Đồ án Nghiên cứu xử lý nước thải nhiễm dầu bằng thực vật nổi: lục bình, bèo

y sinh sau khi thu nhaän töø quaù trình xöû lyù treân ñeàu laø nguoàn nguyeân lieäu ñeå saûn xuaát phaân xanh raát coù hieäu quaû. + Saûn xuaát khí sinh hoïc - Boä reã thaân caây ngaäp nöôùc, caây troâi noåi ñöôïc coi nhö moät giaù theå raát toát (hay ñöôïc coi nhö moät chaát mang) ñoái vôùi vi sinh vaät. Vi sinh vaät baùm vaøo reã, vaøo thaân caây ngaäp nöôùc hay caùc loaøi troâi noåi. Nhôø söï vaän chuyeån töø vò trí naøy ñeán vò trí khaùc ôû khu vöïc nöôùc bò oâ nhieãm, laøm taêng khaû naêng chuyeån hoùa vaät chaát coù trong nöôùc. Nhö vaäy, hieäu quaû xöû lyù cuûa vi sinh vaät nöôùc trong tröôøng hôïp naøy seõ cao hôn khi khoâng coù thöïc vaät thuûy sinh. ÔÛ ñaây ta cuõng coù theå coi moái quan heä cuûa vi sinh vaät vaø thöïc vaät thuûy sinh nhö laø moái quan heä coäng sinh. Moái quan heä coäng sinh naøy ñaõ ñem laïi söùc soáng toát hôn cho caû hai nhoùm sinh vaät vaø taùc duïng xöû lyù seõ taêng cao. - Söû duïng thöïc vaät thuûy sinh ñeå xöû lyù nöôùc oâ nhieãm trong nhieàu tröôøng hôïp khoâng caàn cung caáp naêng löôïng. Do ñoù, vieäc öùng duïng ôû thöïc vaät thuûy sinh ñeå xöû lyù nöôùc oâ nhieãm ôû nhöõng vuøng khoâng coù ñieän ñeàu coù theå thöïc hieän deã daøng. - Söû duïng thöïc vaät thuûy sinh vaøo xöû lyù moâi tröôøng taïo ra moät thaûm thöïc vaät coù yù nghóa raát lôùn ñeán söï ñeàu hoøa moâi tröôøng khoâng khí. 2.7.4.2. Nhöôïc ñieåm Maëc duø khoâng ít nhöõng öu ñieåm, khoâng phaûi sinh vaät naøo cuõng coù trong vieäc öùng duïng ñeå xöû lyù moâi tröôøng, vieäc öùng duïng thöïc vaät thuûy sinh ñeå xöû lyù moâi tröôøng coù nhöõng nhöôïc ñieåm caàn phaûi khaéc phuïc nhö sau: -Dieän tích caàn duøng ñeå xöû lyù nöôùc thaûi lôùn. Vì thöïc vaät laø vi sinh vaät tieán haønh quang hôïp neân luoân caàn thieát phaûi coù aùnh saùng. Söï tieáp xuùc giöõa thöïc vaät vaø aùnh saùng trong ñeàu ñieän coù ñuû chaát dinh döôõng caøng nhieàu thì quaù trình chuyeån hoùa caøng toát. Do ñoù, dieän tích beà maët cuûa söï tieáp xuùc naøy seõ caàn nhieàu. Ñieàu naøy seõ raát khoù khaên khi ta tieán haønh xöû lyù nöôùc oâ nhieãm ôû nhöõng khu vöïc ñoâ thò voán ñaõ raát khoù khaên veà ñaát. Tuy nhieân noù raát thích hôïp cho vuøng noâng thoân, keå caû nhöõng vuøng khoâng ñöôïc cung caáp ñieän. - Trong ñieàu kieän caùc loaøi thöïc vaät phaùt trieån maïnh ôû caùc nguoàn nöôùc thaûi, boä reã cuûa chuùng nhö nhöõng chaát mang raát höõu ích cho vi sinh vaät baùm vaøo ñoù. Trong tröôøng hôïp khoâng coù thöïc vaät thuûy sinh (ñaëc bieät laø caùc loaøi thöïc vaät troåi noåi), caùc loaøi vi sinh vaät seõ khoâng coù nôi baùm vaøo. Chuùng seõ deå daøng bò troâi theo doøng nöôùc hoaëc bò laéng xuoáng ñaùy. ÔÛ ñaây laø hai vaán ñeà caàn hieåu roõ: + Reã caùc loaøi thöïc vaät thuûy sinh seõ ñoùng vai troø tích cöïc trong vieäc taêng tröôûng cuûa vi sinh vaät neáu nhöõng vi sinh vaät ñoù khoâng phaûi laø nhöõng vi sinh vaät gaây beänh, chuùng cuõng coù theå ñoùng vai troø khoâng tích cöïc ñoái vôùi vi sinh vaät gaây beänh. Trong tröôøng hôïp naøy, caùc loaøi vi sinh vaät gaây beänh seõ phaùt trieån maïnh ôû boä reã vaø nhöõng vuøng xung quanh cuûa thöïc vaät, chuùng seõ laø taùc nhaân sinh hoïc gaây ra oâ nhieãm moâi tröôøng raát maïnh. + Caùc loaøi thöïc vaät thuûy sinh chieám khoâng gian raát lôùn, ngaên caûn aùnh saùng chieáu saâu vaøo trong loøng nöôùc. Khi ñoù, vi sinh vaät khoâng bò tieâu dieät bôûi taùc ñoäng cuûa aùnh saùnh maët trôøi. Thaûm thöïc vaät thuûy sinh phuû kín maët nöôùc ñöôïc coi nhö vaät caûn vaø haáp thuï raát höõu hieäu tia töû ngoaïi vaø hoàng ngoaïi cuûa aùnh saùng maët trôøi. Taùc duïng naøy khoâng chæ taïo ñieàu kieän ñeå nhöõng vi sinh vaät coù ích phaùt trieån vaø caû nhöõng vi sinh vaät gaây beänh phaùt trieån. Do ñoù, hieän töôïng treân vöøa coù lôïi vöøa coù haïi, coù lôïi laø caùc laø caùc vi sinh vaät coù ích (nhöõng vi sinh vaät phaân giaûi caùc chaát höõu cô, voâ cô) phaùt trieån, laøm saïch moâi tröôøng nöôùc, coù haïi laø caùc vi sinh vaät gaây beänh phaùt trieån maïnh seõ laøm nöôùc bò oâ nhieãm sinh hoïc naëng hôn. -Hieåu bieát ñöôïc baûn chaát töï nhieân naøy giuùp ta tìm bieän phaùp tích cöïc trong coâng ngheä xöû lyù sau naøy. 2.8. Vaán ñeà söùc khoûe khi öùng duïng thöïc vaät thuûy sinh ñeå xöû lyù nöôùc thaûi An toaøn sinh hoïc trong söû duïng caùc loaøi thöïc vaät ñeå xöû lyù nöôùc thaûi ñöôïc ñaëc bieät quan taâm. Vieäc söû duïng caùc loaøi thöïc vaät thuûy sinh ñeå xöû lyù nöôùc thaûi coù moät ñaëc ñieåm khaù ñieån hình. Coâng ngheä xöû lyù naøy hoaøn toaøn ñöôïc thöïc hieän ôû heä thoáng hôû. Heä thoáng hôû thöôøng khoù kieåm soaùt hôn heä thoáng kín. ÔÛ ñoù coù söï töông taùc khoâng chæ laø nhöõng töông taùc hoùa hoïc, vaät lyù maø caû trong töông taùc sinh hoïc. Coâng ngheä xöû lyù naøy thöôøng xaûy ra ba vaán ñeà raát quan troïng caàn ñöôïc quan taâm giaûi quyeát. 2.8.1. AÛnh höôûng tröïc tieáp ñeán ngöôøi vaän haønh kyõ thuaät xöû lyù nöôùc thaûi bôûi thöïc vaät thuûy sinh Trong tröôøng hôïp naøy ngöôøi ta raát quan taâm ñeán khaû naêng nhieãm caùc vi sinh vaät gaây beänh töø caùc hoà xöû lyù. Nguy cô nhieãm beänh töø caùc vi sinh vaät gaây beänh raát lôùn. Heä thoáng xöû lyù ôû ñieàu kieän töï nhieân thöôøng raát khoù kieåm soaùt quaù trình nhieãm vi sinh vaät gaây beänh töø khoâng khí, nöôùc thaûi vaø töø chính baûn thaân caùc thöïc vaät thuûy sinh maø ta duøng ñeå xöû lyù. Trong khi ñoù, caùc heä thoáng kín nhö caùc beå leân men, ta hoaøn toaøn khoáng cheá ñöôïc söï nhieãm vi sinh vaät gaây beänh töø moâi tröôøng beân ngoaøi. ÔÛ nhöõng hoà sinh hoïc xöû lyù baèng thöïc vaät thuûy sinh, caùc loaøi vi sinh vaät gaây beänh coù theå baùm vaøo reã, thaân thöïc vaät ngaäp trong nöôùc hoaëc chuùng toàn taïi ôû buøn caën döôùi ñaùy, aùnh saùng maët trôøi khoâng coù taùc duïng maïnh ñeå tieâu dieät chuùng. Maët khaùc, vì laø heä thoáng môû, beà maët thoaùng roäng neân coù heä soá thoaùt nhieät cao, do ñoù chuùng khoâng bò tieâu dieät bôûi nhieät nhö quaù trình leân men bôûi vi sinh vaät. Ñieåm cuoái cuøng coù lieân quan ñeán khaû naêng tieâu dieät caùc vi sinh vaät gaây beänh bôûi chính caùc loaøi vi sinh vaät ñoái khaùng coù trong quaù trình xöû lyù nöôùc thaûi baèng vi sinh vaät. Taát caû nhöõng ñieàu trình baøy treân cho thaáy, nguy cô nhieãm baån bôûi caùc vi sinh vaät gaây beänh trong xöû lyù nöôùc thaûi baèng thöïc vaät thuûy sinh thöôøng cao hôn caùc phöông phaùp khaùc. Ngoaøi ra , caùc loaøi giun, saùn ñöôïc ñöa vaøo caùc hoà sinh hoïc naøy töø caùc loaøi nöôùc thaûi, nhaát laø nöôùc thaûi sinh hoaït raát nhieàu. Caùc loaøi giun saùn (nhaát laø loaøi fasciolopsis buski, thöôøng thaáy nhieàu ôû caùc nöôùc chaâu AÙ) thöôøng toàn taïi raát laâu trong caùc hoà sinh hoïc (Feachem et al, 1983). Nhöõng tröùng giun saùng seõ gaây ra nhöõng beänh nguy hieåm cho ngöôøi vaø ñoäng vaät. Chính vì theá, tröôùc khi ñöa caùc loaïi nöôùc thaûi naøy vaøo xöû lyù caàn phaûi kieåm tra caùc chæ tieâu veà vi sinh vaät vaø caùc loaïi tröùng giun, saùn. Neáu coù phaûi xöû lyù ôû moät hoà rieâng, sau ñoù môùi chuyeån sang hoà sinh hoïc xöû lyù baèng caùc loaøi thöïc vaät thuûy sinh. 2.8.2. Nöôùc thaûi trong quaù trình xöû lyù baèng thöïc vaät thuûy sinh coù theå chöùa caùc chaát ñoäc töø phaân hoùa hoïc vaø thuoác tröø saâu. Chaát ñoäc hoùa hoïc töø phaân boùn hoaëc thuoác tröø saâu aûnh höôûng giaùn tieáp ñeán söùc khoûe thoâng qua thöïc vaät. Thöïc vaät haáp thuï caùc chaát ñoäc naøy vaø giöõ trong sinh khoái cuûa noù, khi ñoäng vaät aên caùc loaïi thöïc vaät naøy seõ bò nhieãm ñoäc. Nhö vaäy caùc chaát ñoäc seõ theo chuoãi thöïc phaåm vaø gaây ñoäc cho ngöôøi vaø ñoäng vaät. Töông töï nhö vaäy, neáu trong nöôùc thaûi chöùa nhieàu kim loaïi naëng, thöïc vaät haáp thuï kim loaïi naëng vaø ñöông nhieân chuùng seõ laø nguoàn gaây ra hieän töôïng ngoä ñoäc cho ngöôøi vaø gia suùc. Trong tröôøng hôïp maø chaát thaûi chöùa quaù nhieàu chaát ñoäc haïi nhö treân, ñieàu caàn laøm tröôùc tieân laø ñöa chuùng qua beå xöû lyù sô boä, sau ñoù môùi ñöa nöôùc thaûi vaøo hoà sinh hoïc xöû lyù baèng thöïc vaät thuûy sinh. 2.8.3. Coù theå coù nhieàu tröôøng hôïp sinh ra nhieàu muoãi Trong nöôùc thaûi xöû lyù baèng thöïc vaät thuûy sinh seõ coù nhieàu aáu truøng cuûa muoãi anopheles vaø mansonia. Trong tröôøng hôïp xaûy ra hieän töôïng naøy, ngöôøi ta thöôøng taêng cöôøng soá löôïng caù trong hoà sinh hoïc. Caù seõ laø ñoäng vaät raát höõu ích ñeå loaïi boû aáu truøng cuûa caùc loaïi muoãi. CHÖÔNG III: TOÅNG QUAN VEÀ NÖÔÙC THAÛI NHIEÃM DAÀU VAØ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP XÖÛ LYÙ 3.1. Toång quan veà nöôùc thaûi nhieãm daàu 3.1.1. Giôùi thieäu sô löôïc veà daàu vaø oâ nhieãm daàu Daàu laø chaát loûng saùnh, thöôøng coù muøi ñaëc tröng, nheï hôn nöôùc vaø khoâng tan trong nöôùc. Chuùng bò oxy hoùa raát chaäm, coù theå toàn taïi ñeán 50 naêm. Daàu toàn taïi ôû 4 daïng phoå bieán sau: + Daïng töï do: ôû daïng naøy daàu seõ noåi leân thaønh caùc maøng daàu. Daàu hieän dieän döôùi daïng caùc haït daàu töï do hoaëc laãn vôùi moät ít nöôùc, daàu töï do seõ noåi leân treân beà maët do troïng löôïng rieâng cuûa daàu thaáp hôn so vôùi troïng löôïng rieâng cuûa nöôùc + Daïng nhuõ töông cô hoïc: coù 2 daïng nhuõ töông cô hoïc tuøy theo ñöôøng kính cuûa gioït daàu: Vaøi chuïc micromet: ñoä oån ñònh thaáp Loaïi nhoû hôn: coù ñoä oån ñònh cao, töông töï nhö daïng keo + Daïng nhuõ töông hoùa hoïc: laø daïng taïo thaønh do caùc taùc nhaân hoùa hoïc (xaø phoøng, xuùt aên da, chaát taåy röûa, Na) hoaëc caùc hoùa hoïc asphalten laøm thay ñoåi söùc caêng beà maët vaø laøm oån ñònh hoùa hoïc daàu phaân taùn. + Daïng hoøa tan: Phaân töû hoøa tan nhö caùc chaát thôm. Ngoaøi ra daàu khoâng hoøa tan taïo thaønh moät lôùp maøng moûng boïc quanh caùc chaát raén lô löûng, chuùng coù theå aûnh höôûng ñeán khaû naêng laéng hoaëc noåi cuûa caùc chaát raéng lô löûng khi taïo thaønh caùc hôïp chaát keát hôïp khoâng laéng ñöôïc. Trong daàu coù tôùi haøng traêm loaïi hydratcacbon khaùc nhau ñaïi dieän cho nhieàu loaïi caáu truùc rieâng bieät. Chæ tính xaêng laø loaïi hoãn hôïp hydratcacbon daàu moû tinh cheá, ñaõ coù 200 chaát khaùc nhau ôû tính bay hôi, tính hoøa tan, tính haáp thuï. Thaønh phaàn cô baûn cuûa daàu goàm: + Hydratcacbon maïch thaúng 30 – 35% + Hydratcacbon maïch voøng 25 – 75% + Hydratcacbon thôm 10 – 20% + Caùc hôïp chaát chöùa oxy nhö axit, ceton, caùc loaïi röôïu + Caùc hôïp chaát chöùa nitô nhö furol, indol, carbazol + Caùc hôïp chaát chöùa löu huyønh nhö haéc ín, nhöïa ñöôøng, bitum Daàu ôû caùc vuøng khaùc nhau coù thaønh phaàn hoùa hoïc khaùc nhau. Phaân loaïi chuùng döïa treân cô sôû thaønh phaàn parafin, hydratcacbon thôm hay hydratcacbon phaân cöïc. Caùc thaønh phaàn hoùa hoïc coù trong daàu moû thöôøng raát khoù phaân huûy. Do ñoù, vieäc öùng duïng caùc quaù trình sinh hoïc ñeå xöû lyù oâ nhieãm daàu moû coù ñaëc ñieåm raát rieâng bieät. 3.1.2. Caùc nguoàn nöôùc thaûi Ngaøy nay oâ nhieãm daàu laø töông ñoái phoå bieán vaø khaù ñoäc haïi, gaây aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng soáng cuûa chuùng ta. Coù 4 nhoùm xí nghieäp hoaït ñoäng vaø sinh ra nöôùc thaûi coù oâ nhieãm daàu moû ñaëc tröng laø: + Khoan vaø khai thaùc daàu. Nöôùc thaûi cuûa nhoùm xí nghieäp naøy laø töø nöôùc saûn xuaát vaø caën buøn khoan. ÔÛ ngoaøi theàm luïc ñòa, giaøn khoan vaø nöôùc thaûi ít gaây aûnh höôûng xaáu so vôùi treân ñaát lieàn. + Vaän chuyeån daàu thoâ vaø caùc saûn phaåm ñaõ cheá bieán töø daàu: do daàu traøn, rôùt ra khoûi taøu chôû daàu hoaëc nöôùc döôùi haàm taøu xaû ra beán caûng, hoaëc taøu bò vôõ treân ñöôøng vaän chuyeån. + Caùc nhaø maùy loïc daàu: nöôùc töø caùc coâng ñoaïn coâng ngheä, ñaëc bieät ôû coâng ñoaïn cracking. Trong nöôùc thaûi cuûa nhaø maùy naøy coù nhieàu xuùt, nhieàu hoùa chaát khaùc, S2-, R – SH, phenol… Caùc chaát oâ nhieãm töø 3 nhoùm xí nghieäp treân chuû yeáu laø hydratcacbon. Trong ñoù caùc chaát höõu cô hoøa tan (hôïp chaát chöùa oxy: phenol, aldehyt…) taêng daàn trong quaù trình cracking, möùc ñoä tinh khieát cuûa daàu thoâ naëng vaø chöùa nhieàu phospho taêng tæ leä vôùi löôïng nöôùc thaûi chöùa sulfit. + Coâng ngheä hoùa daàu. Coù 3 loaïi xí nghieäp hoùa daàu lieân hôïp: saûn xuaát khí toång hôïp, lieân hôïp olefin, lieân hôïp chaát thôm. Nöôùc thaûi cuûa caùc nhaø maùy naøy oâ nhieãm töø nguoàn nhieân lieäu thoâ, caùc dung moâi, caùc chaát xuùc taùc vaø baûn thaân caùc polime ôû traïng thaùi lô löõng hoaëc nhuõ töông. 3.1.3. Nhöõng taùc ñoäng cuûa oâ nhieãm daàu ñeán moâi tröôøng Haäu quaû oâ nhieãm moâi tröôøng raát lôùn. Caùc lôùp daàu môõ (neáu daøy hôn 0,1 mm) caûn trôû ñaùng keå söï trao ñoåi khí cuûa nöôùc bieån vaø caùc chaát huyeàn phuø vaø vaät lieäu lô löûng (ôû haøm löôïng ñuû lôùn), caûn trôû söï thaâm nhaäp aùnh saùng vaøo nöôùc bieån. Do oâ nhieãm neân haøm löôïng ñoäc toá trong sinh vaät bieån taêng ñaùng keå, laøm roái loaïn caùc chöùc naêng sinh lyù (hoâ haáp, phaùt trieån, sinh saûn…), sinh hoùa vaø coù theå daãn tôùi töû vong. Khi haøm löôïng caùc chaát ñoäc toá höõu cô nhö chaát hoaït hoùa beà maët ñaït 5mg/l trong nöôùc gaây töû vong haøng loaït caùc ñoäng vaät khoâng xöông soáng nhö: Capitella capitala, Scolelepis fuliginnosa. Do ñoù oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc bieån seõ laøm suy thoaùi heä sinh thaùi vaø caûnh quan, giaûm naêng suaát vaø ña daïng sinh hoïc, taøi nguyeân sinh vaät bieån, ven bôø (röøng ngaäp maën, ñaát ngaäp nöôùc, coû bieån, san hoâ, sinh vaät phuø du, sinh vaät baùm ñaùy), taøi nguyeân du lòch…Thoâng qua ñoù oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc bieån aûnh höôûng tôùi söùc khoûe con ngöôøi (qua chuoãi thöùc aên bò nhieãm ñoäc, qua nöôùc taém…) vaø caûn trôû caùc hoaït ñoäng nhaân sinh, ñaëc bieät laø nuoâi troàng, ñaùnh baét thuûy saûn vaø du lòch… Ñoái vôùi moâi tröôøng ñaát thì daàu thoâ laøm giaûm söï naûy maàm caây, aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa caây, aûnh höôûng ñeán sinh khoái khoâ. 3.2. Caùc phöông phaùp xöû lyù 3.2.1. Caùc phöông phaùp xöû lyù nöôùc nhieãm daàu Xöû lyù sô boä Beå baåy daàu Xöû lyù caáp I: API CPI, PPI Ly taâm, cyclon Loïc (caùt, antraxit Tuyeån noåi (DAF, IAF) Keo tuï (sôïi,PVC,…) PVC,… Xöû lyù caáp II: - Beå sinh hoïc (aeroten, hoà sinh vaät, loïc sinh hoïc) - Loïc than hoaït tính Hình 3.1 Sô ñoà caùc giai ñoaïn vaø coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm daàu töø caùc kho (Nguoàn: www.yeumoitruong.com) 3.2.1.1. Xöû lyù taùch daàu sô boä Ñoái vôùi nöôùc thaûi nhieãm daàu töø caùc kho xaêng daàu, vieäc xöû lyù sô boä nhaèm giaûm haøm löôïng daàu xuoáng 1000ppm laø raát caàn thieát. Coù theå söû duïng caùc beå tieáp nhaän vaø ñieàu hoøa nöôùc thaûi laøm caùc beå baãy daàu Thöïc chaát caùc beå baåy daàu laø caùc beå coù khaû naêng löu tröõ nöôùc moät thôøi gian töø 1 ñeán 2 giôø vôùi nöôùc ra khoûi beå töø phía döôùi vaø daàu noåi leân treân maët. Moät soá phöông phaùp taùch daàu sô boä: Phương pháp cơ học Hình 3.2 Maùy huùt daàu loaïi Multi (Nguoàn Phöông phaùp hoùa hoïc Duøng chaát phaân taùn Nhöõng chaát taêng ñoä phaân taùn vôùi thaønh phaàn chính laø nhöõng chaát hoaït ñoäng beà maët. Nhöõng chaát hoaït ñoäng beà maët laø nhöõng hoùa chaát ñaëc bieät bao goàm hydrophilic (phaàn öa nöôùc) vaø oleophilic (phaàn öa daàu). Taùc nhaân phaân taùn hoaït ñoäng nhö moät chaát taåy röûa. Nhöõng hoùa chaát naøy laøm giaûm bôùt löïc caêng maët phaân giôùi giöõa daàu vaø nöôùc taïo ra nhöõng gioït daàu nhoû taïo ñieàu kieän ñeå dieãn ra vieäc phaân huûy sinh hoïc vaø phaân taùn Hình 3.3 Söï hoaït ñoäng cuûa chaát phaân taùn (Nguoàn: www.adriatech.com) Nhöõng chaát taêng ñoä phaân taùn daàu traøn bao goàm ba nhoùm thaønh phaàn chính: + Nhöõng chaát hoaït ñoäng beà maët + Dung moâi (hydratcacbon vaø nöôùc) + Chaát oån ñònh Chaát taêng ñoä phaân taùn ñöôïc chia laøm 3 loaïi: + Loaïi I: coù thaønh phaàn hydratcacbon thöôøng khoâng pha loaõng vaø thöôøng duøng treân bieån hoaëc baõi bieån + Loaïi II: pha loaõng vôùi nöôùc tæ leä 1: 10 + Loaïi III: Khoâng pha loaõng, thöôøng duøng caùc phöông tieän nhö maùy bay, taøu thuyeàn ñeå phun hoùa chaát treân bieån Ví duï: chaát phaân taùn ALBISOL WD laø raát coù hieäu quaû phaân huûy, khoâng ñoäc, chaát loûng, phaân taùn daàu traøn Chaát haáp thuï daàu (Sorbent) Daàu seõ hình thaønh moät lôùp chaát loûng treân beà maët cuûa chaát haáp thuï. Chaát haáp thuï naøy haáp thuï caùc hoãn hôïp daàu traøn vaõi ôû moïi daïng nguyeân, nhuõ hoùa töøng phaàn hay bò phaân taùn treân maët nöôùc. Ñaëc bieät chuùng chæ huùt daàu chöù khoâng huùt nöôùc. Chaát haáp thuï coù theå laø nhöõng chaát höõu cô töï nhieân, voâ cô töï nhieân, hoaëc toång hôïp. Chaát haáp thuï baèng höõu cô bao goàm muøn cöa, loâng, vaø moät soá vaät lieäu töï nhieân khaùc chöùa cacbon. Chaát haáp thuï baèng voâ cô töï nhieân nhö ñaát seùt, caùt, tro nuùi löûa. Chaát haáp thuï toång hôïp ñöôïc con ngöôøi taïo ra, vaø bao goàm caùc chaát nhö polyethylene vaø polyester xoáp hoaëc polystyrene. Hieän nay coù moät soá saûn phaåm nhö: enretech cellusorb, corbol… Hình 3.4 Saûn phaåm Enretech cellusorb (nguoàn: {) Hình 3.5 Söû duïng Enretech cellusorb ñeå haáp thuï daàu (Nguoàn: Phöông phaùp sinh hoïc Coâng ngheä sinh hoïc ñöôïc öùng duïng trong vaán ñeà daàu traøn laø vieäc söû duïng caùc vi sinh vaät (naám hay vi khuaån) ñeå thuùc ñaåy söï suy thoaùi cuûa hydratcacbon daàu moû. Ñoù laø moät quaù trình töï nhieân do vi khuaån phaân hyû daàu thaønh caùc chaát khaùc. Caùc saûn phaåm coù theå ñöôïc taïo ra laø carbon dioxide, nöôùc, vaø caùc hôïp chaát ñôn giaûn maø khoâng aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng. Ñeå kích thích quaù trình phaân huûy cuûa vi sinh vaät ngöôøi ta thöôøng boå sung vaøo moâi tröôøng moät soá loaïi vi sinh vaät phuø hôïp hoaëc cung caáp dinh döôõng (nitô, photpho…) cho vi sinh vaät baûn ñòa phaùt trieån. Cheá phaåm sinh hoïc duøng ñeå taùch daàu: cheá phaåm Enretech – 1, coù coâng duïng laø chaát thaám daàu vaø ñoàng thôøi phaân huûy sinh hoïc daàu. Saûn phaåm coù chöùa caùc loaïi vi sinh toàn taïi saün coù trong töï nhieân. Hình 3.6 Cheá phaåm sinh hoïc Enretach – 1 (Nguoàn: 3.2.1.2. Xöû lyù taùch daàu caáp 1 Taïi giai ñoaïn naøy seõ loaïi boû caùc chaát lô löûng: - Daïng raén lô löûng coù trong nöôùc thaûi (caùt, seùt, soûi nhoû) - Daàu daïng töï do coù ñöôøng kính töø 100 – 200 micromet - Hoaëc caùc chaát oâ nhieãm daïng keo: + Chaát raén lô löûng nhoû (buøn, saûn phaåm aên moøn) + Daàu ôû daïng nhuõ cô hoïc vaø nhuõ hoùa hoïc Giai ñoaïn naøy goïi laø xöû lyù hoùa lyù bôûi vì noù keát hôïp söû duïng caùc taùc nhaân ñoâng tuï vaø taùch baèng troïng löïc cuûa caùc boâng caën, caën lô löûng hoaëc boâng daàu. Caùc coâng trình xöû lyù caáp I: - Coù theå söû duïng caùc beå: API, CPI, PPI… - Caùc beå loïc vôùi vaät lieäu loïc baèng caùt, antrxit: + Loaïi boû hieäu quaû chaát raén lô löûng, xöû lyù hieäu quaû daàu ôû daïng töï do, nhuõ töông hoaëc phaân taùn. + Coù khaû naêng xöû lyù daàu xuoáng coøn raát thaáp nhöng yeâu caàu veà röûa ngöôïc hoaëc taùi sinh vaät lieäu loïc raát phöùc taïp. + Chæ aùp duïng cho nhöõng kho xaêng daàu coù löôïng nöôùc thaûi khoâng lieân tuïc, coâng suaát thaáp. - Beå tuyeån noåi: DAF, IAF - Caùc beå keo tuï daàu: + Xöû lyù hieäu quaû ñoái vôùi taát caû caùc thaønh phaàn daàu ngoaïi tröø daàu hoøa tan. + Nhöng khi haøm löôïng chaát raén lô löûng cao thöôøng gaây ra thoái röõa vaø caàn phaûi xöû lyù sô boä toát Moät soá thieát bò xöû lyù nöôùc nhieãm daàu Beå laéng troïng löïc API (American Petroleum Institute) Hình 3.7 Beå laéng troïng löïc API (Nguoàn: http--www_giat-engineering_com-nijhuis_water_technology-images-gravity7_jpg.htm) Beå naøy coù theå taùch caùc gioït daàu coù kích thöôùc > 150 micromet vaø noàng ñoä daàu trong nöôùc ñaõ xöû lyù ñaït 50 – 100 ppm. Thieát keá vaän haønh ñôn giaûn nhöng hieäu quaû khoâng cao vaø toán dieän tích. Sau khi söû duïng beå API baét buoäc phaûi xöû lyù tieáp theo baèng caùc coâng trình sinh hoïc hoaëc tuyeån noåi khoâng khí. Nguyeân taéc hoaït ñoäng: Hoãn hôïp nöôùc thaûi ñöôïc ñöa vaøo beå, qua ngaên thöù nhaát lôùp daàu seõ ñöôïc giöõ laïi, hoãn hôïp nöôùc buøn chaûy qua khe, taïi daây buøn ñöôïc giöõ laïi bôûi heä thoáng ñaäp. Sau ñoù nöôùc ñöôïc tieáp tuïc chaûy qua ngaên thöù 2 ñeå loaïi tieáp nhöõng lôùp daàu coøn laïi. Cuoái cuøng nöôùc saïch qua khe hôû cuûa ngaên thöù 2 vaø ñuôïc thu ra ngoaøi. Thieát bò taùch daàu daïng baûn moûng Hình 3.8 Thieát bò taùch cheùo doøng – Cross Flow Separator (CFS) (Nguoàn: www Cross Flow.htm ) Thieát bò naøy coù theå xöû lyù vôùi löu löôïng nöôùc töø 1500 – 3000 l/h, xöû lyù daàu coù kích thöôùc 60 micromet, hieäu quaû xöû lyù daàu ñaït 10 ppm. Laø nhöõng taám song song ñöôïc cheá taïo saün vôùi doøng nöôùc chaûy ngang vaø chieàu cheùo nhau. Caùc taám moûng coù 2 chöùc naêng: taïo loä trình ngaén nhaát cho töông taùc caùc gioït daàu vaø chuùng coù hieäu quaû gaây keát tuï daàu Daàu ñöôïc taùch tröïc tieáp töø beà maët nghieâng cuûa caùc taám, nhöõng haït caën ñöôïc taäp trung vaø chaûy xuoáng phía döôùi. Thieát bò taùch daàu daïng taám gôïn soùng CPI (Corrugated Plate nterception) Hình 3.9 Thieát bò taùch daàu kieåu CPI (Nguoàn: Separator - Home Page.htm) Laø loaïi phoå bieán nhaát trong caùc loaïi thieát bò taùch daàu baèng troïng löïc. Thieát bò coù laép nhöõng maâm song song coù neáp gaáp caùch nhau 20 - 40 mm, ñaët nghieâng goùc 450 so vôùi doøng vaøo. Thieát bò coù khaû naêng taùch nhöõng gioït daàu coù kích thöôùc > 60 micromet vaø noàng ñoä daàu sau khi ñaõ xöû lyù ñaït töø 10 – 50ppm. Daõy maâm theo tieâu chuaån coù kích thöôùc 1m x 2m coù theå xöû lyù ñöôïc 30m³ nöôùc thaûi/ giôø. Nguyeân taéc hoaït ñoäng: hoãn hôïp nöôùc ñöôïc ñöa vaøo heä thoáng ñi qua maâm taùch, taïi ñaây daàu ñöôïc giöõ laïi vaø caùc vaùng daàu seõ ñöôïc hôùt vaùng, sau khi ra khoûi boä maâm taùch nöôùc ñaõ ñöôïc laøm saïch vaø chaûy ra ngoaøi, hoãn hôïp buøn ñaëc laéng ôû phía döôùi thieát bò vaø ñöôïc ñöa ra ngoaøi. Nhaän xeùt: thieát bò taùch troïng löïc chæ xöû lyù daàu daïng töï do vaø khoâng coù hieäu quaû ñoái vôùi daïng nhuõ. Beå tuyeån noåi khoâng khí DAF Hình 3.10 Beå tuyeån noåi khoâng khí DAF (Nguoàn: Separator - Home Page.htm) Nguyeân taéc laøm vieäc cuûa heä thoáng DAF: khí ñöôïc ñöa vaøo (döôùi aùp suaát thöôøng hoaëc aùp löïc) seõ taïo thaønh nhöõng boït khí coù khuynh höôùng baùm vaøo caùc gioït daàu vaø laøm daáu noåi nhanh leân beà maët, nöôùc saïch chaûy ra ngoaøi theo ñöôøng oáng daãn. Hieäu quaû xöû lyù cao neáu keát hôïp vôùi caùc chaát ñoâng tuï hoùa chaát, coù theå xöû lyù haøm löôïng daàu xuoáng döôùi 1ppm. 3.2.1.3. Xöû lyù caáp II Nöôùc thaûi sau khi qua xöû lyù caáp I seõ coøn moät haøm löôïng daàu töông ñoái thaáp. Tuøy theo coâng ngheä aùp duïng maø coù theå thaûi sau khi qua xöû lyù caáp I ñaõ ñaït tieâu chuaån thaûi hoaëc phaûi tieáp tuïc xöû lyù sinh hoïc ñeå loaïi noát nhöõng thaønh phaàn daàu thoâ coøn laïi ôû caùc daïng nhuõ vaø daàu hoøa tan. Taïi giai ñoaïn naøy seõ loaïi boû caùc chaát hoøa tan coù theå phaân raõ sinh hoïc: + Caùc hôïp chaát oxi hoùa caùc axit, aldehyte, phenol,… + Caùc hôïp chaát löu huøynh nhö S2O32- + Moät phaàn caùc hydrocacbon thôm, NH4 Caùc coâng trình xöû lyù sinh hoïc: Beå buøn hoaït tính, hoà sinh vaät, möông oxi hoùa hoaëc loïc sinh hoïc… hieäu quaû cao khi taùch daàu hoøa tan nhöng haøm löôïng daàu ñaàu vaøo phaûi < 40ppm. Tuøy theo töøng tröôøng hôïp maø löïc choïn coâng trình xöû lyù: + Hoà sinh vaät laø phöông phaùp ñôn giaûn, hieäu quaû, reû tieàn, vaän haønh deã daøng nhöng laïi toán dieän tích. + Beå aeroten laø loïc sinh hoïc ít toán dieän tích nhöng giaù thaønh xaây döïng vaø vaän haønh cao hôn. Loïc haáp thuï: + Söû duïng than hoaït tính laøm vaät lieäu haáp thuï, taùch hieäu quaû taát caû caùc daïng daàu trong nöôùc thaûi. + Nhöôïc ñieåm laø chi phí xaây döïng cao, caàn xöû lyù sô boä toát, than caàn phaûi taùi sinh hoaëc thay theá vaø chæ xöû lyù ôû quy moâ nhoû. 3.2.1.4. Xöû lyù caáp III Nhaèm thoûa maõn caùc tieâu chuaån cao hôn veà toång haøm löôïng cacbon höõu cô, chaát raén lô löõng, COD, N_NH4 hoaëc taùi söû duïng noù. Bao goàm caùc böôùc thöïc hieän: + Laøm saïch hôn nöôùc thaûi vaø loaïi phosphate + Laøm saïch phenol baèng loïc sinh hoïc + Giaûm caùc chaát thôm vaø COD baèng than hoaït tính GAC. 3.2.2. Moät soá coâng trình xöû lyù nöôùc nhieãm daàu 3.2.2.1. Xöû lyù nöôùc thaûi loïc daàu Caùch thaûi daàu vaø kích thöôùc taàm côõ cuûa nhaø maùy loïc daàu quyeát ñònh möùc ñoä oâ nhieãm cuûa nöôùc thaûi. Sô ñoà nguyeân lyù toå chöùc xöû lyù nöôùc thaûi cuûa nhaø maùy loïc daàu goàm: nöôùc möa chöùa daàu, nöôùc coâng ngheä vaø nöôùc thaùo bình. Beå chöùa Loaïi boû daàu sô boä daàu Beå chöùa Loaïi boû daàu Loaïi boû daàu sô boä Loaïi boû daàu Beå chöùa nöôùc möa Xöû lyù baäc hai Xöû lyù sinh hoïc Xöû lyù sinh hoïc Loaïi boû daàu sô boä Tôùi nôi laøm laïnh Thaûi Nöôùc möa chöùa daàu Nöôùc coâng ngheä Nöôùc thaùo bình Thaûiii Hoà sinh hoïc Hình 3.11 Nguyeân lí toå chöùc xöû lyù nöôùc thaûi ôû nhaø maùy loïc daàu (Nguoàn: Löông Ñöùc Phaåm – 2002 - Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp sinh hoïc - Nhaø xuaát Khoa hoïc Kyõ thuaät Haø Noäi) Nöôùc möa chöùa daàu, löu löôïng raát khaùc nhau, ñöôïc ñöa vaøo beå chöùa sau ñoù ñöa qua tuyeån noåi ñeå loaïi boû daàu. Tuyø möùc ñoä BOD5 vaø phenol, chuùng coù theå ñöôïc xöû lyù baèng phöông phaùp sinh hoïc. Xöû lyù baäc ba caàn thieát ñeå loaïi boû huyeàn phuø cuõng nhö phenol dö thöøa baèng caùc loaïi loïc sinh hoïc (Biofor, Biodrof, Oxidazur) Nöôùc coâng ngheä ñöa töø thieát bò loaïi boû muoái hay thieát bò craking flo xuùc taùc chöùa nhieàu muoái vaø nhuõ, coù theå coù S2- do xöû lyù sô boä khi loaïi boû daàu baèng keát boâng – tuyeån noåi. Xöû lyù nöôùc coâng ngheä coù hai caùch thöôøng duøng laø: + Xöû lyù hoùa lyù keát hôïp vôùi loïc nhanh nöôùc möa chöùa daàu vaø tuyeån noåi baèng khoâng khí hoøa tan (hình 3.12 ) Nöôùc coâng ngheä ôû ñaây goàm: nöôùc röûa thieát bò trung gian, nöôùc röûa nhuõ ñaõ khöû muoái. + Nöôùc ngheøo BOD5 coù chöùa muoái cho tuaàn hoaøn laïi töøng phaàn sau hai giai ñoaïn xöû lyù sinh hoïc. Hai loaïi nöôùc coâng ngheä vaø nöôùc möa nhieãm daàu (ít muoái) duøng cho laøm maùt thieát bò laøm laïnh khoâng khí. (hình 3.13 ) Nöôùc möa Thieát bò taùch A.P.I X X X X X X Loïc Chaát noåi ñöa tôùi Nöôùc thaùo röûa Naép FLOTA-ZUR Khöû maën Thieát bò phaân li Nöôùc thaùo röûa Buøn Hình 3.12 Sô ñoà xöû lí nöôùc thaûi coù tuyeån noåi phaân nhaùnh nöôùc röûa thieát bò loïc vaø nöôùc loaïi boû muoái. Löu löôïng 1.000m3/h. Nhaø maùy loïc daàu FINANESTE (Bæ) (Nguoàn: Löông Ñöùc Phaåm – 2002 - Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp sinh hoïc - Nhaø xuaát Khoa hoïc Kyõ thuaät Haø Noäi) Keát boâng/tuyeån noåi Thaûi ra bieån Tuaàn hoaøn nöôùc ñoù ñöôïc xöû lyù Nöôùc röûa boä loïc Beå taùch A.P.I Nhaø maùy loïc daàu 5. THU HOÀI DAÀU Daàu Nöôùc Laéng nöôùc noùng Thu hoài 4. TUAÀN HOAØN Lôùp vi khuaån Xöû lyù Sinh hoïc Thaùo caën daàu taøu chôû daàu 1. XÖÛ LÍ SÔ BOÄ 2. TUYEÅN NOÅI 3. XÖÛ LYÙ SINH HOÏC VAØ LAÉNG x Hình 3.13 Sô ñoà xöû lyù nöôùc thaûi cuûa nhaø maùy loïc daàu MOBIL - OIL coù tuaàn hoaøn laïi nöôùc ñaõ xöû lyù. Löu löôïng 400m3/h. (Nguoàn: Löông Ñöùc Phaåm – 2002 - Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp sinh hoïc - Nhaø xuaát Khoa hoïc Kyõ thuaät Haø Noäi) 3.2.2.2. Xöû lyù nöôùc daàu moû Xöû lyù daàu thoâ baèng caùch cho daàu thoâ qua taùch 3 pha ñeå thu daàu thoâ, khí vaø nöôùc. Nöôùc coøn laãn daàu moû tieán haønh caùc thieát bò xiclon, thieát bò taùch phaân phaân taàng, loaïi boû khí H2S, tuyeån noåi cô hoïc, keo tuï ….(hình 3.14) Xyclon Thieát bò taùch 3 pha Thieát bò taùch phaân taàng Loaïi boû khí (H2S – HC) Loïc Laøm keo tuï Tuyeån noåi khoâng khí hoaøn tan Tuyeån noåi cô hoïc Daàu thoâ Daàu thoâ Khí Nöôùc Möùc HC coù theå Phun laïi HC: Hydrocacbon Hydrocacbua 40 mg/l 40 mg/l 40 mg/l 40 mg/l Hình 3.14 Xöû lyù nöôùc daàu moû (Nguoàn: Löông Ñöùc Phaåm – 2002 - Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûi baèng phöông phaùp sinh hoïc - Nhaø xuaát Khoa hoïc Kyõ thuaät Haø Noäi) 3.2.2.3. Xöû lyù nöôùc thaûi cuûa kho xaêng daàu Nöôùc thaûi cuûa kho xaêng daàu tuy haøm löôïng chaát oâ nhieãm khoâng cao, nhöng cuõng coù taùc ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng Heä thoáng beå coù chöùc naêng: - Tieáp nhaän nöôùc thaûi - Laéng caùt - Baãy daàu Bôm Daàu thu hoài Daàu thu hoài Nöôùc möa chaûy traøn Beå chöùa caùt laéng Haøm löôïng daàu < 1ppm Haøm löôïng daàu < 500ppm Coät laéng Haøm löôïng daàu < 40ppm Song chaén raùc Xöû lyù caáp I: Coù theå söû duïng moät trong caùc coâng trình sau: - Taùch troïng löïc (API, CPI, PPI. . .) - Keo tuï (khoâng söû duïng hoùa chaát) Xöû lyù caáp II: - Xöû lyù sinh hoïc (Aeroten, beå loïc sinh hoïc, hoà sinh vaät) - Tuyeån noåi (IAF hoaëc DAF) - Haáp phuï (than hoaït tính) Beå thu hoài daàu Haøm löôïng daàu baát kyø Thaûi ra soâng Nöôùc thaûi nhieãm daàu Hình 3.15 Sô ñoà quy trình xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm daàu töø caùc kho xaêng daàu ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh (Nguoàn: Löông Ñöùc Phaåm – 2002 - Coâng ngheä xöû lyù nöôùc thaûI baèng phöông phaùp sinh hoïc - Nhaø xuaát Khoa hoïc Kyõ thuaät Haø Noäi) Nguoàn oâ nhieãm ôû ñaây do roø ró ñöôøng oáng, boàn chöùa, nöôùc suùc röûa trang thieát bò (keå caû boàn chöùa). Vôùi sô ñoà coâng ngheä naøy coù theå xöû lyù nöôùc nhieãm daàu coù haøm löôïng töø 500ppm trôû xuoáng vaø hieäu quaû xöû lyù coù theå ñaït ñeán 1ppm. Tuy nhieân, coâng ngheä naøy cuõng coù maët haïn cheá laø chi phí xöû lyù cao. CHÖÔNG VI: NGUYEÂN CÖÙU KHAÛ NAÊNG XÖÛ LYÙ NÖÔÙC NHIEÃM DAÀU CUÛA THÖÏC VAÄT NOÅI 4.1. Phöông tieän thöïc nghieäm 4.1.1. Ñòa ñieåm thí nghieäm Phoøng thí nghieäm moâi tröôøng – thuoäc Khoa Moâi tröôøng – Coâng ngheä sinh hoïc – Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ Thuaät Coâng Ngheä, Thaønh Phoá Hoà Chí Minh 4.1.2. Thôøi gian thöïc hieän Töø ngaøy 2/04/2010 ñeán ngaøy 28/06/2010 4.1.3. Thieát bò vaø duïng cuï - Moät soá thieát bò chuyeân duøng trong phoøng thí nghieäm moâi tröôøng: oáng nghieäm, bình tam giaùc, maùy uû, moâ hình Jatest,.. - Moät soá vaät duïng ñeå laøm moâ hình thöïc nghieäm: oáng nöôùc, xi maêng, gaïch, maùy bôm, ... 4.1.4. Hoùa chaát söû duïng - Moät soá hoùa chaát duøng trong vieäc kieåm tra chaát löôïng nöôùc thaûi: K2Cr3O7, Acid reagent,..... -Hoùa chaát duøng trong hoà keo tuï: Pheøn nhoâm (Al2(SO4)3.18H2O), polymer 4.2. Phöông phaùp thöïc nghieäm 4.2.1. Moâ hình thöïc nghieäm 4.2.1.1. Heä thoáng taùch daàu Ñöôïc laøm töø oáng nhöïa polymer Þ = 48 mm, daøi 40cm. Coù taùc duïng gaït lôùp daàu noåi treân maët nöôùc, lôùp daàu theo maùng gaït chaûy qua hoà thu hoài daàu. Hình 4.1 Maùng gaït daàu Hình 4.2 Moâtô duøng trong heä thoáng taùch daàu 4.2.1.2. Heä thoáng van Caû heä thoáng goàm coù 4 van. Ba van laáy nöôùc ra laàn löôït ôû hoà keo tuï – taïo boâng, hoà luïc bình, hoà beøo taám, vaø 1 van ñeå ñöa nöôùc ñaàu vaøo. Hình 4.3 Van laáy nöôùc ra Hình 4.4 Van ñöa nöôùc ñaàu vaøo 4.2.1.3. Heä thoáng oáng daãn nöôùc OÁng daãn nöôùc ñaàu vaøo ñöôïc laøm töø oáng nhöïa polymer coù Þ = 27 mm. OÁng ñöa nöôùc töø hoà keo tuï – taïo boâng sang 2 hoà thuûy sinh ñöôïc laøm töø oáng nhöïa deûo polymer coù Þ = 21 mm. OÁng phaân phoái nöôùc vaøo hoà keo tuï – taïo boâng vaø oáng thu nöôùc ñeå ñöa nöôùc ra khoûi heä thoáng ñöôïc laøm töø oáng nhöïa polymer, daøi 300mm. OÁng naøy ñöôïc ñuïc loå doïc theo chieàu daøi cuûa oáng vaø ñaët doïc theo tieát dieän ngang cuûa beå. Hình 4.5 OÁng ñöa nöôùc daàu vaøo Hình 4.6 OÁng ñöa nöôùc vaøo 2 hoà thuûy sinh Hình 4.7 OÁng phaân phoái hay thu nöôùc 4.2.1.4. Hoà chöùa nöôùc ñaàu vaøo Laø thuøng xoáp 45cm x 65cm x 50cm, beân trong coù loùt nilong ñeå nöôùc khoâng bò thaám ra ngoaøi. Hoà naøy coù 2 ngaên, vaùch ngaên khoâng chaïm ñaùy. Vaùch ngaên coù taùc duïng giöõ lôùp daàu noåi phía treân maët nöôùc ôû ngaên 1 ñeå taùch daàu ra khoûi nöôùc nhôø heä thoáng gaït daàu, ngaên 2 chöùa nöôùc ñaõ ñöôïc taùch daàu. Nöôùc vaøo Nöôùc ra Lôùp daàu ñöôïc giöõ laïi Hình 4.8 Doøng chaûy cuûa nöôùc trong hoà chöùa Hình 4.9 Hoà chöùa nöôùc ñaàu vaøo Hình 4.10 Vaùch ngaên 4.2.1.5. Hoà keo tuï – taïo boâng Vaät lieäu: xi maêng, gaïch, caùt Kích thöôùc: 200cm x 40cm x 50cm Hoà naøy coù taùc duïng laøm giaûm moät phaàn haøm löôïng COD, SS trong nöôùc thaûi tröôùc khi ñöa sang hoà thuûy sinh. Hình 4.11 Hoà keo tuï – taïo boâng 4.2.1.6. Hoà troàng thöïc vaät Vaät lieäu: xi maêng, caùt, gaïch Soá löôïng: 1 hoà luïc bình vaø 1 hoà beøo taám Kích thöôùc cuûa moãi hoà: 100cm x 40cm x 50cm Hình 4. 12 Hoà luïc bình Hình 4.13 Hoà beøo taám 4.2.2 Caùc thoâng soá tính toaùn 4.2.2.1 Trong hoà keo tuï Ñeå xaùc ñònh pH vaø löôïng pheøn cho vaøo beå keo tuï thì tröôùc heát phaûi xaùc ñònh pH toái öu vaø haøm löôïng pheøn toái öu baèng thí nghieäm Jartest Hình 4.14 Moâ hình thí nghieäm Jartest Nöôùc thaûi söû duïng cho thí nghieäm, ta phaûi phaân tích caùc thoâng soá ban ñaàu goàm: pH Ñoä maøu (Pt.CO) Caùch pha dung dòch pheøn söû duïng cho thí nghieäm: 50 g pheøn nhoâm + 1000ml nöôùc, thu ñöôïc dung dòch pheøn 5%. Tröôùc tieân ta phaûi xaùc ñònh löôïng pheøn sô boä: Laáy 500 ml maãu nöôùc thaûi cho vaøo coác 1000ml, cho löôïng pheøn vaøo vôùi löôïng taêng nhoû. Sau moãi laàn taêng löôïng pheøn khuaáy troän chaäm 3 phuùt. Theâm löôïng caën cho ñeán khi boâng caën hình thaønh. Ghi nhaän löôïng pheøn naøy laø 30 ml. Xaùc ñònh pH toái öu: Baûng 4.1 Soá lieäu trong thí nghieäm xaùc ñònh pH toái öu Coác 1 2 3 4 5 6 Nöôùc thaûi(ml) 1000 1000 1000 1000 1000 1000 Khuaáy nheï baèng ñuõa thuûy tinh Ño ñoä maøu cuûa caùc coác ôû böôùc soùng 455 nm Pt – Co ban ñaàu 250 250 250 250 250 250 Pheøn Al 5%(ml) 30 30 30 30 30 30 NaOH 0,1N (ml) 0 10 17 23 28 32 pH ra 6 6,5 6,81 7,15 7,48 7,69 Khuaáy nhanh 100 voøng/phuùt trong 1 phuùt Khuaáy chaäm 20 – 30 voøng/phuùt trong 15 phuùt Ñeå laéng trong 30 phuùt Ño ñoä maøu cuûa caùc coác ôû böôùc soùng 455nm Baûng 4.2 Soá lieäu trong thí nghieäm xaùc ñònh haøm löôïng pheøn toái öu Coác 1 2 3 4 5 6 Nöôùc thaûi(ml) 1000 1000 1000 1000 1000 1000 Khuaáy nheï baèng ñuõa thuûy tinh Ño ñoä maøu cuûa caùc coác ôû böôùc soùng 455 nm Pt – Co ban ñaàu 250 250 250 250 250 250 NaOH 0,1N (ml) 23 23 23 23 23 23 Pheøn Al 5%(ml) 10 20 30 40 50 60 pH ra 7,14 7,16 7,15 7,14 7,15 7,15 Khuaáy nhanh 100 voøng/phuùt trong 1 phuùt Khuaáy chaäm 20 – 30 voøng/phuùt trong 15 phuùt Ñeå laéng trong 30 phuùt Ño ñoä maøu cuûa caùc coác ôû böôùc soùng 455nm 4.2.2.2. Trong hoà thuûy sinh Thôøi gian löu nöôùc trong hoà laø 7 ngaøy Theå tích cuûa moãi hoà: 1m x 0,4m x 0,3m = 0,12 m³ = 120 l => Löu löôïng moãi ngaøy Qra = Qvaøo = 120/7 = 17,1 l/ngaøy 4.2.3. Tieán trình thöïc nghieäm STT Thôøi gian Coâng vieäc 1 2/04 ñeán 10/04/2010 Kieåm tra nguoàn nöôùc thaûi ñöôïc laáy veà 2 11/04 ñeán 17/04/2010 Vieát daøn baøi 3 18/04 ñeán 30/04/2010 Chuaån bò vaät lieäu vaø xaây moâ hình thöïc nghieäm 4 1/05 ñeán 8/05/2010 Laøm thí nghieäm vôùi moâ hình Jatest 5 9/05 ñeán 15/05/2010 Kieåm tra thôøi gian keo tuï trong phoøng thí nghieäm 6 16/05 ñeán 22/05/2010 Ñöa nöôùc vaøo hoà keo tuï vaø theo doõi, phaân tích caùc chæ tieâu pH, COD, BOD, SS 7 23/05 ñeán 29/05/2010 Ñöa nöôùc vaøo hoà thöïc vaät vaø cho thích nghi 8 30/05 ñeán 25/06/2010 Cöù 1 tuaàn laø laáy maãu ño, phaân tích caùc chæ tieâu pH, BOD, COD, SS 4.2.4. Vaän haønh moâ hình thöïc nghieäm Nguoàn nöôùc thaûi nhieãm daàu: ñöôïc laáy töø Xí nghieäp toång kho xaêng daàu huyeän Nhaø Beø, Thaønh Phoá Hoà Chí Minh Ñöa nöôùc thaûi vaøo hoà chöùa (1). Hoà chöùa (1) coù taùc duïng chöùa nöôùc thaûi ñeå xöû lyù laïi coù taùc duïng nhö moät beå laéng, taïi ñaây ñaët heä thoáng taùch daàu, nhaèm taùch daàu sô boä tröôùc khi ñem qua hoà keo tuï taïo boâng. Daàu noåi treân maët nöôùc baùm vaøo truïc baãy daàu (6), sau ñoù theo maùng gaït (7) chaûy sang hoà chöùa daàu (5) Nöôùc thaûi sau khi ñaõ ñöôïc taùch daàu sô boä thì môû van (9) ñeå ñöa nöôùc thaûi töø hoà chöùa (1) qua hoà keo tuï – taïo boâng. ÔÛ ñaây ta boû pheøn nhoâm vaøo cho thöïc hieän quaù trình keo tuï. Hoà naøy coù taùc duïng laøm giaûm haøm löôïng COD, SS cuûa nöôùc thaûi Sau khi haøm löôïng COD cuûa nöôùc thaûi giaûm ñöôïc 7 – 10 laàn thì duøng bôm, bôm löôïng nöôùc (lôùp nöôùc treân maët) töø hoà keo tuï sang 2 hoà: luïc bình (hoà 3), beøo taám (hoà 4). Ñieàu chænh löu löôïng nöôùc vaøo 2 hoà thuûy sinh sao cho löu löôïng nöôùc ñi vaøo laø 0,71l/h. Van 10 ñöa nöôùc ra khoûi hoà 3, van 11 ñöa nöôùc ra khoûi hoà 4. Ñieàu chænh ñoàng thôøi 2 van naøy sao cho löu löôïng nöôùc ñi ra khoûi hoà cuõng laø 0,71l/h. 1 3 4 5 6 8 9 10 11 7 Hình 4.15 Moâ hình heä thoáng xöû lyù CHÖÔNG V: KEÁT QUAÛ VAØ PHAÂN TÍCH KEÁT QUAÛ 5.1. Keát quaû phaân tích nöôùc ñaàu vaøo cuûa heä thoáng Baûng 5.1 Keát quaû phaân tích nöôùc ñaàu vaøo cuûa heä thoáng so vôùi TCVN 5945 - 2005 Chæ tieâu pH COD (mg/l) SS (mg/l) BOD5 (mg/l) Haøm löôïng daàu (mg/l) Ñaàu vaøo 6,7 3000 376 2100 12 TCVN 5945 – 2005 loaïi B 5,5 - 9 80 100 50 5 Nhaän xeùt: Sau khi phaân tích chaát löôïng nöôùc thaûi ñaàu vaøo, ta coù caùc thoâng soá theå hieän nhö ôû baûng 5.1. So vôùi TCVN 5945 – 2005 loaïi B thì nöôùc thaûi coù noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm quaù cao. Do ñoù, ta khoâng theå xöû lyù tröïc tieáp baèng hoà thuûy sinh maø phaûi thöïc hieän taùch daàu, roài xöû lyù baèng phöông phaùp keo tuï ñeå giaûm bôùt moät phaàn noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm, tröôùc khi xöû lyù baèng hoà thuûy sinh. Keát quaû cuûa quaù trình keo tuï 5.2.1 Keát quaû cuûa thí nghieäm Jartest Baûng 5.2 Keát quaû cuûa thí nghieäm xaùc ñònh pH toái öu pH 6 6.5 6.81 7.15 7.48 7.67 Pt – Co tröôùc 250 250 250 250 250 250 Pt – Co sau 120 90 45 30 40 63 Hieäu suaát xöû lyù (%) 52 64 82 88 84 74.8 Bieåu ñoà 5.1 Bieåu ñoà bieåu dieån ñoä maøu sau khi xöû lyù pheøn trong thí nghieäm xaùc ñònh pH toái öu Nhaän xeùt: Döïa vaøo baûng 5.2 vaø bieåu ñoà 5.1 ta thaáy pH toái öu laø 7,15 Baûng 5.3 Keát quaû cuûa thí nghieäm xaùc ñònh löôïng pheøn toái öu Pheøn Al 5%(ml) 10 20 30 40 50 60 Pt – Co tröôùc 250 250 250 250 250 250 Pt – Co sau 52 47 30 27 32 56 Hieäu suaát (%) 79.2 81.2 88 89.2 87.2 77.6 Bieåu ñoà 5.2 Bieåu ñoà bieåu dieån ñoä maøu sau khi xöû lyù pheøn trong thí nghieäm xaùc ñònh löôïng pheøn toái öu Nhaän xeùt: Döïa vaøo baûng 5.3 vaø bieåu ñoà 5.2 ta thaáy löôïng pheøn toái öu laø 40 ml 5.2.2 Keát quaû ôû hoà keo tuï Baûng 5.4 Keát quaû phaân tích ñaàu ra sau quaù trình keo tuï Chæ tieâu pH COD (mg/l) SS (mg/l) BOD5 (mg/l) Ñaàu vaøo 7.15 3000 376 2100 Ñaàu ra 7.2 426 189 277 Hieäu suaát (%) 85.8 49.7 86.8 Bieåu ñoà 5.3 Söï bieán ñoåi haøm löôïng caùc chæ tieâu COD, SS, BOD5 trong quaù trình keo tuï Nhaän xeùt: Döïa vaøo baûng 5.4 vaø bieåu ñoà 5.3 ta thaáy nöôùc thaûi sau khi ñöôïc thöïc hieän quaù trình keo tuï pheøn nhoâm thì noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm ñaõ giaûm moät phaàn ñaùng keå (COD giaûm 7 laàn, SS giaûm 2 laàn, BOD5 giaûm 7,6 laàn). Vôùi giaù trò noàng ñoä caùc chaát naøy ta ñaõ coù theå ñöa nöôùc thaûi sang hoà thuûy sinh. 5.3. Keát quaû quaù trình xöû lyù cuûa thöïc vaät noåi trong hoà thuûy sinh 5.3.1. Hoà luïc bình Baûng 5.5 Keát quaû ño vaø phaân tích maãu nöôùc ñaàu vaøo vaø ra cuûa hoà luïc bình Chæ tieâu pH COD (mg/l) SS (mg/l) BOD5 (mg/l) Ñaàu vaøo 7,2 426 189 277 Tuaàn 1 7 390 168 250 Tuaàn 2 6,9 283 142 172 Tuaàn 3 6,75 175 114 99 Tuaàn 4 6,72 102 78 65 Tuaàn 5 6,72 74 70 47 TCVN 5945 -2005 LOAÏI B 5,5 - 9 80 100 50 5.3.1.1 Hieäu quaû xöû lyù COD Baûng 5.6 Hieäu quaû xöû lyù COD trong hoà luïc bình Thôøi gian COD (mg/l) Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 426 Tuaàn 1 390 8,5 Tuaàn 2 283 33,6 Tuaàn 3 175 58,9 Tuaàn 4 102 76,1 Tuaàn 5 74 82,6 Bieåu ñoà 5.4 Bieåu ñoà theo doõi hieäu xuaát xöû lyù COD cuûa hoà luïc bình Nhaän xeùt: ÔÛ tuaàn ñaàu tieân hieäu xuaát xöû lyù cuûa luïc bình thaáp, vì ñaây laø khoaûng thôøi gian luïc bình töø töø thích nghi vôùi moâi tröôøng nöôùc thaûi. Tuaàn thöù 2, 3, 4 hieäu xuaát xöû lyù taêng leân roõ reät. Sang tuaàn thöù 5 haøm löôïng COD laø 74 mg/l ñaït tieâu chuaån loaïi B TCVN 5945 – 2005. Qua ñoù cho ta thaáy vai troø chuyeån hoùa caùc chaát baån höõu cô cuûa heä vi sinh vaät treân boä reã, söï vaän chuyeån döôõng khí vaø moät soá hoaït ñoäng trao ñoåi chaát khaùc cuûa thöïc vaät laø nguyeân nhaân daãn ñeán hieäu quaû xöû lyù cao cuûa hoà luïc bình. Tuy nhieân döïa vaøo bieåu ñoà 5.4 ta nhaän thaáy töø tuaàn thöù 4 sang tuaàn thöù 5 möùc ñoä xöû lyù coù daáu hieäu giaûm daàn, ñoù laø do moät soá laù luïc bình cheát vaø phaân huûy trong hoà. 5.3.1.2 Hieäu quaû xöû lyù BOD5 Baûng 5.7 Hieäu quaû xöû lyù BOD5 trong hoà luïc bình Thôøi gian BOD5 Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 277 Tuaàn 1 250 9,7 Tuaàn 2 172 37,9 Tuaàn 3 99 64,3 Tuaàn 4 65 76,5 Tuaàn 5 47 83 Bieåu ñoà 5.5 Bieåu ñoà theo doõi hieäu suaát xöû lyù BOD5 cuûa hoà luïc bình Nhaän xeùt: Nhìn vaøo bieåu ñoà 5.5 vaø baûng 5.7 ta thaáy hieäu quaû xöû lyù BOD5 cuûa hoà luïc bình cao töø tuaàn thöù 2 trôû ñi vaø ñaït 83% ôû tuaàn thöù 5. ÔÛ tuaàn thöù 3 vaø tuaàn thöù 4 haøm löôïng BOD5 ñaõ ñaït tieâu chuaån loaïi C TCVN 5945 – 2005. ÔÛ tuaàn thöù 5 haøm löôïng BOD5 laø 47mg/l ñaït tieâu chuaån loaïi B TCVN 5945 – 2005. Qua ñoù cho thaáy khaû naêng xöû lyù BOD5 cuûa luïc bình cao. 5.3.1.3. Hieäu quaû xöû lyù SS Baûng 5.8 Hieäu quaû xöû lyù SS trong hoà luïc bình Thôøi gian SS Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 189 Tuaàn 1 168 11,1 Tuaàn 2 142 24,9 Tuaàn 3 114 39,7 Tuaàn 4 78 58,7 Tuaàn 5 70 63 Bieåu ñoà 5.6 Bieåu ñoà theo doõi hieäu xuaát xöû lyù SS trong hoà luïc bình Nhaän xeùt: Nhìn vaøo baûng 5.8 vaø bieåu ñoà 5.6 ta thaáy töø tuaàn 1 ñeán tuaàn 5 hieäu quaû xöû lyù SS cuûa luïc bình taêng cao. Ñeán tuaàn thöù 4 haøm löôïng SS laø 78mg/l ñaït tieâu chuaån nöôùc thaûi loaïi B TCVN 5945 – 2005. Tuaàn thöù 5 hieäu quaû xöû lyù SS coù giaûm vì coù xaùc laù luïc bình bò phaân huûy. 5.3.2 Hoà beøo taám Baûng 5.9 Keát quaû ño vaø phaân tích maãu nöôùc ñaàu vaøo vaø ra cuûa hoà beøo taám Chæ tieâu pH COD (mg/l) SS (mg/l) BOD5 (mg/l) Ñaàu vaøo 7,2 426 189 277 Tuaàn 1 7 400 171 262 Tuaàn 2 6,92 352 163 209 Tuaàn 3 6,8 290 144 180 Tuaàn 4 6,73 241 125 148 Tuaàn 5 6,73 219 103 124 TCVN 5945 -2005 LOAÏI B 5,5 - 9 80 100 50 5.3.2.1. Hieäu quaû xöû lyù COD Baûng 5.10 Hieäu quaû xöû lyù COD trong hoà beøo taám Thôøi gian COD (mg/l) Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 426 Tuaàn 1 400 6,1 Tuaàn 2 352 17,4 Tuaàn 3 290 31,9 Tuaàn 4 241 43,4 Tuaàn 5 219 48,6 Bieåu ñoà 5.7 Bieåu ñoà theo doõi hieäu suaát xöû lyù COD trong hoà beøo taám Nhaän xeùt: Döïa vaøo baûng 5.10 vaø bieåu ñoà 5.7 ta thaáy hieäu suaát xöû lyù cuûa beøo taám thaáp. Ñeán tuaàn thöù 5 haøm löôïng COD laø 219mg/l ñaït tieâu chuaån loaïi C TCVN 5945 – 2005. 5.3.2.2. Hieäu quaû xöû lyù BOD5 Baûng 5.11 Hieäu quaû xöû lyù BOD5 trong hoà beøo taám Thôøi gian BOD5 Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 277 Tuaàn 1 262 5,4 Tuaàn 2 209 24,5 Tuaàn 3 180 35 Tuaàn 4 148 46,6 Tuaàn 5 124 55,2 Bieåu ñoà 5.8 Bieåu ñoà theo doõi hieäu suaát xöû lyù BOD5 cuûa hoà beøo taám Nhaän xeùt: Nhìn vaøo baûng 5.11 ta thaáy hieäu suaát xöû lyù BOD5 cuûa beøo taám khaù thaáp, sau 5 tuaàn maø haøm löôïng BOD5 cuûa nöôùc thaûi vaãn khoâng ñaït tieâu chuaån nöôùc thaûi loaïi C TCVN 5945 – 2005. Do ñieàu kieän thôøi gian laøm luaän vaên khoâng cho pheùp ñeå khaûo saùt hieäu suaát xöû lyù BOD5 tieáp ôû tuaàn 6 trôû ñi. Tuy nhieân döïa vaøo bieåu ñoà 5.8 ta thaáy hieäu suaát xöû lyù ñang taêng daàn, do ñoù coù theå haøm löôïng BOD5 sang tuaàn thöù 6 hay 7 seõ giaûm ñeán tieâu chuaån nöôùc thaûi loaïi B TCVN 5945 – 2005. 5.3.2.3. Hieäu quaû xöû lyù SS Baûng 5.12 Hieäu quaû xöû lyù SS trong hoà beøo taám Thôøi gian SS Hieäu xuaát xöû lyù (%) Ñaàu vaøo 189 Tuaàn 1 171 9,5 Tuaàn 2 163 13,8 Tuaàn 3 144 23,8 Tuaàn 4 125 33,9 Tuaàn 5 103 45,5 Bieåu ñoà 5.9 Bieåu ñoà theo doõi hieäu suaát xöû lyù SS trong hoà beøo taám Nhaän xeùt: Nhìn vaøo baûng 5.12 ta thaáy haøm löôïng SS ñaàu vaøo ñaït tieâu chuaån nöôùc thaûi loaïi C TCVN 5945 – 2005. Sau 5 tuaàn thì haøm löôïng SS trong hoà beøo taám giaûm khaù thaáp. Tuy nhieân döïa vaøo bieåu ñoà 5.9 ta coù theå keát luaän haøm löôïng SS ñaàu ra cuûa hoà beøo taám ñaït tieâu chuaån nöôùc thaûi loaïi B TCVN 5945 – 2005 So saùnh khaû naêng xöû lyù cuûa luïc bình vaø beøo taám Bieåu ñoà 5.10 So saùnh khaû naêng xöû lyù COD cuûa luïc bình vaø beøo taám Bieåu ñoà 5.11 So saùnh khaû naêng xöû lyù SS cuûa luïc bình vaø beøo taám Bieåu ñoà 5.12 So saùnh khaû naêng xöû lyù BOD5 cuûa luïc bình vaø beøo taám : Baûng 5.13 So saùnh hieäu suaát xöû lyù cuûa luïc bình vaø beøo taám Chæ tieâu COD (%) BOD5 (%) SS(%) Hieäu suaát xöû lyù cuûa luïc bình 82,6 83 63 Hieäu suaât xöû lyù cuûa beøo taám 48,6 55,2 45,5 Bieåu ñoà 5.13 So saùnh khaû naêng xöû lyù cuûa luïc bình vaø beøo taám Nhaän xeùt: Heä thoáng xöû lyù baèng thöïc vaät noåi ñaõ theå hieän ñöôïc khaû naêng loaïi boû chaát gaây oâ nhieãm trong nöôùc thaûi nhieãm daàu. Caùc chæ tieâu COD, BOD5, SS ñaõ giaûm moät phaàn. Döïa vaøo caùc bieåu ñoà 5.10, 5.11, 5.12 ta nhaän thaáy ôû tuaàn ñaàu tieân hieäu suaát xöû lyù cuûa luïc bình vaø beøo taám laø töông ñöông nhau. Tuy nhieân, töø tuaàn thöù 2 ñeán tuaàn thöù 5 thì hieäu suaát xöû lyù cuûa luïc bình cao hôn beøo taám roõ reät. Vì heä thoáng reã cuûa luïc bình phaùt trieån toát hôn, do ñoù khaû naêng haáp thuï cuûa luïc bình cao hôn CHÖÔNG VI: KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 6.1 Keát luaän Thöïc vaät thuûy sinh bao goàm 3 nhoùm: thöïc vaät ngaäp nöôùc, thöïc vaät troâi noåi, thöïc vaät nöûa ngaäp nöôùc. Thöïc vaät thuûy sinh haáp thuï chaát dinh döôõng vaø caùc nguyeân toá caàn thieát qua boä reã vaø chuyeån hoùa chuùng qua quaù trình trao ñoåi chaát. Boä reã cuûa chuùng coøn laø nôi cö truù cuûa vi khuaån phaân huûy vaø tieâu thuï caùc chaát höõu cô. Nhôø ñoù chuùng ñeàu coù khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi oâ nhieãm. Ngoaøi ra khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi oâ nhieãm cuûa thöïc vaät thuûy sinh ñöôïc theå hieän ôû caùc khaû naêng sau: Chuyeån hoùa chaát höõu cô trong nöôùc Laøm giaûm kim loaïi naëng vaø vi löôïng trong nöôùc Laøm giaûm BOD5, chaát raén, chuyeån hoùa nitô, photpho, vi ruùt vaø vi sinhvaät gaây beänh Tuy nhieân, khaû naêng taêng sinh khoái cuûa thöïc vaät thuûy sinh raát cao, khi xaûy ra hieän töôïng phuù döôõng seõ laøm thay ñoåi raát lôùn heä sinh thaùi nöôùc vaø thöôøng aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng nöôùc. Khi ñoù nöôùc seõ ngheøo oxy vaø caùc döôõng khí khaùc, laøm ñaûo loän heä sinh thaùi nöôùc, nöôùc taêng muøi khoù chòu, pH cuûa nöôùc giaûm. Nöôùc thaûi töø caùc hoaït ñoäng khoan, khai thaùc daàu, vaän chuyeån vaø caùc saûn phaåm cheá bieán töø daàu, caùc nhaø maùy loïc daàu gaây haäu quaû oâ nhieãm moâi tröôøng raát lôùn. Noù laøm suy thoaùi heä sinh thaùi vaø caûnh quan, giaûm naêng suaát vaø ña daïng sinh hoïc, taøi nguyeân sinh vaät bieån, ven bôø (röøng ngaäp maën, ñaát ngaäp nöôùc, coû bieån, san hoâ, sinh vaät phuø du, sinh vaät baùm ñaùy), taøi nguyeân du lòch…Vaø aûnh höôûng tôùi söùc khoûe con ngöôøi (qua chuoãi thöùc aên bò nhieãm ñoäc, qua nöôùc taém…) vaø caûn trôû caùc hoaït ñoäng nhaân sinh, ñaëc bieät laø nuoâi troàng, ñaùnh baét thuûy saûn vaø du lòch… Ñoái vôùi moâi tröôøng ñaát thì daàu thoâ laøm giaûm söï naûy maàm caây, aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa caây, aûnh höôûng ñeán sinh khoái khoâ. Do ñoù ta coù caùc phöông phaùp xöû lyù chung caùc loaïi nöôùc thaûi nhieãm daàu: Xöû lyù taùch daàu sô boä: baåy daàu baèng maùng gaït, caùc loaïi maùy huùt daàu, duøng hoùa chaát, cheá phaåm sinh hoïc... Xöû lyù caáp I: söû duïng caùc beå (API, CPI, PPI…), loïc vôùi caùc vaät lieäu baèng caùt, antrxit, beå tuyeån noåi (DAF. IAF), caùc beå keo tuï daàu. Xöû lyù caáp II: hoà sinh vaät, beå aroten Xöû lyù caáp III: loïc sinh hoïc Döïa vaøo phöông phaùp xöû lyù chung ôû treân ta coù moät soá coâng trình sau: Xöû lyù nöôùc thaûi loïc daàu cuûa nhaø maùy FINANESTE (Bæ), nhaø maùy loïc daàu MOBIL - OIL coù tuaàn hoaøn laïi nöôùc ñaõ xöû lyù Xöû lyù nöôùc daàu moû Xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm daàu töø caùc kho xaêng daàu ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh ÔÛ baøi nghieân cöùu naøy nöôùc thaûi nhieãm daàu ñöôïc laáy töø Xí nghieäp kho xaêng daàu Huyeän Nhaø Beø. Döïa vaøo nhöõng phöông phaùp xöû lyù ñaõ tìm hieåu, ta ñöa ra moät phöông phaùp xöû lyù thí nghieäm cho nguoàn nöôùc thaûi naøy nhö sau: Taùch daàu -> keo tuï -> hoà thuûy sinh (luïc bình, beøo taám) Töø ñoù so saùnh khaû naêng xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm daàu cuûa luïc bình vaø beøo taám. Sau ñaây laø keát quaû thu ñöôïc töø moâ hình thí nghieäm: pH toái öu, löôïng pheøn toái öu ñeå thöïc hieän trong quaù trình keo tuï Coù theå söû duïng luïc bình vaø beøo taám ñeå xöû lyù nöôùc thaûi nhieãm daàu Khaû naêng xöû lyù caùc chæ tieâu COD, BOD5, SS cuûa nöôùc thaûi nhieãm daàu baèng luïc bình coù hieäu suaát laàn löôït laø 82,6%, 83%, 56,6% Khaû naêng xöû lyù caùc chæ tieâu COD, BOD5, SS cuûa nöôùc thaûi nhieãm daàu baèng beøo taám coù hieäu suaát laàn löôït laø 48,6%, 55,2%, 45,5%. Khaû naêng xöû lyù cuûa luïc bình cao hôn beøo taám 6.2 Kieán nghò Ñoái vôùi tình hình kinh teá hieän nay thì vieäc xöû duïng thöïc vaät noåi ñeå xöû lyù nöôùc thaûi laø raát phuø hôïp. Do ñoù caàn chuù yù moät soá vaán ñeà sau: Caàn taêng cöôøng vieäc tìm hieåu, nghieân cöùu caùc loaøi thöïc vaät noåi vaø öùng duïng cuûa chuùng trong vieäc xöû lyù nöôùc thaûi. Caùc loaøi thöïc vaät thuûy sinh phaùt trieån phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän töï nhieân, do ñoù aùp duïng moâ hình xöû lyù baèng thöïc vaät thuûy sinh sao cho phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa moãi ñòa phöông. Nghieân cöùu keát hôïp nhieàu loaïi thöïc vaät thuûy sinh ñeå tìm ra loaïi phuø hôïp nhaát cho töøng loaïi nöôùc thaûi.