸c v¨n kiÖn nµy. §ång thêi, Bé kÕ ho¹ch ®Çu t­ ban hµnh c¸c biÓu mÉu chuÈn ®Ó thu thËp c¸c th«ng tin b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c nguån vèn ®Çu t­ vµ qui ®Þnh chÕ ®é ®¶m b¶o th«ng tin hai chiÒu ®èi víi c¸c bé, c¸c tØnh, thµnh phè vµ c¸c ®oµn thÓ vÒ nguån vèn n­íc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã x©y dùng qui chÕ th«ng tin cÇn tæ chøc dÞnh kú vµ më c¸c cuéc héi th¶o quan träng vÒ hîp t¸c kinh tÕ bëi ®©y lµ mét kªnh quan träng ®Ó thùc hiÖn trao ®æi th«ng tin hai chiÒu tõ phÝa ViÖt Nam víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi vµ ng­îc l¹i, nh»m môc ®Ých mang l¹i lîi Ých tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi cho c¸c bªn, ®­a ra ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ vµ gi¶i ®¸p vÒ c¸c th¾c m¾c, ®ång thêi x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch vµ ®­a ra c¸c dù ®inh cho t­¬ng lai. 6.N©ng cao n¨ng lùc vµ tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý : - T¨ng c­êng n¨ng lùc c¸n bé trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vÜ m« vÒ qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n sö dông vèn vay nî n­íc ngoµi vµ c¸c dù ¸n FDI. Trªn c¬ së ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ tµi trî cã hiÖu qu¶ cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n­íc, x¸c ®Þnh chiÕn l­îc, c¬ cÊu huy ®éng vèn vµ c©n ®èi gi÷a c¸c nguån vèn. - Chñ tr­¬ng n©ng cao n¨ng lùc c¸n bé vµ båi d­ìng ®éi ngò c¸n bé th«ng th¹o chuyªn m«n, nghiÖp vô, ph¸p luËt, ngo¹i ng÷ , kinh nghiÖm qu¶n lý hiÖn ®¹i, biªn so¹n nh÷ng tµi liÖu h­íng dÉn quy tr×nh thñ tôc, tËp huÊn chÝnh s¸ch nhiÖm vô vÒ kinh nghiÖm theo dâi vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n... - §Æc biÖt chó träng ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý vµ n©ng cao phÈm chÊt c¸n bé qu¶n lý vÒ chÝnh trÞ ®¹o ®øc, n¨ng lùc chuyªn m«n. B»ng nhiÒu con ®­êng kh¸c nhau nh­ ®µo t¹o hä th«ng qua c¸c tr­êng ®µo t¹o chuyªn ngµnh trong n­íc vµ n­íc ngoµi, thuª c¸c chuyªn gia sang ®µo t¹o t¹i n­íc ta...§©y chÝnh lµ nh÷ng c¸ch nhanh chãng ®Ó tiÕp cËn ®­îc nh÷ng kÜ n¨ng hiÖn ®¹i mét c¸ch nhanh nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt ®¸p øng cho sù nghiÖp CNH-H§H hiÖn nay. - Tæ chøc ®µo t¹o chÝnh qui vµ th­êng xuyªn tËp huÊn cho c¸c c¸n bé ViÖt Nam ®ang lµm cho cac doanh nghiÖp n­íc ngoµi hay doanh nghiÖp liªn doanh. - Cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®µo t¹o tay nghÒ, huÊn luyÖn kÜ thuËt cho lao ®éng ng­êi ViÖt Nam ®ang lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp nµy...th«ng qua ®ã mµ chóng ta cã thÓ kh¾c phôc ®­îc phÇn nµo t×nh tr¹ng phô thuéc vµo c«ng nghÖ vµ t×nh tr¹ng ¸p ®¶o cña ng­êi ngo¹i quèc trong nÒn kinh tÕ , nhÊt lµ nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n.' 7.N©ng cao nhËn thøc vµ më réng quan hÖ ®èi t¸c tµi trî : - ViÖt Nam cÇn kh¼ng ®Þnh vµ thÓ hiÖn quyÕt t©m ®æi míi vµ c¶i c¸ch ®Ó tranh thñ sù ®ång t×nh cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ , cña chÝnh phñ b¹n vµ cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. T¨ng c­êng c¸c h×nh thøc vËn ®éng tµi trî vµ ®Çu t­ kh¸c nhau nh­: xóc tiÕn ®Çu t­, héi nghÞ nhãm t­ vÊn c¸c nhµ tµi trî, héi nghÞ ®èi t¸c... - CÇn tiÕp tôc ph¸t triÓn quan hÖ ®èi t¸c gi÷a c¸c bªn vµ n©ng quan hÖ nµy lªn m«t b­íc ph¸t triÓn cao h¬n, trªn c¬ së quan t©m tíi lîi Ých chung cña tÊt c¶ c¸c bªn tham gia víi viÖc ®Ò cao vai vai trß lµm chñ cña bªn h­ëng thô. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®a ph­¬ng ho¸ c¸c ®èi t¸c ®Çu t­ n­¬c ngoµi ®Ó t¹o thÕ chñ ®éng trong moi t×nh huèng. - T¨ng c­êng trao ®æi th«ng tin vµ ®èi tho¹i gi÷a c¸c nhµ tµi trî, c¸c chñ ®Çu t­ víi c¸c c¬ quan ViÖt Nam ®Ó cïng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña ViÖt Nam nãi chung còng nh­ trªn mét sè lÜnh vùc cô thÓ. §ång thêi quan t©m ®Õn viÖc minh b¹ch ho¸ vµ c«ng khai ho¸ c¸c chÝnh s¸ch , chÕ ®é tiÕn tíi hµi hoµ c¸c thñ tôc, gi¶m bít c¸c c¶n trë ®èi víi c¸c luång vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - X©y dùng hÖ thèng c¸c trung t©m xóc tiÕn ®Çu t­ cña Bé KH vµ §T t¹i c¸c khu vùc. §Ò xuÊt víi ChÝnh phñ x©y dùng mét hÖ thèng c¸c v¨n phßng cña Bé KH vµ §T ®¶m tr¸ch vai trß nh­ mét trung t©m xóc tiÕn ®Çu t­ t¹i c¸c vïng kinh tÕ trong c¶ nø¬c. Cã thÓ chia thµnh 8 khu vùc ®Çu t­ lín nh­ sau: MiÒn nói vµ trung du B¾c Bé. §ång b»ng s«ng Hång. B¾c miÒn trung. Duyªn h¶i miÒn trung, T©y Nguyªn. §«ng nam bé. §ång b»ng s«ng cöu long. Khu vùc dÇu khÝ ngoµi kh¬i. C¸c trung t©m xóc tiÕn ®Çu t­ thay mÆt Bé KH vµ §T gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng vµ chñ ®éng triÓn khai c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ nh»m hç trî cho c¸c ®Þa ph­¬ng ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ ®Çu t­ n­íc ngoµi. C¸c trung t©m xóc tiÕn t¹i c¸c khu vùc ph¶i ®­îc kÕt nèi ®¶m b¶o th«ng tin ®­îc cËp nhËt vµ lu«n ®­îc chia sÏ gi÷a c¸c v¨n phßng trung t©m vµ c¸c v¨n phßng khu vùc nh»m ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhê tÝnh thèng nhÊt vµ liªn kÕt gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng. KÕt luËn ChuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­¬ng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc th× ®©y chÝnh lµ mét giai ®o¹n míi, mét thêi kú míi, mét c¬ héi míi ®Ó ViÖt Nam cã c¬ héi ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt nh­: kinh tÕ, x· héi, m«i tr­êng...cã thÓ s¸nh vai víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu trªn trong ®iÒu kiÖn nguån vèn trong n­íc cßn tÝch tô vµ tËp trung thÊp, th× vai trß cña nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi lóc nµy lµ kh«ng nhá. Qua c¸c néi dung trong ®Ò ¸n m«n häc, ta cã thÓ thÊy ®­îc vai trß cña nguån vèn n­íc ngoµi ngµy cµng trë nªn cã hiÖu qu¶ thiÕt thùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tª-x· héi, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng triÖu lao ®éng, t¨ng thu nhËp, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo...nã chÝnh lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë n­íc ta. Tõ ®ã, c¸c nhµ nghiªn cøu cÇn ph¶i ph©n tÝch, tæng hîp vµ rót ra nh÷ng c¸i ®­îc còng nh­ c¸i ch­a ®­îc khi thu hót vµ thùc hiÖn nguån vèn n­íc ngoµi. Qua ®ã, ®­a ra c¸c khuynh h­íng cho viÖc söa ®æi, bæ sung còng nh­ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cßn tån t¹i, ®Ó tõ ®ã thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc thu hót vµ sö dông nguån vèn nµy. V× vËy mµ ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng nh÷ng gãp phÇn thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c môc tiªu ®Ò ra lµ nhanh chãng thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi theo h­íng CNH-H§H vµo n¨m 2020 mµ cßn gãp phÇn thùc hiÖn c¸c ý ®å, chiÕn l­îc cña Nhµ n­íc, biÕn n­íc ta trë thµnh mét trung t©m kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, khoa häc vµ kÜ thuËt cña c¸c n­íc trong khu vùc. Tµi liÖu tham kh¶o 1. V¨n kiÖn ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VII , IX . 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ ®Çu t­ - §¹i häc kinh tÕ quèc d©n . 3. Gi¸o tr×nh qu¶n lý dù ¸n ®Çu t­-§¹i häc kinh tÕ quèc d©n . 4. Gi¸o tr×nh ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ . 5. Chuyªn san thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam 2002-2003 , 2003-2004 , 2004-2005 . 6. T¹p chÝ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn . 7. B¸o ®Çu t­ . 8. C¸c luËt ®Çu t­ vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµI . 9. Trang web cña Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ ( www.mpi.gov.vn ) 10. Trang web cña Bé tµi chÝnh ( www.mof.gov.vn ) 11. Trang web cña Tæng côc thèng kª ( www.gso.gov.vn ) 12. Trang web cña Bé th­¬ng m¹i ( www.mot.gov.vn ) 13. T¹p chÝ Con sè vµ sù kiÖn . môc lôc