Đề tài Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2

Lời nói đầu Kinh tế luôn luôn là vấn đề nóng hổi của mọi khu vực và mọi thời đại, trải qua một thời kỳ bao cấp kéo dài, hiện nay chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường từng bước hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới. Chúng ta đã tham gia AFTA, và đang xúc tiến tham gia tổ chức thương mại thế giới WTO. Một chân trời mới đang mở ra trước mắt với vô vàn điều kiện thuận lợi, và cùng với nó là những thách thức không thể tránh khỏi, đặc biệt là sự cạnh tranh sẽ càng trở nên gay gắt hơn. Hơn bất kỳ lúc nào thời điểm này chính la lúc các doanh nghiệp phải chủ động sáng tạo hơn nữa trong kinh doanh, cần thay đổi chính bản thân mình cho phù hợp với xu thế mới: Quốc tế hoá và hiện đại hoá. Muốn cạnh tranh thành công, bên cạnh việc không ngừng nâng cao chất lượng, đổi mới sản phẩm, mà cạnh tranh về giá cũng luôn được xem là một biện pháp hữu hiệu. Để có thể hạ được giá thành thì vấn đề mà các doanh nghiệp quan tâm nhất đó là giảm thiểu chi phí. Chính vì lý do đó mà việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm trong mỗi doanh nghiệp là hết sức quan trọng. Việc tính tập hợp và tính toán đúng đắn chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, sẽ cung cấp cho nhà quản lý thông tin chính xác về tình hình sản xuất kinh doanh, giúp đưa ra các quyết định đúng đắn nhằm hạ gía thành sản phẩm.Xuất phát từ tầm quan trọng đó, được sự quan tâm giúp đỡ của tập thể phòng kế toán công ty cơ khí ô tô 3-2, đặc biệt là sự quan tâm chỉ dẫn nhiệt tình của thầy giáo Đào Tùng, em đã mạnh dạn chọn đề tài : "Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2" Nội dung đề tài nghiên cứu gồm 3 phần: Phần thứ nhất: Lý luận về tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất. Phần thứ hai: thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2. Phần thứ ba: Hoàn thiện tổ chức công tác tập hợp CPSX và tính giá thành sản phẩm ở công ty cơ khí ô tô 3-2. Mặc dù bản thân đã cố gắng để hoàn thành bài luận văn một cách khoa học, hợp lý, nhưng do khả năng và thời gian có hạn nên bài viết của em không thể tránh những thiếu sót nhất định. Em rất mong nhận được nhưng đánh giá nhân xét của các thầy cô, ban lãnh đạo, các cô chú trong phòng kế toán của công ty và toàn thể bạn đọc để bài viết của em hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Nguyễn Đào Tùng, ban lãnh đạo, các cô chú trong phòng kế toán của công ty cơ khí ô tô 3-2 đã hết sức giúp đỡ, hướng dẫn, tạo điều kiện cho em hoàn thành bài luận văn này. Luận văn chia làm 3 chương, với 93 trang

doc76 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1715 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty cơ khí ô tô 3-2, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
chiÕu Cã thÓ kh¸i qu¸t tr×nh tù ghi sæ cña c«ng ty nh­ sau: (s¬ ®å 6) Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc, c¸c b¶ng ph©n bæ kÕ to¸n ghi vµo c¸c b¶ng kª, c¸c nhËt ký chøng tõ, c¸c sæ chi tiÕt liªn quan. Cuèi th¸ng trªn c¬ së sè liÖu cña c¸c nhËt ký chøng tõ 1,2,5,7,10 ®èi øng víi Nî c¸c tµi kho¶n 152,153,155,156 kÕ to¸n lÊy c¸c sè liÖu vµo b¶ng kª sè 3 vµ sè 9 ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt t­, hµng ho¸ xuÊt kho. PhÇn xuÊt kho trong b¶ng kª sè 3 lµ c¨n cø ®Ó lËp nªn b¶ng ph©n bæ sè 2. Th«ng qua b¶ng kª sè 2, vµ b¶ng kª sè 9 kÕ to¸n vµo c¸c b¶ng kª 4,5,6,8,10,11 theo gi¸ thùc tÕ. §ång thêi cuèi th¸ng sau khi hoµn tÊt viÖc ghi c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt, c¸c b¶ng kª, kÕ to¸n sÏ ghi vµo NKCT 5,7,8. Sæ c¸i ®­îc më cho c¶ n¨m, mçi tê sæ ®­îc dïng cho mét tµi kho¶n trong ®ã ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh Nî, sè ph¸t sinh Cã vµ sè d­ cuèi th¸ng. C¬ së ®Ó vµo sæ c¸i lµ tõ nhËt ký chøng tõ liªn quan. Sè ph¸t sinh Cã ®­îc lÊy tõ chÝnh nhËt ký chøng tõ ®ã, sè ph¸t sinh Nî ®­îc ph¶n ¸nh chi tiÕt theo tõng tµi kho¶n ®èi øng Cã lÊy tõ NKCT liªn quan 2.2 Thùc tr¹ng kÕ to¸n chi phÝ gi¸ thµnh t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 2.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 2.2.1.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng ty ®· lùa chän viÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo môc ®Ýnh c«ng dông cña chi phÝ. Theo tiªu thøc nµy, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®­îc chia ra lµm c¸c kho¶n môc sau: + kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. + kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp + kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: bao gåm chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, chi phÝ VL dïng cho qu¶n lý, chi phÝ khÊu hao TSC§, chi phÝ CCDC, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. Víi c¸ch ph©n lo¹i nµy ®· gióp c«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc ph­¬ng h­íng vµ c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.2.1.2. C«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm: §èi víi c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt c«ng ty ®· ¸p dông biÖn ph¸p qu¶n lý chi phÝ theo ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt hîp lý, viÖc x©y dùng c¸c ®Þnh møc tiªu hao do phßng kü thuËt c«ng nghÖ x©y dùng, vµ chi tiÕt cho tõng lo¹i vËt liÖu. C«ng ty më phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®Þnh møc tån kho nguyªn vËt liÖu do c«ng ty tù s¶n xuÊt ®Ó ®Æt hµng (th«ng qua c¸c phiÕu s¶n xuÊt) c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt(ph©n x­ëng c¬ khÝ I vµ III) víi ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu thêi gian sö dông m¸y, ®iÖn n¨ng tiªu thô, giê c«ng hoµn thµnh… lµm c¨n cø c¬ së cho viÖc qu¶n lý chi phÝ vµ gi¸ thµnh. §èi víi hai ph©n x­ëng nµy mçi phiÕu s¶n xuÊt lµ mét lo¹i nguyªn vËt liÖu mµ phßng kÕ ho¹ch ®Æt hµng cho c¸c ph©n x­ëng. §èi víi c¸c s¶n phÈm chÝnh cña c«ng ty phßng kÕ ho¹ch còng ®­a ra c¸c phiÕu s¶n xuÊt t­¬ng tù, nh­ng ®èi víi ph©n x­ëng «t« II vµ c¬ khÝ II mçi phiÕu s¶n xuÊt chØ lµ ®¬n ®Æt hµng cho mét phÇn c«ng viÖc ®Ó hoµn tÊt s¶n phÈm, cßn ®èi víi ph©n x­ëng «t« I th× mçi phiÕu s¶n xuÊt lµ ®¬n ®Æt hµng söa ch÷a b¶o d­ìng cho mét kh¸ch hµng. VÝ dô phiÕu s¶n xuÊt §¬n vÞ ®Æt hµng : Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt §¬n vÞ gia c«ng: Ph©n x­ëng «t« II Néi dung c«ng viÖc: Hµn thªm nÑp treo m¸ng ®iÒu hoµ cho xe K30: "n¾p néi thÊt xe Minibus", sè l­îng xe 20 §Þnh møc vËt t­ vµ giê c«ng: 1) T«n lËp lµ: d2 ¸ 2,5 x 50 ¸ 60 x 2,5 mÐt = 50 dÎo 2) Que hµn : f 3,2 = 1,5 kg 3) S¬n ®en tæng hîp = 1,5 kg 4) §iÖn n¨ng toµn bé = 8 kw 5) Giê c«ng toµn bé = 6 giê bËc 5/7 ngµy hoµn thµnh : Gi¸: Hµ néi ngµy th¸ng n¨m P. kü thuËt P. nh©n chÝnh P. kÕ ho¹ch s¶n xuÊt gi¸m ®èc PhÇn viÖc ®­îc giao hoµn thµnh khi phiÕu s¶n xuÊt hoµn thµnh. 2.2.2.§èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 2.2.2.1. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt Còng nh­ mäi doanh nghiÖp kh¸c, viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ cung lu«n ®­îc coi lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, víi yªu cÇu qu¶n lý lµ rÊt cÇn thiÕt vµ phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau (nh­ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý hay tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ) XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt thùc tÕ cña doanh nghiÖp víi nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p, ®­îc tæ chøc thµnh c¸c ph©n x­ëng, mµ c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 lùa chän ®è t­îng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ph©n x­ëng vµ chi tiÕt cho tõng s¶n phÈm. Riªng ph©n x­ëng «t« I ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chØ theo ph©n x­ëng mµ kh«ng chi tiÕt cho tõng phiÕu s¶n xuÊt 2.2.2.2. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh: XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 lùa chon ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm hoµn thµnh, hoÆc b¸n s¶n phÈm d­íi d¹ng nguyªn vËt liÖu. Riªng ®èi víi ph©n x­ëng «t« I ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ toµn bé ph©n x­ëng. 2.2.2.3. §¬n vÞ vµ kú tÝnh gi¸ thµnh: c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, chu kú s¶n xuÊt vµ c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh mµ c«ng ty c¬ khhÝ «t«3-2 ®· lùa chän kú tÝnh gi¸ thµnh lµ hµng th¸ng vµ vµo thêi ®iÓm cuèi th¸ng. 2.2.3. Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ C«ng ty ¸p dung theo ®óng nguyªn t¾c chung vÒ tËp hîp chi phÝ. §Ó ®¶m b¶o viÖc tËp hîp chi phÝ mét c¸ch ®Çy ®ñ nhÊt c¸c lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng ty ®· tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo hai ph­¬ng ph¸p: TËp hîp trùc tiÕp vµ tËp hîp gi¸n tiÕp tuú theo kh¶ n¨ng quy n¹p cña tõng chi phÝ vµo c¸c ®èi t­îng kÕ to¸n ®· lùa chän. Cô thÓ: §èi v¬Ý c¸c chi phÝ tËp hîp trùc tiÕp mét lÇn vµo ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ nh­ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp th× c«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp trùc tiÕp vµo c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. §èi víi c¸c chi phÝ tËp hîp nhiÒu lÇn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng thÓ tiÕn hµnh tËp hîp trùc tiÕp mµ ph¶i ph©n bæ lµm nhiÒu lÇn vµo c¸c ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ nh­ chi phÝ s¶n xuÊt chung, sau khi tiÕn hµnh tËp hîp theo ph©n x­ëng sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ cô thÓ. Th«ng th­êng trong 1 th¸ng c«ng ty chØ s¶n xuÊt mét lo¹i «t« vµ mét lo¹i khung xe m¸y, nªn t¹i ph©n x­ëng «t« II vµ c¬ khÝ II chi phÝ s¶n xuÊt chung th­êng tËp hîp cho c¶ ph©n x­ëng. C«ng thøc tÝnh to¸n: Ci = x ti trong ®ã: Ci: CPSX ph©n bæ cho ®èi t­îng i C : tæng chi phÝ tËp hîp cÇn ph©n bæ Ti : tæng sè tiªu thøc cÇn ph©n bæ ti: tiªu thøc ph©n bæ cña ®èi t­îng i 2.2.4. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 2.2.4.1. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: §èi t­îng lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh trong thùc thÓ s¶n phÈm. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c lo¹i ®èi t­îng lao ®éng chuyÓn ho¸ toµn bé gi¸ trÞ vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm míi vµ h×nh thµnh nªn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. T¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2, ®èi t­îng lao ®éng cÊu thµnh trong thµnh phÈm chÝnh gåm c¸c lo¹i sau: - VËt liÖu chÝnh: bao gåm toµn bé c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu trong c«ng ty cã t¸c dông cÊu thµnh nªn thùc thÓ vËt chÊt cña s¶n phÈm: nh­ khhung x­¬ng, néi thÊt, ®iÖn m¸y gÇm, thÐp hép… - VËt liÖu phô: lµ tÊt c¶ c¸c lo¹i NVL cã t¸c dông phô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, cã t¸c dông lµm ®Ñp n©ng cao h×nh thøc, chÊt l­îng s¶n phÈm hay c¸c lo¹i nhiªn liÖu cã t¸c dông gióp cho ®éng c¬ cña s¶n phÈm, m¸y mãc cã thÓ ho¹t ®éng b×nh th­êng nh­ c¸c laäi s¬n, giÊy gi¸p, n­íc röa kÝnh, keo d¸n cöa sæ. - PhÕ liÖu thu håi lµ tÊt c¶ c¸c lo¹i NVL vµ CCDC bÞ háng, bÞ lo¹i ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­: t«n phÕ liÖu, nh«m phÕ liÖu, m¸y khoan háng… Còng nh­ mäi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, chi phÝ NVL chÝnh chiÕm tû träng lín trong tæng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 . ChÝnh v× vËy mµ c«ng ty lu«n ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ vµ th­êng xuyªn kho¶n môc chi phÝ nµy. 2.2.4.1.1. Tµi kho¶n sö dông §Ó tËp hîp chi phÝ NVLTT, kÕ to¸n ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 còng sö dông TK621: "chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp" sau ®ã më chi tiÕt theo tõng ph©n x­ëng vµ theo tõng s¶n phÈm. TK62101 : Ph©n x­ëng «t« I TK62102 : Ph©n x­ëng «t«II TK62103 : Ph©n x­ëng c¬ khÝ I TK62104 : Ph©n x­ëng c¬ khÝ II TK62105 : Ph©n x­ëng c¬ khÝ III Trong th¸ng 1 n¨m 2005, ngoµi viÖc më chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng, c«ng ty më chi tiÕt cho c¸c phiÕu s¶n xuÊt cña c¸c ph©n x­ëng c¬ khÝ I,III Vµ trong th¸ng nµy c«ng ty chØ s¶n xuÊt ®ãng míi xe K32, vµ khung xe m¸y kiÓu d¸ng Dream. Nªn TK621 chØ më chi tiÕt cho 2 lo¹i s¶n phÈm chÝnh nµy. 2.2.4.1.2. Sæ s¸ch kÕ to¸n, chøng tõ sö dông: §Ó phôc vô cho c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ NVLTT kÕ to¸n cÇn ph¶i kÕt hîp sö dông c¸c lo¹i sæ s¸ch chøng tõ kh¸c nhau, cô thÓ lµ: Sæ chi tiÕt NVL, b¶ng tæng hîp xuÊt NVL- CCDC, b¶ng nhËp - xuÊt - tån NVL chÝnh, phiÕu xuÊt kho, c¸c nhËt ký chøng tõ 7, b¶ng kª sè 3,4. C¨n cø ®Ó ghi c¸c nhËt ký chøng tõ lµ c¸c chøng tõ gèc, c¸c sæ chi tiÕt. C¨n cø ®Ó ghi sæ c¸i TK621 lµ c¸c nhËt ký chøng tõ 2.2.4.1.3. Tr×nh tù kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVLTT Khi cã nhu cÇu vÒ nguyªn vËt liÖu, nh©n viªn ph©n x­ëng hoÆc nh©n viªn c¸c bé ph©n kh¸c viÕt phiÕu yªu cÇu cÊp vËt t­ trong ®ã ghi râ : danh môc nh÷ng vËt t­ cÇn lÜnh cô thÓ víi nh÷ng yªu cÇu vÒ kiÓu c¸ch, phÈm chÊt sè l­îng (dùa trªn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt mµ ph©n x­ëng ®­îc giao trong phiÕu s¶n xuÊt) PhiÕu yªu cÇu cÊp vËt t­ sÏ ®­îc chuyÓn cho qu¶n ®èc ph©n x­ëng ký duyÖt, sau ®ã chuyÓn cho gi¸m ®èc duyÖt vµ cuèi cïng chuyÓn xuèng cho phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt viÕt phiÕu xuÊt kho. Phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt c¨n cø vµo phiÕu yªu cÇu xuÊt vËt t­ ®· ®­îc phª duyÖt ®Ó viÕt phiÕu xuÊt kho. PhiÕu xuÊt kho ®­îc lËp thµnh 2 liªn : 1 liªn l­u t¹i quyÓn, mét liªn giao cho thñ kho lµm c¨n cø xuÊt vËt liÖu vµ ghi vµo thÎ kho, sau ®ã giao cho kÕ to¸n vËt t­. T¹i phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n tËp hîp c¸c phiÕu xuÊt kho x¸c ®Þnh trÞ gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt kho. C«ng ty cã nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu, nghiÖp vô xuÊt l¹i diÔn ra th­êng xuyªn cho nhiÒu môc ®Ýnh kh¸c nhau phôc vô s¶n xuÊt, c«ng ty kh«ng ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n nªn ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc h¹ch to¸n NVL kÕ to¸n vËt t­ sö dông gi¸ h¹ch to¸n. Gi¸ h¹ch to¸n cña tõng lo¹i NVL th­êng lµ gi¸ mua thùc tÕ cña NVL ®Çu niªn ®é kÕ to¸n tr­íc nªn t­¬ng ®èi s¸t víi thùc tÕ. Cuèi th¸ng kÕ to¸n tÝnh gi¸ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho vµ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh tõ gi¸ h¹ch to¸n sang gi¸ thùc tÕ th«ng qua hÖ sè gi¸. KÕ to¸n tiÕn hµnh nh­ sau: Gi¸ thùc tÕ tån ®Çu kú + gi¸ thùc tÕ nhËp trong kú H = ------------------------------------------------------------ Gi¸ h¹ch to¸n tån ®Çu + gi¸ h¹ch to¸n nhËp trong kú C¨n cø vµo hÖ sè gi¸ vµ gi¸ h¹ch to¸n tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho: Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt kho = gi¸ h¹ch to¸n cña NVL x H PhiÕu xuÊt kho sè 81 Ngµy 10/1/2005 Hä tªn ng­êi nhËn hµng : Bµ B×nh Ph©n x­ëng «t« II Lý do: phôc vô s¶n xuÊt XuÊt t¹i kho : VËt t­ STT Tªn vËt t­ §VT Sè l­îng §¬n gi¸ TT CT TX 1 2 3 4 5 Bul«ng M8x60 GhÕ 3 kh«ng ch©n GhÕ ®«i kh«ng ch©n GhÕ ®«i cã ch©n GhÕ ®¬n cã ch©n con c¸i c¸i c¸i c¸i 56 05 06 10 02 56 05 07 10 02 5234 1532531 1166950 1591341 542213 293104 7662655 8168650 15913410 1084486 Céng 33122305 céng thµnh tiÒn: ba m­¬i ba triÖu kh«ng tr¨m chÝn m­¬i s¸u ngh×n Thñ tr­ëng KÕ to¸n tr­ëng P. tr¸ch cung tiªu N.nhËn hµng Thñ kho (ký tªn) (ký tªn) (ký tªn) (ký tªn) (ký tªn) Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho ®Õn cuèi th¸ng míi tÝnh ®­îc c¨n cø vµo b¶ng kª sè 3. Tuy nhiªn viÖc ®iÒu chØnh gi÷a gi¸ thùc tÕ vµ gi¸ h¹ch to¸n chØ cho nh÷ng s¶n phÈm chÝnh cña doanh nghiÖp, cßn nh÷ng nöa thµnh phÈm d­íi d¹ng nguyªn vËt liÖu do ph©n x­ëng c¬ khÝ I vµ III s¶n xuÊt vÉn sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh, v× vËy nh÷ng s¶n phÈm nµy khi nhËp kho cã gi¸ h¹ch to¸n vµ gi¸ thùc tÕ lµ nh­ nhau. Do doanh nghiÖp cã h¬n 1000 lo¹i vËt t­ vµ còng ch­a cã danh ®iÓm lo¹i vËt t­, v× vËy kh«ng më chi tiÕt cho TK152. V× vËy c«ng ty kh«ng thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c hÖ sè gi¸ cho tõng lo¹i vËt t­ mµ chØ x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè gi¸ chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i vËt t­ xuÊt kho, sau ®ã míi tÝnh cho c¸c ph©n x­ëng vµ chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm §Ó lËp ®­îc b¶ng kª sè 3 , kÕ to¸n lËp c¸c b¶ng sau: B¶ng kª phiÕu nhËp : b¶ng 7 B¶ng kª phiÕu xuÊt cho tõng ph©n x­ëng : b¶ng 8 B¶ng tæng hîp phiÕu xuÊt toµn doanh nghiÖp : b¶ng 9 B¶ng kª sè 3 : b¶ng 10 B¶ng ph©n bæ NVL- CCDC: b¶ng 11. Tõ chøng tõ thùc tÕ trªn b¶ng ph©n bæ sÏ ®­îc tËp hîp vµo b¶ng kª sè 4, t­¬ng øng víi c¸c kho¶n ghi: Nî TK621 19.125.555.675 (chi tiÕt theo PX, s¶n phÈm) Cã TK152 19.125.555.675 Tõ b¶ng kª sè 4 sè liÖu ®­îc chuyÓn ghi vµo NKCT sè 7 t­¬ng øng víi c¸c tµi kho¶n ghi: Nî TK154 19.125.555.675 Cã TK621 19.125.555.675 Cuèi th¸ng tõ NKCT sè 7, kÕ to¸n ghi vµo sæ c¸i TK 621. C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu c«ng cô dông cô, b¶ng kª sè 4, NKCT sè 7, kÕ to¸n ghi vµo b¶ng tæng hîp tÝnh gi¸ thµnh cña tõng ph©n x­ëng, s¶n phÈm. 2.2.4.2 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: NÕu nãi ®Õn NVL lµ ®Ò cËp ®Õn yÕu tè ®èi t­îng lao ®éng, th× nãi ®Õn nh©n c«ng lµ nãi ®Õn yÕu tè søc lao ®éng trong cÊu thµnh s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp. Ph¶i cã sù kÕt hîp gi÷a hai yÕu tè nµy míi cã thÓ t¹o ra s¶n phÈm hoµn chØnh. Vµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, yÕu tè nh©n c«ng h×nh thµnh nªn kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (CPNCTT). Trong c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2, CPNCTT gåm c¸c kho¶n môc nh­: tiÒn l­¬ng chÝnh, l­¬ng bæ sung, phô cÊp, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n 2.2.4.2.1. Tµi kho¶n sö dông §Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n sö dông TK622 "chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp" vµ còng chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng, s¶n phÈm. TK62201 : ph©n x­ëng «t« I TK62202 : ph©n x­ëng «t« I TK62203 : ph©n x­ëng c¬ khÝ I TK62204 : ph©n x­ëng c¬ khÝ II TK62205 : ph©n x­ëng c¬ khÝ III 2.2.4.2.2.Chøng tõ sæ s¸ch kÕ to¸n §èi víi TK622 kÕ to¸n sö công c¸c sæ s¸ch nh­: b¶ng chÊm c«ng, b¶ng tÝnh l­¬ng s¶n phÈm, b¶ng tÝnh thêi gian, b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, b¶ng kª sè 4, NKCT sè 7, sæ c¸i TK622. 2.2.4.2.3. Tr×nh tù ghi sæ: ViÖc tÝnh l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña c¸c ph©n x­ëng do kÕ to¸n cña c¸c ph©n x­ëng tÝnh Hµng ngµy tæ tr­ëng, tr­ëng ca t¹i c¸c tæ ca s¶n xuÊt, cña c¸c ph©n x­ëng thùc hiÖn chÊm c«ng theo dâi sè c«ng nh©n ®i lµm hay v¾ng mÆt cña tæ m×nh. §Õn cuèi th¸ng nép cho kÕ to¸n ph©n x­ëng. §ång thêi ®Ó khuyÕn khÝch c«ng nh©n chuyªn t©m s¶n xuÊt n©ng cao n¨ng suÊt chÊt l­îng s¶n xuÊt, c«ng ty ®· kÕt hîp h¹ch to¸n l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt theo l­¬ng s¶n phÈm. Khi cã phiÕu s¶n xuÊt, kÕ to¸n ph©n x­ëng giao cho c¸c tæ thùc hiÖn tõng phÇn c«ng viÖc, cã ®¬n gi¸ cô thÓ. VÝ dô ®¬n gi¸ tiÒn cho mçi c«ng viÖc: §Þnh møc ®¬n gi¸ ph©n x­ëng c¬ khÝ I 1) èng chÝnh + Dream uèn : 100® x 2 = 200® c¾t ®Çu : 67® nhËp kho 33® tæng céng: 300® + Wave: uèn: 100® x 3 = 300® c¾t ®Çu : 67® nhËp kho 33® tæng céng: 400® 2) c¸c lo¹i thanh + A9 dµi 219: c¾t : 50® vËn chuyÓn: 20® 70® …… §Õn cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c phiÕu s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh ®Ó x¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng cho c¸c tæ: Tæng quü l­¬ng tæ = tæng sè l­îng s¶n phÈm x ®¬n gi¸ s¶n phÈm SX Tõng tæ sÏ c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, b×nh bÇu hÖ sè c«ng (hÖ sè nµy c¨n cø vµo c«ng viÖc cña tõng ng­êi, do mäi ng­êi trong tæ tù b×nh bÇu). Tæng quü l­¬ng ®¬n gi¸ c«ng = ------------------------------------ tæng sè c«ng th¸ng cña tæ TiÒn l­¬ng 1 ng­êi = tæng c«ng 1 ng­êi x ®¬n gi¸ c«ng Ngoµi ra ng­êi lao ®éng cña c«ng ty cßn nhËn ®­îc kho¶n l­¬ng bæ sung. C¸ch tÝnh l­¬ng bæ sung : C¨n cø vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh hµng th¸ng, c«ng ty Ên ®Þnh l­¬ng b×nh qu©n mét c«ng nh©n trong th¸ng. LÊy tiÒn l­¬ng b×nh qu©n ®ã nh©n víi tæng sè lao ®éng cña c«ng ty ®­îc quü l­¬ng dù ®Þnh chia trong th¸ng Quü l­¬ng bæ sung chÝnh b»ng tæng sè l­¬ng dù ®Þnh chia trong th¸ng sau khi ®· trõ ®i quü l­¬ng thêi gian hoÆc l­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong th¸ng. C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng: BHXH, BHYT, KPC§ - c«ng nh©n ph¶i tr¶ BHXH, BHYT (trõ vµo l­¬ng) = l­¬ng c¬ b¶n x (5%BHXH + 1%BHYT) L­¬ng c¬ b¶n = 290.000 x HSL - c«ng ty tr¶ tÝnh vµo chi phÝ: BHXH = l­¬ng c¬ b¶n x 15% BHYT= l­¬ng c¬ b¶n x 2% KPC§ = l­¬ng c¬ b¶n x 2% Cuèi th¸ng sau khi tÝnh l­¬ng, kÕ to¸n ph©n x­ëng chuyÓn sæ l­¬ng cña ph©n x­ëng lªn phßng kÕ to¸n ®Ó kÕ to¸n tiÒn l­¬ng kiÓm tra ®èi chiÕu, tËp hîp l­¬ng cho c¶ c«ng ty. KÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, theo ®Þnh kho¶n : Nî TK622 1.198.899.038 (Chi tiÕt theo ph©n x­ëng, SP) Cã TK334 1.007.478.185 Cã TK338 191.402.853 Cã TK3382 20.149.563 Cã TK3383 20.149.563 Cã TK3384 151.121.727 C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng, kÕ to¸n tËp hîp ghi vµo b¶ng kª 4, t­¬ng øng víi c¸c phÇn môc cã ghi: Nî TK622 1.198.899.038 (chi tiÕt theo ph©n x­ëng, SP) Cã TK334 1.007.478.185 Cã TK338 191.402.853 Tõ b¶ng ph©n bæ vµ b¶ng kª kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo NKCT sè 7, theo c¸c phÇn , môc cã ghi t­¬ng øng: Nî TK 154 1.198.899.038 Cã TK 622 1.198.899.038 Vµo cuèi th¸ng, c¨n cø vµo NKCT sè 7 kÕ to¸n tæng hîp ghi vµo sæ c¸i TK622 2.2.4.3.KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung NÕu nãi ®Õn ®èi t­îng lao ®éng, yÕu tè søc lao ®éng th× kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn yÕu tè t­ liÖu lao ®éng nh­ CCDC, TSC§ (m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt) trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh«ng thÓ thiÕu mét trong c¸c yÕu tè trªn. T¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm c¸c kho¶n sau: chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng, chi phÝ nguyªn vËt liÖu dïng cho qu¶n lý ph©n x­ëng, chi phÝ c«ng cô dông cô s¶n xuÊt, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ dÞch cô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng, kÕ to¸n sö dông TK627 "chi phÝ s¶n xuÊt chung", ®ång thêi më chi tiÕt cho c¸c kho¶n môc th­¬ng øng: TK6271,TK6272,TK6273,TK6274,TK6277,TK6278. Quy tr×nh thùc hiÖn: H»ng ngµy c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh ®­îc kÕ to¸n tËp hîp vµo TK627, chi tiÕt cho tõng kho¶n môc. Sau ®ã ®Õn cuèi th¸ng kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu tËp hîp ®­îc (bªn Nî TK627) kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng liªn quan. 2.2.4.3.1. Chi phÝ tiÒn l­¬ng nh©n viªn ph©n x­ëng (TK6271) Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng bao gång tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng: C¸ch tÝnh l­¬ng:L­¬ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng phô thuéc rÊt lín vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng m×nh, cô thÓ: Tæng quü l­¬ng s¶n phÈm cña PX HÖ sè l­¬ng = ------------------------------------------------- qu¶n lý Tæng quü l­¬ng c¬ b¶n cña PX Tæng quü l­¬ng s¶n phÈm cña PX = tæng sè l­¬ng cña bé phËn s¶n xuÊt Tæng quü l­¬ng c¬ b¶n cña PX = tæng hÖ sè l­¬ng PX x 290.000 L­¬ng mét nh©n viªn QL PX = HS l­¬ng x hÖ sè l­¬ng QL x 290.000 VÝ dô: Ph©n x­ëng «t« I, cã 11 ng­êi, trong ®ã cã 3 nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng. ¤ng NguyÔn H÷u Toµn, gi¸m ®èc ph©n x­ëng cã hÖ sè l­¬ng lµ 3,54. Tæng hÖ sè l­¬ng toµn ph©n x­ëng: 29,46 Tæng quü l­¬ng s¶n phÈm cña ph©n x­ëng: 13.000.000® Tæng quü l­¬ng c¬ b¶n = 29,46 x 290.000 = 8543.400® 13.000.000 HÖ sè l­¬ng qu¶n lý = ----------------- = 1,52 8.543.400 L­¬ng qu¶n lý cña «ng Toµn lµ : 3,54 x 1,52 x 290.000 = 1560432® ¤ng Toµn cã c¸c kho¶n: Phô cÊp chøc vô : 400.000® Bæ sung l­¬ng : 0,23 x 1560432 = 358.899 TiÒn ¨n ca : 250.000® Tæng tiÒn l­¬ng ®­îc lÜnh = 2.569.331 Dùa vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n chi tiÕt. Kho¶n tiÒn l­¬ng: Nî TK6271 35.347.000 TK62711 : PX «t« I 4.550.000 TK62712 : PX «t« II 10.752.000 TK62713 : PX c¬ khÝ I 6.920.000 TK62714 : PX c¬ khÝ II 5.000.000 TK62715 : PX c¬ khÝ III 8.125.000 Cã TK334 35.347.000 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng: Nî TK6271 6.715.930 (Chi tiÕt theo PX) Cã TK338 (2,3,4) 6.175.930 Tõ sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n tËp h¬pj ghi vµo b¶ng kª sè 4, TK627 h¹ch to¸n chi tiÕt vao TK6271. 2.2.4.3.2. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu cïng cho qu¶n lý PX: Dùa vµo b¶ng ph©n bæ NVL kÕ to¸n tiÕn hµnh ®Þnh kho¶n chi tiÕt: Nî TK 6272 9.669.013 TK 62721 1.699.763 TK 62722 2.605.517 TK 62723 2.301.101 TK 62724 2.093.004 TK 62725 969.638 Cã TK152 9.669.013 Tõ b¶ng ph©n bæ kÕ to¸n ghi vµo b¶ng kª sè 4, h¹ch to¸n chi tiÕt vµo TK6272. 2.2.4.3.3. Chi phÝ c«ng cô dông cô s¶n xuÊt: C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu- c«ng cô dông cô ghi vµo b¶ng kª sè 4, h¹ch to¸n chi tiÕt TK6273. Nî TK6273 60.546.126 TK62731 8.915.651 TK62732 32.583.300 TK62733 1.439.522 TK62734 7.650.500 TK62735 11.396.675 Cã TK153 60.546.126 2.2.4.3.4. Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: Chi phÝ khÊu hao TSC§ thuéc bé phËn s¶n xuÊt cña c«ng ty bao gåm: khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng. C«ng ty tiÕn hµnh trÝch khÊu hao theo ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®­êng th¼ng (¸p dông theo quyÕt ®Þnh 106 - BTC)' C«ng thøc: nguyªn gi¸ cña TSC§ Sè trÝch khÊu hao = ------------------------------------- 1 th¸ng cña TSC§ sè n¨m sö dông x 12 th¸ng Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c chøng tõ t¨ng, gi¶m cña tõng lo¹i TSC§, kÕ to¸n x¸c ®Þnh sè khÊu hao t¨ng, gi¶m cña tõng lo¹i tµi s¶n cho tõng ®èi t­îng sö dông theo chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ khÊu hao TSC§. Sau ®ã kÕ to¸n TSC§ x¸c ®Þnh sè khÊu hao ph¶i trÝch trong th¸ng cña tõng lo¹i TSC§. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu ®· tÝnh to¸n, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng ph©n bæ sè khÊu hao TSC§ (b¶ng sè15) B¶ng sè 15 B¶ng ph©n bæ khÊu hao th¸ng 1/2005 TK sè trÝch khÊu hao 6274 62741: PX «t« I 62742: PX «t« II 62743: PX c¬ khÝ I 62744: PX c¬ khÝ II 62745: PX c¬ khÝ III 88.851.196 3.621.000 29.947.745 21.269.250 15.826.400 18.186.800 641: chi phÝ b¸n hµng 15.385.195 642: chi phÝ qu¶n lý DN 25.308.150 811: chi kh¸c 15.120.400 tæng céng 144.279.745 Tõ b¶ng ph©n bæ, kÕ to¸n ghi chuyÓn sang b¶ng kª sè 4, h¹ch to¸n chi tiÕt vµo TK6274 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK6474 88.851.149 (chi tiÕt theo PX) Cã TK214 88.858.149 2.2.4.3.5. Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn §Ó tËp hîp c¸c kho¶n chi dÞch vô mua ngoµi vµ kho¶n chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn kÕ to¸n sö dông c¸c TK6277 " chi phÝ dÞch vô mua ngoµi" vµ TK6278 " chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c"sau ®ã h¹ch to¸n chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng. C¸c kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nh­: chi phÝ ®iÖn, n­íc, vËn chuyÓn… ®Òu ®­îc kho¸n ®Þnh møc nhÊt ®Þnh cho tõng ph©n x­ëng, møc kho¸n nµy do phßng kÕ ho¹ch Ên ®Þnh d­a trªn c¬ së c¸c phiÕu s¶n xuÊt ®­a ra cho tõng ph©n x­ëng, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña tõng ph©n x­ëng. NÕu ph©n x­ëng sö dông kh«ng hÕt c¸c kho¶n chi phÝ nµy th× ph¶i nép l¹i cho c«ng ty nh­ng sÏ ®­îc khen th­ëng. NÕu ph©n x­ëng sö dông v­ît dinh møc, th× c¨n cø vµo nguyªn nh©n, nÕu sö dông l·ng phÝ th× ph¶i båi th­êng cho c«ng ty. C¨n cø vµo sè liÖu thùc tÕ ph¸t sinh kÕ to¸n tiÕn hµnh tËp hîp sè liÖu ghi vµo b¶ng kª chi phÝ (b¶ng 16) Tõ b¶ng tËp hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo b¶ng b¶ng kª sè 4. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt, cô thÓ trong th¸ng 1/2005 ®èi víi CPDV mua ngoµi vµ CP b»ng tiÒn kh¸c th«ng qua ®Þnh kho¶n sau: Nî TK6277 251.484.620 TK62771 9.780.000 TK62772 121.981.220 TK62773 39.336.000 TK62774 38.505.400 TK62775 40.882.000 Cã TK111 251.484.620 Nî TK6278 4.326.000 TK62781 1.320.000 TK62782 1.756.000 TK62783 500.000 TK62784 250.000 TK62785 500.000 Cã TK111 4.326.000 B¶ng 16 B¶ng tËp hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Ph©n x­ëng s¶n xuÊt th¸ng1/2005 chØ tiªu PX «t« I PX «t«II PX c¬ khÝ I PXc¬ khÝ II PXc¬ khÝ III CP DVmua ngoµi ®iÖn n­íc ®iÖn tho¹i kh¸c 9.780.000 9.123.400 250.400 124.130 282.070 121.981.220 120.920.200 754.200 142.210 164.610 39.336.000 38.575.000 529.100 132.140 99.760 38.505.400 37.716.000 457.200 129.500 202.700 40.882.000 40.124.300 351.120 157.340 249.240 CP b»ng tiÒn kh¸c 1.320.000 1.756.000 500.000 250.000 500.000 Tõ sè liÖu tËp hîp ®­îc trªn sæ chi tiÕt theo tõng kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung. ë c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt chÝnh, do ph©n x­ëng «t« I ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ toµn bé ph©n x­ëng, nªn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· tËp hîp ®­îc cho ph©n x­ëng «t« I kh«ng ph¶i ph©n bæ. §èi víi ph©n x­ëng «t« II vµ c¬ khÝ III trong kú chØ s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm nªn còng kh«ng tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung. §èi víi ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô, do trong kú s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau, nªn ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ chi phhÝ s¶n xuÊt chung cho tõng s¶n phÈm. C¨n cø ®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cña 2 ph©n x­ëng nµy lµ c¸c phiÕu s¶n xuÊt do phßng kÕ ho¹ch ®Æt hµng. Tiªu thøc ph©n bæ cho mçi phiÕu s¶n xuÊt (mçi mÆt hµng) lµ sè giê c«ng toµn bé ®Ó s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã. C«ng thøc: Tæng CPSXC cña ph©n x­ëng Chi phÝ SXC ph©n = ---------------------------------------- x Sè giê c«ng bæ cho PSX i Tæng sè giê c«ng SX cña PX SXcu¶ PSX i Tõ b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ to¸n tËp hîp vµo b¶ng kª sè 4 t­¬ng øng víi phÇn cã ghi: Nî TK 627 456.720.246 (chi tiÕt theo tõng kho¶n môc, PX) Cã TK334 35.347.000 Cã TK338 6.715.930 Cã TK152 9.449.393 Cã TK153 60.546.126 Cã TK214 88.851.196 Cã TK111 255.810.602 2.2.5. C«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2. S¶n phÈm lµm dë ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 ®­îc x¸c ®Þnh lµ s¶n phÈm cßn ø ®äng trong tõng quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt ch­a hoµn thµnh, hoÆc lµ nh÷ng s¶n phÈm ch­a tÝnh vµo khèi l­îng s¶n phÈm bµn giao trong kú. §Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm trong kú, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi chung vµ c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 nãi riªng rÊt cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng vµ ®ñ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. C«ng viÖc tÝnh, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë phô thuéc rÊt lín vµo ®èi t­îng kÕ to¸n vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh v× vËy mçi ph©n x­ëng cã ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë riªng. §èi víi ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c phiÕu s¶n xuÊt hoµn thµnh, nªn nh÷ng phiÕu s¶n xuÊt ch­a hoµn thµnh ®Òu lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Trong th¸ng 1 n¨m 2005, c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2, t¹i ph©n x­ëng c¬ khÝ I cã ba phiÕu s¶n xuÊt hoµn thµnh : PSX209 (dë dang tõ kú tr­íc) vµ PSX07, PSX12. Chi phÝ s¶n xuÊt cña PSX30 lµ chi phÝ dë dang. T¹i ph©n x­ëng c¬ khÝ IIIcã 2 PSX hoµn thµnh : PSX206 (dë dang tõ kú tr­íc) vµ PSX18. Chi phÝ s¶n xuÊt cña PSX24 lµ chi phÝ dë dang. (b¶ng 20) §èi víi ph©n x­ëng «t« I, do ®Æc ®iÓm cña ph©n x­ëng nµy b¶o d­ìng vµ söa ch÷a vµ b¶o d­ìng xe «t«, nªn mang tÝnh chÊt lµ kinh doanh dÞch vô chÝnh v× vËy rÊt khã x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, vµ chi phÝ nµy ph¸t sinh kh«ng lín, kh«ng ¶nh h­ëng nhiÒu tíi viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh SXKD cña ph©n x­ëng còng nh­ viÖc kiÓm so¸t chi phÝ.Víi nh÷ng lý do trªn ®©y c«ng ty kh«ng ®¸nh gi¸ chi phÝ dë dang cña ph©n x­ëng nµy. §èi víi c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt chÝnh c«ng ty ®¸nh gi¸ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang theo chi phÝ NVL trùc tiÕp. c«ng thøc: D ®k + Cvl Dck = ----------------- x Sd Sht + Sd trong ®ã Dck: chi phÝ SXKD dë dang cuèi kú D ®k: chi phÝ SXKD dë dang cuèi kú Cvl: chi phÝ NVLTT ph¸t sinh trong kú Sht : khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh Sd : khèi l­îng s¶n phÈm dë cuèi kú Trong th¸ng 1/2005 * Ph©n x­ëng «t« I cã CPSX kinh doanh dë dang ®Çu kú lµ: 4.352.768.526® Chi phÝ NVLTT ph¸t sinh trong kú lµ : 18.408.501.660® Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh: 60 s¶n phÈm Sè l­îng s¶n phÈm dë dang lµ: 17 s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú: 4.352.768.526 + 18.408.501.660 Dck = -------------------------------------------- x 17 = 5.025.215.496® 60 + 17 * Ph©n x­ëng c¬ khÝ II cã CPSX kinh doanh dë dang ®Çu kú lµ: 42.092.580® Chi phÝ NVLTT ph¸t sinh trong kú lµ: 351.686.429® Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh: 346 s¶n phÈm Sè l­îng s¶n phÈm lµm dë lµ : 51 s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú lµ 11.092.580 + 98.277.464 Dck = ------------------------------------- x 51 = 14.050.056® 346 + 51 2.2.6. KÕ to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 Do ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh kh¸c nhau gi÷a c¸c ph©n x­ëng, nªn tuú theo tõng ph©n x­ëng cã ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh riªng. §èi víi ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh theo phiÕu s¶n xuÊt, nªn tÝnh gi¸ thµnh t­¬ng tù nh­ ®èi víi ®¬n ®Æt hµng, toµn bé chi phÝ tËp hîp ®­îc trong phiÕu s¶n xuÊt chÝnh lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm. (b¶ng 20). §èi víi ph©n x­ëng «t« I, ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ theo ph©n x­ëng, PX nµy cung kh«ng ®¸nh gi¸ chi phÝ dë dang, chÝnh v× vËy toµn bé chi phÝ ph¸t sinh vµ tËp hîp ®­îc cña ph©n x­ëng lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (b¶ng 21) §èi víi ph©n x­ëng «t« II, vµ c¬ khÝ II, cã quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p kiÓu liªn tôc, tuy nhiªn nöa thµnh phÈm kh«ng b¸n ra ngoµi, v× vËy c«ng ty kh«ng ®¸nh gi¸ nöa thµnh phÈm ë c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ, mµ tËp hîp chi phÝ cho c¶ quy tr×nh vµ tÝnh gi¸ cho s¶n phÈm hoµn thµnh. (b¶ng 21) C«ng thøc: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt = D ®k + CPSX ph¸t sinh trong kú - D ck gi¸ thµnh SX Gi¸ thµnh ®¬n vÞ = ----------------------------- sè l­îng SP hoµn thµnh PhÇn thø ba Hoµn thiÖn tæ chøc kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 3.1. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng tæ chøc kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2. 3.1.1. ¦u ®iÓm: Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn còng lu«n ph¶i triÖt ®Ó thùc hiÖn hai môc tiªu c¬ b¶n lµ h¹ gi¸ thµnh vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. N¾m b¾t vµ nhËn thøc ®óng ®¾n t×nh h×nh ®ã, t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 tÊt c¶ c¸c phßng ban ph©n x­ëng lu«n cè g¾ng thùc hiÖn tèt nhiÖm vô s¶n xuÊt cña m×nh. NhÊt lµ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty lu«n ch¨m lo ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy mµ chÊt l­îng, còng nh­ thÞ phÇn cña c«ng ty ngµy cµng ®­îc më réng. §©y ®­îc coi lµ thµnh tùu lín kh«ng chØ trong c«ng t¸c s¶n xuÊt s¶n phÈm, mµ lµ c¶ trong c«ng t¸c kÕ to¸n nhÊt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thnµh s¶n phÈm. Cô thÓ: + VÒ bé m¸y kÕ to¸n, c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 ®· x©y dùng ®­îc mét bé m¸y kÕ to¸n kh¸ hoµn thiÖn vµ cã tÝnh chuyªn s©u cao. Mçi kÕ to¸n viªn ®¶m nhËn mét phÇn hµnh kÕ to¸n ®éc lËp, ®Õn cuèi kú míi tËp hîp l¹i cho kÕ to¸n tæng hîp lËp c¸c b¸o c¸o th¸ng. Víi viÖc ph©n chia cô thÓ tõng phÇn viÖc cho tõng kÕ to¸n viªn sÏ t¹o tinh thÇn chñ ®éng, s¸ng t¹o trong c«ng viÖc ®ång thêi ph¸t huy ®­îc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña mçi ng­êi ®èi víi c«ng viÖc cña m×nh. H¬n n÷a c«ng ty tuy ch­a sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n, nh­ng viÖc xö lý hÇu nh­ ®Òu trªn m¸y vi tÝnh, ®iÒu nµy ®· gióp kÕ to¸n rÊt nhiÒu trong viÖc ghi chÐp, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n nhanh chãng kÞp thêi h¬n. + Mét thµnh tùu quan träng n÷a trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi ®ã lµ thnµh tùu trong c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt. cô thÓ: §èi víi kho¶n môc CPNVLTT:C«ng ty ®· tiÕn hµnh tæ chøc qu¶n lý kh¸ chÆt chÏ c¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ lÉn vÒ mÆt hiÖn vËt. Tuy NVL cña c«ng ty cã rÊt nhiÒu chñng lo¹i, sè l­îng lín, nh­ng kÕ to¸n NVL vÉn kh¾c phôc ®­îc khã kh¨n qu¶n lý tèt kho¶n môc chi phÝ nµy. §Æc biÖt vÒ mÆt hiÖn vËt, phßng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt dùa vµo ®Þnh møc tiªu hao cña phßng kü thuËt ®· ®Æt hµng c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt th«ng qua phiÕu s¶n xuÊt. C¸c phiÕu s¶n xuÊt nµy chÝnh lµ ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu. ViÖc qu¶n lý NVL theo ®Þnh møc tiªu hao lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ sö dông NVL cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý NVL. H¬n thÕ n÷a trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng ty lu«n ®Èy m¹nh thi ®ua s¶n xuÊt , thùc hµnh tiÕt kiÖm, th«ng qua viÖc h×nh thµnh quy chÕ khen th­ëng tiÕt kiÖm, khen th­ëng cho c¸c bé phËn, ®¬n vÞ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy.ViÖc tiÕt kiÖm NVL trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm. §èi víi kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, ­u ®iÓm c¬ b¶n cña c«ng ty ®ã lµ viÖc tÝnh l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng nh©n s¶n xuÊt tÝnh l­¬ng kho¸n theo s¶n phÈm, ngoµi ra c¸n bé c«ng nh©n con ®­îc h­ëng l­¬ng bæ sung, kho¶n l­¬ng nµy ®­îc tÝnh dùa vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc tÝnh l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng h¨ng say s¶n xuÊt, tõ ®ã n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Thªm n÷a c«ng ty ®· tæ chøc thùc hiÖn quy chÕ khen th­ëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é kü thuËt cao tay nghÒ giái, cã nhiÒu s¸ng kiÕn phôc vô cho s¶n xuÊt s¶n phÈm. §ã chÝnh lµ nh÷ng tiÒn ®Ò, c¬ sá t¹o ra ®éng lùc cho con ng­êi lao ®éng n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ h¨ng say s¶n xuÊt, kh«ng ngõng häc hái ®Ó n©ng cao tay nghÒ tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi víi kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung: Trong c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng, c«ng ty ®· tÝnh l­¬ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng dùa vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng ®ã, ®iÒu nµy ®· lµm n©ng cao ®­îc tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn ph©n x­ëng ®èi víi viÖc s¶n xuÊt cña ph©n x­ëng m×nh. §èi víi c¸c kho¶n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn, mçi ph©n x­ëng ®Òu ®­îc quy ®Þnh mét møc nhÊt ®Þnh, nÕu sö dông qu¸ ®Þnh møc sÏ ph¶i ®Òn bï, d­íi dÞnh møc ®­îc khen th­ëng, ®©y lµ c¸ch qu¶n lý chi phÝ rÊt cã hiÖu qu¶ cña c«ng ty. + Trong viÖc tæ chøc qu¶n lý gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng ty ®· tiÕn hµnh qu¶n lý theo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch. Th«ng qua viÖc ®¸nh gi¸ so s¸nh gi÷a gi¸ thµnh thùc tÕ víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, c«ng ty cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng cña c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh kú thùc tÕ, tõ ®ã cã biÖn ph¸p kÞp thêi gióp n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 3.1.2. Nh÷ng h¹n chÕ. Bªn c¹nh c¸c thµnh tùu ­u ®iÓm ®· ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, th× ë c«ng ty c¬ khÝ «t« vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Theo em, ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng, th× c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 cÇn kh¾c phôc mét sè h¹n chÕ sau. Thø nhÊt trong viÖc tæ chøc kÕ to¸n c¸c kho¶n môc chi phÝ cña c«ng ty vÉn cßn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm h¹n chÕ. §èi víi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt: Tr­íc hÕt lµ trong viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu: C«ng ty cã rÊt nhiÒu lo¹i nguyªn vËt liÖu kh¸c nhau phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tuy nhiªn c«ng ty vÉn ch­a x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng danh môc vËt liÖu hoµn chØnh, còng nh­ ch­a më chi tiÕt cho TK152, chÝnh v× vËy c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, kh«ng ®¸p øng ®­îc kÞp thêi, chÝnh x¸c cho nhu cÇu qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp. Thø hai trong c«ng t¸c tÝnh trÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt kho vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®ã lµ c«ng ty sö dông gi¸ h¹ch to¸n cho vËt liÖu xuÊt kho, sau ®ã míi ®iÒu chØnh gi÷a gi¸ h¹ch to¸n víi gi¸ thùc tÕ th«ng qua hÖ sè gi¸, nh­ng hÖ sè gi¸ nµy l¹i ®­îc tÝnh chung cho c¶ doanh nghiÖp v× vËy sÏ kh«ng chÝnh x¸c trÞ gi¸ xuÊt kho, sÏ cã sù bï trõ lÉn nhau gi÷a c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu, ¶nh h­ëng tíi viÖc tÝnh chi phÝ NVL, vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ kh«ng chÝnh x¸c. Thªm vµo ®ã NVL xuÊt cho c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô lµ gi¸ h¹ch to¸n, kh«ng cã sù ®iÒu chØnh gi¸, nªn gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu nhËp kho do c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt phô s¶n xuÊt ra còng kh«ng chÝnh x¸c. H¬n n÷a, hiÖn nay theo chuÈn mùc kÕ to¸n míi vÒ NVL, viÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p hÖ sè gi¸ (sö dông gi¸ h¹ch to¸n) kh«ng cßn ®­îc ¸p dông n÷a, mµ ph¶i ¸p dông 4 ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nh­ trong chuÈn mùc quy ®Þnh ®ã lµ ph­¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh, ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn, ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc vµ ph­¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr­íc. §èi víi kÕ to¸n nh©n c«ng trùc tiÕp Tuy t×nh h×nh nh©n c«ng trong c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 t­¬ng ®èi æn ®Þnh, nh­ng c«ng ty kh«ng thÓ ®Þnh tr­íc kÕ ho¹ch vÒ sè lao ®éng nghØ phÐp trong th¸ng, nªn cã thÓ cã th¸ng sè lao ®éng nghØ phÐp lín, cã th¸ng l¹i b×nh th­êng. §iÒu ®ã ¶nh h­ëng lín tíi kho¶n môc CPNCTT tËp hîp trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy mµ viÖc h¹ch to¸n trùc tiÕp kho¶n l­¬ng nghØ phÐp vµo kú cã ph¸t sinh thùc tÕ mµ kh«ng tiÕn hµnh trÝch tr­íc cña c«ng ty lµ ch­a hoµn toµn hîp lý. §èi víi c«ng t¸c ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë cña ph©n x­ëng «t« II, c¬ khÝ II thep chi phÝ NVLTT lµ ch­a hoµn toµn hîp lý. ë ph©n x­ëng «t« II, tuy chi phÝ NVL chiÕm tû träng rÊt lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, cã mét sè nguyªn vËt liÖu chÝnh cã gi¸ trÞ lín bá vµo ngay tõ ®Çu quy tr×nh c«ng nghÖ nh­ tæng thµnh satxi nhËp ngo¹i, tuy nhiªn c«ng ty chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p «t« nªn c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c bá vµo chñ yÕu theo møc ®é gia c«ng, chÕ biÕn hoµn thµnh.ViÖc tÝnh chi phÝ dë dang lo¹i bá chi phÝ NCT, vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ kh«ng chÝnh x¸c. H¬n n÷a trong viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë còng nh­ viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Ó ®¶m b¶o tÝnh to¸n chÝnh x¸c cÇn t¸ch kho¶n môc chi phÝ NVLTT thµnh 2 kho¶n môc : tæng thµnh satxi, vµ kho¶n môc CP VL kh¸c. Nh­ vËy trong qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ còng cÇn thiÕt ph¶i t¸ch kho¶n môc CPNVLTT nh­ trªn ®Ó tiÖn qu¶n lý. ë ph©n x­ëng c¬ khÝ II, chi phÝ nh©n c«ng míi lµ chi phÝ chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, vËy mµ c«ng ty chØ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo chi phÝ NVLTT lµ kh«ng chÝnh x¸c. Tuy nhiªn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn, c«ng ty l¹i vÉn ch­a sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n, chÝnh v× vËy víi mét khèi l­îng c«ng viÖc qu¸ lín, mµ biªn chÕ trong phßng kÕ to¸n l¹i Ýt v× vËy kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt, h¹n chÕ. Tuy vËy mçi nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n vÉn kh«ng ngõng häc hái, t×m c¸ch h¹n chÕ nh÷ng thiÕu sãt, vµ kh«ng ngõng ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm ®· ®¹t ®­îc. 3.2. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2. XuÊt ph¸t tö ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh thùc tÕ t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2, kÕt hîp víi nh÷ng kiÕn thøc tiÕp thu ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ trªn s¸ch b¸o, d­íi gãc ®é lµ mét sinh viªn thùc tËp em xin ®­a ra mét sè y kiÕn mang tÝnh chÊt ®ãng gãp, nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2, nh­ sau: 3.2.1. ý kiÕn thø nhÊt: §èi víi viÖc qu¶n lý nguyªn vËt liÖu, c«ng ty cÇn x©y dùng mét hÖ thèng danh môc nguyªn vËt liÖu hoµn chØnh, ®iÒu ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n cho c«ng ty khi qu¶n lý nguyªn vËt liÖu, vµ tÝnh trÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt kho. §ång thêi hiÖn nay c«ng ty ®· tiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c NVL, nh­ ®· tr×nh bµy trong phÇn tr­íc, ®ång thêi v× s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, nªn ph©n x­ëng nµo còng tæ chøc kho vËt liÖu riªng cña ph©n x­ëng m×nh. §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi gióp cho kÕ to¸n h¹ch to¸n chi tiÕt, v× vËy phßng kÕ to¸n nªn më chi tiÕt cho tµi kho¶n 152, theo lo¹i nguyªn vËt liÖu, vµ nÕu cã thÓ më chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng th× sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong viÖc qu¶n lý NVL còng nh­ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. 3.2.2.ý kiÕn thø hai: §èi víi viÖc tÝnh trÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt kho, doanh nghiÖp nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn, trÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt kho sÏ chÝnh x¸c h¬n, vµ viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm còng sÏ chÝnh x¸c h¬n. ViÖc tÝnh gi¸ NVL xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau. NVL xuÊt kho trong th¸ng, kh«ng tÝnh trÞ gi¸ ngay mµ chØ qu¶n lý vÒ mÆt sè l­îng, ®Õn cuèi kú kÕ to¸n, th«ng qua b¶ng kª nhËp- xuÊt - tån cña lo¹i NVL Êy ®Ó tÝnh ra trÞ gi¸ NVL xuÊt kho trong kú, theo c«ng thøc: trÞ gi¸NVL tån §K + TrÞ gi¸ NK TK sè l­îng TrÞ gi¸ NVL xuÊt = ------------------------------------------ x NVLXK kho trong kú L­îng NVL tån §K + l­îng NK TK trong kú VÝ dô: Ta tÝnh trÞ gi¸ xuÊt kho cña ghÕ ®«i cã ch©n nh­ sau: sè l­îng tån ®Çu kú: 200chiÕc, ®¬n gi¸160231® sè l­îng nhËp kho TK :700 chiÕc, ®¬n gi¸ 161642® sè l­îng xuÊt kho TK : 620chiÕc 200 x160.231 + 700 x 161.642 §¬n gi¸ xuÊt = ------------------------------------- = 161.328® 200 + 700 trÞ gi¸ XKghÕ = 161.328 x 620 = 100.023.636® ®«i cã ch©n 3.2.3. ý kiÕn thø 3 §Ó ®¶m b¶o sù æn ®Þnh cña CPNCTT trong tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, phßng kÕ to¸n mµ cô thÓ lµ kÕ to¸n tiÒn l­¬ng nªn tiÕn hµnh trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt. Cô thÓ phßng kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh to¸n quü l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt trong 1 n¨m trªn c¬ së: + tæng quü l­¬ng c¬ b¶n cña CNSX trong n¨m + sè c«ng nh©n s¶n xuÊt cña n¨m + tæng sè ngµy nghØ phÐp theo chÕ ®é quy ®Þnh hiÖn hµnh Khi ®ã tÝnh to¸n ®­îc TiÒn l­¬ng nghØ phÐp = l­¬ng CB b×nh x Sè CN SX x tæng sè ngµy ph¶i tr¶ cho CN SX qu©n 1 CN SX trong th¸ng nghØ phÐp Trªn c¬ së sè tiÒn l­¬ng nghØ phÐp ph¶i tr¶ cho CNSX ®· tÝnh hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch mét phÇn tæng sè tiÒn ®· trÝch tr­íc nµy vµo gi¸ thµnh ®Ó ®¶m b¶o gi¸ thµnh kh«ng bÞ biÕn ®éng do ¶nh h­ëng cña sè lao ®éng thùc tÕ ph¸t sinh. Sè tiÒn trÝch tr­íc hµng kú ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Møc trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng Sè tiÒn l­¬ng c¬ b¶n nghØ phÐp cña CN SX hµng = tû lÖ trÝch tr­íc x ph¶i tr¶ cho sè CNSX kú theo kÕ ho¹ch trong kú tæng tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña CNSX ph¶i tr¶ theo KH Tû lÖ trÝch = ------------------------------------------------------------------- tr­íc tæng tiÒn l­¬ng CB ph¶i tr¶ cho CNSX trong n¨m theo KH Cuèi cïng c¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n sè trÝch tr­íc hµng kú tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña CNSX kÕ to¸n ghi Nî TK 622 Cã TK 335 TiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ cho CNSX, kÕ to¸n ghi: Nî TK335 Cã TK 334 Khi thanh to¸n l­¬ng nghØ phÐp cho CNSX, kÕ to¸n ghi: Nî TK 334 Cã TK 111 Cuèi n¨m kÕ to¸n tiÕn hµnh so s¸nh sè chi l­¬ng nghØ phÐp thùc tÕ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt thùc tÕ víi møc l­¬ng nghØ phÐp trÝch tr­íc vµ t×m ra chªnh lÖch (nÕu cã). + NÕu sè thùc chi < sè trÝch tr­íc, kÕ to¸n ghi gi¶m chi phÝ: Nî TK335 Cã TK622 + NÕu sè thùc chi > sè trÝch tr­íc, kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch thªm: Nî TK622 Cã TK335 ViÖc tiÕn hµnh trÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp CNSX kh«ng nh÷ng chØ cã t¸c dông æn ®Þnh gi¸ thµnh khi cã biÕn ®éng cña sè c«ng nh©n nghØ phÐp trong kú, mµ sè tiÒn trÝch tr­íc ch­a ®­îc h¹ch to¸n vµo tõng kú thùc tÕ c«ng ty cã thÓ sö dông cho c¸c môc ®Ých s¶n xuÊt kh¸c trong ng¾n h¹n… V× thÕ mµ ph¸t huy ®­îc cao nhÊt hiÖu qu¶ sö dông vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 3.2.4.ý kiÕn thø 4: §¸nh gi¸ chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang lµ mét phÇn rÊt quan träng, gióp doanh nghiÖp kh«ng chØ x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, mµ cßn gióp c«ng ty x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm, ®©y lµ yÕu tè c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ b¸n. ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ dë dang cuèi kú t¹i ph©n x­ëng «t« II vµ c¬ khÝ II theo chi phÝ NVL lµ kh«ng chÝnh x¸c, c«ng ty nªn ®¸nh gi¸ chi phÝ dë dang cuèi kú theo ph­¬ng ph¸p s¶n l­îng hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng. Néi dung: C¨n cø vµo khèi l­îng dë dang cuèi kú vµ møc ®é chÕ biÕn hoµn thµnh ®Ó quy ®æi khèi l­îng s¶n phÈm dë dang thµnh khèi l­îng hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng. Sau ®ã lÇn l­ît tÝnh to¸n tõng kho¶n môc chi phÝ trong s¶n phÈm dë dang theo nguyªn t¾c: Víi nh÷ng chi phÝ bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu quy tr×nh c«ng nghÖ tÝnh cho mét s¶n phÈm hoµn thµnh vµ mét s¶n phÈm lµm dë lµ nh­ nhau. Víi nh÷ng chi phÝ bá vµo theo møc ®é gia c«ng chÕ biÕn tÝnh cho s¶n phÈm lµm dë theo khèi l­îng hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng. C«ng thøc tÝnh: + Víi chi phÝ bá vµo ngay tõ ®Çu quy tr×nh c«ng nghÖ D ®k + C Dck = -------------- x Sd Sht + Sd +Víi chi phÝ bá vµo theo møc ®é gia c«ng chÕ biÕn: D dk + C Dck = -------------- x Sd' Sht + Sd' Trong ®ã: Sd' = Sd x møc ®é chÕ biÕn hoµn thµnh Ta tÝnh l¹i chi phÝ s¶n phÈm lµm dë cho th¸ng 1/2005 nh­ sau: §èi víi chi phÝ dë dang ®Çu kú, v× kh«ng cã sè liÖu cô thÓ tõng kho¶n môc chi phÝ, ®Ó ®¸nh gi¸ l¹i chi phÝ lµm dë ®Çu kú ta t¹m thêi sö dông gi¸ thµnh ®Þnh møc cña s¶n phÈm, vµ khèi l­îng hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng lµ 50% ®èi víi chi phÝ bá vµo theo møc ®é gia c«ng chÕ biÕn. T¹i ph©n x­ëng «t« II : sè l­îng s¶n phÈm lµm dë ®Çu kú lµ 15 s¶n phÈm Gi¸ thµnh ®Þnh møc cña xe «t« K32 Chi phÝ NVLTT: 296.000.000® trong ®ã : tæng thµnh satxi : 240.120.000® chi vËt liÖu kh¸c :55.880.000® Chi phÝ NCTT : 14.000.000 ® Chi phÝ SXC : 3.290.000® tæng gi¸ thµnh: 313.290.000® Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú: Chi phÝ NVLTT : tæng thµnh satxi : 240.120.000 x 15 = 3.601.800.000® chi vËt liÖu kh¸c : 55.880.000 x 50% x 15 = 419.100.000® Chi phÝ NCTT : 14.000.000 x 50% x 15 = 105.000.000® Chi phÝ SXC : 3.290.000 x 50% x 15 = 9.870.000® tæng chi phÝ dë dang ®Çu kú: 4.135.770.000® T¹i ph©n x­ëng c¬ khÝ II Sè l­îng s¶n phÈm lµm dë: 40 s¶n phÈm Gi¸ thµnh ®Þnh møc 1 s¶n phÈm: CPNVLTT : 276.000® CPNCTT : 342.500® CPSXC : 211.000® tæng gi¸ thµnh §M : 829.500® Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú: CPNVLTT : 276.000 x 40 = 11.040.000® CPNCTT : 342.500 x 50 % x 40 = 6.850.000® CPSXC : 211.000 x 50% x 40 = 4.220.000® tæng chi phÝ dë dang ®Çu kú : 22.110.000® Chi phÝ dë dang cuèi kú , ®èi víi chi phÝ bá vµo mét lÇn ngay tõ ®Çu quy tr×nh c«ng nghÖ th× chi phÝ cho s¶n phÈm hoµn thµnh vµ s¶n phÈm lµm dë lµ nh­ nhau, ®èi víi chi phÝ bá vµo theo møc ®é gia c«ng chÕ biÕn, møc ®é hoµn thµnh lµ 60%. §èi víi ph©n x­ëng «t« II Chi phÝ dë dang cuèi kú : 17 s¶n phÈm 3.601.800.000 + 14.407.200.000 Tæng thµnh satxi = -------------------------------------- x 17 = 3.976.012.987® 60 + 17 419.100.000 + 4.001.301.660 chi VL kh¸c = --------------------------------------- x 17 x 60% = 642.280.583® 60 + 17 x 60% 105.000.000 + 837.547.898 CPNCTT = ------------------------------------- x 17 x 60% = 136.951.403® 60 + 17 x 60% 9.870.000 + 197.111.596 CPSXC = -----------------------------------x 17 x 60% = 30.074.248® 60 + 17 x 60% Ph©n x­ëng c¬ khÝ II Chi phÝ dë dang cuèi kú 51 s¶n phÈm 11.040.000 + 98.277.464 CPNVLTT = ------------------------------- x 51 = 1.4043.301® 346 + 51 6.850.000 + 118.495.954 CPNCTT = ------------------------------- x 51 x 50% = 8.603.827® 346 + 51 x 50% 4.220.000 + 72.724.792 CPSXC = ------------------------------- x 51 x 50% = 5.281.540® 346 + 51 x 50% Ta cã b¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm (b¶ng 23). 3.2.5. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n trªn m¸y HiÖn nay c«ng ty tuy ®· ®­a m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n, viÖc lµm nµy ®· gióp phßng kÕ to¸n cña c«ng ty gi¶m bít ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc, qu¶n lý ®­îc chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ h¬n, tuy nhiªn v× c«ng ty kh«ng ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n nªn c«ng t¸c kÕ to¸n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, khã kh¾c phôc ®­îc. V× thÕ, ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, c«ng ty cÇn ®Çu t­ nghiªn cøu, xö lý vµ t×m ra phÇn mÒm kÕ to¸n phï hîp víi t×nh h×nh thùc thÕ cña c«ng ty m×nh, tõ ®ã gióp cho c«ng viÖc cña kÕ to¸n viªn hiÖu qu¶ h¬n. 3.2.6. T¨ng c­êng ¸p dông kÕ to¸n qu¶n trÞ cho viÖc ra quyÕt ®Þnh: §Ó phôc vô cho c¸c nhµ qu¶n lý c«ng ty trong viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh, th× phßng kÕ to¸n cña c«ng ty nªn tiÕn hµnh x©y dùng m« h×nh chi phÝ thÝch hîp. §ã chÝnh lµ x©y dùng m« h×nh theo m« h×nh chi phÝ biªn. Theo m« h×nh nµy c«ng ty cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch toµn bé chi phÝ cña doanh nghiÖp theo 2 lo¹i c¬ b¶n lµ chi phÝ biÕn ®æi (biÕn phÝ) vµ chi phÝ cè ®Þnh. MÆt kh¸c c«ng ty kh«ng tÝnh to¸n, ph©n bæ chi phÝ cè ®Þnh cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm mµ lu«n tÝnh lµ tæng sè vµ lµ chi phÝ thêi kú. Tæng chi phÝ cè ®Þnh cña kú nµo ph¶i ®­îc bï ®¾p ®Çy ®ñ ë kú ®ã. Khi ®ã phÇn chi phÝ cßn l¹i trong s¶n phÈm chØ bao gåm phÇn biÕn phÝ s¶n xuÊt. Cô thÓ c¸c chØ tiªu tÝnh to¸n trong m« h×nh nh­ sau: Lîi nhuËn = s¶n l­îng x (gi¸ b¸n ®¬n vÞ - biÕn phÝ ®¬n vÞ) - tæng ®Þnh phÝ lîi nhuËn = tæng l·i trªn biÕn phÝ - tæng ®Þnh phÝ Hay lîi nhuËn = doanh thu x tû suÊt l·i trªn biÕn phÝ - tæng ®Þnh phÝ Ngoµi ra ®Ó lùa chän ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt phï hîp, trong viÖc lùa chän, phßng kÕ to¸n cÇn tiÕn hµnh lùa chän c¸c th«ng tin thÝch hîp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh. Th«ng tin thÝch hîp ph¶i ®¶m b¶o 2 tiªu chuÈn c¬ b¶n ®ã lµ . Th«ng tin ®ã ph¶i liªn quan ®Õn t­¬ng lai th«ng tin ®ã ph¶i cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c ph­¬ng ¸n ®ang xem xÐt vµ lùa chän. NÕu th«ng tin kh«ng ®¹t mét trong 2 tiªu chuÈn hoÆc c¶ hai tiªu chuÈn trªn th× kh«ng ®­îc coi lµ th«ng tin thÝch hîp. Tãm l¹i, ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm vèn cã kÕt hîp víi viÖc kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i sÏ gióp cho c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. KÕt luËn Sau qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 ®­îc tiÕp xóc, lµm quen víi thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty, cïng víi nh÷ng c¬ së lý thuyÕt ®· häc tËp, n¾m b¾t ®­îc t¹i tr­êng líp, em cµng kh¼ng ®Þnh thªm viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa to lín vµ ®Æc biÖt quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mäi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Víi ®Ò tµi nghiªn cøu nµy, em hy väng sÏ ®ãng gãp ®­îc mét phÇm nµo ®ã nh÷ng øng dông thiÕt thùc trong thùc tiÔn tæ chøc, triÓn khai c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2. Mét lÇn n÷a, em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n nãi riªng vµ toµn thÓ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty c¬ khÝ «t« 3-2 nãi chung vµ thÇy gi¸o NguyÔn §µo Tïng ®· t¹o mäi ®iÒu kiÖn, tËn t×nh h­íng dÉn em nghiªn cøu vµ hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. KÕ to¸n doanh ngiÖp theo luËt kÕ to¸n míi - nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 2003 do tËp thÓ t¸c gi¶ Häc viÖn Tµi ChÝnh biªn so¹n 2. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n qu¶n trÞ - Häc viÖn Tµi ChÝnh - 2002 do PGS - TS V­¬ng §×nh HuÖ vµ TS §oµn Xu©n Tiªn ®ång chñ biªn. 3. H­íng dÉn thùc hµnh h¹ch to¸n kÕ to¸n, tµi tËp vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp - nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ Néi - 1999 do NguyÔn V¨n NhiÖm biªn so¹n. 4. Gi¸o tr×nh Ph©n tÝch ho¹t ®éng tµi chÝnh - Häc viÖn Tµi ChÝnh - 2003 - chñ biªn TS NguyÔn ThÕ Kh¶i. 5. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp - vô chÕ ®é kÕ to¸n- nhµ xuÊt b¶n Tµi ChÝnh - Hµ Néi - 1995 6. T¹p chÝ tµi chÝnh do bé tµi chÝnh ph¸t hµnh.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docA7.doc
Tài liệu liên quan