TÓM TẮT CÔNG TRÌNH
TP. Hồ Chí Minh là một trong những trung tâm kinh tế – văn hóa – xã hội hàng đầu của cả nước. Tại đây, nhiều loại hình dịch vụ mới đã xuất hiện nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân. Trong đó, có một loại hình rất đặc biệt chính là “cafe sách” – dịch vụ cung cấp một không gian cafe tri thức gắn liền với sách. Quan tâm đến loại hình này, nhóm nghiên cứu đã thực hiện đề tài: “THỰC TRẠNG VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP. HỒ CHÍ MINH”.
Nội dung đề tài gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận.
Chương 2: Thực trạng của loại hình cafe sách ở TP. Hồ Chí Minh.
Chương 3: Xu hướng phát triển của loại hình cafe sách ở TP. Hồ Chí Minh.
Chương 4: Giải pháp thúc đẩy sự phát triển của loại hình cafe sách ở TP. Hồ Chí Minh.
Về thực trạng của cafe sách, nhóm đã thực hiện các nội dung sau:
Thứ nhất, nhóm đã xây dựng được tiêu chí để xác định một cafe sách đúng nghĩa. Qua đó, phân loại được các quán cafe sách hiện nay trên địa bàn thành phố thành hai nhóm lớn: cafe sách đúng nghĩa và cafe sách chưa đúng nghĩa. Đồng thời xác định được đối tượng nghiên cứu chính là nhóm cafe sách đúng nghĩa.
Thứ hai, thông qua việc khảo sát các đối tượng khách hàng của cafe sách đúng nghĩa, nhóm nghiên cứu đã có được cái nhìn tổng quan về thực trạng hiện nay của loại hình cafe sách. Đó chính là sự tồn tại một cách mờ nhạt, “vật vờ” xét theo khía cạnh xã hội đồng thời không mang lại hiệu quả nếu xét theo khía cạnh kinh tế. Ý muốn của nhà đầu tư đã không bắt gặp được với nhu cầu của đại đa số khách hàng. Đó cũng chính là nghịch lý trong thực trạng hiện nay của loại hình cafe sách.
Từ thực trạng nêu trên, nhóm nghiên cứu đã dự đoán được xu hướng phát triển của loại hình này. Nếu cafe sách đi theo hướng thỏa mãn nhu cầu khách hàng thì nó sẽ đánh mất đặc trưng của mình và sẽ không còn là cafe sách đúng nghĩa nữa. Nếu cafe sách phát triển theo hướng giữ nguyên đặc trưng của mình là “mọi thứ đều xoay quanh sách” thì khó có thể tiếp tục duy trì hoạt động lâu dài do không đáp ứng được nhu cầu của đại đa số khách hàng.
Mặc dù vậy, nhóm nghiên cứu vẫn đánh giá cao tiềm năng cũng như ý nghĩa kinh tế – xã hội của loại hình cafe sách trong dài hạn. Do đó, nhóm đã tìm ra một số giải pháp (ngắn hạn lẫn dài hạn) có tính khả thi cao nhằm giải quyết nghịch lý hiện nay trong thực trạng của loại hình này đồng thời vẫn đảm bảo cafe sách có thể phát triển theo đúng với đặc trưng của nó.
Nói tóm lại, cafe sách là một ý tưởng hay và có ý nghĩa về nhiều mặt. Tuy nhiên, để có thể tồn tại và phát triển là điều không hề dễ dàng. Nhóm nghiên cứu hi vọng các giải pháp mà nhóm đưa ra sẽ có thể góp phần phát triển loại hình này. Từ đó, cafe sách đúng nghĩa sẽ có cơ hội để tiếp tục phát triển và thay đổi được diện mạo của mình hiện nay, góp phần cho sự phát triển của văn hóa đọc ở TP. Hồ Chí Minh.
MỤC LỤC
TÓM TẮT CÔNG TRÌNH 1
PHẦN MỞ ĐẦU 2
1. Lý do hình thành đề tài 3
2. Mục đích nghiên cứu 3
3. Phương pháp nghiên cứu 3
4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu 4
5. Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài 5
PHẦN NỘI DUNG 7
CHƯƠNG 1 - CƠ SỞ LÍ LUẬN 7
1. LÝ THUYẾT VỀ THỊ TRƯỜNG TIÊU DÙNG VÀ HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG 8
1.1. Mô hình hành vi tiêu dùng 8
1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi người tiêu dùng 8
1.2.1 Các yếu tố thuộc về văn hóa 9
1.2.2. Các yếu tố xã hội 10
1.2.2.1. Các nhóm tham khảo 10
1.2.2.2. Gia đình 11
1.2.2.3. Vai trò và địa vị 11
1.2.3. Các yếu tố cá nhân 11
1.2.3.1. Tuổi tác 11
1.2.3.2. Nghề nghiệp 12
1.2.3.3. Hoàn cảnh kinh tế 13
1.2.3.4. Phong cách sống 13
1.2.4. Các yếu tố tâm lý 13
1.2.4.1. Động cơ 13
1.2.4.2. Nhận thức 16
2. LÝ THUYẾT VỀ MARKETING DỊCH VỤ 17
2.1. Dịch vụ 17
2.2. Marketing dịch vụ 18
2.3. Chiến lược marketing đối với dịch vụ 19
2.3.1. Chuỗi lợi nhuận – dịch vụ 20
2.3.2. Quản trị chất lượng dịch vụ 21
3. LÝ THUYẾT VỀ TUNG SẢN PHẨM MỚI 24
3.1. Khái niệm sản phẩm mới 24
3.2. Tại sao cần phải phát triển sản phẩm mới? 24
CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CỦA LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM 27
2.1. Khái niệm cafe sách 28
2.2. Quá trình hình thành và phát triển loại hình cafe sách ở Tp.HCM 29
2.2.1. Giới thiệu chung 30
2.2.2. Thực trạng cụ thể vể các Cafe sách hiện tại 32
2.2.3. Phân loại các quán cafe sách 40
2.3. Khách hàng của cafe sách 42
2.3.1 Thông tin cá nhân 42
2.3.2 Thói quen sử dụng cafe sách của khách hàng 45
2.4. Chất lượng dịch vụ của loại hình cafe sách hiện tại 48
2.5. Mối liên hệ giữa các yếu tố khác và mức độ thường xuyên sử dụng dịch vụ cafe sách của khách hàng. 53
2.6. Đánh giá nhu cầu của khách hàng hiện nay đối với loại hình cafe sách 56
2.6.1 Lý do khách hàng sử dụng dịch vụ cafe sách 56
2.6.2 Nhu cầu của khách hàng đối với chất lượng dịch vụ của loại hình cafe sách. 58
2.7. Đánh giá thực trạng và nguyên nhân của thực trạng loại hình cafe sách hiện nay 60
CHƯƠNG 3 XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM 66
3.1 Kì vọng của nhà đầu tư 67
3.2 Xu hướng phát triển tương lai dựa vào thực trạng hiện tại 68
CHƯƠNG 4 GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM 70
4.1 Giải pháp cho sản phẩm dịch vụ 72
4.2 Giải pháp cho hoạt động quảng bá thương hiệu 75
KẾT LUẬN 78
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 79
PHỤ LỤC
95 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 2293 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và xu hướng phát triển của loại hình cafe sách ở thành phố Hồ chí minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
chủ yếu chính là do cafe sách đã không thể khai thác hiệu quả được đặc trưng của loại hình này. Đó chính là sách. Như đã đề cập ở phần trên, khách hàng đến cafe sách không phải vì sách mà là vì không gian ở đây, trong khi tiêu chí của một cafe sách thật sự là “mọi thứ đều phải xoay quanh sách”. Điều này đã dẫn đến một nghịch lý: chủ đầu tư của cafe sách quá chú trọng về sách (chi phí dành cho sách chiếm tỉ trọng rất lớn) mà ít quan tâm đến vấn đề không gian, cách trang trí; trong khi điều khách hàng đang cần ở cafe sách lại là yếu tố không gian. Mà không gian lại là yếu tố rất được quan tâm ở các quán cafe khác. Lẽ dĩ nhiên, khách hàng sẽ lựa chọn nơi nào đáp ứng được nhu cầu của họ. Đây chính là mâu thuẫn giữa ý muốn chủ quan của nhà đầu tư và nhu cầu thực sự của đại đa số khách hàng. Để giải quyết mâu thuẫn này, có hai lựa chọn để cafe sách tiếp tục tồn tại:
Một là, cải tiến, phát triển theo hướng thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, đầu tư chủ yếu cho không gian, cách trang trí. Đồng thời, giảm bớt sự đầu tư cho sách do nguồn lực có hạn. Lúc này, sách chỉ đóng vai trò thứ yếu. Bằng cách này, cafe sách có thể tiếp tục tồn tại. Tuy nhiên, về lâu dài nó cũng sẽ dần dần đánh mất nét đặc trưng chủ yếu của mình là sách. Khi đó, có lẽ cafe sách sẽ không còn là cafe sách nữa mà sẽ trở thành một loại “cafe không gian” nào đó. Trên thực tế, đã từng có vài cafe sách đi theo hướng này (Bố già 1, Ciao, Era cafe ,v.v) . Và giờ đây, các cafe sách ấy đã không còn là “cafe sách đúng nghĩa” nữa.
Hai là, tiếp tục phát triển theo đúng với tiêu chí và đặc trưng ban đầu của mình. Tuy nhiên, do không thể dùng đặc trưng của mình là sách để thu hút khách hàng, cafe sách sẽ rất khó khăn trong việc cạnh tranh với các quán cafe khác cũng có không gian phù hợp với nhu cầu khách hàng mà lại không cần đầu tư nhiều cho sách. Điều này cũng lý giải tại sao các cafe sách không đúng nghĩa lại đang kinh doanh rất tốt về mặt lợi nhuận như Ciao cafe, Kaffe... Lý do chủ yếu là các cafe này đã tận dụng rất tốt yếu tố không gian của cafe sách đúng nghĩa (yên tĩnh, nhẹ nhàng) trong khi không cần đầu tư gì nhiều cho sách.
Như vậy, thực trạng của cafe sách hiện nay đã cho thấy một nghịch lý khá rõ ràng. Nguyên nhân của nó chính là mâu thuẫn giữa ý muốn chủ quan của nhà đầu tư và nhu cầu thực sự của đại đa số khách hàng (như đã đề cập ở phần trên). Vậy nguyên nhân sâu xa của mâu thuẫn này là gì? Nhóm nghiên cứu cho rằng nguyên nhân đến từ phía khách quan lẫn chủ quan.
a. Nguyên nhân từ các yếu tố văn hóa xã hội.
Nền văn hóa Việt Nam rất coi trọng việc học tập, giáo dục tri thức nhưng thực sự văn hóa đọc không được phổ cập một cách sâu rộng như một số nước phương Tây do nhiều nguyên nhân lịch sử để lại. Trong nhiều năm nay, ở tất cả các cấp học, từ phổ thông cho đến đại học, học sinh ít có được một thói quen đọc sách đúng đắn cũng như chưa có nhiều sự hướng dẫn của thầy cô, phụ huynh trong việc lựa chọn sách và đọc sách. Ba yếu tố - thói quen đọc, khả năng lựa chọn và cách đọc - hợp thành cốt lõi của văn hóa đọc. Trong khi đó, ở các nước tiên tiến, trẻ em đã được hướng dẫn những điều này ngay từ khi còn nhỏ, liên tục cho đến khi vào đại học. Vì vậy, thói quen đọc sách chưa phải là một thói quen phổ biến trong cộng đồng.
Trong giai đoạn hiện nay, theo nhiều nhà nghiên cứu, mặc dù có một số tín hiệu khả quan nhưng văn hóa đọc vẫn đang bị văn hóa nghe nhìn lấn át. Văn hóa đọc và văn hóa nghe nhìn đều có những ưu điểm và khuyết điểm riêng. Văn hóa nghe nhìn và văn hóa đọc bổ sung cho nhau, không loại trừ nhau. Tuy nhiên, thế hệ trẻ hiện nay dường như bị văn hóa nghe nhìn lôi cuốn mạnh hơn là văn hóa đọc. Nhiều người vẫn chưa có thói quen đọc sách. Mặt khác, trình độ dân trí còn thấp, mặt bằng thu nhập của người dân cũng chưa cao. Có vẻ như “văn hóa đọc” còn là thú vui xa xỉ đối với nhiều người. Đối với tầng lớp trí thức, họ bị chi phối quá nhiều bởi cuộc sống nhanh, gấp hàng ngày. Nhiều người không còn thời gian để đọc sách, thậm chí nếu rảnh rỗi, sách cũng không phải là lựa chọn ưu tiên trong muôn vàn lựa chọn giải trí khác. Trong khi đó, cafe sách lại là một loại hình liên quan mật thiết đến sách, đến văn hóa đọc. Không khó để hình dung cafe sách đang bị đa số công chúng “bỏ rơi” khi mà trong nhu cầu của họ, sách chưa phải là yếu tố được coi trọng.
b. Nguyên nhân từ sản phẩm và quy trình quảng bá thương hiệu
Về sản phẩm dịch vụ (P1 – Product), có thể nói nguyên nhân là sách và cách bài trí sách chưa thật sự tạo được hứng thú để khách hàng đọc sách. Và do đó cũng chưa thể lôi cuốn khách hàng bằng sách – đặc trưng của cafe sách. Về cổ động và quảng bá thương hiệu (P4 – Promotion), thực tế cho thấy trong thời gian qua cafe sách đã có nhiều nỗ lực trong việc đem hình ảnh của mình đến với công chúng. Trên thực tế, hoạt động quảng bá thương hiệu của Café sách còn thể hiện nhiều điểm chưa hiệu quả.:
Thứ nhất, Café sách là một loại hình dịch vụ mới nhưng không đẩy mạnh khâu quảng cáo mà chỉ dừng lại ở công cụ quan hệ cộng đồng. Mặt khác, hoạt động quan hệ cộng đồng cũng chỉ dừng lại bằng hình thức PR qua mạng Internet và bằng cách truyền miệng. Điều này dẫn tới hệ quả tất yếu là các thương hiệu Café sách còn khá xa lạ với nhiều người và không thể khai thác hết tiềm năng thị trường.
Thứ hai, Café sách đã không tạo được sự phối hợp đồng bộ giữa các công cụ của quá trình chiêu thị để tạo được ấn tượng đối với khách hàng. Đồng thời, quy trình quảng bá thương hiệu cũng đã không được quan tâm và coi trọng đúng mức.
Đó là những lý do khiến cafe sách vẫn là một loại hình giải trí khá mờ nhạt, chưa tạo được ấn tượng sâu sắc đối với khách hàng. Khi còn quá ít người biết đến, cafe sách sẽ chưa thể khai thác được thị trường rộng lớn hơn 8 triệu dân của TP. Hồ Chí Minh.
Nói tóm lại, ý tưởng về cafe sách là một ý tưởng rất hay, rất có tính xã hội khi muốn mang đến tri thức cùng một không gian tri thức cho mọi người. Mặc dù vậy, về khía cạnh kinh tế, cafe sách cũng cần phải dựa trên cơ sở đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, “bán cái khách hàng cần chứ không phải cái mình có”. Chỉ có như vậy, cafe sách mới có thể tồn tại, đứng vững và phát triển trên thị trường dịch vụ giải trí vốn luôn đầy rẫy sự cạnh tranh khốc liệt. Câu hỏi được đặt ra ở đây là làm thế nào để vừa có thể phát triển loại hình cafe sách theo đúng tiêu chí ban đầu của nó (mọi thứ đều phải xoay quanh sách) vừa có thể đáp ứng được nhu cầu của khách hàng hiện tại (không phải sách là chủ yếu) để cafe sách tiếp tục tồn tại trong thời gian sắp tới?
Tóm tắt chương
Cafe sách là một loại hình dịch vụ giải trí có sự kết hợp hài hòa giữa sách và cafe. Trong đó, sách phải là yếu tố được coi trọng hàng đầu, là điều làm nên nét đặc trưng của loại hình cafe sách. Do vậy, mọi hoạt động của cafe sách đều cần phải xoay quanh sách, hướng về sách. Café sách xuất hiện tại Tp.HCM đã lâu nhưng đến thời gian gần đây mới tạo được một số dấu ấn nhất định.
Khách hàng của café sách chủ yếu là sinh viên và giới văn phòng. Đa số khách hàng đến café sách không thường xuyên và có nhiều mục đích khác nhau. Theo đánh giá của khách hàng, chất lượng dịch vụ của café sách nằm ở mức chấp nhận được. Tuy nhiên lượng khách hàng đến với loại hình dịch vụ này còn chưa tương xứng với tiềm năng của nó và nét đặc trưng của café sách là sách vẫn chưa phải là yếu tố có thể thu hút khách hàng. Chỉ có hai yếu tố là giới tính và nghề nghiệp của khách hàng là có ảnh hưởng đến mức độ thường xuyên sử dụng café sách. Các yếu tố liên quan đến chất lượng café sách đều không cho thấy có sự liên hệ đến mức độ thường xuyên sử dụng dịch vụ café sách. Điều đó cho thấy các yếu tố thuộc về chất lượng của café sách đã không thể tác động đến khách hàng. Đây chính là lí do loại hình café sách chưa thể khai thác hết tiềm năng của mình.
Khảo sát nhu cầu khách hàng cho thấy khách hàng đến với cafe sách vì hai lý do chủ yếu là địa điểm và chất lượng dịch vụ. Trong đó, yếu tố điạ điểm có phần được quan tâm nhiều hơn so với yếu tố chất lượng dịch vụ. Mặt khác, trong chất lượng dịch vụ, nhu cầu của khách hàng hiện nay đối với café sách là không gian chứ không phải là sách. Điều đó lý giải tại sao khách hàng đến với café sách không phải chủ yếu là để đọc sách và sách không phải là yếu tố để lôi cuốn khách hàng nhiều nhất.
Thực trạng “tồn tại vật vờ” của cafe sách hiện nay đã cho thấy một nghịch lý khá rõ ràng. Nhà đầu tư quan tâm đến sách nhưng khách hàng lại có nhu cầu về không gian nhiều hơn, chính điều này đả làm phân hóa loại hình café sách tại TP.HCM thành hai nhóm, đúng nghĩa và chưa đúng nghĩa. Nguyên nhân của nghịch lý này chính là mâu thuẫn giữa ý muốn chủ quan của nhà đầu tư và nhu cầu thực sự của đại đa số khách hàng. Nguồn gốc của mâu thuẫn này xuất phát từ cả yếu tố văn hóa xã hội và từ bản thân sản phẩm cũng như quy trình quảng bá thương hiệu.
CHƯƠNG 3
XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM
3.1 Kì vọng của nhà đầu tư
Như đã phân tích, thực trạng hiện tại về doanh thu cũng như mức độ quan tâm của xã hội đối với loại hình Cafe sách có nhiều vấn đề khiến bất kì ai có tâm huyết với loại hình giải trí văn hóa này đều phải trăn trở. Đối mặt với thực trạng nhiều khó khăn như thế thì liệu loại hình dịch vụ này sẽ có tương lai như thế nào? Sẽ phát triển rực rỡ như kì vọng của nhiều người, hay tồn tại “vật vờ” trong xã hội như một cái gì có cũng được, không có cũng không sao, hay thậm chí sẽ không còn tồn tại trong danh sách đa dạng của những loại hình Cafe Sài Thành?
Kì vọng lớn nhất đối với loại hình Cafe sách này không ai khác chính là ở các nhà đầu tư, vì những lí do nào đó, họ tin rằng loại hình Cafe sách sẽ phát triển tốt trong tương lai và sự đầu tư của họ sẽ mang đến kết quả khả quan, cho kinh doanh và cho văn hóa cộng đồng.
Thực tế nghiên cứu cho thấy hiện trạng của loại hình này không mấy sáng sủa, nhưng những nhà đầu tư vào loại hình này như Hub hay PNC vẫn giữ kì vọng lớn vào sự phát triển tương lai. Tại sao? Chính kì vọng này giúp họ có thể bám trụ trong thời gian đã qua. Cũng không phải không có lí do khi những nhà đầu tư vẫn giữ kì vọng của họ, khảo sát cho thấy, nguyên nhân chính đó là do bản chất văn hóa của loại hình này. Đối với số khách hàng biết đến Cafe sách thì có một tỉ lệ rất lớn ủng hộ loại hình này, mong muốn loại hình này phát triển mạnh hơn vào tương lai. Xã hội ngày càng văn minh hơn, tri thức hơn, và đó chính là thời cơ vàng cho những loại hình dịch vụ văn hóa như Cafe sách. Những yếu tố trên chính là những điểm sáng trong quá trình phát triển cho loại hình này.
Đối với những nhà quản lí PNC Trần Hưng Đạo, ngoài mục đích chung của tổng công ty PNC là duy trì loại hình Cafe sách nhằm mở rộng thêm lĩnh vực dịch vụ khách hàng, thì động lực lớn hơn để họ bám trụ chính là góp phần phát triển văn hóa đọc của cộng đồng giới trẻ, chưa nhắm đến lợi nhuận trong giai đoạn hiện tại. Hơn nữa theo đánh giá riêng của PNC Trần Hưng Đạo, “Mức độ chấp nhận của khách hàng đối với loại hình này rất cao”. Tuy nhiên, số lượng người biết đến lại không nhiều nên đem đến sự phát triển chưa tương xứng”, họ cho rằng “Tương lai loại hình này sẽ phát triển tốt nhưng cần sự đầu tư lớn và nhà đầu tư thực sự phải quan tâm đến sách”.
Còn đối với Hub Cafe, thì tương lai của của Cafe sách chính là ở yếu tố “sách”, họ tin vào vai trò của sách, vào nhu cầu tìm về không gian tri thức của khách hàng. Với kì vọng của họ, một “Cafe sách đúng nghĩa chính là một không gian tri thức dựa trên sách, sách là trung tâm của mọi hoạt động”. Với mô hình ấy sẽ đáp ứng được cho những ai thực sự đam mê đọc sách, chia sẻ sách với mọi người.
Nói tóm lại tất cả những yếu tố đó chính là kì vọng của nhà đầu tư vào loại hình Cafe sách – một dịch vụ mới mẻ.
3.2 Xu hướng phát triển tương lai dựa vào thực trạng hiện tại
Nhưng liệu Cafe sách hiện tại có đáp ứng được mong muốn của các nhà đầu tư? Thực tế đã cho thấy rằng việc đầu tư vào loại hình này vào thời điểm này chưa mang lại một kết quả khả quan cho họ, đây chỉ mới là bước đầu trong một quá trình khó khăn để mang đến một chỗ đứng vững chắc cho một loại hình dịch vụ mới này. Có ba xu hướng phát triển rõ ràng cho một loại hình dịch vụ mới phát triển:
Thứ nhất, sản phẩm mới tung ra có những đặc điểm riêng, đặc biệt, đáp ứng được nhu cầu khách hàng, phát triển tốt và có chỗ đứng trong thị trường.
Thứ hai, sản phẩm không đáp ứng tốt thị trường cần gì, không tạo được sự hứng thú từ khách hàng, thì theo quy luật đào thải khắc nghiệt của thị trường, sản phẩm thất bại và bị loại bỏ.
Thứ ba, trong quá trình định vị sản phẩm , gặp khó khăn lớn về nhiều mặt, không thể duy trì đặc trưng nguyên gốc của loại hình sản phẩm đó, có thay đổi đáng kể để đáp ứng nhu cầu thị trường và vì những thay đổi kết hợp đó, cũng được khách hàng chấp nhận.
Quá trình nghiên cứu thực trạng loại hình Cafe sách hiện tại của nhóm đã chỉ ra rằng, đối với khách hàng đến với Cafe sách thì địa điểm và chất lượng dịch vụ là hai ưu tiên hàng đầu. Trong đó, yếu tố địa điểm (chiếm 83%) có phần được quan tâm nhiều hơn so với yếu tố chất lượng dịch vụ (chiếm 75%). Trong 75% khách hàng đến vì chất lượng phục vụ thì trong 4 yếu tố chính cấu thành nên chất lượng dịch vụ là sách, thức uống, phong cách phục vụ và không gian thì yếu tố không gian được khách hàng quan tâm nhiều nhất (chiếm 90.5% trên tổng số khách hàng), thứ hai là phong cách phục vụ (chiếm 73.5%), kế tiếp mới là sách (chiếm 72.5%) và thức uống (66%). Sách không hề phải là yếu tố chủ đạo đưa khách đến với Cafe sách. Thực tế đó cho thấy loại hình Cafe sách hiện tại không phải là loại sản phẩm tung ra là đáp ứng ngay được nhu cầu của khách hàng, mà còn phải trải qua một thời gian dài để khách hàng hiểu và chấp nhận. Nên xu hướng thứ nhất là không thể trong khi xu hướng thứ hai và thứ ba là hai xu hướng mà loại hình Cafe sách có thể sẽ trải qua.
Hiện tại, đối với những Cafe sách thực sự, về doanh thu cũng như mức độ quan tâm, biết đến của cộng đồng xã hội chưa thực sự có thể là động lực thúc đẩy loại hình này phát triển, không hấp dẫn các nhà đầu tư mới. Những Cafe sách đúng nghĩa nào vẫn tiếp tục giữ nguyên đặc trưng của nó thì có khả năng lớn là trong tương lai loại hình này sẽ không thể tiếp tục tồn tại. Một loại hình kinh doanh trước hết phải đáp ứng được mục đích kinh doanh, đó là lợi nhuận để có thể duy trì động lực, khả năng phát triển. Nhưng thực tế cho thấy khách hàng đến với loại hình cafe sách đúng nghĩa không nhiều. Đồng thời hiệu quả kinh doanh thu được cũng không cao. Do vậy, việc duy trì lâu dài loại hình cafe sách theo đúng nghĩa của nó là điều không thể. Đối với xã hội hiện tại, nếu muốn duy trì loại hình Cafe sách đúng nghĩa vừa để phục vụ cho những mục đích cộng đồng vừa có lợi nhuận kinh doanh thì mong muốn đó chúng tôi cho là khá lãng mạn, không thực tế.
Để loại hình dịch vụ cafe sách có thể tiếp tục tồn tại và phát triển thì đòi hỏi phải có sự thay đổi để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Có được sự thay đổi đó, tức là loại hình Cafe sách đã đi theo xu hướng thứ ba, thay đổi phù hợp với nhu cầu khách hàng đồng thời cũng không còn giữ được đặc trưng của loại hình Cafe sách chính gốc. Như vậy, nếu đi theo xu hướng này thì cafe sách đúng nghĩa sẽ trở thành cafe sách không đúng nghĩa. Và thực trạng của những quán Cafe sách không đúng nghĩa hiện tại chính là tương lai của những Cafe sách đúng nghĩa chúng ta đang đề cập. Hình thức dịch vụ sau khi thay đổi này chỉ là một hình thức kết hợp giữa nhiều loại hình khác nhau, Cafe sách, Cafe sân vườn, Cafe Game, Trà sữa..., thu hút được nhiều loại khách hàng hơn, lợi nhuận cao hơn trong khi đó, sách sẽ dần dần trở thành thứ yếu và có lẽ sau này, sách chỉ còn đơn thuần là vật trang trí.
CHƯƠNG 4
GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM
Trong phần nghiên cứu trên đã cho thấy nếu cafe sách không có sự cải thiện tích cực thì loại hình sẽ không thể tiếp tục phát triển theo đúng đặc trưng của nó. Tuy nhiên, xét trong dài hạn, cafe sách là một loại hình dịch vụ rất có tiềm năng. Nền kinh tế ngày một phát triển, trình độ dân trí cũng như thu nhập của người dân được nâng cao. Vì thế, nhu cầu về các loại hình giải trí lành mạnh cũng sẽ được nâng cao theo sự phát triển chung của kinh tế xã hội. Mặt khác, sách là một người bạn hữu ích của con người; mặc dù trong giai đoạn hiện nay có thể sách chưa nhận được sự quan tâm đúng mức. Tuy nhiên, lợi ích của sách là một điều không thể phủ nhận. Vì vậy có lí do để tin rằng trong tương lai sách sẽ trở lại đúng vai trò và vị trí của nó trong đời sống của mọi người. Với những điều kiện nêu trên, nếu cafe sách giải quyết được mâu thuẫn giữa ý muốn chủ quan của nhà đầu tư và nhu cầu của đại đa số khách hàng thì loại hình này vẫn có thể phát triển theo đúng đặc trưng của nó.
Dựa trên nguyên nhân của thực trạng đã được phân tích ở trên và lý thuyết Marketing dịch vụ. Các nguyên nhân bao gồm nguyên nhân xuất phát từ các yếu tố văn hóa xã hội và nguyên nhân từ sản phẩm và quảng bá thương hiệu. Về nguyên nhân xuất phát từ văn hóa xã hội, đây là một nguyên nhân từ phía khách quan, trong giới hạn nghiên cứu cũng như khả năng của doanh nghiệp không đủ sức để đưa ra giải pháp nhằm giải quyết nguyên nhân này. Vì vậy, nhóm nghiên cứu chỉ đề xuất các giải pháp cho sản phẩm dịch vụ và quy trình quảng bá thương hiệu mà thông qua đó cũng phần nào tác động đến các yếu tố văn hóa xã hội. Mặt khác, về mặt thời gian, trong nhóm giải pháp cho sản phẩm dịch vụ và quảng bá thương hiệu được chia thành những nhóm giải pháp trong ngắn hạn và dài hạn. Nhìn chung, trong ngắn hạn, nhóm nghiên cứu cho rằng để tiếp tục tồn tại, cafe sách cần phải đáp ứng được nhu cầu của khách hàng hiện nay. Điều đó có nghĩa là trong một khoảng thời gian nhất định, cafe sách phải chấp nhận nó không còn là cafe sách “đúng nghĩa” nữa. Mặc dù vậy, trong khoảng thời gian này, cafe sách cũng cần có những biện pháp để khách hàng quan tâm đến sách nhiều hơn, từng bước đưa sách trở thành mối quan tâm hàng đầu của khách hàng khi đến cafe sách. Trong dài hạn, khi khách hàng đã có sự chú ý đến sách nhiều hơn cũng như cafe sách đã có thể tự tồn tại được, cafe sách sẽ có những biện pháp để dần dần trở lại là cafe sách đúng nghĩa và tiếp tục phát triển theo đúng đặc trưng của nó.
Thực trạng hiện nay số lượng khách đến cafe sách còn rất ít, hoạt động của khách khi đến quán không chỉ là đọc sách mà còn nhiều hoạt động khác như truy cập Internet, gặp gỡ bạn bè, bàn công việc,v.v... Mặt khác, phần lớn các cafe sách “đúng nghĩa” hiện nay hoạt động kinh doanh không hiệu quả như mong muốn (lợi nhuận kinh doanh thấp, các cafe sách thường xuyên hòa vốn hay phải chịu một khoản lỗ). Do vậy mục tiêu trước mắt của loại hình này hiện nay đó là “tiếp tục duy trì hoạt động, dần dần tăng doanh thu và phát triển thương hiệu”. Hiện tại, loại hình này có thể đa dạng hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ đáp ứng nhiều loại nhu cầu của khách hàng.
4.1. Giải pháp cho sản phẩm dịch vụ
a. Trong ngắn hạn
Hiện nay, thực trạng cho thấy khách hàng đến cafe sách có nhiều mục tiêu khác chứ không chỉ là đọc sách. Vì thế ta cần đa dạng hóa dịch vụ tại cafe sách như:
Thứ nhất, phân chia ra thành các tiểu khu nhỏ trong cafe sách, mỗi phân khu đáp ứng một loại nhu cầu cho khách hàng, không gian, cách bài trí bàn ghế phù hợp với mục địch sử dụng cho từng tiểu khu. Hiện tại, có thể chia thành 2 phân khu nhỏ:
Phân khu có không gian yên tĩnh, bàn ghế cao ráo, cách bài trí tạo một không gian riêng tư, phù hợp cho khách hàng có nhu cầu đọc sách, trao đổi công việc và học bài.
Phân khu có không gian trẻ trung, bàn ghế ngồi tạo sự thoải mái, cách bài trí bàn ghế thân thiện đáp ứng nhu cầu nhóm đối tượng muốn đến cafe sách để gặp gỡ bạn bè, thư giãn, truy cập Internet.
Thứ hai, cafe sách nằm ở ranh giới giữa thư viện và một quán cafe bình thường, do đó thức ăn thức uống cũng cần được quan tâm đúng mức. Cafe sách hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, do đó, cần phải nâng cao, đa dạng hóa các loại thức uống (ăn) phù hợp với khách hàng. Tuy nhiên, việc đa dạng hóa các loại thức ăn (uống) cũng cần phải được chọn lọc để phù hợp với không gian yên tĩnh của quán. Cafe sách không nên phục vụ các loại thức uống có cồn mạnh, chỉ nên có cocktail, mocktail, và các loại cafe, sinh tố, kem v.v phù hợp với không gian của quán.
Thứ ba, lắp đặt hệ thống mạng không dây phủ khắp khu vực của cafe sách. Một phần không nhỏ khách hàng đến cafe sách là để tra khảo, nghiên cứu công việc của họ, vì vậy, một hệ thống mạng Internet tốt sẽ giúp đỡ cho công việc của khách hàng rất nhiều.
Cuối cùng, chú trọng nhiều hơn đến yếu tố trang trí trong cafe sách bằng cách trang trí bức tường, tiểu cảnh xung quanh chỗ ngồi của khách hàng.
b.Trong dài hạn
Trong dài hạn, theo nhóm nghiên cứu, cafe sách cần phát triển với mục tiêu : “ tạo được sự hứng thú đọc sách cho khách hàng, mọi hoạt động của quán đều xoay quanh sách, cafe sách phát triển và hoạt động đúng với những đặc trưng của cafe sách”.
Để tạo được sự hứng thú đọc sách cho khách hàng khi đến cafe sách, chủ doanh nghiệp cần phải cải thiện ba yếu tố sau:
Thứ nhất, về chất lượng sách: Sách cần đáp ứng nhu cầu của khách hàng về cả nội dung và hính thức. Nội dung của sách cần đa dạng, số lượng đủ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Mặt khác, nội dung của sách cũng cần cập nhật liên tục. Nếu có điều kiện, trong mỗi thể loại sách, nội dung (đặc biệt là sách các môn khoa học tự nhiên và xã hội) cần phải được đáp ứng như một hệ thống kiến thức đầy đủ, từ đơn giản đến cao cấp, giúp cho độc giả có thể xem sách như một kho tàng kiến thức thật sự, thuận tiện cho việc nghiên cứu của họ,tạo sự hứng thú lâu dài đối với loại hình cafe sách. Ngoài ra, việc bảo quản sách cũng cần được chú trọng đúng mức, bìa sách phải được bọc bìa giấy kiếng, sắp xếp gọn gàng, bảo quản ở nơi có ít ánh sáng, được đánh số phân loại theo từng thể loại, kệ sách thường xuyên được lau chùi sạch sẽ.
Thứ hai, không gian của cafe sách: là yếu tố quan trọng nhất để thu hút khách hàng. Về lâu dài, phần lớn khách hàng đến quán chỉ để đọc sách và tra cứu, do đó không gian cần được trang trí cho phù hợp với từng loại độc giả. Vd: khu đọc sách thiếu nhi cần bài trí truyện tranh, truyện cổ tích, dân gian có mô tả hình ảnh sinh động, bàn ghế có hình trang trí các nhân vật trong sách, ngoài ra còn có thể có giấy vẽ, bút chì màu cho các em vẽ tranh v.v.
Thứ ba, quan trọng hơn đó là cách bài trí trong quán cần phải toát nên được nét đặc trưng riêng của quán, tạo ra được cái riêng trong mắt khách hàng khi họ lần đầu tiên đến quán. Đặc biệt, đó là một không gian tri thức thật sự, yên tĩnh, thoải mái cho việc đọc sách. Trên tường quán nên có các banner, tivi để giới thiệu nội dung các sách mới có trong quán. Trên bàn cũng nên có các ghi chú ghi những loại sách mà đa số độc giả đến xem nhiều. Bên cạnh đó, sách cần được bài trí thoát ra vẻ cứng nhắc của một thư viện kiểu mẫu. Sách được phân loại theo từng loại đối tượng độc giả và bàn ghế tại khu vực đó cũng phải bài trí cho phù hợp với nhu cầu của độc giả. Cách bài trí cũng nên được xem xét sao cho dễ tra cứu loại sách mà mình cần. Doanh nghiệp có thể ứng dụng công nghệ thông tin vào tra cứu và quản lý sách: máy tính được trang bị cho khách hàng tìm kiếm sách, trong quán nên được trang bị danh mục các loại sách ở những nơi phù hợp.
Mục tiêu thứ hai mà cafe sách nên hướng đến trong tương lai đó là mọi hoạt động của quán đều xoay quanh sách. Để thực hiện mục tiêu này, nhóm nghiên cứu cho rằng cafe sách có thể thực hiện các biện pháp sau đây:
Thứ nhất, nâng cao hiệu quả hoạt động của nhân viên: Nhân viên được quản lý chuyên nghiệp, được chia ra và quản lý thành các bộ phận riêng biệt: pha chế, phục vụ, tính tiền, hướng dẫn về sách. Tất cả các nhân viên đều được thực tập các kỹ năng về công việc của mình nhằm nâng cao chất lượng phục vụ. Đồng thời phải hiểu rõ cách bài trí và sắp xếp sách, đặc biệt nhân viên hướng dẫn về sách cần phải có đòi hỏi về chuyên ngành quản lý thư viện, có chuyên môn về nội dung sách và hiểu tâm lý độc giả để tư vấn cho họ thể loại sách phù hợp. Toàn bộ đội ngũ nhân viên phải được quản lý chuyên nghiệp, hoạt động hiệu quả, phục vụ tận tình cho khách.
Thứ hai, đẩy mạnh các hoạt động bên lề của quán: Ngoài việc phục vụ thức uống (ăn) và tạo không khí phù hợp cho việc đọc sách, các hoạt động khác cũng cần phải được quan tâm để thu hút khách hàng đến với cafe sách và bổ trợ cho việc tạo niềm đam mê đọc sách cho khách hàng.
Thứ ba, các café sách nên thường xuyên tổ chức các buổi giới thiệu các loại sách mới, giao lưu với độc giả, tác giả của sách. Các hoạt động này nhằm tạo ra sự khác biệt của cafe sách so với các loại hình cafe khác, thu hút sự quan tâm của khách hàng cũng như giới truyền thông, tạo ra một làn sóng vô hình để quảng bá thương hiệu của quán thông qua báo đài và khách hàng của chính loại hình này. Thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, viết bài cảm nhận về các loại sách của quán. Các hoạt động này cũng góp phần chuyển biến nhận thức của cộng đồng về thú vui đọc sách.
Thứ tư, Café sách nên tạo sự liên kết với các nhà xuất bản sách trong nước nhằm có được nguồn sách dồi dào và chất lượng từ các nhà xuất bản uy tín để phục vụ nhu cầu của độc giả. Thêm nữa, việc liên kết này có thể giúp Café sách tiết kiệm được các khoản chi phí cho việc tìm kiếm và mua sách thông qua trung gian; đồng thời có được nguồn sách mới phong phú, được cập nhật liên tục từ nhà xuất bản.
4.2. Giải pháp cho hoạt động quảng bá thương hiệu
Quảng bá thương hiệu là khâu yếu nhất trong hoạt động Marketing hiện tại của Café sách. Để có thể cải thiên khâu này, điều cần làm trước tiên là phải nhận thức được tầm quan trọng của khâu quảng bá thương hiệu, sau đó sẽ tiến hành cải thiện cụ thể từng bước từng thành phần trong khâu quảng bá.
Thứ nhất, về hình thức quảng bá, do Café sách là loại hình dịch vụ mới và thuộc thị trường B2C nên khâu quảng cáo là quan trọng nhất. Có thể tiến hành quảng cáo bằng nhiều phương tiện như quảng cáo trên truyền hình, báo chí, Internet, poster, phướn treo nơi công cộng... Quảng cáo phải là những hình ảnh chuyên nghiệp, được xuất hiện thường xuyên nhằm gây hiệu ứng đáng kể đối với khách hàng. Tiếp theo, Café sách có thể thực hiện các chương trình khuyến mãi tại chỗ, tạo điểm nhấn bằng Marketing du kích... Về quan hệ cộng đồng, Café sách phải khai thác hơn nữa sức mạnh của truyền miệng, của làn sóng ủng hộ văn hóa đọc của xã hội hiện nay.
Thứ hai, các Café sách nên thực hiện các hoạt động cộng đồng như thu góp sách cũ của quán, khách hàng và phân phát lại cho trẻ em nghèo hiếu học. Hoạt động này vừa có ích cho xã hội, đồng thời giúp cho cafe sách tạo được ấn tượng tốt đối với cộng đồng.
Cuối cùng, Café sách phải tạo được sự phối hợp đồng bộ từ các hình thức quảng bá nêu trên, làm cho chúng thống nhất với tiêu chí và sứ mệnh mà các Café sách đã đặt ra, từ đó tạo được sức mạnh Marketing tổng hợp và hiệu quả.
Tóm lại, những biện pháp nêu trên sẽ có tác dụng “kép”. Một mặt làm cho nhu cầu của khách hàng và ý muốn của nhà đầu tư có thể bắt gặp với nhau. Mặt khác, loại hình Café sách tiếp tục phát triển và đem lại lợi nhuận cho nhà đầu tư mà không làm mất đi đặc trưng của cafe sách. Tuy nhiên, việc đầu tư cho sự phát triển của cafe sách theo đúng đặc trưng của nó là một quá trình lâu dài và phải từng bước thực hiện theo trình tự thích hợp. Các chủ doanh nghiệp cần đầu tư phát triển loại hình này phù hợp với khả năng tài chính của họ. Mặc dù chi phí để đầu tư chắc chắn không phải là con số nhỏ, tuy nhiên nếu có chiến lược đầu tư hợp lý thì điều đó không phải là không khả thi. Hơn nữa hiệu quả của việc đầu tư đó chính là sự phát triển bền vững và rộng khắp trong tương lai của loại hình này tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tóm tắt chương
Café sách là một ngành hàng dịch vụ mới, chính vì thế việc tìm ra một hướng đi để phát triển bền vững trong tương lai là một việc làm hết sức khó khăn và đầy cam go. Hiện nay, cà phê sách không phát triển được xuất phát từ nguyên nhân xã hội và chất lượng sản phẩm chưa đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Nguyên nhân từ xã hội cần phải có một thời gian dài để xoay chuyển ý thức của người dân về sở thích, văn hóa đọc sách. Khi kinh tế và văn hóa cùng phát triển, văn hóa đọc sẽ dần dần có chỗ đứng trong nhu cầu giải trí của người dân.
Về phần chất lượng sản phẩm và quảng bá dịch vụ, café sách cũng như nhiều ngành hàng dịch vụ khác, cần có sự dị biệt hóa trong cung cách phục vụ, chất lượng sách, không gian thưởng thức sách và thức uống. Bước đầu café sách chỉ nên tập trung vào những đối tượng khách hàng là 1 bộ phận có học thức cao, đọc sách và tìm kiếm thông tin đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu của họ, đồng thời đa dạng hóa các loại sản phẩm nhằm tìm kiếm lợi nhuận, duy trí các hoạt động của quán trong thời điểm hiện tại.
Về phần quảng bá thương hiệu, đây có thể xem là khâu yếu nhất của các café sách trên địa bàn thành phố. Chính vì thế, các hoạt động nhằm quảng bá thương hiệu cần được cải thiện (quảng cáo trên phương tiên thông tin đại chúng, quan hệ cộng đồng, Marketing du kích...). Các hoạt động này không thực hiện riêng lẻ, mà cần có sự phối hợp giữa các chiến dịch, loại hình marketing với nhau. Sự kết phối hợp giữa các loại hình marketing sẽ tạo ấn tượng mạnh mẽ, tạo chỗ đứng của café sách trong lòng khách hàng hiện tại và khách hàng tiềm năng trong tương lai.
KẾT LUẬN
Khối ngành dịch vụ ngày càng chiếm tỉ trọng lớn trong thu nhập quốc dân. Ở thành phố Hồ Chí Minh, nơi phát triển bật nhất của đất nước, khối ngành dịch vụ cũng vươn lên phát triển ngày càng mạnh mẽ. Và trong bối cảnh ấy, cafe sách xuất hiện như là một loại hình dịch vụ giải trí mới hình thành, làm phong phú thêm cho sự chọn lựa loại hình giải trí của người dân thành phố. Đề tài “THỰC TRẠNG VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM” do nhóm nghiên cứu thực hiện đã khái quát được thực trạng loại hình cafe sách ở Tp.HCM từ khi mới hình thành đến thời điểm hiện tại. Nhận định và đánh giá được xu hướng phát triển , sự ảnh hưởng của loại hình cafe sách đến xã hội. Từ đó, đề xuất một số giải pháp giúp loại hình này phát triển bền vững và giữ được đặc trưng văn hóa riêng từ đó có ảnh hưởng mạnh hơn đến văn hóa đọc của cộng đồng.
Bên cạnh đó, nhóm tác giả thực hiện đề tài với hi vọng đây sẽ là nguồn tham khảo có giá trị để các nhà đầu tư quan tâm có thể mạnh dạn tiến vào một loại hình mới, đóng góp nhiều hơn cho xã hội về khía cạnh kinh tế cũng như văn hóa xã hội. Với trình độ và thời gian nghiên cứu còn hạn chế, đề tài chắc chắn không thể tránh được những sai sót, kính mong nhận được sự đóng góp chân thành và quý báu từ phía các quý thầy cô cũng như quý độc giả để rút kinh nghiệm cho những đề tài về sau.
Nhóm nghiên cứu.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
* TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT:
[1] Philip Kotler & Gary Armstrong ( 2004), “Những nguyên lí tiếp thị 1” (Principles of Marketing 1), người dịch: Trần Văn Chánh, Huỳnh Văn Thanh, Nhà xuất bản Thống Kê.
[2] Philip Kotler & Gary Armstrong (2004), “Những nguyên lí tiếp thị 2” (Principles of Marketing 2), người dịch: Trần Văn Chánh, Huỳnh Văn Thanh, Nhà xuất bản Thống Kê.
[3] Trung Nguyên (2008), “Phương pháp luận nghiên cứu khoa học”, Nhà xuất bản Giao Thông Vận Tải.
[4] GS.TS Nguyễn Thị Cành (2007), “Giáo trình Phương pháp & Phương pháp luận Nghiên cứu khoa học kinh tế”, Nhà xuất bản Đại Học Quốc Gia TP.HCM.
[5] Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2007), “Thống kê ứng dụng trong kinh tế xã hội”, Nhà xuất bản Thống Kê.
[6] Hoàng Trọng & Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008), “Phân tích dữ liệu nghiên cứu với SPSS”, Nhà xuất bản Hồng Đức.
*TÀI LIỆU TIẾNG ANH
[7] John Wiley & Sons, “Marketing your consulting services”,Copyright © 2003, Pfeiffer serves.
[8] Philip Kotler, “Marketing Management”, Copyright © 2003 Prentice-Hall, Inc.
*CÁC WEBSITE
[9] Nam Văn Chí (2009), “Hub Café - Cà phê sách tại TP.HCM”, website Thành Đoàn.
[10] PNC (2008), “Cà phê sách Phương Nam”, website PNC
[11] Phú Sơn (2009), “Thư giãn với quán cà phê sách” Báo Vnexpress online.
[12] Song Phạm – Giản Phúc (2009), “Muôn nẻo cà phê sách” Báo Sài Gòn Giải Phóng.
[13] Tân Tường (2004), “Cà phê sách” Báo Sài Gòn Giải Phóng.
[14] Thanh Hương (2008), “Cà phê sách tôn vinh văn hóa đọc” Báo Sức khỏe đời sống
*BÁO VÀ TẠP CHÍ
Báo Sài Gòn giải phóng
Báo Người lao động
Báo Tuổi Trẻ
Báo Thanh Niên
Báo Vnexpress
Báo Kiến Thức Kinh Tế
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆU VÀ BIỂU ĐỒ
Danh sách biểu đồ, hình
Hình 1.1: Mô hình phân cấp nhu cầu của Maslow
Hình 1.2: Mối quan hệ giữa Marketing dịch vụ, Marketing nội bộ và Marketing tương tác.
Hình 1.3: Mô hình chất lượng dịch vụ của Parasuraman Zeithaml và Beery
Hình 2.1: Sơ đồ quá trình hình thành và phát triển loại hình Cafe sách ở Tp.HCM.
Hình 2.2: Biểu đồ thể hiện độ tuổi của khách hàng.
Hình 2.3: Biểu đồ thể hiện tình trạng học vấn của khách hàng.
Hình 2.4: Biểu đồ thể hiện nghề nghiệp của khách hàng.
Hình 2.5: Biểu đồ thể hiện thu nhập của khách hàng đến Cafe sách.
Hình 2.6: Biểu đồ tỉ lệ khách hàng thường xuyên đến Cafe sách theo số ngày.
Hình 2.7: Biểu đồ thể hiện tỉ lệ quan tâm đến các mục đích của khách hàng khi đến với Cafe sách.
Hình 2.8: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về chất lượng sách.
Hình 2.9: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về chất lượng thức uống (ăn).
Hình 2.10: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về không gian của quán phù hợp với việc đọc sách.
Hình 2.11: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về cách thức sắp xếp sách.
Hình 2.12: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về chất lượng phục vụ của nhân viên quán.
Hình 2.13: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về địa điểm của các Cafe sách.
Hình 2.14: Biểu đồ thể hiện sự hài lòng của khách hàng về giá cả của các Cafe sách.
Hình 2.15: Biểu đồ tỉ lệ sự quan tâm của khách hàng đối với các lý do đến quán.
Hình 2.16: Biểu đồ thể hiện sự quan tâm của khách hàng đối với các yếu tố trong chất lượng dịch vụ của loại hình Cafe sách.
Danh sách bảng số liệu
Bảng 1: Các giai đoạn chu kì sống của con người và hành vi mua tương ứng.
Bảng 2: Danh sách các đối tượng và thời gian phỏng vấn.
KHOA KINH TẾ - LUẬT
ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM
-----¯-----
Nhóm nghiên cứu: Nhóm KT01_K08T
Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS Phạm Đình Nghiệm
===========================================================
Giới thiệu
Sách là một người bạn đồng hành không thể thiếu trong cuộc sống con người. Đối với những người ham mê đọc sách, một không gian lí tưởng để thỏa mãn niềm đam mê của mình là một điều rất cần thiết trong thời đại ngày nay. Để đáp ứng nhu cầu đó, Cafe sách đã ra đời và có những bước phát triển và thu hút sự quan tâm rất lớn của cộng đồng thành phố. Và để có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về hiện trạng cũng như xu hướng phát triển của loại hình Cafe này, nhóm nghiên cứu chúng tôi quyết định thực hiện đề tài “THỰC TRẠNG VÀ XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN LOẠI HÌNH CAFE SÁCH Ở TP.HCM” với mong muốn góp phần phát triển văn hóa đọc của cộng đồng, xây dựng một loại hình Cafe văn minh của xã hội hiện đại.
Với mong muốn có thêm nhiều thông tin hữu ích cho việc thực hiện đề tài, chúng tôi rất mong các bạn dành cho chúng tôi vài phút quý báu của mình để đọc và trả lời bảng câu hỏi này. Chúng tôi cam kết giữ bí mật câu trả lời của riêng bạn và tất cả những người tham gia cuộc khảo sát này. Kết quả tổng hợp sẽ được gửi cho bạn nếu bạn có nhu cầu.
Cách trả lời:
Với mỗi câu hỏi, bạn lựa chọn phương án trả lời phù hợp với ý kiến của mình và đánh dấu chọn vào câu trả lời đó.
Với phương án trả lời mở, bạn viết câu trả lời vào dòng gạch chấm bên cạnh.
Một số câu hỏi có thể có nhiều phương án lựa chọn, do đó bạn có thể chọn nhiều phướng án trã lời cho cùng một câu hỏi, chỉ cần chúng không mâu thuẫn với nhau.
BẢNG KHẢO SÁT
I_THÔNG TIN CÁ NHÂN
Họ và tên: ----------------------------------------------------------------------------
E-mail:
Giới tính :
£ Nam £ Nữ
Độ tuổi :
£ Dưới 18 tuổi £ 18-25 tuổi £ 25-40 tuổi £ Trên 40 tuổi
Tình trạng hôn nhân:
£ Độc thân £ Đang hẹn hò £ Có gia đình
Trình độ học vấn :
£ Trung cấp chuyên nghiệp £ Cao đẳng
£ Đại học £ Trên Đại học
Bạn đang thường trú hay tạm trú tại thành phố Hồ Chí Minh?
£ Thường trú £ Tạm trú
Nghề nghiệp :....................................................................................................
Thu nhập mỗi tháng:
£ Dưới 2.000.000 VND £ 2.000.000 - 3.500.000 VND
£ 3.500.000 – 5.000.000 VND £Trên 5.000.000 VND
II_THÓI QUEN SỬ DỤNG CÀ PHÊ SÁCH CỦA BẠN:
Bạn đến cà phê sách bao nhiêu lần một tuần?
£ Dưới 3 lần £ 3-5 lần £ Trên 5 lần
Bạn thường đến cà phê sách vào ngày nào trong tuần? (Bạn có thể chọn nhiều đáp án)
£Thứ hai £ Thứ ba £ Thứ tư £ Thứ năm
£Thứ sáu £ Thứ bảy £ Chủ nhật
Bạn thường đến quán vào thời gian nào trong ngày?
£7h-10h £ 10h-14h £ 14h-17h £ 17h-21h
£Khác
Bạn thường đến cà phê sách để làm gì? (Sắp xếp thứ tự ưu tiên. Số 1 là ưu tiên nhất)
£ Đọc sách £ Truy cập mạng Internet £ Gặp gỡ bạn bè
£ Trao đổi công việc £ Bàn luận về sách
Khác:...............................................................................
Mức độ hài lòng của bạn với chất lượng sách ở đây như thế nào?
£ Hài lòng £ Bình thường
£ Không hàilòng £ Rất không hài lòng
Bạn cảm thấy thức uống (thức ăn)ở đây như thế nào?
£ Rất ngon £ Ngon £ Bình thường £ Không ngon
Bạn cảm thấy không gian ở đây có phù hơp với việc đọc sách hay không?
£ Rất phù hơp £ Phù hợp £ Không phù hợp £ Rất không phù hợp
Ý kiến của bạn (nếu có):
Bạn cảm thấy cách sắp xếp sách ở đây như thế nào?
£ Rất khoa học £ Bình thường £ Không tốt £ Rất không tốt
Ý kiến của bạn (nếu có):
Mức độ hài lòng của bạn đối với chất lượng phục vụ của nhân viên?
£ Hài lòng £ Bình thường £ Không hài lòng lắm
Ý kiến của bạn (nếu có):
Theo quan điểm của bạn, giá cả ở đây như thế nào?
£ Cao £ Chấp nhận được £ Rẻ
Ý kiến của bạn (nếu có):
Địa điểm của quán có thuận tiện cho việc đi lại hay không?
£ Thuận tiện £ Bình thường £ Không thuận tiện
Lý do bạn đến với quán (Sắp xếp thứ tự ưu tiên. Số 1 là ưu tiên nhất)
£ Chất lượng dịch vụ (sách,thức uống, cách phục vụ...) £ Giá cả
£ Thương hiệu £ Địa điểm
Trong chất lượng dịch vụ, theo bạn yếu tố nào là quan trọng nhất:
£ Sách £ Thức uống £ Phong cách phục vụ £ Không gian
Khác:
Theo bạn, quán cần phải thay đổi gì để nâng cao chất lượng phục vụ của mình?
-----oO HẾT Oo-----
----------Cám ơn các bạn đã hoàn thành bảng khảo sát.----------
VIETNAM NATIONAL UNIVERSITY
FACULTY OF ECONOMICS AND LAWS
-----¯-----
INTRODUCTION
In order to provide a suitable environtment for those with reading hobbies, moreover, to contribute a small part in the development of vietnamese reading culture, we have carried out the project "The situation and development trend of bookcafés in HCMC ". And so as to have more information for this study, we hope you’d help us to complete this convey by spending some of your precious minutes.
We promised to keep secrets of your own answers and all participants in the survey. This result will be sent to you if you wish.
Replying Each question, you select the plan for selection which is suitable with your opinions, and check the answers there. With opening questions, to answer, you write the answers on brick dots.Some questions may have more plans for selection, so you can choose the variety of answers to the same question, just that they do not conflict with each other.
SURVEY CONTENT
Personal infomation:
Name:...............................................................................................
Email:...............................................................................................
1. Gender
r Male r Female
2. Age
r Under 18 r 18-25 r 25-40 r Over 40
3. Your status
r Single r Dating r Married
4. Education
r Undergraduation r Graduation r Postgraduation
5. Accommodation
r Permanent r Impermanent
6. Occupation:........................................................................................................
7. Income (a month)
r Under 1000$ r1000-2000$ r 2000-3000$ rOver 3000$
Your using book-café services
How often do you come to book-café a week?
r Less than 3 times r3-5 times rMore than 5 times
Which day do you often come to book-café in a week?
r Monday rTuesday r Wednesday rThursday r Friday r Saturday r Sunday
Which time do you often come to book-café in a day?
r 7-10h r 10-14h r 14-17h r 17-21h r Other times
What do you come to book-café for? (Order options with 1,2,3,4,5)
r Reading book rOnline r Meeting friends r Doing business
r Dicussing Book r Doing sth other:..................................................................
Your satisfaction of book’s content in this book-café ?
r Good r Acceptable r Not good r Bad
How do you feel about foods and drinks here?
r Good r Acceptable r Not good r Bad
Do you think the layout and decoration here suitable with reading
r Good r Acceptable r Not good r Bad
Your own ideas: ............................................................................................................................................................................................................................................................................
How do you think about the book arrangement here?
r Good r Acceptable r Not good r Bad
Your own ideas: ............................................................................................................................................................................................................................................................................
How do you feel about the services of waiter and waitress?
r Good r Acceptable r Not good
Your own ideas: ............................................................................................................................................................................................................................................................................
How about the price?
r Expensive r Acceptable r Quite cheap
In your opinion, this location is convinient for traveling or not?
r Convinient r No problem r Inconvinient
Why do you choose this book-café? (Order options with 1,2,3,4,5)
r Service’s good r Acceptable price
rWell-known brand rConvinient for traveling
In your opinion, which factor below is the most important? (Order options with 1,2,3,4,5)
r Books rDrinks and foods rServices r Layout and decoration
rOther factors ................................................................................................................
In your opinion, what do this book-café have to do to improve itself service qualities?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Thanks for your help!
BẢNG PHỎNG VẤN SÂU
---bbõaa---
Doanh nghiệp:
Nội dung các câu hỏi:
Thời gian quý DN bắt đầu kinh doanh là khi nào? Ý tưởng lấy từ đâu? Mục đích kinh doanh của DN là gì?
Hiện tại số đầu sách của DN là bao nhiêu? Thể loại như thế nào?
Về quy mô của quán:
Số lượng nhân viên?
Diện tích như thế nào?
DN có chi nhánh ko?
DN có liên kết NXB hay ko?
Theo DN, chất lượng dịch vụ hiện tại của quán như thê nào?
Trong tương lai quy mô của quán sẽ như thế nào? Có thay đổi hay cải tiến gì ko?
Theo DN, định nghĩa một quán Cafe sách đúng nghĩa là như thế nào?
Doanh thu, lợi nhuận của DN hiện tại như thế nào?
Các yếu tố ảnh hưởng như thế nào về
Chính sách Nhà Nước?
Kinh tế Thành Phố?
Xã hội?
Công nghệ?
Cám ơn DN đã dành thời gian quý báu của mình cho cuộc phỏng vấn này!
DANH SÁCH CÁC ĐỐI TƯỢNG
VÀ THỜI GIAN ĐỐI TƯỢNG PHỎNG VẤN
Bảng 2:
Thời gian
Ngày
Địa điểm
Đối tượng phỏng vấn
Chú thích
11h
02/11
Hub Cafe
Anh Trường Giang
Chủ quán Hub Cafe
09h30
03/11
Ylife Cafe
Chị Sương
Quản lí Ylife
15h
04/11
Cafe sách PNC
Trần Hưng Đạo
Anh Tài
Quản lí Cafe sách PNC
Trần Hưng Đạo
20h
07/11
Cafe sách PNC
Nguyễn Oanh
Anh Phong,
Anh Chánh
Quản lí Cafe sách PNC
Trần Hưng Đạo
13h
08/11
Cafe sách
KAFFE
Anh Hoàng Anh
Chủ quán Cafe sách
KAFFE
12h30
09/11
Cafe sách Ciao
Chú Hoàng
Quản lí Cafe sách Ciao
15h
17/11
Khoa Kinh Tế
Thầy Lâm Tường
Thoại
Giảng viên Khoa
Kinh Tế
Giới tính
Nam
Nữ
Tổng
Số lượng
Tần suất
Số lượng
Tần suất
Số lượng
Tần suất
Tuổi
Dưới 18 tuổi
2
2.1%
7
6.8%
9
4.5%
18-25 tuổi
65
67.0%
78
75.7%
143
71.5%
25-40 tuổi
26
26.8%
18
17.5%
44
22.0%
Trên 40 tuổi
4
4.1%
0
.0%
4
2.0%
Tổng
97
100.0%
103
100.0%
200
100.0%
CÁC BẢNG XUẤT THỐNG KÊ
Bảng 1 BẢNG THỐNG KÊ KHÁCH HÀNG THEO ĐỘ TUỔI VÀ GIỚI TÍNH
Tần số
Tần suất
Hiện trạng lưu trú
Thường trú
121
60.5
Tạm trú
79
39.5
Tổng
200
100.0
Bảng 2 BẢNG THỐNG KÊ KHÁCH HÀNG THEO HIỆN TRẠNG LƯU TRÚ
Số lần đến quán
Số lượng
Tần suất
Tần suất hợp lệ
Tần suất tích lũy
Dưới 3 lần
154
77.0
79.0
79.0
3-5 lần
35
17.5
17.9
96.9
Trên 5 lần
6
3.0
3.1
100.0
Total
195
97.5
100.0
Missing
System
5
2.5
Tổng cộng
200
100.0
Bàng 3: BẢNG THỂ HIỆN SỐ LẦN ĐẾN QUÁN CỦA CÀ PHÊ SÁCH CỦA KHÁCH HÀNG TRONG 1 TUẦN
Thời gian thường đến quán của khách hàng
Số lượng
Tần suất
Tần suất hợp lệ
Tần suất tích lũy
Valid
7h-10h
14
7.0
7.4
7.4
10h-14h
10
5.0
5.3
12.7
14h-17h
43
21.5
22.8
35.4
17h-21h
97
48.5
51.3
86.8
Khác
25
12.5
13.2
100.0
Total
189
94.5
100.0
Missing
9
11
5.5
Total
200
100.0
Bảng 4: BẢNG THỂ HIỆN THỜI GIAN KHÁCH HÀNG THƯỜNG XUYÊN ĐẾN CAFE SÁCH TRONG NGÀY
Các ngày trong tuần
Tỉ lệ thường xuyên đến cafe sách (%)
Thứ hai
19.3
Thứ ba
19.3
Thứ tư
25.0
Thứ năm
18.2
Thứ sáu
21.9
Thứ bảy
57.8
Chủ nhật
63.5
Bảng 5: BẢNG THỂ HIỆN TỈ LỆ KHÁCH HÀNG THƯỜNG XUYÊN ĐẾN CAFE SÁCH THEO NGÀY
Statistics
docsach
internet
banbe
congviec
bluansach
khac
N
Valid
136
98
136
97
50
48
Missing
64
102
64
103
150
152
Mean
1.6985
2.6837
1.9265
2.4433
4.2400
1.2708
Mode
1.00
2.00
1.00
2.00
5.00
1.00
Std. Deviation
.96854
1.33623
.97093
1.18997
1.11685
.73628
Bảng 6: BẢNG THỂ HIỆN MỤC ĐÍCH KHÁCH HÀNG ĐẾN CAFE SÁCH
chlsach
anuong
khonggian
sxepsach
chat luong phuc vu nhan vien
diadiem
giaca
N
Valid
198
198
197
199
200
199
200
Missing
2
2
3
1
0
1
0
Mean
1.7677
2.6313
1.9036
2.0000
1.5300
1.5829
1.7500
Std. Error of Mean
.04677
.04178
.03711
.04832
.04188
.04403
.03150
Std. Deviation
.65807
.58789
.52083
.68165
.59233
.62110
.44552
Variance
.433
.346
.271
.465
.351
.386
.198
Bảng 7: BẢNG THỂ HIỆN MỨC ĐỘ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG ĐỐI VỚI DỊCH VỤ CAFE SÁCH
Mối liên hệ giới tính và số lần đến cafe sách/tuần
Giới tính
Nam
Nữ
Tổng
Số lần đến/tuần
Dưới 3 lần
68
72.3%
86
85.1%
154
79.0%
>= 3 lần
26
27.7%
15
14.9%
41
21.0%
Tổng
94
100.0%
101
100.0%
195
100.0%
Bảng 8: BẢNG MỐI LIÊN HỆ GIỮA GIỚI TÍNH
VÀ SỐ LẦN ĐẾN CAFE SÁCH/TUẦN
Chất lượng dịch vụ
Giá cả của quán
Thương hiệu
Địa điểm
N
Valid
150
106
102
166
Missing
50
94
98
34
Mean
1.4600
3.0566
3.1961
1.6928
Mode
1.00
3.00
4.00
1.00
Thang điểm 1 – 4 với điểm chấm 1 là ưu tiên nhất
Bảng 9: BẢNG THỂ HIỆN THỨ TỰ ƯU TIÊN CÁC LÝ DO KHÁCH HÀNG CHỌN ĐẾN CAFE SÁCH
Mối liên hệ giữa nghề nghiệp của khách hàng và số lần đến cafe sách/tuần
Số lần đến cafe sách
Dưới 3 lần
>= 3 lần
Tổng
Sinh viên
63
44.4%
25
65.8%
88
48.9%
Nhân viên văn phòng
40
28.2%
5
13.2%
45
25.0%
Khác
39
27.5%
8
21.1%
47
26.1%
Tổng
142
100.0%
38
100.0%
180
100.0%
Bảng 10: BẢNG MỐI LIÊN HỆ GIỮA NGHỀ NGHIỆP VÀ SỐ LẦN ĐẾN CAFE SÁCH/TUẦN
Sách
Thức uống
Phong cách phục vụ
Không gian
Khác
N
Valid
145
132
147
181
2
Missing
55
68
53
19
198
Mean
2.5655
3.2879
2.2245
1.5359
2.0000
Mode
4.00
4.00
2.00
1.00
1.00a
Multiple modes exist. The smallest value is shown
* Thang điểm 1 – 5 với điểm chấm 1 là ưu tiên nhất
Bảng 11: BẢNG THỂ HIỆN THỨ TỰ ƯU TIÊN CỦA KHÁCH HÀNG ĐỐI VỚI CHẤT LƯỢNG PHỤC VỤ
-----oO HẾT Oo-----