Đề tài Vốn lưu động và một số biện pháp nhằm nâng cao vốn lưu động tại công ty Vật liệu điện và Dụng cụ cơ khí

p, cã më tµi kho¶n ngo¹i tÖ t¹i ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt nam, C«ng ty ®­îc phÐp sö dông con dÊu riªng vµ ®­îc ph©n c«ng tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ngµnh hµng vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ. Tªn giao dÞch cña c«ng ty lµ ELMACO cã trô së chÝnh ®­îc ®Æt t¹i 240 T«n §øc Th¾ng, §èng §a- Hµ Néi. Ngoµi ra, C«ng ty cã 2 c¬ së s¶n xuÊt lµ Nhµ m¸y d©y c¸p ®iÖn vµ XÝ nghiÖp s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®iÖn ®ãng t¹i §øc Giang, Gia L©m, Hµ Néi. * Chøc n¨ng cña C«ng ty ELMACO Lµ mét DN nhµ n­íc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh th­¬ng m¹i, l­u th«ng hµng ho¸, chuyªn cung cÊp vËt t­ thiÕt bÞ vµ dông cô vÒ ngµnh ®iÖn, C«ng ty cã chøc n¨ng: - Kinh doanh c¸c lo¹i vËt t­, hµng ho¸ thuéc ngµnh hµng vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ. - Trùc tiÕp nhËp khÈu c¸c mÆt hµng vËt liÖu ®iÖn – dông cô c¬ khÝ, vËt t­ liªn quan ®Ó phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong n­íc. - Trùc tiÕp xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng vËt liÖu ®iÖn – dông cô c¬ khÝ, vµ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c. - NhËn uû th¸c xuÊt nhËp khÈu, lµm ®¹i lý c¸c mÆt hµng thuéc ph¹m vi kinh doanh cña C«ng ty. - Tæ chøc s¶n xuÊt, gia c«ng, liªn doanh liªn kÕt, hîp t¸c ®Çu t­ s¶n xuÊt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t¹o nguån hµng phôc vô nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu * C¸c mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh - S¶n xuÊt: C¸p, d©y ®iÖn tõ, m¸y hµn ®iÖn, ®Ìn cao ¸p, qu¹t chèng n¾ng… - Kinh doanh: Nguyªn liÖu, lèp « t«, quÆng, vßng bi, b¨ng t¶i, kÏm, ®ång, nh«m, c«ng t¬, que hµn, d©y ®iÖn tõ, bé PVC… 1.2. §Æc ®iÓm vÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty bao gåm 110 CBCNV ®­îc chØ ®¹o thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi theo m« h×nh trùc tuyÕn tham m­u. §©y lµ m« h×nh qu¶n lý däc trùc tiÕp víi chÕ ®é mét thñ tr­ëng. §øng ®Çu C«ng ty lµ Gi¸m ®èc do Bé tr­ëng Bé Th­¬ng m¹i bæ nhiÖm, lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng cña C«ng ty, ®¹i diÖn cho quyÒn lùc vµ nghÜa vô cña toµn C«ng ty tr­íc c¬ quan cÊp trªn vµ ph¸p luËt. Gióp viÖc cho Gi¸m ®èc cã 3 Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch tõng m¶ng c«ng viÖc do Gi¸m ®èc ph©n c«ng. Ngoµi ra cßn cã KÕ to¸n tr­ëng cã nhiÖm vô tæ chøc, chØ ®¹o toµn bé c«ng t¸c thèng kª, h¹ch to¸n kÕ to¸n trong toµn C«ng ty. C¸c phßng ban chuyªn m«n: - Phßng tæ chøc: Qu¶n lý trùc tiÕp c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn nh©n sù,c ho¹t ®éng x· héi kh¸c vµ qu¶n lý hoµn chØnh. - Phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n:Tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty theo chÕ ®é qui ®Þnh. - Trung t©m kinh doanh: Cã nhiÖm vô v¹ch ra chiÕn l­îc vµ t×m kiÕm b¹n hµng cho C«ng ty. - Trung t©m ho¸ chÊt vµ xuÊt khÈu: Cã nhiÖm vô qu¶n lý, theo dâi t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu. - C¸c xÝ nghiÖp, nhµ m¸y chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Gi¸m ®èc C«ng ty vÒ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh theo chuyªn ngµnh ®­îc ph©n c«ng, - C¸c cöa hµng, c¸c chi nh¸nh chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc cã nhiÖm vô tiªu thô s¶n phÈm vµ t×m kiÕm nguån hµng, b¹n hµng cho C«ng ty T¹i c«ng ty ELMACO, bé phËn tµi chÝnh vµ bé phËn kÕ to¸n ®­îc tæ chøc chung thµnh mét phßng: phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n. §øng ®Çu lµ tr­ëng phßng vµ 3 phã phßng trong ®ã 1 phã phßng phô tr¸ch vÒ bé phËn tµi chÝnh. 2.1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2002-2003 2.1.1 KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty n¨m 2002-2003 B¶ng 01: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty n¨m 2002-2003 §¬n vÞ: 1000 ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 Chªnh lÖch Tû lÖ % Sè tiÒn 1.Tæng doanh thu 439.079.000 427.297.000 -2.68 -11.781.000 Trong ®ã: -DT néi bé 7.874.000 25.253.000 220.7 17.379.000 -DT xuÊt khÈu 5.253.000 12.253.000 141.6 7.439.000 -DT trùc tiÕp 425.903.000 389.300.000 -8.59 -36.603.000 -DT ®¹i lý 49.000.000 52.000.000 6.1 3.000.000 2.C¸c kho¶n gi¶m trõ 110.000.000 3.000.000 -93.7 -107.000.000 -Gi¶m gi¸ hµng b¸n 17.000.000 3.000.000 -82.35 -14.000.000 -Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 77.000.000 3.DT thuÇn 438.969.000 427.000.000 -2.66 -11.675.000 4.Gi¸ vèn hµng b¸n 416.224.000 406.052.000 -2.44 -10.172.000 Trong ®ã chi phÝ mua 1.836.000 5.LN gép 22.745.000 21.242.000 -6.6 -1.503.000 6.Chi phÝ b¸n hµng 10.327.000 11.461.000 10.98 1.134.000 7.Chi phÝ QLDN 3.197.000 3.278.000 2.53 81.000.000 8.LN tõ H§KD 9.221.000 6.503.000 -29.47 -2.718.000 9.Doanh thu H§TC 2.494.000 2.273.000 -8.86 -221.000.000 10.Chi phÝ H§TC 12.007.000 8.801.000 -26.7 -3.206.000 Trong ®ã l·i vay ph¶i tr¶ 8.500.000 11.LN tõ H§TC -9.513.000 -6.528.000 31.38 2.985.000 12.Thu nhËp kh¸c 1.067.000 902.000.000 -13.77 -147.000.000 13.Chi phÝ kh¸c 618.000.000 418.000.000 -32.36 -200.000.000 14.LN kh¸c 449.000.000 502.000.000 11.8 53.000.000 15.Tæng LN tr­íc thuÕ 157.000.000 477.000.000 203.8 320.000.000 16.ThuÕ TNDN ph¶inép 49.000.000 153.000.000 209.7 103.360.000 17.Lîi nhuËn sau thuÕ 108.000.000 324.000.000 201.1 216.640.000 Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy: - ELMACO lµ mét C«ng ty kinh doanh cã l·i, n¨m 2003 lµ 477.000.000 t¨ng 203,8% so víi n¨m 2002 lµ 157.000.000. - C«ng ty kinh doanh kh«ng nh÷ng cã l·i mµ cßn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng chØ tiªu chñ yÕu: + Vèn kinh doanh n¨m 2003 lµ 150.955.000 t¨ng 4,23% so víi n¨m 2002 trong ®ã vèn chñ së h÷u lµ 10.021.000 t¨ng 8,59% so víi n¨m 2002. + ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép n¨m 2003 lµ 153.000.000 t¨ng 209,7% so víi n¨m 2002 lµ 49.000.000. BiÓu: C¬ cÊu lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña ELMACO §¬n vÞ: 1000 ChØ tiªu 2002 2003 2003/2002 Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû träng (%) (%) Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 157.000.000 100% 477.000.000 100% 203,8% Lîi nhuËn tõ H§KD 9.221.000 587,4% 6.503.000 136,4% -29,47% Lîi nhuËn H§TC -9.513.000 -605,9% -6.28.000 -136,9% 31,38% Lîi nhuËn ho¹t ®éng bÊt th­êng 449.000.000 118,5% 502.000.000 100,5% 11,8% Qua biÓu trªn ta thÊy: - Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2003 lµ 6.503.000 gi¶m 29,47% so víi n¨m 2002. Tû träng l·i gi¶m tõ 578,4% n¨m 2002 xuèng cßn 136,4% n¨m 2003. - Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh n¨m 2003 bÞ lç -2.985 triÖu, gi¶m lç 32,38% so víi n¨m 2002. Tû träng lç gi¶m tõ -605,9% n¨m 2002 xuèng cßn -136,9% n¨m 2003. - Lîi nhuËn bÊt th­êng n¨m 2003 lµ 502.000.000 t¨ng 118,5% so víi n¨m 2002 nh­ng tû träng gi¶m tõ 118,5% n¨m 2002 xuèng cßn 100,5% n¨m 2003. Nh­ vËy, lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh ®· gi¶m, nh­ng do ho¹t ®éng tµi chÝnh kh«ng cã lîi nhuËn ®· lµm lîi nhuËn tr­íc thuÕ tuy cã t¨ng nh­ng kh«ng nhiÒu. C«ng ty kinh doanh tuy cã l·i nh­ng l·i kh«ng cao. 2.2. Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng t¹i ELMACO 2.2.1. nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh vµ nguån VL§ 2.2.1.1. nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh T×nh h×nh nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶ng sè liÖu sau B¶ng 02: Tµi s¶n vµ nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®Õn ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ:1000 Tµi s¶n Sè tiÒn % Nguån vèn Sè tiÒn % A- Tµi s¶n l­u ®éng vµ §Çu t­ ng¾n h¹n 109.363.367 88,54 A-Nî ph¶i tr¶ -Nî ng¾n h¹n 116.535.687 112.491.677 94,34 96,53 B-Tµi s¶n cè ®Þnh ®Çu t­ dµi h¹n 14.157.930 11,46 -Nî dµi h¹n B-Nguån vèn chñ së h÷u 4.044.010 6.985.610 3,47 5,66 Tæng céng 123.521.297 100 Tæng céng 123.521.297 100 B¶ng sè liÖu cho thÊy: TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003 tæng sè vèn C«ng ty ®­a vµo s¶n xuÊt kinh doanh lµ 123.521.297. Trong ®ã, vèn cè ®Þnh lµ 14.157.930 chiÕm tû träng11,46%, VL§ lµ 109.363.367 chiÕm tû träng lµ 88,54%. §Ó cã ®­îc sè vèn nµy, C«ng ty huy ®éng tõ nguån vèn chñ së h÷u lµ 6.985.610 vµ tõ c¸c kho¶n nî vay lµ 116.535.687. Tõ sè liÖu trªn cho phÐp ta tÝnh to¸n ®­îc mét sè chØ tiªu sau: Tæng nî ph¶i tr¶ 116.535.687 HÖ sè nî (Hv) = = = 94,34% Tæng nguån vèn 123.521.297 HÖ sè vèn chñ së h÷u (Hc) = 1- Hv = 5,66% KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®­îc cho thÊy: N¨m 2003, mét ®ång vèn huy ®éng vµo s¶n xuÊt cã 0,9434 ®ång vèn vay nî vµ 0,0566 ®ång vèn chñ së h÷u. NÕu ®¸nh gi¸ tõ gãc ®é tµi chÝnh cã thÓ kh¼ng ®Þnh C«ng ty kh«ng cã tÝnh ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi chÝnh v× hÇu hÕt sè vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ®Òu do c¸c kho¶n vay nî tµi trî. §©y lµ mét yÕu tè lµm gia t¨ng rñi ro trong kinh doanh. V× Hv qu¸ lín, C«ng ty ph¶i chÞu søc Ðp nÆng nÒ tõ phÝa c¸c chñ nî vµ C«ng ty ph¶i lu«n lo ®èi phã víi viÖc tr¶ l·i vay. NÕu trong tr­êng hîp C«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng t¹o ra mét tû lÖ l·i ®ñ lín bï ®¾p l·i vay th× kh«ng nh÷ng doanh lîi vèn chñ së h÷u bÞ gi¶m sót mµ C«ng ty cã thÓ bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng mÊt tù chñ vÒ tµi chÝnh, mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ nguy c¬ cña sù ph¸ s¶n lµ kh«ng tr¸nh khái. XÐt vÒ tÝnh æn ®Þnh cña nguån vèn ta thÊy: Nguån vèn æn ®Þnh th­êng xuyªn cña C«ng ty bao gåm tæng nguån vèn chñ së h÷u vµ tæng nî dµi h¹n lµ 11.029.620 chiÕm 8,93% tæng nguån vèn. Nguån vèn t¹m thêi cña C«ng ty lµ 112.491,677 chiÕm 91,07% tæng nguån vèn . VÒ nguyªn t¾c, c¸c tµi s¶n cã tÝnh chÊt th­êng xuyªn ph¶i ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn æn ®Þnh. Cã nghÜa lµ toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) vµ ®Çu t­ dµi h¹n (§TDH) ph¶i ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn dµi h¹n. Nh­ng nh­ trªn cho thÊy, nguån vèn dµi h¹n chØ chiÕm 8,93% tæng nguån vèn trong khi ®ã TSC§ vµ §TDH ®· chiÕm tíi 11,46% tæng tµi s¶n. Nh­ vËy, mét phÇn TSC§ vµ §TDH ®­îc tµi trî b»ng nguån ng¾n h¹n. Cho thÊy, viÖc bè trÝ c¬ cÊu tµi s¶n cña C«ng ty cã sù bÊt hîp lý v× TSC§&§TDH ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn ng¾n h¹n. §iÒu nµy sÏ mang l¹i rñi ro cho C«ng ty, C«ng ty lu«n ph¶i ®èi phã víi viÖc tr¶ nî c¸c nguån vèn nµy. ViÖc sö dông nî ng¾n h¹n sÏ kÐo theo mét nhu cÇu ph¶i th­êng xuyªn t¸i tµi trî víi nh÷ng tû lÖ l·i suÊt cã thÓ dao ®éng rÊt lín. Bªn c¹nh ®ã, kh¶ n¨ng cung cÊp tµi chÝnh cho cho ®Çu t­ cña DN bÞ phô thuéc vµo kh¶ n¨ng thu hót c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®­îc gia h¹n th­êng xuyªn. Vµo nh÷ng thêi ®iÓm ph¶i ®­¬ng ®Çu víi khã kh¨n t¹m thêi, C«ng ty cã thÓ ph¶i ®èi mÆt víi mét sù gia t¨ng ®ét ngét c¸c chi phÝ tÝn dông ng¾n h¹n hay thËm chÝ mét sù tõ chèi gia h¹n toµn bé nî ng¾n h¹n. Nh­ vËy C«ng ty cã thÓ r¬i vµo t×nh tr¹ng kh«ng tr¶ ®­îc nî. Tãm l¹i, qua nh÷ng ph©n tÝch ë trªn ta ®i ®Õn nhËn xÐt sau: - HÖ sè nî cña C«ng ty qu¸ cao, kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh thÊp, ®e do¹ sù an toµn vÒ tµi chÝnh cña C«ng ty. - Nguån vèn æn ®Þnh chiÕm tû lÖ nhá chØ cã 8,93% sÏ g©y nhiÒu khã kh¨n cho C«ng ty trong viÖc sö dông vèn phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh. 2.2.1.2 Nguån vèn l­u ®éng vµ t×nh h×nh sö dông VL§ B¶ng 03: nguån vèn l­u ®éng vµ sö dông VL§ cña C«ng ty ®Õn 31/12/2003 §¬n vÞ: 1000 VL§ Sè tiÒn Tû lÖ (%) Nguån VL§ Sè tiÒn Tû lÖ (%) 1-Vãn b»ng tiÒn 3.081.434 2,82 1-Nguån vèn CSH 4.385.821 4,01 2-C¸c kho¶n ph¶i thu 62.317.910 56,98 +Ng©n s¸ch NN cÊp 3,426.748 78,13 3-Hµng ho¸ tån kho 38.910.467 35,58 +Tù bæ sung 959.073 21,87 4- TSL§ kh¸c 5.053.556 4,62 2-Nguån vèn chiÕm dông 29.947.572 27,38 +Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 24.505.531 81,83 +Ng­êi mua tr¶ tr­íc 433.474 1,45 +Ph¶i nép NN -198.737 -0,66 +Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 321.494 1,07 +Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c 4.885.809 16,31 3-Nguån vay ng¾n h¹n 75.029.974 68,61 Tæng céng 109.363.367 100 Tæng céng 109.363.367 100 TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003, tæng nguån vèn tµi trî cho nhu cÇu VL§ cña C«ng ty lµ 109.363.367 trong ®ã nguån vèn chñ së h÷u chiÕm 4,01%. Trong nguån vèn nµy, Ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp chiÕm 78,13%. Tõ n¨m 1997 ®Õn nay, Ng©n s¸ch Nhµ n­íc kh«ng cÊp bæ sung vèn nªn sè VL§ trªn C«ng ty ph¶i tù b¶o toµn vµ ph¸t triÓn. §ång thêi, ®Ó ®¶m b¶o vèn phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, hµng n¨m C«ng ty ph¶i tù bæ sung VL§, sè vèn tù bæ sung nµy ®­îc huy ®éng tõ quü ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ tõ nguån lîi nhuËn sau thuÕ vµ vèn kh¸c ( nh­ vèn khÊu hao) mµ C«ng ty ch­a cã nhu cÇu sö dông. N¨m 2003, sè vèn nµy chiÕm 21,87% nguån vèn chñ së h÷u Kho¶n tµi trî thø hai cho VL§ cña C«ng ty lµ nguån vèn chiÕm dông. §©y lµ nguån VL§ mµ C«ng ty kh«ng ph¶i chÞu chi phÝ sö dông vèn. ®Õn cuèi n¨m 2003 sè vèn nµy lµ 29.947.572 chiÕm 27,38% tæng nguån VL§ trong ®ã nguån quan träng vµ chiÕm tû träng lín nhÊt lµ nguån vèn chiÕm dông cña nhµ cung cÊp, chiÕm 81,83% tæng nguån vèn chiÕm dông. Qua sè liÖu nµy ta cã thÓ thÊy uy tÝn cña C«ng ty ®èi víi b¹n hµng ngµy cµng ®­îc cñng cè, C«ng ty ®· x©y dùng ®­îc mèi quan hÖ vµ t¹o ®­îc niÒm tin víi b¹n hµng, v× thÕ hä cho C«ng ty mua chÞu vµ thanh to¸n chËm. Ngoµi nguån vèn trªn, C«ng ty cßn khai th¸c tõ c¸c nguån chiÕm dông kh¸c nh­ : ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn, thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép v.v.. §©y lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh­ng ch­a ®Õn h¹n thanh to¸n, nªn C«ng ty t¹m thêi sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Sau khi huy ®éng ®Õn møc tèi ®a nguån vèn tù cã vµ nguån vèn chiÕm dông nh­ng kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu VL§ C«ng ty míi tiÕn hµnh vay ng¾n h¹n ng©n hµng. Tuy nhiªn ®©y l¹i lµ nguån h×nh thµnh chñ yÕu VL§ t¹i C«ng ty. Nguån vèn vay nµy lµ 75.029.974 chiÕm 68,615 tæng nguån VL§. Qua ®©y cho thÊy C«ng ty cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn . Víi kho¶n tiÒn vay lín nh­ vËy céng víi l·i suÊt vay lµ 0,7%/th¸ng vµ thêi gian vay cã h¹n th× ®©y thùc sù lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i, C«ng ty sÏ lu«n ph¶i ®èi phã víi viÖc tr¶ nî. Tãm l¹i, C«ng ty tuy ho¹t ®éng trong lÜnh vùc l­u th«ng hµng ho¸ cã quy m« kinh doanh lín nh­ng l¹i lu«n gÆp khã kh¨n vÒ VL§. ViÖc huy ®éng VL§ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty phÇn lín phô thuéc vµo bªn ngoµi, nguån VL§ tù cã rÊt Ýt g©y khã kh¨n kh«ng nhá cho C«ng ty trong viÖc tù chñ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tù chñ vÒ tµi chÝnh. 2.2.2 T×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ nãi riªng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña DN. V× vËy, nã lu«n ®­îc coi träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. Víi c¸c c«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i nh­ C«ng ty ELMACO, vèn kinh doanh chñ yÕu lµ VL§ th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu ®­îc ph¶n ¸nh th«ng qua hiÖu qu¶ sö dông VL§. Bëi vËy ta cÇn ®i vµo xem xÐt t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông VL§ trªn c¸c mÆt sau: B¶ng 04 : C¬ cÊu vèn l­u ®éng cña c«ng ty §¬n vÞ :1000 ChØ tiªu 31/12/2002 31/12/2003 Chªnh lÖch Sè tiÒn TT% Sè tiÒn TT% Sè tiÒn TL% Tæng vèn l­u ®éng 67.413.865 100 109.363.367 100 41.949.502 100 I- Vèn b»ng tiÒn 1.123.941 1,67 3.081.434 2,82 1.957.493 174,16 1. TiÒn mÆt 607.311 54,03 637.447 20,69 30.136 4,96 2. TiÒn göi ng©n hµng 516.630 45,96 2.443.987 79,31 1.927.357 373,06 II- C¸c kho¶n ph¶i thu 37.052.974 54,96 62.317.910 59,68 25.264.936 68,19 1. Ph¶i thu kh¸ch hµng 33.796.559 91,21 58.492.024 93,86 24.695.465 73,07 2. Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 1.871.356 5,05 1.897.221 3,04 25.865 1,38 3. ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ 851.934 2,3 675.756 1,08 - 176.178 - 20,68 4. Ph¶i thu néi bé 11.102 0,03 11.102 0,02 5. Ph¶i thu kh¸c 522.023 1,41 1241.807 2 III- Hµng ho¸ tån kho 25.669.284 38,08 38.910.467 35,58 13.241.183 51,58 1. NVL tån kho 761.014 2,96 697.249 1,79 - 63.765 - 8,83 2. C«ng cô dông cô 130.863 0,51 112.390 0,3 - 18.473 - 14,12 3. Chi phÝ sx kinh doanh dë dang 1.788.797 6,97 12.319.259 31,66 10.530.462 588,69 4. Thµnh phÈm tån kho 2.566.398 10 5.054.112 12,99 2.487.714 96,93 5. Hµng ho¸ tån kho 20.280.490 79,01 20.577.681 52,88 297.191 1,47 6. Hµng göi b¸n 141.722 0,55 149.776 0,38 8.054 5,68 IV- TSL§ kh¸c 3.567.666 5,29 5.053.556 4,62 1.485.890 41,65 1- T¹m øng 1.306.360 36,61 1.706.847 33,78 400.487 30,66 2- Chi phÝ tr¶ tr­íc 242.716 6,8 319.493 6,32 76.777 31,63 3- Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 779.674 21,85 779.674 15,43 4- Tµi s¶n thiÕu chê xö lý 1282 0,04 10.328 0,2 9046 705,62 5- C¸c kho¶n thÕ chÊp ký c­îc ng¾n h¹n 1.237.634 34,7 2.237.214 44,27 999.580 80,77 Tæng céng 67.413.865 100 109.363.367 100 41.949.502 62,22 2.2.2.1. T×nh h×nh qu¶n lý vèn b»ng tiÒn Vèn b»ng tiÒn cuèi n¨m 2003 lµ 3.081.434 chiÕm tû träng 2,82% t¨ng 1.957.493 víi tû lÖ t¨ng 174,16% so víi cïng kú n¨m 2002 trong ®ã tiÒn göi ng©n hµng t¨ng 373,06% víi sè tiÒn t­¬ng øng 1.927.357 Nh­ trªn ®· ®Ò cËp, C«ng ty ph¶i ®i vay ng¾n h¹n ng©n hµng ®Ó ®¸p øng vèn cho nhu cÇu kinh doanh. Tuy nhiªn, l·i suÊt vay trung b×nh ë c¸c ng©n hµng lµ 0,7%/th¸ng (Ng©n hµng EXIMBANK lµ 0,63%/th¸ng, ng©n hµng TECHBANK lµ 0,75%/th¸ng…) nªn C«ng ty cø chËm tr¶ tiÒn ngµy nµo th× tiÒn l·i vay ph¶i tr¶ l¹i t¨ng lªn. Do vËy, nÕu göi tiÒn vµo ng©n hµng th× l·i tiÒn göi thu ®­îc còng kh«ng ®ñ bï ®¾p l·i vay. V× thÕ, khi thu ®­îc tiÒn vÒ C«ng ty th­¬ng chuyÓn tr¶ ngay ng©n hµng. TiÒn göi ng©n hµng cuèi n¨m 2003 t¨ng nh­ vËy trïng víi thêi ®iÓm kh¸ch hµng tr¶ tiÒn nªn C«ng ty ch­a kÞp lµm thñ tôc chuyÓn tr¶ nî vay Ng©n hµng. 2.2.2.2 T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu Trong thùc tÕ kinh doanh c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ th­êng xuyªn ph¸t sinh, c¸c DN th­¬ng chiÕm dông vèn lÉn nhau nh»m t¨ng thªm vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, nÕu c¸c kho¶n c«ng nî nµy chiÕm tû träng lín vµ ngµy cµng t¨ng sÏ ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ g©y khã kh¨n cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña DN. ChÝnh v× thÕ, gi¶m c«ng nî ph¶i thu nhanh chãng thu håi tiÒn hµng lµ vÊn ®Ò cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý VL§ t¹i ELMACO. C¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2003 lµ 62.317.910 chiÕm tû träng lín nhÊt ( 56,98%) so víi tæng gi¸ trÞ TSL§ trong ®ã ph¶i thu kh¸ch hµng lu«n chiÕm tû träng lín nhÊt vµ ®­îc C«ng ty ®Æc biÖt quan t©m. T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu ®­îc thÓ hiÖn d­íi b¶ng sau: B¶ng 05: T×nh h×nh c¸c kho¶n ph¶i thu §¬n vÞ:1000 ChØ tiªu 2002 2003 Chªnh lÖch Sè tiÒn TT% Sè tiÒn TT% Sè tiÒn TL% Ph¶i thu kh¸ch hµng 33.796.559 91,21 58.492.024 93,86 24.695.465 73,07 Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 1.871.356 5,05 1.897.221 3,04 25.865 1,38 ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ 851.934 2,3 675.756 1,08 - 176.178 - 20,68 Ph¶i thu néi bé 11.102 0,03 11.102 0,02 C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 522.023 1,41 1.241.807 2 719.784 137,88 Tæng céng 37.052.974 100 62.317.910 100 25.264.936 68,19 Qua b¶ng ta thÊy tæng c¸c kho¶n ph¶i thu ®Õn 31/12/2003 lµ 62.317.910 t¨ng 68,19% so víi cïng thêi ®iÓm n¨m 2002 víi sè tiÒn t­¬ng øng lµ 25.264.936 . C«ng nî ph¶i thu t¨ng lªn chñ yÕu lµ do ¶nh h­ëng cña nî ph¶i thu kh¸ch hµng vµ c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c. Nî ph¶i thu kh¸ch hµng lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt trong c¬ cÊu nî ph¶i thu. §Õn cuèi n¨m 2003, kho¶n nî nµy lµ 58.492.024, t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 24.695.465 víi tû lÖ t¨ng lµ 73,07% chiÕm 93,86% tæng c¸c kho¶n ph¶i thu. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng t¨ng cao nh­ vËy chñ yÕu lµ do chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i cña C«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng trong n¨m qua. Th«ng th­êng, C«ng ty cho phÐp kh¸ch hµng thanh to¸n chËm trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Cô thÓ: + §èi víi kh¸ch hµng cã quan hÖ l©u n¨m, mua kh«ng th«ng qua hîp ®ång, C«ng ty cho thanh to¸n chËm trong vßng 5 ngµy. Doanh sè b¸n chÞu cho ®èi t­îng nµy kh«ng nhiÒu. + §èi víi kh¸ch hµng mua tõng l«, gi¸ trÞ t­¬ng ®èi lín vµ mua th«ng qua hîp ®ång th× thêi gian tr¶ chËm trung b×nh mét th¸ng. Doanh sè b¸n chÞu cho ®èi t­îng nµy chiÕm 20% tæng doanh thu. + Cßn l¹i, C«ng ty ®Æc biÖt chó träng vµo ho¹t ®éng b¸n bu«n, ®Æc biÖt cung cÊp vËt t­, thiÕt bÞ cho c¸c dù ¸n tróng thÇu, doanh thu vµ lîi nhuËn ®¹t ®­îc rÊt lín, b»ng vµi chôc hîp ®ång kinh tÕ kh¸c VÝ dô: n¨m 2003, C«ng ty tróng hai gãi thÇu CP1 vµ CP3 cña Tæng c«ng ty §iÖn lùc víi trÞ gi¸ hµng 100 tû. §èi víi nh÷ng ®èi t­îng nµy, C«ng ty cho thanh to¸n chËm trong vßng 3 th¸ng. Së dÜ nh­ vËy lµ v× trong kho¶ng thêi gian nµy, c¸c dù ¸n ph¶i tiÕn hµnh l¾p ®Æt vµ ch¹y thö c¸c vËt t­ thiÕt bÞ do C«ng ty tróng thÇu cung cÊp. §ång thêi, ®©y còng lµ thêi gian b¶o hµnh cña C«ng ty. MÆt kh¸c, c¸c l« thÇu lín mµ C«ng ty tróng trong nh÷ng n¨m qua ®Òu lµ cña nh÷ng c«ng ty Nhµ n­íc mµ nh÷ng c«ng ty nµy ph¶i chê vèn tõ Ng©n s¸ch cÊp míi cã tiÓn chi tr¶ cho C«ng ty nªn ®Ó b¸n ®­îc hµng C«ng ty ph¶i chÊp nhËn b¸n chÞu, tr¶ chËm. Tuy nhiªn, doanh sè b¸n chÞu cho ®èi t­îng nµy chiÕm h¬n 70% doanh thu. ChÝnh v× vËy, trong khi doanh thu mµ C«ng ty ®¹t ®­îc t¨ng 78.713.405 so víi n¨m 2002 víi tû lÖ t¨ng lµ 32,13% th× c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn 73,07% víi sè tiÒn lµ 24.695.465, tèc ®é t¨ng cña c¸c kho¶n nî ph¶i thu t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña doanh thu. §iÒu nµy phÇn nµo nãi lªn sù bÊt hîp lý trong chÝnh s¸ch tÝn dông th­¬ng m¹i cña C«ng ty. §i s©u vµo xem xÐt ta thÊy trong tæng sè c«ng nî ph¶i thu ®Õn ngµy 31/12/2003 lµ 62.317.910 th× sè nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi kh¸ lín cÇn xö lý lµ 5.011.939. Riªng nî khã ®ßi n¨m 2002 lµ 1.351.826 th× n¨m 2003 chØ cßn lµ 475.779. ViÖc nî khã ®ßi n¨m 2003 gi¶m lµ do C«ng ty tiÕn hµnh xo¸ nî, chuyÓn sang nî kh«ng cã kh¶ n¨ng ®ßi, do ng­êi nî ph¸ s¶n, kh«ng thÓ tr¶ ®­îc nî, ®· chÕt hoÆc bá trèn. B¶ng 06: TrÝch biªn b¶n kiÓm kª c«ng nî 0h ngµy 31/12/2003 §¬n vÞ tÝnh:1000 ChØ tiªu Trong ®ã, ®èi t­îng cÇn xö lý Qu¸ h¹n Trªn 1 n¨m Trªn 2 n¨m Trªn 3 n¨m Khã ®ßi 1-Ph¶i thu kh¸ch hµng 3.305.884 296.710 305.172 139.741 475.779 2-Ph¶i thu kh¸c 19.104 20.997 276.642 Tæng céng 3.305.884 487.724 326.196 416.383 475.779 C«ng nî ph¶i thu kh¸ch hµng ®Õn nay qu¸ h¹n khã ®ßi lµ do: + Kh¸ch hµng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc bá trèn. + Mét sè c¸n bé, c«ng nh©n viªn ®· b¸n hµng vµ thu ®­îc tiÒn nh­ng do sù qu¶n lý láng lÎo cña C«ng ty nªn vÉn ch­a nép quü C«ng ty. + Mét sè kho¶n nî ph¸t sinh do thay ®æi c«ng t¸c, thñ tôc bµn giao kh«ng chÆt chÏ tõ ng­êi nµy sang ng­êi kh¸c, tõ n¨m nµy sang n¨m kh¸c ®Õn nay kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc néi dung kho¶n thu. + Kh¸ch hµng mua hµng tõ nh÷ng n¨m tr­íc kh«ng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ bÞ toµ ¸n tuyªn ph¹t, nay ®· chÕt. + Nh÷ng hµng ho¸ mÊt m¸t tõ l©u kh«ng t×m ra nguyªn nh©n . HiÖn nay, ®èi víi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n vµ nî khã ®ßi, C«ng ty ®ang tÝch cùc ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p nh­ : gia h¹n nî, gi¶m nî nh»m thu håi ®­îc mét phÇn c«ng nî. Nh­ng theo ®¸nh gi¸ cña C«ng ty, nguy c¬ mÊt vèn l­u ®éng lµ 400 triÖu ®ång. Tån t¹i nµy mét phÇn lµ do C«ng ty kh«ng cã sù thÈm ®Þnh uy tÝn kh¸ch hµng, kh«ng ph©n tÝch vÞ thÕ t¸c dông cña kh¸ch hµng kü l­ìng vµ kh«ng xem xÐt kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng tr­íc khi b¸n chÞu. Mét phÇn còng lµ do C«ng ty kh«ng qu¶n lý nh©n viªn b¸n hµng tèt nªn g©y thÊt tho¸t vèn. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch b¸n chÞu, b¸n tr¶ chËm trong thêi gian võa qua cã thÓ coi lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn. Tuy nhiªn, trong khi bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông vèn th× C«ng ty ph¶i ®i vay vèn ng¾n h¹n, ph¶i tr¶ l·i v× kho¶n vèn ®ã. T×nh h×nh nµy g©y nªn t×nh tr¹ng ø ®äng vèn trong kh©u thanh to¸n, lµm vèn chËm lu©n chuyÓn vµ lµm gia t¨ng møc ®é rñi ro vÒ tµi chÝnh. HÖ sè nî ph¶i tr¶, C¸c kho¶n ®i chiÕm dông = nî ph¶i thu C¸c kho¶n bÞ chiÕm dông. Bªn c¹nh kho¶n nî ph¶i thu kh¸ch hµng t¨ng m¹nh th× kho¶n ph¶i thu kh¸c t¨ng còng nhiÒu. Tuy kho¶n nµy chiÕm tû träng kh«ng lín trong gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu nh­ng n¨m 2003, kho¶n nµy t¨ng 137,88% (+719.784) so víi n¨m 2002 . Kho¶n ph¶i thu kh¸c chñ yÕu lµ kho¶n cho thuª TSC§ ( cöa hµng lín n»m t¹i 240 – T«n §øc Th¾ng c¹nh C«ng ty). HiÖn nay, B¸ch Ho¸ GiÇy T«n §øc Th¾ng ®ang thuª C«ng ty cöa hµng nµy ®Ó kinh doanh nh­ng chËm tr¶ tiÒn thuª cho C«ng ty. Nh­ vËy, trong n¨m 2003, do qu¶n lý kh«ng chÆt chÏ nªn sè nî ph¶i thu t¨ng lªn. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ c«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu, ta ®i ph©n tÝch thªm mét sè chØ tiªu: Sè d­ b×nh qu©n Sè ph¶i thu ®Çu n¨m + Sè ph¶i thu cuèi n¨m = c¸c kho¶n ph¶i thu 2 B¶ng 07: C¸c chØ tiªu vÒ t×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu (KPT) §¬n vÞ: 1000 ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 Chªnh lÖch Sè tiÒn Tû lÖ (%) 1-Doanh thu thuÇn 438.969.000 427.294.000 -11.675.000 -2,66 2-Sè d b×nh qu©n c¸c KPT 34.661.499 49.685.442 15.023.943 43,34 3-Vßng quay c¸c KPT (1:2) 12,66 8,59 -4,07 4-Kú thu tiÒn TB (360:3) 28,4 41,9 13,5 Qua sè liÖu trªn cho thÊy, hiÖu qu¶ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty n¨m 2003 gi¶m so víi 2002. C«ng ty ®Ó kh¸ch hµng chiÕm dông vèn kh¸ lín lµm vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m tõ 12,66 vßng n¨m 2002 xuèng 8,59 vßng n¨m 2003 lµm cho sè ngµy ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng lªn tõ 28,4 ngµy n¨m 2002 lªn 41,9 ngµy n¨m 2003, t¨ng 13,5% (+4 ngµy). Do ®ã, ¶nh h­ëng tíi tèc ®é lu©n chuyÓn VL§. V× vËy, trong thêi gian tíi C«ng ty ph¶i n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý c¸c kho¶n nµy ®Ó thu håi vèn nhanh, gi¶m ®­îc c¸c kho¶n vay nî nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dôngVL§. 2.2.2.3. T×nh h×nh qu¶n lý hµng tån kho t¹i C«ng ty. §Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra th­êng xuyªn, liªn tôc, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ®Òu dù tr÷ mét l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh phï hîp víi ®Æc ®iÓm, quy m« kinh doanh vµ kh¶ n¨ng vÒ vèn cña m×nh. T¹i ELMACO, hµng tån kho chiÕm tû träng lín thø hai (35,58%) trong tæng VL§. Do ®ã, viÖc qu¶n lý hµng tån kho ®ãng vai trß v« cïng quan träng vµ cã t¸c ®éng lín ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§. T¹i C«ng ty, do kinh doanh hµng tr¨m mÆt hµng ®ßi hái l­îng hµng dù tr÷ tèi thiÓu tõ 10-15 tû ®ång chñ yÕu lµ hµng mÉu ë hÖ thèng c¸c cöa hµng, chi nh¸nh. Bªn c¹nh chøc n¨ng kinh doanh, C«ng ty cßn cã chøc n¨ng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng vËt liÖu ®iÖn phôc vô nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, C«ng ty ®· x¸c ®Þnh l­îng dù tr÷ nguyªn vËt liÖu ®ñ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu sö dông trong mét th¸ng. §ång thêi, C«ng ty còng t¹o quan hÖ víi nhiÒu nguån cung cÊp, ®­a sè lµ nh÷ng b¹n hµng cã uy tÝn vµ ®· lµm ¨n l©u n¨m víi C«ng ty ®Ó khi cã hîp ®ång cã thÓ ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng. §©y lµ viÖc lµm tÊt yÕu trong kinh doanh nÕu C«ng ty kh«ng d­ thõa vèn. B¶ng 08 : KÕt cÊu hµng tån kho §¬n vÞ: 1000 ChØ tiªu 31/12/2002 31/12/2003 Chªnh lÖch Sè tiÒn TT(%) Sè tiÒn TT(%) Sè tiÒn TL(%) 1- NVL tån kho 761.014 2,96 697.249 1,79 -63.765 -8,38 2- C«ng cô, dông cô 130.863 0,51 112.390 0,3 -18.473 -14,12 3- Chi phÝ SXKD3 1.788.797 6,97 12.319.259 31,66 10.530.462 588,69 4- Thµnh phÈm TK 2.566.398 10 5.054.112 12,99 2.487.714 96,93 5- Hµng ho¸TK 20.280.490 79,01 20.577.681 52,88 297.191 1,47 6- Hµng göi b¸n 141722 0,55 149.776 0,38 8054 5,68 Tæng céng 25.669.284 100 38.910.467 100 13.241.183 51,58 TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003, gi¸ trÞ hµng tån kho cña C«ng ty lµ 38.910.467 chiÕm 35,58% tæng VL§ cña C«ng ty t¨ng 51,58%. Trong ®ã, chñ yÕu lµ gi¸ trÞ hµng hãa tån kho víi gi¸ trÞ 20.577.681 chiÕm 52,88% gi¸ trÞ hµng tån kho t¨ng 1,47% so víi 2002. TiÕp ®ã lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang chiÕm 31,66% víi gi¸ trÞ lµ 12.319.259 t¨ng 588,69% vµ thµnh phÈm tån kho chiÕm 12,99% víi gi¸ trÞ lµ 5.054.112 t¨ng 96,93% so 2002. Cuèi cïng, c¸c kho¶n nguyªn vËt liÖu tån kho, hµng göi b¸n, c«ng cô dông cô chiÕm tû träng kh«ng ®¸ng kÓ. Mét nguyªn nh©n kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn lµm cho hµng tån kho nhiÒu lµ do chÊt l­îng hµng tån kho. Theo sè liÖu h¹ch to¸n chi tiÕt vÒ kiÓm kª ®¸nh gi¸ hµng tån kho, trong tæng l­îng hµng tån kho cuèi n¨m 2003 lµ 38.910.476 th× sè l­îng hµng ø ®äng, kÐm mÊt phÈm chÊt lµ 4.996.220 chiÕm 12,84% tæng hµng tån kho( n¨m 2002 lµ 17,63%). Thùc tÕ trong n¨m, nhiÒu ngµnh hµng kinh doanh ®· ph¶i chÊp nhËn lç ®Ó gi¶i quyÕt mét phÇn hµng chËm b¸n, kÐm mÊt phÈm chÊt nh»m thu håi VL§. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty ¸p dông nhiÒu h×nh thøc b¸n hµng nh­ : b¸n thanh to¸n chËm, thanh to¸n ngay ®­îc gi¶m gi¸… ®Ó ®Èy nhanh viÖc tiªu thô hµng nh»m gi¶i phãng hµng tån ®äng. Sè hµng tån kho nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn chi phÝ mµ C«ng ty ph¶i bá ra nh­ : chi phÝ tån kho, chi phÝ l­u kho, b·i… nh÷ng chi phÝ nµy lµm t¨ng tæng chi phÝ, tõ ®ã lµm gi¶m lîi nhuËn cña C«ng ty. C¸c mÆt hµng tån kho chñ yÕu ®­îc tËp trung ë b¶ng 09 B¶ng 09 : C¸c mÆt hµng tån kho chñ yÕu §¬n vÞ : 1000 Tªn hµng Gi¸ trÞ Hµng l­u©n chuyÓn Hµng ®äng chËm LC Hµng kÐm phÈm chÊt Hµng mÊt phÈm chÊt C¸p ®iÖn 14.654.257 13.880.809 687.326 67.842 18.280 D©y ®iÖn tõ 667.774 193.241 456.027 18.506 Carton 1.561.134 1.469.847 91.287 C«ng t¬ 187.179 179.289 1342 4750 1798 Que hµn 313.955 310.133 3822 M¸y nÐn khÝ 290.020 274.190 13.830 2000 B¨ng t¶i 181.219 176.350 4869 §¸ mµi 17.877 17.877 Lèp 1.031.416 1.030.757 659 Vßng bi 1.164.206 807.135 356.039 1032 §©y lµ nh÷ng mÆt hµng tån kho cña C«ng ty tõ nh÷ng n¨m tr­íc ®Ó l¹i. HiÖn nay, viÖc tiªu thô nh÷ng mÆt hµng nµy trªn thÞ tr­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n. Song C«ng ty còng ®ang thùc hiÖn chñ tr­¬ng lµ thu hÑp mÆt hµng lçi thêi, ®Èy m¹nh tiªu thô nh÷ng mÆt hµng chñ chèt, ®Èy nhanh viÖc tiªu thô hµng ®äng b»ng c¸ch gi¶m gi¸ b¸n, chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ bè trÝ møc c¬ cÊu tån kho hîp lý, ­u tiªn t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua b¸n ngay nh»m ®Èy nhanh vßng quay cña vèn. §Ó n¾m ®­îc thùc tr¹ng t×nh h×nh qu¶n lý hµng tån kho cña C«ng ty thêi gian qua, ta ®i xem xÐt c¸c chØ tiªu sau: B¶ng 10 : C¸c chØ tiªu vÒ t×nh h×nh qu¶n lý hµng tån kho §¬n vÞ : T§ ChØ tiªu N¨m 2002 N¨mm 2003 Chªnh lÖch 1- Gi¸ vèn hµng b¸n 416.224.000 406.052.000 -10.172.000 2- HTK ®Çu kú 26.017.390 25.669.284 3- HTK cuèi kú 25.669.284 38.910.467 4- HTK b×nh qu©n 25.843.337 32.289.876 6.446.539 5- Sè vßng quay HTK 16,1 12,5 -3,6 6- Sè ngµy mét vßng quay HTK(360:5) 22,3 28,8 6,5 Dùa vµo b¶ng trªn ta thÊy vßng quay hµng tån kho gi¶m tõ 16,1 vßng xuèng 12,5 vßng lµm cho sè ngµy mét vßng hµng tån kho t¨ng 6,5 ngµy. ViÖc gi¶m vßng quay hµng tån kho ®· khiÕn C«ng ty l·ng phÝ mét l­îng VL§ lµ : Møc l·ng phÝ VL§ do 38.910.467 = x 6,5 = 702.550 ngµy quay 1 vßng tån kho t¨ng 360 §iÒu ®ã chøng tá, hiÖu qu¶ sö dông vèn hµng tån kho cña C«ng ty trong n¨m 2003 gi¶m h¬n so víi n¨m 2002. Tãm l¹i, c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho ch­a ®¹t ®­îc nh÷ng b­íc tiÕn kh¶ quan. H¬n n÷a, viÖc ®Ó mét l­îng hµng tån ®äng nh­ vËy lµ t­¬ng ®èi lín. V× vËy, trong thêi gian tíi, C«ng ty cÇn bè trÝ l¹i c¬ cÊu vèn hµng tån kho cho phï hîp ®Ó t¨ng nhanh vßng quay hµng tån kho, gi¶m chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. 2.2.3. §¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty. 2.2.3.1. §¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®­îc ®¸nh gi¸ lµ m¹nh hay yÕu ®­îc thÓ hiÖn tr­íc hÕt ë kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. §èi víi ELMACO, viÖc ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n ngoµi môc ®Ých ®Ó c¸c ®èi t¸c kinh doanh nhÊt lµ b¹n hµng vµ nh÷ng nhµ cung cÊp tÝn dông xem xÐt, ®¸nh gi¸ vµ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh tµi chÝnh khi quan hÖ víi C«ng ty, mµ cßn gióp C«ng ty tù ®¸nh gi¸, ®iÒu chØnh l¹i t×nh h×nh tµi chÝnh cña m×nh nh»m môc ®Ých æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. Th«ng qua b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ta tÝnh c¸c chØ tiªu sau: B¶ng 11: T×nh h×nh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty §¬n vÞ: 1000 ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 1-Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi 67.413.865 = 0,96 70.196.368 109.363.367 = 0,97 112.491.677 2-Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh 41.744.581 = 0,59 70.196.368 70.452.900 = 0,63 112.491.677 3-Kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi 1.123.941 = 0,016 70.196.368 3.081.434 = 0,027 112.491.677 Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®­îc cho thÊy: + Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi n¨m 2003 cao h¬n n¨m 2002 nh­ng nãi chung th× ®é an toµn cña t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty kh«ng cao bëi toµn bé tµi s¶n l­u ®éng kh«ng ®¶m b¶o hÕt c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. NÕu trong kú C«ng ty cã chuyÓn ®æi toµn bé tµi s¶n l­u ®éng thµnh tiÒn còng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n thanh to¸n. + Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh n¨m 2003 cao h¬n n¨m 2002 nh­ng c¶ hai n¨m ®Òu nhá h¬n 1. §iÒu nµy cho thÊy kh¶ n¨ng ®¸p øng nhanh c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña C«ng ty lµ thÊp. Vµo løc cÇn C«ng ty cã thÓ buéc ph¶i sö dông c¸c biÖn ph¸p bÊt lîi nh­ b¸n mét sè tµi s¶n l­u ®éng kh¸c míi ®ñ tiÒn thanh to¸n. + Kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi cña C«ng ty lµ rÊt kÐm tuy cã t¨ng h¬n so víi n¨m 2002. C«ng ty gÆp ph¶i khã kh¨n lín trong viÖc thanh to¸n c«ng nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n thanh to¸n. Tãm l¹i, nh÷ng kÕt qu¶ thanh to¸n trªn cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty lµ thÊp vµ t×nh h×nh tµi chÝnh ®ang gÆp khã kh¨n. v× vËy, trong thêi gian tíi, C«ng ty cÇn c¨n cø vµo t×nh h×nh cô thÓ ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®­a C«ng ty tho¸t khái t×nh tr¹ng trªn. 2.2.3.2. §¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. Do VL§ chiÕm tû träng lín trong tæng vèn kinh doanh cña C«ng ty nªn hiÖu qu¶ sö dông VL§ g¾n liÒn víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. ChÝnh v× thÕ, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông VL§ sÏ phÇn nµo ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh thùc tÕ vÒ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi riªng cña C«ng ty. B¶ng 12: c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty ChØ tiªu §vt N¨m 2002 N¨m 2003 Chªnh lÖch 1- Tæng doanh thu 1000 439.079.000 427.297.000 -11.781.000 2- Doanh thu thuÇn Nt 438.969.000 427.294.000 -11.675.000 3- Lîi nhuËn thuÇn nt 108.000.000 324.000.000 216.640.000 4- Gi¸ vèn hµng b¸n Nt 416.224.000 406.052.000 -10.172.000 5- VL§ b×nh qu©n nt 65.214.613 88.388.616 23.174.003 6- Hµng tån kho b×nh qu©n nt 25.843.337 32.289.876 6.446.539 7- Sè d b×nh qu©n c¸c KPT nt 34.661.499 49.685.442 15.023.943 8- Vßng quay VL§ (2:5) Vßng 6,73 4,83 -1,9 9- Vßng quay hµng tån kho (4:6) Vßng 16,1 12,5 -3,6 10- Vßng quay KPT (2:7) Vßng 12,66 8,59 -4,07 11- Kú l­u©n chuyÓn VL§ (360:8) Ngµy 53,49 74,5 21,01 12- Kú thu tiÒn trung b×nh (360:10) Ngµy 28,4 41,9 13,5 13- Sè ngµy mét vßng quay HTK Ngµy 22,3 28,8 6,5 14- Doanh lîi VL§ (3:5) 1,65 3,66 2,01 Nh÷ng sè liÖu ë b¶ng trªn cho thÊy: trong n¨m 2003, C«ng ty ®· sö dông VL§ kh«ng hiÖu qu¶ b»ng n¨m 2002, v× c¸c chØ tiªu c¬ b¶n ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông VL§ ®Òu gi¶m. Cô thÓ: + Sè vßng quay VL§ n¨m 2003 gi¶m 1,9 vßng dÉn ®Õn sè ngµy thùc hiÖn mét vßng quay VL§ t¨ng lªn 21,01 ngµy. §iÒu nµy cã nghÜa lµ cø ®Çu t­ b×nh qu©n mét ®ång VL§ th× chØ t¹o ra ®­îc 4,83 ®ång doanh thu thuÇn, gi¶m 1,9 ®ång so víi n¨m 2002. + Sè vßng quay hµng tån kho n¨m 2003 gi¶m 3,6 vßng nªn sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho t¨ng 6,5 ngµy. + Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu n¨m 2003 gi¶m 4,07 vßng chøng tá tèc ®é thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu chËm, C«ng ty ®Ó kh¸ch hµng chiÕm dông nhiÒu. §iÒu nµy dÉn ®Õn kú thu tiÒn trung b×nh t¨ng 13,5 ngµy so n¨m 2002. + Doanh lîi VL§ n¨m 2003 t¨ng 2,01, tøc lµ mét ®ång VL§ cã thÓ t¹o ra ®­îc 3,66 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. §iÒu nµy cho thÊy kÕt qu¶ sö dông VL§ kh«ng cao. + Tãm l¹i, t×nh h×nh qu¶n lý VL§ cña C«ng ty ELMACO n¨m 2003 cã sù gi¶m sót so víi n¨m 2002. KÕt qu¶ nµy lµ do tæng hîp c¸c thµnh phÈm VL§ kh«ng ®­îc qu¶n lý tèt nh­ ph©n tÝch ë trªn. 2.2.4. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ n©ng cao kÕt qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty. Trong n¨m qua, tuy lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ C«ng ty ®¹t ®­îc kh«ng nhiÒu ( n¨m 2002: 108 triÖu, n¨m 2003: 324 triÖu) vµ lîi nhuËn do mét ®ång VL§ mang l¹i thÊp( n¨m 2002: 1,65 ®ång, n¨m 2003: 3,66 ®ång) nh­ng xÐt theo ®iÒu kiÖn vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh th× C«ng ty ®· cã cè g¾ng trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông VL§. Cô thÓ: + Thùc hiÖn ph­¬ng ¸n kho¸n cho c¸c ®¬n vÞ tham gia kinh doanh trong toµn C«ng ty trªn c¬ së mäi ho¹t ®éng mua b¸n hµng hãa dÞch vô ®Òu cã ph­¬ng ¸n tÝnh ®ñ c¸c chi phÝ, nép nghÜa vô víi Nhµ n­íc, ®Æc biÖt cã l·i ë møc tèi thiÓu cho phÐp, quy râ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho tõng c¸ nh©n tham gia ph­¬ng ¸n, quy ®Þnh møc th­ëng ph¹t vÒ vËt chÊt ®èi víi hiÖu qu¶ cña tõng ph­¬ng ¸n kinh doanh. ChÝnh v× vËy, kh«ng cßn nhiÒu nh÷ng tån ®äng hµng hãa, thanh to¸n d©y d­a c«ng nî nh­ nh÷ng n¨m tr­íc. + Hai chñng lo¹i hµng C«ng ty s¶n xuÊt lµ d©y c¸p ®iÖn vµ m¸y hµn ®iÖn nãi chung ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ quy c¸ch gi÷ ®­îc tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng. ChÝnh v× vËy trong n¨m qua cã nhiÒu ®Þa chØ nhËn tiªu thô hµng do C«ng ty s¶n xuÊt, sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ngµy cµng t¨ng, nhiÒu ®¬n vÞ ký hîp ®ång giao thÇu cho C«ng ty s¶n xuÊt. + Cã chÝnh s¸ch b¸n hµng réng më( cho thanh to¸n chËm). §ång thêi cã sù t×m kiÕm khai th¸c b¹n hµng míi, gi÷ v÷ng quan hÖ víi b¹n hµng cò nªn doanh sè b¸n t¨ng 32,13% so víi n¨m 2002. + C«ng ty ®· biÕt linh ho¹t huy ®éng nguån vèn t¸i ®Çu t­ TSC§ khÊu hao vµ c¸c kho¶n chi tiªu kh¸c ch­a cã nhu cÇu sö dông ®Ó bæ sung t¹m thêi nguån VL§ ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty chó träng n©ng cao uy tÝn trong kinh doanh, quan hÖ tèt víi c¸c ng©n hµng nh»m huy ®éng vèn phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, C«ng ty vÉn cßn mét sè tån t¹i nhÊt ®Þnh. Cô thÓ: + C¬ cÊu nguån vèn cßn ch­a hîp lý, VL§ chñ yÕu ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn ng¾n h¹n. Nguån vèn dµi h¹n, vèn chñ së h÷u chiÕm mét tû träng rÊt nhá kh«ng ®ñ tµi trî cho TSC§. Do VL§ kh«ng cã nguån vèn l©u dµi ®Ò bæ sung vµ mét phÇn TSC§ ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn ng¾n h¹n nªn ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Kh«ng nh÷ng C«ng ty bÞ thiÕu ®éc lËp vÒ tµi chÝnh mµ cßn ph¶i chÞu g¸nh nÆng vÒ chi phÝ tiÒn vay dÉn ®Õn lîi nhuËn gi¶m ®¸ng kÓ. + C¬ cÊu VL§ bÊt hîp lý trong ®ã tû träng c«ng nî ph¶i thu qu¸ cao dÉn ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty thÊp. C«ng ty gÆp khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n nhÊt lµ viÖc thanh to¸n nhanh c¸c kho¶n nî. NÕu C«ng ty thu håi ®­îc kho¶n vèn bÞ chiÕm dông nµy sÏ gi¶m ®¸ng kÓ sè tiÒn vay ng©n hµng vµ sè chiÕm dông nhµ cung cÊp. + L­îng hµng tån kho cßn ë møc t­¬ng ®èi cao, ®Æc biÖt lµ sè l­îng hµng kÐm mÊt phÈm chÊt, lçi thêi ø ®äng vÉn chiÕm tû träng ®¸ng kÓ(12,84% tæng vèn hµng tån kho n¨m 2003, n¨m 2002 lµ 17,63%). Hµng kÐm phÈm chÊt nhiÒu nªn gi¸ trÞ cña chóng bÞ mÊt ®i so víi gi¸ trÞ ®­îc ghi trªn sæ s¸ch lµm thÊt tho¸t VL§. + Nhu cÇu VL§ cña C«ng ty lín trong khi nguån VL§ thuéc së h÷u kh«ng nhiÒu. + ViÖc ph©n cÊp qu¶n lý cßn nhiÒu tÇng líp trung gian dÉn ®Õn viÖc phèi hîp gi÷a c¸c ®¬n vÞ cßn nhiÒu h¹n chÕ. C«ng ty giao nhiÖm vô b¸n hµng cho c¸c cöa hµng b¸n lÎ vµ chi nh¸nh trùc thuéc trong khi viÖc nhËp hµng do c¸c phßng chuyªn doanh quyÕt ®Þnh. V× vËy, khi c¸c cöa hµng cã nhu cÇu vÒ b¸n hµng th× phßng kinh doanh th­êng kh«ng n¾m b¾t kÞp thêi nhu cÇu thÞ tr­êng nªn mét sè mÆt hµng nhËp vÒ kh«ng b¸n ®­îc hay b¸n rÊt chËm dÉn ®Õn tån kho. + MÆc dï c¸c kho¶n ph¶i thu ë møc rÊt cao nh­ng C«ng ty kh«ng lËp quü dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. V× vËy, t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty bÞ ¶nh h­ëng v× nî khã ®ßi hiÖn cßn rÊt nhiÒu. Trong tr­êng hîp c¸c kho¶n ph¶i thu kh«ng thu ®­îc, kÕ to¸n cña C«ng ty h¹ch to¸n vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp dÉn ®Õn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp n¨m qua t¨ng cao, lµm cho lîi nhuËn gi¶m. Bªn c¹nh ®ã, c¸c quü dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, quü dù phßng tµi chÝnh còng kh«ng ®­îc trÝch lËp ®Ó phßng ngõa rñi ro trong kinh doanh. + KÕ to¸n ®· h¹ch to¸n toµn bé chi phÝ thu mua hµng vµo tµi kho¶n “ gi¸ vèn hµng b¸n” – TK632 mµ kh«ng hÒ tÝnh theo c«ng thøc ph©n bæ dÉn tíi gi¸ vèn l­îng hµng b¸n ra trong kú t¨ng vµ ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ trÞ hµng tån kho. Ch­¬ng 3 mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ BÊt cø mét doanh nghiÖp nµo khi ®Çu t­ vèn vµo s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu mong muèn ®ång vèn ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶, tøc ®ång vèn ®ã ph¶i mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Trong tæng vèn s¶n xuÊt kinh doanh th× VL§ lµ mét bé phËn quan träng, hiÖu qu¶ sö dông VL§ quyÕt ®Þnh tíi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy, lîi Ých kinh doanh ®ßi hái c¸c kh¶ n¨ng ph¶i sö dông hîp lý vµ hiÖu qu¶ h¬n tõng ®ång VL§ bá ra ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn h¬n. Sau khi xem xÐt t×nh h×nh qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ t¹i C«ng ty ELMACO trong 2 n¨m 2002-2003 cho thÊy trong ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ nhiÒu mÆt nh­ng C«ng ty ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tÝch. Song bªn c¹nh ®ã, C«ng ty vÉn béc lé mét sè tån t¹i ®· nªu ë ch­¬ng 2. V× lý do ®ã cÇn thiÕt ph¶i ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m kh¾c phôc, h¹n chÕ nh÷ng tån t¹i nªu trªn ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông VL§ nãi riªng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung cña C«ng ty. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh lý luËn vµ tõ thùc tiÔn cña C«ng ty, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c qu¶n lý còng nh­ hiÖu qu¶ sö dông VL§: Thø nhÊt: x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn l­u ®éng cho kú s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty ELMACO x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ theo ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp. Tuy ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u ®iÓm lµ ®¬n gi¶n, ­íc tÝnh nhanh chãng nhu cÇu VL§ song l¹i thiÕu ®é chÝnh x¸c. V× vËy, C«ng ty cã thÓ x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ theo ph­¬ng ph¸p tû lÖ phÇn tr¨m trªn doanh thu. §©y lµ ph­¬ng ph¸p dù ®o¸n nhu cÇu vèn ng¾n h¹n dùa vµo mèi quan hÖ gi÷a tµi s¶n, tiÒn vèn vµ doanh thu tiªu thô s¶n phÈm. Thø hai: bè trÝ hîp lý h¬n c¬ cÊu nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¬ cÊu nguån VL§. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch, C«ng ty ELMACO ®· dïng vèn vay ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ vµo TSC§ vµ TSL§TX. §©y lµ mét tån t¹i lín tõ l©u cña C«ng ty khiÕn vèn bÞ ø ®äng, chËm lu©n chuyÓn. NÕu thùc tr¹ng nµy vÉn tiÕp diÔn, C«ng ty rÊt dÔ bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n. MÆc dï ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp chñ ®éng vµ linh ho¹t trong viÖc sö dông c¸c nguån vèn nh­ng  thùc tÕ trªn cña C«ng ty lµ bÊt hîp lý. §iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty vµ nguy c¬ cña sù ph¸ s¶n lµ khã tr¸nh khái. VËy, muèn cã nhiÒu vèn bæ sung cho VL§ th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ C«ng ty ph¶i t×m mäi c¸ch, t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã lîi nhuËn míi t¨ng lªn ®­îc. §Ó cã ®­îc ®iÒu nµy trong thêi gian tíi C«ng ty ph¶i : + §èi víi hai nhµ m¸y s¶n xuÊt lµ Nhµ m¸y d©y c¸p ®iÖn vµ XÝ nghiÖp s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®iÖn th× ®iÒu quan träng lµ ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. §ång thêi, C«ng ty ph¶i cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, tuyÓn thªm c«ng nh©n cã tr×nh ®é, kiÖn toµn kh©u tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc kh©u tiªu thô. NÕu c¸c biÖn ph¸p ®­îc thùc hiÖn ®ång bé th× ch¾c ch¾n gi¸ trÞ s¶n l­îng cña hai nhµ m¸y sÏ t¨ng lªn. + §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh, C«ng ty nªn ­u tiªn ®Çu t­ vèn cho c¸c mÆt hµng cã doanh sè vµ lîi nhuËn cao. §ång thêi, ®a d¹ng hãa mÆt hµng kinh doanh, t¨ng thªm quy c¸ch, chñng lo¹i mÆt hµng ®· cã. Víi ­u thÕ vÒ hÖ thèng c¸c cöa hµng, c¸c ®¹i lý, c¸c chi nh¸nh réng kh¾p trªn toµn quèc th× ®a d¹ng hãa sÏ ®em l¹i nhiÒu kÕt qu¶ tèt cho C«ng ty. + Bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh, C«ng ty cÇn khai th¸c c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc dÞch vô nh­ gia c«ng chÕ biÕn c¸c mÆt hµng c¬ khÝ theo hîp ®ång, söa ch÷a thu ®æi thiÕt bÞ c«ng nghiÖp, l¾p ®Æt ®iÖn néi thÊt, ®iÖn chiÕu s¸ng c«ng céng… lµm ®­îc ®iÒu nµy, kh«ng nh÷ng C«ng ty t¹o thªm viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho lao ®éng mµ cßn gióp C«ng ty t¨ng doanh, thu t¨ng lîi nhuËn. Thø ba: dù tr÷ hîp lý vèn b»ng tiÒn. ThiÕu vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh lµ mét khã kh¨n lín nhÊt tõ tr­íc tíi nay cña C«ng ty. ChÝnh v× vËy, C«ng ty th­êng h¹n chÕ ®Ó tiÒn mÆt tån quü víi khèi l­îng lín. Thay v× ®Ó tiÒn “ chÕt” mét chç, C«ng ty th­êng ®Çu t­ phôc vô kinh doanh nh»m sinh lêi, hoÆc tr¶ bít nî ng¾n h¹n ng©n hµng ®Ó gi¶m chi phÝ sö dông tiÒn vay. Song mét thùc tÕ nh­ ph©n tÝch ë ch­¬ng 2 cho thÊy, hÇu hÕt c¸c hÖ sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty ®Òu thÊp, ®Æc biÖt hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi lµ qu¸ thÊp do kho¶n tiÒn mÆt chiÕm tû träng rÊt nhá trong tæng VL§ ( 2,82%). C«ng ty cÇn lËp vµ ph©n tÝch chÝnh x¸c B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ, x¸c ®Þnh c¸c kho¶n thu, chi b»ng tiÒn cho phï hîp theo tõng lo¹i ho¹t ®éng. Tõ ®ã cã ®­îc sè liÖu chi tiÕt vÒ c¸c kho¶n tiÒn, ®­a ra ®­îc l­îng tiÒn cÇn sö dông, ®Ò ra ®­îc møc tiÒn dù tr÷ hîp lý gióp cho viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn b»ng tiÒn. `Thø t­ : t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho + §èi víi hµng ø ®äng, chËm lu©n chuyÓn, kÐm mÊt phÈm chÊt, C«ng ty tiÕp tôc h¹ gi¸ b¸n, chÊp nhËn chÞu lç ®Ó gi¶i phãng sè hµng trªn. víi nh÷ng nh©n viªn chÞu tr¸ch nhiÖm tiªu thô sè hµng nµy, C«ng ty cã thÓ khuyÕn khÝch hä b»ng c¸ch cho hä h­ëng phÝ b¸n hµng víi møc phÝ kh¸c nhau ®Ó n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn. NÕu kh¸ch hµng vÉn kh«ng mua, C«ng ty cã thÓ më réng m¹ng líi kinh doanh ®Õn c¸c vïng n«ng th«n, vïng s©u vïng xa vµ b¸n víi gi¸ rÎ ch¾c ch¾n sÏ gi¶i phãng ®­îc mét khèi l­îng lín hµng ø ®äng. Bëi v× mÊy n¨m trë l¹i ®©y, c«ng t¸c c¬ giíi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸ ë n«ng th«n ®ang ®­îc thùc hiÖn ®ång bé, toµn diÖn vµ réng kh¾p trong c¶ n­íc. §ång thêi, nhu cÇu c¶i t¹o hÖ thèng m¹ng líi ®­êng d©y ®iÖn ë n«ng th«n còng t¨ng lªn. + C«ng ty cÇn th­êng xuyªn ®¸ng gi¸ chÊt l­îng hµng tån kho vµ thùc hiÖn kiÓm kª ®Ó n¾m b¾t ®­îc khèi l­îng tån kho cña tõng mÆt hµng, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch nhËp mua cho phï hîp. Th«ng qua viÖc kiÓm kª, C«ng ty sÏ n¾m ®­îc nh÷ng mÆt hµng nµo tån kho nhiÒu, nh÷ng mÆt hµng nµo tån kho Ýt, nh÷ng mÆt hµng nµo dÔ mÊt gi¸, mÊt phÈm chÊt. Tõ ®ã th«ng b¸o víi biÖn ph¸p nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó cã quyÕt ®Þnh nhËp mua hîp lý, gi¶m l­îng hµng tån kho kh«ng ®¸ng cã gióp ®Èy nhanh vßng quay hµng tån kho. + C«ng ty cã thÓ qu¶n lý hµng tån kho theo m« h×nh tæng chi phÝ tèi thiÓu ®èi víi nh÷ng mÆt hµng ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ. + C«ng ty cÇn tæ chøc tèt kh©u tiªu thô hµng hãa. + C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh møc dù tr÷ nguyªn vËt liÖu hîp lý trong kú. C¨n cø vµo nhu cÇu ®· x¸c ®Þnh vµ sè nguyªn vËt liÖu tån kho ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian cÇn ®Æt mua bæ sung nguyªn vËt liÖu nh»m võa cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi cho s¶n xuÊt, võa gi¶m ®­îc tån ®äng. Bªn c¹nh ®ã, th­êng xuyªn kiÓm tra nguyªn vËt liÖu tån kho, x¸c ®Þnh nh÷ng lo¹i nguyªn vËt liÖu h­ háng mÊt phÈm chÊt ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. Thø n¨m: C«ng ty cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông VL§ th«ng qua c¸c chØ tiªu nh­ vßng quay VL§, sè vßng quay hµng tån kho… ®Ó biÕt ®­îc tiÕn ®é s¶n xuÊt kinh doanh vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong tõng thêi kú, tõ ®ã rót ra kinh nghiÖm cho kú sau. Thø s¸u: C«ng ty cÇn tiÕn hµnh trÝch lËp c¸c quü dù phßng ph¶i thu khã ®ßi, quü dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. ViÖc trÝch lËp c¸c quü nµy sÏ gióp cho C«ng ty cã nguån tµi chÝnh bï ®¾p cho nh÷ng kho¶n thiÕu hôt vèn do nî ph¶i thu kh«ng thu håi ®­îc hoÆc ph¶i gi¶m gi¸ ®Ó tiªu thô hµng ho¸ tån kho, thu håi vèn nhanh, nh»m b¶o toµn VL§ nãi riªng vµ vèn kinh doanh nãi chung. KÕt luËn Vèn l­u ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng kh«ng cßn lµ mét vÊn ®Ò míi mÎ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, C«ng ty vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ cïng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Thùc tÕ trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong kinh doanh vµ ®¶m b¶o lµm ¨n cã l·i. Tuy nhiªn, trong ho¹t ®éng C«ng ty còng béc lé mét sè h¹t h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã ®ßi hái C«ng ty cÇn phÊn dÊu n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông VL§ , b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn lµm cho ®ång vèn kh«ng ngõng sinh s«i n¶y në. Sau thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty VËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ, em ®· n¾m ®­îc phÇn nµo vÒ t×nh h×nh thùc tÕ ë C«ng ty vµ tiÕp thu ®­îc mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp. Em ®· m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ë C«ng ty. Do h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc lý luËn còng nh­ thùc tÕ, céng víi thêi gian thùc tËp cã h¹n nªn ®Ò tµi nghiªn cøu cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó ®Ò tµi cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn TrÇn Träng Kho¸i vµ c¸c thÇy c« gi¸o khoa tµi chÝnh – kÕ to¸n tr­êng §H QLKD ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy Môc lôc Lêi më ®Çu Ch­¬ng I : mét sè vÊn ®Ò chung vÒ vèn l­u ®éng vµ qu¶n trÞ vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp I. Vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ……..…………..……………… 1.1. Kh¸i niÖm vÒ vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp………………….. 1.1.1. Ph©n lo¹i vèn l­u ®éng vµ kÕt cÊu vèn l­u ®éng…………………. 1.1.2. Nhu cÇu vèn l­u ®éng vµ c¸ch x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng …. 1.2. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn nhu cÇu VL§………………….. 1.2.1. ý nghÜa cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong DN…… 1.2.2. Mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý vµ b¶o toµn VL§ trong kinh doanh…. 1.3. Mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§…………………. Ch­¬ng II: t×nh h×nh tæ chøc qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i c«ng ty vËt liÖu ®iÖn vµ dông cô c¬ khÝ I. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh tæ chøc qu¶n lý kinh doanh cña C«ng ty…….. 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty…………………………. 1.2. §Æc ®iÓm ngµnh hµng kinh doanh cña C«ng ty……………………… 2.1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2002-2003 2.1.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty n¨m 2002-2003…………………….. 2.2. Thùc tr¹ng vÒ t×nh h×nh sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty…………….. 2.2.1. Nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh vµ tæ chøc nguån vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty……………………………………………………………………… 2.2.1.1. Nguån vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty…………………….. 2.2.1.2. Nguån vèn l­u ®éng cña C«ng ty………………………………….. 2.2.2. T×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty……………… 2.2.2.1. T×nh h×nh qu¶n lý vèn b»ng tiÒn……………………………………. 2.2.2.2. T×nh h×nh qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu………………………………. 2.2.2.3. T×nh h×nh qu¶n lý hµng tån kho t¹i C«ng ty………………………… 2.2.3. §¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty……………… 2.2.3.1. §¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n……………………………………. 2.2.3.2. §¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng ………………………... 2.2.4. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ n©ng cao kÕt qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty……………………………………………….. kÕt luËn tµi liÖu tham kh¶o “Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp” – Nhµ xuÊt b¶n Tµi chÝnh – 1999 “Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp” – NguyÔn H¶i S¶n – Nhµ xuÊt b¶n trÎ “Qu¶n trÞ doanh nghiÖp” – NguyÔn H¶i S¶n – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 1996 “§äc, lËp, ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp” – PGS.TS. Ng« ThÕ Chi vµ TS. Vò C«ng Ty – Nhµ xuÊt b¶n thèng kª - 6/2001 “Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ” – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh - 1997 “Tµi chÝnh häc” – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh – 2000 “HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp” – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh – 2000 “KÕ to¸n doanh nghiÖp” – Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh – 1999 Mét sè b¸o, t¹p chÝ tµi chÝnh. S¬ ®å : Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ELMACO Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc C¸c ®¬n vÞ phô thuéc Phßng KH tæng hîp Phßng Kho vËn Phßng KD DC CK Phßng tæ chøc Phßng TCKT Phßng thanh tra Phßng KD VL§ Phßng KD NXK Phßng KD TH