Điều tra hiện trạng bệnh Tristeza, bệnh vàng lá Greening và bệnh vàng lá thối rễ trên cây có múi ở Đồng Bằng Sơng Cửu Long

Chương 1 GIỚI THIỆU VÀ TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Giới thiệu Cây cĩ múi (cam, chanh, quýt, bưởi), thuộc họ Rutaceae, là loại cây ăn quả cĩ giá trị kinh tế cao, đem lại nguồn thu nhập lớn cho nhà vườn với chủng loại phong phú đa dạng: quýt tiều ở Lai Vung, Đồng Tháp; cam sành ở Tam Bình, Vĩnh Long; bưởi năm roi ở Bình Minh, Vĩnh Long; bưởi da xanh ở Bến Tre, Tuy đem lại nguồn kinh tế cao nhưng cây cĩ múi lại nhiễm nhiề u bệnh nguy hiểm và ngành trồng cây cĩ múi vẫn đang đứùng trước những thách thức lớn. Trong đĩ bệnh vàng lá Greening là quan trọng nhất và đang được nhiều nước trên thế giới đầu tư nghiên cứu tìm biện pháp phịng trừ. Bên cạnh đĩ một số bệnh khác cũng khơng kém phần quan trọng, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Đĩ là bệnh Tristeza do Closterovirus gây ra, bệnh vàng lá thối rễ do nhiều loại nấm và tuyến trùng gây Fusasrium phytophthora Pythium Sclerotium Clitocybe ra, trong đĩ phải kể là , , , , , Bệnh Vàng lá Greening là bệnh cĩ tính hủy diệt cao, bệnh xuất hiện ở khắp các vùng trồng cây cĩ múi. Trên thế giới cĩ ít nhất hai dịng vi khuẩn Gram âm gây ra bệnh này, Dịng Châu Á cĩ tên là Candidatus Liberibacter asiaticus, sống trong mạch libe của cây và được truyền từ cây này sang cây khác qua nhân giống vơ tính, qua rầy chổng cánh Diaphorina citri. Ở Việt Nam bệnh hiện diện từ những thập niên 60, tuy nhiên bệnh được xác định và tuyên bố vào năm 1994. Tuy cĩ nhiều nghiên cứu nhưng bệnh này vẫn chưa được phịng trị hữu hiệu. Đối với bệnh Tristeza, từ trước đến nay chỉ cĩ dịng gân trong được báo cáo và cho là dịng nhẹ, tuy nhiên những nghiên cứu gần đây cho thấy rằng dịng gây lõm thân cĩ hiện diện ở Việt Nam trên cây chanh tàu ở Long Tuyền, Tp Cần Thơ. Dịng gây lõm thân là dịng gây hại rất nặng trên cây cĩ múi trên thế giới, trong đĩ phải kể là ở Florida, Mêxico nơi mà cây có múi thong mại được ghép trên gốc cam chua, bệnh đã tiêu huỷ hàng triệu triệu cây có múi ở những vùng này. Hiện nay, ở Florida người ta đã sử dụng Coat Protein Gene để chuyển vào trong cây tạo cơ chế kháng cho cây và đang tiến triển rất tốt. Đối với bệnh vàng lá thối rễ, nhiều nghiên cứu được thực hiện trên quýt tiều cho thấy bệnh cũng gây hại nghiêm trong và hiện nay bệnh này hiện diện trên nhiều loại cây có múi khác nhau và gây thất thoát lớn cho nhà vườn. Trước tình hình đó với sự đồng ý của Khoa Nông Học và sự hướng dẫn của thầy Trần Ngọc Tống, Trường Đại Học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh cùng với sự hỗ trợ của TS. Nguyễn Văn Hoà, Trưởng Phòng bảo vệ thực vật, Viện Nghiên Cưú Cây Aên Quả Miền Nam chúng tôi tiến hành đề tài: “Điều tra hiện trạng bệnh Tristeza, bệnh vàng lá Greening và bệnh vàng lá thối rễ trên cây có múi ở Đồng Bằng Sơng Cửu Long”. 1.2 Mục tiêu và yêu cầu 1.2.1 Mục tiêu Nắm rõ hiện trạng bệnh Tristeza, bệnh vàng lá Greening và bệnh vàng lá thối rễ trên cây có múi khác nhau ở các tỉnh Tiền Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp và Cần Thơ. Luận văn chia làm 3 chương, dài 57 trang