ĐỀ BÀI :
VẬN DỤNG LÝ LUẬN VỀ LẠM PHÁT ĐỂ PHÂN TÍCH CHÍCH SÁCH QUẢN LÝ TIỀN TỆ CHỐNG LẠM PHÁT CỦA CHÍNH PHỦ VIỆT NAM .TÌNH TRẠNG THIỂU PHÁT HIỆN NAY CÓ HẠI GÌ ? GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC .
LỜI NÓI ĐẦU
Trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của các quốc gia trên thế giới và ở Việt Nam, lạm phát nổi lên là một vấn đề đáng quan tâm về vai trò của nó đối với sự nghiệp phát triển kinh tế. Nghiên cứu lạm phát, kiềm chế và chống lạm phát được thực hiện ở nhiều các quốc gia trên thế giới. Càng ngày cùng với sự phát triển đa dạng và phong phú của nền kinh tế, và nguyên nhân của lạm phát cũng ngày càng phức tạp. Trong sự nghiệp phát triển kinh tế thị trường ở nước ta theo định hướng xã hội chủ nghĩa có sự điều tiết của nhà nước, việc nghiên cứu về lạm phát, tìm hiểu nguyên nhân và các biện pháp chống lạm phát có vai trò to lớn góp phần vào sự nghiệp phát triển của đất nước.
28 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1567 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Vận dụng lý luận lạm phát để phân tích chính sách quản lý tiền tệ chống lạm phát của chính phủ Việt Nam, tình trạng và giải pháp khắc phục, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nµy thÓ hiÖn ë mét chØ tiªu tÝnh b×nh qu©n ®Çu ngêi sau ®©y.
Tuy khu vùc nhµ níc chiÕm phÇn lín sè vèn cã ®Þnh vµ chÊt s¸m trong níc, nhng l¹i chØ cã thÓ lµm ra tõ 30 ®Õn 37% tæng s¶n ph¶m x· héi trong suèt nh÷ng n¨m 80. Mét ®iÒu ®Æc biÖt quan träng ®¸ng chó ý lµ c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh nh×n chung ®· nép ng©n s¸ch nhµ níc mét sè tiÒn thÊp rÊt xa so víi sè tiÒn mµ ng©n s¸ch nhµ níc ®· ph¶i bao cÊp cho nã qua c¸c kªnh bï lç,bï gi¸, bï cho viÖc cÊp ph¸t tÝn dông víi l·i suÊt thÊp, bï cho viÖc b¸n hµng nhËp khÈu víi gi¸ rÎ v.v.. Cã n¨m sè tiÒn mµ ng©n s¸ch nhµ níc ph¶i bao cÊp ®· lín gÊp ba lÇn sè tiÒn mµ khu vùc quèc doanh nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc. T×nh tr¹ng l·i gi¶ lç thùclµ kh¸ phæ biÕn nÕu so s¸nh víi khu vùc kinh doanh t nh©n thÝ sù kÐm cái vÒ hiÖu qu¶ l¹i cµng râ. B¸o nh©n d©n ngµy 12-11-1988 còng ®· ®a ra mét sù so s¸nh kh¸ lý thó: T¹i trung t©m th¬ng nghiÖp §µ N½ng, nÕu cïng chiÕm mét diÖn tÝch kinh doanh nh nhau, nhng th¬ng nghiÖp quèc doanh chØ nép ng©n s¸ch nhµ níc 11 triÖu trong quÝ mét,trong khi ®ã th¬ng nghiÖp t nh©n ®· nép cho ng©n s¸ch 351 triÖu ®ång.
VËy lµ ®¸ng lÏ khu vùc kinh tÕ nhµ níc ph¶i lµ nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch, th× trong nh÷ng n¨m 80, ngîc l¹i nã ®ßi hái ng©n s¸ch nhµ níc qu¸ lín.Sù ph©n tÝch trªn cho thÊy lµ khu vùc kinh tÕ nhµ níc ë ViÖt Nam chiÕm mét tû träng lín nhÊt vÒ tµi s¶n cè ®Þnh, lao ®éng lµnh nghÒ vµ chÊt x¸m, nhng l¹i lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ nhÊt, hµng n¨m ®ßi hái ng©n s¸ch nhµ níc bao cÊp lín nhÊt, khu vøc kinh tÕ tËp thÓ còng vËy; chØ cã khu vùc t nh©n lµm ¨n cã hiÖu qu¶, nhng l¹i chiÕm mét tû träng nhá trong nÒn kinh tÕ. Nguån thu chñ yÕu cña ng©n s¸ch nhµ níc tr«ng chê tõ khu vùc kinh tÕ nhµ níc vµ kinh tÕ tËp thÓ, nhng c¸c khu vùc nµy trªn thùc tÕ ®· kh«ng ®ãng gãp g× cho ng©n s¸ch nhµ níc nÕu so víi phÇn nhµ níc ph¶i bao cÊp. H¬n n÷a c¸c khu vùc nµy l¹i lu«n lu«n ®ßi hái ng©n s¸ch nhµ níc ph¶i u ®·i vµ bao cÊp cho hä, v× hä lµ cña nhµ níc, cña tËp thÓ, cña “XHCN” ...§ã lµ nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn tíi l¹m ph¸t vµ mét khi l¹m ph¸t bïng næ, ®· lµm cho thÞ trêng rèi lo¹n, lêi lç khã x¸c ®Þnh, c¸c híng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ kh«ng cã hiÖu qu¶ lÉn lén.Trong t×nh tr¹ng ®ã, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ph¶i ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng ®Çu c¬ ¨n chªnh lÖch gi¸ cã lîi h¬n lµ t×m híng kinh doanh cã hiÖu qu¶. Sù gi¶m sót hiÖu qu¶ kinh doanh cµng nghiªm träng h¬n vµ do vËy l¹m ph¸t l¹i cµng cao h¬n.C¸i vßng soay hiÖu qu¶ gi¶m sót dÉn ®Õn thu kh«ng ®ñ chi vµ l¹m ph¸t , råi l¹m ph¸t l¹i lµm cho hiÖu qu¶ gi¶m sót... cø thÕ quay, thËt nguy hiÓm.
L¹m ph¸t cña mét nÒn kinh tÕ mµ ®éc quyÒn nhµ níc cã vÞ trÝ thèng trÞ trªn mäi lÜnh vùc, c¬ chÕ quan liªu mÖnh lÖnh, bao cÊp nÆng nÒ.
Nh chóng ta ®· biÕt, tronh mét nÒn kinh tÐ thÞ trêng c¹nh tranh ph¸t triÓn tÊt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ®éc quyÒn vµ ®éc quyÒn khi míi xuÊt hiÖn cã nh÷ng ý nghÜa tiÕn bé nh: ®Ó giµnh lÊy vÞ trÝ ®éc quyÒn, c¸c c«ng ty ph¶i c¶i tiÕn lao ®éng ¸p dông tiÕn bé kü thuËt, tËp trung c¸c nguån lùc ... Nhng khi ®· gi÷ ®îc trÝ ®éc quyÒn råi, th× c¸c c«ng ty nµy l¹i t×m c¸ch duy tr× vÞ trÝ cña m×nh b»ng c¸ch bãp chÕt c¸c ®Þch thñ vµ Ýt chó ý ®Õn viÖc c¶i tiÕn qu¶n lý kü thuËt, chÝnh ®iÒu nµy ®· dÉn ®Õn suy tho¸i vµ khñng ho¶ng. ë ViÖt Nam nhiÒu nghµnh ®· hîp nhÊt tÊt c¶ c¸c xÝ nghiÖp l¹i thµnh mét doanh nghiÖp duy nhÊt vµ trong c¸c lÜnh vùc nµy kh«ng thÓ cßn tån t¹i mét sù c¹nh tranh nµo.Cïng víi chÕ ®é ®éc quyÒn nhµ níc, c¬ chÕ mÖnh lÖnh quan liªu bao cÊp ®· ngù trÞ bÒn v÷ng vµ b¸m rÔ s©u ch¾c vµo bé m¸y kinh tÕ nhµ níc ViÖt Nam, c¸c c¬ së kinh tÕ mét thêi lµm g× còng ph¶i xin lÖnh cÊp trªn. S¶n suÊt c¸i g×, mÉu m· g×, b¸n ë ®©u, do ai cung cÊp vËt t,thiÕt bÞ, ®îc tuyÓn bao nhiªu c«ng nh©n viªn, l¬ng mçi ngêi bao nhiªu v.v.. ®Òu do cÊp trªn qui ®Þnh.C¬ chÕ quan liªu nµy ®· xo¸ hÕt tÝnh ®éc lËp tù chñ cña c¸c c¬ së.ChÕ ®ä ®éc quyÒn cña nhµ níc vµ c¬ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch, quan liªu, mÖnh lÖnh, bao cÊp ®· triÖt tiªu mÊt c¸c quan hÖ thÞ trêng ë ViÖt nam, lµm cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam xa l¹ víi thÞ trêng.
ChÝnh chÕ ®é ®éc quyÒn vµ c¬ chÕ quan liªu bao cÊp ®· lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu ®a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tíi t×nh tr¹ng kÐm hiÖu qu¶ vµ l¹m ph¸t cao.
L¹m ph¸t cña mét nÒn kinh tÕ ®ãng cöa vµ phô thuéc mét chiÒu vµo c¸c nguån tµi trî bªn ngoµi.NÒn kinh tÕ ViÖt Nam cho ®Õn n¨m 1988vÒ c¬ b¶n vÉn lµ vÉn lµ mét nÒn kinh tÕ ®ãng cöa, tuy ®· cã luËt ®Çu t khµ cëi më. Tõ tríc n¨m 1988 vÒ tríc, dêng nh cã rÊt Ýt c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam, c¸c biªn giíi bÞ ®ãng cöa chÆt hÇu nh kh«ng cã bu«n b¸n biªn giíi, chÝnh s¸ch h¶i quan kh¸ chÆt chÏ kh«ng khuyÕn khÝch suÊt nhËp khÈu, chÝnh s¸ch suÊt nhËp c¶nh còng chÆt chÏ kh«ng kÐm. HËu qu¶ lµ c¸c ®ång vån, hµng ho¸ ... ®· kh«ng du nhËp vµo ViÖt Nam ®îc mÆc dï thÞ trêng ViÖt Nam rÊt thiÕu vèn vµ hµng ho¸. T×nh tr¹ng khan hiÕm hµng ho¸ trªn thÞ trêng ®· kh«ng ®îc gi¶i quyÕt b»ng c¸ch ngËp khÈu hµng ho¸ bæ xung. §Çu c¬ ph¸t triÓn, cµng lµm cho cung cÇu kh«ng c©n ®èi, ®Èy gi¸ c¶ lªn cao h¬n.
Ngoµi nh÷ng ®Æc trng chö yÕu trªn ®©y, ta cßn cã thÓ kÓ ra c¸c ®Æc trng kh¸c cña l¹m ph¸t ViÖt Nam nh :
L¹m ph¸t cña mét nÒn kinh tÕ mµ c¬ cÊu cña nã bao gåm nh÷ng nghµnh kÐm hiÖu qu¶ ®îc u tiªn ph¸t triÓn .
L¹m ph¸t cña mét nÒn kinh tÕ chÞu hËu qu¶ nÆng nÒ cña c¸c cuéc chiÕn tranh kÐo dµi nhiÒu n¨m.Do vËy nh÷ng kho¶n chi tiªu cho quèc phßng lín,nh÷ng kho¶n chi phÝ ®· lµm t¨ng sù th©m hôt ng©n s¸ch vµ gia t¨ng l¹m ph¸t.
ViÖt nam lµ níc n«ng nghiÖp mµ n¨m nµo còng cã n¬i bÞ thiªn tai h¹n h¸n lò lôt, mÊt mïa nÆng nÒ, nªn ng©n s¸ch ph¶i trî cÊp vïng lò lôt.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch c¸c ®Æc trng cña l¹m ph¸t, ta cã thÓ thÊy ®îc nh÷ng nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t cña thêi kú 1981-1988.
Tríc hÕt ta cã thÓ t×m thÊy nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t tõ trong chÝnh c¸c thÓ chÕ kinh tÕ ë ViÖt Nam, tõ chÕ ®é c«ng h÷u trµn lan ®Õn c¬ cÊu kinh tÕ quan liªu bao cÊp, mÖnh lÖnh, ®ãng cöa... ChÝnh thÓ chÕ kinh tÕ nµy d· lµm cho nÒn kinh tÕ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn theo híng t¨ng chi phÝ, t¸ch rêi nhu cÇu, c« lËp víi thÞ trêng thÕ giíi, do vËy mµ kh«ng thÓ t¹o m«i trêng kinh doanh cã hiÖu qu¶ cho c¸c xÝ nghiÖp c¸c c«ng ty, thóc ®Èy mÊt c©n ®èi cung cÇu, thu vµ chi ng©n s¸ch ... ThÓ chÕ kÝch thÝch xu híng ph¸t triÓn kh«ng cã hiÖu qu¶, kh«ng trõng ph¹t c¸c xÝ nghiÖp lµm ¨n thua lç. §ã lµ nguyªn nh©n s©u xa ®a nÒn kinh tÕ níc ta l©m vµo t×nh tr¹ng l¹m ph¸t phi m·.
Thø hai nh÷ng nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t tõ trong chÝnh c¸c thÓ chÕ chØ ®¹o sai lÇm cña bé m¸y nhµ níc: c¬ cÊu kh«ng suÊt ph¸t tõ hiÖu qu¶, chÝnh s¸ch l·i suÊt qu¸ thÊp so víi møc trît gi¸ lµm d©n chóng kh«ng muèn göi tiÕt kiÖm, c¸c ng©n hµng chØ lµm chøc n¨ng ph¸t hµnh thu gi÷ mµ kh«ng lµm chøc n¨ng kinh doang tiÒn tÖ vµ vèn, kh«ng biÕt ®Çu t vµo ngµnh cã hiÖu qu¶, chÝnh s¸ch tµi chÝnh chØ tÝnh ®Õn viÖc tËn thu vµ ph¸t hµnh tiÒn ®Ó chi mµ kh«ng biÕt nu«i dìng c¸c nguån thu, vay cña d©n ®Ó chi v.v.. Nh÷ng chÝnh s¸ch nµy trªn thùc tÕ ®· lµm cho c¸c nguån thu ngµy cµng c¹n kiÖt, ng©n s¸ch ngµy cµng thiÕu hôt vµ l¹m ph¸t gia t¨ng lµ mét ®iÒu kh«ng tr¸nh khái.
Thø ba, nguyªn nh©n l¹m ph¸t do nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan g©y ra nh chiÕn tranh, thiªn tai...
Nh÷ng ®Æc trng trªn ®©y cho thÊy l¹m ph¸t ë ViÖt Nam thêi kú nµy kh¸c h¼n víi c¸c níc ph¬ng T©y.
phÇn hai:
l¹m ph¸t níc ta nh÷ng n¨m 1990-1995
1 - §æI MíI C¬ ChÕ, chÝnh s¸ch.
Nh÷ng kÕt qu¶ bíc cña qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch gi¸ theo ®êng lèi ®¹i héi VI vµ ®¹i héi VII cña ®¶ng cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®îc thÓ hiÖn tríc hÕt vµ vÒ c¬ b¶n lµ c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch gi¸ ®· chuyÓn biÕn theo híng xo¸ bá c¬ chÕ tËp trung, quan liªu bao cÊp, th«ng qua hÖ thèng hai gi¸ chuyÓn m¹nh sang c¬ chÕ mét gi¸ kinh doanh phï hîp víi quan hÖ cung cÇu vµ thÞ trêng, b¾t ®Çu tõ gi¸ mua n«ng s¶n, thuû s¶n, gi¸ b¸n lÎ hµng tiªu dïng vµ dÞch vô... Vµ ®Õn nay hÇu hÕt c¸c lo¹i vËt t chñ yÕu ; më réng quyÒn tù chñ vÒ gi¸, ®i ®«i víi ®æi míi c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸, tù chñ vÒ vèn tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lêi lç trong s¶n xuÊt kinh doanh.
ViÖc ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m« cña nhµ níc ®· cã sù ®ång bé trªn c¸c mÆt tµi chÝnh, tiÒn tÖ vµ diÒu hoµ thÞ trêng gi¸ c¶, béi chi ng©n s¸ch vµ nhu cÇu tÝn dông vèn lu ®éng cho c¸c tæ chøc kinh tÕ ®îc bï ®¾p chñ yÕu b»ng nguån vay d©n; ng©n hµng ®· cã dù tr÷ ®ñ søc can thiÖp hai thi trêng vµng vµ ®« la kh«ng ®Ó x¶y ra ®ét biÕn gi¸, l¹m ph¸t ®· ®îc k×m chÕ vµ gi¶m thÊp lµ kÕt qu¶ næi bËt trong n¨m 1992.
Gi¸ c¶ thÞ trêng cã xu híng ®i vµo æ ®Þnh. ChØ sè gi¸ b¸n lÎ hµng ho¸ dÞch vô trong nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 1992 t¨ng 5-6% th¸ng. Tõ th¸ng 3-1992 tèc ®é t¨ng gi¸ liªn tôc gi¶m, møc t¨ng gi¸ b×nh qu©n hµng thµng tõ 3,5%trong quÝ I, xuèng 0,75% trong quÝ II vµ xuèng cßn 0,2% trong quÝ III, møc t¨ng gi¸ hµng th¸ng trong quÝ IV lµ 1,05% tuy cao h¬n quÝ II vµ III nhng thÊp h¬n nhiÒu so víi møc t¨ng gi¸ trong quÝ IV c¸c n¨m tríc. Møc t¨ng gi¸ c¶ n¨m lµ 17,49% thÊp h¬n møc Quèc héi ®Ò ra tõ ®Çu n¨m (30-40%).
Së dÜ ®¹t ®îc sù æn ®Þnh nh trªn lµ do kÕt qu¶ tæng hîp cña nhiÒu nh©n tè, nhng tríc hÕt lµ chÝnh s¸ch qu¶n lý chÆt chÏ khèi lîng tiÒn tÖ t¨ng thªm, më réng viÖc ph¸t hµnh c¸c tÝn phiÕu, kú phiÕu ®Ó thu hót m¹nh sè tiÒn nhµn rçi trong d©n, c¶i tiÕn mét bíc c«ng t¸c ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ, xo¸ dÇn bao cÊp qua ng©n s¸ch vµ tÝn dông, chÊn chØnh c«ng t¸c qu¶n lý ngo¹i hèi víi sù can thiÖp trùc tiÕp cña ng©n hµng vµ thÞ trêng vµng vµ ®o la, ®ång thêi trong lÜnh vùc gi¸ ®· tiÕp tôc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh chèng l¹m ph¸t, ®îc thùc thi trong cuéc sèng b»ng c¸c gi¶i ph¸p t×nh thÕ vµ c¶ c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n l©u dµi.
Tõ th¸ng ba n¨m 1989 lÇn ®Çu tiªn sau nhiÒu n¨m l¹m ph¸t nghiªm träng trong viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p chèng l¹m ph¸t cao ®· chó träng ®Õn kh©u träng t©m cÇn xö lý lµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tÝn dông. Do ®ã còng lµ lÇn ®Çu tiªn ¸p dông chÝnh s¸ch l·i suÊt phï hîp víi qui luËt cña c¬ chÕ thÞ trêng: ®a l·i suÊt huy ®éng tiÕt kiÖm lªn cao h¬n tèc ®é trît gi¸. L·i suÊt huy ®éng vµ cho vay c¸c tæ chøc kinh tÕ còng ®îc dÞch gÇn víi l·i suÊt huy ®éng tiÕt kiÖm vµ chØ sè trît gi¸ thi trêng, rót ng¾n kú h¹n 3 n¨m (ng¾n) vµ 5 n¨m (dµi) vÒ tiÒn göi tiÕt kiÖm xuèng kh«ng kú h¹n vµ kú h¹n ba th¸ng. Gi¶i ph¸p t×nh thÕ nµy ®· cã t¸c dông quan träng chÆn ®øng l¹m ph¸t cao. Møc l¹m ph¸t b×nh qu©n th¸ng tõ 14,2% n¨m1988 gi¶m xuèng cßn 2,5% n¨m1989.
Møc l¹m ph¸t ®îc k×m chÕ trong c¶ s¸u th¸ng ®Çu n¨m 90, ®· ®Èy lïi nguy c¬ khñng ho¶ng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn c¶i thiÖn quan hÖ kinh tÕ víi c¸c tæ chøc tµi chÝng thÕ giíi vµ gãp phÇn æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi t¹o ®îc lßng tin trong níc vµ trªn thÕ giíi vÒ tÝnh ®óng ®¾n vÒ cuéc ®«Ø míi ë níc ta.
Tuy nhiªn trong viÖc ¸p dông biÖn ph¸p t×nh thÕ n©ng l·i suÊt tiÕt kiÖm vµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt nãi chung còng ®· lµm n¶y sinh nh÷ng m©u thuÉn míi, ngoµi t¸c dông tÝch cùc cã g©y mét sè tiªu cùc cho nÒn kinh tÕ, ®ã còng chÝnh lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn t¸i l¹m ph¸t cao( so víi n¨m 1989 vµ ®Çu 1990) tõ quÝ III/1990 cho ®Õn ®Çu n¨m 1992( tèc ®é trît gi¸ hµng ho¸ hµng th¸ng b×nh qu©n quÝ III/1990 lµ 4,5%, quÝ IV/1990 lµ 7,6% vµ b×nh qu©n th¸ng cña n¨m 1991 lµ 4,5%.
L·i suÊt ng©n hµng kh«ng ®îc ®iÒu chØnh kÞp thêi, t¬ng øng víi t×nh h×nh l¹m ph¸t theo ®óng tÝnh chÊt t×nh thÕ cña c«ng cô nµy, nªn cã lóc ®· trë thµnh qu¸ cao so víi chØ sè trît gi¸.§· kÝch thÝch t¨ng tiÒn göi qu¸ møc, thu hÑp ®Çu t cho s¶n xuÊt vµ lu th«ng g©y khã kh¨n cho kinh tÕ quèc doanh trong qu¸ tr×nh phôc håi vµ s¾p xÕp l¹i. Nhng tõ quÝ III/1990 l·i suÊt trë lªn thÊp xa so víi tèc ®ä trît gi¸, sinh ra bao cÊp trë l¹i cho kinh tÕ quèc doanh vµ ph¸t sinh nhu cÇu vèn gi¶ t¹o tõ c¬ së.
ViÖc ¸p dông biÖn ph¸p t×nh thÕ sö dông chÝnh s¸ch l·i suÊt ng©n hµng ®Ó chèng l¹m cao trong n¨m 1989 vµ kÐo dµi ®Õn quÝ I/1990 ®· lµm c¬ chÕ ng©n hµng bÞ mÐo mã tr¸i qui luËt, l·i suÊt cho vay thÊp h¬n l·i suÊt huy ®éng tiÒn tiÕt kiÖm. T×nh tr¹ng nµy tuy cã ®îc kh¾c phôc dÇn trong n¨m 1991 nhng ®· lµm cho ng©n hµng cµng cho vay cµng lç, bï lç ng©n s¸ch cho ng©n hµng vµ ng©n hµng kh«ng chuyÓn sang kinh doanh ®îc . T×nh tr¹ng bao cÊp trong tÝn dông trong kinh tÕ quèc doanh ( l·i suÊt tÝn dông thÊp h¬n tèc ®é trît gi¸ ) ®· che giÊu thùc tr¹ng lç cña khu vùc nµy, h×nh thµnh nhu cÇu gi¶ t¹o vÒ vèn. ViÖc sö dông vèn vay kÐm hiÖu qu¶ nî khã ®ßi cã lóc ®· lªn ®Õn 20% d nî tÝn dông cña ng©n hµng nhµ níc. Do vËy chñ tr¬ng “chèng bao cÊp qua gi¸ ®ång bé víi chèng bao cÊp qua vèn” ®· kh«ng ®îc kiªn tr× vµ thùc thi cã hiÖu qu¶.
ViÖc ¸p dông biÖn ph¸p t×nh thÕ n©ng l·i suÊt tiÕt kiÖm kh«ng ®ång bé víi thi hµnh c¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n chÊn chØnh kinh tÕ quèc doanh ®æi míi chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ thay ®æi chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng, s¾p xÕp ®i lao ®éng,tríc hÕt lµ biªn chÕ khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, c¸c chÝnh s¸ch b¶o hiÓm chuyÓn ng©n hµng sang kinh doanh thùc sù, lµm lµnh m¹nh thÞ trêng vèn... Cho nªn nh÷ng nguyªn nh©n tiÒm tµng cña l¹m ph¸t vÉn cßn tån t¹i.
Tõ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm rót ra trong qu¸ tr×nh thùc thi c¸c gi¶i ph¸p chèng l¹m ph¸t mang tÝnh t×nh thÕ cña thêi kú 1989-9991 mµ n¨m 1992 trong viÖc ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ b»ng c¸c biÖn ph¸p vÜ m« cña nhµ níc ®· cã sù ®ång bé trªn c¸c mÆt tµi chÝnh- tiÒn tÖ vµ®iÒu hoµ thÞ trêng gi¸ c¶, béi chi ng©n s¸ch vµ nhu cÇu tÝn dông vèn lu ®éng cho c¸c tæ chøc kinh tÕ ®îc bï ®¾p chñ yÕu b»ng nguån vay d©n; ng©n hµng ®· cã dù tr÷ ®ñ søc can thiÖp hai thÞ trêng vµng vµ ®« la kh«ng ®Ó x¶y ra ®ét biÕn vµ kÕt qu¶ lµ l¹m ph¸t ®· ®îc k×m chÕ. §ã chÝnh lµ tÝnh hiÖn thùc cña c¸c gi¶i ph¸p chèng l¹m ph¸t, ®ång thêi còng lµ thµnh c«ng trong ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ ViÖt Nan trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi kinh tÕ cµng lµm s¸ng tá luËn ®iÓm ®óng ®¾n : chèng l¹m ph¸t vµ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc lµ hai qu¸ tr×nh dan xen xo¾n xuýt víi nhau, lµm tiÒn ®Ò vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho nhau ®Ó ®¹t tíi nh÷ng môc tiªu c¬ b¶n : t¨ng trëng kinh tÕ k×m chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t b¶o ®¶m c¸n c©n thanh to¸n th¬ng m¹i vµ ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi cña qu¸ tr×nh dæi míi c¬ chÕ kinh tÕ vµ c¬ chÕ qu¶n lý do §¶ng ta khëi xíng tõ ®¹i héi VI (1986).
Tuy l¹m ph¸t ®· ®îc k×m chÕ vµ ®ang cã xu híng gi¶m, song t×nh h×nh thÞ trêng vµ gi¸ c¶ cña n¨m qua còng béc lé mét sè tån t¹i ®ã lµ :
Do ®îc mïa l¬ng lóa hµng ho¸ t¨ng nhng viÖc tiªu thô cha ®îc gi¶i quyÕt tÝch cùc nªn gi¸ thãc ë hai vïng ®ång b»ng ®Òu xuèng thÊp cha thùc sù khuyÕn khÝch n«ng d©n s¶n xuÊt l¬ng thùc .
Hµng ngo¹i trµn vµo nhiÒu qua nhËp lËu ®· g©y khã kh¨n cho s¶n xuÊt trong níc nhiÒu mÆt hµng ph¶i gi¶m gi¸, chÞu lç.
ViÖc ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ cha ®îc c¶i tiÕn ®¸ng kÓ, c¸c doanh nghiÖp thiÕu vèn nhng kh«ng vay ng©n hµng do l·i suÊt ng©n hµng vÉn cßn cao.
Nh÷ng kÕt qu¶ ®Æt ®îc cña qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch gi¸ vµ chèng l¹m ph¸t trong nh÷ng n¨m qua kh¼ng ®Þnh: ®êng lèi chñ tr¬ng ®æi míi do §¶ng ta khëi xíng tõ ®¹i héi VI ®Õn nay lµ ®óng ®¾n.
2 - thùc tr¹ng n¨m 1994-1995.
L¹m ph¸t ®· ®îc kiÒm chÕ vµ gi¶m thÊp lµ kÕt qu¶ næi bËt cña n¨m 1992 vµ 1993.§Õn n¨m1994 vµ 1995 l¹m ph¸t l¹i gia t¨ng. So víi hai n¨m gÇn ®©y tèc ®é l¹m ph¸t 7 th¸ng ®Çu n¨m 1995 ë møc cao nhÊt (7 th¸ng ®Çu n¨m 1993 lµ 3,9% vµ 7 th¸ng ®Çu n¨m1994 lµ 7,2%).L¹m ph¸t ë møc ®¸ng lo ng¹i lµ c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu sau:
VÒ c©n ®èi ng©n s¸ch nhµ níc.
- Tuy kÕ ho¹ch thu chi ng©n s¸ch nhµ níc ®îc giao cho c¸c Bé, cho c¸c dÞa ph¬ng tõ cuèi th¸ng 12 n¨m 1994, nhng ®Õn nay kÕ ho¹ch thu ®¹t ë møc thÊp.Së dÜ nh vËy lµ do mét sè nguån thu kh«ng cã c¬ së v÷ng ch¾c, thÊt thu thuÕ nghiªm träng ë mét sè lÜnh vùc, c¬ chÕ thiÕu ®ång bé, nhÊt qu¸n.Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn m¹nh chiÕm 24% GDP nhng chØ nép cã 11% sè thu vÒ thuÕ vµ phÝ.T×nh tr¹ng t¸c ®éng m¹nh ®Õn tiÕn ®é chi ng©n s¸ch Nhµ níc, ®Æc biÖt lµ cho ®Çu t ph¸t triÓn. Thªm vµo ®ã viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n nî x©y dùng c¬ b¶n tËp trung trong n¨m 1994chuyÓn sang lín, mét sè nguån chi ph¸t sinh nh nî níc ngoµi, chi thùc hiÖn ng©n s¸ch x· héi ...Trong khi nguån bï ®¾p ng©n s¸ch b»ng con ®êng tÝn dông trong níc vµ quèc tÕ hÕt søc khã kh¨n, t¹o ¸p lùc cho viÖc gia t¨ng cung cÊp tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ.
VÒ tæ chøc ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ th«ng qua chÝnh s¸ch tiÒn tÖ.
- MÆc dï ng©n s¸ch nhµ níc cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc qu¶n lý ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ b»ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, nhng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y næi lªn mét sè v¾n ®Ò.
ViÖc thùc hiÖn, duy tr× kh«ng nghiªm ngÆt tû lÖ dù tr÷ tiÒn mÆt b¾t buéc ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ; viÖc t¨ng vèn tÝn dôngvµ chËm thu håi vèn tÝn dông ®Õn h¹n ph¶i tr¶ cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lµm gia t¨ng tæng ph¬ng tiÖn thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ.
ViÖc më réng vµ ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô trong kinh doanh cña ng©n hµng th¬ng m¹i vµ chÝnh s¸ch sö dông ngo¹i tÖ trong nÒn kinh tÕ thêi gian qua võa qua lµm t¨ng lîng tiÒn göi vµo ng©n hµng, lµm t¨ng hÖ sè tiÒn, do ®ã lµm t¨ng tæng ph¬ng tiÖn thanh to¸n .
Møc nî tÝn dông cña ng©n hµng thêng m¹i t¨ng qu¸ nhanh; nhiÒu lÜnh vùc ®Çu t kÐm hiÖu qu¶, dµn tr¶i, t×nh tr¹ng c¸c c«ng tr×nh dë dang phæ biÕn lµm trÇm träng thªm sù mÊt c©n ®èi hµng – tiÒn trong nÒn kinh tÕ . H¬n n÷a , lîng tiÒn mÆt trong lu hµnh kh«ng cßn thu hót qua kªnh ng©n hµng, t¹o ¸p lùc kh¸ ®èi víi gi¸ c¶ thÞ trêng, ®Æc biÖt khi cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶.
Cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau khi xem xÐt ngyªn nh©n cña l¹m ph¸t cña níc ta trong thêi gian qua. Mét sè ý kiÕn cho r»ng th©m hôt ng©n s¸ch nhµ níc trong thêi gian qua. Mét sè ý kiÕn cho r»ng th©m hôt ng©n s¸ch nhµ níc, qu¶n lý ®iÒu hµnh thÞ trêng trong thêi gian qua kh«ng tèt g©y ra t×nh tr¹ng thiÕu mét sè mÆt hµng nh g¹o, xi m¨ng, giÊy ...; xuÊt khÈu hµng lËu t¨ng, më réng qu¸ møc h¹n tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ... lµm cho l¹m ph¸t gia t¨ng. Do ®ã cÇn ph¶i lµm râ mèi quan hÖ cña c¸c nh©n tè trªn víi t×nh tr¹ng l¹m ph¸t gia t¨ng trong thêi gian qua.
- Thø nhÊt, viÖc th©m hôt ng©n s¸ch thêng xuyªn vµ khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm nguån bï ®¾p lîng th©m hôt nµy, t¹o nªn ¸p lùc t¨ng cung tiÒn. Tuy nhiªn nÕu viÖc bï ®¾p lîng th©m hôt nµy b»ng con ®êng tÝn dông nhµ níc nh b¸n tr¸i phiÕu chÝnh phñ th× kh«ng ¶nh hëng g× tíi chØ sè gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô trªn thÞ trêng. NhiÒu níc trªn thÕ giíi cã thêi kú th©m hôt ng©n s¸ch t¨ng nhng tû lÖ l¹m ph¸t vÉn ®îc duy tr× ë mét møc nhÊt ®Þnh. Do vËy th©m hôt ng©n s¸ch nhµ níc kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra l¹m ph¸t.
- Thø hai, t×nh tr¹ng biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶ mét sè lo¹i hµng ho¸ trong thêi gian võa qua do mÊt c©n ®èi cung cÇu vÒ lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ trêng. NÕu nh cung tiÒn tÖ kh«ng ®æi th× sù t¨ng gi¸ ®ét biÕn víi mét sè mÆt hµng lµm thay ®æi c¬ cÊu tiªu dïng trong x· héi, thùc hiÖn ph©n phèi l¹i gi÷a c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc trong nÒn kinh tÕ. Do vËy sù sèt gi¸ ®èi víi mét sè lo¹i hµng ho¸ kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n chñ yÕu cña l¹m ph¸t trong thêi gian qua. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ sù t¨ng gi¸ ®ét biÕn còng t¹o ra ¸p lùc t¨ng cung tiÒn tÖ, lµm thay ®æi lîng tiÒn mÆt dù tr÷ trong d©n th«ng qua ng©n hµng t¸c ®éng ®Õn chØ sè gi¸ c¶.
- Thø ba, xuÊt khÈu lËu qua mét sè lo¹i hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ g¹o t¹o nªn mÊt c©n ®èi cung cÇu ®Èy gi¸ c¶ loai hµng ho¸ ®ã lªn chõ kh«ng ¶nh hëng ®Õn t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë níc ta trong thêi gian qua .
Thø t viÖc t¨ng quy m« tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn lam ph¸t. ViÖc t¨ng vån tÝn dông cho ng©n hµng th¬ng m¹i lµm t¨ng c¬ sè tiÒn; më réng quy m« tÝn dông lµm t¨ng hÖ sè tiÒn, lµm cho tæng ph¬ng tiÖn thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ t¨ng. C¸c NHTM di vay ®Ó cho vay c¸c nguån lùc tµi chÝnh t¹m thêi nhµn rçi, thùc hiÖn viÖc tÝch tô tËp trung vèn, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn trong nÒn kinh tÕ cÇn ®îc ph¸t huy. §Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t do ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng më réng cña hÖ thèng NHTM lµ chøc n¨ng cña ng©n hµng Nhµ níc, th«ng qua c¸c nghiÖp vô cña nã; tuyÖt nhiªn kh«ng nªn khèng chÕ h¹n møc tÝn dông tù huy ®éng trong nÒn kinh tÕ ®Ó t¸i ®Çu t.
phÇn ba:
Mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng trëng kinh tÕ.
Nãi chung ë ViÖt Nam kh«ng ai cho r»ng cã thÓ vµ cÇn ph¶i lo¹i bá l¹m ph¸t trong ®iÒu kiªn t¨ng trëng ë møc hai con sè. Song l¹m ph¸t ë møc nµo thi tån t¹i hai ý kiÕn kh¸c nhau:
Luång ý kiÕn thø nhÊt cho r»ng, nªn kiÓm so¸t l¹m ph¸t ë møc 1,2-1,5 lÇn tèc ®é t¨ng trëng lµ cã thÓ chÊp nhËn ®îc.
Luång ý kiÕn thø hai cho r»ng cÇn kiÓm so¸t l¹m ph¸t ë møc b»ng hoÆc thÊp h¬n møc ®é t¨ng trëng.
ViÖc xÐt l¹m ph¸t trong mèi quan hÖ víi t¨ng trëng lµ ®óng, nhng cÇn ph¶i n¾m chÆt víi t×nh h×nh thùc tÕ cña ®Êt níc vµ kinh nghiÖm cña c¸c níc cã ®iÒu kiÖn gièng ta. Bëi lÏ, ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn, trong giai ®o¹n suy tho¸i võa qua, tèc ®é t¨ng trëng cña hä rÊt thÊp(0-2%) do ®ã hä cã thÓ chÊp nhËn l¹m ph¸t ë møc 2-3%(tøc lµ cao h¬n møc ®é t¨ng trëng) ®Ó kÝch thÝch t¨ng trëng. Song ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn,®Æc biÖt lµ níc cã tèc ®é t¨ng trëng cao ë giai ®o¹n ®Çu nh níc ta, th× quan ®iÎm gi÷ tèc ®é l¹m ph¸t cao h¬n møc ®é t¨ng trëng lµ rÊt nguy hiÓm, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë 2 gãc ®é:
- Thø nhÊt, kinh nghiÖm c¸c níc cho thÊy, khi l¹m ph¸t lªn tíi trªn 10% th× ChÝnh phñ kh«ng cßn kiÓm so¸t ®îc n÷a vµ nÒnkinh tÕ r¬i vµo thÕ kh«ng æn ®Þnh.
- Thø hai, nÕu chó ý tíi mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng trëng, th× cã thÓ thÊy vßng xo¸y nh sau: l¹m ph¸t cao -> l·i suÊt cao -> ®Çu t thÊp ->t¨ng trëng chËm.VÝ dô l¹m ph¸t lµ 15% thi l·i suÊt ph¶i lµ 22- 27% víi møc l·i suÊt nµy c¸c foanh nghiÖp kh«ng d¸m m¹o hiÓm ®Çu t do ®ã tû lÖ ®Çu t sÏ thÊp vµ tèc ®é t¨ng trëng sÏ chËm. Trong sè c¸c níc khu vùc Philippin lµ mét bµi häc rÊt râ. Trong nh÷ng n¨m 60-70 ®©y lµ mét níc cã triÓn väng cao nhÊt trong vïng nhng sau ®ã do tû lÖ l¹m ph¸t cao h¬n tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ nªn nÒn kinh tÕ níc nµy bÞ tôt hËu dÇn so víi c¸c níc trong khu vùc kh¸c.
Tõ ph©n tÝch trªn chóng t«i cho r»ng ph¶i cã viÖc duy tr× tèc ®é t¨ng trëng cao h¬n tèc ®é l¹m ph¸t lµ môc tiªu hµng ®Çu trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ t¨ng trëng hai con sè nÕu kh«ng chóng ta sÏ lµm l¹i con ®êng mµ Philippin ®· ®i.
VËy ®Ó kiÓm so¸t theo môc tiªu trªn th× ph¶i lµm g×?
NÒn kinh tÕ níc ta ®· vît qua ®îc thêi kú rèi lo¹n l¹m ph¸t nh nh÷ng n¨m 1986-1991 kh«ng thÓ t¸i diÔn, nhng s¾p tíi chóng ta sÏ ph¶i ®¬ng ®Çu víi l¹m ph¸t c¬ cÊu. Tøc lµ sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. §©y lµ hÖ qu¶ tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh t¨ng trëng ë giai ®o¹n ®Çu vµ rÊt khã tr¸nh khái.Tuy nhiªn nÕu chÝnh phñ thùc sù quan t©m, th× ¶nh hëng cña nã sÏ gi¶m ®i.
ch¬ng ba:
KiÒm ChÕ l¹m ph¸t vµ chèng l¹m ph¸t ë níc ta
phÇn mét
nhµ níc vµ l¹m ph¸t
Sau 5 n¨m ®i vµo c¬ chÕ thÞ trêng, ViÖt Nam ®· thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong viÖc gi¶m dÇn chØ sè l¹m ph¸t. NÕu n¨m 1991 chØ sè l¹m ph¸t ë møc 67%, th× n¨m 1992 chØ sè ®ã lµ 17%, n¨m 1993 lµ 5,2%, n¨m 1994 lµ 14,4%, vµ ba th¸ng ®Çu n¨m 1995 lµ trªn 6%. Tõ thùc tÕ ®ã chóng ta cã thÓ rót ra lµ, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng l¹m ph¸t lµ mét hiÖn tîng kinh tÕ-x· héi ®¬ng nhiªn.Nh chóng ta ®· biÕt, l¹m ph¸t ®· tõng x¶y ra rÊt sím trong lÞch sö nh©n lo¹i. Trong x· héi hiÖn ®¹i, nhÊt lµ sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai, l¹m ph¸t ®· trë thµnh hiÖn tîng kinh tÕ mang tÝnh phæ biÕn trªn toµn thÕ giíi, tõ c¸c níc nghÌo ®Õn c¸c níc giÇu cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao.
Cã ý kiÕn cho r»ng, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng “ l¹m ph¸t lµ hiÖn tîng phæ biÕn khi lu th«ng dÊu hiÖu gi¸ trÞ kh«ng cã vµng ®¶m b¶o”. C¸c ý kiÕn kh¸c l¹i cho r»ng “ l¹m ph¸t lµ mét chÝnh s¸ch khai th¸c gi¸n tiÕp ®Æc biÖt nhanh chãng vµ tèi ®a nhÊt c¸c h×nh thøc ph©n phèi l¹i, song kh«ng ph¶i lµ v« h¹n, ®èi víi gi¸ trÞ vËt chÊt cña x· héi mµ Nhµ níc cña mçi giai cÊp cÇm quyÒn sö dông ®Ó ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu vµ lîi Ých cÊp b¸ch cña nhµ níc “.
Qu¶ thËt l¹m ph¸t trong hiÖn ®¹i kh«ng thÓ t¸ch rêi viÖc sö dông tiÒn dÊu hiÖu thuÇn tuý vµ nhµ níc sö dông l¹m ph¸t nh mét chÝnh s¸ch tµi chÝnh quan träng. Nhng ®ã chØ lµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña l¹m ph¸t chø cha quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña l¹m ph¸t. TÝnh tÊt yÕu cña l¹m ph¸t trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng chÝnh lµ sù ph¸t triÓn mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ ®ã. Do sù ph¸t triÓn mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, quan hÖ cung cÇu vÒ hµng ho¸ vËn ®éng trong tr¹ng th¸i c©n b»ng, hoÆc lµ cÇu lín h¬n cung, hoÆc lµ cung lín h¬n cÇu,l¹m ph¸t chÝnh lµ b¾t nguån chñ yÕu tõ t×nh tr¹ng cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô lín h¬n cung vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô, khiÕn cho gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô t¨ng lªn mang tÝnh phæ biÕn.
ChÝnh s¸ch l¹m ph¸t thùc chÊt lµ tæng hoµ nh÷ng gi¶i ph¸p cña mét nhµ níc nh»m sö dông l¹m ph¸t ®Ó thùc thi c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi trong tõng thêi kú nhÊt ®Þnh. Nã bao gåm viÖc lîi dông mÆt tÝch cùc cña l¹m ph¸t vµ ng¨m chÆn vµ kiÒm chÕ hËu qu¶ cña viÖc lîi dông Êy, nh»m t¹o ra mét m«i trêng thuËn l¬i ®Ó ph¸t triÓn, t¨ng trëng kinh tÕ, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho x· héi. Râ r»ng chÝnh s¸ch l¹m ph¸t cña c¸c nhµ níc hiÖn ®¹i kh«ng chØ bã hÑp ë viÖc in tiÒn ®Ó bï ®¾p béi chi ng©n s¸ch, mÆc dï nã vÉn lµ néi dung quan träng cña chÝnh s¸ch l¹m ph¸t. Ngµy nay chÝnh s¸ch l¹m ph¸t bao gåm c¶ nh÷ng néi dung quan träng kh¸c, nh nhµ níc ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó khèng chÕ ®îc møc ®é in thªm tiÒn ®Î gi¶i quyÕt viÖc b«Þ chi ng©n s¸ch, nh÷ng gi¶i ph¸p duy tr× t¨ng trëng liªn tôc cña nÒn kinh tÕ, gi¶m dÇn sè ngêi thÊt nghiÖp, ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm cho ®¹i bé phËn ngêi cã søc lao ®éng trong x· héi.VËy mÊu vÊn ®Ò ë ®ay lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a t¨ng trëng kinh tÕ vµ tèc ®é l¹m ph¸t.
Cã hai trêng hîp ph¶i quan ®iÓm vÒ viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ nµy.nhiÒu nhµ kinh tÕ trªn thÕ giíi cho r»ng,sù æn ®Þnh gi¸ c¶ lµ nÒn t¶ng tèi u cho sù t¨ng trëng nhanh. Sù æn ®Þnh gi¸ c¶ ë ®©y ®¬ng nhiªn kh«ng cã nghÜa lµ sù cè ®Þnh gi¸ c¶ nh ®· thùc hiÖn ë ViÖt Nam còng nh ë nhiÒu níc XHCN tríc ®©y, mµ ®ã lµ sù biÕn ®éng chØ sè gi¸ qua c¸c th¸ng trong n¨m còng nh trong n¨m lµ rÊt nhá. Thc chÊt ®©y lµ h×nh thøc dïng l¹m ph¸t ®Ó kÝch thÝch t¨ng trëng kinh tÕ.
Nét sè nhµ kinh tÕ kh¸c cho r»ng, ®iÒu ®¸ng sî kh«ng ph¶i lµ l¹m ph¸t nãi chung mµ lµ lo¹ l¹m ph¸t cao, chØ sè gi¸ c¶ hµng n¨m biÕn ®éng tõ hai con sè trë lªn. Cßn nh loai l¹m ph¸t võa ph¶i, chØ sè biÕn ®éng díi hai con sè mét n¨m th× l¹i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó vËn dông tµi chÝnh thóc ®Èy sù t¨ng trëng kinh tÕ.Thùc tiÔn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña c¸c trªn thÕ giíi tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y cho thÊy, viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng trëng kinh tÕ kh«ng thÓ cã mét c«ng thøc chung , nhng chóng ta cã thÓ ®a ra c¸c ®Þnh híng chung nhÊt ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn:
CÇn m¹nh d¹n sö dông l¹m ph¸t ®Ó t¨ng trëng kinh tÕ khi hoµn c¶nh cho phÐp, nhng chØ sè l¹m ph¸t kh«ng nªn vît qu¸ 10% mét n¨m .
Trong trêng hîp cã nhiÒu nguyªn nh©n chi phèi mµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn qu¸ nãng(trªn 10% mét n¨m), chØ sè l¹m ph¸t cao trªn 10% mét n¨m th× ph¶i ¸p dông mäi biÖn ph¸p ®Ó h¹ sèt cho nÒn kinh tÕ, ®a l¹m ph¸t trë l¹i l¹m ph¸t võa ph¶i . Nh vËy, ®iÒu khã kh¨n kh«ng ph¶i lµ b¶n th©n chÝnh s¸ch l¹m ph¸t mµ lµ c¬ chÕ sö dông nã.
NhiÒu nhµ kinh tÕ ®· nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ viÖc lµm.Nhµ kinh tÕ häc ngêi Anh A.W.Philip cho r»ng gi÷a l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp cã méi liªn hÖ trao ®æi bÒn v÷ng vµ l¹m ph¸t cao th× thÊt nghiÖp gi¶m, l¹m ph¸t thÊp th× thÊt nghiÖp l¹i cao.
Lý thuyÕt nµy cã thÓ thÝch hîp víi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn nµo ®ã nhng nh×n chung lµ kh«ng cßn thÝch hîp. Ngêi ta thÊy r»ng tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y, ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi l¹m ph¸t cao ®i ®«i víi thÊt nghiÖp trÇm träng.
VËy mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ thÊt nghiÖp cßn tuú thuéc vµo mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng trëng kinh tÕ. Khi t¨ng trëng kinh tÕ th× viÖc lµm sÏ ra t¨ng vµ khi kinh tÕ suy tho¸i th× viÖc lµm gi¶m, thÊt nghiÖp gia t¨ng.Nh vËy ®iÒu c¬ b¶n lµ ph¶i duy tr× ®îc sù gia t¨ng liªn tôc cña nÒn kinh tÕ.
Tuy cã nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau, nhng nãi chung c¸c nhµ níc trªn thÕ giíi ®Òu chÊp nhËn l¹m ph¸t vµ t×m mäi c¸ch ®Ó chinh phôc l¹m ph¸t phôc vô cho c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi cña m×nh. Thùc tiÔn chinh phôc l¹m ph¸t cña thÕ giíi vµ cña ViÖt Nam cho thÊy l¹m ph¸t cã thÓ chinh phôc ®îc, nhng v× l¹m ph¸t lµ sù biÕn ®éng cña gi¸ nªn kh«ng thÓ cã chuyÖn chinh phôc ®îc nhng v× l¹m ph¸t lµ sù biÕn ®éng vÒ gi¸ nªn kh«ng thÓ chinh phôc mét lÇn lµ song, mµ ®ã lµ cuéc chiÕn l©u dµi thêng xuyªn. H¬n n÷a cuéc chiÕn ®Êu nµy ë mçi níc l¹i cã mÇu s¾c riªng, thay ®æi theo tõng giai ®o¹n nªn kh«ng thÓ cã liÒu thuèc chung cho mäi lóc mäi n¬i. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò trong c¬ chÕ kiÒm chÕ l¹m ph¸t hiÖn nay lµ gi¶ quyÕt møc béi chi ng©n s¸ch, qu¶n lý c¸c kho¶n vay nî vµ viÖn trî quèc tÕ. Kh«ng thÓ ®Ó tiÒn vËt t tµi snr viÖn trî vµ vay nî bÞ ph©n t¸n, ®iÒu tiÕt tÝn dông cu¶ toµn bé nÒn kinh tÕ d©n vµ kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn v¾n ®Ò th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt- kinh doanh, thÞ trêng gi¸ c¶.
phÇn hai:
C¸c ph¬ng ph¸p chñ yÕu chèng l¹m ph¸t ë ViÖt Nam
§Ó thùc hiÖn môc tiªu t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®¹t môc tiªu d©n giÇu níc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, vÊn ®Ò chèng l¹m ph¸t cÇn ®îc b¶o ®¶m vµ lu«n duy tr× ë møc hîp lý. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cuéc ®Êu tranh kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t tuy ®· thu ®îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, nhng kÕt qu¶ cha thËt v÷ng ch¾c vµ nguy c¬ t¸i l¹m ph¸t cao vÉn cßn tiÒm Èn. Do ®ã kiÒm chÕ vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸tvÉn lµ mét nhiÖm vô quan träng.§Ó kiÒm chÕ vµ kiÓm so¸t cã hiÖu qu¶, cÇn ¸p dông tæng thÓ c¸c gi¶i ph¸p: ®©y m¹nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt vµ lu th«ng, triÖt ®Ó tiÕt kiÖm trong chi tiªu, t¨ng nhanh nguån vèn dù tr÷, b¶o ®¶m c¸c c©n ®èi lín cña nÒn kinh tÕ nh»m b¶o ®¶m tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ theo dù kiÕn, ®ång thêi ph¶i ®Èy m¹nh c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc, lµm cho c¸c yÕu tè tÝch cùc cña thÞ trêng ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn. VËy ®Ó thùc hiÖn chèng l¹m ph¸t chóng ta cã nh÷ng chñ tr¬ng vµ gi¶i ph¸p sau:
TËp chung mäi nguån lùc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, triÖt ®Ó tiÕt kiÖm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó ®Èy m¹nh s¶n xuÊt. Thñ tíng chÝnh phñ ®· giao cho bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t phèi hîp víi c¸c Bé c¸c ngµnh cã liªn quan nghiªn cøu bæ sung hoµn thiÖn c¸c c¬ chÐ chÝnh s¸ch chung vÒ qu¶n lý kinh tÕ, b¶o ®¶m c¸c c©n ®èi lín cho nÒn kinh tÕ t¨ng trëng nhanh vµ bÒn v÷ng; tËp chung mäi nguån lùc nh»m ®Èy m¹nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt víi hiÖu qu¶ ngµy cµng cao; gi÷ v÷ng chÊn chØnh hÖ thèng doanh nghiÖp Nhµ níc ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, s¾p xÕp tèt m¹ng líi lu th«ng hµng ho¸, x©y dùng khèi lîng dù tr÷ lu th«ng ®ñ m¹nh, nhÊt lµ nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu,®Ó Nhµ níc cã kh¶ n¨ng can thiÖp vµo thÞ trêng, b×nh æn gi¸ c¶, t¹o m«i trêng thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng b×nh ®¼ng, tham gia c¹nh tranh lµnh m¹nh, hµng ho¸ lu th«ng th«ng suèt tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng.
C¸c gi¶i ph¸p tiÌn tÖ tµi chÝnh: Khèng chÕ tæng ph¬ng tiÖn thanh to¸n phï hîp v¬Ý yªu cÇu cña t¨ng trëng kinh tÕ møc t¨ng tèi ®a trong kho¶ng 21%; d nî tÝn dông t¨ng kho¶ng 21-26%, huy ®éng vèn t¨ng 40-45%, trong ®ã vèn trong níc t¨ng 19-20%; tiÕp tôc ®iÒu chØnh l·i suÊt vµ tû gi¸ phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ-x· héi trong giai ®o¹n míi.§Ó thùc hiÖn ôc tiªu trªn. ng©n hµng nhµ níc ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t .Bé tµi chÝnh vµ c¸c Bé,c¸c ngµnh cã liªn quan tËp trung thùc hiÖn kiªn quyÕt mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y :
a) TiÕp tôc triÓn khai ph¸t triÓn thÞ trêng vèn ng¾n h¹n, cñng cè thÞ trêng tÝn phiÕu kho b¹c. Ng©n hµng nhµ níc cÇn phèi hîp víi Bé tµi chÝnh tæ chøc ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c thÞ trêng nµy nh»m thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ,gãp phÇn kiÓm so¸t l¹m ph¸t nhÊt lµ trong dip tÕt nguyªn ®¸n.
b) .Ng©n hµng nhµ níc ®iÒu hµnh chÆt chÏ ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®· dù kiÕn:Thu håi nî ®Õn h¹n vµ qu¸ h¹n,kh«ng chª h¹n møc tÝn dông kiÓm so¸t ®Þnh møc dù tr÷ b¾t buéc theo ph¸p lÖnh Ng©n hµng,lo¹i bá tÝn phiÕu kho b¹c trong c¬ cÊu dù tr÷ b¾t buéc vµ t¨ng t¬ng øng phÇn tiÒn göi trªn tµi kho¶n cña Ng©n hµng nhµ níc.
c.) Ng©n hµng Nhµ níc cÇn s¬ kÕt kinh nghiÖm ®iÒu hµng thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng ®Ó cã nh÷ng söa ®æi bæ sung cÇn thiÕt nh»m ®¸p øng yªu cÇu mua b¸n ngo¹i tÖ gi÷a c¸c ng©n hµng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ. ViÖc mua ngo¹i tÖ cña ng©n hµng nhµ níc chØ thùc hiÖn khi cã QuyÕt ®Þnh cña Thñ tíng ChÝnh phñ. t¨ng cêng kiÓm tra kiÓm so¸t vµ tõng bíc thùc hiÖn nhanh h¬n chñ tr¬ng “ trªn ®Êt ViÖt Nam chØ tiªu tiÒn ViÖt nam.
d) .Bªn c¹nh c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trùc tiÕp, cÇn ¸p dông thµnh c¸c chuyÓn gi¸n tiÕp ®Ó ®iÒu hµnh l·i suÊt thÞ trêng, ®iÒu hoµ lu th«ng tiÒn tÖ,më réng viÖc thanh to¸n.Ng©n hµng nhµ níc theo dâi kiÓm tra t¹i c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i viÖc gi¶m l·i suÊt cho vay so víi hiÖn nay ®Ó cã ph¬ng ¸n gi¶m tiÕp l·i suÊt cho vay kÝch thÝch ®Çu t.
- C¸c biÖn ph¸p vÒ ng©n s¸ch nhµ níc .
a.) PhÊn ®Êu t¨ng thu,thùc hiÖn triÖt ®Ó tiÕt kiÖm chi nh»m gi¶m béi chi ng©n s¸ch nhµ níc, t¨ng dù tr÷ tµi chÝnh b¶o ®¶m c©n ®èi ng©n s¸ch nhµ níc v÷ng ch¾c, lµnh m¹nh lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t. C¸c ngµnh, c¸c cÊp ph¶i cã viÖc chØ ®¹o thu, chi ng©n s¸ch lµ nhiÖm vô träng t©m cña m×nh.
b) §i ®«i víi viÖc nghiªn cøu chÝnh s¸ch thuÕ. Bä tµi chÝnh, Táng côc h¶i quan vµ uû ban nh©n d©n c¸c cÊp cÇn t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý thu vµ chèng thÊt thu thuÕ, b¶o ®¶m thu ®óng, thu ®ñ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Phèi hîp víi c¸c nghµnh c¸c cÊp qu¶n lý chÆt chÏ ®èi tîng nép thuÕ, ®Êu tranh chèng bu«n lËu vµ kinh doanh tr¸i ph¸p luËt, khai man doanh sè vµ chÇy ú trong viÖc nép thuÕ. Tæ chøc thanh tra vµ kiªmt tra viÖc thu thuÕ, c¶i tiÕn thñ tôc nép thuÕ, tr¸nh phiÒn hµ cho ngêi nép thuÕ.
c) C¸c Bé ngµnh dÞa ph¬ng vµ ®¬n vÞ c¬ së thùc hiÖn nghiªm tóc chØ thi cña Ban BÝ th, NghÞ quyÕt cña Quèc héi vÒ thùc hiÖn tiÕt kiªm, chèng l·ng phÝ, chèngtham nhòng, chèng bu«n lËu, tæ chøc sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ níc ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶ vµ ph¶i chiu tr¸ch nhiÖm ®èi víi kho¶n chi sai chÕ ®é lµm thÊt tho¸t tµi s¶n vµ nh÷ng kho¶n chi l·ng phÝ, ph« tr¬ng h×nh thøc.
d) TiÕp tôc s¾p xÕp l¹i khu vùc doanh nghiÖp nhµ níc nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chèng thÊt tho¸t, l·ng phÝ vån tµi s¶n Nhµ níc. Bé tµi chÝnh khÈ ch¬ng hoµn thµnh ®Ò ¸n ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp nhµ níc tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ,triÓn khai réng r·i chÕ ®é kÕ to¸n míi trong c¸c doanh nghiÖp, t¨ng cêng kiÓm tra, híng dÉn ®Ó ®a ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®i vµo nÒ nÕp, ®óng chÕ ®é.
- C¸c biÖn ph¸p vÒ ®iÒu hµnh cung cÇu thÞ trêng:
a) Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó hµng ho¸ lu th«ng th«ng suèt trong c¶ níc nh»m ng¨n chÆn c¸c hiªn tîng ®Çu c¬, tÝch tr÷ khan hiÕm gi¶ t¹o, kÝch gi¸ t¨ng lªn thiÖt h¹i cho s¶n suÊt vµ ®êi sèng. Bé th¬ng m¹i chñ tr× cïng c¸c bé ngµnh liªn qu¸n sím cã ®Ò ¸n qu¶n lý thÞ trêng, tiªu thô hµng ho¸ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. X©y dùng m¹ng líi th¬ng nghiÖp víi sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã doang nghiÖp quèc doanh ph¶i chñ ®éng chi phèi thÞ trêng ViÖc qu¶n lý thÞ trêng ph¶i g¾n víi ®Æc thï cña tõng khu vùc.
VÒ diÒu hµnh c©n ®èi cung cÇu hµng ho¸. Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu t chñ tr× phèi hîp víi c¸c c¬ quan qu¶n lý ngµnh hµng phèi hîp víi c¬ quan chøc n¨ng chÞu tr¸ch nhiÖm theo dâi diÔn biÕn cung cÇu nh÷ng mÆt hµng thuéc Bé, c¬ quan cña m×nh qu¶n lý. Ph¸t hiÖn vµ sö lý kÞp thêi nh÷ng mÊt c©n ®èi ph¸t sinh trong qu¸ tr×ng ®iÒu hµnh. Bé th¬ng m¹i cã tr¸ch nhiÖm ®iÒu hoµ hµng hoµ trong c¶ níc, nhÊt lµ nh÷ng mÆt hµng quan träng ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng mÊt c©n ®èi côc bé ë tõng khu vùc. §èi víi nh÷ng mÆt hµng quan träng cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng ( l¬ng thùc, ®êng , x¨ng dÇu, xi m¨ng ...)th× viÖc c©n ®èi cung cÇu ph¶i tiÕn hµnh tõng quÝ, tõng th¸ng. §èi víi c¸c mÆt hµng nµy, ph¶i x©y dùng lùc lîng dù tr÷ lu th«ng hµng ho¸ lµ c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ®iÒu hoµ thÞ trêng. C¸c Bé , c¸c c¬ quan qu¶n lý ngµnh hµng, héi ®ång qu¶n lý, c¸c tæng c«ng ty nµy sím tr×nh ChÝnh phñ ®Ò ¸n vÒ c¬ chÕ lu th«ng, b¶o møc dù tr÷ cÇn thiÕt, dï søc chi phèi khi thÞ trêng ph¸t sinh mÊt c©n ®èi.
c) Bé th¬ng m¹i khÈn tr¬ng tæ chøc tèt viÖc triÓn khai thùc hiªn quyÕt ®Þnh sè 864/ITg ngµy 30 th¸ng 12 n¨m 1995 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch hµng ho¸ vµ ®iÒu hµnh vµ ®iÒu hµnh c«ng t¸c suÊt nhËp khÈu . Phèi hîp víi c¸c Bé ngµnh liªn quan thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó b¶o ®¶m sù c©n ®èi gi÷a lùc lîng hµng ho¸, dÞch vô víi tæng søc mua cña x· héi. ChØ ®¹o vµ ®«n ®èc c¸c doanh nghiÖp suÊt nhËp khÈu ®a ®¹i bé phËn hµng ho¸ nhËp khÈu vÒ níc ngay tõ nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m, ®¸p øng kÞp cho s¶n xuÊt vµ c©n ®èi cung cÇu hµng ho¸ ë trong níc. ChÊn chØnh t×nh tr¹ng xuÊt nhËp khÈu b»ng viÖc s¾p xÕp ®Çu mèi xuÊt nhËp khÈu hîp lý, nhÊt lµ xuÊt khÈu l¬ng thùc. Tæ chøc viÖc mua hµng ho¸ xuÊt khÈu cã trËt tù, ng¨n chÆn t×nh tr¹ng tranh mua hµng xuÊt khÈu ®Èy gi¸ lªn. Nghiªn cøu h×nh thµnh quü hç trî xuÊt nhËp khÈu ®Ó cã nguån sö lý nh÷ng rñi ro trong kinh doanh.
d) §Ó ng¨n chÆn ngay tõ ®Çu nh÷ng dÊu hiÖu dÉn ®Õn ph¸t sinh biÕn ®æi gi¸. Ban vËt gi¸ ChÝnh Phñ ph¶i theo dâi s¸t diÔn biÕn gi¸ c¶ thÞ trêng, n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt nhËp khÈu, lu th«ng hµng ho¸, tiÒn tÖ trªn thÞ trêng, tõ ®ã ®Ò xuÊt víi Thñ tíng ChÝnh Phñ nh÷ng biÖn ph¸p b×nh æn gi¸ c¶, gióp c¸c Bé ngµnh qu¶n lý s¶n xuÊt, kinh doanh, h×nh thµnh c¸c møc gi¸ cô thÓ theo ®Þnh híng cña Nhµ níc.
§Ó chÆn ®øng t×nh tr¹ng gi¸ c¶ t¨ng cao thêng diÔn ra vµo nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m, c¸c Bé ngµnh cÇn nghiªm chØnh chÊp hµnh nh÷ng yªu cÇu cña Thñ tíng ChÝnh phñ. Bé lao ®éng th¬ng binh x· héi chñ tr× phèi hîp víi c¸c Bé ngµnh cã liªn quan tæ chøc tiÒn l¬ng,n¨ng suÊt lao ®éng chi phÝ s¶n xuÊt, lu th«ng vµ viÑc h×nh thµnh gi¸ ë mét sè ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh c¸c l¹o hµng ho¸ ®¹i diÖn cho c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n ®Ó ®Ò suÊt chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸t gi¶i quyÕt tiÒn l¬ng g¾n víi n¨ng suÊt lao ®éng ®èi víi khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh .
- VÒ chØ d¹o ®iÒu hµnh:
a) Bé KÕ ho¹ch vf ®Çu t chñ tr× phèi hîp víi Bé Tµi chÝnh, Ng© hµng Nhµ níc, Bé th¬ng m¹i, ban vËt gi¸ chÝnh phñ , Tæng côc h¶i quan,Tæng côc thèng kª... tæ chøc giao b¹n ®Þnh kú hµng th¸ng ®Ó n¾m ch¾c diÔn biÕn t×nh h×nh vËn ®éng cña hµng ho¸,thÞ trêng, tiÒn tÖ, t×nh h×nh c©n ®èi hµng tiÒn qua ®ã ph¸t hiÖn nh÷ng kh©u yÕu ph¸t sinh trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh vµ ®Ò xuÊt víi ChÝnh phñ c¸c biÖn ph¸p sö lý kÞp thêi.
b) Tæ t vÊn gi¸ c¶ do Trëng ban VËt gi¸ ChÝnh phñ lµm tæ trëng cÇn n¾m b¾t th«ng tin vÒ diÔn biÕn gi¸ c¶ trong níc, ngoµi níc chÝnh x¸c kÞp thêi, ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò víng m¾c trong ®iÒu hµnh hµng ho¸ vµ th«ng b¸o t×nh h×nh ®Õn c¸c Bé c¸c ngµnh liªn quan ®Ó xö lý.
c) C¸c Tæng c«ng ty kinh doanh, nhÊt lµ c¸c Tæng c«ng ty kinh doanh c¸c mÆt hµng quan träng,thiÕt yÕu ph¶i ®Þnh kú b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm cho c¬ quan cÊp trªn, c¬ quan qu¶n lý chøc n¨ng vµ chiu tr¸ch nhiÖm tríc Bé qu¶n lý chuyªn ngµnh vÒ t×nh h×nh gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng do m×nh phô tr¸ch.Bé qu¶n lý chuyªn ngµnh ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc chÝnh phñ vÒ viÖc t¨ng gi¸ ®ét biÕn víi nh÷ng mÆt hµng thuéc ph¹m vi m×nh qu¶n lý.
ch¬ng bèn
l¹m ph¸t vµ vÊn ®Ò xö lý l¹m ph¸t cña mét sè níc trªn thÕ giíi häc TËp vµ ¸p dông vµo viÖt nam
Mü:
GÇn 30 n¨m nay, t×nh h×nh l¹m ph¸t ë Mü cã thÓ kh¸i qu¸t:tríc thËp kû 60 møc l¹m ph¸t b×nh qu©n 5 n¨m lµ 1,3% n¨m, tõ n¨m 60 trë ®i l¹m ph¸t b×nh qu©n l¹m ph¸t n¨m n¨m liÒn lµ 4,7%. §Õn thËp kû ®· vät lªn 7,5%kÐo dµi ®Õn ®Çu thËp kû 80, 10 n¨m trë l¹i ®©y ®· gi¶m xuèng cßn 4,7% mét n¨m. §Õn thËp kû 70, l¹m ph¸t Mü ®· ®¹t ®Ønh cao nhÊt vµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do ChÝnh Phñ coi nhÑ nh÷ng ®iÓm nãng kinh tÕ, thiÕu chó ý xö lý l¹m ph¸t.§Çu nh÷ng n¨m 80, níc mü ®øng tríc t×nh h×nh cha tõng thÊy vÒ suy tho¸i kinh tÕ vµ l¹m ph¸t. §Ó ng¨n chÆn l¹m ph¸t phi m· ®ã, Mü ®· thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch vÒ l·i suÊt vµ tiÒn tÖ ®Ó gi¶m dÇn l¹m ph¸t.
NhËt:
50 n¨m sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, trong qu¸ tr×nh kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. L¹m ph¸t ë NhËt B¶n x¶y ra vµo nh÷ng n¨m 50- 51 do ¶nh hëng cña chiÕn tranh TriÒu Tiªn vµ n¨m 1973-1974 do cuéc chiÕn tranh vïng vÞnh.§Ó ng¨n chÆn l¹m ph¸t, vµ ®a nÒn kinh tÕ tho¸t khái c¶nh khã kh¨n. ChÝnh phñ NhËt ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó ®èi phã. Th¸ng 12 n¨m 1984 ChÝnh Phñ ®· nªu 9 nguyªn t¾c nh»m æn ®Þnh kinh tÕ. §èi phã víi ®ît l¹m ph¸t 1970, NhËt ®· ¸p dông chÝnh s¸ch gi¶m chi tµi chÝnh vµ t¨ng xuÊt khÈu nh»m æn ®Þnh vËt gi¸ . Tõ th¸ng 4-12 n¨m 1973 ®· n¨m lÇn n©ng l·i suÊt, ®ång thêi qu¶n lý vËt gi¸ mét c¸ch h÷u hiÖu.Nhê nh÷ng gi¶i ph¸p ®óng ®¾n NhËt B¶n kh«ng nh÷ng chÆn ®øng ®îc l¹m ph¸t mµ cßn t¨ng thùc lùc cu¶ nÒn kinh tÕ.
T¨ng trëng kinh tÕ vµ chèng l¹m ph¸t cña “ Bèn con rång” Ch©u ¸:
T¨ng trëng kinh tÕ nhanh th× tû lÖ l¹m ph¸t t¬ng ®èi th«ng thêng còng sÏ cao vµ ngîc l¹i. nhng trong thùc tÕ, ë mét sè níc tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao mµ vÉn cã thÓ duy tr× møc l¹m ph¸t thÝch hîp hoÆc t¬ng ®èi thÊp. §ã lµ trêng hîp cña bèn con rång Ch©u ¸. Trong suèt 31 n¨m qua , Hµn Quèc, §µi Loan, Hång K«ng, Xingapore cã tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao nhng tû lÖ l¹m ph¸t vÉn gi÷ ë møc thÊp hoÆc t¬ng ®èi thÊp. VËy “bèn con rång” ®ã ®· dùa vµo yÕu tè g× mµ ®ång thêi thùc hiÖn ®îc sù t¨ng trëng kinh tÕ cao mµ vÉn ®¶m b¶o møc l¹m ph¸t t¬ng ®èi thÊp ?
Trong thêi kú ®Çu “ Bèn con rång” ®Òu thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ thÞ trêng tù do hay më cöa, nhng kinh tÕ hµng ho¸ kh«ng ph¸t triÓn, s¶n xuÊt l¹c hËu.Khi ®ã l¹i bÞ c¸c níc c¹nh tranh m¹nh mÏ vµ lòng ®o¹n nÆng nÒ, cho nªn c¸c níc nµy ®Òu ý thøc ®îc r»ng kh«ng thÓ bu«ng láng tù do cho c¬ chÕ thhi trêng.Ho buéc ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p: “ ChÝnh Phñ can thiÖp m¹nh”b»ng c¸ch thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cã lý trÝ vµ tr×nh tù. ChÕ ®é quan chøc liªm khiÕt cã hiÖu qu¶,kh«ng ngõng hoµn thiÖn chÕ ®é luËt ph¸p nhµ níc vµ hÖ thèng chÊp hµnh luËt ph¸p nghiªm ngÆt . TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã t¹o thµnh c¬ së b¶o ®¶m cho bíc ph¸t triÓn kinh tÕ thuËn lîi vµ nã cßn gióp cho ChÝnh Phñ thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p can thiÖp cña m×nh vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Trong ®iÒu kiÖn m«i trêng x· héi vµ kinh tÕ cã trËt tù th× c¸c mÆt c«ng t¸c cña ChÝnh phñ ®îc qu¸n triÖt vµ chÊp hµnh t¬ng ®èi nghiªm chØnh, tõ ®ã gióp ChÝnh phñ thøc hiÖn ®îc c¸c môc tiªu dù ®Þnh: ph¸t triÓn kinh tÕ cao l¹m ph¸t gi¶m thÊp.
VËy ChÝnh phñ c¸c quèc gia ®· lµm g× ®Ó can thiÖp mét c¸ch khoa häc vµ cã hiÖu qu¶. Cã thÓ nªu 6 biÖn ph¸p mµ c¸c chÝnh phñ ®ac thùc hiÖn chñ yÕu sau:
Lùa chän chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n; n¾m ch¾c t×nh h×nh trong níc vµ quèc tÕ ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh co phï hîp:
ChiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cã quan hÖ mËt thiÕt víi l¹m ph¸t.
- Trong ®iÒu kiÖn thùc hiÖn chiÕn lîc kinh tÕ theo m« h×nh híng néi th× quan hÖ cung cÇu chñ yÕu lµ sù quyÕt ®Þnh ë sù gia t¨ng nh÷ng nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp néi bé, søc mua cã h¹n kh«ng dÔ g× g©y lªn l¹m ph¸t ®îc. Sù ph¸t triÓn khÐp kÝn c¸ch ly t¬ng ®èi víi thÕ giíi bªn ngoµi ®· tr¸nh ®îc sù xung ®ét gi¸ c¶ hµng ho¸ víi gi¸ c¶ thÞ trêng quèc tÕ, ®ång thêi còng khã g©y ra l¹m ph¸t. gi¸ c¶ trong níc tù ®iÒu chØnh. Bíc sang thËp kû 60, khi hoµn c¶nh quèc tÕ ®a cã nhiÒu thay ®æi cã lîi cho nÒn kinh tÕ híng ngo¹i , hä ®· nhanh chãng n¾m b¾t thêi c¬ thuËn lîi vµ kÞp thêi ®iÒu chØnh chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i. Nhng dï thùc hiÖn chiÕn lîc nµo th× “bèn con rång” vÉn kiªn tr× nguyªn t¾c gi÷ v÷ng æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn, ph¸t triÓn trong æn ®Þnh, coi æn ®Þnh lµ môc tiªu quan träng cña chÝnh s¸ch kinh tÕ. §Ó ®Ò phßng l¹m ph¸t cao, sÏ mang l¹i nh÷ng tæn thÊt cho quèc gia vµ khu vùc. Hä rÊt thËn träng vµ dÌ dÆt, trong bÊt kú chÝnh s¸ch quan träng nµo ®Òu th¬ng lîng cÈn thËn víi c¸c nhµ kinh tÕ, c¸c chñ c«ng ty lín, c¸c nhµ chiÕn lîc råi míi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lu«n ý thøc ®iÒu chØnh cho phï hîp víi t×nh h×nh thÕ giíi míi.
2) Nghiªm kh¾c khèng chÕ gi¸ c¶ vµ b¶o vÖ lîi Ých cña ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi ngêi tiªu dïng:
- Gi¸ c¶ hµng ho¸ lµ mét yÕu tè cã liªn quan tíi nhiÒu vÊn ®Ò kinh tÕ vµ x· héi kh¸c. BÊt kú gi¸ c¶ cña mét hµng ho¸ nµo lªn xuèng ®Òu ¶nh hëng ®Õn gi¸ c¶ cña hµng ho¸ kh¸c. “ Bèn coa rång” thùc hiÖn mét nÒn kinh tÕ hµng ho¸ tù do t b¶n chñ nghÜa, gi¸ c¶ c¬ b¶n tù do h×nh thµnh. Nhng nh vËy kh«ng ph¶i tù do tuú ý lén xén, ChÝnh phñ ®· dïng nhiÒu c«ng cô trong tay c¶ h÷u h×nh lÉn v« h×nh ®Ó ph¸t huy t¸c dông quan träng trong viÖc h×nh thµnh gi¸ c¶ lµm cho sù h×nh thµnh vÒ gi¸ c¬ b¶n vÒ c¬ b¶n lµ do ba ®èi t¸c t¹o nªn. §ã lµ gi¸ c¶ cña ChÝnh phñ can thiÖp, gi¸ do c¸c tæ chøc ®ång nghiÖp hiÖp th¬ng t¹o nªn vµ gi¸ do c¸c xÝ nghiÖp quy ®Þnh.Ph¹m vi can thiÖp cña ChÝnh phñ bao gåm gi¸ cña sù nghiÖp c«ng céng, gi¸ l¬ng thùc, gi¸ cña nh÷ng hµng ho¸ ®Æc biÖt. Nh÷ng biÕn ®éng gi¸ cña nh÷ng hµng ho¸ nµy lµ tuú thuéc vµo nh÷ng biÕn ®éng cña t×nh tr¹ng cung cÇu vµ cña nh÷ng ngêi cã møc thu nhËp b×nh qu©n cao do Nhµ níc qui ®Þnh. môc ®Ých chñ yÕu cña nã lµ b¶o ®¶m nh÷ng nhu cÇu tiªu hao c¬ b¶n cña nh©n d©n vµ an toµn x· héi.
- B¶o ®¶m c©n b»ng thu chi tµi chÝnh,sö dông biÖn ph¸p tµi chÝnh ng©n hµng ®Ó khèng chÕ l¹m ph¸t:
- VÒ mÆt nµy, c¸ch lµm cña bèn con rång rÊt kh¸c nhau. Hµn quèc, ®Çu thËp kû 60 ®· lÊy ph¬ng thøc béi chi tµi chÝnh ®Ó duy tr× tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao. Do hoµn c¶nh trong níc thiÕu vèn, qui m« ®Çu t x©y dùng l¹i lín, vµ t tëng chØ ®¹o cña hä ®Æt xuÊt khÈu lªn hµng ®Çu, ®Ó bï lç vµ gi÷ lîi nhuËn thÊp cho c¸c xÝ nghiÖp xuÊt khÈu dÉn ®Õn kÕt qu¶, cïng víi s¶n xuÊt vµ tèc ®é xuÊt khÈu t¨ng nhanh,l¹m ph¸t còng ngµy cµng thªm nghiªm träng, tû lÖ l¹m ph¸t lªn tíi 30% mét n¨m. Cuèi cïng buéc ChÝnh phñ ph¶i can thiÖp b»ng hµnh chÝnh, dïng biÖn ph¸p “®«ng kÕt”gi¸ ®Ó khèng chÕ l¹m ph¸t. T×nh h×nh t¬ng tù còng x¶y ra ë §µi loan. Trong thêi gian ®ã Hång K«ng vµ Singapore thu chi tµi chÝnh t¬ng ®èi æn ®Þnh. Singapore thøc thi mét chÝnh s¸ch tÝch tr÷ vµng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho thu chi tµi chÝnh ®îc th¨ng b»ng. ChÝnh phñ qui ®Þnh, tÊt c¶ c¸c xÝ nghiÖp hµng th¸ng ®Òu ph¶i trÝch mét tû lÖ l¬ng nhÊt ®Þnh nép cho trng ¬ng lµm quÜ tiÕt kiÖm cho c¸ nh©n. Mét phÇn quÜ nµy ®îc trÝch ra ®a vµo quÜ dìng l·o, mua nhµ ë, y tÕ gi¸o dôc ... Nhê lµm nh vËy ®· gi¶m nhÑ g¸nh nÆng chi phÝ phóc lîi cho ChÝnh phñ, mÆt kh¸c l¹i ®iÒu tiÕt ®îc tèc ®é t¨ng trëng vÒ nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n.HiÖu qu¶ ®Çu t cao khiÕn nhµ níc t¨ng thu nhËp tµi chÝnh. T¹i Singapore vßng tuÇn hoµn kÝn tÝch luü cao-®Çu t cao-hiÖu qu¶ cao-t¨ng trëng cao-thu nhËp cao.TÝch luü cao lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh b¶o ®¶m cho thêi gian kÐo dµi t¨ng trëng kinh tÕ cao mµ l¹m ph¸t l¹i gi¶m. Ngoµi viÖc ph¸t hµnh vµ qu¶n lý tiÒn tÖ ë Hång k«ng vµ Singapore còng rÊt ®Æc s¾c. viÖc ph¸t hµnh vµ qu¶n lý tiÒn ë Singapore do côc tiÒn tÖ ®éc quyÒn phô tr¸ch.Khi kinh tÕ t¨ng trëng, nhu cÇu tiÒn tÖ lín lªn, th× côc tiÒn tÖ c¨n cø vµo dù tr÷ ngo¹i tÖ ®Ó quyÕt ®Þnh khèi lîng ph¸t hµnh tiÒn trong níc. Cßn sù ph¸t hµnh tiÒn ë Hång k«ng th× chÞu sù chi phèi cña quü ngo¹i hèi. ChÝnh phñ ph¸t hµnh mét sè tiÒn rÊt h¹n chÕ vµ ChÝnh phñ kh«ng qui ®Þnh sè lîng cô thÓ cho hä. Khong bÊt kú mét ng©n hµng nµo ®îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn. KiÓu tæ chøc nµy ng¨n ®îc viÖc ph¸t hµnh lîng tiÒn vît qu¸ møc cho phÐp mçi khi nhu cÇu x· h«Þ t¨ng lªn, ®ång thêi khèng chÕ hiÖn tîng béi chi tµi chÝnh ë ngay trong c¬ quan tµi chÝnh.
T¨ng cêng qu¶n lý ngo¹i hèi, khèng chÕ l¹m ph¸t:
- “ Bèn con rång” lµ nh÷ng quèc gia vµ khu vùc híng ngo¹i cao ®é vµ mËu dÞch lín cña thÕ giíi, cho nªn viÖc ®iÒu chØnh gi¸ hèi ®o¸i cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi l¹m ph¸t. Tríc thËp kû 60 hä dùa vµo xuÊt khÈu ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. §Ó më réng xuÊt khÈu, tríc tiªn hä ®· tù ®¸nh tôt tû gi¸ ®ång tiÒn cña m×nh; khi thùc lùc nÒn kinh tÕ m¹nh lªn, nhu cÇu nguån nguyªn vËt liÖu,thiÕt bÞ m¸y mãc, linh kiÖn bªn ngoµi t¨ng m¹nh th× hä l¹i ®iÒu chØnh tû gi¸ hèi ®o¸i lµm cho gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong níc t¨ng lªn cã lîi cho nhËp khÈu.§¬ng nhiªn viÖc g× còng cã hai mÆt cña nã, gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong níc qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp ®Òu bÊt lîi cho nÒn kinh tÕ. Do ®ã c¬ quan qu¶n lý ngo¹i hèi lµm sao ®Ó n¾m ®îc “®é” thÝch hîp lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh.
Sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t níc ngoµi:
- Trong sù lu chuyÓn trªn ph¹m vi thÕ giíi, t b¶n sÏ thóc ®Èy qu¸ tr×nh nhÊt thÓ ho¸ nÒn kinh tÕ toµn cÇu. nguån t b¶n lu chuyÓn chñ yÕu ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn, môc ®Ých lµ t×m lîi nhuËn cao ë chÝnh quèc vµ ®Èy m¹nh suÊt khÈu hµng ho¸. Ngêi tiÕp thu nguån t b¶n chñ yÕu lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.Nguån vèn ch¶y vµo nhiÒu sÏ t¹o nªn vµ thóc ®Èy l¹m ph¸t cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ®· nhiÒu níc thÊm thÝa bµi häc cay ®¾ng nµy.Tríc kinh nghiÖm ®ã “Bèn con rång” ®· dùa vµo nhu cÇu cña c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau ®Ó ®Þnh râ chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t níc ngoµi.
Qui ®Þnh nh÷ng hµnh vi cña xÝ nghiÖp vµ th¬ng nh©n phèi hîp chÆt chÏ víi chÝnh phñ:
- Trong nhiÒu tr¬ng hîp, l¹m ph¸t liªn quan mËt thiÕt víi nh÷ng ho¹t ®éng lén xén bÊt thêng cña c¸c xÝ nghiÖp vµ th¬ng nh©n. Mçi khi xuÊt hiÖn l¹m ph¸t ChÝnh phñ t×m c¸ch khèng chÕ nhng ®Òu kh«ng mang l¹i kÕt qu¶ mong muèn.Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng lµ sù bÊt hîp t¸c cña c¸c xÝ nghiÖp vµ th¬ng nh©n. ChÝnh phñ cña bèn níc ®· sö dông c¬ chÕ thëng ph¹t ®Ó qui ®Þnh hµnh vi cña xÝ nghiÖp vµ th¬ng nh©n lµm cho xÝ nghiÖp vµ th¬ng nh©n phèi hîp chÆt chÏ víi ChÝnh phñ b¶o ®¶m cho c¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ ®îc qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn thuËn lîi.
KÕt luËn:
TiÕp tôc hoµn thiÖn môc tiªu chèng l¹m ph¸t vµ k×m chÕ l¹m ph¸t lµ môc tiªu c¬ b¶n ®Ó t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ æn ®Þnh x· héi, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ cña níc ta trong thêi gia tíi.Ph¸t huy kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m võa qua, trong thêi gian tíi cÇn tæ chøc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu lµ: nghiªn cøu vµ ®Ò suÊt tæ chøc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch biÖn ph¸p b×nh æn gi¸ c¶ thi trêng, kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t. TiÕp tôc nghiªn cøu ®iÒu chØnh mÆt b»ng gi¸, quan hÖ gi¸ sao cho phï hîp víi t×nh h×nh, s¶n xuÊt vµ chi phÝ s¶n xuÊt, gi÷ quan hÖ c«ng n«ng hîp lý, còng nh quan hÖ cung cÇu vµ sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ trêng thÕ giíi.Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý gi¸ vµ kiÓm so¸t gi¸ ®éc quyÒn vµ c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh, thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ.§Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, më réng hîp t¸c quèc tÕ.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 72359.DOC