Ngày nay, máy tính đang ngày một chiếm vai trò quan trọng trong xã hội loài người, Sự xuất hiện của máy tính và mạng máy tính đã làm cho xã hội loài người bước sang một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của công nghệ thông tin. Máy tính ra đời, đã sớm khẳng định được vai trò của nó trong sự phát triển của xã hội loài người. Đó là bước nhảy vọt của khoa học thế giới. Giúp sự toàn cầu hoá của thế giới sớm có thể thực hiện được, mọi người trên thế giới sẽ gần gũi nhau hơn qua mạng máy tính, như mạng Internet, Wan, Gan, Lan Con người có thể giao tiếp với nhau dù ở cách xa bao nhiêu. Có mạng máy tính thì khoảng cách về không gian sẽ không còn ý nghĩa. Kéo theo đó nhiều loại hình kinh doanh trên mạng cũng xuất hiện giúp cho sự mua bán được dễ dàng hơn và tiện lợi hơn, tiết kiệm được thời gian và công sức, giúp cho quá trình ra quyết định của con người nhanh chính xác làm cho năng xuất lao động tăng cao từ đó làm cho nền kinh tế phat triển, tạo ra nhiêu của cải vật chất cho xã hội, nền kinh tế của con người ngày một phát triển và giàu có, cải thiên đời sống của mọi người dân trên thế giới. Máy tính và mạng máy tính là không thể thiếu cho sự phat triển của xã hội loài người nói chung và của nền kinh tế trí thức nói riêng.
Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin. Việc học tập về máy tính, mạng máy tính, công nghệ thông tin là một nhiệm vụ đặt ra cấp bách đối với sinh viên trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân nói chung và sinh viên khoa Tin Học Kinh Tế nói riêng. Thông qua đề tài em đã hiểu sâu hơn về mạng máy tính, mục đích và chức năng của mạng máy tính trong sự phát triển của kinh tế. Em đã tìm hiểu sâu hơn về một số mô hình mạng máy tính, và có sự so sánh giữa các mô hình mạng vớ nhau. Đặc biệt em đã tìm hiểu sâu về tầng phiên trong mô hình OSI. Chức năng nhiệm vụ công việc của nó trong mô hình OSI. Một số vấn đề về của mô hình OSI và tầng phiên, cách khắc phục khi có những sự cố.
27 trang |
Chia sẻ: aloso | Lượt xem: 1746 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Trình bày về nội dung, chức năng công việc của mức phiên trong mô hình mạng OSI, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời Mở đầu
Lý do lựa chọn đề tài
Việt Nam đã và đang trong quá trình phát triển ngành tin học vi tính và mạng máy tính. ở nước ta tin học, mạng máy tính, Internet mới được đưa vào vẫn còn nhiều yếu kém, nhiều người vẫn không hiểu thế nào là máy tính điện tử, là Internet, là mạng máy tính. Vì vậy để giúp cho mọi người có thể hiểu rõ hơn về máy tính điện tử và mạng máy tính là một nhiệm vụ hết sức cần thiết. Do đó mà trong đề án môn học này em xin được chọn đề tài về mạng máy tính đó là tề tài “Trình bày về nội dung, chức năng công việc của mức phiên trong mô hình mạng OSI”.
Phạm vi và đối tượng nghiên cứu.
Phạm vi nghiên cứu về mạng máy tính. Đối tượng nghiên cứu tầng phiên trong mô hình mạng OSI.
Mục đích nghiên cứu.
Nhằm tìm hiểu về mạng máy tính, hiểu biết sầu hơn về mô hình mạng, chức năng nhiệm vụ của các tầng trong mô hình mạng OSI đặc biệt tầng phiên.
4. Phương pháp nghiên cứu của đề tài.
Trong bài viết này em đã sử dụng phương pháp nghiên cứu là logic, thực nghiệm, và diễn dịch..
Mục Lục
Mục Trang
Mục lục…………………………………………………….. 1
Lời Nói Đầu………………………………………………… 2
Chương 1: Tổng quan về mạng máy tính………………... 3
1.1. Khái niệm về mạng máy tính………………………….. 3
1.2. Giới thiệu một số mô hình mạng phổ biến hiện nay…… 4
1.2.1.Kiến trúc mạng SNA của IPM………………………… 4
1.2.2. Kiến trúc mạng DNA của DEC……………………….. 6
1.2.3. Kiến trúc phân tầng TCP/IP…………………………… 6
1.2.4. Mô hình kết nối các hệ thống mở OSI……………….... 7
Chương 2: Chức năng – nhiệm vụ vai trò và dịch vụ
của tầng phiên trong mô hình OSI………………………… 10
2.1. Chức năng – vai trò của tầng phiên trong mô hình OSI…. 10
2.2. Dịch vụ tầng phiên trong mô hình OSI…………………... 12
Chương 3. Một số vấn đề cần lưu ý trong mô hình OSI….. 19
3.1. Một số vấn đề lưu ý về OSI……………………………... 19
3.2. Một số vấn đề của tầng phiên……………………………. 21
Kết Luận…………………………………………………….. 23
Tài Liệu tham Khảo 24
Chương 1
Tổng quan về mạng máy tính
Khái niệm về mạng máy tính.
Mạng máy tính là một tập hợp các máy tính được nối với nhau bởi đường truyền theo một cấu trúc nào đó và thông qua đó các máy tính trao đổi thông tin qua lại cho nhau.
Hình 1: Mô hình liên kết các máy tính trong mạng.
Mục đích nhằm:
Sử dụng chung tài nguyên: những tài nguyên chung của mạng như (thiết bị, chương trình, bộ nhớ, dữ liệu…) khi được trở thành những tài nguyên chung của mạng thì mọi thành viên của mạng đều có thể tiếp cận được mà không quan tâm đến nó ở đâu.
Tăng độ tin cậy của hệ thống: Người ta có thể dễ dàng bảo trì máy móc và lưu trữ (backup) các dữ liệu chung và khi có trục trặc trong hệ thống thì cũng có thể được khôi phục nhanh chóng. Trong trường hợp bị trục trặc trên một trạm làm việc thì người ta có thể dùng trạm khác thay thế.
Nâng cao chất lượng hiệu quả khai thác thông tin: Khi thông tin có thể được sử dụng chung thì nó mang lại cho những người sử dụng khả năng tổ chức lại các công việc với những thay đổi về chất như:
- Đáp ứng nhu cầu của hệ thống ứng dụng kinh doanh hiện đại.
- Cung cấp sự thống nhất giữa các dữ liệu.
- Tăng cường năng lực xử lý nhờ kết hợp các bộ phận phân tán.
- Tăng cường truy nhập tới các dịch vụ mạng khác nhau đang được cung cấp trên thế giới.
Đường truyền là một hệ thống các thiết bị truyền dẫn có dây hay không dây để chuyển các tín hiệu điện tử từ máy này sang máy khác. Các tín hiệu điện tử đó biểu thị các giá trị dữ liệu dưới dạng các xung nhị phân (on – off). Tất cả các tín hiệu được truyền giữa các máy tính đều thuộc một dạng sóng điện tử. Tuỳ theo tần số của sóng điện từ có thể dùng các đường truyền vật lý khác nhau để truyền các tín hiệu. ở đây đường truyền được kết nối có thể là dây cáp đồng trục, cáp xoắn, cáp quang, dây điện thoại, sóng vô tuyến… Các đường truyền dữ liệu tạo nên cấu trúc của mạng. Hai khái niệm đường truyền và cấu trúc là những đặc trưng cơ bản của mạng máy tính.
Với sự trao đổi qua lại giữa máy tính này với máy tính khác đã phân biệt mạng máy tính với các hệ thống thu phát một chiều như truyền hình, phát thông tin từ vệ tinh xuống các trạm thu tự động… vì tại đây chỉ có thông tin một chiều từ nơi phát đến nơi thu mà không quan tâm đến có bao nơi thu. Có đảm bao chất lượng thu hay không.
Đặc trưng cơ bản của đường truyền vật lý là giải thông. Giải thông của một đường truyền chính là độ đo phạm vi tần số mà nó có thể đáp ứng được. Tốc độ truyền dữ liệu trên đường truyền còn được gọi là thông lượng của đường truyền, thường được tính bằng số lượng bit được truyền đi trong một giây (Bps). Thông lượng còn được đo bằng đơn vị khác là Baud (lấy từ tên nhà bác học –Emaile Baudot). Baud biểu thị số lượng thay đổi tín hiệu trong một giây.
ở đây Baud và Bps không phải bao giờ cũng đồng nhất. Ví dụ: nếu trên đường dây có 8 mức tín hiệu khác nhau thì mỗi mức tín hiệu tương ứng với 3 bit hay 1 Baud tương ứng với 3 bit. Chỉ khi có 2 mức tín hiệu trong đó mỗi mức tín hiệu tương ứng với 1 bit thì 1 Baud mới tương ứng với 1 bit.
1.2. Giới thiệu một số mô hình mạng phổ biến hiện nay.
Kiến trúc mạng SNA của IBM.
IBM giới thiệu SNA (Systems Network Architecture) vào tháng 9/1973 như là kiến trúc mạng máy tính của hãng. Đến 1977 đã có 350 trạm SNA được cài đặt. Cuối năm 1978, số lượng đó tăng lên 1250, rồi cứ thế theo đà phát triển đó đến nay đã có hơn 20000 trạm SNA đang hoạt động. Cho dù không dùng SNA thì cũng nên tìm hiểu các đặc trưng của nó vì nó đã khá phổ biến trong công nghiệp.
Mạng SNA dựa trên cơ chế phân tầng, trước đây thì hai hệ thống ngang hàng không được trao đổi trực tiếp. Sau này phát triển thành SNA mở rộng: Lúc này hai tầng ngang hàng nhau có thể trao đổi trực tiếp. Với 6 tầng có tên gọi và chức năng tất như sau:
- Tầng quản trị chức năng SNA (SNA Function Manegement): tầng này thật ra có thể chia tầng này làm hai tầng như sau:
- Tầng dịch vụ giao tác (Transaction): cung cấp các dịch vụ ứng dụng đến người dùng một mạng SNA. Những dịch vụ đó như: DIA cung cấp các tài liệu phân bổ giữa các hệ thống văn phòng, SNA DS (Văn phòng dịch vụ phân phối) cho việc truyền thông bất đồng bộ giữa các ứng dụng phân tán và hệ thống văn phòng. Tầng dịch vụ giao tác cũng cung cấp các dịch vụ và cấu hình, các dịch vụ quản lý để điều khiển các hoạt động mạng.
- Tầng dịch vụ trình diễn (Presentation Services): tầng này thì liên quan với sự hiển thị các ứng dụng, người sử dụng đầu cuối và các dữ liệu hệ thống. Tầng này cũng định nghĩa các giao thức cho việc truyền thông giữa các chương trình và điều khiển truyền ở mức độ hội thoại.
- Tầng kiểm soát luồng dữ liệu (Data flow control): tầng này cung cấp các dịch vụ điều khiển luồng lưu thông cho các phiên từ logic này đến đơn vị logic khác (LU-LU). Nó thực hiện điều này bằng cách gán các số trình tự, các yêu cầu và đáp ứng, thực hiện các giao thức yêu cầu về đáp ứng giao dịch và hợp tác giữa các giao dịch gởi và nhận. Nói chung nó yểm trợ phương thức khai thác hai chiều đồng thời (Full duplex).
- Tầng kiểm soát truyền (Transmission control): Tầng này cung cấp các điều khiển cơ bản của các phần tài nguyên truyền trong mạng, bằng cách xác định số trình tự nhận được, và quản lý việc theo dõ mức phiên. Tầng này cũng hỗ trợ cho việc mã hoá dữ liệu và cung cấp hệ thống hỗ trợ cho các nút ngoại vi.
- Tầng kiểm soát đường dẫn (Path control): Tầng này cung cấp các giao thức để tìm đường cho một gói tin qua mạng SNA và kết nối với các mạng SNA khác, đồng thời cũng kiểm soát đường truyền này.
- Tầng kiểm soát liên kết dữ liệu (Data Link Control): Tầng này cung cấp các giao thức cho việc truyền các gói tin thông qua đường truyền vật lý giữa hai node và cung cấp các điều khiển lưu thông và phục hồi lỗi, các hỗ trợ cho tầng này là các giao thức SDLC, System/370, X25, IEEE 802.2 và 802.5.
- Tầng kiểm soát vật lý (Physical control): Tầng này cung cấp một giao diện vật lý cho bất cứ môi trường truyền thông nào mà gắn với nó. Tầng này định nghĩa các đặc trưng của tín hiệu cần để thiết lập, duy trì và kết thúc các đường nối vật lý cho việc hỗ trợ kết nối.
1.2.2. Kiến trúc mạng DNA của DEC.
DNA (Digital Network Architecture) – hay DECnet, là kiến trúc phân tầng của công ty Digital Equipment (DEC). Được phát triển như một tầng xử lý phân tán, nó yểm trợ cho một phạm vi rất rộng các ứng dụng khác nhau. Digital đã thiết kế DECnet nhằm đạt được các mục tiêu sau đây:
- Tạo một giao diện người sử dụng chung qua các ứng dụng và cài đặt khác nhau.
- Cung cấp các khả năng phân chia tài nguyên chung (dữ liệu, máy tính, thiết bị ngoại vi).
- Yểm trợ các tính toán phân tán, cho phép hợp tác các chương trình để thực hiện trong các máy tính khác nhau trên một mạng.
- Yểm trợ nhiều chuẩn truyền thông như Ethernet và X.25.
- Duy trì độ sẵn sàng cao, ngay cả khi nút hoặc đường truyền có sự cố.
DECnet cũng được thiết kế theo kiểu phân tầng, gồm 8 tầng với tên gọi và chức năng tóm tắt như sau:
- User (người sử dụng): chứa các chương trình cung cấp cho người sử dụng và một số hệ thống DECnet như là chương trình kiểm soát hạng…
- Network Management (Quản trị mạng): có nhiệm vụ kiểm soát và điều khiển các hoạt động mạng.
- Network Application (ứng dụng mạng): cung cấp các chức năng bậc cao như: truy nhập từ xa, truyền dữ liệu, sử dụng trạm cuối tương tác… tương tự các chức năng của tầng 7 và 6 của mô hình OSI.
- Session control (kiểm soát phiên): đảm nhiệm việc truyền thông lôgic giữa những người sử dụng. Chẳng hạn: ánh xạ các tên nút với các địa chỉ nút, định danh các người sử dụng cuối (End user), mở và đóng các phiên liên lạc…
- End communication (Truyền thông đầu cuối): tầng này trước đây được gọi là Network Sevices (Dịch vụ mạng), có chức năng tương tự tầng 4 của mô hình OSI. Nó đảm nhiệm kiểm soát truyền thông từ nút tới nút (End – to – End).
- Routing (chọn đường): trước đây được gọi là Transport (giao vận), cung cấp các chức năng chọn đường giữa các nút, đồng thời cũng kiểm soát luồng dữ liệu và tắc nghẽn mạng.
- Data link (liên kết dữ liệu): hoàn toàn tương tự tầng 2 của mô hình OSI.
- Physical link (Liên kết vật lý): chấp nhận các chuẩn RS-232, X.2 và CCITT Link V.24/V.28.
1.2.3. Kiến trúc phân tầng của TCP/IP.
Kiến trúc phân tầng của TCP/IP cũng tuân theo nguyên tắc phân tầng như mô hình tham chiếu OSI. TCP/IP được phân làm 4 tầng tương ứng với mô hình OSI bao gồm các tầng sau:
- Tầng ứng dụng (Application Layer)
- Tầng giao vận (Transport Layer)
- Tầng Internet (Internet Layer)
- Tầng truy cập mạng (Network access Layer)
Các giao thức của TCP/IP.
Hình2: các giao thức ứng với các tầng của mô hình TCP/IP
Application Layer
Transport Layer
(Host Layer)
Internet Layer
(Getway Layer)
Network Interface Layer
RIP
SNMP
SMTP
Transsmission Control Protocol
User Datagram
Protocol
TELNET
FTP
Internet Protocol
ICMP
ARP
Token Ring
Fiber
Token Bus
Ethernet
DNS
Các tầng của bộ giao thức TCP/IP
Mô hình kết nối các hệ thống mở OSI (Open Systems Interconection).
ISO (The International Stadards Organization) – Là tổ chức tiêu chuẩn quốc tế hoạt động dưới sự bảo trợ của liên hợp quốc với thành viên là các cơ quan chuẩn quốc gia với số lượng khoảng hơn 100 thành viên với mục đích hỗ trợ sự phát triển của chuẩn trên phạm vi toàn thế giới.
Việc nghiên cứu về OSI được bắt đầu tại ISO vào năm 1971 với các mục tiêu nhằm nối kết các sản phẩm của các hãng sản xuất khác. Ưu điểm chính của OSI là ở chỗ nó hứa hẹn giải pháp cho vấn đề truyền thông giữa các máy tính không giống nhau. Hai hệ thống dù có khác nhau đều có thể truyền thông với nhau một cách hiệu quả nếu chúng đảm bảo những điều kiện chung sau đây:
- Chúng cài đặt cùng một tập các chức năng truyền thông.
- Các chức năng đó được tổ chức thành cùng một tập các tầng. Các tầng đồng mức phải cung cấp các chức năng như nhau.
- Các tầng đồng mức khi trao đổi với nhau sử dụng chung một giao thức.
Mô hình OSI tách các mặt khác nhau của một mạng máy tính thành 7 tầng theo mô hình phân tầng. Mô hình OSI là một khung các tiêu chuẩn lập mạng khác nhau có thể khớp với nhau. Mô hình OSI định rõ các mặt nào của hoạt động của mạng có thể nhằm đến bởi các tiêu chuẩn mạng khác nhau. Vì vậy, theo một nghĩa nào đó thì mô hình OSI là một mạng chuẩn của các chuẩn.
Giao thức trong mô hình OSI.
Trong mô hình OSI có hai loại giao thức chính được áp dụng: giao thức có liên kết (connection- oriented) và giao thức không liên kết (Connectionless).
- Giao thức có liên kết: trước khi truyền dữ liệu hai tầng đồng mức cần thiết lập một liên kết logic và các gói tin được trao đổi thông qua liên kết này, việc có liên kết logíc sẽ nâng cao độ an toàn trong truyền dữ liệu.
- Giao thức không liên kết: trước khi truyền dữ liệu không thiết lập liên kết logic và mỗi gói tin được truyền độc lập với các gói tin trước hoặc sau nó.
Như vậy với giao thức có liên kết, quá trình truyền thông phải gồm 3 giai đoạn phân biệt:
- Thiết lập liên kết (logic): hai thực thể đồng mức hai hệ thống thương lượng với nhau về tập các tham số sẽ sử dụng trong giai đoạn sau (truyền dữ liệu).
- Truyền dữ liệu: dữ liệu được truyền với các cơ chế kiểm soát và quản lý kèm theo (như kiểm soát lỗi, kiểm soát luồng dữ liệu, cắt/hợp dữ liệu…) để tăng cường độ tin cậy và hiệu quả của việc truyền dữ liệu.
- Huỷ bỏ liên kết (logic): giải phóng tài nguyên hệ thống đã được cấp phát cho liên kết để dùng cho liên kết khác.
Đối với giao thức không liên kết thì chỉ có duy nhất một giai đoạn truyền dữ liệu mà thôi.
Gói tin của giao thức: gói tin (packet) được hiểu như là một đơn vị thông tin dùng trong việc liên lạc, chuyển giao dữ liệu trong máy tính. Những thông điệp (message) trao đổi giữa các máy tính trong mạng, được tạo dạng thành các gói tin ở máy nguồn. Và những gói tin này khi đích sẽ được kết hợp lại thành thông điệp ban đầu. Một gói tin có thể chứa đựng các yêu cầu phục vụ, các thông tin điều khiển và dữ liệu.
Trên quan điểm mô hình mạng phân tầng mỗi tầng chỉ thực hiện một chức năng là nhận dữ liệu từ tầng bên trên để chuyển giao xuống cho tầng bên dưới và ngược lại. Chức năng này thực chất là gắn thêm và gỡ bỏ phần đầu (Header) đối với các gói tin trước khi chuyển nó đi. Nói cách khác, từng gói tin bao gồm phần đầu (Header) và phần dữ liệu. Khi đi đến một tầng mới gói tin sẽ được đóng thêm một phần đầu đề khác và được xem như là gói tin của tầng mới, công việc trên tiếp diễn cho tới khi gói tin được truyền lên đường dây mạng để đến bên nhận.
Tại bên nhận các gói tin được gỡ bỏ phần đầu trên từng tầng tương ứng và đây cũng là nguyên lý của bất cứ mô hình phân tầng nào.
Nhiệm vụ của các tầng trong mô hình OSI:
- Tầng ứng dụng (Appilication layer): Tầng ứng dụng quy định giao diện giữa người sử dụng và môi trường OSI nó cung cấp các phương tiện cho người sử dụng truy cập và sử dụng các dịch vụ của mô hình OSI.
- Tầng trình bày (Presentation layer): Tầng trình bày chuyển đổi các thông tin từ cú pháp người sử dụng sang cú pháp để truyền dữ liệu, ngoài ra nó có thể nén dữ liệu truyền và mã hoá chúng trước khi truyền để bảo mật.
- Tầng Phiên (Session layer): Tầng phiên quy định một giao diện ứng dụng cho tầng vận chuyển sử dụng. Nó xác lập ánh xạ giữa các tên đặt địa chỉ, tạo ra các tiếp xúc nhất quán cho mọi thành phần muốn đối thoại riêng với nhau.
- Tầng vận chuyển (Transport layer): Tầng vận chuyển xác định địa chỉ trên mạng, cách thức chuyển giao gói tin trên cơ sở trực tiếp giữa hai đầu nút (End–to–end). Để đảm bảo được việc truyền ổn định trên mạng tầng vận chuyển thường đánh số các gói tin và đảm bảo chúng truyền theo thứ tự.
OSI SNA DNA TCP/IP
Tầng ứng dụng (Application layer)
Tầng quản trị chức năng mạng (Funtion Management)
Tầng Quản trị mạng (Network Management)
Tầng ứng dụng (Application layer)
Tầng trình bày (Presentation layer)
ứng dụng mạng (Network Application)
Tầng phiên (Session layer)
Tầng kiểm soát luồng dữ liệu (Data Flow contrrol)
Kiểm soát phiên (Session Control)
Tầng vận chuyển (transport layer)
Tầng kiểm soát truyền (Transmission)
Truyền thông đầu cuối (End - commounication)
Tầng giao vận (Transport layer)
Tầng mạng (Network layer)
Tầng kiểm soát đường dẫn (Path control)
Chọn đường (Routing)
Tầng Internet (Internet Layer)
Tầng liên kết dữ liệu (Data link layer)
Tầng kiểm soát liên kết dữ liệu (Data link control)
Liên kết dữ liệu (Data Link)
Tầng truy cập mạng (Network Interface layer)
Tầng vật lý (Physical layer)
Tầng kiểm soát vật lý (Physical control)
Liên kết vật lý (Pysical Link)
Hình 3: Sự tương quan giữa các mô hình SNA, DNA, TCP/IP với mô hình OSI.
Chương 2
Chức năng – nhiệm vụ, vai trò và dịch vụ của tầng phiên trong mô hình OSI
Vai trò và chức năng của tầng phiên trong mô hình OSI.
Mô hình OSI có thể chia thành 2 nhóm theo đặc trưng về vai trò và chức năng của chúng. Nhóm các thấp bao gồm các tầng (vật lý (Physical), tầng liên kết dữ liệu (Data Link), Tầng mạng (Network), và tầng giao vận (Transport)) liên quan đến các phương tiện cho phép truyền dữ liệu qua mạng, trong khi nhóm các tầng cao (Tầng phiên (Session layer), Tầng trình bày (Presentation), tầng ứng dụng (Application)) liên quan chủ yếu đến việc đáp ứng các yêu cầu của người sử dụng để triển khai các ứng dụng của họ trên mạng thông qua các phương tiện truyền thông cung cấp bởi nhóm các tầng thấp.
Tầng phiên (session layer) là tầng thấp nhất trong nhóm các tầng cao và nằm ở ranh giới giữa hai nhóm tầng nói trên. Mục tiêu của nó là cung cấp cho người sử dụng cuối các chức năng cần thiết để quản trị các phiên ứng dụng của họ, cụ thể là:
- Điều phối việc trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng bằng cách thiếp lập và giải phóng các phiên hay còn gọi là các hội thoại - dialogues.
- Cung cấp các điểm đồng bộ hóa để kiểm soát việc trao đổi dữ liệu.
- áp đặt các qui tắc cho các tương tác giữa các ứng dụng của người sử dụng.
- Cung cấp cơ chế “Lấy lượt” (nắm quyền) trong quá trình trao đổi dữ liệu.
Việc trao đổi dữ liệu có thể thực hiện theo một trong 3 phương thức: hai chiều đồng thời (full-duplex), hai chiều luân phiên (half – duplex) hoặc một chiều (simplex). Với phương thức hai chiều đồng thời, cả hai bên đều có thể đồng thời gửi dữ liệu đi. Một khi phương thức này đã được thoả thuận thì không đòi hỏi phải có nhiệm vụ quản trị tương tác đặc biệt nào. Có lẽ đây là phương thức hội thoại phổ biến nhất. Trong trường hợp hai chiều luân phiên thì nẩy sinh vấn đề: hai người sử dụng phiên phải “lấy lượt” để truyền dữ liệu. Một ví dụ điển hình của phương thức này là dùng cho các ứng dụng hỏi / đáp. Thực thể tầng phiên (Session entity) duy trì tương tác luân phiên bằng cách báo cho mỗi người sử dụng khi đến họ được truyền dữ liệu.
Trường hợp một chiều nói chung ít xẩy ra, ví dụ điển hình là dữ liệu được gửi tới một người sử dụng tạm thời không làm việc, chỉ có một chương trình nhận (receiver server) với nhiệm vụ duy nhất là tiếp nhận dữ liệu đến và lưu giữ lại. Chuẩn của ISO không xét đến phương thức này.
Vấn đề đồng bộ hoá trong tầng trên được thực hiện tương tự như cơ chế điểm kiểm tra/phục hồi (checkpoint/restart) trong một hệ quản trị tệp. Dịch vụ này cho phép người sử dụng xác định các điểm đồng bộ hoá trong dòng dữ liệu và có thể khôi phục việc hội thoại bắt đầu từ một trong các điểm đó.
Một trong những chức năng quan trọng nhất của tầng phiên là đặt tương ứng các liên kết phiên với các liên kết giao vận. ở một thời điểm cho trước, tồn tại ánh xạ 1-1 giữa các liên kết phiên và các liên kết giao vận. Tuy nhiên vòng đời của các liên kết phiên và giao vận có thể khác nhau, bởi vậy có thể xẩy ra 2 trường hợp :
- Một liên kết giao vận đảm nhiệm nhiều liên kết phiên liên tiếp
- Một liên kết phiên sử dụng nhiều liên kết giao vận liên tiếp.
Thời gian
Liên kết phiên
Liên kết giao vận
a, nhiều liên kết phiên phân chia cùng một liên kết giao vận.
Thời gian
Liên kết phiên
Liên kết giao vận
b, nhiều liên kết giao vận phân chia cùng một liên kết phiên.
Hình 4: Quan hệ tương tác giữa các liên kết phiên và liên kết giao vận.
: Thiết lập liên kết phiên.
: Giải phóng liên kết phiên
2.2. Dịch vụ của tầng phiên (Session layer) trong mô hình OSI.
Các dịch vụ mà tầng phiên cung cấp cho người sử dụng dịch vụ tầng phiên viết tắt là SS – User) là nhằm các mục tiêu sau đây:
- Thiết lập một liên kết với một SS – user khác, trao đổi dữ liệu với người sử dụng đó một cách đồng bộ, và huỷ bỏ liên kết một cách có trật tự khi không dùng đến nữa.
- Thương lượng về việc dùng các thẻ bài (token) để trao đổi dữ liệu, đồng bộ hoá và huỷ bỏ liên kết, sắp xếp phương thức trao đổi dữ liệu (hafl – duplex hoặc full – duplex).
- Thiết lập các điểm đồng bộ hoá trong các hội thoại sau đó từ một điểm xác định trước.
Các dịch vụ tầng phiên.
Dịch vụ tầng phiên được chia theo các giai đoạn mỗi giai đoạn đó nó sẽ thực hiện một công việc nhất định.
Tên dịch vụ
ý nghĩa
o Giai đoạn thiết lập liên kết phiên.
o Session conection
Dùng để thiết lập một liên kết giữa hai người sử dụng. Cho phép người sử dụng thương lượng về các token và các tham số dùng cho liên kế. Các tham số bao gồm có QOS (chất lượng dịch vụ).
o Giai đoạn truyền dữ liệu.
(A). Liên quan đến truyền dữ liệu.
o Normal Data trensfer
Cho phép truyền các SSDU (session service data unit) thường qua một liên kết phiên, theo phương thức half – duplex hoặc full - duplex.
o Expedited Data transfer
Cho phép truyền các SSDU khẩn (chứa tối đa 14 bytes dữ liệu của người sử dụng) qua một liên kết phiên, không phải chịu các ràng buộc về token và kiểm soát luồng dữ liệu của các dịch vụ truyền dữ liệu khác.
o Typed data transfer
Cho phép truyền các SSDU qua một liên kết phiên, độc lập với việc gán token cho dữ liệu. Do vậy, dữ liệu có thể được gửi ngược với luồng dữ liệu bình thường trong trường hợp half – duplex.
o Capbility data exchange
Dùng khi các activity services là sẵn sàng. Cho phép người sử dụng trao đổi tối đa 512 bytes dữ liệu dù không ở trong một activity.
(B). Liên quan đến quản lý token.
o Give token
Dùng để trao lại một hoặc nhiều token cho người sử dụng khác.
o Please token
Cho phép người sử dụng yêu cầu một token hiện đang được gán cho một người sử dụng khác. Như vậy, dịch vụ này chỉ được dùng cho một token cụ thể khi nó đang sở hữu bởi một người sử dụng khác.
o Give control
Cho phép người sử dụng trao lại tất cả các token khả dụng cho một người sử dụng khác. Dịch vụ này là một phần của dịch vụ quản lý activity.
(C). liên quan đến đồng bộ hoá.
o Minor synchronization point
Cho phép người sử dụng xác định các điểm đồng bộ hoá phụ trong dòng các SSDU. Người yêu cầu có thể có thể yêu cầu sự xác nhận tường minh rằng điểm đồng bộ hoá phụ đó đã được công nhận bởi người sử dụng kia.
o Major synchronization point
Cho phép người sử dụng xác định các điểm đồng bộ hoá chính trong dòng các SSDU. Các điểm này sẽ tách biệt hoàn toàn các dòng SSDU trước và sau chúng. Sẽ không có các SSDU dữ liệu bổ sung nào có thể được gửi đi cho đến khi nhận được một sự xác nhận (confirmation).
o Resynchronize
Dùng để đặt liên kết phiên và một điểm đồng bộ hoá ở phía trước, nhưng không lùi xa hơn điểm đồng bộ hoá chính cuối cùng. Trạng thái của liên kết ở điểm đó được lưu cất.
(D). Liên quan đến thông báo tình trạng ngoại lệ.
o Provider–initiated exception reporting.
Thông báo cho người sử dụng về các tình trạng ngoại lệ hoặc lỗi giao thức phiên.
o Use-Initiated Excepion Reporting
Cho phép một người sử dụng báo cáo một tình trạng ngoại lệ khi token dữ liệu được gán cho người sử dụng khác.
(E) Liên quan đến Activity.
o Activity Start
Dùng để chỉ thị rằng một activity mới được đưa vào.
o Activity Resume.
Dùng để chỉ thị rằng một activity đã bị ngắt trước đây nay được đưa vào lại.
o Activity Interrupt.
Cho phép một activity được kết thúc bất thường với ngầm ý rằng công việc đã đạt được cho tới nay là không được huỷ bỏ và có thể lại được tiếp tục sau này.
o Activity Discard
Cho phép một activity được kết thúc bất thường với ngầm ý rằng công việc đã đạt được cho tới nay cần được huỷ bỏ.
o Activity End
Dùng để kết thúc một activity
Giai đoạn huỷ bỏ liên kết phiên
o Orderly release
Cho phép huỷ bỏ liên kết phiên sau khi toàn bộ các dữ liệu trên đó đã được tiếp nhận bởi những người sử dụng. Nếu khả năng “huỷ bỏ có thương lượng” được chọn khi thiết lập liên kết thì người sử dụng nhận được một yêu cầu huỷ bỏ liên kết có thể từ chối và vẫn tiếp tục phiên làm việc.
o User-Initiated Abort
Huỷ bỏ một phiên kết thúc luôn các yêu cầu dịch vụ chưa được giải quyết. Sẽ gây ra mất các SSDU chưa được phân phối.
o Provider-Initiated Abort
Dùng bởi SS - provider để chỉ thị rằng phải huỷ bỏ một liên kết vì lý do nội bộ. Sẽ gây ra mất các SSDU chưa được phân phối.
Bảng 1: các dịch vụ tầng phiên.
Các dịch vụ xác định các điểm đồng bộ hóa là nhằm hai mục đích. Một là, các điểm đồng bộ hoá có thể dùng để phân tách các phần của một hội thoại. Hai là, các điểm đồng bộ hoá có thể dùng để phục hồi lỗi. Hai loại đểm đồng bộ hoá được định nghĩa: các điểm đồng bộ hoá chính (major) và phụ (minor). Quan hệ giữa chúng được minh hoạ trong hình sau.
Dialogue
unit
Dialogue
unit
Activity start (major synch point)
Minor synch point
Minor synch point
Minor synch point
Minor synch point
Minor synch point
Activity start (major synch point)
Activity
Hình5: Quan hệ giữa các điểm đồng bộ hoá.
Các điểm đồng bộ hoá chính dùng để cấu trúc quá trình trao đổi dữ liệu thành một chuỗi các đơn vị hội thoại (dialogue units). Mỗi điểm đồng bộ hoá chính này phải được xác nhận và người sử dụng bị hạn chế trong một số dịch vụ nhất định (và không được gửi thêm dữ liệu nữa) cho tới khi nhận được sự xác nhận đó.
Một đơn vị hội thoại là một hành động nguyên tử (atomic) trong đó mọi hoạt động truyền thông không có liên quan gì đến bất kỳ một hoạt động truyền thông nào trước và sau đó. Một điểm đồng bộ hoá chính được dùng để tách biệt hai đơn vị hội thoại liên tiếp. Một đơn vị hội thoại có thể bị ngắt và sau đó được khôi phục lại. Các điểm đồng bộ hoá phụ được dùng để cấu trúc quá trình trao đổi dữ liệu trong một đơn vị hội thoại. Các điểm này không nhất thiết phải được xác nhận và ta có thể đồng bộ hoá lại đối với một điểm đồng bộ hóa phụ bất kỳ ở trong một đơn vị hội thoại. Một Activity (Hoạt động) bao gồm một hoặc nhiều đơn vị hội thoại. Đây là một tập hợp logic các nhiệm vụ liên quan với nhau, ví dụ: truyền một tệp với nhiều bản ghi (record) liên quan.
Các đơn vị hội thoại và Activity.
Lưu ý rằng ở mỗi thời điểm chỉ có một activity trên một liên kết phiên, nhưng trong vòng đời của một liên kết phiên có thể có nhiều activity liên tiếp diễn ra. Một activity có thể diễn ra trên nhiều liên kết phiên. Nó có thể bị ngắt và sau đó được khôi phục lại trong một liên kết phiên khác.
Sau đây để làm rõ hơn chúng ta xét ví dụ minh hoạ: giả sử văn phòng chính phủ hàng ngày phải nhận báo cáo từ 53 tỉnh, thành của cả nước, và mỗi tỉnh phải hoàn tất tốt đẹp việc truyền dữ liệu của mình trước khi một tỉnh khác có thể bắt đầu việc truyền dữ liệu của nó. Người sử dụng ở văn phòng chính phủ và ở các tỉnh sẽ sử dụng các dịch vụ tầng phiên để cấu trúc việc truyền tập như sau: trạm trung ương (VP chính phủ) sẽ xem toàn bộ việc truyền 53 tập báo cáo như một activity ở tầng phiên. Do tính chất của dịch vụ activity, trạm trung ương có thể ngắt dịch vụ truyền tệp (để thực hiện việc bảo trì đêm, hoặc thực hiện các công việc có độ ưu tiên cao hơn, vv..) và sau đó sẽ khôi phục lại mà không mất sự đồng bộ. Bên trong activity sẽ gồm 53 đơn vị hội thoại tách biệt bởi các điểm đồng bộ hóa chính.
Trạm trung tâm thiết lập và điều phối các số hiệu có các điểm đồng bộ hoá để tách mỗi tệp từ một tỉnh vào một đơn vị hội thoại. Tiếp cận này đảm bảo rằng một tệp từ mỗi tỉnh được nhận và xác nhận trước khi một tệp khác được truyền đi.
ở trong mỗi đơn vị hội thoại, tỉnh liên quan và trạm trung ương sẽ dùng các điểm đồng bộ hóa phụ để có được các khả năng phục hồi và sao lưu một cách mềm dẻo. Việc dùng các điểm đồng bộ hóa phụ trong quá trình truyền tập sẽ ngăn chặn được việc phải truyền lại một khối lượng lớn dữ liệu.
Trong bối cảnh chuẩn ISO, một thẻ bài (token) là một thuộc tính của một liên kết phiên được gán động cho một người sử dụng ở một thời điểm và đảm bảo cho người sử dụng đó quyền đặc biệt được gọi các dịch vụ nhất định. Nói cách khác, một số dịch vụ nhất định chỉ được gọi bởi người đang giữ token. Ai có được token sẽ có quyền truyền dữ liệu. Và khi người giữ token trao token cho người khác thì cũng có nghĩa là trao quyền truyền dữ liệu cho người đó.
Có 4 token được định nghĩa:
Data token: dùng dể quản lý một liên kết hafl - duplex.
Synchroize - minor token: dùng để điều khiển việc đặt các điểm đồng bộ hóa chính và để quản lý cấu trúc activity.
Major/activity token: dùng để điều khiển việc đặt các điểm đồng bộ hoá chính và để quản lý cấu trúc activity.
Release token: dùng để quản lý việc huỷ bỏ các liên kết.
Có 3 dịch vị liên quan đến các token:
-Give token cho phép người sử dụng chuyển một token cho một người sử dụng khác của một liên kết phiên.
-Please token cho phép một người sử dụng chưa có một token có thể yêu cầu token đó.
-Give contol dùng để chuyển tất cả các token từ một người sử dụng sang một người sử dụng khác.
Mỗi một token luôn luôn ở một trong hai trạng thái sau:
-Not available: việc dùng token phải được thương lượng trong khi thiếp lập liên kết. Trong trường hợp data token và release token, sự không khả dụng (Unavailability) của chúng có nghĩa là luôn khả dụng cho cả hai người sử dụng. Trong trường hợp synchro - minor token va major/activity token, sự không khả dụng của chúng có nghĩa là các dịch vụ tương ứng (đồng bộ hoá, activity) là không khả dụng đối với cả hai người sử dụng.
-Available: token sẽ được gán cho một trong hai người sử dụng người đó sẽ có đặc quyền dùng dịch vụ tương ứng.
Tương ứng với mỗi dịch vụ được liên kết ở bảng các dịch vụ tầng phiên là một loại hàm dịch vụ nguyên thủy (service primitive).
Hàm nguyên thuỷ chỉ rõ chức năng cần thực hiện và dùng để chuyển dữ liệu và thông tin điều khiển.
Có bốn kiểu hàm nguyên thuỷ được dùng để định nghĩa tương tác giữa các tầng kề nhau đó là:
Request: (yêu cầu): Là hàm nguyên thuỷ mà Service User (người sử dụng dịch vụ) dùng để gọi một chức năng.
Indication (chỉ báo): Là hàm nguyên thuỷ mà Người cung cấp dịch vụ (service Provider) dùng để: Gọi một chức năng hoặc chỉ báo một chức năng đã được gọi ở một điểm truy nhập dịch vụ (SAP).
Response (trả lời): Là hàm nguyên thuỷ mà Service user dùng để hoàn tất một chức năng đã được gọi từ trước bởi một hàm nguyên thủy Indication ở SNP đó.
Confirm (xác nhận): Là hàm nguyên thuỷ mà Service Provider dùng để hoàn tất một chức năng đã được gọi từ trước bởi một hàm nguyên thuỷ Request tại SAP đó.
Bảng 2: Các dịch vụ nguyên thuỷ OSI cho tầng phiên.
S-CONNECT.request (Indentifier, calling, SSAP, Called SSAP, Quality of Service, Requirements, Serial Number, Token, Data).
S-CONNECT.Indication (Indentifier, calling, SSAP, Called SSAP, Quality of Service, Requirements, Serial Number, Token, Data).
S-CONNECT.response (Indentifier, calling, SSAP, Called SSAP, Quality of Service, Requirements, Serial Number, Token, Data).
S-CONNECT.confirm (Indentifier, calling, SSAP, Called SSAP, Quality of Service, Requirements, Serial Number, Token, Data).
S-DATA.request (Data)
S-DATA.indication (Data)
S-EXPEDITED-DATA.request (Data)
S-EXPEDITED-DATA.indication (Data)
S-TYPED-DATA.request (Data)
S-TYPED-DATA.indication (Data)
S-CAPABILITY-DATA.request (Data)
S-CAPABILITY-DATA.indication (Data)
S-TOKEN-GIVE.request (Data)
S-TOKEN-GIVE.indication (Data)
S-TOKEN-PLEASE.request (Token, Data)
S-TOKEN-PLEASE.indication (Token, Data)
S-CONTROL-GIVE.request
S-CONTROL-GIVE.indication
S-SYNC-MINOR.request (Type, Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.indication (Type, Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.response (Type, Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.comfirm (Type, Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.request (Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.indication (Serial Number, Data)
S-SYNC-MINOR.response (Data)
S-SYNC-MINOR.comfirm (Data)
S-RESYNCHRONIZE.request (Type, serial Number, Token, Data)
S-RESYNCHRONIZE.indication (Type, serial Number, Token, Data)
S-RESYNCHRONIZE.response (serial Number, Token, Data)
S-RESYNCHRONIZE.comfirm (serial Number, Token, Data)
S-P-EXEXCEPTION-REPORT.indication (reason)
S-U-EXEXCEPTION – REPORT.request (reason, Data)
S-U-EXEXCEPTION – REPORT.indication (reason, Data)
S-ACTIVITY-START.request (Activity ID, Data)
S-ACTIVITY-START.indication (Activity ID, Data)
S-ACTIVITY-RESUME.request (Activity ID, Old Activity ID, Serial Number, Old SC ID, Data)
S-ACTIVITY-INTERRUPT.request (Reason)
S-ACTIVITY - INTERRUPT.indication (Reason)
S-ACTIVITY - INTERRUPT.response
S-ACTIVITY - INTERRUPT.confirm
S-ACTIVITY - DISCARD.request (Reason)
S-ACTIVITY – DISCARD.indication (Reason)
S-ACTIVITY – DISCARD.response
S-ACTIVITY – DISCARD.confirm
S-ACTIVITY – END.request (Serial Number, Data)
S-ACTIVITY – END.indication (Serial Number, Data)
S-ACTIVITY – END.response (Data)
S-ACTIVITY – END.confirm (Data)
S-RELEASE.request (Data)
S-RELEASE.indication (Data)
S-RELEASE.response (Result, Data)
S-RELEASE.confirm (Result, Data)
S-U-ABORT.request (Data)
S-U-ABORT.indication (Data)
S-U-ABORT.indication (reason)
Từ viết tắt: SSAP (Sesssion Service Access Point) - Điểm truy nhập dịch vụ và tầng phiên
ID (Identifier) - Định danh của liên kết phiên
U (User) - Người sử dụng
P (provider) - người cung cấp dịch vụ.
Ta có thể thấy được không phải bất kỳ ứng dụng nào cũng cần đến tất cả các dịch vụ phiên rất phức tạp nói trên.
Xuất phát từ thưc tế đó ISO và CCITT đã chia các dịch vụ tầng phiên thành 4 tập con đó là:
-Kernel: là cài đặt tối thiểu các dịch vụ nhất thiết phải được cung cấp cho các ứng dụng khác nhau.
-BCS (Basic Synchronized Subset): bổ sung khả năng đồng bộ hóa hội thoại.
-BAS (Basic Activity Subset): bao gồm hầu hết các dịch vụ định nghĩa cho tầng phiên.
Bảng 3 trình bày các dịch vụ tương ứng với mỗi tập con.
Dịch vụ
Tập con
Kernel
BCS
BSS
BAS
Session connection
x
x
x
x
Normal Data Transfer
x
x
x
H
Expedited Data Transfer
-
-
-
-
Typed Data Transfer
-
-
x
x
Capability Data Transfer
-
-
-
x
Give Tokens
-
x
x
x
Please Tokens
-
x
x
x
Give Control
-
-
-
x
Minor Synchronization point
-
-
x
x
Major Synchronization point
-
-
x
x
Resynchronize
-
-
x
-
Provider- intiated Exception Reporting
-
-
-
x
User-intiated Exception reporting
-
-
-
x
Activity Start
-
-
-
x
Activity Resume
-
-
-
x
Activity Interrupt
-
-
-
x
Activity Discard
-
-
-
x
Activity End
-
-
-
x
Orderly Release
x
x
N
x
User-initiated Abort
x
x
x
x
Provider-initiated Abort
x
x
x
x
Chú thích: H: Half-duplex
N: Negotialted Release
Chương 3
Một số vấn đề cần lưu ý về mô hình OSI
Một số vấn đề lưu ý về OSI.
Mô hình OSI được tổ chức chuẩn hoá quốc tế ISO (The International Stadards Organization) lập ra vào năm 1977 dùng làm cơ sở để nối kết các hệ thống mở phục vụ cho các ứng dụng phân tán. Nó hứa hẹn giải pháp cho vấn đề truyền thông giữa các mạng máy tính không giống nhau.
Bản thân OSI không phải là một kiến trúc mạng bởi vì nó không chỉ ra chính xác các dịch vụ và các nghi thức được sử dụng trong mỗi tầng. Mô hình này chỉ ra mỗi tầng cần thực hiện nhiệm vụ gì. ISO đã đưa ra các tiêu chuẩn cho từng tầng, nhưng các tiêu chuẩn này không phải là một bộ phận của mô hình tham chiếu.
Mô hình OSI ra đời sau khi các giao thức TCP/IP đã được sử dụng rộng rãi, nhiều công ty đã đưa ra các sản phẩm TCP/IP, vì vậy, mô hình OSI chỉ được sử dụng trong thực tế như một chuẩn về lý thuyết.
Trong mô hình OSI, một số chức năng như điều khiển thông lượng, kiểm tra lỗi xuất hiện lặp lại trong một số tầng. Điều này có nguyên nhân do mô hình OSI được chia làm các tầng khác nhau, mỗi tầng tương ứng với một đối tượng độc lập (có dữ liệu và các phương thức riêng của nó, độc lập với các đối tượng khác).
Mô hình OSI phân chia làm quá nhiều tầng trong khi việc truyền thông chỉ cần đến tầng trên cùng là đủ. Nên dẫn đến tình trạng các tầng khác nhau có thể thực hiện những công việc giống nhau một cách không cần thiết, gây tình trang giao tiếp giữa các máy trở nên chậm hơn. Khi các gói tin được truyền giữa các tầng với nhau có thể bị thất lạc hay có những sai lệch không đáng có. Để giải quyết được vấn đề này ta có thể sử dụng một số thiết bị chuyên dụng như bộ tiếp sức (repeater) dùng để khuếch đại những tín hiệu tin đã bị suy hao trong quá trình truyền dữ liệu rồi truyền tiếp tín hiệu đó đến trạm đích. Và nó loại bỏ đi các tín hiệu bị nhiễu và méo trong quá tình truyền tin để đảm bảo độ chính xác và an toàn trong khi truyền tin. Hoặc ta cũng có thể dùng các cầu nối để truyền tin và xác dịnh địa chỉ của trạm đích vì trong mô hình OSI chưa có một cơ chế xác định địa chỉ một các chính xác trên mạng.
Trong mô hình OSI chỉ có hai tầng dưới là có liên kết vật lý với nhau, còn các tầng trên chỉ có các liên kết logic, khi hai máy tính truyền thông với nhau trên một mạng, phần mềm của mỗi tầng trên máy tính đang truyền thông với cùng một tầng trên máy tính kia, nó không để ý đến truyền thông thực sự truyền qua tầng thấp hơn của máy tính thứ nhất, truyền qua phương tiên vật lý rồi sau đó đi lên tới các tầng thấp hơn của máy tính thứ 2. Trong trường hợp hai máy đang truyền thông với nhau mà đường truyền vật lý bị ngắt do bị đứt hoặc bị mất điện thì các dịch vụ tầng trên không cần biết, Nó vẫn tiếp tục thiết lập các liên kết logic tới máy kia, và các liên kết đó không truyền đi được khi đó sẽ dẫn đến tình trạng tắc nghẽn mạng mà. Hoặc là các tầng trong mô hình OSI của các mạng sử dụng các giao thức khác nhau không thể giao tiếp được với nhau cũng gây ra tình trạng tắc nghẽn mạng. Để giải quyết vấn đề này chúng ta cũng có thể sử dụng một số thiết bị chuyên dụng, ví dụ như cần nối (Bridge) là một bộ xử lý dùng để nối hai mạng giống nhau hoặc khác nhau, nó có thể được dùng với các mạng có các giao thức khác nhau. Cầu nối hoạt động trên tầng liên kết dữ liệu, cầu nối đọc được các gói tin của tầng liên kết dữ liệu trong mô hình OSI và xử lý chúng trước khi quyết định có truyền đi hay không. Khi nhận được gói tin cầu nối chọn lọc và chỉ truyền những gói tin mà nó thấy cần thiết, điều này làm cho cầu nối trở nên có ích khi nối một vài mạng với nhau và cho phép nó hoạt động một cách mềm dẻo.
ở mỗi đầu kết nối có một bảng các địa chỉ các trạm được kết nối vào phía đó, cầu nối xem xét mỗi gói tin nó nhận được bằng cách đọc các địa chỉ của nơi gửi và dựa trên bảng địa chỉ phía nhận được gói tin đó nó quyết định gửi gói tin hay không và bổ sung vào bảng địa chỉ. Khi một máy trạm vì lý do nào đó mà bị mất đường truyền thì cầu nối sẽ nhận thấy được và sẽ quyết định sẽ không truyền gói tin tới đó nữa vì vậy mà khắc phục được các vấn đề nêu trên.
Mô hình OSI cho phép một máy có thể liên kết với nhiều máy tính cùng một lúc, bằng cách thiết lập nhiều phiên làm việc vơi nhiều máy tính khác nhau, vì vậy có thể xảy ra tình trạng cùng một lúc có thể có quá nhiều trạm. Điều này cũng có thể làm cho tắc nghẽn mạng cũng như trên ta cũng có thể dùng cầu nối (Bridge) cũng có thể khắc phục được tình trạng này.
Vấn đề bảo mật trong mô hình OSI: do mô hình OSI không có cơ chế kiểm soát các gói thông tin truyền thông ra và vào vì vây mà các thông tin đó có thể có lỗi hoặc có một số chương trình không mong muốn cũng có thể xâm nhập vào trong mạng một các tự do trong đó có thể có các chương trình gián điệp, chương trình viruts… được cài vào nhằm phá hoại hoặc khai thác thông tin bất hợp pháp… Để khắc phục được vấn đề nay có thể có rất nhiều giải pháp như dùng phần mềm diệt viruts, sử dụng proxy, hoặc có thể dùng bức tường lửa (firewall)…để ngăn chặn sự xâm nhập của các chương trình phá hoại. Nhiệm vụ của firewall là ngăn chặn các tấn công trực tiếp vào các thông tin quan trọng của hệ thống, kiểm soát các thông tin vào hệ thống. Việc lựa chọn firewall thích hợp cho một hệ thống không phải là điều dễ dàng, các firewall đều phụ thuộc trên một môi trường, cấu hình mạng, ứng dụng cụ thể. Khi xem xét lựa chọn một firewall, cần tập trung tìm hiểu tập các chức năng của firewall, tính năng lọc địa chỉ, gói tin.
Mô hình OSI chưa định nghĩa rõ ràng về chuẩn của các tầng. Và giao thức liên kết giữa các tầng chưa được xác định rõ ràng, vì vậy mà có gây ra khó khăn trong việc xác định chuẩn kết nối giữa các tầng với nhau. Nhất là đối với tầng phiên.
Mô hình OSI không có các dịch vụ và giao thức không hướng kết nối mặc dù hầu hết các mạng đều có sử dụng. Mô hình quá phức tạp cho việc cài đặt làm cho OSI khó có thể ứng dụng rộng rãi trên thực tế.
3.2. Những vấn đề của tầng phiên.
Tầng phiên trong mô hình OSI là tầng thấp nhất trong các tầng cao nhất của mô hình. Nó cho phép hai ứng dụng trên hai máy khác nhau thiết lập dùng và kết thúc phiên làm việc. Tầng này thiết lập sự kiểm soát hội thoại giữa hai máy tính trong một phiên làm việc, quy định phía nào sẽ truyền và trong bao lâu.
Do kiến trúc phân tầng của OSI các thực thể ứng dụng không thể truy nhập trực tiếp tới các dịch vụ tầng phiên. Các yêu cầu dịch vụ liên quan đến tầng phiên phải được chuyển qua tầng trình diễn (qua các Primitivers) tới các dịch vụ tầng phiên.
Tầng phiên có vai trò thiết lập các liên kết phiên cho người sử dụng, cung cấp các điểm đồng bộ hoá để kiểm soát dữ liệu, nó áp đặt các qui tắc cho các tương tác giữa các ứng dụng của người sử dụng, cung cấp cơ chế lấn lướt nắm quyền cho người sử dụng. Các trao đổi có thể theo một trong các phương thức là một chiều, hai chiều đồng thời, và hai chiều lân phiên. Những công việc trên cũng có một số nhược điểm như với các phương thức truyền một chiều, hay hai chiều luân phiên thì người sử dụng có thể phải chờ đợi trong quá trình giao tiếp khi mà muốn nắm quyền truyền tin. Gây nên tình trạng người muốn quyền được truyền dữ liệu thì không được quyền truyền, mà người không có nhu cầu truyền lại được quyền truyền. Điều nay gây ra sự nghẽn mạch cục bộ giữa hai trạm đang truyền thông cho nhau.
Tầng phiên có thể cùng một lúc thiết lập nhiều phiên làm việc để liên kết với nhiều trạm khác nhau trong mạng cùng một thời điểm, tạo cho mạng một khả năng đa liên kết, song do không có một cơ chế kiểm soát các phiên làm việc, và địa chỉ trên mạng nên có thể dẫn đến tình trạng tầng phiên thiết lập quá nhiều liên kết phiên với các trạm khác, tầng phiên của trạm có thể giao tiếp với tầng phiên của trạm khác bằng liên kết logic mà không để ý tới cách là nó phải liên kết qua các tầng thấp hơn bằng liên kết vật lý, khi mà có một sự cố về đường truyền vật lý xảy ra nó vẫn thiết lập các liên kết logic để gửi đi tới trạm kia khi đó xảy ra tình trạng tắc nghẽn mà không có cách nào khắc phục được. Để giải quyết vấn đề này chúng ta có thể dùng các thiết bị để quản lý các phiên làm việc và quản lý các liên kết logic, và các gói tin để truyền tin an toàn và chính xác. Cách khắc phục hiện thời khi xảy ra lỗi. Chỉ còn cách là tìm ra những lỗi về đường truyền vật lý của mạng để khôi phục lại đường truyền vật lý và đồng thời ngừng thiết lập các liên kết logic khác, đến khi các liên kết đã được truyền đi đến đích. Ta phải có các thiết bị chuyên dụng để có thể quản lý được các tài khoản của người sử dụng trong mạng để tránh tình trạng có quá nhiều người sử dụng cùng một lúc liên kết vào mạng, phải có cơ chế phân quyền cho người sử dụng một các hợp lý, tránh phân cho người sử dụng những quyền không cần thiết và không cung cấp cho họ những quyền mà họ cần.
Tầng phiên nó có một khả năng là nó có thể cung cấp cho người sử dụng xác định các điểm đồng bộ hoá trong dòng dữ liệu và có thể khôi phục lại việc hội thoại bắt đầu tại một trong các điểm đó. Vì vây trong quá trình truyền dữ liệu nếu xảy ra sự cố ta cũng có thể sử dụng khả năng này của tầng phiên để khắc phục sự cố xảy ra.
Kết Luận:
Ngày nay, máy tính đang ngày một chiếm vai trò quan trọng trong xã hội loài người, Sự xuất hiện của máy tính và mạng máy tính đã làm cho xã hội loài người bước sang một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của công nghệ thông tin. Máy tính ra đời, đã sớm khẳng định được vai trò của nó trong sự phát triển của xã hội loài người. Đó là bước nhảy vọt của khoa học thế giới. Giúp sự toàn cầu hoá của thế giới sớm có thể thực hiện được, mọi người trên thế giới sẽ gần gũi nhau hơn qua mạng máy tính, như mạng Internet, Wan, Gan, Lan… Con người có thể giao tiếp với nhau dù ở cách xa bao nhiêu. Có mạng máy tính thì khoảng cách về không gian sẽ không còn ý nghĩa. Kéo theo đó nhiều loại hình kinh doanh trên mạng cũng xuất hiện giúp cho sự mua bán được dễ dàng hơn và tiện lợi hơn, tiết kiệm được thời gian và công sức, giúp cho quá trình ra quyết định của con người nhanh chính xác làm cho năng xuất lao động tăng cao từ đó làm cho nền kinh tế phat triển, tạo ra nhiêu của cải vật chất cho xã hội, nền kinh tế của con người ngày một phát triển và giàu có, cải thiên đời sống của mọi người dân trên thế giới. Máy tính và mạng máy tính là không thể thiếu cho sự phat triển của xã hội loài người nói chung và của nền kinh tế trí thức nói riêng.
Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin. Việc học tập về máy tính, mạng máy tính, công nghệ thông tin là một nhiệm vụ đặt ra cấp bách đối với sinh viên trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân nói chung và sinh viên khoa Tin Học Kinh Tế nói riêng. Thông qua đề tài em đã hiểu sâu hơn về mạng máy tính, mục đích và chức năng của mạng máy tính trong sự phát triển của kinh tế. Em đã tìm hiểu sâu hơn về một số mô hình mạng máy tính, và có sự so sánh giữa các mô hình mạng vớ nhau. Đặc biệt em đã tìm hiểu sâu về tầng phiên trong mô hình OSI. Chức năng nhiệm vụ công việc của nó trong mô hình OSI. Một số vấn đề về của mô hình OSI và tầng phiên, cách khắc phục khi có những sự cố.
Do trình độ còn hạn chế, và thời gian có hạn nên không thể chánh khỏi những sai xót mong mọi người bỏ qua. Em xin cảm ơn!
TàI liệu tham khảo
1. Bachkhoa Networking Academy - Tìm hiểu về mô hình OSI - VietnamNetICT
2. Nguyễn Nhật Bình - Luận văn tốt nghiệp về TCP/IP - Trường Đại Học Kinh Tế TPHCM.
3. Nguyễn Thúc Hải - Mạng máy tính và các hệ thống mở - Nhà xuất bản giáo dục – 1999.
4. Nguyễn Hữu Tuấn – Giao thức truyền thông và các mô hình tham chiếu – Nhà xuất bản Thống Kê - 2002.
5. Đặng Minh Quân – Nguyên lý hoạt động của giao thức TCP/IP và Internet - PCLeHoan 1996 – 2002.
6. Khoa tin học kinh tế – Mạng máy tính (tài liệu tham khảo) – Trường ĐHKTQD – 2005.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 28135.doc