Đồ án Hệ thống quản lý thư viện

âng tin nhanh choùng vaø chính xaùc. 2. Vieäc xöû lyù soá lieäu chaäm vaø khoâng chính xaùc. Do caùc thoâng tin ñöôïc löu tröõ treân giaáy bao goàm nhieàu loaïi khaùc nhau neân vieäc tìm kieám , thoáng keâ seõ raát chaäm. Vieäc tính toaùn vaø xöû lyù caùc soá lieäu baèng tay chaäm vaø khoâng chính xaùc. Caàn löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán saùch leân moät ngaân haøng cô sôû döõ lieäu. Giuùp cho vieäc tính toaùn vaø xöû lyù soá lieäu nhanh choùng vaø chính xaùc hôn. 3. Vieäc thoáng keâ theo ñònh kyø vaø theo caùc yeâu caàu ñoät xuaát khoâng kòp thôøi vaø khoâng chính xaùc Vieäc thoáng keâ theo moãi kyø maát nhieàu thôøi gian, neáu thoáng keâ baèng tay seõ raát chaäm vaø khoâng chính xaùc. Do laøm baèng tay seõ khoâng ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu ñoät xuaát veà thoáng keâ. Giuùp cho vieäc thoáng keâ ñöôïc nhanh hôn deã daøng vaø chính xaùc hôn. Hoã trôï kòp thôøi caùc nhu caàu ñoät xuaát veà coâng taùc thoáng keâ. 4. Vieäc theo doõi caùc thoâng tin theo töøng phaân heä khoâng kòp thôøi, deã sai soùt vaø khoâng coù heä thoáng. Caùc thoâng tin trong töøng phaân heä ñöôïc löu tröõ raát nhieàu,do ñoù vieäc theo doõi caùc thoâng tin khi lamø baèng tay seõ maát raát nhieàu thôøi gian. Giuùp deã daøng trong vieäc theo doõi caùc thoâng tin trong töøng phaân heä. IV. XAÙC ÑÒNH YEÂU CAÀU 1.Caùc yeâu caàu A. Yeâu caàu chöùc naêng Tra cöùu : Saùch : Tieâu chuaån : Maõ Saùch, Teân Saùch, Teân Taùc Giaû , Lónh Vöïc, Ngoân Ngöõ Ñoäc giaû : Tieâu Chuaån : Maõ Ñoäc Giaû, Teân Ñoäc Giaû, Naêm Sinh , Thaønh Phoá Baùo bieåu: Danh saùch ñoäc giaû Thoáng keâ soá löôïng saùch ñöôïc ñoïc trong thaùng . Thoáng keâ soá löôïng ñoäc giaû ñoïc saùch trong thaùng. Thoáng keâ doanh thu trong naêm theo töøng thaùng. Thoáng keâ danh saùch ñoäc giaû coøn thieáu tieàn trong thaùng. Thoáng keâ saùch ñöôïc ñoïc nhieàu nhaát trong thaùng Tính toaùn: Tieàn cho ñoäc giaû quaù haïn: Quy ñònh : ÖÙng vôùi moãi ngaøy quaù han seõ ñöôïc tính baèng moät soá tieàn nhaát ñònh töø ñoù coù theá tính tieàn ñoïc saùch cho ñoäc giaû quaù haïn *Löu tröõ vaø caäp nhaät döõ lieäu: @ Processes: Kieåm tra tính raøng buoäc ,tính hôïp leä cuûa thoâng tin nhaäp . Neáu thoâng tin nhaäp laø hôïp leä thì thoâng tin seõ ñöôïc ghi vaøo caùc table trong heä thoáng cô sô döõ lieäu . Neáu thoâng tin nhaäp vaøo khoâng hôïp leä thì heä thoáng seõ baùo loãi vaø thoâng tin seõ khoâng ñöôïc caäp nhaät vaøo heä thoáng cô sôû döõ lieäu. @ Output: Thoâng baùo vieäc caäp nhaät thoâng tin vaøo cô sôû döõ lieäu thaønh coâng hay thaát baïi. Caùc thoâng tin caàn caäp nhaät Thoäng tin phaûn hoài Xöû Lyù Caäp Nhaät Caùc soá lieäu löu tröõ STT Teân Muïc Tieâu Thoâng Tin Löu Tröõ 1 SAÙCH Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán saùch Maõ saùch, teân saùch ,soá trang, giaùtieàn, naêm xuaát baûn 2 LOAÏI SAÙCH Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán theå loaïi saùch Maõ loaïi saùch, teân loaïi saùch 3 NGOÂN NGÖÕ Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán ngoân ngöõ Maõ ngoân ngöõ, teân ngoân ngöõ,ghi chuù 4 NHAØXUAÁT BAÛN Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán nhaø xuaát baûn saùch Maõ nhaø xuaát baûn , teân NXB,ñòa chæ ,ñieän thoaïi ,mail, ghi chuù 5 TAÙC GIAÛ Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán taùc giaû vieát saùch Maõ taùc giaû, teân taùc giaû, ñòa chæ ,ñieän thoaïi ,mail, ghi chuù 6 ÑOÄC GIAÛ Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán ñoäc giaû ñoïc saùch Maõ ñoäc giaû, teân ñoäc giaû ,naêmsinh, ,thaønh phoá, ñòa chæ ,ñieän thoaïi, mail, Username, Password 7 THUÛ THÖ Löu tröõ caùc thoâng tin lieân quan ñeán thuû thö Maõ thuû thö, teân thuû thö, naêmsinh,giôùi tính ,thaønh phoá, ñòa chæ, ñieän thoaïi, mail, Username, Password * Xöû lyù soá lieäu: Döïa vaøo heä thoáng cô sôû döõ lieäu chöùa caùc thoâng tin, caùc soá lieäu trong töøng phaân heä, chöông trình seõ xöû lyù vaø tính toaùn caùc soá lieäu moät caùch nhanh choùng. @Input: Vieäc xöû lyù tính toaùn soá lieäu seõ döïa treân töøng thoâng tin cuûa caùc nghieäp vuï phaùt sinh. @Processs: Vôùi caùc döõ lieäu ñöa vaøo, chöông trình seõ tieán haønh tính toaùn vaø xöû lyù ñeå ñöa ra keát quaû töông öùng. @Output: Caùc keát quaû cuûa quaù trình tính toaùn. Caùc keát quaû xöû lyù Caùc thoâng tin caàn xöû lyù Xöû Lyù Tính Toaùn Caùc soá lieäu xöû lyù Thanh toaùn tieàn cho ñoäc giaû: Toång hôïp soá lieäu töø caùc table: DoäcGiaû , Ngaân HaØng, Saùch, maùy seõ töï ñoäng tính toaùn ñeå cho ra soá tieàn ñoäc giaû phaûi traû. *Thoáng keâ: Chöông trình seõ taïo ra caùc baûng thoáng keâ theo yeâu caàu cuûa thuû thö, giuùp hoï söû duïng, giuùp hoï coù theå deã daøng taïo ra caùc baùo bieåu moät caùch nhanh choùng theo töøng kyø hay theo caùc nhu caàu doät xuaát, ñaùp öùng kòp thôøi caùc thoâng tin caàn bieát. Giuùp ngöôøi söû duïng deã daøng ñieàu haønh vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng cuûa thö vieän PHAÀN 3 LEÂN KEÁ HOAÏCH A)Löïa choïn phaàn meàn Chöông trình quaûn lyù thö vieän ñöôïc vieát treân Web baèng ngoân ngöõ Asp,duøng cô sôû döõ lieäu Access Lyù do chuùng em choïn Asp Vôùi ASP ta coù theå cheøn caùc script thöïc thi ñöôïc vaøo tröïc tieáp caùc file HTML . Khi ñoù vieäc taïo ra trang HTML vaø xöû lyù script trôû neân ñoàng thôøi, ñieàu naøy cho pheùp ta taïo ra caùc hoaït ñoäng cuûa Web site moät caùch linh hoaït uyeån chuyeån , coù theå chen caùc thaønh phaàn HTML ñoäng vaøo trang Web tuøy vaøo töøng tröôøng hôïp cuï theå. Coù theå keát hôïp vôùi file HTML. Deã söû duïng , taïo caùc script deã vieát, khoâng caàn phaûi bieân dòch (compiling) hay keát noái (linking) caùc chöông trình ñöôïc taïo ra. Hoaït ñoäng theo höôùng ñoái töôïng, vôùi caùc build-in Object raát tieän duïng : Request, Response, Server, Apllication, Session. Coù khaû naêng môû roäng caùc thaønh phaàn ActiveX server (ActiveX server components). Moâi tröôøng cuûa ASP seõ ñöôïc caøi ñaët treân Server cuøng vôùi Web server. Moät öùng duïng vieát baèng ASP laø moät file hay nhieàu file vaên baûn coù phaàn teân môû roäng laø.Asp, caùc file naøy ñöôïc ñaët trong moät thö muïc aûo( Virtual Dirrectory) cuûa Web Server. Caùc öùng duïng ASP deã taïo vì ta duøng caùc ASP script ñeå vieát caùc öùng duïng. Khi taïo caùc script cuûa ASP ta coù theå duøng baát kyø moät ngoân ngöõ script naøo , chæ caàn coù scripting engine töông öùng cuûa ngoân ngöõ ñoù maø thoâi. ASP cung caáp saün cho ta hai scripting engine laø Visual Basic Script(VBScript) vaø Java Script (Jscript). Ngoaøi ra ASP coøn cung caáp saün caùc ActiveX Component raát höõu duïng, ta coù theå duøng chuùng ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc phöùc taïp nhö truy xuaát cô sôû döõ lieäu, truy xuaát file, . . . Khoâng nhöõng theá maø ta coøn coù theå töï mình taïo ra caùc component cuûa rieâng mình vaø theâm vaøo ñeå söû duïng trong ASP.ASP taïo ra caùc trang HTML thöông thích vôùi caùc Web browser chuaån. Vôùi nhöng lyù treân chuùng em choïn ngoân ngöõ Asp,noù ñaõ trôû thaønh ngoân ngöõ phoå bieán vaø thoâng duïng nhaát cho vieät taïo web ñoäng Access laø moät heä quaûn trò cô sôû döõ lieäu thoâng duïng treân moâi tröôøng.Trong ñoù coù saün caùc coäng cuï höõu hieäu vaø tieän lôïi ñeå quaûn trò cô sôû döõ lieäu. Tuy vaäy chuùng cuõng coù nhöôïc ñieåm laø tính baûo maät khoâng cao PHAÀN 4 NGHIEÂN CÖÙU KHAÛ THI Phaàn meàn quaûn lyù thö vieän cuûa chuùng toâi coù tính hieäu quaû cao ñaùp öùng nhu caâu söõ duïng cuûa caû ñoäc giaû vaø ngöôøi quaûn lyù thö vieän(thuû thö). Ñieàu ñaëc bieät laø khaû naêng thoâng duïng cuûa phaân meàn ñöôïc vieát treân caùc ngoân ngöõ ASP thoâng duïng thích hôïp trong Web. Tính phoå bieán cuûa phaàn meàn coù theå söï duïng thích hôïp töø thö vieän nhoû ñeán thö vieän lôùn. Chöông trình ñöôïc vieát raát phuø hôïp vôøi nhu caàu thöïc teá trong quaûn lyù thö vieän, töø vieäc möôïn saùch , tìm kieám saùch , quaûn lyù traû möôïn ñeàu raát phuø hôïp vôùi nhu caàu cuûa thö vieän. Chöông trình ñöôïc vieát döôùi daïng moät trang web neân tính phoå caäp roãng raõi cuûa noù laø khoâng theå choái caõi.Hôn theå nöõa ñaây cuõng laø moät dòp ñeã thö vieän coù theå giôùi thieäu veà minh cho taát caû caùc ñoïc giaû khoâng chi trong nöôùc maø caû nöôùc ngoaøi Maët khaùc phaàn meàn treân coù theå thích hôïp treân caùc heä ñieàu haønh , chi phí thöïc hieän laïi reû , ñaùp öng ñöôïc nhu caâu cuûa thò tröôøng Maëc duø phaân meàn con nhieàu thieáu soùt song vôùi taát caû lyù do treân .Chuùng em tin töông tính hieäu quaû vaø khaû naêng söï duïng cuûa phaàn meàn quaûn lyù thö vieän. Vaø trong töông lai phaân meân seõ ñöôïc naâng caáp neân thaønh thö vieän ñieän töï khi ñoù moïi giao dòch mua baùn , hay möôn traû ñeàu ñöôïc thöïc hieän treân maïng vaø ñöôïc thanh toaùn qua theû tín duïng hay taøi khoaûn Ngaân Haøng . PHAÀN5:XAÙC ÑÒNH YEÂU CAÀU HEÄ THOÁNG Phaân tích thieát keá heä thoáng thö vieän Sô ñoà phaân caáp chöùc naêng Hình 1:Sô ñoà phaân caáp chöùc naêng heä thoáng Hình 2:Sô ñoà möùc khung caûnh cuûa heä thoáng Hình 3:Sô ñoà luoàng döõ lieäu möùc ñænh heä thoáng CHÖÙC NAÊNG QUAÛN LYÙ SAÙCH Hình 4:Chöùc naêng quaûn lyù saùch Hình 5:Sô ñoà luoàng döõ lieäu möùc döôùi ñænh trong quaûn lyù saùch Hình 6:Chöùc naêng quaûn lyù ñoäc giaû Hình 7:Sô ñoà luoàng döõ lieäu möùc döôùi ñænh trong quaûn lyù ñoäc giaû Hình 8:Sô ñoà chöùc naêng quaûn lyù möôïn traû Hình 9:Sô ñoà luoàng döõ lieäu möùc döôùi ñænh trong quaûn lyù möôïn traû PHAÀN6 THIEÁT KEÁ CÔ SÔÛ DÖÕ LIEÄU Cô sôû döõ lieäu coù 5 baûng a)Baûng Admin baûng naøy dung goàm caùc tröôøng Id AutoNumber passwood Number user Text b)Baûng dmsc chöùc naêng löu chöõ saùch coøn c)baûng dmsn d)Baûng möôïn e)baûng ttdg g)moâ hình thöïc theå lieân keát Hình 10:Moâ hình thöïc theå lieân keát PHAÀN7 CAØI ÑAËT VAØ HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG A)Caøi Ñaët Caùch thöùc caøi ñaët chöông trình: a. Yeâu caàu veà phaàn cöùng vaø phaàn meàm : Heä thoáng maïng: + Moät server caáu hình toái thieåu 32 MRAM . 200 Mhz + Caùc thieát bò maïng caàn thieát + Heä thoáng maïng söû duïng nghi thöùc TCP/IP + Phaûi coù Persional Web Server ñoái vôùi Window ’95 hoaëc Internet Information Server (IIS) ñoái vôùi Window NT + Heä ñieàu haønh: Win NT Server 4.0, Win NT Workstation,Win2000,WinXP + Heä quaûn trò cô sôû döõ lieäu: Access + Trình duyeät : Internet Explorer 6.0 b. Caøi ñaët theo töøng böôùc sau : Server: - Caøi Windows 2000 leân Server vaø choïn IIS - Cheùp taäp tin *.asp, *.html … vaøo moät thö muïc rieâng ASP1 - Thieát laäp ñöôøng daãn ñeán thö muïc naøy baèng caùch kích chuoät phai chon properties chon theû Web sharing ñaùnh daáu vaøo share this folder kích tieáp vaøo ok Söû duïng kyõ thuaät ADO ñeå keát noái vôùi cô sôû döõ lieäu -thieát laäp noái keát ADO vôùi teân thö vieän Ñeán ñaây laø heä thoáng maïng dòch vuï saün saøng hoaït ñoäng B)Höôùng daãn söû duïng phaàn meàn 2 1 Hình 11:Trang chuû 1:Form cuûa ngöôøi quaûn trò.Form naøy lieân keát tröïc tieáp heä thoáng quaûn lyù chung cuûa thö vieän. 2:Thoáng keâ nhöõng saùch hieän ñang coù ôû thö vieän vaø soá löôïng cuûa chuùng. Coù theå tìm kieám saùch maø mình caàn thoâng qua form tìm kieám .Ñoäc giaû thoâng qua thuû thö coù theå yeâu caàu möôïn saùch hoaëc traû saùch ngay treân thoâng tin cuûa saùch . Hình 12:Thoâng tin saùch möôïn Hình 13:Thoâng tin saùch traû Trang cuûa ngöôi quaûn trò I.Quaûn lyù saùch : 1.Thoáng keâ saùch nhaäp : Hình :14 Thoáng keâ saùch nhaäp Chöùc naêng :Goàm thoâng tin saùch nhaäp vaø caùc chöùc naêng xoaù vaø söûa caùc baûn ghi.(chöùc naêng xoaù baûn ghi chæ thöïc hieän khi khoâng coù ñoäc giaû naøo möôïn saùch caàn xoaù). 2.Thoáng keâ saùch coøn: Hình 15:Thoâng tin saùch coøn Chöùc naêng thoâng keâ saùch möôïn ,soá löôïng coøn vaø soá löôïng möôïn.Töø ñoù quaûn lyù saùch ñöôïc deã daøng hôn. 3.Nhaäp saùch môùi : Hình 16:Thoâng tin nhaäp saùch Chöùc naêng nhaäp saùch môùi hoaëc boå sung theâm soá löôïng saùch ñaõ coù trong danh muïc 4.Tìm kieám saùch Chöùc naêng :Tìm kieám saùch hieän coù II.Quaûn lyù ñoäc giaû 1.Thoáng keâ ñoäc giaû Chöùc naêng :xem thoâng tin ñoäc giaû vaø söûa ,xoaù ñoäc giaû. (chuù yù neáu ñoäc giaû ñang möôïn saùch thì khoâng theå xoaù ñöôïc) 2.Ñoäc giaû treã haïn: Chöùc naêng :xem thoâng tin veà nhöõng ñoäc giaû treã haïn vaø in phieáu baùo treã ñeå göûi ñeán ñoäc giaû. 3.Nhaäp ñoäc giaû : Chöùc naêng :Nhaäp môùi ñoäc giaû 4.Thoâng tin ñoäc giaû: Chöùc naêng :xem thoâng tin ñoäc giaû möôïn saùch vaø coù theå tìm kieám ñoäc giaû ñaõ möôïn saùch . III.Söû duïng Password 1.Duøng maät khaåu Chöùc naêng :-Thay ñoåi maät khaåu -Theâm maät khaåu môùi 2.Giôùi thieäu : PHAÀN KEÁT LUAÄN I. NHAÄN XEÙT VAØ TÖÏ ÑAÙNH GIAÙ Ñeà Quaûn lyù thö vieän laø moät ñeà taøi khaù lyù thuù veà vieäc quaûn lyù saùch, ñaây laø moät ñeà taøi ñang ñöôïc nghieân cöùu ñeå öùng duïng trong coâng taùc quaûn lyù saùch vaø ñoïc saùch maø chuùng em coù dòp tieáp xuùc , phaân tích vaø tieán haønh vieát phaàn meàm . Trong quaù trình chuùng em tìm hieåu , phaân tích ñeà taøi naøy döôùi söï chæ baûo cuûa thaày coâ höôùng daãn . Chuùng em ñaõ hieåu ñöôïc caùc coâng vieäc caàn phaûi laøm trong moät thö vieän û. Vì vaäy vôùi chöông trình thö vieän cuûa chuùng em maëc duø chæ coù theå giaûi quyeát moät phaàn raát nhoû nhöng ñoù chính laø neàn taûng trong quaûn lyù thö vieän.Xong vôùi hy voïng noù seõ ñöôïc tieáp tuïc phaùt trieån trong thôøi gian tôùi ñeå hoaøn thieän daàn vaø coù theå giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà ñaët ra trong vieäc ñoïc saùch. Ñaõ laøm: Ñoái vôùi ñoäc giaû: - Cho tra cöùu saùch theo nhieàu thuoäc tính khaùc nhau Ñoái vôùi thuû thö : - Caäp nhaät saùch - Cho tra cöùu saùch , tra cöùu ñoäc giaû theo nhieàu thuoäc tính khaùc nhau - Tính chi phí - Thoáng keâ theo nhieàu tieâu chuaån khaùc nhau - Thay ñoåi thoâng tin cuûa rieâng mình Chöa laøm: - Chöa theå hieän ñöôïc nhieàu loaïi saùch khaùc nhö : aâm thanh , hình aûnh … - Môû roäng phöông thöùc tính phí - Phaân loaïi saùch theo thôøi gian -ñoái vôùi ñoäc giaû coøn coù raát ít chöùc naêng Maëc duø ñaõ raát coá gaéng trong quaù trình tìm hieåu veà thö vieän, nhöng duø sao cuõng coøn thieáu xoùt . Ñoäc giaû coù theå copy töøng trang saùch veà ñöôïc vaø theå loaïi saùch chæ aùp duïng daïng chöõ vieát. Vaäy mong caùc thaày coâ cuõng nhö nhöõng ngöôøi ñi tröùôc chæ daãn vaø goùp yù cho chuùng em ñeå coù theå hoaøn thieän hôn trong töông lai . Cuoái cuøng chuùng em xin chaân thaønh caûm ôn ñeán nhöõng ngöôøi ñaõ taän tình giuùp ñôõ vaø ñoäng vieân cho chuùng em trong quaù trình laøm baøi taäp lôùn PHUÏ LUÏC GIÔÙI THIEÄU VEÀ COÂNG NGHEÄ ACTIVE SERVER PAGE A. Toång quan veà World Wide Web : - WWW thöôøng ñöôïc goïi laø Web , laø taäp hôïp caùc vaên baûn daïng Hypertext /Hypermedia ñöôïc chöùa treân nhieàu maùy (web server), lieân keát vôùi nhau qua Internet . Noù cho pheùp ngöôøi duøng tìm kieám hoaëc trao ñoåi thoâng tin vôùi nhau Ñeå hieån thò thoâng tin treân web ,ngöôøi duøng caàn coù Web Browser . Ñaây laø phaàn meàm cho pheùp hieån thò thoâng tin trang web . Hieän nay , coù nhieàu Browser hoã trôï cho nhieàu heä thoáng khaùc nhau nhö : Internet Explorer, Netscape Navigator. - Ñeå taïo vaên baûn daïng Hypertext /Hypermedia ngöôøi ta söû duïng HTML . Ñaây laø ngoân ngöõ ñònh daïng, duøng caùc Tag ñeå ñònh daïng vaên baûn . Caùch xöû lyù treân Web : Ngöôøi duøng thoâng qua trình duyeät Web Browser seõ gôûi caùc yeâu caàu ñi . Web Server seõ kieåm tra caùc yeâu caàu naøy cuûa ngöôøi duøng . Neáu yeâu caàu ñoù ñöôïc ñaùp öùng , thì server seõ gôûi thoâng tin veà laïi cho ngöôøi duøng thoâng qua nghi thöùc HTTP (Hypertext Transfer Protocol), ngöôïc laïi seõ thoâng baùo loãi . B. Toång quan veà Web Server: Web Server ñöôïc xem nhö laø nôi löu tröõ vaø xöû lyù thoâng tin cuûa ngöôøi söû duïng thoâng qua nghi thöùc HTTP . Khi coù yeâu caàu töø Web Browser (Web Client ) gôûi ñeán , thì Web Server tieán haønh tieáp nhaän vaø xöû lyù theo noäi dung maø Web Client yeâu caàu . Vôùi phaïm vi luaän vaên thì chæ xin giôùi thieäu sô löôïc veà Web Server. CHÖÔNG I : CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VAØ NGOÂN NGÖÕ HTML I. CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN : URL: (Uniform Resource Locator) laø moät thuaät ngöõ ñeå chæ ra vò trí taøi nguyeân (resource) treân Internet.Caùc keát noái töø moät taøi lieäu HTML ñeán moät file hoaëc moät service khaùc phaûi ñöôïc vieát theo daïng sau: scheme://server [:port]/path/ dataname[#anchor]. + Scheme: Chæ ra loaïi protocol maø taøi nguyeân söû duïng ( hay noùi caùch khaùc laø kieåu döõ lieäu maø URL chæ tôùi). + Server: Chæ ra server maø treân ñoù chöùa döõ lieäu user caàn. + Port: Laø ñieåm truy caäp dòch vuï ôû lôùp transport chæ ra neáu server khoâng söû duïng port maëc nhieân.(vd port mac nhieân cuûa Gopher Server laø 70 ) + Path/dataname: Ñöôøng daãn töông ñoái hoaëc tuyeät ñoái ñeán file treân server.Ñöôïc quy bôûi quy öôùc ñaët teân chung ( Uniform Naming Convention ) + #anchor: Chæ ra vò trí trong moät trang taøi lieäu HTML. + Ñaây laø minh hoïa cho caùc khaùi nieäm treân: SCHEME DATA TYPE SAMPLE URL File Data files file://c:/Luanan/hinhanh.txt http HTML Files Gopher Gopher server gorher://ttdt01/localweb ***** *********** **************** Ngoaøi ra qua URLs, WWW coøn cho pheùp söû duïng caùc services khaùc nhö : ftp, finger, usenet, telnet, E-mail, wais….. II. NGOÂN NGÖÕ HTML : 1. Khaùi nieäm: HTML( HyperText Markup Language) laø ngoân ngöõ ñònh daïng vaên baûn sieâu lieân keát. Söï ñònh daïng döïa treân caùc tag hoaëc caùc ñoaïn maõ ñaëc bieät ñeå ñaùnh daáu moät vaên baûn, moät file aûnh, hoaëc moät ñoaïn phim..giuùp cho Web Browser thoâng dòch vaø hieån thò chuùng leân maøn hình cuûa baïn. Html coù nhöõng phaàn môû roäng raát quan troïng cho pheùp nhöõng lieân keát hypertext töø moät taøi lieäu naøy tôùi moät taøi lieäu khaùc (coù theå laø moät ñoaïn text, cuõng coù theå laø moät file aûnh..) 2. Caáu truùc cô baûn cuûa moät file HTML nhö sau: Ñaây laø moät ñaàu ñeà... Theo caáu truùc ñaõ trình baøy nhö treân ta thaáy moät file HTML chia thaønh hai phaàn cô baûn: - Phaàn ñaàu : ñöôïc bao bôûi hai tag , : taïi ñaây ñònh nghóa teân (hay ñöôïc goïi laø tieâu ñeà ) cuûa trang web. Phaàn naøy ñöôïc hieån thò treân thanh tieâu ñeà cuûa trang web ñöôïc khai baùo giöõa hai tag - Phaàn thaân : ñöôïc baobôûi hai tag , : Trình baøy noäi dung theå hieän treân trang web. Caùc noäi dung caàn hieån thò hoaëc xöû lyù treân trang web seõ ñöôïc ñònh nghóa trong phaàn body cuûa file HTML.Ñeå cho caùc trang web ñöôïc sinh ñoäng hôn ngoân ngöõ HTML coøn bao goàm raát nhieàu tag duøng cho vieäc ñònh trang, lieân keát caùc trang vôùi nhau, theâm hình aûnh vaøo trang... CHÖÔNG 2: ACTIVE SERVER PAGES VAØ NGOÂN NGÖÕ LAÄP TRÌNH TREÂN ASP I. GIÔÙI THIEÄU VEÀ ACTIVE SERVER PAGES : 1. Active sever pages laø gì : Microsoft Active Server Pages laø moät moâi tröôøng hoã trôï cho caùc script chaïy treân server (Server-Side Scripting), cho pheùp ta duøng ñeå taïo ra vaø chaïy caùc caùc öùng duïng Web server ñoäng. ASP hoaït ñoäng döïa vaøo caùc script do ngöôøi laäp trình taïo ra. Active Server Pages chaïy treân caùc moâi tröôøng sau ñaây: Microsoft Internet Information Server version 4.0 treân Window NT Server. Microsoft Peer Web Services version 3.0 treân Window NT Workstation. Microsoft Personal Web Server treân Windows 95. 2. Moâ hình hoaït ñoäng cuûa Active Server Page : Moâ Hình Toång Quaùt Hoaït Ñoäng Cuûa Asp 3. Caùch hoaït ñoäng cuûa ASP : Caùc script cuûa ASP ñöôïc chöùa trong caùc text file coùteân môû roäng laø .asp . Trong script coù chöùa caùc leänh cuûa moät ngoân ngöõ script naøo ñoù. Khi moät Web browser göûi request tôùi moät file .asp thì script chöùa trong file seõ ñöôïc chaïy ñeå traû keát quaû veà cho browser ñoù. Khi Web server nhaän ñöôïc request tôùi moät file .asp thì noù seõ ñoïc töø ñaàu tôùi cuoái file .asp ñoù, thöïc hieän caùc leänh script trong ñoù vaø traû keát quaû veà cho Web brower döôùi daïng cuûa moät trang Html. M« h×nh chi tiÕt ho¹t ®éng cña ASP VBScript Interpretor Custom Components Internet Information Server ISAPI Applicationn Perl Awk etc CGI Script CGI Application Active Server Pages interface DLLs Server Side Inludes (SSI) Jscript Interpretor Active Database Compenents(ADO) Active Server Components ODBC Driver Active Server Pages (.asp files) DATA The Internet Or Intranet 4. Caáu truùc cuûa moät file ASP : Moät file ASP coù teân môû roäng laø .asp, noù bao goàm caùc thaønh phaàn nhö : Text - HTML tags Script Commands 5. Caùc tính chaát cuûa ASP: Vôùi ASP ta coù theå cheøn caùc script thöïc thi ñöôïc vaøo tröïc tieáp caùc file HTML . Khi ñoù vieäc taïo ra trang HTML vaø xöû lyù script trôû neân ñoàng thôøi, ñieàu naøy cho pheùp ta taïo ra caùc hoaït ñoäng cuûa Web site moät caùch linh hoaït uyeån chuyeån , coù theå chen caùc thaønh phaàn HTML ñoäng vaøo trang Web tuøy vaøo töøng tröôøng hôïp cuï theå. ASP cho ta caùc tính chaát sau : Coù theå keát hôïp vôùi file HTML. Deã söû duïng , taïo caùc script deã vieát, khoâng caàn phaûi bieân dòch (compiling) hay keát noái (linking) caùc chöông trình ñöôïc taïo ra. Hoaït ñoäng theo höôùng ñoái töôïng, vôùi caùc build-in Object raát tieän duïng : Request, Response, Server, Apllication, Session. Coù khaû naêng môû roäng caùc thaønh phaàn ActiveX server (ActiveX server components). Moâi tröôøng cuûa ASP seõ ñöôïc caøi ñaët treân Server cuøng vôùi Web server. Moät öùng duïng vieát baèng ASP laø moät file hay nhieàu file vaên baûn coù phaàn teân môû roäng laø.Asp, caùc file naøy ñöôïc ñaët trong moät thö muïc aûo( Virtual Dirrectory) cuûa Web Server. Caùc öùng duïng ASP deã taïo vì ta duøng caùc ASP script ñeå vieát caùc öùng duïng. Khi taïo caùc script cuûa ASP ta coù theå duøng baát kyø moät ngoân ngöõ script naøo , chæ caàn coù scripting engine töông öùng cuûa ngoân ngöõ ñoù maø thoâi. ASP cung caáp saün cho ta hai scripting engine laø Visual Basic Script(VBScript) vaø Java Script (Jscript). Ngoaøi ra ASP coøn cung caáp saün caùc ActiveX Component raát höõu duïng, ta coù theå duøng chuùng ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc phöùc taïp nhö truy xuaát cô sôû döõ lieäu, truy xuaát file, . . . Khoâng nhöõng theá maø ta coøn coù theå töï mình taïo ra caùc component cuûa rieâng mình vaø theâm vaøo ñeå söû duïng trong ASP.ASP taïo ra caùc trang HTML thöông thích vôùi caùc Web browser chuaån. II. NGOÂN NGÖÕ LAÄP TRÌNH SÖÛ DUÏNG VÔÙI ASP: 1. Caùc Script Commands cuûa ASP: Moãi script cuûa ASP ñöôïc chöùa trong moät file .asp . Moãi file cuûa ASP coù theå coi nhö moät file HTML coù chen vaøo caùc leänh cuûa moät ngoân ngöõ script naøo ñoù. Thöïc ra noù laø moät file text nhöng trong caùc text ñoù coù nhöõng vuøng maø khi Web server ñoïc tôùi thì noù hieåu ñoù laø nhöõng vuøng script chöùa caùc leänh cuûa moät ngoân ngöõ script naøo ñoù , Web server seõ goïi tôùi caùc script engine ñeå thöïc thi caùc leänh script trong ñoù. ASP qui ñònh moät vuøng script naèm giöõa hai daáu hoaëc trong vuøng cuûa 2 Tag vaø . Script laø ñoaïn chöông trình theå hieän caùc yeâu caàu cuûa ngöôøi laäp trình ñoái vôùi ASP, noù chöùa caùc caâu leänh maø ngöôøi laäp trình muoán ASP thöïc hieän vaø noäi dung ngöôøi ñoù muoán taïo ra treân trang HTML keát quaû traû veà cho Web browser goïi ñeán öùng duïng. Toùm laïi script gioáng nhö moät chöông trình ñöôïc ngöôøi laäp trình vieát ra ñeå thöïc thi treân moâi tröôøng hoaït ñoäng cuûa ASP, cuõng gioáng nhö caùc chöông trình trong moïi ngoân ngöõ laäp trình khaùc nhö C, Pascal, Java . . ., chæ coù ñieåm khaùc laø chöông trình cuûa ngoân ngöõ khaùc phaûi bieân dòch ra daïng thöïc thi ñöôïc vaø duøng daïng thöïc thi ñöôïc ñoù ñeå chaïy treân moät moâi tröôøng cuï theå (DOS, Windows, Unix, ...); coøn script thì khoâng phaûi bieân dòch tröôùc ra daïng thöïc thi ñöôïc maø ñem daïng text chaïy thaúng trong moâi tröôøng cuûa ASP. Ví duï minh hoïa: <% Myname= " Pham Thi My Lien" If Time >=#12:00:00AM # and Time Chaøo buoåi saùng "& Myname" Xin chaøo 2. Script language vaø Script Engine: Script cuûa ASP ñöôïc caáu thaønh töø caùc leänh cuûa moät ngoân ngöõ script (scripting language) naøo ñoù, xen laãn vaøo ñoù laø caùc noäi dung daïng HTML, ñeå traû veà keát quaû cuoái cuøng ôû daïng HTML. Scripting language naèm ôû khoaûng ngoân ngöõ sieâu vaên baûn (HTML) vaø caùc ngoân ngöõ laäp trình nhö Java, C++, Visual Basic, . . . Ta bieát HTML duøng ñeå ñònh daïng vaø lieân keát caùc vaên baûn , coøn caùc ngon ngöõ laâp trình coù khaû naêng taïo ra moät chuoãi caùc leänh phöùc taïp cho maùy tính thöïc hieän. Ñoái vôùi scripting language, noù naèm ôû giöõa, tuy nhieân noù gaàn vôùi ngoân ngöõ laäp trình hôn laø HTML. Khaùc nhau cô baûn giöõa scripting language vaø caùc ngoân ngöõ laäp trình laø ôû choã caùc luaät vaø cuù phaùp cuûa scripting language linh hoaït vaø deã hieåu hôn caùc ngoân ngöõ laäp trình. Scripting Engine laø caùc ñoái töôïng coù nhieäm vuï xöû lyù caùc script. ASP cung caáp moät moâi tröôøng chuû cho caùc scripting engine vaø phaân phoái caùc script rong caùc file .asp cho caùc engine naøy ñeå xöû lyù. Ñeå söû duïng ñöôïc moät scripting language cuøng vôùi ASP ta phaûi caøi ñaët scripting engine töông öùng vaøo Web server. Ví duï nhö Visual Basic Script (VBScript) laø scripting language maëc ñònh cuûa ASP , do ñoù ta phaûi coù VBScript engine ñöôïc caøi saün vaø ASP coù theå truy xuaát tôùi ñöôïc, nhôø theá noù coù theå xöû lyù ñöôïc caùc script vieát baèng VBScript. Töông töï , ASP coù theå cung caáp moâi tröôøng scripting cho moät soá caùc scripting language nhö Jscript, REXX, Perl , . . . ASP cho pheùp ngöôøi laäp trình duøng nhieàu scripting language cuøng luùc ñeå taïo caùc thuû tuïc phöùc taïp maø khoâng caàn phaûi baän taâm caùc browser coù trôï giuùp caùc scripting language hay khoâng. Vì taát caû caùc script ñeàu ñöôïc thöïc thi ôû server Khoâng nhöõng theá ta coù theå duøng nhieàu scripting language trong cuøng moät file .asp chæ caàn baèng caùch moät HTML tag ñeå khai baùo ngoân ngöõ script naøo ñöôïc duøng. ASP maëc ñònh söû duïng scripting language chính (Primary scripting language) laø VBScript. Tuy nhieân ta vaãn coù theå ñònh laïi scripting language chính trong caû hai phaïm vi laø : toaøn boä moâi tröôøng ASP, hay chæ trong moät file .asp naøo ñoù. Ñeå thay ñoåi scripting language chính cho toaøn boä moâi tröôøng ASP ta phaûi thay ñoåi teân scripting language trong giaù trò cuûa moät registry entry cuûa heä thoáng coù teân laø Default Script Language . Ví duï nhö trò maëc ñònh laø VBScript , ta coù theå ñoåi laïi laø hay JScript , . . . Ñeå thay ñoåi scripting language chính chæ trong moät file .asp naøo ñoù, ta chæ caàn ñaët ôû ñaàu file moät tag ñaëc bieät coù daïng : vôùi ScriptingLanguage laø teân scripting language muoán ñaët laøm scripting language chính nhö VBScript, Jscript, . . . 3. Vieát caùc procedure vôùi nhieàu ngoân ngöõ: Nhö ta ñaõ noùi , moät trong caùc ñaëc tính maïnh cuûa ASP laø khaû naêng keát hôïp nhieàu scripting language trong cuøng moät file .asp . Neáu bieát taän duïng khaû naêng naøy ta coù ñöôïc moät coâng cuï raát maïnh ñeå thöïc hieän nhöõng coâng vieäc phöùc taïp. Moät procedure laø moät nhoùm caùc doøng leänh script thöïc hieän moät taùc vuï nhaát ñònh. Ta coù theå taïo ra caùc procedure ñeå duøng nhieàu laàn trong caùc script. Coù theå ñònh nghóa caùc procedure beân trong caùc delimeter (daáu phaân caùch) neáu nhö noù ñöôïc vieát baèng scripting language chính. Neáu khoâng thì coù theå duøng trong caùc tag . Ta coù theå ñònh nghóa caùc procedure trong caùc file .asp coù goïi ñeán noù hay trong caùc file rieâng chæ chöùa caùc procedure roài include file ñoù vaøo khi caàn goïi procedure ñoù. Thöôøng caùc file include trong ASP qui öôùc coù ñuoâi laø .inc . III. CAÙC ÑOÁI TÖÔÏNG (OBJECT) TRONG ASP: Khi vieát caùc script ta thöôøng coù nhu caàu thöïc hieän moät soá taùc vuï naøo ñoù theo moät qui taéc cô baûn naøo ñoù. Khi ñoù thöôøng xuaát hieän nhöõng coâng vieäc laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn, töø ñoù xuaát hieän nhu caàu taïo ra caùc ñoái töôïng coù khaû naêng thöïc hieän nhöõng coâng vieäc cô baûn ñoù. Moãi ñoái töôïng laø moät keát hôïp giöõa laäp trình vaø döõ lieäu maø coù theå xöû lyù nhö moät ñôn vò thoáng nhaát. Ñoái vôùi phaàn lôùn caùc ñoái töôïng, ñeå söû duïng ñöôïc noù ta phaûi taïo ra caùc instance cho noù. Tuy nhieân ASP coù saün naêm ñoái töôïng maø ta coù theå duøng ñöôïc maø khoâng caàn phaûi taïo caùc instance. Chuùng ñöôïc goïi laø caùc build-in object, bao goàm : ° Request : Laø ñoái töôïng chöùa caùc thoâng tin ôû Web browser göûi yeâu caàu tôùi Web server. ° Response : Laø ñoái töôïng chöùa thoâng tin töø server göûi veà cho Web browser. ° Server : Laø moâi tröôøng maùy server nôi ASP ñang chaïy, chöùa caùc thoâng tin vaø taùc vuï veà heä thoáng. °Apllication : Ñaïi dieän cho öùng duïng Web cuûa ASP, chöùa script hieän haønh. ° Session : laø moät bieán ñaïi dieän cho user.  1. Ñoái töôïng Request: Ñònh nghóa: Vôùi ñoái töôïng Request, Caùc öùng duïng ASP coù theå laáy deã daøng caùc thoâng tin gôûi tôùi töø user. Ví duï khi user submit thoâng tin töø moät form. Ñoái töôïng Request cho pheùp truy xuaát tôùi baát kyø thoâng tin naøo do user gôûi tôùi baèng giao thöùc HTTP nhö: Caùc thoâng tin chuaån naèm trong caùc bieán Server Caùc tham soá gôûi tôùi baèng phöông thöùc POST Caùc tham soá gôûi tôùi baèng phöông thöùc GET Caùc Cookies . Caùc Client Certificates. Cuù phaùp toång quaùt: Request.(CollectionName)(Variable) Ñoái töôïng Request: Coù 5 Collection . Client Certificate: Nhaän Certtification Fields töø Request cuûa Web Browser. Neáu Web Browser söû duïng http:// ñeå connect vôùi server, browser seõ gôûi certification fields. Query String: Nhaän giaù trò cuûa caùc bieán trong HTML query string. Ñaây laø giaù trò ñöôïc gôûi leân theo sau daáu chaám hoûi(?) trong HTML Request. Form: Nhaän caùc giaù trò cuûa caùc phaàn töû treân form söû duïng phöông thöùc POST. Cookies: Cho pheùp nhaän nhöõng giaù trò cuûa cookies trong moät HTML Request. Server Variable: nhaän caùc giaù trò cuûa caùc bieán moâi tröôøng. ° Moät ví duï laáy thoâng tin töø form: HTML form laø caùch thöùc thoâng thöôøng ñeå trao ñoåi thoâng tin giöõa Web Server vaø user. HTML form cung caáp nhieàu caùch nhaäp thoâng tin cuûa user nhö thoâng qua: textboxes, Radio button, Check boxes… vaø hai phöông thöùc gôûi thoâng tin laø POST vaø GET. ÖÙng duïng Asp coù theå söû duïng form ñeå taïo ra söï lieân laïc döõ lieäu giöõa caùc trang theo moät trong 3 caùch: File .html chöùa caùc form vaø gôûi giaù trò cuûa noù tôùi moät file . asp. File .asp coù theå taïo form vaø gôûi giaù trò cuûa noù tôùi moät file .asp. File .asp coù theå taïo form vaø gôûi thoâng tin tôùi ngay chính noù. Khi laáy thoâng tin töø form ñoái töôïng Request coù theå laáy caùc loaïi thoâng tin khaùc nhau baèng caùch " Söû duïng Query String". Vieäc söû duïng QueryString Collection laøm cho vieäc truy xuaát thoâng tin trôû neân deã daøng hôn. Neáu phöông thöùc gôûi töø form laø GET, thì QueryString chöùa toaøn boä thoâng tin gôûi tôùi nhö caùc tham soá ñi ñaèng sau daáu chaám hoûi(?) trong address box. Neáu phöông thöùc gôûi laø POST thì thoâng tin göûi ñi seõ daáu ñi. Gôûi thoâng tin trong cuøng moät file.asp:Asp cho pheùp moät file.asp chöùa form, khi user ñieàn caùc giaù trò vaøo formroài gôûi thì chính file .asp ñoù seõ nhaän caùc thoâng tin naøy vaø xöû lyù. Ví duï: File " Example.asp" coù noäi dung nhö sau: Login user <% If IsEmpty(Request("Email") ) = 0 then Msg= " Vui loøng ñaùnh ñòa chæ cuûa baïn" Else If InStr(Request("Email"),"@") = 0 then Msg="Vui loøng ñaùnh ñòa chæ trong Servername@location" Else Msg=" Giaù trò ôû ñòa chæ seõ ñöôïc thöïc thi" End if %> E.mail: Khi user ñieàn vaøo form ñòa chæ Email vaø Submit thì file example.asp naøy seõ nhaän thoâng tin baèng phaùt bieåu: Value=" Ñoaïn script naøy seõ tuøy thuoäc vaøo giaù trò chuoãi kyù töï nhaän ñöôïc coù chöùa kyù töï @ hay khoâng ñeå traû lôøi vôùi user cuõng chính baèng vaên baûn HTML nhuùng trong example.asp. 2. Ñoái töôïng Response: Ñònh nghóa : Vieäc gôûi thoâng tin tôùi cho user seõ ñöôïc thöïc hieän nhôø ñoái töôïng Response. Cuù phaùp toång quaùt: Response.Collection| property| method Collection cuûa ñoái töôïng Response : Cookies: Xaùc ñònh giaù trò bieán Cookies.Neáu Cookies ñöôïc chæ ra khoâng toàn taïi, noù seõ ñöôïc taïo ra. Neáu noù toàn taïi thì noù ñöôïc nhaän giaù trò môùi. Caùc Properties: Buffer: Chæ ra trang Web output ñöôïc giöõ laïi ñeäm buffer hay khoâng. Khi moät trang ñöôïc ñeäm laïi, Server seõ khoâng gôûi moät ñaùp öùng naøo cho Browser cho ñeán khi taát caû caùc script treân trang hieän taïi ñaõ ñöôïc thöïc thi xong hay phöông phaùp FLUSH or END ñöôïc goïi. ContentType: Chæ ra HTML content type cho response. Neáu khoâng coù ContentType naøo ñöôïc chæ ra, trò maëc nhieân laø “text/HTML”. Expires: Chæ ñònh soá thôøi gian tröôùc khi moät trang ñöôïc cached treân moät browser heát haïn. ExpiresAbsolute: Chæ ra ngaøy giôø cuûa moät trang ñöôïc cache treân browser heát haïn. Status: Chæ ra giaù trò traïng thaùi ñöôïc Server. Giaù trò traïng thaùi ñöôïc ñònh nghóa trong ñaëc taû HTTP. Caùc Methods: AddHeader: Theâm moät HTML headervôùi moät giaù trò ñöôïc chæ ñònh. Phöông thöùc naøy luoân luoân theâm môùi moät header vaøo response. Noù seõ khoâng thay theá nhöõng header coù saün cuøng teân vôùi header môùi. AppendToLog: Theâm moät chuoãi vaøo cuoái file Log cuûa Web server cho request naøy. BinaryWrite: Xuaát thoâng tin ra output HTML daïng binary. Clear: Xoùa ñeäm output HTML.Tuy nhieân , phöông thöùc naøy chæ xoaù response body maø khoâng xoaù response header.Phöông naøy seõ sinh loãi neáu nhö Response.Buffer chöa set thaønh TRUE. End: Döøng xöû lyù file .asp vaø traû veà keát quaû hieän taïi. Flush: Gôûi thoâng tin trong buffer cho client. Phöông thöùc naøy seõ sinh loãi neáu Response.Buffer chöa set thaønh TRUE. Redirect: Gôûi moät thoâng baùo cho browser ñònh höôùng laïi ñeán moät URL khaùc. Write: Ghi moät bieán ra HTML output nhö laø moät chuoãi. Ví duï: - Ñaët Response.Buffer = True cho pheùp ñeäm output cho ñeán khi xöû lyù xong heát trang. - Response.Write "Ñaây laø thoâng baùo xuaát ra baèng Response" seõ xuaát ra chuoãi kyù töï giöõa hai daáu nhaùy keùp. - Response.Clear : xoùa heát noäi dung cuûa Buffer (chæ söû duïng ñöôïc khi Response.Buffer = True) - Response.Redirect "WebPage1.Html" seõ xoùa trang hieän taïi vaø thay baèng trang WebPage1.Html taïi Web Browser treân maùy Client.  3. Ñoái töôïng session: Ñònh nghóa: Chuùng ta coù theå söû duïng 1 object Session ñeå löu tröõ thoâng tin caàn thieát cho 1 user. Nhöõng bieán ñöôïc löu tröõ trong object vaãn toàn taïi khi user nhaûy töø trang naøy sang trang khaùc trong öùng duïng.Web server töï ñoäng taïo object session khi user chöa coù session yeâu caàu moät trang Web. Khi session naøy keát thuùc thì caùc bieán trong noù ñöôïc xoùa ñeå giaûi phoùng taøi nguyeân. Caùc bieán session coù taàm vöïc trong session ñoù maø thoâi. Cuù phaùp toång quaùt: Session.property | method Caùc Properties: SessionID: Traû veà SessionID cho user. Moãi session seõ ñöôïc server cho moät soá ñònh danh duy nhaátkhi noù ñöôïc taïo ra. Timeout: Khoaûng thôøi gian toàn taïi cuûa session, tính baèng phuùt. Maëc ñònh 20 phuùt Caùc Methods: Abandon: Xoùa boû moät object session, traû laïi taøi nguyeân cho heä thoáng. Ví duï:Ta coù theå taïo caùc bieán trong ñoái töôïng Session ñeå löu thoâng tin cho moãi keát noái ñeán Server. + Session("Login"): cho bieát ngöôøi yeâu caàu truy xuaát ñeán trang coù login chöa.Session("Username"): teân cuûa Account taïo ra sesion hieän taïi. + Session("SelectedTopic"): teân chuû ñeà ñang ñöôïc choïn ñeå thöïc hieän moät thao taùc naøo ñoù. 4. Ñoái töôïng Application: Ñònh nghóa: Ta coù theå söû duïng object Application ñeå cho pheùp nhieàu ngöôøi cuøng söû duïng moät öùng duïng chia seû thoâng tin vôùi nhau.Bôûi vì object Application ñöôïc duøng chung bôûi nhieàu ngöôøi söû duïng, do ñoù object coù 2 method Lock vaø Unlock ñeå caám khoâng cho nhieàu user ñoàng thôøi thay ñoåi property cuûa object naøy, caùc bieán Application laø toaøn cuïc, coù taùc duïng treân toaøn öùng duïng. Cuù phaùp toång quaùt: Application.Method Caùc Methods: Lock: Phöông phaùp naøy caám khoâng cho client khaùc thay ñoåi property cuûa ñoái töôïng Application . Unlock: Phöông phaùp naøy cho pheùp client khaùc thay ñoåi property cuûa ñoái töôïng Application . Events: goàm coù hai event ñöôïc khai baùo trong file Global.asa. Ngoaøi ra chuùng ta coù theå ñaët caùc bieán trong ñoái töôïng Application ñeå löu nhöõng thoâng tin toaøn cuïc, hay caùc côø baùo hieäu. Application_OnStart: Xaûy ra khi khôûi ñoäng öùng duïng. Application_OnEnd: Xaûy ra khi öùng duïng ñoùng, hay Server shutdown. Ví duï: Application("DatabaseAccessFlag"): côø cho bieát coù ai ñang truy xuaát Database khoâng. Application("AccessNumber"): soá laàn truy xuaát ñeán öùng duïng. Khi khôûi ñoäng/ ñoùng öùng duïng giaù trò naøy ñöôïc caäp nhaät vaøo Database. Application("arrayTopicName"): bieán daõy löu danh saùch caùc chuû ñeà hieän coù cuûa heä thoáng. Tröôùc khi thay ñoåi giaù trò caùc bieán Application neân Lock laïi vaø sau khi thay ñoåi nhôù Unlock.  5. Ñoái töôïng Server: Ñònh nghóa: Cho pheùp truy xuaát ñeán caùc method vaø property cuûa server nhö laø nhöõng haøm tieän ích. Cuù phaùp toång quaùt: Server.Method Caùc Properties: ScriptTimeout: Khoaûng thôøi gian daønh cho script chaïy. Maëc ñònh 90 giaây. Caùc Methods: CreateObject: Taïo moät instance cuûa server component. HTMLEncode: Maõ hoùa moät chuoãi theo daïng HTML MapPath: Aùnh xaï ñöôøng daãn aûo (laø ñöôøng daãn tuyeät ñoái treân server hieän haønh hoaëc ñöôøng daãn töông ñoái ñeán trang hieän taïi) thaønh ñöôøng daãn vaät lyù (physical path). URLencode: maõ hoùa moät chuoãi (keå caû kí töï escape) theo qui taéc maõ hoùa URL Ví duï: : Xaùc ñònh thôøi gian chaïy toái ña cuûa moät Scriprt laø 30 giaây. IV. CAÙC COMPONENT CUÛA ASP: Khaùi nieäm: ActiveX Server Component (tröôùc ñaây ñöôïc goïi laø Automation Server) ñöôïc thieát keá ñeå chaïy treân Web server nhö laø moät phaàn cuûa öùng duïng treân Web. Component chöùa ñöïng nhöõng ñaëc tröng chung maø chuùng ta khoâng caàn phaûi taïo laïi nhöõng ñaëc tröng naøy.Component thöôøng ñöôïc goïi töø nhöõng file .asp. Tuy nhieân, chuùng ta coù theå goïi nhöõng component naøy töø caùc source khaùc nhau nhö laø: moät öùng duïng ISAPI, moät server component hoaëc moät ngoân ngöõ töông thích OLE (OLE-compatible language). ASP cung caáp saün 5 ActiveX Server Component, bao goàm: Advertisement Rotator Component. Browser Capabilities Component. Database Access Component. Content Linking Component. TextStream Component. GIÔÙI THIEÄU VEÀ VISUAL INTERDEV I. Söï ra ñôøi cuûa Visual InterDev: Microsoft Visual InterDev laø coâng cuï ñöôïc phaùt trieån öùng duïng Web ñöôïc mong chôø töø laâu xuaát thaân töø Microsoft cuoái cuøng ñaõ xuaát hieän, raát nhieàu nhaø phaùt trieån phaàn meàm ñaõ hoan ngheânh nhöõng tính naêng cuûa Visual Interdev vaø giôø ñaây hoï ñaõcoù moät coâng cuï phaùt trieån nhö Visual Basic vaø Visual C++ ñeå taïo öùng duïng Web. Chuùng ta ñaõ coù trong tay moät coâng cuï ñaõ tích hôïp töø nhieàu coâng ngheä vaø thaønh phaàn tieân tieán. Giôùi thieäu veà Visual InterDev: Taàm quan troïng trong vieäc taïo ra Visual InterDev laø cung caáp moät coâng cuï vôùi phaïm vi roäng, töông taùc vôùi caùc moâi tröôøng phaùt trieån khaùc. Nhöõng nhaø phaùt minh Visual InterDev muoán cung caáp moät coâng cuï cho pheùp caùc nhaø phaùt trieån trieån khai nhieàu coâng ngheä môùi ñeå taïo ra vaø trieån khai nhöõng öùng duïng Web ñoäng. Microsoft cuõng muoán nhaán maïnh ñeán moät coâng cuï tröïc quan. Nhieàu saûn phaåm ñaõ ñöôïc taïo ra nhöõng ñoaïn code HTML hoaëc keát noái ñeán cô sôû döõ lieäu, tuy nhieân coâng cuï naøy chöa chuù troïng ñeán söï tieän lôïi trong söû duïng cho nhöõng nhaø phaùt trieån. Sô löôïc veà Visual InterDev: Visual InterDev thaät söï laø moät heä thoáng phaùt trieån öùng duïng Web noù cung caáp taát caû nhöõng coâng cuï ñeå taïo ra nhöõng öùng duïng Intranet Web vaø Dynamic Web, Noù hoå trôï cho nhöõng laäp trình vieân ñeå taïo ra nhöõng öùng duïng Web nhö: Data-Driven Web Application: Hoã trôï vieäc keát noái cô sôû döõ lieäu duøng ODBC hay OLEDB. Broad-reach Web Pages: söû duïng ngoân ngöõ HTML vaø caùc ngoân ngöõ nhuùng (Script) trong öùng duïng Web ñeå taän duïng ñöôïc nhöõng tieán boä môùi nhaát trong coâng ngheä trình duyeät: Microsoft Internet Explorer, Dynamic HTML, Multimedia feature. Robust development environment : Vôùi moâ hình (Script Object Mode)nhöõng phaàn töû thieát keá thôøi gian thöïc (Design-time controls )vaø nhöõng hoäp coâng cuï coù theå môû ( expandable toobox )giuùp cho vieäc thieát keá nhanh, kieåm tra vaø thieát keá trang Web. Intergrated Solution: Nhöõng giaûi phaùp ñöôïc tích hôïp maø noù bao goàm nhöõng applets vaø components ñöôïc taïo ra trong microsoft Visual C++, Visual J++, Visual Basic. Ñònh maãu tröôùc vôùi öùng duïng Site diagrams , Thems vaø LayOuts: Visual InterDev 6.0 bao goàm nhöõng coâng cuï giuùp chuùng ta deã daøng hoaïch ñònh caùc trang, toå chöùc caùc lieân keát vaø duøng caùc moãi trình baøy(theme)thích hôïp cho Web site cuûa chuùng ta . Caùc moâ hình Site Diagram : coù theå söû duïng moâ hình naøy ñeå hoaïch ñònh caáu truùc toång theå cuûa moät Web Site vaø ñeå taän duïng caùc yeáu toá thieát keá tröïc quan toång quaùt moät caùch nhanh choùng vaø deã daøng. Trong moâ hình Site Diagram, coù theå taïo moät maãu Site coù chöùa nheàu taäp tin vaø ñoàng thôøi xaùc ñònh nhöõng quan heä coù caáp baäc giöõa caùc taäp tin. Ñoù laø caáp baäc ñöôïc duøng ñeå ñònh nghóa caáu truùc di chuyeån cuûa Sites. Caùc moâ hình Site Datagram: Coù theå söû duïng moâ hình naøy ñeå hoaïch ñònh caáu truùc toång theå cuûa moät Web Site vaø ñeå taän duïng caùc yeáu toá thieát keá tröïc quan toång quaùt moät caùch nhanh choùng vaø deã daøng. Trong moâ hình Site Datagram, coù theå taïo moät maãu Site coù chöùa nhieàu taäp tin vaø ñoàng thôøi xaùc ñònh nhöõng quan heä coù caáp baäc giöõa caùc taäp tin. Ñ où laø caáp baäc ñöôïc duøng ñeå ñònh nghóa caáu truùc di chuyeån cuûa Site. Ví duï: trang chuû ñöôïc xem nhö laø moät taäp tin cha vaø coù theå gaén vaøo caùc trang khaùc döôùi noù ñeå taïo caùc taäp tin con .Ví duï trang chuû ñöôïc xem nhö laø moät taäp tin cha vaø coù theå gaén vaøo caùc trang khaùc döôùi noù ñeå taïo caùc taäp tin con. Caùc Layouts: Moät khi chuùng ta ñaõ thieát laäp caáu truùc ñònh höôùng, chuùng ta coù theå theâm vaøo thanh ñònh höôùng (navigation bars) vaøo caùc trang Web. Söû duïng moät Layouts, chuùng ta coù theå nhanh choùng ñònh nghóa caùc thanh ñònh höôùng bao goàm söï keát hôïp giöõa caùc taäp tin cha, con, anh em. Ví duï moät trang chuû coù theå lieân keát tôùi moät vaøi trang con maø nhöõng trang con naøy coù theå lieân keát tôùi nhöõng trang anh em khaùc … Caùc Themes: Coù theå deã daøng theâm vaøo caùc trang Web moät taùc ñoäng tröïc quan phuø hôïp baèng vieäc duøng caùc Themes. Themes vaø Layouts coù theå môû roäng vaø tuøy bieán vì theá chuùng ta coù theå taïo ra nhieàu kieåu khaùc nhau cho taát caû caùc trang trong öùng duïng Web hoaëc duøng chuùng vaøo caùc phaàn cuûa Web Site. Khi chuùng ta duøng caùc Site Datagram, caùc Layouts, caùc Themes ñeå phaùt trieån caùc Web Site, nhöõng caáu truùc taäp tin thöïc söï vaø nhöõng thanh ñònh höôùng seõ taïo ñöôïc taïo moät caùch töï ñoäng .Ñeå ñôn giaûn hoùa moät caùch duy trì moät khi chuùng ta ñaõ phaùt trieån öùng duïng Web caùc Site Datagram cho pheùp chuùng ta giöõ caùc thanh ñònh höôùng hieän haønh khi chuùng ta caäp nhaät Site Datagram. Phaùt trieån vôùi khung nhìn tröïc quan vaø nhöõng ñoaïn maõ ñöôïc toâ maøu: Visual InterDev 6.0 coù ba caùch ñeå xem caùc trang HTML vaø ASP. Nhöõng caùch naøy ñöôïc xem neàn taûng cuûa Visual InterDev. Cheá ñoä DesignView: Taïo ra cho trang Web trong moät khung nhìn tröïc quan (WYSIWYG View ). Chuùng ta coù theå nhaäp vaøo noäi dung hoaëc keùo caùc phaàn töû töø hoäp coâng cuï (toolbox ) hoaëc Data Environment tröïc tieáp vaøo trang Web. Söû duïng nhöõng coâng cuï nhö toolbox, toolbar vaø caùc menu ñeå xaây döïng caùc trang Web. Cheá ñoä Source View: Trình baøy maõ nguoàn HTML hay ASP gioáng nhö Design View, chuùng ta coù theå nhaäp vaøo noäi dung hoaëc keùo caùc phaàn töû töø hoäp coâng cuï (toolbox)hoaëc data Environment tröïc tieáp. Cheá ñoä Quick View: hieån thò keát quaû cuûa nhöõng ñoaïn maõ HTML va nhöõng ñoaïn maõ Script beân phía Client tröôùc khi nhöõng trang naøy ñöôïc löu.Vieäc söû duïng naøy khoâng caàn ñeán Web Server vì theá noù khoâng theå söû lyù ñöôïc nhöõng ñoaïn maõ Scriptbeân phía Server. II. Caùc thaønh phaàn taïo neân giao dieän Visual InterDev : II.1. Cöûa soå soaïn thaûo HTML: ( HTML Editor Windows ) Trình soaïn thaûo HTML (HTML Editor ) cuûa Visual InterDev coù ba kieåu hieån thò caùc taäp tin rieâng bieät nhau ñoù laø : Design View, Source View vaø Quick View . Design View: Trình soaïn thaûo hieån thò vaên baûn vôùi caùc kyù töï vaø ñoaïn vaên ñònh daïng raát gioáng moät trình soaïn thaûo vaên baûn bình thöôøng. Source View: Trình soaïn thaûo cho thaáy caùc HTML tag, vaên baûn (text) vaø caùc ñoaïn Script laøm noåi baäc caùc HTML tag vaø vaên baûn (text). Quick View: Trình soaïn thaûo hieån thò caùc taäp tin *.htm hay *.html gioáng nhö chuùng ñöôïc hieån thò treân Microsoft Internet Explorer. II.2.Ñònh höôùng trong soaïn thaûo: Khi söû duïng trình HTML Editor,Visual Interdev coù theå hieån thò nhöõng kieåu phaùt thaûo vaên baûn khaùc nhau giuùp chuùng ta di chuyeån nhanh choùng vaø deã daøng trong vaên baûn. Cheá ñoä Design vaø Source View cöûa soå HTML Outline hieån thò moät khung nhìn phaïn caáp cuûa caùc phaàn töû HTML (HTMLElements) vaø nhöõng ñoái töôïng trong vaên baûn. Ôû trong cheá ñoä Source View, cöûa soå Script Outline hieån thò moät khung nhìn daïng caây (Tree View) cuûa caùc phaàn töû coù theå vieát maõ Script treân moät trang vaø ñoái vôùi moãi phaàn töû khi ta nhaáp ñuùp chuoät traùi leân nuùt mang teân chuùng thì noù seõ hieån thò taát caû caùc söï kieän -coù theå xaûy ra treân phaàn töû naøy – maø chuùng ta coù theå vieát maõ leänh (Script) cho chuùng. Nhöõng söï kieän ñaõ ñöôïc vieát leänh seõ ñöôïc toâ ñaäm hôn. II.3.Hoäp coâng cuï : (Toolbox) Khi laøm vieäc trong trình duyeät HTML Editor, chuùng ta coù theå theâm vaøo trang caùc ñoái töôïng baèng caùch keùo chuùng töø hoäp coâng cuï vaø thaû chuùng vaøo trong trang hoaëc nhaáp ñuùp vaøo chuùng. Chuùng ta coù theå söû duïng hoäp coâng cuï ôû hai cheá ñoä Design View vaø Source View. Hoäp coâng cuï hieån thò moät moät taäp caùc phaàn töû ñieàu khieån bao goàm caû caùc phaàn töû ñieàu khieån HTML chuaån (standard HTML controls), caùc phaàn töû ñieàu khieån thôøi gian thieát keá (Design -time controls), ActiveX controls vaø caùc Server Object. Hoäp coâng cuï bao goàm caùc nhoùm coâng cuï ñeå xaây döïng caùc trang Web. Teân vaø yù nghóa cuûa moãi nhoùm coâng cuï trong hoäp coâng cuï maëc ñònh ñöôïc moâ taû trong baûng döôùi ñaây: Nhoùm coâng cuï Yù nghóa Ví duï Server Object Caùc ñoái töôïng saün coù trong Server. Dictionary ,Filesystem, My Info ActiveX control Nhöõng thaønh phaàn coù theå taùi söû duïng cung caáp nhöõng tính naêng ñöôïc theâm vaøo cho trang Web. Label, textbo, checkbox, Listbox ,Grid HTML Nhöõng control ñoà hoïa chuaån saün coù trong ngoân ngöõ HTML. General Moät nôi taäp trung caùc ñoái töôïng maø chuùng ta muoán truy xuaát deã daøng. Nhöõng ñoaïn maõ HTML(HTML code) Moãi Tab treân hoäp coâng cuï ñaïi dieän cho moät nhoùm, khi ta muoán söû duïng nhoùm coâng cuï naøo thì nhaáp choïn noù. Trong tröôøng hôïp muoán taïo ra Tab rieâng, chuùng ta thöïc hieän nhö sau .: 1.Nhaáp chuoät phaûi leân Toolbox vaø choïn Add Tab. 2. Nhaäp teân cho Tab. Theâm nhöõng phaàn töû vaøo Tab: *Theâm Design –time control hay ActiveX control: Nhaáp chuoät phaûi vaøo phaàn troáng cuûa Tab. Choïn Customize Toolbox. 3.Choïn Tab thích hôïp vaø caùc control maø chuùng ta muoán theâm vaøo. 4.choïn noù baèng caùch nhaáp choïn caùc Check Box. 5.Nhaán O.K. Theâm vaøo Tab caùc ñoaïn maõ HTML hay Script: Choïn ñoaõn maõ muoán löu. Keùo chuùng vaøo ñoaïn maõ thích hôïp. II.4.Cöûa soå Project Explorer: Cöûa Soå Project Explorer hieån thò moät danh saùch coù caáp baäc cuûa taát caû caùc Project trong moät solution, taát caû caùc phaàn töû trong moãi Project. Moät caùch cuï theå, cöûa soå Project Explorer duøng ñeå: Xem noäi dung cuûa moät Project. Môû nhöõng taäp tin trong moät Project. Ñoàng boä hoùa caùc taäp tin cuïc boä voái caùc taäp tin ôû Master Web Server. Gôû boû caùc taäp tin töø moät Project. Sao cheùp caùc taäp tin. Hieån thò cöûa soå caùc thuoäc tín cho moät taäp tin ñöôïc chæ ñònh. Ñeå hieåu ñaày ñuû veà kieán truùc cuûa Visual InterDev vaø cöûa soå Project Explorer, chuùng ta caàn bieát caùc khaùi nieäm sau: Thuaät ngöõ Ñònh nghóa Solution Moät taäp hôïp nhöõng web project vaø nhöõng Project phuï thuoäc maø chuùng taïo thaønh moät Project ( Web application ). Local Web Taäp hôïp nhöõng trang Web ôû treân maùy traïm cuûa nhaø phaùt trieån ( developer ). Nhöõng trang naøy ñöôïc duøng ñeå taïo ra, phaùt trieån vaø kieåm tra tröôùc khi truyeàn tôùi Master Web Server . Master Web application Taäp hôïp nhöõng trang Web ñöôïc löu tröõ vaø chöùa treân Web Server. Master Web application (öùng duïng Web chuû ) coù theå truy caäp ñöôïc ñoái vôùi caùc nhaø phaùt trieån vaø taùc giaû (author ). noù cuõng ñöôïc laøm cho saün saøng söû duïng ñöôïc ñoái vôùi nhöõng ngöôøi söû duïng Internet vaø Intranet . Web application Moät taäp hôïp caùc yeáu toá ñeå taïo neân moät Web Site hay moät phaàn rieââng bieät cuûa moät Web Site. Caùc öùng duïng Web ñöôïc xaây döïng töø caùc Web Project. Web Project Moät taäp hôïp caùc taäp tin chæ ñònh caùc yeáu toá cuûa moät öùng duïng Web.