Giới hạn của đề tài là nghiên cứu, phân tích và đánh giá hiệu quả xử lý COD trong nước thải từ quá trình sản xuất nước tương trên môi trường nhân tạo bằng phương pháp sinh học kị khí ứng dụng công nghệ UASB. Do đó, xin được đề nghị rằng tính khả thi của việc xử lý kị khí áp dụng công nghệ UASB đối với nước thải từ quá trình sản xuất nước tương sẽ được khám phá và kiểm tra trong tương lai.
Bên cạnh đó, để có thể hiểu hơn rõ về ảnh hưởng của nồng độ muối đến hiệu quả xử lý nước thải từ quá trình sản xuất nước tương xin được đề nghị khảo sát thêm ảnh hưởng của nồng độ muối đến việc xử lý phốtpho trong nước thải.
90 trang |
Chia sẻ: baoanh98 | Lượt xem: 712 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đồ án Nghiên cứu ảnh hưởng nồng độ muối đến hiệu quả xử lý nước thải từ quy trình sản xuất nước tương bằng công nghệ Uasb, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
áp xuùc vôùi maøng vi sinh baùm dính treân beà maët giaù theå. Maøng vi sinh coù khaû naêng baùm dính toát do ñoù löôïng sinh khoái taêng leân trong beå ñöôïc löu giöõ trong thôøi gian daøi nhôø ñoù giaûm thôøi gian löu nöôùc ñoàng thôøi coù theå vaän haønh ôû taûi troïng raát cao.
Tuy nhieân, khi öùng duïng coâng ngheä naøy cuõng coù theå gaëp moät soá troû ngaïi sau:
Khi söû duïng giaù theå laø ñaù hoaëc soûi thöôøng bò taéc do caùc chaát lô löûng hoaëc maøng vi sinh khoâng baùm dính giöõ laïi ôû caùc khe roãng giöõ caùc vieân ñaù hoaëc soûi.
Trong beå loïc kò khí, doøng chaûy quanh co vaø tích luyõ sinh khoái do ñoù deã daøng taïo ra caùc vuøng cheát. Khi caùc vuøng cheát ngaøy caøng taêng laøm caûn trôû doøng chaûy, caùc doøng chaûy ngaén hình thaønh daãn ñeán giaûm hieäu quaû xöû lyù.
Ñeå khaéc phuïc nhöõng nhöôïc ñieåm naøy, ngöôøi ta duøng vaät lieäu nhöïa toång hôïp coù caáu truùc thoaùng, ñoä roãng cao (95%) laøm giaù theå thay cho soûi ñaù keát hôïp vôùi laép ñaët heä thoáng phaân phoái khí döôùi lôùp vaät lieäu nhaèm taïo ra söï xaùo troän, traùnh hình thaønh caùc vuøng cheát. Beân caïnh ñoù, kieåm tra ñònh kì vaø loaïi boû chaát raén khoâng baùm dính baèng caùch xaõ ñaùy beå vaø röûa ngöôïc.
Quaù trình kò khí baùm dính xuoâi doøng (Vaùch ngaên)
Quaù trình naøy thích hôïp cho xöû lyù nöôùc thaûi coù haøm löôïng SS cao. Trong quaù trình naøy, nöôùc thaûi vaøo chaûy töø treân xuoáng qua lôùp giaù theå module. Giaù theå naøy taïo neân caùc doøng chaûy nhoû töông ñoái thaúng theo höôùng töø treân xuoáng. Ñöôøng kính doøng chaûy nhoû khoaûng 4 cm.
Vôùi caáu truùc nhö treân, quaù trình kò khí baùm dính xuoâi doøng traùnh ñöôïc hieän töôïng bít taéc vaø tích luyõ chaát raén khoâng baùm dính maø quaù tình loïc kò khí thöôøng gaëp phaûi.
Quaù trình kò khí taàng giaù theå lô löûng
Quaù trình naøy thích hôïp ñeå xöû lyù nöôùc thaûi coù noàng ñoä höõu cô thaáp nhö nöôùc thaûi sinh hoaït. Trong quaù trình naøy, vaät lieäu söû duïng laøm giaù theå cho vi sinh baùm dính coù daïng haït nhoû nhö caùt, than hoaït tính Vaät lieäu haït coù ñöôøng kính nhoû neân tyû leä dieän tích beà maët / theå tích raát lôùn taïo sinh khoái baùm dính lôùn. Ngöôøi ta thöôøng laép ñaët theâm heä thoáng suïc khí nhaèm taïo ra söï xaùo troän ñuû lôùn ñeå giöõ lôùp vaät lieäu ôû traïng thaùi lô löûng. Haøm löôïng sinh khoái trong beå raát lôùn coù theå leân ñeán 40 000 mg/l.
QUAÙ TRÌNH XÖÛ LYÙ UASB
Toång quan veà UASB
Beå UASB laø beå sinh hoïc kò khí doøng chaûy ngöôïc qua lôùp buøn (Upflow anaerobic sludge blanket) ñöôïc goïi vôùi nhieàu teân tuyø theo quy moâ xöû lyù nhö, loø phaûn öùng UASB, beå UASB, ôû quy moâ phoøng thí nghieäm thöôøng ñöôïc goïi laø coät UASB.
Beå UASB
Loaïi beå UASB naøy ñöôïc thieát keá bôûi Lettinga vaø caùc coäng söï vieân vaøo 1983 ôû Netherlands. Loaïi beå UASB naøy thích hôïp cho vieäc xöû lyù caùc chaát thaûi coù haøm löôïng chaát höõu cô cao vaø thaønh phaàn vaät chaát raén thaáp. Beå UASB goàm 2 khu vöïc: khu vöïc phaân huûy vaø khu vöïc laéng. Trong khu vöïc phaân huyû chia thaønh hai lôùp: lôùp buøn ñaëc ôû döôùi ñaùy coät vaø moät lôùp thaûm buøn ôû giöûa haàm, khu vöïc laéng chöùa dung dòch loûng ôû phía treân. Nöôùc thaûi ñöôïc naïp vaøo beå UASB töø ñaùy haàm, noù ñi xuyeân qua lôùp thaûm buøn roài ñi leân treân vaø ra ngoaøi. Caùc chaát raén trong nöôùc thaûi ñöôïc taùch ra bôûi thieát bò taùch chaát khí vaø chaát raén trong haàm. Caùc chaát raén seõ laéng xuoáng lôùp thaûm buøn do ñoù noù coù thôøi gian löu tröõ trong coät cao vaø haøm löôïng chaát raén trong haàm taêng. Luùc beå UASB môùi baét ñaàu hoaït ñoäng khaû naêng laéng cuûa caùc chaát raén raát thaáp nhöng khi noù ñaõ ñöôïc tích tröõ nhieàu vaø taïo thaønh caùc haït buøn thì khaû naêng laéng taêng leân vaø seõ goùp phaàn giöõ laïi caùc VSV hoaït ñoäng. Khoaûng 80 ñeán 90% quaù trình phaân huûy dieãn ra ôû thaûm buøn naøy. Thaûm buøn naøy chieám khoaûng 30 ñeán 60% theå tích cuûa beå UASB.
Hình 5. Sô ñoà beå UASB
Trong ñoù: 1. Ñaàu vaøo
2. Ñaàu ra
3. Biogas
4. Thieát bò giöõ buøn (VSV)
5. Khu vöïc laéng
Söû duïng biogas
Döïa treân cô sôû nhieät trò cuûa Biogas (4500 – 6300 Kcal/m3), Hesse (1982) öôùc tính raèng 1m3 Biogas ñuû ñeå:
Chaïy moät ñoäng cô 1 ngöïa trong 2 giôø
Cung caáp moät ñieän naêng khoaûng 1.25 KWh
Cung caáp naêng löôïng ñeå naáu aên ngaøy 3 buoåi cho gia ñình 5 ngöôøi
Thaép saùng trong voøng 6 giôø (ñoä saùng töông ñöông ñeøn 60 W)
Chaïy 1 tuû laïnh 1m3 trong 1 giôø
Chaïy moät loø uùm 1m3 trong nöûa giôø
Nhö vaäy 1m3 Biogas töông ñöông vôùi 0,4 kg daàu diesel, 0,6 kg daàu hoûa, 0,8kg than.
Söû duïng Biogas ñeå chaïy ñoäng cô Diesel: trong caùc heä thoáng xöû lyù keát hôïp yeám khí vaø hieáu khí ngöôøi ta caàn söû duïng ñieän naêng ñeå chaïy maùy bôm, maùy neùn khí... do ñoù Biogas ñöôïc söû duïng ñeå chaïy ñoäng cô diesel, chuùng ta neân loaïi boû CO2 vaø H2S ñeå ñaït hieäu quaû cao vaø giaûm ñoä aên moøn maùy doH2S .
Caùch loïc CO2
Vì CO2 coù theå hoøa tan trong nöôùc do ñoù vieäc suïc Biogas qua nöôùc ñöôïc coi laø phöông phaùp ñôn giaûn nhaát ñeå loaïi CO2. Ngoaøi ra CO2 coøn coù theå bò haáp thu bôûi nhöõng dung dòch kieàm, do ñoù ta cuõng coù theå duøng dung dòch NaOH, Ca(OH)2 vaø KOH ñeå loaïi CO2. Caùc phöông trình phaûn öùng nhö sau:
2NaOH + CO2 Na2CO3 + H2O (q)
Na2CO3 + CO2 + H2O 2NaHCO3
Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O
1 kg voâi nung hoøa tan trong 1m3 nöôùc ñuû ñeå loaïi 300 L CO2.
Khaû naêng hoøa tan cuûa CO2 trong nöôùc ñöôïc theå hieän trong baûng Baûng 1.
AÙp suaát
Nhieät ñoä (oC)
atm
kg/cm2
0
10
20
30
40
1
1,03
0,40
0,25
0,15
0,10
0,10
10
10,3
3,15
2,15
1,30
0,90
0,75
50
51,7
7,70
6,95
6,000
4,80
3,90
100
103
8,00
7,20
6,66
6,00
5,40
200
207
-
7,95
7,20
6,55
6,05
(Theo Nonhebel (1972), trích daãn bôûi Chongrak, 1989)
Baûng 1. Khaû naêng hoøa tan cuûa CO2 trong nöôùc (kg CO2/100 kgH2O)
Loaïi H2S
NaCO3 ôû phöông trình (q) coù theå duøng ñeå loaïi H2S trong Biogas qua phaûn öùng sau:
H2S + Na2CO3 NaHS + NaHCO3
Moät caùch ñôn giaûn khaùc laø cho Biogas ñi qua maït saét troän laãn vôùi daêm saét phay. Phaûn öùng loaïi H2S nhö sau:
Fe2O3 + 3H2S Fe2S3 + 3H2O
Sau khi söû duïng oxyt saét ñöôïc taùi sinh baèng caùch ñem Fe2S3 phôi naéng, ta coù:
2Fe2S3 + 3O2 2Fe2O3 + 3S2
Ñieàu kieän ñeå UASB hoaït ñoäng toát
UASB hoaït ñoäng toát vôùi caùc ñieàu kieän sau:
Buøn kò khí coù tính laéng toát.
Coù boä phaän taùch khí - raén nhaèm traùnh röûa troâi buøn khoûi beå. Phaàn laéng phía treân coù thôøi gian löu nöôùc ñuû lôùn, phaân phoái vaø thu nöôùc hôïp lyù seõ haïn cheá doøng chaûy roái. Khi ñoù haït buøn ñaõ taùch khí ñeán vuøng laéng coù theå laéng xuoáng vaø trôû laïi ngaên phaûn öùng.
Heä thoáng phaân phoái nöôùc ñaàu vaøo ñaûm baûo tieáp xuùc toát giöõa nöôùc thaûi vaøo vôùi buøn sinh hoïc. Maët khaùc, khí biogas sinh ra seõ taêng cöôøng söï xaùo troän giöõa nöôùc thaûi vaø buøn, vì vaäy khoâng caàn khuaáy cô khí.
Quaù trình phaùt trieån coâng ngheä UASB
Coâng ngheä UASB ñaõ ñöôïc söû duïng roäng raõi trong lónh vöïc xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp töø tröôùc naêm 1997. Loø phaûn öùng UASB thoâng thöôøng thích hôïp xöû lyù caùc loaïi nöôùc thaûi coù noàng ñoä COD khaù cao vôùi taûi troïng töø khoaûng 10 ñeán 15 Kg COD/m3/ngaøy. Vì theá, coâng ngheä UASB ñöôïc ñaùnh giaù laø coâng ngheä khaù hoaøn chænh.
Tuy nhieân, vôùi muïc tieâu höôùng ñeán vieäc ñaït ñöôïc hieäu xuaát xöû lyù cao hôn ñaõ laøm xuaát hieän moâ hình UASB thöù hai vôùi lôùp buøn kò khí trong loø phaûn öùng daøy hôn goïi taét laø EGSB (Expanded Granular Sludge Bed) vaø coù quaù trình löu thoâng tuaàn hoaøn beân trong goïi laø IC (Interal Circulation). Ñaây cuõng ñöôïc xem laø moät thaønh coâng lôùn trong vieäc caûi tieán loø phaûn öùng UASB. Sau khi ra ñôøi, loø phaûn öùng UASB caûi tieán ñöôïc öùng duïng roäng raõi trong nhieàu naêm qua.
Maët khaùc, ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao trong lónh vöïc xöû lyù nöôùc thaûi, loø phaûn öùng UASB laïi ñöôïc caûi tieán leân moät baäc. Chính nhôø söï caûi tieán naøy maø ta coù theå kieåm soaùt ñöôïc nhieät ñoä trong loø phaûn öùng. Töø ñoù, taïo ñieàu kieän nhieät ñoä thích hôïp cho quaù trình phaùt trieån cuûa vi sinh vaät, naâng cao hieäu quaû xöû lyù. Tuy nhieân, cuøng vôùi vieäc coù theå xöû lyù moät löôïng nöôùc thaûi lôùn hôn, löôïng biogas sinh ra cuõng nhieàu hôn, ñieàu naøy daãn ñeán khuynh höôùng gaây ra hieän töôïng traøo buøn töø loø phaûn öùng UASB.
Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà treân, moät daïng loø phaûn öùng UASB laïi ñöôïc nghieân cöùu. Keát quaû, ngöôøi ta ñaõ ñöa ra moät daïng loø phaûn öùng UASB coù chia ngaên beân trong vaø coù gaén thieát bò taùch khí raén (Gas Solids Separator - GSS). Vôùi daïng loø phaûn öùng UASB naøy, löôïng buøn ñöôïc duy trì cao, ñoàng thôøi vaãn ñaûm baûo hieäu suaát xöû lyù vaø löôïng biogas thu ñöôïc.
Ngaøy nay, söï phaùt trieån cuûa coâng nghieäp, ñaëc bieät laø coâng nghieäp thöïc phaåm daãn ñeán vieäc taïo ra moät löôïng nöôùc thaûi hoãn taïp khoång loà. Chính vì vaäy, vieäc xöû lyù nöôùc thaûi cuõng ngaøy caøng gaëp nhieàu khoù khaên. Coù raát nhieàu phaùt minh vaø nghieân cöùu ñaõ ñöa ra raát nhieàu coâng ngheä cuõng nhö kyõ thuaät nhaèm ñem laïi hieäu quaû xöû lyù ngaøy caøng cao cho vaán ñeà nöôùc thaûi. Vaø coâng ngheä UASB ñöôïc xem laø khaù hoaøn chænh vaø ñöôïc öùng duïng roäng raõi khoâng chæ bôûi hieäu quaû xöû lyù cao maø coøn bôûi nhöõng öu ñieåm veà kinh teá vaø kyõ thuaät vaän haønh cuûa noù.
Öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa vieäc xöû lyù nöôùc thaûi baèng coâng ngheä UASB
Öu ñieåm
Löôïng buøn sinh ra ít.
Loø phaûn öùng töông ñoái ñôn giaûn vaø chi phí xaây döïng thaáp.
Chi phí vaän haønh vaø baûo döôõng thaáp.
Khoâng ñoøi hoûi cung caáp oxy.
Saûn xuaát naêng löôïng höõu ích ví duï nhö khí methane.
Coù theå öùng duïng cho caû heä thoáng xöû lyù lôùn vaø nhoû.
Löôïng chaát dinh döôõng vi löôïng ñoøi hoûi thaáp.
Coù khaû naêng hoaït ñoäng ôû nhieät ñoä thaáp (10 oC)
Coù theå ñieàu chænh nhieät ñoä trong loø phaûn öùng ñeán nhieät ñoä mong muoán ñeå naâng cao hieäu quaû xöû lyù.
Nhöôïc ñieåm
Thôøi gian khôûi ñoäng ban ñaàu phaûi maát töø 8 – 10 tuaàn tuyø theo loaïi buøn hoaït tính ñöôïc söû duïng.
Ñoøi hoûi phaûi coù kinh nghieäm thöïc teá veà vaän haønh heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi öùng duïng coâng ngheä UASB.
Vi khuaån kò khí nhaïy caûm vôùi hôïp chaát hoùa hoïc ñoäc nhö toluen, axeton, benzen, ngoaøi ra coøn ñaëc bieät nhaïy caûm vôùi coù crom (Cr3+/Cr6+) vaø ñoàng.
Khôûi ñoäng moâ hình UASB
Buøn nuoâi caáy ban ñaàu
Buøn nuoâi caáy ban ñaàu phaûi coù ñoä hoaït tính methane. Ñoä hoaït tính methane caøng cao thì thôøi gian khôûi ñoäng caøng ngaén. Buøn haït hoaëc buøn laáy töø 1 beå kò khí laø toát nhaát. Ngoaøi ra, coù theå söû duïng buøn chöùa nhieàu chaát höõu cô nhö buøn töø beå töï hoaïi, phaân gia suùc hoaëc phaân chuoàng. Moät soá loaïi buøn coù theå söû duïng trong coät UASB ñöôïc trình baøy trong Baûng 2.
STT
Loaïi buøn
Hoaït tính methane
(kgCH4-COD/kgVSS)
Haøm löôïng VSS
(kg/m3)
1
Buøn haït
0.80 – 1.50
15 – 35
2
Buøn töø caùc beå kò khí khaùc
0.40 – 1.20
10 – 25
3
Buøn coáng raõnh
0.02 – 0.10
8 – 20
4
Phaân chuoàng
0.02 – 0.08
20 – 80
5
Buøn beå töï hoaïi
0.01 – 0.02
15 – 50
6
Phaân boø töôi
0.001 – 0.006
30 – 100
7
Phaân gia suùc khaùc
0.001 – 0.004
30 - 100
Baûng 2. Caùc loaïi buøn nuoâi caáy ban ñaàu cho beå xöû lyù kò khí
Noàng ñoä buøn cung caáp ban ñaàu cho beå UASB toái thieåu laø 10kg VSS/m3. Löôïng buøn cho vaøo beå khoâng neân nhieàu hôn 60% theå tích beå.
Khi khoâng coù buøn nuoâi caáy toát, ôû giai ñoaïn khôûi ñoäng phaûi heát söùc caån thaän, ñaëc bieät löu yù vaän toác nöôùc ñi leân. Neáu vaän toác quaù lôùn, buøn trong beå seõ bò cuoán troâi ra ngoaøi.
Beå phaûi khôûi ñoäng ôû taûi troïng thaáp hoaëc noàng ñoä COD thaáp. Khi beå hoaït ñoäng caàn theo doõi löôïng khí sinh hoïc sinh ra, hieäu quaû xöû lyù hoaëc chaát löôïng nöôùc ñaàu ra. Chæ taêng taûi troïng khi moïi thöù hoaït ñoäng toát vaø khoâng coù moät trôû ngaïi naøo.
Khi coù loaïi buøn nuoâi caáy toát, beå UASB coù theå vaän haønh ôû taûi troïng
3kg COD/m3/ngaøy vaø thôøi gian löu nöôùc khoaûng 24 giôø.
ÔÛ giai ñoaïn naøy caàn taïo ñieàu kieän cho vi khuaån methane phaùt trieån do buøn nuoâi caáy ban ñaàu thöôøng coù raát ít löôïng vi khuaån. Vì vaäy, giai ñoaïn khôûi ñoäng thöôøng maát raát nhieàu thôøi gian.
Nhieät ñoä
Nhieät ñoä laø yeáu toá ñieàu tieát cöôøng ñoä cuûa quaù trình. Beå UASB coù theå hoaït ñoäng ôû nhieät ñoä aám (30 – 35 oC) hoaëc noùng (50 – 55 oC). Nhieät ñoä toái öu cho quaù trình hoaït ñoäng cuûa beå UASB laø 35 oC. Khi nhieät ñoä döôùi 10 oC vi khuaån taïo methane haàu nhö khoâng hoaït ñoäng.
pH
pH toái öu cho quaù trình hoaït ñoäng cuûa beå UASB dao ñoäng trong phaïm vi heïp, töø 6,5 ñeán 7,5. Neáu pH giaûm thì ngöng naïp nguyeân lieäu. Vì neáu tieáp tuïc naïp nguyeân lieäu thì haøm löôïng acid taêng leân daãn ñeán keát quaû laø laøm cheát caùc vi khuaån taïo CH4.
Nöôùc thaûi
Tröôùc khi vaän haønh beå UASB caàn phaûi xem xeùt thaønh phaàn tính chaát nöôùc thaûi, caàn xöû lyù cuï theå haøm löôïng chaát höõu cô, khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa nöôùc thaûi, tính ñeäm, haøm löôïng vi löôïng chaát dinh döôõng, haøm löôïng caën lô löûng, caùc hôïp chaát ñoäc, nhieät ñoä nöôùc thaûi,
Haøm löôïng chaát höõu cô
Noàng ñoä chaát höõu cô trong nöôùc thaûi coù theå ñöôïc xaùc ñònh theo COD. Khi COD nhoû hôn 100mg/l, xöû lyù nöôùc thaûi naøy baèng USAB khoâng thích hôïp. Khi
COD > 50.000mg/l, caàn pha loaõng nöôùc thaûi hoaëc tuaàn hoaøn nöôùc thaûi ñaàu ra.
Khaû naêng phaân huyû sinh hoïc cuûa nöôùc thaûi
Khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa nöôùc thaûi coù theå xaùc ñònh baèng caùch: cho moät löôïng COD ñaõ ñònh löôïng tröôùc vaøo trong moâ hình tónh vaø theo doõi löôïng khí methane sinh ra hoaëc löôïng COD coøn laïi trong thôøi gian daøi khoaûng 40 ngaøy. Khi ñoù coù theå ñaùnh giaù deã daøng khaû naêng phaân huûy sinh hoïc cuûa nöôùc thaûi.
Chaát dinh döôõng
Nhu caàu dinh döôõng cho söï sinh tröôûng cuûa vi khuaån kò khí thöôøng thaáp hôn so vôùi vi khuaån hieáu khí.
Haøm löôïng toái thieåu cuûa caùc nguyeân toá dinh döôõng ña löôïng coù theå ñöôïc tính theo tyû leä (COD/Y) : N : P : S = (50/Y : 5 : 1 : 1). Trong ñoù Y laø heä soá saûn löôïng teá baøo phuï thuoäc vaøo nöôùc thaûi. Nöôùc thaûi khoâng deã acid hoùa coù Y = 0.15 ; nöôùc thaûi deã acid hoùa coù Y = 0.03.
Haøm löôïng caën lô löûng
Coâng ngheä UASB khoâng thích hôïp ñoái vôùi nöôùc thaûi coù haøm löôïng SS lôùn. Khi noàng ñoä caën lô löûng lôùn hôn 3000mg/l, caën naøy khoù coù theå phaân huûy sinh hoïc ñöôïc trong thôøi gian löu nöôùc ngaén vaø seõ tích luõy daàn trong beå gaây trôû ngaïi cho quaù trình phaân huûy nöôùc thaûi. Tuy nhieân, neáu löôïng caën naøy bò cuoán troâi ra khoûi beå thì khoâng coøn trôû ngaïi gì.
CHÖÔNG 4:
XAÂY DÖÏNG VAØ VAÄN HAØNH MOÂ HÌNH XÖÛ LYÙ NÖÔÙC THAÛI TÖØ QUAÙ TRÌNH SAÛN XUAÁT NÖÔÙC TÖÔNG BAÈNG
PHÖÔNG PHAÙP UASB
CÔ SÔÛ THÖÏC NGHIEÄM ÑEÅ XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH
Nöôùc thaûi do quaù trình saûn xuaát nöôùc töông coù tính chaát chöùa nhieàu hôïp chaát höõu cô deã phaân huûy chuû yeáu laø caùc hydratecarbon, protein vaø xelluloza gioáng nhö caùc ngaønh cheá bieán thöïc phaåm khaùc, do ñoù tham khaûo moät soá nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi cuûa moät soá ngaønh cheá bieán thöïc phaåm laø cô sôû ñeå xaây döïng moâ hình thí nghieäm nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông.
Moät soá nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi cuûa ngaønh thöïc phaåm öùng duïng moâ hình UASB
Nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi coâng nghieäp thöïc phaåm giaøu protein vaø chaát beùo baèng beå phaûn öùng kò khí doøng ngöôïc UASB ña giai ñoaïn öa nhieät
Ñaây laø moät thí nghieäm tieán haønh trong thôøi gian 600 ngaøy, ñöôïc thöïc hieän bôûi moät nhoùm nhaø khoa hoïc thuoäc boä phaän kyõ thuaät moâi tröôøng cuûa tröôøng kyõ thuaät Nagaoka, taïi Nhaät Baûn. Thí nghieäm ñöôïc thöïc hieän taïi nhaø maùy saûn xuaát baùnh ñaäu töø hạt ñoã töông.
Thí nghieäm nhaèm khaùm phaù vaø kieåm tra hieäu quaû xöû lyù cuûa loø phaûn öùng UASB nhieàu ngaên ñoái vôùi nöôùc thaûi cuûa quaù trình saûn xuaát thöïc phaåm coù noàng ñoä lipid vaø protein cao.
Loø phaûn öùng UASB ñöôïc hoaït ñoäng ôû nhieät ñoä 55 oC trong thôøi gian 600 ngaøy vaø ñöôïc chia thaønh 4 giai ñoaïn. Giai ñoaïn thöù nhaát töø ngaøy 1 cho ñeán ngaøy thöù 75, giai ñoaïn thöù hai töø ngaøy thöù 76 ñeán ngaøy thöù 165, giai ñoaïn thöù ba baét ñaàu töø ngaøy 169 ñeán ngaøy thöù 400, giai ñoaïn thöù tö laø thôøi gian sau ngaøy thöù 400 (töø ngaøy thöù 401 ñeán ngaøy thöù 600).
Nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát baùnh ñaäu seõ ñöôïc söû duïng laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho loø phaûn öùng UASB trong nghieân cöùu naøy. Thaønh phaàn ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi ñöôïc trình baøy trong Baûng 3.
Thaønh phaàn
Ñôn vò
Haøm löôïng
pH
5.4
Nhieät ñoä
oC
57
COD
mg/l
Toång soá
21.520
Hoaø tan
14.240
BOD5
mg/l
Toång soá
10.300
Hoaø tan
6.730
Tyû leä C/N
8.9
SS
mg/l
5.010
VSS
mg/l
4.85
Protein
mgCOD/l
Toång soá
7.150
Hoaø tan
3.280
Carbonhydrate
mgCOD/l
Toång soá
6.670
Hoaø tan
6.610
Lipid
mgCOD/l
Toång soá
6.440
Hoaø tan
2.940
Nitô toång
mg/l
Toång soá
890
Hoaø tan
450
Khoaùng
mg/l
K: 451, Ca: 436, Mg: 267, P: 37
Baûng 3. Thaønh phaàn ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát baùnh ñaäu.
Keát quaû ñaït ñöôïc sau 600 ngaøy thí nghieäm nhö sau:
Trong giai ñoaïn thöù nhaát, maëc duø, taûi troïng COD ñaàu vaøo töông ñoái thaáp (töø 2 ñeán 12 kgCOD/m3/ngaøy) nhöng hieäu quaû xöû lyù vaãn khoâng ñaït yeâu caàu. Chính vì vaäy, nöôùc ñaàu ra cuûa loø phaûn öùng UASB ñöôïc pha loaõng vôùi nöôùc thaûi tröïc tieáp töø nhaø maùy vaø hoaøn löu trôû laïi thaønh nguyeân lieäu ñaàu vaøo cuûa loø phaûn öùng.Trong suoát giai ñoaïn thöù nhaát, buøn ñöôïc nuoâi döôõng ñaây laø quaù trình khôûi ñoäng cuûa loø phaûn öùng UASB nhieàu baäc (UASB – MS: Multi – Staged UASB)
Trong giai ñoaïn thöù hai, thay vì duøng nöôùc ñaàu ra cuûa loø phaûn öùng MS-UASB ñeå pha loaõng, nöôùc ñöôïc duøng ñeå pha loaõng nöôùc thaûi. Keát quaû, taûi troïng COD ñaõ coù theå taêng ñeán 25 kg COD/m3/ngaøy vôùi hieäu suaát xöû lyù COD leân ngaøy ñeán 90%.
Ñeán giai ñoaïn thöù ba, nöôùc ñaàu ra cuûa loø phaûn öùng UASB – MS laïi tieáp tuïc ñöôïc hoaøn löu trôû laïi boàn khuaáy troän, gioáng nhö giai ñoaïn thöù nhaát. Hieäu quaû xöû lyù COD giaûm ñi traàm troïng, töø 80% ñeán 37%. Nguyeân nhaân laø do söï hình thaønh lôùp vaùng moûng trong boàn khuaáy troän vaø lôùp buøn, gaây caûn trôû söï tieáp xuùc giöõa lôùp buøn vaø nöôùc thaûi. Söï coù maët cuûa ion Mg2+ vaø ion Ca2+ trong nöôùc thaûi keát hôïp vôùi löôïng protein vaø lipid coøn laïi trong nöôùc ñaàu ra cuûa loø phaûn öùng UASB – MS laø nguyeân nhaân chính gaây ra hieän töôïng naøy.
Ñeå khaéc phuïc tình traïng hình thaønh lôùp vaùng moûng, ngöôøi ta ñaõ ngöøng vieäc hoaøn löu nöôùc ñaàu ra töø loø phaûn öùng UASB – MS trôû laïi boàn khuaáy troän, thay vaøo ñoù, nöôùc thaûi ñöôïc pha loaõng vôùi nöôùc. Keát quaû ñaït ñöôïc laø quy trình ñaõ ñi vaøo oån ñònh, taûi troïng COD taêng leân 50 kg COD/m3/ngaøy vôùi hieäu suaát xöû lyù COD leân ñeán 90% ñoái vôùi doøng nöôùc thaûi ñöôïc loïc vaø 60 – 70% ñoái vôùi doøng nöôùc thaûi khoâng loïc, thôøi gian löu nöôùc ñöôïc chaáp nhaän laø 3,4 giôø vaø noàng ñoä COD laø 7000 mg/l.
Nhö vaäy, töø nghieân cöùu naøy, coù theå deã daøng nhaän thaáy raèng vieäc duøng nöôùc ñaàu ra töø loø phaûn öùng UASB – MS ñeå pha loaõng nöôùc thaûi vaø hoaøn löu trôû laïi loø phaûn öùng laø khoâng hieäu quaû. Duøng nöôùc ñeå pha loaõng nhaèm ñaït ñöôïc noàng ñoä haøm löôïng höõu cô thích hôïp trong nöôùc thaûi cho loø phaûn öùng UASB – MS hoaït ñoäng laø bieän phaùp toái öu.
Xöû lyù nöôùc thaûi töø quy trình cheá bieán tinh boät saén baèng coâng ngheä UASB
Thí nghieäm nhaèm nghieân cöùu khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát tinh boät saén baèng coâng ngheä UASB, ñöôïc thöïc hieän bôûi giaùo sö Ajit P.Annchhatre thuoäc hoäi giaùo sö kyõ thuaät moâi tröôøng cuûa Vieän coâng ngheä Chaâu AÙ taïi Thaùi Lan vaø kyõ sö Prasanna L.Amatya.
Quy trình chieát tinh boät bao goàm caùc giai ñoaïn nhö xöû lyù sô boä cuû saén (röûa, caét boû choã hö hoûng), caét nhoû, chieát tinh boät, saáy khoâ. Töø ñoù thaûi ra moät löôïng lôùn nöôùc thaûi.
Trong nghieân cöùu naøy, nöôùc thaûi ñöôïc laáy töø moät nhaø maùy saûn xuaát tinh boät saén taïi moät tænh trung taâm cuûa Thaùi Lan laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho coät UASB. Tính chaát ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi ñöôïc theå hieän trong Baûng 4.
STT
Thoâng soá
Ñôn vò
Haøm löôïng
Haøm löôïng sau loïc
1
COD
mg/l
13.500 – 25.000
12.500 – 24.550
2
TSS
mg/l
2.200 – 4.000
540 – 1.280
3
TDS
mg/l
6.000 – 8.000
5.500 – 7.800
4
pH
3.8 – 4.5
3.8 – 4.5
5
Ñoä ñuïc
NTU
280
32
Baûng 4. Thaønh phaàn ñaëc tröng cuûa nöôùc thaûi töø quy trình saûn tinh boät saén.
Quy trình xöû lyù bao goàm: beå chöùa nöôùc thaûi, oáng daãn, bôm tuaàn hoaøn, coät UASB vôùi theå tích laøm vieäc laø 21,5 lít, cao 2,5 m vaø thieát bò thu gas. Buøn ñöôïc söû duïng laø buøn laáy töø beå xöû lyù nöôùc thaûi kò khí. Ñaëc tính cuûa haït buøn ñöôïc theå hieän trong Baûng 5.
Ngaøy
Chieàu cao
lôùp buøn (cm)
VSS
(mg/l)
TSS
(mg/l)
VSS/TSS
SMA
(kgCH4–COD/kgVSS.ngaøy)
0
Buøn haït
30.054
69.791
0.43
0.06
2
220
15.005
34.895
0.43
0.60
38
85
13.332
17.915
0.74
0.58
84
90
17.599
24.328
0.72
0.77
115
106
21.292
25.198
0.84
0.66
Baûng 5. Ñaëc tính cuûa haït buøn söû duïng trong coät UASB
Nöôùc thaûi sau khi laéng ñeå loaïi boû bôùt chaát raén lô löûng ñöôïc pha loaõng vôùi nöôùc vaø trung hoaø baèng NaOH ñeå ñieàu chænh pH leân 7.0, tyû leä COD : N : P cuõng ñöôïc ñieàu chænh baèng urea vaø KH2PO4 theo tyû leä 300 : 5 : 1. Sau ñoù, löôïng nöôùc thaûi naøy ñöôïc söû duïng laøm nguyeân lieäu ñaàu vaøo cho coät UASB trong suoát giai ñoaïn khôûi ñoäng (töø ngaøy thöù 1 ñeán ngaøy thöù 43).
Sau giai ñoaïn khôûi ñoäng, coät UASB ñi vaøo hoaït ñoäng oån ñònh (töø ngaøy thöù 44 ñeán ngaøy thöù 115). Nöôùc thaûi sau laéng ñöôïc naïp tröïc tieáp vaøo coät UASB vôùi tyû leä COD : N : P ñöôïc duy trì theo tyû leä 600 : 5 : 1, pH = 7.0.
Trong giai ñoaïn khôûi ñoäng, hoaït tính cuûa buøn ban ñaàu raát thaáp neân coät UASB hoaït ñoäng vôùi noàng ñoä COD ñaàu vaøo khoaûng 3.000 mg/l, vaän toác nöôùc ñi leân duy trì ôû 0.4 m/h, tuy nhieân hieäu quaû khöû COD raát thaáp khoaûng 15 – 50%. Sau ngaøy thöù 24, vaän toác nöôùc ñi leân ñöôïc giaûm xuoáng 0.24 m/h. Löôïng biogas sinh ra thaáp khoaûng 30 l/ngaøy. Sau ngaøy thöù 25 hieäu quaû xöû lyù taêng daàn, noàng ñoä COD cuõng ñöôïc naâng leân khoaûng 6.000 – 9.000 mg/l. Keát thuùc giai ñoaïn khôûi ñoäng, löôïng biogas sinh ra ñaït treân 100 l/ngaøy, hieäu quaû khöû COD leân ñeán 80% .
Sau ngaøy thöù 43, nöôùc thaûi ñöôïc naïp vaøo coät vôùi noàng ñoä COD khoaûng töø 12.000 – 24.000 mg/l. Keát quaû ñöôïc ñaùnh giaù laø thaønh coâng vôùi hieäu quaû xöû lyù ñaït gaàn 95%. Löôïng biogas thu ñöôïc trung bình töø 100 – 140 l/ngaøy, thænh thoaûng ñaït tôùi 170 l/ngaøy. Löôïng CH4 chieám khoaûng 60 – 67% trong toång löôïng biogas thu ñöôïc.
Vôùi nghieân cöùu naøy, nöôùc thaûi ñöôïc traõi qua giai ñoaïn laéng nhaèm loaïi boû SS tröôùc khi ñöa vaøo xöû lyù chính thöùc vaø hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc raát cao (95%). Chöùng toû raèng vieäc loaïi boû SS trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo seõ naâng cao hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB.
Nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát tinh boät saén thu Biogas baèng heä thoáng UASB
Ñaây laø moät nghieân cöùu khaùc taïi Vieät Nam, cuõng nghieân cöùu vaø khaûo saùt aûnh höôûng cuûa moät soá yeáu toá ñeán hieäu quaû khöû COD trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi cuûa quaù trình saûn xuaát tinh boät töø saén cuû baèng coâng ngheä UASB.
Nghieân cöùu naøy do PGS.TS Nguyeãn Thò Sôn vaø kyõ sö Nguyeãn Thò Thu Haø thuoäc Vieän Khoa Hoïc vaø Coâng Ngheä Moâi Tröôøng, tröôøng ÑH Baùch Khoa Haø Noäi thöïc hieän naêm 2004.
Thieát bò UASB pilot ñöôïc cheá taïo baèng thuyû tinh höõu cô coù dung tích 38 lít, caáu taïo goàm 4 khoang: khoang naïp nhieân lieäu, khoang chöùa buøn, khoang khí hoaù vaø chuïp thu biogas.
Nöôùc thaûi duøng cho nghieân cöùu laáy taïi cô sôû saûn xuaát tinh boät saén quy moâ lôùn taïi Döông Lieãu – Hoaøi Ñöùc – Haø Taây. Nöôùc thaûi coù COD = 9.400 – 12.394 mg/l; BOD = 4.212 – 7.200 mg/l; pH = 3.8 – 4.8.
Caùc yeáu toá ñöôïc khaûo saùt laø pH vaø thôøi gian löu (Hydrraulic Retention
Times – HRT). Keát quaû nghieân cöùu ñöôïc theå hieän trong caùc baûng sau:
AÛnh höôûng cuûa pH tôùi hieäu quaû xöû lyù
pH vaøo
pH ra
COD vaøo
(mg/l)
COD ra
(mg/l)
Toång Biogas
(l/ngaøy)
Hieäu quaû xöû lyù
(%)
4.2
6.9
10.826
912
35
91.57
5.5
7.2
10.650
659
42
93.80
6.0
7.4
10.359
425
45
95.90
Baûng 6: AÛnh höôûng cuûa pH tôùi hieäu quaû xöû lyù
Keát quaû nghieân cöùu ôû Baûng 6 cho thaáy vôùi thôøi gian löu laø 84 giôø, hieäu quaû khöû COD vaø hieäu quaû khí hoaù ñeàu taêng khi pH ñöôïc ñieàu chænh töø 4,2 (khoâng ñieàu chænh) leân 5,5 vaø 6. ÔÛ pH = 4,2 hieäu quaû xöû lyù chæ ñaït 91,57%, trong khi ôû pH = 6,0 hieäu quaû ñaït tôùi 95,27%. Nhö vaäy, coù theå thaáy hieäu quaû xöû lyù taêng leân roõ reät khi ñieàu chænh pH doøng vaøo leân 6,0.
AÛnh höôûng cuûa thôøi gian löu tôùi hieäu quaû xöû lyù
HRT
(giôø)
Löu löôïng
(l/ngaøy)
pH
vaøo
pH
ra
COD
vaøo
(mg/l)
COD
ra
(mg/l)
Toång Biogas
(l/ngaøy)
Hieäu quaû
xöû lyù (%)
84
10
6.0
7.4
10.359
425
45
95.90
72
12
5.7
7.4
11.200
313
75
97.22
55
15
5.8
7.3
11.121
342
78
96.92
48
17.5
5.9
7.1
11.307
490
80
96.0
42
20
5.9
7.1
11.549
652
91.6
94.4
Baûng 7. AÛnh höôûng cuûa thôøi gian löu tôùi hieäu quaû xöû lyù
Baûng 7. theå hieän thí nghieäm ñöôïc tieán haønh ôû löu löôïng doøng vaøo 10; 12; 15; 17,5 vaø 20 l/ngaøy öùng vôùi thôøi gian löu laø 84; 72; 55; 48 vaø 42 giôø, pH ñöôïc ñieàu chænh ôû 5,7 – 5,9. Keát quaû cho thaáy, khi giaûm thôøi gian löu töø 84 giôø xuoáng 48 giôø hieäu quaû xöû lyù bieán ñoäng khoâng lôùn (1,22%). Thôøi gian löu 72 giôø cho hieäu quaû xöû lyù cao nhaát, nhöng khi tieáp tuïc ruùt ngaén thôøi gian löu, COD doøng ra taêng daàn (490 ñeán 652 mg/l), pH giaûm nheï xuoáng ñeán 7,1. Ñieàu ñoù chöùng toû thôøi gian löu daàn tieán tôùi giôùi haïn.
Keát quaû treân khaúng ñònh pH laø nhaân toá quan troïng aûnh höôûng ñeán hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB. pH tieán veà trung tính seõ laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa vi sinh ñoàng thôøi naâng cao hieäu quaû xöû lyù.
Cuøng vôùi pH, thôøi gian löu cuõng ñoùng moät vai troø to lôùn ñeán khaû naêng xöû lyù cuûa coät UASB. Thôøi gian löu quaù daøi seõ daãn ñeán vieäc laõng phí thôøi gian. Thôøi gian löu quaù ngaén, vi sinh chöa kòp phaân huyû toái ña löôïng chaát höõu cô coù trong nöôùc thaûi. Caû hai tröôøng hôïp ñeàu taùc ñoäng khoâng toát ñeán hieäu quaû xöû lyù. Vieäc löïa choïn moät thôøi gian löu phuø hôïp vôùi loaïi nöôùc thaûi seõ ñem laïi moät keát quaû toái öu cho coâng taùc xöû lyù.
Löïa choïn caùc thoâng soá
Töø nhöõng tham khaûo treân cuøng vôùi nhöõng kieán thöùc cô baûn veà phöông phaùp xöû lyù nöôùc thaûi öùng duïng coâng ngheä UASB, ta coù theå löïa caùc thoâng soá cho quaù trình hoaït ñoäng cuûa coät UASB nhö sau:
Kích thöôùc coät UASB: Coät hình truï, chieàu cao 1000 mm, ñöôøng kính
116 mm, theå tích laøm vieäc 10 lít
Löu löôïng: 10 l/ngaøy
Theå tích buøn: Löôïng buøn cho vaøo coät UASB seõ chieám 40% theå tích coät. Löôïng buøn thaáp hôn 40% seõ khoâng ñaùp öùng ñuû nhu caàu xöû lyù. Löôïng buøn cao hôn 40% theå tích coät, hieän töôïng traøo buøn coù theå xaûy ra gaây giaûm hieäu quaû xöû lyù vaø baát lôïi trong coâng taùc vaän haønh.
RHT: Thôøi gian löu ñöôïc choïn laø 24 giôø
Vaän toác daâng nöôùc: 0,042 m/h
pH: 5,50 – 6,50
XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH NGHIEÂN CÖÙU
Ñoái töôïng nghieân cöùu
Nöôùc thaûi nhaân taïo moâ phoûng nöôùc thaûi cuûa quaù trình saûn xuaát nöôùc töông.
Laáy maãu
Maãu laø nöôùc thaûi saûn xuaát nöôùc töông ñöôïc pha cheá vôùi noàng ñoä vaø chaát dinh döôõng thích hôïp.
Söû duïng nöôùc ñeå pha loaõng maãu trong tröôøng hôïp caàn ñieàu chænh noàng ñoä COD thích hôïp.
Moâ hình thí nghieäm coät UASB
Moâ hình thí nghieäm goàm: thuøng chöùa nöôùc thaûi, bôm ñònh löôïng ñeå bôm nöôùc thaûi töø thuøng chöùa vaøo coät UASB, coät UASB, boä phaän thu khí vaø thuøng chöùa nöôùc ñaàu ra cuûa coät UASB. Nhö Hình 6.
Thuøng chöùa nöôùc thaûi vaø nöôùc ñaàu ra cuûa coät UASB coù dung tích 45 lít.
Coät UASB laøm baèng nhöïa PE, hình truï, chieàu cao 1 m, ñöôøng kính 0,116 m, dung tích laøm vieäc 10 lít. Doïc theo chieàu cao cuûa coät boá trí 5 van laáy maãu, moãi van caùch nhau 20 cm.
Boä phaän thu khí laø bình PE, dung tích thu khí 5 lít.
Hình 6. Moâ hình thí nghieäm
Hoaù chaát phaân tích ñònh löôïng
Hoùa chaát phaân tích Ammonium theo phöông phaùp Nessler goàm dung dòch KaliNatritartrat (KNaC4H4O6), thuoác thöû Nessler.
Hoùa chaát phaân tích Photpho toång goàm dung dòch H2SO4 , Ammonium molipdate, ascobic acid, potassium antimony tartarat.
Hoùa chaát phaân tích COD theo phöông phaùp Kalibicromat goàm dung dòch Kalibicromat (K2Cr2O7), chæ thò maøu Feroin, dung dòch muoái Fe2+ 0.25N.
PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH
STT
Chæ tieâu
Phöông phaùp phaân tích
1
PH
Duøng maùy ño Model 2000 VWR Scientisic.
2
N – NH4
Phöông phaùp soi maøu vôùi thuoác thöû Nessler ñeå xaùc ñònh haøm löôïng ammonium coù trong maãu taïo phöùc chaát maøu vaøng coù ñoä haáp thu cöïc ñaïi taïi böôùc soùng .
3
P – PO4
Phöông phaùp soi maøu vôùi thuoác thöû toång hôïp ñeå xaùc ñònh haøm löôïng Photpho toång coù trong maãu taïo phöùc chaát maøu xanh coù ñoä haáp thu cöïc ñaïi taïi böôùc soùng.
4
COD
Phöông phaùp Kali permanganate ñeå oxy hoùa hoaøn toaøn caùc chaát höõu cô sau ñoù chuwnr ñoä laïi baèng dung dòch muoái Fe2+ vôùi chæ thò Feroin ñeán khi xuaát hieän maøu ñoû , töø ñoù tính ñöôïc haøm löôïng COD.
5
NaCl
Duøng maùy ño Model 2000 – Scientisic, Japan.
VAÄN HAØNH MOÂ HÌNH
Sau khi laép ñaët moâ hình, buøn hoaït tính ñöôïc cho vaøo coät UASB vaø chieám 40% theå tích coät UASB. Buøn hoaït tính naøy ñöôïc laáy töø beå xöû lyù kò khí nöôùc thaûi chaên nuoâi heo cuûa Vieän Sinh Hoïc Nhieät Ñôùi. Hình thaùi vi sinh trong buøn ñöôïc theå hieän ôû Hình 7.
Hình 7. Hình thaùi vi sinh trong buøn söû duïng trong coät UASB.
Sau ñoù tieán haønh vaän haønh moâ hình theo hai giai ñoaïn:
Giai ñoaïn thöù nhaát: tieán haønh trong 3 thaùng (thaùng 5 ñeán thaùng 7). Nguyeân lieäu ñaàu vaøo cuûa coät UASB laø nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông nhaân taïo ôû töøng noàng ñoä töông öùng 1000 – 1500 – 2000 mg/l vaø khoâng khoáng cheá noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi. Theo doõi söï phaùt trieån cuûa vi sinh vaø phaân tích caùc chæ tieâu COD, N – NH4, P – PO4 vaø ñaùnh giaù hieäu quaû xöû lyù COD.
Giai ñoaïn thöù hai: tieán haønh trong 2 thaùng (thaùng 8 ñeán thaùng 9). Nöôùc thaûi ñaàu vaøo vôùi COD ñöôïc kieåm soaùt ôû noàng ñoä 2000 mg/l, noàng ñoä muoái ñöôïc ñieàu chænh taêng daàn töông öùng ôû töøng noàng ñoä 0.5 – 0.7 – 0.9 %. Phaân tích caùc chæ tieâu COD, N – NH4, P – PO4 vaø ñaùnh giaù hieäu quaû xöû lyù COD.
Löu löôïng vaän haønh laø 10 lít/ngaøy.
Thôøi gian löu nöôùc laø 24 giôø.
Laáy maãu nöôùc ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa moâ hình phaân tích ammonium, photpho toång vaø COD ñeå xaùc ñònh haøm löôïng trong maãu.
Theo doõi söï bieán thieân cuûa pH, caùc bieán ñoåi cuûa buøn hoaït tính ñeå coù söï ñieàu chænh thích hôïp.
Theo doõi caùc chæ tieâu ammnium, photpho toång vaø COD cuûa maãu nöôùc ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa moâ hình xem haøm löôïng taêng hay giaûm ñeå töø ñoù bieát ñöôïc hieäu suaát cuûa quaù trình xöû lyù.
CHÖÔNG 5:
KEÁT QUAÛ
VAØ
NHAÄN XEÙT
Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän trong suoát thôøi gian töø thaùng 5/2006 ñeán thaùng 9/2006 chia thaønh hai phaàn:
Phaàn thöù nhaát: Nghieân cöùu khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát nöôùc töông baèng phöông phaùp UASB treân moâi tröôøng thöû nghieäm thoâng qua vieäc khaûo saùt khaû naêng khöû COD trong nöôùc thaûi ôû 3 noàng ñoä taêng daàn 1000 – 1500 – 2000 mg/l vaø khoâng kieåm soaùt noàng ñoä muoái. Phaàn naøy ñöôïc chia thaønh ba giai ñoaïn nhoû:
Giai ñoaïn 1: Noàng ñoä COD trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 1000 mg/l. Tieán haønh töø ngaøy 15/5/2006 ñeán ngaøy 31/5/2006.
Giai ñoaïn 2: Noàng ñoä COD trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 1500 mg/l. Tieán haønh töø ngaøy 2/6/2006 ñeán ngaøy 30/6/2006.
Giai ñoaïn 3: Noàng ñoä COD trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l. Tieán haønh töø ngaøy 2/7/2006 ñeán ngaøy 31/7/2006.
Phaàn thöù hai: Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi cuûa coät UASB treân moâi tröôøng thöû nghieäm vôùi haøm löôïng COD ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l trong 2 thaùng thoâng qua vieäc khaûo saùt khaû naêng khöû COD trong nöôùc thaûi khi noàng ñoä muoái taêng daàn ñeán vöôït ngöôõng muoái sinh lyù (0.85%) töông öùng 0.5 – 0.7 – 0.9 %. Chia thaønh 3 giai ñoaïn nhoû:
Giai ñoaïn 1: Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 0.5 %. Tieán haønh töø ngaøy 4/8/2006 ñeán ngaøy 22/8/2006.
Giai ñoaïn 2: Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 0.7 %. Tieán haønh töø ngaøy 25/8/2006 ñeán ngaøy 12/9/2006.
Giai ñoaïn 3: Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi ñaàu vaøo cuûa coät UASB ñöôïc kieåm soaùt ôû 0.9 %. Tieán haønh töø ngaøy 12/9/2006 ñeán ngaøy 29/9/2006.
PHAÀN THÖÙ NHAÁT
Trong phaàn naøy, nöôùc thaûi duøng cho thí nghieäm ñöôïc pha cheá töø nöôùc töông. Nöôùc töông ñöôïc pha troän vôùi nöôùc maùy theo tyû leä thích hôïp ñeå ñaït ñöôïc noàng ñoä theo yeâu caàu cuûa thí nghieäm. Caùc keát quaû ñaït ñöôïc nhö sau:
Giai ñoaïn 1:
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 6,00 – 6,50.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 1000 mg/l.
Noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi: 0,59%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 8.
Baûng 8. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 1 ôû noàng ñoä CODvaøo = 1000 mg/l (Khoâng kieåm soaùt noàng ñoä muoái)
Keát quaû phaân tích cho thaáy hieäu quaû xöû lyù khoâng cao. Hieäu quaû xöû lyù trung bình trong giai ñoaïn naøy ñaït 66,7%, hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc cao nhaát laø 67,4% vôùi pH ñaàu vaøo 6,25. Keát quaû ñöôïc theå hieän roõ treân bieåu ñoà Hình 8.
Hình 8. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä CODvaøo = 1000 mg/l
Bieåu ñoà theå hieän quaù trình hoaït ñoäng cuûa coät UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông. Trong thôøi gian ñaàu, vi sinh chöa ñuû thôøi gian thích nghi neân khaû naêng xöû lyù töông ñoái thaáp, hieäu quaû xöû lyù khoaûng 60 – 65%. Sau thôøi gian thích nghi, hieäu quaû xöû lyù ñaõ ñöôïc caûi thieän vaø ñi vaøo oån ñònh ôû möùc 67%.
Ñeå coù moät nghieân cöùu ñaày ñuû veà khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông, noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc naâng leân 1500 mg/l.
Giai ñoaïn 2
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 6,00 – 6,50.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 1500 mg/l.
Noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi: 0,89%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 9.
Baûng 9. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 2 ôû noàng ñoä CODvaøo = 1500 mg/l (Khoâng kieåm soaùt noàng ñoä muoái)
Theo keát quaû phaân tích nhö Baûng 9, hieäu quaû xöû lyù trung bình ñaït 75,4%, hieäu quaû xöû lyù cao nhaát ñaït 76,7% ôû pH ñaàu vaøo 6,50 cao hôn haún so vôùi giai ñoaïn 1. Nhö vaäy, coù theå nhaän xeùt raèng coät UASB hoaït ñoäng toát hôn ôû noàng ñoä chaát höõu cô cao. Noàng ñoä chaát höõu cô quaù thaáp seõ laøm giaûm hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB. Keát quaû ñöôïc theå hieän roõ treân bieåu ñoà Hình 9.
Hình 9. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä CODvaøo = 1500 mg/l
Trong giai ñoaïn naøy, maëc duø noàng ñoä muoái ñaõ vöôït qua ngöôõng sinh lyù (0,85%) nhöng hieäu quaû xöû lyù vaãn khoâng giaûm vaø ñem laïi moät giaù trò nhaát ñònh trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi.
Töông töï nhö giai ñoaïn 1, khi baét ñaàu coù söï thay ñoåi töø noàng ñoä CODvaøo töø 1000 mg/l leân 1500 mg/l, hieäu quaû xöû lyù giaûm xuoáng 58,1%, sau giai ñoaïn thích nghi, coät UASB daàn ñi vaøo oån ñònh vaø hieäu quaû xöû lyù cuõng taêng daàn ñeán oån ñònh ôû 73 – 77 %. Do ñoù, tieáp tuïc naâng noàng ñoä COD ñaàu vaøo leân 2000 mg/l.
Giai ñoaïn 3
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 5,50 – 6,00.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l.
Noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi: 1,18%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 10.
Baûng 10. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 3 ôû noàng ñoä CODvaøo = 2000 mg/l (Khoâng kieåm soaùt noàng ñoä muoái)
ÔÛ noàng ñoä CODvaøo = 2000 mg/l, hieäu quaû xöû lyù giaûm roõ reät. Hieäu quaû xöû lyù trung bình chæ ñaït 51,5%. Hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc vaøo ngaøy ñaàu tieân khi naâng noàng ñoä CODvaøo töø 1500 mg/l leân 2000 mg/l laø 54% ôû pH = 5,58. Sau ñoù giaûm daàn ñi ñeán oån ñònh ôû hieäu suaát khoaûng 51 – 52%. Keát quaû theå hieän roõ treân bieåu ñoà Hình 10.
Hình 10. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä CODvaøo = 2000 mg/l
ÔÛ noàng ñoä muoái töông ñoái cao (1,18%), khaû naêng taûi cuûa coät UASB ñaõ bò haïn cheá roõ reät vaø ñöôïc ñaùnh giaù laø gaàn nhö khoâng ñem laïi hieäu quaû xöû lyù.
Keát quaû
Keát quaû toång hôïp cho giai ñoaïn thöù nhaát ñöôïc theå hieän ôû Baûng 11.
Hieäu quaû xöû lyù ôû töøng noàng ñoä COD vaøo
COD vaøo
(mg/l)
Hiệu suất
khử COD
min
(%)
Hiệu suất
khử COD
trung bình
(%)
Hiệu suất
khử COD
max
(%)
Nồng độ muối
(%)
1000
65.2
66.7
67.4
5.9
1500
73.4
75.4
76.7
8.9
2000
51.1
51.5
52.1
11.8
Baûng 11. AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán hieäu quaû xöû lyù
Coù theå thaáy raèng coät UASB ñaït ñöôïc hieäu quaû xöû lyù cao nhaát laø 75,4% ôû noàng ñoä COD ñaàu vaøo 1500 mg/l. ÔÛ noàng ñoä 1000 vaø 2000 mg/l, hieäu quaû xöû lyù khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu xöû lyù. Keát quaû ñöôïc trình baøy roõ qua bieåu ñoà theå hieän söï aûnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB, Hình11.
Hình 11. AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä ñeán hieäu quaû xöû lyù
Keát luaän
Keát thuùc phaàn thöù nhaát, moät soá keát luaän ñöôïc ñöa ra nhö sau:
ÔÛ noàng ñoä COD ñaàu vaøo 1000 mg/l vaø noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông töông öùng laø 0,59%, hieäu quaû xöû lyù trung bình ñaït 66,7% vaø cao nhaát laø 67.4%. Vôùi hieäu quaû xöû lyù naøy, coät UASB ñöôïc ñaùnh giaù laø xöû lyù chöa hieäu quaû. Nguyeân nhaân ñöôïc nhaän ñònh coù theå laø do noàng ñoä chaát höõu cô ñaàu vaøo töông ñoái thaáp gaây öùc cheá khaû naêng xöû lyù. Vieäc cung caáp ñuû dinh döôõng cho söï hoaït ñoäng cuûa vi sinh seõ naâng cao hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB.
ÔÛ noàng ñoä COD ñaàu vaøo 1500 mg/l vaø noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi töông öùng laø 0,89%, hieäu quaû xöû lyù naâng leân ñaùng keå, trung bình ñaït 75,4%, cao nhaát laø 76,7%. Nhö vaäy deã daøng nhaän thaáy raèng ôû noàng ñoä chaát höõu cô ñaàu vaøo thích hôïp, coät UASB seõ laø coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi ñem laïi hieäu quaû tương đối cao.
ÔÛ noàng ñoä COD ñaàu vaøo 2000 mg/l vaø noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi töông öùng laø 1,18%, hieäu quaû xöû lyù giaûm xuoáng roõ reät, trung bình ñaït 51,5% vaø cao nhaát laø 52,1%. Nguyeân nhaân gaây ra vaán ñeà naøy ñöôïc nhaän ñònh raèng coù theå do noàng ñoä muoái töï nhieân trong nöôùc thaûi quaù lôùn (1,18%) – vöôït xa so vôùi ngöôõng muoái sinh lyù (0,85% - ngöôõng muoái gaây cheát vi sinh vaät).
Ñeå xaùc ñònh nguyeân nhaân daãn ñeán vaán ñeà giaûm suùt nghieâm troïng hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông ôû noàng ñoä COD ñaàu vaøo 2000 mg/l vaø khoâng kieåm soaùt noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi, nghieân cöùu chuyeån qua phaàn thöù hai – Khaûo saùt aûnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông ôû noàng ñoä COD ñaàu vaøo 2000 mg/l vôùi noàng ñoä muoái taêng daàn töø 0,5% leân 0,7%
vaø 0,9%.
PHAÀN THÖÙ HAI
Trong phaàn naøy, nguoàn chaát höõu cô trong nöôùc thaûi laø ñaäu töông leân men töông öùng vôùi löôïng chaát höõu cô trong nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông. Ñaäu töông leân men ñöôïc xay nhuyeãn vaø hoaø tan trong nöôùc ñeå taïo ra nguoàn nöôùc thaûi coù noàng ñoä COD khoaûng 2000 mg/l duøng cho thí nghieäm.
Caùc keát quaû ñaït ñöôïc nhö sau:
Giai ñoaïn 1.
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 5,50 – 6,50.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l.
Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi: 0,5%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 12.
Baûng 12. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 1 ôû noàng ñoä muoái 0,5%
Trong giai ñoaïn naøy hieäu quaû xöû lyù khaù cao, trung bình ñaït 82,6%, cao nhaát ñaït tôùi 84,1%. Trong khi, ôû phaàn thöù nhaát, vôùi noàng ñoä COD ñaàu vaøo laø 2000 mg/l vaø noàng ñoä muoái 1,18% hieäu quaû xöû lyù chæ ñaït trung bình 51,5 %. Keát quaû ñöôïc theå hieän roõ ôû Hình 12.
Hình 12. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä muoái 0,5 %
Trong giai ñoaïn naøy, noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l vaø noàng ñoä muoái cuõng ñöôïc kieåm soaùt ôû 0,5%, hieäu quaû xöû lyù taêng leân roõ reät. Nhö vaäy coù theå khaúng ñònh raèng noàng ñoä muoái ñaõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông. Tuy nhieân, caàn xaùc ñònh noàng ñoä muoái toái öu cho söï hoaït ñoäng cuûa coät UASB. Do ñoù, tieáp tuïc naâng noàng ñoä muoái leân ñeå khaûo saùt vaø nghieân cöùu.
Giai ñoaïn 2.
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 5,50 – 6,50.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l.
Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi: 0,7%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 13.
Baûng 13. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 2 ôû noàng ñoä muoái 0,7%
Keát quaû phaân tích cho thaáy hieäu quaû xöû lyù töông ñoái oån ñònh ôû 82,7% töông ñöông vôùi hieäu quaû xöû lyù trong giai ñoaïn 1 (noàng ñoä muoái 0,5 %). Hình 13, theå hieän moái töông quan giöõa noàng ñoä COD ñaàu vaøo, COD đầu ra vaø hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB ôû noàng ñoä muoái 0, 7%.
Hình 13. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä muoái 0,7%
Maëc duø noàng ñoä muoái ñaõ ñöôïc taêng leân 0,7 % nhöng vaãn khoâng coù söï thay ñoåi naøo roõ reät aûnh höôûng ñeán hieäu quaû xöû lyù, chöùng toû raèng coät UASB coù khaû naêng hoaït ñoäng ôû noàng ñoä muoái töông ñoái cao.
Giai ñoaïn 3.
Nöôùc thaûi ñöôïc loaïi boû SS.
pH ñaàu vaøo trung bình töø 5,50 – 6,50.
Noàng ñoä COD ñaàu vaøo ñöôïc kieåm soaùt ôû 2000 mg/l.
Noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi: 0,9%.
Keát quaû phaân tích theå hieän ôû Baûng 14.
Baûng 14. Keát quaû phaân tích trong giai ñoaïn 3 ôû noàng ñoä muoái 0,9%
Hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông baét ñaàu giaûm xuoáng, cao nhaát chæ ñaït 75,2% vaø coù chieàu huôùng ñi xuoáng. Theå hieän roõ ôû bieåu ñoà Hình 14.
Hình 14. Hieäu quaû xöû lyù ôû noàng ñoä muoái 0,9%
ÔÛ noàng ñoä muoái 0,9%, khaû naêng xöû lyù cuûa coät UASB ñaõ bò haïn cheá vaø ñi xuoáng töø 75,2% ñeán 70,0%. Chöùng toû, noàng ñoä muoái cao laø nguyeân nhaân chính gaây ra söï suït giaûm hieäu quaû xöû lyù cuûa coät UASB.
Keát quaû
Keát thuùc phaàn thöù hai, keát quaû toång hôïp ñöôïc theå hieän ôû Baûng 15.
Hieäu quaû xöû lyù ôû töøng noàng ñoä muoái
COD vaøo
(mg/l)
Hiệu suất
khử COD
min
(%)
Hiệu suất
khử COD
trung bình
(%)
Hiệu suất
khử COD
max
(%)
Nồng độ muối
(%)
2000
80.8
82.6
84.1
0.5
2000
81.9
82.7
83.8
0.7
2000
70.0
72.7
75.2
0.9
Baûng 15. AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán hieäu quaû xöû lyù
Khi taêng noàng ñoä muoái töø 0,5% leân 0,7%, hieäu quaû xöû lyù bieán ñoåi khoâng ñaùng keå. Nhöng khi taêng noàng ñoä muoái leân 0,9%, hieäu quaû xöû lyù giaûm ñi moät caùch roõ reät chæ ñaït ñöôïc trung bình 72,7%. Bieåu ñoà Hình 15, theå hieän roõ ñieàu naøy.
Hình 15. AÛnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán hieäu quaû xöû lyù
Keát luaän
Keát thuùc phaàn thöù hai, moät soá keát luaän ñöôïc ñöa ra nhö sau:
ÔÛ noàng ñoä muoái 0,5 vaø 0,7%, coät UASB hoaït ñoäng raát toát, hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc khaù cao (83%). Ñieàu naøy chöùng toû raèng, noàng ñoä muoái thaáp hôn ngöôõng muoái sinh lyù khoâng gaây aûnh höôûng ñeán quaù trình hoaït ñoäng cuûa coät UASB.
ÔÛ noàng ñoä muoái 0,9 %, hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu xöû lyù. Nhö vaäy coù theå keát luaän raèng, noàng ñoä muoái cao – vöôït qua ngöôõng muoái sinh lyù – gaây öùc cheá vi sinh daãn ñeán haïn cheá khaû naêng hoaït ñoäng cuûa coät UASB vaø coù theå gaây maát khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi neáu noàng ñoä muoái quaù cao.
Keát quaû thí nghieäm ôû phaàn thöù hai naøy cuõng cho thaáy raèng, coät UASB coù khaû naêng chòu taûi toát khoâng chæ ôû noàng ñoä muoái thaáp maø ngay caû ôû noàng ñoä muoái cao xaáp xæ ngöôõng muoái sinh lyù cuõng khoâng gaây trôû ngaïi cho quaù trình hoaït ñoäng cuûa coät. Nhö vaäy, kieåm soaùt noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông ñeå ñaït ñöôïc hieäu quaû xöû lyù cao laø khoâng khoù khaên.
CHÖÔNG 6:
KEÁT LUAÄN VAØ PHÖÔNG HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN
KEÁT LUAÄN
Sau ñaây laø nhöõng keát luaän töø keát quaû thí nghieäm thu ñöôïc töø coät UASB:
Maëc duø, nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh vôùi moâi tröôøng thöû nghieäm nhöng caùc keát quaû ñaõ khaúng ñònh raèng vieäc xöû lyù nöôùc thaûi töø quy trình saûn xuaát nöôùc töông baèng phöông phaùp kò khí aùp duïng coâng ngheä UASB laø mang tính khaû thi. Hieäu quaû xöû lyù ñaït ñöôïc khoaûng 82,7% vôùi noàng ñoä COD ñaàu vaøo: 2000 mg/l; noàng ñoä muoái: 0,5 – 0,7%; pH: 5.5 – 6.7; RHT: 24 giờ; lưu lượng: 10 l/ngaøy; vaän toác daâng nöôùc: 0,042 m/h.
Keát quaû thí nghieäm cuûa nghieân cöùu naøy cuõng cho thaáy roõ raèng, neáu noàng ñoä muoái trong nöôùc thaûi töø quùa trình saûn xuaát nöôùc töông nhoû hôn 0,9% thì vieäc xöû lyù nöôùc thaûi naøy baèng coâng ngheä UASB hoaøn toaøn coù theå thöïc hieän ñöôïc vaø hieäu suaát ñaït ñöôïc khoaûng 70 – 84%. Ngöôïc laïi, neáu noàng ñoä muoái lôùn hôn 0,9% thì seõ gaây cheát vi sinh vaät, töø ñoù laøm suït giaûm hieäu quaû xöû lyù.
Nhö vaäy, coù theå nhaän ñònh raèng coät UASB coù khaû naêng xöû lyù toát khoâng chæ ôû noàng ñoä muoái thaáp maø ngay caû ôû noàng ñoä muoái cao xaáp xæ ngöôõng muoái sinh lyù cuõng khoâng gaây trôû ngaïi cho quaù trình hoaït ñoäng cuûa coät.
PHÖÔNG HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN
Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, maëc du,ø nöôùc thaûi nhaân taïo ñöôïc söû duïng trong hai phaàn thí nghieäm coù nhöõng tính chaát töông ñoàng vôùi nhau cuõng nhö töông ñoàng vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông thöïc teá nhöng vaãn chöa ñoàng nhaát hoaøn toaøn .Vì vaäy, thöïc hieän thí nghieäm treân moâi tröôøng ñoàng nhaát seõ laø moät höôùng nghieân cöùu nhaèm kieåm tra laïi nhöõng keát quaû sô boä ñaõ ñöa ra trong ñeà taøi naøy.
Giôùi haïn cuûa ñeà taøi laø nghieân cöùu, phaân tích vaø ñaùnh giaù hieäu quaû xöû lyù COD trong nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông treân moâi tröôøng nhaân taïo baèng phöông phaùp sinh hoïc kò khí öùng duïng coâng ngheä UASB. Do ñoù, xin ñöôïc ñeà nghò raèng tính khaû thi cuûa vieäc xöû lyù kò khí aùp duïng coâng ngheä UASB ñoái vôùi nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông seõ ñöôïc khaùm phaù vaø kieåm tra trong töông lai.
Beân caïnh ñoù, ñeå coù theå hieåu hôn roõ veà aûnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán hieäu quaû xöû lyù nöôùc thaûi töø quaù trình saûn xuaát nöôùc töông xin ñöôïc ñeà nghò khaûo saùt theâm aûnh höôûng cuûa noàng ñoä muoái ñeán vieäc xöû lyù phoátpho trong nöôùc thaûi.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Laâm Minh Trieát (Chuû bieân), Nguyeãn Thanh Huøng, Nguyeãn Phöôùc Daân – Cefinea - Vieän Moâi Tröôøng vaø Taøi Nguyeân, 11/2001, Xöû lyù nöôùc thaûi ñoâ thò vaø coâng nghieäp – Tính toaùn thieát keá coâng trình.
PGS.TS. Nguyeãn Thò Sôn, KS. Nguyeãn Thò Thu Haø, Vieän KH & CN Moâi tröôøng, Tröôøng ÑHBK Haø Noäi, 2004, Nghieân cöùu xöû lyù nöôùc thaûi saûn xuaát tinh boät saén thu Biogas baèng heä thoáng UASB, Taïp chí Baûo hoä lao ñoäng, Soá 7/2004.
Traàn Vaên Nhaân – Ngoâ Thò Nga, 1999, Giaùo trình coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi, Nhaø xuaát baûn Khoa Hoïc vaø Kyõ Thuaät, Haø Noäi.
G.O.Sigge, T.J. Britz, P.C. Fourie, C.A. Barnardt and R.Strydom, Department of Food Science, Uniersity of Stellenbosch, South Arica, Combining UASB technology and advaced oxidation process (AOPs) to treat food processing wastewaters, Water Science and Technology Vol 45 No 10 pp 329 – 334, IWA Publishing 2002.
Jens Ejbye Schmidt and Birgitte Kaer Ahring, The Technical University of Denmark, Treatment of wastewater from a multi – product food processing company, in upflow anaerobic sludge blanket (UASB) reactors: The effect of seasonal variation, D.L. Wise (ed.): Global Environment Biotechnology, 245 -252.
Prof Ajit P.Annachhatre and Prasanna L.Amatya, UASB treatment of tapioca strach wastewater, Journal of enviromental engineering, 12/2000/1149.
Rie Kuramitsu, Daisuke Segawa, kazo Nakamura, Shunsuke Muramatsu and Hideo, Department of Chemistry, Faculty of General Education, Akashi College of Technology, Uozumi, Akashi, Hyogo 674, Japan, Further Studies on the Preparation of Low Sodium Chloride – containing Soy Sauce by Using OrnithyItaurine Hydrochloride and Its Related Compounds, 13/1/1997.
T.Tagawa, H.Takahashi, Sekiguchi, A. Ohashi and H.Harada, department of Enviromental Systems Engineering, Nagaoka University of Technology, Kamitomioka, Nagaoka, Niigata 940 – 2188, Japan, Pilot – plant study on anaerobic tretment of lipid – and protein – rich food industrial wastewater by a thermophilic multi – staged UASB reactor, Water Science and Technology Vol 45 No10 pp 225 – 230, IWA Publishing 2002.
Website:
Website:
Website:
Website:
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 02DHMT152.doc
- 02DHMT152.pdf