Đề tài Tiềm năng phát triển du lịch ở vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng

LỜI MỞ ĐẦU Chuyến đi thực tế “hành trình di sản miền Trung” thực sự đã để lại trong em cũng như các bạn sinh viên rất nhiều ấn tượng sâu sắc. Ngay từ những ngày đầu tiên khi cịn thực hiện các cơng việc chuẩn bị cho chuyến đi, làm bài tập nhĩm, tìm kiếm tài liệu xây dựng bài thuyết minh cho chuyến đi, xây dưng chương trình du lịch, liên hệ, tìm kiếm nhà cung cấp… đĩ khơng phải là cơng việc đơn giản, nhưng cùng với sự hướng dẫn của thầy cơ giáo, sự phối hợp với các thành viên trong nhĩm chúng em đã hồn thành cơng việc của mình, tuy rằng đĩ chưa được hồn hảo nhưng đĩ là sự cố gắng nỗ lực của tất cả thành viên trong nhĩm. Em xin chân thành cảm ơn các thầy cơ giáo khoa Du lịch - trường đại học Kinh tế quốc dân đã tạo điều kiện cho sinh viên chúng em cĩ được chuyến đi thực tế đầy bổ ích và lí thú này. Sau đây là báo cáo và cảm nhận của em về chuyến đi. PHẦN I: BÀI THUYẾT MINH VỀ VƯỜN QUỐC GIA PHONG NHA - KẺ BÀNG Chào mừng các thầy và các bạn sinh viên tường Đại học kinh tế quốc dân đã đến với vườn quốc gia Phong Nha- Kẻ Bàng. Sau khi vượt qua một quãng đường dài hơn 500km thì chúng ta đang đứng tại khu trung tâm quản lý của Phong Nha- Kẻ Bàng.Trước khi các thầy và các bạn sinh viên trực tiếp tham quan thì em xin được giới thiệu khái quát về vùng đất mà chúng ta tự hào đã được phong tặng danh hiệu Di sản thiên nhiên thế giới. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là một vườn quốc gia tại huyện Bố Trạch, và Minh Hĩa, tỉnh Quảng Bình, cách thành phố Đồng Hới khoảng 50 km về phía Tây Bắc, cách thủ đơ Hà Nội khoảng 500 km về phía nam. Vườn quốc gia này giáp khu bảo tồn thiên nhiên Hin Namno ở tỉnh Khammouan, Lào về phía tây, cách Biển Đơng 42 km về phía đơng kể từ biên giới của hai quốc gia. Phong Nha-Kẻ Bàng nằm ở một khu vực núi đá vơi rộng khoảng 200.000 ha thuộc lãnh thổ Việt Nam, khu vực lãnh thổ Lào tiếp giáp vườn quốc gia này cũng cĩ diện tích núi đá vơi khoảng 200.000 ha. Diện tích vùng lõi của vườn quốc gia là 85.754 ha và một vùng đệm rộng 195.400 ha. Vườn quốc gia này được thiết lập để bảo vệ một trong hai vùng carxtơ lớn nhất thế giới với khoảng 300 hang động và bảo tồn hệ sinh thái bắc Trường Sơn ở khu vực Bắc Trung Bộ Việt Nam. Đặc trưng của vườn quốc gia này là các kiến tạo đá vơi, 300 hang động, các sơng ngầm và hệ động thực vật quý hiếm nằm trong Sách đỏ Việt Nam và Sách đỏ thế giới. Các hang động ở đây cĩ tổng chiều dài khoảng hơn 80 km nhưng các nhà thám hiểm hang động Anh và Việt Nam mới chỉ thám hiểm 20 km, trong đĩ 17 km ở khu vực Phong Nha và 3 km ở khu vực Kẻ Bàng. Động Phong Nha là động giữ nhiều kỷ lục: (1) Hang nước dài nhất; (2) Cửa hang cao và rộng nhất; (3) Bãi cát, đá rộng và đẹp nhất; (4) Hồ ngầm đẹp nhất; (5) Thạch nhũ tráng lệ và kỳ ảo nhất; (6) Dịng sơng ngầm dài nhất Việt Nam; (7) Hang khơ rộng và đẹp nhất thế giới.Kiến tạo carxtơ của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được hình thành từ 400 triệu năm trước, từ thời kỳ Đại Cổ Sinh do đĩ là carxtơ cổ nhất ở châu Á.Trải qua nhiều thay đổi lớn về địa tầng và địa mạo, địa hình khu vực này hết sức phức tạp. Phong Nha-Kẻ Bàng phơ diễn các bằng chứng ấn tượng về lịch sử Trái Đất, giúp nghiên cứu lịch sử hiểu được lịch sử địa chất và địa hình của khu vực. Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ lẽ là một trong những mẫu hình riêng biệt và đẹp nhất về sự kiến tạo carxtơ phức tạp ở Đơng Nam Á. Được UNESCO cơng nhận là Di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí địa chất, địa mạo năm 2003, Phong Nha-Kẻ Bàng đang hướng tới mục tiêu được UNESCO cơng nhận lần 2 là Di sản thiên nhiên thế giới với tiêu chí đa dạng sinh học vào năm 2008. Vậy nguồn gốc tên gọi Phong nha-Kẻ Bàng là từ đâu? Tên gọi vườn quốc gia này ghép từ hai thành phần: tên động Phong Nha và tên khu vực rừng núi đá vơi Kẻ Bàng. Động Phong Nha trước đây thường được xem là động lớn và đẹp nhất trong quần thể hang động này. Cĩ ý kiến giải thích cho rằng nguồn gốc tên gọi Phong Nha cĩ nghĩa là giĩ (chữ Hán: phong) răng (chữ Hán: nha) (giĩ thổi từ trong trong động, nhũ đá tua tủa như hàm răng); nhưng ý kiến khác lại cho rằng Phong Nha cĩ nghĩa là tên ngơi làng gần đấy chứ khơng cĩ nghĩa là giĩ và răng như vẫn thường được giải thích. Theo Lê Quý Đơn thì Phong Nha là tên một làng miền núi ngày xưa. Cĩ ý kiến khác lại cho rằng tên gọi Phong Nha khơng phải xuất phát từ ý nghĩa răng và giĩ, mà từ hình ảnh những ngọn núi nằm thành từng dãy đều đặn như hình ảnh các quan đứng thành hàng trên sân chầu hay ở quan thự, người ta đã lấy chữ Phong Nha theo chữ Hán (chữ phong nghĩa là đỉnh núi, nha cĩ nghĩa là quan lại) để đặt tên cho động Phong Nha.Động Phong Nha cịn cĩ tên khác như Động Thầy Tiên, Núi Thầy, Động Troĩc, Hang Trùa (Hang Chùa). Trước khi trở thành một vườn quốc gia, khu vực này đã là một khu bảo tồn tự nhiên. Khu bảo tồn Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ diện tích 5000 ha đã được Chính phủ Việt Nam chính thức cơng bố ngày 9 tháng 8 năm 1986 và đã được mở rộng thành 41.132 ha vào năm 1991. Ngày 12 tháng 12 năm 2001, Thủ tướng Chính phủ đã cĩ quyết định số 189/2001/QĐ-TTG chuyển Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha-Kẻ Bàng thành vườn quốc gia với tên gọi như hiện nay. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tổng diện tích là 85.754 ha, bao gồm: Khu bảo vệ nghiêm ngặt: 64.894 ha Khu phục hồi sinh thái: 17.449 ha Khu dịch vụ hành chính: 3.411 ha. Chính là nơi mà chúng ta đang đứng. Quá trình kiến tạo carxtơ đã tạo ra nhiều đặc điểm như các sơng ngầm, các động khơ, các động bậc thang, động treo, động hình cây và động cắt chéo nhau. Các động cĩ sơng được chia thành 9 động của hệ thống Phong Nha đổ vào sơng Son và 8 động của hệ thống động Vịm đổ vào sơng Chay. Tại Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ một hệ thống gồm khoảng 300 hang động lớn nhỏ. hệ thống động Phong Nha đã được Hội nghiên cứu hang động Hồng gia Anh (BCRA) đánh giá là hang động cĩ giá trị hàng đầu thế giới với 4 điểm nhất: cĩ các sơng ngầm dài nhất, cĩ cửa hang cao và rộng nhất, những bờ cát rộng và đẹp nhất, những thạch nhũ đẹp nhất.So với 3 vườn quốc gia khác đã được UNESCO cơng nhận là di sản thế giới khác ở Đơng Nam Á và một số khu vực carxtơ khác ở thì carxtơ ở Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tuổi già hơn, cấu tạo địa chất phức tạp hơn và cĩ hệ thống sơng ngầm đa dạng và phức tạp hơn. Theo số liệu thống kê mới nhất, Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là rừng nguyên sinh trên núi đá vơi điển hình với các loại thực vật đặc trưng như: nghiến, chị đãi, chị nước và sao. Thực vật cĩ mạch 152 họ, 511 kiểu gen, 876 lồi thực vật cĩ mạch, trong dĩ cĩ 38 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam và 25 lồi nằm trong Sách đỏ thế giới, 13 lồi đặc hữu Việt Nam, trong đĩ cĩ sao và cây họ Dầu. Ở vườn quốc gia này cĩ một khu vực rừng bách xanh được phân bổ trên đỉnh núi đá vơi cĩ diện tích khoảng trên 5000 ha, cĩ khoảng 2500 cây với mật độ 600 cây/ha. Các cây bách xanh ở vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tuổi 500-600 năm. Bởi hiện trên thế giới chỉ cĩ 3 lồi bách xanh đã được nhận diện. Đây là quần thể bách xanh núi đá lớn nhất Việt Nam. Lồi bách xanh này nằm trong nhĩm 2A theo quy định tại cơng văn số 3399/VPCP-NN (ngày 21 tháng 6 năm 2002) đính chính cho nghị định 48 của Chính phủ, thuộc nhĩm quý hiếm, hạn chế khai thác. Trường Đại học Khoa học tự nhiên thuộc Đại học quốc gia Hà Nội, phối hợp với Trung tâm nghiên cứu khoa học của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng phát hiện thêm tại vườn quốc gia này 1.320 lồi thực vật mới, trong đĩ cĩ một số quần thể thực vật lớn được đánh giá là đặc biệt quý hiếm.Các nhà khoa học cũng phát hiện 3 lồi lan hài quý hiếm, và rừng bách xanh núi đá duy nhất trên tồn lãnh thổ Việt Nam. Lan Hài ở đây cĩ ở vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ 3 lồi: lan hài xanh , lan hài xoắn, lan hài đốm. IUCN (Hiệp hội Bảo vệ Thiên nhiên Thế giới) trong năm 1996 đã xếp lan hài là lồi đang đứng trước nguy cơ diệt vong rất cao (tuyệt chủng trong tương lai gần). Phong Nha-Kẻ Bàng là nơi sinh sống của 113 lồi thú lớn, nổi bật nhất là hổ và bị tĩt, lồi bị rừng lớn nhất thế giới, 302 lồi chim, trong đĩ cĩ 35 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam và 19 lồi nằm trong Sách đỏ thế giới; 81 lồi bị sát lưỡng cư (18 lồi trong Sách đỏ Việt Nam và 6 lồi Sách đỏ thế giới); 259 lồi bướm; 72 lồi cá, trong đĩ cĩ 4 lồi đặc hữu Việt Nam. Năm 1996, ở đây cĩ lồi cá mới phát hiện ở Việt Nam. Linh trưởng cĩ 10 bộ linh trưởng, chiếm 50% tổng số lồi thuộc bộ linh trưởng ở Việt Nam, 7 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam, đặc biệt là voọc Hà Tĩnh, sao la, mang. Phong Nha-Kẻ Bàng được đánh giá là cĩ hệ tự nhiên đa dạng nhất trong tất cả các vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển quốc gia trên thế giới. Phong Nha-Kẻ Bàng là nơi cĩ cộng đồng linh trưởng phong phú bậc nhất Đơng Nam Á. Năm 2002, nhà khoa học Đức Thomas Zegler đã phát hiện ra một lồi thằn lằn tai mới cĩ tên là Tripidophrus Nogei tại vùng núi Karst thuộc khu vực Chà Nịi. Các nhà khoa học đã đặt tên lồi này là Thằn lằn Phong Nha-Kẻ Bàng (danh pháp khoa học:. Các nhà khoa học Đức đã xây dựng một khu giới thiệu Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng tại Vườn thú Kưln để giới thiệu sự đa dạng sinh học của vườn quốc gia này, ở đây cũng phát hiện ra loại rắn mai gầm mới. Qua một thời gian khảo sát, các nhà khoa học Đức, Nga và Việt Nam đã phát hiện thêm 10 lồi mới trong vườn quốc gia này, trong đĩ bao gồm 5 lồi rắn, 5 lồi tắc kè, thằn lằn, nhiều lồi trong số mới phát hiện này là động vật đặc hữu ở đây. Các nhà khoa học Việt Nam và các nhà khoa học Nga thuộc Viện Động vật hoang dã Sankt-Peterburg, các nhà khoa học Đức của Vườn thú Kưln đã phát hiện thêm tại vườn quốc gia này hơn 100 lồi mới trong khu hệ cá. Mười loại cá chưa từng thấy ở Việt Nam đã được phát hiện ở vườn quốc gia này.Trong 3 lồi cá ở Phong Nha-Kẻ Bàng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam thì đã cĩ 2 lồi cá chình. Đĩ là cá Chình hoa và cá Chình mun.Tổ chức Bảo tồn Động vật hoang dã Thế giới (FFI) đã tiến hành khảo sát và đã cĩ báo cáo cho rằng Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ 4 lồi được xếp vào diện nguy cấp trên phạm vi tồn cầu, đĩ là voọc Hà Tĩnh, voọc đen tuyền, voọc ngũ sắc và vượn đen má trắng.Ngày 27 tháng 2 năm 2005, một đàn bị tĩt với số lượng lớn xuất hiện tại Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cũng chứa đựng nhiều di vật khảo cổ. Các bằng chứng về sự sinh sống của con người ở khu vực này là các đầu rìu thuộc Thời kỳ Đồ đá mới và các hiện vật tương tự đã được các nhà khảo cổ Pháp và Việt Nam tìm thấy trong các hang động. Đầu thế kỷ 20, các nhà thám hiểm hang động và và học giả Anh, Pháp đã đến Phong Nha và họ đã phát hiện ở đây một số di tích Chăm và Việt cổ như bàn thờ Chàm, chữ Chàm khắc trên vách đá, gạch, tượng đá, tượng phật, mảnh gốm và nhiều bài vị v.v.Năm 1995, Viện Khảo cổ học Việt Nam nhận định động Phong Nha cĩ dấu hiệu là một di tích khảo cổ học vơ cùng quan trọng. Viện này cho rằng cĩ khả năng dấu tích ở hang Bi Ký trong động là một thánh đường Chăm Pa từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 11. Tại động Phong Nha, người ta đã phát hiện nhiều mảnh thân và miệng các bình gốm cĩ tráng men của Chàm với các mảnh gốm thơ sơ cĩ lõi đen, cĩ vịng miệng loe rộng so với thân, tạo một gĩc gần vuơng. Ngồi ra, người ta cịn phát hiện ra các mảnh gốm hoa văn miệng hình cánh sen, màu xanh ngọc, màu lơng thỏ hồng nhạt. Động Phong Nha là nơi vua Hàm Nghi trú ngụ trong thời kỳ thực hiện Chiếu Cần Vương kháng chiến chống thực dân Pháp. Các di tích lịch sử cách mạng cĩ: Bến phà Xuân Sơn, Đường mịn Hồ Chí Minh và đường 20 Quyết Thắng, Mụ Giạ, A.T.P, Trà Ang, Cà Tang, cua Chữ A, Khe Ve... hay các di tích Hang Tám Cơ, hang Chín Tầng, bến phà Nguyễn Văn Trỗi, các kho hàng hố trong hệ thống hang động ở Tuyên Hố, Minh Hĩa trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng được UNESCO cơng nhận là di sản thế giới vì đạt tiêu chuẩn “là ví dụ nổi bật đại diện cho các giai đoạn của lịch sử trái đất, bao gồm bằng chứng sự sống, các tiến triển địa chất đang diễn ra đáng kể đang diễn ra trong quá trình diễn biến của các kiến tạo địa chất hay các đặc điểm địa chất và địa văn”. Cùng với Vịnh Hạ Long và Phan Xi Păng, Phong Nha-Kẻ Bàng là một trong 3 địa danh tại Việt Nam được đưa vào danh sách ứng cử viên cho cuộc bầu chọn 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới. Đây là cuộc bầu chọn qua mạng Internet do tổ chức NewOpenWorld, một tổ chức phi chính phủ khơng được hậu thuẫn bởi UNESCO, cĩ trụ sở tại Thụy Sỹ đứng ra tổ chức tồn cầu. Theo kết quả sơ bộ, và sẽ cịn thay đổi, do New7Wonders cơng bố, Phong Nha-Kẻ Bàng lần đầu tiên vượt lên đứng thứ nhì trên bảng xếp hạng 77 kỳ quan được bình chọn nhiều nhất thế giới, chỉ xếp sau Vịnh Hạ Long. Trên đây là một số nét khái quát về Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng. Và để thưởng thức hết vẻ đẹp thì xin mời các thầy và các bạn trực tiếp đi tham quan. Xin cảm ơn tất cả mọi người đã lắng nghe và xin chúc các thầy và các bạn cĩ một chuyến đi thực tế thành cơng. PHẦN II: TIỀM NĂNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH Ở VƯỜN QUỐC GIA PHONG NHA - KẺ BÀNG 2.1. Những lý luận cơ bản về điều kiện để phát triển du lịch. Sự phát triển của du lịch địi hỏi những điều kiện khách quan cần thiết nhất định. Một số điều kiện là cần thiết đối với tất cả mọi vùng, mọi quốc gia muốn phát triển du lịch. Đĩ là hệ thống các điều kiện chung, cần thiết để phát sinh ra nhu cầu đi du lịch và để đảm bảo cho việc thực hiện thành cơng một chuyến hành trình du lịch.Các điều kiện này cĩ ảnh hưởng nhiều hơn đến họat động du lịch. Cĩ một số điều kiện khác là cần thiết, mang tính đặc thù để phát triển một loại hiình du lịch ở từng điểm, từng vùng du lịch nhất định. Những điều kiện này cĩ ảnh hưỏng chủ yếu đến hoạt động kinh doanh của một cơ sở, một vun gf hay một quốc gia 2.1.1.Điều kiện chung. 2.1.1.1. Những điều kiện chung đối với sự phát triển của hoạt động du lịch. - Thời gian nhàn rỗi của nhân dân. - Mức sống về vật chất và trình độ văn hố chung của người dân cao. - Khơng khí chính trị hồ bình, ổn định trên thế giới. 2.1.1.2. Những điều kiện cĩ ảnh hưởng nhiều hơn đến hoạt động kinh doanh du lịch. - Tình hình và xu hướng phát triển của đất nước. - Tình hình chính trị hồ bình, ổn định của đất nước và các điều kiện an tồn đối với du khách. 2.1.2. Điều kiện đặc trưng. - Điều kiện về tài nguyên du lịch bao gồm: Tài nguyên thiên nhiên(địa hình, khí hậu, thực vật, động vật, tài nguyên nước, vị trí dịa lý…), tài nguyên nhân văn( giá trị lịch sử, văn hố, thành tựu kinh tế, chính trị..). - Điều kiện về sự sẵn sàng phục vụ khách du lịch( tổ chức, kỹ thuật, kinh tế…). - Một số tình hình và sự kiện đặc biệt. 2.2. Điều kiện phát triển du lịch của Vườn Quốc Gia Phong Nha _ Kẻ Bàng. 2.2.1. Điều kiện về tài nguyên thiên nhiên. 2.2.1.1. Vị trí địa lý: Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tọa độ từ 17°21′ tới 17°39′ vĩ bắc và từ 105°57′ tới 106°24′ kinh đơng, nằm trong địa bàn các xã tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Xuân Trạch và Sơn Trạch thuộc huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Phong Nha-Kẻ Bàng cách thành phố Đồng Hới khoảng 50 km về phía Tây Bắc, cách thủ đơ Hà Nội khoảng 500 km về phía bắc. Phía tây vườn quốc gia này giáp khu vực bảo tồn Hin Namno, một khu vực carxtơ nằm ở tỉnh Khăm Muộn, Lào. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tổng diện tích là 85.754 ha, bao gồm: - Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt: 64.894 ha - Phân khu phục hồi sinh thái: 17.449 ha - Phân khu dịch vụ hành chính: 3.411 ha. Trong khu vực vùng đệm của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ dân của 12 xã với tổng diện tích thuộc vùng đệm là 1479,45 km² thuộc huyện Minh Hĩa (Dân Hĩa, Hĩa Sơn, Trung Hoa, Thượng Hĩa); Bố Trạch (Tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Sơn Trạch, Phú Định, Hưng Trạch) và huyện Quảng Ninh (Trường Sơn). Các khu vực dân cư này chủ yếu sống ven các sơng lớn như sơng Chày, sơng Son và các các thung lũng cĩ suối phía đơng và đơng bắc của vườn quốc gia này. Các khu vực này thuộc khu vực vùng sâu vùng xa của Quảng Bình, cĩ điều kiện hạ tầng cơ sở như đường giao thơng, điện, giáo dục, ý tế kém phát triển. Dân cư ở đây chủ yếu sống bằng nghề nơng, khai thác lâm sản 2.2.1.2. Khí hậu. Cũng giống như vùng Bắc Trung Bộ nĩi chung, và tỉnh Quảng Bình nĩi riêng, khí hậu ở vườn quốc gia này mang đặc trưng khí hậu nhiệt đới giĩ mùa, nĩng và ẩm. Nhiệt độ trung bình hàng năm là 23-25°C, với nhiệt độ cao nhât là 41°C vào mùa hè và mức thấp nhất cĩ thể xuống 6°C vào mùa đơng. Thời kỳ nĩng nhất là vào tháng 6-8 với nhiệt độ trung bình 28°C, cịn từ tháng 12 đến tháng 2 cĩ nhiệt độ trung bình 18°C. Lượng mưa trung bình hàng năm đo được là 2.000–2.500 mm, với 88% lượng mưa trong khoảng thời gian từ tháng 7-12. Mỗi năm cĩ hơn 160 ngày mưa. Độ ẩm tương đối là 84%. 2.2.1.3. Đặc điểm tự nhiên. Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ một cấu trúc địa chất phức tạp, với lịch sử phát triển vỏ Trái Đất từ thời kỳ Ordovicia (464 Ma). Điều này đã tạo ra 3 loại địa hình và địa mạo. Một trong số đĩ là các kiến tạo khơng phải carxtơ với các ngọn núi thấp trịn với các thềm đất tích tụ mài mịn dọc theo các thung lũng sơng Son và sơng Chay và tại các mép khối núi đá vơi trung tâm. Loại kiến tạo lớn khác là các kiến tạo carxtơ cĩ đặc trưng là các carxtơ nhiệt đới cổ chủ yếu là từ Mezozoic, nhưng 2/3 của khu vực này là carxtơ từ Đại Tân Sinh. Đá vơi chiếm một diện tích khoảng 200.000 ha, với một khu vực tương tự ở tỉnh Khăm Muộn của Lào. Quá trình kiến tạo carxtơ đã tạo ra nhiều đặc điểm như các sơng ngầm, các động khơ, các động bậc thang, động treo, động hình cây và động cắt chéo nhau. Các động cĩ sơng được chia thành 9 động của hệ thống Phong Nha đổ vào sơng Son và 8 động của hệ thống động Vịm đổ vào sơng Chay. So với các khu vực carxtơ khác trên thế giới đã được cơng nhận là di sản thế giới, khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ đặc điểm tự nhiên cĩ nhiều dị biệt do điều kiện khí hậu và cấu trúc địa chất khác nhau. Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng nằm trong vành đai tạo núi Alpi, một đai núi trẻ phát triển mạnh mẽ vào thời kỳ Kainozoi. Vì vậy, các khối đá vơi tại khu vực này bị biến dạng cơ học khá mạnh do đứt gãy. Khí hậu khu vực này là nhiệt đới giĩ mùa nên các hiện tượng carxtơ tại đây khơng giống với các khu vực ơn đới về cường độ quá trình carxtơ cũng như các dạng địa hình mà nĩ tạo ra trên bề mặt và khu vực ngầm. Hệ thống đứt gãy chằng chịt trên mặt đá vơi tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng đã tạo điều kiện cho nước dễ thấm vào các khối đá làm tăng khả năng hịa tan do trong nước cĩ chứa các chất axít cĩ phản ứng với đá vơi (cácbonat canxi). Hệ thống hang động hùng vĩ của Phong Nha được tạo ra do quá trình các khe nứt kiến tạo, sau đĩ là quá trình phong hố vật lý và hố học đã gặm mịn, hồ tan, rửa trơi qua hàng triệu năm. Trong điều kiện nhiệt đới ẩm, quá trình Karst hố rất mạnh mẽ về cường độ và tốc độ phá huỷ. Ngồi hệ thống núi đá vơi, vùng núi đất cĩ nền đá mẹ chủ yếu là đá Macma axít, đá sét, đá biến chất và phù sa cổ. Về thổ nhưỡng, khu vực Phong Nha cĩ nhiều hoại đất hình thành từ các nguồn đá mẹ khác nhau. Đất chủ yếu là đất Ferarít đỏ vàng trên núi đá vơi, đất Feralit vàng trên đá Mácma axít, đất Ferarit vàng nhạt và đất phù sa bồi tụ ven sơng. Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ hang động cĩ tuổi cổ nhất Đơng Nam Á, với thời gian bắt đầu hình thành hang động là 35 triệu năm trước đồng thời với pha tách giãn hình thành Biển Đơng. Các hướng chạy của hệ thống hang động tại khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng trùng với hướng các đứt gãy mang tính khu vực và địa phương. Lũ ở trong các khu vực thung lũng xảy ra từ tháng 9 đến tháng 11 nhưng trong mùa khơ từ tháng 2 đến tháng 8 thì hầu như các con suối đều khơ cạn 2.2.1.4. Hệ thống hang động. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là một trong hai khu vực đá vơi lớn nhất thế giới. So với 41 di sản thế giới khác cĩ carxtơ, Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ các điều kiện địa hình, địa mạo và sinh vật khác biệt. Carxtơ tại đây cĩ niên đại từ thời kỳ Đại Cổ Sinh, 400 triệu năm trước, do đĩ Phong Nha-Kẻ Bàng là vùng carxtơ lớn cổ nhất châu Á. Nếu như khu vực Hin Namno, một khu vực bảo tồn tự nhiên của tỉnh Khăm Muộn, Lào, giáp Phong Nha-Kẻ Bàng về phía tây được kết hợp thành một khu bảo tồn liên tục, thì khu vực bảo tồn này sẽ là khu rừng carxtơ cịn tồn tại lớn nhất ở Đơng Nam Á với diện tích 317.754 ha. Tại Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ một hệ thống gồm khoảng 300 hang động lớn nhỏ. hệ thống động Phong Nha đã được Hội nghiên cứu hang động Hồng gia Anh (BCRA) đánh giá là hang động cĩ giá trị hàng đầu thế giới với 4 điểm nhất: cĩ các sơng ngầm dài nhất, cĩ cửa hang cao và rộng nhất, những bờ cát rộng và đẹp nhất, những thạch nhũ đẹp nhất. So với 3 vườn quốc gia khác đã được UNESCO cơng nhận là di sản thế giới khác ở Đơng Nam Á (Vườn quốc gia Gunung Mulu ở Malaysia, Vườn quốc gia sơng ngầm Puerto Princesa ở Palawan của Philippines và Vườn quốc gia Lorentz ở Tây Irian của Indonesia) và một số khu vực carxtơ khác ở Thái Lan, Trung Quốc, Papua New Guinea thì carxtơ ở Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tuổi già hơn, cấu tạo địa chất phức tạp hơn và cĩ hệ thống sơng ngầm đa dạng và phức tạp hơn. 2.2.1.4.1. Hệ thống động Phong Nha. Cho đến nay, các nhà khoa học đã khảo sát 44,5 km hang động nhưng du khách bình thường chỉ cĩ thể vào được 1500 m.Hệ thống động Phong Nha cĩ các hang động đáng chú ý sau: Hang Tối: nằm trên thượng lưu sơng Son. Hang này cĩ chiều dài 5.258 m và cao 83 m. Hang: dài 736 m. Hang Chà An: dài 667 m và cao 15 m. Hang Thung: cĩ sơng ngầm dài 3351 m. Hang Én: dài 1645 m và cao 78,6 m, cĩ bãi cát bên trong, là nơi sinh sống của én. Hang Khe Tiên: tọa lạc phía nam Phong Nha, dài 520 m. Hang Khe Ry: tọa lạc ở phía nam Phong Nha. Hang Khe Thi. 2.2.1.4.2. Hệ thống động Vịm. Hang Vịm: dài 15,05 km và cao 145 m cĩ nhiều thạch nhũ và măng đá đẹp. Hang Đai Cao: dài 1645 m và cao 28 m. Hang Duột: dài 3,927 km và cao 45 m, cĩ bãi cát mịn. Hang Cá: dài 1.500 m cao 62 m. Hang Hổ: dài 1.616 m và cao 46 m Hang Over: dài 3.244 m và cao 103 vời chiều rộng trong khoảng 30–50 m. Hang Pygmy: dài 845 m. Hang Rục Caroịng: nơi sinh sống của người thiểu số Arem. Họ sống trong hang động và săn bắn hái lượm tự nhiên 2.2.1.4.3. Động Tiên Sơn. Động Tiên Sơn hay động Khơ là một động đẹp nổi tiếng ở khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng. Cửa vào động Tiên Sơn nằm cách cửa động Phong Nha khoảng 1.000 m, ở độ cao so với mực nước biển khoảng 200 m. Động Tiên Sơn cĩ chiều dài là 980 m. Từ cửa động đi vào khoảng 400 m cĩ một vực sâu chừng 10 m, và sau đĩ là động đá ngầm tiếp tục dài gần 500 m, khá nguy hiểm nên du khách chưa được phép đến khu vực này mà chỉ tham quan tới khoảng cách 400 m từ tính từ cửa động. Động này được phát hiện năm 1935, ban đầu, cư dân địa phương gọi động này là động Tiên, do vẻ đẹp kỳ bí thần tiên của nĩ. Sau này động Tiên Sơn được gọi là động Khơ, để phân biệt với động Phong Nha là động nước. Động Tiên Sơn là nơi cĩ cảnh thạch nhũ và măng đá kỳ vĩ huyền ảo như trong động Phong Nha nhưng lại cĩ nét riêng là các âm thanh phát ra từ các phiến đá và cột đá khi được gõ vào vang vọng như tiếng cồng chiêng và tiếng trống. Theo các nhà khoa học thuộc Hội hang động Hồng gia Anh, động Tiên Sơn được hình thành cách đây hàng chục triệu năm, khi một dịng nước chảy qua quả núi đã đục rỗng, bào mịn núi đá vơi Kẻ Bàng. Sau đĩ, do kiến tạo địa chất khối núi này hoặc đã được nâng lên, hoặc đã bị hạ xuống khiến các khối đá đổ sụp ngăn chặn dịng chảy làm nên động Tiên Sơn ở phía trên. Cịn phần cĩ sơng ngầm chảy qua tạo ra hang động Phong Nha. Dù động Phong Nha và động Tiên Sơn nằm liền kề nhau nhưng giữa hang động này lại khơng thơng nhau. Cư dân địa phương đã nhặt được một số hiện vật cĩ thể là di chỉ di chỉ của người xưa ở trên bãi đất bằng phẳng trước cửa động. 2.2.1.4.4. Động Thiên Đường. Động Thiên Đường được đánh giá là động lớn và dài hơn động Phong Nha. Đây là một động khơ, khơng cĩ sơng ngầm chảy qua như động Phong Nha. Theo kết quả khảo sát sơ bộ của các nhà khoa học, so với động Phong Nha thì động Thiên Đường cĩ chiều dài và quy mơ lớn hơn ;nhiều. Trong động Thiên Đường cĩ nhiều khối thạch nhũ và măng đá kỳ ảo. Phần lớn nền động là đất dẻo, khá bằng phẳng nên thuận tiện cho việc tham quan và thám hiểm. Trong khi nhiệt độ mùa Hè ở bên ngồi là 36-37°C thì nhiệt độ trong động Thiên Đường luơn ở 20-21°C 2.2.1.5. Hệ thống sơng ngịi và đỉnh núi. 2.2.1.5.1 Sơng ngịi Ngồi hệ thống hang động, Phong Nha-Kẻ Bàng cịn cĩ các sơng ngầm dài nhất. Đặc trưng núi đá vơi của khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng đã tạo ra một hệ thống sơng ngịi trong vùng khá phức tạp, cĩ rất ít sơng suối cĩ nước thường xuyên. Cĩ 3 con sơng chính trong vườn quốc gia này là sơng Chày, sơng Son và sơng Troĩc. Nguồn nước cung cấp cho các con sơng này là hệ thống các sơng suối ngầm dưới lịng đất, các suối này đều nổi lên mặt đất tại các hang động như Én, Vịm, Tối và Phong Nha. Cả ba con sơng chính trong vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng đều chảy vào sơng Gianh, sau đĩ đổ ra biển Đơng ở thị trấn Ba Đồn thuộc huyện Quảng Trạch. Nước sơng Chày đoạn trước Hang Tối cĩ màu xanh đặc trưng mà theo nhiều chuyên gia là do cĩ chứa lượng CaHCO3 và các loại khống chất khác với nồng độ cao. Khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng cịn cĩ hàng chục con suối và thác nước đẹp như: Thác Giĩ, Thác Mệ Loan, Suối Mọc phun lên từ chân 2.2.1.5.2. Đỉnh núi. Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ một số ngọn núi cao hơn 1000 m, đáng chú ý là đỉnh Co Rilata với độ cao 1.128 m và đỉnh Co Preu cao 1.213 m. Các núi ở vùng carxtơ của vườn quốc gia này cĩ chiều cao điển hình trên 800 m và tạo thành một dãy núi liên tục dọc theo đường biên giới hai nước Việt Nam và Lào, trong đĩ đáng chú ý là các đỉnh: Phu Tạo (1174 m), Co Unet (1150 m), Phu Canh (1095 m), Phu Mun (1078 m), Phu Tu En (1078 m), Phu On Chinh (1068 m), Phu Dung (1064 m), Phu Tu Ơc (1053 m), Phu Long (1015 m), Phu Ơc (1015 m), Phu Dong (1002 m). Nằm xen giữa các đỉnh này là các đỉnh cĩ chiều cao từ 800-1000 m: Phu Sinh (965 m), Phu Co Tri (949 m), Phu On Boi (933 m), Phu Tu (956 m), Phu Toan (905 m), Phu Phong (902 m), núi Ma Ma (835 m). Vùng địa hình phi carxtơ chiếm một tỷ lệ nhỏ, chủ yếu nằm ở vịng ngồi về phía bắc, đơng bắc và đơng nam của Phong Nha-Kẻ Bàng với các đỉnh núi cao 500-1000 m với độ dốc 25-30 độ và sự chia cắt cao. Cĩ một số thung lũng hẹp dọc theo các con suối và khe như: khe Am, khe Cha Lo, khe Chua Ngút và một thung lũng nằm dọc theo Rào Thương ở rìa cực nam. Theo hướng bắc-nam cĩ các đỉnh núi đáng chú ý như: Phu Toc Vu (1000 m), Mã Tác (1068 m), Cổ Khu (886 m), U Bị (1009 m), Co Rilata (1128 m) (đỉnh cao nhất của vườn quốc gia này, nằm ở rìa cực nam của vườn quốc gia) 2.2.1.6. Động thực vật. 2.2.1.6.1. Hệ thực vật. Vườn quốc gia này là một bộ phận của vùng sinh thái Trường Sơn. Cho đến nay, chủng loại thực vật lớn nhất ở đây là rừng thường xanh ẩm, rậm nhiệt đới trên đá vơi cao 800 m so với mực nước biển. 96,2% diện tích khu vườn quốc gia này được rừng bao phủ; 92,2% là rừng nguyên sinh; 74,7% (110.476 ha) khu vườn quốc gia này là rừng ẩm nhiệt đới thường xanh trên đá vơi cĩ độ cao dưới 800 m; 8,5% (12.600 ha) là rừng ẩm nhiệt đới thường xanh trên đá vơi cĩ độ cao trên 800 m; 8,3% (12.220 ha) là rừng ẩm nhiệt đới trên đất núi đất cĩ cao độ dưới 800 m, 1,3% (1.925 ha) là bụi cây và cỏ và cây rải rác trên đá vơi; 2% (2.950 ha) là cỏ, bụi cây và cây rải rác trên núi đất; 180 ha là rừng tre nứa và mây song; thảm cây nơng nghiệp 521 ha. Theo số liệu thống kê mới nhất, Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là rừng nguyên sinh trên núi đá vơi điển hình với các loại thực vật đặc trưng như: nghiến (Burretiodendron hsienmu), chị đãi (Annamocarya spp.), chị nước (Plantanus kerii) và sao (Hopea spp.). Thực vật cĩ mạch 152 họ, 511 kiểu gen, 876 lồi thực vật cĩ mạch, trong dĩ cĩ 38 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam và 25 lồi nằm trong Sách đỏ thế giới, 13 lồi đặc hữu Việt Nam, trong đĩ cĩ sao và cây họ Dầu (Dipterocarpaceae). Ở vườn quốc gia này cĩ một khu vực rừng bách xanh được phân bổ trên đỉnh núi đá vơi cĩ diện tích khoảng trên 5000 ha, cĩ khoảng 2500 cây với mật độ 600 cây/ha. Các cây bách xanh ở vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ tuổi 500-600 năm. Bởi hiện trên thế giới chỉ cĩ 3 lồi bách xanh đã được nhận diện. Đây là quần thể bách xanh núi đá (Calocedrus rupestris) lớn nhất Việt Nam. Lồi bách xanh này nằm trong nhĩm 2A theo quy định tại cơng văn số 3399/VPCP-NN (ngày 21 tháng 6 năm 2002) đính chính cho nghị định 48 của Chính phủ, thuộc nhĩm quý hiếm, hạn chế khai thác. Trường Đại học Khoa học tự nhiên thuộc Đại học quốc gia Hà Nội, phối hợp với Trung tâm nghiên cứu khoa học của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng phát hiện thêm tại vườn quốc gia này 1.320 lồi thực vật mới, trong đĩ cĩ một số quần thể thực vật lớn được đánh giá là đặc biệt quý hiếm. Các nhà khoa học cũng phát hiện 3 lồi lan hài quý hiếm, và rừng bách xanh núi đá duy nhất trên tồn lãnh thổ Việt Nam. Lan Hài ở đây cĩ ở vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ 3 lồi: lan hài xanh (Paphiopedilum malipoense), lan hài xoắn (Paphiopedilum dianthum), lan hài đốm (Paphiopedilum concolor). IUCN (Hiệp hội Bảo vệ Thiên nhiên Thế giới) trong năm 1996 đã xếp lan hài là lồi đang đứng trước nguy cơ diệt vong rất cao (tuyệt chủng trong tương lai gần). 2.2.1.6.2. Hệ động vật. Phong Nha-Kẻ Bàng là nơi sinh sống của 113 lồi thú lớn, nổi bật nhất là hổ và bị tĩt, lồi bị rừng lớn nhất thế giới, 302 lồi chim, trong đĩ cĩ 35 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam và 19 lồi nằm trong Sách đỏ thế giới; 81 lồi bị sát lưỡng cư (18 lồi trong Sách đỏ Việt Nam và 6 lồi Sách đỏ thế giới); 259 lồi bướm; 72 lồi cá, trong đĩ cĩ 4 lồi đặc hữu Việt Nam. Năm 1996, ở đây cĩ lồi cá mới phát hiện ở Việt Nam. Linh trưởng cĩ 10 bộ linh trưởng, chiếm 50% tổng số lồi thuộc bộ linh trưởng ở Việt Nam, 7 lồi nằm trong Sách đỏ Việt Nam, đặc biệt là voọc Hà Tĩnh, sao la, mang. Phong Nha-Kẻ Bàng được đánh giá là cĩ hệ tự nhiên đa dạng nhất trong tất cả các vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển quốc gia trên thế giới. Phong Nha-Kẻ Bàng là nơi cĩ cộng đồng linh trưởng phong phú bậc nhất Đơng Nam Á. Năm 2002, nhà khoa học Đức Thomas Zegler đã phát hiện ra một lồi thằn lằn tai mới cĩ tên là Tripidophrus Nogei tại vùng núi Karst thuộc khu vực Chà Nịi. Lồi thằn lằn này đã được đăng trên số báo 114 phát hành tháng 7 năm 2007 của tạp chí Revue Suise De Zoologie. Các nhà khoa học đã đặt tên lồi này là Thằn lằn Phong Nha-Kẻ Bàng (danh pháp khoa học: Cyrtodactylus phongnhakebangensis) Các nhà khoa học Đức đã xây dựng một khu giới thiệu Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng tại Vườn thú Kưln để giới thiệu sự đa dạng sinh học của vườn quốc gia này, ở đây cũng phát hiện ra loại rắn mai gầm mới. Qua một thời gian khảo sát, các nhà khoa học Đức, Nga và Việt Nam đã phát hiện thêm 10 lồi mới trong vườn quốc gia này, trong đĩ bao gồm 5 lồi rắn, 5 lồi tắc kè, thằn lằn, nhiều lồi trong số mới phát hiện này là động vật đặc hữu ở đây. Các nhà khoa học Việt Nam và các nhà khoa học Nga thuộc Viện Động vật hoang dã Sankt-Peterburg, các nhà khoa học Đức của Vườn thú Kưln đã phát hiện thêm tại vườn quốc gia này hơn 100 lồi mới trong khu hệ cá. Mười loại cá chưa từng thấy ở Việt Nam đã được phát hiện ở vườn quốc gia này Trong 3 lồi cá ở Phong Nha-Kẻ Bàng được ghi vào Sách Đỏ Việt Nam thì đã cĩ 2 lồi cá chình. Đĩ là cá Chình hoa (Anguilla marmorota) và cá Chình mun (Anguilla bicolo). Tổ chức Bảo tồn Động vật hoang dã Thế giới (FFI) đã tiến hành khảo sát và đã cĩ báo cáo cho rằng Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ 4 lồi được xếp vào diện nguy cấp trên phạm vi tồn cầu, đĩ là voọc Hà Tĩnh, voọc đen tuyền, voọc ngũ sắc và vượn đen má trắng. Ngày 27 tháng 2 năm 2005, một đàn bị tĩt với số lượng lớn xuất hiện tại Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng. 2.2.2. Điều kiện về tài nguyên nhân văn. Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cũng chứa đựng nhiều di vật khảo cổ. Các bằng chứng về sự sinh sống của con người ở khu vực này là các đầu rìu thuộc Thời kỳ Đồ đá mới và các hiện vật tương tự đã được các nhà khảo cổ Pháp và Việt Nam tìm thấy trong các hang động. Năm 1899, một giáo sĩ truyền đạo người Pháp tên là Léopold Cadière đã khảo sát và nghiên cứu về về văn hố và phong tục, tập quán của người dân vùng thung lũng sơng Son. Trong thư viết cho Trường Viễn Đơng bác cổ, ơng khẳng định: “Những gì cịn lại của nĩ đều rất quí giá đối với sử học. Giữ nĩ là giúp ích cho khoa học”. Đầu thế kỷ 20, các nhà thám hiểm hang động và và học giả Anh, Pháp đã đến Phong Nha và họ đã phát hiện ở đây một số di tích Chăm và Việt cổ như bàn thờ Chàm, chữ Chàm khắc trên vách đá, gạch, tượng đá, tượng phật, mảnh gốm và nhiều bài vị v.v… Năm 1995, Viện Khảo cổ học Việt Nam nhận định động Phong Nha cĩ dấu hiệu là một di tích khảo cổ học vơ cùng quan trọng. Viện này cho rằng cĩ khả năng dấu tích ở hang Bi Ký trong động là một thánh đường Chăm Pa từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 11. Tại động Phong Nha, người ta đã phát hiện nhiều mảnh thân và miệng các bình gốm cĩ tráng men của Chàm với các mảnh gốm thơ sơ cĩ lõi đen, cĩ vịng miệng loe rộng so với thân, tạo một gĩc gần vuơng. Ngồi ra, người ta cịn phát hiện ra các mảnh gốm hoa văn miệng hình cánh sen, màu xanh ngọc, màu lơng thỏ hồng nhạt. Động Phong Nha là nơi vua Hàm Nghi trú ngụ trong thời kỳ thực hiện Chiếu Cần Vương kháng chiến chống thực dân Pháp. Các di tích lịch sử cách mạng cĩ: Bến phà Xuân Sơn, Đường mịn Hồ Chí Minh và đường 20 Quyết Thắng, Mụ Giạ, A.T.P, Trà Ang, Cà Tang, cua Chữ A, Khe Ve... hay các di tích Hang Tám Cơ, hang Chín Tầng, bến phà Nguyễn Văn Trỗi, các kho hàng hố trong hệ thống hang động ở Tuyên Hố, Minh Hĩa trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam. 2.3. Lời kết. Với những ưu thế như nêu trên, Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng cĩ điều kiện thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch: Du lịch khám phá hang động bằng xuồng. Du lịch sinh thái, khám phá hệ động thực vật. Leo núi mạo hiểm: ở đây cĩ hang chục đỉnh núi cĩ độ cao tương đối trên 1.000 m, dốc đá vơi dựng đứng phù hợp cho các họat động leo núi thể thao mạo hiểm. Tuy nhiên, do cơng tác quảng bá (trang web của tỉnh Quảng Bình khơng cĩ thơng tin cụ thể và cập nhật về di sản thiên nhiên này), dịch vụ, tiện ích cho khách du lịch đến thăm vườn quốc gia này hầu như chưa cĩ nên từ năm 2005 đến nay, khách đến tham quan Phong Nha-Kẻ bàng bắt đầu chững lại và giảm dần, chủ yếu là khách nội địa, trong đĩ lượng khách đến Phong Nha-Kẻ Bàng đến lần thứ hai chỉ chiếm 10%. Việc bố trí đèn chiếu sáng trong các hang động vẫn chưa được thực hiện một cách khoa học, khơng làm nổi bật nét đẹp huyền ảo tự nhiên của thạch nhũ. Bên trong hang động vẫn chưa bố trí hợp lý nhà vệ sinh dành cho du khách tham quan. Hệ thống cửa hàng lưu niệm cịn rất ít, mặt hàng khơng phong phú…. PHẦN III: CẢM NHẬN CỦA EM VÀ MỘT SỐ ĐỀ XUẤT VỀ CHUYẾN ĐI. 3.1. Cảm nhận về chuyến đi. Chuyến thực tế dành cho sinh viên Khoa du lịch và khách sạn khĩa 46 Trường Đại học Kinh tế quốc dân mang tên “Hành trình di sản miền trung” từ ngày 1/3 đến 6/3/2008 khơng những đã mang lại cho hơn 100 sinh viên cĩ những chuyến tham quan thú vị mà cịn cung cấp kiến thức thực tế về chuyên nghành học. Ngay từ khâu lập kế hoạch đến khâu chuẩn bị trước chuyến đi cũng đã mang lại sự chủ động cho sinh viên. Khác với các chuyến thực tế của các năm trước, năm nay, sinh viên của 2 lớp được làm việc theo nhĩm đĩ là : sinh viên tự xây dựng chương trình cho chuyến đi từ việc lựa chọn giá cả, chất lượng của các dịch vụ đầu vào cấu thành tour để xác định giá thành; cung cấp các thơng tin cần thiết khi thực hiện chương trình du lịch; xây dựng bài thuyết minh tồn tuyến theo chương trình thiết kế Hà Nơi đến Quảng Nam,....Qua khâu chuẩn bị giúp em và các bạn áp dụng được kiến thức và hình thành kĩ năng thiết kế chương trình, kĩ năng quan hệ với các nhà cung cấp. Trong chuyến đi : Các thầy giáo đi cùng đã hết sức cố gắng mang lại chuyến đi tốt nhất cho sinh viên của mình từ việc xin phép để được tổ chức chuyến đi cho sinh viên khoa đến việc tổ chức cũng như hướng dẫn sinh viên trong quá trình xây dựng chương trình,liên hệ các nhà cung cấp..., các thầy cũng rất hịa đồng,nhiệt tình với sinh viên,luơn nhắc nhở sinh viên trong chuyến đi, tạo khơng khí chủ động,thoải mái cho tất cả mọi người. Nĩi chung các sinh viên đã chấp hành nghiêm chỉnh nội quy mà ban tổ chức chuyến đi đề ra.Các sinh viên được tham gia trực tiếp với chức năng nhiệm vụ là hướng dẫn viên,rất vui vẻ và nhiệt tình, hài hước. Chuyến đi mang tính chất của chuyến thực tế nhằm học hỏi là chính do đĩ thời gian thực hiện chương trình là hơi gấp gáp,nếu thiết kế cùng một chương trình này cho khách du lịch thì ko nên vì cần cĩ thời gian nghỉ ngơi. Các dịch vụ trong chuyến đi dành cho sinh viên với mức chi phí khơng cao do đĩ cung ở mức độ chất lượng vừa phải thậm chí một số nơi cịn gây khĩ chịu: ví dụ Nhà hàng Bến Thủy chất lượng mĩn ăn khơng phù hợp với đại đa số khách tuy cùng một chi phí so với các nhà hàng khác; khách sạn Đồng Lợi ở Huế cơ sở vật chất cịn hỏng hĩc gây khĩ chịu cho khách; nhà hàng đặc sản ở Quảng Nam với mĩn ăn quá thanh cảnh với tính chất khách là sinh viên...Nhìn chung tại các điểm tham quan thì ngoại trừ việc hướng dẫn viên địa phương chuẩn bị micro chưa chu đáo ở điểm Huế thì cịn lại đều khơng cĩ vấn đề gì.Về phương tiện vận chuyển thì ngồi việc hỏng xe số 3 giữa đường làm chậm trễ thời gian thì cịn lại chất lượng xe tốt cho chuyến đi dài ngày như vậy. Đây là một yếu tố rất quan trọng để mang lại cho khách sự thoải mái để thích nghi với chuyến đi dài mà những người tổ chức khơng nên coi nhẹ. Chuyến đi thực tế lần này đã đạt được các mục tiêu mà chúng ta đề ra đĩ là: + Củng cố được các kiến thức đã học , hình thành đượckĩ năng tổ chức chương trình, kĩ năng quan hệ với các nhà cung cấp, kĩ năng tổ chức điều hành và thực hiện chương trình du lịch, kĩ năng hướng dẫn. + Mở rộng hiểu biết thực tế tại các điểm du lịch trên tuyến từ Hà Nội- Quảng Nam qua 12 tỉnh dọc theo quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh. + Rèn luyện sức khỏe. + Giáo dục truyền thống yêu nước, biết ơn và lịng tự hào dân tộc. Chuyến thực tế ngồi những bài học bổ ích , những kinh nghiệm thực tế cịn để lại nhiều ấn tượng trong lịng mỗi sinh viên tham gia thực tế lần này và là kỉ niệm khĩ quên trong 4 năm sinh viên. Em xin chân thành cảm ơn các thầy cơ giáo khoa Du lịch và Khách sạn đã tạo điều kiện cho sinh viên cĩ chuyến đi thực tế bổ ích và thú vị này. 3.2. Một số đề xuất sau chuyến đi: - Ý thức được vị thế của Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, nhất là vẻ đẹp hấp dẫn của động Phong Nha, tỉnh Quảng Bình đã đầu tư xây dựng hơn 50km đường nhựa từ quốc lộ 1A đến bến Xuân Sơn. Thiết kế và lắp đặt hệ thống chiếu sáng trong hang động, mở đường lên động Tiên Sơn (động Phong Nha khơ). Tỉnh cũng đã triển khai thêm một số dự án lớn đầu tư cho Khu du lịch Phong Nha như Cơng trình cáp treo; xây dựng khu dịch vụ; đầu tư đĩng mới tàu để đưa khách tham quan động. Mở tuyến du lịch sinh thái lên động Tối, eo Giĩ, khu Nước Mọc, Xây dựng vùng rừng lâm viên... Đồng thời, tỉnh Quảng Bình đã giúp đỡ nhân dân trong vùng tham gia các hoạt động kinh tế, dịch vụ, bảo vệ mơi sinh, mơi trường và phát triển kinh tế-xã hội địa phương. Trong những năm qua, khu du lịch Phong Nha-Kẻ Bàng đã trở thành điểm du lịch yêu thích của nhiều du khách trong và ngồi nước. Số lượng khách đến tham quan Phong Nha ngày càng đơng. Để phát triển du lịch bền vững, khu du lịch Phong Nha-Kẻ Bàng cần phải duy trì khả năng thu hút và tăng tính hấp dẫn đối với du khách bên cạnh các biện pháp nghiêm ngặt để bảo tồn mơi trường thiên nhiên, tài nguyên du lịch chủ yếu ở Phong Nha-Kẻ Bàng. Đồng thời, cần phải cĩ sự phối hợp chặt chẽ giữa mơi trường với các yếu tố văn hĩa-xã hội, kinh tế. Đối với di sản văn hĩa, người ta thường khuyến khích kêu gọi đầu tư để phục chế, cịn di sản thiên nhiên thì cách tốt nhất là đừng đụng đến chúng, cĩ nghĩa là cố gắng duy trì ở dạng nguyên bản, hoang sơ. Ở các nước, người ta xếp những di sản tự nhiên vào diện bảo vệ nghiêm ngặt và thậm chí khơng khuyến khích du lịch. Người ta phải mở những con đường độc lập dẫn vào những khu sinh thái... Trước mắt, Quảng Bình nên kêu gọi các dự án đầu tư vào vùng đệm (quanh khu vực di sản), tạo cơng ăn việc làm cho người dân để họ khơng làm tổn hại đến rừng. Và đối với di sản tự nhiên, thì cũng cĩ cách khuếch trương phù hợp, chứ khơng thể rập khuơn theo kiểu tổ chức festival như ở Huế, hay lễ hội như ở Hội An là những di sản văn hĩa, mà nên chú trọng đến việc mở các CLB khoa học, hội thảo khoa học, phịng triển lãm di sản, tour du lịch sinh thái...du lịch ở đây sẽ đứng trước những thử thách rất lớn: chấp nhận nguồn du khách thấp nhưng giữ được sự ngưỡng mộ lâu dài của du khách đối với khu di sản hoặc là để khách vào ồ ạt và nhanh chĩng làm khu vực di sản bị đe dọa. Muốn vượt qua thử thách này: cần phải cĩ ngay một thiết chế đối với khu di sản và đổi mới ngay lập tức bộ máy quản lý khu di sản bằng cách bổ sung đội ngũ cán bộ khoa học. Việc thứ hai là phải cĩ kế hoạch truyền thơng thích hợp để cộng đồng hiểu được giá trị lớn lao của khu di sản và kéo họ tham gia việc bảo vệ. Dù sao đây cũng là cơ hội tốt đẹp đối với du lịch của Quảng Bình. Vấn đề đặt ra là làm thế nào cĩ thể phát triển du lịch theo hướng bền vững. Trong việc này, người dân Quảng Bình cĩ thể học Hội An. Cần lưu ý rằng nếu khơng bảo vệ Phong Nha - Kẻ Bàng tốt, danh hiệu "Di sản Thế giới" sẽ bị lấy đi bất kỳ lúc nào. Lập kế hoạch lâu dài cho Phong Nha về gĩc độ quản lý, bảo vệ và khai thác du lịch sinh thái, hang động. Trăn trở lớn nhất là các hộ dân sinh sống ở 12 xã thuộc vùng đệm Vườn Quốc gia. Sau khi dư luận lên tiếng về hiện tượng săn bắt bừa bãi động vật ở Phong Nha, chúng tơi đã chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện quy chế đặc biệt về cấm các nhà hàng trên địa bàn tỉnh kinh doanh thịt thú rừng...''. khi Phong Nha được cơng nhận là di sản thì khách du lịch sẽ đến nhiều và vấn đề hệ sinh thái của vườn chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng. Rồi gần 100km đường Hồ Chí Minh bao quanh, đời sống bà con dân tộc Arem cịn khĩ khăn thì sẽ cịn tìm cách khai thác rừng. Ơng Chính cho biết, từ năm 1995, Khu bảo tồn thiên thiên Phong Nha - Kẻ Bàng đã khốn rừng cho đồng bào để đồng bào ''giữ giúp rừng''. Anh em cán bộ kiểm lâm hiểu bà con mình đĩi nhiều nên hy vọng bà con sẽ ''giữ rừng như giữ hũ gạo''. Chiến lược của tỉnh khi đĩ là mua gạo mang lên cho bà con để bà con khơng ''vào rừng tìm gạo''. MỤC LỤC