Đề tài Tổ chức hạch toán tài sản cố định với việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định ở Công ty quản lý và sửa chữa đường bộ 234

Ö thèng c¸c phßng ban chøc n¨ng gåm: + Phßng qu¶n lý lao th«ng: Phßng qu¶n lý giao th«ng qu¶n lý gi¸m s¸t kü thuËt nh÷ng c«ng tr×nh giao th«ng do C«ng ty qu¶n lý, thi c«ng h­íng dÉn cho ®¬n vÞ cÊp d­íi thùc hiÖn ®óg theo dù to¸n, thèng kª kü thuËt ®· ®­îc cÊp trªn duyÖt. Hµng n¨m lªn kÕ ho¹ch qu¶n lý vµ s÷a ch÷a c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, nghiÖp thu theo dâi toµn bé hå s¬ nh÷ng c«ng tr×nh ®· x©y dùng xong vµ ®­a vµo sö dông. + Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ thiÕt bÞ Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ thiÕt bÞ c¨n cø vµo kÕ ho¹ch qu¶n lý vµ kiÓm tra cña phßng qu¶n lý giao th«ng, c¨n cø vµo kÕ ho¹ch cÊp vèn trªn ph©n bæ cho yªu cÇu cÇn thiÕt s÷a ch÷a c«ng tr×nh. Hµng n¨m lËp kÕ ho¹ch s÷a ch÷a vµ qu¶n lý c¸c c«ng tr×nh giao th«ng. Ngoµi ra dùa vµo n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ nh©n lùc cña ®¬n vÞ t×m kiÕm ký kÕt hîp ®ång bæ sung cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña C«ng ty + Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng Phßng tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng qu¶n lý toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. C¨n cø kÕ ho¹ch ®­îc giao hµng n¨m, lËp kÕ ho¹ch ®Þnh møc tiÒn l­¬ng ®èi víi ®¬n vÞ cÊp trªn vµ c¨n cø vµo s¶n l­îng thùc hiÖn giao cho ®¬n vÞ cÊp d­íi, lËp ®Þnh møc tiÒn l­¬ng ®Þnh møc lao ®éng trªn ®¬n vÞ s¶n phÈm. Ngoµi ra cßn lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn khu, theo dâi c«ng t¸c b¶o hiÓm lao ®éng, an toµn lao ®éng vµ an ninh trËt tù. + Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ Phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ víi chøc n¨ng qu¶n lý c¸c c«ng v¨n ®i vµ ®Õn, qu¶n lý con dÊu, qu¶n lý c¸c tµi s¶n trong c¸c khèi v¨n phßng cña C«ng ty. + Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n lËp kÕ ho¹ch k tµi chÝnh hµng n¨m, cô thÓ lËp kÕ ho¹ch thu chi phÝ cÇu Ch­¬ng D­¬ng, Th¨ng Long - Néi Bµi, lËp kÕ ho¹ch chi tiªu, dù kiÕn lîi nhuËn thùc hiÖn ®­îc tõ c¸c c«ng tr×nh. §ång thêi ghi chÐp tinh sto¸n ph¶n ¶nh mét c¸ch ®Çy ®ñ, trung thøc, chÝnh x¸c kÞp thêi lËp b¸o c¸o kÕ to¸n ph¶n s¸nh t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. + Ban thanh tra Ban thanh tra cã nhiÖm vô thanh tra c«ng t¸c thu phÝ vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña toµn C«ng ty. s¬ ®å tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh Ban gi¸m ®èc Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ Phßng Tæ chøc Lao ®éng TiÒn l­¬ng Ban Thanh tra Phßng Qu¶n lÝ Giao th«ng Phßng Hµnh chÝnh Qu¶n trÞ Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n §éi thu phÝ cÇu Ch­¬ng D­¬ng §éi s÷a ch÷a cÇu §­êng bé H¹t qu¶n lý cÇu Ch­¬ng D­¬ng §éi thu phÝ cÇu Th¨ng long Néi bµi H¹t qu¶n lý B¾c Th¨ng Long Néi bµi * Ngoµi 6 phßng ban trªn d­íi C«ng ty cã 5 ®¬n vÞ trùc thuéc. T¹i mçi ®¬n vÞ cã mét ®éi tr­ëng vµ mét nh©n viªn kÕ to¸n trùc tiÕp chØ ®¹o vµ theo dâi + §éi thu phÝ cÇu Ch­¬ng D­¬ng: 182 ng­êi cã nhiÖm vô thu phÝ qua cÇu Ch­¬ng D­¬ng + §éi thu phÝ qua cÇu Th¨ng Long - Néi Bµi: 144 ng­êi cã nhiÖm vô thu phÝ qua cÇu Th¨ng Long - Néi Bµi + H¹t qu¶n lý ®­êng B¾c Th¨ng Long - Néi Bµi; 28 ng­êi lµm nhiÖm vô duy tu qu¶n lý ®­êng B¾c Th¨ng Long - Néi Bµi. Söa ch÷a nhá mét sè h­ háng ph¸t sinh trªn ®­êng B¾c Th¨ng Long - Néi Bµi. + H¹t qu¶n lý cÇu Ch­¬ng D­¬ng: 66 ng­êi cã nhiÖm vô duy tu s÷a ch÷a th­êng xuyªn cÇu Ch­¬ng D­¬ng. §¶m b¶o giao th«ng th«ng suèt, s÷a ch÷a h­ háng võa vµ s÷a ch÷a cÇu Ch­¬ng D­¬ng + §éi s÷a ch÷a cÇu ®­êng bé: 48 ng­êi lµm nhiÖm vô s÷a ch÷a c«ng tr×nh giao th«ng d­íi h×nh thøc ®¹i tu vµ n©ng cÊp. Söa ch÷a vµ x©y dùng c¸c lo¹i cÇu võa vµ nhá. Gia c«ng c¬ khÝ c¸c lo¹i c«ng tr×nh giao th«ng. s¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý Ban gi¸m ®èc Phßng VËt t­ ThiÕt bÞ Phßng Tæ chøc Lao ®éng TiÒn l­¬ng Ban Thanh tra Phßng Qu¶n lÝ Giao th«ng Phßng Hµnh chÝnh Qu¶n trÞ Phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n §éi tr­ëng §éi thu phÝ cÇu Ch­¬ng D­¬ng §éi tr­ëng §éi s÷a ch÷a cÇu §­êng bé H¹t tr­ëng H¹t qu¶n lý cÇu Ch­¬ng D­¬ng §éi tr­ëng §éi thu phÝ cÇu Th¨ng long - Néi bµi H¹t tr­ëng H¹t qu¶n lý B¾c Th¨ng Long Néi bµi 3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc kÕ to¸n Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 ®­îc tæ chøc theo h×nh thøc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung. 3.1. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n Phßng kÕ to¸n lµ mét bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp. HiÖn nay Phßng kÕ to¸n cã 8 nh©n viªn kÕ to¸n: - KÕ to¸n tr­ëng kiªm tr­ëng phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n: Phô tr¸ch chung c«ng t¸c kÕ to¸n cña toµn C«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vµ cÊp trªn vÒ mäi ho¹t ®éng tµi chÝnh. - KÕ to¸n vËt t­: cã nhiÖm vô theo dâi chi tiÕt tæng hîp t×nh h×nh nhËp, xuÊt tån kho tõng lo¹i vËt t­. - KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: theo dâi t×nh h×nh t¨ng, gi¶m vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. - KÕ to¸n quü: thùc hiÖn thu chi qòy tiÒn mÆt * KÕ to¸n ng©n hµng: thùc hiÖn c¸c giao dÞch víi ng©n hµng, theo dâi l·i vay vµ c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn ng©n hµng. - KÕ to¸n tiÒn l­¬ng: cã nhiÖm vô tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. - KÕ to¸n tæng hîp: cã nhiÖm vô theo dâi c«ng viÖc kÕ to¸n cña Phßng, hç trî cho c¸c kÕ to¸n viªn kh¸c vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh. - KÕ to¸n thanh to¸n c«ng nî: Theo dâi thanh to¸n víi ng©n hµng Nhµ n­íc, ng­êi b¸n vµ thanh to¸n t¹m øng. Ngoµi ra d­íi c¸c ®éi trùc thuéc C«ng ty cã c¸c nh©n viªn kÕ to¸n lµm nhiÖm vô h¹ch to¸n b¸o sæ. C¸c nh©n viªn kinh tÕ thu thËp c¸c chøng tõ chuyÓn vÒ Phßng tµi chÝnh - kÕ to¸n cña C«ng ty. Tõ ®ã kÕ to¸n cña C«ng ty cã nhiÖm vô xö lÝ c¸c chøng tõ vµ h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh... Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 ®­îc tæ chøc theo lo¹i h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp trung KÕ to¸n Tæng hîp kÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh KÕ to¸n Ng©n hµng KÕ to¸n tiÒn l­¬ng KÕ to¸n thanh to¸n c«ng nî KÕ to¸n vËt t­ Nh©n viªn kÕ to¸n c¸c §éi, H¹t KÕ to¸n quü 3.2. H×nh thøc kÕ to¸n HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ®­îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 114/Q§/TC/C§TC ngµy 01/11/1995 cña Bé tµi chÝnh. H×nh thøc kÕ to¸n C«ng ty ¸p dông lµ hÖ thèng chøng tõ ghi sæ. HiÖn nay c«ng ty ®· thùc hiÖn c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n. II-Thùc trang tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ t¹i C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 1. Ph©n lo¹i vµ tÝnh gi¸ TSC§ t¹i C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 a. Ph©n lo¹i TSC§ §Ó thuËn tiÖn cho viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§ ë C«ng ty vÒ c¬ b¶n ®­îc ph©n lo¹i theo 3 tiªu thøc * Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn TSC§ h÷u h×nh TSC§ h÷u h×nh cña C«ng ty gåm nh÷ng lo¹ sau: 1) Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 2) M¸y mãc thiÕt bÞ 3) Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 4) ThiÕt bÞ qu¶n lý TSC§ theo h×nh th¸i biÓu hiÖn cña C«ng ty trong n¨m 1998 ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: STT Tµi s¶n cè ®Þnh Nguyªn gi¸ Tû träng (%) 1 Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc 6.683.597.450 39,9 2 M¸y mãc thiÕt bÞ 6.283.749.635 37,5 3 Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 3.450.003.730 20,4 4 ThiÕt bÞ qu¶n lý 372.233.190 2,2 Tæng céng 16.744.584.005 100,0 * Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh 1) TSC§ ®Çu t­ mua s¾m b»ng nguån vèn ng©n s¸ch cÊp 2) TSC§ mua s¾m ®Çu t­ b»ng nguån vèn tùcã TSC§ ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sau: (N¨m 1998) STT Tµi s¶n Nguyªn gi¸ Tû träng (%) 1 Mua s¾m b»ng vèn ng©n s¸ch cÊp 15.040.264.655 89,8 2 Mua s¾m b»ng vèn tù cã 1.704.319.350 10,2 Tæng céng 16.744.584.005 100,0 * Ph©n lo¹i theo t×nh h×nh sö dông 1) TSC§ dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh 2) TSC§ kh«ng dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh TSC§ ph©n lo¹i theo t×nh h×nh sö dông ®­îc thÓ hiÖn tren b¶ng sau (N¨m 1998) STT Tµi s¶n Nguyªn gi¸ Tû träng (%) 1 Tronng ®ã dïng cho SXKD 5.625.854.466 33,6 2 Kh«ng dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh 11.118.729.539 10,266,4 Tæng 16.744.584.005 100,0 b. TÝnh gi¸ TSC§: C«ng ty h¹ch to¸n theo ®óng chÕ ®é quy ®Þnh Cô thÓ: * Ngµy 15/06/1998 C«ng ty mua mét m¸y Camera quan s¸t chuyªn dïng víi : Sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n lµ : 121.829.000® Chi phÝ vËt chuyÓn l¾p ®Æt : 0 KÕ to¸n ghi sæ theo nguyªn gi¸ m¸y lµ: 21.829.000 ® * Ngµy 22/11/1998 C«ng ty cã mua mét « t« con phôc vô qu¶n lý doanh nghiÖp víi ®¬n gi¸ ho¸ ®¬n lµ: 415.408.000® Chi phÝ vËn chuyÓn : 0 KÕ to¸n ghi sæ theo nguyªn gi¸ m¸y lµ: 415.408.000® 2. H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ T¹i C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 viÖc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§ lu«n dùa trªn mét hÖ thèng ®Çy ®ñ chøng tõ gèc chøng minh tÝnh hîp ph¸p cho c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh bao gåm: Biªn b¶n giao nhËn TSC§, biªn b¶n nghiÖm thu c«ng tr×nh, hãa ®¬n b¸n hµng, ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng, biªn b¶n thanh lý, hoa sd¬n kiªm phiÕu xuÊt kho, quyÕt ®Þnh thanh lý, nh­îng b¸n. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ thÝch hîp C«ng ty qu¶n lý TSC§ theo: - Hå s¬ kü thuËt do phßng kü thuËt lËp vµ l­u tr÷. - Hå s¬ kÕ to¸n do Phßng kÕ to¸n lËp Bªn c¹nh ®ã TSC§ cßn ®­îc ®¸nh sè hiÖu vµ theo dâi trªn sæ "Chi tiÕt TSC§" Sæ chi tiÕt cã mÉu nh­ sau: 3. H¹ch to¸n tæng hîp 3.1. H¹ch to¸n t¨ng TSC§ TSC§ t¹i C«ng ty t¨ng chñ yÕu lµ do mua s¾m b»ng nguån vèn ng©n s¸ch cÊp, vèn vay ng©n hµng, t¨ng do x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh bµn giao. a. T¨ng TSC§ do mua s¾m (kÓ c¶ mua míi hoÆc mua l¹i TSC§ ®· sö dông) Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng c«ng Ých C«ng ty vÉn ®­îc Nhµ n­íc cÊp vèn hµng n¨m nh­ng thñ tôc xÐt duyÖt kÐo dµi nªn viÖc nhËn ®­îc vèn cÊp ph¸t chËm kh«ng ®¸p øng kÞp nhu cÇu sö dông TSC§ cña C«ng ty. V× vËy C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh huy ®éng vèn tõ c¸c nguån kh¸c nhau: vèn tù cã, vèn vay ng©n hµng, vèn vay cña c¸c ®èi t­îng kh¸c. ViÖc nua s¾m TSC§ ®­îc ký kÕt hîp ®ång gi÷a C«ng ty vµ bªn b¸n. Trong hîp ®ång nªu râ tªn tµi s¶n, chñng lo¹i, quy c¸c phÈm chÊt, c¸c th«ng sè kü thuËt, gi¸ c¶, ph­¬ng thøc thanh to¸n. Khi giao hµng bªn b¸n sÏ gioa cho C«ng ty: Ho¸n ®¬n b¸n hµng ho¸ hoÆc ho¸ ®¬n GTGT vµ lËp biªn b¶n bµn giao TSC§. Trong n¨m 1999 C«ng ty ch­a cã nghiÖp vô ph¸t sinh, t¨ng gi¶m tµi s¶n do ®ã em lÊy sè liÖu cña n¨m 1998. Cô thÓ: Ngµy 16/12/1998 C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 cã mua mét m¸y nÊu r¶i s¬n víi : - Gi¸ mua: 298.785.500® - Bªn b¸n chÞu mäi phÝ vËn chuyÓn l¾p ®Æt - C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng cña bªn b¸n vµ biªn b¶n bµn giao m¸y kÕ to¸n vµo sæ: + Chøng tõ ghi sæ + Sæ c¸i TK2113 + Vµ c¸c sæ chi tiÕt kh¸c - C¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng cña bªn b¸n khi giao hµng. Khi giao hµng hai bªn lËp biªn b¶n bµn giao TSC§ ®Ó x¸c ®Þnh viÖc giao nhËn TSC§ víi néi dung nh­ sau: Biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n cè ®Þnh Ngµy 16 th¸ng 12 n¨m 1998 C¨n cø quyÕt ®Þnh sè Ngµy th¸ng n¨m 1998 vÒ viÖc bµn giao tµi s¶n cè ®Þnh Bªn giao nh©n TSC§: ¤ng (Bµ) : NguyÔn Quang Huy ¤ng (Bµ) : NguyÔn §øc Trung ¤ng (Bµ) : Lª Thanh Lan §Þa ®iÓm giao nhËn: X¸c nhËn viÖc giao nhËn TSC§ nh­ sau: Nguyªn gi¸: 298.785.500®, tû lÖ phô phÝ vËn chuyÓn... Sè khÊu hao SCL Sè khÊu hao c¬ b¶n: 0 NhËn xÐt tãm t¾t: M¸y míi 100% X¸c nhËn viÖc giao nh©n TSC§ nh­ sau Sè Tªn quy c¸ch N­íc N¨m C«ng N¨m Nguyªn gi¸ TSC§ Nguyªn Tû lÖ TT m· hiÖu TSC§ s¶n xuÊt sö dông suÊt s¶n xuÊt C­íc phÝ vËn chuyÓn Chi phÝ l¾p ®Æt Gi¸ mua gi¸ TSC§ hao mßn 1 M¸y nÊu, r¶i s¬n 1998 0 0 298.785.500 298.785.500 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ KÕ to¸n tr­ëng Ng­êi nhËn Ng­êi giao (Ký tªn, ®ãng dÊu) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) KÕ to¸n c¨n cø trªn c¸c chøng tõ ghi: Nî TK 2113 - M¸y mãc thiÕt bÞ : 298.785.500® Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n : 298.785.500® KÕ to¸n vµo sæ theo mÉu sæ chøng tõ ghi sæ (1-1), Sæ c¸i tµi kho¶n 2113 theo mÉu sæ (1-2) b. T¨ng TSC§ do x©y dùng c¬ b¶n hoµn thµnh Trong tr­êng hîp nµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn XDCB ®­îc tËp hîp vµo TK241 - XDCB dë dang. Sau khi quyÕt to¸n ®­îc duyÖt kÕ to¸n tËp hîp tÊt c¶ c¸c chi phÝ trªn TK241 ®Ó ghi t¨ng TSC§. Cô thÓ: Ngµy 29/11/1998 C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 nhËn bµn giao mét TSC§ do XDCB hoµn thµnh ®­a vµo sö dông Nguyªn gi¸ TSC§ ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ quyÕt to¸n c«ng tr×nh XDCB hoµn thµnh ®­îc duyÖt lµ: 112.947.326,68 ®ång Khi t¨ng TSC§ do XDCB hoµn thµnh bµn giao ®­a vµo sö dông kÕ to¸n ghi: Nî TK221: 112.947.326,68 ®ång Cã TK241: 112.947.326,68 ®ång BiÕt TSC§ ®­îc ®Çu t­ b»ng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n kÕ to¸n ghi bót to¸n chuyÓn nguån Nî TK441: 112.947.326,68 ®ång Cã TK411: 112.947.326,68 ®ång 3.2. H¹ch to¸n gi¶m TSC§ TSC§ cña C«ng ty gi¶m chñ yÕu do thanh lý, nh­îng b¸n. Mäi tr­êng hîp thanh lý nh­îng b¸n TSC§ ph¶i cã kÕ ho¹ch. §èi víi TSC§ thuéc nguån vèn ng©n s¸ch khi b¸n ph¶i b¸o c¸o vµ cã quyÕt ®Þnh cña Bé chñ qu¶n. a. Gi¶m TSC§ do nh­îng b¸n Ngµy 25/10/1998 C«ng ty cã nh­îng b¸n mét xe « t« Mekong (¤ t« nµy dïng vµo s¶n xuÊt kinh doanh) cho bªn mua - Nguyªn gi¸: 400.000.000® - Gi¸ trÞ cßn l¹i trªn sæ: 120.000.000® - Gi¸ trÞ thu håi (gi¸ b¸n): 200.000.000® - Thuéc nguån vèn: ng©n s¸ch cÊp C¸c chøng tõ liªn quan ®Õn nh­îng b¸n TSC§ bao gåm: + Tê tr×nh ®Ò nghÞ b¸n xe do bé phËn qu¶n lý TSC§ lËp. Gi¸m ®èc xem xÐt vµ phª duyÖt + Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho + Biªn b¶n bµn giao TSC§ C¨n cø vµo c¸c chøng tõ kÕ to¸n ghi Nî TK 214 280.000.000 (PhÇn gi¸ trÞ hao mßn) Nî TK 821 120.000.000 (PhÇn gi¸ trÞ cßn l¹i) Cã TK 211 400.000.000 (PhÇn nguyªn gi¸) C¨n cø vµo phiÕu thu sè tiÒn nh­îng b¸n « t« do bªn mua tr¶ kÕ to¸n ghi Nî TK 111 200.000.000® Cã TK 721 400.000.000® KÕ to¸n vµo sæ theo mÉu sæ chøng tõ ghi sæ (2-1), sæ c¸i tµi kho¶n 2114 theo mÉu sæ (2-2) b. Gi¶m TSC§ do thanh lý TSC§ ®­îc thanh lý lµ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ qu¸ cò ®· háng kh«ng sö dông ®­îc C¸c chøng tõ liªn quan ®Õn thanh lý TSC§ gåm: - QuyÕt ®Þnh thanh lý TSC§ - Biªn b¶n thanh lý TSC§ - C¸c chøng tõ liªn quan kh¸c C¨n cø vµo c¸c chøng tõ trªn kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n nh­ tr­êng hîp nh­îng b¸n VÝ dô: trong tr­êng hîp TSC§ ®­îc thanh lý nh­ng ch­a b¸n ®­îc víi gi¸ do C«ng ty ®Þnh gi¸. C«ng ty triÖu tËp héi ®ång ®Þnh gi¸ l¹i TSC§ ®ã Cô thÓ: Côc §BVN Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam Khu QL§B II §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Sè 42/H§ ---------- š ] › ---------- — ] – Hµ Néi, ngµy 13 th¸ng 1 n¨m 1998 V/v: B¸n xe m¸y ®· thanh lý biªn b¶n häp héi ®ång ®Þnh gi¸ TSC§ ®· thanh lý C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè 852/TCKT ngµy 8/7/1997 cña Khu QL§B II vÒ viÖc thanh lý tµi s¶n thuéc C«ng ty qu¶n lý vµ s÷a ch÷a ®­êng bé 234 C¨n cø vµo biªn b¶n sè 470/H§ ngµy 19/8/1997 ®Þnh gi¸ b¸n xe cÈu Zin lµ 20.000.000® §Õn nay ®· qua 5 th¸ng kh«ng cã kh¸ch tr¶ theo gi¸ ®ã; nay héi ®ång ®Þnh gi¸ quyÕt ®Þnh l¹i gi¸ b¸n cho phï hîp nh­ sau: Gi¸ b¸n míi cho xe cÈu Zin sè 29D-8908 lµ: 16.000.000® (M­êi s¸u triÖu ®ång) Héi ®ång còng quyÕt ®Þnh b¸n m¸y nÐn khÝ W6/7 ®· thanh lý víi gi¸: 8.000.000® (T¸m triÖu ®ång) Giao cho phßng KHVTTB lµm thñ tôc b¸n Giao cho phßng TCKT thu håi gi¸ trÞ b¸n theo quyÕt ®Þnh cña Nhµ n­íc Ch÷ ký cña c¸c uû viªn Chñ tÞch héi ®ång Phã gi¸m ®èc TrÇn Nh­ Ch©u §ç ThÞ §Þnh NguyÔn V¨n Thanh NguyÔn §øc Hïng 3.3. H¹ch to¸n s÷a ch÷a TSC§ ë C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234, toµn bé chi phÝ söa ch÷a lín TSC§ ph¸t sinh trong thêi kú ®­îc h¹ch to¸n th¼ng vµo c¸c tµi kho¶n liªn quan ®Õn viÖc sö dông TSC§ (TK627, TK 642) mµ kh«ng sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh tr­íc hoÆc ph©n bæ dÇn chi phÝ SCC TSC§. Cô thÓ: Ngµy 2/5/1998 c«ng ty cã tiÕn hµnh ký hîp ®ång söa ch÷a TSC§ víi tr¹m b¶o hµnh, b¶o d­ìng, söa ch÷a xe TK (carservice stuation). Néi dung hîp ®ång nh­ sau: Hµ néi ngµy 2/5/1998 hîp ®ång söa ch÷a sè: 77/98 Hä tªn kh¸ch hµng: NguyÔn §×nh Hoan- c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. §Þa chØ : 26 B V©n Hå 2 §iÖn tho¹i: 9761828 Lo¹i xe: TOYOTA CAMRY BiÓn cè : 31A- 1754 Sè khung: Sè km : 81311 mile Tªn c«ng ty söa ch÷a: Tr¹m b¶o hµnh, b¶o d­ìng, söa ch÷a xe du lÞch phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Þa chØ : 25 A L¸ng H¹, §èng ®a, Hµ néi §iÖn tho¹i 8562141 Fax (844)8561694 Néi dung söa ch÷a I.TiÒn c«ng 1. §¹i tu toµn bé m¸y 1.500.000 2. TiÓu tu gÇm 850.000 3. B¶o d­ìng kiÓm tra n¹p ga ®iÒu hoµ 950.000 Céng 3.300.000 II. Phô tïng Thay mét sè phô tïng 50. 411.500 ® Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång 53.711.500 ® Thµnh tiÒn: n¨m m­¬i ba triÖu b¶y tr¨m m­êi mét ngµn ba tr¨m ®ång ch½n. Ghi chó: Khi xe vµo b¶o d­ìng, söa ch÷a, kh¸ch hµng t¹m øng 50% tiÒn hîp ®ång Khi b¶o d­ìng söa ch÷a nÕu cã ph¸t sinh hai bªn sÏ cïng nhau bµn b¹c gi¶i quyÕt. Thêi gian b¶o hµnh: 03 th¸ng hoÆc 5000km (tuú thuéc ®iÒu kiÖn nµo tíi tr­íc) kÓ tõ ngµy xe ra x­ëng. Kh¸ch hµng Tr¹m Tr­ëng Yªu cÇu xe ra tr­íc ngµy 19/5/1998 NguyÔn TiÕn Long Tr­íc khi l¾p r¸p yªu cÇu cho kh¸ch hµng xem phô tïng Gi¸m ®èc NguyÔn §×nh Hoan Khi hÕt h¹n hîp ®ång söa ch÷a th× tiÕn hµnh nghiÖm thu vµ lËp biªn b¶n nghiÖm thu ®Ó chuÈn bÞ ®­a tµi s¶n trë l¹i ho¹t ®éng. Biªn b¶n nghiÖm thu cã néi dung nh­ sau: biªn b¶n nghiÖm thu c«ng viÖc söa ch÷a Chóng t«i gåm : ¤ng : NguÔn V¨n Dòng: §¹i diÖn tr¹m söa ch÷a, b¶o d­ìng, b¶o hµnh xe du lÞch ¤ng : NguyÔn V¨n B×nh: §¹i diÖn c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ch÷a ®­êng bé 234 Cïng nhau lËp biªn b¶n nghiÖm thu c«ng viÖc söa ch÷a «t« TOYOTA CAMRY. 1.C¸c môc tiªu hîp ®ång ®· ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ b¶o ®¶m yªu cÇu kü thuËt. 2. Trong qu¸ tr×nh söa ch÷a ®· ph¸t sinh thªm mét sè viÖc (cã phô lôc kÌm theo). 3. ¤t« ®· ch¹y thö ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. M¸y ®­îc b¶o hµnh kÓ tõ ngµy 25/5/1998. C¸c thµnh viªn: 1. §¹i diÖn c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 2. §¹i diÖn tr¹m söa ch÷a, b¶o d­ìng, b¶o hµnh xe dl Cïng Ký: Khi c«ng viÖc söa ch÷a hoµn thµnh ®· ®­îc nghiÖm thu vµ chÊp nhËn thanh to¸n, v× ®©y lµ tµi s¶n söa ch÷a phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh nªn toµn bé chi phÝ cña söa ch÷a ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 627. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c chøng tõ liªn quan ghi. Nî TK 627 : 53.711.500® Cã TK 331 : 53. 711.500® 3.4 H¹ch to¸n khÊu hao TSC§. C«ng ty qu¶n lý liªn doanh vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 thùc hiÖn tÝnh khÊu hao theo quy ®Þnh 1062 TC/ QDSTC Bé tµi chÝnh vµ ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý sö dông vµ trÝch khÊu hao TSC§. + Ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao TSC§: ph­¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ theo ®­êng th¼ng. + Møc tÝnh khÊu hao : Møc tÝnh khÊu hao Nguyªn gi¸ cña TSC§ trung b×nh hµng n¨m = cña tµi s¶n cè ®Þnh Thêi gian sö dông Møc tÝnh khÊu hao Møc tÝnh khÊu hao trung b×nh hµng n¨m cña TSC§ = mét quý 4 Tr­êng hîp trÝch khÊu hao tµi s¶n thuéc nguån vèn ng©n s¸ch cÊp c«ng ty h¹ch to¸n t¨ng nguån kinh phÝ h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh. Nî TK 6274 Cã TK 214 §ång thêi ghi Nî TK 466 Cã TK 441 Nh÷ng TSC§ kh«ng ph¶i tÝnh khÊu hao mµ chØ tÝnh hao mßn 1 lÇn gåm. TSC§ thuéc dù tr÷ Nhµ n­íc giao cho doanh nghiÖp qu¶n lý hé gi÷ hé... TSC§ kh«ng phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña riªng doanh nghiÖp nh­ ®ª ®Ëp, cÇu cèng, ®­êng x¸, bÕn b·i... mµ Nhµ n­íc giao cho doanh nghiÖp qu¶n lý. KhÊu hao TSC§ Nguyªn gi¸ TSC§ = 1 n¨m sè n¨m sö dông Tr­êng hîp trÝch khÊu hao tµi s¶n thuéc nguån vèn kinh doanh. Hµng quý, c¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§, kÕ to¸n ghi. §èi víi TSC§ phôc vô trùc tiÕp cho ho¹t ®éng SXKD ghi: Nî TK 627 Cã TK 214 §èi víi TSC§ phôc vô qu¶n lý SXKD Nî TK 642 Cã TK 214 b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ (Quý 4 - 1998) TSC§ thuéc nguån vèn kinh doanh TSC§ thuéc nguån kinh phÝ h×nh thµnh Cho Bé phËn s¶n xuÊt (6274) 87.641.051 Cho bé phËn qu¶n lý (6424) 49.579.911 Cho ho¹t ®éng tµi chÝnh (811) 7.066.650 5.203.038 Tæng 144.287.612 C¨n cø vµo b¶ng trªn kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n kÕ to¸n: TrÝch khÊu hao TSC§ thuéc nguån vèn kinh doanh Nî TK 6274: 87641051 Nî TK 6424: 49579911 Nî TK 811 : 7066650 Cã TK 214 : 144.287.612 TrÝch khÊu hao TSC§ thuéc nguån vèn kinh phÝ h×nh thµnh Nî TK 627: 5203038 Cã TK 214: 5203038 §ång thêi ghi gi¶m nguån kinh phÝ h×nh thµnh TSC§ Nî TK 466: 5203038 Cã TK 214: 5203038 ®¬n vÞ.......... chøng tõ ghi sæ Sè ............ Ngµy 30 th¸ng 12 n¨m 1998 Chøng tõ TrÝch yÕu Sè hiÖu tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi Sè Ngµy Nî Cã chó 9 10 11 12 TrÝch khÊu hao Q4/98 - TSC§ thuéc nguån vèn kinh doanh +TrÝch khÊu hao cho bé phËn s¶n xuÊt +TrÝch khÊu hao cho bé phËn qu¶n lý +TrÝch khÊu hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh - TSC§ thuéc nguån kinh phÝ h×nh thµnh +TrÝch khÊy hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh §ång thêi ghi 6274 6424 811 811 466 214 214 214 214 441 87.641.051 49579911 7066650 5203038 5203038 Céng 154.693.688 KÌm theo ......... Chøng tõ gèc Ng­êi lËp KÕ to¸n tr­ëng (ký) (ký) sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ N¨m 1998 Chøng tõ ghi sæ Sè tiÒn Chøng tõ ghi sæ Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng Sè hiÖu Ngµy th¸ng 1 2 3 1 2 3 9 10 11 12 31/12/98 - - - 87.641.051 49.579.911 7.066.650 5.203.038 Céng Céng Ngµy.....th¸ng.....n¨m 199... Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký tªn, ®ãng dÊu) 4. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ TSC§ C«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng 234 ®· thùc hiÖn ®óng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh Cø mçi kú kÕ to¸n c«ng ty ®Òu cã tæ chøc kiÓm kª TSC§ ®Ó so s¸nh ®èi chiÕu gi÷a sè thùc tÕ víi sè liÖu ghi trªn sæ kÕ to¸n ®Ó ph¸t hiÖn tµi s¶n thõa, thiÕu, thay ®æi vÒ sè l­îng. Tr­íc khi thùc hiÖn kiÓm kª c«ng ty thµnh lËp héi ®ång kiÓm kª gåm c¸c thµnh viªn sau: - Gi¸m ®èc c«ng ty - KÕ to¸n tr­ëng - KÕ to¸n TSC§ - Vµ c¸c thµnh viªn kh¸c nh­ th­ ký... Do gi¸m ®èc c«ng ty lµm chñ tÞch. Khi thùc hiÖn kiÓm kª héi ®ång kiÓm kª sÏ lËp biªn b¶n kiÓm kª 5. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§ H¹ch to¸n TSC§ cÇn nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña TSC§ qua c¸c thêi kú kh¸c nhau, nghiªn cøu c¸c nguån bæ xung TSC§ vµ nguyªn nh©n lo¹i bá c¸c lo¹i TSC§, nghiªn cøu theo dâi khÊu hao TSC§ tõ ®ã cã biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ vµ h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng s¶n phÈm cho x· héi. H¹ch to¸n cµng ®Çy ®ñ chÝnh x¸c th× qu¶n lý cµng chÆt chÏ, hiÖu qu¶ sö dông cµng cao. Tuy nhiªn nÕu chØ h¹ch to¸n th«i th× ch­a ®ñ vµ muèn t¨ng c­êng qu¶n lý TSC§ th× sè liÖu kÕ to¸n ph¶i ®­îc ®­a vµo ph©n tÝch qua c¸c chØ tiªu c¬ b¶n ®Ó cã ®­îc th«ng tin cÇn thiÕt. §Çu tiªn ta xem xÐt c¬ cÊu cña tµi s¶n cè ®Þnh so víi tæng tµi s¶n trong nh÷ng n¨m qua ®· hîp lý ch­a ®Ó cïng h­íng tíi mét c¬ cÊu tèt nhÊt cho tµi s¶n cña c«ng ty dùa vµo sè liÖu cña ba n¨m gÇn ®©y (1996 - 1998) qua b¶ng sau: ChØ tiªu N¨m 1996 N¨m 1997 N¨m 1998 1.Tæng tµi s¶n trong ®ã +Tµi s¶n l­u ®éng +Tµi s¶n cè ®Þnh 12.002.741.714 6.119.270.112 5.883.471.602 12.663.374.914 7.114.281.537 5.549.093.377 23.312.920.717 12.263.926.802 11.048.993.915 2.Tû suÊt TSC§/ Tæng TS 49% 43,82% 47,4% 3.Tû suÊt TSL§/ Tæng TS 51% 56,18% 52,6% Ta cã thÓ thÊy tû träng tµi s¶n cè ®Þnh trªn tæng tµi s¶n gi¶m dÇn qua tõng n¨m tõ 49% (n¨m 1996) xuèng 47,4% (n¨m 1998) mÆc dï gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh lµ kh«ng gi¶m qua c¸c n¨m thËm chÝ t¨ng nhanh: tõ 5.883.471.602 ® (n¨m 1996) t¨ng 11.048.993.915 ® (n¨m 1998) nh­ng v× gi¸ trÞ tæng tµi s¶n t¨ng m¹nh nªn dÉn ®Õn sù gi¶m ®i nµy ta dÔ nhËn thÊy sù bÊt hîp lý trong viÖc ®Çu t­ vÒ TSC§. VËy nhu cÇu ®Æt ra lµ c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt l¹i viÖc ®Çu t­ mua s¾m, x©y dùng tµi s¶n nh­ thÕ nµo ®Ó võa ®¸p øng ®­îc nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, nhu cÇu qu¶n lý bªn c¹nh ®ã tr¸nh t×nh tr¹ng v­ît qu¸ møc cÇn thiÕt, tr¸nh t×nh tr¹ng TS thõa kh«ng dïng ®Õn, g©y h­ háng l·ng phÝ, kh«ng hiÖu qu¶... TiÕp theo ®Ó theo dâi nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ë c«ng ty ph¶i xem xÐt c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh ë hai n¨m 1997 vµ 1998 Lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh N¨m 1997 Tû träng (%) N¨m 1998 Tû träng (%) Chªnh lÖch 1.Nhµ cöa- VËt kiÕn tróc 6.683597450 37,8 6.683597450 39,9 2,1 2.M¸y mãc thiÕt bÞ 5.739223581 32,4 6.283749635 37,5 5,1 3.Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn 4.987302000 28,2 3.405003730 20,4 -7,8 4.ThiÕt bÞ qu¶n lý 285233190 1,6 372231190 2,2 0,6 Tæng céng 17.695356211 100 16.744584005 100 0 Qua c¬ cÊu tµi s¶n cè ®Þnh trong hai n¨m 1997 vµ 1998 cho thÊy tæng gi¸ trÞ TSC§ trong n¨m 1997 lµ 17.695.356.221 ®. VÒ m¸y mãc thiÕt bÞ (5.739.223.581) chiÕm 32,4% gi¶m so víi n¨m 1998 (544.526.054 ®), ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn (4.987.302.000 ®) chiÕm 28,2%, thiÕt bÞ qu¶n lý (285.233.190) chiÕm 1,6%, nhµ cöa - vËt kiÕn tróc chiÕm phÇn lín trong tæng tµi s¶n so víi 3 lo¹i tµi s¶n: M¸y mãc thiÕt bÞ, Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn vµ thiÕt bÞ qu¶n lý. TiÕp theo ta xem xÐt tiÕp c¸c chØ tiªu trong n¨m 1998 th× cã mét lo¹i tµi s¶n gi¶m ®i vÒ gi¸ trÞ: Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i; truyÒn dÉn cßn cã 3.405.003.730 ® gi¶m (1.582.298.270 ®) trong khi ®ã th× M¸y mãc thiÕt bÞ (nh­ ®· nãi ë trªn) vµ ®Æc biÖt lµ thiÕt bÞ qu¶n lý l¹i t¨ng lªn lµ 372.231.190 (86.998.000 ®) ®iÒu nµy chøng tá r»ng ë c«ng ty ®· cã sù c¶i tiÕn trong ph­¬ng ph¸p qu¶n lý còng nh­ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý doanh nghiÖp. Nãi chung qua b¶ng trªn ta thÊy phÇn lín TSC§ trong n¨m 1998 ®· t¨ng h¬n so víi n¨m 1997. C«ng ty ®· hoµn thµnh tèt nhiÖm vô do Nhµ n­íc giao nhê viÖc ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ, thiÕt bÞ qu¶n lý ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý vµ söa ch÷a cÇu ®­êng bé ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. Do vËy viÖc ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ thiÕt bÞ qu¶n lý lµ hîp lý PhÇn III nh÷ng tån t¹i vµ mét sè ý kiÕn hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n tsc® nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tsc® ë c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. KÕ to¸n lµ viÖc quan s¸t ghi chÐp ph©n lo¹i, tæng hîp c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ tr×nh bµy c¸c kÕt qu¶ cña chóng nh»m cung cÊp th«ng tin cã Ých cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét tæ chøc. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu qu¶n lý ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n lu«n lu«n ph¶i ®­îc hoµn thiÖn - ViÖc n©ng cao vµ hoµn thiÖn h¹ch to¸n gióp cho doanh nghiÖp qu¶n lý vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ tµi s¶n cña ®¬n vÞ. MÆt kh¸c nã gióp Nhµ n­íc kiÓm tra chÆt chÏ qu¸ tr×nh sö dông vèn kinh doanh vµ chÊp hµnh ph¸p luËt ë doanh nghiÖp nh»m ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c phï hîp ®èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ. TSC§ lµ sù thÓ hiÖn cña vèn cè ®Þnh, lµ bé phËn quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vÌ ph­¬ng diÖn hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c doanh nghiÖp ph¶i b»ng mäi c¸ch sö dông tèi ®a c«ng suÊt cu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn cã, kÞp thêi thay thÕ m¸y mãc l¹c hËu, b¶o qu¶n b¶o d­ìng tèt m¸y mãc thiÕt bÞ, tÝnh to¸n chÝnh x¸c hao mßn TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông ®Ó ®¶m b¶o thu håi vèn ®Çu t­. ChÝnh v× vËy yªu cÇu cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ mét c¸ch khoa häc, x©y dùng ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh viÖc sö dông c¸c TSC§. Trªn c¬ së ®ã gióp cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. 2. §Þnh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý còng nh­ h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. Trùc thuéc khu qu¶n lý ®­êng bé II, c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 lµ mét doanh nghiÖp lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao thùc hiÖn thu nép ng©n s¸ch ®Çy ®ñ, liªn tôc ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é cña Nhµ n­íc quy ®Þnh. Tõ khi thµnh lËp c«ng ty ®· 3 n¨m ®­îc thµnh phè Hµ Néi tÆng b»ng khen vÒ c«ng t¸c thu nép ng©n s¸ch. Bªn c¹nh viÖc hoµn thµnh tèt nhiÖm vô do Nhµ n­íc giao c«ng ty cßn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho c¸c c¸n bé, c«ng nh©n trong c«ng ty b»ng c¸ch ký kÕt hîp ®ång, nhËn thÇu c¸c c«ng tr×nh víi bªn ngoµi lµm t¨ng nguån vèn tù cã cña c«ng ty. C«ng ty còng ®· biÕt ®Çu t­ mua s¾m m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt tiªn tiÕn t¹o nªn chÊt l­îng c«ng tr×nh tèt h¬n, söa ch÷a cÇu ®­êng ®­îc nhanh chãng ®¶m b¶o chÊt l­îng cã nh­ vËy nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc h»ng n¨m ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ. a. VÒ c¬ cÊu bé m¸y kÕ to¸n: ViÖc ph©n chia, tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n ë c«ng ty, ë c¸c ®éi trùc thuéc lµ hoµn tµn hîp lý vµ phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt quy m« cña c«ng ty. KÕ to¸n c«ng ty gåm 7 bé phËn trong ®ã kÕ to¸n TSC§ lµ ng­êi ghi chÐp ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô cã liªn quan tíi TSC§, khÊu hao TSC§, söa ch÷a lín TSC§... Toµn bé c¸c c«ng viÖc trªn còng nh­ c¸c nghiÖp vô kh¸c ph¸t sinh ®Òu ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh. Sö dông m¸y vi tÝnh trong h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét tiÕn bé míi kÓ c¶ vÒ mÆt kü thuËt vµ kinh tÕ. ViÖc sö dông kÕ to¸n b»ng m¸y ®· lµm gi¶m bít ®¸ng kÎ khèi l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ, ®©y lµ lo¹i sæ ®¬n gi¶n vµ thÝch hîp víi kÕ to¸n b»ng m¸y vi tÝnh. b. VÒ b¶n th©n c¸c bé phËn kÕ to¸n trong tæng thÓ: Mçi c¸n bé kÕ to¸n ®Òu nhËn thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña m×nh víi c«ng viÖc mµ m×nh ®¶m nhËn. Mçi c¸ nh©n ®Òu n¾m ch¾c phÇn hµnh kÕ to¸n mµ m×nh thùc hiÖn, th­êng xuyªn theo dâi t×m hiÓu c¸c quy chÕ tµi chÝnh míi nhÊt ®Ó bæ xung hoµn thiÖn kiÕn thøc vµ phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n ngµy cµng tèt h¬n. Gi÷a c¸c bé phËn cßn cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau cïng bæ xung hç trî cho nhau ®Ó ®¹t tíi mét kÕt qu¶ ®óng ®¾n, chÝnh x¸c, tèt nhÊt cho toµn bé c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. c. VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ qu¶n lý TSC§ * C«ng t¸c qu¶n lý TSC§: TSC§ cña c«ng ty ®­îc phËn lo¹i râ rµng hîp lý phï hîp víi môc ®Ých vµ yªu cÇu sö dông TSC§. TSC§ cña c«ng ty ®­îc ph©n lo¹i theo 3 chØ tiªu: + Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn + Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh + Ph©n lo¹i theo t×nh h×nh sö dông TSC§ ViÖc theo dâi b¶o vÖ TSC§ rÊt chÆt chÏ, cô thÓ qua kÕt qu¶ kiÓm kª tµi s¶n n¨m 1998 kh«ng bÞ mÊt m¸t hay thiÕu hôt. d. C«ng t¸c kÕ to¸n TSC§ TSC§ ®­îc ph¶n ¸nh, theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng mét c¸ch chÆt chÏ s¸t sao. TSC§ ®­îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch, ®­îc theo dâi trªn sæ kÕ to¸n cña c«ng ty. Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn ®ã lµ mét sè ­u ®iÓm vÒ c¶ c«ng t¸c kÕ to¸n (kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n TSC§ nãi riªng) vµ qu¶n lý, hiÖn nay c«ng t¸c nµy vÉn kh«ng ngõng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn. Tuy nhiªn kh«ng thÓ kh«ng cã nh÷ng thiÕu ë kh©u nµy hay kh©u kh¸c. 3. Mét sè kiÕn nghÞ hoµn thiÖn qu¶n lý, h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. D­íi ®©y lµ mét sè tån t¹i mµ em m¹nh d¹n ®Ò suÊt ra theo ý kiÕn riªng cña m×nh ch¾c ch¾n nã cã thÓ ch­a ®­îc chÝnh x¸c l¾m v× chØ sau mét thêi gian ng¾n thùc tËp vµ víi kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, kh«ng thÓ nµo cã c¸ch nh×n s¸ng suèt cña nh÷ng ng­êi ®· lµm viÖc l©u n¨m. VÊn ®Ò thø nhÊt: VÒ khÊu hao TSC§ C«ng ty tiÕn hµnh khÊu hao theo quyÕt ®Þnh 1062 TC/Q§/CSTC cña Bé tr­ëng B« Tµi ChÝnh vÒ ban hµnh chÕ ®é qu¶n lý, sö dông trÝch khÊu hao TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. C«ng ty tiÕn hµnh khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo ®­êng th¼ng. §©y lµ ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®¬n gi¶n, dÔ lµm nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc hiÖn nay ®Òu ¸p dông, nh­ng nã còng cã nh­îc ®iÓm lµ nã cã thÎ kh«ng tÝnh to¸n chÝch x¸c, kh«ng tÝnh ®óng, khong trÝch ®ñ hao mßn vµ kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc thùc chÊt gi¸ trÞ tµi s¶n chuyÓn vµo chi phÝ, dÉn ®Õn sai lÖch trong viÖc tÝnh gi¸ thµnh lµm sai kÕt qu¶ kinh doanh. Theo ph­¬ng ph¸p nµy møc khÊu hao ®­îc tÝnh c¨n cø vµo nguyªn gi¸ vµ tû lÖ khÊu hao theo c«ng th­cs sau: Møc khÊu hao 1 n¨m Nguyªn gi¸ TSC§ = Thêi gian sö dông hoÆc : Møc khÊu hao 1 n¨m = Nguyªn gi¸ TSC§ x Tû lÖ khÊu hao. V× thÕ cho nªn vµo nh÷ng n¨m cuèi cña qu¸ tr×nh sö dông gi¸ trÞ hao mßn thÊp, nh­ng møc khÊu hao c¬ b¶n kh«ng ®æi n¨ng suÊt lµm viÖc cña tµi s¶n ®· kÐm ®i nhiÒu nh­ng vÉn ph¶i trÝch khÊu hao vµo gi¸ thµnh. Nh­ nh÷ng n¨m ®Çu khi mµ TSC§ vÉn cßn sö dông tèt v× thÕ nªn rÊt khã thu håi nèt phÇn vèn ®ã. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p khÊu hao hiÖn ®¹i tuy r»ng nã cã phøc t¹p vÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh, nh­ng l¹i chÝnh x¸c. VËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn ph¶i khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p nµo ®Ó tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ sè hao mßn, gãp phÇn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, kÝch thÝch lao ®éng t¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt. ë n­íc ta hiÖn nay cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp n­íc ngoµi ®Çu t­ vèn vµo n­íc ta, nhiÒu c«ng ty liªn doanh cã vèn n­íc ngoµi, hoÆc c¸c c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi liªn tôc ®­îc lËp nªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y - §èi víi mét sè trong nh÷ng c«ng ty nµy Bé tµi chÝnh ®· linh ®éng cho ¸p dông thùc nghiÖm ph­¬ng ph¸p khÊu hao hiÖn ®¹i. §ã lµ ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh theo thêi gian. VÒ c¬ b¶n ph­¬ng ph¸p nµy cã 2 ph­¬ng ph¸p. Ph­¬ng ph¸p 1: KhÊu hao gia tèc theo mét tû lÖ khÊu hao cè ®Þnh trªn gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ cuèi n¨m tr­íc. Tû lÖ khÊu hao = Tû lÖ khÊu hao theo ®­êng th¼ng x 2 Møc khÊu hao tõng n¨m ®­îc tÝnh nh­ sau: Møc khÊu hao n¨m thø nhÊt = Nguyªn gi¸ TSC§ x tû lÖ KH. Møc khÊu hao n¨m thø hai = Nguyªn gi¸ TSC§ - Sè tiÒn KH n¨m 1 x tû lÖ KH Møc khÊu hao n¨m thø n = Nguyªn gi¸ TSC§ - Sè tiÒn KH n¨m n-1 x tûlÖ KH Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× ®Õn nh÷ng n¨m cuèi tuy gi¸ trÞ tµi s¶n cßn Ýt nh­ng ®Ó thu håi hoµn toµn th× rÊt l©u. §Ó kh¾c phôc nhùc ®iÓm nµy ng­êi ta ®Ò ra ph­¬ng ph¸p khÊu hao thø hai Ph­¬ng ph¸p 2: X¸c ®Þnh sè n¨m sö dông TSC§ Sè n¨m sö dông TSC§ (N) = n (n+1)/2 n : lµ n¨m sö dông cuèi cïng TSC§ Gi¸ trÞ cña TSC§ = Nguyªn gi¸ - Gi¸ trÞ ®µo + Chi phÝ tû lÖ TSC§ th¶i ­íc tÝnh ­íc tÝnh Møc KH n¨m 1 : n x Gi¸ trÞ tµi s¶n ph¶i trÝch khÊu hao N Møc KH n¨m 2 : n - 1 x Gi¸ trÞ tµi s¶n ph¶i trÝch khÊu hao N ................. Møc KH n¨m n : 1 x Gi¸ trÞ tµi s¶n ph¶i trÝch khÊu hao N C¸c ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh trªn cã nhiÒu ­u ®iÓm lµ rót ng¾n thêi gian thu håi vèn ®Çu t­, tËp trung vµo nh÷ng n¨m ®Çu khi TSC§ cßn míi, n¨ng lùc s¶n xuÊt cßn cao, h¹n chÕ hao mßn v« h×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm vµ h¹ l·i suÊt tÝn dông t¹o kh¶ n¨ng quay vßng vèn nhanh, t¹o nguån t¸i ®Çu t­, ®æi míi kü thuËt gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n trong kinh doanh. Tuy nhiªn khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nµy ®ßi hái ph¶i cã sù tÝnh to¸n c©n nh¾c cô thÓ chi tiÕt. §èi víi c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 trong ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ vèn, vÒ con ng­êi, vÒ tr×nhh ®é n¨ng lùc ho¹t ®éng vÒ sè l­îng, chñng lo¹i, gi¸ trÞ TSC§... Kh«ng thÓ nãi ngay ®­îc r»ng khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p nµo lµ tèt nhÊt mµ cÇn ph¶i cã sù ®¸nh gi¸, tÝnh to¸n kü l­ìng mäi thiÖt h¹i nÕu nh­ ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nµy. Trªn ®©y còng chØ lµ mét gi¶i ph¸p ®Ó tham kh¶o nh»m môc ®Ých theo ®¬, qu¶n lý TSC§ vµ hao mßn TSC§ tèt h¬n. VÊn ®Ò thø hai: T¨ng c­êng b¶o qu¶n vµ sö dông TSC§ Tµi s¶n cè ®Þnh gi÷ vai trß quan träng cña c«ng ty trong ®ã chñ yÕu lµ m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô trùc tiÕp cho x©y dùng c«ng tr×nh, söa ch÷a cÇu ®­êng v× thÕ viÖc b¶o qu¶n sÏ dÔ dÉn tíi mÊt m¸t h­ háng g©y ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn ®é thi c«ng. ChÝnh v× vËy khi ®­a TSC§ vµo sö dông cÇn ph©n râ tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n cho c¸c bé phËn, phßng ban, tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÐo chøc n¨ng ®Ó ®Õn khi TSC§ bÞ mÊt h­ háng th× kh«ng cã bé phËn nµo chÞu tr¸ch nhiÖm. C«ng ty còng nªn cã c¸c gi¶i ph¸p vÒ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt nh»m t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc qu¶n lý sö dông TSC§ nh­: Th­ëng cho c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ b¶o qu¶n tèt TSC§ cho nh÷ng ph¸t minh trong viÖc huy ®éng c«ng suÊt cña TSC§, ph¹t nh÷ng tr­êng hîp b¶o qu¶n, vËn hµnh TSC§ kh«ng ®óng kü thuËt, quy c¸ch ®Ó h­ háng, mÊt m¸t. C«ng ty còng cÇn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c b¶o d­ìng, b¶o tr× nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho tµi s¶n ®Æc biÖt lµ c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn. VÊn ®Ò thø ba: Hoµn thiÖn hÖ thèng sæ s¸ch phôc vô h¹ch to¸n vµ qu¶n lý TSC§. Trªn thùc tÕ viÖc theo dâi TSC§ trªn sæ kÕ to¸n tæng hîp t­¬ng ®èi chÆt chÏ chÝnh x¸c. Tuy nhiªn viÖc theo dâi trªn mét sæ tæng hîp sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc ®èi chiÕu kiÓm tra. Do ®ã c«ng ty nªn cÇn lËp thªm thÎ TSC§ ®Ó tµi s¶n ®­îc theo dâi vµ h¹ch to¸n cô thÓ, chÝnh x¸c h¬n. §Æc biÖt lµ b¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§ c«ng ty cÇn lËp ®óng theo mÉu quy ®Þnh. Ghi thÎ TSC§: ThÎ TSC§ víi môc ®Ých theo dâi chi tiÕt tõng TSC§ cña ®¬n vÞ, t×nh h×nh thay ®æi nguyªn gi¸ vµ gi¸ trÞ hao mßn ®· trÝch hµng n¨m cña tõng TSC§. ThÎ TSC§ gåm bèn phÇn chÝnh: 1.Ghi c¸c chØ tiªu chung vÒ TSC§ nh­ trªn, ký hiÖu, quy c¸ch, sè hiÖu, n­íc s¶n xuÊt, n¨m sö dông, c«ng suÊt, diÖn tÝch thiÕt kÕ, ngµy th¸ng n¨m vµ lý do ®×nh chØ ho¹t ®éng cña TSC§. 2.Ghi c¸c chØ tiªu nguyªn gi¸ cña TSC§ ngay khi b¾t ®Çu h×nh thµnh TSC§ qua c¸c thêi kú do ®¸nh gi¸ l¹i, trang bÞ thªm hoÆc th¸o bít c¸c bé phËn v.v... vµ gi¸ trÞ hao mßn ®· trÝch qua c¸c n¨m Víi c¸c TSC§ kh«ng ph¶i trÝch khÊu hao nh­ng ph¶i tÝnh hao mßn th× còng tÝnh vµ ghi gi¸ trÞ hao mßn vµo thÎ. 3.Ghi sè phô tïng kÌm theo 4.Ghi gi¶m TSC§: Ghi sè ngµy th¸ng n¨m cña nh÷ng tõ ghi gi¶m TSC§ vµ lý do gi¶m. C¨n cø ®Ó lËp thÎ: - Biªn b¶n giao nhËn TSC§ - Biªn b¶n ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ - B¶ng trÝch khÊu hao TSC§ - Biªn b¶n thanh lý TSC§ Vµ c¸c tµi liÖu kü thuËt cã liªn quan. B¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§: §Ó ph¶n ¸nh sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch vµ ph©n bè khÊu hao cho c¸c ®èi t­îng sö dông TSC§ hµng kú. B¶ng ph©n bæ ®­îc lËp theo mÉu cña Bé Tµi ChÝnh nh­ sau: Trong ®ã: Sè khÊu hao ®· trÝch th¸ng tr­íc: LÊy tõ b¶ng tÝnh khÊu hao th¸ng tr­íc cña toµn c«ng ty, b¶ng tÝnh sè khÊu hao ph¶i nép cña tõng ®¬n vÞ. C¸c dßng khÊu hao t¨ng, gi¶m quý nµy ®­îc ph¶n ¸nh chi tiÕt cho tõng TSC§ cã liªn quan ®Õn khÊu hao theo quy ®Þnh hiÖn hµnh. Tæng sè khÊu hao ph¶i trÝch th¸ng nµy ®­îc tÝnh b»ng sè khÊu hao ®· trÝch th¸ng tr­íc + sè khÊu hao t¨ng trong th¸ng - sè khÊu hao gi¶m trong th¸ng. kÕt luËn Tµi s¶n cè ®Þnh lµ t­ liÖu lao ®éng quan träng, lµ mét lÜnh vùc lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Lµm sao ®Ó sö dông, qu¶n lý, h¹ch to¸n TSC§ tèt lµ mét vÊn ®Ò quan träng víi bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo. Lµ sinh viªn khoa KÕ to¸n - KiÓm to¸n tr­êng §HDL Ph­¬ng §«ng, trong nh÷ng n¨m häc tËp lý thuyÕt trªn ghÕ nhµ tr­êng cïng thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234, ®­îc sù gióp ®ì chØ b¶o cña c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n, c¸c c« chó trong c«ng ty, cña b¹n bÌ vµ ®Æc biÖt ®­îc sù gióp ®ì h­íng dÉn cña c« gi¸o Hµ Ngäc Hµ nay em ®· hoµn thµnh chuuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “Tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ víi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234”. Ch¾c ch¾n bµi viÕt cña em cßn nhiÒu thiÕu sãt mong sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c«, c¸c c« chó trong c«ng ty vµ c¸c b¹n gióp em hoµn thiÖn nhËn thøc, hiÓu biÕt cña m×nh. Hµ néi ngµy 24 th¸ng 5 n¨m 1999 MÉu sè: 02 - TSC§. §¬n vÞ: ................ Ban hµnh theo Q§ sè: 1141 TC/Q§/C§KT §Þa chØ: ................ Ngµy 1 th¸ng 11 n¨m 1995 cña Bé Tµi ChÝnh thÎ tµi s¶n cè ®Þnh Sè: .............. Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m ......... lËp thÎ ........... KÕ to¸n tr­ëng (ký, hä tªn) ...................................... C¨n cø vµo biªn b¶n giao nhËn TSC§ sè .... ngµy .... th¸ng .... n¨m 199... Tªn, ký m· hiÖu, quy c¸ch (cÊp h¹ng) TSC§ ...... sè hiÖu TSC§ ........ N­íc s¶n xuÊt (x©y dùng) ................. N¨m ®­a vµo sö dông .............. C«ng suÊt (diÖn tÝch) thiÕt kÕ ....................... §×nh chØ sö dông TSC§ ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 199... Lý do ®×nh chØ: ............................................................. Sè hiÖu Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh Gi¸ trÞ hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh Chøng tõ Ngµy, th¸ng, n¨m DiÔn gi¶i Nguyªn gi¸ N¨m Gi¸ trÞ hao mßn Céng dån A B C 1 2 3 4 Sè TT Tªn, quy c¸ch dông cô, phô tïng §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Gi¸ trÞ A B C 1 2 Ghi gi¶m TSC§ chøng tõ sè ....... ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 199... Lý do gi¶m: ................................................................................. tµi liÖu tham kh¶o KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp - Khoa KÕ to¸n tr­êng §HKTQD HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp (NXB TCHN 1995) H¹ch to¸n kÕ to¸n kiÓm tra vµ ph©n tÝch - Bé Tµi ChÝnh KÕ to¸n doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª n¨m 1994 T¹p chÝ kÕ to¸n T¹p chÝ tµi chÝnh T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ T¹p chÝ th«ng tin lý luËn. môc lôc Lêi më ®Çu 1 phÇn i: lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n tsc® ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I- Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ TSC§ 3 1/ Kh¸i niÖm vÒ TSC§ 3 2/ §Æc ®iÓm cña TSC§ 3 3/ Ph©n lo¹i TSC§ 5 4/ §¸nh gi¸ TSC§ 8 II- Tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ 11 1/ H¹ch to¸n chi tiÕt 11 2/ H¹ch to¸n tæng hîp 13 3/ H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 28 4/ H¹ch to¸n söa ch÷a TSC§ 32 5/ H¹ch to¸n TSC§ ®i thuª vµ cho thuª 34 PhÇn ii: thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234 I- T×nh h×nh vµ ®Æc ®iÓm chung cña c«ng ty: 40 1/ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty 40 2/ §Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty 42 3/ §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n vµ h×nh thøc kÕ to¸n 46 II- Thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 47 1/ Ph©n lo¹i vµ tÝnh gi¸ TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 48 2/ H¹ch to¸n chi tiÕt TSC§ 50 3/ H¹ch to¸n tæng hîp 51 3.1 H¹ch to¸n t¨ng TSC§ 51 3.2 H¹ch to¸n gi¶m TSC§ 53 3.3 H¹ch to¸n söa ch÷aTSC§ 56 3.4 H¹ch to¸n khÊu hao TSC§ 59 4/ KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ TSC§ 63 5/ Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 63 phÇn iii nh÷ng tån t¹i vµ mét sè ý kiÕn hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n TSC§ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ë c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 1/ Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 66 2/ §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý còng nh­ h¹ch to¸n t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 67 3/ Mét sè kiÕn nghÞ, hoµn thiÖn qu¶n lý h¹ch to¸n TSC§ t¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234. 69 KÕt luËn 74 Tµi liÖu tham kh¶o 77 sæ c¸i tµi kho¶n 2141 - Hao Mßn TSC§ h÷u h×nh N¨m 1998 §¬n vÞ tÝnh: §ång Ngµy th¸ng chøng tõ Néi dung TK§¦ Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã D­ Nî D­ Cã D­ ®Çu kú ......... 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho chi phÝ s¶n xuÊt 6274 87641051 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho bé phËn qu¶n lý 6424 49579911 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh 811 7066650 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh (TSC§ thuéc nguån kinh phÝ h×nh thµnh) 811 5203038 D­ cuèi kú ......... T×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ vµ t¨ng gi¶m khÊu hao TSC§ (T¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234) (N¨m 1998) ChØ tiªu Nhµ cöa VËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ P.tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn Dông cô qu¶n lý Tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c Tæng céng Nguyªn gi¸ TSC§ D­ ®Çu kú 2025093860 3121106135 2574894562 316103990 8037198547 T¨ng trong kú 632357590 7188789500 830109168 56129200 8707385458 Gi¶m trong kú D­ cuèi kú 2657454450 10309895635 3405003730 572233190 16744584005 Gi¸ trÞ hao mßn D­ ®Çu kú 492971571 875504926 1003694135 115934538 2488105170 T¨ng trong kú 567315835 1278269986 11261396009 100503090 3207484920 Gi¶m trong kú D­ cuèi kú 1060287406 2153774912 2265090144 216437628 5695590090 Gi¸ trÞ cßn l¹i D­ ®Çu kú 1532422289 2245601209 1571200427 200169452 5549093377 D­ cuèi kú 1597164044 8156120723 1139913586 155795562 11048993915 Bé, Tæng côc ................. b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao §¬n vÞ ............................ Tµi s¶n cè ®Þnh Sè TT ChØ tiªu Tû lÖ khÊu hao (%) hoÆc thêi gian sö dông N¬i sö dông Toµn DN TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 142 Chi phÝ b¸n hµng TK 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 241 XDCB dë dang TK 142 Chi phÝ tr¶ tr­íc TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè khÊu hao Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) .. ........ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 I. Sè KH ®· trÝch th¸ng tr­íc II. Sè KHTSC§ t¨ng trong th¸ng - - - III. Sè KHTSC§ gi¶m trong th¸ng - - IV. Sè KH ph¶i trÝch th¸ng nµy (I+II+III) Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ ............................... ............................... Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 199... Ng­êi lËp b¶ng KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) Bé, Tæng côc ................. b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao §¬n vÞ ............................ Tµi s¶n cè ®Þnh Sè TT ChØ tiªu Tû lÖ khÊu hao (%) hoÆc thêi gian sö dông N¬i sö dông Toµn DN TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 142 Chi phÝ b¸n hµng TK 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 241 XDCB dë dang TK 142 Chi phÝ tr¶ tr­íc TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè khÊu hao Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) .. ........ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 I. Sè KH ®· trÝch th¸ng tr­íc II. Sè KHTSC§ t¨ng trong th¸ng - - - III. Sè KHTSC§ gi¶m trong th¸ng - - IV. Sè KH ph¶i trÝch th¸ng nµy (I+II+III) Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ ............................... ............................... Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 199... Ng­êi lËp b¶ng KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) BiÎu sè 01: thÎ tµi s¶n cè ®Þnh cã mÉu sau. Sè TT Chøng tõ Tªn TSC§ N­íc s¶n xuÊt N¨m ®­a vµo sö dông Sè hiÖu TSC§ Nguyªn gi¸ KhÊu hao Chøng tõ Lý do gi¶m Sè Ngµy Tû lÖ KH Sè KH n¨m Sè Ngµy 199 199 199 BiÓu sè 02: b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao. ChØ tiªu Tû lÖ khÊu hao hoÆc thêi gian sö dông N¬I sö Dông Toµn DN TK 627 Chi phÝ sx chung TK 641 Chi phÝ b¸n hµng TK 642 Chi phÝ qu¶n lý DN TK 241 XDCB dë dang TK 142 Chi phÝ tr¶ tr­íc TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè KH PX (s¶n phÈm) PX (s¶n phÈm) PX (s¶n phÈm) ..... I.Sè KH ®· trÝch th¸ng tr­íc II.Sè KH TSC§ ®· t¨ng th¸ng nµy. III.Sè KH TSC§ gi¶m th¸ng nµy. IV.Sè KH ph¶i tÝnh th¸ng nµy. Ng­êi lËp b¶ng Ngµy..........th¸ng.........n¨m199... (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) BiÓu sè 03: Sæ chi tiÕt tµi s¶n theo ®¬n vÞ sö dông (PX, toµn DN). N¨m 199... §¬n vÞ: .............. Tªn bé phËn (phßng, ban hoÆc ng­êi sö dông) Ghi t¨ng TSC§ vµ c«ng cô lao ®éng Ghi gi¶m TSC§ vµ c«ng cô lao ®éng Ghi chó Chøng tõ Tªn nh·n hiÖu quy c¸ch TSC§ vµ c«ng cô lao ®éng nhá §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Sè tiÒn Chøng tõ Sè l­îng §¬n gi¸ Sè tiÒn Sè hiÖu Ngµy th¸ng n¨m Sè hiÖu Ngµy th¸ng n¨m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Ng­êi ghi sæ Ngµy ..........th¸ng.............n¨m 199... (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Sæ c¸i tµi kho¶n 2113 (N¨m 1998) (MÉu sæ 1-2) Sè Ngµy Néi TKDV Tæng ph¸t sinh D­ D­ chøng tõ Chøng tõ dung Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã nî cã D­ ®Çu kú 3121106135 ......... ........... ......... ...... .......... .......... ........... .......... 16/12/98 Mua m¸y nÊu v¶i s¬n 331 298.785.500 ......... ........... ......... ...... .......... .......... ........... .......... D­ cuèi kú ......... ........... ......... ...... .......... .......... ........... .......... chøng tõ ghi sæ Ngµy 16 th¸ng 12 n¨m 1998 (MÉu sæ 1-1) TrÝch Sè hiÖu tµi kho¶n Sè Ghi yÕu Nî Cã tiÒn chó Mua 01 m¸y nÊu r¶i s¬n 2113 331 298.785.500 Céng 298.785.500 chøng tõ ghi sæ Ngµy 25 th¸ng 10 n¨m 1998 (MÉu sè 2-1) §¬n vÞ : ®ång TrÝch Sè hiÖu tµi kho¶n Sè Ghi yÕu Nî Cã tiÒn chó Nh­îng b¸n mét xe « t« Mekong 214 821 2114 2114 280.000.000 120.000.000 Céng 400.000.000 Sæ c¸i tµi kho¶n 2114 (N¨m 1998) (TrÝch) (MÉu sæ 2-2) Sè Ngµy Néi TKDV Tæng ph¸t sinh D­ D­ chøng tõ Chøng tõ dung Ph¸t sinh nî Ph¸t sinh cã nî cã D­ ®Çu kú 2.574.894.562 ......... ........... ......... ...... .......... .......... ........... .......... 25/10/98 Nh­îng b¸n mét xe « t« Mekong 821 120.000.000 25/10/98 Nh­îng b¸n mét xe « t« Mekong 214 280.000.000 ......... ........... ......... ...... .......... .......... ........... .......... D­ cuèi kú 3.405.003.730 +++++ sæ c¸i tµi kho¶n 2141 - Hao Mßn TSC§ h÷u h×nh N¨m 1998 §¬n vÞ tÝnh: §ång Ngµy th¸ng chøng tõ Néi dung TK§¦ Ph¸t sinh Nî Ph¸t sinh Cã D­ Nî D­ Cã D­ ®Çu kú ......... 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho chi phÝ s¶n xuÊt 6274 87641051 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho bé phËn qu¶n lý 6424 49579911 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh 811 7066650 30/12/98 TrÝch khÊu hao cho ho¹t ®éng tµi chÝnh (TSC§ thuéc nguån kinh phÝ h×nh thµnh) 811 5203038 D­ cuèi kú ......... T×nh h×nh t¨ng gi¶m TSC§ vµ t¨ng gi¶m khÊu hao TSC§ (T¹i c«ng ty qu¶n lý vµ söa ch÷a ®­êng bé 234) (N¨m 1998) ChØ tiªu Nhµ cöa VËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ P.tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn Dông cô qu¶n lý Tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c Tæng céng Nguyªn gi¸ TSC§ D­ ®Çu kú 2025093860 3121106135 2574894562 316103990 8037198547 T¨ng trong kú 632357590 7188789500 830109168 56129200 8707385458 Gi¶m trong kú D­ cuèi kú 2657454450 10309895635 3405003730 572233190 16744584005 Gi¸ trÞ hao mßn D­ ®Çu kú 492971571 875504926 1003694135 115934538 2488105170 T¨ng trong kú 567315835 1278269986 11261396009 100503090 3207484920 Gi¶m trong kú D­ cuèi kú 1060287406 2153774912 2265090144 216437628 5695590090 Gi¸ trÞ cßn l¹i D­ ®Çu kú 1532422289 2245601209 1571200427 200169452 5549093377 D­ cuèi kú 1597164044 8156120723 1139913586 155795562 11048993915 sæ chi tiÕt tµi s¶n cè ®Þnh N¨m 1998 Sè Tªn Danh ®iÓm N­íc N¨m §¬n vÞ Tæng Nguyªn gi¸ Hao mßn Gi¸ trÞ cßn l¹i TT tµi s¶n tµi s¶n s¶n xuÊt sö dông qu¶n lý nguyªn gi¸ Ng©n s¸ch Tù cã Ng©n s¸ch Tù cã Ng©n s¸ch Tù cã A B C D E G 1 2 3 4 5 6 7 I Nhµ 1. Nhµ lµm viÖc V©n Hå 1986 V/phßng 1325.644.450 736.070.000 589.574.450 294.251.000 231.514.000 441.819.000 346.828.000 2. Nhµ x­ëng Phó Viªn 1997 §éi SC 106.944.000 106.944.000 7.486.000 99.458.000 II. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 1. ¤ t« Toyota - Model (Thuéc vèn tù cã) ............. 29H 3688 NhËt 1986 §éi SC 160.000.000 160.000.000 80.000.000 80.000.000 ¤ t« Srec chë n­íc (thuéc vèn ng©n s¸ch) ........ 29K 3020 Nga 1988 H¹t CD 69.700.000 69.700.000 41.820.000 27.880.000 Bé, Tæng côc ................. b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao §¬n vÞ ............................ Tµi s¶n cè ®Þnh Sè TT ChØ tiªu Tû lÖ khÊu hao (%) hoÆc thêi gian sö dông N¬i sö dông Toµn DN TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 142 Chi phÝ b¸n hµng TK 642 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp TK 241 XDCB dë dang TK 142 Chi phÝ tr¶ tr­íc TK 335 Chi phÝ ph¶i tr¶ Nguyªn gi¸ TSC§ Sè khÊu hao Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) Ph©n x­ëng (s¶n phÈm) .. ........ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 I. Sè KH ®· trÝch th¸ng tr­íc II. Sè KHTSC§ t¨ng trong th¸ng - - - III. Sè KHTSC§ gi¶m trong th¸ng - - IV. Sè KH ph¶i trÝch th¸ng nµy (I+II+III) Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc M¸y mãc thiÕt bÞ ............................... ............................... Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m 199... Ng­êi lËp b¶ng KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn)