GIỚI THIỆU
1.1. Đặt vấn đề
Ngày nay, đất nước ta không ngừng phát triển, thu nhập và dân trí của người
dân ngày càng cao, nhu cầu về tinh thần cũng cao hơn trước. Trong số các loại cây
kiểng thì xương rồng kiểng là một loại cây cảnh được nhiều người sưu tầm bởi chúng
dễ trồng, ít chăm sóc, có thể chịu được khí hậu hạn hán, khô cằn, hoa xương rồng rất
phong phú, đa dạng nhiều màu sắc. Đối với người dân thành phố, họ có xu hướng ưa
chuộng những loại cây kiểng mới lạ, có hình dáng kỳ thú, có hoa đẹp và có thể trưng
bày được ở nhiều không gian khác nhau và xương rồng là loại cây có thể đáp ứng
những yêu cầu đó. Do đó, phong trào trồng xương rồng kiểng đã phát triển rộng khắp, những người chơi xương rồng ngày một nhiều, những giống sưu tầm ngày càng
đa dạng và đẹp hơn trước. Đến nay xương rồng không những chỉ là thú chơi tao nhã
của những nghệ nhân mà còn là loại kiểng có giá trị kinh tế cao và góp phần không
nhỏ cho sự phát triển ngành hoa kiểng thành phố.
Với nhu cầu thưởng ngoạn của người dân ngày càng cao, xương rồng kiểng
chắc chắn góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng phong phú về ngh ệ thuật của những
người yêu thích hoa cây kiểng.
Bên cạnh xương rồng kiểng, người dân thành phố luôn đón nhận mai vàng ở
mỗi độ xuân về. Trước đây người ta cắt cành mai hoặc đưa nguyên cây có cành nhánh tự nhiên để chưng, ngày nay người ta thích cây mai được trồng chậu gọn nhẹ,
có dáng đẹp với hoa to, bền và thơm. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng phong phú về
nghệ thuật của người yêu thích mai khắp nơi, nghề trồng mai ở thành phố Hồ Chí
Minh không ngừng phát triển, hình thành nên các vùng sản xuất mai vàng nổi tiếng
như Thủ Đức, An Phú Đông, Bình Chánh Nhiều giống mai với đặc điểm và màu
sắc khác nhau được tập trung về đây, qua bàn tay của các nghệ nhân đã trở thành
những tác phẩm nghệ thuật cuốn hút người yêu hoa mai.
Được sự đồng ý của Bộ môn Di truyền – Giống, Khoa Nông Học Trường Đại
Học Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi tiến hành đề tài:
“Điều tra tình hình sản xuất xương rồng và kỹ thuật bảo dưỡng mai trên
địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”.
1.2. Mục đích và yêu cầu điều tra
1.2.1. Mục đích
- Tìm hiểu đặc điểm sinh vật học, năng suất, chất lượng của các giống đang
trồng tại các vườn xương rồng.
- Nắm được kỹ thuật canh tác, các tiến bộ khoa học kỹ thuật được ứng dụng
vào sản xuất.
- Biết được nhu cầu, thị hiếu, giá cả và hiệu quả kinh tế của các giống xương
rồng tại thành phố Hồ Chí Minh. Trên cơ sở đó nhằm nâng cao sản xuất của ngành
trồng hoa tại TP HCM.
- Nắm bắt kỹ thuật bảo dưỡng hoa mai tại thành phố Hồ Chí Minh, tính hiệu
quả kinh tế của nghề trồng mai.
1.2.2. Yêu cầu và nội dung điều tra khảo sát
- Ghi nhận tổng quát về điều kiện tự nhiên và tình hình sản xuất nông nghiệp
tại thành phố Hồ Chí Minh.
- Điều tra chủ tịch hội nông dân về quy mô sản xuất cây xương rồng, tập trung
vào các hộ sản xuất quy mô lớn.
- Tìm hiểu tình hình sản xuất của các giống xương rồng trên địa bàn thành
phố Hồ Chí Minh.
Luận văn dài 125 trang, chai làm 3 chương
125 trang |
Chia sẻ: banmai | Lượt xem: 1881 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Điều tra tình hình sản xuất xương rồng và kỹ thuật bảo dưỡng mai trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 1
Chöông 1: GIÔÙI THIEÄU
1.1. Ñaët vaán ñeà
Ngaøy nay, ñaát nöôùc ta khoâng ngöøng phaùt trieån, thu nhaäp vaø daân trí cuûa ngöôøi
daân ngaøy caøng cao, nhu caàu veà tinh thaàn cuõng cao hôn tröôùc. Trong soá caùc loaïi caây
kieång thì xöông roàng kieång laø moät loaïi caây caûnh ñöôïc nhieàu ngöôøi söu taàm bôûi chuùng
deã troàng, ít chaêm soùc, coù theå chòu ñöôïc khí haäu haïn haùn, khoâ caèn, hoa xöông roàng raát
phong phuù, ña daïng nhieàu maøu saéc. Ñoái vôùi ngöôøi daân thaønh phoá, hoï coù xu höôùng öa
chuoäng nhöõng loaïi caây kieång môùi laï, coù hình daùng kyø thuù, coù hoa ñeïp vaø coù theå tröng
baøy ñöôïc ôû nhieàu khoâng gian khaùc nhau vaø xöông roàng laø loaïi caây coù theå ñaùp öùng
nhöõng yeâu caàu ñoù. Do ñoù, phong traøo troàng xöông roàng kieång ñaõ phaùt trieån roäng
khaép, nhöõng ngöôøi chôi xöông roàng ngaøy moät nhieàu, nhöõng gioáng söu taàm ngaøy caøng
ña daïng vaø ñeïp hôn tröôùc. Ñeán nay xöông roàng khoâng nhöõng chæ laø thuù chôi tao nhaõ
cuûa nhöõng ngheä nhaân maø coøn laø loaïi kieång coù giaù trò kinh teá cao vaø goùp phaàn khoâng
nhoû cho söï phaùt trieån ngaønh hoa kieång thaønh phoá.
Vôùi nhu caàu thöôûng ngoaïn cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng cao, xöông roàng kieång
chaéc chaén goùp phaàn ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng phong phuù veà ngheä thuaät cuûa nhöõng
ngöôøi yeâu thích hoa caây kieång.
Beân caïnh xöông roàng kieång, ngöôøi daân thaønh phoá luoân ñoùn nhaän mai vaøng ôû
moãi ñoä xuaân veà. Tröôùc ñaây ngöôøi ta caét caønh mai hoaëc ñöa nguyeân caây coù caønh
nhaùnh töï nhieân ñeå chöng, ngaøy nay ngöôøi ta thích caây mai ñöôïc troàng chaäu goïn nheï,
coù daùng ñeïp vôùi hoa to, beàn vaø thôm. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng phong phuù veà
ngheä thuaät cuûa ngöôøi yeâu thích mai khaép nôi, ngheà troàng mai ôû thaønh phoá Hoà Chí
Minh khoâng ngöøng phaùt trieån, hình thaønh neân caùc vuøng saûn xuaát mai vaøng noåi tieáng
nhö Thuû Ñöùc, An Phuù Ñoâng, Bình Chaùnh… Nhieàu gioáng mai vôùi ñaëc ñieåm vaø maøu
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 2
saéc khaùc nhau ñöôïc taäp trung veà ñaây, qua baøn tay cuûa caùc ngheä nhaân ñaõ trôû thaønh
nhöõng taùc phaåm ngheä thuaät cuoán huùt ngöôøi yeâu hoa mai.
Ñöôïc söï ñoàng yù cuûa Boä moân Di truyeàn – Gioáng, Khoa Noâng Hoïc Tröôøng Ñaïi
Hoïc Noâng Laâm thaønh phoá Hoà Chí Minh, chuùng toâi tieán haønh ñeà taøi:
“Ñieàu tra tình hình saûn xuaát xöông roàng vaø kyõ thuaät baûo döôõng mai treân
ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh”.
1.2. Muïc ñích vaø yeâu caàu ñieàu tra
1.2.1. Muïc ñích
- Tìm hieåu ñaëc ñieåm sinh vaät hoïc, naêng suaát, chaát löôïng cuûa caùc gioáng ñang
troàng taïi caùc vöôøn xöông roàng.
- Naém ñöôïc kyõ thuaät canh taùc, caùc tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät ñöôïc öùng duïng
vaøo saûn xuaát.
- Bieát ñöôïc nhu caàu, thò hieáu, giaù caû vaø hieäu quaû kinh teá cuûa caùc gioáng xöông
roàng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. Treân cô sôû ñoù nhaèm naâng cao saûn xuaát cuûa ngaønh
troàng hoa taïi TP HCM.
- Naém baét kyõ thuaät baûo döôõng hoa mai taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, tính hieäu
quaû kinh teá cuûa ngheà troàng mai.
1.2.2. Yeâu caàu vaø noäi dung ñieàu tra khaûo saùt
- Ghi nhaän toång quaùt veà ñieàu kieän töï nhieân vaø tình hình saûn xuaát noâng nghieäp
taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.
- Ñieàu tra chuû tòch hoäi noâng daân veà quy moâ saûn xuaát caây xöông roàng, taäp trung
vaøo caùc hoä saûn xuaát quy moâ lôùn.
- Tìm hieåu tình hình saûn xuaát cuûa caùc gioáng xöông roàng treân ñòa baøn thaønh
phoá Hoà Chí Minh.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 3
- Ñieàu tra nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong saûn xuaát xöông roàng kieång.
- Ñieàu tra khaûo saùt veà gioáng:
+ Khaûo saùt veà ñaëc tính sinh vaät hoïc cuûa caùc gioáng xöông roàng (moâ taû, chuïp
hình).
+ Khaûo saùt caùch lai taïo gioáng.
+ Ñieàu tra nhöõng vaán ñeà khoù khaên, thuaän lôïi trong saûn xuaát (ñoái vôùi chuû
vöôøn) vaø kinh doanh (ñoái vôùi chuû buoân).
+ Ñieàu tra % cô caáu gioáng taïi vöôøn cuûa noâng daân.
+ Ñieàu tra yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc tieâu thuï xöông roàng kieång.
- Veà quy trình kyõ thuaät:
+ Ñieàu tra quy trình kyõ thuaät troàng troït cuûa caùc chuû vöôøn.
+ Ñaàu tö thaâm canh.
+ Tình hình saâu beänh haïi vaø caùch phoøng tröø.
+ Quy trình chaêm soùc.
- Hieäu quaû kinh teá:
+ Ñieàu tra dieãn bieán giaù xöông roàng kieång trong 2 naêm 2003-2004 taïi thaønh
phoá Hoà Chí Minh.
+ Chi phí saûn xuaát treân 1.000 m2.
+ So saùnh hieäu quaû kinh teá cuûa xöông roàng kieång so vôùi caùc caây hoa caûnh
khaùc (Lan, Mai, kieång noäi thaát, bonsai…).
- Ñieàu tra kyõ thuaät baûo döôõng mai taïi caùc vöôøn mai lôùn, noåi tieáng.
- Tính hieäu quaû kinh teá cuûa ngaønh troàng mai.
1.2.3. Giôùi haïn cuûa ñeà taøi
- Chæ tieán haønh ñieàu tra caùc vöôøn xöông roàng, vöôøn mai treân ñòa baøn thaønh
phoá Hoà Chí Minh.
- Chæ tieán haønh ñieàu tra caùc vöôøn xöông roàng lôùn, coù uy tín.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 4
- Chæ thöïc hieän treân caùc gioáng xöông roàng ñang troàng hieän nay.
- Caùc taøi lieäu trong nöôùc noùi veà xöông roàng coøn haïn cheá.
- Chæ tieán haønh ñieàu tra caùc vöôøn mai gheùp coù dieän tích 1.000 m2 trôû leân.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 5
Chöông 2: TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU
2.1. Sô löôïc veà caây xöông roàng:
Xöông roàng laø moät loaøi thöïc vaät öa caïn (thích hôïp vôùi moâi tröôøng khoâ caèn).
Trong hoï xöông roàng Cactaceae coù khoaûng hôn 100 chi vôùi khoaûng 2000 loaøi, phaàn
lôùn coù thaân moïng nöôùc. Caây xöông roàng coù daïng hình caàu, hình truï, moïc thaønh buïi,
hoaëc daïng beït (hình vôït), treo ruû thoõng xuoáng, hoaëc hình laù… vôùi beà maët gai goùc
hoaëc nhaün nhuïi, maët caét hình sao, hình troøn hoaëc oval. Kích thöôùc cuûa xöông roàng
tuyø thuoäc vaøo töøng loaøi. Lôùp bieåu bì cuûa thaân caây xöông roàng ñöôïc bao boïc moät lôùp
voû trôn nhaün nhö saùp ñeå laøm giaûm bôùt söï thoaùt hôi nöôùc vôùi nhöõng chieác gai ñöôïc
bieán daïng töø laù, chuùng raát ña daïng: veà ñoä daøi, cöùng, ñan xen vaøo nhau, nhieàu hoaëc ít,
maøu saéc (traéng, xanh, hoàng,…), phaân boá thaønh töøng khu hay ñeàu quanh thaân…
Xöông roàng ngaøy nay laø loaïi kieång quyù, caøng ngaøy caøng ñöôïc ñoâng ñaûo ngheä
nhaân hoa kieång chuyeân nghieäp cuõng nhö nghieäp dö öa chuoäng, do hình daùng cuõng
nhö saéc hoa ña daïng vôùi nhieàu haáp daãn tuyeät dieäu cuûa noù.
2.2. Nguoàn goác cuûa xöông roàng
ÔÛ Vieät Nam, xöông roàng goàm 2 hoï khaùc nhau:
Hoï Euphorbiaceae (hoï thaàu daàu): goàm caùc loaïi nhö xöông roàng Baùt Tieân,
Ngoïc Kyø Laân, xöông roàng oâng, xöông roàng 3 caïnh haøng raøo… Hoï naøy coù hoa ñôn
tính, traùi laø quaû khoâ (quaû nang), cô quan dinh döôõng coù nhuõ dòch (muû ñuïc nhö söõa).
Hoï Cactaceae (hoï xöông roàng): goàm caùc loaïi xöông roàng nhö xöông roàng coù
daïng hình caàu, daïng hình truï, xöông roàng thanh long, xöông roàng baûn vôït, hoa
quyønh… Hoï naøy coù hoa löôõng tính, traùi thöôøng laø quaû moïng nöôùc (quaû phì), cô quan
dinh döôõng khoâng coù nhuõ dòch.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 6
2.2.1. Nguoàn goác xöông roàng Baùt Tieân
Xöông roàng Baùt Tieân coù xuaát xöù töø Madagascar (Chaâu Phi), tuy ñöôïc goïi laø
xöông roàng nhöng gioáng naøy khoâng thuoäc hoï Cactaceae, maø thuoäc hoï
Euphorbiaceae. Gioáng xöông roàng Baùt Tieân nguyeân thuyû raát ít hoa, maëc duø hoa ñeïp.
Moãi chuøm hoa chæ coù töø 2 ñeán 4 hoa nhoû, nhöng hoa laâu taøn neân ñöôïc nhieàu ngöôøi
thích. Gioáng xöông roàng Baùt Tieân nguyeân thuyû naøy coù ôû nöôùc ta hôn nöûa theá kyû
tröôùc, ñöôïc troàng trong vöôøn kieång nhöng soá löôïng hieám hoi do ít nhaø troàng. Thaân
caây chæ baèng ngoùn tay caùi, nhieàu gai, khi coøn thaáp (khoaûng 30 phaân) thì caây moïc
thaúng, nhöng khi vöôn cao 4-5 taác thì thaân deã ngaõ ñoå, ngöôøi daân thöôøng goïi laø caây
xöông raén hay xöông roàng Taøu.
Gioáng xöông roàng Baùt Tieân maø ta nhaäp töø Thaùi Lan veà ngaøy nay chính laø caây
xöông raén keå treân lai taïo ra. Caùc nhaø Thöïc Vaät hoïc Trung Quoác ñaõ lai taïo thaønh
coâng vaø ñaët teân cho noù laø Baùt Tieân do coù nhieàu chuøm hoa, moãi chuøm hoa laïi naåy ra 8
hoa vôùi maøu saéc ña daïng töôi ñeïp (ngaøy nay, ôû caùc gioáng môùi, moãi chuøm khoâng chæ
coù 8 hoa maø nhieàu hoa hôn). Ñaây laø loaïi kieång sai hoa, ra hoa quanh naêm, hoa vöøa
laâu taøn neân nhieàu nöôùc AÙ Chaâu ngaøy caøng coù nhieàu ngöôøi troàng xöông roàng Baùt
Tieân.
2.2.2. Nguoàn goác xöông roàng hoï Cactaceae
Caây xöông roàng Cactaceae coù xuaát xöù töø vuøng Chaâu Myõ nhieät ñôùi, laø caây moïc
hoang nhöng hình daùng vaø saéc hoa muoân maøu nghìn veû, vöøa ñeïp, vöøa laï neân ñöôïc
caùc ngheä nhaân quan taâm chuù yù. Gioáng naøy ñöôïc lai taïo daàn thaønh nhieàu gioáng môùi,
trôû thaønh nhöõng caây kieång cuoán huùt nhieàu ngöôøi. Töø ñoù kieång xöông roàng ñöôïc phaân
taùn ra khaép caùc chaâu luïc.
Ngaøy nay, nhieàu quoác gia ôû chaâu Myõ, chaâu Phi, chaâu Aâu vaø caû chaâu AÙ ñeàu ñaõ
lai taïo ñöôïc nhieàu gioáng xöông roàng ñeïp, mang daùng veû ñaëc tröng rieâng. Taïi Myõ,
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 7
Cuba, Island, Somalia, Kenya, Peru, Venezuela, Paraguay… ñeàu ñaõ lai taïo ñöôïc
nhöõng gioáng xöông roàng quyù hieám ñöôïc öa chuoäng…
2.3. Ñaëc ñieåm thöïc vaät hoïc cuûa xöông roàng Baùt Tieân (hoï Euphorbiaceae)
2.3.1. Phaân loaïi thöïc vaät cuûa xöông roàng Baùt Tieân
Hoï: Euphorbiaceae
Hoï naøy bao goàm moät soá lôùn caây nhieät ñôùi, raát ña daïng coù ñeán khoaûng 2000
loaøi, ña soá laø caây moïng nöôùc, coù nhöïa ñuïc nhö söõa, raát ñoäc nhö loaøi Baccaurea L.
(Giaâu), Antidesma (Choøi moøi), Glochidion (Soùc), Breynia (Deù),…
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 8
Hình 2.1: Xöông roàng Baùt Tieân
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 9
2.3.2. Ñaëc ñieåm sinh vaät hoïc cuûa xöông roàng Baùt Tieân
2.3.2.1. Thaân xöông roàng Baùt Tieân
Xöông roàng Baùt Tieân coù nhieàu gai nhoïn phaân boá ñeàu khaép thaân. Beân trong
thaân chöùa nhöïa ñuïc nhö söõa, raát ñoäc, coù theå bò muø neáu ñeå dính vaøo maét. Tuyø töøng
gioáng xöông roàng Baùt Tieân maø thaân coù maøu saéc khaùc nhau nhö naâu tím, xaùm, xanh,
tím, naâu ñoû, xanh naâu. Kích thöôùc gai cuõng tuyø gioáng maø lôùn nhoû khaùc nhau.
2.3.2.2. Laù xöông roàng Baùt Tieân
Laù coù theå daïng troøn daøi ablong, hình tröùng ovale, traùi xoan oval, coù thuyø troøn
emerginata,… phuï thuoäc vaøo moãi gioáng Baùt Tieân. Nhöõng gioáng coù kích thöôùc laù nhoû
thì toång soá laù treân caây nhieàu vaø ngöôïc laïi gioáng coù kích thöôùc laù lôùn thì toång soá laù
treân caây ít. Ñaàu vaø ñuoâi laù cuûa moãi gioáng coù hình daùng rieâng: coù theå ñaàu laù nhoïn,
muõi nhoïn, ñaàu taø, ñaàu loõm… ñuoâi laù coù theå troøn, nhoïn, nhoïn choùt buoàm,…
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 10
Hình 2.2: Hình daïng laù xöông roàng Baùt Tieân
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 11
2.3.2.3. Hoa xöông roàng Baùt Tieân
Hoa ñôn giaûn thu goïn trong moät cuïm hoa hình chuoâng goïi laø cyathium, beân
ngoaøi laø 2 phieán coù maøu saéc ñeïp, hình baàu duïc, coù 1 ñöôøng gaân giaû ôû giöõa, nhieàu
ngöôøi goïi laø caùnh hoa nhöng thöïc ra laø laù baéc. Töø laù baéc, hoa Baùt Tieân naûy choài naùch
neân chuøm hoa coù nhieàu taàng choàng leân nhau. Phaùt hoa ban ñaàu ra 2 laù baéc, goïi laø
taàng thöù nhaát; töø 2 laù baéc naûy leân 2 choài naùch vôùi 4 laù baéc, goïi laø taàng thöù hai; ôû 4 laù
baéc naûy theâm ra 4 choài naùch vôùi 8 laù baéc, ñeán khi ñöôïc 8 hoa ñeïp môùi goïi laø Baùt
Tieân. ÔÛ caùc gioáng Baùt Tieân môùi, töø 8 laù baéc ôû taàng thöù 3 naøy naûy theâm ra 8 choài
naùch môùi nöõa; leân taàng thöù tö vôùi 16 laù baéc (ñöôïc 16 hoa), cöù nhö vaäy ñeán 32 hoa,
toång coäng laø 32 caëp laù baéc xeáp choàng leân nhau daøy ñaëc.
Hoa xöông roàng Baùt Tieân raát laâu taøn, khoaûng 2-3 thaùng, coù caây ñeán 6 thaùng
môùi taøn nhö caây Chuùa Sôn Laâm, caây Bình Minh… coù caây phaùt hoa giaø phình to leân
bieán thaønh caây con maø vaãn tieáp tuïc ra hoa. Hoa Baùt Tieân luùc coøn nhoû maøu ñoït non,
phôùt xanh phôùt vaøng, luùc nôû to thì tuyø theo gioáng, coù maøu ñoû töôi, maøu vaøng töôi,
maøu traéng... Ñeán 2-3 thaùng sau maøu seõ saäm daàn vaø khi gaàn taøn ñoåi sang maøu xanh
xaùm.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 12
Hình 2.3: Caáu taïo hoa xöông roàng Baùt Tieân vaø hình daïng laù baéc
2.3.2.4. Quaû cuûa xöông roàng Baùt Tieân
Hoa Baùt Tieân laø hoa ñôn phaùi, traùi 3 thuøy: moãi hoa chæ chöùa moät phaùi: hoaëc
hoa ñöïc vôùi toaøn nhò ñöïc, hoaëc hoa caùi chæ chöùa 1 nhuïy caùi.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 13
ÔÛû Baùt Tieân, coù 2 phieán to coù maøu saéc töôi ñeïp, 2 phieán naøy taïo cho hoa coù
hình baàu duïc, hình troøn hay hình töù giaùc. Hai phieán laù naøy laø 2 laù hoa hay laù baéc coù
hình daïng vaø maøu saéc cuûa 2 caùnh hoa nhöng khoâng phaûi laø caùnh hoa hay laù ñaøi.
Chính do baûn chaát laù cuûa 2 laù hoa naøy, maø ôû naùch cuûa chuùng coù choài naùch hay choài
beân. Choài naøy khi phaùt trieån seõ taïo “hoa” môùi neân hoa Baùt Tieân coù taàng coù lôùp
choàng leân nhau (hoa noái treân hoa). ÔÛ giöõa 2 laù hoa aáy laø 1 toå chöùc hình cheùn (toå chöùc
cyathium) coù 5 tai nhö 5 caùnh hoa vôùi raát nhieàu “nhò ñöïc” xen keõ nhieàu loâng tô bao
quanh 1 “nhuïy caùi” ôû giöõa.
Moãi nhò ñöïc coù 1 coïng coù ñoát treân, coù 2 bao phaán troøn. “Nhuïy caùi” cuõng coù 1
coïng coù ñoát treân, coù baàu noaõn 3 thuøy vôùi 1 caùi nuùm xeû tua. Moãi thuøy cuûa baàu noaõn
chöùa beân trong 2 tieåu noaõn ôû moãi buoàng. Khi phaán ñöïc bay qua ñænh vaøo nuoám cuûa
hoa caùi seõ ñaäu thaønh quaû, phình to ra, coù 3 caïnh, vôùi 6 tieåu noaõn, neáu ñaäu heát thì
ñöôïc 6 haït. Khoaûng 1 thaùng sau, quaû chín coù maøu naâu ñen, trong khi ñoù hoa vaãn coøn
töôi, nhöng ñoåi qua maøu xanh saäm hôn.
2.4. Ñaëc ñieåm thöïc vaät hoïc cuûa xöông roàng thuoäc hoï Cactaceae
2.4.1. Phaân loaïi thöïc vaät cuûa caây xöông roàng
Boä: Cactales.
Hoï: Cactaceae.
Hoï naøy coù hôn 2000 loaøi. Nhöõng loaøi phoå bieán thöôøng duøng laøm kieång taïi
thaønh phoá Hoà Chí Minh nhö: Mamillaria, Echinocactus, Lobivia, Phipsalis, Perekia,
Epiphyum, Opuntia cereus,…
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 14
Hình 2.4: Xöông roàng Cactaceae
2.4.2. Ñaëc ñieåm sinh vaät hoïc cuûa xöông roàng hoï Cactaceae
2.4.2.1. Ñaëc ñieåm cuûa reã xöông roàng
Ña soá xöông roàng chæ coù thaân ñôn ñoäc, trô truïi, trong thaân chöùa nhieàu nöôùc
muû, khoâng bò thoaùt nöôùc nhanh nhö caùc gioáng caây coù laù khaùc neân noù khoâng caàn coù
boä reã hoaøn chænh ñeå huùt ñöôïc nhieàu nöôùc nuoâi caây
Xöông roàng khoâng coù reã caùi (reã truï) maø chæ coù chuøm reã con löa thöa. Chuøm reã
con naøy coù nhieäm vuï giöõ cho thaân caây moïc ñöùng thaêng baèng, khoâng bò ñoå ngaõ, vaø
huùt dinh döôõng trong ñaát ñeå nuoâi caây. Maëc duø coù boä reã yeáu nhöng xöông roàng laïi coù
söùc soáng khoûe maïnh, deûo dai, chuùng coù theå soáng khi bò nhoå leân troàng laïi.
2.4.2.2. Ñaëc ñieåm cuûa thaân xöông roàng
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 15
Xöông roàng coù thaân maäp, caêng boùng moïng nöôùc, beân trong chöùa raát nhieàu muû.
Coù gioáng chöùa chaát muû traéng ñuïc nhö söõa (coù theå laøm muø maét) nhö gioáng Opuntia
dillenii, coøn goïi laø xöông roàng löôõi roàng. Coù gioáng chöùa chaát nöôùc trong nhö gioáng
Barrel Cactus, coù theå uoáng ñöôïc. Thaân xöông roàng raát ña daïng: thöôøng hình truï (coøn
goïi laø ñoäc truï hoaëc moät truï), hình caàu vaø troâng ñeïp maét. Tuyø gioáng maø coù loaïi thaân
cao, thaân thaáp, loaïi to, loaïi nhoû, thaân coù khía hoaëc coù muùi, coù gioáng ít khía, coù gioáng
nhieàu khía, khía raát caïn, khía saâu… Nhöõng gioáng xöông roàng hình caàu ña soá thaân coù
muùi laø nhöõng noát saàn lôùn töïa nhö voû traùi thôm.
a. Loâng xöông roàng
Ña soá gioáng xöông roàng coù thaân trôn laùng, nhöng cuõng coù moät soá gioáng thaân
coù lôùp loâng mòn phuû ñaày nhö Ceophalocerus. Coù gioáng treân ngoïn ñöôïc phuû lôùp loâng
daøi, traéng xoùa nhö Borzicactus, coøn goïi laø “Baïch ñaàu oâng”…
b. Gai xöông roàng
Haàu heát xöông roàng ñeàu coù gai nhoïn vaø gai chuøm, khi bò ñaâm vaøo da thòt thì
raát nhöùc nhoâùi. Nhieàu gioáng xöông roàng coù nhieàu gai cöùng moïc tua tuûa, coù gioáng gai
nhoû vaø meàm dòu. Gai xöông roàng thöôøng maøu ñen, vaøng. Gai xöông roàng laø bieán theå
cuûa laù maø thaønh, ñaây laø ñaëc tính cuûa ña soá gioáng caây moïc ôû vuøng sa maïc noùng chaùy
quanh naêm. Nhôø vaøo tieát dieän gai raát nhoû neân xöông roàng khoâng bò thoaùt nöôùc nhanh
nhö caùc gioáng caây kieång coù nhieàu laù khaùc. Moät soá daïng gai tieâu bieåu:
Xöông roàng Echinocactus Grusonii thaân coù nhieàu gai chaèng chòt bao kín khaép
thaân.
Xöông roàng Ceophalocerus coù loâng raát cöùng nhöng ít vaø nhoû, loâng giaáu mình
trong nhöõng nuøi loâng tô traéng raát eâm dòu…
2.4.2.3. Ñaëc ñieåm cuûa laù xöông roàng
Moät soá ít gioáng xöông roàng coù laù. Tuyø gioáng maø coù laù nhoû hoaëc to, nhöng ña
soá ñeàu coù cuoáng ngaén vaø baûn daøy vì beân trong moïng nöôùc, chaúng haïn nhö:
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 16
Xöông roàng Aeonium Holochrysum xuaát xöù ôû vuøng Baéc Phi coù nhieàu lôùp laù
xeáp khít nhau thaønh voøng troøn ñoàng taâm, troâng nhö nhöõng caùnh hoa Hoàng ñang xoøe
nôû. Gioáng Aeonium Haworthii coù laù to vaø daøy hôn.
Xöông roàng Pleiospilos xuaát xöù ôû vuøng Nam Phi coù laù maét caùo vöøa daøi vöøa
roäng baûn.
Moät soá gioáng xöông roàng khaùc, trong ñoù coù gioáng Euphorbia coù laù nhoû xuaát
hieän ôû phaàn ngoïn vaø töø caïnh meùp cuûa caønh.
2.4.2.4. Ñaëc ñieåm cuûa hoa xöông roàng
Xöông roàng troå hoa quanh naêm, soá löôïng hoa moãi laàn troå coù theå töø moät ñeán
naêm baûy hoa, thaäm chí ñeán chín möôøi hoa, troâng xum xueâ ñeïp maét.
Tuyø töøng gioáng maø hoa ñaäu treân caây ít hay nhieàu ngaøy. Maøu saéc cuûa xöông
roàng raát ña daïng, goàm coù maøu traéng, ñoû son, tím lôït, vaøng chanh, vaøng cam. Ñaëc bieät
nhieàu saéc hoa coù chaám ñieåm troâng raát haáp daãn. Moät soá gioáng xöông roàng vôùi saéc hoa
ñaëc tröng cuûa noù:
Hoa maøu vaøng cam nhö gioáng Pleiospilos Canus, xuaát xöù taïi Nam Phi.
Hoa maøu ñoû hoaëc ñoû toái coù gioáng Schlumbergers, xuaát xöù taïi Brazil vaø vuøng
phuï caän.
Hoa maøu ñoû tía, maøu traéng, maøu vaøng nhö gioáng Trichodiadema, xuaát xöù taïi
caùc vuøng Nam Phi vaø Ethiopia.
Hoa maøu vaøng pha vôùi moät chuùt ñoû tía nhö gioáng Notocactus, xuaát xöù taïi
Argentina vaø Paraguay.
Tuyø gioáng maø vò trí troå hoa treân caây khaùc nhau. Thöôøng thì hoa moïc ra töø keõ
muùi, neáu thaân coù daïng muùi. Neáu thaân coù daïng khía thì hoa moïc ra ôû caïnh gai (gai
moïc ôû meùp khía). Töông töï ñoái vôùi choài non, thaân daïng muùi choài non naåy ra töø keõ
muùi, coøn thaân daïng khía thì choài con naåy ra ôû caïnh gai. Cuõng coù gioáng xöông roàng
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 17
hoa moïc thaønh töøng cuïm ôû naùch laù nhö Euphorbia Millii, Euphorbia ligularia… Coù
gioáng hoa moïc treân seïo cuûa laù nhö xöông roàng Euphorbia Antiquorum…
2.4.2.5. Ñaëc ñieåm cuûa quaû xöông roàng
Xöông roàng coù traùi hình caàu beân trong khoâng chia ngaên hoaëc muùi, vaø chöùa
nhieàu haït. Töø luùc xöông roàng troå hoa ñeán ngaøy traùi chín, tuyø gioáng, ngaén laø moät
thaùng, daøi laø ba thaùng. Vôùi nhöõng gioáng quyù hieám, nhaø vöôøn thöôøng duøng haït laøm
gioáng. Vôùi nhöõng gioáng môùi, ña soá nhaø vöôøn coù thoùi quen nhaäp haït gioáng hoaëc nhaäp
caây con veà troàng ñeå khai thaùc nhanh hôn.
2.4.2.6. Ñaëc ñieåm cuûa haït xöông roàng
Quaû xöông roàng chöùa raát nhieàu haït. Caây coøn nhoû thöôøng cho quaû nhoû, nhöõng
caây tröôûng thaønh ra quaû to hôn. Trong quaû nhoû chöùa khoaûng vaøi chuïc haït, coøn quaû
lôùn chöùa ñeán 500 haït trôû leân. Kích thöôùc haït raát nhoû nhö hoät eù, haït meø (vöøng). Khi
quaû giaø töï ñoäng taùch voû ra ñeå haït beân trong baén heát ra ngoaøi. Coù gioáng khi chín, quaû
cöù ñeo dính treân caây, neáu khoâng ñöôïc haùi thì chôø ñeán luùc voû quaû bò muïc, haït môùi
phaân taùn ra ngoaøi. Haït vöøa chín coù theå ñem gieo ngay, tyû leä naûy maàm raát cao.
Hình 2.5: Caáu taïo hoa, quaû, haït cuûa xöông roàng Cactaceae
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 18
2.5. Ñieàu kieän sinh thaùi cuûa kieång xöông roàng
2.5.1. Ñieàu kieän sinh thaùi cuûa xöông roàng Baùt Tieân
Xöông roàng Baùt Tieân thích nghi vôùi khí haäu vuøng nhieät ñôùi, nhöng söùc chòu
ñöïng cuûa gioáng naøy keùm hôn xöông roàng hoï Cactaceae, nhaát laø veà nhieät ñoä.
2.5.1.1. Löôïng möa
Baùt Tieân chæ phaùt trieån toát khi ñaát troàng coù ñuû ñoä aåm caàn thieát, nhöng caây
khoâng chòu ñaát uùng nöôùc. Löôïng möa trong naêm thích hôïp khoaûng 1500mm laø ñuû.
Vuøng naøo muøa möa keùo daøi ñeàu khoâng toát.
2.5.1.2. Gioù
Caây khoâng thích hôïp vôùi nôi troàng khoâng thoâng gioù (bò bí gioù). Khi ñoù caây seõ
chaäm phaùt trieån vaø khoâng sai hoa. Do ñoù, vöôøn troàng Baùt Tieân caàn phaûi thoâng
thoaùng. Caùc chaäu troàng phaûi coù khoaûng caùch hôïp lyù ñeå caây ñöôïc thoaùng gioù.
2.5.1.3. Aùnh saùng
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 19
Baùt Tieân coù khaû naêng chòu ñöôïc aùnh saùng tröïc xaï, nhöng chæ vaøo buoåi saùng.
Aùnh naéng buoåi chieàu quaù gaét (nhaát laø khoaûng 12 - 15 giôø) neân ta phaûi tìm caùch che
naéng. Coù theå troàng döôùi löôùi che nhöng caây caàn khoaûng 80% löôïng naéng. Neáu caây
thöôøng xuyeân chæ nhaän ñöôïc löôïng aùnh saùng 50% trong ngaøy thì xöông roàng Baùt Tieân
seõ chaäm phaùt trieån vaø caây gaàn nhö ngöøng ra hoa. Trong muøa naéng, caây khoâng nhöõng
sai hoa maø maøu saéc raát töôi taén. Ngöôïc laïi, trong muøa möa caây ít ra hoa vaø saéc hoa
keùm röïc rôõ hôn.
2.5.1.4. Nhieät ñoä
Khí haäu noùng aåm raát thích hôïp vôùi xöông roàng Baùt Tieân. Neáu thôøi tieát trôû laïnh
laâu ngaøy, caây seõ phaùt trieån chaäm vaø ít ra hoa. Taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc tænh
thuoäc ñoàng baèng soâng Cöûu Long ñeàu coù moâi tröôøng thích hôïp vôùi xöông roàng Baùt
Tieân.
2.5.2. Ñieàu kieän sinh thaùi cuûa xöông roàng hoï Cactaceae
Xöông roàng khoâng keùn ñaát troàng, thích nghi ñöôïc vôùi caùc nöôùc vuøng nhieät ñôùi,
quanh naêm coù khí haäu noùng aåm. Taïi nöôùc ta vuøng naøo cuõng coù theå troàng ñöôïc kieång
xöông roàng nhöng thích hôïp nhaát laø caùc tænh ôû Nam Boä, nôi coù khí haäu khoâ, noùng vaø
löôïng möa trong naêm khoâng nhieàu.
2.5.2.1. Moâi tröôøng
Xöông roàng phaûi troàng nôi coù caøng nhieàu aùnh saùng caøng toát, coù theå ñeå ngoaøi
trôøi naéng 100%, hoaëc chæ naéng moät phaàn trong ngaøy tuyø theo vò trí vaø tuøy gioáng
nhöng phaûi thoâng thoaùng, khoâng khí noùng aåm.
Do xöông roàng xuaát xöù ôû vuøng sa maïc, naéng noùng khoâ caèn, thieáu nöôùc neân ôû
thaønh phoá Hoà Chí Minh, ôû Vieät Nam noùi chung ñeàu phaûi ñeå yù khí haäu, laøm sao nhaùi
laïi khí haäu noùng khoâ cuûa sa maïc.
2.5.2.2. Nhieät ñoä
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 20
Caây xöông roàng chòu nhieät ñoä töø 30-49oC, trung bình laø 35oC. Nhieät ñoä ban
ngaøy noùng, ban ñeâm laïnh hoaëc trôøi naéng gaét xen keõ vôùi boùng raâm raát phuø hôïp vôùi
moät soá loaïi xöông roàng, laøm cho caây deã sinh tröôûng. Neáu naéng gaét 100%, coäng vôùi
ñaát khoâ caèn seõ laøm cho xöông roàng khoù ra choài non, chaäm phaùt trieån.
2.5.2.3. Aùnh saùng
Aùnh saùng laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng quyeát ñònh söï soáng vaø sinh
tröôûng cuûa xöông roàng. Xöông roàng chòu ñöôïc aùnh saùng tröïc xaï. Troàng vaøo nôi coù
naéng nhieàu caây caøng sinh tröôûng toát, kích thích söï ra hoa nhieàu hôn vaø maøu saéc hoa
ñöôïc töôi taén hôn. Thieáu aùnh saùng caây seõ oám yeáu, caønh laù moûng manh, bieán daïng,
deã bò saâu beänh vaø coù theå bò cheát (neáu caây thieáu aùnh saùng traàm troïng).
2.5.2.4. Nöôùc töôùi
Nöôùc laø yeáu toá khoâng theå thieáu cho söï soáng, xöông roàng cuõng khoâng ngoaïi leä.
Maëc duø xöông roàng xuaát xöù töø sa maïc khoâ caèn nhöng noù cuõng caàn nöôùc. Ñeå taïo ñieàu
kieän cho caây phaùt trieån toát, nöôùc töôùi coù ñoä pH = 5-7 vaø neân töôùi thöa 2-3 ngaøy 1 laàn,
hoaëc chöøng naøo thaáy ñaát troàng khoâ haún môùi töôùi, neáu dö nöôùc, xöông roàng seõ thoái
nhuõn vaø cheát, coøn thieáu nöôùc caây seõ bò coøi coïc.
Neáu ñoä aåm cao laøm ñaát laïnh, caây ngöøng taêng tröôûng. Do ñoù tuyø töøng moâi
tröôøng troàng vaø töøng gioáng maø coù löôïng nöôùc töôùi cho phuø hôïp. Söï taêng tröôûng cuûa
boä reã coù theå giuùp ta ñieàu chænh löôïng nöôùc töôùi, reã maïnh caây toát töùc vöøa ñuû nöôùc, reã
yeáu laø löôïng nöôùc khoâng ñuû, reã vaøng uùa laø dö nöôùc.
2.5.2.5. Ñaát troàng
Ñaát troàng xöông roàng laø yeáu toá quan troïng nhaát, ñaát troàng phaûi tôi xoáp, thaät
ruùt nöôùc, sao cho khi töôùi, nöôùc coù theå thoaùt heát vaø khoâ ngay (vì xöông roàng laø caây
khoâng chòu uùng). Ñaát troàng coù theå goàm caùc thaønh phaàn nhö sau: caùt, ñaù nhoû, caùm xô
döøa, tro traáu, voû ñaäu phoäng, haït goøn xay nhuyeãn… troän ñeàu vôùi nhau theo moät tyû leä
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 21
tuyø theo loaïi xöông roàng. Ñaát troàng coù theå thieáu maøu môõ, neân ñònh kyø phaûi boùn theâm
phaân NPK khoaûng 10 ngaøy/laàn.
2.6. Tình hình saûn xuaát xöông roàng treân theá giôùi
Ngaøy nay vò trí cuûa caây xöông roàng treân theá giôùi ngaøy caøng ñöôïc khaúng ñònh.
Caùc toå chöùc, hieäp hoäi, caâu laïc boä xöông roàng cuõng nhö caùc vöôøn öôm thöông maïi coù
maët taïi haàu heát caùc nöôùc. Vieäc nghieân cöùu, söu taäp vaø nuoâi troàng xöông roàng ñaõ vaø
ñang ñöôïc khoâng ngöøng môû roäng, mang tính chuyeân nghieäp cao. Chuùng ñöôïc troàng
phoå bieán ôû caùc nöôùc treân theá giôùi nhö Myõ, Nhaät Baûn, Trung Quoác, Australia, Thaùi
Lan… bôûi söï ña daïng veà chuûng loaïi vaø coù nhieàu giaù trò ngheä thuaät trong vieäc thieát keá
trang trí caùc khuoân vieân caây kieång.
ÔÛû moät soá nöôùc nhö Haø Lan, Haøn Quoác,… xöông roàng coù nhieàu daïng thaân raát
laï maét: töø xöông xaåu, goùc caïnh… ñeán hình caàu, hình deït, hình sao… vaø maøu saéc cuûa
caùc thaân xöông roàng naøy cuõng khaù phong phuù bao goàm nhöõng gam maøu maïnh nhö
ñoû, cam, tím thaãm… vaø nhöõng gam maøu nheï chaúng haïn traéng, vaøng, hoàng phaán…
Do vaäy maø ngöôøi ta bieán nhöõng thaân xöông roàng naøy thaønh hoa vaø choïn moät loaïi
xöông roàng khaùc coù thaân thaúng, maøu xanh laøm caønh. Thoâng thöôøng caønh (töùc caây
chuû) vaø hoa (töùc caây gheùp) ñeàu ñöôïc caáy baèng moâ trong oáng nghieäm. Sau moät
khoaûng thôøi gian quy ñònh seõ gheùp chuùng leân nhau vaø roài nhöõng caønh “hoa” naøy
ñöôïc mang leân troàng treân caùt.
Vieäc kinh doanh hoa xöông roàng coù raát nhieàu trieån voïng bôûi nhu caàu khoâng
ngöøng gia taêng vôùi thò tröôøng roäng lôùn ôû chaâu Aâu, chaâu AÙ vaø caû ôû chaâu Myõ, ñaëc bieät
laø caùc nöôùc Myõ, Phaùp, Brazil, Mexico, Trung Quoác, Singapore, Nhaät Baûn. Taïi Nhaät
Baûn, Trung Quoác coù nhieàu taäp ñoaøn saûn xuaát hoa kieång lôùn troàng xöông roàng ñeå
xuaát sang Myõ vaø moät soá nöôùc Chaâu AÙ khaùc nhö Thaùi Lan, Vieät Nam… trong ñoù Haøn
Quoác laø nöôùc saûn xuaát xöông roàng ñöùng ñaàu haønh tinh (chieám 75% thò phaàn) vôùi hôn
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 22
400 doanh nghieäp chuyeân kinh doanh loaøi “hoa” naøy. Tuy nhieân, Myõ laø nöôùc coù
nhieàu gioáng xöông roàng nguyeân thuyû nhaát. Taïi Myõ hieän coù caùc gioáng xöông roàng
hình caàu lôùn coù boä gai phaùt trieån, hoa nhieàu, laâu taøn laø moät trong nhöõng loaïi caây
kieång ñeïp vaø coù giaù trò ôû nhieàu nöôùc.
2.7. Tình hình saûn xuaát xöông roàng trong nöôùc
UBND TP Hoà Chí Minh vöøa pheâ duyeät chöông trình phaùt trieån hoa, caây kieång,
caù caûnh giai ñoaïn 2004-2010 vôùi voán ñaàu tö 14,2 tyû ñoàng ñeå nghieân cöùu, choïn taïo,
khaûo nghieäm, nhaäp noäi, nhaân gioáng, öùng duïng tieán boä kyõ thuaät. Hoä noâng daân töï ñaàu
tö troàng hoa kieång, caù caûnh ñöôïc hoã trôï laõi suaát vay (töø 4%-7%/naêm) theo coâng vaên
419/UB-CNN. Theo chöông trình naøy, ñeán naêm 2010 TPHCM seõ taêng dieän tích hoa
kieång leân 1.200 ha vôùi 3 nhoùm hoa chính laø hoa cao caáp (xöông roàng Baùt Tieân,
Hoàng…), nhoùm hoa lan vaø nhoùm hoa neàn, rieâng caây kieång goàm Mai vaøng, kieång cao
caáp vaø thoâng thöôøng. TP seõ toå chöùc heä thoáng thoâng tin döï baùo thò tröôøng, laäp trang
web veà caây kieång, caù caûnh, xaây döïng laøng hoa kieång, keát hôïp du lòch sinh thaùi, hình
thaønh khu phoá chuyeân doanh caù caûnh…
Chính nhôø chính saùch khuyeán khích phaùt trieån ngaønh troàng hoa caây kieång cuûa
TP HCM maø ngaønh naøy, trong ñoù coù caû xöông roàng coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt
trieån. Chuùng taïo moät cuù hích giuùp nhöõng ngöôøi troàng xöông roàng kieång maïnh daïng
ñaàu tö.
Kieång xöông roàng laø loaïi caây ñaëc bieät, coù theå soáng trong nhaø vaøi tuaàn, thaäm
chí vaøi thaùng trong ñieàu kieän thieáu haún aùnh naéng vaø khoâng caàn töôùi nöôùc. Chính söï
kyø dieäu naøy ñaõ ñöa kieång xöông roàng ñeán vôùi moïi ngöôøi. Caùc coâng ty, caùc vöôøn saûn
xuaát hoa kieång trong nöôùc ñaõ tieán haønh nhaäp nhieàu gioáng xöông roàng môùi laï töø nöôùc
ngoaøi veà nhaèm ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi daân.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 23
Nhieàu vöôøn saûn xuaát kieång xöông roàng trong nöôùc ñaõ hoaøn thieän ñöôïc quy
trình saûn xuaát töø khaâu nhaân gioáng, chaêm soùc ñeán khi trôû thaønh moät caây kieång hoaøn
chænh, coù möùc ñoä thaâm canh cao.
Caùc doanh nghieäp chuyeân kinh doanh xöông roàng kieång cuûa Haøn Quoác ñaõ ñaàu
tö saûn xuaát xöông roàng ôû Ñaø Laït bôûi ñieàu kieän khí haäu, thoå nhöôõng ôû ñaây khaù lyù
töôûng, ñoàng thôøi giaù nhaân coâng töông ñoái reû neân taïo söùc caïnh tranh cho hoï treân thò
tröôøng quoác teá.
Rieâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh, theo döï ñoaùn cuûa ngaønh hoa kieång thaønh
phoá thì dieän tích troàng kinh doanh vaø soá löôïng ngöôøi thöôûng thöùc seõ khoâng ngöøng
taêng leân trong trong nhöõng naêm saép tôùi, vaø kieång xöông roàng seõ thu huùt ñöôïc nhieàu
ngöôøi quan taâm bôûi tính haáp daãn cuûa noù.
2.8. Phaân loaïi thöïc vaät caây mai
Ngaønh thöïc vaät haït kín Asgiopermea hay thöïc vaät coù hoa Magnoliophyta.
Lôùp song töû dieäp Dicotyledonnae.
Boä Malpighiales.
Hoï mai vaøng Ochnaceae.
Chi Ochna.
Loaøi integerrima (Lour.) Merr.
Hình 2.6: Caây Mai
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 24
2.9. Caùc gioáng mai duøng laøm goác gheùp vaø caønh gheùp
2.9.1. Caùc gioáng mai gheùp chuyeân duïng
Baûng 2.1: Caùc gioáng mai gheùp chuyeân duøng hieän nay
Ñaëc ñieåm STT Gioáng
Thaân caønh Laù Hoa Söùc soáng
Ghi chuù
1 Mai Caønh naâu, phaân Phieán laù to Hoa 8-12 caùnh, caùnh Caây sinh tröôûng Gioáng ñöôïc söû
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 25
giaûo laù
moûng
nhaùnh maïnh, loùng
0,3-1cm
moûng hoa thaúng khoeû, nhieàu hoa,
hoa troå ñeåu, ít saâu
beänh
duïng nhieàu nhaát
(>95%)
2 Mai
giaûo laù
gai
Caønh maäp, ít phaân
nhaùnh, loùng daøi 1-
2cm
Laù xanh ñaäm,
phieán laù to
daøy, gaân laù loä
roõ, meùp laù coù
nhieàu raêng
cöa
Nuï vaø cuoáng hoa to,
laù ñaøi daøy, caùnh hoa
lôùn, beàn
Caây khoeû, ít saâu
beänh, hoa beàn, laâu
taøn.
Gioáng ñang
ñöôïc nhieàu nhaø
vöôøn quan taâm,
haïn cheá lôùn nhaát
laø caønh thoâ vaø
thöa
3 Mai
Huyønh
Tyû
Caønh maäp, coù
nhieàu caønh beân
nhöng phaân nhaùnh
keùm
Laù to, daøy Nuï hoa troøn, hoa
vaøng, 24 caùnh, xeáp 3
lôùp ñeàu nhau. Hoa
troå khoâng ñeàu, deã
ruïng
Caây deã nhieãm
beänh, caønh beân
nhieàu nhöng khaû
naêng phaùt trieån
thaønh nhaùnh keùm
Khoâng ñöôïc öa
chuoäng nhö
tröôùc vì hoa troå
khoâng ñeàu
4 Mai 100
caùnh
Caønh nhoû, maøu naâu
ñen, caønh phaân
nhaùnh maïnh
Laù nhoû, boùng Nuï hoa troøn ñeàu, hoa
vaøng, hôn 100 caùnh,
xeáp thaønh nhieàu lôùp,
khoâng thaáy nhò vaø
nhuî
Caây sinh tröôûng
khoeû, choáng chòu
saâu beänh toát
Kieåu hoa laï,
cuoáng hoa yeáu,
hoa deã ruïng
5 Mai
cam
Caønh nhoû, maøu naâu
ñen, caønh phaân
nhaùnh maïnh
Laù nhoû, phieán
laù heïp
Cuoáng hoa khoeû, hoa
beàn. Hoa maøu cam,
5-7 caùnh
Caây deã bò saâu beänh
taán coâng
Hoa troå ñeàu vaø
beàn, ít ruïng
6 Mai
thau
Caønh to, loùng daøi
1-2cm, ít phaân
nhaùnh
Laù to, maét laù
thöa
Cuoáng hoa daøi, hoa
to nhöng thöa thôùt
Caây khoeû, ít bò saâu
beänh
Maét laù thöa,
cuoáng hoa yeáu,
hoa ít
7 Mai
traéng
caåm
thaïch
Caønh maäp, caønh
non maøu traéng
Laù non maøu
traéng, laù giaø
maøu xanh
ñoám traéng
Cuoáng hoa daøi, ñaàu
nuï nhoïn, hoa maøu
traéng 5-8 caùnh, deã
xuaát hieän ñoät bieán soá
caùnh hoa
Sinh tröôûng keùm,
maãm caûm vôùi beänh
haïi vaø naéng noùng
Maøu saéc ñeïp
nhöng sinh
tröôûng keùm
8 Phöôùc
mai
Caønh oám, yeáu Laù thuoân, nhoû,
phieán laù heïp
Ñaøi hoa vaø caùnh hoa
maøu xanh laù. Caùnh
hoa phaùt trieån to nhö
chieác laù non
Sinh tröôûng keùm,
maãn caûm vôùi saâu
beänh
Kieåu hoa raát ñaëc
bieät nhöng deã
ruïng
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 26
2.9.2. Caùc gioáng mai thöôøng duøng laøm goác gheùp
Baûng 2.2: Ñaëc ñieåm caùc gioáng mai duøng laøm goác gheùp
Goác gheùp Ñaëc ñieåm
Mai Töù Quyù Caønh gheùp moïc khoeû, ít saâu beänh, goác gheùp coù boä reã ñeïp.
Nhöôïc ñieåm laø goác gheùp chaäm taêng kích thöôùc
Mai Chaâu Caønh gheùp moïc khoeû, ít bò taùch khoûi goác gheùp
Mai Seû Goác gheùp moïc khoeû, nhöng do lôùp voû thaân moûng neân luùc coøn
non, caønh gheùp deã bò taùch khoûi goác gheùp khi gaëp gioù maïnh
Mai röøng Söùc soáng keùm do reã caùi bò ñöùt khi böùng goác, baàu ñaát thöôøng bò
vôõ
2.10. Quy moâ saûn xuaát mai gheùp ôû caùc vuøng troàng taäp trung
Mai gheùp ñöôïc troàng taäp trung taïi caùc quaän nhö Thuû Ñöùc, quaän 9, quaän 12
* Quaän Thuû Ñöùc: laø khu vöïc troàng mai truyeàn thoáng, vôùi nhieàu phöôøng troàng
mai gheùp noåi tieáng nhö phöông Linh Ñoâng, phöôøng Hieäp Bình Chaùnh. Dieän tích vaø
soá hoä tham gia saûn xuaát mai gheùp taêng nhanh choùng töø sau naêm 1995. Ngaøy caøng coù
nhieàu hoä laøm giaøu nhôø kinh doanh mai gheùp. Hieän nay, toång dieän tích saûn xuaát mai
gheùp ôû quaän Thuû Ñöùc treân 40 ha, vôùi hôn 400 hoä tham gia saûn xuaát mai gheùp.
* Quaän 9: ngaønh troàng hoa kieång hình thaønh vaø phaùt trieån maïnh töø naêm 2000.
Nhieàu vöôøn lan, vöôøn mai gheùp ra ñôøi vaø baét ñaàu taïo theá ñöùng treân thò tröôøng. Khu
vöïc troàng nhieàu mai nhaát laø phöôøng Long Bình.
* Quaän 12: laø vuøng nguyeân lieäu chuyeân saûn xuaát hoa Laøi öôùp traø. Töø naêm
1996, nhieàu gia ñình chuyeån moâ hình troàng Laøi sang troàng hoa kieång, mai gheùp vaø
thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. Moâ hình troàng hoa kieång, mai gheùp ñöôïc nhieàu ngöôøi baét
chöôùc, keát quaû laø ngoaøi hoa Laøi, quaän 12 coøn laø vuøng chuyeân troàng kieång coâng trình,
mai gheùp. Dieän tích saûn xuaát mai gheùp hieän nay khoaûng 50 ha, vôùi hôn 250 hoä tham
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 27
gia saûn xuaát. Caùc phöôøng saûn xuaát mai gheùp taäp trung, coù quy moâ lôùn laø An Phuù
Ñoâng, Thaïnh Loäc vaø Thaïnh Xuaân.
Phaàn lôùn caùc vöôøn troàng mai gheùp keát hôïp moät soá loaïi hoa kieång khaùc nhö
Caàn Thaêng, Thieát Moäc Lan, Cau kieång… Dieän tích troàng mai thöôøng chieám töø 80-
90% toång dieän tích saûn xuaát hoa kieång. Vôùi maät ñoä trung bình 4000 caây mai nhoû
hoaëc 600-700 caây mai lôùn treân 1.000 m2, moãi naêm caùc vöôøn mai cung caáp cho thò
tröôøng hôn 100.000 caây mai gheùp. Tuy saûn xuaát mai gheùp treân cuøng moät vuøng, nhöng
möùc ñoä ñaàu tö thaâm canh khoâng gioáng nhau do khaû naêng voán, ñieàu kieän ñaát ñai, trình
ñoä kyõ thuaät… Keát quaû laø nhöõng caây mai gheùp cuûa moãi vöôøn mai thöôøng coù söï khaùc
bieät lôùn veà kieåu daùng, chaát löôïng vaø giaù baùn.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 28
Chöông 3: VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU TRA
3.1. Phöông phaùp ñieàu tra
3.1.1. Phöông tieän ñieàu tra
- Phöông tieän ñi laïi (xe maùy), phieáu ñieàu tra (baûng caâu hoûi), maùy ghi aâm, maùy
chuïp hình, giaáy giôùi thieäu cuûa tröôøng.
3.1.2. Ñoái töôïng ñieàu tra
- Ñoái töôïng phoûng vaán laø nhöõng hoä troàng xöông roàng vaø caùc chuû buoân xöông
roàng.
- Caùc chuû vöôøn mai noåi tieáng, lôùn, coù uy tín.
3.1.3. Phaïm vi ñieàu tra
- Ñieàu tra caùc chuû vöôøn kieång xöông roàng coù dieän tích töø 500 m2 trôû leân treân
ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. Soá maãu ñieàu tra: 20 chuû vöôøn xöông roàng vaø 10
chuû buoân xöông roàng.
- Ñieàu tra caùc chuû vöôøn mai coù dieän tích 1.000 m2 trôû leân. Soá maãu ñieàu tra: 10
vöôøn mai.
- Ñòa ñieåm ñieàu tra: taïi Thuû Ñöùc, Hoùc Moân, Bình Chaùnh, quaän 12, quaän Goø
Vaáp (laøng hoa Goø Vaáp), Cuû Chi.
3.1.4. Thôøi gian ñieàu tra
- Tieán haønh ñieàu tra töø thaùng 4/2005 ñeán thaùng 7/2005.
3.1.5. Hình thöùc ñieàu tra
- Tìm hieåu tình hình chung:
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 29
+ Thu thaäp taøi lieäu ôû Trung taâm khí töôïng vaø thuyû vaên vaø caùc cô quan haønh
chính: ñieàu kieän töï nhieân, ñieàu kieän xaõ hoäi, tình hình saûn xuaát hoa caây kieång cuûa
quaän trong nhöõng naêm gaàn nhaát.
+ Tieáp xuùc vôùi hoäi tröôûng hoäi noâng daân, ban chuû nhieäm hoa lan caây caûnh,
caùc ngheä nhaân trong caâu laïc boä hoa lan caây caûnh, hoäi tröôûng hoäi sinh vaät caûnh ñeå
ñöôïc höôùng daãn tình hình phaân boá nhöõng vöôøn hoa caây caûnh phuïc vuï coâng taùc ñieàu
tra.
- Hình thöùc ñieàu tra: phoûng vaán, trao ñoåi, troø chuyeän vôùi caùc chuû vöôøn mai vaø
kieång xöông roàng, chuû buoân kieång xöông roàng vôùi caùc phieáu ñieàu tra chuaån bò tröôùc.
3.1.6. Caùch phaân phoái
- Ñieàu tra theo quy moâ dieän tích troàng kieång xöông roàng vaø dieän tích troàng
mai.
- Caùc hoä saûn xuaát kieång xöông roàng, vöôøn mai lôùn do thaønh vieân hoäi hoa lan
caây caûnh vaø chuû tòch hoäi noâng daân giôùi thieäu.
3.1.7. Muïc ñích ñieàu tra
- Naém % cô caáu gioáng xöông roàng taïi vöôøn cuûa noâng daân.
- Naém ñöôïc caùc yeáu toá aûnh höôûng vieäc tieâu thuï xöông roàng kieång.
- Naém quy trình kyõ thuaät cuûa kieång xöông roàng vaø mai gheùp.
+ Quy trình kyõ thuaät noâng daân ñang canh taùc.
+ Ñaàu tö thaâm canh.
+ Tình hình saâu beänh haïi vaø caùch phoøng tröø.
+ Quy trình chaêm soùc.
- Tính hieäu quaû kinh teá:
+ Naém dieãn bieán giaù xöông roàng kieång vaø mai gheùp trong 2 naêm 2003-2004
taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.
+ Naém chi phí saûn xuaát cuûa xöông roàng kieång vaø mai gheùp treân 1.000 m2 .
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 30
+ So saùnh hieäu quaû kinh teá cuûa xöông roàng, mai gheùp so vôùi caùc caây hoa
caûnh khaùc (Bonsai, cuùc Ñaïi Ñoaù, hoa Hoàng gioáng ñoû YÙ…).
- Naém ñöôïc thò hieáu cuûa khaùch haøng ñoái vôùi caùc gioáng khaùc nhau.
- Naém ñöôïc nhöõng khoù khaên trong saûn xuaát cuõng nhö tieâu thuï kieång xöông
roàng nhö hieän nay.
- Naém ñöôïc nhöõng kinh nghieäm trong saûn xuaát cuõng nhö vieäc aùp duïng nhöõng
tieán boä khoa hoïc vaøo trong saûn xuaát kieång xöông roàng hieän nay.
3.1.8. Xöû lyù soá lieäu
- Söû duïng soá lieäu trung bình vaø soá lieäu phaàn traêm töø chuoãi soá lieäu thu thaäp
ñöôïc.
3.2. Phaàn ñieàu tra
3.2.1. Phaàn ñieàu tra ñoái vôùi chuû xöông roàng (20 chuû vöôøn)
3.2.1.1. Ñieàu tra khoù khaên ñoái vôùi saûn xuaát xöông roàng kieång
- Phöông phaùp so saùnh caëp (Pairwinse Ranking Matrix).
- Ñaùnh giaù noâng thoân vôùi söï tham gia cuûa coäng ñoàng, caùc vaán ñeà trôû ngaïi
trong saûn xuaát.
- Caùc vaán ñeà trôû ngaïi: Thò tröôøng, gioáng môùi ñeïp, voán, thôøi tieát, phoøng tröø saâu
beänh.
- Keát quaû: Sau khi ñieàu tra toång hôïp caùc vaán ñeà trôû ngaïi so vôùi soá laàn xuaát
hieän, xeáp thöù haïng caùc trôû ngaïi.
3.2.1.2. Ñieàu tra cô caáu gioáng xöông roàng kieång taïi vöôøn noâng daân
- Dieän tích cuûa moãi gioáng trong vöôøn.
- Cô caáu % dieän tích cuûa moãi gioáng taïi vöôøn cuûa noâng daân.
3.2.1.3. Ñieàu tra veà kyõ thuaät canh taùc
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 31
- Ñieàu tra veà kyõ thuaät saûn xuaát con gioáng, kyõ thuaät gheùp xöông roàng, kyõ thuaät
chaêm soùc, kyõ thuaät taïo goác gheùp, kyõ thuaät taïo choài gheùp nhanh.
- Ñaàu tö thaâm canh: giaù theå troàng xöông roàng, phaân boùn, thuoác tröø saâu, thuoác
tröø beänh trong caùc giai ñoaïn sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caây.
- Caùc loaïi saâu beänh phoå bieán, trieäu chöùng phaù haïi, vaø bieän phaùp phoøng tröø.
- Kyõ thuaät chaêm soùc, caùc tieán boä kyõ thuaät vaø kinh nghieäm ñöôïc aùp duïng trong
vieäc nuoâi troàng vaø taïo gioáng môùi.
3.2.2. Phaàn ñieàu tra ñoái vôùi chuû vöôøn mai gheùp (10 chuû vöôøn)
- Ñaàu tö thaâm canh: chaäu, goác gheùp, maét gheùp, giaù theå, phaân boùn, thuoác tröø
saâu beänh, coâng lao ñoäng chaêm soùc haøng naêm, voán.
- Kyõ thuaät baûo döôõng, chaêm soùc, taïo daùng, phoøng tröø saâu beänh, xöû lyù ra hoa.
- Ñieàu tra veà dieãn bieán giaù mai gheùp trong 2 naêm 2003 vaø 2004.
3.2.3. Phaàn ñieàu tra ñoái vôùi chuû buoân kieång xöông roàng (10 chuû buoân)
Chuû buoân xöông roàng kieång laø ngöôøi trung gian giöõa chuû vöôøn saûn xuaát vaø
ngöôøi tieâu duøng.
3.2.3.1. Ñieàu tra caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc tieâu thuï xöông roàng kieång
- Phöông phaùp: So saùnh caëp (Pairwinse Ranking Matrix)
- Yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc tieâu thuï: Thò tröôøng tieâu thuï, soá löôïng ít, maøu
ñeïp hoa to, hoa nôû nhieàu, laï ñeïp, giaù caû, daùng thaåm myõ, haáp daãn, caây vaø hoa ít bò
saâu beänh.
- Keát quaû: Sau khi ñieàu tra, toång hôïp caùc yeáu toá aûnh höôûng vieäc tieâu thuï
xöông roàng kieång, vôùi soá laàn xuaát hieän vaø xeáp theo thöù baäc.
- Ñieàu tra veà sôû thích cuûa ngöôøi tieâu thuï ñoái vôùi caùc gioáng khaùc nhau veà kích
côõ, maøu saéc.
3.2.3.2. Ñieàu tra veà dieãn bieán giaù xöông roàng trong 2 naêm 2003 vaø 2004.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 32
3.3. Hieäu quaû kinh teá
Töø soá lieäu thu thaäp qua ñieàu tra tính hieäu quaû kinh teá.
3.3.1. Chi phí ñaàu tö cô baûn troàng môùi cho 1.000 m2
Goàm: Chi phí ñaàu tö trang thieát bò, gioáng, phaân boùn, thuoác tröø saâu, ñieän töôùi vaø coâng
lao ñoäng.
3.3.2. Chi phí ñaàu tö chaêm soùc haøng naêm (naêm thu hoaïch)
Goàm chi phí phaân boùn, thuoác tröø saâu beänh, coâng lao ñoäng, nöôùc töôùi.
3.3.3. Hieäu quaû kinh teá
Toång doanh thu = Soá caây troàng ñaït tieâu chuaån x Ñôn giaù bình quaân/caây
Toång chi phí = Chi phí ñaàu tö cô baûn troàng môùi + Chi phí ñaàu tö haøng naêm (tính treân
1.000m2)
Lôïi nhuaän = Toång doanh thu – Toång chi phí
Tính tyû suaát lôïi nhuaän/ñoàng voán = (Lôïi nhuaän/Toång chi phí) x 100%.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 33
Chöông 4: IV KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN
4.1. Toång quaùt ñieàu kieän töï nhieân vaø tình hình saûn xuaát hoa kieång taïi thaønh phoá
Hoà Chí Minh
4.1.1. Ñieàu kieän töï nhieân
Thaønh phoá Hoà Chí Minh coù toång dieän tích khoaûng 2.028,65 km2, coù vò trí ñòa
lyù: 10o38’ vó ñoä Baéc vaø 106o22’ ñeán 186o54’ kinh ñoä Ñoâng.
4.1.1.1. Ñieàu kieän thôøi tieát
Thaønh phoá Hoà Chí Minh coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa. Moät naêm chia laøm hai
muøa naéng möa roõ reät.
- Muøa möa: keùo daøi töø thaùng 5 ñeán thaùng 11 döông lòch.
- Muøa naéng: töø thaùng 11 ñeán thaùng 5 döông lòch naêm sau.
- Nhieät ñoä trung bình trong naêm khoaûng 27,5oC.
- Nhieät ñoä cao nhaát töø 38-39oC.
- Vuõ löôïng trung bình: 1800-1900 mm.
Maët khaùc do gaàn bieån Ñoâng neân khí haäu töông ñoái oân hoøa.
4.1.1.2. Ñieàu kieän ñaát ñai
Toång dieän tích khoaûng 2028,65 km2, ñaát ñai töông ñoái baèng phaúng, thuoäc daïng
phuø sa coå, khoâng coù ñoài. Caáu taïo khaù ñaëc bieät:
- Ñaát pheøn: treân 30%.
- Ñaát xaùm goác phuø sa coå: treân 19%.
- Ñaát maën: 12,3%.
- Ñaát phuø sa nöôùc ngoït: 2,6%.
- Coàn caùt baõi bieån: 3,2%.
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 34
- Ñaát coù khaû naêng canh taùc treân 100.000 ha vaø treân 30.000 ha ñaát röøng. Heä
thoáng soâng ngoøi daøy ñaëc, hôn 100 soâng raïch vôùi toång chieàu daøi treân 700 km.
Nhìn chung ñieàu kieän töï nhieân cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh khaù thuaän lôïi cho
söï phaùt trieån cuûa caây troàng, trong ñoù coù caùc loaøi hoa kieång noùi chung vaø xöông roàng
kieång, mai vaøng noùi rieâng.
4.1.2. Tình hình saûn xuaát hoa kieång treân ñòa baøn thaønh phoá hoà chí minh
Laø khu vöïc ñoâng daân cö, moät trong nhöõng cöûa khaåu quan troïng trong coâng taùc
xuaát nhaäp khaåu, thaønh phoá Hoà Chí Minh laø moät thò tröôøng tieâu thuï hoa kieång lôùn
nhaát nöôùc.
Ñoái vôùi thò tröôøng hoa, ñaëc bieät laø hoa lan caét caønh, nguoàn cung caáp trong
nöôùc chæ ñaùp öùng ñöôïc phaàn nhoû nhu caàu xuaát khaåu. Khaû naêng saûn xuaát hoa, ñaëc bieät
laø nhöõng gioáng hoa ñeïp coøn keùm, caùc gioáng hoa chuû yeáu nhaäp töø nöôùc ngoaøi neân giaù
thaønh coøn cao. Hieän nay nhieàu vöôøn hoa kieång ñaõ ñaåy maïnh ñaàu tö saûn xuaát, xaây
döïng heä thoáng nhaø löôùi, nhaø kính, heä thoáng töôùi töï ñoäng, aùp duïng coâng ngheä nuoâi
caáy moâ vaøo saûn xuaát hoa kieång ñaõ töøng böôùc taïo ra saûn phaåm coù chaát löôïng vaø oån
ñònh.
Hoaït ñoäng saûn xuaát, tröng baøy, tieâu thuï hoa kieång, bonsai ôû thaønh phoá hieän
nay khaù maïnh. Trong thaønh phoá coù hai ñoaøn theå quaàn chuùng coù lieân quan ñeán hoaït
ñoäng hoa kieång. Ñoù laø Hoäi hoa lan caây caûnh vaø hoäi sinh vaät caûnh thaønh phoá Hoà Chí
Minh. Muïc tieâu cuûa hai hoäi naøy laø lieân keát nhöõng ngheä nhaân trong nöôùc phoå bieán
kieán thöùc lieân quan ñeán hoa kieång, chim caù kieång. Beân caïnh ñoäi nguõ ngheä nhaân ñoâng
ñaûo vaø laønh ngheà thì soá löôïng ngöôøi quan taâm vaø tìm hieåu veà hoa kieång ngaøy caøng
nhieàu. Moät trong nhöõng tröôøng lôùp ñaøo taïo kyõ thuaät troàng hoa kieång ra ñôøi nhö: Caâu
laïc boä Bonsai tröôøng Ñaïi Hoïc Khoa Hoïc Töï Nhieân, Hoäi giao löu ngheä thuaät thaønh
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 35
phoá… Cuõng ñaõ ñaùp öùng ñöôïc phaàn naøo nhu caàu hoïc hoûi cuûa nhöõng ngöôøi yeâu hoa
kieång.
Ñoái vôùi caây mai gheùp, ñöôïc troàng taäp trung ôû quaän Thuû Ñöùc (phöôøng Linh
Ñoâng, phöôøng Hieäp Bình Chaùnh, phöôøng Hieäp Bình Phöôùc), quaän Goø Vaáp, quaän 9,
quaän 11, quaän 12. Quaù trình ñoâ thò hoùa ñaõ thu heïp dieän tích saûn xuaát mai gheùp ôû moät
soá phöôøng. Hieän nay, mai gheùp ñöôïc saûn xuaát chuû yeáu ôû quaän Thuû Ñöùc (phöôøng
Linh Ñoâng), quaän 9 (phöôøng Long Bình) vaø quaän 12 (phöôøng An Phuù Ñoâng). Rieâng
caây kieång xöông roàng ñöôïc caùc ngheä nhaân troàng khoâng taäp trung trong thaønh phoá ôû
caùc quaän nhö quaän 12, quaän Taân Bình, quaän Thuû Ñöùc, quaän Hoùc Moân, quaän Cuû Chi.
Soá löôïng ngöôøi nuoâi troàng vaø thöôûng thöùc xöông roàng kieång ngaøy moät nhieàu hôn vaø
ñang phaùt trieån ra moät soá vuøng ngoaïi oâ laân caän.
4.2. Keát quaû ñieàu tra nhöõng khoù khaên trôû ngaïi ñoái vôùi saûn xuaát vaø tieâu thuï
kieång xöông roàng hieän nay
4.2.1. Khoù khaên trôû ngaïi ñoái vôùi ngöôøi saûn xuaát kieång xöông roàng (20 chuû vöôøn
xöông roàng kieång)
Phöông phaùp so saùnh caëp (Pairwise Ranking Maxtrix)
Baûng 4.1: Toång hôïp ñieàu tra khoù khaên trôû ngaïi ñoái vôùi saûn xuaát xöông roàng kieång
Vaán ñeà khoù khaên Soá laàn xuaát hieän Xeáp haïng
Thò tröôøng tieâu thuï
Gioáng môùi ñeïp, laï
Voán
Kyõ thuaät troàng troït
Thôøi tieát
Phoøng tröø saâu beänh
89
64
51
42
32
22
1
2
3
4
5
6
* Nhaän xeùt:
Qua keát quaû ñieàu tra cho thaáy vaán ñeà khoù khaên ñaùng quan taâm nhaát ñoù laø thò
tröôøng tieâu thuï, keá ñeán laø chuû vöôøn xöông roàng caàn nhaäp nhieàu gioáng môùi nhaäp noäi
Luaän vaên toát nghieäp Download» Agriviet.Com
SVTH: Nguyeãn Hoàng Ñöùc Trang 36
töø nöôùc ngoaøi coù hoa ñeïp, môùi laï, nhieàu maøu saéc ñaùp öùng thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu
duøng taïi thaønh phoá.
Voán laø vaán ñeà khoù khaên keá tieáp, xeáp haïng thöù 3, vì chuû vöôøn phaûi ña daïng
hoùa cô caáu gioáng xöông roàng ñeå ñaùp öùng thò hieáu phong phuù cuûa ngöôøi tieâu duøng,
môû roäng quy moâ saûn xuaát ñeå taän d
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- a6.PDF